What do you think?
Rate this book
The Heart of a Dog
A rich, successful Moscow professor befriends a stray dog and attempts a scientific first by transplanting into it the testicles and pituitary gland of a recently deceased man. A distinctly worryingly human animal is now on the loose, and the professor's hitherto respectable life becomes a nightmare beyond endurance. An absurd and superbly comic story, this classic novel can also be read as a fierce parable of the Russian Revolution.
128 pages, Paperback
First published January 1, 1925
About the author
Mikhail Bulgakov
635 books7,089 followersMikhail Bulgakov was born in Kyiv, Russian Empire (today part of modern Ukraine) on 3/15 May 1891. He studied and briefly practised medicine and, after indigent wanderings through revolutionary Russia and the Caucasus, he settled in Moscow in 1921. His sympathetic portrayal of White characters in his stories, in the plays The Days of the Turbins (The White Guard), which enjoyed great success at the Moscow Art Theatre in 1926, and Flight (1927), and his satirical treatment of the officials of the New Economic Plan, led to growing criticism, which became violent after the play, The Purple Island. His later works treat the subject of the artist and the tyrant under the guise of historical characters, with plays such as Molière, staged in 1936, Don Quixote, staged in 1940, and Pushkin, staged in 1943. He also wrote a brilliant biography, highly original in form, of his literary hero, Molière, but The Master and Margarita, a fantasy novel about the devil and his henchmen set in modern Moscow, is generally considered his masterpiece. Fame, at home and abroad, was not to come until a quarter of a century after his death in Moscow in 1940.
Detailed Version
Mikhaíl Afanasyevich Bulgakov (Russian: Михаил Афанасьевич Булгаков) was the first of six children in the family of a theology professor. His family belonged to the intellectual elite of Kyiv. Bulgakov and his brothers took part in the demonstration commemorating the death of Leo Tolstoy. Bulgakov later graduated with honors from the Medical School of Kyiv University in 1915. He married his classmate Tatiana Lappa, who became his assistant at surgeries and in his doctor's office. He practiced medicine, specializing in venereal and other infectious diseases, from 1915 to 1919 (he later wrote about the experience in "Notes of a Young Doctor.")
He joined the anti-communist White Army during the Russian Civil War. After the Civil War, he tried (unsuccesfully) to emigrate from Russia to reunite with his brother in Paris. Several times he was almost killed by opposing forces on both sides of the Russian Civil War, but soldiers needed doctors, so Bulgakov was left alive. He provided medical help to the Chehchens, Caucasians, Cossacs, Russians, the Whites, and the Reds.
In 1921, Bulgakov moved to Moscow. There he became a writer and became friends with Valentin Katayev, Yuri Olesha, Ilya Ilf, Yevgeni Petrov, and Konstantin Paustovsky. Later, he met Mikhail Zoschenko, Anna Akhmatova, Viktor Ardov, Sergei Mikhalkov, and Kornei Chukovsky. Bulgakov's plays at the Moscow Art Theatre were directed by Stanislavsky and Vladimir Nemirovich-Danchenko.
Bugakov's own way of life and his witty criticism of the ugly realities of life in the Soviet Union caused him much trouble. His story "Heart of a Dog" (1925) is a bitter satire about the loss of civilized values in Russia under the Soviet system. Soon after, Bulgakov was interrogated by the Soviet secret service, OGPU. After interrogations, his personal diary and several unfinished works were confiscated by the secret service. His plays were banned in all theaters, which terminated his income. Destitute, he wrote to his brother in Paris about his terrible life and poverty in Moscow. Bulgakov distanced himself from the Proletariat Writer's Union because he refused to write about the peasants and proletariat. He adapted "Dead Souls" by Nikolai Gogol for the stage; it became a success but was soon banned.
He took a risk and wrote a letter to Joseph Stalin with an ultimatum: "Let me out of the Soviet Union, or restore my work at the theaters." On the 18th of April of 1930, Bulgakov received a telephone call from Joseph Stalin. The dictator told the writer to fill an employment application at the Moscow Art Theater. Gradually, Bulgakov's plays were back in the repertoire of the Moscow Art Theatre. But most other theatres were in fear and did not stage any of th
Detailed Version
Mikhaíl Afanasyevich Bulgakov (Russian: Михаил Афанасьевич Булгаков) was the first of six children in the family of a theology professor. His family belonged to the intellectual elite of Kyiv. Bulgakov and his brothers took part in the demonstration commemorating the death of Leo Tolstoy. Bulgakov later graduated with honors from the Medical School of Kyiv University in 1915. He married his classmate Tatiana Lappa, who became his assistant at surgeries and in his doctor's office. He practiced medicine, specializing in venereal and other infectious diseases, from 1915 to 1919 (he later wrote about the experience in "Notes of a Young Doctor.")
He joined the anti-communist White Army during the Russian Civil War. After the Civil War, he tried (unsuccesfully) to emigrate from Russia to reunite with his brother in Paris. Several times he was almost killed by opposing forces on both sides of the Russian Civil War, but soldiers needed doctors, so Bulgakov was left alive. He provided medical help to the Chehchens, Caucasians, Cossacs, Russians, the Whites, and the Reds.
In 1921, Bulgakov moved to Moscow. There he became a writer and became friends with Valentin Katayev, Yuri Olesha, Ilya Ilf, Yevgeni Petrov, and Konstantin Paustovsky. Later, he met Mikhail Zoschenko, Anna Akhmatova, Viktor Ardov, Sergei Mikhalkov, and Kornei Chukovsky. Bulgakov's plays at the Moscow Art Theatre were directed by Stanislavsky and Vladimir Nemirovich-Danchenko.
Bugakov's own way of life and his witty criticism of the ugly realities of life in the Soviet Union caused him much trouble. His story "Heart of a Dog" (1925) is a bitter satire about the loss of civilized values in Russia under the Soviet system. Soon after, Bulgakov was interrogated by the Soviet secret service, OGPU. After interrogations, his personal diary and several unfinished works were confiscated by the secret service. His plays were banned in all theaters, which terminated his income. Destitute, he wrote to his brother in Paris about his terrible life and poverty in Moscow. Bulgakov distanced himself from the Proletariat Writer's Union because he refused to write about the peasants and proletariat. He adapted "Dead Souls" by Nikolai Gogol for the stage; it became a success but was soon banned.
He took a risk and wrote a letter to Joseph Stalin with an ultimatum: "Let me out of the Soviet Union, or restore my work at the theaters." On the 18th of April of 1930, Bulgakov received a telephone call from Joseph Stalin. The dictator told the writer to fill an employment application at the Moscow Art Theater. Gradually, Bulgakov's plays were back in the repertoire of the Moscow Art Theatre. But most other theatres were in fear and did not stage any of th
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 3,934 reviews
April 25, 2023
"The whole horror of the situation is that he now has a human heart, not a dog's heart. And about the rottenest heart in all creation!"
The recipe for success a la Bulgakov:
# Take a street dog, hungry and flea-ridden and wickedly smart (yes, he can even read - you gotta do that to survive on the cruel winter Moscow streets!).
# Take a brilliant and renown professor with a knack for brain surgery/transplants and desire to advance science.
# Add to the mix a dead good-for-nothing delinquent alcoholic's brain.
# Add the flavor of the Soviet mid-1920s, after the Socialist Revolution but still before the iron fist rule of Stalin's terror policy.
# Let Bulgakov's genius mix all of these ingredients together - and you will end up with a brilliantly written satirical fantastical commentary-on-contemporary-society laughter-through-tears piece of literary art that is Heart of the Dog.
Despite its short size, this book has endless layers. On the surface, it is a hilariously sad story about a science experiment gone very wrong in the direction that its creator did not quite anticipate, and all the funny antics of the newly created sorta-human Sharikov. Yes, that includes obsessive and funny cat-chasing even when the dog becomes "human".
On the other level, it is a cautionary warning about what happens when power falls in the hands of those who should not be allowed to yield it, and the dangers and pitfalls of the system that allows that to happen. Yes, that includes an easy step from killing cats to pointing guns at real people, and demanding sex in exchange for keeping a job, and of course the ultimate evil that was to penetrate the fabric of the years to come - writing denunciations for little else than petty personal gains.
"But just think, Philipp Philippovich, what he may turn into if that character Shvonder keeps on at him! I'm only just beginning to realize what Sharikov may become, by God!"
"Aha, so you realize now, do you? Well I realized it ten days after the operation. My only comfort is that Shvonder is the biggest fool of all. He doesn't realize that Sharikov is much more of a threat to him than he is to me. At the moment he's doing all he can to turn Sharikov against me, not realizing that if someone in their turn sets Sharikov against Shvonder himself, there'll soon be nothing left of Shvonder but the bones and the beak."
I do believe that this book should be used as an illustration of the whole "laughing through tears" concept. It's the epitome of that concept. At times sidesplittingly funny with some sad overtones, it quickly crosses the territory into the mostly sad and even scary, especially given the context of the events still to come to this world of Soviet Union in the mid-1920s. Yes, it's the Stalin era and the Purges and the labor camps and denunciations and mass trials of the "enemies of the people" that I'm talking about. For the characters of this book, these events are just a few years away.
Keeping this in mind, you quickly realize that Bulgakov's short novel has undoubtedly way more impact on its reader now than it did back in the mid-twenties when it was written. Back then it was sad and funny, and held a note of warning, and shed the uncomfortable light on the parts of the pre-Stalinist pre-Purges society that were already beginning to feel uncomfortable. However, it ended on a quasi-happy note, the futility of which had only become fully visible years later. And now, for the readers that have the benefit of knowing what history had in store just a few short years later for the likes of those "undesirable elements" described in this book, the impossibility of anything remotely good coming out of the whole situation and of the entire future for Bulgakov's characters becomes painfully clear.
'But Philipp Philippovich, you're a celebrity, a figure of world-wide importance, and just because of some, forgive the expression, son of a bitch… Surely they can't touch you!'C'mon, we all know that even world-class fame will never save Professor Preobrazhensky from Stalin's labor camps as eventually his higher-up protectors will themselves become victims of the new regime, and likely from a gunshot to the head in the middle of the night. And Bormental's fate will undoubtedly be very similar to that - just as Professor kinda-sorta anticipated already. After all, neither of them has made their unpopular views very secret.
'All the same, I refuse to do it,' said Philipp Philippovich thoughtfully. He stopped and stared at the glass-fronted cabinet.
'But why?'
'Because you are not a figure of world importance.'
'But what…'
'Come now, you don't think I could let you take the rap while I shelter behind my world-wide reputation, do you? Really… I'm a Moscow University graduate, not a Sharikov.'
'Yes, I don't like proletariat,' sadly agreed Philipp Philippovich."
Professor Preobrazhensky's clearly anti-socialist views definitely would not make his ultimate fate anticipated by the reader after the events of this story any easier. His grumpy views of a cultured and educated person who is baffled and annoyed with the "new" society of coarseness and rudeness and inefficiency and "class struggle" and the undeserved in his opinion entitleness of those who perceive themselves as the oppressed working class and whom Professor in turn perceives as lazy and irresponsible people. And among the rambles of the old and annoyed man there may or may not be a grain of truth. Judge for yourself:
'What do you mean by "ruin"? Is it an old woman with a stick? A witch who smashed all the windows and put out all the lights? There's no such thing! What do you mean by that word?' Philipp Philippovich angrily inquired of an unfortunate cardboard duck hanging upside down by the sideboard, then answered the question himself. 'I'll tell you what it is: If instead of operating every evening I were to start a glee club in my apartment, that would mean that I was on the road to "ruin". If when I go to the lavatory I don't piss, if you'll excuse the expression, into the bowl but on to the floor instead and if Zina and Darya Petrovna were to do the same thing, the lavatory would be ruined. Ruin, therefore, is not caused by lavatories but it's something that starts in people's heads. So when these clowns start shouting “Stop the ruin!” – I laugh!'..............
...........But there is much more to this book than just the condemnation of the system. Had it been only that, it would have become quite dated quite soon. No, just like in Bulgakov's other works, it has a commentary on the state of humanity as a whole, on what makes us truly human versus merely humanoid. It is about the importance of morals and values, the etiquette and politeness and respect that make us really human, and moreso, civilized humans.
'I'm sorry, professor, not a dog. This happened when he was a man. That's the trouble.'And this respect for culture and etiquette and civility is what permeates the message of this book. This respect for what Bulgakov sees as the essentials of being human are precisely what puts him in the conflict with his contemporary Soviet state that believed in intimidation and terror as the viable way of governing and existing - the principles that newly formed humanoid Sharikov is very eager to learn and internalize. And neither Bulgakov nor Professor Preobrazhensky or Bormental are having that.
'Because he talked?' asked Philipp Philippovich. 'That doesn't mean he was a man."
"Kindness. The only possible method when dealing with a living creature. You'll get nowhere with an animal if you use terror, no matter what its level of development may be. That I have maintained, do maintain and always will maintain. People who think you can use terror are quite wrong. No, no, terror is useless, whatever its colour – white, red or even brown! Terror completely paralyses the nervous system."
"Nobody should be whipped. Remember that, once and for all. Neither man nor animal can be influenced by anything but suggestion."
Well, my review is getting long and I have nothing but the praise for this book. So I will wrap up with the highest possible recommendation for any fans of Bulgakov or, really, any fans of well-written literature. 5 stars.
August 7, 2021
Собачье сердце = Sobach'e serdtse = The Heart of a Dog, Mikhail Afanasevich Bulgakov
Heart of a Dog is a novel by Russian author Mikhail Bulgakov. Moscow, 1924.
While foraging for trash one winter day, a stray dog is found by a cook and scalded with boiling water.
Lying forlorn in a doorway, the dog awaits his end awash in self-pity.
To his surprise, a successful surgeon, Filipp Filippovich Preobrazhensky, arrives and offers the dog a piece of sausage.
Overjoyed, the dog follows Filip back to his flat, where he's given the name of Sharik.
تاریخ نخستین خوانش: روز اول ماه فوریه سال 1990میلادی
عنوان: دل سگ؛ نویسنده: میخاییل آفاناسیویچ بولگاکوف؛ مترجم: مهدی غبرایی؛ تهران، مرکز فرهنگی و هنری اقبال؛ 1368، در 203ص موضوع داستانه��ی نویسندگان روسیه - سده 20م
عنوان: قلب سگی؛ نویسنده: میخاییل بولگاکوف؛ مترجم: آبتین گلکار؛ تهران، انتشارات ماهی، 1391؛ شابک 9789642090976؛
عنوان: دل سگ؛ نویسنده: میخاییل آفاناسیویچ بولگاکوف؛ مترجم: محمد یعقوبی؛ تهران، امیرخانی، 1380، در 80ص؛ شابک 9647190158؛ چاپ دیگر تهران، اندیشه سازان، 1382؛ در 68ص، شابک 9643521028؛ چاپ دیگر تهران، نردبام 1383؛ در 69ص؛ شابک 9648774021؛
عنوان: قلب سگ؛ نویسنده: میخاییل بولگاکوف؛ مترجم: معصومه تاجمیری؛ قم: آوای بیصدا، 1397؛ در 143ص؛ شابک 9786009926169؛ چاپ دیگر قم، یوشینا، 1397، شابک 978622998465؛ قم آتیلا، 1398؛ در 143ص؛ شابک 9786226585071؛
دل سگ یا «قلب سگی» رمانی، اثر نویسنده ی روسیه «میخائیل بولگاکف» است؛ که ایشان آن را بین ماههای ژانویه و مارس در سال 1925میلادی بنگاشتند، ولی تا سال 1987میلادی، در «اتحاد جماهیر شوروی» آنروزها، امکان انتشار پیدا نکرد؛ تمثیل بُرنده ای درباره ی «انقلاب روسیه» است؛ داستان درباره ی سگ ولگردی، به نام «شاریک» است، که ظاهر انسانی به خود میگیرد؛ سگ در این داستان، نمادی از مردمان «روسیه» آن روزگاران است، که سالها تحت ستم، و خشونت بوده، و با آنها همچو حیوانات رفتار کرده اند؛ جراح عجیب داستان، تجسم حزب کمونیست (یا شاید خود لنین) باشد، و عمل پیوند دشواری، که برای تبدیل سگ به انسان، انجام میشود، نمادی از نتیجه ی انقلاب است؛ «بولگاکف»، در این داستان، با طنزی تلخ، نشان میدهد این مغز نیست که انسانساز است، بلکه قلب، شالوده، و پایه ی ساخت انسان است؛ صرف داشتن عقل، نمیتواند «آدم» بسازد، بلکه احساس و روح انسانی است، که «انسان» میسازد؛ و...؛
تاریخ بهنگام رسانی 13/06/1399هجری خورشیدی؛ 15/05/1400هجری خورشیدی؛ ا. شربیانی
Heart of a Dog is a novel by Russian author Mikhail Bulgakov. Moscow, 1924.
While foraging for trash one winter day, a stray dog is found by a cook and scalded with boiling water.
Lying forlorn in a doorway, the dog awaits his end awash in self-pity.
To his surprise, a successful surgeon, Filipp Filippovich Preobrazhensky, arrives and offers the dog a piece of sausage.
Overjoyed, the dog follows Filip back to his flat, where he's given the name of Sharik.
تاریخ نخستین خوانش: روز اول ماه فوریه سال 1990میلادی
عنوان: دل سگ؛ نویسنده: میخاییل آفاناسیویچ بولگاکوف؛ مترجم: مهدی غبرایی؛ تهران، مرکز فرهنگی و هنری اقبال؛ 1368، در 203ص موضوع داستانه��ی نویسندگان روسیه - سده 20م
عنوان: قلب سگی؛ نویسنده: میخاییل بولگاکوف؛ مترجم: آبتین گلکار؛ تهران، انتشارات ماهی، 1391؛ شابک 9789642090976؛
عنوان: دل سگ؛ نویسنده: میخاییل آفاناسیویچ بولگاکوف؛ مترجم: محمد یعقوبی؛ تهران، امیرخانی، 1380، در 80ص؛ شابک 9647190158؛ چاپ دیگر تهران، اندیشه سازان، 1382؛ در 68ص، شابک 9643521028؛ چاپ دیگر تهران، نردبام 1383؛ در 69ص؛ شابک 9648774021؛
عنوان: قلب سگ؛ نویسنده: میخاییل بولگاکوف؛ مترجم: معصومه تاجمیری؛ قم: آوای بیصدا، 1397؛ در 143ص؛ شابک 9786009926169؛ چاپ دیگر قم، یوشینا، 1397، شابک 978622998465؛ قم آتیلا، 1398؛ در 143ص؛ شابک 9786226585071؛
دل سگ یا «قلب سگی» رمانی، اثر نویسنده ی روسیه «میخائیل بولگاکف» است؛ که ایشان آن را بین ماههای ژانویه و مارس در سال 1925میلادی بنگاشتند، ولی تا سال 1987میلادی، در «اتحاد جماهیر شوروی» آنروزها، امکان انتشار پیدا نکرد؛ تمثیل بُرنده ای درباره ی «انقلاب روسیه» است؛ داستان درباره ی سگ ولگردی، به نام «شاریک» است، که ظاهر انسانی به خود میگیرد؛ سگ در این داستان، نمادی از مردمان «روسیه» آن روزگاران است، که سالها تحت ستم، و خشونت بوده، و با آنها همچو حیوانات رفتار کرده اند؛ جراح عجیب داستان، تجسم حزب کمونیست (یا شاید خود لنین) باشد، و عمل پیوند دشواری، که برای تبدیل سگ به انسان، انجام میشود، نمادی از نتیجه ی انقلاب است؛ «بولگاکف»، در این داستان، با طنزی تلخ، نشان میدهد این مغز نیست که انسانساز است، بلکه قلب، شالوده، و پایه ی ساخت انسان است؛ صرف داشتن عقل، نمیتواند «آدم» بسازد، بلکه احساس و روح انسانی است، که «انسان» میسازد؛ و...؛
تاریخ بهنگام رسانی 13/06/1399هجری خورشیدی؛ 15/05/1400هجری خورشیدی؛ ا. شربیانی
May 28, 2024
He’s got that dog in him!
Originally written in 1925, Mikhail Bulgakov’s scathingly satirical The Heart of a Dog would not become available to readers until Michael Glenny’s 1968 translation into English as both the book and Bulgakov’s subsequent play adaptation were banned and the manuscripts were confiscated. But, as goes the now famous Bulgakov quote from The Master and Margarita, ‘manuscripts don’t burn,’ and, thankfully this book came to light via samizdat —the spreading of censored or illegal documents by handwritten or memorized reproductions passed between reader (it would not appear in the Soviet Union until 1987). Heart of a Dog is a short but snappy satire on the Soviets and rejection of eugenics where a dog is surgically transformed into a man and runs amok as if Bulgakov is harmonizing with Mary Shelley’s Frankenstein to show that when creating a monster you end up…well creating a monster. And this one toes the party line and wields State authority for the joy of cruelty. A bizarre but boisterous little novella that throws powerful punches, Heart of a Dog in an important but often overlooked satire on the Soviet Union and a frighteningly fun read.
‘Nobody should be whipped. Remember that, once and for all. Neither man nor animal can be influenced by anything but suggestion.’
