Махачкала (аэрапорт)
Махачкала | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ІАТА: MCX — ІКАА: URML | ||||||||||
Інфармацыя | ||||||||||
Краіна | ||||||||||
Дата адкрыцця | 1927 | |||||||||
Эксплуатант | Dagestan Airlines[d] | |||||||||
Вышыня НУМ | 4 м | |||||||||
Сайт | airport-makhachkala.ru (руск.) | |||||||||
Карта | ||||||||||
Узлётна-пасадачныя палосы | ||||||||||
|
||||||||||
Статыстыка | ||||||||||
Гадавы пасажырапаток | 1 290 000 | |||||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Міжнародны аэрапорт Махачкала (Уйташ) Імя двойчы Героя Савецкага Саюза Амет-Хана Султана — міжнародны аэрапорт федэральнага значэння горада Махачкалы, сталіцы Дагестан; асноўны аэрапорт Рэспублікі. У перакладзе з кум.: Уйташ — Каменны дом.
Аэрапорт размешчаны на тэрыторыі Карабудахенцкага раёна, за 4,5 км ад горада Каспійска і за 16,2 км ад бліжэйшага мікрараёна Махачкалы.
Аэрапорт Уйташ — першага класа, акрамя грамадзянскай авіяцыі, выкарыстоўваецца авіяцыяй ФСБ РФ і МУС РФ.
У аэрапорце да снежня 2011 года базавалася авіякампанія «Авіялініі Дагестана». Цяпер у аэрапорце базіруецца авіякампанія РусЛайн, якая выконвае рэйсы па многіх напрамках Расіі і замежжа.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Аэрадром утвораны 3 лютага 1927 года як «паветраная станцыя» на трасе Масква — Харкаў — Растоў — Тыфліс. А ў 1932 годзе Урадам Дагестанскай АССР былі пачаты работы па будаўніцтве аэравакзала. Р-2 з’яўляецца першым самалётам які эксплуатаваўся ў аэрапорце.
У 1932 годзе Урадам Дагестанскай АССР былі пачаты работы па будаўніцтве аэравакзала і бензасховішча. Першым самалётам, які эксплуатаваўся ў аэрапорце быў Р-2 . У першыя часы ў аэравакзале мелася ўсяго 5 самалётаў прызначаных для абслугоўвання насельніцтва Дагестана. На працягу 10 гадоў пасля адкрыцця аэравакзала былі адкрыты палёты ў Кіеў, Растоў, Сталінград, Астрахань і Куйбышаў [1] .
У 1954 годзе ў аэрапорце прызямліўся першы пасажырскі самалёт Ан-2, у 1960 годзе — верталёт Мі-4. Гэта было пачаткам шырокага засваення горных трас. Менавіта выкарыстанне самалётаў Ан-2 дазволіла стварыць у Дагестане самую густую ў краіне сетку паветраных ліній. Увесь светлавы дзень, дагестанскія пілоты перавозілі толькі на Ан-2 па 800—1000 пасажыраў.
На цяперашнім месцы, у раёне станцыі «Уйташ» аэрапорт быў адкрыты ў 1958 годзе пасля вынасу са старога месца ў межах горада.
Ужо ў пачатку 60-х гадоў перавозка пасажыраў павялічылася ў 3 разы, аб’ём грузавых перавозак — у 4 разы.
У сучасным выглядзе аэрапорт адкрыты ў канцы 1963 года, пасля рэканструкцыі будынка самага аэрапорта і будаўніцтва гатэля пры ім.
З мая 1971 гады, Махачкала атрымала прамыя авіязносіны з Масквой , Валгаградам, Растовам, Мінеральнымі Водамі, Куйбышавым, Саратавам, Кіевам , Шаўчэнка , Ташкентам , Ашхабадам, Сімферопалем, Сочы, Адэсай, Баку, Краснадарам, Минскам, Данецкам, Харкавам, Пензай і іншымі гарадамі СССР, пачалі эксплуатавацца турбавінтавыя самалёты Ан-24 . А ўжо праз 2 гады сталі выконвацца пасажырскія рэйсы па маршруце Махачкала — Масква на самалётах Ту-134[1].
У 1985—86 гадах цалкам рэканструявана і падоўжана ўзлётна-пасадачная паласа, што дало магчымасць павялічыць аб’ём пасажырскіх перавозак за кошт прыёму, абслугоўвання і выпуску сучасных магістральных самалётаў.
Новы этап у гісторыі развіцця авіяцыі ў рэспубліцы пачаўся ў 1993 годзе, калі ўрад Дагестана прыняў рашэнне закупіць новыя магістральныя самалёты Ту-154. За кароткі перыяд былі асвоены міжнародныя рэйсы ў Стамбул, Джыду, Шарджу, Франкфурт-на-Майне і Гановер.
