Przejdź do zawartości

Curzio Malaparte

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Curzio Malaparte
Kurt Erich Suckert
Ilustracja
Imię i nazwisko

Kurt Erich Suckert

Data i miejsce urodzenia

9 czerwca 1898
Prato

Data i miejsce śmierci

19 lipca 1957
Rzym

Narodowość

włoska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Technika zamachu stanu
  • Kaputt
podpis
Malaparte siedzący na tarasie słonecznym na dachu płaskim swojej modernistycznej willi na wyspie Capri

Curzio Malaparte, właśc. Kurt Erich Suckert (ur. 9 czerwca 1898 w Prato, zm. 19 lipca 1957 w Rzymie) – włoski pisarz, dziennikarz i dyplomata.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Jego matka była Włoszką z Lombardii, ojciec Niemcem. Podczas I wojny światowej służył w armii włoskiej. Karierę dziennikarską rozpoczął w 1918 roku. Od 1925 roku publikował pod pseudonimem Malaparte (powstałym poprzez skojarzenie z Napoleonem Bonaparte)[1]. Pracował jako dyplomata. Na początku lat 20. XX wieku był attaché kulturalnym w Warszawie.

W tym samym okresie związał się z ruchem faszystowskim, brał udział w marszu na Rzym. Był członkiem Narodowej Partii Faszystowskiej. Pozostawał jednak w ostrym sporze z Benito Mussolinim. W 1931 roku, po publikacji antytotalitarnego pamfletu Technika zamachu stanu, zerwał z tą partią i osiadł w Paryżu.

Po powrocie do Włoch w 1933 roku, został aresztowany, a następnie zesłany na wyspę Lipari. Malaparte zbudował na wyspie Capri swoją nadmorską willę w stylu modernizmu w 1937 r., gdzie gościł Le Corbusiera i Erwina Rommla; jest także miejscem znanym też z filmów fabularnych[2]. Podczas II wojny światowej był korespondentem wojennym na froncie wschodnim, na którym przebywał w okupowanej przez Niemców Polsce, Rumunii, Finlandii, na Ukrainie oraz Bałkanach. To wtedy powstało najbardziej znane jego dzieło – Kaputt.

Za serię nieprzychylnych dla Niemców artykułów Malaparte został odwołany z frontu, przez pewien czas przebywał w Finlandii, potem wrócił do Włoch. W latach 19431946 współpracował z amerykańskimi wojskami okupacyjnymi we Włoszech. Po wojnie interesował się komunizmem, zwłaszcza jego chińską wersją – maoizmem. Odbył nawet podróż po Chinach, którą jednak musiał zakończyć przedwcześnie z powodu choroby. Jego dziennik z tej podróży pt. Io in Russia e in Cina ukazał się pośmiertnie w 1958 roku.

Zmarł na raka w 1957 roku.

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Kaputt

[edytuj | edytuj kod]

Kaputt[3] to książka reportażowa, pisana w latach 19411943, bezpośrednio pod wpływem działań wojennych oraz związanych z nimi zbrodni niemieckich. Książka szokuje okrucieństwem opisywanych w niej scen, jednak jeszcze bardziej wstrząsający jest brak reakcji ówczesnych sfer wyższych na doniesienia o zbrodniach. Wśród bohaterów książki znajdują się Hans Frank, Galeazzo Ciano, Ante Pavelić, generałowie Wehrmachtu, bokser Max Schmeling oraz przedstawiciele śmietanki towarzyskiej Rzymu, Berlina i Sztokholmu.

Inne utwory

[edytuj | edytuj kod]

Poza Kaputt, najważniejszymi utworami Malapartego są: Zamach stanu (Tecnica del colpo di Stato, pierwsze wydanie w Paryżu w 1931) i Skóra (La Pelle, 1949) – powieść o powojennym Neapolu. Publikował też opowiadania (Szczęśliwy dzień, Sodoma i Gomora).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jest to jednocześnie gra słów; "Malaparte" znaczy dosłownie "zła część", "Bonaparte" - "dobra część". Sam Malaparte zwykł to komentować, że "dobra część" była już zajęta.
  2. Pierre de Gasquet, Capri: le dernier refuge de Malaparte [online], 1 marca 2018 [dostęp 2021-12-27] (fr.).
  3. C.Malaparte, Kaputt, przeł. B.Sieroszewska, Czytelnik, Warszawa 1962.