Przejdź do zawartości

Armia Polska na Wschodzie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
m poprawiam przekierowania
Linia 4: Linia 4:


== Historia AP na Wschodzie ==
== Historia AP na Wschodzie ==
Armia Polska na Wschodzie została utworzona na podstawie [[rozkaz]]u [[Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych|Naczelnego Wodza PSZ]], [[Generał|gen. broni]] [[Władysław Sikorski|Władysława Sikorskiego]] z 12 września 1942, w [[Irak]]u, [[Iran]]ie i [[Palestyna|Palestynie]] z połączenia [[Wojsko Polskie na Środkowym Wschodzie|Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie]] i [[Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941-1942)|Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR]].
Armia Polska na Wschodzie została utworzona na podstawie [[rozkaz]]u [[Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych|Naczelnego Wodza PSZ]], [[Generał|gen. broni]] [[Władysław Sikorski|Władysława Sikorskiego]] z 12 września 1942, w [[Irak]]u, [[Iran]]ie i [[Palestyna|Palestynie]] z połączenia [[Wojsko Polskie na Środkowym Wschodzie|Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie]] i [[Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941–1942)|Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR]].


Tym samym rozkazem anulowano nazwy: Polskie Siły Zbrojne w ZSRR, [[Wojsko Polskie na Środkowym Wschodzie|Dowództwo Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie]] i [[2 Korpus Strzelców|II Korpus Strzelców]] oraz wyznaczono obsadę personalną [[Dowództwo|dowództwa]] [[Wojska lądowe|armii]].
Tym samym rozkazem anulowano nazwy: Polskie Siły Zbrojne w ZSRR, [[Wojsko Polskie na Środkowym Wschodzie|Dowództwo Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie]] i [[2 Korpus Strzelców|II Korpus Strzelców]] oraz wyznaczono obsadę personalną [[Dowództwo|dowództwa]] [[Wojska lądowe|armii]].

Wersja z 23:34, 6 maj 2017

Ten artykuł dotyczy Armii Polskiej na Wschodzie. Zobacz też: Wojsko Polskie na Wschodzie – stronę ujednoznaczniającą.
Dowódca armii gen. Władysław Anders

Armia Polska na Wschodzie – związek operacyjny Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w latach 1942-1947.

Historia AP na Wschodzie

Armia Polska na Wschodzie została utworzona na podstawie rozkazu Naczelnego Wodza PSZ, gen. broni Władysława Sikorskiego z 12 września 1942, w Iraku, Iranie i Palestynie z połączenia Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie i Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR.

Tym samym rozkazem anulowano nazwy: Polskie Siły Zbrojne w ZSRR, Dowództwo Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie i II Korpus Strzelców oraz wyznaczono obsadę personalną dowództwa armii.

Zgodnie z etatem armia miała liczyć 71.491 ludzi zorganizowanych w dwie dywizje strzelców (każda w składzie dwóch brygad), dywizję mieszaną złożoną z brygady czołgów i brygady strzelców, dywizji zapasowej oraz wojsk i służb armii. Rzeczywisty stan na dzień 1 grudnia 1942 roku wynosił 62 082 żołnierzy[1].

W ramach organizacji armii (wrzesień – październik 1942 r.) rozformowano Dowództwo II KS, zalążki kadrowe 4 Dywizji Strzelców i 3 Brygadę Strzelców Karpackich. Nadwyżki 3 DSK włączono do 5 Dywizji Strzelców. Ponadto rozformowano 8, 9 i 10 DP, a pozostałe jednostki PSZ w ZSRR przeformowano na etaty brytyjskie. 6 Dywizję Piechoty przeformowano w 6 Samodzielną Brygadę Strzelców, a dywizjon rozpoznawczy 6 DP przekształcono w 6 Batalion Czołgów i włączono w skład 2 BCz. Obie brygady połączono w 6 Dywizję Strzelców. Sformowano tzw. Artylerię Ciężką Armii w składzie dwóch pułków. Poza artylerią ciężką, w bezpośrednim podporządkowaniu dowódcy artylerii armii pozostawały dwa pułki artylerii lekkiej i dwa pułki artylerii przeciwlotniczej (ciężki i lekki) oraz pułk artylerii przeciwpancernej i pułk pomiarów artylerii.

Pewnym problemem były masowe dezercje żołnierzy polskich wyznania mojżeszowego. W okresie od września 1941 do maja 1944 zdezerterowało 2972 żołnierzy – Żydów[2].

Wyposażenie

Umundurowanie

Pierwsza oznaka Armii

Żołnierze posiadali dwa rodzaje mundurów – tropikalne i sukienne. oficerowie dodatkowo posiadali mundury wyjściowe. Mundury tropikalne pochodziły z dostaw z USA i magazynów brytyjskich. Występowały pewne różnice w kroju. Mundury sukienne oraz wyjściowe oficerskie szyte były na miarę i według jednolitego wzoru. Regulamin przewidywał dwa kolory umundurowania, piaskowy i khaki.

Zestaw umundurowania tropikalnego zawierał: koszule lub kurtki oficerskie (bush jacket), spodnie drelichowe oraz szorty, pończochy bez stóp, owijki lub spinacze, buty zamszowe lub skórzane. W nakryciach głowy panowała pewna różnorodność. Żołnierze nosili: hełmy korkowe, australijskie kapelusze khaki oraz płócienne furażerki. Rękawy koszul podwijano. Dystynkcje i oznaki naszywane były na podszycie w kolorze munduru i zapinane na zatrzaski lub przypinane guzikiem wsuwki[a].

