پرش به محتوا

جک‌فروت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

Jackfruit
میوه جک‌فروت
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
شاخه: آوندداران
راسته: گل‌سرخ‌سانان
تیره: انجیران
سرده: آرتوکارپوس
گونه: A. heterophyllus
نام دوبخشی
Artocarpus heterophyllus

جک‌فروت (به انگلیسی: Jackfruit) درختی است که همراه با انجیرها، توت‌ها و درخت نان، در خانواده انجیران طبقه‌بندی شده‌است.[۳] این گیاه، بومی منطقه گهات غربی در جنوب هند، سری‌لانکا، شرق و جنوب شرق آسیا وجنگل‌های بارانی کشورهای اندونزی، مالزی و فیلیپین است.[۴][۵][۶][۷]

میوه‌های این درخت، سبزرنگ، آب‌دار و معطر و از بزرگ‌ترین میوه‌های جهان و بزرگ‌ترین میوه درختی با بیشینه وزن ۴۵ کیلوگرم، هستند.[۸] وزن معمول میوه‌های این درخت به بیش از ۱۸ کیلوگرم و درازای آن‌ها به بیش از ۶۰ سانتی‌متر می‌رسد.[۹] یک درخت جک‌فروت بالغ، به‌طور معمول، ۲۰۰ میوه و درختان بزرگ‌تر تا ۵۰۰ میوه به‌طور سالانه تولید می‌کنند.[۱۰][۱۱] میوه‌ها، از نوع میوه‌های مرکب بوده و عموماً، طعمی شیرین داشته و در تهیهٔ دسرها مورد استفاده هستند.[۱۲] این میوه‌ها به‌صورت پخته یا خام مصرف می‌شوند. دانه‌های آن نیز به صورت پخته در مناطق محلی خورده می‌شوند.[۸]

گیاه‌شناسی

[ویرایش]

درختی همیشه‌سبز است، تنهٔ درخت، مستحکم و نسبتاً کوتاه است و شاخه‌های بالایی، متراکم هستند. این درخت معمولاً ۱۰ تا ۲۰ متر رشد کرده و قطر تنه نیز ۳۰ تا ۸۰ سانتی‌متر است. برگ‌های این درخت براق هستند و ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر طول دارند.[۹]

کشت

[ویرایش]

در مناطق گرمسیری رشد می‌کند و در برابر آفات، بسیار مقاوم است و در درجه حرارت بالا و خشک‌سالی نیز به حیات خود ادامه می‌دهد. درخت جک‌فروت زمانی که بالغ شود، نیاز به مراقبت زیادی ندارد و به رشد خود ادامه می‌دهد. اما بین دو تا هفت سال طول می‌کشد تا درخت میوه دهد. مواد مغذی موجود در «جک فروت» می‌تواند از سرطان جلوگیری کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. همچنین این میوه به هضم غذا کمک می‌کند و موجب کاهش کلسترول و تقویت استخوان‌ها می‌شود.[۱۳]

ارزش غذایی

[ویرایش]

بخش‌های قابل مصرف پالپ این میوه، حاوی ۷۴ درصد آب، ۲۳ درصد کربوهیدرات، ۲ درصد پروتئین و ۱ درصد چربی است.[۱۴] مواد مغذی موجود در «جک فروت» می‌تواند از سرطان جلوگیری کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. همچنین این میوه به هضم غذا کمک می‌کند و موجب کاهش کلسترول و تقویت استخوان‌ها می‌شود.[۱۵]

