Naar inhoud springen

Olympische Zomerspelen 1964

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Spelen van de XVIIIe Olympiade
Olympische Zomerspelen 1964
Locatie Vlag van Japan Tokio, Japan
Deelnemende landen 93
Deelnemende atleten 5.140 (4.457 mannen, 683 vrouwen)
Evenementen 163 in 19 sporten
Openings­ceremonie 10 oktober 1964
Sluitings­ceremonie 24 oktober 1964
Officiële opening door Keizer Hirohito
Atleteneed Takashi Ono (gymnastiek)
Olympische vlam Yoshinori Sakai
Vorige Spelen 1960: Rome (Italië)
Volgende Spelen 1968: Mexico-Stad (Mexico)
Portaal  Portaalicoon   Olympische Spelen
Sport

De Olympische Zomerspelen van de XVIIIe Olympiade werden in 1964 gehouden in Tokio, Japan. Naast Tokio hadden ook Brussel, Detroit en Wenen en een poging gedaan om de Spelen te mogen organiseren. Al in 1936 was Tokio gekozen om in 1940 de Spelen te organiseren, maar deze werden later aan Helsinki, Finland, toegewezen vanwege de inval van Japan in China. Uiteindelijk gingen de Spelen van 1940 in het geheel niet door vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. De Spelen van 1964 waren de eerste die in Azië werden gehouden.

De organisatie van de Spelen was, dankzij een budget van zesentwintig miljoen dollar, onberispelijk. De sportaccommodaties waren nagenoeg perfect, met een indrukwekkend stadion en een reusachtig olympisch zwembad. Ook het olympisch dorp was een pareltje. Ondanks deze schitterende infrastructuur ontbrak het de Spelen schijnbaar toch aan geestdrift en warmte.

  • Het olympisch vuur werd aangestoken door Yoshinori Sakai, de nationale universitaire kampioen op de 400 meter. Hij werd op 6 augustus 1945 geboren in Hiroshima op de dag dat daar de eerste atoombom ontplofte.
  • Sinds 1960 hadden heel wat Afrikaanse landen hun onafhankelijkheid verworven. Zeventien van die landen waren in Japan aanwezig. Verder traden de Duitse Bondsrepubliek en de Duitse Democratische Republiek voor het eerst elk met een eigen ploeg aan. Hun resultaten werden wel nog gecombineerd in de medaillestand weergegeven. Dit zou veranderen op de volgende Spelen. Zuid-Afrika was uitgesloten wegens zijn apartheidspolitiek.
  • Voor het eerst stonden judo en volleybal op het programma. Beide sporten waren zeer populair. Japan wist drie gouden medailles te winnen bij het judo, maar de titel in de open klasse ging naar de Nederlander Anton Geesink.
  • De gymnaste Larissa Latynina (Sovjet-Unie) won twee gouden medailles, een zilveren en twee bronzen medailles. Daarmee bracht zij haar totale aantal olympische medailles op 18 (9 keer goud, 5 keer zilver en 4 keer brons).
  • Abebe Bikila uit Ethiopië wist als eerste atleet met succes zijn olympische titel op de marathon te verdedigen, en dat nog geen zes weken nadat zijn blindedarm was verwijderd.
  • De vrouwenvijfkamp (atletiek) werd voor het eerst in het programma opgenomen.
  • De Hongaarse waterpolospeler Dezso Gyarmati won zijn vijfde medaille op rij.
  • Imre Polyák won eindelijk een gouden medaille bij het Grieks-Romeins worstelen, nadat hij op de vorige drie Spelen, steeds als tweede was geëindigd.
  • In de atletiek wonnen de Amerikanen de helft van de nummers (12 van de 24). Zelfs in de halve-fondnummers, waarin zij voorheen nooit schitterende resultaten hadden geboekt, verrasten ze. Zo won Billy Mills de 10.000 meter, voor de Australische favoriet Ron Clarke, die uiteindelijk derde werd. Ook op de 5.000 meter won een Amerikaan van de favoriet: Bob Schul won van de Fransman Michel Jazy, die het podium niet haalde. Deze Amerikaanse atletiekploeg werd vervolmaakt door de zwarte sprinter Bob Hayes, die de 100 meter won in 10,0 en in de 4 × 100 meter als laatste loper opklom van een derde naar een eerste plaats.
  • De Nieuw-Zeelander Peter Snell, nog een nobele onbekende in 1960, was inmiddels uitgegroeid tot een van de grootste atleten van zijn tijd. Hij had het wereldrecord van Roger Moens verbeterd en behield in Tokio zijn olympische titel op de 800 m. Ook won hij de 1.500 meter.
  • De zeventienjarige Amerikaan Don Schollander won in het zwemmen vier gouden medailles, op de 100 en 400 m vrije slag en in team op de 4 × 100 en de 4 × 200 m vrije slag.
  • In het zwemmen won de Australische Dawn Fraser voor de derde maal op rij de 100 m vrije slag. De Sovjet Vjatsjeslav Ivanov deed even goed bij het roeien, in de skiff.
  • Bij het boksen werd de titel bij de zwaargewichten (+ 81 kg) gewonnen door een bekende naam: de Amerikaan Joe Frazier.

