Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 602

G V I L I E L M I G E S E N I I

PIIII, OSOPltlAE ET THEOLOGIAE DOCTORIS, HORVSSIAE REGI


'

A CONSILIIS IN SENATV SACRO, TliEOLOGIAE IN ACADEHIA FKIDEKICIANA HALEN8I CVM


VITEBERGENSI CONSOCIATA PROFESSORIS PVULICI ORDINAKII, ACADEMIARVM REGIAE
nORVSSICAE ET I N S C R P T I O N VM L T T E R A R V M Q V E IIVMANIORVM PARISIENSIS, SOCIETATVM
I I

ASIATICARVM PARISIENSIS ET ANCLICANAE, SOCIETATIS S C I EN T I A K VM R E G I A E VP S AL I EN S S , I

NVMISM ATICAE LONDINENSIS, P II I L O S O P H IC A E C AN T A B K Gl E NS S HISTORICAE I I ,

THEOLOGICAE LIPSIENSIS SOCII

THESAVRVS
PHILOLOGICVS CRITICVS '

LINGVAE HEBRAEAE ET CHALDAEAE


VETERIS TESTAMENTL

T03IVS SECVNDVS
LITTERAS "~5 CONTINENS.

E D I T I O A L T E R A S E C I \B T M R A D I C E S D I G E S T A P R I O H E GERMAXICA
L O M G E .1 t C T I O R E T E M E XDA T / O R.

LIPSIAE 1 840
SVMTIBVS FR, CnR. G V L. VOGELII.
I.' J

J 1,1 / '.'\

: I > •> I .

TlflO 8

CM
7" 7:

Z'
VIRO SVMME VENERANDO ILLVSTRI

CAR. FRIDERICO AVGVSTO FRITZSCinO


NOVI TESTAMEXTI INTERPRETI DOCTO S\BTILI FACVNDO

VIRO CELERERRIMO

FRAIVC. JOSEPHO VALEIVTIIVO DOMIMCO


MAVRERO
DE ACCVRATIORE VETERIS TESTAMENTI INTERPRETATIOXE

PRAECLARE MERITO

HVNC LIBRVM

DONA LITTERARIA SIBI PVBLICE OBLATA RE M VNERAT V R VS

D. D. D.

S C R I P T R.
''
(
11 ^'«'fefiifA iOjiyaJiiii' ^f,f1

iHaa;

k -s^ .Ti . '^rrr"'-;. m,


*f ocJ , ilecima riebiaeormn littera , iibi nunieri iiota est, ffiay i^»--jc i- q- liJ^; (j*>J. siccus fuit ; la^ , "ll^S ct ncy
i. q. (leceni. Nouu-n liuius elemenli TV liaud chibie idem sam.
pr. rectus, inde beatus fuit , 'iiX^Cft gravis fuit,
significatquod hebr. T* maniis et vetus eius fornia fuisse Dsr tv, tT:; 0-:; q. Ciin, D?:n.
invaluit i. q. ; , i. r!;:r; ,

videtur (cf. Qv dies , pl. a^^yj ab inusit. d"') manus :


Saepeniimero autem verba primae radicalis Jod signi-
auteua rudius pictae figurara (tres digitos cum carpo)
ficatione conveniunt 1) cum verbis med. Vav v. c. -li; ,

liodiequc repraesentant antiquiores huius lltterae forniae


timuit cf. ifla no. 3 a^; bonus fuit i. q. aiu ; "fip; aucu-
,

apud Phoenices (v. ]\Ionum. Phoenic. T. I. pag. 3o), patus est i. q. 'dip; ->^; formavit i. q. ->1S , al. 2) cum
Uebraeos veteres et Samaritanos (v. ibid. T. III tab. 3). verbis med. gem. v. c. Dr^ et D"3rj caluit, Dw^ et D;:'JJ
Accedit auctoritas Aethiopum , apud quos haec littera vastatus est al. cum verbis Hb, v. c. as; et nSN desi-
3)
Jamnn ( nianus dextera) appellatur. deravit qa- et ncO ; de cuius rei caussa vide Lgb.
De duplice eius potestale videndi sunt libri giamma- §.
;

1)2, 2.
tici. Etiam ubi consonantis oflicio fungitur , subinde
lenioris pronunciationis fuisse videtur , ut ad sonum
vocalem prope accederet, sicut germ. jcdcr , jcizt in ^^* avide dcsidevavil , concupivii aliquid , sq. b.

Germania superiore pronunciatur iedcr, itzt. Ita oerte Ps. CXIX, i3i : "niix; ^^nii:»:. LXX. Inmo&ovv.
nonnulli Hebraeorum (Sal. b. Melech ad Mich. 5, G)
^ et ^ ab inltio vocum i pronunciandum esse praecipiunt, (Syr. «.^ij^l et k.Z^j\*Z\ id. , j^Ql^ijtj desiderium
quam legem Alexandrini quoque saepe observant, ut miri"' (.•.dlaj optatlvus. Castell. exedit. Mich, p. 364. Vicinum
'lovdu, "inLl'^ 'hovQuia , 'ciir\'r,'' 'Imug (cf. aiab. vulg!
est nSN utiumque profectum a stirpe bilittera 3N 3",
., «Xj icun, iXj id, syr. j.-^ iled , aethiop. J£ = i,
,

cui inest significatio spirandi , adspirandi adahquid,


,

cf.

Ludolf gramm. aeth. p. li), licet etiam contraria ratio 3Nn, niN , 3-N, 33n.
reperiatur , v. c. DViill^ '/fpoi-'tl«X;-;U , ^llTi^";"!'; 'Jf()f|((/a?.

Permutatur i) cum reliquis htteris debilibus N ~, ,

ita quidem , ut tres illae litterae aspiratae saepe emoi-


T ,

liantm- in Jod. Saepissiuie hoc fit a) in l littera. Nam 1^^ an. Xtyofi. sq. ; (7fci/i( aliquem i. q. nj»: Pi.

ubicunque Arabes et Aethiopes in prima sede radicis ^''av ri]N: (Ps.'xCIII, 5, cf. XXXIII, Prov. XVII, 7).
1.

liabent , Ilebraei et Aramaei, in iis radicis formis, quae a In iFeminino impers. Jer. X, 7: iinN'' ~i "'2 nam ie

prima radicall ordiuntur , substituunt Jod velut jj, dccel s. tibi convenit tibi debetur sc. ut timearis. LXX.
,
,

ed. Complut. ffoi yuQ nginit, quam scripturam (in aliis


(DAri?: -^Y,, A'j "^i» a)/Cfi: a^;, 4^, comra enim codd. textus laborat) exprimit etiam Arabs ,..'!> :

Vav radicale revocant , praeformativa


simulatque littera
accedit , velut iu Niph. nbij liiph. TiVin, verbal. ibl^,
,
^Lij aiC liSCm. Theodot. on aoi livriXtv. Sjt. >»^»

r";"!'^. Vide Lgb. p. 379 sqq. In media radicis sede 1^,*»Q^*Z \j\^ CCTl naiu tibi convenit gloria. V"u]g. iuum
siiniliter permntata habes l et > in ^r^^l Ti^l^ ~1n et , ;
estenim decus , qs. rinN'' sit i. q. chald. mN^ decus.
^[«n , in tertia sede in "ibd et •'Iru; ( rib\z; ) cf. Lgb.
(Chald. riN"', 'N"< f. N"'Ni , NTN"' pulcher, decorus fuit,
p. 420. b) de N littera cum Vav permutata vide p. 2.3,
NiN" Nn^N"' puichritudo j decor, rabbin. "^b mN"" con-
c) de n littera p. 36o. 2) cum semivocali Nun, — ,

raaxime in prima sede radicis v. c. !iN: et MS^ decuit, ,


venit tibi, decet te. Sjt. \\* sq, -^ conveniens est,

3::: et as;; n55 et ns;; nc: et nc;; i^p: et 'iip;; s];: decet Matth. III, 10. Cor. XI, i3. Ephes. V, 3. 1 Tim.
1

et :'"'. — 3) cum reliquis palalinis , ut a) Gimel v. II, 10. Tit. II, 1. Hebr. II, 10 pro gr. rrpfviov, TiQimi
p. -jSu adde nJie-; j.iA-<=> Ituraea, no; aeth. '2\JJZ^\
,
IZot.» decentia, decor. Ex vicino !in: coUigitur , nativam
castigavit ^"'^ armen. gini vinum b) Caph et Koph
, ; ,
signiCcationem esse : bene sedit alicui, iude convenit ei,

V. c. TiJ- et -1^3 rectus fuit , •J-^C"' , l.«"»*-C . j_^..^<^.v-s


v. riN:. Sam. nr^tTT et iTTlTT pulcher , decorus).
senex. Raro ctiam accedit ad gutturales :> et n . v. c.

Bbbb
R. ^n; 558 ^i<% "1J«^

!• 5^* pr. bNi i. q. blJ* stultus fuit. Origo esse Quod Faesius nuper (in novis Annal. philol. ab
Jahnio et Seebodio editis IV, p. 2i3. 21,4) incipicndi
videtiir in pf if £rstVa/c , i. q. blJ>.
potestatem huic radici abiudicavit , contra praeter volendi
Niph. stultus factus est Jes. XIX, l3. Jer. L, 36: signiflcatum etiain mancndi , commorandi vim ei tribuit,
^liNbl D'''^^!^ ^N 3"in glaclius contra vates menclaces ct
horum neutrum probari potcst. Namque incipicndi (recdus
stultifiunt; it. stolide se gessit Num. XII, 11 (copiilatur aggrediendi) vis minime quidem propria atque nativa est
cuniNan). Jer. V, 4. (neque placent, qui bs^ i. q. b^lN , ij.i primum esse sta-
tuunt), sed a volendo proficiscitur at certissima tamen :
II. ^J^"' pr. voluit. Kimchi : Vsn!n ]t::t tl?3 p? est atque tum locorum contextu tum Alexandrini inter-
in omnibus ejcemplis inest signifcatio voluntatis. Congruit pretis auctoritate satis firmatur contra mancndi significatus
:

sanscr. lual (cf. Pott. etj^m. Forscliungen I, p. 221.224), neque locorum contextu nequc etymologicis rationibus com-
fiovXofiut, volo, unde wollen litxuiihlen. Vide infra notam. mendatur. lu locis enim sub no. 2 litt. a laudatis ^'Ni!!
aliquotiescopulatur cum habitandi verbis , sed ita , ut
Hiph. b^Ni!l f o^«i'. Triplici modo dicitur. Ac l) de
eo qui id quod vult aggrediiur et licet arduuni sit, ,
haec ex illo pendeant, non synonymi instar ei iungantur
, ,

conaiur (vom thcitigen TPollen, Angreifcn, TJnternchmen). (male LXX. Jos. VII, 7 reddiderunt, a;i;:i no!:Ni!i :ib d
LXX. undecies uQ/ofiui. Deut. 1, 5 -iN3 TViiTZ b^Nifl :
xuTifisiyufiiv xal y.UTCoxin&i^fttv ) : neque ullo modo com-
rnorandi significatus a volendo duci potest , in quam sen-
riNTn !l^in?"~nN l^Ioses aggressus est interpretari hanc
legem. l^Sam. XVII, 3g
tentiam Faesius non debebat ad linguae gernianicae rationcs
M33 Nb "'3 npbb iiN'1 conalus :

est ire nam (antea) non lentavcrat. De rc ardua Gen.


,
provocare, in qua.verha.cuoUcn et wcilcn a radicibus prorsus
XVIII, 27: i:tn bN ~i2Tb •^nbNi!! N:-!^:ri eccc cona- .'
diversis ducuntur.

tus sum alloqui Dominum. Comm. 3l. Jos. XVII, 12:


^^"1X3 n^fflb ':S>53!^ bN^l et aggressi sunt Canaanitae,
nX'^ et Tli^^ pl. C^N'' 'vox aegyptiacae originis
mancre in ierra. Vulg. et coepit Cananaeus habitare in
riviim, fossam , maxime fiuvium significans. Aegyplii
terra hac sed sententia est
, Cananaeos conatos esse, ,

resistere Israelitis eos espulsuris , et denuo sedem figcre quidem recentiores distinguunt ^iOOp fossa , rivus,
in terra. lud. I, 27. 35. J. II. Michachs sententia non
SictiQvS, (Sir. XXIV, 3o. 3i), lOD ( Jiwpvy^j Ex. VII,
multum mutata obsiinavcrunt sc.
:

2) de eo qui precibus aliorum cedens aliquid vult i. e. 19) BIEDO,


ab i^pO (theb.) lEppO (basmur.)
concedit, non abnuit , paiitur (^xom leidcndcn IVollen, sick
lApO et JApCU (memph.) fluvius, flumen, Nilus (v.
gefallcn lassen) lob. VI, 28 : ^2 n:5 ^b^^Nilri placeai vobis,
me Peyron Lex. copt. p. 4o), sed antiquissimis temporibus,
2 Reg. VI, 3.
adspicere. a) de eo qui officium ab
quibus Hebraei hoc vc. in lingnam suam recepisse censeudi
alio oblatum precibus eius cedens tandem admittit lud.
sunt, formacum illarum inter se arcte cognatarum prior,
XVII, 11: n3ujb 'ibri bN'1 et conscnsit Lcvita mancre,
ior, uti'amque potestatem habuisse videtur cuius rei ,
precibus eius cedens mansit. Vulg. acquievit et mansit.
testem locupletissimum habeamus titulum Rosettensem, in
XIX, 6 ]ibl N3~bNifl lafs dir's gcfillcn und iibernachte.
:

Ex. II, 21 fcf.'i Par. XVII, 27). 2 Reg. V, 23. Vici- quo interprete Youngio lin. i4 et i5 vocabulum
nus usus est in verbis Jos. VII, 7 ubi eadem formula ,
y^J«»f et
dicitur de eo qui aliqua re contentus nihil ultra appetit
,

(sich's gefallen lassen pro sich's geniigeu lassen). Verba : /0'll


sunt ]~Tri "iSS^a ailiil n:bNin lb ulinam conscnsisscmus
:

et remansissemus irans lordanem hatten wir es uns doch tum fossae (lin. i4 init.) tum
i4 extr. lin. i5)
fluvii (lin.

gefallen ( geniigen ) lassen und waren jenseit des Jordan ,


,

significatu habetur , 24 ywfiara


cf. in titulo graeco liu, —
gcbheben. b) de eo qui ad peccatum pellici se jiatitur. Nii).og et lin. 25 noTUfiol (v. Kosegaiten de prisca Aegy-
llos.V, T::-"'lnN TJrn b^Nl!! '3 "f"" cousensit sequi
1 1 :
ptiorum literalura p. i4. G3 et tab. IV). Sic LXX.
vanum i. Nam pro i:; nil dubito quin legendum
e. idola. hebr. 'n.M'1 semcl reddunt dicoQv'^ Jes. XXXIII, 21 , alibi
sit Vilj i. q. Nld. Inde etiani c) de deo , qui vol precibus ultra quiriquagies noTUfiog.
hominum cedens vel sua ipsius clementia ductus aliquid Apud Hcbraeos est 1) a) fossa, canalis. Jes. XXXIII,
egit noslrum
, placuit , collibuit ei. lob. VI, 9: bN''1
:
21: D^^T' 'Sn"! D"'"i6<'^ ^'-jn; Dip''; (Jehova nobis est) /oco
':N3T'1 nibN placeal deo ct conterat mc. 1 Sam. XII, 22 : fuviorum (et) Jossarum latarum int. fossas quibus
,

dl'b ib CpnN niiayb '' b^Nin placuit Jovae, vos sibi sumerc moenia urbis muuitae cinguutur. LXX. itwQvyii; nXuxiTg.
popuhim. 2 Sam. VII, 2g. Saepe de canalibus Nili. Exod. VIII 1 bJ' n^n.^i:!! OS , :

\i\ utroque illo significatu ponitnr plerumquc sq. ge- n^^iVAI-i byi ^^'IN'^.'^. Nah. III, 8. Sq. genit!" ''!«;
rundio, rarius sq. verbo fmito modo dovrdiTCog Deut. I, 5. -li:;i: , ^'^'niu , qiianquam hoc ad no. 2 referri possit.
2 Reg. V, 23. IIos. V, 11. lob. VI, 28, modo soqucnte Senicl transfertur b) ad canalcs s. cunicuJos quos metal- ,

copula Jos. VII, 7. lud. XIX, (i. 2 Sani. VII, 29. 2Reg. lici agunt. lob. XXVIII, 10 ypa D'''nN'; ni"n:;a in rupi-
:

VI, 3. lob. VI, g. bus cuniculos ngil metallicus. Solent enimllebniei, quippe
R m^, ^y^ 559 fflN^ — nah-^

vocabnlis tecluiicis in re metallica carentes , hacc alinnde Niph. \L'Ni3 dcslilit ab aliquo, ahqua re , sq. 'JJJ

petita ail liaiic rum transferre , cf. snj dc putco lob. 1. c. 1 Sam. XXVII, 1 : niy ':«;.p2'5 "3VN":j ^:ua UJNir.
coiuni. 4. Part. UJNij ilcspcralus , _ (jui lie sc (lcspcravit. lob.
VI, 26. Neutr. dcspcralum est. Jes. LVII, IG: n"!?:» n"3
2) fluvius , xaT *i'o//'i' de flurio Aegj^ptio s. ISilo.
fflsi: non dicis desperatum cst i. e. speni abiicio desisto
Plene dicitnr B^"^!:?: IN' Am. VIII, 8. IX, 5 (ut aegypt. , ,

a re. LXX. oi'x linag, na.vaoi.iut. Alibi cst obsequi


^J<5.pO HTH iXHJULi V. Champollion rtgjpte sous nolentis frustra esi. Jer. II, 25
: Sib ttJNi: ''irNh'_ lu :

les 1'haraons I, p. i38), sed saepius c. art. ^j*')!^ u vcro dicis : ^rustra cst (qnod me mones), minime , sed
noru^uug , Gen. XLI, 1. 2. 3. 17. 18. Ex. II, 3. IV, 9. cet. XVIII, 12.
VII, i5. 18. a4. 25. 28. X\ai, 5 (c. He loc. hliNTi Pi. inf. "dNi Hcspcrare fccit. Eccl. II, 20 : "';n "'ri^O
Ex. I, 22), c. praef. ns^^a Ex. VII, 18. 20. 21. VIlX
5. 7. Jes. XIX, 8. XXIII, 10, 1J«'3 sicut Nilus Jerem.
XLVI, 7. 8. Am. IX, 5, semel SfO eiecto Jod Am.
n^^fflxS in*ffl»i'' V. rad. r:t;N.
VIII, 8 (atque ita olini lectum est apiid Sirac. XXIV, 27, "•"iriN') V. rad. -inN.
ubi graecus intcrpres 6 uvanXr;Qoiv wg Ei(fQiiT7;g avve-
:

aiv, xtti log /o()J«v?;c fv rjifQuig &ioiatioi''.


27. o tx(fah'WV
(og (p(og naidtiav, (og Fri^ov iv rfifQuig TQvytjTor : uhi pro N^^, unde Nai'^ i. q. NiaB v. pag. 187.
(bg q(og -i.sd reddendum erat (og Niti.og^ , jxjct. etiam
sine art. (ut'cT;rN pro C-rirNr;) Jcs. XIX, 7. XXIII, 3.
Ez. XXIX, 9. Zach X, 11 ( cf. ind. Gan^a fluvius y.ax JJ in Kal inusit. Pi. vociferalus est , clamavit,

('ioyJiVde Gangete , aethiop. 'JhYlH, fluvius et n. pr. '•

c^^* clamavit inbilavit bucci-


(Chald. SS"* , sjT. , , it.
fluvii Tacaze Lud. hist. aeth. 1,8, nostr. Rhcnus quod ,
navit, in vcrss. Aramaeis respondet hebr. y^^n ,
iu conipluribiis llelvetiae dialectis fluvium rivuinquc signi- 'J!*^

ficat). De alio quodam flumine non repcritnr nisi Dan. Ni2'', loSQj iubilum , clamor, clangor tubae. Nasor.
XII, 5: ns"i)b, 6. 7: iN^f^ ra'"»; b"a72 ,
it«";!7 sed
t.^^* id. de iubilo eius qui praedam adoritur Cod.
solet auctor Danielis oratiortis cblorem e'x PentateucM
lilJri

relationibus de rebus aegj^ptiaeis repetere (cf. a^^J^U^^n). — Nasor. II, 202 lin. 8, ubi copulatur cum hinnitu. Arabes
Pl. c:":2:7J VII, 18
•'nN'' Jes. et -)!iA7a ^'in-; 2 Reg. XIX, 24. pro eo frequentant vicinum ^j\ de clamore eornm ,
qui
Jcs. XIX, 6. XXX%'II, 25 fluvii Aegj^pti brachia et
i. e.
canales Nili , c. suil'. 1"1N% '^''iN'' fluuiina eius , tua hostem adoriuntur, sed a ^i est i_iL*j i, q. ujS^ deser-
(Pharaonis) Ez. IX, 3. 4. 5. lo, li""'"^^ fliimina eorum tum , quod a ferarum ululatu (cf. Deut. XXXII, 10)
(Aegyptiorum) Ex. VII, 19. Ps. LXXVIII, 44. In — dictum existimat ^^'illmetus , et recte quidem. Aethiop.
his quae nuper observavit Redsloh (Archiv fiir Philol. Pnril iubilavit, OTavit, JiQfl, I iubilum, exultatio,
und Padagog. IV p. i3i), ut vocabuli nostri originem Lud. p. 487. 488. Cf. vic. pS"' no. II). Semel legitur
acgyptiacam labefactaret atque hebraeam (a rad. liN de matre Siserae lud. V, 28:- per fenestram prdspeclnl
lucere, ut in; a "i^;: luxit sed nonne ~\Til fliimen — N'nD"'0 ON 32T1 et vociferalur maler Siserae , quod alii
potius cst a •\ni 110. I fluxit?) ei viudicarct, nil fere (Schult. Lettius ad h. 1.) de laetis vocibus muKeris iu-
est, quod supra dictis non diluatur. Receperunt autem telligunt ob speratain victoriain superbientis , alii (Holl-
Ilebraei hoc vc. appellativa fluvii canalis([uc significatione, manuus , Rosenui. ) de eiulatu et anxiis querelis matris,
quo factuni est ut Hebiaeorum
, non Aegjptiorum arti- , quae vitae et saluti filii timere coeperit. Nobis prius illud
culum (iN';^;. uon Phior) ei praefigerent. (In liuguls placet, tum propter Conim. 3o, tuni propter cohstantem
cognatis vc. non reperitur excepta Nasoraeorum dialecto, verbi in reliquis linguis de laetis clamoribus usum. ^ulg.
in qua NIIN"' est rivus). ululavit, qnodet ipsum de clamore triumphali dicitiir Caes.
b. gall. 5, 36. 7, 80. Liv. 3i, 17, cf. ':'•'- Hipli. no. 2.

SjTus interpres retiiict : Z\li_:3i_j


,
quod Arabs reddit
'O^* '" ^^^ inusit. Arab. ^_w.^ Conj. I. VIII.

X desperavit de aliqua re , sq. .._.« Cor. 12, 80. 60.


i3. Hamas. Schult. G02 , v. 4. Lebid. 46. 49, cf. 33V ( i. q. s_jLo desertnm , v. ad rad^-}-n. pr.
1) regionis Arabum Joctanidaj;um , Gen. X, 29. 1 Par.
transpos. ^j^\ desperavit vit. Salad. p. 1 lin. 12.. Gi. 62.
I, 23. Vcstigium eius fortasse est apud Ptoleniaeum

Conj. II. IV desperare fecit vit. Salad. 56. a. Origo esse (VI. 7), qui ad luare Indicum inxta .Saclialitas habei

videtur in debilltate unde etiani lenitatis ct moilifiei


;
'hojjaiiiTce^, quara scripturani Salniasius (ad Soliu. p. ^^-J )
et Phaleg II, 29) mutant in 'JcOiSufjirug , cf.
Bochartus (

potestatem habct ^^} (cf. i)'ir: destitit, a JJv> flaccidus 'To^ictQ 77 llohnes.
in cod. 2) regis Idtimaeorum —
debilis fuit). Gen. XXXVI, 33. 34. i Par. I, 44. 45. Cf. s. v. ai"»

Bbbb 2
R. byi, ^13 560 bn-^ -^^13»
p. 8i A. — 3) regls Cananaeoruin Jos. XI, l. — XXVI, 4: Pib^a^^yiNn nsnSI et dabitlcrraproventumsuvm.
4) 1 Par. VIII, g. — 5) ibid. Comm. i8. Comm. 20. beut. Xl' i7."Ps. LXVII, 7. LXXXV, i3.
^— — j--^»^— Ez. XXXIV, 27. Zach. VIII, 12. Ha^g. I, 10. Hab. —
III, 17: Di:ea3 b«': P^. LXXVHI, 46: b^pnb in^i
1. ^^^ in Kal inusit. i) pr. undavit ,
Jlucluavit

r«<.-
De proventu domus e. do opibus iii ea coa-
DblH"'. i.

aqua (nostr. wallcn ,


germ. vet. sup. wallon) , inde cervatis lob. XX, 28: hrpz bl3"; b?"; exsulat proveniut
do?nus eius,
copiose el cum quotlam impctu Jiuxit (arab. J.jj copiose
i?l3 {pro b^ii^ ) 1) pluvia , imber (v. rad. no. I),
fluxit ,
pluit, J»J;, J-j'j imber). Hinc ducuntur bS'' inde viensis pluviae octavus Hebraeorum niensis a novi-
, ,

luiiio Novombris ad Decombris novilimium. 1 Reg. VI,


bnr, baiN fluvins , bi3 pro b^ia"; no. 1 pluvia , biaa
38: ''r73^3n uj-rnrt Nin bia n"|i2. Kimchi: ,,hic est
dijuvium. Secundarium est sanio cUffluxil uude '^'Zi. ,
Blarchcsivan. Sunt qui dicant hunc mensem bia dictum
de hominibus
2) poet. ivil inccssit ( nostr. wallen, :
,
esse ab inundalione , proplcr imbres copiosos , qui hoc
cf. gall. allci- quod ciusdem orlginis esse 'atque gcrm.
,
mensc dcsccndunt." Certo inagis placet hoc otyinon, quam
wallcn recte observat Adelungius IV p. i3f)6), maximc
aliiid a bba, quod haboiit Taliuudici Rosch hascliana
in populi undis fluctuantibus atque in pompa solemni,
,

Cap. I. mbi3 mbi3 rj^r::^ ViNm bai rbsn lauj bi:! nT


metaphora ab aqua petita. Unde
niafi "ina nanab D^bbia lau) i. e. mensis Bul, iia dictus,
Hiph. b^^aiM poet. i. q. vulg. ^'afl 1) duxit , maxinie
quia in eo fqlia mai cescuni , et terra abit in glcbas, et quia
in |:ompa. Ps. LX, 11 nii^in -\iy ijb^^ar "'Zq. CVIII, 11.

