Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άδωνις

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άδωνις
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Άδωνις (Αρχαία Ελληνικά)
Προφορά
Συνθήκες θανάτουθάνατος από μη φυσικά αίτια
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύντροφοςΑφροδίτη
Περσεφόνη
ΤέκναΒερόη
Γόλγος
ΓονείςΚινύρας[1][2], Θείας[1] και Φοίνιξ[1] και Μύρρα[1][2] και Αλφεσιβοία[1]
ΑδέλφιαΜύρρα
Βραισία
Λαογόρη
Ὀρσεδίκη
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Άδωνις (αποσαφήνιση).

Ο Άδωνις σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ήταν ένας ωραίος νέος, αγαπημένος της Αφροδίτης.

Η Αφροδίτη τιμωρώντας τη Σμύρνα ή Mύρρα (μετέπειτα μητέρα του Αδώνιδος), την έκανε να νιώσει μεγάλο έρωτα για τον Κινύρα, τον οποίο και παραπλάνησε, προκειμένου να ικανοποιήσει τον έρωτά της. Καρπός αυτής της ενώσεως υπήρξε ο Άδωνις, ο οποίος ήταν πολύ όμορφος από τη νηπιακή του ακόμα ηλικία. Η θεά τον έκρυψε μέσα σε μία λάρνακα (κιβώτιο), που την έδωσε στην Περσεφόνη προς φύλαξη. Σε άλλη εκδοχή του μύθου μητέρα του ήταν η Μεθάρμη και αδέλφια του ο Οξύπορος, η Ορσεδίκη, η Λαογόρη και η Βραισία.[3]

Η Αφροδίτη και ο Άδωνις. Αττική ερυθρόμορφη λήκυθος σε σχήμα αρυβάλλου από τον καλλιτέχνη Αίσονα, περ. 410 π.Χ., Μουσείο του Λούβρου.

Ωστόσο, άλλη εκδοχή του μύθου, μας λέει ότι ο Κινύρας ήταν πατέρας της Σμύρνας. Όταν ανακάλυψε ότι παραπλανήθηκε και έσμιξε με την κόρη του, γεμάτος οργή και αποτροπιασμό την κυνήγησε για να τη σκοτώσει. Η Σμύρνα κατάφερε να ξεφύγει και έτρεξε προς τα βουνά. Εκείνος την πρόλαβε, σήκωσε το σπαθί του και ήταν έτοιμος να της πάρει το κεφάλι, αλλά η Αφροδίτη, παρεμβαίνοντας, πρόλαβε και μεταμόρφωσε τη Σμύρνα στο ομώνυμο φυτό. Καθώς το σπαθί συνέχισε την πορεία του και έκοψε την ήδη μεταμορφωθείσα σε φυτό Σμύρνα, ξεπετάχτηκε από τον κορμό της ο Άδωνις. Τον πήρε τότε η θεά και τον παρέδωσε στην Περσεφόνη μέσα σε μία λάρνακα, όπως προαναφέρθηκε. Όταν η Περσεφόνη άνοιξε το κιβώτιο και αντίκρισε την ομορφιά του μωρού, αποφάσισε μυστικά να μην επιστρέψει ξανά τον Άδωνι. Έτσι, όταν εκείνος μεγάλωσε, αρνήθηκε να τον παραδώσει στην Αφροδίτη. Η τελευταία κατέβηκε στον Κάτω Κόσμο, όπου έμενε η Περσεφόνη μαζί με τον Άδη, για να λυτρώσει τον αγαπημένο της από την κυριαρχία του θανάτου.

Η θεϊκή «διαμάχη» που προέκυψε μεταξύ της θεάς του Έρωτα και της θεάς του Θανάτου, ρυθμίστηκε από τον Δία ως εξής: Ο Άδωνις να μένει το ένα τρίτο του χρόνου στον Κάτω Κόσμο με την Περσεφόνη, το άλλο τρίτο του χρόνου να μένει στον Επάνω Κόσμο με την Αφροδίτη, και το εναπομείναν τρίτο, όπου διάλεγε εκείνος. Η Αφροδίτη χρησιμοποιώντας τη μαγική της ζώνη στην οποία δεν μπορούσε κανείς να αντισταθεί, κατάφερε να της αφιερώσει την επιλογή του.

