Universiti Dhaka
ঢাকা বিশ্ববিদ্যালয় | |
 Logo Universiti Dhaka | |
| Latin: Universitas Dacca | |
Nama lama | University of Dacca (1921–1982) |
|---|---|
| Moto | শিক্ষাই আলো |
Moto dalam Bahasa Melayu | Pendidikan adalah cahaya "Education is light" (Latin: Educere Est Lux) |
| Jenis | Awam |
| Ditubuhkan pada | 1921 |
| Penggabungan |
|
| Canselor | Presiden Bangladesh |
| Naib Canselor | ASM Maksud Kamal |
Staf akademik | 2,156+[1] |
Staf pentadbiran | 3,887[2] |
| Pelajar | 46,150+[1] |
| Siswazah | 30,000+[3] |
| Ijazah/Sarjana | 9,362+[3] |
| 974+[3] | |
Pelajar lain | 269+[3] |
| Alamat | Shahbag , , 1000 , Bangladesh 23°43′59″N 90°23′28″E / 23.73306°N 90.39111°E |
| Kampus | Bandar |
| Warna | Biru Laut dan Merah |
| Laman sesawang | www |
Universiti Dhaka (Benggali: ঢাকা বিশ্ববিদ্যালয়, rumi: Ḍhākā biśbabidyālaẏa; juga dikenali sebagai Dhaka University atau DU) ialah universiti penyelidikan awam yang terletak di Dhaka, Bangladesh. Ia ditubuhkan pada tahun 1921 sebagai Universiti Dacca dan ia merupakan universiti aktif tertua di Bangladesh.[4][5]
Universiti ini diasaskan pada 1921 di bawah Akta Universiti Dacca 1920 Majlis Perundangan India.[6] Nawab Bahadur Sir Khwaja Salimullah, yang mempelopori universiti di Dhaka, menyumbangkan 600 ekar tanah dari ladangnya untuk tujuan ini. Ia dimodelkan berdasarkan universiti British.[7] Pada masa ini ia merupakan universiti penyelidikan awam terbesar di Bangladesh, dengan jumlah pelajar seramai 46,150 orang dan fakulti seramai 1,992 orang.
Ia telah memberikan sumbangan besar kepada sejarah moden Bangladesh.[7][8][9][10] Selepas Pemisahan India, ia menjadi titik tumpuan gerakan progresif dan demokratik di Pakistan. Pelajar dan gurunya memainkan peranan penting dalam kebangkitan nasionalisme Bengali dan kemerdekaan Bangladesh pada tahun 1971.[11]
Alumni Universiti Dhaka termasuk Satyendra Nath Bose, terkenal dengan statistik Bose–Einstein dan teori kondensat Bose–Einstein, Muhammad Yunus (pemenang 2006 Hadiah Keamanan Nobel, perintis kredit mikro), Muhammad Shahidullah, Natyaguru Nurul Momen Perintis aktiviti Kebudayaan & Teater Universiti Dhaka (Beliau adalah pelajar DU & kemudiannya seorang guru), Serajul Islam Choudhury (intelek dan penulis awam terkemuka negara), Mohammad Ataul Karim (ahli fizik), Buddhadeb Bose (abad ke-20 Penyair Bengali) dan Sheikh Mujibur Rahman (bapa pengasas Bangladesh).
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Sebelum Universiti Dhaka ditubuhkan, berhampiran kawasannya adalah bekas bangunan Kolej Dhaka yang bergabung dengan Universiti Calcutta. Pada tahun 1873 kolej ini telah dipindahkan ke Taman Bahadur Shah. Kemudian ia beralih ke Dewan Curzon, yang akan menjadi institut pertama universiti.[12]
Penubuhan universiti itu adalah pampasan bagi pembatalan Partition of Bengal 1905. Pembahagian itu telah menjadikan Bengal Timur dan Assam majoriti Islam sebagai wilayah berasingan, dengan Dhaka sebagai ibu kotanya. Seluruh Liga Muslim India, yang baru ditubuhkan di Dhaka, menyokong penuh langkah itu.
Walau bagaimanapun, pembahagian tersebut telah dimansuhkan pada tahun 1911 kerana tentangan teruk daripada Kongres Kebangsaan India dan Hindu Bengali. Sangat terluka dengan keputusan pembatalan partisi Bengal, delegasi Islam yang diketuai oleh Nawab Sir Khwaja Salimullah Bahadur, Nawab Dhaka ketika itu menuntut sebuah universiti ditubuhkan di Dhaka. Untuk menenangkan majoriti umat Islam di Bengal Timur, Lord Curzon bersetuju dan mengisytiharkan bahawa sebuah universiti sebagai pusat kecemerlangan akan ditubuhkan di Dhaka. Nawab Sir Salimullah, yang mempelopori universiti di Dhaka, menderma 600 ekar tanah dari ladangnya untuk tujuan ini.[13]
Pada tahun 1913, pendapat umum telah dicipta sebelum skim universiti diberikan bentuk terakhirnya. Setiausaha negara meluluskannya pada Disember 1913.[12] Naib canselor pertama universiti itu, Philip Joseph Hartog, bekas pendaftar akademik Universiti London selama 17 tahun dilantik.[14]
Ditubuhkan pada tahun 1921 di bawah Akta Universiti Dacca 1920 Majlis Perundangan India, ia dimodelkan mengikut universiti British. Lord Ronaldshay, Gabenor Bengal antara 1917 dan 1922, adalah canselor pertamanya. Beliau melantik Nawaab Syed Shamsul Huda sebagai ahli seumur hidup universiti itu. Atas saranan Huda, Lord Ronaldshay melantik Ahmad Fazlur Rahman sebagai provos.[15]
Aktiviti akademik bermula pada 1 Julai 1921 dengan 847 pelajar[16] bersama-sama dengan 3 fakulti: Seni, Sains dan Undang-undang; 12 jabatan: Sanskrit dan Bengali, Inggeris, Pendidikan, Sejarah, Arab dan Pengajian Islam, Parsi dan Urdu, Falsafah, Ekonomi dan Politik, Fizik, Kimia, Matematik, dan Undang-undang; dan 3 asrama untuk pelajar: Dewan Muslimin Salimullah, Dewan Dacca dan Dewan Jagannath.[17]
Pada tahun 1936, universiti menganugerahkan ijazah kedoktoran kehormat kepada Jagadish Chandra Bose, Jadunath Sarkar, Sarat Chandra Chattopadhyay, Allama Iqbal dan Rabindranath Tagore.[18]
Universiti itu memainkan peranan penting dalam Pergerakan Bahasa Bengali apabila orang Benggali bergabung untuk menentang Urdu sebagai bahasa rasmi tunggal di Pakistan Timur.