:

in eo pecori pabulum praebent in domo. Similiter Tanchum


Jer. XXXr, 9. Jes. XXIII, 7 : pinS^:' ln''b5'i fiibsv.
Hierosol. ms. ad Reg. I. c. J^ji Jj! nSi irjJnlO _^ bl3
2) iulit, attulit , obtulit , velut munera. Ps. LXVIII, 3o.
LXXVI,.i2. ZepL. III, 10. (Chald. b-^a^T, b-^qiN, sjt. ^i OlJ^.i-5
{S^^i ijo^^ JJjj ^^'ii^
(^—H Q'» lS,*-^'
^i-oo) , sam. 2,3nTA. Pa. ^-^-^ adduxit , attulit. jauja llbTba bl3 est Blareheswan
i. e. ila diclus quia ,

Ethpa. pass.). primum in co, pluvia cadit ct ierra humeclatur el acrjit


Hoph. 1)pompa. Ps. XLV, l5:
iluctus esl, max. in uvidus posi siccitatem auclumni, a rad, bbS madcjecit [Lev.
?jb'3b omata ducilur ad regem.
bain niyp^lb vestibus piclis Jlj 5)... Quod Thood. Benfoy (iiber die Monatsnamon
16: b"'^i nin7Jb:3 njbaw. De pompa funebri lob. X, 19: oiniger Volkor p. 181) siispicatur
alton bl2 fortassc ,

bSIN "l?p.l' T^i'?- XXI, 32 adeoque omisso lapb de idein esso quod aram. bl2 bsa , b5'2 (vide de lisn =
sepullura, comm. 3o. De magna hominum vi Jes. Palmyrenorum p. 224 ) islumqiie mensein a cultii Beli ,

LV, 12. Dicitur etiam de ove ad lanienam ducta (quod ductuin esse ut alia mensium nomina ab idolorum ciiltu
,

lento incessu fit) Jes. LIII, 7. Jer. XI, 19. petitasunt, in medio relinquimus.
2) ablalus esi Hos. X, 6. XII 2, oblaius , esl ( de 2) provenlus i. q. biav lob.
. 20: D"''1~ bl3 XL ,

muneribus) Jes. XVIII, 7. ib iNTB"' provenlum monlcs ci fcrunt. Eadem sigiiificatio


?I3'^ cliald. Aph. ba"''^ i. hebr. Hiph. attulit
retiiierida Jes. , XLIV
19: 'liiiON yy bnab Viilg. ante
q.
iruncum Non niale sod pr. ys! bl3 est
ligni procidam ? :

Esr. V, U. VI, 5. ..
provcnlus arboris inde lignum, iruncus ligneus,
, Chald.
73 m. 1) Jlumen , rivus , v. rad. 110. 1. O173 ibs^ Ni^N iba^b germinibus arboris, ,,Fortassc legendum
Jes. XXX, 25. XLIV,
Jabal, n. 4. — 2) pr." virij N^N labbbb ramis arboris." Buxtorf. Minus liuc perti-
qui vitae pastoriciae auctor erat Gen. r\'', 20. net qubd ed. 1 contulerain
,
talmud. biagleba, frustu- ,

luin , velut mbia mbia de glebis terrae et nbJZ btt/ bl3 ,

P3|^ fem. tibz^ adj. di//liicns sanie, ulceribns a(rectus, pdrtio (v. Buxtorf. p.
salis quippe quod ex graecb
271) ,

de pecore Lev., XXII, fiiaXog ortum vidoalur.


22.. ( Arab. iiljlj defluxiis piloium
bniX vel ^2w>< , c. ait. baxn Dan. VIII, 3. 6 m.
in ovibus camells). Vulg. papUlas hahcns et ita in
et
Jiiivius (cf. b^i et "b^iv) cstr. banN ibid. 2: iblN baiN b^
scrmone talniudico Mischna Erubhin 10, §. i3. Gr. Venet.
ad fiuvium Eulacum. Plerique veteres in hoc vc. inter-
(pvfiuTiwv. Minus beno LXX. fivQfti]xtciJy i. e. vorrucas
prctando niire Hebraenin Ubal retinent
caecuticrunt.
habcns , iit Saad. JJjj olJ. Aqu. Theod. Syr. porlnm rodduiit LXX. (coll. chald.
,

^y)'^ fluvius,'rivus. Nbl3N porta), solus Synimiichus propiiis ad veriim acce-


Jer. XVII, 8: n?-i,-^ "rav bl-!
dit loddons V. 2 supcr paludcm Ulni. :
T^ii^lw ad Jluvium emillil radices suns. Chald. bciie : bi'
y^iZ- Kimclil: £3^3 3bD. Minus aceiiratc LXX. Viilg? 51353 (Jod sequentom littoram inserto)
i-cidicali in

fxf<«c, bumor. — N. pr. bar vide siib no. II. m, diluvium , Noachico G»on. VI, 17.
ubiqi,ieide diluvio
VII, 6. 7. 10. IX, 11. 28. X, 1. 32, neqiie alitor Ps.
ywJ'^ m. provcnlus, txcfOQinv (? ba^Hi. i. q.N"'::", ut
XXIX, 10: n-i:;"' bnajsb ilini Jchova scdcbal ad dihivium
nN«n a Ni2 Plene V"1N!-T bw; provcntiis tcrrae Dcut.
.
i. e. iudcx sodebat homiiiibns ( cf. Ps. IX, 5. 8. 9)
XXXII, 22. lud. VI, 4, et saope in liac formitla. Lcv. temporo Noachl ot diliivium mundo iinmisit, quibus
R. ^13, Vn^ 561
congrmmt scqucntia : dbisb Tf:11 t^ifT^ ^^.11 "eclcbilgue rJl pr. iubilum , clamor laetus , clangor tubae,
Jova aclcrnum.
rc.r in (De ^Auttius ecl. I iiitcrpretaba- classicum , ut s^n. nrnn. Ilinc 1) biV^ J"ip cornu
tur Jchnva scclet super diluvio i. e. super Occauo coelesti,
:
iubili i. e. quo classicuni canitur Jos. VI, 5 et ellipt. bai"'

iit bl^-ib idcm valerct , quoil Cs"! CJ2 bs Cotnni. 3, Ex. XIX, i3, it. b2r -lEVd tuba iubili i. q. wiSn ncvi;
quod tamen recte ab eo rctractatuui est , tum propler con- (Lev. XXV, 9). nonnisi piur. cVai"" niTEvd Jos. "VI,
stantem vocis V^iaj: xisnni, tnm propter b particulani, quae 6 cum. arl. C^ar^I ni~Eid VI, 4. 8'. l3 tubae iubiU (ad
pro is dici nequit). — LXX. y.uTuxXvoftog. ^'ulg. pluralcm numerum
ctiam in noniinc recto positum vide
Gramm. 106, 3), nostr. Lermtrompeten.
iiebr. §. Inter
diluvium. Onk. Syr. Arab. n:c:iD 1x^0.^^ (>'>--'• ,
!:2"'r; ^j^^p (Lermhorn) et ba^ri l^ic nihil discriminis
raro Aramaei formam hebraeam retinuerunt N"riz:!3 Ilab. :
intcrcsse apparet ex Jos. VI, 4 col]. 5. 6. ba^.l T^il^M^ —
III, 5 Targ. ct ]^a^Q^ Ps. XXIX, lo (i in 72 uiutato). Ex. XIX, i3 et ba^n l^i^s H^'^^ ^°^- ^^> ^ simulac
classicum canitur , quod alibi est riTC'i"3 Spn cf. Jos.
T
P — T) ( pro ba^n , indcutroquc Zere impuro) fem. VI, 4 coll. 5. - -,
(Jes. XXiv, 4. XXXIV, i. lob. XXXIV, i4) vc. poet.
l) tcrra yerlilis (v.rad. Ilipb. cf. ri3"; et bns) cl habilata, Etj^mon et propria significatio huius vocis dia latue-
oixovfUfTi (ut LXX. reddunt aG locis), orbis habilalus. runt. Chaldaeus interprcs et plcrique Hcbraci bsv arielem
Jes. XIV, 17: lanas san D-a. lob. XVIII, 18: banai essc credcbant: ille cnim Jos. VI, 5. 6 reddit N-i3T 'jnp et :

:|!T^:'^. Bis additur' genit. n:i~N ban orbis terrarum eius N^-ST ]-ipT N"1DTia cornu arielis , tubae cornu ariclini , et
Ta]mudici volunt, Arabicam csse voccm , quod his vcrbis
(Dei) Prov. VIII, 3i. lob. XXXVII, 12, cf. Van-i y-s
asserit R. Al^iba in Rosch haschana cap. 3 fol. 26 rect.
Ps.XC,2. Saepe 2) univcrsum lcrrarvm orbcm significat. ,

Nb2T' N13lb Vrt N"3iyb ^n2"r~'i'D quum ad Arabes


Jes. XIV, 21. XXVIl, 6. XcVl, 10.
Ps. LXX\"II, 19. y^'^'i>
projectus sum ariclem vocabant Jobcla , cf. Gem. Hieros.
bin niTOi^a fundameuta orbis 2 Sain. XXII, 16. Ps. ,

Berach, l3: sed iingua arabica nihil tale hahet (nisi forte
XVIII, i'6 , bsn n;j:p fmis s. terminus orbis Ps. XIX, 5, G o
G, - _

;3n ni~!E;' "iNI prima gleba orbis Prov. VIII, 26 , max. huc referes idj^j prolcs camelorum el ovium, aut J.jl quod
ubi lerrae conditae mentio lit 1 Sam. II, 8: fumlamenla - ft

fcrrae ban £!tVs n\l-V. XCIII , 1. XCVI, lO. Jer. gregem camelorum significat a Rabbino in banc sententiam
X, 12. LI, i5.""' 1 Parabp. XVI, 3o. lob. XXXIV, acccptum putabis). Rccentioribus plerisque ut Carpzov. ,

i3, vel terrae ab liominibus liabitatae Ps. XXIV, 1 : antiqu. sacri cod. p. 44^ , Simoui , Rosenmiilkro bai"'
p:3 '3-::"-i bsn. XXXIII, 8. LXXXIX, 12. Jes. XVIII, proprie est quod procedit (a rad. no. I), inde sonus
3.'XX\'1, 9." 18. Tbren. IV, 12. Nah. I. 5, inde meton. procedens i. e. longe produclus ct tardior ( ein gezogener,
dc ipsis incolis. Ps. IX, 9: pT^iS b^n t;l:":3'i iudicat iange ausgeha]tener Ton) co]]. formula bai"' ^'^'a, vel
orbem in iustilia. XCVI, l3. XCVlII, 8. Ilj^perbolice 71/1' aquae instar ex tuba projluil (Avenar.): sed neque
dicitur de rcgno Babvlonico (cf. orbis Romanus) Jes. fiucturnidi potestas (quam in iiac rad. primariam agnovi-
XIII, 11 IsraeliticoXXIV, 4 cf. XXVI, 9. 18. ( Syr.
,
mus ) ad sonum protractum et tardiorem faci]e trans-
^.^sZ, fertur ,neque haec ipsa soni tardioris significatio iliis
scribitur ^:^U , '^l=>^ ct \i.x=>]Z v. Barhebr.
locis satis accommodata est , neque verbi T]12J73 nsus huic
i-^j lin. 8. 36 1. Ephr. Opp. II, 11. 407.
Assem. bibl. 1,
explicationi favet (v. hac rad. ). Aiias couiecturas de-
Knoes chrest. .s^t. p. 100 ]in. 5, p. 108 lin. 3. LTt derunt Bochart. Hieroz. I, p. 425. 26. FuUer. ]Misce]l.
apud Hebraeos est gen. fem. de toto terrarum orbe dr. Proxime ad veruni accedebat Blasii
4, 8. Carpzov. 1. c.
,

Assem. 1. c). sententia, quae etiam Bocharfo iion displiccbat liebr. ,

"raii eiusdem radicis esse censentis atque 'rar et lat. iubi-


731n et
'J'])?"^^^^! V. suo loco.
lum. — Ex vett. intpp.SjT. ubique jJr®* Vulg. buccina,
^A.
~J iubilavit, rad. onomatopoet. ut lat. iubi- biiccina iuhilcorum, vel quarum usus in iubilcis , cf.

lum , iubilare quod rusticorum est , te^te Varrone de no. 2.


(
ling. lat. -5, 7, de rudi militum c]amore Ammian. 22, Lev. XXV, i3. i5. 3i. 4o et ellipt.
2) "ra^n d:^,
V. Boch. Hieroz. I, 427 in linguis gcrmanicis suec. )
, bai"' comm.' 28. 3o. 33 (gen. comm. , m. Num.
ibid.
jolen (unde festum Ji/Z dictiim apud Scandinavios veteres), XXXVI, 4, saepius fem. propter ellipsin vocis n:a; Lev.
ho]l. ioelen , nostr. vu]g. iodcln , in quibus ciuictis s^lla- XXV, 10) annus iubili. Vulg. annne iubilcus , annus
bae johl, jodl, jol inest potestas jo clamandi , ut in germ. iubilei (Luth. Halljahr) , ita dictus a c/oai^occ /«Jonim
jtlckcn, jauchzcn , quae nihil a]iud sunlquam clamare io, (no. 1 ) quo hic aunus dccimo septimi mcnsis die populo
,

juch. Sono et significatione finitima sunt ]iaec onomato- annuncialjatur (Lcv. XXV, 9). Erat is annus ^ui^^ua-
poetica iii ]inguis semiticis br" , j»-'» , "?"rs , it. 33^ , v_*jl gesimus (Lev. XXV, lo. 11 coH. Vers. 8. Josepli. .

( ut ba" ex stirpibus 3"' et b"' conflatum vidcatur)


ita gr. ,
Antiqu. 3, 12, non quadragesimns nonus ut volebant ,

ul.aluLiiv , oT.oXvttiv, ]at. eiulare ulularc quae pleraque , ,


Geonaei, Jos. ScALiOEK, Petavius al. v. Iuei.er Handb.
de clamore modo ]aetitiac modo doloris indice usurpantur. der Chrouologie I, 5o5 sqq. ) quo ex lege mosaica
,

Inde ducendum censeo latifundia vendita pristino possessori reddebantur servi ,


R. b^i, ynN 1232; 562 ^ni'' — ffini

manumittebantur , agri inculti iacebant. LXX. reddunt sit coll. germ. schmanger et Schwager, Schtvaher , quae
,

vocabula simili modo inter se cognata sint (sed re vera


ufiaii iTog uq}laiO)Q. S3T. l*JQ2s reditus , Targg.
lion sunt nam Schwcihcr , Schwager, dic Schivciger [fem.]
,
,

passim NmTTI , (_p-'^ remissio Arabs Sam. Saad. et


rcspondet sanscr. cunburas gr. ly.VQog, lat. socer, socrus, ,

goth. suaigra , suchur conti-a schtvangcr vet. germ. sup.


,

Arabs Erp. ivbLbt dimissio , Aben Esra mrU3, et Josc-


suangar est a rad. schwingcn iintlti Schtvang , schwanken, ,

c.iX(v9fQiav significare docet sed lii et a veiitris gravidi motu


flnctuante et vacLIIante rcpeti-
plius I. icofiriX :

omnes rem magis expresserunt quam verbum ncque , ,


tum). De eius sententia 33"' pr. esset qui gravidam :

facit (Schwangerer ) D2"' gravidam Jhcerc. Biesentha-


facile dicas cum Mose Nacbmanide , Jobel nuncupari in ,

Myipnn bs Nam bav redu- lio (in Lexid. hebr. ) D3i (coll. DT') caloris, hinc amoris
sacris : *il"nri bs p~\ ab.
ctioncm ad pristiiuim possessorem significasse cx verbi potestatem habuisse videtur ut T^ni et alia nomina affines ,

cognatosque siguificantia. Inde denom.


ba*' Hi. b^^Sin notione non facile elicias , quanquam ita
fortasse senserunt Josepbus atque Sjtus adstipulantibus , Pi. D3'' pr. levirum egit , eius oflScio functus est,
Fullero (Miscell. IV, 8 ) al. A clangore tubarum dictum fratris igitur moriui ujrorem dujcit Deut. 1. C. Comm. 5.
esse hunc annum , etiam Jarcliii sententia est ad Lev. 7. Gen. XXXVIII, 8, Cf. ad illustrandam Deutcronomii
XXV, 10: -isi\a n:>ipn d'i) h^ maia bzv. licet ab ipso legemMischna Jebamoth 3, 1. Ferd.Benahy de Hebraeo-
quoque iubilo (b-V) s. lacio servorum cet. cJamorc dictus rum leviratu, Berol. i835. 4. G. M. Redslob die Levi-
esse possit. Tubarum enim clangor, quo bic aiinus populo ratsehe bei den Hebraern vom archSologischen und prakt.
annuuciabatur nibil aliud quam publicae laetitiae inier-
, Standpunkte untersucht. Leipzig i836. 8.
pres erat. Cetenim de anno iubileo v. I. Clir. Wagenseil de
nSn'^ c. suff. T^PMSi, inJ33^ f. fratria, fratris uxor
amio iubileo. Altorf 1700. 4. I. G. Carpzov 1. c. I. Ode
de anno bebr. iubUeo in Oelricbs collect. opuscc. bist.
,
Deut. XXV 7. 9, it. leviri uxor Ruth I, i5.

theol. argumenti II, 4oi sqq. Me}'er de tempp. et festis


Hebraeorum 2, 18, in Ugolini tlies. 1, p. 701 sqq. qui-

bus nuper accessit Georg. Woldii de anno Hebraeorum ad. n;3.


iubilaeo conimentatio. Gottingae 18^7. 4.
DID'' V. sub rad. D12.
?J1' n. pr. Jubal , Clius Lamechi rei musicae ,

auctor Gen. IV, 21. Appellative Jubal nescio au iubilum


significabat s. tubae aliorumque instrumentorum clangorem V2,*' raJ- inusit. Arab. 1^^^ splenduit. Inde
et strepitum , musicam (vid. iai"") posteaque eius in- ,

ventori tributum cst. Quod praeterea conieetavit Butt- V 30 (splendor) n. pr. oppidi prope Sichemum lud.
mannus (in Mythologo I. i63 sq. i6g), ApoUinis nomen IX, 5o. 2 Sam. XI, 21. Teste Eusebio 0^y//»;e est vicns
cx eodem fonte profectnm esse, in medio relinquo. ia finibus Neapolis abeuntibus Scythopohm iu tertio et
Aliud taTi V. sub rad. ba"' no. I. decimo lapide.

j?32 ''• rad. p^3.


D.^T m. lcvir mariti frater (LXX. uSiXqog tov
,

uvSQog), cuius erat, fratris sine liberis defuncti uxorem


ducere (Deut. XXV, 6 9). C. Suif. ^ali naa"; — ,
'^JJHn"' fut. UiD'''^ et UJS"; pl. niL'3'; inf. cstr. ir3'' Jes.
Dent. I. c. Comm. 5. 7. Interpretes aramaei ut Chald. ,

Syr. Sam. hoc vc. utpote in his lingiiis usitatum reti- XXVII, 11 ntJ3i Gcn. VIII, 7
et
1) exaruil, aridus Juit, faclus est. (Chald. fflSi , syr.
nuerunt, sjt. liQ^*, fem. ]AiO^* , sam. 'H^iU , pro
«-•.l^j , arab. lt-*:! > aethiop. P^flrt. ! id.). PIus est
quo 'i53^ Gen. XXXVIII , 8 , exstant etiam nomiiia
quam 31h siccus factus 'est , q. v. Dicitur a) de rebus
denominativa talmud. 0^3'' , syr. liaiiQ* matrimonium humidis quae arescUnt ut de tena humida Geii. V^III, ,
,

leviratus : sed etymon latet. Nam quod Simoms propo- i4, de pane Jos. IX, 5. 12, de plantis arboribus, ,

snit, D3^ contractum esse cx Q3i<"' aniorc propensus, gramiue Jes. XV, 6. XIX. 7. XXVII, 11. XL, 7. 8.
favens a 3ni cum Mem heemantico
, non dignum erat, , Joel I, 12. Jon. IV, 7. Ps. XC, 6. CXXIX , 6,
qiiod in ed. 4 repoteretur nequc multum tribuerim novis
: de satis , arvis , silvis Jes. XXVII , 11. Jercm. XXIII,
coniecturis qnas nnpcr in medium protulenint Benaryus
,
10. Ezech. XVII, 9 sqq. Am. I, 2, de radice Hos.
(dc leviratu p. 6) et ]?udsIobius ( die Leviratsehe p. 16. IX, 16. lob. XVIII, 16; if. de ossibus medulla dcsti^
1 7 ). Uli eiiim a^n ortuui videtiir cx ^12^^ , He apocopato tutis Ezech. XXXVII 11, de inanu torpente 1 Reg. ,

et Nuu in Mcm nnitato ut significet eum cfui acclijicat


,
XIII, 4. Zach. XI, 17 (cf. Marc. III, 1. lo. V, 3 )
(domum fratris): huic radix D3"' finitima videfur voci hinc de vi vitali Ps. XXII, 16 Tlb b^^ns 03"' exarescit :

maa tumuium sigiiificanti ita , ut ca^ 1'ortasse graviditaiis testac instar robur mcum , cf. Cll, 5. 12. b) de ipso
vim habuerit, quac ad ajfinilatis significatum translata liumore, qui exarcsccndo consumitur, inde de fluviis,
R. ffi3\ m"" 563 mi — ]i5^

rivis, mari i Reg. XVII, 7- lo^. XIV, ii. Jocl I, 20. TD3^ (forma intensiva) i. q. ili^'' tantiim in fem.
Jer. L, 38, de fonte Hos. XIII, i5. !Ti2-> aridum das Trockene opp. huraido, aquae.
, ,

2) i. q. ibia pudore affeclus est , v. Hiph. no. 2, fiu;25a in arido sicco pede Ex. XIV, 16. 22. 29, XV,
,

(jtiam signiCcationem liuic radici non propriani sed ex , ig. Jos. IV, 22. Neh, IX, 11. Inde pro lcrra conlinente
radice Wiz adscitam piitant. Sed utraque aresccndi ct , opp. mari. Gen. I, 9. 10: yns ~\r2»b C^~bi< N'lj;:;i
|)udoris, potestas conciliari potest , si priniariam radd. uiia Ex. IV, 9. Jon. I, 9 nir2^ri-nNi D^n nN (cf." Matth. :

et \L3"' vini in albcdine et pallescendo (di3 vic. ^^^ ) luisse XXIII, i5: Trjv &ahxaauv xui rrjv '^r^guv). Comm. i3.
sumimus. Fallesccre enim tuni lionilnis pudelacti est II, 11. Ps. LXVI, G. Jcs. XLIV^ 3. Cf. gi-. ^ §j;p« et
(v. Jes. XXIX, 22. Zepli. II, 1 cf. supra p. 40/), tum To it]Q(Jv Matth. 1. c. Sir. XXXVII, 3. i Macc. VIII, 32.
rerum arescentium : atque duo illa synonyma, 12:12 et iDn Vorstius de Ilebraismis N. T. ed. Fischer cap. 2 §. 2. Syr.
no. II, ita inler se differre videntur ut prius pr. pal-
,
ilcil id. Barhebr. p. 4o6. Zab. ]i\M.^A.^ id. Aeth.
lcscere ,
^o&\.ct\\\s crubescere ( vic. TUn ) significet. Apud
p-fifi:)
Arabes pudoris significatu habetur (j«L*j pudendum.
r\\D21 f. id. Exod. IV, 9. Ps. XCV, 5.
Fi. \L"2"' arcfecit , ut surculum lob. XV, 3o , ossa
Prov. XVii, 22, mare Nah. I, 4 (ubi ir!'d2''1 est pro nfflS^ emph. Nr-iz'' chald. id. Dan. II, 10,
^nirs^":!).
Hiph. ^-''zSn 1) arefecit , utplantas, arbores Ezech. ^'^' spec. aravil. Part. plur. d^Sa^
i. q. a^a secuit ,

