Alonisos: Różnice pomiędzy wersjami
Na mapach: 
39°09′N 23°50′E/39,150000 23,833333
39°09′N 23°50′E/39,150000 23,833333| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.6.4) (robot poprawia: it:Alonneso |
CommonsDelinker zamienia link do pliku z Alonissos1.JPG na Patitiri-Alonissos1.jpg. Powód: File renamed: Criterion 2 (meaningless o |
||
| (Nie pokazano 32 wersji utworzonych przez 22 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wyspa infobox |
{{Wyspa infobox |
||
| |
|nazwa = Alonisos |
||
| ⚫ | |||
|zdjęcie = Alonissos1.JPG |
|||
| |
|zdjęcie = Patitiri-Alonissos1.jpg |
||
| |
|opis zdjęcia = Port w Alonisos |
||
| |
|kontynent = [[Europa]] |
||
| |
|państwo = GRC |
||
| |
|akwen = [[Morze Egejskie]] |
||
| |
|archipelag = [[Sporady Północne]] |
||
| |
|powierzchnia = 65 |
||
| |
|długość brzegu = |
||
| |
|najwyższy punkt = 476 |
||
|liczba ludności = 3153 |
|||
|stopniN = |minutN = |sekundN = |
|||
| |
|rok = 2021 |
||
|gęstość zaludnienia = 48,5 |
|||
|stopniW = |minutW = |sekundW = |
|||
| |
|kod mapy = Grecja |
||
| |
|współrzędne = 39°9′N 23°50′E |
||
|mapa wyspy = |
|||
|Commons= |
|||
|opis mapy wyspy = |
|||
|commons = Category:Alonissos |
|||
}} |
}} |
||
''' |
'''Alonisos'''<ref>Oficjalny egzonim. {{cytuj stronę | url = http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zmiany_egzonimow/zmiany_egzonimow_na_77_posiedzeniu.pdf | tytuł = Zmiany wprowadzone na 77. posiedzeniu Komisji | autor = Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej | strony = 2 | data dostępu = 2013-03-09 | archiwum = https://web.archive.org/web/20150112133843/http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zmiany_egzonimow/zmiany_egzonimow_na_77_posiedzeniu.pdf | zarchiwizowano = 2015-01-12 }}</ref> ([[język grecki|gr.]] Αλόννησος, ''Alónnisos'') – [[Grecja|grecka]] wyspa na [[Morze Egejskie|Morzu Egejskim]]. Obok [[Skiatos]] i [[Skopelos]] jest trzecią wyspą archipelagu północnych [[Sporady|Sporad]], leży około 5 km od Skopelos. Główny [[port morski|port]] wyspy znajduje się na południowo-wschodnim [[Wybrzeże|wybrzeżu]], w miejscowości [[Patitiri]]. Z portu odpływają [[prom]]y i [[wodolot]]y do [[Wolos]], Ajos Konstandinos i [[Saloniki|Salonik]] oraz wszystkich wysp [[archipelag]]u Sporad – [[Skiatos]], [[Skiros]] i [[Skopelos]]. |
||
Administracyjnie wyspa leży w [[Alonisos (gmina)|gminie Alonisos]], w [[jednostka regionalna Sporady|jednostce regionalnej Sporady]], w [[region Tesalia|regionie Tesalia]], w administracji zdecentralizowanej [[Tesalia-Grecja Środkowa]]. |
|||
Miasto Alonnisos jest położone w południowej części wyspy, przez lokalnych mieszkańców nazywane jest Chora. Główny [[port morski|port]] wyspy znajduje się na południowo-wschodnim [[Wybrzeże|wybrzeżu]], w mieście Patitiri. Z portu odpływają [[prom]]y i [[wodolot]]y do Volos, Agios Konstantinos i [[Saloniki|Salonik]] oraz wszystkich wysp [[archipelag]]u Sporadów – [[Skiathos]], [[Skiros]] i [[Skopelos]]. Zatoka, w której znajduje się wyspa, również nazywa się Alonnisos. |
|||
Alonisos to również nazwa: [[Alonisos (miejscowość)|miejscowości]], zatoki i [[Alonisos (gmina)|gminy]], w której skład wchodzą miejscowości na wyspie oraz część małych okolicznych wysepek. |
|||
Gmina Alonnisos obejmuje też okoliczne wysepki Alefoi, Siora, Kyra Panagios, Peristera, Piperi, Psathoura i Skantzoura. |
|||
== Historia == |
== Historia == |
||
W czasach [[Starożytność|starożytnych]] wyspa nazywała się Ikos Euonymos, natomiast w [[Średniowiecze|średniowieczu]] znana była jako ''Liadromia - Λιαδρόμια''. W XIX wieku nazwa, zapisana w oficjalnych dokumentach, to Iliodromia ''(gr. Ηλιοδρόμια)''<ref>źródło: ''Podział administracyjny Grecji - Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (1828)'' |