Έτσι, ο Άδωνις περνούσε τα δύο τρίτα του χρόνου με την Αφροδίτη και το ένα τρίτο με την Περσεφόνη. Τελικά, μετά από χρόνια, ο ωραίος νέος σκοτώθηκε στη διάρκεια ενός κυνηγιού από έναν κάπρο. Η Αφροδίτη θρήνησε πικρά τον αγαπημένο της. Από το αίμα του Αδώνιδος πρόβαλαν για πρώτη φορά από το χώμα τα κόκκινα ρόδα - τριαντάφυλλα, ενώ από τα δάκρυα της θεάς φύτρωσαν οι ανεμώνες. Η Αφροδίτη παρακάλεσε την Περσεφόνη να αφήνει τον Άδωνη να ανεβαίνει στη γη. Η Περσεφόνη δέχθηκε, και ο Άδωνις ανεβαίνει στη γη και μένει έξι μήνες με την Αφροδίτη, ενώ τους υπόλοιπους έξι μήνες μένει με την Περσεφόνη.

Ο θάνατος του Άδωνη (Μουσεία Βατικανού).

Η λατρεία του Άδωνι σε άλλους πολιτισμούς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λατινική Βιβλική μετάφραση Βουλγάτα αποδίδει τον Θαμμούζ (Ο') ή Ταμμούζ[4] (Μασοριτικό κείμενο) του βιβλίου του Ιεζεκιήλ (8:14) ως «Άδωνη» (Adonidem, Vg), ταυτίζοντας έτσι τη βαβυλωνιακή θεότητα με τον Άδωνη της αρχαιοελληνικής λατρείας. Ο Ωριγένης δηλώνει ότι "εκείνον που οι Έλληνες ονομάζουν Άδωνη, ονομάζεται Θαμμούζ από τους Εβραίους και τους Σύρους" και ότι οι λάτρεις του γιόρταζαν κάθε χρόνο το θάνατό του με θρήνους και κατόπιν την ανάστασή του με χαρούμενες τελετές.[5] Παρόμοιες αναφορές κάνουν οι εκκλησιαστικοί συγγραφείς Ιερώνυμος, Κύριλλος[6] και Πορφύριος.[7] Στο αρχαιοαιγυπτιακό πάνθεον ταυτιζόταν με τη λατρεία του Όσιρι, συζύγου της Ίσιδας, ενώ στην χανανιτική λατρεία με τον Βάαλ.[8] Οι μαρτυρίες φανερώνουν ότι η συγκεκριμένη λατρεία εξακολουθούσε να υφίσταται ακόμη και κατά τον Μεσαίωνα.[9]

  • Encyclopaedia Perthensis; Or Universal Dictionary of the Arts, Sciences, Literature, &c. Intended to Supersede the Use of Other Books of Reference, έκδοση Printed by John Brown, 1816, από τα Google books
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 «Adonis» (Ρωσικά)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Cinyras» (Ρωσικά)
  3. [...]ἐγέννησε Κινύραν. οὗτος ἐν Κύπρῳ, παραγενόμενος σὺν λαῷ, ἔκτισε Πάφον, γήμας δὲ ἐκεῖ Μεθάρμην, κόρην Πυγμαλίωνος Κυπρίων βασιλέως, Ὀξύπορον ἐγέννησε καὶ Ἄδωνιν, πρὸς δὲ τούτοις θυγατέρας Ὀρσεδίκην <καὶ> Λαογόρην καὶ Βραισίαν. [...],Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη Γ΄
  4. Αποτελεί εβραϊκή/φοινικική απόδοση του ονόματος της σουμεριακής θεότητας Ντουμούζι. (Βλέπε Stephanie Dalley, The Legacy of Mesopotamia, 1998, Oxford University Press, σ. 78.)
  5. Ωριγένης, Εκλογαί εις τον Ιεζεκιήλ 13.797-799
  6. Κύριλλος Α΄ Ιεροσολύμων, Εξήγησις Υπομνηματική εις τον Προφήτην Ησαΐαν 70.441-444
  7. Karel van der Toorn, Bob Becking & Pieter Willem van der Horst, Dictionary of Deities and Demons in the Bible, 1999, Wm. B. Eerdmans Publishing, σ. 9.
  8. Richard Watson, A Biblical and Theological Dictionary: Explanatory of the History, Manners, 1832, B. Waugh and T. Mason Pub., σ. 24.
  9. Stephanie Dalley, The Legacy of Mesopotamia, 1998, Oxford University Press, σ. 78.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]