X\'II, 24. XIX, 12. Jes. XLII, l5, lluinina , mare Jos.
II, 10. IV, 23. V, 1. Ps. LXXIV, i5. Jes. XLIV, 27. aratores , agricolae. 2 Reg. XXV, 12 Keri. Jer. LII, 16.
Jer. LI, 36. Zach. X, 11, it. intrans. more verborum, lude
qui colores significant, v. ad Kal 110. 2 (arab. Conj. IV) 33'' XXXIX,
m. pl. a^Sa"; quod aratur, ager. Jer. 10.
aridus factus cst . Joel I, 10: TaiTTl Ui^^ain arcfactum esl
7nustum ( versiegt ist der Most). Comm. 12: nU3^3i~ 'JEan »12^ "^
V. rad. naa.
vitis arcfacla est (parall. ^rbb?:» ). Comm. 17: fyi ui^ail
arcfactum cst frumcnlum. Metaph. Comm. 12: ]Tii;b Tlj^^ail
radici SJ;), spec. animo,
I, doluit (vic.
DTN exaruil gaudium (instar fluvii rivive exstincti) f^3|^
'';2~'I?3
i. e. periit Jiliis hominum , versiegt ist die Freude den moestus fuii. Alii moestitiae potestatem ducere malunt
Menschenkindern. ab !-;;!l gemuit , sed hoc ipsum secundarium est. Apud
pudore affecit (v. Kal no. 2). 2 Sam. XIX,
2)
saepius intrans. pudefaclus cst pudore ajfectus cst i. q.
6,
Arabes ^, est laboravit ex ungula equus, doluit ungula,
,

wl3 (q- V.) max. de homine qui spe quadam excidit Joel pr. ni fallor ,
percussus, caesus est, cf. L=>5 percussit,
I, 11 (quo loco in duphci verbi usu quasi hisus verbo- frustra laboravit in aliqua
amputavit , castravit, it. sq. j,
ruminest). Jer. II, 26. VI. i5. VIII, 12. XLVI, 24.
re. Quibus iuter se collatis credibile est , etiam hebraeam
Zach. IX, 5, poet. de urbibus eversis Jer. XLVIII, 1.20.
radicem pr. esse perculsum esse , inde animi profigali,
L 2 , et pudenda fecit i. q. tt;''2^! turpiter se gessit
,
dcmissi cssc ( cf N2;)..
:

Hos. II, 7.
Fi. n.T^ mocrorc affccit. Fut. r:3'T pro nr"!! Thren.
ffl3'' 1) feni. i^irq'^ adj. aridus (syr. 1^*^^. ) Num. III, 33. Cf. siinilem formam in "i;b^ Pi.
VI, 3 (opp. nb recens), lob. XIII, 25. Jes. LVI, 3.
— Hiph. nsin moerore affccit, o/fijcit lob. XIX, 2.
Ez. XVII, 24. XXI, 1. XXXVII, 2. 3. Nah. I, 10.
Thren. I, 5. "12. III, 32.' Jes. LI, 23. LXX. quater
2) n. pr. a) oppidi Gileaditarum plene lybi IIJl'' ludd. ,
Tuneivoco , semel udixtM.
XXI, 8. 9. 10. 12. i4. 1 Par. X, 1 1 , it. lyba u;"'2"' 1 Sam.
X[, 1. 9. XXXI, 11. 2Sun. II, 4, B-^aV' Sam. XI, 1. Niph. T,m (pro vulg. MJi:)- P^i'- P'- ''^^- '^.P
3. 5. 10, c. He parag. rida"' 1 Sam. XXXI, 12, "'i;''^^ Zeph. 111,18^ TJVr2 ":;13 mocsJj utpote prohibiti a fcstis.
1 Par. X, 12, quod etiam
retinetur post 3 praef. nuia''^ Ita certe Kimchi', ncque male. Chaldaeus, Gemara
1 Sam. XXXI,
i3 (quod, utpote insolitum, 1 Par. X, la babyl. Berachoth c. 4 fol. 28 et Jarchins •313 remotos
mutatum ) , noctis itinere distans a ScythopoU
in ica^^s interpretantur a T,^^ no. II, qnod contextui non minns
,

(1 Sam. XXXI, ii) , probabihter ad ihivium, qui hodie- acconimodatum est. '^51-3^ '31: oppositi esse possint ToTg
qne TVady Yabes appellatur ( Burckhardti itin. pag. 45i ) -iri;3 \\3 Thren. I, 4. Plur" fem. ni3i: moestae Thren. '

et haud procul a Scythopoli (Baisan) in Jurdanein inflult. I,"4. '

Ab eius incolis Sauhis sepultus est ( 1 Sani. XXXI, 8 sqq.


cf. 2 Sam. II, 4.). Euscbius testatur suo tL-mpore liS'' ra. mocror mocstitia. Gen. XLII, 38 EnT^in
,
:

fuisse vicuin praegrandem in colle situm 6 mill. distantem nbsc 'ii3'3 ^na-b nx. XLlV^Si. Jes. XXXV, 10 et
LI, 11 nrT:N^'-ii3; 10:. Ps. XIII, 3: -33b2 ^ij;. Opp.
a Pella versus Gerasam. LXX. '/«/i?iV, 'JnfiiTg, Jose[)hus :

'lulitaog Antiqq. 5,2, 11, 'la/^ioaog (cf. Steph. Bjz. -;n-:b EsthVlX, 22. Jer. XXXI, i3. — Ps. XXXI, 11.

V. 'lujiig) Antiquit. 6,"i4 §. 8, ubi vidc Havercampium. CVII, 39. CXVI, 3. Jer.Vin, 18. XX, 18. XLV, 3. Ez.
R. na;, i^, yj^, n> 564 min — nia^

XXIII, 33. LXX. novles odvvt] , alibi Xi;zt?-/ , nivd-og, 2) defatigaius, fessus est. 2 Sam. XXIII, 10. Thren.
xonog. V, 5. Jes. XL, 28. 3o. 3i. Sq. 3 rei, qua qnis fatiga-
tur. Ps. VI, 7 : •'nn:N3 fessus sum suspiriis meis.
''nS'^^
nJIJn f. id. Ps. CXIX, 28. Prov. XIV, i3. XVII, LXIX, 4. Jer. XLV, 3.' Jes."'LVII, 10.
21 , causa moeroris Prov. X, 1.
Pi. i>ai defaligavit (aliquem) Jos. VII, 3. Eccl.
11. t\y^ i. q. rrJll no. II remotus est. Arab. , ^.s-j X, i5.

IV. py^^ procul a se removit. Syr. «.Ayvo| expulit,


Hiph SXriTt defaligavit aliquem , molesius fuit alicui,
i. q.
sq. acc. pers. et 3 rei. Jes. XLIII, 23 n:i3b3 Nb : i|^n»;iin
uiecit, ^^j (num legendum U^^l ?) expulsio, J2QX*^iO, non fatigavi ic ihure ,
quod a te ilagitassem.
Vers 24:
^'niiy:^ ':n:yJin tu defatigasti me pcccatis iuis. Mal. II,
IZal^iO id.
17. —
LXX. quater et decies xoniuo).
Hi, TiiSr', removii. 2 Sam. XX, i3: "jjz fisn "nriO yi' m. labore partum, quaesius lob. XX, 18.
nSwJJ!! posiquam rcmovit cum cle via, Comm. 12 de
eadeiii re : n-liB.-I !l^073n ]73 N"a73y-nN 30;;i. Quum V_y m. ,
adj. verbale
fatigaius qui defatigatur,
pronomen cum omlssum sit et propterea verbum passivum
fcssus "iJeut. XXV, 18. 2 Sam. XVai, 2. Eccl. I, 8:
exspectare possis Buxtorfius ( lUes. gramm. p. 272 ) nJin
, D"'J'a"' D^T^^n- bs omnia verha (quibus illa enarrare velis)
pro nsn dictum esse volebat, ut esset Yy. a nJ~ no. II in :
faliganlur i. e. fatigaretur , qui ista omnia verbis enarrare-
eandem sententiam statuere mailem T\iTi esse formam pas- velit. Male Winerus , Knobelius al. active omnia :

sivam Ho. pro n.pn , nsn , ut yT^n pro y-im Lev. IV, 23. verba faligani , fessas reddunt anres hominum obstat :

28. Sed veteres interpretes , ut Vnlg. Chald. 831'. , pro- enim tum usus formae ;'5"', tum sequens oratio : b^l^ 4<b
nomen omissum addere non dubitarunt et recte quidem. :
'ISlb UJ^N nemo id eloqui potest.

•^^1 i. q. syp m. fessus. lob. III, 17 : Plb 'yj'^.


115^ n. pr. vide "1:13.

I^'^3'^ , ubi cstr. s-^ai c. suif. ^^''a';, i:ya"; 1) lahor,


''/3''
n. pr. vide n"ra.
maxime operosus. Gen.XXXI, 42 '23 '5*137 lahor :'

manuum mearum, Inde res labore parla , opus lob. X,


rad. inusit. Quae liuc referunt
3 :
T^pS yiJ"' opus maniium iuarum ( intelligitur lobus,
|3 , ut ns , nTia
opus Dei), saepius quaestus, opes iabore partae. Jes.
v. omnia sub rad. p:. XLV, l4: Di^ijr^i y;7 quaestus Aegypii (parall. IPlO
TTIS). LV, 2. Deut.XXVIII, 33. Jer. III, 24. XX, 5',
Ez. XXIII, 29. Ps. CIX, 11. Neh. V, i3, maxime
^^ fut. vy^^_ pl. W-i-;, wa"' Jes. LXV, 23. Jer.
agro colendo partae yri/^es Ps. LXXVIII, 46. lob.
,
,

LI, 58, in pausa lyji Jes. XL, 3o 1) lahoravit maxime XXXIX, 11, ita t-jES y^a-; Ps. CXXVIII, 2. Hagg. I,
cum virium contentione et addefatigatioaem usque. (Arab. 1 1 immisi siccitatem
: in homines et bestias — bsi
C^SS S^iai — bs et in omncs rcs labore parias , intellignntur
t=>j doluit,
cst, ai:» et 3;iA^ no. 2.
cf.
<t:>j dolor, quod a laborando profectum
Vicinum est nJ"' ). Constr.
agri frugibus obsiti. —
Plur. '^'"'ai opes meae Hos.XII, 9.

a) lob. IX, 29: yjiN ^ari nT-r!7jb Vyuare iandein


absol.
2) labor cum
dolore coniunctus , dolor , ut partu-
rientium, ova parientium (v. rad. arab.). lob. XXXIX,
frusfra laboro ? Jes. XLIX, 4 Tljsiai pi^b frusira labo- :

'ravi, LXV, 23. —


b) s.q. b cum'inf.' 'P^rov. XXIII,
16: njJi."."' pi^tb fruslrancus est dolor eius ( struthionis
feminae),' frustra cum nam mox
4 Tnuyn^ sain bN.
: c)' sq. —
3 rei , in qua labo- conculcantur.
clolore ova peperit ,

ramus desudamus, cui operara navamus. Jos. XXIV,


et
a3: —3 ni"5^ Nb "lliJN ^''IN ierra, in qua colenda non ny''^') f. defaligatio. Eccl. XII, 12: -)b3 nS^J^.
lahorasii. Jes. LXIl '8
13 ri»3"> lirN rjwTl^n muslum
, :

tuum in quo exarando , manu quaereiido operam collo-


,

casli, desudasti. XLIII , 22 non me invoccisii, Jacobc :


',( noniiisl in praet. 2 et l pers. n^lji , Tl^ij'' i. q.
'3 nS3J 's itn ut laborasses in me i. e. me colendo multum 113 3 (quod Loc significatn nonnisi in fut. usitatum
110.
opcrae dedisses ( dass du dich um mich beniiiht battest).
est) timuil , mcluit, Ponitur sqq. acc. lob. III, 25:
Ilauc interpretationem Ilagitat usus vcrbi in Iliph. Coinm.
ib i<3'' 'nla'' "lUiNT et quod iimeo , mihi accidit, IX, 28.-
23. 24. Non bene alii nam dcfaligntiis cs in me sc. :
Ps. CXIX;39, "sq". 'is?: Deut. IX, 19. XXVIII, 60.
colendo h. e. taedet te moi, cf. no. 2.XLVII, 12. Semel
in eandem senlentiam sq; accus. ibid. i^: 1"^^ ^h VT[ 73 (Arab. j>^ et_ r emollito in 1
J.j>.^
id. ). Inde
nya^ lalcs iibi crunl , in quibus colendis laborasti. quos
opibus et honoribus cumulasti ( astrologi intelliguntur) nM
part. vcl adj. verbale mcliicns, quo additis pro-
'

cf. Comm. 12. —


Ilab. II, i3 et Jer.^LI, 58 Vsq. ''la
^
nominibus pcrsonalibus verbum {initum circuinscribunt.
V. p. 335). ^ :

Jcr. XXII, a5. XXXIX, 1 7 sq. '3273.


R. 13;, TT, T]ri 565 -13'» — Hl^

^y^ cliald. acen-us s. iumuhts lapiJum Gcn. XXXI, Pi.


i. q. Kal proiecit ut lapides.
,
Fut. 1T1 pro ,

47 , ubi' licbraoo ni;l;a respoiulct ai-amaeum Nniinb -\iv Threu. III, 53. Inf. nii: Zach. II, 4.
n:J2'^1

Sic etiam ia Targg"'pl. T<-]il est pro Lcbr. D^ra lolj. Hiph. rrnn fut.nir nonnunquam n-in") Ps. XXVIII,
'XV, 28. llos. XII, 12. Jor.Ll, 37, alibi pro ^'sy Mich. 7. XLV, 18. Neh. Xl, 17 1) professus est, confcssus est,
nescio an pr. extcnsa mauu monslravit, indicaiit, a notione
m, 12, et in Pcscli. r<5^ >
'
rs^ pro ba Jos. VII, 2G.
maniis proiectae i. e. extensae ( v. Kal , cf. T' nb\j et
Jes. XXV,
2 jMich. I, 6. Ilecte propterea vorcm
,
•<s>
nT' Kal et Hiph. iecit, dein manu cxtensa monstravit).
sjTiacam Isa bar Ali explicat ^^i? -a«j »,1.:>> J^' tumulus
(Ai'ab. lawij Conj. X. Syr. Aph. •-»jo( confessus est,
lapidum absgue lulo. Praeter Aramaeos hoc vocabiilum
babeiit Aethiopcs (D^^C accrvus lapiihun
: Q)7^I ' , et laudavitj illud sq. cO. Sara. AT^A id.)- Constr.
Iapida"it, Matth. XXI, '55. XXlIIjS/. In lingua hebraea sq. acc. Prov. XXVIII, i3, ct sq. by (de) Ps. XXrXII,
iiuitimum est -iSN. 5: nin'"^ 'yirp 'b? mitJ conjitcbor pcccala mea Jehovac,
liosti-. ich wili cinBckcnntniss ablegen iiber meincSiinden.
N'3';' chald. V. 1-r.-.
2) gralias egit, laudavii, celebravit ,
qnandoquidem
agnitionem benclicii facile sequitur gratiaruin actio ct
)"]* i. q. rtT' iecit, proiccil , ut sortem. Plur. bencficiorum cclebratio. Ponitur sq. acc. Ps.XVIIl, 5o
I. :

Tt^^^Tt'' Ciita "S-iN cclebrabo te in gentibus , Jehova.


lcgltur b-ii ?-^ JoellV, 3. Obad. 11. Nah. III, 10.
CXXX^ail, 1 :' -=b Vra TiiN. XLIII, 4 ni:r2 'Tiii.s. :

)"'' rad. in verbo inusit. i. q. in (q. v.)


II. VII, 18. XXX, i3. CIX, 3o. CXVIII, 19. Gen.XXlX,
amaiit, Arab. o, amavi^, dOexit, Oj, '^'^^^ j s^>j^ amor, 35. Jer. XXXIII, 11 et saepe in recentioribus hbris ,

sq. b Ps. XCII, 2. C, 4. CVI, 1. CVII, 1. CXIX, 62.


amicitia, O^-i., vJ^Pj amans, amicus. S3T. (f.»r-» dilectus, 1 Par. XVI, 7. 8. 34. 4i. 2 Par. VII, 3. 6. XX, 21.

Ita Lebr. Neh. XII, 46 al. et in hac formula i^ t\IJ min celebravit
nomen Jehovae 1 Reg. VIII, 33. 35' Ps. LIV, 8, >; acb
T' 1''
m. 1) (lilccius et subst. amicus. Jes. V, 1.
XVI, 35 XXXJ
id. CVI, 47. CXXII, 4. 1 Par. cf. Ps.
f-rTi'] a Jehova dilectus Ps. CXXVII, 2, dicitur de
T"!"'
5. Raro absol. (Deum) celebrare. Neh. XII, 24. Copii-
Benfamiub Deut. XXXIII, 12 de populo Israelitico Jer.
cum synonymis bbn, I^STn 2 Paralip. V, i3.
,
latur
XI, i5, et de Israelitis Ps.
plur. 7. riirt'; '-•'17 LX XXXI, XXXV,
CVIII 7. ,

iucundus. Ps.
,

2:
2) iuavis
, , LXXXIV 2. Passim additur
LVII, 10), vtl instrumenti (Ps. XXXIII, 2. LXXI,
i loci (Ps. 18.

qua»i iucundae sunt,, habitaliones iuae Pliir. fem. ni^^'1'' .'

22) V. exempla supra descripta. Omnibus qnos citavi-


pr. iucunda, suavin' i. e. deliciae , suavitatcs. Ps. XLV,
,

mns locis refertur ad laudationem Dei raro hominum


, ,

1 : niTT" T^p carmen delicicirum, i. e. res suavcs, iucun- Gen. XLIX, 8 cf. lob. XL, i4. LXX. etiam hac signi-
das contihens cf. aiti -i^- Comm. 2. Aqu. ua/nu n^og-
,
Ccatione plerumque reddunt t^o(.ioXoyioi.iui, quod in Bibliis
qt).ing ( Theocr.). Liuguae nsus ferret
cf. nQog(fi).ig ^iiXog
graecis laudandi potestatem nactum est.
etiam carmcn :dilectarum s. amicarum i. e. de aniicabus,
Hithpa. n^^irn (assnmto Vav pro Jod) i. q. Hiph.
quomodo vocari poterant rcgina cum sociis Comm. 10. i.5,
1) confcssus cst pr. dc se confessus est, se ipsum reum
ueque prorsus aliena fuerit a more Hebraeorum luiiusmodi
uiscriptio (cf. Jes. XXI, 1. XXII, 1. Ps. XXII, 1): indicavit. (Aefhiop. Ail'!'*!'^?? I accusavit, crimini
sed ilhid tamen magis placet. dedit, pr., ni fallor, obiecil, nosti-. voi-werfen a iaciendi ,

potestate. QX'!^'!!'^ accusatio Vorunirf. Chald. TlTl ,


rn'' l"^ (dilccta, araica) n. pr. matris Josiac 2 Reg.
confessus est, rabbiu. '"il confessum , certum , ''1-1 con-
XXII, 'i."'
fessio). Dau. IX, 4, sq. acc. rei Lev. V, 5. XVI, 21.
m"''"'^ f. dcliciac. Jer. XII, 7 : -«dD; nn''^':. XXVI, 4o, by rei Nch. I, 6. IX, 2. — 2) laudavit,

n'' P coguomen Salomoni recens


1''
(ainicus Jcliovae)
celebravit , sq. b 2 Par. XXX, 22.

uato a Nathiiuo propheta datum 2 Sam. XII, 26. Nomina huius


radicis derivata , quorum permulta
synt proficiscuntur vcl a priuiaria iacicndi ( fort. exten-
,

iT] (pro 'JTT^ ad amorem pertiuens) n. pr. duoruui dendi) potestate, ut T' manus fort. ni'^ p- 332, n'! lex
viroruiii 1) 1 Par. XXVII, 21. 2) Esr. X, 42. p. 358. 359; vel a laudando , ut niT»n, n^iin et n. pr.
''"^ (id.
) n. pr. viri Esr. X, 43 Chcthibh. mm'^ ; vel denique denominativa sunt a n^^n';, ut 'lin';

"I
i''?.
(amor) n. pr. viri Num. XI, 26. 27.
N']') chald. i. q. hebr. iecil. Ita in Targg.
Apli. i. q. hebr. no. 2. laudavit (Deum), gralias
I 1 I
iccil i. q. 1-r no I, vic. est m!l. Aethiop. egit. Part. NTn'2 Dan. II, 23, contr. N'IT'3 V^I, 11.
(In Targg. coiifessus est, gratias egit , laudavit. Syr.
Q)J?PI imposuit, iniecit de liquidis : infudit , cf.

(DJ?J? '. immisit , inseruit. Imp. :n^ Jer. L, i4. ^20 i id. ).

C c c c
R. n^^ 566 n^

"T' cstr. T< C. 8ii(r. i-i^, ii;, ";, scd 32'];'. Gen. VIII, 11) etb»^'; n^ nbc: Ez. VIII, 1 coll. XI, 5, nbl
IX, 2." Ex. ap, "iDl-^^Ez.Xril, 2i.'23 (pro
XXXIl, pro I"' est tTTI. Ex his intclligis, quid sit Jer. XV, 17 :

T^T" ^:E73 propter manum iuam i. e. propter spiritnm tuum,


OPT' l':'.!'')^ dual. n-;7;, pel-raro i; £z. XIII, »8 (v.
Lgt)" p. 5^7. Ewaldigr.^nin. §. 359) cstr. •'•T' plur. niv
qiii in(; agitat. Jarchi : "^nxy "'b !lNan !1N133 13372 propter

cstr. niT' (v. no. 2. 5. 7) fem. (cnm tnasc". copiilatur


prophctiam , quac mihi vcnit (f te.
in Duali Ex. XV^H, 12. praeterea Lev. XXV, 28. Deut. e) Ti ]n3 manum dcdit , est fidem dantis a Reg. X,
^ "'
XIX, 5 iii cod. Sam. ubi scriptura Tulgaris habet fcm.
, ;
s -

ad Ez. II, 9 : 13 — nhib'i:. n; cf. Gramm. §. i44, not.). l5. Esr. X, 19 (cf. Ju quod apnd Lexicographos arabi-
cos inter alia pignore , subitjctio, deditio
: fideiussio in
manits , eaque proprie extensa (quo diEFert a C)3
1)
explicatur), speo. victi victori manus victas dantis ( cf.
maiiu cava et clausa ) , ab c.Kteiidcndo dicta (v. rad., niax.
manus dare , manus dcdere Nep. Hamilc. 1. Plaiit. Pers.
Hipl). no. 1 ) ut ;'T1T brachium et nlT spithama ab ex-
,
5, 2, 72. Ovid. Fast. 3, 688. Heroid. 4, 4) Ezech.
pandcndo (v. Jl^lT, 1"it), et goth. hand-us i. e. inanus
XVII, 18. Jcr. L, i5. Thren. V, 6. 2 Par. XXX, 8:
a prehendendo. (Arab. Aj id. , chald. ti, iil'' , NVN, ili^Tib T' i:n Jidem dntc Jchovae. Diversiim est T' ]n3
'z nnn subiijcit se alicui i Par. XXIX, 24.
syr. r-»7 Ir-»! , nnde sani. TiTT ct TA > <luod lege i(Z,
f) dicitur «) de manu Det ( ut
Manus nonniinquam
et aethiop. Proprie et ferme ubique de manu
/\J^j). ni^n^l pro '1 nn,
pro nin': auj). Sic Jcs. VIII, 1 1
£]-.^!-I :

hoimnLs .semel de pedibus stcllionis ,


, ut qui manibus T^n npTpa pro ni!i'; t' nj^ma' (vide litt. d ct njjtri) in
humanis similes sunt Prov. XXX, 28. ludd. V, 26, — impetu mdnus divinae, ' Sine' art. (i) de manu (i. e. ope)
ubi opponitur f<i2'' est (alia) nianus i. e. sinistra aliter
: , huniana op\). vi diviuae. -fS Nb lob. XXXIV, 20 et
Jes. XLVIII, i3 iibi 11 Ti et 11 •^Vi'' iii parallclismo
, 't" 0EN3 Dan. VIII, 25 sine vi humana (ohne Mcnschen-
iunctae sunt. —
Potiores locutioncs , quibus propria hand , ohue menschlichcs Zutliun), sola Dei potentia,
manus significatio servata est sunt , chald. •J';i^3 Nb Dan. II, 34. Cf. Thrcn. IV, 6.: xb
a) 'D~nX, dy manus mca est cum aliquo i. e. ei
''T^ d^^T^ n3 ibn non immissne suiit manus (humanae), sine
opem fero, a partibus oius sto. 1 Sam. XXII, 17. 2 Sam. manuum humanarmn ope.
m, 12. 2 Reg. XV, 19. g) Manus Dei agcndi ratio, das Handeln
est a) divina

manus mea
b) 'd3 !in^!l ']' cst in aliquem i. e. contra Gottes (i. der JVandcl Gottes). lob.
q. nin^ rj-lT

eum (Gen. XVI, 12), ei vim et inioriam infero. Gen. XXVII, 11: bx T^il DSnN n"!iN instituam vos dc manu
XXXVII, 27. I Sani. XVIII, 17. 21. XXIV, i3.. i^. Dci, de divina ag(mdi ratione, docebo vos, quomodo Deus
Jos, II, 19. Sic a nr"'!^ '' T* de manu Dei puniente et agere soleat. fi) potestas (cf. no. 3) et iuicla Dei.
aflligcnte Ex. IX, '3. Dcut.^II," i5. lud. II. i5. 1 Sam. Hinc nin^' T^a est in potestate Dci Ps. XXXI, 16.
:

VII, i3. XII, i5, raro ( iu bonam partem ) openn fcrente, XCV, 4. ' Prbv. XXI, 1, in tutela Dei Jcs. LXII, 3.

faventc 2 Par. XXX,


Esr. IX, 2 ad vitaiidam huiiis 12. ; h) T^b T' manu in mnnum (von Hand
zu Iland ) i. e.
formulae mediae ambiguitatein additur iiy^ib lud. II, i5. pcr oinucs' generationes et aetaites et cum ncgandi parti- ,

Tantum in malain partem usurpatac suut formuke ]n: : cula ininquam. Prov. XI, 21
: 5*1 Ti'pl''^ Nb T;b i; pcr :

a in; (de Dco) Ex. VII, 4, et n >; i; ^tNi:,; RutJi I, i3^ omiics generaliones inipunis non crit malus., XV^I, 5. (Simi-
in bonain dictum est Jcs. XXV, io "T" iVra "'' l^ niin : liter Persafe ntuntur formula v^»muN.j ,1^..^^ Schultens.
quicscet manus Jovae supcr hoc monle.
animadvv. ad h. 1. et syi-. \r*\^ lr*i est sigillatim, unus
c) Itidcm in utramqiie partcm (sed saepius tamen in
post alinm, Eodem pertinet quod Arabes A^ successio-
bonam) utuiitiir hac formula: 'd ty T' !^n]!l manus ''•' ,

Dei esl super aliquo scil. opem latura. Esr. VII, 6;


,
ncm interpretantiir ).

