LaTeX: Perbezaan antara semakan

Kandungan dihapus Kandungan ditambah

Dalam baris

Semakan semasa pada 20:37, 16 Julai 2021

LaTeX ialah sebuah bahasa penanda dokumen dan sistem penyediaan dokumen untuk atur cara atur huruf TeX. Namanya ditulis sebagai $\mathrm {L\!\!^{{}_{\scriptstyle \mathrm {A} }}\!\!\!\!\!\;\;\mathrm {T} \!_{\displaystyle \mathrm {E} }\!\mathrm {X} }$ dalam sistem atur hurufnya.

LaTeX kini digunakan secara meluas oleh ahli-ahli matematik, sains, falsafah, jurutera, sarjana dalam dunia akademik dan perdagangan, serta juga oleh ahli-ahli profesional yang lain.^[1] Sebagai format utama atau perantaraan (misalnya untuk menterjemahkan DocBook dan format-format berasaskan XML yang lain kepada PDF), LaTeX digunakan kerana mutu atur hurufnya yang boleh dicapai oleh TeX.

Sistem set taip ini menawarkan ciri-ciri penerbitan meja boleh atur cara serta banyak kemudahan untuk mengautomatikkan kebanyakan aspek atur huruf dan penerbitan meja, termasuk penomboran dan rujukan silang, jadual dan angka, bentangan halaman, serta bibliografi.

LaTeX bertujuan untuk membekalkan bahasa aras tinggi yang dapat mempergunakan kuasa TeX. Ia pada dasarnya terdiri daripada sebuah himpunan makro TeX dan sebuah atur cara untuk memproses dokumen-dokumen LaTeX. Oleh sebab perintah-perintah penformatan TeX adalah amat rendah arasnya, LaTeX adalah jauh lebih mudah untuk digunakan oleh para pengguna akhir.

LaTeX pada asalnya ditulis oleh Leslie Lamport pada dekad 1980-an di SRI Antarabangsa.^[2] Ia telah menjadi kaedah yang terutama untuk menggunakan TeX — tidak banyak orang masih menulis dalam TeX biasa. Versi terkini ialah LaTeX2e ( $\mathrm {L\!\!^{{}_{\scriptstyle \mathrm {A} }}\!\!\!\!\!\;\;\mathrm {T} \!_{\displaystyle \mathrm {E} }\!\mathrm {X} } \,2_{\displaystyle \varepsilon }$ ).

LaTeX, sebagaimana dengan TeX, ialah perisian bebas.

Contoh

Contoh lazim

Berikut ialah contoh dokumen Hello world! ("Helo dunia!") yang ditulis dengan penanda LaTeX:

\documentclass[12pt]{article}
\begin{document}
Helo dunia!
\end{document}

Paparan:

${\text{Helo dunia!}}$

Contoh lebih kompleks

Contoh di bawah ini menunjukkan input dan output LaTex:

\documentclass[12pt]{memoir}
\usepackage{amsmath}
\usepackage{framed}
\usepackage{abc}
\title{}
\date{}
\begin{document}
 \pagenumbering{gobble}
 \clearpage
 \thispagestyle{empty}

 \LaTeX{} ditulis oleh Leslie Lamport pada tahun 1984. Versi mutakhir perisian ini ialah \LaTeXe.
 
 % Ini ialah ulasan atau komen yang tidak dipaparkan dalam output.
 % Kod berikut menampilkan kuasa LaTex mengatur huruf:

 \PoemTitle*{\textbf{Oda buat \LaTeX{}}}
 \PlainPoemTitle
 \settowidth{\versewidth}{Nampak gaya hanya \LaTeX{} yang mampu}
 \begin{qframe}
 \begin{verse}[\versewidth]
 \ldots \\
 Pergi ke hutan berbekal buluh,\\
 Terserempak dengan seekor singa,\footnotemark \\
 Larilah landak, larilah kekek,\\
 Meredah paya, buaya keliru;\\
 \hspace{2.0em}Kalau mahu mengatur huruf,\\
 \hspace{2.0em}Huruf pula berbunga-bunga,\\
 \hspace{2.0em}\textsc{Emacs}\footnotemark tersedak, Word\footnotemark lagi tercekik,\\
 \hspace{2.0em}Nampak gaya hanya \LaTeX{} yang mampu.
 \end{verse}
 \begin{flushright}
 {\itshape Awanama}
 \end{flushright}
 \end{qframe}
 \begin{abc}[name=c-dur]
        X: 1 
        L: 1/4
        M: 3/4
        K: C 
        "Pengaturan huruf tatatanda muzik dan matematik" z2 A B|[c2A,4] c/2 c|
    \end{abc}
 \footnotetext[1]{Sejenis binatang buas}
 \footnotetext[2]{Sejenis editor teks sumber terbuka}
 \footnotetext[3]{Sejenis pemproses kata proprietari}
 