جک‌فروت خام
ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی۳۹۷ کیلوژول (۹۵ کیلوکالری)
قند۱۹٫۰۸ گرم
فیبر خوراکی۱٫۵ گرم
۰٫۶۴ گرم
۱٫۷۲ گرم
ویتامین‌ها
درصد ارزش روزانه
برابر ویتامین آ
۱٪
۵ میکروگرم
۱٪
۶۱ میکروگرم
۱۵۷ میکروگرم
ویتامین (B۱)
۹٪
۰٫۱۰۵ میلی‌گرم
(B۲)
۵٪
۰٫۰۵۵ میلی‌گرم
نیاسین (B۳)
۶٪
۰٫۹۲ میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B۵)
۵٪
۰٫۲۳۵ میلی‌گرم
ویتامین ب۶
۲۵٪
۰٫۳۲۹ میلی‌گرم
فولیک (B۹)
۶٪
۲۴ میکروگرم
ویتامین ث
۱۷٪
۱۳٫۷ میلی‌گرم
ویتامین ئی
۲٪
۰٫۳۴ میلی‌گرم
مواد معدنیمقدار
درصد ارزش روزانه
کلسیم
۲٪
۲۴ میلی‌گرم
آهن
۲٪
۰٫۲۳ میلی‌گرم
منیزیم
۸٪
۲۹ میلی‌گرم
منگنز
۲٪
۰٫۰۴۳ میلی‌گرم
فسفر
۳٪
۲۱ میلی‌گرم
پتاسیم
۱۰٪
۴۴۸ میلی‌گرم
سدیم
۰٪
۲ میلی‌گرم
روی
۱٪
۰٫۱۳ میلی‌گرم

درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند.
منبع: مرکز داده غذای وزارت کشاورزی آمریکا

پانویس

[ویرایش]
  1. Under its accepted name Artocarpus heterophyllus (then as heterophylla) this species was described in Encyclopédie Méthodique, Botanique 3: 209. (1789) by Jean-Baptiste Lamarck, from a specimen collected by botanist Philibert Commerson. Lamarck said of the fruit that it was coarse and difficult to digest. Larmarck's original description of tejas. Vol. t.3. Panckoucke;Plomteux. Retrieved 2012-11-23. On mange la chair de son fruit, ainsi que les noyaux qu'il contient; mais c'est un aliment grossier et difficile à digérer.
  2. "Name - !Artocarpus heterophyllus Lam". Tropicos. Saint Louis, Missouri: Missouri Botanical Garden. Retrieved 2012-11-23.
  3. Morton, Julia. "Jackfruit". Center for New Crops & Plant Products, Purdue University Department of Horticulture and Landscape Architecture. Retrieved 19 April 2016.
  4. Morton, Julia. "Jackfruit". Center for New Crops & Plant Products, Purdue University Department of Horticulture and Landscape Architecture. Retrieved 19 April 2016.
  5. Love, Ken; Paull, Robert E (June 2011). "Jackfruit" (PDF). College of Tropical Agriculture and Human Resources, University of Hawaii at Manoa.
  6. Boning, Charles R. (2006). Florida's Best Fruiting Plants:Native and Exotic Trees, Shrubs, and Vines. Sarasota, Florida: Pineapple Press, Inc. p. 107.
  7. Elevitch, Craig R.; Manner, Harley I. (2006). "Artocarpus heterophyllus (Jackfruit)". In Elevitch, Craig R. (ed.). Traditional Trees of Pacific Islands: Their Culture, Environment, and Use. Permanent Agriculture Resources. p. 112. ISBN 978-0-9702544-5-0.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ SILVER, MARC (1 May 2014). "Here's The Scoop On Jackfruit, A Ginormous Fruit To Feed The World" (به انگلیسی). npr. Retrieved 10 July 2014.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ "jackfruit" (به انگلیسی). Encyclopædia Britannica. Retrieved 10 July 2014.
  10. Morton, Julia. "Jackfruit". Center for New Crops & Plant Products, Purdue University Department of Horticulture and Landscape Architecture. Retrieved 19 April 2016.
  11. Love, Ken; Paull, Robert E (June 2011). "Jackfruit" (PDF). College of Tropical Agriculture and Human Resources, University of Hawaii at Manoa.
  12. «Jackfruit». hort.purdue.edu. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۰۷.
  13. «میوه‌ای که ممکن است جهان را نجات دهد». خبرگزاری ایانا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۰۸.
  14. Silver, Marc (2014-05-01). "Here's The Scoop On Jackfruit, A Ginormous Fruit To Feed The World" (به انگلیسی). Retrieved 2021-12-08.
  15. «میوه‌ای که ممکن است جهان را نجات دهد». خبرگزاری ایانا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۰۸.

منابع

[ویرایش]