As I sit here waiting for my train to Oxford to finally get moving again, I thought I’d reflect a bit on this blisteringly sharp and funny little book. It’s a crude comedy and Bulgakov doesn’t pull punches as he takes aim on Bolshevism and the aftermath of the revolution. The story surrounds a stray dog who, upon dying in the streets from scalding water, instead wakes up like that scene in Robocop to discover he has been saved by some ill-fated science experimentation. He becomes Sharik, but when the doctor, never finished with his experimenting, gives him the organs of a now-deceased criminal, Sharik is fully human and ready to rumble. The once gentlemanly dog now rejects manners as ‘bourgeois’ and falls into vice and sexual assault before falling in with the communist party itself. The metaphor is pretty on the nose here for effect, and it is with great delight Bulgakov attacks the State as the basest of human judgement.
‘The whole horror of the situation is that he now has a human heart, not a dog's heart. And about the rottenest heart in all creation!’
We can see the dog as a rather dynamic metaphor of the Russian revolution and a function of the average person, promised the great change of revolution that, once the dust settles, finds them still in poor circumstances and now at the mercy of a cruel and violent State. Bugakov touches upon many of Shelley’s themes in Frankenstein, where the absence of any moral upbringing of the monster is an image of a government itself. Which is handled quite effectively by also being a blunt rejection of eugenics.
As always with Bulgakov, names mean a great deal. The criminal, Chugunkin, is a name meaning “cast iron” in the Russian, which is a play on the name Stalin coming from the word for “steel.” It makes for some pretty direct satire and insults at the leader, who was a fan of Bulgakov’s works. Which is all the more delightful that Bulgakov, knowing this, still mocked him (though faced prison for doing so throughout his career). Bulgakov always has a lot of context with his current times as well, with the doctor being based on Serge Voronoff, a doctor who was implanting monkey testicals into humans in hopes of it being an anti-aging technique. You read that correctly.
Brief, bizarre but brillant, Heart of a Dog is a comedic gem. While nothing can stand as tall as Bulgakov’s The Master and Margarita—it’s a masterpiece—this is still a satisfying read.
4.5/5
Originally written in 1925, Mikhail Bulgakov’s scathingly satirical The Heart of a Dog would not become available to readers until Michael Glenny’s 1968 translation into English as both the book and Bulgakov’s subsequent play adaptation were banned and the manuscripts were confiscated. But, as goes the now famous Bulgakov quote from The Master and Margarita, ‘manuscripts don’t burn,’ and, thankfully this book came to light via samizdat —the spreading of censored or illegal documents by handwritten or memorized reproductions passed between reader (it would not appear in the Soviet Union until 1987). Heart of a Dog is a short but snappy satire on the Soviets and rejection of eugenics where a dog is surgically transformed into a man and runs amok as if Bulgakov is harmonizing with Mary Shelley’s Frankenstein to show that when creating a monster you end up…well creating a monster. And this one toes the party line and wields State authority for the joy of cruelty. A bizarre but boisterous little novella that throws powerful punches, Heart of a Dog in an important but often overlooked satire on the Soviet Union and a frighteningly fun read.
‘Nobody should be whipped. Remember that, once and for all. Neither man nor animal can be influenced by anything but suggestion.’
As I sit here waiting for my train to Oxford to finally get moving again, I thought I’d reflect a bit on this blisteringly sharp and funny little book. It’s a crude comedy and Bulgakov doesn’t pull punches as he takes aim on Bolshevism and the aftermath of the revolution. The story surrounds a stray dog who, upon dying in the streets from scalding water, instead wakes up like that scene in Robocop to discover he has been saved by some ill-fated science experimentation. He becomes Sharik, but when the doctor, never finished with his experimenting, gives him the organs of a now-deceased criminal, Sharik is fully human and ready to rumble. The once gentlemanly dog now rejects manners as ‘bourgeois’ and falls into vice and sexual assault before falling in with the communist party itself. The metaphor is pretty on the nose here for effect, and it is with great delight Bulgakov attacks the State as the basest of human judgement.
‘The whole horror of the situation is that he now has a human heart, not a dog's heart. And about the rottenest heart in all creation!’
We can see the dog as a rather dynamic metaphor of the Russian revolution and a function of the average person, promised the great change of revolution that, once the dust settles, finds them still in poor circumstances and now at the mercy of a cruel and violent State. Bugakov touches upon many of Shelley’s themes in Frankenstein, where the absence of any moral upbringing of the monster is an image of a government itself. Which is handled quite effectively by also being a blunt rejection of eugenics.
As always with Bulgakov, names mean a great deal. The criminal, Chugunkin, is a name meaning “cast iron” in the Russian, which is a play on the name Stalin coming from the word for “steel.” It makes for some pretty direct satire and insults at the leader, who was a fan of Bulgakov’s works. Which is all the more delightful that Bulgakov, knowing this, still mocked him (though faced prison for doing so throughout his career). Bulgakov always has a lot of context with his current times as well, with the doctor being based on Serge Voronoff, a doctor who was implanting monkey testicals into humans in hopes of it being an anti-aging technique. You read that correctly.
Brief, bizarre but brillant, Heart of a Dog is a comedic gem. While nothing can stand as tall as Bulgakov’s The Master and Margarita—it’s a masterpiece—this is still a satisfying read.
4.5/5
July 31, 2024
A dog with no real name feebly walks his last steps in the cold winter's day in Moscow of the 1920's, unloved like many strays in the uncaring city, hungry, filthy with no future, he has not eaten in two days, injured by a man full of hate throwing boiling water at him which burns his side , why ? Just a nuisance to all businessmen, the wandering mutt needed only a little nourishment nobody else gives a second look towards the dying, suffering two year old, the poor whimpering animal last hours are near, the dispirited one waits for the end...pitiful noises occasionally detected by the heartless passersby; however something strange transpires a kindly citizen, a prominent surgeon takes pity and bring the canine back to his clinic, feeds, treats him for his excruciating wound the pain soon disappears and for the first time Sharik, (Little Ball) they begin calling him in the home of Philip Philppovich Preobrazhensky the rescuer and the dog starts to believe in life...how lucky plenty of food, a place to live, a beautiful collar he proudly wears on the streets as his health improves and a master that treats him with much respect...still things aren't what they seem. The suspicious animal is right it was not through the goodness of his heart that Philip took him in, but Sharik's body he covets , a first heart and brain operation from human to dog...
and surprised he isn't very, Sharik the terrified creature an unwilling recipient as you can imagine. After the bloody operation assisted by Doctor Ivan Arnoldovich Bormenthal, Philip's protege and best friend not a fan of Sharik either, two women servants Zina and Darya likewise, they see nothing charming in his looks or attitude, also work there, unexpectedly awakening from the bad dream the animal starts becoming human, (please call him now Poligraph Poligraphovich Sarikov, thank you) his anatomy quickly changing and the fun starts...tearing up the home of the not so good doctor, water flows, things break, bottles of liquor drunk, the females very annoyed by his unwanted advances....patients are turned away no treatments can commence, the house in danger of being destroyed in other words his presence becomes untenable, the dead man whose parts were planted in the canine was a notorious alcoholic ruffian, expiring from a bar room brawl, a satire on Bolshevism and their petty and heavy ways the uncountable committees made to rule the Russians with an iron hand. Even the famous surgeon isn't exempt from the local housing committee, lusting for his seven rooms, still important Reds need operations... While no "The Master and Margarita" Dr. Mikhail Bulgakov unparalleled classic ...nevertheless a bewitching story for any reader; if this were a play critics would call it the theater of the absurd...
and surprised he isn't very, Sharik the terrified creature an unwilling recipient as you can imagine. After the bloody operation assisted by Doctor Ivan Arnoldovich Bormenthal, Philip's protege and best friend not a fan of Sharik either, two women servants Zina and Darya likewise, they see nothing charming in his looks or attitude, also work there, unexpectedly awakening from the bad dream the animal starts becoming human, (please call him now Poligraph Poligraphovich Sarikov, thank you) his anatomy quickly changing and the fun starts...tearing up the home of the not so good doctor, water flows, things break, bottles of liquor drunk, the females very annoyed by his unwanted advances....patients are turned away no treatments can commence, the house in danger of being destroyed in other words his presence becomes untenable, the dead man whose parts were planted in the canine was a notorious alcoholic ruffian, expiring from a bar room brawl, a satire on Bolshevism and their petty and heavy ways the uncountable committees made to rule the Russians with an iron hand. Even the famous surgeon isn't exempt from the local housing committee, lusting for his seven rooms, still important Reds need operations... While no "The Master and Margarita" Dr. Mikhail Bulgakov unparalleled classic ...nevertheless a bewitching story for any reader; if this were a play critics would call it the theater of the absurd...
September 30, 2023
- بولغاكوف العبقري يكتب في ١٥٠ صفحة رواية تصلح لكل زمان تقريباً، او بالحد الأدنى ستبقى تصلح لمعظم العالم العربي لمئات السنين الآتية (للأسف)!!
- الرواية بوجهها الظاهر قصة خيال علمي، تحويل كلب الى انسان، محاولة آنسنته بتعليمه الآداب الإجتماعية، الفشل الذريع في ذلك، تواجد اناس معتوهين يضخمون من حجمه ليعض سيده، ثم النهاية( بدون ذكرها كيلا نحرق الخاتمة لمن لم يقرأها). لكن هذا الوجه السطحي لا قيمة له ولا هو المقصد.
- الوجه الباطني للرواية هو العبقرية، فالعملية الجراحية هي عملية تحويل روسيا الى الإشتراكية بشكل ينافي قوانين الطبيعة، "الكلب" كناية عن كل "الكلاب" الذين حكموا من دون اي مؤهلات علمية او ثقافية بل فقط لأنهم يتبعون للحزب الحاكم! (هذه النقطة بالتحديد اتذكركم بشيئ؟!!).
- "من كان لا شيى، سيصبح كل شيئ" هذا الشعار الذي درج في روسيا وقتها، تطبيقه كان بوصول "كلب"الى مركز وظيفي بتوصية من احد اعضاء الحزب!!!
- الرواية تصب في الخط العقلي-الفلسفي المناهض للإشتراكية للذي دأب بولغاكوف عليه.
- انصح الجميع بقرأتها، والنظر الى واقعنا في الوقت عينه.
- الرواية بوجهها الظاهر قصة خيال علمي، تحويل كلب الى انسان، محاولة آنسنته بتعليمه الآداب الإجتماعية، الفشل الذريع في ذلك، تواجد اناس معتوهين يضخمون من حجمه ليعض سيده، ثم النهاية( بدون ذكرها كيلا نحرق الخاتمة لمن لم يقرأها). لكن هذا الوجه السطحي لا قيمة له ولا هو المقصد.
- الوجه الباطني للرواية هو العبقرية، فالعملية الجراحية هي عملية تحويل روسيا الى الإشتراكية بشكل ينافي قوانين الطبيعة، "الكلب" كناية عن كل "الكلاب" الذين حكموا من دون اي مؤهلات علمية او ثقافية بل فقط لأنهم يتبعون للحزب الحاكم! (هذه النقطة بالتحديد اتذكركم بشيئ؟!!).
- "من كان لا شيى، سيصبح كل شيئ" هذا الشعار الذي درج في روسيا وقتها، تطبيقه كان بوصول "كلب"الى مركز وظيفي بتوصية من احد اعضاء الحزب!!!
- الرواية تصب في الخط العقلي-الفلسفي المناهض للإشتراكية للذي دأب بولغاكوف عليه.
- انصح الجميع بقرأتها، والنظر الى واقعنا في الوقت عينه.
Read
March 24, 2021
Can you say "Booby Brash Bolsheviks" three times fast, comrades? If not, you can surely howl with laughter. Ooow-ow-ooow-owow!
Operating on animals to effect a transform in a humanly direction has been around for some time. In novels, that is. There’s H.G. Wells’ The Island of Doctor Moreau published in 1896 and Kristen Bakis’ less well known 1997 Lives of the Monster Dogs, a bizarre, creepy story of humanoid German shepherds strolling Manhattan as rich aristocrats.
Another such novel on the list, The Heart of a Dog, is Mikhail Bulgakov’s stinging satire written in 1925 but not published in the Russian author's home country until 1987 (oh, those damn censors!). Having been censored, of course it follows that much of the heart of The Heart targets the Soviet Union’s brand of communism practiced in those tumultuous years. Additionally, the novel can be interpreted as a parable of the Russian Revolution. And there’s a healthy bit of word play lost in translation. This to say, as a 21st century American, I feel confident writing a book review but I do not have the background in either Russian history or the Russian language to begin to address a number of important dimensions on display in this modern classic.
But still, even in English (I’d recommend the Michael Glenny translation), Mikhail Bulgakov's short novel makes for a rewarding read. I hesitate to say “enjoyable read” since one is best reading the book on an empty stomach and when in the mood for page after page of unnerving, off the wall humor of the blackest variety.
Since so much of the bite (no pun intended) of this novel about an Ivan Pavlov watanabe experimenting on a mangy, stray dog by surgically implanting a dead convict’s pituitary gland and testicles is in its colorful detail, I’ll couple my comments with a batch of direct doggie novel quotes:
“Some bastard in a dirty white cap - the cook in the office canteen at the National Economic Council - spilled some boiling water and scalded my left side. Filthy swine - and a proletarian, too.” ---------- This from the opening chapter where Sharik the dog makes pithy observations on the pathetic, viscous humans he must put up with as he makes his way through Moscow. The short novel's delightful shifts back and forth between first-person (the dog) and third-person provide the narrative technique enabling Mikhail Bulgakov to hurl his caustic barbs from multiple angles, well crafted darts at a dart board filled with stupidity and arrogance of both individuals and society as a whole.
“By kindness. The only possible method when dealing with a living creature. You'll get nowhere with an animal if you use terror, no matter what its level of development may be. That I have maintained, do maintain and always will maintain. People who think you can use terror are quite wrong. No, terror's useless, whatever its colour - white, red or even brown! Terror completely paralyses the nervous system.” ---------- Our good professor’s observation on how to treat dogs like Sharik. Irony of ironies - since humans do not possess the dignity of animals, state sponsored ‘red’ terror is perfectly acceptable. And effective! Especially if you want to strong-arm an entire population into lockstep conformity. And hypocritical Professor Philip Philipovich eventually resorts to his own brand of terrorizing to achieve his selfish ends.
“This place is indecent, thought the dog, but I like it! What the hell can he want me for, though? Is he just going to let me live here? Maybe he's eccentric. After all, he could get a pedigree dog as easy as winking.” --------- Ha! All those decent, starving Russians were likewise gullible in their support of Uncle Joe. If they only knew what evil their new leader was capable of perpetrating, all in the name of “improving” human nature and society.
“'Excuse me,' Shvonder interrupted him, 'but it was just because of your dining-room and your consulting-room that we came to see you. The general meeting requests you, as a matter of labor discipline, to give up your dining-room voluntarily. No one in Moscow has a dining-room.'” -------- Four members from the apartment committee barge into the professor’s living quarters and attempt to lay down the law on how the new society will be structured. Each time committee members make their appearance throughout the novel is an opportunity for the author to poke a long satiric needle into the side of the Soviets. Ouch!
“Yes, a policeman! Nothing else will do. Doesn't matter whether he wears a number or a red cap. A policeman should be posted alongside every person in the country with the job of moderating the vocal outbursts of our honest citizenry.” ---------- Professor Philip Philipovich’s wry comment. Mikhail Bulgakov anticipates the omnipresent eye of the totalitarian state sending men and women off to forced labor camps for the slightest vocal outburst.
“Dripping with exertion and excitement Bormenthal leapt to a glass jar and removed from it two more wet, dangling testicles, their short, moist, stringy vesicles dangling like elastic in the hands of the professor and his assistant. . . . The professor replaced the membranes over the brain, restored the sawn-off lid to its exact place, pushed the scalp back into position and roared: 'Suture!'” --------- As a trained physician himself, Mikhail Bulgakov had the background in medicine to provide oodles of lurid details in his scene devoted to operating on the dog, Again, a novel requiring a strong stomach; not for the squeamish.
“'Take that trash off your neck. Sha . . . if you saw yourself in a mirror you'd realise what a fright it makes you look. You look like a clown. For the hundredth time - don't throw cigarette ends on to the floor. And I don't want to hear any more swearing in this flat! And don't spit everywhere!” --------- The unexpected consequence of the operation – the dog is now a completely formed little man capable of speaking and reading. And spluttering and acting like a low-grade slob! Not exactly the type of person our good professor wants in his apartment. But, as it turns out, he has no choice – in a planned society, rules are rules.
These are but seven delectable morsels. Each and every page of The Heart of a Dog is filled with such supercharged passages. I urge you to take the plunge into the author's short masterpiece.
Here's looking at you. Mikhail Bulgakov, 1891-1940
October 26, 2016
My favourite kind of satire is not laugh-out-loud funny; it's unsettling, and disturbing, and beautifully weird. Bulgakov brings it, with this short and vicious fable about a dog who is implanted with the genitals and pituitary gland of a deceased convict, transforming him into a bestial hybrid. It's like reading an early-Soviet Chris Morris script – in fact, what this book made me think of more than anything was this creepy sketch from Blue Jam. Bulgakov seems to offer a similarly discomfiting blend of verbal dexterity, incisiveness, shock value, and utter disregard for the negative repercussions of his work, which in Bulgakov's case could have been of the most severe kind.
I wonder if I would have got as much out of this if I hadn't read it soon after finishing a big history of the Russian Revolution, whose hypocrisies are so unerringly skewered here. The extravagantly detailed and gory scene in which the dog is operated on brings home the nature of the Soviet ‘experiment’ (which its leaders really did see in explicitly scientific terms) in a visceral new way. And the characters are no simple allegories; the doctor, Preobrazhensky (perhaps partly modelled on Pavlov), may in some way symbolise the Bolshevik leaders in that scene, but at other times he is a sympathetic model of liberal Tsarist Russia. Writing after waves of Red Terror and White Terror had bled the countryside, Bulgakov gives his learned protagonist a pointed speech on the subject of ‘kindness to animals’, which is, he says,
The man-hound himself, Sharikov, with his barking voice and rough hair, is an unforgettable creation – the joke being that his appalling manners and rock-bottom intelligence win him an enthusiastic welcome in the Party. He ends up as head of a sub-department and possible member of the Cheka secret police. (His name, Sharikov, comes from the stereotypical Russian dog's name ‘Sharik’; it thus means something like Roverson or McFido.)
Ultimately, the gruesome experiment does not work, and Preobrazhensky's reflection on it all again takes on the most direct political connotations.
As a comment on the uprising of a people – He spoke for a while and then began to revert to his original primitive condition – I found this breathtaking in its curt derision. The target, of course, is not the people themselves, but their mendacious leaders. No wonder the Soviets banned the book on sight in 1925, and it wasn't actually published, anywhere, until 1987 (just ten years before that Blue Jam sketch was broadcast!).
There are several translations of this available, and not being a Russian reader, I compared a few of them before I ordered my copy. Unfortunately, I got confused by all the different Amazon "Look Inside" tabs I had open at the same time, and ordered the wrong one. I ended up with Andrew Bromfield's version published by Penguin, which, OK, is perfectly serviceable. Here's an example of it, from the first few pages, moving from the dog's internal monologue to a description of a nearby typist:
The only part of this that doesn't work is the ‘dry blizzard witch’, clearly a little personification in the original Russian which just seems confusing in this translation. Otherwise it reads OK, and as it was done in 2007 it should at least benefit from more recent scholarship than the other two I looked at. Vintage publish the Michael Glenny version from 1968, which I prefer in many ways (this is actually the one I meant to buy):
‘Fatter than he is’ seems wrong, based on the other two, but dropping the witch business and just talking about a ‘terrible snowstorm’ makes for a much more natural-sounding English style. Meanwhile in the US, the most common translation seems to be the Mirra Ginsburg one published by Grove Press, which in my opinion is rather poor.
‘The wind, that raging witch’ is a decent solution to the personification problem. But to my ear, this has several other problems. ‘Sometimes’ should surely read ‘sometime’; ‘up’ should be placed after ‘her skirt’, not before; and ‘a crook with a brass jowl’ is just dreadful.
Anyway, your mileage may vary. But whichever translation you pick, find a way to get your canines into this, pronto.
I wonder if I would have got as much out of this if I hadn't read it soon after finishing a big history of the Russian Revolution, whose hypocrisies are so unerringly skewered here. The extravagantly detailed and gory scene in which the dog is operated on brings home the nature of the Soviet ‘experiment’ (which its leaders really did see in explicitly scientific terms) in a visceral new way. And the characters are no simple allegories; the doctor, Preobrazhensky (perhaps partly modelled on Pavlov), may in some way symbolise the Bolshevik leaders in that scene, but at other times he is a sympathetic model of liberal Tsarist Russia. Writing after waves of Red Terror and White Terror had bled the countryside, Bulgakov gives his learned protagonist a pointed speech on the subject of ‘kindness to animals’, which is, he says,
‘The only possible way to deal with a living creature. Terror's useless for dealing with an animal, whatever level of development it might be at. I've always said that, I still say it and I always will. They're wrong to think that terror will do them any good. No sir, no sir, it won't, no matter what colour it is: white, red or even brown!’