 \nopagebreak[4]
 \begin{align}
    E &= mc^2                              \\
    m &= \frac{m_0}{\sqrt{1-\frac{v^2}{c^2}}}
  \end{align}
\end{document}

Rujukan

^ "Apakah itu TeX, LaTeX dan kawan-kawannya?".
^ Leslie Lamport (23 April 2007). "Karya Leslie Lamport: LaTeX: Sebuah Sistem Penyediaan Dokumen". Laman Web Leslie Lamport. Dicapai pada 2007-04-27.

Pautan luar

Ketahui lebih lanjut tentang LaTeX di Wikipedia:
	Takrifan dari Wikikamus
	Imej dan media dari Commons
	Sumber pembelajaran dari Wikiversity
	Berita dari Wikiberita
	Petikan dari Wikipetikan
	Teks sumber dari Wikisumber
	Buku teks dari Wikibuku

Laman projek LaTeX rasmi – laman web untuk pembangunan terbuka LaTeX (mempunyai dokumentasi untuk dan pautan ke LaTeX2e serta kod pra-lepasan uji kaji yang mungkin amat berguna untuk LaTeX3)
CTAN – Rangkaian Arkib TeX Yang Menyeluruh – pakej dan perisian berkait (La)TeX yang tekini
Soalan lazim TeX UK – dikendalikan oleh Robin Fairbairns
Kumpulan Pengguna TeX – mempunyai banyak pautan ke maklumat-maklumat lain, termasuk mesyuarat, persidangan, set taip, jurnal TUGboat, dan kumpulan-kumpulan pengguna tempatan di banyak negara

[1] "Apakah itu TeX, LaTeX dan kawan-kawannya?".

[2] Leslie Lamport (23 April 2007). "Karya Leslie Lamport: LaTeX: Sebuah Sistem Penyediaan Dokumen". Laman Web Leslie Lamport. Dicapai pada 2007-04-27.

[1]

[2]

