ბრუნება
ბრუნება — სახელის ფორმაცვალება ბრუნვათა მიხედვით. ხორციელდება ფუძეზე აფიქსის დართვით ან შინაგანი ფლექსიის მეშვეობით. ბევრ ენაში ბრუნება რამდენიმეა: ერთი და იგივე ბრუნვა გამოხატულია ორი ან მეტი ნიშნით. ქართულ საგრამატიკო ტერმინოლოგიაში ბრუნების ბადლად იხმარებოდა აგრეთვე „კანკლედობა“.
ბრუნება ქართულში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ბრუნება ქართულში ერთია, ანუ ყველა სახელი იბრუნვის ერთი ნიმუშის მიხედვით, ბრუნვის ნიშანი მუდამ ერთია (ხმოვანფუძიან სახელებში ბრუნვის ნიშნებში ფონეტიკური ხასიათისაა).
თანხმოვანფუძიან სახელთა ბრუნება
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]| ბრუნვა | უკუმშველი სახელი | კუმშვადი სახელი (ტიპი I) | კუმშვადი სახელი (ტიპი II) |
| სახელობითი | სახლ-ი | წყალ-ი | ნიორ-ი |
| მოთხრობითი | სახლ-მა | წყალ-მა | ნიორ-მა |
| მიცემითი | სახლ-ს (ა)[1] | წყალ-ს (ა) | ნიორ-ს (ა) |
| ნათესაობითი | სახლ-ის (ა) | წყლ-ის (ა) | ნივრ-ის (ა) |
| მოქმედებითი | სახლ-ით (ა) | წყლ-ით (ა) | ნივრ-ით (ა) |
| ვითარებითი | სახლ-ად (ა) | წყლ-ად (ა) | ნივრ-ად (ა) |
| წოდებითი | სახლ-ო | წყალ-ო | ნიორ-ო |
ხმოვანფუძიან სახელთა ბრუნება
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]| ბრუნვა | კვეცადი სახელი | უკვეცელი | კუმშვად-კვეცადი სახელი |
| სახელობითი | ხე | გოგონა | ქვეყანა |
| მოთხრობითი | ხე-მ | გოგონა-მ | ქვეყანა-მ |
| მიცემითი | ხე-ს (ა) | გოგონა-ს (ა) | ქვეყანა-ს (ა) |
| ნათესაობითი | ხ-ის (ა) | გოგონა-ს (ი) | ქვეყნ-ის (ა) |
| მოქმედებითი | ხ-ით (ა) | გოგონა-თ (ი) | ქვეყნ-ით (ა) |
| ვითარებითი | ხ-ედ (ა) | გოგონა-დ (ა) | ქვეყნ-ად (ა) |
| წოდებითი | ხე-ვ/ო | გოგონა-ვ/ო | ქვეყანა-ვ/ო |
იხილეთ აგრეთვე
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 538.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ სავრცობი; გამოიყენება ევფონიისთვის