Universiti Dhaka adalah tempat utama pergerakan itu bermula dengan pelajar menyertai dan memprotes Kerajaan Pakistan. Kemudian beberapa pelajar dibunuh di tempat Shaheed Minar berdiri hari ini. Selepas kejadian itu, Bengali telah dipulihkan sebagai bahasa rasmi.[19]
Pada 18 Julai 2024, pihak berkuasa di Universiti Dhaka utama mengumumkan penutupan institusi itu selama-lamanya selepas protes berterusan menuntut pembaharuan dalam sistem kuota dalam pekerjaan kerajaan bertukar menjadi ganas dan menyebabkan sekurang-kurangnya enam orang, termasuk tiga pelajar, terkorban di seluruh negara.[20][21]
Orde Universiti Dacca, 1973
[sunting | sunting sumber]Orde Presiden No. 11 tahun 1973 membentuk semula dan menyusun semula Universiti Dhaka untuk menambah baik pengajaran dan penyelidikan yang disediakan dan pentadbiran selepas perang Kemerdekaan 1971. Sepanjang perintah ini, perkataan Dhaka telah digantikan dengan perkataan Dacca oleh seksyen 2 Akta Undang-undang Universiti (Pindaan), 1987 (Akta No. XXXVI 1987).[22]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b "Annual Report 2015". University of Dhaka. m/s. 132. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-12. Dicapai pada 2016-02-26.
- ^ ৪১তম বার্ষিক প্রতিবেদন [41st Annual Report]. University Grants Commission (dalam bahasa Bengali). Diarkibkan daripada yang asal pada 5 March 2016.
- ^ a b c d "Annual Report 2015". University of Dhaka. m/s. 95. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-12. Dicapai pada 2016-02-26.
- ^ "Bangladesh: Dhaka University listed among 350 top universities of Asia | Indiablooms – First Portal on Digital News Management". Indiablooms.com (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2023-05-29. Dicapai pada 2023-05-29.
- ^ "University of Dhaka". U.S. News & World Report. Diarkibkan daripada yang asal pada 2023-07-14. Dicapai pada 2023-05-29.
- ^ "Dacca University Act". old.du.ac.bd (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2023-05-29. Dicapai pada 2023-05-29.
- ^ a b "DU Day". Banglanews24.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 Disember 2013. Dicapai pada 26 November 2013.
- ^ "Mukherjee 'emotional' while receiving degree in Dhaka". The Economic Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-01-04. Dicapai pada 4 January 2014.
- ^ "In Loving Memory of Samson H. Chowdhury,one of the greatest entrepreneurs the world has ever known". Worldfolio – AFA PRESS. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 January 2019. Dicapai pada 4 January 2014.
- ^ "Nawab Ali Chowdhury National Award, 2013". The News Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-01-07. Dicapai pada 4 January 2014.
- ^ Alam, Fakrul (2021-07-03). "The University of Dhaka and the Birth of Bangladesh". The Daily Star (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-04-29.
- ^ a b Miah, Sajahan (2012). "University of Dhaka". Dalam Sirajul Islam and Ahmed A. Jamal (penyunting). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (ed. Second). Asiatic Society of Bangladesh. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-07-01. Dicapai pada 2015-08-05.
- ^ "Khwaja Salimullah". World History. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 August 2019. Dicapai pada 14 May 2015.
- ^ "History of the Formation of Dhaka University". Diarkibkan daripada yang asal pada 31 July 2015. Dicapai pada 10 February 2016.
- ^ Khan, Muhammad Mojlum (2013). The Muslim Heritage of Bengal. Kube Publishing Ltd. m/s. 252. ISBN 978-1-84774-059-5. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-08-18. Dicapai pada 2018-10-05.
- ^ "University Of Dhaka marks 96 years of glory", The Daily Star, diarkibkan daripada yang asal pada 2017-07-09, dicapai pada 2017-07-06
- ^ "Prospectus of University of Dhaka 2008" (PDF). University of Dhaka. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 14 November 2012. Dicapai pada 16 July 2016.
- ^ "Prof. Razzak: Anti-hero, mentor". The Daily Star (dalam bahasa Inggeris). 20 August 2011. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 November 2017. Dicapai pada 19 November 2017.
- ^ "Language Movement". Banglapedia – The National Encyclopedia of Bangladesh. Asiatic Society of Bangladesh. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Mac 2016. Dicapai pada 10 Februari 2016.
- ^ "Dhaka University closed indefinitely; students asked to vacate dorms amid violence over job quota".
- ^ "Dhaka University closed indefinitely; students asked to vacate dorms".
- ^ "The Dhaka University Order, 1973 (President's Order)". bdlaws.minlaw.gov.bd. Diarkibkan daripada yang asal pada 2023-06-06. Dicapai pada 2023-06-06.