Jump to content

Impriseanachas

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Impression, soleil levant le Claude Monet, 1872

Gluaiseacht thábhachtach san ealaín ba ea an tImpriseanachas. Thosaigh sé sa Fhrainc sna 1860idí, bíodh is go raibh réamhghabháil uirthi i radhairc tíre an phéintéara Shinigh Shen Zhou (1427-1509), William Turner,, srl.

Stíl ealaíne ba ea an Impriseanachas a rinne iarracht ar thionchar an tsolais ar dhromchlaí éagsúla a ghabháil (go háirithe i suímh amuigh faoin aer) agus ar a bhfeiceann an tsúil ag meandar áirithe a thaifeadadh.[1]

Chlaochlaigh an t-impreiseanachas an phéinteáil, ag úsáid dathanna geala agus stríoca scáinte scuaibe. Thuig na hImpriseanaithe an dóigh ab éifeachtaí le dathanna a thabhairt chun beatha agus iad curtha taobh lena chéile ar an chanbhás.[2]

Renoir - A Girl with a Watering Can, 1876

I gcodarsnacht le réalachas sóisialta phéintéireacht Gustave Courbet (1819-1877) agus eile, pictiúir gheala spéiriúla a rinne na himpriseanaithe, agus iad fíorchoitianta ó shin i leith[3].

Ba é a chuspóir an gnáthshaol a thaifeadadh le húire agus le garchóngaracht láithreach, mar éirí amach i gcoinne an rómánsachais a chothaigh mealladh na déine tochtmhaire san ealaín. Spreag an dul chun cinn sa ghrianghrafadóireacht agus i dtaighde eolaíochta ar an dath agus ar an solas é.

I measc na bpéintéirí a bhain leis, bhí Monet (1840-1926), Pissarro (1830-1903), Sisley, Degas, agus Renoir (1841-1919). Ghlac siad go léir leis na prionsabail ghinearálta a bhain leis an Impriseanachas. Ach ag an am céanna d’fhorbair siad a stíl phearsanta féin..[4]

Léirmheastóir a thug an t-ainm orthu tar éis pictiúir de chuid Monet, Impression, soleil levant ("Imprisean": Éirí Gréine), a fheiceáil i 1872. Shéan siad dathanna dorcha na saotharlanna péintéireachta, agus rinne a gcuid péintéireachta amuigh faoin spéir chun iarmhairtí is dathanna lonracha sholas na Gréine ar uisce, crainn, páirceanna, agus mná áille a ghabháil is a léiriú.

  1. NCAA. "Na hAmharcealaíona". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2017-11-18. Dáta rochtana: 2022.
  2. Ciara Nic Gabhann (2007). "Rembrandt – máistir an ionracais" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2022-01-29.
  3. Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)
  4. Ardteist ː Art history and appreciation, higher paper (2012)