The man-hound himself, Sharikov, with his barking voice and rough hair, is an unforgettable creation – the joke being that his appalling manners and rock-bottom intelligence win him an enthusiastic welcome in the Party. He ends up as head of a sub-department and possible member of the Cheka secret police. (His name, Sharikov, comes from the stereotypical Russian dog's name ‘Sharik’; it thus means something like Roverson or McFido.)
Ultimately, the gruesome experiment does not work, and Preobrazhensky's reflection on it all again takes on the most direct political connotations.
‘Science does not yet know any way of turning animals into human beings. This was my attempt, but an unsuccessful one, as you can see. He spoke for a while and then began to revert to his original primitive condition.’
As a comment on the uprising of a people – He spoke for a while and then began to revert to his original primitive condition – I found this breathtaking in its curt derision. The target, of course, is not the people themselves, but their mendacious leaders. No wonder the Soviets banned the book on sight in 1925, and it wasn't actually published, anywhere, until 1987 (just ten years before that Blue Jam sketch was broadcast!).
There are several translations of this available, and not being a Russian reader, I compared a few of them before I ordered my copy. Unfortunately, I got confused by all the different Amazon "Look Inside" tabs I had open at the same time, and ordered the wrong one. I ended up with Andrew Bromfield's version published by Penguin, which, OK, is perfectly serviceable. Here's an example of it, from the first few pages, moving from the dog's internal monologue to a description of a nearby typist:
Wasn't getting in his way, was I? Not going to eat the entire National Economic Council into ruin if I have a rummage in the rubbish tip, am I? Rotten stingy swine! Just take a look at that fat ugly mug of his some time: wider across than it is long. A real brazen-faced thief. […] The dry blizzard witch rattled the gates and swiped her broomstick across the young woman's ear. Tossed her skirt up to her knees, exposing the cream stockings and a narrow strip of badly laundered underwear, choked off her words and smothered the dog in snow.
The only part of this that doesn't work is the ‘dry blizzard witch’, clearly a little personification in the original Russian which just seems confusing in this translation. Otherwise it reads OK, and as it was done in 2007 it should at least benefit from more recent scholarship than the other two I looked at. Vintage publish the Michael Glenny version from 1968, which I prefer in many ways (this is actually the one I meant to buy):
What harm was I doing him, anyway? I'm not robbing the National Economic Council's food supply if I go foraging in their dustbins, am I? Greedy pig! Just take a look at his ugly mug – it's almost fatter than he is. Hard-faced crook. […] The terrible snowstorm howled around the doorway, buffeting the girl's ears. It blew her skirt up to her knees, showing her fawn stockings and a little strip of badly washed lace underwear, drowned her words and covered the dog in snow.
‘Fatter than he is’ seems wrong, based on the other two, but dropping the witch business and just talking about a ‘terrible snowstorm’ makes for a much more natural-sounding English style. Meanwhile in the US, the most common translation seems to be the Mirra Ginsburg one published by Grove Press, which in my opinion is rather poor.
What harm did I do him? Would the People's Economic Soviet get any poorer if I rooted in the garbage heap? The greedy brute! Take a look at that mug of his sometimes—it's wider than it's long. A crook with a brass jowl. […] The wind, that raging witch, rattled the gate and boxed the young lady on the ear with its broom. It blew up her skirt above her knees, baring the cream-colored stockings and a narrow strip of the poorly laundered lace panties. It drowned out her words and swept across the dog.
‘The wind, that raging witch’ is a decent solution to the personification problem. But to my ear, this has several other problems. ‘Sometimes’ should surely read ‘sometime’; ‘up’ should be placed after ‘her skirt’, not before; and ‘a crook with a brass jowl’ is just dreadful.
Anyway, your mileage may vary. But whichever translation you pick, find a way to get your canines into this, pronto.
April 3, 2020
بدون هیچ شکی با اثر برجسته ای روبرو هستیم ، کتابی درخشان با طنزی گزنده که هم طبقه عوام را هدف قرار می دهد و هم طبقه روشنفکر جامعه را . با زبانی تلخ و بُرنده تشبیهات خود را انجام می دهد ، هیچ ابایی هم ندارد که اکثریت عوام یک جامعه را به سگی ولگرد تشبیه کند و روشنفکرش را به دکتری نابغه اما دیوانه که برای اثبات نبوغ خود حتی حاضر است غده ی میمون را به یکی از بیمارانش پیوند بزند !
کتاب با یک بانگ طولانی (صدای سگ) یا همان عووو عوووو ! آغاز می شود ، این سگ گرسنه است ، احساس سرما می کند ، کتک خورده ، سوخته و پوست بدنش هم از بین رفته . سگی که جناب آقای بولگاکف با جسارت آنرا به جامعه تشبیه کرده ، جامعه ای گرسنه ، سرما زده و حتی سرکوب شده توسط طبقات بالاتر .
در راستای جدایی روشنفکر از عوام جامعه ، شخصیت روشنفکر هیچ اهمیتی به سگ نمی دهد ، دلی هم برای فریاد گرسنگی سگ یا همان عوام نمی سوزاند ، اما جایی که می بیند می تواند از آن بدون هزینه ای استفاده کند سریع دست به کار می شود ، حتی اگر شده به عوام جا و غذا هم می دهد اما از طرف دیگر بذر انقلاب ( در این جا کمونیستی ) یا تغییرات یا هر آنچه که خود او می خواهد را هم در ذهنشان می کارد .قرار است که این طبقه به گونه ای تبدیل شود که او می خواهد .
اما ممکن هم هست این مخلوق آفریده شده روشنفکر ، همانی نشود که او می خواست ، ممکن است که او باران طلب کرده باشد اما سیل بیاید ، اینجاست که روشنفکر اشتباه خود را می پذیرد ودرصدد اصلاح آن بر می آید . بر خلاف واقعیت ، در کتاب این کار ممکن است و با قلم نویسنده داستان به نقطه آغاز بر می گردد ، روشنفکر تجربه مهمی را گذرانده ، شاید با مشکلات این انقلاب عجیب و مشکلات پیش بینی نشده آن کمی آشنا شده باشد ، شاید هم از این تجربه دلزده شده باشد و نخواهد کاری دیگربه اصلاح جامعه و آفریدن نوع بشر دلخواه خود داشته باشد .
این کتاب قطعا اثری ضد انقلابی ایست و نویسنده بارها و به طرق مختلف انزجار و ناخرسندی خود را از انقلاب و انقلابیون نشان می دهد ، اما کتابی ایست که با گذشت زمان مفاهیم آن نه تنها کهنه و قدیمی نمی شود ، بلکه به ارزش اثر افزوده شده و نبوغ بی مانند نویسنده آن بیشتر مورد تحسین قرار می گیرد .
کتاب با یک بانگ طولانی (صدای سگ) یا همان عووو عوووو ! آغاز می شود ، این سگ گرسنه است ، احساس سرما می کند ، کتک خورده ، سوخته و پوست بدنش هم از بین رفته . سگی که جناب آقای بولگاکف با جسارت آنرا به جامعه تشبیه کرده ، جامعه ای گرسنه ، سرما زده و حتی سرکوب شده توسط طبقات بالاتر .
در راستای جدایی روشنفکر از عوام جامعه ، شخصیت روشنفکر هیچ اهمیتی به سگ نمی دهد ، دلی هم برای فریاد گرسنگی سگ یا همان عوام نمی سوزاند ، اما جایی که می بیند می تواند از آن بدون هزینه ای استفاده کند سریع دست به کار می شود ، حتی اگر شده به عوام جا و غذا هم می دهد اما از طرف دیگر بذر انقلاب ( در این جا کمونیستی ) یا تغییرات یا هر آنچه که خود او می خواهد را هم در ذهنشان می کارد .قرار است که این طبقه به گونه ای تبدیل شود که او می خواهد .
اما ممکن هم هست این مخلوق آفریده شده روشنفکر ، همانی نشود که او می خواست ، ممکن است که او باران طلب کرده باشد اما سیل بیاید ، اینجاست که روشنفکر اشتباه خود را می پذیرد ودرصدد اصلاح آن بر می آید . بر خلاف واقعیت ، در کتاب این کار ممکن است و با قلم نویسنده داستان به نقطه آغاز بر می گردد ، روشنفکر تجربه مهمی را گذرانده ، شاید با مشکلات این انقلاب عجیب و مشکلات پیش بینی نشده آن کمی آشنا شده باشد ، شاید هم از این تجربه دلزده شده باشد و نخواهد کاری دیگربه اصلاح جامعه و آفریدن نوع بشر دلخواه خود داشته باشد .
این کتاب قطعا اثری ضد انقلابی ایست و نویسنده بارها و به طرق مختلف انزجار و ناخرسندی خود را از انقلاب و انقلابیون نشان می دهد ، اما کتابی ایست که با گذشت زمان مفاهیم آن نه تنها کهنه و قدیمی نمی شود ، بلکه به ارزش اثر افزوده شده و نبوغ بی مانند نویسنده آن بیشتر مورد تحسین قرار می گیرد .
May 23, 2019
(پنج کمه)
صدایی میلیونی دارد به گوشم میرسد که میگویند عوووو،به ما کمک کنید و آقای جنتلمنی ما را بی قلاده خواهد دید و برایمان یک ساندیس(ببخشید)یک سوسیس پرت خواهد کرد،و ما خواهیم گفت: دنبالت کنم؟تا آنور دنیا هم می آیم...با چکمه های خزدارت لگدم بزن،من هیچ اعتراضی ندارم.
همه مان اگر جای شاریک بودیم میرفتیم،چرا که فقر خیلی وحشتناک تر از جملات بولگاکوف است.تا وقتی که کراوات دار نشده ایم میرفتیم...اما بعد از آنکه کت چرمی بر تن کردیم،و چکمه های بلند انگلیسی به پا کردیم مانند یک بی سرو پا به خودمان اجازه خواهیم داد انگلس را هم نقد کنیم...
در این زمان است که دیگر خود را شاریک ندانسته و به خود خواهیم گفت آقای پولیگراف.
واقعا چه میکند صندلی قدرت با آدمها؟؟!
امروزه درست مثل شاریکوف با ما رفتار میشود!چه کسی قصد آدم کردن ما را دارد؟؟اعلا حضرت همایونی؟؟از اول گفته باشم زندگی ما رمان نیست که بشود با دو جمله نتیجه انقلاب را عوض کرد!!
بابا بگذارید طبیعت کار خودش را بکند...
برای مردمی که در هر جای خلوتی شلوارشان را میکشند پایین و خراب کاری میکنند،خب همه جا میشود ویرانی...بولگاکوف راست میگفت ویرانی در کله ادمهاست.
آدمها هی میخواهند انقلاب کنند این خوب نیست خب زارت انقلاب،زارت یک انقلاب دیگر...
حرف آخر؛
اگر بولگاکوف در زمان ما بود ودر مورد ایران مینوشت،کسی به رمانش نمیگفت هنرمندانه،قول میدهم همان یک نفر کاری با بولگاکوف میکرد که تبدیل شود به شاریک...
صدایی میلیونی دارد به گوشم میرسد که میگویند عوووو،به ما کمک کنید و آقای جنتلمنی ما را بی قلاده خواهد دید و برایمان یک ساندیس(ببخشید)یک سوسیس پرت خواهد کرد،و ما خواهیم گفت: دنبالت کنم؟تا آنور دنیا هم می آیم...با چکمه های خزدارت لگدم بزن،من هیچ اعتراضی ندارم.
همه مان اگر جای شاریک بودیم میرفتیم،چرا که فقر خیلی وحشتناک تر از جملات بولگاکوف است.تا وقتی که کراوات دار نشده ایم میرفتیم...اما بعد از آنکه کت چرمی بر تن کردیم،و چکمه های بلند انگلیسی به پا کردیم مانند یک بی سرو پا به خودمان اجازه خواهیم داد انگلس را هم نقد کنیم...
در این زمان است که دیگر خود را شاریک ندانسته و به خود خواهیم گفت آقای پولیگراف.
واقعا چه میکند صندلی قدرت با آدمها؟؟!
امروزه درست مثل شاریکوف با ما رفتار میشود!چه کسی قصد آدم کردن ما را دارد؟؟اعلا حضرت همایونی؟؟از اول گفته باشم زندگی ما رمان نیست که بشود با دو جمله نتیجه انقلاب را عوض کرد!!
بابا بگذارید طبیعت کار خودش را بکند...
برای مردمی که در هر جای خلوتی شلوارشان را میکشند پایین و خراب کاری میکنند،خب همه جا میشود ویرانی...بولگاکوف راست میگفت ویرانی در کله ادمهاست.
آدمها هی میخواهند انقلاب کنند این خوب نیست خب زارت انقلاب،زارت یک انقلاب دیگر...
حرف آخر؛
اگر بولگاکوف در زمان ما بود ودر مورد ایران مینوشت،کسی به رمانش نمیگفت هنرمندانه،قول میدهم همان یک نفر کاری با بولگاکوف میکرد که تبدیل شود به شاریک...
November 24, 2023
3.5 stars
This strange and improbable story took place in Soviet Moscow.
Preobrazhensky, a thriving surgeon, encounters a dog on the street. The dog follows him to his apartment, and Preobrazhensky lets the creature in. What at first sight may seem like a selfless act of kindness turns out to be a carefully calculated decision.
Professor Preobrazhensky and his assistant, doctor Bormenthal, intend to conduct a cutting-on-edge experiment on the mongrel. If things work well, the experiment will create a new man, no less. We watch how their ambitious plan plays itself out.
The consequences are not going to please Professor Preobrazhensky, quite the contrary. Preobrazhensky and his assistant are terrified at what they have done.
The new man quickly morphs into an albatross around their neck. But are not they responsible for someone they themselves have brought into existence?
Is looking like a human equal to being human?
Bulgakov explores such themes as the essence of humanity, ethics, and the limits of science. The story is also a satire on communism in the Soviet Union and the intention to create a New Soviet man.
The concept was interesting and quite original. However, the writing style did not always work for me. Something in this short novel annoyed me. It probably was the cruel treatment of the innocent dog.
This strange and improbable story took place in Soviet Moscow.
Preobrazhensky, a thriving surgeon, encounters a dog on the street. The dog follows him to his apartment, and Preobrazhensky lets the creature in. What at first sight may seem like a selfless act of kindness turns out to be a carefully calculated decision.
Professor Preobrazhensky and his assistant, doctor Bormenthal, intend to conduct a cutting-on-edge experiment on the mongrel. If things work well, the experiment will create a new man, no less. We watch how their ambitious plan plays itself out.
The consequences are not going to please Professor Preobrazhensky, quite the contrary. Preobrazhensky and his assistant are terrified at what they have done.
The new man quickly morphs into an albatross around their neck. But are not they responsible for someone they themselves have brought into existence?
Is looking like a human equal to being human?
Bulgakov explores such themes as the essence of humanity, ethics, and the limits of science. The story is also a satire on communism in the Soviet Union and the intention to create a New Soviet man.
The concept was interesting and quite original. However, the writing style did not always work for me. Something in this short novel annoyed me. It probably was the cruel treatment of the innocent dog.
March 4, 2022
"Sí usted se preocupa por su digestión, he aquí un consejo: mientras come no hable de bolchevismo ni medicina. ¡Y Dios lo libre de leer periódicos soviéticos antes de comer!"
Cómo me gusta leer a Mijaíl Bulgákov...
Me divierte, me atrae, me entretiene y acrecienta la admiración que siento por él.
Es el tercer libro que leo de este gran autor ruso, luego de "El Maestro y Margarita" que sigue siendo el mejor libro que leí en lo que va del año y de "Los Huevos Fatales", que se asemeja en ciertas características a la historia narrada en éste libro.
Nuevamente es un experimento científico, un descubrimiento de la ciencia, el que Bulgákov utiliza para disfrazar su aversión al incipiente comunismo que comenzaba a regir con mano dura la Unión Soviética.
"Corazón de Perro" fue escrito entre enero y marzo de 1925, el autor, luego de que "Los Huevos Fatales", también de fuerte crítica a los soviets no fuera censurado por descuido, sí sufre la censura de éste, el cual sería publicado recién en su país en 1987 (Bulgákov falleció en 1940).
El experimento en cuestión trata acerca de un perro de la calle al que le implantan los testículos y la hipófisis de un hombre; éste sufrirá una transfiguración y no una transformación, puesto que el experimento y la evolución de la operación transcurre entre el 23 de diciembre y el 7 de enero, lo cual incluye alusiones a la Navidad católica y la ortodoxa.
De hecho el científico que es uno de los personajes principales del libro se apellida Transfíguriev.
Junto con su ayudante, el doctor Bormental, lograrán que un castigado perro llamado Shárik, se transfigure en un hombre apellidado Shárikov.
El libro comienza con los pensamientos que tiene el perro ante el entorno que lo rodea, su encuentros con Transfíguriev hasta enlazar con la narración ya en tercera persona de los sucesos fantásticos que vivirán los personajes.
Bulgákov juega con los apellidos de los personajes. Por ejemplo, el apellido del cadáver del cual toma la hipófisis y testículos para implantarle a Shárik es Chugunkin, que significa "hierro fundido", mientras que el apodo "Stalin", del gran dictador proviene de "stal", que significa "acero".
Nota bene: estos datos están tomados del traductor del libro, el argentino Alejandro Ariel González.
En resumidas cuentas, el nuevo "ser humano", para darle una descripción es un hombre sin ninguna moral, ordinario y de malos hábitos. Un "hombre nuevo", como el que intentaba propugnar la revolución comunista y a partir de allí es que el autor toma estas características para atacarlas y criticarlas sin piedad.
Como es de esperar, aparecerán personajes pertenecientes al Estado, gente inescrupulosa que intentarán sacar tajadas del nuevo descubrimiento y se enredarán en situaciones confusas y desgraciadas.
El tono paródico que utiliza Bulgákov para reírse de la flamante Unión Soviética post-revolucionaria es evidente y para ello se sirve de un experimento científico a lo Frankenstein, con resultados diferentes. También creo que Bulgákov se inspiró en parte en el libro "La Isla del Dr. Moreau", de H.G. Wells.
Prontamente este hombre con corazón de perro se transformará en un ser aborrecible y el final nos mostrará el fracaso de un intento de Filipp Filippóvich Transfíguriev por encontrar un mejor ser humano.
También nos dice que ciertos "experimentos" como fue el comunismo soviético fue algo que tarde o temprano tendría un mal final.
Parece que la humanidad está un poco harta de ser un animal de laboratorio.
Cómo me gusta leer a Mijaíl Bulgákov...
Me divierte, me atrae, me entretiene y acrecienta la admiración que siento por él.
Es el tercer libro que leo de este gran autor ruso, luego de "El Maestro y Margarita" que sigue siendo el mejor libro que leí en lo que va del año y de "Los Huevos Fatales", que se asemeja en ciertas características a la historia narrada en éste libro.
Nuevamente es un experimento científico, un descubrimiento de la ciencia, el que Bulgákov utiliza para disfrazar su aversión al incipiente comunismo que comenzaba a regir con mano dura la Unión Soviética.
"Corazón de Perro" fue escrito entre enero y marzo de 1925, el autor, luego de que "Los Huevos Fatales", también de fuerte crítica a los soviets no fuera censurado por descuido, sí sufre la censura de éste, el cual sería publicado recién en su país en 1987 (Bulgákov falleció en 1940).
El experimento en cuestión trata acerca de un perro de la calle al que le implantan los testículos y la hipófisis de un hombre; éste sufrirá una transfiguración y no una transformación, puesto que el experimento y la evolución de la operación transcurre entre el 23 de diciembre y el 7 de enero, lo cual incluye alusiones a la Navidad católica y la ortodoxa.
De hecho el científico que es uno de los personajes principales del libro se apellida Transfíguriev.
Junto con su ayudante, el doctor Bormental, lograrán que un castigado perro llamado Shárik, se transfigure en un hombre apellidado Shárikov.
El libro comienza con los pensamientos que tiene el perro ante el entorno que lo rodea, su encuentros con Transfíguriev hasta enlazar con la narración ya en tercera persona de los sucesos fantásticos que vivirán los personajes.
Bulgákov juega con los apellidos de los personajes. Por ejemplo, el apellido del cadáver del cual toma la hipófisis y testículos para implantarle a Shárik es Chugunkin, que significa "hierro fundido", mientras que el apodo "Stalin", del gran dictador proviene de "stal", que significa "acero".
Nota bene: estos datos están tomados del traductor del libro, el argentino Alejandro Ariel González.
En resumidas cuentas, el nuevo "ser humano", para darle una descripción es un hombre sin ninguna moral, ordinario y de malos hábitos. Un "hombre nuevo", como el que intentaba propugnar la revolución comunista y a partir de allí es que el autor toma estas características para atacarlas y criticarlas sin piedad.
Como es de esperar, aparecerán personajes pertenecientes al Estado, gente inescrupulosa que intentarán sacar tajadas del nuevo descubrimiento y se enredarán en situaciones confusas y desgraciadas.
El tono paródico que utiliza Bulgákov para reírse de la flamante Unión Soviética post-revolucionaria es evidente y para ello se sirve de un experimento científico a lo Frankenstein, con resultados diferentes. También creo que Bulgákov se inspiró en parte en el libro "La Isla del Dr. Moreau", de H.G. Wells.
Prontamente este hombre con corazón de perro se transformará en un ser aborrecible y el final nos mostrará el fracaso de un intento de Filipp Filippóvich Transfíguriev por encontrar un mejor ser humano.