'\''hs 1^!lbt<
'''
T3 quuni manus Jehovac, dei eius , super eo i) ni:b T' manus ad os Prov. XXX, 32 i. e. tace,

essct. Comm. 28. VIII, 18. 3i. Bis discrtc dicitur silc (cf.''lobr XXI, 5. XXIX, 9. XXXIX, 34. Micb.
SiniBi-t O^^i-IrN ^; Esr. VII, 9 Nch. 11, 8 vcl addilur ,
Vil, 16). Pcrs. o~w.>.
|^,jL?^ y
Maicb Esr. VIIl, ^2. In bonam jjartcm porro dictiiin k) •ij^jl '-s T' XIII, 19 nostr. die USnde
Olb 2 Sain.
est Jes. I, 25 ^J^ib? 'n'' fia^^-iJN, sed in
: malam Am. I; 8 : iiber dcm Ko|if zusammeiischlagen , gestus giaviter higen-
Jiipy bl* 'T' 'nil'''iJ!n converlnm manum mcam conirtt Ac- tis cf. Jcl-. 11, 37.
,

caroncm , et sic sq.'bs< ( pi"" bs ) Ez. XHI g, et in ,


Alias locutioncs v. sub vnibis Nb73 , Ni:'3 1^135, N'IS3, ,

N. T. Act.'XlII, 11 /liQ Kp(>rov ini at , y.ui iot]


: nc"i, nblD rjJsn , ypn cct. , et adiectivis D"!, pTrj.
,

rvffXo? y.. T. X. Cuin pracpositt. ita , ut nonnuiiqiiam propria vis


d) Formula mrinus Dei esf super (bs) aHqut) prae-
: nominis percat :

terea iitiintur iii liaiic sentcutiam spirilu divino a:;ilari , aa) 'lia «) in nianii mca .saepe pro mecum post ,
,

coepit vates, qiiaiulo(|uidein niaiiu imposita spiritus divinus verba fcrcndi, duccndi, ut secum ferre. 1 Sani. XIV, 34 :

cuni hominibus comiminicatur. Ez. I, 3. III, i4. 32. iTi; ilitj iJ'"N SSn bs Ti^.T"1 et secum ducebat universus
XXXV^II, 1. 2 Rcg. III, i5, sq. bwN (probs^ 1 Rcg. popiilus quisque laurum suum. Jcr. XXXV^^III lO: TljJ ,

XVIII, 46. Idem (-st br ; n^_ irpm^ Ez. III, i4' (cf. Jes. D'''^";^ D''U.;b'iJ nT7J '?tT'2 lccum abducas hinc triginta riros.
R. m^ 567 ni

Gen. XXXU, 14. XXXV, 4. Num. XXXI, ^g. Deut. Gen. XXXII, 12. Ex.XVllI, 9. Num.XXXV, a5, unde
Sani. XYl , 2. i Rcg. X, ag. Quao dr. e maiiu leonis et ursi Sam. X\^II, 3? canum Ps.
XXXUI, 3. 1
1 ,

/necum duco , fcro , ea possideo propteiea refertur ad: XXII, 21, gladii lob. V, 20, orci Ps. XLIX, 16.

possessionein , ut DN , r?, lat. penes. Eccl. V, l3: LXXXIX, 4g , llamraae Jes. XLVIl, l4.
gignilfilium T,-21lf:2 ln;r "|'N1 isc/ue nihil ha/>ct (cf. nostr. ee) E IJ ;y , S 'T' b^ « supcr manum , manus alic. ,
etwas in der Iliind habeii , et hebr. "liT i^Si:" "•"i; s. v. post vcrba trJdendi, mandandi Gen.XLII, 37. 1 Sam.XVII,
Ni:*: ). Cliald. Esr. \'1I, aS : sapientia dei lui. qitae in 22 cbxn ~\lzb T' bs V^yll D"V-!^-nN TII lUtCSI ct reUijuit
:

manii lua i.Aliquid secum ferre dicitur


e. qua polles. Davides vasa a se dcposila sub manu custodis sarcinarum.
etiam pro mcnle agitare, volutare. i Sam. XXIV, 12: lob. XVI, 11 '::;T" d^yii;"? 'T' bs in manus impiorum

: :

~,s~ ^~'Z (''S nil viali mecum fcro , molior. /S) in coiiiecii me. 2 Reg.' X, 24.' 'XII', 12. XXII, 5. 9. Esr.
maniim^rteam i. e. i" potestatcm meam, post verba Ua- I, 8. Sic tiadere a^in •>"•: b? in manus gladil Ps. LXIII,
:

dondi Gen. IX,2. XIV, 20. Ex. IV, 21. u Sam. XVIII, 2. II. Jer. X\'III 21. Scd in eandem sententiam etiam
,

lob. VIII, 4. lud. XrS', 18. Inde ii; ]«:: grex in dr. 'd ""n^ , T' nnp sub manus alic. Gen. XVI, g. XLI,
manum eius traditus Ps. 7 et eodem referenda XCV , , 35. Jes."'lII,'6.""(Cf. Rarhebr. p. 479). (i) •""i^ b? —
siintverba vulgo male intellecta Jes. XX, 2 (Ucrit Do- :
0(7 manus aUc. i. e. nwnu durenle aliquo. s. duclu, sub auspi-
minus ^Tt^TZ'' TS LXX. n Q 6 g 'Hduiav videl. revela- ,
ciis eius (an der Hand ieraandes). 1 Par. XXV, 3 »';p b9 :

tionem ei' ti-adens. Saad. jt^^jtAJ. Simillima ratio in C;ti2X sub ductu s. auspiciis patris eorum. Comm. a 6. Vll,
quem ducem
Carm. sam. i,ii: tiiUll ^'^'ii TA ZV super 20. Etiam de absente et
posteri. 2 Par.
mortuo ,
sequuntiir
XXIII, 18: T'-;- ^-j-i ^y duce Davide, i. e.
manum Mosis revelasli i. e. revelationem ei badidisti.
(Quum per manuni, litt. j', Hitzigius id etiaui
T^S saepe sit :
secnndum Davidem ex instituto Davidis. Esr. III 10. , ,

h. 1. retinendum putat, i^ta pcr Jesaiam dicta etiam ad cum De rebus 2 Par. XXIX, 27: coepit cantus cum tubis bS
directa, hoc posterius airtem omissum esse observans. Sed T-n 'Vs 'T' ad ovgana (nnisica) Davidis i. e. sequebatur
cave credas, iii quo caput rei versabaliir
id nd quem) a caiitus modos instrumentorum musicorum Davidis. Cf,

scriptore sacroomissum, id quod iiunc quideni uullius mo- de hoc idiomate Lud. de Dieu ad Jer. V, 3i Criticae ,

menti erat {pcr quem) verbis expressum esse). y) per — sacrae p. 24o. (Arab. »iAj j.c, &j>Xj ^ sub auspiciis,
manum meam, saepe pro per me, me mediante. ( Syr, r*0 ^
ciira eius quae formula in iiumis arabicis de eo frequen-
Lud. Lex. p. 376.377). Num.
,
aethiop. flT^J?! per, v.
tatur, qui mimos cndi iussit , v. Fraehn recensio nuinm.
XV, 23 quaccunque Deus vos iussii !Ti"73 T"3 pcr Hloscn.
:

2 Par. XXIX, 25. 1 Reg. XII, i5. Jer. XXkVlI, 2 cet.


T. I, p. 3c. 33. 93. 96. io4 108. 58i sqq.) Vide —
etiam sub no. 5.
Saepe post verba mitt^ndi 1 Reg- II, 25 et rnisit rcjr :

fi") T^b V. no. 1, litt. g, et no. 5.


Salomo r^n^ra t^^. Ex. IV, i3. Prov. XXVI, 6. i Sam.
XVI, 20. 2 Sam.' XII, 25, cf. Act. XI, 3o. XV, 23. — Dual. n^T' utraque manus corporis humani , etiam

d) ad maiium meam i. e. ante me in conspeciu meo i. q. ,


pro plurali lobV IV, 3. Prov. VI, 17. Jes. XIII, 7 et

"'iED. ( Hoc sensu Arabes frequentant ..^>Xj -j^j inler saepe.

manus alicuius v. Cor. 2, 256. 3, 2. 20, 109. Sclnilt. 2) Plur. niT' manus artcfactne , etiam de rcbus, quae
Opp. min. p. 29. 3o, ad lob. p. Sgi Graeci *»' yiQoiv , manvum speciem refcrunl , a) cai-dines asserum (Zapfen)
Apollon. Rhod. 1, iii3, cf. npo yiiQwv nostr. vorhan- Exod. XXVI, .17. 19. 22. 24. b) aores rotae XXXVI,
den , (3/a ;j4<(J(5»' tX,iiv , lat. liostes sunt in manibus i. e. 1 Reg. VII, 32. 33. De discrimine inter dualem et pln-
in conspectu Caes. bell. gall. 2, 19. Sallust. lug. ^4. ralem fem. in substantivis membra designautibus v. Lgb.
Virg. Aen. 11, 3ii: ante oculos intenpie manus sunt
54o. (Arab. j^ manubrium , ut molae, securis , sjt.
omnia vcstras , i. e. TiQoyiiQa ioxi . 1 Sani. XXI, i4:
dementem se simiilahat uT^2 conspectu eorum. lob. X\ ,
in plur. l^Olfj) idaholho (non 1^01,^] ijadholho ut ap.
3.^ : novit TJSn CV 1T^2 V'^- "- ^*' ^risiarc diem tenebricosum. Castcll. ) manubria , cardines. Apud Persas c>^_*.J>
bb) C";T' r- inter manus , in pectore , corpore ante- ut a_c1> oculus
est manus , a;c~.> nianubrium ; , Kt-^ii^
riore. Zach. Xlll, 6. in fronte.

T<3 pro manu , in formula Tjbsn TS pro nianu


cc)
Cf. D"':^:? ('3
fons ;
(ji^" auris, xi^ angulus ;
^J senien pr. dictum,
*-»<J trop. pro gente. De siniili usu Feminini iii lingua
regis Regi X, i3. Esth. I, 7. II, 18 i. e. pro liberali-
1

tate regia. Vulg. Esth. 1 ut magniCcentia regia dlgnum veteris Britaiwiiae v. Ephem. lit. lenens. 1809110. 119).
erat, cap. 2 iuxta magnificentlam principalem.
: Slgnifi- Cf. ni!:2.
3) Quum manus sedes sit roboris, metaph.
Catur manus regis liberalis aperta. Minus apte alii pro , :
potestas,
potenlia re^is , nam non ris et rotin- eius in his spectaba- robur ( ita quidcm nt propria vc. vis plerumque pereat,
tur, sed liberalitas , muiiificentia. cf. supra 1, dd). T^s cum vi robore. Jes. XXVIII, 2. ,

dd) 'c T73 e mnnu i. e. potestate aUc. frequentatur Ps. LXXVI, 6 cunciique virifories non invenicbant tTiyr]
:
,

post verba poscendi Gen. IX, 5. XXXI, 39. Jes. I, 12, manus suas i. e. robore se destitutos videbant. ( Cl. in
accipiendi Gen. XXXIII, ig. Num. V, 25, liberaiidi vita Tim. I, 44 :
j**a.- < i. jfc^iXi ]^,>[*o invenerunt manum
C c c c 2
R. r\T 568 r — mn^n
suam et latus i. e. promtatn habuonmt omnera vlm). De partcs , opp. niUiiJiri quinta pars, Neh. XI, 1. (Cf. ^3,
uiio egvegio facinore mamts Virg. Aen.
Ex. XIV, 3 l ( cf.
Cf . syr. |^Q.J.iO ^*^52 Assem.rfi/ae tertiae par/cs, 2^3,
(
6 68^). Snec. praesidium, auxilium Deut. XXXII, 36 :

bibl. II, 12, iibi male redditur: dimidla pars). Etiam


T^ nb\ti evanuit aujcilium. (Sic arab. U«a;l iAj vis Euri
hoc contextu Dau. I, 20 et invenil eos -b3 bj* niTi Tbj'
:

DiJiLi^nn decem parlibus i. e. decies sapienliores omnibus


Ibn Doreid 119, y-> ii5^ Aj "3 nibil vales ii| ea re , iXa
opem tulit vit. Tini, II,
magis. ' Gen. XLIII, 34. 2 Sam. XIX, 44. (Cf. itidfim
&jJl sOu raanum ei praebuit i. e.
syr. l&x!^pro: vicis una , ut |2f*»| jAxiO alia vice, Iri
570 Mang. cf. lat. manum dare sjr. f._AiO00l^J Ir—*l ,
ana'§ 2 Macc.III, -37 ).
potestas Romanorum Assem. blbl. I, p. 388 not. pers. ,

^^i^.AM^ potentia). De manu brevi et longa v. sub verbo lllp.


monumentum i. q. Diz5 victoriae 1 Sam.XV, 12, se-
8)

(Cf. lat. manus pulcrale 2Sam.XVIII, 18. Jes.LVI,5: dabo iis inmocni-
4) Manu verberant, hinc plaga.
bus 7ncis D'iI31 T' monumenlum (1. portionem) el nomcn, Quum
pro ictu, in re gladiatoria ) lob. XX, 22: bl^tS 1^-t3 .

in cipjiis nonnuUis sepulcralibus in ruinis veteris Carthagi-


i:Nari omnis plaga aerumnosi invadit eum quaecunque ,
uis repertis (vide GeseniiMomimm. Phocnicia, tab. iG. 17,
aeruuiuosos invadere solet. XXIII, 2: TinJN b?_ JTIS^ '"i^
et p. 174) manus clala conipaieat, hoc cipporum emblema
plaga mea (calamitas mea) gravior esl quam suspirium meum.
isti Hebraeorum usui quo monumentum manum appel- ,

5) latus, pr. de utroque lafere hominis , ubi sunt lant, utcunque cognatum putes atque Ilamakerus (dia- ,
manus et brachia (cf. lat. ad dextram sinistram manum, ,
tribe de monumm. Pun. p. 20) observat manum illis ,

ad hanc manum Terent. Ad. 4, 2 3i germ. rechter , ,


cippis non aliam ob causam insculptam csse qiiam ut, ,
Hand, gr. noTtQU? T^?/«/p6?; Eurip. Cycl. 676. Syr. lapides istos monumenta scpulcralia csse signlficaretur. ,

Thrcn. II, 3: jlamma quae voral w»OlO'j.j( ad latera sua Mihi contra manus illa elalu precantis adorantisqiie ( v,- ,

pro hebr. a^i^D- Etiam sin. scheu. est manus et lalus), Ps. XXVIII, 2. LXIII, 5. CXXXIV, 2.) esse videtur, et
lllnc Dual. tJiT' pr. Titrumque latus maxiiue in formula ,
credibile est cippos ab illo manus Cmblcmate quasi
,

D^l^ '2'nl lalus (a, um ) utrinquc i. e. longus et latus, solemni hoc nominis atcepisse. Sed haec Archaeologis
late^pateiis Gen. XXXIV, 21. Ps. CIV,25. Jes. XXXIII, disputanda et dii^udiCanJa relinquo unum moucns illud , ,

21 cet. In Sing. de latere i. e. ripa iluvli Ex. II, 5. moiiumentorum Piinicoium emblema etiaui in cippis Indi-
cis a inc visura esse (v. Monum. Phoen. 1. c.)
Deut. II, 37 ( syr. l^ r» littus i. q. y<^\ J.=.U No- De Duali vide no, 1, 3.5, 6. De Plurali n^il^
var. ). Cum Praepositt. I^b 1 Sam. XIX, 3. 1 Paral. no, 2. 5. 7.
XVIII, 17. XXIII, 28. Prov.' VIII, 3 (sam. TilTZ tritum
pro htX pr. ad latus , versus regionem alic. rei). T' isa I^ chald. st. emph. NT; Dan. V, 5. 24, c. suff.
,

1 Sam". IV, ix 2 Sam. XIV, 3o. XVIII 4;


18, 11 , ms n-i-;,, DhT Esr. V, 8. 'bual. 71T Dan- .II, 34. 45
T^ is Jos. XV, 46, 2 Sa'm. XV. 2. 2 Paralip. XVII, i5.
i. q. hebr. T» inanus. Ta a) in r.tanu, iibi esse dicitur
XXXI, i5. lob. I, i4. Neh. III, 2 sq. by_ Num. , '>'}•]
aliqua res, qiiam quis secum habet. Esr. VII, 25 sccundum :

XXXIV, 3. lud. XI, 26 ad lalus, iua-ia (syr. ,-• ^ sapientiam dei iui i. e, diviuam tuam sapientiam ?|TiS i'5
quae in manu tua cst, i. e. tecum et a Deo tibi data est,
iuxta). 1 Par. VI, 16 rr^ -ii^3 in"; by tit Tmi^^ TrN
:
Syr. quam Deus tibi dedit. Vers.. l4. b) in manum,
tniili quos constiluit Davides apud cantum lempli, plane 'b f^Z 37!'' dare in manum i. e. potestatem alic. Esr. V,
iitriostrum er stellte ihn an bey
:


dem Gosange.
E cod. Samaritano
Plura 12. Dan. il, 35. VII, 25. t> p3 e manu i. e. potestate/ —
de particula it; bv vide no. 1, ee. post veibiim liberandi (cf. hebr. TJj) v. c. e manu leo-
liuc pertinet peculiaris scriptura loci Deut. XXXIII, 12: num Dan. VI, 28. Ad Esr. VII, i4. 25 cf. hebr.
7312"' mr!'' T^ T' ,
quara ita reddit interpres Chald. Sam. :
no. 1, aa.
rrr^^^nr ^f^nr ta ta
ad htus, uius jehovae
nVi fons, fort. ab eiaculando v, p. 332.
habilat. Vide Comment. de Pent. Sam. p. 60, Plur. rin^
latera a) solii regii, brachia dicas, Julcra Jaleralia l Reg. Tv\\ lcx , a iaciendo i. e. poneudo , v. p. 359.
X, 19. b) prominentiae latcrales basium ibid. VII, 35.36.
6) locus Deut. XXIII, i3. Num. II, 17: \y_ uJiN
n^ quisque suo loco. Jer. VI, 3. Jes. LVI, 5 ( cf. 110. 8).
LVII, 8 nim 1"' locum eligis tibi. Ez. XXI, 24. Dual.
:
A conjitcndi et laudandi significatioue sunt

id. Jos. VIII ,'26: Oi:b nini C-a n;rj S^S non crat iis nn^n f. pl, Neh. XH, S laudanoncs, canlica,
locus ad fugiendum. chori. Noinen illud idem valere qiiod ni~in chori, satis
7) pars (fort. pr. manipulus, pars rei capienda inter certum est ( cf. XI , 7 ) sed forma aualogiae gramma-
,

dividendum. Aeth. /\,]^I manus <i\.pars. Sam. TA^A ticae repuguat, ct haud scio an rejjonendum sit niTirt, :

pars , pr. manus). Dan, XII, 7. Plur, riT' 2 Reg. quod ipsum fortasse signillcatuin est piincto litterae Jod
XI , 7 Dp3 niTfl ''T\m cl duac parles vcstrum , opp.
: inserto (cf. NITI et Nsn) , cui Kibbiiz additura est ,
quo
tertia pars. Gen. XLVl', 24 nlT^; sa^iN quattuor : indicetur, illud punctum 11011 Dagesch esse, sed Schurch,
R. n-- 569 'Tin — '^"iin"

NoimulH codd. hubeiit mTirt. Qiiod Siniouis illam for- quo disceriiantur ab cognomiiiibus i^nnf^^ in genit.
aliis ,

iiiam a nid. oJ^ derivaiidam putat, quae ust lciiitcr inces- additur: mir;^ Cnb Belhlehem Judae ludd! X^''^!, 7
n"'^

sit , lonitcr cctinit ,


probabilitate caret. —
g. Riith I, 1. 2. Salomone mortuo huius tiibus, quae
iiide a Davidc rcgia tribus facta erat nomcn alteri rcgno ,

lln V. sub rad. ~T::. cessit, quod Judaeos ct Bcnjaminitas cum aliqua Siineo-

n^nn nitarum et Danitariim partc complectens Ilierosoljmain


f. i) conjessio. Jos. VII, ig : illin 13 "^n
fiic ei conffssionem. Esr. X , 11. — 2 )
graliarum metropolin habcbat (opp. bx^b'' cta"''!!:^), inde Jlcha-
bcamus eiusquc poslcri appcllantur mirr' ""-'yj 1 Rcg.
aciio Ps. XXVI, 7. XLII, 5. Jcs. LI, 3 al. nnin n3T
gratias Dco instar sacrificii)
( obtiilit Ps. L, i4. 23. XIV, 21. 29. XV, 7. 23. XXII, 46. 2 rieg; VIII, 23.

C\ II, 22. 17, non enim de sacrificiis propriis


CX\'I, XII, 19. XIV, 18. XV, 6.36. XVI, 19. Cives Judae

intclligenda cst Lacc formula (cf. CXVI, 17). min nST vocantur nn^M-; ':2 , fTlin^ ''q:N 1 Reg. I, 9 (poit. •^'N
sacrilicium cucbaristicum Lev. XXII, ag idcm est n3T m":!T' Jcs. V, 3.7), ^ilit^^ ':2' Jer. VII, 3o ( quod magis

Z"2't::~ min VII, i3. i5, cf. 12 et ellipt. min Ps'.


,

iisitatum de iribus Jiidae civibiis, v. supra), mim n''^ Jes.

Lvi,\"3. "2
Par. XXIX, 3i. Jer. XVII, 26. XXXIII, XXII, 21. XXXVII, 3i. Jcr. V, 11. Ez. IV, 6. IX, 9.
11. — 3) cAorns giatias agentinm , Deum celebrantinm
XXV,
II, 2. 5
3 cet.
et simpl.
,
poet. !Tji!T' n=
nTiT^Jes". I, 1. II,
filia Judae ( v.
1.
nr ) Thren.
XXXVI, 7.
Neb. XII, 3i. 38. 4o. (Sjt. -TjO-^j ]°A^oZ confessio Jer. II, 28. III, 8 et saepe ( v. infra); terra Judae est
landatio). mim 'V''nN Jcs. XXVI, 1, mflJT' n?:-;» XIX, 17 et simpl.
!Tl>m Jes'VII,6, unde TVVTr '-;i:"Jer. IV', 16. VII,
1'inlT', ]ln"'' 2 Paral. XXXV, i5 et ]in'''7''
1 Par. XVi; 38 et Ps. XXXIX, 1. LXXVII, 1. Neli! 17, !Tii!T' TS urbs primaria Judae i. e. Hierosoh-ma
(
)

X[, 17 in Chethibh n. pr. (ad formam inc"; , l^lbiaT a ,


2 Par. XXV, 28. Qnid sit quod saepe copulantur !T^in^
Juda et Uicrosolyma docuimus s. Vav part.
D''"rTrm''T ,
r'";'' laudatio ct terminatiune ]i inde fort. (jui laudibus ,

Dei opcram dat ) viri Levitae ciusdcmque vatis (2 Par. p. 394 A. Dcnique deccm tribubus deportatis et post
,

exilinm Babylonicum Judae nomen ad universam tcrram


XXXV, i5 , qiii a Davide cum Asapho ct Ucmano choro —
musico praefectus erat 1 Par. XVI, 4i. XXV,- 6. 2 Par. Israeliticam translatum est Hagg. I, i4. II, 2. De
V, 12. Filii eius ( jnmT; "'la ) tum patre moderante sexu nominis quod praccipi solct, masculino illud iungi,
iihi populum significet feminino ubi terram miniis
, , ,
sacrae musicae opcram dabant , tum aliis ut portitorum, ,
accuratum est. Ubi de populo dicitur copulatur non
ofllciis fungcbantur 1 Par. XVI, 42. XXV, 1. 3. 2 Par.
,

XXiX, i4, cf. 1 Par. IX, iG. Neh. XI, 17. bs n:i:73b solum cum masc. Jes. III, 8 (ic: iiT^r;^). Hos. IV, i5.
V, 5. i3. VI, 4. 11. VIII, i4' X^ li. XII, 1 (etiam
-f^ny^ Ps. LXII, 1. LXX^'II, 1 et jimTi? 'b Ps. XXXlX:j
plur. Jerem. XXXI, 24), sed saepe etiam cuin fem.
1 plerique ita interpretantur , ut verba arctius iungant :
Nah. II, 1. Jer. XIV, 2. XXIII, 6. XXXIII, 16. Thrcn.
praeccntori siiper Jcdulhunaeos pro TimT^ ''IS sed quum :
I, 3. Malach. II, 1 1 ,
quatenus cives s. civilas sub ima-
alibi semper vocabulum ni::ob vel nomen auctoris exci-
gine mulieris cogitatur (v. Jer. III, 8: !t;i!t; !T!;ia !lN'n"'
piat ( "ill^ ) vel instrumentum musicum modusve carmi-
rJPinN. Vers. 10. 11), cf. r:"l!T^ na ubi terra siguifi- :

nis ( D'': w3iu; b^ Jeduthun in hac formula


riia";;* ;? catur ,' copulatur cum fem. Jes.VlI, 6. Joel IV, 20:
, ) ,

fortasse pro instrumenti modive musici a Jeduthuno in-


3tn Ti-i^rr. Ps. CXIV, 2.
vcnti nomine habendum est.
2) alii homines obscuriores a) Neh. XI, 9. b) Esr.
JT' i_ (qui Deum landat , TiT^ = !^~i!l , nostr. III, 9. Neh. XII, 8, c) Neh. XII, 34. d) ib. Comm. 36.
Lobegott Dankegott) n. pr. duorum virorum
, 1) 1 Par.
IV, 37. 2) Neh. III, 10. Tin^ (decurtatum ex
!t;i!T^ cf. lin pro !Tiin
Dan. II, 25 f^Tf ^l Nm";5 ~:2 captivi
1) Judaei,' Judaea. :

n l*n_ (a fut. Hoph. cclehralus , laudalus Gen. Judaeorum. V, i3. VI, i4 Esr. V, 1. 8. Vl,^ li: (Arab.
XXIX, 35. XLIX , 8) n. pr. Jucla, quod gessenint
1) Jacobi filius iiatu qiiartus ex Lea susceptus Gen. , .>^ et Jod abiecto ^_^ Judaei. S}-r. jooij Judaea. £a-
XXIX, 35, XXXV, 23. XXXVIII, 1 sqq. XLIII, 3. 8 et dem forma habetur in iiomm. pr. hebr. Tin^aN, TiniiJ''S<,
saepe , et tribus Israelitica ex eo orta (mnrT' Ti^iz Num. "l!Tr;N, TllT^a;'). — 2^ oppidumDanitarum Jos.XlX, 45.
I,27. XIII, 6. mirr; ^:3, rnirr^ n'3 2 Sairi. 11,7. 10),
iam in deserto et hominum numero et auctoritatc reliquis '''Iirp ,
pl. cn!T', rarius fcv^^m Estli. IV, 7.
pi-aestans (Num.
27. II, 3 sqq. X, l4). lud. I, 2 sqq.
I, VIII, i. 7. i3. IX, 15; 18 in Chethibh'i) uom. gentil.
Fines eius ia australi Palaestinae parte dcscribuntur Jos.
Judaeus (arab. ^j:>jj^J\ a) civis regni Judae 2 Reg. XVI,
XV, 1 sqq. coll. XIX, 1 9. Iluius tcrritoiii ( yiN
iTinn^ Ruthl, 7) partes erant: m^tT' "i^; montanum Judae

