maal: verschil tussen versies

vervoeging van
	malen

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Huidige versie van 30 mrt 2024 om 01:22

Nederlands

Uitspraak

Geluid: maal (hulp, bestand)
IPA: /ma:l/

Woordafbreking

maal

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘melktijd’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1726 ^[1]
In de betekenis van ‘maaltijd’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1285 ^[1]
In de betekenis van ‘telkens terugkerend tijdstip, keer’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1246 ^[1]
In de betekenis van ‘valies’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1100 ^[1]
In de betekenis van ‘jonge koe’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 701 ^[1]

Zelfstandig naamwoord

¹maal v (verouderd:) o

(verouderd) tijdstip, tijd (vooral in samenstellingen en afleidingen)
telkens terugkerend tijdstip waarop iets gebeurt
- Dit was de tweede maal dat zijn pet werd afgeblazen door de wind.

Synoniemen

keer

Hyponiemen

¹telkens terugkerend tijdstip waarop iets gebeurt

Afgeleide begrippen

Zelfstandig naamwoord

²maal o

de handeling van eten zoals die dagelijks op geregelde tijden plaatsvindt
- Elke avond stond er weer een heerlijk maal klaar.

Synoniemen

maaltijd

Hyponiemen

²de handeling van eten zoals die dagelijks op geregelde tijden plaatsvindt

Afgeleide begrippen

maaltijd

Zelfstandig naamwoord

³maal o

(verouderd) merkteken, vlek^[2]

Afgeleide begrippen

Zelfstandig naamwoord

⁴maal m

(verouderd) geërfde. markgenoot^[3]

Zelfstandig naamwoord

⁵maal v

(verouderd) koe van anderhalf tot twee jaar, die nog niet heeft gekalfd^[4]

Synoniemen

vaars

Afgeleide begrippen

watermaal

Zelfstandig naamwoord

⁶maal m

(verouderd) zak, tas^[5]

Afgeleide begrippen

brievenmaal

Werkwoord

maal

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van malen
- Ik maal.
gebiedende wijs van malen
- Maal!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van malen
- Maal je?

Opmerkingen

zie malen voor meer afleidingen en samenstellingen waar ma(a)l in voorkomt

Vertalingen

¹1. telkens terugkerend tijdstip waarop iets gebeurt

²1. de handeling van eten zoals die dagelijks op geregelde tijden plaatsvindt

Anagrammen

alma, lama, mala

Gangbaarheid

Het woord maal staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "maal" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[6]