También nos dice que ciertos "experimentos" como fue el comunismo soviético fue algo que tarde o temprano tendría un mal final.
Parece que la humanidad está un poco harta de ser un animal de laboratorio.
June 5, 2018
Bulgakov bu eserinde bilim kurgu ile hiciv i harmanlayarak ilginç bir sistem eleştirisi yansıtmış. Kısa bir Frankenstein öyküsü okumak isteyenlere tavsiye edilir fakat israr edilmez:)
April 26, 2019
Rating: 4*of five
The Publisher Says: A new edition of Bulgakov’s fantastical precursor to The Master and Margarita, part of Melville House’s reissue of the Bulgakov backlist in Michael Glenny’s celebrated translations.
A key work of early modernism, this is the superbly comic story of a Soviet scientist and a scroungy Moscow mongrel named Sharik. Attempting a medical first, the scientist transplants the glands of a petty criminal into the dog and, with that, turns a distinctly worryingly human animal loose on the city. The new, lecherous, vulgar, Engels-spouting Sharik soon finds his niche in governmental bureaucracy as the official in charge of purging the city of cats.
A Frankenstein fable that’s as funny as it is terrifying, The Heart of a Dog has also been read as a fierce parable of the Russian Revolution. It was rejected for publication by the censors in 1925, and circulated in samizdat for years until Michael Glenny translated it into English in 1968—long before it was allowed to be officially published in the Soviet Union. That happened only in 1987, although till this day the book remains one of Mikhail Bulgakov’s most controversial novels in his native country.
My Review: Anyone who's ever read The Master and Margarita already knows that Bulgakov is a rebel, an anarchist, and damn good and funny with it. His thoughts were, based on the novels I've read, contrarian in the extreme as well as profoundly sensitive to practical concerns:
And the simple truth about revolution that probably contributed heavily to the book's suppression in the Soviet era:
He saw the terror around him, saw the results, and distilled a response into a short phrase. That's writing that's a joy to read.
But we can't leave revolutionary-era Moscow without hearing from the eponymous heart-haver. Early in the book, we're told the sad tale of an unwanted dog whose people-savvy beats that of most of the humans I've ever met:
All hail Michael Glenny, of blessed memory since dying in 1990. Without him, Bulgakov's banned and suppressed works might remain out of the English-speaker's reach.
The Publisher Says: A new edition of Bulgakov’s fantastical precursor to The Master and Margarita, part of Melville House’s reissue of the Bulgakov backlist in Michael Glenny’s celebrated translations.
A key work of early modernism, this is the superbly comic story of a Soviet scientist and a scroungy Moscow mongrel named Sharik. Attempting a medical first, the scientist transplants the glands of a petty criminal into the dog and, with that, turns a distinctly worryingly human animal loose on the city. The new, lecherous, vulgar, Engels-spouting Sharik soon finds his niche in governmental bureaucracy as the official in charge of purging the city of cats.
A Frankenstein fable that’s as funny as it is terrifying, The Heart of a Dog has also been read as a fierce parable of the Russian Revolution. It was rejected for publication by the censors in 1925, and circulated in samizdat for years until Michael Glenny translated it into English in 1968—long before it was allowed to be officially published in the Soviet Union. That happened only in 1987, although till this day the book remains one of Mikhail Bulgakov’s most controversial novels in his native country.
My Review: Anyone who's ever read The Master and Margarita already knows that Bulgakov is a rebel, an anarchist, and damn good and funny with it. His thoughts were, based on the novels I've read, contrarian in the extreme as well as profoundly sensitive to practical concerns:
“The rule apparently is—once a social revolution takes place there’s no need to stoke the boiler. But I ask you: why, when this whole business started, should everybody suddenly start clumping up and down the marble staircase in dirty galoshes and felt boots? Why must we now keep our galoshes under lock and key? And put a soldier on guard over them to prevent them from being stolen? Why has the carpet been removed from the front staircase? Did Marx forbid people to keep their staircases carpeted? Did Karl Marx say anywhere that the front door of No. 2 Kalabukhov House in Prechistenka Street must be boarded up so that people have to go round and come in by the back door? What good does it do anybody? Why can’t the proletarians leave their galoshes downstairs instead of dirtying the staircase?’
‘But the proletarians don’t have any galoshes, Philip Philipovich,’ stammered the doctor.”
And the simple truth about revolution that probably contributed heavily to the book's suppression in the Soviet era:
“People who think you can use terror are quite wrong. No, no, terror is useless, whatever its colour—white, red or even brown! Terror completely paralyses the nervous system.”
He saw the terror around him, saw the results, and distilled a response into a short phrase. That's writing that's a joy to read.
But we can't leave revolutionary-era Moscow without hearing from the eponymous heart-haver. Early in the book, we're told the sad tale of an unwanted dog whose people-savvy beats that of most of the humans I've ever met:
Eyes mean a lot. Like a barometer. They tell you everything—they tell you who has a heart of stone, who would poke the toe of his boot in your ribs as soon as look at you—and who’s afraid of you. The cowards—they’re the ones whose ankles I like to snap at. If they’re scared, I go for them. Serve them right..grrr..bow-wow…”
All hail Michael Glenny, of blessed memory since dying in 1990. Without him, Bulgakov's banned and suppressed works might remain out of the English-speaker's reach.
September 15, 2023
A Dog's Heart (or, The Heart of a Dog) still bites strongly with sharp teeth after so much time, and, unlike a lot of other Russian golden oldies that feel old, this could have been written yesterday.
Bulgakov's satire of life in the early years of the Soviet Union cost himself dear, and it has not lost any of its provocative power. I even preferred this to his ever so popular Master and Margarita.
Giving a reading of A Dog's Heart in his Moscow apartment - March 1925, he introduced to a group of people, Sharik, the humanoid dog, and the arrogant surgeon who created him. But there just so happened to be an informer in the small crowd, who took it as a threatening mockery as to his views on Soviet society. Bulgakov’s residence was searched and the manuscript seized. Though it was returned to him, but not for another four years. Sharik makes his first appearance as a mangy mongrel cringing in a blizzard after being douched with boiling water by a cook, and out of a shop pops a man with the smell of hospitals and cigars, Philip Philipovich. With sausage he has just bought, he lures Sharik back to his apartment, a seven-room suite in a building that has been requisitioned by a committee of zealous young revolutionaries. Even early on, Bulgakov conveys so much about Soviet life in the way he perceived it. After his latest experiment (which is described in gruesome medical detail) he witnesses what happens when the dog is implanted with the testicles and pituitary glands of a human.
The creature emerges from the operating table, and soon walks, talks, drinks, smokes, and is a seasoned veteran when it comes to Russian swearwords. After receiving identity papers he is placed in charge of the Moscow Cleansing Department responsible for eliminating vagrant quadrupeds, cats, etc...but not before he has turned to crime, stealing from gentlemen and comrades alike, and attempting to have his wicked way with women whilst they sleep.
Bulgakov, the political commentator sending up Soviet theories, was also, as a former physician, poking fun at western Europeans who flocked to a Paris-based quack in the belief that he could restore virility with an injection of monkey glands of all things. In his own formulation, this novella is both a scathing satire with an inflammatory gesture and a riotous science-fiction dark comedy. It's runs through with an energy, that, after nearly 100 years in passing, still seems freshly defiant.
Gets my bark of approval.
April 8, 2021
گفتار اندر ستایشِ نویسنده
آقای بولگاکف شما چنین خوب چرایی؟!؟
این اولین اثری بود که به قلمِ میخائیل بولگاکف میخواندم، رمانی که از همان صفحاتِ اول من را در خود غرق و تا آخرین صفحهی کتاب با خود همراه کرد، حقیقتا از آن دسته از کتابها بود که نمیتوانستم آنرا رها کنم و حتی در آخرین فصل نیز من را شگفتزده کرد و پیشبینی من را نسبت به پایانِ رمان به اشتباه بدل کرد.
خوشحالم که عمرم اجازه داد که از ایشان بخوانم و امیدوارم در باقیماندهی عمرِ اندکِ خود نیز سعادتِ خواندنِ سایر نوشتههای او را داشته باشم.
گفتار اندر معرفیِ شخصیتهای داستان
فیلیپ فیلیپوویچ پریآبراژنسکی (پروفسور و جراح)
ایوان آرنولدوویچ بورمنتال (دکتر و دستیارِ پروفسور)
پولیگراف پولیگرافوویچ شاریکوف (سگ، انسان، سگ)
فئودور پاولوویچ (دربان و نگهبانِ مجتمعِ پروفسور)
زیناییدا بونینا (منشی و پیشکارِ پروفسور)
داریا ایوانوا (آشپزِ پروفسور)
اشووندر (مدیرِ برگزیدهی حزب در مجتمعِ پروفسور)
گفتار اندر معرفیِ رمان
قلبِ سگی، طنازیهای بولگاکوف در بیانِ عقاید، تفکرات و انتقادهایش نسبت به حکومتهای سیاسیِ موردِ اشاره در قالبِ طنزی تلخ، جذاب و دوست داشتنیست که وقتی کتاب را در دست میگیرید نمیتوانید آنرا به حالِ خود رها کنید.
قلبِ سگیِ رمانیست با سبکِ تلفیقی از رئالیسمِ جادویی و علمی-تخیلی که از خواندنِ آن لذت خواهید برد و به دوستانتان نیز پیشنهاد خواهید کرد، اگر بخواهم موردِ مشابهی از این رمان نام ببرم بدونِ شک از «مزرعهی حیوانات» نام خواهم برد البته طبیعیه که دو رمان با محتوایی متفاوت هستند اما از لحاظِ ساختار بهم شباهتهای زیادی دارند.
گفتار اندر داستانِ کتاب
فیلیپ فیلیپوویچ پریآبراژنسکی، پروفسوری مشهور و توانا با عقاید و نظراتی متضاد با اصولِ کمونیست در خانهی خود که مطبِ او نیز به شمار میرود به مداوا و جراحیِ بیماران و همچنین تحقیقات در مورد ایدههای خاصِ خود(اصلاحِ نژادِ انسان) میپردازد.
او شبی در سرمایِ غیرِ قابلِ وصفِ مسکو با سگی روبرو میشود که با نامهربانی و خشونتِ آشپزی روبرو شده بود، سگ به دلیلِ گرسنگی با استشمامِ بوی غذا به آنجا کشیده شده بود اما آشپز به روی بدنش آبِ جوش ریخته و حیوان را سوزانده بود. پروفسورِ داستان تکه کالباسی به سگ میدهد و سگ نیز که با دردِ سوختگی، گرسنگی و سرمایِ غیرِ قابلِ توصیف می جنگید از محبتِ پروفسور نسبت به خود خوشنود شده و به دنبالِ او به خانهاش میرود تا اینکه... .
گفتار اندر محتوای رمان
همانطور که در بخشِ معرفیِ رمان اشاره کردم این رمان کاملا رمانی سیاسیست و در نه فصل به اضافهی یک بخشِ پایانی نوشته شده است.
داستان در دورهی زمانیِ اتحادِ جماهیر سوسیالیستیِ شوروی رخ میدهد و نویسنده در قالبِ طنز به تضادها می پردازد و نقدهای خود را آشکارا بیان میکند.
لازم به ذکر است که این کتاب باعث شد کمی نسبت به کمونیسم کنجکاو شوم و ترغیب شوم به دنبالِ منابعِ بیشتری نسبت به آگاهی از اوصول این نوع حاکمیت بگردم.
فیلیپ فیلیپوویچ پریآبراژنسکی، از نظرِ من در تحقیقاتِ خود به تبعیت از ایدهی انسانِ برتر به دنبالِ خلقِ انسانی بود که بتواند گرایشاتِ سیاسی و فکری پیشرویی داشته باشد و بدون نقصهای کنونی اما در اجرای هدفش با اتفاقاتِ عجیبی روبرو شد تا جایی که خود اعتراف میکند:
"من اصولا به دنبالِ چیز دیگری بودم، به دنبالِ اصلاحِ نژادی، اصلاح نژاد بشر! و به خاطر همین آمدم سراغِ جوان کردنِ آدمها."
حقیقتی که غیرِ قابلِ انکار هست اینه که «انقلاب» به تنهایی نمیتواند منجر به رسیدنِ تک تکِ مردم به آرزوهایشان شود و حتی واضحتر بیان میکنم حتی انقلاب به تنهای نه تنها منجر به رفاهِ مردم نمیشود حتی ممکن است همانندِ بسیاری از انقلابها چیزی جز خون و خونریزی و تسویهحسابهای افکار و گروههای مختلف باهم نباشد.
این سادهلوحی است که شخصیکه در فقرِ مطلق و یا امکاناتِ محدودی به سر میبرد و به زور شکمِ خود را سیر میکند منتظر باشد حکومتی بر سرِ کار بیاید و همه چیز را بینِ مردم به مساوات تقسیم کند حتی اگر کمونیسم را هم کنار بگذاریم و بخواهیم یک حکومتِ تمامیتخواه با دیکتاتوریِ مطلق را در نظر بگیریم که مردمِ آن در خفقان به سر میبرند و حکومت هر صدایی را با گلوله خاموش میکند در صورتِ انقلاب تضمینی برای رفاهشان نیست، البته استثنا نیز همیشه وجود دارد و ما نیز در تاریخ نمونههای بسیاری برای مثال زدن داریم که کاسهی گدایی به جلوی مردم میگرفتند و پس از انقلاب حال خدایی میکنند!
انقلاب، یک خواستِ مردمیست، یک خیزش است بر علیهِ حکومتِ قبلی که پاسخگوی نیازها، عواطف و اخلاقیاتِ مردمش نبوده ��گرنه هیچ انقلابی بیدلیل رخ نمیدهد، مهمترین چیز در مورد انقلاب این است که چهارچوبها و خطِ قرمزها(قانونِ اساسی) به درستی در جهتِ دموکراسیِ حقیقی تبیین شود و نه شعارهای انقلاب��.
ممکن است از خود سوال کنید بخشِ بزرگی از این نوشتهها در موردِ انقلاب بود و پاسخِ من به شما این خواهد بود که دقیقا چون این رمان هم همانطور که قبلا گفتم تکرار میکنم ۱۰۰٪ سیاسیست و رسالتِ طنز نیز بیانِ عقاید و نقدها در قالبِ داستانی عامه و لطیف است که بولگاکف حقیقتا استادانه از پسِ آن برآمد.
در بخشی از کتاب عبارتِ زیر را میخوانیم:
"اشووندر، یک احمقِ به تمام معناست. درک نمیکند که شاریکوف برای او بسیار خطرناکتر است تا برای من.
بله، الان او دارد سعی میکند شاریکوف را علیهِ من تحریک کند و حواسش نیست که اگر کسی به نوبهی خود شاریکوف را علیهِ خودِ او تحریک کند، تکهبزرگهاش گوشش است!"
خواهش من از شما این هست که شخصیتها را در زندگیِ کنونیِ خود و البته در جهانِ امروزی خود جایگذاری کنید و ببینید به چه نتیجهی شگفتآوری میرسید، زیبا نیست؟!؟
ما حتی ضربالمثلی در این مورد داریم: «مار در آستین پرورش دادن»
یک مثال برای این موردِ جذاب میزنم و از این بحث عبور میکنم: به این همه جنگی که در خاورمیانه بخاطرِ وجودِ نفت به وجود آمده و آنرا به لجنزار تبدیل کرده فکر کنید، به خالقانِ القائده، حقانی، طالبان، جیشالعدل، داعش و ... فکر کنید و ببینید پیدایش این گروهها توسطِ که بود و این گروهها نهایتا پس از رسیدن به قدرت و ثروت چگونه و به چه سمتی تغییرِ نگرش دادند!
در بخشِ دیگری از کتاب میخوانیم:
"طبیعت حواسش خواهد بود که هماهنگ با سیرِ تکامل، هر سال با پشتکار از میانِ انبوهِ موجوداتِ پست و به دردنخور، چندده تایی نابغه هم بسازد که مایهی افتخار کرهی زمین باشند."
سوالِ من این هست آیا افکارِ روشنفکرانی که در حکومتِ فاسد و ناتوانِ قاجار به کمکِ رضاشاه منجر به سقوطِ قاجار شد با افکارِ مردم در انقلابِ ۵۷ یکسان بود؟ و یا آیا افکارِ نسلِ اولِ انقلابِ ۵۷ با افکار نسل دوم و سومِ کنونی همخوانی دارد؟ قطعا خیر.
تکامل پیوسته در تمامِ جوامع وجود دارد و هر حکومت یا نظامی در صورتیکه در گذرِ زمان پاسخگوی نیازهای عاطفی، رفاهی و شخصیتیِ مردمانش نباشد بدون هیچگونه شکی محکوم به سقوط است.
در بخشِ دیگری از کتاب میخوانیم:
"فیلیپ فیلیپوویچ با خشم دیوانهواری فریاد کشید: ککها را با انگشت بگیرید! با انگشت! من سر درنمیآورم: شما این ککها را از کجا می آورید؟
مرد رنجید: یعنی چه؟ فکر می کنید من خودم اینها را پرورش می دهم؟"
افکارِ اکثریتِ جامعه به غیر از نوابغ و استثناها در چهارچوبِ تعاریفِ اخلاقیِ حکومتها شکل میگیرد. پس از هر انقلابی، حکومتِ منتخب اقدام به تزریقِ اخلاقیاتِ خود به جامعه میکند اما آیا آن حکومت که مردمش را سالها با شستشوی مغزی رنج داده حق دارد مردم را به جهت داشتن همین اخلاقیات و روحیات مواخذه و بازخواست نماید؟ در این مورد مثال نمیزنم چون قطعا همهی شما منظور من را خیلی سریع متوجه شدید.
در بخشِ دیگری از کتاب میخوانیم:
"بگذار کارشان را بکنند. لابد اگر انقلابِ سوسیالیستی شده، احتیاجی به گرم کردنِ خانه نیست!"
چند روزِ قبل کتابِ «فریدون سه پسر داشت» را به قلمِ«عباس معروفی» خواندم، در آنجا شخصیتِ «مجید» در موردِ حوادثِ پس از انقلابِ ۵۷ اعتراف میکند: «گیج و گول بودیم،بی هدف بودیم. از شکستن و آتش زدن کیف میکردیم و نمیدانستیم چه میخواهیم. دود چشمهای ما را گرفته بود و هیچ وقت از خودمان نپرسیدیم چرا؟»
پس از انقلابها دورانی که در کشورها و جوامعِ مختلفِ مدتِ آن متفاوت هست مغزهای مردم در تبِ انقلاب به سر میبرد و شوقِ انقلاب آنها را کور میکند و آنها وقتی به خود میآیند که دیگر حقیقتا دیر است!
از تفسیرِ نوشتههای کتاب که عبور کنم میرسم به خودِ شخصیتِ پولیگراف پولیگرافوویچ شاریکوف، من برای توصیفِ شخصیتِ این موجود میتوانم به شخصی فاقدِ شعور اشاره کنم که از خود در این دنیا هیچچیز ندارد جز زمینی در خیابانها برای خوابیدن و آسمانی بالای سرش برای تماشا و ناگهان شما آن شخص را بیاورید و جامهی نو به تنِ او کنید، خودرویی مجلل به زیرِ پایش بگذارید و کلیدِ ویلایی زیبا کنارِ دریا را به او تحویل داده و از او بخواهید بر مردم حکومت کند، این تشبیه زیبا نیست؟!؟
در اواخرِ کتاب پروفسور به «آتاویسم» اشاره کرد، آتاویسم در تعریفِ ساده میلِ ذاتیِ موجودات به جهتِ برگشت به صفاتِ اجداد خود است برای مثال در انسان خوی وحشیگری را مثال میزنم که این خلق و خوی در وجودِ همهی ما وجود دارد بسته به عوامل مختلف ممکن است در یک لحظه برخلافِ شخصیتِ حقیقیِ ما بروز کند.
در انتهای ریویو عرض میکنم که تمامِ تلاشم این بود که بدون اسپویلِ داستان نظراتم را بیان نمایم اما بدون تفسیرِ بخشهایی از رمان عملا این مهم میسر نبود و ضمنا بابتِ اینکه این ریویو طولانی شد عذرخواهی میکنم.
نقلقول نامه
"نمیشود همزمان به دو خدا خدمت کرد!"
"کسیکه برای هیچ چیز عجله نکند، به همه کار میرسد. اگر من هم به جای اینکه مشغو��ِ کارِ اصلیِ خودم باشم، از یک جلسه به جلسهی دیگر میپریدم یا تمامِ روز مثل بلبل چهچه میزدم، احتمالا به هیچ کاری نمیرسیدم."
"بگذار کارشان را بکنند. لابد اگر انقلابِ سوسیالیستی شده، احتیاجی به گرم کردنِ خانه نیست!"
"طبیعت حواسش خواهد بود که هماهنگ با سیرِ تکامل، هر سال با پشتکار از میانِ انبوهِ موجوداتِ پست و به دردنخور، چندده تایی نابغه هم بسازد که مایهی افتخار کرهی زمین باشند."
"اشووندر، یک احمقِ به تمام معناست. درک نمیکند که شاریکوف برای او بسیار خطرناکتر است تا برای من.
