Jump to content

Hutok nin tawo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Hutok nin tawo
An hutok nin tawo, nakua pagkatapos kan autopsy
Hutok nin tawo asin bungo
Mga detalye
PrekursorNeural tube
SistemaCentral nervous system
ArteryInternal carotid arteries, vertebral arteries
VeinInternal jugular vein, internal cerebral veins;
external veins: (superior, middle, and inferior cerebral veins), basal vein, and cerebellar veins
Identifiers
LatinEncephalon
Griyegoἐγκέφαλος (enképhalos)[1]
TA98A14.1.03.001
TA25415
FMA50801
Anatomikal na terminolohiya

An hutok nin tawo iyo an pangenot na organo kan sistemang nerbyos nin tawo, asin sa kaiba an spinal cord minabilog sa sentral na sistemang nerbyos. An hutok kompwesto kan cerebrum, an brainstem asin an cerebellum. Kontrolado kaiyan an kadaklan na aktibidad sa hawak, pagproseso, pag-integrar, asin pagkoordinar kan impormasyon na nakukua kaiyan hale sa mga organo sa sentido, asin paggibo nin mga desisyon kun dapit sa mga instruksiyon na ipinadara sa ibang parte kan hawak. An hutok yaon sa laog, asin protektado kan mga tulang na bungo kan payo.

An cerebrum, an pinakadakulang kabtang kan hutok nin tawo, kompwesto nin duwang hemisperyo sa hutok. An kada hemisperyo igwa nin panlaog na core na kompwesto nin puting bagay, asin an mas nasa ibabaw na parte kan cerebral cortex - kompwesto nin gray matter. An cortex igwa nin panluwas na suon, an neocortex, asin an panlaog na allocortex. An neocortex kompwesto nin anom na neuronal na suon - suon, mantang an allcortex igwa nin tolo o apat. An kada hemisperyo nababanga sa apat na lobes - an atubangan, temporal, parietal, asin occipital lobes. An lobe sa enotan konektado sa mga trabaho bilang ehekutibo kaiba an mga pagkontrol sa sadiri. Sa laog kan kada lobe, an mga kabtang na kortikal konektado sa espesipikong mga pagpunsionar, arog baga kan sensory, motor asin mga rehiyon nin pag - iriba. Minsan ngani an wala asin toong mga hemisperyo mahiwas na kaagid nin korte asin pagpunsionar, an nagkapirang pagpunsionar konektado sa sarong lado, arog baga kan lenguahe sa wala asin visual-spatial na abilidad sa too. An mga hemisperyo ikinokonektar nin commissulural nerve tract, an pinakadakula iyo an apod sa corpus.

An cerebrum nakatakod sa brainstem sa spinal cord. An brainstem kompwesto kan midbrain, mga pons, asin kan medulla oblongata. An cerebellum konektado sa brainstem nin tolong padis nin nerve tract na inaapod cerebellar peduncles. Sa laog kan cerebrum an ventricular system, na kompwesto nin apat na tarakod na ventricles na diyan an cerrebrospinal fluido prinidusir asin sirkulado. Sa irarom kan cerebral cortex magkapirang importanteng estruktura, kaiba na diyan an thalamus, epithalamus, an pineal glandula, an hypothalamus, an pituitary gland, asin an subthalamus; an mga estrukturang limbic, kaiba an amygdala asin an hippocampus; an claustrum, an manlaen-laen na nukleyi kan basal ganglia; an mga estrukturang basal forebrain, asin an tulong circumventricular organs.

An mga selula kan hutok kabali an neurons asin supportive glial cells. Igwa nin labing 86 billion neurons sa hutok, asin sarong poco mas o menos pantay na bilang nin iba pang mga selula. An aktibidad kan hutok nagigin posible sa paagi kan pagkatarakod kan mga neurons asin an saindang pagrelihir nin neurotransmitters sa pagsimbag sa nerve impulses. An mga neurons nagkokonektar nganing makabilog nin neural pathways, neural circuits, asin elaborate network systems. An bilog na circuitry iyo pinapaandar nin proseso nin neurotransmission.

An hutok protektado kan bungo, nakalaylay sa cerebrospinal fluid, asin isolated sa bloodstream huli sa naka-ulang na blood–brain. Alagad, an hutok bulnerable man giraray sa danyos, helang, asin impeksyon. An danyos pwede magin kawsa kan trauma, o kan pagkawara nin suplay nin dugo midbid bilang stroke. An hutok bulnerable sa degenerative disorders, siring kan Parkinson's disease, dementias including Alzheimer's disease, asin multiple sclerosis. An mga psychiatric conditions, kabali an schizophrenia asin clinical depression, hinohona na asosasyado sa brain dysfunctions. An hutok pwede man na magin lugar nin tumor, kapwa benign asin malignant; an mga ini kadaklan naggikan sa ibang lugar kan hawak.

An pag-aadal nin anatomiya kan hutok iyo an neuroanatomiya, mantang an pag-aadal nin saiyang trabaho iyo an neurosiyensya. Kadakol na mga techniques an ginamit nganing maadalan an hutok. Specimens from other animals, which may be examined microscopically, have traditionally provided much information. An mga medical imaging technologies siring kan functional neuroimaging, asin electroencephalography (EEG) recordings importante sa pag-aadal kan hutok. An medical history kan mga tawo na may brain injury nakapagtao nin pananaw sa function kan lambang kabtang kan hutok. An pagsaligsig dapit sa hutok nag-evolve sa paglihis kan panahon, kaiba an philosophical, experimental, asin theoretical phases. An nagbubutwang phase posibleng ma-simulate an aktibidad kan hutok.[2]

Sa kultura, an pilosopiya kan isip igwa sa laog nin halawig na siglo binalo na masimbagan an kahapotan kan naturalesa nin agimadmad asin an problemang isip–hawak. An pseudosiyensya nin prenolohiya binalo na ilokalisar an personalidad na nag-aatribwir sa mga rehiyon nin cortex kaidtong ika-19th na siglo. Sa siyensya fiction, an brain transplants iyo hinohona sa mga usipon siring kan 1942 Donovan's Brain.

  1. "Encephalo- Etymology". Online Etymology Dictionary. Archived from the original on October 2, 2017. Retrieved October 24, 2015.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. Fan, Xue; Markram, Henry (2019-05-07). "A Brief History of Simulation Neuroscience". Frontiers in Neuroinformatics 13: 32. doi:10.3389/fninf.2019.00032. ISSN 1662-5196. PMID 31133838.