Rotterdam nog mooier maken

Hoe doe je dat?

Harold Verhagen van InRotterdam had een openhartig interview met Nanne de Ru, architect en oprichter van Powerhouse Company en RED Company

Rotterdam is rauw, heeft een ziel. De stad is ook volop in verandering. Wil je weten hoe de metamorfose in Rotterdam zich de komende jaren gaat voltrekken? Dan kun je het beste met een architect in gesprek gaan die een sterke visie heeft op de toekomst en aan de basis staat van vier toonaangevende gebouwen die de skyline van Rotterdam de komende jaren nog mooier maken. Een openhartig gesprek met architect Nanne de Ru.

DEEL I: EVEN VOORSTELLEN

Wat vind je het mooiste in Rotterdam? 

Het is een stad die een ongeschreven toekomst heeft, er zijn veel plekken waar je kan vernieuwen. Met name de haven zelf vind ik mooi, daar zit veel potentie.  

Wie ben je, waar kom je vandaan en wat drijft je? 

Ik ben 44 jaar, geboren in de Betuwe en als kind opgegroeid in Californië. Daarna HTS gedaan en het  Berlage instituut voor architectuur. Inmiddels wonen we al weer 22 jaar met ons gezin, allemaal grote Feijenoord-fans, in Rotterdam. Na twee jaar bij Rem Koolhaas gewerkt te hebben ben ik, vijftien jaar geleden, gestart met architectenbureau Powerhouse Company waar nu 110 mensen werken in Rotterdam, Oslo, München en Beijing.

“Verantwoordelijkheid nemen, is het belangrijkst”

Als architect wordt ik gedreven door mooie gebouwen. Elegantie moet je niet alleen van buiten kunnen zien, maar ook van binnen beleven. Mijn passie is om een goed gebouw van hoge kwaliteit te maken dat voor iedereen geschikt is. Wat ik het mooiste vind in mijn werk is het verbinden van alle disciplines. Ik ben een generalist en geloof dat als je mooie gebouwen wilt realiseren, je verantwoordelijkheid moet nemen voor alle aspecten. Ik geloof in full service en daarom heb ik vijf jaar geleden met Niels Jansen projectontwikkelaar RED Company opgericht.

DEEL II: OVER HET WERKEN BIJ POWERHOUSE COMPANY EN RED COMPANY

Hoe zien je dagen eruit tijdens Corona?

We zitten met een klein clubje medewerkers op kantoor omdat het fysieke contact heel belangrijk is bij ons werk. Gelukkig kunnen veel zaken ook op afstand plaatsvinden. 

 Bedenken jullie de plannen zelf of komt de gemeente naar jullie met een vraag? 

We bedenken alles zelf. Een mooi voorbeeld is het Hofplein. De gemeente heeft een hoogbouwvisie opgesteld, wij hebben de panden gekocht en in dialoog met de gemeente hebben we gekeken welke mogelijkheden er zijn om het plein mooier en leefbaarder te maken. 

Jullie missie is: "create meaningful spaces that enhance people's lives". Hoe verbeteren jullie de levens van mensen? 

Architectuur speelt een belangrijke rol in het dagelijks leven. Gebouwen moeten mensen helpen, ze moeten zich er prettig te voelen. Daarbij spelen veel aspecten een rol zoals de indeling van de ruimte, het uitzicht en bijvoorbeeld ook de ventilatie. Als daar geen goede keuzes in worden gemaakt kun je letterlijk ziek worden van gebouwen. Hoe lastig dat is blijkt uit bijvoorbeeld de Hoge Heren: prachtig uitzicht, maar als je op de bank zit kijk je tegen de vensterbank. Maar ook elegantie en plezier zijn belangrijk. Je moet trots kunnen zijn dat je er woont of werkt. 

“Rotterdam is een groot laboratorium”

Een gebouw moet geen statement zijn van de architect, maar een statement van elegantie. Rotterdam is een groot laboratorium van architectuur, maar ook een laboratorium van fouten. Gelukkig zijn er veel verschillende voorbeelden van mooie architectuur. Zo vind ik de woontoren New Orleans op de Kop van Zuid mooi door het natuursteen en de strakke lijnen bij het zwembad. De Rotterdam daar tegenover is wat bruter, imponerend zelfs. Powerhouse Company maakt ook ontwerpen in een wedstrijd met 3 of 4 andere partijen en dan is het wel bizar om te zien wat architecten kunnen bedenken met dezelfde uitgangspunten qua afmetingen en ruimtegebruik. Naast kantoren en woontoren doen we ook veel privé-huizen, en dan zien we dat mensen het meest blij worden van mooie ruimte, bijvoorbeeld een mooie grote hal.

Op jullie site staat: “next-level architecture”. Waar staat dat precies voor? 

We willen net een stapje verder gaan, innovatie is niet voor de hand liggend. Een mooi voorbeeld is Floating Office Rotterdam, een drijvend kantoor in de Rijnhaven waarbij we het gebouw koelen met rijnhavenwater. Een ander voorbeeld is Baan Tower waarbij we extra’s toevoegen zoals een bibliotheek en een zwembad. Maar ook mooie grote ramen van 230 x 230 cm. 

Hoe gaan jullie met duurzaamheid om, welke ambities hebben jullie?

Dat is een heel belangrijk onderdeel van architectuur. Maar eerlijk is eerlijk: eerst moet het gebouw vooral mooi zijn, en dan komt duurzaamheid. Bij Floating Office Rotterdam begint dat bijvoorbeeld al met het beperken van de energievraag: grote overstekken zodat het binnen niet snel warm wordt in de zomer. Maar ook zelfvoorzienend zijn qua energie door 900m2 zonnepanelen en aandacht voor circulariteit door gebruik van hout en modulaire bouw zodat het eenvoudig kan worden hergebruikt.