بله، الان او دارد سعی میکند شاریکوف را علیهِ من تحریک کند و حواسش نیست که اگر کسی به نوبهی خود شاریکوف را علیهِ خودِ او تحریک کند، تکهبزرگهاش گوشش است!"
"فیلیپ فیلیپوویچ با خشم دیوانهواری فریاد کشید: ککها را با انگشت بگیرید! با انگشت! من سر درنمیآورم: شما این ککها را از کجا می آورید؟
مرد رنجید: یعنی چه؟ فکر می کنید من خودم اینها را پرورش می دهم؟"
کارنامه
بدون هیچ حرف و سخنِ اضافه و صدالبته بدون هیچگونه لطف و ارفاقی ۵ستاره برای کتاب منظور میکنم و خواندنِ این کتابِ دوست داشتنی را به تمامِ دوستانم پیشنهاد میکنم.
آقای بولگاکف شما چنین خوب چرایی؟!؟
این اولین اثری بود که به قلمِ میخائیل بولگاکف میخواندم، رمانی که از همان صفحاتِ اول من را در خود غرق و تا آخرین صفحهی کتاب با خود همراه کرد، حقیقتا از آن دسته از کتابها بود که نمیتوانستم آنرا رها کنم و حتی در آخرین فصل نیز من را شگفتزده کرد و پیشبینی من را نسبت به پایانِ رمان به اشتباه بدل کرد.
خوشحالم که عمرم اجازه داد که از ایشان بخوانم و امیدوارم در باقیماندهی عمرِ اندکِ خود نیز سعادتِ خواندنِ سایر نوشتههای او را داشته باشم.
گفتار اندر معرفیِ شخصیتهای داستان
فیلیپ فیلیپوویچ پریآبراژنسکی (پروفسور و جراح)
ایوان آرنولدوویچ بورمنتال (دکتر و دستیارِ پروفسور)
پولیگراف پولیگرافوویچ شاریکوف (سگ، انسان، سگ)
فئودور پاولوویچ (دربان و نگهبانِ مجتمعِ پروفسور)
زیناییدا بونینا (منشی و پیشکارِ پروفسور)
داریا ایوانوا (آشپزِ پروفسور)
اشووندر (مدیرِ برگزیدهی حزب در مجتمعِ پروفسور)
گفتار اندر معرفیِ رمان
قلبِ سگی، طنازیهای بولگاکوف در بیانِ عقاید، تفکرات و انتقادهایش نسبت به حکومتهای سیاسیِ موردِ اشاره در قالبِ طنزی تلخ، جذاب و دوست داشتنیست که وقتی کتاب را در دست میگیرید نمیتوانید آنرا به حالِ خود رها کنید.
قلبِ سگیِ رمانیست با سبکِ تلفیقی از رئالیسمِ جادویی و علمی-تخیلی که از خواندنِ آن لذت خواهید برد و به دوستانتان نیز پیشنهاد خواهید کرد، اگر بخواهم موردِ مشابهی از این رمان نام ببرم بدونِ شک از «مزرعهی حیوانات» نام خواهم برد البته طبیعیه که دو رمان با محتوایی متفاوت هستند اما از لحاظِ ساختار بهم شباهتهای زیادی دارند.
گفتار اندر داستانِ کتاب
فیلیپ فیلیپوویچ پریآبراژنسکی، پروفسوری مشهور و توانا با عقاید و نظراتی متضاد با اصولِ کمونیست در خانهی خود که مطبِ او نیز به شمار میرود به مداوا و جراحیِ بیماران و همچنین تحقیقات در مورد ایدههای خاصِ خود(اصلاحِ نژادِ انسان) میپردازد.
او شبی در سرمایِ غیرِ قابلِ وصفِ مسکو با سگی روبرو میشود که با نامهربانی و خشونتِ آشپزی روبرو شده بود، سگ به دلیلِ گرسنگی با استشمامِ بوی غذا به آنجا کشیده شده بود اما آشپز به روی بدنش آبِ جوش ریخته و حیوان را سوزانده بود. پروفسورِ داستان تکه کالباسی به سگ میدهد و سگ نیز که با دردِ سوختگی، گرسنگی و سرمایِ غیرِ قابلِ توصیف می جنگید از محبتِ پروفسور نسبت به خود خوشنود شده و به دنبالِ او به خانهاش میرود تا اینکه... .
گفتار اندر محتوای رمان
همانطور که در بخشِ معرفیِ رمان اشاره کردم این رمان کاملا رمانی سیاسیست و در نه فصل به اضافهی یک بخشِ پایانی نوشته شده است.
داستان در دورهی زمانیِ اتحادِ جماهیر سوسیالیستیِ شوروی رخ میدهد و نویسنده در قالبِ طنز به تضادها می پردازد و نقدهای خود را آشکارا بیان میکند.
لازم به ذکر است که این کتاب باعث شد کمی نسبت به کمونیسم کنجکاو شوم و ترغیب شوم به دنبالِ منابعِ بیشتری نسبت به آگاهی از اوصول این نوع حاکمیت بگردم.
فیلیپ فیلیپوویچ پریآبراژنسکی، از نظرِ من در تحقیقاتِ خود به تبعیت از ایدهی انسانِ برتر به دنبالِ خلقِ انسانی بود که بتواند گرایشاتِ سیاسی و فکری پیشرویی داشته باشد و بدون نقصهای کنونی اما در اجرای هدفش با اتفاقاتِ عجیبی روبرو شد تا جایی که خود اعتراف میکند:
"من اصولا به دنبالِ چیز دیگری بودم، به دنبالِ اصلاحِ نژادی، اصلاح نژاد بشر! و به خاطر همین آمدم سراغِ جوان کردنِ آدمها."
حقیقتی که غیرِ قابلِ انکار هست اینه که «انقلاب» به تنهایی نمیتواند منجر به رسیدنِ تک تکِ مردم به آرزوهایشان شود و حتی واضحتر بیان میکنم حتی انقلاب به تنهای نه تنها منجر به رفاهِ مردم نمیشود حتی ممکن است همانندِ بسیاری از انقلابها چیزی جز خون و خونریزی و تسویهحسابهای افکار و گروههای مختلف باهم نباشد.
این سادهلوحی است که شخصیکه در فقرِ مطلق و یا امکاناتِ محدودی به سر میبرد و به زور شکمِ خود را سیر میکند منتظر باشد حکومتی بر سرِ کار بیاید و همه چیز را بینِ مردم به مساوات تقسیم کند حتی اگر کمونیسم را هم کنار بگذاریم و بخواهیم یک حکومتِ تمامیتخواه با دیکتاتوریِ مطلق را در نظر بگیریم که مردمِ آن در خفقان به سر میبرند و حکومت هر صدایی را با گلوله خاموش میکند در صورتِ انقلاب تضمینی برای رفاهشان نیست، البته استثنا نیز همیشه وجود دارد و ما نیز در تاریخ نمونههای بسیاری برای مثال زدن داریم که کاسهی گدایی به جلوی مردم میگرفتند و پس از انقلاب حال خدایی میکنند!
انقلاب، یک خواستِ مردمیست، یک خیزش است بر علیهِ حکومتِ قبلی که پاسخگوی نیازها، عواطف و اخلاقیاتِ مردمش نبوده ��گرنه هیچ انقلابی بیدلیل رخ نمیدهد، مهمترین چیز در مورد انقلاب این است که چهارچوبها و خطِ قرمزها(قانونِ اساسی) به درستی در جهتِ دموکراسیِ حقیقی تبیین شود و نه شعارهای انقلاب��.
ممکن است از خود سوال کنید بخشِ بزرگی از این نوشتهها در موردِ انقلاب بود و پاسخِ من به شما این خواهد بود که دقیقا چون این رمان هم همانطور که قبلا گفتم تکرار میکنم ۱۰۰٪ سیاسیست و رسالتِ طنز نیز بیانِ عقاید و نقدها در قالبِ داستانی عامه و لطیف است که بولگاکف حقیقتا استادانه از پسِ آن برآمد.
در بخشی از کتاب عبارتِ زیر را میخوانیم:
"اشووندر، یک احمقِ به تمام معناست. درک نمیکند که شاریکوف برای او بسیار خطرناکتر است تا برای من.
بله، الان او دارد سعی میکند شاریکوف را علیهِ من تحریک کند و حواسش نیست که اگر کسی به نوبهی خود شاریکوف را علیهِ خودِ او تحریک کند، تکهبزرگهاش گوشش است!"
خواهش من از شما این هست که شخصیتها را در زندگیِ کنونیِ خود و البته در جهانِ امروزی خود جایگذاری کنید و ببینید به چه نتیجهی شگفتآوری میرسید، زیبا نیست؟!؟
ما حتی ضربالمثلی در این مورد داریم: «مار در آستین پرورش دادن»
یک مثال برای این موردِ جذاب میزنم و از این بحث عبور میکنم: به این همه جنگی که در خاورمیانه بخاطرِ وجودِ نفت به وجود آمده و آنرا به لجنزار تبدیل کرده فکر کنید، به خالقانِ القائده، حقانی، طالبان، جیشالعدل، داعش و ... فکر کنید و ببینید پیدایش این گروهها توسطِ که بود و این گروهها نهایتا پس از رسیدن به قدرت و ثروت چگونه و به چه سمتی تغییرِ نگرش دادند!
در بخشِ دیگری از کتاب میخوانیم:
"طبیعت حواسش خواهد بود که هماهنگ با سیرِ تکامل، هر سال با پشتکار از میانِ انبوهِ موجوداتِ پست و به دردنخور، چندده تایی نابغه هم بسازد که مایهی افتخار کرهی زمین باشند."
سوالِ من این هست آیا افکارِ روشنفکرانی که در حکومتِ فاسد و ناتوانِ قاجار به کمکِ رضاشاه منجر به سقوطِ قاجار شد با افکارِ مردم در انقلابِ ۵۷ یکسان بود؟ و یا آیا افکارِ نسلِ اولِ انقلابِ ۵۷ با افکار نسل دوم و سومِ کنونی همخوانی دارد؟ قطعا خیر.
تکامل پیوسته در تمامِ جوامع وجود دارد و هر حکومت یا نظامی در صورتیکه در گذرِ زمان پاسخگوی نیازهای عاطفی، رفاهی و شخصیتیِ مردمانش نباشد بدون هیچگونه شکی محکوم به سقوط است.
در بخشِ دیگری از کتاب میخوانیم:
"فیلیپ فیلیپوویچ با خشم دیوانهواری فریاد کشید: ککها را با انگشت بگیرید! با انگشت! من سر درنمیآورم: شما این ککها را از کجا می آورید؟
مرد رنجید: یعنی چه؟ فکر می کنید من خودم اینها را پرورش می دهم؟"
افکارِ اکثریتِ جامعه به غیر از نوابغ و استثناها در چهارچوبِ تعاریفِ اخلاقیِ حکومتها شکل میگیرد. پس از هر انقلابی، حکومتِ منتخب اقدام به تزریقِ اخلاقیاتِ خود به جامعه میکند اما آیا آن حکومت که مردمش را سالها با شستشوی مغزی رنج داده حق دارد مردم را به جهت داشتن همین اخلاقیات و روحیات مواخذه و بازخواست نماید؟ در این مورد مثال نمیزنم چون قطعا همهی شما منظور من را خیلی سریع متوجه شدید.
در بخشِ دیگری از کتاب میخوانیم:
"بگذار کارشان را بکنند. لابد اگر انقلابِ سوسیالیستی شده، احتیاجی به گرم کردنِ خانه نیست!"
چند روزِ قبل کتابِ «فریدون سه پسر داشت» را به قلمِ«عباس معروفی» خواندم، در آنجا شخصیتِ «مجید» در موردِ حوادثِ پس از انقلابِ ۵۷ اعتراف میکند: «گیج و گول بودیم،بی هدف بودیم. از شکستن و آتش زدن کیف میکردیم و نمیدانستیم چه میخواهیم. دود چشمهای ما را گرفته بود و هیچ وقت از خودمان نپرسیدیم چرا؟»
پس از انقلابها دورانی که در کشورها و جوامعِ مختلفِ مدتِ آن متفاوت هست مغزهای مردم در تبِ انقلاب به سر میبرد و شوقِ انقلاب آنها را کور میکند و آنها وقتی به خود میآیند که دیگر حقیقتا دیر است!
از تفسیرِ نوشتههای کتاب که عبور کنم میرسم به خودِ شخصیتِ پولیگراف پولیگرافوویچ شاریکوف، من برای توصیفِ شخصیتِ این موجود میتوانم به شخصی فاقدِ شعور اشاره کنم که از خود در این دنیا هیچچیز ندارد جز زمینی در خیابانها برای خوابیدن و آسمانی بالای سرش برای تماشا و ناگهان شما آن شخص را بیاورید و جامهی نو به تنِ او کنید، خودرویی مجلل به زیرِ پایش بگذارید و کلیدِ ویلایی زیبا کنارِ دریا را به او تحویل داده و از او بخواهید بر مردم حکومت کند، این تشبیه زیبا نیست؟!؟
در اواخرِ کتاب پروفسور به «آتاویسم» اشاره کرد، آتاویسم در تعریفِ ساده میلِ ذاتیِ موجودات به جهتِ برگشت به صفاتِ اجداد خود است برای مثال در انسان خوی وحشیگری را مثال میزنم که این خلق و خوی در وجودِ همهی ما وجود دارد بسته به عوامل مختلف ممکن است در یک لحظه برخلافِ شخصیتِ حقیقیِ ما بروز کند.
در انتهای ریویو عرض میکنم که تمامِ تلاشم این بود که بدون اسپویلِ داستان نظراتم را بیان نمایم اما بدون تفسیرِ بخشهایی از رمان عملا این مهم میسر نبود و ضمنا بابتِ اینکه این ریویو طولانی شد عذرخواهی میکنم.
نقلقول نامه
"نمیشود همزمان به دو خدا خدمت کرد!"
"کسیکه برای هیچ چیز عجله نکند، به همه کار میرسد. اگر من هم به جای اینکه مشغو��ِ کارِ اصلیِ خودم باشم، از یک جلسه به جلسهی دیگر میپریدم یا تمامِ روز مثل بلبل چهچه میزدم، احتمالا به هیچ کاری نمیرسیدم."
"بگذار کارشان را بکنند. لابد اگر انقلابِ سوسیالیستی شده، احتیاجی به گرم کردنِ خانه نیست!"
"طبیعت حواسش خواهد بود که هماهنگ با سیرِ تکامل، هر سال با پشتکار از میانِ انبوهِ موجوداتِ پست و به دردنخور، چندده تایی نابغه هم بسازد که مایهی افتخار کرهی زمین باشند."
"اشووندر، یک احمقِ به تمام معناست. درک نمیکند که شاریکوف برای او بسیار خطرناکتر است تا برای من.
بله، الان او دارد سعی میکند شاریکوف را علیهِ من تحریک کند و حواسش نیست که اگر کسی به نوبهی خود شاریکوف را علیهِ خودِ او تحریک کند، تکهبزرگهاش گوشش است!"
"فیلیپ فیلیپوویچ با خشم دیوانهواری فریاد کشید: ککها را با انگشت بگیرید! با انگشت! من سر درنمیآورم: شما این ککها را از کجا می آورید؟
مرد رنجید: یعنی چه؟ فکر می کنید من خودم اینها را پرورش می دهم؟"
کارنامه
بدون هیچ حرف و سخنِ اضافه و صدالبته بدون هیچگونه لطف و ارفاقی ۵ستاره برای کتاب منظور میکنم و خواندنِ این کتابِ دوست داشتنی را به تمامِ دوستانم پیشنهاد میکنم.
November 25, 2021
This✨was✨genius
My first Bulgakov and I adored it (if you can “adore” such a bizarre and somewhat grotesque book hahaha)!!!
I’ve been in such a reading slump recently, but I couldn’t put this book down! Thanks to my new friend Mikhail for this hilariously strange read!
(I also think this is a great place to start with his writing if you also want to read his work but don’t know where to start!)
My first Bulgakov and I adored it (if you can “adore” such a bizarre and somewhat grotesque book hahaha)!!!
I’ve been in such a reading slump recently, but I couldn’t put this book down! Thanks to my new friend Mikhail for this hilariously strange read!
(I also think this is a great place to start with his writing if you also want to read his work but don’t know where to start!)
June 22, 2019
بولگاکوف تو این کتاب جامعهی کمونیستی شوروی رو به شدت نقد میکنه. تبدیل شدن سگی به انسان که نماد انسان نوساخته با تفکر خشک و قالبیه و از سمتی دیگه تلاش برای ثابت کردن اینکه آفرینش آدمی در خدمت ایدئولوژی میتونه به چه تباهی و ویرانیای برسه.
داستان خوشخوان و پر کششه، تو کوتاهترین حالت و به بهترین شکل دقیقا چیزی که نویسنده خواستارش بوده بیان شده. من فوقالعاده ایده و روایت رو دوست داشتم. حرف سیاسی زدن در چنین لفافهی جذابی کار هرکسی نیست.
داستان خوشخوان و پر کششه، تو کوتاهترین حالت و به بهترین شکل دقیقا چیزی که نویسنده خواستارش بوده بیان شده. من فوقالعاده ایده و روایت رو دوست داشتم. حرف سیاسی زدن در چنین لفافهی جذابی کار هرکسی نیست.
February 18, 2021
یا رب مباد آنکه گدا معتبر شود
آقای بولگاکوف نه تنها موفق شده در کتاب "دل سگ" اون چیزی که خیلیها در آینه نمیدیدند رو در خشت خام ببینه بلکه تونسته حرفش رو در قالب یک داستان گیرا و به شکلی ماندگار در ذهن مخاطبش تثبیت کنه.
بولگاکوف این کتاب رو طی فقط 3 ماه و در سال 1925 یعنی بعد از مرگ لنین نوشت. به عبارتی، زمانی که مردم روسیه عمیقا ذوب در ولایت لنین و برادران بلشویک بودند. صرف گفتن چنین حرفایی در اون ایام خودش به اندازه کافی شاهکار محسوب میشه اما به جز اون، خود داستان هم واقعا عالی نوشته شده.
خط داستانی کتاب در بهبوهه انقلاب جریان داره. سگ نماد مردم تیپپا خورده روسیهاست. سگی که در ابتدای داستان میبینیم تا چه حد رنجور و ضعیفه و برای یک لقمه غذا حاضره هر کاری بکنه، حتی حاضره کتک بخوره و شرافتش پایمال بشه. و از طرف دیگه ما دکتر "فیلیپوویچ" رو داریم که از نظر من تمام ظرافت داستان مربوط به این شخصیت هستش. این دکتر سرشناس و دانشمند اگرچه یک زندگی کاملا بورژوایی داره و میز غذاش شامل خاویار، گوشت بوقلمون و بهترین ودکاها و شرابها میشه، اما هر چهقدر هم شما با عینک پرولتاریایی به ایشون نگاه کنید نمیشه کتمان کرد که دکتر "فیلیپوویچ" یک انسان شایسته، متخصص و روشنفکره، هر چند از پرولتاریا خوشش نیاد.
زمانی که "شاریکوف" بدست دکتر فیلیپوویچ خلق میشه اوج ایهام داستان هستش. "شاریکوف" سگی بود که انسان شد و اگر تلمیح سگ به مردم روسیه رو در نظر بگیریم، این ماجرا اشاره به پیروزی انقلاب و قدرت گرفتن پرولتاریا داره و حداقل به دو صورت میشه این ماجرا رو تفسیر کرد:
اول اینکه بیشتر جنبه بورژوایی دکتر "فیلیپوویچ" و رفتار ابزارگونه اون با سگ رو مد نظر قرار بدیم. اینکه پرولتاریا زاییده خود نظام بورژوازی بود که نهایتا بر علیه خودش قیام کرد.
دوم اینکه بیشتر جنبه روشنفکری "فیلیپوویچ" رو مبنا قرار بدیم. من این دومی رو بیشتر میپسندم و به نظرم با پایانبندی داستان بهتر همخونی داره. هر چند این برداشت هم کاملا با داستان سازگار نیست.
حقیقت امر اینه که جریان اولیه انقلاب نه توسط پرولتاریا که به دست طبقه خرده بورژوای روسیه رهبری میشد. روشنفکرانی که اگرچه مثل اربابان روسیه تزاری متمول نبودند اما اونقدر داشتند که تحصیل کنند و در کافهها کنار هم بشینند و صحبتهای روشنفکرانه کنند و دم از حقوق پایمال شده پرولتاریا بزنند. اما مساله اینجاست که اونها هم درک صحیحی از پرولتاریا نداشتند. یعنی مردمانی که هرگز فرصت تحصیل و مطالعه و تعمق نداشتند و همواره درگیر برطرف کردن نیازهای جانوری خودشون بودند.
کل حرف اینه که آیا حاکمیت مردمی که هرگز امکان فراتر رفتن از نیازهای بدوی خودشون رو نداشتن میتونه منجر به چیز خوبی بشه؟ جواب این حرف رو بولگاکوف از زبان "فیلیپوویچ" خطاب به "شاریکوف" به این شکل میده: " تو متعلق به پستترین مرحله تکاملی! هنوز در مرحله شکلبندی هستی. از نظر هوش ضعیفی. تمام اعمالت صرفا جانوری است. با اینحال به خودت اجازه میدهی در حضور دو مرد تحصیل کرده، در مقیاسی جهانی و با حماقتی به همان درجه جهانی، درباره توزیع ثروت اظهار نظر کنی!"
