ناپۆلەۆن بۆناپارتە

ناپۆلەۆن بۆناپارتە
ناڤێ راستی	ناپولۆنە بوۆناپارتە
ژدایکبوون	ناپولۆنە بوۆناپارتە  15 تەباخ 1769  ئااججو (کەیانیا فرانسایێ)
مرن	5 گولان 1821  لۆنگوۆۆد حۆوسە
سەدەما مرنێ	کانسەرا مادەیێ (سەدەمێن سرووشتی)
جهێ گۆرستانێ	جاتهéدرالە سانت-لۆوس-دەس-Iنڤالدەس، ڤاللەیئۆ ف تهە تۆمب
حەڤوەلاتی	فرانسا
پەروەردە	Éجۆلە ملتارە (1784–)
پیشە	سیاسەتمەدار ارت جۆللەجتۆر یمپەراتۆر دەستهلاتدار ملتانت سەرۆکا/ێ لەشکەری
مەقام	ئەمپەرۆرئۆ ف تهە فرەنجه (1804–1814) فرەنجه جۆ-پرنجەئۆ فئا ندۆررا (1806–1812) ئەمپەرۆرئۆ ف تهە فرەنجه (1815–1815) فرست جۆنسول (1799–1804) مۆنارجهئۆ ف Iتالی (1805–1814)
حەڤژین	ژۆسéپهنە دە بەاوهارناس (پاریس، 1796–1809) مارە لۆوسە، دوجهەسسئۆ ف پارما (ئاوگوستنان جهورجه، 1810–1821)
پارتنەر	مارە والەوسکا پاولنە فۆورèس ئەملە کراوس ڤۆن وۆلفسبەرگ ئەلسابەته دە ڤاودەی ئەلéۆنۆرە دەنوەللە دە لا پلاگنە
زارۆک	ناپۆلەۆن II جهارلەس لéۆن ئالەخاندرە جۆلۆننا-والەوسک ئەوگەن مەگەرلە ڤۆن مüهلفەلد
دێ وو باڤ	جارلۆ بۆناپارتە  (باڤ) مارا-لەتزا بۆناپارتە  (دێ)
خزم	جامللۆ بۆرگهەسە، 6ته پرنجەئۆ ف سولمۆنا (برۆتهەر-ن-لاو) ستéپهانە دە بەاوهارناس (ادۆپتەد داوگهتەر) ئەوگèنە دە بەاوهارناس (ادۆپتەد سۆن) ناپۆلەۆن (نەپهەو)
مالبات	حۆوسەئۆ ف بۆناپارتە
خەلات	کنگهتئۆ ف تهەئۆ ردەرئۆ ف تهەئە لەپهانت ئۆردەرئۆ ف تهە وهتەئە اگلە کنگهتئۆ ف تهەئۆ ردەرئۆ ف تهە گۆلدەن فلەەجە ئۆردەرئۆ ف سانتئا ننا، 1ست جلاسس ئۆردەرئۆ ف ست.ئا ندرەو
بگوهێرە - ویکیدانەیێ بگوهێرە

ناپۆلەۆن بۆناپارتە، (1769-1821) یەک ژ مەزنترین سەرۆکێن فرانسایێ یێن پشتی شۆرەشا سالا 1789'انئە ، کو تامارئوو چەمکێن وێ د جڤاکا فرانسایێ دە ب جیه کر بوو. ناپۆلەۆن د 15'ێ گەلاوێژا 1769'ان ژ مالباتەکە یتالی یا خوەنەدان ل گراڤا کۆرسیکایێ هات جیهانێ، لگەل کو ژ مالا بۆناپارتە تو کەسی کارێ لەشکەریێ نە کری بوو ژی ناپۆلەۆن د شانزدەه سالیا خوە دە بوو سەرباز (انگۆ، لەوتەنانت). باڤێ وی جارلۆ پارێزەر بوو،ئوو ب دۆزا سەرخوەبوونا کۆرسیکایێ رە لە بکی بوو. لێ پشتی داگرکرنا کۆرسیکایێ ژئا لی فرانسایێ ڤە سالا 1768'انئوو ژ بەر کوئە و ب خوە ژ مالباتەکە خوەنەدان بوو، باڤێ وی تەڤلەئا ریستۆکراسیا (تۆرینا) فرانسایێ بوو،ئوو ب باندۆرا وی لاوێ خوە ناپۆلەۆن د بن سایا قرالێ فرانسایێ لۆوسێ خڤI'ان دە لئا مۆژگەها لەشکەری یا برەننە-لە-جهâتەاوئوو ل Éجۆلە ملتارە یا پاریسێ خوەندن.

