Ekliptik: Ënnerscheed tëscht de Versiounen
k clean up, replaced: schäinbar → visuell using AWB |
k →Tabell vun der Ekliptikschréiegt: clean up, replaced: → (95), → (30) using AWB |
||
| Linn 16: | Linn 16: | ||
| |
| |
||
{| {{Prettytable}}; |
{| {{Prettytable}}; |
||
! colspan="4" | -3000 bis +3000 |
! colspan="4" | -3000 bis +3000 |
||
|- |
|- |
||
! Joer |
! Joer !! Schréigt !!Joer !! Schréiegt |
||
|- |
|- |
||
| [[3000 v. Chr.|-3000]] || 24°01,6' || 0 |
| [[3000 v. Chr.|-3000]] || 24°01,6' || 0 || 23°41,7' |
||
|- |
|- |
||
| -2500 |
| -2500 || 23°58,7' || +500 || 23°38,0' |
||
|- |
|- |
||
| -2000 |
| -2000 || 23°55,6' || +1000 || 23°34,1' |
||
|- |
|- |
||
| -1500 |
| -1500 || 23°52,4' || +1500 || 23°30,3' |
||
|- |
|- |
||
| -1000 |
| -1000 || 23°49,0' || +2000 || 23°26,4' |
||
|- |
|- |
||
| - 500 |
| - 500 || 23°45,4' || +2500 || 23°22,5' |
||
|- |
|- |
||
| |
| 0 || 23°41,7' || +3000 || 23°18,6' |
||
|} |
|} |
||
| |
| |
||
| Linn 38: | Linn 38: | ||
! colspan="2"| +1600 bis +2200 |
! colspan="2"| +1600 bis +2200 |
||
|- |
|- |
||
! |
! Joer !! Schréigt |
||
|- |
|- |
||
| +[[1600]] || 23°29,5' |
| +[[1600]] || 23°29,5' |
||
|- |
|- |
||
| +[[1700]] || 23°28,7' |
| +[[1700]] || 23°28,7' |
||
| Linn 50: | Linn 50: | ||
| +[[2000]] || 23°26,4' |
| +[[2000]] || 23°26,4' |
||
|- |
|- |
||
| +2100 |
| +2100 || 23°25,6' |
||
|- |
|- |
||
| +2200 |
| +2200 || 23°24,9 |
||
|} |
|} |
||
|} |
|} |
||
Versioun vum 15:44, 9. Mäe. 2014
D'Ekliptik ass d'Projektioun vun der visueller Sonnebunn am Verlaf vun engem Joer op d'Himmelskugel. D'Ekliptik ass e Grousskrees um Himmel, dat heescht si definéiert en Niveau, an där de Mëttelpunkt vun der Äerd wéi och de Mëttelpunkt vun der Sonn läit. Dësen Niveau ass domat de Bunnniveau vun der Äerd ëm d'Sonn a gëtt och Ekliptikniveau genannt.
„Sonn“ an „Äerd“ bezéie sech heibäi op déi |mëttlere Kierper vun der Himmelsmechanik, net op déi tatsächlech Himmelskierper.
Ekliptikschréiegt
D'Rotatiounsachs vun der Äerd steet net senkrecht op dësem Niveau, mä mécht mat hir e Wénkel vu ronn 66,56 Grad. Doduerch schléisst den Ekliptikalniveau mat dem Niveau vum Äerd- bzw. Himmelsequator zur Zäit e Wénkel vun 23,44° un, déi Ekliptikschréiegt oder och Äerdschréiegt genannt gëtt. D'Schréiegt vun der Ekliptik ass eng vun deenen zéng wichtegste Basisgréisste fir d'Definitioun vu Koordinatesystemer a vu Berechnungen an der Astronomie an an der Geodesie. Si gëtt meeschtens mat ε bezeechent.
Well d'Äerd vun der Kugelgestalt ofwäicht, bewierken d'Gezäitekräfte vu Mound a Sonn en Dréimoment, deen d'Äerdachs opzeriichte versicht. Doduerch beschreift d'Äerdachs wéi en Dapp eng Prezessioun op engem Kegelmantel mat Ëffnungswénkel 2ε. Den "Äerdkreesel" ass awer wéinst der grousser Äerdmass vu knapps 6•1024 kg (6 Mio.Mrd.Mrd. Kilogramm) sou stabil, datt d'Äerdachs fir een Ëmlaf 25.780 Joer brauch, also e Platonescht Joer.
Awer och de Wénkel vun der Ekliptikschréiegt ännert sech laangperiodesch duerch Gravitatiounsaflëss vu Kierper am Sonnesystem openeen. Dofir variéiert ε während 40.000 Joer tëscht 21°55' an 24°18'. Dësen Effekt dréit – nieft zwou anere Periode vu bal derselwechter Längt - zum Entstoe vun Äiszäite bäi:
Tabell vun der Ekliptikschréiegt
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Et gesäit ee schonn aus dëse 6 vun 40 Joerdausenden, datt sech d'Ännerung all 500 Joer ëm -2,9' bis -3,9' vergréissert, well déi offalend Sinuswell nach bis an dat 5. Joerdausend méi géi gëtt (Mëttelwert ε = 23°06' ëm d'Joer 4300).
Ekliptikpol
Well d'Äerd vun enger Kugelform ofwäicht, bewierken d'Gezäitekräfte vum Äerdmound a Sonn en Dréimoment, dat déi schréistoend Äerdachs opzeriichte versicht. D'Äerdachs, déi op d'Himmelspole weist, beschreift doduerch wéi e schieflafende Kannerkreesel eng Prezessioun op engem Kegelmantel mat Ëffnungswénkel 2ε ëm d'Ekliptikpolen erëm. Dës Ekliptikpole sinn op prezise Stärekaarten agezeechent; de nërdlechen Ekliptikpol steet am Stärebild Draco (Draach), definitiounsgeméiss op Rektaszensioun 18 h (mat enger Deklinatioun vu 90° minus ε, am Ament ronn 66° 34'), de südlechen Ekliptikpol steet am Stärebild Dorado (Schwäertfësch) op 6 h.
Den „Äerdkreesel“ ass wéinst der grousser Äerdmass vu knapp 6•1024 kg (6 Mio. Mrd. Mrd. Kilogramm) zimlech lues, an d'Äerdachs braucht fir en Ëmlaf ongeféier 25.700–25.800 Joer (e Platonescht Joer). Den haitege sougenannte Polarstär hëlt seng Roll also nëmme kuerzfristeg an.
 Ëm d'Joer (+)2000, ganz no beim Polarstär. Den helle Stär ënnen ass d'Vega. |
 Den helle Stär iwwer der Bildmëtt ass de Canopus. |
Literatur
- Andreas Guthmann: Einführung in die Himmelsmechanik und Ephemeridenrechnung. BI-Wiss.-Verl., Mannheim 1994, ISBN 3-411-17051-4*