Przejdź do zawartości

Program rozruchowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m →‎Rozruch z innych urządzeń: poprawa linkowań, replaced: USBUSB
Halibutt (dyskusja | edycje)
Linia 22: Linia 22:


==== Lista klawiszy wywołujących Boot Device Menu ====
==== Lista klawiszy wywołujących Boot Device Menu ====
* [[Acer]] – {{Klawisz|[[Escape (klawisz)|Esc]]}} lub {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}} lub {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F9|F9]]}}
* [[Acer]] – {{Klawisz|chain={{nbsp}}lub{{nbsp}}|[[Escape (klawisz)|Esc]]|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]|[[Klawisz funkcyjny#F9|F9]]}}
* [[Albatron]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F8|F8]]}}
* [[Albatron]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F8|F8]]}}
* [[ASUS|Asus]] – {{Klawisz|[[Escape (klawisz)|Esc]]}} lub {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F8|F8]]}}
* [[ASUS|Asus]] – {{Klawisz|chain={{nbsp}}lub{{nbsp}}|[[Escape (klawisz)|Esc]]|[[Klawisz funkcyjny#F8|F8]]}}
* [[Compaq]] – {{Klawisz|[[Escape (klawisz)|Esc]]}} lub {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F9|F9]]}}
* [[Compaq]] – {{Klawisz|chain={{nbsp}}lub{{nbsp}}|[[Escape (klawisz)|Esc]]|[[Klawisz funkcyjny#F9|F9]]}}
* [[Dell]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}
* [[Dell]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}
* [[DFI]] – {{Klawisz|[[Print Screen|Prt Scr]]}}
* [[DFI]] – {{Klawisz|[[Print Screen|Prt Scr]]}}
* [[Elitegroup Computer Systems|ECS]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F11|F11]]}}
* [[Elitegroup Computer Systems|ECS]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F11|F11]]}}
* [[Epox]] – {{Klawisz|[[Escape (klawisz)|Esc]]}}
* [[Epox]] – {{Klawisz|Esc}}
* [[Gigabyte Technology|Gigabyte]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}
* [[Gigabyte Technology|Gigabyte]] – {{Klawisz|F12}}
* [[Hewlett-Packard|HP]] – {{Klawisz|[[Escape (klawisz)|Esc]]}} lub {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F9|F9]]}}
* [[Hewlett-Packard|HP]] – {{Klawisz|chain={{nbsp}}lub{{nbsp}}|[[Escape (klawisz)|Esc]]|[[Klawisz funkcyjny#F9|F9]]}}
* [[Intel]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F10|F10]]}}
* [[Intel]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F10|F10]]}}
* [[Lenovo]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}
* [[Lenovo]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}
Linia 39: Linia 39:
* [[Sony Vaio]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F11|F11]]}}
* [[Sony Vaio]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F11|F11]]}}
* [[Toshiba]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}
* [[Toshiba]] – {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}
* [[Samsung]] – {{Klawisz|[[Escape (klawisz)|Esc]]}} lub {{Klawisz|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}
* [[Samsung]] – {{Klawisz|chain={{nbsp}}lub{{nbsp}}|[[Escape (klawisz)|Esc]]|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}


== Przykłady ==
== Przykłady ==

Wersja z 14:16, 18 maj 2016

Program rozruchowy (ang. boot loader) – działający na zasadzie bootstrapu (z ang.pull oneself up by one’s bootstraps” – podnieść się ciągnąc za własne sznurowadła) program uruchamiany jako pierwszy po zakończeniu wykonywania przez BIOS (lub UEFI) procedury POST, służący do załadowania systemu operacyjnego do pamięci operacyjnej komputera.

Bootstrap

Bootstrap to idea rozwiązania systemowego w informatyce obrazująca samorozruch komputera. Sama procedura rozruchowa nazywana jest w języku angielskim terminami boot lub booting.

Pierwotnie (np. EXEC) bootstrap polegał na manualnym wpisaniu (bit po bicie) z pulpitu technologicznego komputera komendy „ładuj i wykonaj z urządzenia” na którym załadowany był OS, interpreter komend lub inny program.

Później proces ten został zaszyty sprzętowo jako koniec prawidłowo przeprowadzonego przebiegu BIOS-a i działał w kooperacji z interpreterem komend systemu nadrzędnego, takiego jak DOS, UNIX czy Windows. Proces ten został nazwany programem rozruchowym.

Rozruch w różnych architekturach komputerów

W komputerach PC nagłówek (segment startowy) programu rozruchowego może być umieszczony w pierwszym, 512-bajtowym fragmencie sektora startowego dysku twardego (ang. Master Boot Record). W systemach DOS/Windows jest tam zapisany program, który ładuje kolejny program rozruchowy z partycji oznaczonej jako aktywna. W systemach uniksowych pliki dodatkowe programu rozruchowego znajdują się zazwyczaj w katalogu lub partycji montowanej w katalogu /boot.

Rozruch z innych urządzeń

Program rozruchowy oraz cały system operacyjny może być pobierany także z innych urządzeń takich jak stacja dyskietek, napęd CDROM, dyski USB, a nawet spoza komputera, z serwera w sieci lokalnej (zob. PXE). Dawniej także z taśmy perforowanej albo pamięci bębnowej.

Boot Device Menu

Boot Device Menu (z ang. menu urządzeń rozruchowych) to menu służące do bootowania (uruchamiania) systemu z innego urządzenia niż domyślne bez potrzeby zmiany kolejności bootowania w ustawieniach BIOS-u.

Boot Device Menu wywołuje się klawiszami funkcyjnymi zaraz po uruchomieniu komputera, a przed startem systemu. W zależności od sprzętu najczęściej używa się: Esc, F8, F9, F10, F12. Boot Device Menu niekiedy mylnie nazywane jest w skrócie Boot Menu[a].

Lista klawiszy wywołujących Boot Device Menu

Przykłady

  • NT OS Loader (NTLDR) – program rozruchowy stosowany w Windows NT
  • GRUB – projekt GNU
  • LILOLinux Loader, towarzyszy rozwojowi tegoż systemu od jego narodzin
  • SYSLINUX – Stosowany do uruchamiania m.in. z płyt CD/DVD oraz z sieci.
  1. Boot Menu dotyczy menu wyboru systemu operacyjnego, a nie urządzenia, z którego zostanie właśnie uruchomiony. W menu rozruchu urządzeń standardowo znajduje się napęd optyczny oraz dysk twardy. Dodatkowo może być: sieć, dysk usb, wszelkiego rodzaju pamięci flash lub coraz rzadziej stacja dyskietek lub inne urządzenia umożliwiające bootowanie. Wybór z listy zatwierdzamy klawiszem „Enter”.