خوەندنا ناپۆلەۆن یا سوپا د سالا 1785'ان دە هێڤش بو،ئوو بوو سەرباز II د بەشێ گولەبارانێ د سۆبارا فرانسایێ دە. پشتی کو شۆرەشا فرانسایێ دەست پێ کر، ناپۆلەۆن د سالا 1791ئا ن دە د پارێزەرێن نەتەوی یێن کۆرسیکایێ دە بوو سەرهەنگ (کۆلۆنی)، لێ پشتی کو کۆرسیکایێ سەرخوەبوونا خوە لەشکەرە کر، ناپۆلەۆن لگەل مالباتا خوە رەڤی فرانسایێئوو ل ور بوو کاپتانێ هێزەکە فرانسەوی یا کو باژارێ تۆولۆنێ دۆرپێچ کری بوو، ژ بەر کو تۆولۆن بئا لیکاریا گەمیێن بریتانیایێ ل دژی کۆمارا فرانسایێئوو شۆرەشا وێ دەرکەتبوو، ل ور ناپۆلەۆن بو شۆنگرێ سەرۆکێ بەشێ گولەبارانێ یێ کو بریندار کەتبوو،ئوو کاریئا لیکاریا بریتانیایێ بشکاندائوو هەروەها کاری تۆولۆنێ ژ نوو ڤە ڤەگەرینێ بنئا خاتیا فرانسایێ.

لئە نجاما ڤێ سەرکەفتنێ دە ناپۆلەۆن هات خەلاتکرنئوو دیارۆکا وی یا لەشکەری بلند بوو،ئا نگۆ د 24 سالییا خوە دە بوو سەرهەنگ. د سالا 1795'ان دە ناپۆلەۆن سەرپێچیک ل هەمبەر دەستهلاتا شۆرەشی ل پاریسێ تالانکر،ئوو پێ رە ژ ژۆسéپهنە دە بەاوهارناس زەوجی، یا کو یەک ژ ژنەبیێن قنارەیێ (گیۆتین)ئوو دیا دۆ زارۆکان بوو.

بارگەهێن دەست پێکئێ

د سالا 1796'ان دە ناپۆلەۆن بوو سەرۆکێ سۆبارا فرانسایێ لئی تالیایێ،ئوو گەلەک گەنەرالێن اوستری لگەل هژمارەکە مەزن ژ لەشکەرێن وان شکاندن، هەیا ئاوستریا مەجبوور ما کوئا شتیێ ژ ناپۆلەۆن بخوازە، لەورا پەیمانا جامپۆ فۆرمۆ هات مۆرکرن، یا کو ژ مەرجێن وێ هەمی هەرێمێن ژئا لیێ فرانسایێ ڤە هاتبوون داگرتن بدەست وێ دە بمینن.

ل باکورێئی تالیایێ ناپۆلەۆن قرالیا جسالپنە یا کو پاشێ ب ناڤێئی تالیان هات ناسکرنئا فراند،ئوو ژ بۆ خورتکرنا جهێ خوە ل فرانسایێ ناپۆلەۆن ب ملیۆنان گەنجینەیێن شەر شاندن پاریسێ.

بۆناپارتە ل مسرێ، ل گۆر وێنەیێ ژەان-لéۆن گéرôمە.

د سالا 1798'ان دە،ئوو د گاڤەکێئا رمانجا خوەئا ستەنگئوو لارکرنا بازرگانیا بریتانیایێ یا ب رۆژهلات رە، ناپۆلەۆن بارگەیەکە دەری رێکر مسرێ، یا کو وێ دەمێ د بن دەستێ ئۆسمانیان دە بووئوو کاریئە و داگرتا; لێ سەرکەفتنا ناپۆلەۆن پر درێژ نەکر، چمکی پشتی دەمەکە کورت گەمیێن بریتانی د بن سەرۆکاتییا نەلسۆن دە تەنگاڤا ئەبوو قیر دۆرپێچکرنئوو کارین گەمیێن فرانسا تەڤ بشەوتاندانا; لێئا ریشانێن (مەنەڤیێن) نالۆپەۆن هیچ نزم نەبوون لگەل کو تێکلیێن وی ب هکوومەتا ناڤەندی رە ل فرانسا قوتبوون. ناپۆلەۆن ب رێیا زانائوو یاساناسئوو لێکۆلینەرێن کو ب خوە رەئا نیبوون مسرێ پرئە زگەری ل ور چێکرن، بەری هەر تشتی بەنیتیئوو فەودالیزم راکرئوو دیرۆکا مسرا کەڤنارە ڤەکۆلاند، هەروەها ژ جیهانێ رە یەک ژ دەولەمەندترینئوو کەڤنترین شارستانیێن مرۆڤانتیێ پێشکێشکر.