W czasach [[Starożytność|starożytnych]] wyspa nazywała się Ikos Euonymos, natomiast w [[Średniowiecze|średniowieczu]] znana była jako ''Liadromia - Λιαδρόμια''. W XIX wieku nazwa, zapisana w oficjalnych dokumentach, to Iliodromia ''(gr. Ηλιοδρόμια)''<ref>źródło: ''Podział administracyjny Grecji - Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (1828)''</ref>. Nazwa przetrwała aż do 1938 roku, kiedy to omyłkowo, lecz skutecznie do dziś, król [[Otton I Wittelsbach|Otton I]] wprowadził obecną nazwę Alonisos, w starożytności dotyczącą jednak sąsiedniej wyspy ''Kira Panaja''<ref>patrz link: [https://web.archive.org/web/20100620082102/http://www.alonissos.com/el/erimonisiagr/kyrapanagiagr.html Kira Panaja (starożytna ''Αλόννησος'')]</ref>. |
||
== Geografia i gospodarka == |
== Geografia i gospodarka == |
||
Wyspa w najszerszym miejscu liczy 4,5 km, a w najdłuższym 20 km. Góry na wyspie są głównie [[Wapień|wapienne]]. Jest położona niedaleko [[Magnezja (Grecja)|Magnezji]] – najbliższego stałego lądu oraz wyspy [[Eubea] |
Wyspa w najszerszym miejscu liczy 4,5 km, a w najdłuższym 20 km. Góry na wyspie są głównie [[Wapień|wapienne]]. Jest położona niedaleko [[Magnezja (Grecja)|Magnezji]] – najbliższego stałego lądu oraz wyspy [[Eubea]]]. Na wyspie można się poruszać dzięki dobrej jakości [[droga (komunikacja)|dróg]], łączących główne miasta między sobą. |
||
Na wyspie jest silnie rozwinięte [[rolnictwo]], a szczególnie produkcja [[Wino|win]] oraz uprawa i sadownictwo [[Oliwka (roślina)|oliwek]], [[Winorośl|winogron]] i [[Figowiec pospolity|fig]]. Drugim źródłem utrzymania jest [[rybołówstwo]]. Obecnie zauważalne jest silne oddziaływanie [[Turystyka|turystyki]] na gospodarkę i tworzenie miejsc pracy. |
Na wyspie jest silnie rozwinięte [[rolnictwo]], a szczególnie produkcja [[Wino|win]] oraz uprawa i sadownictwo [[Oliwka (roślina)|oliwek]], [[Winorośl|winogron]] i [[Figowiec pospolity|fig]]. Drugim źródłem utrzymania jest [[rybołówstwo]]. Obecnie zauważalne jest silne oddziaływanie [[Turystyka|turystyki]] na gospodarkę i tworzenie miejsc pracy. |
||
| Linia 35: | Linia 39: | ||
== Ekologia na wyspie == |
== Ekologia na wyspie == |
||
[[Plik:Alonissos3.JPG|thumb|230px| |
[[Plik:Alonissos3.JPG|thumb|230px|Brzeg morza na Alonisos]] |
||
[[Ekosystem]] na wyspie jest w bardzo dobrym stanie. Wyspa ma wiele [[Plaża|plaż]], głównie kamienistych. Od 1992 znajduje się |
[[Ekosystem]] na wyspie jest w bardzo dobrym stanie. Wyspa ma wiele [[Plaża|plaż]], głównie kamienistych. Od 1992 znajduje się na terenie [[Morski Park Narodowy Alonisos-Sporady Północne|Morskiego Parku Narodowego Alonisos-Sporady Północne]], mającego na celu ochronę zagrożonych wyginięciem [[Mniszka śródziemnomorska|mniszek śródziemnomorskich]] oraz innych gatunków zwierząt. |
||
== Populacja == |
== Populacja == |
||
Wyspa łącznie liczy 2700 mieszkańców. Zaledwie 28 ludzi mieszka poza wyspą na okolicznych wysepkach wokół Alonnisos, z czego najwięcej (11) mieszka na [[Alefoi]] oraz na [[Kyra Panagios]]. Ponad 65% ludności mieszka w [[Patitiri]] (1349), stolica wyspy Alonnisos liczy 149 mieszkańców, Steni Wala – 107. |
|||
W 2021 roku wyspę zamieszkiwało 3153 osób<ref>{{Cytuj |tytuł = 2021 Census Results |data = 2021 |data dostępu = 2022-09-26 |opublikowany = Hellenic Statistical Authority |url = https://elstat-outsourcers.statistics.gr/Census2022_GR.pdf |język = el}}</ref>. Najludniejsze miejscowości to: [[Patitiri]] (1628 osób), [[Wotsi]] (473 osoby), [[Alonisos (miejscowość)|Alonisos]] (208 osób) i [[Steni Wala]] (104 osoby). |
|||
{{przypisy}} |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
| ⚫ | |||
[[ |
[[Kategoria:Sporady]] |
||
| ⚫ | |||
[[da:Alónissos]] |
|||
