Saltu al enhavo

Juĝistoj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
שופטים
sankta libroliteratura verko • libro de la Biblio
Aŭtoroj
Lingvoj
Eldonado
vdr

Juĝistoj estas libro (de la Malnova Testamento) en la Biblio. Ĝi estas parto de la Readmona Historia Verkaro.

Hebrea biblio
Judisma portalo
vdr

La libro nomiĝas

  • en la hebrea: שפטים
  • en la greka Septuaginto (LXX): ΚΡΙΤΑΙ
  • en la latina Nova Vulgato: Liber Iudicum

Ĝi nomiĝas Juĝistoj, ĉar ĝi raportas pri ties tempo kaj rakontas pri ties agadoj.

Detalojn vidu ĉe Readmona Historia Verkaro!

Enhavo kaj strukturo

[redakti | redakti fonton]

La libro ĉefe rakontas pri la unuopaj juĝistoj.

Jen ebla strukturo: [1]

  • Situacio (Juĝ 1,1 - 3,3)
  • La unuopaj juĝistoj (Juĝ 3,7 - 16,31)
    • Otniel
    • Ehud
    • Ŝamgar
    • Debora kaj Barak
    • Gideon
    • Tola
    • Jair
    • Jiftaĥ
    • Ibcan
    • Elon
    • Abdon
    • Ŝimŝono
  • Aldonaĵoj

Famaj perikopoj estas

  • la kanto de Debora (Juĝ 5)
  • la fabelo de Jotam pri la reĝo de la arboj (Juĝ 9,7-15)
  • la ofero de la propra filino fare de Jiftaĥ (Juĝ 11,29-40)
  • la rakontociklo pri Ŝimŝono (Juĝ 13 - 16)

La libro de Juĝistoj rakontas la historion de la israelaj triboj post ilia eniro en Kanaanon, ĝis la fondiĝo de la israela reĝlando sub Saul. Ĝi nomas ĝin "Juĝistoj" ĉar ĝi rakontas pri specialaj ŝtataj gvidantoj kiuj liberigis la israelojn de eksterlandaj regantoj.

La libro komencas per la kontinua batalo de la israeloj por kontroli Kanaanon post la morto de Josuo. Ĝi montras kiel la israeloj denove kaj denove defalas en idolservado kaj pekas kontraŭ Dio, kiu tiam permesis ke eksterlandaj popoloj ilin subpremas.

Tiam Dio nomumis specialajn juĝistojn kiel Debora, Ĝideon, Jiftah kaj Samsono, por liberigi la popolon de ilia subpremo kaj konduki ilin returne al fideleco al Dio. Ĉiu juĝisto havis sian propran historion de voko, batalado kaj liberigo.

La libro finiĝas per rakonto pri la Milito de Benjameno kaj la kreskanta malboneco de la tempo, kiam "ĉiu faris tion, kio ŝajnis ĝusta al li mem". Ĝi prezentas ĉi periodon kiel senkontrol-egan, sen centra regado aŭ direkto.

Ĉefaj temoj inkluzivas la konstantan defalon de Izraelo en idolservado, la ĉiklon de puno-repento-liberigo, kaj la nedirektitecon de tiu historio en komparo al la posta eroj de reĝoj kaj profetoj.

  1. La subtitoloj estas prenitaj el la nove editorita esperanta Biblio:
    IKUE kaj KELI (ed.): Biblio, eldonejo KAVA-PECH, Dobřichovice (Praha) 2006, ISBN 80-85853-90-6.
    Ili baziĝas sur tiuj de la germana Einheitsübersetzung.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]