Naar inhoud springen

Calvinisme

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


't Calvinisme is 'ne vörm vaan gerifformeerd-Prottestant christendom die veurkump oet de lier vaan Johannes Calvijn, 'ne Franco-Zwitserse theoloog. In de jaore daarteg vaan de zestienden iew publiceerde dee werke boe-oet zien lier voortkaom. Die lier woort boete in deile vaan Zwitserland populair in Fraankriek, Sjotland en de Nederlen. 't Calvinisme en de oonderdrökking daovaan door de Spaonse inquisitie waor eine vaan de reies veur 't oetbreke vaan d'n Tachtegjaoregen Oorlog, en woort in de Rippubliek de eineg touwgestande religie.

In de negentiende en twintegsten iew versplinterde 't Nederlands calvinisme in ummer nui struiminge, boevaan de veurnaomste houfstruim de Hervörmde Kerk en de Geriffomeerde Kèrk waore. In 2004 vereinegde inkel tientalle struiminge ziech in de PKN, de Prottestantse Kèrk in Nederland, boebij ouch de lutherane ziech aonslote. De mier orthodoxe gemeinsjappe verworpe die fusie en bleve apaart of sjeide ziech obbenuits aof.

De lier vaan Calvijn is seveer en sober. Zo sjrijf ze predestinatie en èrfzun veur, en wijs ze de meiste vaan de sacreminte en de liturgie aof. Gemeintezaank naom in Nederland 'n ummer veurnaomer plaots in, vaanaof midde zeventienden iew begeleid mèt örgel. 't Calvinisme weurt in Limbörg weineg beleje, meh de Mestreechse Janskèrk is wel calvinistisch.