Tijdens deze Spelen werd er gesport in 21 disciplines binnen 19 sporten.

Atletiek
Basketbal
Boksen
Gewichtheffen
Hockey
Judo

Kanovaren
Moderne vijfkamp
Paardensport
Roeien
Schermen
Schietsport

Turnen
Voetbal
Volleybal
Wielersport
Worstelen
Zeilen

Zwemsport
Baanzwemmen
Schoonspringen
Waterpolo

Sport Nieuw Verdwenen (t.o.v. 1960) Opmerkingen
atletiek 400m (v)
vijfkamp (v)
judo lichtgewicht (m)
middengewicht
zwaargewicht (m)
open klasse (m)
Judo debuteerde op de Olympische Spelen
kanovaren K-4 1000m (m) K-1 4x500m (m)
paardensport dressuur team dit onderdeel keert na een afwezigheid van acht jaar weer terug
volleybal zaal (m)
zaal (v)
Volleybal debuteerde op de Olympische Spelen
wielersport individuele achtervolging (m)
zwemmen 200m rugslag (m)
400m wisselslag (m)
4x100m vrije slag (m)
400m wisselslag (v)
100m rugslag (m)
15 −2 +13

Deelnemende landen

[bewerken | brontekst bewerken]
Deelnemende landen. Blauw: debuterend land op de Zomerspelen. Groen: al eerder deelgenomen aan de Zomerspelen.

Er hadden zich 94 landen aangemeld voor deelname aan deze Spelen. Voor zestien landen was het hun debuut: Algerije, Congo-Brazzaville, Dominicaanse Republiek, Ivoorkust, Libië, Kameroen, Madagaskar, Maleisië, Mali, Mongolië, Nepal, Niger, Noord-Rhodesië, Senegal, Tanganyika en Tsjaad. Van de nieuw gevormde staat Maleisië namen Malaya (1956, 1960) en Noord-Borneo (1956) eerder zelfstandig deel. De atleten uit Oost- en West-Duitsland streden in een verenigd team. Na de openingsceremonie trokken de Libische atleten zich terug, waardoor in totaal 93 landen om de medailles streden.

Vlag van Afghanistan Afghanistan
Vlag van Algerije Algerije
Vlag van Argentinië Argentinië
Vlag van Australië Australië
Vlag van de Bahama's Bahama's
Vlag van België België
Vlag van Bermuda Bermuda
Vlag van Myanmar Birma
Vlag van Bolivia Bolivia
Vlag van Brazilië Brazilië
Vlag van Guyana Brits-Guiana
Vlag van Bulgarije Bulgarije
Vlag van Cambodja Cambodja
Vlag van Canada Canada
Vlag van Sri Lanka Ceylon
Vlag van Chili Chili
Vlag van Colombia Colombia
Vlag van Congo-Brazzaville Congo-Brazzaville
Vlag van Costa Rica Costa Rica
Vlag van Cuba Cuba
Vlag van Denemarken Denemarken
Vlag van Dominicaanse Republiek Dominicaanse Republiek
Vlag van Duitsland Duits eenheidsteam
Vlag van Ethiopië Ethiopië

Vlag van de Filipijnen Filipijnen
Vlag van Finland Finland
Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Ghana Ghana
Vlag van Griekenland Griekenland
Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië
Vlag van Hongarije Hongarije
Vlag van Hongkong Hongkong
Vlag van Ierland Ierland
Vlag van IJsland IJsland
Vlag van India India
Vlag van Irak Irak
Vlag van Iran Iran
Vlag van Israël Israël
Vlag van Italië Italië
Vlag van Ivoorkust Ivoorkust
Vlag van Jamaica Jamaica
Vlag van Japan Japan
Vlag van Joegoslavië Joegoslavië
Vlag van Kameroen Kameroen
Vlag van Kenia Kenia
Vlag van Libanon Libanon
Vlag van Liberia Liberia
Vlag van Libië Libië

Vlag van Liechtenstein Liechtenstein
Vlag van Luxemburg Luxemburg
Vlag van Madagaskar Madagaskar
Vlag van Maleisië Maleisië
Vlag van Mali Mali
Vlag van Marokko Marokko
Vlag van Mexico Mexico
Vlag van Monaco Monaco
Vlag van Mongolië Mongolië
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van de Nederlandse Antillen Nederlandse Antillen
Vlag van Nepal Nepal
Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland
Vlag van Niger Niger
Vlag van Nigeria Nigeria
Vlag van Zambia Noord-Rhodesië
Vlag van Noorwegen Noorwegen
Vlag van Oeganda Oeganda
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
Vlag van Pakistan Pakistan
Vlag van Panama Panama
Vlag van Peru Peru
Vlag van Polen Polen

