Avarho
1.Avarho xalke, ki asosan dar qismi kūhsori Doƣiston, qisman dar xamvoriji rajonhoi Bujnok, Xasavjurt va ƣajra maskun ast. Dar şimoli Ozorbojçon. (Nohijahoi Belokan va Zakatal) niz xastand. Şumoraaşon 396 hazor (1970), az çumla dar Doƣiston 239 hazor. Vikipedia
2. Avarho 1) qabilahoi muttahidi turkzabon va digar qaboili Osijoi Markazī, Sibiri Ƣarbī, Priuralje, Povolƶje. Dar ma'xazhoi ta'rixii mijonahoi asri 5 az onho jod şudaast. Solhoi 550 – 62 to Kavkazi Şimolī rasida candin qabilahoro ba xud tobe' kardaand. Soli 567 bo sarvariji xon Bajan qabilahoi germaniji gepidhoro nobud karda, zaminhojaşonro tasxir namudand va dar çojaş Xoqoniji Avarhoro ta'sis dodand. Ibtidoi sadai X az tarafi vengerho komilan maƣlub gardida, tadriçan bo aholiji mahalliji Podunavija va Pricernomorjei Ƣarbī omeziş joftand; 2) avarho (xudaşon maarulal megūjand), xalqijat dar Federatsijai Rusija, xalqi tahçojiji Doƣiston. Dar kūhsor va ba'ze navohiji hamvori markazī va şimoli çumhurī zindagī dorand. Hamcunin dar Ceceniston, Qalmoqiston, vilojathoi Astraxanu Rostov va nohijahoi Belokansk va Zakatalijai Çumhuriji Ozarbojçon niz hajot ba sar mebarand. Şumorai kami onho dar Gurçiston niz sukunat dorand. Zabonaşon avarist. Zaboni rusī niz ma'mul ast. To ibtidoi sadai XX bo xati arabī menaviştand; az soli 1927 az alifboi lotinī va az soli 1938 az alifboi kirillī istifoda mebarand. Şumorai umumiji aholī dar ibtidoi sadai XXI taqriban 601 hazor; dar Rossija 544 hazor, az in dar Doƣiston 496,1 hazor nafar zindagī dorand. E'tiqodmandoni Avarho ahli mazhabi şofeiji tasannunand; pajravoni silsilai naqşbandija, qodirija va şozalijai tasavvuf niz hastand. Şuƣli asosiji Avarho corvodorī, sabzavotkorī, boƣdorī va qolinbofist. (B. Rahmatov)
Sarcaşma
[viroiş | edit source]- A — Asos. — D. : SIEMT, 2011. — 608 s. — (Ensiklopedijai Milliji Toçik : [taxm. 25 ç.] / sarmuharrir A. Qurbonov ; 2011—2023, ç. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.