@@ Baris 1: / Baris 1: @@
-[[Image:LaTeX logo.png|thumb|250px|Logo LaTeX yang diatur menggunakan LaTeX]]
+[[Fail:LaTeX logo.svg|thumb|250px|Logo LaTeX yang diatur menggunakan LaTeX]]
 '''LaTeX''' ialah sebuah [[bahasa penanda]] dokumen dan [[sistem penyediaan dokumen]] untuk [[atur cara]] [[atur huruf]] [[TeX]]. Namanya ditulis sebagai <math>\mathrm{L\!\!^{{}_{\scriptstyle \Alpha}} \!\!\!\!\!\;\; \Tau\!_{\displaystyle \Epsilon} \! \Chi}</math> dalam sistem atur hurufnya.
@@ Baris 9: / Baris 9: @@
 LaTeX bertujuan untuk membekalkan [[bahasa pengaturcaraan aras tinggi|bahasa aras tinggi]] yang dapat mempergunakan kuasa TeX. Ia pada dasarnya terdiri daripada sebuah himpunan [[makro]] TeX dan sebuah atur cara untuk memproses dokumen-dokumen LaTeX. Oleh sebab perintah-perintah penformatan TeX adalah amat rendah arasnya, LaTeX adalah jauh lebih mudah untuk digunakan oleh para pengguna akhir.
-LaTeX pada asalnya ditulis oleh [[Leslie Lamport]] pada dekad [[1980-an]] di [[SRI Antarabangsa]].<ref>{{cite web | url=http://research.microsoft.com/users/lamport/pubs/pubs.html#latex | title=Karya Leslie Lamport: LaTeX: Sebuah Sistem Penyediaan Dokumen | author=Leslie Lamport | date=23 April 2007 | work=Laman Web Leslie Lamport | accessdate=2007-04-27}}</ref>  Ia telah menjadi kaedah yang terutama untuk menggunakan TeX &mdash; tidak banyak orang masih menulis dalam TeX biasa. Versi terkini ialah [[LaTeX2e]] (<math>\mathrm{L\!\!^{{}_{\scriptstyle \Alpha}} \!\!\!\!\!\;\; \Tau\!_{\displaystyle \Epsilon} \! \Chi} \, 2_{\displaystyle \varepsilon}</math>).
+LaTeX pada asalnya ditulis oleh [[Leslie Lamport]] pada dekad [[1980-an]] di [[SRI Antarabangsa]].<ref>{{cite web | url=http://research.microsoft.com/users/lamport/pubs/pubs.html#latex | title=Karya Leslie Lamport: LaTeX: Sebuah Sistem Penyediaan Dokumen | author=Leslie Lamport | date=23 April 2007 | work=Laman Web Leslie Lamport | accessdate=2007-04-27}}</ref>  Ia telah menjadi kaedah yang terutama untuk menggunakan TeX — tidak banyak orang masih menulis dalam TeX biasa. Versi terkini ialah [[LaTeX2e]] (<math>\mathrm{L\!\!^{{}_{\scriptstyle \Alpha}} \!\!\!\!\!\;\; \Tau\!_{\displaystyle \Epsilon} \! \Chi} \, 2_{\displaystyle \varepsilon}</math>).
 LaTeX, sebagaimana dengan TeX, ialah [[perisian bebas]].
-==Contoh==
+== Contoh ==
+=== Contoh lazim ===
-Berikut ialah contoh dokumen [[hello world]] yang ditulis dengan penanda LaTeX:
+Berikut ialah contoh dokumen [[hello world|Hello world!]] ("Helo dunia!") yang ditulis dengan penanda LaTeX:
 <source lang=latex>
 \documentclass[12pt]{article}
 \begin{document}
+Helo dunia!
-Hello world!
 \end{document}
 </source>
+Paparan:<br />
-==Rujukan==
+<math>
+\text{Helo dunia!}
+</math>
+<!-- Paparan dijana dengan menggunakan markup 'math' Wiki kerana LaTex hanya bekerja dalam environmen 'math' di sini -->
+=== Contoh lebih kompleks ===
+<!-- Sila pastikan input dan output sepadan jika membuat pertukaran kepada input -->
+Contoh di bawah ini menunjukkan input dan output LaTex:
+{|border="0" cellpadding="0" cellspacing="1em"
+|-
+|<syntaxhighlight lang="latex">
+\documentclass[12pt]{memoir}
+\usepackage{amsmath}
+\usepackage{framed}
+\usepackage{abc}
+\title{}
+\date{}
+\begin{document}
+ \pagenumbering{gobble}
+ \clearpage
+ \thispagestyle{empty}
+ \LaTeX{} ditulis oleh Leslie Lamport pada tahun 1984. Versi mutakhir perisian ini ialah \LaTeXe.
+ % Ini ialah ulasan atau komen yang tidak dipaparkan dalam output.
+ % Kod berikut menampilkan kuasa LaTex mengatur huruf:
+ \PoemTitle*{\textbf{Oda buat \LaTeX{}}}
+ \PlainPoemTitle
+ \settowidth{\versewidth}{Nampak gaya hanya \LaTeX{} yang mampu}
+ \begin{qframe}
+ \begin{verse}[\versewidth]
+ \ldots \\
+ Pergi ke hutan berbekal buluh,\\
+ Terserempak dengan seekor singa,\footnotemark \\
+ Larilah landak, larilah kekek,\\
+ Meredah paya, buaya keliru;\\
+ \hspace{2.0em}Kalau mahu mengatur huruf,\\
+ \hspace{2.0em}Huruf pula berbunga-bunga,\\
+ \hspace{2.0em}\textsc{Emacs}\footnotemark tersedak, Word\footnotemark lagi tercekik,\\
+ \hspace{2.0em}Nampak gaya hanya \LaTeX{} yang mampu.
+ \end{verse}
+ \begin{flushright}
+ {\itshape Awanama}
+ \end{flushright}
+ \end{qframe}
+ \begin{abc}[name=c-dur]
+        X: 1
+        L: 1/4
+        M: 3/4
+        K: C
+        "Pengaturan huruf tatatanda muzik dan matematik" z2 A B|[c2A,4] c/2 c|
+    \end{abc}
+ \footnotetext[1]{Sejenis binatang buas}
+ \footnotetext[2]{Sejenis editor teks sumber terbuka}
+ \footnotetext[3]{Sejenis pemproses kata proprietari}
+ \nopagebreak[4]
+ \begin{align}
+    E &= mc^2                              \\
+    m &= \frac{m_0}{\sqrt{1-\frac{v^2}{c^2}}}
+  \end{align}
+\end{document}
+ </syntaxhighlight>
+|}
+{{clear}}
+[[Fail:sampel latex.png|thumb|center|700px|Hasilan LaTeX]]
+== Rujukan ==
 <references/>
@@ Baris 30: / Baris 103: @@
 {{sisterlinks}}
-*[http://www.latex-project.org/ Laman projek LaTeX rasmi] &ndash; laman web untuk pembangunan terbuka LaTeX (mempunyai dokumentasi untuk dan pautan ke LaTeX2e serta kod pra-lepasan uji kaji yang mungkin amat berguna untuk LaTeX3)
+* [http://www.latex-project.org/ Laman projek LaTeX rasmi] – laman web untuk pembangunan terbuka LaTeX (mempunyai dokumentasi untuk dan pautan ke LaTeX2e serta kod pra-lepasan uji kaji yang mungkin amat berguna untuk LaTeX3)
-*[http://www.ctan.org CTAN – Rangkaian Arkib TeX Yang Menyeluruh] &ndash; pakej dan perisian berkait (La)TeX yang tekini
+* [http://www.ctan.org CTAN – Rangkaian Arkib TeX Yang Menyeluruh] – pakej dan perisian berkait (La)TeX yang tekini
-*[http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html Soalan lazim TeX UK] &ndash; dikendalikan oleh Robin Fairbairns
+* [http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html Soalan lazim TeX UK] – dikendalikan oleh Robin Fairbairns
-*[http://www.tug.org/ Kumpulan Pengguna TeX] &ndash; mempunyai banyak pautan ke maklumat-maklumat lain, termasuk mesyuarat, persidangan, set taip, jurnal TUGboat, dan kumpulan-kumpulan pengguna tempatan di banyak negara
+* [http://www.tug.org/ Kumpulan Pengguna TeX] – mempunyai banyak pautan ke maklumat-maklumat lain, termasuk mesyuarat, persidangan, set taip, jurnal TUGboat, dan kumpulan-kumpulan pengguna tempatan di banyak negara
+{{authority control}}
 [[Kategori:Atur huruf]]
 [[Kategori:Bahasa penanda]]
-[[ar:لاتخ]]
-[[id:LaTeX]]
-[[bn:ল্যাটেক]]
-[[bar:LaTeX]]
-[[bs:LaTeX]]
-[[bg:LaTeX]]
-[[ca:LaTeX]]
-[[cs:LaTeX]]
-[[da:LaTeX]]
-[[de:LaTeX]]
-[[en:LaTeX]]
-[[es:LaTeX]]
-[[eu:LaTeX]]
-[[fa:لاتک]]
-[[fr:LaTeX]]
-[[ko:LaTeX]]
-[[hy:LaTeX]]
-[[hr:LaTeX]]
-[[is:LaTeX]]
-[[it:LaTeX]]
-[[he:LaTeX]]
-[[hu:LaTeX]]
-[[mn:LaTeX]]
-[[nl:LaTeX]]
-[[ja:LaTeX]]
-[[no:LaTeX]]
-[[oc:LaTeX]]
-[[pl:LaTeX]]
-[[pt:LaTeX]]
-[[ro:LaTeX]]
-[[ru:LaTeX]]
-[[sq:LaTeX]]
-[[simple:Latex (text processing system)]]
-[[sh:LaTeX]]
-[[fi:Latex]]
-[[sv:Latex (typsättningssystem)]]
-[[tg:ЛаТеК]]
-[[tr:LaTeX]]
-[[uk:LaTeX]]
-[[ug:Latex]]
-[[zh:LaTeX]]

Kawalan kewibawaan
Umum	VIAF 1 WorldCat (melalui VIAF)
Perpustakaan negara	Jerman Israel Amerika Syarikat Republik Czech