Çt’articllo est ècrit en arpetan dombisto / ORB lârge. Lo blâson de la Domba


Lo XVémo siècllo at comenciê lo pués[V 1] s’est assuit[V 2] lo .

1492 : Cristofllo Colomb avenge les Amèriques. Comencement des Temps modèrnos.

Çti[V 3] siècllo sè trôve entre-mié lo Moyen Âjo pués los Temps modèrnos.

La populacion mondiâla a la fin de çti siècllo est èstimâ[V 4] vers los 460 milyons d’habitents, partagiê[V 5] en grôs entre três grands[V 6] mènnâjos[V 7] ; Ch·ina-J·apon-Corèa, Enda pués Eropa du Cuchient. Çla-que[V 8] est encora[V 9] marcâ[V 10] per la pèsta nêre de 13471352 qu’at massacrâ depués[V 11] 25 tant qu’a 50 % de la populacion eropèèna[1].

Èvènaments

changiér

Amèriques

changiér

Asia pués Pacefico

changiér

Gens importants

changiér

Pèrsonalitâts politiques

changiér

Emprimiors, èditors pués librèros

changiér

Èxplorators

changiér

Religiox

changiér

Militèros

changiér

Notes pués rèferences

changiér

Vocabulèro

changiér
  1. « pués » [pi] conj est lo mot dombisto por « et » conj pués « et pués » loc conj.
  2. « assuit » [a.ˈsɥi] pp m du v « (s’)assuire » qu’est lo mot dombisto por « (sè) chavonar » donc ben « (sè) fornir » v.
  3. Varianta dombista [sti] de « cél » a dèm m.
  4. Varianta dombista [ɛs.ti.ˈmo] de « èstimâye » pp f.
  5. Varianta dombista [par.ta.ˈða] de « partagiêe » pp f.
  6. Varianta dombista [ɡrã] de « grants » a mpl.
  7. Varianta dombista [mɛ̃.ˈnaː.ðɔ] de « mènâjos » mpl.
  8. Varianta dombista [ˈsla.‿tjə] de « cela » pron dèm m.
  9. Varianta dombista [ã.ˈkoː.ðə] de « oncor » adv.
  10. Varianta dombista [mar.ˈko] de « marcâye » pp f.
  11. Varianta dombista [de.ˈpi] de « dês » prèp.
  12. Varianta dombista [ɔ̃] de « ant » 3éma pèrs du pl du pres de l’endic du v « avêr ».
  13. Varianta dombista [y] de « aviu » pp m.

Rèferences

changiér
  1. (fr) Eric R. Weiss-Altaner, Principes de démographie politique : population, urbanisation et développement, ERE S.A., , p. 93.

Vêr arriér-més

changiér

Bibliografia

changiér

Articllos liyês

changiér

Lims de defôr

changiér
 
{{{tèxto}}}