6. XXV, 25. Jer. XXXII, 12. XXXIV, 9. XXXVIII,
Jo's. XI, 21. XX, 7. XXI, 11 '(opp. iN--::^ nn cf. 19. XL, 11. XLI, 3. XLIV, 1. LII, 28. b) Inde
Maurer ad Jos. XI, 21), etiam xar i^oyj^v inn dictum ab exilio omnes Hebraei Nehem. I, 2.
ita appellantur
Jos. XV, 48 sqq. , JrilMl la-;?: dcsertum Judae'j'os. XV, II, 16. V, 1. 8. 17. XIII, 23. Esth. III, 4 sqq.
6i. lud. I, 16. Ps. LXIII, 1".
Oppidis in ea tribu sitis, IV, 3 sqq. VIII, 1 sqq. IX, 1 sqq. Fem. i^jnnn''
R. ni^ ?T 570 '^nini — yn^

Judaea i Par. IV, 18. — 2) 11. pr. viri Jer. XXXVI, verbo , ubi indicandum est, quod quis oculis et aurlhus
i4. 21. perccperit. Jes. XL , 21: :i:>73U;r) Nbn lyin t<bn annon
vidistis , nonne audivistis? Comin. 28: ^i? DN nyi^ NbM
"'^liT^ chald. Jmlacus (syr, ijJOOi.j et l*JQ*,
n5'7J123. XLIII, 19: rriy-n Nbrj nonne videtis illud? Prae
aeth. ArBl>J?*E.' id.), nonnisi pl. •}\\>-jl!Tl Dan. III, ceteris memorabilis est locus Jes. XLIV, 18: Nbl !)3>'7'^ S<b
12, et emphat. "mrT' Dan. III, 8. Esr.IV", 12. 23. Dnisb b-^aan^O Dn^ry niN"173 na '3 ira; non videiu, neque
V, 1. 5. VI, 7. i4; '
animadvcrlunt nam obliti suni oculi corum, ne videani, neve
,

intelligant corda corum ubi J>T' trlbuitur ocuHs et respon-


,
IT^nln^ pr. fem. a masc, "'I^JT; , inde a) adv. iudaice
det verbo ns"!, ut yz respondet verbo b^^livan et cordi
i. e. lingujd ludaicd 2 Reg. XVill , 26. 28. (a Par.
i. e. menti tribuitur. Etiam LXX. interpretes passim
XXXII, i8. Jes. XXXVI,
11. i3). Neh. XIII, 24.
pro ST' utuntur aor. 2 tiSov vidi veliit 1 Sam. X, 11 : ,
lutelligenda est llngna Hehraen, nam Auctor libri Reguui,
iynii-b3 anuvxti; ol tdovvtg uvtov. lob. XXVIII, i3.
quera expresserunt Paralipomena et Jesaiae dlasceuastes ,
iam eum
sequitur linguae usum ex quo Juilaens de quoli- XXXI, 6. Eccl. III, 21. — Longe frequentius ST> est
hat Hcbraeo dicebatur. — 2) n. pr. JucUt/i , Esavi uxor B) vidisse et quod inde sequitur aniwadvericre,
Gen. XXVI, 34. eognoscere , novisse, scire, ecrperiri ( cf gr. oldu vidi, .

inde novi). Jes, VI, 9: iN"! 1N'i:i ^iran bNI yi721B 1>"73aj
A niin^, ''1^^'! factum verbum denom. in
est
'iy\r\ bsi audite iiudiendo, necjue intclligctis, i'idete videndoy
Hifhpa. "liTTiM pr. Judaeum sefecit i. e. religionem
- a^-
nerjiie tanicn aiiimadvcrtctis , ubi i»-"' est id quod visum ,

Judaicara amplexus est. Esth. VIII, 17. (Arab. A^' sequitur nisi quis aut sensibus et mente caret aut oblir-
,

Judaeura se fecit, Cast. ex 2 Macc. c, 21 vers. Arab. mato animo (LXX. xaJ (iXtnovTii; fiXlxf.HTi xui ov (xr^
est.
tdrjTf). VI, 5: jn^ Nbl nNT Nb 12;7:UJ solem non
Eccl.
usitatius videtur oL? Judaeus factus est, a ^jS> pro lij^ vidit ncque cxpertus est. Ut singula persequamur , cst
Cor. 2, 59. 62, 6, Judaeum fecit. Aethiop,
Conj. II, igitur

'IrPXJM'. et ^t^JB^JM'. rnore Judaeorum vixit, lov- animadvcrlit (wahrnehmen, gewahrwcrden ) tum
1) ,

duiZtiv. ocuHs VI, g), tiim tactu Gen. XIX, 33, maxinie
(Jes.
mente , hinc inlcUejcit (cinsehen, nierken) lud. XIII,
21 N^n '' rjNb:: '3 ni:73 S-^ "N tnnc inteUexit Blanoach,
^ I
imp. y^ , c. rt parag. semel !iyi pro ^tyn :

illitm angelum Jovac fuisse. Gen. VIII, 11. 1 Sam. XX,


Prov. XXIV, i4, Inf. absol. j>iTi cstr. nyi c. sufT. ,
33. XXIII, 9. Addlto anb DT Deut. VIII, 5. Sq. a
Viyi, fut. ST, semelsn^^ Ps. CXXXVIII, G^t. Lgb. rei ex qua ahquid intelHgitui;. Gen. XV, 8: SIN n733
,

p. 3-89) unde iniclUgam? XXIV, l4. XLTI , 33. Ex. VIl", 1}'.
A) pr. viJere, ocuHs percipere. (Latissime patet hoc Ps. XLI, 12.
thema in linguis indogermanicis tum primario videndi, animum advcrtil ad
Saepe est consiHi et vohintatis :

tum secundario sciendi significatu ut sanscr. xvid scire,


aUquid , auf etwas mcrlen. 1 Sam. XXIII, 22: riN^il ;iy7
,

zend. wcedem gr. Fi&itv lat. video, goth. ivitan videre


,
,
i73ip":— nN animum oculosque advertite ad locum , ubi sit,
et scire weten, wissen , boruss. viddai vidit,
nostr.
inerket und sehet nach seinem Aufenthaltsorte. Comm.
,

adeoque ut polon. widze , hohem. wcdeti , cf.


in slavicis
23: D\H3n'3n bb7: win nN-i. XII, 17. XXV, 17. lob. V,
,

Pott etym. Forschuiigen I p. 246 in qnibus cunctis ,


,
27: T]b J"1 merhe (e.s) dir.
prima radicalis est i^ non j quemadmodum etiam hebr.
,
,

STi est pro i»TV Ex linguis semiticis hanc radicem habent Ex poijtaruin hj-perbole non animad~
pecnllari quadam
verti dlcuntur quae tam inopinato et subito fiunt,
ea
Chaldaei et Sjri v. infra , praeterea Aethiopes iii
,
,

nt iam facta sint antequain animum ad ea advertas. Ps.


A^E^O J et AjB^Al annunciavit, praedicavit i. e. '
,

XXXV^, 8 pernicics eum invadat SI1 J<b ct non animadver-


:

^"lin. Ceterum a nostra radice aliena est arabica c.:>^


tat , i. e. eum njn opinantem snbito opprimat. lob. IX,
posuit , sciendi potestatem apud
neque audiendi sunt qui , 5: transfert montes risT< iib i. e. improviso, subito. Cant.
llebraeos repetant a reponcndo sc. in animo hominis). VI, 12: '"131 ';n':"ia 'UiE: 'nST' i^b me non opinantan ani-
Propria videndi potustas quam a Lexicographis parum mus meus ininsferebat i.e. inopinato, sublto ine traushitum
intellectarn esse video non paucis in exemplis exstat.
,
vidi. Jer. L, 24. Sic inv "'7: quis animadvertii ? pro
Gen. III, 7: eorum nn a^i^aT^y "'3 iyi'.l
aperti suni oculi nemo animadvcrtit subito parall. DNn;:. Prov. XXIV,
,
,

et vidcruni se nudos esse. II 4 et soror stabai e Ex. , :


22. (Ita apud Arabes Cor. 16, 28: evertil eos Deus
longinqiio ib Ti^y MO m>nb ad videndiim evciiliim rei improviso.
..^ «.i^i 'l'^ et iion auimadvertebant i. e.
l Saui. XXII, 3. Non raro pbnitur in iisderi formuHs , in »ooi "oct. no. 162:
Locm. fab, 28: (»Uj ,J j^«. jj
quibus ahbi est nxi ( opMW ) velut Deut. XXXIV, 10: ,

b^IE bs C':e ^' iST' TILN i/uem vidcrat Jova de facie ( cf. iCjjL^. \S\^ T*-^J. improviso ecce piieHam ).
eodem nexu nt{"l Gcn. XXXII, 3i. lud. VI, 22. 2 Rcg. etiam euravit allquid
Iiide est qu.ie enim iiobis :

XIV, 8. ii),'\t. 'd DibuJ-nN ST


Esth. II 11 i. q. ,
curae sunt ad ea dihgenter aiilmum advertimus.
,
Sq,
'2 Dib«i nx"! Gen. XXXVII^ i4.' Copulatur etiam audiendi acc. Gen. XXXIX, 6 n;:lN;: Sl^ Hb nihil curavil rerum :
R. yn'» 571 y^^

suanitn. Prov. IX, l3 rta^M?"!^ ba nequc cmal (jiiic~


: riyi"!xb it^N nb^na "i?:!! puella erat
. . . virgo , vir
. . .

guam. XXVII, a3 ^:^:»: Vi- *"r^.^''^ curafacicm (con-


: non cognovcrat cam. 1 Reg. I, 4. 1 Sain. I, ig. De stupro
ditionctn) grcgunt iuorum. lob. IX, 21: "^zsi JTX iJb turpi et violciito Ezech. XIX, 7. Transfertur etiam ad
non curo vitam mcam , acklitur ""n CX72S. Jcs. Ll, 7: : turpein cum pucris conciibitum Gen. XIX, 5. (Eodem
[JTII quUius iustilia cordi cst.
"?"!'' Sq. Z lob. XXXV, modo cogiiosccndi verba etiani in aliis lingiiis tum orien- ,

l5: IZJsa i^T" Nb non curat iniquitalem. Spec. dr. a) de


talibus tum occidentalibus transferri solcnt , ut syr. ^r*
,

dco aninitiiu advertente ad homines , cos (prae cetcris)


curante. rs.LXXIII, 11. CXLIV,3. lob. XXII, i3. Jes. pro avyytria&ut Judith XII, 16, >Qua** Matth. I, 26
L^'III, 3. Nali. 1, 7, sq. •]: praegn. Am. III, 2: vos
Ethpc. >QaJw./| sec.Novar. p.374: (s^Lj j) f;^ljv_5ju?
solum curo et cligo cjr omnihus gcntibus terrae. Gcn. XVIII,
19: ^t^S^ l^?' ]y'-'- ITST' eiim ( Abraliamuin ) curavi, coire matrimonio, arab. ^_;^ cogiiovit, sq. j conciibuit cnm
eins respectum babui , ui iubcat cet. Cf. Ps. I, 6. KKC^/^'. A-flX
elegi ,
femina, actli. A/\<^4 v. c.
— b) de lioininibus dcuin curantibus colentibiis. Hos. ,
J^^t cognovit uxorem suam Gen. IV, 1 ; gr. yivthaxio
\
1

VIII, 2. XIU, 4. Ps. XXXVI, 11. IX, 11 ^73\r 'ri'« :


iion sohim in N. T. Matth. I, a5 sed etiam apud scri- ,

curanles i. e. colciitcs nomen iuum. Iob.X\ III, 2 1 (lUJN ) maxinie Plutarchum Cat. min. 7

:
ptores profanos ,
tv :

IN S-]^ iib qui deum non cural athcus 1 Sani. II, 12. ,
nolloTg, olg ijHuwt /Qoioig /niuv .... yvovg yvvuTxu.
lob. XXXIV, 4: 3ii;~TI7; ^;'':"^ rin; aninium adveriamus
,

Rouui]. 5. Alex. 21. Poinp. 3G. Moral. T. II. p. 212.


( videamus, dispiciamus, scrutoinurj inler nos, quid bonum 226. Hcliod. I p. i4 et quae notavit Giiil. Dindorf.
sil ? Parall. ""na: cligainus.
ad Steph. thes. ed. Paris. II, p. 629. 3o verborum yvwQiUo ;

2) rescivit , tum videndo (v. Exod. II, 4. 1 Sam. et tidtvui , quae ita adbiberi observat Fritzsche ad Matth.
XXII, 3), tum audiendo Gen. IX, 24. Lev. V, 1. 3. I. c, exempla dcsidero lat. co^/ioscer<? lustin. 5,2: nxor
;

Deut. XI, 2. Neh. XIII, 10, tum re ipsa eypcrtus est Aegidls regis, qnain adulterio cognovtrat [Alcibiades]. Cf.
lob. V, 20: ^""11 3") "3 r)?T. C. acc. earpertus est v. c. Fesselii advers. sacra II, i4. Itaque vix dici potest,
ainorem et odiiim Eccl. \'III, 5: servons praeccplum sb quantopere fallantur , qui ad ST' coeundi significatu con-
5") "lai 5T non cxpcriciur quicquam mali. Sq. "3 Exod. ferant arab. c3, deposuit ut Koehlcrus in obserw. ,

Vi, 7: aanbx nirf ^:>« "S DpyTi. Jes. XLV% 6: 'jy?;b p. 5 al. Qnod
etiam bodie ital. ct gall. dicitur conosccre,
^nrba scwN ^:i/: .\s-i\''Ez. yV,'?. i3. VII, 4. 9. Xi;
. connoitre, ex usu bibllco fluxisse potest). b) de mnliere :

10 cet. Pecnliaris eins nstis est in minis ut nostr. du , \i;"N i^yT' cognovit viruin i. e. viruni experta est concu-
virsi es schon geivahr irerdcn, erjahren , J^iihlen, lat. iu ipsc bitu G'eii. XIX, 8. lud. XI, 3g plenius ir^t? iiyi^ xb ,

ridcbis, senties. Ps. XIV, 4: 11N •'b;"3-b3 nsT" Nb~ ecce .'
-i2t32TL:7;b Num. XXXI, 17. lud. XXI, 12,' cf.^rir-i^
expcriunlur malcjici , i. e. experiunlur, quid sit poenas •13T 321C73 i. e. viri notitiam habet Vers. 18. 35. (Ita
divinas provocare, experiuntur supplicia diviiia. Hos. IX, Arabes lituntur verbo ^_clj v. c. 1001 noct. no. 161:
7: bx-b'" ^'S-i^ videbunt IsracJilac. lob. XXI, 19: BblT^ bi.>. o(, "3 'iA.yJ Cl'2 inea virgo est, neqne cogno-
t=^^i^
yfT l-bN " relribuat Deus , ui videat. Jes. V, 19. IX, 8'. Lat. Ovid. Heroid. 6,
vit viruni. In N. T. Luc. I, 34.
Schhlt. Opp. miu. ad lob. XXI, 19: ,,arabice _^.«Jlc
i33: turpiter illa virum cogtrovit adultera virgo. Tre-
novit, scivit in Akorano notat poenas Inere pluribus in
bell. PoUio trig. tyr. 3o : Zeiiobiae ea castitas fuisse
locis. Sur. 4o, 72: qui abnegani librum caque , qune pcr
dicitur , ut ne virum sunm quidpui sciret , nisi tentatis
lcgaios iiostros misimus, . «^)t«j >_;»^» hi cerlo cognosceni.
conceptionibus).
Siir.26, 48 Pharao incantatoribus suis , qui Mosis luira-
culis fidem adbibcbant , ita ininatur: ... 4.JL«j ^^^^^ 4) novit aliquem (aliquid), nostr. Jiennen , c. acc.

certeJuiurum esi ui cognoscatis. 4g. omnihus enim vobis Gen.


pers. XXIX, 5. Ex. I, 8. 2 Sam. III, 25. Jes.
manus et pcdes ex diversis lateribus abscindam , et omnes XLV, 4. 5 al. Ps. XVIII, 44: i^Tisr^ Ti:-!; xb n?
cruci affigam, Eadein reperies Sur. 7 12. Sic apud ,
populi, quos non noveram, mihi scrviuni. LXXXI 6: ,

Abulpliarag. hist. d^n. p. 53o >_j'vX»-! *Jv^'Lj ...1 J-k» : TyT' iib DEiS labium (i. e. vocem) mihi ignoii. lob. XI,
t^»" li';"'c. accl rei Deut. XXXIV, 6: in-iap nN -i;'!!* l'";' i«b
... « *.*J'} iCiJU antequam vos poena dc improviso
nemo novit sepulcrum cius. Jes. XXIX, 12 nrO -n""!^ N'3 :

obruat et proprie cognoscaiis.


lualis Hnnc nsum verbi
,
non novi scripturnm i. e. sciibendi legendique artis imperi-
(JLc non attendisse videtur celeberr. Pocockiiis , quum solem
tus sum. Ps. CIV, 19: iN373 Stl i:::;-^ ,
qui novit
vertit: vos autem nostis [quid facere oporteat]. " occasum suum. lob. XXI, 27.'XXIU, '10. XXVIII, l3. 23
3) cognovit aliquem Deut. IX, 24,
( kennen lernen ) XXXIX, 2.Ps. CXXXIX,2.4. Gen. XXX, 26. Jes. LIX,
aliquid , ut terrain Num. XIV, 3i. Prov. XXIV, l4: — Nb non nori/ pnc<-m cf.Iob. XX, 20, Jes.XL\'II,
8: Eibi:;?-'
^irE:b ri^orn T\T^ yz ila i. e. talem, quale mel est cognoscc 8. Sq'. Ps. LXIX, 6, it. sq. acc. et •~i 2 Sam.
b^rei.
cognosces sapienliam nnimo iuo. LXX. uio9i',ot]. Per XVII, 8 T-t-ir-i ="=; •-, v^:x-nii': -r^-zii-nii .-r-;. Jer.
:'

euphemlsinum de consuetudiiie et fainiliaritate sexuiiin X, 23. Ps. CXIX, 75. Uihisso accnsativo prouominis
a) de viro : cognovii mnliercin i. e. concubvii ciim ea. lob. XXX^^I, 26: cnj Deus est magnus St: Nbl ncque
Gen. IV, 1: n^ri-riN i-" ansrr!. 17. 26. XXIV, 16: novimus eum niagnitudincm eius. XXXVII, 5. Jes. I,
,
R. T'-.^ 572 yTi

3 : novit bos posscssorem suum .... S-V^ iih bN^^b^"! et VIII, I (cf. III. 21), sq. iN — 'r, (utrum an) Eccl. —
Israel non novit euin , i. e. possessorem suum , Jovam. II, ig. Sed lenitcr affirmantis, certe .sperantis et optantis
Male alii absol. (v. no. 6 ) non snpit. cu;3 'd »1^ novit : est ( ut nescio an haud scio an , ) ,sq. fut. 2 Sam. XII,
aliquem nomine i. e. propius novit familiarius eo utitur , 22 :fli.Ti '::n'^ yi'^ '73 (juis scit? fortasse miserebitur
l^xod. XXXIII, 12. 17. Part. act. ^jp qui novit. — mei Jehova. Joel II l4. Jon. III g. Sq. DN et praet.
, ,

lob. XIX, i3: '<S>1'^ qui menoverunt, meine Bekanuten. Esth. IV, i4: nobab nwn nsn ni;b ax ynr "^m et
Sq. genit. perilus alicuius rei. 'T':£ y^i peritus venationis nescio an propter hoc iale tempus perveneris ad regnum,
Gen. XXV, 27 t^T, lyni rei maritimae periti i Reg IX, Aliud est Prov. XXIV, 22, v. no. i. bb) aiu y-T' —
,

27, ^n? 'yi^ Ara.^V, 16, ]^-ii n-j ^yn' Esth. I, \3. — yi1 scire quid bonum et malum sit , i. e. sapere. Gen.
,

Part. pass.^nT' notus , sq. b Deut. I, l3 viri D"'!'!"; : III, 5 S"!] 3ia •'J'-!'' ^'nbNS C'"]"*!! ^' eritis sicut Dcus,
:

Cp^^Uafflb qui noii sunt tribubus vestris , omisso dativo scientes bonum ct malum. Comm. 22 nnN3 tT'!l QTNr! :

1"1T aiti r\sjh ^lttjz inde Sj-ii aitj ny^lfl '{3 aVbor ^sapien-
Comm. i5 (cf. syr. i^'»i-« notus , nobilis). Poet. sq. ,

tiae II,17. Contra nescire bonum et /naZion dicuntui' et


gcnit. id. Jes. LIII, 3 : 'bh l^ll"! noius morbo (dat.) der
,
pueri teneri Deut. I, Sg cf. Jes. VII, i5, et senes
Krankheit bekannt , vertraiit , morbo familiaris : ita enim decrepiti qui ad infantiam quasi redicrunt 2 Sam. XIX,
rectius cxplicant LXX. Vulg. S3T. ,
quam alii : noius
3G.
,

Cf. llom. Od. 18, 228. o.vTUQ iyw &vi.i(Ti voiio y.al
morbo (abl.), niorbis et calamitatibus perpessis insignis,
oldu 'ixuaxu , Ead^Xu xt y.ui yiQr^w nuQog <)'*Vi v/jniog ijU.
^

nt Symm. yvwaTog voao) et Kimcliius. ,


G) absol. aliqnid scire , inde saperc. lob. VIII, 9:
5) scivif (wissen) aliquid. Coninngitur a) cnm hcstcrni sumus yi: Nb") nec scimus quicquam , i. e. non
subst. , sq. acc. ut ri:"3 j'T^ (v. i^:''^), ny~ yr' scivit sapimus. Ps. LXXIII, 22 yiN XXXII,
: ^jbl 15": ':n. Jes.
scientiam i. e. scicntia , prudentia poliuit Prov. XVII, 4. XLIV, XLV, 20.'LVi; loV Pkrt. D^'?'!''
g. 18.
,
q. i.

