Қара сексеуіл

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Қара сексеуіл
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
(unranked) Қос жарнақтылар
Тұқымдасы: Алабұталар тұқымдасы
Тегі: Сексеуіл (Haloxylon)
Түрі: Қара сексеуіл
Екі-есімді атауы
Haloxylon aphyllum

Қара сексеуіл (лат. Haloxylon aphyllum) [1]алабұталар тұқымдасы, сексеуіл туысына жататын бұта.

Ботаникалық сипаты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Құрғақ затында 10,1-15,3% протеин, 16-,6-30,3% күл, 9,1-25,1% жасұнық, 1,6-2,3% май, 30,1-40,1% азотсыз экстрактивті заттар болады.
100 кг мал азығында 43,4-58,9 азық өлшемі, 7,1-10,9 кг сіңімді протеин бар.

Өсетін жері мен аймағы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақстанның шөлді аудандарында, әсіресе, Қызылорда, Жамбыл, Алматы және Оңтүстік Қазақстан облыстарында кездеседі. Құмды, сортаңды жерлерде, тақырда өседі.

Шаруашылықтағы қолданысы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қара сексеуілді түйе (жыл бойы) мен қой (күзде және қыста) жақсы жейді.[3]
Қара сексеуіл негізінен отынға пайдаланылады (қызуы мол).
Сусымалы құмды бекіту үшін оны қолдан егіп те өсіреді.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
  2. «Маңғыстау өсімдіктерінің каталогы», Ақтау, 2006;
  3. Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2