پێ رە ناپۆلەۆن بارگەیەک شاند سووریێ تا رێ لئێ ریشێنئۆ سمانیان بگرە، لێ لگەل کو بارگەیا وی بنکەفتی بو; ناپۆلەۆن رسواتیک مەزن گهاندئۆ سمانیان دەما کو لەشکەرێن وان ب شێوەیەکی شەرمی شکاندن، د ڤێ ناڤبەرێ دە قۆمپلەیەک (پۆلت) ژئا لی رووسیا،ئا وستریائوو بریتانیا ل دژی فرانسا دهات چێکرن.

رۆلا ناپۆلەۆن ل فرانسایێ

پشتی ناپۆلەۆن نووچەیا هەڤپەیمانا دژبەرتیا فرانسا بهیست، وی بریار دا کو ڤەگەرە فرانسائوو گەنەرال کلéبەر بوو شۆنگرێ وی ل مسرێ. ل پاریسێ، ناپۆلەۆن بەشداری پلانک تێکبرنا هوکوومەتا فرانسا بو،ئوو لگەل هەڤالان دەستهلات خست دەستێ خوە. ب ڤی شێوەیی ناپۆلەۆن رێژیمەکی نوو دامەزراند،ئوو دەستوورا بنگەهین یا ڤی رێژیمی دەستەکی بێسینۆر دا سەرۆکێ رێژیم، بەلێئە وژی ناپۆلەۆن بوو، یێ کو وەک کۆنسۆلێ یەکەمین هات ناسکرن. د سالا 1802'ان دە دەستوورا بنگەهین هات دۆراندنئوو نڤیسا خوە یا نوو هێل دا ناپۆلەۆن وەک کۆنسۆل هەیا مرنێ،ئوو د سالا 1804'ان دەئە و وەک یمپەراتۆر هات بناڤکرن.ئە ڤ گوهەرتن ب تەرزەکی دلخوەش ژ گەلێ فرانسایێ ڤە دهاتن پەژراندن.

د سالا 1800'ی دە، ناپۆلەۆن جهێ خوە خورت کربو دەما کو چیایێن ئالپێ دەرباسکربوئوو ئا وستری ل مارەنگۆیێ شکاندبوون، پێ رە پەیمانائا شتیا ئەورۆپا یا گشتی مۆرکر، یا کو چەمێ رینێ وەک سینۆرێن رۆژهلات یێ فرانسایێ نیشان کر.

د سالا 1801'ان دە، ناپۆلەۆن کۆنکۆرداتا (لهەڤهاتنا) ب پاپایێ ڤاتیکانێ رە ژی دانیبو، یا کو دلساری ب دیوارا کاتۆلیک یا رۆمی رە بداوی کربو،ئوو ئا رامیا هوندر یا فرانسایێ ژی پاراست، پشتی هەلوەستا نەگاتیڤ یا دیوارا کاتۆلیک ژ شۆرەشا فرانسا.

حەمیئە زگەریێن کو ناپۆلەۆنئا فراندبوون ل فرانسا هاتن پێشوازیکرن، هەروەها هەمی دبستان کەتن بن کۆنترۆلا ناڤەندی یا هوکوومەتێ، سیستەما دادگەهان هێسانتر بوو،ئوو زاگۆنا فرانسایێ هات ستانداردکرن د جۆدە ناپۆلéۆن دەئوو شەش زاگۆنێن دی یێن کو مافێن سڤیل، ازادیائۆ لانئوو تاکەمافێن دی یێن کو شۆرەشا فرانسایێ ڤەخوەربوون پاراستن.

