Pumunta sa nilalaman

Pukyutan

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Pukyutan
Klasipikasyong pang-agham e
Dominyo: Eukaryota
Kaharian: Animalia
Kalapian: Arthropoda
Hati: Insecta
Orden: Hymenoptera
Pamilya: Apidae
Tribo: Apini
Sari: Apis
Linnaeus, 1758
Mga uri

Apis andreniformis
Apis florea, o duwendeng pukyutan

  • Sub-saring Megapis:

Apis dorsata, o dambuhalang pukyutan

  • Sub-saring Apis:

Apis cerana, o silanganing pukyutan
Apis koschevnikovi
Apis mellifera, o kanluraning pukyutan
Apis nigrocincta

Ang mga kulisap na pukyot o pukyutan (Ingles: honeybee; pangalang pang-agham: Apis spp.) ay isa lamang sa mga grupo ng mga bubuyog na nakalilikha ng mga pulot o pulot-pukyutang (Ingles: honey) nakakain ng tao o oso at iba pang mga hayop. Tinatawag na anila o anilan (Ingles: honeycomb) ang salasalabat na pagkit na nasa loob ng bahay-laywan o bahay-pukyutan, ang bahay ng mga pukyutan.[1]

Pagkatapos ng natural sa pagkalat ng mga bubuyog sa buong Aprika at Eurasya, ang mga tao ay naging responsable para sa kasulukuyang distribusyon sa buong mundo ng mga pukyutan. Ang mga tao ay pumasok ng mga pukyutan sa Timog Amerika (unang bahagi ng ika-16 na siglo), Hilagang Amerika (unang bahagi ng ika-17 na siglo), at Australia (unang bahagi ng ika-19 na siglo).

Ang mga bubuyog na pukyutan ay kilala rin sa mga katawagang anilan o laywan, bagaman sinasabing isang uri ng pukyutan ang laywan.[1]

Pinakakilala ang pukyutan ay kanluraning pukyutan (Apis mellifera) na uamamo para sa pulot-pukyutan at para sa pambubulo ng mga pananim. Tanging ibang domestikadong bubuyog ay silangang pukyutan (Apis cerana) na nangyayari sa Timog, Timog-silangang, at Silangang Asya. Lamang ang mga miyembro ng genus Apis ay mga totoong pukyutan, ngunit ibang mga uri ng mga bubuyog ay gumagawa at nag-iimbak ng pulot-pukyutan, at itinitago ng mga tao para sa layuning ito.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. 1.0 1.1 English, Leo James. Diksyunaryong Tagalog-Ingles, Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng National Book Store, may 1583 na mga dahon, ISBN 971910550X

Kulisap Ang lathalaing ito na tungkol sa Kulisap ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.