Przejdź do zawartości

Hilma af Klint

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hilma af Klint
ilustracja
Data urodzenia

26 października 1862

Data i miejsce śmierci

21 października 1944
Gmina Danderyd Szwecja

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

Realizm, Abstrakcjonizm

Svanen (Łabędź), nr 17, z grupy 9, serii SUW, październik 1914 – marzec 1915, dzieło nigdy nie wystawiane za jej życia

Hilma af Klint (ur. 1862 – zm. 1944) – szwedzka artystka, prekursorka abstrakcjonizmu.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Hilma af Klimt urodziła się w 1862 r. w Solna na zamku Karlberg jako czwarte dziecko admirała Victora af Klinta oraz Mathildy af Klint z domu Sonntag[1].

Wychowywała się w rodzinnym domu na Adelsö, po czym pomimo braku artystycznych tradycji w rodzinie zdecydowała się na studia w sztokholmskiej Akademii Sztuk Pięknych. Af Klint studiowała od 1882 r. jako jedna z pierwszych kobiet na tej uczelni i ukończyła studia z wyróżnieniem[2].

W następnych latach była malarką, mistyczką, badaczką zjawisk paranormalnych oraz medium i to te doświadczenia zainspirowały ją do namalowania w 1906 r. pierwszych obrazów abstrakcyjnych. Jak przyznawała, miała dużą pewność jak te pierwsze dzieła mają wyglądać, chociaż zupełnie nie rozumiała, co przedstawiają. Łącznie obrazów abstrakcyjnych stworzyła ponad 1200[2]. Przeciwstawiła się konwencji, radykalnie odcinając się od realizmu. Twórczość Hilmy af Klint nie opiera się na czystej abstrakcji koloru i kształtu, lecz na próbie zobrazowania niewidocznych wymiarów.

W stylu abstrakcyjnym malowała długo przed takimi artystami jak: Wassily Kandinsky, Piet Mondrian i Kazimierz Malewicz, którzy są nadal uważani za faktycznych pionierów abstrakcjonizmu z początku XX w[3].

Zmarła w wieku 82 lat na skutek obrażeń odniesionych w wypadku tramwaju. Nigdy nie wyszła za mąż, stworzone przez siebie obrazy oraz notatki zapisała siostrzeńcowi, z zastrzeżeniem, by obrazów nie wystawiać publicznie przez 20 lat od jej śmierci[2].

W 1970 r. spadkobiercy Klint bez powodzenia chcieli przekazać jej prace sztokholmskiemu Moderna Museet, to jednak odmówiło przyjęcia donacji. Uznanie i rozpoznawalność jej sztuka uzyskała w 1984 r., gdy Ake Fant przedstawił dorobek artystki na konferencji historyków sztuki krajów nordyckich w Helsinkach. W 1986 r. po raz pierwszy jej pracę umieszczono w składzie wystawy zbiorowej, a w kolejnych latach jej prace wchodziły w skład mniej znaczących wystaw. W 2012 r. nowojorskie Museum of Modern Art odmówiło włączenia jej dzieł do wystawy poświęconej pionierom abstrakcjonizmu, ale rok później Moderna Museet w Sztokholmie zorganizowała jej dużą monograficzną wystawę, która cieszyła się dużą popularnością. W 2017 r. sztuka af Klint zainspirowała piosenkarkę Jane Louis Weaver do nagrania płyty Modern Kosmology. Dwa lata później w nowojorskim Muzeum Guggenheima zorganizowana została ciesząca się rekordową frekwencją wystawa jej 170 prac[2].

W 2022 r. miała miejsce premiera filmu fabularnego pt. "Hilma" - jego reżyserem był Lasse Hallström[4].

W 2023 r. w londyńskiej Tate Modern odbyła się wystawa "Formy życie" ("Form of Life"), prezentująca twórczość Hilmy af Klint i Pieta Mondriana. Choć artyści nigdy się nie spotkali, zarówno af Klint, jak i Mondrian wytworzyli własny języki sztuki abstrakcyjnej, mocno zakorzenionej w naturze. U podstaw ich poszukiwań artystycznych leżało wspólne pragnienie zrozumienia energii kierujących życiem ziemskim[5].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Huncwot.com, Wybrana - Kwartalnik Przekrój [online], przekroj.pl [dostęp 2022-06-19] (pol.).
  2. a b c d Piotr Sarzyński, Hilma af Klint. To od niej zaczął się abstrakcjonizm [online], www.polityka.pl, 23 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-29] (pol.).
  3. Hilma af Klint. Matka abstrakcji » Niezła sztuka [online], Niezła sztuka, 25 października 2019 [dostęp 2022-06-19] (pol.).
  4. Opis filmu na stronie Filmweb
  5. Tate, Hilma af Klint & Piet Mondrian | Tate Modern [online], Tate [dostęp 2023-09-20] (ang.).