Zestaw umundurowania sukiennego zawierał: battle dressy, swetry khaki, serdaki skórzane, płaszcze sukienne i buty. Oficerowie posiadali także płaszcze przeciwdeszczowe. Nakrycie głowy stanowiła czapka typu angielskiego lub beret. Kolory beretów określały formacje. Czarny stosowany był w broni pancernej, a zielony w pozostałych jednostkach.

Mundur wyjściowy oficerski wzorowany był na mundurze brytyjskim. Nakryciem głowy oficerów była jednak rogatywka zbliżona do wzoru przedwojennego.

Uzbrojenie

Żołnierze Armii Polskiej na Wschodzie uzbrojenie z magazynów brytyjskich otrzymali we wrześniu 1942[b]. Uzbrojenie było niejednorodne, głównie angielskie i amerykańskie, ale także francuskie, włoskie, radzieckie i niemieckie.

Broń strzelecka:

Działa i moździerze:

Przykładowe oznakowanie pojazdów broni pancernej

Czołgi, transportery, motocykle i samochody:

Pojazdy pomalowane były na barwy ochronne – kolor piaskowy oraz plamy czerwonobrunatne na piaskowym tle. Każdy pojazd posiadał tablice z oznaczeniem macierzystej jednostki.

Garnizony armii

Rozmieszczenie jednostek na terenie Iraku na przełomie 1942 -1943

  • Kizil Rabat

Dowództwo Armii Polskiej na Wschodzie, Dowództwo 6 Dywizji Piechoty, 2 Batalion Czołgów, 6 Batalion Strzelców, 6 Pułk Artylerii Lekkiej, Batalion Saperów Armii, Batalion Łączności Armii, 12 Pułk Kawalerii Pancernej, 15 Pułk Kawalerii Pancernej, 3 Pułk Ułanów Karpackich, III Szpital Wojskowy, 21 kompania transportowa, 27 kompania transportowa, część jednostek transportowych i sanitarnych armii.

  • Chanakin

Dowództwo Artylerii Armii, 6 Pułk Artylerii Lekkiej, 7 Pułk Artylerii Lekkiej, 10 Pułk Artylerii Lekkiej, 11 Pułk Artylerii Ciężkiej, 7 Pułk Artylerii Pomiarowej, 7 Batalion Pancerny, II Szpital Wojskowy, Dowództwo 5 Kresowej Dywizji Piechoty, 3 Batalion Strzelców, 4 Batalion Strzelców, 5 Batalion Saperów, 5 Batalion Łączności, 4 Pułk Artylerii Lekkiej, 5 Pułk Artylerii Lekkiej, 6 Pułk Artylerii Lekkiej, 5 Pułk Pancerny, 5 Pułk Artylerii Polowej, Dowództwo 7 Dywizji Piechoty, 7 Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych, 7 Batalion Łączności, Centrum Wyszkolenia Artylerii, jednostki zaopatrzenia, warsztaty i samochody dywizyjne.

  • Mosul

Dowództwo 3 Dywizji Strzelców Karpackich, 2 Batalion Strzelców, 3 Batalion Strzelców, 3 Batalion Łączności, 2 Pułk Artylerii Lekkiej, 3 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej, IV Szpital Wojskowy, jednostki zaopatrzenia, warsztaty i samochody dywizji.

  • Al-Habbanijja

8 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej, 7 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej Ciężkiej.

  • Al-Kajjara

1 Batalion Strzelecki, 3 Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych, 3 Pułk Pancerny, 1 Pułk Artylerii Lekkiej, 3 Pułk Artylerii Lekkiej.

  • Dżalaula

Dowództwo Etapów, 11 Brygada Saperów Kolejowych, 2 Etapowy Batalion Łączności, Batalion Wartowniczy, 312 kompania transportowa, 320 kompania transportowa, część jednostek materiałowo-warsztatowych, zaopatrzenia i ewakuacji armii.

Struktura organizacyjna AP na Wschodzie

Gen. Michał Tokarzewski-Karaszewicz

Obsada personalna AP na Wschodzie

Dowódca broni pancernych i szef motoryzacji gen. Tadeusz Kossakowski
  1. ↑ Było to podyktowane koniecznością częstego prania mundurów tropikalnych.
  2. ↑ Wyjątek stanowi Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich, która brytyjskie uzbrojenie otrzymała w 1940.
  1. ↑ Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. s. 27.
  2. ↑ Witold Biegański: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. s. 57-63.
  3. ↑ Występowała na uzbrojeniu 10 i 11 pułku artylerii ciężkiej.
  4. ↑ Kronika Gł.P.P.104 1945 ↓, s. 11.
  5. ↑ Kronika Gł.P.P.104 1945 ↓, s. 95.

Bibliografia

  • Kronika 104 Głównej Poczty Polowej (2 Korpus), 1943 - 1945. [w:] Oddziałowe Kroniki i Dzienniki Działań, sygn. C.480 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.
  • Witold Biegański, Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, tom 5, Regularne jednostki Wojska Polskiego na Zachodzie, Warszawa 1967.
  • Komornicki: Wojsko Polskie 1939-1945 : barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984. ISBN 83-223-2055-8.
  • Zbigniew. Dunin-Wilczyński: Wojsko polskie w Iraku: 1942-1943. Warszawa: Muzeum Niepodległości, 1993. ISBN 83-900727-2-6.
  • Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
  • Piotr Żaroń, Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie, Warszawa 1981,
Polskie Siły Zbrojne
Wojska
Rodzaje wojsk
Wielkie jednostki
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Armia_Polska_na_Wschodzie&oldid=49258190”