Alonisos: Różnice pomiędzy wersjami

Alonisos
Αλόννησος
	; Port w Alonisos
Kontynent	Europa
Państwo	Grecja
Akwen	Morze Egejskie
Archipelag	Sporady Północne
Powierzchnia	65 km²
Najwyższy punkt	476 m n.p.m.
Populacja (2021); • liczba ludności; • gęstość	; 3153; 48,5 os./km²
	Położenie na mapie Grecji Alonisos
	39°09′N 23°50′E/39,150000 23,833333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 12:02, 9 kwi 2024

Alonisos^[1] (gr. Αλόννησος, Alónnisos) – grecka wyspa na Morzu Egejskim. Obok Skiatos i Skopelos jest trzecią wyspą archipelagu północnych Sporad, leży około 5 km od Skopelos. Główny port wyspy znajduje się na południowo-wschodnim wybrzeżu, w miejscowości Patitiri. Z portu odpływają promy i wodoloty do Wolos, Ajos Konstandinos i Salonik oraz wszystkich wysp archipelagu Sporad – Skiatos, Skiros i Skopelos.

Administracyjnie wyspa leży w gminie Alonisos, w jednostce regionalnej Sporady, w regionie Tesalia, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa.

Alonisos to również nazwa: miejscowości, zatoki i gminy, w której skład wchodzą miejscowości na wyspie oraz część małych okolicznych wysepek.

Historia

W czasach starożytnych wyspa nazywała się Ikos Euonymos, natomiast w średniowieczu znana była jako Liadromia - Λιαδρόμια. W XIX wieku nazwa, zapisana w oficjalnych dokumentach, to Iliodromia (gr. Ηλιοδρόμια)^[2]. Nazwa przetrwała aż do 1938 roku, kiedy to omyłkowo, lecz skutecznie do dziś, król Otton I wprowadził obecną nazwę Alonisos, w starożytności dotyczącą jednak sąsiedniej wyspy Kira Panaja^[3].

Geografia i gospodarka

Wyspa w najszerszym miejscu liczy 4,5 km, a w najdłuższym 20 km. Góry na wyspie są głównie wapienne. Jest położona niedaleko Magnezji – najbliższego stałego lądu oraz wyspy Eubea]. Na wyspie można się poruszać dzięki dobrej jakości dróg, łączących główne miasta między sobą.

Na wyspie jest silnie rozwinięte rolnictwo, a szczególnie produkcja win oraz uprawa i sadownictwo oliwek, winogron i fig. Drugim źródłem utrzymania jest rybołówstwo. Obecnie zauważalne jest silne oddziaływanie turystyki na gospodarkę i tworzenie miejsc pracy.

W 1965 roku wyspę nawiedziło trzęsienie ziemi, które zniszczyło większość domów oraz spowodowało zmniejszenie się populacji. Odbudowane domy odbiegają architektonicznie od tych budowanych przed 1965, głównie po to, by zachęcić turystów oraz rozwijać infrastrukturę turystyczną.

Ekologia na wyspie

Ekosystem na wyspie jest w bardzo dobrym stanie. Wyspa ma wiele plaż, głównie kamienistych. Od 1992 znajduje się na terenie Morskiego Parku Narodowego Alonisos-Sporady Północne, mającego na celu ochronę zagrożonych wyginięciem mniszek śródziemnomorskich oraz innych gatunków zwierząt.

Populacja

W 2021 roku wyspę zamieszkiwało 3153 osób^[4]. Najludniejsze miejscowości to: Patitiri (1628 osób), Wotsi (473 osoby), Alonisos (208 osób) i Steni Wala (104 osoby).

Przypisy

↑ Oficjalny egzonim. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Zmiany wprowadzone na 77. posiedzeniu Komisji. s. 2. [dostęp 2013-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-12)].
↑ źródło: Podział administracyjny Grecji - Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (1828)
↑ patrz link: Kira Panaja (starożytna Αλόννησος)
↑ 2021 Census Results [online], Hellenic Statistical Authority, 2021 [dostęp 2022-09-26] (gr.).

[1] Oficjalny egzonim. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Zmiany wprowadzone na 77. posiedzeniu Komisji. s. 2. [dostęp 2013-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-12)].