دکتر فیلیپوویچ تلاشش رو کرد که "شاریکوف" رو "آدم" کنه اما زیاد موفق نشد و نهایتا به اشتباهش اعتراف کرد و شد آنچه شد. در جایی از کتاب ما شاهد رد و بدل شدن صبحتهایی راجع به دخالت در کار طبیعت و عمل کردن بر خلاف روند طبیعت بین دکتر فیلیپووچ و دستیارش هستیم. این صحبتها از نظر من خیلی جالب توجه بود، و تلویحا به این موضوع اشاره داشت که آیا به وجود آوردن این انسان "مصنوعی" یا به عبارتی این "انقلاب غیر طبیعی" اصلا درسته و آیا اساسا در مقیاس کلان این درسته که حقوق مساوی رو برای همه طلب کنیم؟ چون به هر حال سهم بزرگی از این ناعدالتی قبل از اینکه ما حتی به این دنیا بیایم نصیبمون میشه و این بخش جداناشدنی از نظام طبیعته.
کتاب "دل سگ" برای من مصداق بارز یک کتاب کامل بود که به سادهترین شکل و در عین زیبایی، تونسته یک مضمون بغرنج رو به مخاطب القا کنه. فوق العاده بود.
آقای بولگاکوف نه تنها موفق شده در کتاب "دل سگ" اون چیزی که خیلیها در آینه نمیدیدند رو در خشت خام ببینه بلکه تونسته حرفش رو در قالب یک داستان گیرا و به شکلی ماندگار در ذهن مخاطبش تثبیت کنه.
بولگاکوف این کتاب رو طی فقط 3 ماه و در سال 1925 یعنی بعد از مرگ لنین نوشت. به عبارتی، زمانی که مردم روسیه عمیقا ذوب در ولایت لنین و برادران بلشویک بودند. صرف گفتن چنین حرفایی در اون ایام خودش به اندازه کافی شاهکار محسوب میشه اما به جز اون، خود داستان هم واقعا عالی نوشته شده.
خط داستانی کتاب در بهبوهه انقلاب جریان داره. سگ نماد مردم تیپپا خورده روسیهاست. سگی که در ابتدای داستان میبینیم تا چه حد رنجور و ضعیفه و برای یک لقمه غذا حاضره هر کاری بکنه، حتی حاضره کتک بخوره و شرافتش پایمال بشه. و از طرف دیگه ما دکتر "فیلیپوویچ" رو داریم که از نظر من تمام ظرافت داستان مربوط به این شخصیت هستش. این دکتر سرشناس و دانشمند اگرچه یک زندگی کاملا بورژوایی داره و میز غذاش شامل خاویار، گوشت بوقلمون و بهترین ودکاها و شرابها میشه، اما هر چهقدر هم شما با عینک پرولتاریایی به ایشون نگاه کنید نمیشه کتمان کرد که دکتر "فیلیپوویچ" یک انسان شایسته، متخصص و روشنفکره، هر چند از پرولتاریا خوشش نیاد.
زمانی که "شاریکوف" بدست دکتر فیلیپوویچ خلق میشه اوج ایهام داستان هستش. "شاریکوف" سگی بود که انسان شد و اگر تلمیح سگ به مردم روسیه رو در نظر بگیریم، این ماجرا اشاره به پیروزی انقلاب و قدرت گرفتن پرولتاریا داره و حداقل به دو صورت میشه این ماجرا رو تفسیر کرد:
اول اینکه بیشتر جنبه بورژوایی دکتر "فیلیپوویچ" و رفتار ابزارگونه اون با سگ رو مد نظر قرار بدیم. اینکه پرولتاریا زاییده خود نظام بورژوازی بود که نهایتا بر علیه خودش قیام کرد.
دوم اینکه بیشتر جنبه روشنفکری "فیلیپوویچ" رو مبنا قرار بدیم. من این دومی رو بیشتر میپسندم و به نظرم با پایانبندی داستان بهتر همخونی داره. هر چند این برداشت هم کاملا با داستان سازگار نیست.
حقیقت امر اینه که جریان اولیه انقلاب نه توسط پرولتاریا که به دست طبقه خرده بورژوای روسیه رهبری میشد. روشنفکرانی که اگرچه مثل اربابان روسیه تزاری متمول نبودند اما اونقدر داشتند که تحصیل کنند و در کافهها کنار هم بشینند و صحبتهای روشنفکرانه کنند و دم از حقوق پایمال شده پرولتاریا بزنند. اما مساله اینجاست که اونها هم درک صحیحی از پرولتاریا نداشتند. یعنی مردمانی که هرگز فرصت تحصیل و مطالعه و تعمق نداشتند و همواره درگیر برطرف کردن نیازهای جانوری خودشون بودند.
کل حرف اینه که آیا حاکمیت مردمی که هرگز امکان فراتر رفتن از نیازهای بدوی خودشون رو نداشتن میتونه منجر به چیز خوبی بشه؟ جواب این حرف رو بولگاکوف از زبان "فیلیپوویچ" خطاب به "شاریکوف" به این شکل میده: " تو متعلق به پستترین مرحله تکاملی! هنوز در مرحله شکلبندی هستی. از نظر هوش ضعیفی. تمام اعمالت صرفا جانوری است. با اینحال به خودت اجازه میدهی در حضور دو مرد تحصیل کرده، در مقیاسی جهانی و با حماقتی به همان درجه جهانی، درباره توزیع ثروت اظهار نظر کنی!"
دکتر فیلیپوویچ تلاشش رو کرد که "شاریکوف" رو "آدم" کنه اما زیاد موفق نشد و نهایتا به اشتباهش اعتراف کرد و شد آنچه شد. در جایی از کتاب ما شاهد رد و بدل شدن صبحتهایی راجع به دخالت در کار طبیعت و عمل کردن بر خلاف روند طبیعت بین دکتر فیلیپووچ و دستیارش هستیم. این صحبتها از نظر من خیلی جالب توجه بود، و تلویحا به این موضوع اشاره داشت که آیا به وجود آوردن این انسان "مصنوعی" یا به عبارتی این "انقلاب غیر طبیعی" اصلا درسته و آیا اساسا در مقیاس کلان این درسته که حقوق مساوی رو برای همه طلب کنیم؟ چون به هر حال سهم بزرگی از این ناعدالتی قبل از اینکه ما حتی به این دنیا بیایم نصیبمون میشه و این بخش جداناشدنی از نظام طبیعته.
کتاب "دل سگ" برای من مصداق بارز یک کتاب کامل بود که به سادهترین شکل و در عین زیبایی، تونسته یک مضمون بغرنج رو به مخاطب القا کنه. فوق العاده بود.
June 19, 2024
با گذر از قرن نوزدهم میلادی، به تدریج میتوانیم فاصله گرفتن از رئالیسم خالص روسی و ورود عناصر غیرواقعی و جادویی را به ادبیات روسی ببینیم. اگرچه در قرن نوزدهم هم میشود چنین عناصری را گاهی مشاهده کرد (مثلا در داستان دماغ اثر گوگول) اما ورود این عناصر در قرن بیستم در برخی از آثار بولگاکف و نابوکوف بیشتر میشود، تا اینکه سرانجام «مرشد و مارگاریتا» را میتوانیم به راستی شاهکاری در «رئالیسم جادویی» بنامیم.
به هرحال، در مورد «قلب سگی»، هنوز آنچنان از واقعیت فاصله نگرفتهایم که بشود مُهرِ «رئالیسم جادویی» بر آن زد، اما این فاصله گرفتن از واقعیت تا حدی دیده میشود.
ما داستان را از ذهن سگی آغاز میکنیم که حرف انسانها را میفهمد، کمی سواد دارد(!) پرولتاریا و بورژوا را میشناسد و با اینکه هنوز موجود پستی است، از نظر تواناییِ استدلال دست کمی از یک انسان بالغ ندارد.
بولگاکف با کمکِ تحصیلات و تجربههایش در پزشکی، و البته نادانستههای پزشکی در آن زمان (مثل عملکرد دقیق غدهی هیپوفیز) داستانی پدید میآورد که ناممکن از نظر علمی، اما باورپذیر برای خواننده است. داستانی بر پایهی مُدِ روزِ بحثهای پزشکیِ آن زمان: جوانسازی و ایجاد انسان برتر.
بولگاکف با ایجاد این تصویر در خواننده که هیپوفیز نمونهی مینیاتوری از یک مغز کامل است، هیپوفیز انسان را به سگ پیوند میزند و نتیجه این میشود که خصوصیات سگ به خصوصیات انسانی نزدیک میشود.
با همهی اینها، بزرگترین هنر بولگاکف در این داستان، حملهای هجوگونه به بنیانهای سیاسی شوروی و کمونیسم است.
نمادهای ضدکمونیستی
کتاب در اوایل حکومت استالین نوشته شد، چند سال پس از انقلاب کمونیستی که بنیانهای اقتصادی و اجتماعی روسیه را در هم ریخت. تعجبی نداشت که کتاب با توجه به انتقادات و کنایههای تند و تیزش نسبت به سیاستهای کمونیستیِ زمان، بیش از ۶۰ سال اجازهی انتشار رسمی نیافت. یعنی تا زمانی که بولگاکف از دنیا رفته بود و گورباچف بر جایگاه قدرت نشسته بود و مشت آهنین نظام کمونیستی و سختگیریهایش در سانسور کتابها و مطبوعات تضعیف شده بود.
داستان به خودیِ خود جذاب و گیراست، اما آگاهی از نمادها و کنایههای سیاسی است که ارزش کار بولگاکف را دو چندان نمایان میکند.
شخصیتهای داستان
شاریکوف بعد از انسان شدن تبدیل به همان پرولتاریای انقلابی و متعصبی میشود که در دوران سگیاش از آن نفرت داشت. او در دوران سگی به نظام کمونیستی گوشه و کنایه میزند:
اما بعد از به دست آوردنِ هویت شبهانسانی، از هر کمونیستی متعصبتر و انقلابیتر میشود.
پروفسور پریآبراژنسکی که زندگی کاملاً بورژواگونهای نسبت به جامعه دارد، زبان گویای خود نویسنده است تا انتقاداتش را از زبان او متوجه انقلاب کمونیستی کند. جراحی که کتاب انگلس را در آتش میاندازد و مخالف ایدهی «تقسیم همهچیز»، از جمله آپارتمانهای اشتراکی است:
او معتقد است استفاده از زور و مجازات تاثیری در اصلاح اخلاقی ندارد و باید از محبت و اقناع فکری استفاده کرد:
«اشووندر» یک پرولتاریای معمولیِ انقلاب کمونیستی است، در عین حال که از عقاید و شعارهای کمونیستیِ انقلاب پشتیبانی میکند، وقتی مسئولین بالارتبه با حمایت از اقدامات خلافِ رویهی پروفسور، به نوعی به همان عقاید و شعارها خیانت میکنند، او مطیع حلقه به گوشِ مقامات است، بدون اینکه تزلزلی در اعتقادات کمونیستیاش پدید آید.
ایدهی انسان و جامعهی برتر
روند کلیِ داستان نوعی ایدهی محافظهکارانهی بولگاکف است در برابر تغییرات انقلابیِ بیرونی.
بسیاری از ایدئولوژیهای اقتدارگرای سوسیالیستی/کمونیستی/فاشیستی با این شعار بر سر کار میآیند که حکومت بهتر از شهروندان صلاح جامعه را میداند و به این ترتیب دخالت دولت در جامعه و زندگی شهروندان موجه نشان داده میشود. نتایج عملی این اقدام تجاوز به آزادی و حقوق طبیعی شهروندان است و همانطور که در آثار هایک دیدیم، چیزی که حکومت، مصلحتِ جامعه و راهِ خوشبختی میخواند، در نهایت نتیجهای جز تیرهروزیِ شهروندان ندارد.
بولگاکف در این کتاب از دو نوع مداخله در نظام طبیعی انتقاد کرده: انتقاد از نظام کمونیستی برای مداخله در نظم طبیعی جامعه با شعار جامعهی برتر، و انتقاد از دستکاری طبیعت انسان با شعار ساخت انسان برتر.
انقلاب کمونیستی با شعارهای به ظاهر خوب بنیانهای نظام قبلی را متزلزل میکند، و بولگاکف از زاویهی سنتگرایی و محافظهکاری دست به انتقاد از آن میزند. این که چرا این انقلاب، بنیانهای سنتی گذشته و نظم طبیعی جامعه را به هم ریخته است.
و وقتی پروفسور پریآبراژنسکی با هدفی در ظاهر خوب دست به مداخله در نظام طبیعت میزند، یعنی با هدف جوانسازی و ایجاد انسان برتر یا اصلاح نژادی، نتیجهی این مداخله در نظام طبیعیت، ایجاد شبهانسانی پستتر، انقلابیتر، و بیاخلاقتر است. از نظر بولگاکف مهم است که نظم طبیعی حفظ شود:
بر محافظهکاری و سنتگراییِ بولگاکف تأکید میکنم، چون با وجود انتقادات نسبتاً تند و تیز او نسبت به نظام کمونیستی، او هم مثل اکثر روسها هنوز از ارزشهای لیبرال غربی و اهمیت مهار قدرت حکومت فاصلهی چشمگیری دارد:
قلادهی قدرت
در فصل چهارم برای کنترل سگِ داستان برای او قلادهای تهیه میشود که به نظر میرسد نماد قدرت ظاهری و حکومتی، به قیمت از بین رفتن و محدود کردنِ آزادی است.
سگ ابتدا از اینکه با قلاده محدود شده خجالت میکشد، اما بعد از اینکه متوجه قدرتی میشود که قلاده به او داده (مثل اجازهی ورود به آشپزخانه و حساب بردن همه از او) با این آزادیِ از دست رفته کنار میآید، اما هنوز رویای آزادی میبیند: «رویای سگهای ولگرد که که آزادانه برای خودشان میگشتند.»
اما به خاطر قدرت قلاده به خود نهیب میزند:
در نهایت همین کنار آمدن با از دست رفتنِ آزادی است که باعث نابودیِ هویتِ سگیِ او میشود.
دربارهی ترجمه
تاکنون دیده نشده کسی از ترجمههای آقای گلکار ناراضی باشد! این کتاب هم ترجمهی روانی و در کل قابل قبولی دارد، اما تفاوتهایی بین ترجمههای فارسی و انگلیسی وجود دارد که برای من جای ابهام است.
در فصل دومِ کتاب، نوع تخصص و اقدامات پزشکی پروفسور ��ریآبراژنسکی و مشکل بیمارانش در ترجمهی فارسی کمی برای خواننده مبهم است. درحالی که در ترجمهی انگلیسی مشخص است که هدف بیشتر بیماران از اقداماتِ جوانسازیِ پریآبراژنسکی، از جمله پیوند غدد، بهبود عملکرد جنسی است. چنانچه شاریک، سگ داستان، پس از مشاهدهی چند بیمار با خود فکر میکند:
در فصل هشتم بانوی منزل، داریا پتروونا، در معرض خطر تجاوز قرار میگیرد، این حادثه هم در نسخهی فارسی کمی مبهمتر است. مثلا در جایی همین جملهی ساده که میتوانست به رفع ابهام کمک کند، دستخوش تغییر شده:
بیشتر کلمههای testicle به کلمهی کلیِ غدد ترجمه شده است.
بعضی از مکاتب سیاسی و فکری به فارسی ترجمه شدهاند و برخی نه، مثلا anarchist- individualist به «هرجومرجطلبهای تکرو» ترجمه شده است(لااقل فردگرا بهتر از تکرو نیست؟)
مشکل اینجاست که احتمالاً با توجه به فشار حکومت شوروی بر بولگاکف، چند نسخهی دستنویس روسی مختلف از این کتاب وجود دارد که اگرچه در کلیتِ داستان تفاوتی ندارند، اما در جزئیات و مقدار سانسور متفاوت هستند و ما نمیدانیم ترجمههای فارسی و انگلیسی از روی کدام نسخهی روسی صورت گرفته است.
دوم آنکه طبق گفتهی آقای گلکار، اشتباهاتی در ترجمهی انگلیسی وجود دارد.
و سوم سانسورهایی است که خود وزارت ارشاد ایران بر کتابها اعمال میکند. (که مایهی تأسف است)
احتمالاً مورد سوم یعنی سانسورهای حکومتی ایران بیشترین نقش را در تفاوت دو ترجمهی فارسی و انگلیسی داشته باشد، اما با توجه به اینکه من روسی بلد نیستم، نمیشود با اطمینان در مورد همهی تفاوتها نظر داد. با این حال این تفاوتها، تغییر بزرگی در سیرِ داستان ایجاد نمیکنند.
به هرحال، در مورد «قلب سگی»، هنوز آنچنان از واقعیت فاصله نگرفتهایم که بشود مُهرِ «رئالیسم جادویی» بر آن زد، اما این فاصله گرفتن از واقعیت تا حدی دیده میشود.
ما داستان را از ذهن سگی آغاز میکنیم که حرف انسانها را میفهمد، کمی سواد دارد(!) پرولتاریا و بورژوا را میشناسد و با اینکه هنوز موجود پستی است، از نظر تواناییِ استدلال دست کمی از یک انسان بالغ ندارد.
بولگاکف با کمکِ تحصیلات و تجربههایش در پزشکی، و البته نادانستههای پزشکی در آن زمان (مثل عملکرد دقیق غدهی هیپوفیز) داستانی پدید میآورد که ناممکن از نظر علمی، اما باورپذیر برای خواننده است. داستانی بر پایهی مُدِ روزِ بحثهای پزشکیِ آن زمان: جوانسازی و ایجاد انسان برتر.
بولگاکف با ایجاد این تصویر در خواننده که هیپوفیز نمونهی مینیاتوری از یک مغز کامل است، هیپوفیز انسان را به سگ پیوند میزند و نتیجه این میشود که خصوصیات سگ به خصوصیات انسانی نزدیک میشود.
با همهی اینها، بزرگترین هنر بولگاکف در این داستان، حملهای هجوگونه به بنیانهای سیاسی شوروی و کمونیسم است.
نمادهای ضدکمونیستی
کتاب در اوایل حکومت استالین نوشته شد، چند سال پس از انقلاب کمونیستی که بنیانهای اقتصادی و اجتماعی روسیه را در هم ریخت. تعجبی نداشت که کتاب با توجه به انتقادات و کنایههای تند و تیزش نسبت به سیاستهای کمونیستیِ زمان، بیش از ۶۰ سال اجازهی انتشار رسمی نیافت. یعنی تا زمانی که بولگاکف از دنیا رفته بود و گورباچف بر جایگاه قدرت نشسته بود و مشت آهنین نظام کمونیستی و سختگیریهایش در سانسور کتابها و مطبوعات تضعیف شده بود.
داستان به خودیِ خود جذاب و گیراست، اما آگاهی از نمادها و کنایههای سیاسی است که ارزش کار بولگاکف را دو چندان نمایان میکند.
شخصیتهای داستان
شاریکوف بعد از انسان شدن تبدیل به همان پرولتاریای انقلابی و متعصبی میشود که در دوران سگیاش از آن نفرت داشت. او در دوران سگی به نظام کمونیستی گوشه و کنایه میزند:
نکند من با زیر و رو کردن آشغالدانی به سهم شورای اقتصاد مردمی دستدرازی کردهام.
معلوم نیست که در این غذاخوریهای عمومی شورا چه غلطی میکنند، به عقل سگ هم نمیرسد!
اما بعد از به دست آوردنِ هویت شبهانسانی، از هر کمونیستی متعصبتر و انقلابیتر میشود.
پروفسور پریآبراژنسکی که زندگی کاملاً بورژواگونهای نسبت به جامعه دارد، زبان گویای خود نویسنده است تا انتقاداتش را از زبان او متوجه انقلاب کمونیستی کند. جراحی که کتاب انگلس را در آتش میاندازد و مخالف ایدهی «تقسیم همهچیز»، از جمله آپارتمانهای اشتراکی است:
تمام این جار و جنجال سوسیالیستی چیزی نیست جز هذیان یک ذهن بیمار.
نتیجه میگیریم که ویرانی توی مستراح نیست بلکه در کلههاست! برای همین است که وقتی این آوازهخوانها عربده میکشند که «مرگ بر ویرانی» من خندهام میگیرد. این شعار یعنی این که هرکدام از آنها بیاید محکم بکوبد پس کلهی خودش!
شما موجودی هستید که هنوز از نظر عقلی ضعیف است. همهی اعمال شما حیوانی است و آن وقت شما، در حضور دو نفر آدمی که تحصیلات دانشگاهی دارند، به خودتان اجازه میدهید با بیبند و باری مطلقاً غیرقابل تحملی نظریاتی ارائه بدهید در مقیاس کیهانی، که باید همهچیز را تقسیم کرد، و نظریاتتان هم با همان ابعاد کیهانی احمقانه هستند.
او معتقد است استفاده از زور و مجازات تاثیری در اصلاح اخلاقی ندارد و باید از محبت و اقناع فکری استفاده کرد:
با کمک محبت! یعنی با تنها روش ممکن در رفتار با موجودات زنده. با ایجاد ترس و وحشت در جانوران هیچکاری پیش نمیرود.
