Türk Şahiler
Türk Şahiler | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
665-822 [1][2] | |||||||||||
Damga | |||||||||||
Tür | Bozkır imparatorluğu | ||||||||||
Başkent | Kâbil | ||||||||||
Resmî din | Budizm, Hinduizm | ||||||||||
Tigin | |||||||||||
| |||||||||||
Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
Günümüzdeki durumu | Afganistan, Hindistan |
Türk Şahi hükümdarları MS 665-822 | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||||||||||
Türk Şahileri, MS 7. ila 9. yüzyıllarda Kabil ve Kapisa'dan Gandara'ya kadar hüküm süren Batı Türk veya Türk-Eftalit kökenli bir hanedandı.[3][4][5] Halaç etnik kökenine de sahip olabilirler.[6][7][8] Gandara bölgesi, doğuda Keşmir krallığı ve Kanauj krallığı ile sınırında olabilir.[6] 560'lardan itibaren Batı Türkleri, Transoksonya'dan yavaş yavaş güneydoğuya doğru genişlediler ve Baktriya ve Hindukuş bölgesini işgal ederek büyük ölçüde bağımsız yönetimler oluşturdular.[5] Türk Şahileri, Tokaristan Yabgularının siyasi bir uzantısı olabilir.[4]
Türk Şahileri, Sasani imparatorluğu'nun Râşidîn Halifeliği tarafından çoktan fethedildiği bir zamanda ortaya çıktı. Türk Şahileri, Abbâsîler'in doğuya doğru genişlemesine 250 yıldan fazla direndiler fakat 9. yüzyılda Seferîler tarafından ortadan kaldırıldılar.[9] Gazneliler, azalan Şahileri ve Gucaratları alt ettikten sonra nihayet Hindistan topraklarına girdiler.
Sınırları
[değiştir | kaynağı değiştir]Batı Göktürk hükümdarı Tong Yabgu Kağan komutasındaki Türkler Hindukuş'u geçtiler ve MS 625 dolaylarından itibaren Gandara'yı İndus Nehri'ne kadar işgal ettiler.[10][11] Genel olarak, Türk Şahi'nin toprakları Kapisa'dan Gandara'ya kadar uzandı ve bir noktada Zabulistan'da bir Türk kolu bağımsız hale geldi.[6][12] MS 723-729 yıllarında bölgeyi ziyaret eden Koreli hacı Hui Chao, bu bölgelerin Türk kralları tarafından yönetildiğinden bahsetmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Contained within a clay urn were a gold bracteate with the portrait of a ruler, three early drachms of the Turk-Shahis (Type 236, one of which is countermarked), and a countermarked drachm of the Sasanian king Khusro II dating from year 37 of his reign (= 626/7). The two countermarks on Khusro 's drachm prove that the urn could only have been deposited after 689" Alram 2014, ss. 282–285
- ^ Alram, Michael; Filigenzi, Anna; Kinberger, Michaela; Nell, Daniel; Pfisterer, Matthias; Vondrovec, Klaus. "The Countenance of the other (The Coins of the Huns and Western Turks in Central Asia and India) 2012-2013 exhibit: 16. The Hindu Shahis in Kabulistan and Gandhara and the Arab Conquest". Pro.geo.univie.ac.at. Kunsthistorisches Museum Vienna. 10 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2017.
- ^ ALRAM, MICHAEL (2014). "From the Sasanians to the Huns New Numismatic Evidence from the Hindu Kush". The Numismatic Chronicle (1966-). 174: 261-291. ISSN 0078-2696. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ a b Kim, Hyun Jin (19 Kasım 2015). The Huns (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-317-34090-4.
- ^ a b Vondrovec, Klaus. "Coinage of the Nezak". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ a b c Inaba, Minoru. "From Kesar the Kābulšāh and Cenral Asia". 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ Rezakhani, Khodadad (15 Mart 2017). ReOrienting the Sasanians: East Iran in Late Antiquity (İngilizce). Edinburgh University Press. ISBN 978-1-4744-0030-5. 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ Foundation, Encyclopaedia Iranica. "Welcome to Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (İngilizce). 10 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ Sasanian Iran in the Context of Late Antiquity: The Bahari Lecture Series at the University of Oxford (İngilizce). BRILL. 1 Şubat 2021. ISBN 978-90-04-46066-9. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ Vondrovec, Klaus (2014). Coinage of the Iranian Huns and Their Successors from Bactria to Gandhara (4th to 8th Century CE): Kidarites (İngilizce). Austrian Academy of Sciences Press. ISBN 978-3-7001-7695-4.
- ^ Laet, Sigfried J. de; Herrmann, Joachim (1 Ocak 1996). History of Humanity: From the seventh century B.C. to the seventh century A.D. (İngilizce). UNESCO. ISBN 978-92-3-102812-0. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ Dani, Ahmad Hasan; Litvinsky, B. A.; Unesco (1 Ocak 1996). History of Civilizations of Central Asia: The crossroads of civilizations, A.D. 250 to 750 (İngilizce). UNESCO. ISBN 978-92-3-103211-0. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.