Bosh Sahifa
Oʻzbekcha Vikipediyadagi maqolalar soni: 299 653
Buxoro qamali — 1220-yil mart oyida, yaʼni moʻgʻullar tomonidan Xorazmshohlar davlatinining bosib olishi davrida sodir boʻlgan harbiy bosqin. Bosqinda Moʻgʻullar imperiyasining xoni Chingizxon sulton Muhammad II tomonidan boshqarilayotgan Xorazmshohlar davlati bilan tutashgan chegaraning turli tomonlaridan hujum uyushtirgan. Xorazmshoh yirik shaharlarni yakka tartibda mudofaa qilishni rejalashtirgan boʻlsa, moʻgʻullar chegara shahar — Oʻtrorni qamal qilib, Xorazmshohlar davlatiga qaqshatqich zarbalar berishni maqsad qilgandi. Buxoro shahri Xorazmshohlar davlatining yirik savdo va madaniy markazi boʻlgan. Shahar Moʻgʻullar imperiyasi bilan chegaradan ancha uzoqda joylashganligi sababli xorazmshoh bu shaharni himoya qilish uchun 20 000 dan kamroq askar ajratgan. Soni 30 000 dan 50 000 gacha boʻlgan moʻgʻul qoʻshinlari katta qoʻshin uchun oʻtib boʻlmas toʻsiq deb hisoblangan Qizilqum choʻlini kesib oʻtishga muvaffaq boʻlganlar. Buxoro mudofaachilari butunlay sarosimaga tushgan va muvaffaqiyatsiz jangdan soʻng tashqi shahar uch kun ichida taslim boʻlgan. Xorazmlik hukmdorga sodiq askarlar qal’a buzib tashlangunga qadar ikki haftadan kamroq vaqt davomida mudofaani davom ettirganlar. Moʻgʻul qoʻshini qoʻrgʻondagi barchani oʻldirib, aholining katta qismini qul qilib olgan. Mohir hunarmandlar mehnat mahsuli moʻgʻullar tomonidan oʻzlashtirilgan, boshqalar esa harbiylikka jalb etilgan. Garchi oʻsha paytda Buxoro yongʻinlar oqibatida vayron boʻlgan boʻlsa-da, talafot nisbatan kamroq boʻlgan. Qisqa vaqt ichida shahar yana savdo va madaniy markazga aylanib, Pax Mongolica davrida yanada rivojlangan. (Davomi...)
Daniya operatsiyasi (dancha: Invasionen af Danmark i 1940, nemischa: Die Besetzung von Dänemark) — Uchinchi reyxning Daniya qirolligiga qarshi harbiy operatsiyasi. U 1940-yil 9-aprelda boshlanib, atigi 6 soat davom etgan. Vermaxtning birinchi zarbasi Daniya aviatsiyasiga qaratilishi natijasida Daniya harbiy-havo kuchlari jiddiy yoʻqotishlarga uchragan va keyingi jangovar harakatlarda ishtirok etmagan. Tonggi soat 5:15 da Vermaxtning 170-piyoda diviziyasi va 11-oʻqchi brigadasi Daniya–Germaniya chegarasini kesib oʻtib, hujum boshlagan. Shuningdek, ayni shu vaqtda nemis qoʻshinlari Kopengagenga kirgan. Daniya harbiy-dengiz floti dushmanga qarshilik koʻrsatmagan. Soat 7:20 da Daniya qiroli Christian X Daniya qurolli kuchlariga qarshilikni toʻxtatishni buyurgan. 7:30 da Norvegiya operatsiyasi uchun strategik jihatdan muhim boʻlgan Olborg aeroporti qoʻlga kiritilgan. Taxminan ertalabki 10:00 da Daniya armiyasining demobilizatsiyasi boshlangan. (Davomi...)
Acquacotta — italyan oshxonasida asosan issiq bulyon asosida tayyorlanadigan nonli shoʻrva. U dastlab dehqonlarning taomi sifatida tayyorlangan. Italyanlar bu ovqatni tayyorlash va isteʼmol qilishni qadim zamonlarda boshlagan. Bu taom ilk bora janubiy Toskana va Latsio shimolidagi Maremma deb nomlanuvchi qirgʻoq hududida tayyorlanganligi aytiladi. Mazkur yegulik turi qotgan va eskirgan nonni isteʼmol qilish uchun bir vosita sifatida oʻylab topilgan. Zamonaviy davrda taom uchun foydalaniladigan masalliqlar turi koʻpayib, baʼzan qoʻshimcha mahsulotlardan ham keng foydalanila boshlangan. Shoʻrvaning „acquacotta con funghi“ va „acquacotta con peperoni“ kabi turlari mavjud. (Davomi...)
Soʻnggi tanlangan roʻyxat
Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari roʻyxati
Bitta oldingi tanlangan roʻyxat
- HAMAS yetakchisi Ismoil Haniya (tasvirda) Tehrondagi uyida oʻldirildi.
- Venesuelada boʻlib oʻtgan prezidentlik saylovida Nikolas Maduro navbatdagi muddatga prezident etib saylandi.
- Joe Biden 2024-yilgi AQSh prezidentlik poygasini tark etdi.
- Vyetnam bosh kotibi va sobiq prezidenti Nguyen Phu Trong 80 yoshida vafot etdi.
- Zilzilalarni bashorat qilish metodi haligacha yoʻq.
- Islandiyadagi Eyjafjallajökull muzligi nomini dunyo aholisining 0.005 foizi toʻgʻri ayta oladi.
- Toʻybop qoʻshiqning matnini mashhur qiziqchi yozgan.
- Alfred Nobel nazariy fanlarga qiziqmagani uchun matematika boʻyicha mukofot taʼsis qilmagan (sevgilisi matematik bilan qochib ketgani uchun, degan gap esa afsonadir).
- Ravshan Ermatov futbol boʻyicha jahon chempionatlarini eng koʻp boshqargan hakam sifatida Guinness rekordlar kitobiga kiritilgan.
- Avtomobil oynalarini qoraytirish — jinoyat emas.
- Kompyuter sichqonini ishlatish mumkin boʻlgan ilk kompyuter Xerox Alto (tasvirda) boʻlgan.
- 1578 — Afrikadagi Uch qirol jangida Portugaliya qiroli yoʻqolib qoldi (tasvirda).
- 1791 — Turk-gabsburg jangi boshlandi.
- 1897 — Elzas va Lotaringiya Germaniya tasarrufiga oʻtdi
- 1912 — La-Mansh ustidan ilk yoʻlovchilar uchib oʻtdi.
- 1914 — Buyuk Britaniya Germaniyaga urush e’lon qildi.
- 1922 — Telefon ixtirochisi Alexander Bell dafn qilish marosimi. AQShda 1 daqiqa davomida 13 million telefon ishlamay turdi.
- 1964 — AQSh Shimoliy Vyetnamga bomba tashlashni boshladi.
- 2017 — Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi tashkil topdi.
- MediaWiki Viki dasturlash
- Meta-Viki Vikimedia loyihalari koordinatsiyasi
- Vikigid Sayohat haqida maʼlumotlar
- Vikiiqtibos Iqtiboslar toʻplami
- Vikikitob Bepul kitoblar va qoʻllanmalar
- Vikilugʻat Lugʻat va tezaurus
- Vikimanba Ochiq kutubxona
- Vikimaʼlumotlar Bepul bilimlar ombori
- Vikiombor Erkin mediafayllar ombori
- Vikiturlar Biologik turlar katalogi
- Vikiversitet Ochiq oʻqitish asboblari
- Vikiyangiliklar Ochiq matnli yangiliklar