[2] źródło: Podział administracyjny Grecji - Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (1828)

[3] trz link: Kira Panaja (starożytna Αλόννησος)

[4] 2021 Census Results [online], Hellenic Statistical Authority, 2021 [dostęp 2022-09-26] (gr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Wyspa infobox
- |zdjęcie             = Alonissos1.JPG
- |opis_zdjęcia        = Port w Alonisos
  |nazwa               = Alonisos
+ |nazwa oryginalna    = Αλόννησος
- |państwo             = {{Państwo|GRC}}
- |kontynent           = Europa
+ |zdjęcie             = Patitiri-Alonissos1.jpg
- |morze               = [[Morze Egejskie]]
+ |opis zdjęcia        = Port w Alonisos
- |wielkość            = 65
+ |kontynent           = [[Europa]]
- |rok                 = 2011
+ |państwo             = GRC
- |populacja           = 2718
+ |akwen               = [[Morze Egejskie]]
- |gęstość             =
+ |archipelag          = [[Sporady Północne]]
+ |powierzchnia        = 65
+ |długość brzegu      =
+ |najwyższy punkt     = 476
+ |liczba ludności     = 3153
+ |rok                 = 2021
+ |gęstość zaludnienia = 48,5
  |kod mapy            = Grecja
+ |współrzędne         = 39°9′N 23°50′E
- |stopniN   = 39.20885|minutN   =    |sekundN   =
- |stopniE   = 23.91243|minutE   =    |sekundE   =
+ |mapa wyspy          =
- |stopniW   =    |minutW   =    |sekundW   =
+ |opis mapy wyspy     =
- |stopniS   =    |minutS   =    |sekundS   =
+ |commons             = Category:Alonissos
- |mapa_wyspy          =
- |Commons=
 }}
-'''Alonisos'''<ref>Oficjalny egzonim. {{cytuj stronę | url = http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zmiany_egzonimow/zmiany_egzonimow_na_77_posiedzeniu.pdf | tytuł = Zmiany wprowadzone na 77. posiedzeniu Komisji  | autor = Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej | strony = 2 | data dostępu = 2013-03-09}}</ref> ([[język grecki|gr.]] Αλόννησος, ''Alónnisos'') – [[Grecja|grecka]] wyspa na [[Morze Egejskie|Morzu Egejskim]]. Obok [[Skiatos]] i [[Skopelos]] jest trzecią wyspą archipelagu północnych [[Sporady|Sporadów]], leży około 5 km od Skopelos. Główny [[port morski|port]] wyspy znajduje się na południowo-wschodnim [[Wybrzeże|wybrzeżu]], w miejscowości [[Patitiri]]. Z portu odpływają [[prom]]y i [[wodolot]]y do [[Wolos]], Ajos Konstandinos i [[Saloniki|Salonik]] oraz wszystkich wysp [[archipelag]]u Sporadów – [[Skiatos]], [[Skiros]] i [[Skopelos]].
+'''Alonisos'''<ref>Oficjalny egzonim. {{cytuj stronę | url = http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zmiany_egzonimow/zmiany_egzonimow_na_77_posiedzeniu.pdf | tytuł = Zmiany wprowadzone na 77. posiedzeniu Komisji | autor = Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej | strony = 2 | data dostępu = 2013-03-09 | archiwum = https://web.archive.org/web/20150112133843/http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zmiany_egzonimow/zmiany_egzonimow_na_77_posiedzeniu.pdf | zarchiwizowano = 2015-01-12 }}</ref> ([[język grecki|gr.]] Αλόννησος, ''Alónnisos'') – [[Grecja|grecka]] wyspa na [[Morze Egejskie|Morzu Egejskim]]. Obok [[Skiatos]] i [[Skopelos]] jest trzecią wyspą archipelagu północnych [[Sporady|Sporad]], leży około 5 km od Skopelos. Główny [[port morski|port]] wyspy znajduje się na południowo-wschodnim [[Wybrzeże|wybrzeżu]], w miejscowości [[Patitiri]]. Z portu odpływają [[prom]]y i [[wodolot]]y do [[Wolos]], Ajos Konstandinos i [[Saloniki|Salonik]] oraz wszystkich wysp [[archipelag]]u Sporad – [[Skiatos]], [[Skiros]] i [[Skopelos]].
