Pumunta sa nilalaman

Bentō

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Isang tipikal na bento na ibinili mula sa groseri

Ang bentō (弁当 o べんと)[1] ay isang pang-isahang baon na nagmula sa Hapon. Sa labas ng Hapon, karaniwan ito sa mga lutuing Tsino (kasama ang Taiwanes) at Koreano, pati na rin sa mga lutuing Timog-silangang Asyano kung saan pangunahing pagkain ang kanin. Maaaring maglaman ang tradisyonal na bento ng kanin o pansit na may isda o karne, madalas na may kasama ring gulay na inatsara at niluto sa isang lalagyan.[2] Iba't iba ang mga lalagyan nito mula mga gamit-tapong pangmaramihang-gawa hanggang binarnisan na gawa sa kamay. Madaling makakuha ng bento sa maraming lugar sa Hapon, kabilang dito ang mga convenience store, tindahan ng bento (弁当屋, bentō-ya), estasyon ng tren, at almasen. Gayunpaman, kadalasang ginugugol ng oras at lakas ang mga Hapones na maybahay sa paghahanda nga mga baunan para sa kani-kanilang asawa, anak, o kani-kanilang sarili. Ang mga bento ay maaaring isagawa nang detalyado sa istilo na tinatawag na "kyaraben" ("bento ng karakter"), na karaniwang pinapalamutian para magmukhang sikat na karakter mula sa anime, manga, o larong bidyo. Isa pang sikat na istilo ng bento ang "oekakiben" or "bento ng larawan". Pinapalamutian ito upang magmukhang tao, hayop, gusali, at bantayog o bagay tulad ng bulaklak o halaman. Kadalasang idinadaraos ang mga paligsahan kung saan nakikipagkumpitensiya ang mga tagapag-ayos ng bento para sa pinakakaakit-akit na pagsasaayos.

MMay mga maihahambing na anyo ng baunan sa mga bansa sa Silangang Asya kasama ang kalupaang Tsina at Taiwan (biàndāng sa Mandarin at "piān-tong" sa Hokkien Taiwanes) at Korea (dosirak), at sa mga bansa sa Timog-silangang Asya tulad ng Pilipinas (baon) at Thailand (pin-tou). Hinango rin ng kulturang Hawayano ang mga isinalokal na bersyon ng bento na nagtatampok ng mga lokal na panlasa pagkatapos ng higit sa isang dantaon ng impluwensyang Hapones.

Sa Hapon, isinusulat ang "bento" bilang 弁当. Nagmumula ang salita sa balbal ng Timugang Song 便当 (便當 (pinyin: biàndāng)), na nangangahulugang "maginhawa" o "kaginhawaan". Nang inangkat sa Hapon, isinulat ito gamit ang ateji 便道 at 弁道.[3][4]

Sa Hapon, ginagamit na ang salitang "bento" mula ika-13 dantaon at ang lalagyan mismo, na tinatawag din na "bento", ay nakilala na mula ika-16 na dantaon.[3]

Sa makabagong panahon, karaniwang ginagamit ang bento sa mga Kanluraning bansa at Silangang Asya. Sa kalupaang Tsina, Hong Kong at Taiwan, isinusulat ang "bento" bilang 便當 (pinyin: biàndāng).

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. "Bento". Dictionary.com (sa wikang Ingles).
  2. "Bento: Changing New York's Lunch Culture" [Bento: Nagbabago sa Kulturang Pananghalian ng New York] (sa wikang Ingles). Chopsticks NY, vol. 27, Hulyo 2009, mga pa. 10-11.
  3. 3.0 3.1 Bento 弁当(べんとう) 語源由来辞典 (Diksiyonaryo ng Etimolohiya)
  4. Bento (Lunch Box) Naka-arkibo 2020-10-03 sa Wayback Machine., Japan Hoppers, Nakuha noong Mayo 29, 2017