İçeriğe atla

Tiger I

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Panzerkampfwagen VI Tiger sayfasından yönlendirildi)
Panzerkampfwagen VI Tiger Ausf. E
Bundesarchiv Bild 101I-299-1805-16, Nordfrankreich, Panzer VI (Tiger I).2
Çeşidi Ağır tank
Uyruğu Nazi Almanyası Nazi Almanyası
Hizmet geçmişi
Hizmet 1942-1945
Kullanıldığı savaşlar II. Dünya Savaşı
Üretim tarihi
Tasarımcı Erwin Aders
Henschel & Son
Tasarlandığı tarih 1938-1941
Üretici Henschel
Birim maliyeti 250.700 Reichsmark
Üretildiği tarih 1942 - 1944
Üretim adedi 1.347
Özellikler
Ağırlık 54-57 t
Uzunluk 6,31 m
 uzunluğu 2,14 m
Genişlik 3,56 m
Yükseklik 3,00 m
Namlu Çapı 88 mm
Mürettebat 5


Zırhı 25–120 mm
Ana silahı 8.8 cm KwK 36
Diğer silahları Maschinengewehr 34
Motor Maybach HL230 P45 (V-12 petrol)
690,4 hp (beygir gücü) (515 kW (kilowatt))
Transmisyon Maybach Olvar Typ OG 40 12 16 (8 ileri and 4 geri)
Süspansiyon donanımı burulma çubuğu
Boş ağırlık 54 ton
Harekat menzili 110–195 km
Azami hızı 45 km/h

Tiger I, 1942'den itibaren Afrika'da ve Sovyetler Birliği'nde, genellikle bağımsız ağır tank taburlarında faaliyet gösteren, II. Dünya Savaşı'nın bir Alman ağır tankıydı. Alman Ordusu'na 8,8 cm KwK 36 topunu (8,8 cm Flak 36'dan türetilen) monte eden ilk zırhlı savaş aracını verdi. Ağustos 1942 ile Ağustos 1944 arasında 1.347 adet üretildi. Ağustos 1944'ten sonra Tiger I'in üretimi, Tiger II lehine kademeli olarak durduruldu.

Tiger I, zamanına göre olağanüstü bir tasarım olarak anılırken, aynı zamanda pahalı malzemeler ve emek yoğun üretim yöntemleri kullanılarak aşırı mühendislik ürünü olarak da adlandırıldı. Erken dönemde Tiger, belirli türlerde palet arızalarına ve detaylı teknik aksamından dolayı bozulmalara eğilimliydi ve genel olarak yüksek yakıt tüketimi nedeniyle menzili sınırlıydı. Bakımı pahalıydı, ancak genellikle mekanik olarak güvenilirdi. Taşınması zordu ve çamur, buz ve kar, üst üste binen ve serpiştirilmiş Schachtellaufwerk desenli yol tekerlekleri arasında donup sık sık onları sıkıştırdığında hareketsiz kalmaya karşı savunmasızdı. Bu, çamurlu rasputitsa (ilkbahar ve sonbahar) mevsiminde ve aşırı soğuk dönemlerde Doğu Cephesi'nde bir sorundu.

Tanka Ferdinand Porsche tarafından "Tiger" takma adı verildi ve Tiger II üretime girdikten sonra Roma rakamı eklendi. İlk atama Panzerkampfwagen VI Ausführung H idi (kelimenin tam anlamıyla "zırhlı savaş aracı VI versiyon H", kısaltılmış PzKpfw VI Ausf. H) burada 'H' tasarımcı/üretici olarak Henschel'i gösteriyordu. Sd.Kfz. 182 ile sınıflandırıldı. Tank daha sonra Mart 1943'te Sd.Kfz. 181 ile PzKpfw VI Ausf. E olarak yeniden adlandırıldı.

Bugün dünya çapında müzelerde ve özel koleksiyonlarda yalnızca yedi adet Tiger I tankı bulunuyor. 2021 itibarıyla, Birleşik Krallık Tank Müzesi'ndeki Tiger 131 (Kuzey Afrika Harekatı sırasında ele geçirildi), çalışır duruma getirilmiş tek örnektir.

Tasarım Özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kursk Muharebesi öncesinde Belgorod'da konuşlandırılan 503. Ağır Panzer Taburu'na ait Tiger I 'i inceleyen Cemil Cahit Toydemir başkanlığındaki Türk askeri gözlemci heyeti mensupları (26 Haziran 1943).

Tiger'lar tasarım açısından bazı noktalarda önemli eksikliklere sahipti. Dönemindeki orta-sınıf bir tank olan T-34'lerin ön gövde tasarımı açılı tasarlanmıştı ve bu tasarım sayesinde tank isabet eden mermilerin neredeyse yarısını sektirebiliyordu. Tiger'lar ise bunun aksine neredeyse 90°lik bir gövdeye sahiptiler. Bunu kapatmak için ön tarafı 100 mm'lik yan tarafları ise 80 mm'lik zırhla kaplanmıştı.