آنها بیهوده فکر میکنند که ایجاد ترس ووحشت کمکشان میکند. نه قربان، کمک نمیکند، از هر نوع که میخواهد باشد: سفید، سرخ، یا حتی قهوهای. وحشت سیستم عصبی را کاملا فلج میکند.
«اشووندر» یک پرولتاریای معمولیِ انقلاب کمونیستی است، در عین حال که از عقاید و شعارهای کمونیستیِ انقلاب پشتیبانی میکند، وقتی مسئولین بالارتبه با حمایت از اقدامات خلافِ رویهی پروفسور، به نوعی به همان عقاید و شعارها خیانت میکنند، او مطیع حلقه به گوشِ مقامات است، بدون اینکه تزلزلی در اعتقادات کمونیستیاش پدید آید.
ایدهی انسان و جامعهی برتر
روند کلیِ داستان نوعی ایدهی محافظهکارانهی بولگاکف است در برابر تغییرات انقلابیِ بیرونی.
بسیاری از ایدئولوژیهای اقتدارگرای سوسیالیستی/کمونیستی/فاشیستی با این شعار بر سر کار میآیند که حکومت بهتر از شهروندان صلاح جامعه را میداند و به این ترتیب دخالت دولت در جامعه و زندگی شهروندان موجه نشان داده میشود. نتایج عملی این اقدام تجاوز به آزادی و حقوق طبیعی شهروندان است و همانطور که در آثار هایک دیدیم، چیزی که حکومت، مصلحتِ جامعه و راهِ خوشبختی میخواند، در نهایت نتیجهای جز تیرهروزیِ شهروندان ندارد.
بولگاکف در این کتاب از دو نوع مداخله در نظام طبیعی انتقاد کرده: انتقاد از نظام کمونیستی برای مداخله در نظم طبیعی جامعه با شعار جامعهی برتر، و انتقاد از دستکاری طبیعت انسان با شعار ساخت انسان برتر.
انقلاب کمونیستی با شعارهای به ظاهر خوب بنیانهای نظام قبلی را متزلزل میکند، و بولگاکف از زاویهی سنتگرایی و محافظهکاری دست به انتقاد از آن میزند. این که چرا این انقلاب، بنیانهای سنتی گذشته و نظم طبیعی جامعه را به هم ریخته است.
و وقتی پروفسور پریآبراژنسکی با هدفی در ظاهر خوب دست به مداخله در نظام طبیعت میزند، یعنی با هدف جوانسازی و ایجاد انسان برتر یا اصلاح نژادی، نتیجهی این مداخله در نظام طبیعیت، ایجاد شبهانسانی پستتر، انقلابیتر، و بیاخلاقتر است. از نظر بولگاکف مهم است که نظم طبیعی حفظ شود:
وقتی دانشمندی به جای آن که دستبهدست و همگام با طبیعت قدم بردارد، بخواهد حرف خود را به کرسی بنشاند و پردهها را بالا بزند، نتیجه بهتر از این نمیشود.
بر محافظهکاری و سنتگراییِ بولگاکف تأکید میکنم، چون با وجود انتقادات نسبتاً تند و تیز او نسبت به نظام کمونیستی، او هم مثل اکثر روسها هنوز از ارزشهای لیبرال غربی و اهمیت مهار قدرت حکومت فاصلهی چشمگیری دارد:
باید کنار هر نفر یک پاسبان گذاشت و این پاسبان را مجبور کرد تا جوش و غلیان حنجرهی مردم ما را کنترل کند.
قلادهی قدرت
در فصل چهارم برای کنترل سگِ داستان برای او قلادهای تهیه میشود که به نظر میرسد نماد قدرت ظاهری و حکومتی، به قیمت از بین رفتن و محدود کردنِ آزادی است.
سگ ابتدا از اینکه با قلاده محدود شده خجالت میکشد، اما بعد از اینکه متوجه قدرتی میشود که قلاده به او داده (مثل اجازهی ورود به آشپزخانه و حساب بردن همه از او) با این آزادیِ از دست رفته کنار میآید، اما هنوز رویای آزادی میبیند: «رویای سگهای ولگرد که که آزادانه برای خودشان میگشتند.»
اما به خاطر قدرت قلاده به خود نهیب میزند:
نه، از اینجا به بعد سراغ هیچ نوع آزادیای نمیروم. عادت کردهام. من دیگر یک سگ اشرافی هستم، یک موجود روشنفکر، مزهی زندگی بهتر را چشیدهام. و اصلا آزادی یعنی چه؟ دود است و سراب و صحنهسازی... هذیان این دموکراتهای نگونبخت است.
در نهایت همین کنار آمدن با از دست رفتنِ آزادی است که باعث نابودیِ هویتِ سگیِ او میشود.
دربارهی ترجمه
تاکنون دیده نشده کسی از ترجمههای آقای گلکار ناراضی باشد! این کتاب هم ترجمهی روانی و در کل قابل قبولی دارد، اما تفاوتهایی بین ترجمههای فارسی و انگلیسی وجود دارد که برای من جای ابهام است.
در فصل دومِ کتاب، نوع تخصص و اقدامات پزشکی پروفسور ��ریآبراژنسکی و مشکل بیمارانش در ترجمهی فارسی کمی برای خواننده مبهم است. درحالی که در ترجمهی انگلیسی مشخص است که هدف بیشتر بیماران از اقداماتِ جوانسازیِ پریآبراژنسکی، از جمله پیوند غدد، بهبود عملکرد جنسی است. چنانچه شاریک، سگ داستان، پس از مشاهدهی چند بیمار با خود فکر میکند:
What a brothel of a flat.
در ترجمهی فارسی: آپارتمان آبرومندی نیست!
در فصل هشتم بانوی منزل، داریا پتروونا، در معرض خطر تجاوز قرار میگیرد، این حادثه هم در نسخهی فارسی کمی مبهمتر است. مثلا در جایی همین جملهی ساده که میتوانست به رفع ابهام کمک کند، دستخوش تغییر شده:
I'm a married woman, but Zina is an innocent girl. It's a good thing I was the one to wake up.
تمام عبارت در نسخهی فارسی: حالا من هیچ، ولی زینا...
بیشتر کلمههای testicle به کلمهی کلیِ غدد ترجمه شده است.
بعضی از مکاتب سیاسی و فکری به فارسی ترجمه شدهاند و برخی نه، مثلا anarchist- individualist به «هرجومرجطلبهای تکرو» ترجمه شده است(لااقل فردگرا بهتر از تکرو نیست؟)
مشکل اینجاست که احتمالاً با توجه به فشار حکومت شوروی بر بولگاکف، چند نسخهی دستنویس روسی مختلف از این کتاب وجود دارد که اگرچه در کلیتِ داستان تفاوتی ندارند، اما در جزئیات و مقدار سانسور متفاوت هستند و ما نمیدانیم ترجمههای فارسی و انگلیسی از روی کدام نسخهی روسی صورت گرفته است.
دوم آنکه طبق گفتهی آقای گلکار، اشتباهاتی در ترجمهی انگلیسی وجود دارد.
و سوم سانسورهایی است که خود وزارت ارشاد ایران بر کتابها اعمال میکند. (که مایهی تأسف است)
احتمالاً مورد سوم یعنی سانسورهای حکومتی ایران بیشترین نقش را در تفاوت دو ترجمهی فارسی و انگلیسی داشته باشد، اما با توجه به اینکه من روسی بلد نیستم، نمیشود با اطمینان در مورد همهی تفاوتها نظر داد. با این حال این تفاوتها، تغییر بزرگی در سیرِ داستان ایجاد نمیکنند.
February 4, 2016
What does it mean to be human? To be an individual? How unfortunate we must be, us, merely to be human beings. We can never escape what we truly are. We can nip and tuck our way around our flaws, but humans inevitably are always their own disastrous downfalls and worst nightmares.
Heart of a Dog is, before anything else, FUN. It's just really damn entertaining. We start with a sort of Woody Allen neurotic type stream of concsiousness narrative from a stray dog, Sharik, who is swooped up by doctor Preobrazhensky. The doctor, aiming for notoriety, removes the dog's testicles and pituitary glands and replaces them with those of a deceased man. Bake for a few days and voila! Your monster is ready, monsieur!
Philip Philopovich Preobrazhensky is one sorry doctor. Not only does his experiment yield a strange and frightful sort of human creature of a Frankensteinian nature, but his 'creation' starts to call him out on his own shit.
"..here's one guy with seven rooms and forty pairs of trousers and there's another guy who has to eat out of dustbins..."
What's this Doc? Did you just stir up a recipe for breeding communists? And look at how this dog, this animal, is thinking like a Commie! Oy!
Bulgakov delivers a solid core message amongst all this hysteria about the dangers of people and government brandishing their power on others. About how horrifyingly bad things can go when the haves help themselves to the have-nots. You can think for days on this stuff and go around in circles, there are so many ideas flying around in the 100 pages of this books. Bulgakov has, for the second time, seduced me with his whimsical, terrifying, outrageous and unique voice. A voice still relevant today. A voice we should all heed.
"Nobody should be whipped. Remember that, once and for all. Neither man nor animal can be influenced by anything but suggestion."
Heart of a Dog is, before anything else, FUN. It's just really damn entertaining. We start with a sort of Woody Allen neurotic type stream of concsiousness narrative from a stray dog, Sharik, who is swooped up by doctor Preobrazhensky. The doctor, aiming for notoriety, removes the dog's testicles and pituitary glands and replaces them with those of a deceased man. Bake for a few days and voila! Your monster is ready, monsieur!
Philip Philopovich Preobrazhensky is one sorry doctor. Not only does his experiment yield a strange and frightful sort of human creature of a Frankensteinian nature, but his 'creation' starts to call him out on his own shit.
"..here's one guy with seven rooms and forty pairs of trousers and there's another guy who has to eat out of dustbins..."
What's this Doc? Did you just stir up a recipe for breeding communists? And look at how this dog, this animal, is thinking like a Commie! Oy!
Bulgakov delivers a solid core message amongst all this hysteria about the dangers of people and government brandishing their power on others. About how horrifyingly bad things can go when the haves help themselves to the have-nots. You can think for days on this stuff and go around in circles, there are so many ideas flying around in the 100 pages of this books. Bulgakov has, for the second time, seduced me with his whimsical, terrifying, outrageous and unique voice. A voice still relevant today. A voice we should all heed.
"Nobody should be whipped. Remember that, once and for all. Neither man nor animal can be influenced by anything but suggestion."
July 2, 2022
قلبُ كلب -و الريفيو رقم 50 🤩✨
إذا ما تغير الظاهر أمامَك فهذا لا يعني حتماً تغيُّر الباطن معه ، فما في القلب لم يتغير بالنهاية ..
تبدأ القصة بعواءٍ من كلب جريح بعد أن ألقي عليه طباخٌ الماءَ الحار ليطرده بعيداً عن المطعم.
ليبدأ الكلب "شارِك" في لعن الطباخ و الناس كلها و موسكو و من يقطنها.
و حينها يقابل الكلب أخيراً منقذه "فيليب فيلبيتش" و الذي يعطيه قطعة من السجق الفاخر و ليتبعه الكلب بعد ذلك طول الطريق إلى شقته المترفة .
كان فيليب فيلبيتش جراحاً عالمياً ، مشهوراً بإجراء العمليات الغريبة و التي تحسن من صحة الإنسان و تقلّل من تقدمه في العمر .
يعامل الدكتور فيليب الكلب في منتهي الحب و الود و لتكون مفاجأة بعد ذلك للكلب و الذي صار يري فيليب منقذه و صديقه عندما يعرف غرضه الحقيقي .
لنعرف أن هدف فيليب هو إجراء تجربة نادرة خارقة لارجاع الشباب الأبدى و لكن انتهي الأمر بتحويل هذا الكلب إلي إنسان!
يتحول الكلب إلي إنسان �� ارتدي البذلة و بدأ يعرف أنَّ له حقوقاً مثل غيره من البشر الان و لكن لمَ تكون عليه واجابات فهو بقلب كلب في النهاية؟!
تنقلب حياة الدكتور و أهل الشقة فمازال الكلب علي عاداته يكره القطط و يطاردها ، يسب و يبصق في كل مكان ، فهل نلوم الكلب الإنساني / الإنسان الكلبي أم يقع اللوم علي الدكتور؟.
هنا القصة رغم أنها تندرج تحت الخيال العلمي و لكنّ هدفها الأساسي و ما جعلها رواية كلاسيكية هو رمزيتها علي المجتمع الروسي آنذاك.
الكلب الذي لا يمتلك الحق أصبح إنساناً له حقوق كثيرة يرمز الي الفئة الكادحة الفقيرة المظلومة أخيراً بعد الثورة الروسية صار لهم حقوق صاروا إنساناً!
و لكن إذا ما نسوا ان عليهم واجبات كذلك و عليهم ضبط أنفسهم سيرجعون حتما لما كانو عليه من الفقر و الذل.
بالنسبة للجراح الصارم القاسي فقد كان يمثل السلطة الروسية و رجال الأعمال الأغنياء يتحكمون في مصير الكلاب كما يشاؤون و ينسون أن لهم فكاً قوياً يعضون به.
الجراح فيليب فيليبتش مأخوذ عن شخصية حقيقية اسمه "سيرجي فيرينوف " و قد كان جراحاً عالمياً شديد الشهرة بعمليات نقل الأعضاء ، كان ينقل الغدد التناسلية من القردة إلي الإنسان زاعماً فوائدها الكثيرة ، و الغريب أن الكثير من الناس خضعت للعملية و تحسنوا تحت تأثير الوهم بالتأكيد أو ما يسمى " Placebo effect" حتى افتضح عدم جدوي العمليات و فشلها في النهاية.
الترجمة كانت للشاعر السورى نوفل نيوف و كانت غريبة جدا فالمترجم كان يستخدم مرادفات في غاية الصعوبة مما قلل من متعة الرواية.
يُنصح بها طبعاً إذا أردت النظر إلى هذا الجزء من التاريخ الروسي بنظرة أدبية ممتعة...
إذا ما تغير الظاهر أمامَك فهذا لا يعني حتماً تغيُّر الباطن معه ، فما في القلب لم يتغير بالنهاية ..
تبدأ القصة بعواءٍ من كلب جريح بعد أن ألقي عليه طباخٌ الماءَ الحار ليطرده بعيداً عن المطعم.
ليبدأ الكلب "شارِك" في لعن الطباخ و الناس كلها و موسكو و من يقطنها.
و حينها يقابل الكلب أخيراً منقذه "فيليب فيلبيتش" و الذي يعطيه قطعة من السجق الفاخر و ليتبعه الكلب بعد ذلك طول الطريق إلى شقته المترفة .
كان فيليب فيلبيتش جراحاً عالمياً ، مشهوراً بإجراء العمليات الغريبة و التي تحسن من صحة الإنسان و تقلّل من تقدمه في العمر .
يعامل الدكتور فيليب الكلب في منتهي الحب و الود و لتكون مفاجأة بعد ذلك للكلب و الذي صار يري فيليب منقذه و صديقه عندما يعرف غرضه الحقيقي .
لنعرف أن هدف فيليب هو إجراء تجربة نادرة خارقة لارجاع الشباب الأبدى و لكن انتهي الأمر بتحويل هذا الكلب إلي إنسان!
يتحول الكلب إلي إنسان �� ارتدي البذلة و بدأ يعرف أنَّ له حقوقاً مثل غيره من البشر الان و لكن لمَ تكون عليه واجابات فهو بقلب كلب في النهاية؟!
تنقلب حياة الدكتور و أهل الشقة فمازال الكلب علي عاداته يكره القطط و يطاردها ، يسب و يبصق في كل مكان ، فهل نلوم الكلب الإنساني / الإنسان الكلبي أم يقع اللوم علي الدكتور؟.
هنا القصة رغم أنها تندرج تحت الخيال العلمي و لكنّ هدفها الأساسي و ما جعلها رواية كلاسيكية هو رمزيتها علي المجتمع الروسي آنذاك.
الكلب الذي لا يمتلك الحق أصبح إنساناً له حقوق كثيرة يرمز الي الفئة الكادحة الفقيرة المظلومة أخيراً بعد الثورة الروسية صار لهم حقوق صاروا إنساناً!
و لكن إذا ما نسوا ان عليهم واجبات كذلك و عليهم ضبط أنفسهم سيرجعون حتما لما كانو عليه من الفقر و الذل.
بالنسبة للجراح الصارم القاسي فقد كان يمثل السلطة الروسية و رجال الأعمال الأغنياء يتحكمون في مصير الكلاب كما يشاؤون و ينسون أن لهم فكاً قوياً يعضون به.
الجراح فيليب فيليبتش مأخوذ عن شخصية حقيقية اسمه "سيرجي فيرينوف " و قد كان جراحاً عالمياً شديد الشهرة بعمليات نقل الأعضاء ، كان ينقل الغدد التناسلية من القردة إلي الإنسان زاعماً فوائدها الكثيرة ، و الغريب أن الكثير من الناس خضعت للعملية و تحسنوا تحت تأثير الوهم بالتأكيد أو ما يسمى " Placebo effect" حتى افتضح عدم جدوي العمليات و فشلها في النهاية.
الترجمة كانت للشاعر السورى نوفل نيوف و كانت غريبة جدا فالمترجم كان يستخدم مرادفات في غاية الصعوبة مما قلل من متعة الرواية.
يُنصح بها طبعاً إذا أردت النظر إلى هذا الجزء من التاريخ الروسي بنظرة أدبية ممتعة...
July 17, 2015
از نظر بولگاکوف در قلب سگ، صرف انقلاب برای سعادت یک جامعه رنج کشیده کافی نیست و انقلاب بدون ایجاد ساختار های اجتماعی منظم، جامعه را به بستر تباهی هدایت می کند. از این نظر شاید بتوان قلب سگ را یک رمان ضد انقلاب معرفی کرد.. یک مسخ کافکایی منتها از نوع روسی..
January 2, 2021
”Such an eccentric! Why, he need only blink an eye and he could have the finest dog in town! But maybe I am handsome? I guess I’m lucky!”
My humour and I seem to have parted company recently. I was desperate to start the New Year with a “happy” story. Plus I needed something short and snappy to get my reading mojo back, as that seems to have walked down the road with my humour.
“Happy” I could not find. But it popped into my head to re-visit Heart of a Dog. This is another book (along with Clive Barker’s Weaveworld) which I read in literally a lifetime ago back in 1991. Yep. Last century. Seems that was a good reading year for me. It was always in the back of my mind to read this again, as I remember having much mirth reading it. I thought it was the ants’ pants.
What better way to start my reading year than with a good satire (happy is over-rated anyway). And who are the best satirists? The Russians. To drill it down further, Mikhail Bulgakov is one of my favourite satirists. And Heart of a Dog sits firmly on my favourite shelf.
I turned the various bookshelves around the house upside down to find it. It took me the good portion of New Year’s morning to do so. I’d go off and do something else, and then resume the search. Jackpot! My book is yellowed with age, it creaks when you open it, and the pages are dotted with spots and splodges peculiar only to paperbacks that have been around for a long time. It adds to the charm. Perfect.
Written in 1925, it’s astonishing to think that this book is just a few years shy of being 100 years old. Yet to me it remains fresh, humorous, and just as relevant as when it was written. Perhaps even more so.
The opening page has us inside the head (think Being John Malkovich) of an unloved, starving mutt, Sharik, roaming the streets of a freezing Moscow, begging for food scraps. To say life is cruel for Sharik is an understatement. But a saviour arrives! A fine looking gentleman takes pity on him, offers him some food, and takes him home to his nice warm apartment.
"He's concerned about me, thought the dog. A very good man. I know who he. He is a wizard, a magician, a sorcerer out of a dog's fairy tale..."
But are there ulterior motives? Of course there are. This is where the dystopian, Machiavellian and Frankensteinian kicks into play. Sharik is to become part of an experiment that his fine gentleman saviour, Philip Philippovich and his offsider and best friend Dr.Blumenthal, are trialling. He will have the pituitary gland and other organs of a recently deceased criminal transplanted into his body...You'll have to read the book to find out the rest.
Absurdist, disturbing, dark humour at its best.
The squalor and poverty of life in the misery of a Moscow Winter, the class heavy discrepancies of society and the futility of the “rise” of the proletariat are displayed in all of their glory.
Ironically, I recall finding this much funnier on my first reading. I found it utterly witty and clever. This time around - with a lot more life experience - I realise that Mikhail Bulgakov was a kind of visionary with his observations. His humour not only showed the “Heart of a Dog” but the heart of humans. No wonder his works were silenced, and then not printed for so many years.
If you’ve already read this, read it again. If you haven’t read it, grab a copy, grab a cuppa, and have a read. It won’t take long, coming in at just over 100 pages. While this is perhaps Bulgakov’s lesser known work in comparison to Master and the Margarita which is somewhat of a cult classic, this novella will have you thinking for a long time afterwards.
Beware the hand that feeds you...
March 22, 2024
“That bastard in the dirty cap - the cook of the Normal Diet Cafeteria for Employees of the People's Central Economic Soviet - threw boiling water at me and scalded my left side. The scum, and he calls himself a proletarian! My hide is cooked to the bone. What harm did I do him? Would they get any poorer if I rooted in the garbage heap?”
