မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ဟရိဘုဉ္ဇယ

နူ ဝဳကဳပဳဒဳယာ
Hariphunchai
ဟာရိဘုဉ္ဇယျ
Hariphunchai, Haripunjayaဒတန်
ဍုင်ဇၞော် Lamphun
ကွေတ်ဘာသာ Theravada Buddhism
အလဵုအသဳ Monarchy


ဗီုရုပ်ကျာ်စာမ္မဒေဝဳ မသြိုၚ်လဝ်နကဵုတၟအ်ဝါန်။ အတိုၚ်ဝၚ်ကျာ်မ္ဂး ကာလဨကရာဇ်ဗြဴတၠညးစာမ္မဒေဝဳစုတိတုဲ ဇုတ်ညးဂှ် သၠိုၚ်စုတ်လဝ် ပ္ဍဲစေတဳဝွံရ။ ပ္ဍဲကျာ်ဝွံ ဂွံဆဵုကေတ် လိက်တၟအ်မန်မွဲတၞး မချူလဝ် ပရူသၟိၚ်သဝွါဓိသိဒ္ဓိ မပဠေဝ်လဝ်ကျာ်ဝွံရ။

ဟာရိဘုဉ္ဇယျ (ဍုၚ်ဇၞော်မန်တြေံ မၞုံပ္ဍဲဍုၚ်သေံ ဗဒါဲဍုၚ်ဇၚ်မာဲ) (Thai: หริภุญชัย, Khmer: ហរិបុញ្ជ័យ Hariponhchey, in turn from Pali: Haribhuñjaya)ဍုၚ်မန်ဒွါရဝတဳဂှ် ၜိုတ်အေဒဳ (၆) ဗွဝ်ကၠံဂှ် ဒြဟတ်ဇၞော်ဗွဲမလောန်ကီုလေဝ် စိုပ်ၜိုတ်အေဒဳ (၈) ဗွဝ်ကၠံ လပါ်လက်ကရဴဂှ်မ္ဂး လပါ်ဗမံက်ဂှ် ခမေန်၊ လပါ်သၟဝ်ကျာဂှ် သေံ ဍိုက်ဗတိုက် ဟိုတ်နူအသိၚ်ပၞာန်ၜါလပါ်ဂှ်တုဲ ဍုၚ်မန်ဒွါရဝတဳဂှ် ဒြဟတ်ဍိုန်စှ်ေအာရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် စဵုကဵုစိုပ် အေဒဳ ၜိုတ် (၁၁) ဗွဝ်ကၠံဂှ် နဒဒှ်ဍုၚ်ဗၠးၜးမွဲ တန်တဴကၠုၚ်လဝ်ရ။ ကြဴနူဂှ် ဍုၚ်ဇၞော်မန်လာမ်ဖုန် မၞုံလပါ်သၟဝ်ကျာဂှ် ဆက်မြဟ်မြဴကၠုၚ် နဒဒှ်ဍုၚ်ဗၠးၜးမွဲရ။ ဍုၚ်ဂှ် ဟာရိဘုဉ္ဇယျ လေဝ် ညးကော်ခဴစကီုရ။

စပ်ကဵုဍုၚ်မန် ဟာရိဘုဉ္ဇယျတုဲ ဂွံဆဵုကေတ် လိက်ဝၚ်ၜါကၞပ် မချူလဝ် နကဵုဘာသာပါဠိရ။ လိက်ဇိနကာလမာလဳပကရဏံ ကဵု လိက်စာမ္မဒေဝဳဝံသ။ အတိုၚ်လိက်ဝၚ်တအ်ဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်သာသနာ ၁၂၀၄ သက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၂၂ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန်ပေၚ်ဂှ် ရသိမၞုံယၟုဝါသုဒေဝ ပ္တန်ဍုၚ်ဟာရိဘုဉ္ဇယျရ။ ပတန်ဍုၚ်တုဲ ရသိဂှ် အာတ်တၞောဝ်သၟိၚ် သွက်ဂွံပကၚ်ရၚ်ဍုၚ် ဇရေၚ်သၟိၚ်စက္ကဝတ္တိရာဇာ မဒှ်ဨကရာဇ်ဍုၚ်ဒွါရဝတဳ မပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်ဇၞော်လပ်ဗူရဳရ။ သၟိၚ်စက္ကဝတ္တိရာဇာဂှ် ဗလးနၚ်ကဵု ကောန်ဝုတ်ဇကု မိစမ္မာဒေဝဳ သွက်ဂွံ ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ဟာရိဘုဉ္ဇယျရ။

ဝှာင်:Buddha Statue inscribed in Mon 13thAD.jpg
ကျာ်တိ မဂွံဆဵုကေတ် နူကဵု ဟာရိဘုဉ္ဇယျ မချူလဝ် လိက်မန် ခေတ် ၁၃ ဗွဝ်ကၠံလပါ်စ။ နာဲဗဳထဝ်မန်ဇြာ ဗှ်ကၠာဲလဝ် အဓိပ္ပါယ်။

ယၟုသၟိၚ် မပကၚ်ရၚ်ကၠုၚ် ဍုၚ်ဟာရိဘုဉ္ဇယျ အတိုၚ်မကၠုၚ်နူ လိက်ဇိနကာလမာလိနဳ

(၁) စာမ္မဒေဝီ
(၂) မဟာယသ
(၃) ကုမည
(၄) ရုဒန္တ
(၅) သောဏမဉ္ဇုသ
(၆) သံသာရ
(၇) ပဒုမ
(၈) ကုလဒေဝ
(၉) မဟာရာဇ
(၁၀) လက္ခုန္ဒြိယ
(၁၁) ကုလဒေဝ
(၁၂) နောကရာဇ
(၁၃) ဒလရာဇ
(၁၄) ဂုတ္တရာဇ
(၁၅) သေလရာဇ
(၁၆) ယုဝရာဇ
(၁၇) ဗြဟ္မန္တ
(၁၈) မုကသရာဇ
(၁၉) တြာဗက
(၂၀) ဥစ္ဆိတ္တစက္ကဝတ္တိ
(၂၁) ကမ္ဗလ
(၂၂) စက္ကဝတ္တိ
(၂၃) ဝါသုဒေဝ
(၂၄) ညေယျလ
(၂၅) မဟာရာဇ
(၂၆) သေလရာဇ
(၂၇) ကဉ္စနရာဇ
(၂၈) ဇိလၚ်္က
(၂၉) ဗန္ဓုလ
(၃၀) ဣန္ဒဝရ
(၃၁) ဒိတ္တရာဇ
(၃၂) အာဒိစ္စရာဇ
(၃၃) ဓမ္မိကရာဇ
(၃၄) ရထရာဇ
(၃၅) သဗ္ဘာသိဒ္ဓိ
(၃၆) ဇေဋ္ဌရာဇ
(၃၇) စကျေကရာဇ
(၃၈) တွာညရာဇ
(၃၉) ဂၚ်္ဂါရာဇ
(၄၀) သိရိပုညရာဇ
(၄၁) ဥဒေနရာဇ
(၄၂) ဗန္တောညရာဇ
(၄၃) ဒေယျမစ္စ
(၄၄) အာတန္နရာဇ
(၄၅) ဟွာမရာဇ
(၄၆) တရၚ်္ဂါလ
(၄၇) ညောတ္တရာဇ
(၄၉) ညဳပါရာဇ