Verwijzingen

[p{{{1}}}-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 "maal" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[2] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[3] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[4] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[5] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[6] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-{{-nl-}}
+{{=nld=}}
 {{-pron-}}
-:*{{sound}}: [[Media:nl-maal.ogg|maal]]
+*{{sound}}: {{audio|nl-{{pn}}.ogg|{{pn}}|nld}}
-:*[[w:IPA|IPA]]: /ma:l/
+*{{WikiW|IPA}}: {{IPA|/ma:l/|nld}}
+{{-syll-}}
-{{-nlnoun-|maal|malen|maaltje|maatjes}}
+*maal
-{{-noun-}}
+{{-etym-}}
-:'''maal''', {{f}} (1),{{n}} (2)
+* In de betekenis van ‘melktijd’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1726 {{sijs}}
+* In de betekenis van ‘maaltijd’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1285 {{sijs}}
+* In de betekenis van ‘telkens terugkerend tijdstip, keer’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1246 {{sijs}}
+* In de betekenis van ‘valies’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1100 {{sijs}}
+* In de betekenis van ‘jonge koe’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 701 {{sijs}}
+{{-nlnoun-|{{pn}}|[[malen]]|[[{{pn}}tje]]|[[{{pn}}tjes]]}}
+{{-noun-|nld}}
+'''<sup>1 </sup>{{pn}}''' {{f}} ''(verouderd:)'' {{n}}
+#{{verouderd|nld}} tijdstip, tijd ''(vooral in samenstellingen en afleidingen)''
 #telkens terugkerend [[tijdstip]] waarop [[iets]] gebeurt
+{{bijv-1|Dit was de tweede '''{{pn}}''' dat zijn pet werd afgeblazen door de wind.}}
-#de [[handeling]] van [[eten]] zoals die [[dagelijks]] op geregelde tijden plaatsvindt
 {{-syn-}}
-#[[keer]]
+*[[keer]]
+{{-hypo-}}
-#[[maaltijd]]
+{{rel-top|<sup>1 </sup>telkens terugkerend tijdstip waarop iets gebeurt}}
+{{((}}
+*[[achtmaal]]
+*[[achttienmaal]]
+*[[altemaal]]
+*[[allemaal]]
+*[[andermaal]]
+*[[dertienmaal]]
+*[[ditmaal]]
+{{==}}
+*[[driemaal]]
+*[[duizendmaal]]
+*[[eenmaal]]
+*[[elfmaal]]
+*[[etmaal]]
+*[[helemaal]]
+*[[honderdmaal]]
+{{==}}
+*[[meermaal]]
+*[[meermaals]]
+*[[menigmaal]]
+*[[miljoenmaal]]
+*[[namaals]]
+*[[negenmaal]]
+*[[negentienmaal]]
+{{==}}
+*[[telkenmaal]]
+*[[tienmaal]]
+*[[twaalfmaal]]
+*[[tweemaal]]
+*[[twintigmaal]]
+*[[veertienmaal]]
+*[[viermaal]]
+{{==}}
+*[[vijfmaal]]
+*[[vijftienmaal]]
+*[[zesmaal]]
+*[[zestienmaal]]
+*[[zevenmaal]]
+*[[zeventienmaal]]
+{{))}}
+{{rel-bottom}}
+{{-drv-}}
+*[[driemalig]]
+*[[eenmalig]]
+*[[maalkruis]]
+*[[maalteken]]
+*[[maalpunt]]
+*[[meermalig]]
+*[[toenmalig]]
+*[[tweemalig]]
+*[[voormalig]]
+{{-noun-|nld}}
+'''<sup>2 </sup>{{pn}}''' {{n}}
+# de handeling van eten zoals die dagelijks op geregelde tijden plaatsvindt
+{{bijv-1|Elke avond stond er weer een heerlijk '''{{pn}}''' klaar.}}
+{{-syn-}}
+*[[maaltijd]]
+{{-hypo-}}
+{{rel-top|<sup>2 </sup>de handeling van eten zoals die dagelijks op geregelde tijden plaatsvindt}}
+{{((}}
+*[[afscheidsmaal]]
+*[[akkermaal]]
+*[[avondmaal]]
+*[[bruiloftsmaal]]
+*[[eetmaal]]
+{{==}}
+*[[feestmaal]]
+*[[galgenmaal]]
+*[[gastmaal]]
+*[[gildemaal]]
+*[[godenmaal]]
+{{==}}
+*[[kandeelmaal]]
+*[[kerstmaal]]
+*[[kindermaal]]
+*[[koningsmaal]]
+*[[lucullusmaal]]
+{{==}}
+*[[middagmaal]]
+*[[nachtmaal]]
+*[[noenmaal]]
+*[[ochtendmaal]]
+*[[paasmaal]]
+{{==}}
+*[[sabbatmaal]]
+*[[sabbatsmaal]]
+*[[vroegmaal]]
+*[[zondagsmaal]]
+{{))}}
+{{rel-bottom}}
+{{-drv-}}
+*[[maaltijd]]
+{{-noun-|nld}}
+'''<sup>3 </sup>{{pn}}''' {{n}}
+#{{verouderd|nld}} merkteken, vlek{{wnt-r|M038115}}
+{{-drv-}}
+*[[ijzermaal]]
+*[[maler]]
+{{-noun-|nld}}
+'''<sup>4 </sup>{{pn}}''' {{m}}
+#{{verouderd|nld}} geërfde. markgenoot{{wnt-r|M038112}}
+*[[gemaal]]
+*[[maalboom]]
+*[[maalschap]]
+*[[maalstede]]
+{{-noun-|nld}}
+'''<sup>5 </sup>{{pn}}''' {{f}}
+#{{verouderd|nld}} koe van anderhalf tot twee jaar, die nog niet heeft gekalfd{{wnt-r|M038113}}
+{{-syn-}}
+*[[vaars]]
+{{-drv-}}
+*[[watermaal]]
+{{-noun-|nld}}
+'''<sup>6 </sup>{{pn}}''' {{m}}
+#{{verouderd|nld}} zak, tas{{wnt-r|M038112}}
+{{-drv-}}
+*[[brievenmaal]]
+{{-verb-|0}}
+{{1ps|malen}}
+{{-note-}}
+*zie [[malen]] voor meer afleidingen en samenstellingen waar ''ma(a)l'' in voorkomt
 {{-trans-}}
+{{trans-top|<sup>1 </sup>1. telkens terugkerend tijdstip waarop iets gebeurt}}
-:1.
+*{{deu}}: {{trad|de|Mal}}
-{{top}}
-:*{{de}}: [[Mal]]
+*{{eng}}: {{trad|en|time}}
-:*{{en}}: [[time]]
+*{{epo}}: {{trad|eo|fojo}}
-:*{{fr}}: [[fois]] {{f}}
+*{{fra}}: {{trad|fr|fois}} {{f}}
-{{mid}}
+{{trans-mid}}
-:*{{pl}}: [[raz]]
+*{{pap}}: {{trad|pap|biaha}}
-:*{{nl}}: [[maal]] {{f}}
+*{{pol}}: {{trad|pl|raz}}
-:*{{pap}}: [[biaha]]
+*{{spa}}: {{trad|es|vez}}
-{{bottom}}
+{{trans-bottom}}
+{{trans-top|<sup>2 </sup>1. de handeling van eten zoals die dagelijks op geregelde tijden plaatsvindt}}
-:2.
+*{{cor}}: {{trad|kw|boos}} {{m}}
-{{top}}
+*{{deu}}: {{trad|de|Mahl}} {{n}}, {{trad|de|Mahlzeit}} {{f}}
-:*{{de}}: [[Mahl]]
-:*{{en}}: [[meal]]
+*{{eng}}: {{trad|en|meal}}
+*{{fra}}: {{trad|fr|repas}} {{m}}
-{{mid}}
+{{trans-mid}}
-:*{{fr}}: [[repas]] {{m}}
-:*{{nl}}: [[maal]] {{n}}
+*{{nor}}: {{trad|no|måltid}} {{m}}/{{f}}
+*{{nno}}: {{trad|nn|måltid}} {{m}}
-{{bottom}}
+*{{cym}}: {{trad|cy|pryd}} {{m}}, {{trad|cy|pryd bwyd}} {{m}}
+{{trans-bottom}}
-[[de:maal]]
+{{-ana-}}
-[[en:maal]]
+*[[alma]], [[lama]], [[mala]]
-[[fr:maal]]
+{{-preval-}}
-[[id:maal]]
+{{wel-GB}}
-[[it:maal]]
+{{Leesonderzoek-2013}}
+{{refs}}