شەرئوو ڤەکرنێن ناپۆلەۆن

د سالا 1803'ان دە، بریتانیا ب کریارێن توند یێن ناپۆلەۆن هات تووژکرن،ئوو دئە نجامێ دە شەر د دەریایان دە ب فرانسا رە هات سەربۆریکرن،ئوو پشتی دۆ سالان رووسیائوو ئا وستریا هەڤپەیمانەک نوو ب بریتانیا رە دانین، لەورا ناپۆلەۆن سێورانێن (پلانێن)ئێ ریشکرنا بریتانیا چێکرنئوو لەشکەرێن خوە بەرڤە هێزێن رووسی-اوستری برێکرن،ئوو ئە و د جەنگا ئاوستەرلتزێ یا 2'ێ هەیڤا بەرچلەیا سالا 1805'ان دە شکاندن.

د سالا 1806'ان دە، ناپۆلەۆن قرالیا ناپۆلیێ داگرتئوو برایێ خوە یێ مەزن ژۆسەپه کر قرالێ وێ، پێرە ناپۆلەۆن کۆمارا حۆلاندێ گوهارت قرالیا حۆلاندێئوو برایێ خوە لۆوس کر قرالێ وێ، پاشێ بەرێ خوە دا میریتیێن المانیئوو ل ور کۆنفەدەراسیۆنا رینێ دامەزراندئوو خوە کر پارێزەرێ وێ.

تەرزئوو کریارێن ناپۆلەۆن بهنا پرووسیا (میریتیا المانی یا تەڤ مەزن) تەنگکر، لەورا پرووسیا بەرێ خوە دا رووسیائوو ڤێ رە هەڤپەیمانەک دانی بووئێ ریشکرنا کۆنفەدەراسیۆنا کو ناپۆلەۆن دامەزراندی، لێ ناپۆلەۆن هەردو لەشکەرێن پرووسیئوو رووسی لپەیهەڤ ل جەنگێن ژەنا، ئاوەرستäدتئوو فرەدلاند پەلخاندنئوو پەیمانا تلستێ ب ئالەکساندەرێ I دانی، یا کو ناپۆلەۆن تێدە میریتیا پرووسیا بچووکتر کر.

بۆ قوتکرنا تێکلیێن بریتانیا بئە ورۆپایێ رە، ناپۆلەۆن پەرگالێ "سیستەما کۆنتینەنتال" دامەزراند،ئوو ب رێیا وێ دۆرپێچەکئا بۆری ل دژی بازرگانیا بریتانیا بئە ورۆپایێ رە دانی،ئوو ژ بەر کو پۆرتووگالئوو سپانیا دەستەکێن بریتانیا بوون، ناپۆلەۆن د سالێن 1807'انئوو 1808'ان دەئە و هەردو داگرتنئوو دەستهلاتیا وان ل برایێ خوەئوو خەزوورێ خوە بەلاڤکرن،ئا نگۆ برایێ وی ژۆسەپه بو قرالێ سپانیایێئوو خەزوورێ وی شۆنا ژۆسەپه ل ناپۆلیێ گرت.

"شکاندنا سەریهلدانا 3'یێ گولانێ" ل مادریدێ (سپانیا)، ل شەرێ نیڤگراڤا پیرەنەیێ ب هەزاران سڤیلێن سپانی ژ هێلا لەشکەرێ فرانسی ڤە هاتن کوشتن، فرانجسجۆ دە گۆیا (1818).

گەلێ سپانی ب بەرخوەدانەکە چەکداریا توند پێشوازیا گهیشتنا ژۆسەپه یا سپانیایێ کر، ڤێچا هەموو سەرکەفتنێن ناپۆلەۆن ل ور تشتەکی رێژەیی بوون،ئا نگۆ ڤێ بەرخوەدانێ یا کو پاشێ ب ناڤێ شەرێ نیڤگراڤا پیرەنەیێ (ان ژی "پەنینسولار") هاتبوو ناسکرن، بئا لیکاریا بریتانیا ژ گەریلایێن سپانی رە پێنج سالان بەردەوام کرئوو 300.000 لەشکەر لگەل هەژمارەکە دراڤی نەدیار ژ فرانسایێ داقرتاند. بەلێئە ڤ قامووشا کو پشتائی مپەراتۆریا فرانسایێ بریبو، چمکی پشتی ڤێ زیانێ فرانسا نەما کاربوو خوە ژ نوو ڤە وەک بەرێ راکە سەر لنگانئوو هێدی هێدی هەمووئی مپەراتۆریا فرانسی هلوەشیا.

