Środki na rzecz przejrzystości
W dniu 20 maja 2021 r. Parlament, Rada i Komisja podpisały porozumienie międzyinstytucjonalne, na mocy którego ustanowiły obowiązkowy unijny rejestr służący przejrzysto ści.
Zgodnie z przepisami porozumienia międzyinstytucjonalnego przedstawiciele grup interesu dobrowolnie decydują się na wpis na stronie internetowej rejestru służącego przejrzystości. Jeżeli jednak chcą mieć dostęp do instytucji UE, przyjęte przez te instytucje środki dotyczące warunkowości mogą de facto sprawić, że będą musieli wpisać się do wspomnianego rejestru obowiązkowo.
Z zakresu unijnego rejestru służącego przejrzystości wyłączono szereg podmiotów, takich jak organy publiczne państw członkowskich na szczeblu krajowym i niższym lub stowarzyszenia i sieci organów publicznych na szczeblu unijnym, krajowym lub niższym. Również pracownicy i członkowie instytucji UE nie muszą wpisywać się do rejestru. Ponadto z jego zakresu są wykluczone niektóre działania, na przykład w sytuacji, gdy podmiot ma jedynie możliwość wywierania pośredniego wpływu (np. eksperci wnoszący wkład w pracę sprawozdawców), lub gdy wkład jest wnoszony w toku oficjalnych konsultacji z zainteresowanymi stronami.
Począwszy od stycznia 2024 r. szereg środków służących przejrzystości będzie mieć również zastosowanie do członkiń i członków KR-u.
Biorąc pod uwagę rolę doradczą Komitetu w europejskiej strukturze instytucjonalnej, rolę, która umożliwia władzom szczebla niższego niż krajowy udział w procesie decyzyjnym Unii Europejskiej, te środki dotyczą przede wszystkim kategorii członkiń i członków mających najbardziej rzeczywisty, bezpośredni i indywidualny wpływ na proces podejmowania decyzji UE, a mianowicie:
- członków sprawujących funkcję, którzy mogą oddziaływać na program polityczny (przewodniczący i pierwszy wiceprzewodniczący, przewodniczący grup politycznych, przewodniczący komisji),
- sprawozdawców, którzy mogą wpływać na kierunek danej opinii/raportu i mogą zgłaszać indywidualnie poprawki sprawozdawcy (mające pierwszeństwo przed innymi poprawkami).
Przyjęte w KR-ze środki na rzecz przejrzystości obejmują:
- prośba do członków sprawujących funkcję oraz sprawozdawców, aby spotykali się wyłącznie z tymi przedstawicielami grup interesu, którzy wpisali się do rejestru służącego przejrzystości, oraz by zachęcali zainteresowane strony do dokonania takiego wpisu,
- zobowiązanie członków sprawujących funkcję i sprawozdawców do publikowania w internecie informacji o wszelkich odbywanych w charakterze członka KR-u spotkaniach z przedstawicielami grup interesu; dane dotyczące takich spotkań będą publikowane na stronie internetowej KR-u dotyczącej danego członka,
- możliwość załączenia przez sprawozdawców dobrowolnego śladu legislacyjnego do dokumentacji opinii/raportu, wraz z niewyczerpującym wykazem organizacji i osób, od których sprawozdawca otrzymał uwagi na etapie sporządzania raportu lub opinii.
Przedstawiciele grup interesu, którzy nawiązują kontakty z członkiniami i członkami KR-u zgodnie z przepisami dotyczącymi unijnego rejestru służącego przejrzystości, mogą znaleźć więcej informacji o przetwarzaniu swoich danych osobowych w oświadczeniach o ochronie danych związanych z publikacją informacji o spotkaniach z przedstawicielami grup interesu i opracowaniem śladu legislacyjnego.
Dostęp do dokumentów
Decyzja Komitetu Regionów nr 18/2020 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów
Decyzja Komitetu Regionów nr 18/2020 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów wyraźnie uwzględnia zasady i ograniczenia określone w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001, a także ustanawia procedurę składania wniosku o dostęp do dokumentów Komitetu.
Dokumenty Komitetu wymienione w wykazie załączonym do tej decyzji są bezpośrednio dostępne dla obywateli w elektronicznym rejestrze dokumentów. W rejestrze mogą zostać umieszczone również inne dokumenty.
Obywatele mogą, składając stosowny wniosek, poprosić o dostęp do wszelkich innych dokumentów, z zastrzeżeniem ograniczeń określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001.
Wnioski muszą być zredagowane w sposób wystarczająco precyzyjny, a w szczególności zawierać elementy pozwalające na identyfikację danego dokumentu lub dokumentów; należy również podać nazwisko i dane kontaktowe wnioskodawcy. Ten ostatni nie ma jednak obowiązku uzasadniania wniosku (z wyjątkiem niektórych przypadków związanych z dostępem do danych osobowych). Komitet musi potwierdzić odbiór wniosku niezwłocznie po jego zarejestrowaniu i udzielić odpowiedzi w ciągu 15 dni roboczych od rejestracji (termin ten może wyjątkowo zostać przedłużony o 15 dni roboczych).
Jeśli Komitet całkowicie lub częściowo odmówi dostępu do żądanego dokumentu, musi podać powody tej odmowy. Zainteresowany może wówczas w terminie 15 dni roboczych złożyć ponowny wniosek. Po jego otrzymaniu Komitet ma 15 dni roboczych (z możliwością przedłużenia o 15 dodatkowych dni roboczych) na udzielenie odpowiedzi.
Jeżeli w odpowiedzi na ponowny wniosek Komitet w dalszym ciągu odmawia udzielenia pełnego dostępu do żądanego dokumentu, wnioskodawca ma możliwość wszczęcia wobec Komitetu postępowania sądowego i/lub złożenia skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich.
Jeżeli nie udaje się Państwu znaleźć dokumentu w elektronicznym rejestrze dokumentów, mogą Państwo złożyć wniosek o dostęp do tego dokumentu za pośrednictwem poniższego linku.
Wniosek o dostęp do dokumentu
Aby złożyć wniosek o dostęp do potrzebnego dokumentu, należy wypełnić ten formularz, w którym należy wybrać opcję „Dostęp do dokumentów”.
Dane kontaktowe w celu uzyskania dostępu do dokumentów
Dział Przejrzystości i Dostępu do Dokumentów chętnie odpowie na wszelkie pytania i pomoże Państwu w kwerendzie.
Mogą się Państwo z nami skontaktować za pośrednictwem poczty elektronicznej lub pod adresem pocztowym:
Europejski Komitet RegionówArchiwum (biuro JDE 4253)Rue Belliard/Belliardstraat 991040 Bruxelles/Brussel
Działalność byłych urzędników wyższego szczebla