 Administracyjnie wyspa leży w [[Alonisos (gmina)|gminie Alonisos]], w [[jednostka regionalna Sporady|jednostce regionalnej Sporady]], w [[region Tesalia|regionie Tesalia]], w administracji zdecentralizowanej [[Tesalia-Grecja Środkowa]].
@@ Linia 26: / Linia 28: @@
 == Historia ==
-W czasach [[Starożytność|starożytnych]] wyspa nazywała się Ikos Euonymos, natomiast w [[Średniowiecze|średniowieczu]] znana była jako ''Liadromia - Λιαδρόμια''. W XIX wieku nazwa, zapisana w oficjalnych dokumentach, to Iliodromia ''(gr. Ηλιοδρόμια)''<ref>źródło: ''Podział administracyjny Grecji - Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (1828)'' </ref>. Nazwa przetrwała aż do 1938 roku, kiedy to omyłkowo, lecz skutecznie do dziś, król [[Otton I Wittelsbach|Otton I]] wprowadził obecną nazwę Alonisos, w starożytności dotyczącą jednak sąsiedniej wyspy ''Kira Panaja'' <ref>patrz link: [http://www.alonissos.com/el/erimonisiagr/kyrapanagiagr.html Kira Panaja (starożytna ''Αλόννησος'')]</ref>.
+W czasach [[Starożytność|starożytnych]] wyspa nazywała się Ikos Euonymos, natomiast w [[Średniowiecze|średniowieczu]] znana była jako ''Liadromia - Λιαδρόμια''. W XIX wieku nazwa, zapisana w oficjalnych dokumentach, to Iliodromia ''(gr. Ηλιοδρόμια)''<ref>źródło: ''Podział administracyjny Grecji - Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (1828)''</ref>. Nazwa przetrwała aż do 1938 roku, kiedy to omyłkowo, lecz skutecznie do dziś, król [[Otton I Wittelsbach|Otton I]] wprowadził obecną nazwę Alonisos, w starożytności dotyczącą jednak sąsiedniej wyspy ''Kira Panaja''<ref>patrz link: [https://web.archive.org/web/20100620082102/http://www.alonissos.com/el/erimonisiagr/kyrapanagiagr.html Kira Panaja (starożytna ''Αλόννησος'')]</ref>.
 == Geografia i gospodarka ==
@@ Linia 38: / Linia 40: @@
 == Ekologia na wyspie ==
-[[Plik:Alonissos3.JPG|thumb|230px|brzeg morza na Alonisos]]
+[[Plik:Alonissos3.JPG|thumb|230px|Brzeg morza na Alonisos]]
-[[Ekosystem]] na wyspie jest w bardzo dobrym stanie. Wyspa ma wiele [[Plaża|plaż]], głównie kamienistych. Od 1992 znajduje się tam park wodny, mający na celu ochronę zagrożonych wyginięciem [[Mniszka śródziemnomorska|mniszek śródziemnomorskich]] oraz innych gatunków zwierząt.
+[[Ekosystem]] na wyspie jest w bardzo dobrym stanie. Wyspa ma wiele [[Plaża|plaż]], głównie kamienistych. Od 1992 znajduje się na terenie [[Morski Park Narodowy Alonisos-Sporady Północne|Morskiego Parku Narodowego Alonisos-Sporady Północne]], mającego na celu ochronę zagrożonych wyginięciem [[Mniszka śródziemnomorska|mniszek śródziemnomorskich]] oraz innych gatunków zwierząt.
 == Populacja ==
-W 2011 roku wyspę zamieszkiwało 2718 osób. Najludniejsze miejscowości to: [[Patitiri]] (1628 osób), [[Wotsi]] (473 osoby), [[Alonisos (miejscowość)|Alonisos]] (208 osób) i [[Steni Wala]] (104 osoby)<ref>[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/resident_population_census2011rev.xls/956f8949-513b-45b3-8c02-74f5e8ff0230 Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός]</ref>.
+W 2021 roku wyspę zamieszkiwało 3153 osób<ref>{{Cytuj |tytuł = 2021 Census Results |data = 2021 |data dostępu = 2022-09-26 |opublikowany = Hellenic Statistical Authority |url = https://elstat-outsourcers.statistics.gr/Census2022_GR.pdf |język = el}}</ref>. Najludniejsze miejscowości to: [[Patitiri]] (1628 osób), [[Wotsi]] (473 osoby), [[Alonisos (miejscowość)|Alonisos]] (208 osób) i [[Steni Wala]] (104 osoby).
+== Przypisy ==
 {{Przypisy}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
-[[Kategoria:Wyspy Grecji]]
+[[Kategoria:Sporady]]
 [[Kategoria:Region Tesalia]]