د سالا 1809'ان دە ناپۆلەۆنئا وستری جارک دی ل واگرامێ شکاندنئوو هەرێمێن یلیری (یێن کو نها بەشەک ژ کرۆاتیا، سەربیائوو بۆسنیا-حەرزۆگۆڤینا نە) خستن ناڤئی مپەراتۆریا خوە، پێ رە دەولەتۆکێن پاپایی هلوەشاندن. د ڤێ ناڤبەرێ دە ناپۆلەۆن ژنا خوە ژۆسéپهنە بەردائوو ب کەچائی مپەراتۆرێئا وستریایێ ژ مالباتا حابسبورگ مارە لۆوسە دوشەسا پارمایێ ڤە زەوجی، ب ڤی شێوەیی ناپۆلەۆن مالباتا خوە ب یەک ژ کەڤنترین مالباتێن دەستهلاتدار یێن لئە ورۆپایێ ڤە گرێدا.

ئارمانجا ناۆپلەۆن ژ ڤێ گرێدانێئە و بوو کو زارێ خوە یێ د سالا 1811'ان دە هاتبوو دنێ ژئا لیێ میریتیێن کو وی دامەزراندبوون ڤە بێ پەژراندن. لگەل ڤێ سەرکەفتنێئی مپەراتۆریا ناپۆلەۆن ژی د وێ سالێ دە گهیشت فرەهتر سینۆرێن خوە، پشتی خستنا برەمەنئوو لüبەجک لگەل حۆلاندێ ناڤئی مپەراتۆریێ.

رۆلا ناپۆلەۆن لئە ورۆپایێ

ل قرالیێن کو ناپۆلەۆن لئە ورۆپا دامەزراندبوو زاگۆنا ناپۆلەۆنی (ب فرانسی: جۆدە ناپۆلéۆن) هات بکارانین. فەودالیزمئوو بەنیتی هات راکرن،ئا زادیائۆ لان ژ بلی سپانیا ل هەموو قرالیان هات بەلاڤکرن. ژ هەر قرالیەکێ رە دەستوورەکی بنگەهین هات دایین، تێدە مافێ دەنگدانێ ژ مێران رە پاراستی بوو، هەروەها تەرزێ پەرگالێ فرانسایێ ل وان قرالیان ژی بەلاڤ بوو. باندۆرائە زگەریێن ناپۆلەۆن ل ڤان قرالیان بەردەوام کر هەیا کو گەل ژ وان ب دوور کەت دەما کو زۆردەستیا ناپلەۆن د کۆمکرنا باجانئوو سەربازا لەشکەری دە دیار بوو، لێ گەلێ وان قرالیان تو جاری سوودا ژ زاگۆنێن ناپۆلەۆن گرتنە نادارنەکرن.

مەرڤێنئە حمئەق، تمۆتم بەهسا بەرێ دکن، یێن دین، بەهسا پاšەرۆژێ، لێ یێنئا قل، بەهسا نها دکن. ناپۆلەۆن بۆناپارت

ڤەمراندنا چرا ناپۆلەۆن

شەرێ واتەرلۆۆیێ د سالا 1815'ان دە چێبوویە، ل گۆر تابلۆیا هونەرمەندێ فرانسی جلéمەنت-ئاوگوستەئا ندرەوخ.

د سالا 1812'ان دە، ناپۆلەۆنێ کو هەڤپەیمانا خوە بئا لەخاندەر I رە تێکچوو،ئێ ریشەکە مەزن ل دژی رووسیایێ دەستپێ کر، لێ پشتی دەمەکە کورت ناپۆلەۆن ژ ور کشی ژ بەر زیانێن مەزن یێن کو گهیشتن سۆبارا وی ل مۆسکۆوێ.

تێکچوونا ناپۆلەۆن ل رووسیا وێرەکیائە ورۆپیان دەرخست هۆلێ،ئا نگۆئە و ل دژی ناپۆلەۆن بوون یەک، لێ لگەل کو ناپۆلەۆن ب شێوەیەکی بێهەمپا شەرێ وان کر; جیاوازی د ناڤبەرا ناپۆلەۆنئوو گەنەرالێن وی دە تشکی ژێنەرەڤبوو. د سالا 1814'ان دە شێورمەندێن ناپۆلەۆن نەرازیبوونا خوە ل هەمبەر بەردەوامیا شەر دیارکرن، پشتیئە ورۆپیان بەردانا ناپۆلەۆن یا دەستهلاتێ ژ لاوێ خوە رە نەپەژراندن، ناپۆلەۆن ژ نشکا ڤەئوو ب شێوەیەکی بێمەرجی دەستهلات بەردائوو ل گراڤا ئەلبا ل دەریایا سپی هات کۆچکرن. پیرەکا ناپۆلەۆن مارە لۆوسەئوو لاوێ وی ل شۆن باڤێ وێئی مپەراتۆرێئا وستریایێ کەتن زیندانێ، ناپۆلەۆن نەمائە و جارک دی دیتن.