Vlag van Portugal Portugal
Vlag van Puerto Rico Puerto Rico
Vlag van Roemenië Roemenië
Vlag van Senegal Senegal
Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie
Vlag van Spanje Spanje
Vlag van Chinees Taipei Taiwan
Vlag van Tanzania Tanganyika
Vlag van Thailand Thailand
Vlag van Trinidad en Tobago Trinidad en Tobago
Vlag van Tsjaad Tsjaad
Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije
Vlag van Tunesië Tunesië
Vlag van Turkije Turkije
Vlag van Uruguay Uruguay
Vlag van Venezuela Venezuela
Vlag van Egypte Verenigde Arabische Republiek
Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Vlag van Vietnam Vietnam
Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea
Vlag van Zimbabwe Zuid-Rhodesië
Vlag van Zweden Zweden
Vlag van Zwitserland Zwitserland

Belgische prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie België op de Olympische Zomerspelen 1964 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • België haalde twee gouden medailles op deze Spelen. De eerste kwam er in de atletiek. Daar haalde Gaston Roelants de gouden plak binnen op de 3000 meter steeple. Roelants was de grote favoriet. In 1960 was hij al vierde geworden in Rome en in Belgrado was hij in deze discipline Europees kampioen geworden. Tijdens de finale in Tokio bleek zijn meesterschap: halverwege de wedstrijd liep hij uit op iedereen zonder dat iemand hem kon bijhouden. Twee andere Belgische atleten zorgden ook voor mooie prestaties: Jacques Pennewaert haalde de finale op de 800 meter, Wilfried Geeroms deed hetzelfde op de 400 meter horden.
  • De tweede gouden medaille kwam er in het wielrennen. Daar haalde Patrick Sercu het goud in de tijdrit over 1 kilometer, voor de Italiaan Pettenela en de Fransman Trentin. In de wegwedstrijd kon Eddy Merckx zich niet afscheiden van het peloton. Merckx eindigde twaalfde. Walter Godefroot was fortuinlijker. Hij veroverde de bronzen plak. Het goud ging naar de Italiaan Zanin; het zilver was voor de Deen Rodian.
Medailles
Medaille Winnaar Onderdeel
Goud Goud (2) Gaston Roelants atletiek, 3000 m steeple
Patrick Sercu wielrennen, 1000 m tijdrit
Brons Brons (1) Walter Godefroot wielrennen, wegwedstrijd - individueel

Nederlandse prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Nederland op de Olympische Zomerspelen 1964 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Medailles
Medaille Winnaar Onderdeel
Goud Goud (2) Anton Geesink judo, alle categorieën
wielerploeg wielrennen, tijdrit op de weg
Zilver Zilver (4) Geurts-Hoekstra kanovaren, KII
Ada Kok zwemmen, 100 m vlinderslag
dames zwemploeg zwemmen, 4 × 100m wisselslag
Blaisse en Veenemans roeien, 2 zonder stuurman
Brons Brons (4) Dames zwemploeg zwemmen, 4 × 100 vrije slag
Bos, Rouwé en Hartsuiker roeien, 2 met stuurman
Roeien roeien, 4 met stuurman
Wielerploeg wielrennen, baan ploegenachtervolging

Nederlands-Antilliaanse prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Nederlandse Antillen op de Olympische Zomerspelen 1964 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bij hun derde deelname werden de Nederlandse Antillen vertegenwoordigt door vier sporters in twee sporten. Aan het gewichtheffen namen drie mannen deel welke op de 14e, 17e en 19e plaats eindigden in hun gewichtsklasse. De enige deelnemer bij het schermen kwam niet verder dan de eerste ronde.

Medaillespiegel

[bewerken | brontekst bewerken]

Er werden 504 medailles uitgereikt. Het IOC stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.

In de volgende tabel staat de top-10 en het Belgische en Nederlandse resultaat. Het gastland heeft een blauwe achtergrond en het grootste aantal medailles in elke categorie is vetgedrukt.

Zie de medaillespiegel van de Olympische Zomerspelen 1964 voor de volledige weergave.

 Plaats  Land NOC Goud Goud Zilver Zilver Brons Brons Totaal
1 Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten USA 36 26 28 90
2 Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie URS 30 31 35 96
3 Vlag van Japan Japan JPN 16 5 8 29
4 Vlag van Duitsland Duits eenheidsteam EUA 10 22 18 50
5 Vlag van Italië Italië ITA 10 10 7 27
6 Vlag van Hongarije Hongarije HUN 10 7 5 22
7 Vlag van Polen Polen POL 7 6 10 23
8 Vlag van Australië Australië AUS 6 2 10 18
9 Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije TCH 5 6 3 14
10 Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië GBR 4 12 2 18
15 Vlag van Nederland Nederland NED 2 4 4 10
20 Vlag van België België BEL 2 0 1 3
Zie de categorie 1964 Summer Olympics van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.