Jump to content

Գլարուս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Գլարուս
շվեյց. գերմ.՝ Glarus
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՇվեյցարիա Շվեյցարիա
ՀամայնքԳլարուս (կանտոն)
Հիմնադրված էհունվարի 1, 2011 թ.
Մակերես103,68 կմ²
ԲԾՄ474 մետր
Պաշտոնական լեզուգերմաներենի շվեյցարական տարբերակ
Բնակչություն12 539 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2020)
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ055
Փոստային դասիչ8750
Ավտոմոբիլային կոդGL
Պաշտոնական կայքglarus.ch(գերմ.) և glarus.ch(գերմ.)
Գլարուս (Շվեյցարիա)##
Գլարուս (Շվեյցարիա)

Գլարուս (German: [[Միջազգային հնչյունական այբուբեն|[ˈɡlaːrʊs]]] ( ); Կաղապար:Lang-gsw; ֆր.՝ Glaris; իտալ.՝ Glarona; ռոմանշ.՝ Glaruna), Շվեյցարիայի նույնանուն կանտոնի վարչական կենտրոնը։ 2011 թվականի հունվարի 1-ից նրան են միացվել Էնենդա, Նետստալ և Ռիդերն համայնքները[1]։ Գլարուսը գտնվում է Լինթ գետի ափին՝ Շվեյցարական Ալպերի մաս հանդիսացող Գլեռնիշ սարի ստորոտին։ Քաղաքի խորհրդանշական տեսարժան վայրը նրա՝ նոր ռոմանական (նեոռոմանական) ոճով կառուցված եկեղեցին է։ Գլարուսի տնտեսության տիրապետող ճյուղերն են փայտամշակման, տեքստիլ, պլաստմասսաների արտադրությունը և հրատարակչական բիզնեսը։

Բնակավայրը պատմական փաստաթղթերում առաջին անգամ հիշատակվել է իններորդ դարի սկզբներին, լատիներեն, որպես Clarona: 1178 թվականին առաջին անգամ հիշատակվել է գերմաներեն Glarus անվանումով[2]։ Գլարուսը մինչև 2011 թվականը զբաղեցրել է 69,2 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Նրան Էնենդա, Նետստալ և Ռիդերն համայնքների միացումից հետո տարածքը հասել է 103,67 քառակուսի կիլոմետրի։

2017 թվականի դեկտեմբերի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 12,521, որի 24.9%-ը օտարերկրացիներ էին։

Ժողովրդագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքի բնակչության թվաքանակը պատմական ժամանակի ընթացքում կրել է հետևյալ փոփոխությունները[2].

Տարին Բնակչությունը Շվեյցարիայի քաղաքացիներ % Գերմանախոսներ % Բողոքականներ % Կաթոլիկներ
1554 մոտ. 1,550
1682 մոտ. 1,200
1777 մոտ. 2,400
1837 4,094
1850 4,082 3,960 86.0% 14.0%
1870 5,485 5,204 77.7% 22.6%
1888 5,357 4,968 98.1% 71.6% 28.0%
1900 4,877 4,424 97.5% 74.2% 25.6%
1910 5,123 4,471 94.8% 70.8% 28.7%
1930 5,269 4,858 97.7% 70.5% 29.2%
1950 5,724 5,376 96.2% 68.0% 31.4%
1970 6,189 5,215 86.9% 60.5% 38.9%
1990 5,728 4,723 86.1% 51.9% 42.4%
2000 5,556 4,379 86.0% 45.4% 37.7%

Քույր քաղաքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գլարուս (517m a.s.l., reference period 1981–2010)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Միջին բարձր °C (°F) 2.6
(36.7)
4.1
(39.4)
9.0
(48.2)
13.9
(57)
18.8
(65.8)
21.3
(70.3)
23.4
(74.1)
22.5
(72.5)
18.4
(65.1)
14.0
(57.2)
7.6
(45.7)
3.7
(38.7)
13.3
(55.9)
Միջին օրական °C (°F) −0.7
(30.7)
0.4
(32.7)
4.5
(40.1)
8.7
(47.7)
13.2
(55.8)
16.0
(60.8)
18.0
(64.4)
17.3
(63.1)
13.8
(56.8)
9.7
(49.5)
4.0
(39.2)
0.6
(33.1)
8.8
(47.8)
Միջին ցածր °C (°F) −3.6
(25.5)
−2.9
(26.8)
0.5
(32.9)
3.8
(38.8)
8.1
(46.6)
11.1
(52)
13.2
(55.8)
13.0
(55.4)
9.8
(49.6)
6.0
(42.8)
1.0
(33.8)
−2.2
(28)
4.8
(40.6)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 86
(3.39)
85
(3.35)
105
(4.13)
97
(3.82)
130
(5.12)
168
(6.61)
198
(7.8)
190
(7.48)
138
(5.43)
96
(3.78)
108
(4.25)
104
(4.09)
1506
(59,29)
Ձյան տեղումներ սմ (դյույմ) 32.7
(12.87)
29.9
(11.77)
14.4
(5.67)
0.5
(0.2)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0.7
(0.28)
10.9
(4.29)
31.5
(12.4)
120.6
(47.48)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) 10.6 9.4 12.3 11.9 13.8 14.2 14.6 14.6 11.7 9.7 10.9 10.5 144.2
Միջ. ձնառատ օրեր (≥ 1.0 cm) 5.7 4.9 3.7 0.3 0 0 0 0 0 0.1 1.8 5.1 21.6
% խոնավություն 82 78 73 68 71 74 75 78 81 81 82 83 77
Միջին ամսական արևային ժամ 61 68 88 124 152 153 171 155 106 86 59 51 1274
Տոկոս հնարավոր արևի լույս 43 46 46 44 44 44 48 48 51 50 41 37 46
աղբյուր: MeteoSwiss[3]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Amtliches Gemeindeverzeichnis der Schweiz published by the Swiss Federal Statistical Office (գերմ.) accessed 18 February 2011
  2. 2,0 2,1 Glarus in German, French and Italian in the online Historical Dictionary of Switzerland.
  3. «Climate normals Glarus (Reference period 1981−2010)» (PDF). Zurich-Airport, Switzerland: Swiss Federal Office of Metreology and Climatology, MeteoSwiss. 2014 թ․ հուլիսի 2. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 21-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գլարուս» հոդվածին։