У перыяд правядзення антытэрарыстычнай аперацыі на Паўночным Каўказе ў 1999 годзе аэрапорт штодня прымаў 70 цяжкагрузных ваенных самалётаў Іл-76 і Ан-22.
Рэканструкцыя
[правіць | правіць зыходнік]Пасля змены ўладальніка ў 2014 годзе быў прыняты план рэканструкцыі аэрапорта. Рэканструкцыяй заняліся «Мостаатрад-99» і «Эл Бі СкайГлобал» пад кантролем групы «Нафта»[2]. На першым этапе рэканструкцыі ў рэкордныя тэрміны ўзлётна-пасадачная паласа была пашырана да 45 метраў, а яе пакрыццё было мадэрнізавана з выкарыстаннем спецыяльных палімерных дабавак, якія значна павышаюць цягавітасць асфальту. Такую тэхналогію айчынныя кампаніі ўжылі ў Расіі ўпершыню[3].
На рэканструкцыі першага этапу планавалася вылучыць звыш 2 млрд рублёў з федэральнага бюджэту. На другі этап, коштам больш за 3 млрд рублёў, сродкі павінны былі прыйсці з бюджэту Дагестана[2].
Да 2017 года плануецца стварыць аэравакзальны комплекс «Тэрмінал Б-МВЛ». Рэалізацыя праекта разлічана на тры гады[4].
У 2016 годзе пачалося будаўніцтва тэрмінала для міжнародных рэйсаў у аэрапорце Махачкалы[5].
Уласнікі
[правіць | правіць зыходнік]Да 2014 года аэрапорт належаў ААТ «Авіялініі Дагестана». У маі 2012 года кіраўнік Дагестана Магамедсалам Магамедаў паведаміў, што ўлады Рэспублікі маюць намер уключыць ААТ «Авіялініі Дагестана» ў пералік праектаў прыватызацыі. У чэрвені 2014 года аэрапорт быў прададзены на аўкцыёне за 300 мільёнаў рублёў групе «Нафта», падкантрольнай Сулейману Керымаву[6].
У ліпені 2014 года аператарам аэрапорта стала акцыянернае таварыства «Міжнародны аэрапорт „Махачкала“»[7].
Тыпы паветраных суднаў
[правіць | правіць зыходнік]Пасля рэканструкцыі ў 2014 годзе, у аэрапорта з’явілася тэхнічная магчымасць прымаць такія буйныя самалёты, як Airbus A318/319/320/321, Boeing 737, Boeing 757, Sukhoi Superjet 100, Ан-148, Ту-134, Ту-15 204/214, Як-40, Як-42 . А з 3 мая 2017 года дапускаецца да прыёму і выпуску шырокафюзеляжных самалётаў. Так, паветраная гавань Дагестана прызнана прыдатнай для эксплуатацыі паветраных судоў Boeing-767-200, Boeing-767-200ER, Boeing-767-300 і Boeing-767-300ER, а таксама Airbus A-330-200 і іх мадыфікацый. Прымае верталёты ўсіх тыпаў[8]. Класіфікацыйны лік УПП (PCN) 52/R/B/W/T.
Паказчыкі дзейнасці
[правіць | правіць зыходнік]Пасажырапаток: | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Год | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||||||||||||
млн. пасажыраў | 0,421 | 0,707 | 0,869 | 1,068 | 1,295 | 1,501 | 1,137 | 2,030 | ||||||||||||
Крыніцы:[9][10][11][12][13] |
Перавозчыкі і пункты прызначэння
[правіць | правіць зыходнік]Авіякампанія | Горад | СтрКраінаана | Аэрапорт | Тып ПС |
---|---|---|---|---|
Flydubai | Дубай | ААЭ | Міжнародны аэрапорт Дубай | Boeing 737 |
SCAT | Актау | Казахстан | Міжнародны аэрапорт Актау | СР |
Азимут | Краснадар | Расія | Міжнародны аэрапорт Пашкоўскі | SSJ-100 |
Азимут | Ростоў-на-Доне | Расія | Платаў | SSJ-100 |
ЮТэйр | Сочы | Расія | Міждародны аэрапорт Сочы | |
ЮТэйр | Мінеральныя Воды | Расія | Мінеральныя Воды | |
Победа | Сургут | Расія | Сургут | Boeing 737—800 |
ЮТэйр | Масква | Расія | Унукава | Boeing 737—500 |
Россия | Масква | Расія | Унукава | Boeing 737—800 |
Победа | Масква | Расія | Унукава | Boeing 737—800 |
Red Wings Airlines | Масква | Расія | Дамадзедава | Boeing 767, Airbus A320 |
NordStar | Масква | Расія | Дамадзедава | Boeing 737—800 |
Нордавиа | Масква | Расія | Дамадзедава | Boeing 737—500 |
Nordwind Airlines | Краснаярск | Расія | Міжнародны аэрапорт Краснаярск | Boeing 737—500 |
Победа | Санкт-Пецярбург | Расія | Пулкава | Boeing 737—800 |
ЮВТ АЭРО | Казань | Расія | Казань |
7 ліпеня 2015 года, Расавіяцыя апублікавала на афіцыйным сайце пераклад ноты Пасольства Турцыі; у ноце гаворыцца аб прызначэнні Турэцкай авіякампаніі «Pegasus Airlines» рэгулярным перавозчыкам на дагаворнай лініі Стамбул — Махачкала — Стамбул [14]. 3 жніўня 2018 года адкрыты авіямаршрут Махачкала — Казань[15]. 10 кастрычніка адкрыты авіярэйс Махачкала — Краснадар[16]. У кастрычніку 2020 адкрыты прамы рэйс у Екацярынбург (авіякампанія Red Wings).
