Gaan na inhoud

Rooiborsbyvreter

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Merops nubicoides)

Rooiborsbyvreter
Wetenskaplike klassifikasie
Domein:
Koninkryk:
Filum:
Klas:
Orde:
Familie:
Genus:
Spesie:
M. nubicoides
Binomiale naam
Merops nubicoides
     heeljaar aanwesig     broeiende besoeker     nie-broeiende besoeker

Die rooiborsbyvreter (Merops nubicoides) is 'n algemene intra-Afrikaanse trekvoël wat in boomveld, savanne en vloedvlaktes aangetref word. Die voëls broei gewoonlik in groot kolonies in die sandwalle van rivieroewers, waarin die voëls hul eie nestonnels uitdolwe.[1] In Suid-Afrika en omstreke is hulle nie-broeiende somerbesoekers. 'n Susterspesie, Merops nubicus, word in Wes- en Oos-Afrika aangetref. In Engels staan die voël as die southern carmine bee-eater bekend.

Identifikasie en gewoontes

[wysig | wysig bron]
Illustrasie deur G.C. Finch-Davies

Die spesie is onmiskenbaar danksy die karmosynkleurige veredos aan die onder- sowel as die effens bruiner rugkant. Die kroon en voorkop is blougroen, die stuit- en kruisvere turkooisblou. Die oog is bruin, die effens afgeboë snawel swart en die pote grysbruin.[1] Onvolwassenes is 26 cm lank, met 'n stomp stertpunt, maar volwassenes 36[1] tot 38 cm danksy hul verlengde middelstertvere. Onvolwassenes mag 'n blouerige keel hê, en die genders lyk eenders. Die voël weeg 52 tot 75 gram.

Binne en buite die broeiseisoen versamel hulle in groot getalle by hul oornagplekke.[1] Hulle is soggens en saans die bedrywigste, wanneer hul terk-terk-roep gereeld gehoor word. Op die hitte van die dag is hulle stiller en betreklik onaktief.[1]

Verspreiding en trekbewegings

[wysig | wysig bron]

Die spesie kom voor van KwaZulu-Natal en Namibië noordwaarts tot in Gaboen, die oostelike Demokratiese Republiek van die Kongo en Kenia. Hierdie byvreter is 'n trekvoël wat die broeiseisoen, synde Augustus tot November, in Zimbabwe, Zambië en Angola deurbring, voor hulle vir die somermaande tot in Suid-Afrika trek, en dan van Maart tot Augustus terugkeer na subekwatoriale Afrika.

Dieet en voedingsgedrag

[wysig | wysig bron]

Hul dieet bestaan grootliks uit bye en ander vlieënde insekte wat veral van 'n prominente wagpos af gejag word. Sulke wagposte kan 'n tak van 'n plant wees, of selfs die ruens van groot diere, waaronder die gompou. Hulle word in groot getalle aangelok deur veldbrande weens die insekte wat daaruit probeer ontsnap,[1] en word ook dikwels gesien waar hulle hoog in die lug sirkel. Hulle vlieg ook rondom groter diere of voertuie weens die insekte wat uit die aanliggende grasveld opgejaag word.

Habitat en broeigewoontes

[wysig | wysig bron]

Die gewone broeihabitat sluit laagliggende riviervalleie en vloedvlaktes in, waar hulle vertikale uitkalwende sandbanke uitsoek om in te tonnel na 'n ondergrondse nesholte. Op die plat oppervlaktes van riviereilande sal hulle egter ook reg afwaarts tonnel. Die spesie is hoogs sosiaal, en versamel tydens of buite die broeiseisoen in groot swerms. Hulle oornag kommunaal in bome of rietbeddings en swerf bedags oor 'n groot gebied. Die nes is aan die einde van 'n 1 tot 2 meter lange tonnel in 'n grond- of sandbank,[1] waarin 'n legsel van 2 tot 5 eiers gelê word. Soos by alle byvreters is die eiers spierwit.[1]

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Prozesky, O.P.M.; Findlay, Dick (1974). Veldgids – Voëls van Suider-Afrika (1ste uitg.). Johannesburg: Perskor Uitgewery. pp. 194–195. ISBN 0-628-00266-1.