Tiger tanklarının ağır gövdesini hareket ettirmek için Maybach Hl230 model 700 beygir gücünde motor kullanılmaktadır. Bu motor 8 ileri 4 geri manuel şanzıman ile güç ön tahrik dişlilerine iletir. Difransiyeller her iki tahrik dişlisinin içine gömülü 6 küçük dişli kavramı ile iletilir. Tahrik dişlisine gücü ileten şaftın üstünde kampana frenler yer almaktadır. Şanzıman üstünde dönüşlerde kullanılan üç adet fren diskide bulunmaktadır. Tankın en önemli özelliği olan 88 mm'lik top da ancak hidrolik sistemle döndürülebiliyordu, hassas ayarlar yapmak için çarkla döndürme sistemi de vardı. Ayrıca bu toplar çok iyi bir optik sisteme sahiptiler, uzak ve hareketli hedefleri çok başarılı bir şekilde vurabiliyorlardı. Bu optik sistem ve etkili topu sayesinde 3000 metrenin uzağındaki hedefleri bile vurduğu görülmüştür. Düşman tankları ise onun kalın zırhını delmek için çok yakına girmek zorundaydılar.

Tiger öylesine karmaşık bir yapıya sahipti ki sadece 1.300 adet üretilebildi. Bir Tiger için 30.000 üretim saati harcanırken Tiger'ın rakipleri olan T-34, Sherman ve Churchill tankları bu üretim zamanının neredeyse onda bir zamanda üretiliyorlardı. Karmaşık yapısına rağmen bir Tiger'ı yok edebilmek için en az 4 Sherman tankını gözden çıkarmayı hesaplamak gerekiyordu. Tiger'ın en önemli handikaplarından biri de bakımının epey zaman almasıydı. Muharebe sırasında arızalanan veya az hasarlı olan Tiger'lar onarılamıyordu. Almanlar bu onarım handikapı nedeniyle birçok Tiger'ı muharebe alanında bırakmak zorunda kalmıştır.

101. Ağır Panzer Taburu'nun 1. bölük komutanı SS-Obersturmführer Hanno Raasch (ortada sağ) ve tabur komutanı SS-Sturmbannführer Heinz von Westernhagen (ortada sol) bir tatbikat sırasında (Picardie, Fransa, 21 Mart 1944)

Tiger'ın tank terminolojine kattığı bir yenilik de psikolojik yıkımdır. Tiger kalın zırhı, 88 mm'lik topu ile savaş sırasında öylesine efsaneleşmişti ki, müttefik zırhlı tümenleri ormanlık alanlardan geçerken genellikle toplu olarak hareket ederlerdi. Çünkü her an bir ağaçlığın arkasından bir Tiger bölüğünün baskın ateşi açması olasılığı vardı. Bu olasılık müttefiklere Normandiya'dan sonra zaman kaybettiren engellerden biri olmuştur.

Bir tankta üç özellik aranır. Hız, zırh ve silah. Silahtan kasıt, uzun mevzilli, geniş çaplı bir ana silahtır. Her üç özelliği aynı tank üzerinde toplamak, o yılların teknolojisinde pek olanaklı değildir. Bu yüzden bu üç özellik arasında bir tercih sıralaması yapılır. Bazı zırhlı savaşı kuramcıları hızın birincil unsur olduğunu, bazıları ise zırh kalınlığı ve etkin ana silahın önemli olduğu görüşündedirler. Tiger, bu ikinci görüş doğrultusunda tasarlanmış bir tanktı.

Öte yandan 1941 yılı içinde Alman hafif ve orta sınıf tankları Rusların BT Serisi ve T-26 tankları karşısında yeterliydi ancak 1942 yılından itibaren cephelerde ortaya çıkmaya başlayan T-34'ler karşısında yetersiz kalıyorlardı. Doğal olarak, daha ağır tankların geliştirilmesine başlanıldı.

Önemli başarıları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Panzer-Lehr Tümeni'ne bağlı Panzer IV ve 101. Ağır Panzer Taburu 1. Bölüğü'ne bağlı Tiger I (Villers-Bocage kasabasının pazar yerinin bulunduğu kavşak, Haziran 1944)
  • Kursk Muharebesi'nde tek bir Tiger I 22 tane T-34'ü imha etti. Anlatılana göre 23. tanka da bir kez ateş etmiş ve tank ağır hasar almış fakat ateş ettiğinde Tiger patlamıştır.[kaynak belirtilmeli]
  • 13 Haziran 1944 tarihli Villers-Bocage Muharebesi'nde SS 101. Ağır Panzer Taburu'nun 2. Bölüğüne bağlı Michael Wittmann komutasındaki Tiger I, 12'si tank olmak üzere toplam 27 zırhlı aracı imha etti.
  • Otto Carius 21. Panzer alayındayken çoğunlukla Doğu cephesinde olmak üzere 150'den fazla düşman tankını imha etmiş bir tank asıdır.
  • Alman tank ası Otto Carius Tiger 1 tankıyla bir adet Sovyet uçağını düşürmüştür.

Muharebe geçmişi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Tiger I ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.