Program rozruchowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Uwagi |
m drobne redakcyjne, drobne techniczne |
||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
'''Boot Device Menu''' (z [[Język angielski|ang.]] menu urządzeń rozruchowych) to menu służące do bootowania (uruchamiania) systemu z innego urządzenia niż domyślne bez potrzeby zmiany kolejności bootowania w ustawieniach [[BIOS|BIOS-u]]. |
'''Boot Device Menu''' (z [[Język angielski|ang.]] menu urządzeń rozruchowych) to menu służące do bootowania (uruchamiania) systemu z innego urządzenia niż domyślne bez potrzeby zmiany kolejności bootowania w ustawieniach [[BIOS|BIOS-u]]. |
||
Boot Device Menu wywołuje się klawiszami funkcyjnymi zaraz po uruchomieniu komputera, a przed startem systemu. W zależności od sprzętu najczęściej używa się: Esc |
Boot Device Menu wywołuje się klawiszami funkcyjnymi zaraz po uruchomieniu komputera, a przed startem systemu. W zależności od sprzętu najczęściej używa się: {{Klawisz|chain={{nbsp}}lub{{nbsp}}|[[Escape (klawisz)|Esc]]|[[Klawisz funkcyjny#F8|F8]]|[[Klawisz funkcyjny#F9|F9]]|[[Klawisz funkcyjny#F10|F10]]|[[Klawisz funkcyjny#F11|F11]]|[[Klawisz funkcyjny#F12|F12]]}}. Boot Device Menu niekiedy mylnie nazywane jest w skrócie Boot Menu<ref group=uwaga>'''Boot Menu''' dotyczy menu wyboru systemu operacyjnego, a nie urządzenia, z którego zostanie właśnie uruchomiony. W menu rozruchu urządzeń standardowo znajduje się napęd optyczny oraz dysk twardy. Dodatkowo może być: sieć, dysk usb, wszelkiego rodzaju pamięci flash lub coraz rzadziej stacja dyskietek lub inne urządzenia umożliwiające bootowanie. Wybór z listy zatwierdzamy klawiszem „Enter”.</ref>. |
||
==== Lista klawiszy wywołujących Boot Device Menu ==== |
==== Lista klawiszy wywołujących Boot Device Menu ==== |
||
| Linia 44: | Linia 44: | ||
* [[NTLDR|NT OS Loader]] (NTLDR) – program rozruchowy stosowany w [[Microsoft Windows NT|Windows NT]] |
* [[NTLDR|NT OS Loader]] (NTLDR) – program rozruchowy stosowany w [[Microsoft Windows NT|Windows NT]] |
||
* [[GRUB]] – projekt [[GNU]] |
* [[GRUB]] – projekt [[GNU]] |
||
* [[GRUB2]] |
* [[GRUB2]] – następca GRUB-a |
||
* [[LILO]] – [[Linux]] Loader, towarzyszy rozwojowi tegoż systemu od jego narodzin |
* [[LILO]] – [[Linux]] Loader, towarzyszy rozwojowi tegoż systemu od jego narodzin |
||
* [[SYSLINUX]] – Stosowany do uruchamiania m.in. z płyt CD/DVD oraz z sieci. |
* [[SYSLINUX]] – Stosowany do uruchamiania m.in. z płyt CD/DVD oraz z sieci. |
||
Wersja z 04:53, 30 sie 2018
Program rozruchowy (ang. boot loader) – działający na zasadzie bootstrapu (z ang. „pull oneself up by one’s bootstraps” – podnieść się ciągnąc za własne sznurowadła) program uruchamiany jako pierwszy po zakończeniu wykonywania przez BIOS (lub UEFI) procedury POST, służący do załadowania systemu operacyjnego do pamięci operacyjnej komputera.
Bootstrap
Bootstrap to idea rozwiązania systemowego w informatyce obrazująca samorozruch komputera. Sama procedura rozruchowa nazywana jest w języku angielskim terminami boot lub booting.
Pierwotnie (np. EXEC) bootstrap polegał na manualnym wpisaniu (bit po bicie) z pulpitu technologicznego komputera komendy „ładuj i wykonaj z urządzenia” na którym załadowany był OS, interpreter komend lub inny program.
Później proces ten został zaszyty sprzętowo jako koniec prawidłowo przeprowadzonego przebiegu BIOS-a i działał w kooperacji z interpreterem komend systemu nadrzędnego, takiego jak DOS, UNIX czy Windows. Proces ten został nazwany programem rozruchowym.
Rozruch w różnych architekturach komputerów
W komputerach PC nagłówek (segment startowy) programu rozruchowego może być umieszczony w pierwszym, 512-bajtowym fragmencie sektora startowego dysku twardego (ang. Master Boot Record). W systemach DOS/Windows jest tam zapisany program, który ładuje kolejny program rozruchowy z partycji oznaczonej jako aktywna. W systemach uniksowych pliki dodatkowe programu rozruchowego znajdują się zazwyczaj w katalogu lub partycji montowanej w katalogu /boot.
Rozruch z innych urządzeń
Program rozruchowy oraz cały system operacyjny może być pobierany także z innych urządzeń takich jak stacja dyskietek, napęd CDROM, dyski USB, a nawet spoza komputera, z serwera w sieci lokalnej (zob. PXE). Dawniej także z taśmy perforowanej albo pamięci bębnowej.
Boot Device Menu
Boot Device Menu (z ang. menu urządzeń rozruchowych) to menu służące do bootowania (uruchamiania) systemu z innego urządzenia niż domyślne bez potrzeby zmiany kolejności bootowania w ustawieniach BIOS-u.
Boot Device Menu wywołuje się klawiszami funkcyjnymi zaraz po uruchomieniu komputera, a przed startem systemu. W zależności od sprzętu najczęściej używa się: Esc lub F8 lub F9 lub F10 lub F11 lub F12. Boot Device Menu niekiedy mylnie nazywane jest w skrócie Boot Menu[a].
Lista klawiszy wywołujących Boot Device Menu
- Acer – Esc lub F12 lub F9
- Albatron – F8
- Asus – Esc lub F8
- Compaq – Esc lub F9
- Dell – F12
- DFI – Prt Scr
- ECS – F11
- Epox – Esc
- Gigabyte – F12
- HP – Esc lub F9
- Intel – F10
- Lenovo – F12 lub Lenovo One Key Recovery (przycisk ten znajduje się obok przycisku zasilania lub obok gniazda zasilania)
- Microstar – F11
- MSI – F11
- Packard Bell – F8
- Sony Vaio – F11
- Toshiba – F12
- Samsung – Esc lub F12
Przykłady
- NT OS Loader (NTLDR) – program rozruchowy stosowany w Windows NT
- GRUB – projekt GNU
- GRUB2 – następca GRUB-a
- LILO – Linux Loader, towarzyszy rozwojowi tegoż systemu od jego narodzin
- SYSLINUX – Stosowany do uruchamiania m.in. z płyt CD/DVD oraz z sieci.
Uwagi
- ↑ Boot Menu dotyczy menu wyboru systemu operacyjnego, a nie urządzenia, z którego zostanie właśnie uruchomiony. W menu rozruchu urządzeń standardowo znajduje się napęd optyczny oraz dysk twardy. Dodatkowo może być: sieć, dysk usb, wszelkiego rodzaju pamięci flash lub coraz rzadziej stacja dyskietek lub inne urządzenia umożliwiające bootowanie. Wybór z listy zatwierdzamy klawiszem „Enter”.