Antysyjonizm
Antysyjonizm – postawa sprzeciwu wobec ideologii i praktyki syjonizmu, czasem wyrażająca się w sprzeciwie wobec samego istnienia państwa Izrael.
Ten punkt widzenia charakteryzuje różne grupy o zróżnicowanych motywach, zarówno środowiska lewicowe (marksiści, anarchiści), niektóre partie żydowskie i większość organizacji palestyńskich, a także środowiska antysemickie, grupy arabskich nacjonalistów i fundamentalistów islamskich.
Współcześnie osoby uważające się za antysyjonistów m.in.:
- popierają dążenia Palestyńczyków do utworzenia niepodległego państwa[1],
- sprzeciwiają się okupacji Palestyny (całej lub jedynie Zachodniego Brzegu, Strefy Gazy i Wschodniej Jerozolimy) przez Izrael,
- uważają, że przyczyną incydentów antysemickich w Europie są agresywne działania Izraela[2],
- uważają, że rząd Izraela nadużywa pojęcia antysemityzmu do własnych celów politycznych[2].
Antysyjonizm żydowski
edytujAntysyjonistami, tj. przeciwnikami syjonizmu, mogą być również Żydzi.
Przed II wojną światową antysyjonizm charakteryzował kilka ważnych partii żydowskich: w Polsce były to zarówno religijna Agudat Israel, jak i świeccy bundyści oraz fołkiści. Żydowscy przeciwnicy syjonizmu uważali, że Żydzi powinni pozostać w Polsce, która jest również ich ojczyzną, a nie przenosić się do Palestyny[3]. Po tragedii Holokaustu część żydowskich antysyjonistów zmieniło swój pogląd, uznając że Żydzi, aby być bezpieczni, muszą utworzyć odrębne państwo[3].
Najbardziej znaną[według kogo?] lewicową organizacją antysyjonistyczną w Izraelu był Matzpen. Wśród ugrupowań religijnych znane z postawy antysyjonistycznej są Satmar oraz Neturei Karta.
Antysyjonizm a antysemityzm
edytuj
 |
Treść tej sekcji może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia, ponieważ trzeba wyjaśnić niuanse znaczeniowe między antyizraelizmem i antysyjonizmem z różnych punktów widzenia. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji. |
Antysyjonizm jest postawą krytykowania represyjnej, opresyjnej i w gruncie rzeczy szowinistycznej polityki wewnętrznej i zagranicznej Izraela, obrazującej się choćby w relacjach z nieżydowskimi mieszkańcami Izraela, lecz także nieżydowskimi turystami. Jako taki nie zakłada więc krytyki ludzi, bez względu na pochodzenie, wiarę czy kolor skóry, ale sposób postępowania z innymi, vide apartheid w RPA czy segregacja rasowa w USA czy III Rzeszy. Wynika to wprost z definicji samego syjonizmu, który jako doktryna założycielska miał pomóc utworzyć siedzibę narodową dla narodu powszechnie odtrącanego w XIX i XX wieku. Jako że w XXI wieku idea państwa narodowego została już uznana[przez kogo?] za, po części, odpowiedzialna za nastroje ksenofobiczne, rasistowskie i nacjonalistyczne, tym bardziej funkcjonowanie reżimu skrajnie ksenofobicznego i wrogiego sąsiadom jest dziwne. Krytyka istniejącego w Izraelu systemu politycznego nie obejmuje zwalczania „semityzmu” – śladu współtwórstwa dorobku naukowego czy kulturowego lokalnych społeczności, goszczących mniejszość żydowską.
W niektórych środowiskach termin „antysyjonizm” stanowił jednakże eufemizm na określenie pewnych form antysemityzmu, np. w ZSRR i PRL od lat 60-tych antysyjonizm był głoszony dla uzasadnienia antyżydowskiej kampanii w prasie oraz poparcia dla krajów arabskich w konfrontacji z Izraelem. W reakcji na zwycięstwo Izraela w wojnie sześciodniowej (1967), pod hasłem antysyjonizmu doszło do wymuszonej emigracji osób pochodzenia żydowskiego, choć znaczna część tych osób nie miała poglądów syjonistycznych[4]. Choć głoszący antysyjonizm zazwyczaj odcinają się od antysemityzmu, krytycy antysyjonizmu uznają go za ukrytą formę antysemityzmu[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Kenan Malik, Antisemites use the language of anti-Zionism. The two are distinct, „The Observer”, 24 lutego 2019 (ang.).
- ↑ a b Tovah Raḥel-Leah, Navigating the minefield of zionism and anti-semitism from a Jewish perspective, „Morning Star”, 3 listopada 2023 (ang.).
- ↑ a b Dlaczego Edelman nie lubił Izraela, „Rzeczpospolita”, 9 października 2009.
- ↑ Dariusz Stola, Antysyjonizm i emigracja marcowa [online], Polityka.pl, 5 czerwca 2018.
Bibliografia
edytuj- August Grabski: Lewica przeciwko Izraelowi: studia o żydowskim lewicowym antysyjonizmie. Warszawa: Wydawnictwo Trio i Żydowski Instytut Historyczny, 2008.