DEEL III: VIER TOONAANGEVENDE NIEUWE GEBOUWEN

1. Floating Office Rotterdam 2021.

Het Floating Office Rotterdam (FOR) is vanaf begin juni 2021 operationeel. We zien een kantoor met groene steigers, maar ook terrassen en een zwembad. Wat kunnen de Rotterdammers begin juni verwachten, wat is er te doen en te beleven? 

Dit hangt af van covid. Oorspronkelijk wilde we een opening met een feestje tijdens de internationale VN-conferentie “Climate Adaptation Summit”. Nu gaan we zeker open in juni dit jaar met restaurant en terras dat deze zomer open gaat voor publiek en een zwembad nog dit jaar of anders in 2022. Het water in de Rijnhaven is schoon genoeg. Het zwembad is mooi afgezet met lijnen en een net eronder zodat het ook schoon blijft. 

Wat is de grootste uitdaging nog? 

Het gaat nu goed, maar Corona is echt wel een uitdaging. Het is een groot gebouw bedoeld voor een paar honderd medewerkers. Ook de riolering en electriciteitsleidingen (voor terugleveren energie aan net) die op de bodem van de Rijnhaven komen te liggen zijn niet eenvoudig.

2. Baan Tower.

Baan Tower komt met 150 meter hoogte naast drie andere nieuwe gebouwen, DWNTWN, Cool Tower en Maasbode. Waar staan jullie momenteel?   

De bouwvergunning ligt nu ter inzage en volgende week is deze onherroepelijk. Als het goed is, kunnen we dan starten.

Wanneer kunnen Rotterdammers iets zien van Baan? 

Het heien begint eerste helft 2021 en daarbij houden we veel rekening met de omgeving, net als bij de Zalmhaventoren waar de bewoners weinig overlast ervaren.

3. het Codrico-terrein

Op het industriële Codrico-terrein op Katendrecht komen diverse kantoor- en woongebouwen met horeca, veel voorzieningen en een woontoren van 220 meter. Op 21 december 2020 is een online informatieavond gehouden over de transformatie van het monumentale terrein voor alle belanghebbenden. Ook is er een ontwikkelvisie gemaakt en de nota van uitgangspunten is in ontwikkeling. Wat gebeurt er in deze fase precies?

We hebben de participatieronde gehad en een verslag gemaakt met alle reacties van belanghebbenden. Daar gaan we zo goed mogelijk rekening mee houden. Zo zijn we voor het Fonda gebouw bijvoorbeeld in overleg met de Fenix I bewoners over de afstand tussen de twee gebouwen. 

Wanneer is Nota van Uitgangspunten gereed? 

De nota is al opgesteld en begin februari 2021 wordt de goedkeuring verwacht en over een jaar de bouwvergunning.

“de ziel van Katendrecht moet behouden blijven”

Wat is belangrijkste uitgangspunt? 

Om er voor te zorgen dat de ziel van Katendrecht, het monumentale Codrico-gebouw behouden blijft. Dat industriële pand is ook zo mooi om te zien langs het water van de Rijnhaven. We willen die bezieling overeind houden. 

Wanneer gaan Rotterdammers echt wat merken en zien? 

In 2023 start de bouw, dan gaan we echt van start met onder andere de woontoren van 220 meter waaraan het New Yorkse architectenbureau SHoP Architects heeft meegewerkt. Daar zijn we heel trots op.

4. RISE

Tijdens de online informatieavond op 18 januari 2021 is RISE, de herontwikkeling van het Hofplein gepresenteerd. Het plein krijgt haar glorie terug en wordt een groen verblijfsgebied – zodat álle Rotterdammers ervan kunnen genieten. Hoe is het herontwikkelingsproces gelopen?

Powerhouse Company is zelf begonnen met een ontwerp nadat de gemeente de hoogbouwvisie voor het gebied had gepresenteerd, waarbij er tot 250 meter hoog mag worden gebouwd. Er wordt veel gesproken over de hoogte van gebouwen. Soms lijkt het wel een wedstrijd hoog-hoger-hoogst. Wij vinden dat een gebouw er allereerst goed moet uitzien. Als het gebouw mooier wordt door het hoger te maken, dan zijn uitzonderingen mogelijk. 

Hoe hoog kun je technisch verantwoord bouwen in Rotterdam? 

Voor hoge gebouwen is vooral de fundering belangrijk. Vanaf 200 meter hoog moet je minimaal een fundering van 60 meter diep hebben. RISE wordt ongeveer 250 meter hoog en we werken met twee constructeurs van Buro Happold uit de UK die al vele torens van hoger dan 300 meter hebben gerealiseerd. Voor RISE werken we overigens met schroefpalen die minder overlast voor de omgeving veroorzaken en met een hijsloods zoals bij de Zalmhaven, zodat er onder alle weersomstandigheden doorgebouwd worden.

Wanneer is RISE gereed? 

We starten naar verwachting in 2025 en leveren op in 2028. 

Welke ontwikkelingen zie je nog meer, heb je al ideeën? 

Bij Merwe-Vierhavens werken we aan een groot project op de plek waar nu het atelier van Joep van Lieshout zit aan de Keileweg. Dit wordt een heel bijzonder project met kantoren, woningen en een nieuw museum voor moderne kunst. 

Harold Verhagen is initiator van de Facebook-groep InRotterdam met inspirerende verhalen over de metamorfose in Rotterdam.