27 al. lob. XV, 9 3'-i; : Nbi nri; r,::. XX, 4. XXXVIII, ^'ian lob. XXXIV, 2. Eccl. IX, 11. Inde r\9i sapientia.
18; sq. 2 (quod b. 1. partitivum est) nostr. von etwas
Niph. i-!T3 fut. Sl^'] in pausa yni'' 1) pass. (oculis)
wissen Gen. XIX, 33. 35. 1 Sam. XXII, i5. Jerem.
apparere. Gen. XLI, 21
XXXVIII, 24; by (de) lob. XXXVII, 16, \> — rzifil cerni, animadverti
Ilia^lp ba 1N2 '3 non animadvcrsum cst
iillJ JJbl
,

eas in viscera ,
:

scire discrimen inter et Sam. XIX, inter Jon. IV, 11. 2


36 ( V. pag. 2o3). b) cum vei-bis —
et quidem cum ,
(ventrera) illarum inirasse (man sah es, beraerkte es nicht).
1 Reg. XVIII, 36. Ps. LXXVII, 20. LXXIV, 5: yvy^^
inCnit. nutlo Jer. I, 6: isi ^n;"T' xb. 1 Sam. XVI, 18;
niOT^Ip !^bi'73b ^'MS videbatur, (juasi sursum tolleret secu-
cum gerundio Eccl. IV, l3: lis iriTrjb Sl^ Nb lirN qui res, i. e. ab hostibus non aliter saevitum est in locis sacris,
nescit commoncjieri
IV, 17: nesciunt 5'T nrb"'b se male facere,
, monitis parere. X", i5,
sie
sed aliter
glauben
quam a lignatoribus ligna in silvis caedentibus. —
2) cognosci ab aliquo (sq. b Ruth. III, 3), aliqua rc
nicht iibel zu thun; cnmVerbo finito lob. XXXII, 22:
(sq. 3 Ex. XXXIII, 16) ; inde cogniium, notum csse, ficri,
o:DN •'ni'T i<b nescio adulari 1 Sam. XVI, 16. Neh. X,
a) de personis addito 3 loci, ubi quis notus sit Ps.
,

29, 'intefiecto XXIII, 23: JinN^J^^Nl "'Py^l^ in^


lob. ""73.
Lxxvi, 2: ^'ribN. fTiiri^3 yii;. Lxxix, lo. Prov.
•)

— c) sq. integra scntentia plerumque praemisso ,


"'3.
XXXI, 23. Jes. LXI, 9, vel b eius, cui notus sit Ex.
Gen. XX, 6: nNT n^Tay '^aab-nna '3 \-isn^. III, 5.
VI, 3. Jes. XIX, 21. Ez. XX^ 5, it. bs Ez. XX, 9
XXII, 12. 27. Ex. XXXIV, 29.
XXXVIIl' 16. XLiV,
(sed Ps. XLVIII, 4: 3ri573b ^J-r\z ... n^l-ibN est: Bcus
Nnm. XI, 16. Jos. VIII, i4. Ind. XVI, 20. 1 Sam. —
notus est ... ui rcfugium). 1 Sam. XXII , 6: S-m
XIV, 3. 2 Sam. I, 5. 2 Reg. IV, 1. lob. IX, 2. 28.
'li1 CUJ^Nl Tl'': noius cst Davides cuni comilibus suis i. e.
X, i3. XIII, 18. XV, 23. Prov. VII, 23. IX, 18, raro
notus est iocus, ubi lateat. Ps. IX, 17 iriji' t:E^73 ^J yii3 :

hoc oraisso lob. XIX, 20 ^n "'bNA ^nyTi scio redemiorem :

notus est Jova, quod ius excrcet, b) de rebus. Ex. II,


meum vivum essc sq. M ntrum, an lud. XVIII, 5, saepe
;
i4. Lev. IV, i4. lud. XVI, 9. 2 Sam. XVII, 19. Nah.
etiam cum pronominibus Interrogativis ut V2 Gen. XXI,
m
,

III, 17. Neutr. notum est ( es ist bekannt) sq. b pers. ,


2G wrt 12-n-nN rra» r: ^nsi^ ab. XLIII, 22
: Ex. ;
Sam. VI, 3, sq. '3 Ex. XXI, 36 ^73 Deut. X>>;i, i.
XXXIL 1 :' lb 1-,-;n-^,u\:v^_-^ WbV XVI, i5, i^ab Dan. X, —
1 ,

3) pass. Hiph. no. 2 edocius est experientia et poenis,


20, fitfo et r!:N (unde et quo ) Jos. II, 4. 5, r,rq "'N
cf. Kal no. 2. Prov. X, 9: 5*7^1 l-a'^'^ ^'^573 qui perverse
imde 1 Sam. XXV, ii "'abttia ( propfer quem) Jon. I,

,
vivil poenis edoccbiiur. Jer. XXXl , ig: ''51,5" "'T!'.!*
d) omisso accnsativo proiiorainis (id, hoc) nt post
,
7. ,
poslquam cxperientia et poenis datis edoctus sum. Bcuc
verba diccndi. Gen. XL^'II1, ig: scio ( hoc ) ich^\ciss ,

Luth. nachdera icli gewifzigt bin.


es. IV, g: Tl^T' sb ncscio, nostr. icli weiss nicht,
pro plcniore ich weiss es nicht. Cant. I, 8; ''y-n tib Q^ Pi. causat. scire fccil , indicavil alicni aliquid , c.
:

"ib si nesiis, wenn du c» nicht weisst (T]b reduiidat cf. ,


duobus accusatt. lob. XXXVIII , 12. Pu. part. S-vp,
Io'b. V, 27). lob. XXXVIII, 5: y-in •'D ^'jm Cii rp notus , c. Suff. •':>'7^73 notus nieus Ps. XXXJ, 12. LV, i4.

guis ripposuit mensuras eius? num 1u scis (iron.). Comm. LXXXVIII, g. igV Tem. notum Jes. XII, 5 Chethibh.
21 Ps. CXIXXIX, l4: "7i?:a nsi'' 'ffiiE; animus mcus {hoc) Po. SIV i. q. Pi. indicavit c. acc. pers.
, 1 Sam.

benc scil id probe agnoscit.


, Nota formulas aa) vr "'73 — : XXI, 3 : •'^nbx '':bD Dip'3 bs -n:i''ii^' D-^-iSin-rNi ci pucrii
qnis scit? i. c. ncmo facile sciat , sq. acc. Eccl. VI, 12. imliciivi ( significavi, mandavi ) iit veriirent iii aliquem
R. y-T' 573 y^ — nr
locum, Ferri possit oiusmodi coiistructio praegnaus iion , Hoph. vulg. yim) nolum factum est
y-iin (pro
niale taincn Datliiiis ,,pro 'nyni"' fortasse legenduin est
: innoluit sq. Lev. IV, 23. 28. LXX. yvmod^r
bx. pers.
\T;"in. Sic AnlgatnS legisse videtur , qui vertit co/i(Ztjri. uixii). Cliald.PT^b »n-ns. Kinichi: piiu) mian cinn.
Etiain 01 6 Ain aute Daleth legisse videntur, scd ab sy< dc- Part. fem. niv^i^ia Jes.' XII, 5 Keri.
rivasse Labent cnim dHtfUfiaQiv^rii.iai." Radix nri certe
,
Uithpa. 5'1lrn notum se fecil , agnoscendum se prae-
iii Nipb. coniungitur sq.rN Num. X, 4. Neb. VI. lo (sich buit Gen. XLV, i , revelavit sc , sq. bij Num. XIJ, 6.
verabreden iind zusaniinenkoinmen an einen Ort). Kim- y'1'^ chald. fut. 3>i;-; Dan. II, 9. 3o. IV, i4 i. q.
dii "rnsin 1^2.
hcbr. spec. 1) animadvcrlit , intellc:ril Dan. II, 8. V, 23.
Hiph. 5inin (imp. 5>-lir!) i) causat. Kal A litt.
2) rcscivit, cognovit ib. IV, C. VI, U. 3) scivif , novil
ostcmlit,monsl rav il aVicin aliqiiid, c. dupl. acc. Jer. XV'I, ib.V, 22. Part. pass. N^b--'? ^"ir^b "^l" nolum sit rcgi. Esr.
21 'Ti^ns C""TTN
: osiendam iis manum meam i. e poteu-
tiam meam. Sq. b pers. Exod. XVIII, 20: vtonstraho IV, 12. i3. (Syr. id. Aph. \ijo'| i. q. hebr. Hiph.
^Y^
iis viam, —
2) cerliorem fccit aliqueiu de aliqua re, Etbpc. Etbpa. ct Ettaph. pass. ).

indicavit, nunciavil alicui aliquid. Coniuiigitur a) sq.dupl. ^ph. i-iin fut. r-lin''. ,
yiinn notum fecit,
part.
Gen. XLI, Sg "^iniN ="nVi>! y^lin "''^nx
acc. pers. et rei. : indicavif , sq. acc. rei et dat. pers. Dan. 11', l5. 17. 28;
nNT~b3~rN pos/^uam Deus haec omnia libi indicavit. Ex. c. acc. pers. Dan. II, 23. 29. IV, i5. V, i5. 16. 17.
XXXIII, 12'. i3. Jes. V, 5. Ez. XX, 11. XXII, 2. VII, 16.
Dau. VIII, ig. Frov. XXII, 21 et saepe. Etiam omisso Par. II, 28. 32.
yT" (sapiens) n. pr. viri 1
accus. pronoininis Jer. XI, 18. b) sq. acc. rei et dat. ''''
-P » T
pers. Deut. IV, 9. Sam. X, 8. Ps. LXX^'III 5.
1 , yi"!^ (sciohis, hariolus, svr. ^^Of») n. pr. viro-
CIII, 7. CXLV, 12. Neb. VIII, 12. IX, i4, it. \ pers. nini 1) Neh. X, 22. 2) ibid. XII, 11. 22.
ctbN rei. Jes. XXXr\''III, 19: '^.-i-iwN ri; i^^nii t:":bb 2n
pater Jilios ccrtiores facit dcjide tua. c) sq. acc. pers. et rr^PT) (
quem Jehova curavit) n. pr. viri 1 Par.
iutegra senteutia lob. X, 2: ^ia^^n n;: bJ' 'jyiin. IX, loT 'xklV, 7, cf. Zacb. VI, 10. i4.
1 Sam. VI, 2. XX\"III, i5. 1 Reg.' 1,^27," cL Jos'. IV,
bK?.'^T^ (a Deo cognitus) n. pr. filii Benjamiui
22. d) sq. acc. rei. Jes. XII, 4: T^nibi^y Qiaya ^is^i-in.
1 Par. VII, 6. 10. 11.
Ps. CV, 1. LXX\ai, XCVIlf, 2.''lob.XXVi; 3.
i5.
Sq. ^a rei (de). Jes. XLVII, i3 -ia\V53 ^''UJnnb E-^y^-tia
: ''3J''7') ( a forma abstracta ut li^ips , sapientia,
]iy'^'' ,

rj^^b? ^N3'' ccrtiorcm faciuni tti (piaedicunt populo


qiii addito -i
), plur. ^'-i''^"' pr. sciens sapiens , inde vates,
,

singulis mcnsibus de eo quod tibi eveniet. 3) docuif, — hariolus , ubique in malam partem de prophetis falsis (cf.
edocuit, sq. acc. pers. lob. XXX^"III,3 ';j''-iim '^bNirN :

syr. ii^Ofj, quod Pesch. babet pro ''53>'5';, arab. J^is.


inierrogabo 1c , cdoce mc. XL, 7. XLII , 4. Jes. XL, i3,
it. dat. pers. Prov. IX, 9: p'''^:;^ ini", c. acc. rei Ex.
scieiis, it. niagus nostr. wcissagen
, et in malam partem ,

XV^^III, 16, c.dupl. acc. pers. et rei Jes. XL, i4. Ezecb.
weiser Mann , kluge Frau de bariolis , qui plebeculae ,

XLIII, 11. Ps. XVI, 11. LI, 8, c. acc. pers. et geruu-


verba daut) Lev. XIX, 3i. XX, 6. Deut. XS'111, 11.
dio vcrbi Prov. XXII, ig. Minando dictum est 1 Sain. XXI, XXIII, 24. 2 Par.
1 Sam. XXVIII, 3. 2 Reg. 6.
XIV, 12 "lai CrnN nyTi; docebimus vos aliquid , nostr.
:
XXXIII, 6. Jes. VIII, 19. XIX, 3. Fere ubique ccii-
wir vroUen es zeigen, kliren. Cui similis esset bic usus :
iungitur cum In sing. coUect. 1 Sam.
sjti. iiN q. v.
edocuif aiiquem pocnis , punivit eum (v. ad Kal no. 2).
XX\^III, 9. 2) spiritus fulidicus python, quo instnicti ,
lud. ^^III , 16: sumsit scniores urbis ct spinas silveslrcs praestigiatoresLev.XX, 27 cf.
esse credebantur buiusniodi
deserfi afque Iribulos ni£0 '— ;n nN Cns ""I^l ct punivit iis
ait? no. 2, a. LXX. in libb. Regg. fvwoTr^g , quater
Succothenscs , spinis iiupositos tribulis ferreis eos comnii-
inuoiSog.
uuens. Sed ut dicam quod sentio, iste verbi usus ilJi loco
baud satis convenit , et nescio an cum vers. AJex. y '1 iuf. nominascens, quod qvis scit, cognifum habei,
legendum sit i)Tl quo verbo scriptor de scicnlia , sapicntia. Non legitur nisi apud lobum in ser-
( i]).6riaiv )
eadem re utitur Vers. 7 et LXX.
,

reddunt «Aojow. Vulg. monibus Elibui. 10: lob. XXXII, 'IN-JIN ^:^-. nWN
proferam et cgo scientiam mcam. V. 6. 17. XXXVI, 3.
contrivii, Cbald. '12 n , syr. rJ^*l vel legentes vel' perfectae scientiae (de Deo) ibid.
,
Phir. CS''^ VIZT ''

coniicientes y-i^i , idque expHcanfes ex cbald. ?;'~i con- XXX\'II, "16.


'

fregit. Eadem et scriptura et interpretatio non displi-


cuerit Ezecb. XIX,
ubi pro 'ni3:abN S'-l'l concum-
nyi f. scicntia , cognitio , sapicniia. Ps. LXXIII,
7, more infi-
11. JesTxXVIII, 9. Jer. III, i5. Sq. acc. (
iit cum tiduis eius facile praeferas diriiit palatia cius, :

XI, 9: nin-^-nN ns'7


nitivi) Jes. cognitio Jehovae , das
cumsequatur: PlNbiin "y^-X "M^n a^^-nn C~"'^y. Ceterum
Erkennen den Jehova. Plur. 1 Sam. II, 3 : nin"; ni»'^ bs.
quod R. Jona et R. Jnda apudKimcbium radici Z"T propter
lob. XXXVI, 4 : nir^ C^an cf. de Deo XXX^II, 16.
bos locos coll. Prov. X, 9. Jer. XXXI, 19 ctiaiu fran-
gendi potestatem tiibuebaut, id ipse Kimchius iam recte Py"! f. id. 1) scieniia, cognitio alicuius rei ,
quod
qiiidem obiectuui ponitur vel acc. Geii. 11,9 ^'^^'^
refellit. iii •
Y^
D ddd
R. 3?T, sn-' 574 ?"[ia — arp

y^l aita. Comm. 17. Jer. XXII, 16: inN nyi cognitio apud Kimchium ex »tt- n53 pro S^ni -na quae est scien-
mei, vel in genit. •<3T7 ny-i Jes. LVIII, 2. lob. XXI, tia s. mens ot rafio? sed talis noniinis nullum vestigium
i4, Ci\-iVn ns^ Jes. XI,' 2."Hos. IV, 1. VI, 6. Prov. oxstat) adv. interrogandi quare? cur? Gen. XXVI,
:

II, 5. IX, "10 cognitio Dei pro quo semel xax' t£,oy}iV , 27. XL, 7. XVIII, i4. Jos. XVII,
Es. II, 18. V, i4.
r\TVn. Genitivus subiecti est TiDia nyT lob. XXXIII, 3 , i4. 1 Sam. XX,
XVIII, 11. XIX, 42. 44.
2. 2 Sam.
'^ny'!! lob. X, 7. —
Ps. XIX, 3: nox nocli nunciat 1 Reg. I, 6. lob. III, 12. XVIII, 3. XXI, 7. XXIV, 1.
nyi cognitioncm sc. de gloria creatoris. CXXXIX 6. , XXXIII, i3. Jer. VIII, 5. 19. 22. Neh. II, 2. 3. In
nST ii^33 sine scientia i. e. inscius, per ignorantiam, opp. inteiTogatione obliqua Exod. III, 3. lob. XXI, 4 faX —
consultb , do industria. Deut. IV, 42. XIX, 4. Jos. XX, y:i~73 non iungenda sunt (ut fecit Wiuerus p. 4o4), sed DN
3. 5. —
Dnbium est «iraa Jes. V, i3 quod vel mn respondet rt intcrrogcitivo in membro prioi-e v. DN B, .2 ,

reddi potest propter dejectum cogniiionis (sc. Dei), quia


: (pag. 108 col. 1 ).

aon cognoscunt Deum , Alex. Siu t6 (xr] tlSivai avTovg


Tov Kipiov, cf. niJirt "'ba?^ Hos. IV, 6 quod ibi est pro ,
^l V. ninv
ni.T; n:^T "'^ZI^ IV, 1. VI, 6 ; vel ita ut nesciant , nou :

animadvertant (v. rad. litt. B, a) i. e. improviso inopi- ,

nato ,

videtur,
subito ut Lutherus.
quod n^T
,Illi interpretationi obstare

articulu carot (licet hoc excusari


J^ dcdil i. q. '^nz , radix apud Hebraeos rara et

possit coll. DiribN pro Di.TrNn ) : haec igitur certior defectiva , in linguis cognatis usitatissima. Arab. ;_^.
vidctur.
aeth. CDUX^J chald. an"; in dial. hierosol. a^» ^T^-
2) ititelligenlia , intellcciiis , sapientia. Jes. Xly, l4.
lob, XXI, 22. Prov. I, 22. 29. VIII, g. X, i4. XII, 1.
«.OOlj , sam. 3^nT. (Quumstirps Yirimaria. ^n cupiendi
23j XIV, 7.18. XV, 2. 7. i4 al. Saepe copulatur cum potestatem habeat [v. Lex. man. v. Sni* ], et imp. an cedo
.',

synn. rtnsn , niian Ex. XXXI, 3. XXXV, 3i. 1 Reg. qui iuHebraismo fere solususitatus est, et ipse cupieniis sit,
VII, i4.""Prov.'l, 4. II, 6. Jes. XXXIII, 6. XLIV^ 19. Bottchcrus in Wineri Zeitschrift II, p. go sqq. suspicatur
Eccl. I, 16. II, 26. mi tti-^N vir intelligens Prov. XXIV, ex hoc imperativo demum oxortam integram radicom sn^
5. n^'^ sn^ intelligentia polluit Prov. XVII, 27. m^l DTl hancque proprie esse capere, accipere fecit, quo fortasse
:

vana sapientia lob. XV, 2. n?l3 cum sapientia sapien- ,


factum est, ut pariler atque synonj^ma arabica ^ctj lii'^ j
ter Prov. XIII, 16, contra n:»i3 Nb lob. XXXIV, 35, w^P» 0. acc. personae , cui datur, coniungi soleat).
nsT "ba lob. XXXVIII, 2. XLll) 3, nyn 'bas XXXV,
-- •
Practeriti exemplum
exstare videtnr (
qnicquid iactat
16. xicXVI, 12.
• =

et calumniatur Boottcherus 1. c.) Ps. LV, 23: ^jblCSl


yiya , yp m. Prov. VII, 4 et y"lM2 Ruth II, 'Jjarj"; nin*; by commitic Jovae ( cf. Ps. XXXVII 5 ,

1 ^erl jamiliarilas , ct cowcr. JaniiUaris , amicus , amica, id quod tibi dedit vel imposuit i. e. sortera tnam
nostr. Bekannischafi pro BeJcannter,
concise pro ^h 5fl^ niz;{<, cf. ad illam ellipsin lob.
XXIV, Ps. XII, 'e', ad snfiF. '^ pro 'Ji'- , qnae
19.
nyiia f. id. Ruth. III, 2. supra dicta sunt de verbis dandi et infra ad rad. fn3.
yi^Q et yr^ (2 Paral. I, 10) Jod inscrto more Kimchi: nm Dm
fJlb ]nz -1U)N '^^n-;. Id quod Deus
alicui dedit , csse sortem eius (i. q. rj'i'7 Ps. XXXVII.
verbornm 'jb m. recentioris Hebraismi et Aramaismi
1. c.), et per se evidcns est et ostondit sjm. n:73 sors
vocabulum (v. chald. ) scientia, inde
Jer. XIII, 25 a n37a tribuit, attribiiit , cf. chald.^naiT'
1) iniclligentia , sapientia (copulatur cnm njaDtt,
2 Par. 10 — 12. Dan.
N-libS porlio calicis Ps. XI, 6 ,
>'1i?3 ^'^riia Ps. XVl,
isisr;). I, I, 4. 17.
conscientia (Bewusstseyn) cogitaiio. Eccl. X, 5 pro 'ais na73 portio calicis mei (pro sorte) , syr. t.aai*
2) ,

20: bbpn bx rfb??. ^1'1723 Da eliam in conscicntia i. e. in Jflia sortem dedit i. e. iecit. Quanquam alia quoque
animo, cogitando rcgi ne maledicas. LXX. ev avviidi]ait
ralio ferri potest , et ipsa a Rabbinis iam proposita qua
aov. Vulg. in cogitatione tua. Kimchi 'fnaicnBa in :
,

in'' vel an'; nomen esse pouitur significans quod alicui :

cogitatione tua. Pro gr. avveidrjaig 2 Cor. V, 1 1 Syrus


daium i. e. sorte altributuni esi i. e. sors , vel curae,
habet "A^ri». calamitates ab aliquo perforendae. Kimchi : D"0 'JSn'' 1»

?^3fl (^dd more Chaldaeoruni nd mutato) i. q.


in
Nim "jb dan: «m
id nim b» "^b^n T^manTj 'laibs
'^b^bsi, cf. supra chald. N::ni et nian"!». Tertia quae-
hebr. »153 1) cognitio, scientia Dan.II,2i. V, 12. 2) in-
dam hunc locum espediendi ratio , et ipsa noii inepta,
tcllectus ibid. IV, 3l : ain"' ''\'S ''V/iV^ et inlcllectus rcdibat ab U3U loquendi certe minus confirmata est. Statmuit
adme. ib. 33. (Syr. ^r^O 5 Kr-^ id- Sam. ^VT-^ enim Talmudistae nomon am oncris significatum habuisse,

Carm. sam. 4, i4. In Targg. saepius pro ViSl). et provocant ad usum quondam Aramaeorum [ non Ara-
bum ut a recentioribus qiiibusdam annotatum video
,

y'TU ( contr. ex 5n'-in73 quid edoctus i. e. qua verba enim mox e Talmude laudanda chaldaea sunt, quan-
rationc ductus, gr. tj ^tad-tov; paullo aJiter Rabbini quam ab Judaeo Arabe dicta]. Kimchi Talmudislae onus :
R. nn" 575 nn-' — nin''

12. Esr. V, i4 (fnt. et inf. repetuntur a verbo |n: , cf.

-i-:NpT N?"t: NTrinr mi-:-r ']2rr riTT" bi- Y-^"" '"''s cSoij fut. ^A* a rad. ^AJ) chald. bebr.
syr. i. q.
"•^sb-ra.x 'Tiri T-ari"' bipr N-i23 Ninnr [i. e.
l) dedit sq. accus. rei et dat. pets. Dan. II, 21. 23. 3/.
siime omis et proiice illiid siiper canielos] " , cf. Megilla
,

fol. 18 col. 1. Berescliith rabba sect. 79 it. Jutla ben


V, 17 — 19. 28. VII, 4. 6. 12. i4. 27. Esr. V, i4.
1\Z ail"' dare in potestatem alic. Dan. II, 38. Esr. V, 12.
Karisch ad h. I. in Eichhorn. bibl. IIl, p. 967. Et potuit
Absol. dcdit pro ohiicil , obtulit (dahin geben Preiss ,
profecto onus ab imponentlo dici ponendi enim signifi- :

geben ) Dan. III, 28. »{?::£; an'' rationem reddere VI,


catnm 2"'' qiiod ignorare non debebat Boettcherus 1. c.
'.

p. 92, ]in. 11. 12) apuj Hebraeos et Aramaeos non


3. — 2) posuit, iecit , v. c. in ignem Dan. VII, 11,
iecit fundamenta Esr. V, 16. In Targg. id. persaepe.
minus habet quani 'yn: apud Hebraeos, v. imp. ^ian 110. 2,
Ilhpe. an^TIN fut. an"'n"' dalus iraditus est sq. b
chald. an^ no. 2, sain. arr' sq. ^y praeposuit Gen. XLI, 43, , ,

4.'
in carcerem posult coniecit XXXIX, 20 , cf. XLI, 42 ,
pers. alicui. Daii. IV, i3. V'il, 25. Esr. IV, 20. VI,
al. — Ex conicctui-a et^Tiiologica Boettchcrus 1. c. red- 8. 9. VII, 19.
dit desitlerium tuum, a cupiendi significatu in stirpe 2!1,
:
B^^Snnri pro D-^anan-; m. pl. dona. IIos. VIII, l3:
de qua supra, Mere coniecturalia sunt quac habent vett. ,
^anan ^naT sacriflcia mihi danda. Kimchi ''m:rB.
ut LXX. ^Hfp/.Hra, Vulg. cura, chald. -JTau, qiiod reddunt
Addit tamen , ahos interpretari ustulata , iosia ex usu
spes iua, forlassc rectius onus iuum a 135 "na^^O porta-
: .
TaJmudicorum, quibus anan est iorrere, et Arabum, qui-
vit i. q. N\r: , ut conveniat cum illa Talmudi^tarum
bus etiam Jarchi et Tanchum
^** torrens. Ita
interpretatione. Eodem pertineret, si modo scriptura sana «.'^ff^

esset, Hos. IV, 18 n^iJT; 'iirp ^an la-N quod ita inter- Hierosol. (v. Pococke ad h. contextu parum favente. ].) ,
:
,

pretantur Hebraei, ut nan sit pro ^a.n"' ( cf Ti pro •f^ .


Huic magis favet intcrpretatio riov 6 : &vaiuaz)\Qtu xu
i,yu7ir,j.uvu , qua D-anan ex d^iananN ortum ponitur.
nrr pro nnr|:) et constructio aavfSfTog: amant dnrc
Eandem vindicare studiiit Boettcherus 1. c. p. go. 91.
de.lecus principcs cius. Hieron. dilexerunt afferre. Paulo
aliter Kimchi lan n^i^ T^an lanN. Sed ita languet
:

oratio , quae hanc sententiam flagitat amant ignominiam. :

Til^ Hiihpa, in^nn V. rad. m"' p. 5^5.