[[de:Alonnisos]] |
|||
| ⚫ | |||
[[en:Alonissos]] |
|||
[[fr:Alonissos]] |
|||
[[gl:Alonissos - Αλόννησος]] |
|||
[[it:Alonneso]] |
|||
[[he:אלוניסוס]] |
|||
[[nl:Alonissos]] |
|||
[[ja:アロニソス島]] |
|||
[[nn:Alónnisos]] |
|||
[[pt:Alónissos]] |
|||
[[ru:Алонисос]] |
|||
[[sq:Alonissos]] |
|||
[[sr:Алонизос]] |
|||
[[sv:Alonnisos]] |
|||
[[uk:Алонісос]] |
|||
Aktualna wersja na dzień 12:02, 9 kwi 2024
 Port w Alonisos | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
| Archipelag | |
| Powierzchnia |
65 km² |
| Najwyższy punkt |
476 m n.p.m. |
| Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Grecji  | |
| 39°09′N 23°50′E/39,150000 23,833333
| |
Alonisos[1] (gr. Αλόννησος, Alónnisos) – grecka wyspa na Morzu Egejskim. Obok Skiatos i Skopelos jest trzecią wyspą archipelagu północnych Sporad, leży około 5 km od Skopelos. Główny port wyspy znajduje się na południowo-wschodnim wybrzeżu, w miejscowości Patitiri. Z portu odpływają promy i wodoloty do Wolos, Ajos Konstandinos i Salonik oraz wszystkich wysp archipelagu Sporad – Skiatos, Skiros i Skopelos.
Administracyjnie wyspa leży w gminie Alonisos, w jednostce regionalnej Sporady, w regionie Tesalia, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa.
Alonisos to również nazwa: miejscowości, zatoki i gminy, w której skład wchodzą miejscowości na wyspie oraz część małych okolicznych wysepek.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W czasach starożytnych wyspa nazywała się Ikos Euonymos, natomiast w średniowieczu znana była jako Liadromia - Λιαδρόμια. W XIX wieku nazwa, zapisana w oficjalnych dokumentach, to Iliodromia (gr. Ηλιοδρόμια)[2]. Nazwa przetrwała aż do 1938 roku, kiedy to omyłkowo, lecz skutecznie do dziś, król Otton I wprowadził obecną nazwę Alonisos, w starożytności dotyczącą jednak sąsiedniej wyspy Kira Panaja[3].
Geografia i gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Wyspa w najszerszym miejscu liczy 4,5 km, a w najdłuższym 20 km. Góry na wyspie są głównie wapienne. Jest położona niedaleko Magnezji – najbliższego stałego lądu oraz wyspy Eubea]. Na wyspie można się poruszać dzięki dobrej jakości dróg, łączących główne miasta między sobą.
Na wyspie jest silnie rozwinięte rolnictwo, a szczególnie produkcja win oraz uprawa i sadownictwo oliwek, winogron i fig. Drugim źródłem utrzymania jest rybołówstwo. Obecnie zauważalne jest silne oddziaływanie turystyki na gospodarkę i tworzenie miejsc pracy.
W 1965 roku wyspę nawiedziło trzęsienie ziemi, które zniszczyło większość domów oraz spowodowało zmniejszenie się populacji. Odbudowane domy odbiegają architektonicznie od tych budowanych przed 1965, głównie po to, by zachęcić turystów oraz rozwijać infrastrukturę turystyczną.
Ekologia na wyspie
[edytuj | edytuj kod]
Ekosystem na wyspie jest w bardzo dobrym stanie. Wyspa ma wiele plaż, głównie kamienistych. Od 1992 znajduje się na terenie Morskiego Parku Narodowego Alonisos-Sporady Północne, mającego na celu ochronę zagrożonych wyginięciem mniszek śródziemnomorskich oraz innych gatunków zwierząt.
Populacja
[edytuj | edytuj kod]W 2021 roku wyspę zamieszkiwało 3153 osób[4]. Najludniejsze miejscowości to: Patitiri (1628 osób), Wotsi (473 osoby), Alonisos (208 osób) i Steni Wala (104 osoby).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oficjalny egzonim. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Zmiany wprowadzone na 77. posiedzeniu Komisji. s. 2. [dostęp 2013-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-12)].
- ↑ źródło: Podział administracyjny Grecji - Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (1828)
- ↑ patrz link: Kira Panaja (starożytna Αλόννησος)
- ↑ 2021 Census Results [online], Hellenic Statistical Authority, 2021 [dostęp 2022-09-26] (gr.).