Kontent qismiga oʻtish

Eternitas

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Eternitas
Lotincha yozilishi Aeternitas
Jins ayol


Dupondiy Adrian. Orqa tomonda quyosh va oyni ushlab turgan Eternitas tasvirlangan. AETERNITASAVGVSTI yozuvi.

Eternitas (lotincha: Aeternitas) - Rim maʼbudasi, abadiylikning timsoli. Yunon Aioniga oʻxshaydi.

Koʻpincha Rim tangalarida tik turgan yoki oʻtirgan ayol koʻrinishidagi turli xil atributlarga ega boʻlgan abadiylik, oʻlmaslik, vaqtning uzluksizligini anglatadi: shar va samoviy jismlar (quyosh, oy, yulduzlar) koʻrinishidagi osmon; buyuklik va kuch belgilari (tayoq); bardoshli hayvon sifatida sher yoki fil; kuldan koʻtarilgan feniks; oʻz dumini tishlagan ilon (ouroboros); kosa, mashʼal va boshqalar. Tangalarda u AETERNITAS, AETERNITAS AUGUSTI, AETERNITAS IMPERII, AETERNITAS POPULI ROMANI yozuvlari bilan birga keladi. Bu Rim imperiyasining abadiy qudratini, shuningdek, marhum va imperator oilasining ilohiy aʼzolarining abadiy xotirasini anglatadi.

Bundan tashqari, eternitas lotin va oʻrta asr falsafasining atamasi boʻlib, boshi yoki oxiri boʻlmagan borliqning toʻliqligiga egalikdir. „Bizning „hozir“imiz yugurayotgandek tuyuladi va shu tariqa vaqt va abadiylikni (sempiternitas) yaratadi, ilohiy „hozir“ esa doimiy, harakatsiz, barqaror – abadiylikni (aeternitas) yaratadi“[1]. „Dunyoning abadiyligi, oʻrta asr gʻoyalariga koʻra, eternitas emas, balki sempiterintas (eternitas faqat Xudoga xosdir), yaʼni u cheksiz davomiylikni ifodalaydi“[2].

446 Eternitas asteroidi Eternitas sharafiga nomlangan.

  1. Боэций. Каким образом Троица есть единый Бог, а не три божества // Боэций. Утешение Философией и другие трактаты. М., Наука, 1990.
  2. Гайденко П. П., История новоевропейской философии в её связи с наукой. М., Либроком, 2009. ISBN 978-5-397-00161-8.
  • Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001.