Транспартныя зносіны з Махачкалой
[правіць | правіць зыходнік]Аэрапорт звязаны з Махачкалой аўтобусным маршрутам: гарадскі маршрут 102 курсіруе ў дзённы час ад забаўляльнага цэнтра «Піраміда», размешчанага ў Рэдуктарным пасёлку. У ліпені 2018 года адкрыты маршрут мікрааўтобуса[17].
Каля аэрапорта размешчана стаянка на некалькі дзясяткаў машын і аўтобусаў.
Здарэнні
[правіць | правіць зыходнік]- 15 студзеня 2009 года на аэрадроме адбылося авіяцыйнае здарэнне — сутыкненне двух самалётаў Іл-76[18].
- 29 кастрычніка 2023 года натоўп антысемітычна настроеных пагромшчыкаў прарвалася ў аэрапорт, выйшла на ўзлётна-пасадачную паласу і атачыла самалёт, які, як мяркуецца, прыляцеў з Ізраіля. Аэрапорт прайшлося закрыць для ліквідацыі наступстваў пагрому.
Зноскі
- ↑ а б История аэропорта . Архівавана з першакрыніцы 21 лютага 2016.
- ↑ а б Магомедова, Аида. «Мостоотряд-99» и «Эл Би СкайГлобал» получили право на реконструкцию аэропорта Махачкалы . Кавказский узел (21 чэрвеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 14 ліпеня 2014. Праверана 6 ліпеня 2014.
- ↑ В столице Дагестана спустя два с лишним месяца вновь открылся аэропорт. После реконструкции он способен принимать самолеты практически всех типов, включая крупные Airbus и Boeing . НТВ (20 снежня 2014). Архівавана з першакрыніцы 16 лютага 2016.
- ↑ Аэропорт Махачкалы получил разрешение на строительство аэровокзального комплекса. Архівавана з першакрыніцы 23 лютага 2016.
- ↑ В аэропорту Махачкалы начали строить международный терминал . ТАСС. Архівавана з першакрыніцы 8 сакавіка 2016. Праверана 4 сакавіка 2016.
- ↑ Аида Магомедова. Группа «Нафта» Сулеймана Керимова приобрела аэропорт Махачкалы(недаступная спасылка). Кавказский узел (9 чэрвеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 14 ліпеня 2014. Праверана 16 чэрвеня 2014.
- ↑ История Махачкалинского аэропорта . mcx.aero. Архівавана з першакрыніцы 21 лютага 2016.
- ↑ Аэропорт Махачкалы возобновит работу с 12 декабря. Архівавана з першакрыніцы 29 лістапада 2014.
- ↑ Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2014-2015 гг. . Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 17 ліпеня 2016. Праверана 16 студзеня 2018.
- ↑ Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2015-2016 гг. . Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 21 лютага 2017. Праверана 16 студзеня 2018.
- ↑ Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2016-2017 гг. . Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2020. Праверана 27 кастрычніка 2020.
- ↑ Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2018 г. . Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 7 мая 2019. Праверана 27 кастрычніка 2020.
- ↑ Объёмы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2019 года . Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 30 кастрычніка 2020. Праверана 27 кастрычніка 2020.
- ↑ Турецкая авиакомпания «Pegasus Airlines» назначена регулярным перевозчиком на договорной линии Стамбул — Махачкала — Стамбул . Архівавана з першакрыніцы 20 снежня 2016. Праверана 16 снежня 2016.
- ↑ Между Махачкалой и Казанью открыто открыто прямое авиасообщение . Архівавана з першакрыніцы 14 красавіка 2020. Праверана 20 сакавіка 2019.
- ↑ Из Краснодара открыли прямые рейсы в Махачкалу . Архівавана з першакрыніцы 5 мая 2020. Праверана 21 сакавіка 2019.
- ↑ В Махачкале запустили автобусный маршрут до аэропорта . Архівавана з першакрыніцы 29 лютага 2020. Праверана 20 сакавіка 2019.
- ↑ Ил-76 не разрулил (руск.). Газета.Ru. Архівавана з першакрыніцы 23 мая 2022. Праверана 23 мая 2022.