Vix igitur dubito quin alterum ilhid I3!i, quod ^ian pro-
imnciant Grammatici, spurium sit et librario debeatur, qui
tres litteras 1 3 n per errorem bis a se scriptas etiam postea nn^ n. pr. summi numinis apud veteres Hebraeos,
I

errore animadverso non deleverat ne codicis elegantia ,


de quo dit-putationem nostram ita instituere visum est, nt
detrimentum caperet fortasse puiictis tantuui notaverat,
,
primum de vera eins pronunciatione dein de origlne et
significatione , denique de usn eius disseramus.
quae a lectoribus rehquisque librariis ncglecta sunt.
Praeterea in solo imp. an semel Prov. XXX, i5, I.
alibi c. He parag. nnn, fem. •'an Ruth III, i5 pi. W!^
sq. acc. obiecti. Gen. XXIX, 21
Licet inde a Golatino , seculi decLmi sexti scri-
1) da, cedo , pl. date , :

ptore (de arcanis catliolicae veritatis lib. 3 non , ut alii


^ru:N-nN nan. XL\'II, 16. Zach. XI, 12, et dat. pers. ,

volueriint, iam inde a B.oymundo Blartini in pugione fidei,


cui datur Gen. XXX, 1 Qi:n •<; nnn. lud. I, i5. Ps.:

V. Gusset. Lex. p. 383) paene omnium usu receptum sit,


LX, i3. Deut. XXXII, 3: i:'nri<r iii ^an. 1 Par. X:\a,
28. 29. Ps. XXIX, 1. 2. XCVl", 7'. 8. "Absol. 'b :ian nomen nin'] iis quibus in codicibus munitum est vocalibus
date mihi (aliquid). lob. VI, 22. Additur dat. prono- pronunciare Jchova, nihilominus hodie tantiim non omnes
in eo conscntiunt, puncta illa vocalia non vcra et genuina,
uiinis , qni redundat 2 Sam. XVI,- 20 n:cy!D3'r :i3n daic :

consilium cf. lud. XX, 7.,


2) pone ipl. poniie. 2Sam. — ,
sed a voce i:';^ petita esse.
res
Niniirum Hebraei recentio-
sed iam ante \"ersionis Alexandrinae tempora *)
XI, i5: ri?;n"rHn '^D-b^a-bN n^-^N-nN nan. Deut. ,
,

I, l3: Cm;:{« Opir lan constiluite vobis viros. los. X^ III,


vel veterem quandam superstitionem sectantes (cf. Herod.

4. — Abit 3) in adv. hortandi age , i. q. nab Gen. :


2, 86. Cic. de nat. deor. 3, 56 it. tritum illud /ju lov,

(xu Tt[v pro IJ.U ^iu Pausan. Corinth. 74. Schoi. ad Arist.
,

XI, 7 quo significatn forma nan ponitur etiam , ubi


,
Ran. 13^4), vei falsa legis cuiusdam Mosaicae interpre-
compellantur mulicres Gen. XXXVIII, 16, vel plures
tatione decepti (Lev. XXIV, 16: nrr'' nia 'j DB ap:,
ibid. XI, 3. 4. Exod. I,
9, quo eodem significatu etiam dein n?:!^ Di:; iap:a
: ubi reddunt: (^ui projert nomen
,

na; declinari non solet Gen. XIX, 32. (Arab. J.v? da, Jovae morictur —
quia proiulit nomen , morieiur , qnum
concede). sententia potius sit qui malcdicii nomini divino cet.
: v. .

infra ad ap:) hoc nomen adeo sacrosanctum habebant,


-n^ chald. Dan. III, 28, imp. anDan. V, 1 7 ,
part. ut vel pronunciationcm eius religioiii sibi ducerent. Philo
act. an^ 11,21, praet. pass. na''^"', ^ia'"-"' Dan. \"II, ii. de vita ]Mosis III, p. 5ig cd. Colon. ... hv6f.tuTog

*) Prima eius rei vestigia iam in ipso V. T. comparent Gen. XXXII, 30. Jos. V, 14, 15. luil. XIII, 18, praetorea io eo
qnod a nonnullis argcnteae aetatis scriploribus ni!T' prorsus fere abest. v. T. I. p. 97 B. 98 A.
Dddd 2
m.T^ 576 mn^
f.i6voig TnTg utxa y.uX yloJTXuv Goq:!a xetcad-uQfiivotg &iftig XXXVII, 39, ut in '3iNa, ">3iNb, ''iiN;:. h] in litte-
uxoiiiv y.ui ).eyitv ev uytoig aXXot d ovdevl ro nuQa.Tiuv
, ras nDSua post nomen mn^ Dagesch lene immissum cst
ovdu/.iug. Ibid. p. ^29 el Si rtg ov ).6y(o [iXua(fr-iii[aeiev (Ps. I, 6: ^-1- nin-; y-;. II, 11. XI, 4. XII, 2. 8. LXIX,
etg rov uv&QtuTicn' y.ui &e(~>v xvQiov , uXXd xui roXftrjPetev 17) quod flagitabat forma "^TN, cuius Jod consonans est,
,

axui'Q(og avxov
(fd^eyi,ua!^ui rovvofia, d^uvuxov vnofieivuxco non admisisset Ho quiescens in l-iiTV si boc suis-ipsius ,

TTjv Siy.ijv. Josepb. Arcliaeol. II, 12 §. 4: d-eog ulx(T) vocalibus miniitiim fuisset. c) ubicunquc in textu est i:tx
arjfiuivei t*}v eavrov nQogriyoQiuv neQl rg ov fiol mn'", scriptum exstat nin"' i:iN Jes. XXVIII, 16. XXX,
&eftig eineiv. Talinud. Saiihedr. c. 2 fol. go 1: f]N , 15.XLIX, 22. LII, 4. Ezr"ll,4". III, 11. 27. V, 5. 7. 8.
Nan abi53 pbn ib 'jin TinvmNa &-c5r: nN MJirrr: V"I, 3. VII, 2. Am.
III, 11. V, 3. Ne enim bis proniui-
etiam nomen fDei) siiis lincris
qui prominciaf non est , ciandum Adonai, pro iT)'^'^ in hac composi-
ipsis esset
ei pars in seculo futuro. Maimonides iii libro Jad cbasaka tione efferebant Elohim, nomenque tctragrammaton vocis
c. i4 §. 10: i-!3ri:n d'i;!^ Niiii lansi Dusn nx "laiNi b^^nbN vocalibus ornabant. Illam autem sive lcgeni sive super-
dipa bsa -naNii mDan auj.- Nin firi nm vi Nn nr73 stltioiiem qua Judaei a nomine divino efiorendo abstine-
,

pT^Dta 7\Nia nbT sibNa Nin V):Da inN Di-ia:N,.!irnai rent iam nonnullis ante Christum seculis invaluisse ex
, ,

p-^irin pi'/D\a nr^asi naba lonpaa tjbx lanaa crrT nx eo apparet quod LXX. interpretes nunquani non miT'
,

Nbu: 113 TZJipaa ib^EN «nBSM c-ija "^nabr: aijnan ipsD o KiQiog reddunt, ut alibi "^iN similemque rationem se- :

•JUn irN'01 31U3n i:''^^ STN imN niabi i. e. pronunciat quunturSamaritani, qui pro mm
— i*"J"\:3 i. e. nomen efferre
(sacerdos. in teniplo) nomen secundum scripfuram eius, solent (Reland de Samaritanis §. 12. Huntington epist.
atque hoc est illud (j/uocl effcrtur pcr Jo(l , Hc Vav He, , , 33). —
Singula argumenta, quibus modo probavimus tetra-
quod Schcm hammephorasch dicifur. In omni loco ct pro- grammaton non suis sed alienis vocalibus scriptum esse,
,

vincia efferunt illud pcr cognomen eius, videlicet'-^H, ncquc accuratius et vindicata habes in DRUSri
exposita S. ,

enim pronuncinnt nomen illud sccundum scripturam eius, Amaiuae Cappellv, BirxTOKFii
, Altixgii disserta- ,

nisi in tcmplo tantiim, At ex quo mortuus est Simcon tionibus, quas una cum adversariorum (Gatackeri,
Justus dcsierunl sacerdolcs bcnediccre per nomcn ilhid,
, FcLLERi Leusdexii) opuscuHs coUoctas exbibet H.
,

etiam in ipso tcmplo ne illud disccrct homo, qui non esset


, Relandus, Decade exercitationum pbilologicarum de
honestus et honae existimationis. Id. More Nebocbim 1, vera pronunciatione liominis Jebova. Traj. ad Rhenum
6l : tiomen hoc non proniinciabalur, nisi in sanctuario et qiii- 1707. 8. In eorum argumentis qui nin""; geuuinas sibi- ,

dcm a sacerdolibus Dci sanctificalis in hencdictionc saccr- que proprias vocalcs habere censent nullum est , quod ,

dotali a pontifice ipso die ieiunii. Tbeodoret. quaest. l3


et aliquam ne dicam vim ad persuadendum sed veritatia
in Exod. ToCro Jf (ovofia) nuQ' 'EiSQuioig aipQaaxov ovo- tamen sj^^eciem babeat, praeter hoc, quod prior tetragram-
fiul^erni' uneiQtjrai yuQ uuq' uvroig Siu tj^? yXcuxrr/g niati pars ,
quae saepe in nominibus propriis comparet,
nQocpeQetv. Euseb. praep. evang. II, p. 3o5. Vide plura in'] eflcrtur, iit tn:in"; , 'j:riim al. (vo Michaelis Suppl.
ap. Relandum Decade dissert. p. iy sqq. 173 sqq. 423.
, p. '524 **) Meyer BJatter f. hobiire Wahrhcit XI, p. 3o6),
Ubicunque igitur iii libris sacris nomen illud l/.QQr^rov sed etiam hanc formam ex ea nominis mri" pronunciatione,
legebatur pro eo attributnm Dei (^T^s) '':iN eflerre,
,
quae niaiore suo iure genuina habetur, explicari posse,
eamque ob causam post puncta inventa in codicibus, qui vo- infra videbimns.
calibus ornati essent, vocales nominis^^lN more in lectioui- n.
bus masoreticis recepto quattuor litteris mn'' substernere Quodsi igitur vocales vocis nin'] aliunde arcessitae
solebant ita quidem, ut prima littera Jod Scbwa simplici,
: sunt iam porro quaerendum est
, quibus tandcm vocali- ,

non composito muniretnr (ni!T^, non nin^ ) *), reliqua hus hoc nomen pronunciandum sit ? quod orali taiitum
puncta omnia ad vocabulum i:tn "accommodarentur. Hoc institutione eaque paullulum arcana Rabbinorum disci-
, ,

ita sc babere, apparet etiam ex his a) cum praefixis a,b, 1, : Maimonidos


pulis ti\iditum esse narrat More nebochim ,

1Z, non scriptum est nin^^a, nilT>b ni!T'1 niir^a ut alibi , , , 1 , 62 "Ti\x "lanaa
: an nai a"i:nan naiaa i:-n:i"«"^

rnm^a, fibt^n^a, sed ubique cum Patach liin'3 Ps. XI, fr^m ']"'N QiN bs bx sTi: mn Nbi -la-iD^^n tj-j Nin
i.^XXVl, i' XXXII, 10. 11. XXXIII, 1. XXXVII, 3. &N iN vm"n")N!3 mN bs »:' ni""i:n nrNai ia Tia-in
LXIV, 11 , nin-^b Ps. VII, 1. XIII, 6. XVI, 2. XVIII, baN niii):n nbapa niN nn^n Cn i"nrmN n2;p ijiT'
1. XXIV, /. XXVII. G. XXXI, 25. XXXII, 5. iNin "n7:ib nsii ntb nr imN i:""ioiy vn ni^ann iib:}»
XXXIII, 2, XXXIV, 18, nin-^a XXXIII,
fnr-ri 8. fian iv^bnb NbN aiNb imx ai-iraba vn Nbi ia -iiain

) Cabbalisticis ratiouibns hoc tribuil Asarias in Meor Enaim c. 6 fol. 42. ,, Qnod Jod babel Schcva simplcx .... parnm
interesl , cnm Scheva ab initio vocis apud priscos instar A rapti b. c. Cateph - palacb pronnnciatum fucrit. Vcl cliam fieri potest,
nt cnmpcndii canssa ita scripserint, quia crcbernmc in saeris litteris occurrit." Buxtorf ap. Rcland. 1. c. p. ,393. Fortasse niil^
tam demum scribcbant pro nin^ , postquam puncta illa vocalia cum litlcris iam in unum coalcsccre coepcrant.
"') ,,Ex cnnsnela senlentia nomini ab nin f"'' «lucto , Iria tompora insunt Jod cx futuro petito (quod quidem dubio carct), ,

Cholcm cx participio , quo pracseus tcmpus indicant Ilcbraci ct Kamez ex practcrito , ut eum designet qui idcm semper fuii, e>1,
,

erilque: cui sentenliac el meum, si quis est, calculum adiccerim."


mn^ 577 mn''

S"3"I53 rriN fiSS jnatHlalum acccpitmts dc hcticdiclloiie ^u^udiiy comparet (v. Matler histoire du gnosticisme tab.
saccrdotitm ct ciim ca de pronunciando nomiiie Uci secun- 8 10.— Bcllermaim iiber die Gcmmen dcr Alten mit
diitti scripti.ram cius i. c. dc Schcm hammcphorasch. Non dera Abraxasbilde fasc. I. II. Bcrlin 1817. 1818. 8.):
,

CQnstahat aiitein cuilihcl homini cius proniinciatio, qiia vocali gnostici etiam liominis fctus esse videtur illud Clarii Apol-
sinqulac littcrac esscnt cjfercndac an littcra aliqiia esstt , linisoraculum a Macrobio ( Sat. 1, 18) laudatum , ex
das;cssanda i. e. un rccipcrct duplicationcm. Scd riri quo hic 'lucb solem fnissc
, , conficit
sapicntes tradcbant sibi iiiviccm , voJo diccrc , modiini (fQul^tO T(IV n('tVT(OV VnUTOV &ibv lAQ.
iftfliV
pronunciatiotiis. Non
doccbant aiitcm vllum homincm iiisi /i/fiuTi fiiv t' uidr]v , z/ia d'
eiuQog uQ/oftivoio
dhcipuliim honcstum, idquc scmcl in scptimana. E scripto- rjltov de &fQovg, fttTonctiQov d' a/jQov lASi
ribiis Graecis tnni profanis tum ecclesiae patribus pleri-
(v. Jablonski Panth. aegA^pt. 1, 25osqq.).
que numen Ilebracorum lAii appcllatum fuisse mcmoriae
prodimt pauciores lEYil ,
,
, unus Theodoretus lAOY Horum igitnr scriptorum auctoritatem secnti multi e
addit, Samaritanorum pronunciationem fuisse lABE. recentioribus ^il!^^ Jahvo ('lucb) proniinciandum censue-
Diod. 1, 94:
Sic. TiuQix fifv yuQ AQtfiuanoTg Za- runt, iit sit nomcn foriuao SJJJ'"^. Scd obstant tamcn gram-
d'QaL(mjv i(jTO(ioi:at tov uyuduv dulfioru Ti(iognoii]aua9-ui niaticao rationes, quum liuiusiuodi forniam ccrte innomine
Toic vofiovg ulxM diduvui .... nuQu de roTg 'lovduioig vcre' hcbraeo a verbo 'nb ducto vix rcperias neque ista :

iyiwai;v xov IAi2 iTtixukovfuvov &f6v. ( Quod Ileng- jGraccorum auctoritas ita magni momcnti esse videtar,
stenbergius dc autbentia Pentat. I, pag. 227 etiam praesertim cum litterae i^ini vocalibus carentes vix aliter
Plutarchum sjTup. IV probl. 5 laudat, qui Indaeorunr pronnnciari posseut quara Jaoh (v. Iren.), gr. lucu, 'luov
=
,

deum lAii appcllet, falsum est. Licet cnim probJ. 6 de (t=oi'), 'livcb (n e). Magis igilnr placent, qui (quod
ludacorum deo disputctnr nomcn eius non memoratur). , cuiu Samaritanorura prominciatione a Theodoreto laudata
Porph^-rlus ap. Euscb. jiracp. evang. 10, 11: laTOQtt de couveuit) mri"' cllerendum cxistimant, quae forma tum
T« Ttigl 'lovdaicov ulri&iaTUTa 2uy/(ovtud-(ov b co commendatur, quod formae deeurtatae ex ea facil-
BtiQVTtog iiXri(f(bg t« vnofiv^ftuTU nuQu '^ltQOftfiuXov lime explicantur (ex M^i^^ fit -l^i^, ut ri^""; "'.'^^ , ''in'?, ,

roT- iiQHog S^iov lEYQ. Tzetzes Chiliad. 7, 126 iiSQuT- : inde abiecto Vav tono carente ?;'' et ex eodem fonte ;

xtyj To lAQ ('iOQUTOV arifiulrii. Hesycli. '


OCliag [l^^Ts], oritur etiam i!T; pro iri? "irt"' v. Hitzig ad Jes. p. 4) = ,

tqyig'Iu(o, id. 'I(ou&ufi, 'lacb avvTiXtia. Clemens Alex. tum eo quud graramaticis rationibus et origini in ipso V.
Strom. V p. 666 Oxon. utu.q y.ul to TiTQuyQUftftov ovofia T. (Exod. III, i4) propositae egrcgie accommodata est.
To ftvaTiy.ov , ntQtty.tiTO oig fiovotg to udviov fidatftov Postquam enim Moses a Deo pctiit ut nomen suum ,

j;v. XtytTUt de lAOY ( Cod. Turiu. ap. Didj-m. Tauriu. sibi indicaret hic respoudet: n";N"'2 ""'"N "m."N ri^vN
,

p. 32 lu ovt, quod accuratc imitatur ^iiri^) , ftid^iofiri- CDyrN ':n';u3 ~'?,!iN -N.';'b''. 'i::!: '^;Nn r;b, 'qnibus'verbis
vivoftivov o lov y.ui o iatifitvog. Origenes in Dan. T. II priraum significatur !T)1T' idem esse quod Jtt;'' , pro qua
p. 45 : 'ItQiftiug . . . iQftriVtvtTui fiiTtcoQia/iijg 'lad . Irc- tertia persona Jehova de se loquens prima utitur (LXX.
naeus adv. haeres. 2, 66: vocabulum Jaoth (lege Jaoh') iycb effii b '£2v b'£2v uniaTuly.i fit); dein hoc
extensa cura aspiratione novissima syllaba raensuram prae- non simpliciter eum esse qiii sit, quod quam frigidum sit,
finitam rnanifestat. Hleron. in Ps. VIII Prius nomcn : nerao non vidct, sed emphatice qiii sempcr idem sit i. e.
Domini apud Hchraeos quatuor lilterarum est , Jod , Hc, immuiabilcin, actcrnum. Atque huic ct significationi et ori-
Vav , Hc quod propric dci vocahvlum sonat ei Icgi polcst
,
gini (Gr. Venet. barbare rj ovTCi')Ti]g) etiam alibi inVetere
:

Jaho ( ita vett. editioncs recentiores ma\e Jchova) , et


, ot N. T. alluditur (Mal. III, 6: \-ii:ir jjb f.ifr^ ^ZH.
Hchraci UQQr^TOV id cst incj^abilc opinaniur. Thcodoret. Hos. XII, 6 i"lST t^iiT'. Jova i. e. iramutabilis est nomcn
:

quaest. i5 in Exod. (T I p. 1.33 Hal.) xulorai di uvto cius. Apoc. I, 4. 8 cf. nobilissiniam inscriptionem in
^ufiaQiTTai lABE, 'lovSuToi dt'ATu (= ii;'^!^) cod. Aug. Isidis templo Saitico 'Eycb elfii to yeyovug xai ov xui
:

'la. Epiphanius haer. 20 ( 4o ) T. I p. 296 Petav. haec iaoftevov Plut. de Isid. et Osir. cap. 9) linguaeque
Dci nomina reccnset : 'H).i , 'E).coi, 'laQui^X (?), ^udtu, rationibus nihil accommodatius cst, si modo statuimus,
'E).).t(jbv, 'PufjjScovi , 7«, 'Adcovut, lABE, et paulo post '7\'\1V_ (v. supra) esse derivatum futuri Kal a !Tl^T,
lABE declarat : 05 i^v y.ui iart yui ati ('ov, latidatis verbis quae est forma antiqnior pro fT"ll ut ]''3"', pnS^_ al. In ,

Ex.III, i4. Apud Gnosticos lAi} Iiulaeonim deus niox in hac igitur explicatione antiquitus recepfa ( v. snpra
aeonum numero recensetnr (Ircn. i,34. Epiphan. haer. Clem.) AIcx. et Epiphanium acquiesci potcst "*), eo magis
26) et propterea in gemmis una cnm 'Aj^Qaau^, 'Adiorij quum oleum fere et operam perdidisse ccnsendi sint,

) Unam adderc liceat coniectnram iis maxime non displicitnram ,


qni illud etymon nimis suLtile, reconditum et ab Hebraeornin
antiqniorum ingenio aliennm eensnerunt, nt Koppe ((id Exod. 1. c. in Pottii syll. IV p. 59), Bohlcnius (ad Gcn. p. 103), Vatkius, theol.
bibl. p. 671. Quid enim si statuamus !^i!-;i esse potius a fut. Hiph. (ut n;i^ ) et eum signiflcare
,
qui exlslere facil i. e. crealorem, :

vel secundum priraariam verbi potcstatem (p.'370) eum qui vilam dat i. e. Jrin^j' Ceterum eximium argumentum qno probctur — ,

etymon nominis !^t!-;i a t.;.|j- ^— j.,.,^ fiiit, exstat in duobus nominibus t{!)lTi et >!?)^;i pro N:i?^i!^i et saiin'' ^'^' potius pro Nl!T'!T'
SIU;^:^^. Ex his cnim apparct, pro mj-|i etiam dici potuisse h^!7"', '"• '"f'''''
NIIT' , i'Ti;''.
nin^ 578 nhn''

qui peregrinam huic vocabulo origiiiem vindicarc vellent. ig. Ps. CX, 1 (nunquam D^nbN '3); MiiT; i3Nt Ex. VI, a
Nani neque iu Phoenicia {'Tevcu apud Philonem Bybl. 1. c. (nin^ >:« -iaj<'i d^nbN -i2n-'i). 6T 7. VTII, 18. iB':

est iwse Hebraeorum mri^) neque Aegypto vetere in XH, 12. XIV, '4. '18. XV'',' 26."XVI, 12. XX, 2. 5.
('laio Gnosticorum itidem est mf^^ Veteris Testamcnti) XXXI, i3. Lev. XI, 44. 45. XVIII, 2. 4. 5. 6. 21. 3a-
vestigia eius reperta sunt neque eorum ojiinio , qui et
: XIX, 2. 3. 4. 10. 12. XXI, 8. XXII, 2. 8. 9. 3o. 3i.
iT]7P et Jovis ( unde J«-piter) ex antiquissinio quodam 32. Jes. XLIII, 11. i5. XLIV, 24. XLV, 3. 5 —
7. 18.
fonte orientali fluxisse couiecerunt , magna vcri specie 19. 21. XLVIII, 17. XLIX,
23, 26. LX, i6. Jer.
gaudet: Jovis enim teste Varrone dc Jing. lat. 5 , 20 XXIV, 7. Ez. XI, 10. 12 et saepe f nunquam Q^MbN )
ortiun est es. Diovis , (ut bcllum ex ducllum), quod ex Zivg, in iurandi formula ni!T< ''In 1 Sam. XIV, Sg. 45. ,"3. XX
^ioq ortum esse admodum jn-obabile est. Licet igitur XXV, 26. 34. XXVl" 16. 16. 2 Sam. IV, 9. XII, 5. XIV, 1 1
intcr Jehova et Jof-is aliqua similitiido intercedat , nulla 1 Reg. I, 29. II, 24. XVII, 1. 12. XXII, i4. 2 Reg.
fere est inter T-nlll et Ztig .Jiog , Diovis. Cf. Tholuck
, II, 4. 6. III, i4. Jer. IV, 2. V, 2. XII, 16. XVI, i4.
iiber den Ursprung dcs Namens Jehova aus Aegypten und XXIII, 7. XXXVIII, 16. XLII, 7. XLIV, 26 (nun-
Indien , Litt. Anzeiger i832 p. 212 sqq. Hengstenberg quam Ci^TrN, etiam in iis capitibus, in quibus hoc nomen
Authentie des Pentateuchs I p. 2o4 sqq. Singularem creberrimum est, v. 1 Sam. XIV, 45). Etiam in his
Gesneri ( de laudo Dei per septeni vocales , Comment. locutionibus iiiJi^ pro peculiari indole sua multo frequen-
Gotting. ad annum 1761 T. I p. 245) hj'pothesin , qui
. tius cst: Mim Sai, (!ni?T' '131) Gen. XV, 1. 4. Ex.
etx loco (male intellecto ) libri thqI iQn^p'ilug (§. 71: IV, 28. IX^ 20. 2V. XX'IV, 3. '4. Num. XI, 24, XV,
iv Alyvm(o .... Tovg &eovg vj.ivovai Stu twv miu cftovrj- 3i. Deut. V, 5. Jos.VIII, 8. 27. 1 Rcg. VI, ii. XII, 24.
tvrtov 01 hQiTg) colligere volebat , summi numinis nomen XVII, 2. 5. 8. 2 Reg. I, 17. IH, 12. VII, 1. Jes. I, 10.
lEHilOYA iam ab Aegyptiorum sacerdotibus in templo XXVIII, i3. i4. XXXVIII, 4. XXXIX, 8, LXVI,5, Jer.
decantatum esse explosit Didymus Taurincnsis , de pro-
, I, 2. 4. 11. i3. H, 1. 4. VI, 10. VIII, g. XIV, 1. XX,
nunciatione divini nominis quatuor litterarum , Parmae 8. XXII, 2. XXIX, 3o. XLII, 7. XLIII, 8. Ez. I, 3.
'799 P- T^ *11* *'f- eiusd. literaturae copticae rudimen- VI, 1. 3. XXXVI, 4. Hos. I, 1. IV, 1. Joel I, 1. Mich.
tum p. 44. Ne hoc quidem certo efTici Hcbraeo-
potcst , 1, 1. IV, 2. Zeph. 1,1. II, 5. Zach. VII, 4. Ps.
rum numen antiquitus etiam ab aliis populis cultum esse : XXXIII, 4. 6 al. (D^tnbN '1 1 Sam. IX, 27. 1 Par.
nam neque quae Gen. XIV, 18. XX, 3 sqq. narrata sunt, XVII, 3. XXVI,32. XXVr^.); !ni!ii Sui. (etiam in iis

neque Hierombali, sacerdotis roi' 7ft;w mentio apud Por- capitibus quae alias Elohim in deliciis habent v. 2 Sam.
,
,

pbyrium (v. snpra) quicquam probant , nedum illud quod VI, 2) Gen. IV, 26. XII, 8. XIII, 4. X\T, i3. XXI, 33.
nomina propria cum /o Ja composita , passiui etiam genti- XXVI, 25. Ex. XX, 7. XXXIII, ig. XXXIV, 5. Lev.
Phoen. p. 174. 175.
libus tribuuntur (v. liamakerl miscell. XXIV, 16. Deut. V, 11. XVIII, 5. 7. 22. XXI, 5.
Lindberg apud Falbium sur F emplacement de Carthage
, XXVIII, 10. XXXII, 3. Jos. IX, 9. 1 Sam. XX, 42.
p. io3 , et contra Monum. nostra Phoenicia p. i8i). 2 Sam. VI, 2. 1 Reg. V, 19. VIII, 20. X, 1. XVTII,
24. XXII, 16, 2Reg. V, 11. Jes. XXIV, i5. XXX,
m. 27. XLVIII, 1. L, 10. LIX, 19. LX, 9, Ps. VII,
Qnid nonien proprinm mST' diflerat ab D^rtVNrr et 17. XX, 8. CXIH, 1. 2. 3. CXVI. 4. i3. CXVTII, lo.
^'iTbN de tTo Deo usurpatis , iam supra (p. g/ B. 98 A) 11. 12. 26. Prov. XVIII, 10. lob. I, 21 (D"nVS! 'vi semel
, breviter exposuimus. Ilis quae ibi dicta sunt, addendum, Ps. LXIX, 3i ) !iini T' Exod. IX, 3. XVI,"3. Num.
;

in libris prophetarnm fere solum fiirT< utpote sanctius au- XI, 23. Deut. II, 15: J^os. IV, 24. XXII, 3i. lud. II,
gustiusque nomen reperiri , Qi~Vn absol. de siuumo Deo i5. 1 Sam. V, 6. VII, i3. XII, i5. 2 Sam. XXIV, i4.
rarissimum esse , et non nisi in certis quibusdam formulis 1 Reg. XVIII, 46. 2 Reg. III, i5. Jes. XXV, 10. XL,
(max. in genit.) adhiberi, ut Jes. XIII, 19 (et ita Jer. L, 2. XLI, 20. LI, 17. LIX, 1. LXVI, i4. Jerem.
4o. Am. IV, 11 cf. Gen. XIX, 29). LIII, 4. Jer. — LI, 7. Ez. I, 3. III, i4. 22. VIII, 1.XXXVII, 1. XL,
XXXV, 4 (a^^rN ii;-<N, v. infra). Ezech. I, 1. XL, 2. 1. Ps. LXXV,
9 ( in quo quidem carmine Deus alibi est
Hos. IV, 1. VI, 6" ( ubi ^'tlbN nyi cognitio Dei , aptior Elohim). Prov. XXI, 1. lob. XII, 9 (quiim in poetica
erat quam ni!Ti n:»^ ). XII ,"5 (ex Gen. XXXII, 2.5). huius libri parte nominis !ii!T' praeterea nullus usus sit).
Mich. III, 7.' Zach.^VIII, 23 (D2;33» Q-^rC^a). XII, 8 (D^!l?N Ti 1 Sam. V, 1 1 . ^Eccl. II, 24. IX, 1 , bx T'
5'
(•<; ^J<?;753 d-^i-lbNa ). deum tentare ) 18.
Mal. III, 1 '( XXVII, 11 ); !ni!T> 'e Ex.XVII,
PTibN -i^ lob. XIX, 21.
Contra in solennioribus formulis maxime prophetarum, , tiev." XXIV, 12. Num. III, 16. XXXlk. '4. 37. 4i.
1".