“How did you manage to get such a nervous dog to follow you?" "By kindness. The only method possible in dealing with living creatures. By terror you cannot get anywhere with an animal, no matter what its stage of development.”
"We have come to you," the dark one began. "First of all, who is 'we'?" "We are the house management committee," the dark one said with controlled rage. "Are you the people they've moved into Sablin's apartment?" “We are.” "Good God, the Kalabukhov House is finished!", Preobrazhensky exclaimed in despair.”
“If you care about your digestion, my advice is do not talk about Bolshevism at dinner. Don't read Soviet newspapers before dinner." "Hm. But there are no others.""That's just it, don't read any. I carried out tests at my hospital. Patients who read no newspapers felt excellent. But those who read ‘Pravda’ lost weight.”
“Why lie to yourself, you'll never leave here, you'll never go back to freedom, the dog spoke to himself in anguish. I am a gentleman's dog, an intellectual creature, I've tasted a better life. What is freedom anyway? Nothing; a mirage, a fiction … the sick dream of wretched democrats.”
"I would be very grateful,"Preobrazhensky snapped back at the dog, "if you kept out of the conversation.” "Excuse me, Professor, citizen Sharikov is entirely right. It is certainly his right to participate in the discussion, especially so far as it has to do with documents. Documents are the most important thing in the world."
“But of course! Look at that business with the cats! A man with the heart of a dog." "Oh, no," Preobrazhensky sang out. "You are mistaken, Doctor. In heaven's name, don't malign the dog. The whole horror, you see, is that his heart is no longer a dog's heart, but a human one. And the vilest you could find!”
************
Bulgakov’s ‘Heart of a Dog’ novella was written in 1925 but not published in Russia until 1987 due to censorship. It was loosely based on Serge Voronoff, a Russian doctor who had emigrated to France. He was famous and sought after during the 1920’s by wealthy patients to graft monkey testicles and ovaries into their sex organs for hormonal rejuvenation and longevity extension. His theories were unsuccessful but they continued as late as the 1940’s. This story is about a stray dog, Sharik, who is brought home by a similar physician in Moscow, Preobrazhensky, scientific experiments in mind.
A tenant committee of Bolsheviks decides to commandeer two of his seven rooms, which he uses for an office and for surgery as well as a home. Other apartments in the building had already been subdivided into three or four units to house the proletariat. When a suitable human specimen is found an operation takes place, with the dog’s seminal and pituitary glands being replaced with human ones. Sharik survives the operation, now possessing the brains and balls of a man. He begins to speak, stands on two legs, loses his tail and curses the doctor as bourgeois. The doctor is baffled by the results.
Sharik becomes more intelligent, physique and habits more human, but has terrible manners, assaulting servants and vandalizing the building. He appeals for his rights to the Bolshevik committee as a comrade and citizen. As he learns he grows more violent, stealing money and things from the house, getting drunk with criminals. He joins the municipal animal control department, spending his days killing cats. Terrorizing the professor, doctor and servants no one knows what to do with him, as he now has a right to remain in the apartment, until they come up with a plan to end his reign.
Some themes are reminiscent of H G Wells 1896 novel ‘The Island of Dr. Moreau’ where a quack creates human animal hybrids, exploring morality of meddling with human identity and nature. While there are these similarities there are also major differences as well. Where Wells created a horror story Bulgakov made satire of then current politics and medicine. Sharik is fully aware of his unfortunate circumstances before the transformation and a large part of the narration is told through his eyes. He has a cynical outlook on the ancient regime and later Russian revolutionary movement of 1917.
Bulgakov was a doctor in WWI, the Russian Revolution and Civil War, while working on stories and plays. He abandoned his medical career in 1919 to write full time. Stalin refused to publish his books but he read them all and went to his plays often. He also declined to have him arrested, saying a talent like his couldn’t be criticized politically. One interpretation of the book is that the old guard created the new, elevating the underdogs to a privileged status. Bulgakov writes with humor and genius. Although his books were banned he was famous in his own time, texts circulating in bootleg copies.
“How did you manage to get such a nervous dog to follow you?" "By kindness. The only method possible in dealing with living creatures. By terror you cannot get anywhere with an animal, no matter what its stage of development.”
"We have come to you," the dark one began. "First of all, who is 'we'?" "We are the house management committee," the dark one said with controlled rage. "Are you the people they've moved into Sablin's apartment?" “We are.” "Good God, the Kalabukhov House is finished!", Preobrazhensky exclaimed in despair.”
“If you care about your digestion, my advice is do not talk about Bolshevism at dinner. Don't read Soviet newspapers before dinner." "Hm. But there are no others.""That's just it, don't read any. I carried out tests at my hospital. Patients who read no newspapers felt excellent. But those who read ‘Pravda’ lost weight.”
“Why lie to yourself, you'll never leave here, you'll never go back to freedom, the dog spoke to himself in anguish. I am a gentleman's dog, an intellectual creature, I've tasted a better life. What is freedom anyway? Nothing; a mirage, a fiction … the sick dream of wretched democrats.”
"I would be very grateful,"Preobrazhensky snapped back at the dog, "if you kept out of the conversation.” "Excuse me, Professor, citizen Sharikov is entirely right. It is certainly his right to participate in the discussion, especially so far as it has to do with documents. Documents are the most important thing in the world."
“But of course! Look at that business with the cats! A man with the heart of a dog." "Oh, no," Preobrazhensky sang out. "You are mistaken, Doctor. In heaven's name, don't malign the dog. The whole horror, you see, is that his heart is no longer a dog's heart, but a human one. And the vilest you could find!”
************
Bulgakov’s ‘Heart of a Dog’ novella was written in 1925 but not published in Russia until 1987 due to censorship. It was loosely based on Serge Voronoff, a Russian doctor who had emigrated to France. He was famous and sought after during the 1920’s by wealthy patients to graft monkey testicles and ovaries into their sex organs for hormonal rejuvenation and longevity extension. His theories were unsuccessful but they continued as late as the 1940’s. This story is about a stray dog, Sharik, who is brought home by a similar physician in Moscow, Preobrazhensky, scientific experiments in mind.
A tenant committee of Bolsheviks decides to commandeer two of his seven rooms, which he uses for an office and for surgery as well as a home. Other apartments in the building had already been subdivided into three or four units to house the proletariat. When a suitable human specimen is found an operation takes place, with the dog’s seminal and pituitary glands being replaced with human ones. Sharik survives the operation, now possessing the brains and balls of a man. He begins to speak, stands on two legs, loses his tail and curses the doctor as bourgeois. The doctor is baffled by the results.
Sharik becomes more intelligent, physique and habits more human, but has terrible manners, assaulting servants and vandalizing the building. He appeals for his rights to the Bolshevik committee as a comrade and citizen. As he learns he grows more violent, stealing money and things from the house, getting drunk with criminals. He joins the municipal animal control department, spending his days killing cats. Terrorizing the professor, doctor and servants no one knows what to do with him, as he now has a right to remain in the apartment, until they come up with a plan to end his reign.
Some themes are reminiscent of H G Wells 1896 novel ‘The Island of Dr. Moreau’ where a quack creates human animal hybrids, exploring morality of meddling with human identity and nature. While there are these similarities there are also major differences as well. Where Wells created a horror story Bulgakov made satire of then current politics and medicine. Sharik is fully aware of his unfortunate circumstances before the transformation and a large part of the narration is told through his eyes. He has a cynical outlook on the ancient regime and later Russian revolutionary movement of 1917.
Bulgakov was a doctor in WWI, the Russian Revolution and Civil War, while working on stories and plays. He abandoned his medical career in 1919 to write full time. Stalin refused to publish his books but he read them all and went to his plays often. He also declined to have him arrested, saying a talent like his couldn’t be criticized politically. One interpretation of the book is that the old guard created the new, elevating the underdogs to a privileged status. Bulgakov writes with humor and genius. Although his books were banned he was famous in his own time, texts circulating in bootleg copies.
June 26, 2019
نمی شود همزمان به دو خدا خدمت کرد! نمی شود همزمان هم مسیر حرکت تراموا را جارو کرد و هم برای فلان آواره های اسپانیایی تعیین تکلیف کرد! این کار از عهده هیچ کس بر نمیآید، بخصوص از عهده آدمهایی که دویست سالی از اروپایی ها عقب مانده اند و تا امروز حتی درست نمیتوانند دگمه تنبانشان را ببندند
شما رو سوگند میدهم به نفت و بنزین و نان و هرچی که امروز از انسان گرانتر و باارزشتر است، نگذارید کمونیستها به قدرت برسند
حتما فک میکنید این آدم چقدر خاورمیانهای و از دموکراسی به دور است اما کاش این کتاب را میخواندید! ای بابا کتابها را هم آنقدر گران کردهاند که دیگر کمتر کسی سراغش میرود. پس یک لحظه به دور و برتان نگاه کنید. آیا نمیبینید چه بلایی سرتان آوردهاند؟
آیا تا حالا آن شابلن مقدس را ندیدهاید که دارد همهی ما رو شبیه به یک موجود میکند؟
موجودی که لب دارد اما هیچ نمیپرسد زیرا از ترس جرات تکان خوردن هم ندارد و فقط چیزی میگوید که به خوردش دادهاند... فقط کارش را انجام میدهد و هروقت هم بخواهند میکِشندش به روی صحنه و خیابان که از دیدن یک ساندیس میپرند روی هم....آشغال هم بریزند تو شکمش چیزی نمیگوید و لبانش تنها میگویند خداروشکر
انسانی که بدون خواندن رابینسون کروزئه، سرگرم خواندن مکاتبات انگلس و کائوتسکی می شود ذهن خام و گمراه کننده ای پیدا خواهد کرد. جهل و پرورش نیافتگی هنگامی که بدون شناخت و اعتقاد قلبی در خدمت ایدئولوژی قرار گیرد انسان را به جایی می رساند که حیاتش از زندگی یک سگ ولگرد نیز کم ارزش تر می شود
آه!!! دوباره اخطار!!!! این طبقه اسمش چیست؟ پورلتاریا!؟؟ فرودست!!؟؟ همون طبقهی کارگر که از همهشون خطرناکتر اینا هستند!!! هنوز شعورش را ندارند که آزاد بشوند!!! دشمن دانا به از دوست نادان!!!همانهایی که بهت میگویند مگر از این کتاب خوندنت پولی در میاد!!!؟؟؟ نگذارید آنها به قدرت برسند که فاتحه هنر خوانده است!!!هی آگر، هنر چیه وقتی شکم خالیه!!! شما کتابخونا ونگوگ و پیکاسو و نیچه میچه هم باشین همهتون باید بیاین سرکار و عرق بریزن و به یک تکه نان حلال راضی باشین!!!هی پسر اینقدر پچ پچ نکن و زود خفه خون بگیر و کارتو بکن
صدایی که شبیه وزوز خرمگسی است: کتابو زود پیدا کنید و بخوانید. زود باشید همه را حذف خواهند کرد و برای سالها فقط کمونیست(یا همون چیزی که الان میبینید) خواهد ماند و دیگر گریه هم نتوانیم کرد
شما رو سوگند میدهم به نفت و بنزین و نان و هرچی که امروز از انسان گرانتر و باارزشتر است، نگذارید کمونیستها به قدرت برسند
حتما فک میکنید این آدم چقدر خاورمیانهای و از دموکراسی به دور است اما کاش این کتاب را میخواندید! ای بابا کتابها را هم آنقدر گران کردهاند که دیگر کمتر کسی سراغش میرود. پس یک لحظه به دور و برتان نگاه کنید. آیا نمیبینید چه بلایی سرتان آوردهاند؟
آیا تا حالا آن شابلن مقدس را ندیدهاید که دارد همهی ما رو شبیه به یک موجود میکند؟
موجودی که لب دارد اما هیچ نمیپرسد زیرا از ترس جرات تکان خوردن هم ندارد و فقط چیزی میگوید که به خوردش دادهاند... فقط کارش را انجام میدهد و هروقت هم بخواهند میکِشندش به روی صحنه و خیابان که از دیدن یک ساندیس میپرند روی هم....آشغال هم بریزند تو شکمش چیزی نمیگوید و لبانش تنها میگویند خداروشکر
انسانی که بدون خواندن رابینسون کروزئه، سرگرم خواندن مکاتبات انگلس و کائوتسکی می شود ذهن خام و گمراه کننده ای پیدا خواهد کرد. جهل و پرورش نیافتگی هنگامی که بدون شناخت و اعتقاد قلبی در خدمت ایدئولوژی قرار گیرد انسان را به جایی می رساند که حیاتش از زندگی یک سگ ولگرد نیز کم ارزش تر می شود
آه!!! دوباره اخطار!!!! این طبقه اسمش چیست؟ پورلتاریا!؟؟ فرودست!!؟؟ همون طبقهی کارگر که از همهشون خطرناکتر اینا هستند!!! هنوز شعورش را ندارند که آزاد بشوند!!! دشمن دانا به از دوست نادان!!!همانهایی که بهت میگویند مگر از این کتاب خوندنت پولی در میاد!!!؟؟؟ نگذارید آنها به قدرت برسند که فاتحه هنر خوانده است!!!هی آگر، هنر چیه وقتی شکم خالیه!!! شما کتابخونا ونگوگ و پیکاسو و نیچه میچه هم باشین همهتون باید بیاین سرکار و عرق بریزن و به یک تکه نان حلال راضی باشین!!!هی پسر اینقدر پچ پچ نکن و زود خفه خون بگیر و کارتو بکن
صدایی که شبیه وزوز خرمگسی است: کتابو زود پیدا کنید و بخوانید. زود باشید همه را حذف خواهند کرد و برای سالها فقط کمونیست(یا همون چیزی که الان میبینید) خواهد ماند و دیگر گریه هم نتوانیم کرد
January 29, 2010
Mikhail Bulgakov is one of the most overlooked Russian satirists/geniuses of the 20th century.
I’ve read two works of his now, and both have floored me with the scathing cleverness of their satire, the sheer originality of their ideas, and the fact that both these Russian texts – written during Stalin’s reign – are instantly accessible to the modern reader.
The Heart of a Dog (1925) is a short blast against the ‘New Soviet Man’ – a comment on the declining power of Communism and the changing tides in the Soviet power structure, which up until then, had been an excruciating series of proletarian rebellions and bourgeois sanctions.
Most importantly, though – the book is utterly hilarious. Narrated by Sharik, a stray dog hours from a chilly death on the streets of Moscow, the tale follows our mongrel hero through his rescue from the ‘mad Professor’ Preobrazhensky, his transformation from a dog into a man, to his life as an unruly proletarian scoundrel, mooching off his bourgeois masters.
The humour is mainly farcical – most certainly inspired by the work of Nikolai Gogol, esp. his masterpiece The Overcoat. A metaphorical war between the classes ensues as Sharik tears the doctor’s flat apart, kills wandering tabbies, and lands a job for the Moscow Cleansing Department through a vengeful trade unionist seeking the haughty professor’s arrest.
Bulgakov, who spent most of his writing life as a dramatist, has a perfect ear for dialogue and captures the absurdities of his homeland with a sense of unfazed abandon. It is his fearlessness as a satirist that makes this novel such a pleasure to behold, and even more telling that it would take a further sixty-two years before this book was printed in the Soviet Union.
A man ahead of his time who defined his era so wonderfully. Read him.
I’ve read two works of his now, and both have floored me with the scathing cleverness of their satire, the sheer originality of their ideas, and the fact that both these Russian texts – written during Stalin’s reign – are instantly accessible to the modern reader.
The Heart of a Dog (1925) is a short blast against the ‘New Soviet Man’ – a comment on the declining power of Communism and the changing tides in the Soviet power structure, which up until then, had been an excruciating series of proletarian rebellions and bourgeois sanctions.
Most importantly, though – the book is utterly hilarious. Narrated by Sharik, a stray dog hours from a chilly death on the streets of Moscow, the tale follows our mongrel hero through his rescue from the ‘mad Professor’ Preobrazhensky, his transformation from a dog into a man, to his life as an unruly proletarian scoundrel, mooching off his bourgeois masters.
The humour is mainly farcical – most certainly inspired by the work of Nikolai Gogol, esp. his masterpiece The Overcoat. A metaphorical war between the classes ensues as Sharik tears the doctor’s flat apart, kills wandering tabbies, and lands a job for the Moscow Cleansing Department through a vengeful trade unionist seeking the haughty professor’s arrest.
Bulgakov, who spent most of his writing life as a dramatist, has a perfect ear for dialogue and captures the absurdities of his homeland with a sense of unfazed abandon. It is his fearlessness as a satirist that makes this novel such a pleasure to behold, and even more telling that it would take a further sixty-two years before this book was printed in the Soviet Union.
A man ahead of his time who defined his era so wonderfully. Read him.
February 4, 2016
Ronald Reagan used to alarm his Soviet counterparts by saying that surely they'd both unite against an invasion from Mars.
-- Christopher Hitchens
In Soviet Russia, dog's testicles lick you.
What happens when a Russian stray dog meets a early Soviet doctor? Testicles and pituitary glands get involved and a New Soviet man is made. Part Kafkaesque transformation story, part mockery of eugenics and early Soviet attempts at creating the ideal Russian man, Bulgakov's novella is not quite as brilliant as The Master and Margarita, but still it is a stunning example of underground Soviet literature. It is funny, absurd, dark, and worth an afternoon.
-- Christopher Hitchens
In Soviet Russia, dog's testicles lick you.
What happens when a Russian stray dog meets a early Soviet doctor? Testicles and pituitary glands get involved and a New Soviet man is made. Part Kafkaesque transformation story, part mockery of eugenics and early Soviet attempts at creating the ideal Russian man, Bulgakov's novella is not quite as brilliant as The Master and Margarita, but still it is a stunning example of underground Soviet literature. It is funny, absurd, dark, and worth an afternoon.
June 14, 2019
یه طنز عالی که از بولگاکف انتظار نداشتم.
Read
August 15, 2017If your only acquaintance with Bulgakov is Master and Margarita then Heart of a Dog will come as a surprise. It is one of several science out of control, possibly influenced by Jules Verne and H.G. Wells stories.
However what is not to like about this mad scientist story about how things go horribly wrong when the pituitary gland and testicles of a dead man are transplanted into a stray dog? Behold the Soviet new man constructed from death and a dog. No wonder that the opera going, traditionally bourgeois scientist can't get on with his creation. A twist on Frankenstein and his monster, but this time it is the monster that seems to be in step with the Zeitgeist in its combination of the worst in dog and man, while his creator who is at odds with the society he finds himself in and his own creation.
Although very strongly not recommended for cat lovers there is broad comedy here in line with Bulgakov's other satirical stories and plays while the theology of the later Master and Margarita has yet to make an appearance.
However what is not to like about this mad scientist story about how things go horribly wrong when the pituitary gland and testicles of a dead man are transplanted into a stray dog? Behold the Soviet new man constructed from death and a dog. No wonder that the opera going, traditionally bourgeois scientist can't get on with his creation. A twist on Frankenstein and his monster, but this time it is the monster that seems to be in step with the Zeitgeist in its combination of the worst in dog and man, while his creator who is at odds with the society he finds himself in and his own creation.
Although very strongly not recommended for cat lovers there is broad comedy here in line with Bulgakov's other satirical stories and plays while the theology of the later Master and Margarita has yet to make an appearance.
February 23, 2017
That of a stray dog is one of the hardest lives of all. Always suffering from hunger and being forced to live under open sky come rain or winds. And they are always afraid of people around them - a fear probably born of some violent experience.
Our protagonist is one such dog. The first-person narrative of dog in first few chapter will put a knowing smile on face of anyone who has observed dogs closely.
What follows is a cruel experiement in which some of dog's body parts are replaced with that of a dead man. And thus sci-fiction themes of moral issues relating to genetic engineering and that kind of thing is there. The description kind of reminded me of this inhuman experiment. Disgusting, isn't it?
Another way of looking at it is a satirical allegory of revolution. The dog-human being the government of prolls. The very name of human whose organs were used (a thief)
Chugunkin derives from Russian word for cast iron. Of course after transformation, iron becomes Stal or steel, which is word from which Stalin's name is driven.
There are some rather funny moments. The dogs of Russia are apparently rather well informed. They all know how to read - mostly from hoardings over groccery shops, restaurants etc. They are also well versed in all curses in Russian language. They are also well versed in language of revolution.
Our protagonist is one such dog. The first-person narrative of dog in first few chapter will put a knowing smile on face of anyone who has observed dogs closely.
What follows is a cruel experiement in which some of dog's body parts are replaced with that of a dead man. And thus sci-fiction themes of moral issues relating to genetic engineering and that kind of thing is there. The description kind of reminded me of this inhuman experiment. Disgusting, isn't it?
Another way of looking at it is a satirical allegory of revolution. The dog-human being the government of prolls. The very name of human whose organs were used (a thief)
Chugunkin derives from Russian word for cast iron. Of course after transformation, iron becomes Stal or steel, which is word from which Stalin's name is driven.
There are some rather funny moments. The dogs of Russia are apparently rather well informed. They all know how to read - mostly from hoardings over groccery shops, restaurants etc. They are also well versed in all curses in Russian language. They are also well versed in language of revolution.
Displaying 1 - 30 of 3,934 reviews