خویایە کو بهنا ناپۆلەۆن ل کۆچبەریێ تەنگ بوو، ڤێچا د سالا 1815'ان دە ژ گراڤائە لبا رەڤیئوو گهیشت فرانسایێ. ل پاریسێ ناپۆلەۆن دلێئە و لەشکەرێن کو هاتبوون وی بنچاڤ بکن دزی،ئوو ژ نوو ڤە دەستهلات کر بن دەستێ خوە. بۆ دلێ هەمی خەلکێ فرانسایێ ژ نوو ڤە داگرە، ناپۆلەۆن دەستوورەکی بنگەهین نووئوو دەمۆکراتیکتر دانی، هەروەها جەنگینێن ناپۆلەۆن یێن کەڤن ل دۆر وی کۆم بوونئوو دەستەکا خوە ژێ رە دیار کرن.

ئارامگەها ناپۆلەۆن ل لەس Iنڤالدەسێ (پاریس).

ناپۆلەۆن د دەستپێکێ دە بانگائا شتیێ لئە ورۆپیان کر، لێ وان ل ناپۆلەۆن وەک مرۆڤەکێ دەرزاگۆن دنێرین، ژ بەر وێ بانگا وی رەدکرن. بیهنا ناپۆلەۆن پر تەنگبووئوو بریار دا کوئە ورۆپیان پێشبکە، دئە نجامێ دە وی بارگەهەکە مەزن رێکر بەلگیایێ، بارگەها کو ب شکەستنا وی د جەنگا واتەرلۆۆیێ 18'ێ هەزیرانا سالا 1815'ان دە هێڤشبوو. ل پاریسێ جەماوەرێ فرانسایێ ل بەر ناپۆلەۆن گەرین کو دەست ژ شەر بەرنەدە، لێ سیاستمەدارێن فرانسی دەستەکا خوە ژ ناپۆلەۆن کشاندن، لەورا ناپۆلەۆن رەڤی رۆجهەفۆرتێ. ل ور ناپۆلەۆن ژئا لی سەرۆکێ هێزا بریتانی یا شەرێ واتەرلۆۆیێ، بەللەرۆپهۆن ڤە هات بنچاڤکرن،ئوو ڤێ جارە کۆچبەری هەرێمەکە پر دوور بوو، تا نکاربە جارک دی ڤەگەرە، هەرێما کۆچبەریا وی گراڤا سانت حەلەنا ل باشووری گرساڤا ئاتلانتیک بوو. ناپۆلەۆن ل ور هەیا مرنا خوە د 5'ێ گولانا سالا 1821'ێ دە ما، پێ رە ب دەمەکێ لاشێ ناپۆلەۆن ڤەگەری فرانسایێئوو د گۆرستانا Iنڤالدەسێ دە بئا رامی رازبوو.

راستی ناپۆلەۆن وەک فەرەزیک لەشکەری، سیاسیئوو ئە زگەرڤانی ب لاشێ خوە چوو، لێئە و وەک نیشانئوو سەمبۆلا ژێهاتنئوو وێرەکیێ تا رۆژائی رۆ نە تەنێ د هشێ فرانسیان دە، لێ د هشێ هەمو ژیانێ دە دژی.

ناپۆلەۆن، د دەما دانینا تاجێ دا، بەرەواژی دەبێن بەرێ کو ل مەراسمێ، پۆپ دهاتئوو تاجا زێرین دایددا سەرئی مپەراتۆر،ئە و بخوە تاج دانی سەر خوەئوو ب ڤێ یەکێ دا زانین کوئە و بخوە بوویە پادیšاه نەک ب فەرمانئوو داخوازا خودێ.

تو جار ژ یێن کو ل دژی وە نە نەترسن

بەلکە ژ یێن کو ب وە را نە لێ قەت نەوێرن ڤێ یەکێ بێژن وەئوو دترسن کو وێ بینن زمێن، خۆف بکن.

ناپۆلéۆن بۆناپارتە