nunqitam rion 'rt''\'ni ponitur v. c. !-;i?t; naN iTib in pro-


, , 45. IX, 18. 20. 23. XIII, 3. XIV, 4]. XXXIII, 2. 38.
phetis sexcenties praeterea Exod. IV, 22. VII, 17.
, XXXVT, 5. Dcut. I, 26. 43. VHI, 3. IX. 23. XXXIV,
26. VIII, 16. IX, 1. i3. X, 3. XI, 4. XXXII, 27. 5. Jos. XV, i3. XIX, 5o. XXI, 3. Sam. XII, i4. 1

1 Sam. XV, 2. 2 Sam. VII, 8. XII, 7. 11. 1 Reg. XIII, i5. 1 Reg. XIII, 26. 2 Reg. XXIV, 3. Jes. XL, 5.
21. XIV, 7. XVII, i4. XX, i3.' 2 Reg. I, 4.6. 16. LVIII, i4. LXII, 2. Jerem. XXIII, 16. Mich.
H, 21. IH, 16. 17 al. (nunquam d-^JllrNri -)T3N ); MiiTi dx: IV, 4 ( nuuqnani d^nbN 'S); !li!T' ':"'5' Gen. VI, 8.
persaepe in propliotis , praetcrca GcnVXXH, 16.' SfumJ XXXVIII, Lev.'"X,'i9. N\m'i. XXIV, 1. XXXII,
7. 10.
XIV, 28. 1 Sam. II, 3o. 2 llcg. IX, 26. XIX, 33. XXH, i3. Dcut. VI, 18. IX, 18. XII, 25. 28. XIII, 19.
mn'» 579 n^ini

XVn, XXXI, 29. lud. III, 7. 12. IV, 1 cet. 1 Sani.


2. III, 3. 2 Reg. XXIII, 4. XXIV, i3. Jer. V^II , 4.
XII, 17. XXVI, 24. 2 Sam. XI, 27. 1 Reg. XI, 6. XXIV^, 1. Zach. V^I, i4. i5 cet. atque ita nin"] rT-in
XIV, 22. XV, 5. 11. 26. XXII, 53. 2 Rog. III, 2. 18. (a^nrN 'n Jos. XXIV, 26), nin^ trisTD, >; ti'it', '''; n-^a
Jes. XLIX, 5. Jcr. LII, 2. Ani. IX, 8. Ps. XXXIV, 16. al. Iii iis forniulis, quae pro natura sua utrumque
CXVI, i5. (cnrN Num. XXIII, 27. Prov. III, i);
':> Dei noinen adniittebant , .sunt : mrT' NT Ps. XV' , 4.
nin^ bip £x. XVr^e. Deut. V, 22. VIII, 20. XIU. ig. XXII, 24. XXV, 12.CXV, 11. i3. cxVnr,4- CXXVIII,
XV,'5. XVIII, i6. XXVI, i4. XXVII, 10. XXVIII, i. 1. 4. CXXXV^, 20. Jes. L, 10. Piov. XIV, 2, et
2. i5. 45. XXX, 8. lo." 1 Saui. XII, i5. XXVIII, 18. ^•-"rN N"T' Gen. XXII, 12. Exod. XV^II, 21. Deut.
1 Reg. XX,
36. 2 Reg. XVIII, 12. Jer. 111,25. VII, 28. XXV '!,
rg. lob. I, 1. 8. II, 3. Eccles. VIII,
XX\'I, i3. XXXVIII, 20. XLII, 21. XLIII,4. 7. XLIV, 12, MiiT' m-i lud. III, 10. XIV, 6. 19. XV, i4.
23. Zach. VI, i5. Ps. XXIX, 3 5. 7 9. CVI, 25. — — 1 Sain.'x; 6". XVI, i3. XIX, 9. 2 Sara. XXIII, 2,
Daii. IX, 10 (n-nVwX 'p Deut. IV, 33, pl. Exod. IX, 1 Reg. XVIII, 12. 2 Rcg. II, 16. Jes. XI, 2. LIX, 19.

28); Mirj" ^133 Ex. X\"I, 7. 10. XXIV, i6. 17. XL, XL, i3. LXI, 1. LXIII, i4. Ez. XI, 5. Mich. III, 8,
5t. 35.'Lev. IX, 6. 23. Num. XIV, 21. XVI, 19. et D'n'rN XLI tin Gen. I, 2. , 38. Exod. XXXI, 3.
XV^II, 7. 1 Reg. VIII, 11. Jes. XXXV^ 2. XL, 5. , XXXV%'3i. Num. XXIV, 2. 1 Sam. X, 10. XI, 6.
LVIII, 8. LX, 1. Ez. I, 28. III, 12. X, 4. XLIII, 4. XVT, 16. 23. XIX, 20. 23 (ubi hoc memorabile cst,
5. XLIV, 4. Ps. CIV, 3i. CXXXVIII, 5 ( D-rjrN 's spiritum Dei Saulo salutarem 1 Sam. XVI, i3. i4 appel-
Prov. XXV, 2, bs '3 Ps. XIX, 2); ni-1 ;iw\' Nuin.^XI, lari ^i mi, coiitra malum illum spiritum, quo vexaretur,
10.33. XII, 9. XXV, 3. XXXII, 10'. 13. "i4. Deut. eodeiii eapile appellai-i D"r;"-N ra-l i5. 16. 23; quanquam
VI, i5. VII, 4. XI, 17. XXIX, 19. 26. Jos. VII, 1. alibi etiam splrltus malus est n^^n ^>"1 XIX, 9 et nn ,

luJ. II, i4. 20. III, 8. X. 7. 2Sani. V^I, 7. XXIV, 1. coutra D"'— "rS in hoc libro etiain in bonam partem
Wl
2 Reg. XXIV, 20. Jes. V, 25. Jer. XII, i3. XXIII, 20. accipitur,' v! supra) atque sic promiscue nin^ ^i-)N et
;

XXX, 24. LI, 45. LII, 3. Zeph. II, 2. 3. Ps. CVI, 4o. D-^ri^riS. |iTN nir;"; nr: et D^riVN" Itl ita fere' distirigui
;

Thren. II, 22 (bis d-nVK V\ii Num. XXII, 22-. Ps. videiUur, ut illud' de Zione frequentetur Gen. XXII,
LXXVIII, 3i); —
rriri" nny 'Jos. I, i. i3. i5. VIII, i4. Num. X, 33. Jes. II, 3. Mich. IV, 2. Ps. XXLV, 3,
3i. 33. XI, 12. XII, (3. Xlii, 8. XIV, 7. XXTI, 4. 5. hoc de Sinai monte Ex. III, 1. IV^ 27. XVTII, 5. XXIV,
XXIV, 29. lud. II, 8. 2 Reg. X\'III, 12. Jes. XLII, 19. i3. 1 Reg. XIX, 8, semel de montibus Basanitidis (Her-
LIV, XVIII, 1. XXXVI, 1. CXIII, 1. CXXXIV,
17. Ps. mone) Ps. LXVIII, 16. In uno D-^rtVs ia"'N q. d. lir
I. CXXXV, 1 (OTjrSM 12" bis in libris recentioribus clivinus constans est nominis Elohim iisus , ut Jehovu
, ita
Dan. IX, 11. Neh. X, 3o); '>i TJsbT: Gen. XVI, 9. lo. nusquam ponatur (v. prae ceteris Jer. XXXV, 4, in quo
II. XXII, 11. i5. Exod. III, 2. Num. XXII, 22. 23. libro Elohim absolute positnm nonnisi semel praeter hunc
26. 27. 3i. 34. 35. ludd. II, 1. 4. V, 23. VI, 11. 12. locum coniparet L, 4o). Deut. XXXIII, 1. Jos. XIV, 6.
21. 22. XIII, 3. i5. 18. 20. 21. 1 Sam. XXIX, 10. lud. XIII, 6. 1 Sam. II. 27. IX, 6. 7. 10. 1 Reg. XIII,
2 Sam. XXIV, 16. 1 Reg. XIX, 7. 2 Reg. I, 3. i5. 1. 4 — 7. II. 12. i4. 21. 26 cet. XVII, 18. XX, 28.
Jes. XXXVII, 36. Hagg. i3. Z.ich. I, 11. 12. III,
I, 2Reg. I, 9. 12. i3. IV, 9. ib. 22. 27. V, 8. VTI, 2.
5, 6. XII, 8. Ps. XXXV, 5 (sed D-^nbN 'a Gen. XXI, Ps. XC, 1.
17. XXVIII, 12. XXXI, 11. XXXII, 2' Ex. XIV, 19. De usu cunctarum quae hactenus recensuimus, for-
,

lud. VI, 20. XIII, 6. 9. 2 Sam. XIV, 17); rrini rT^TZJn mularum dictum est sub vcc. , quibus vel riin"; vel C"^:"rN
1 Sam. XXIV, 7. 11. XXVI, 9. 11. 23. 2" ^am. i' additum est. De una locutione
i4. 16. XIX, 22. Ps. 11,2. Thren. IV,20 (api^^ ''"bN. '« ri^ri'^ '';sb separatim nobis agendum est. Haec est
2 Sam. XXIII, 1); 11 ni:;:^ Lev. IV, 2. i3'. 22. 27." 1) pr. 'co7-nm Jova Gen. XVTII 22. Exod. VI, 12. ,

V, 17. Num. XV, 39. Deiit.^X, i3. XI, 27. 28. XXVIII, 3o. XVT, 9. Ps. XCVT, i3. XCVIII , 9 (ex^iltaie

9. i3. lud. II, 17. III, 4. Ps. XIX, 9. Neh. X, 3o ( in coram Jova), XCV
(adorare coram eo). 1 Sam. I,
, 6
quo libro regnat Elohiin); riiri'' n3"in Deut. XII, 3i. 12. i5 ; in conspectii Jovae i. e. eo praesente , spe- ,

xvii, 1. XVIII, XXII, s.^xxiii, 19. xx\s 16.


12. ctante , inspectante. Gen. XXVTI , J : ut edam libique
XXVII, i5. Prov. III, 32. XI, i. 20. XII, 22. XV, bcnctlicam nin"' "rvb sub oculis Dei i. e. Jova prnesente
8. 9. 26. XVI, 5. XVII, l5. XX, 23 (nunquam 'n et teste. 1 Sam'. XXill, 18: et (Davides atque Jonathan )
ctViV); l~ir;"' rra Jos. VI, 24. 1 Sam. I, 7. 2 Sam. foedus iunxcrunt coram iJco. Quandoquidem autem Jova
Xli,"20. r Reg. ill, 1. VI, 37. VII, 4o.' 48. 5i. in sanctuario habitare credebatur coram Jova est a) in ,

1 Reg. X, 5 et saepe. Ps. XXIII, 6. XXVII, 4. iahernaculo sacro ibique in sancto (bD-n) cxti\i sanctiira
,

XCII, i4 et ubique in prophetis (contra D"1^Vn t1" Gen. sanctoruni. Ex. XXVII, 21 in labernaculo convenlus :

XXVIII, 17. 22. Ps. LII, 10. LV, i5. Dan. 1^ 2. i Par. extra uulacum, c/uod legcm abscondil , strunt illud (cail-
XXII, 2 et ap. Neheniiam quod ex horum scriptorum
,
delabrum) Aharon cum filiis n)T^ 'IeV. XL, 20: "bsjH
usu pendet niir» nzTiz Lev. XVII, 6. Deut XII, 27.
;
•-';^'-^ ^;5^ j.|;|-,,__ Levit. IV, 6: et sparsit sangui-
XVI, 21. XXVI", 4? XXVII, 6. Jos. IX. 27. XXII, ncrn septies vi-ipr: na^s " ns riirr; ••?= i:e;. Comm.
19. 28. 29. iReg. Vail,22. XVIII, 5o. 2 Reg. XXIII, 9 7. VTII, 26. Exod. XXXIV', 34 (semel in sancto saiicto-
(O-^r:;» 'a Ps. XLIII, 4); TArr bs^n 1 Sam. I, 9. rum Exod. XXVIU , 35); b) ante portam labcrnacuU,
mn^ 580 n;, Tn4<=in^

ubi allare holocausti eiat saupe enim additur ;!-!K nna


, :
^) nirn;;
'?T'?. ab cnbN pctitis
{'^'^ punctis
•^i"?.
nsia, '"' pUJ72 'IDb. Exod. XXIX, 11,42. Lev.' III, 1 corumque 5/6 B) primitus in solenniDei
caiisa v.'supra p.
(cf. a^.^IVV^. i±; 4 (cf. 5). XII, 7 (cf. 6). XIV, 11. couipellatione maxime
precaiitium Deut, III, 24, IX,
,

12. XVII, 4. c) in te/iiplo Jes.XXZXVII, l4, in alriis cius 26. Jos. VII, 7. lud, VI, 22, 2 Sam, VII, ig. 20, 1 Reg.
2 Reg. XVI, i4. Jes. XXIII, 18. Ez. XLVI, 3. 9. Est VIII, 53 praeterca saepissime in formula idtn *iaN !-!3
.

titiam d) anfe arcam foederis, in qua numen quasi latere !Ti!T' Jes. XXVIII, 16. XXX, i5. XLIX, 22. LYi, 4.
oredebatm-. Jos. IV, i3: nTan^Ta?
.T. ..
"T •'zzh l-):ii' , cf. Am. III, 11. V, 3 et niJT' '31N DN3 sexcenties ap.
VI, 7.
.
. .

Ezechielem (p. 328 B). — Rarius est tianspositimi

2) translate iudice Deut. Joi'a.


inN rrir^^ llab. III, ig. Ps, LXVIII, 21. CIX, 21,
i. q, !-!i!T< ''Tl.m
XXIV, 4: ahominaiio coram Jova. Jos. VI, 26: male-
CXL, 8.'CXLI, ^inNn Ex, XXIII, 17.
8, it. !ni:T>

diclus coram Jova (cf. 1 Sam. XXVI, 19). Ex. XXVIII, Denique quaedam nomina propria cumni!Ti composita
38: Javor coram Jova. Deut XXIV, l3 iuslitia coram :
sunt :1) nNT^ "^rr^ (Deus providet), nomen, quod Abra-

Jova , atque ita absol. in bonam partem prohanie Jova hannis Moriae raonti dedit quem Deus providerat i. e.
quoniam ea tantum , quae placent ante oculos poni- ,
:

elegerat ( inde n;—'«'IJJ iTJ^ia q. v.) Gen. XXII, i4.


,
,


mus ut in forniula 11 ':-3b JjV^in:- vitam gerere Deo 2) '03 nin^ Jekova est vcarillum mcum quod nomen
,

probatam (v. ?]b!l), Gen. X, 9: venator sirenuus ijpb Moses altari a se exstructo imposuit Ex, XVII, i5,
,


fli!T' qualis Jovae placchat. Ps. XIX, J5 rncditatio cor- :
3) i:p"I2; nin^; Jehova est salus iiostra propheticnm no- ,

dis mei sit '^"'jEb coram 1e i. e. tibi probetur. Quae autem men Messiae Jer. XXIII 6 , et Ilierosolymae XXXIII,

,

Jovae placent, ab eo etiam decernuntur. Ita Gen. VI, l3 :


16. aibui iiin^; elHpt. pro DibuJ nin'; nar; (altare)
4)
iotius lerrae venit coram me i. e. mibi pla- Jovae saJutis. Dibuj in hac formula est genit. , ut in nin^
Jinis
cnit , a me
•'rsb {<2
decretus est. — Easdem fere significationes niNa^J. — 5) n"3u3 nin^: Jova est ibi, nomen propheticuni
habet rai-ior formula D'l^rlSn '2Bb a) in conspectu Dci i. e. Hierosolymae Ezech. XLVIII, 35.
in loco sacro , apud sacrarium Exod. XVIII, 12. Jos.
XXIV, 1. lud. XXI, 2, in solio divinitus constituto Ps. •T' forma mere poetica decnrtata illa ex nin'^ , vel
potius ex genivma eius j>ronunciatione per T^itTTi luide
LXI, 8. b) iudice Deo. Gen. VI, 11 et corrupla crat :
,

omnis terra coram Deo. CinbN "'isb ait3 Deo placcas


apocopen in'' (ut inP">i;"' pro ninnp^)), dein abiecto 1 tono
Eccl. II, 26. VII, 26. " "' carente "'' , v. supra pag. 677 B, Utraque hacc forma pro-
miscue usurpatur in Cne multorum uonim. pr. ut ^in^bN ,

et n»bN, :in"'/:'i"' et n"''i3'n"', ^n"'l"Ca-' et n ^ ;>;; ita quidem, ,


IV.
ut littera extrema raphata sit. Ipsum n"' maxime fre-
Saepe componitur cum aliis nominibus ct attributis quentatur in formulis solennibus , ut "< - :ibbn celehrate
Dei , ut Jehovam! Ps. CIV, 35. CV, 45. CVI,'i. 4^" CXI , 1.
1) fi^tl^N llTln^
i. e. Jova Deus (per appositionem, CXII, 1. CXIII, 1. 9. CXV, 17. 18. CXVI, 19. CXVII,
minime ut nonnulli voluerant, Jehova dcorum sc. prin-
,
2.CXXXV, 1.21, CXLVI, 1. 10, CXLVII, 1. CXLVIII,
ceps , V. 96 A )
jiag. constans numinis appellatio in
,
CXLIX, 1. 9. CL, 1. 6. Praeterea e. g. Ps,
1, 4.
Geneseos capp. II, III , alibi rarior Exod. IX, 3o. LXXXIX, 9. XCIV, 7. 12, CVI, 1, 48. CXXII, 4.
a Sam. VII, 22. 25. 1 Paralip. XXVIII, 20. XXIX, 1. CXXXV, 1. Jes. XXXVIII, 11. Ex. XV, 2: n-lJ^Tl ''T»
aPar, I, 9. VI, 4i.42. XXVI, 18. Ps, LXXII , 18, n^ gloria mea et carmen meum est Jchova. Ps, CXVIII,
Jon. IV, 6, addito art, d-^libNn r-lin'' 1 Sam, VI, i4. Jes. XII, 2, ubi pro simplici n'' est nin'' n^. Sed
ao, 1 Paralip, XXII, -1 19. ^'Paralip; XXXII, 16, posterius omiserunt 1 7 codd. LXX. Vulg. Syr. Saad. et
Longe creberrima contra est haec compositio s;|. genit. , recte quidem quum haec duo nomina non magis copn-
,

tit btJ-iia^ rn^iN T^t,'^ Jos. XIV, i4, XXIV, 2. 23. Ind. lari posse videantur , quam Jovis Jupiter , Josua Jesus.
IV, 6. V, 3.'' 5." 1" Sam, II, 3o, XIV, 4i, XX\r, 34, Neque provocari potest ad Jes. XXVI, 4 et Ps. LX\niI,
1 Reg. I, 3o. 48. VIII, 20, 25, Jes, XVII, 6, 5 , in quibus n'' est praedicatum Beth pleonastico niuni-
XXXVII, 21. Jer-XI, 3. XIII, 12 al, •;'ni3N •'!ibN !ii:T' tum (p. 174 B). Contra appositio est in D^^nbs n^ Ps.
Deut. I, 21. VI, 3. XXVII, 3, d-'i3^n"-'n"'rN' -1!tJ LXVIII, ig. (Retinuermit hoc vc. etiam Syri in paucis
Ex. VII, 16. IX, i3, Di^-^jn 'ribN !-!i!i^' Gen XXIV ^ formulis doxologicis f.aiaoj gIa^ Jehovae
, ut gloria,
7, Jon. I, 9, et c. suflr.--'!^bN 'Ps" Vll, 2.3. XIII, •^•'

Assem. bibl. orient. II, 23o, III, S^g).


4, ':;\-TbN "'; Ex. XX,
5."xXlil, 19 T^i-ibx •>' Num.
2. ,

XXIII, 21, imbN '' 1 Reg. VIII, 57. 5g."6i. Jer. Forma decurtata in^ (exin^, ^fl"' » v. pag. S^S ) et
V, 19, BSWbN '^;'Xevit. XVIII, 2. 4. XIX, 2. XX, quae inde conbacta est i^^ comparet in priore parte mul -

7 cet. atiiiibN^-ii^i Sam. XII, 9 et sexcenties. Raris torum nomm. propiorum. A in^ ordiuntur haec:
lantum cxcmpUs exstant haec 'fYbs bs !Tirf Gen. XIV,
22 , !ii!i^ d-l-ibN bN Jos. XXII, 22 V"Mi'ri^ biiri Jes.XLII,
:
TnXin^ m. (quem Jchova prchendit i. e. sustenta-

5. Ps. LXXXV, 9", bii^it-', Uiinp nir;-: 'jes'XLV, 11.


vit) n. pr. i) regis Israelis 856 — 84o a. Chr. filii Jehu.
2 Rcg. X, 35. XIII, 1 — 9, 2 Paralip, XXV, 17,
2) niNis hirt^ V. Ns^, XXXiV, 8. — 2) regis Judae, filii Josiac, qui
mn^ 58 ( ffiwVin'^ DwSV

post triiin» nieiisiuin iiii|)criiini ao. fiii a. Clir. a Noclione Davidcm ^micitia insignis. 1 Sam. XIII- XIV. XV^^III, 1

in Aonvptiiin abiluctiis cst 2 Rcg. XXIII, 3i 33. Puj-. — 'j. sqq. XX, 1 sqq.sqq. XXXI,
2) filii Ahjalliar, 5 —
XXXVl, 1. Scribitur ctiaui tnNV. LXX. 7wi<;;«^. 2 Sam. XV, 27. 36. 1 Rcg. I, 42. 43 . 3) 2 Sam. —
XXIII, 32. Par. XI, 34. Noiinulli, qui hoc iiomen
I

nXin^ (quem Jehova donavit , 'Jitt prob. a rad.


gerunt , ubique ^njirj'' scribunfur 1) lilius Gersonii, :

inusit. "i^nNj (j«l donhvit p. 56) n. pr, 1) rcgis Judao sacrificulus idololatia lud. XVIII, 3o. 2) 2 Sain. XXI,
21. 1 Par. XX, 7. XXVIl, 32. .3) 2 Par. XXVII, 25.
877—38 a. CLr., lilil Abasjae. 2 Rcg. XII, ^. ;n,.XlV,
4) 2 Par. XVII, 8. 5) Jcr. XXXVIl, i5. 20. XXXVIII,
j3, quod ettam U.iNi'' scribuiit ibid. XI, 2. XII, 20. ,

2 Par. XXIV, 1 sqq.' 2) rcgis Israclitarum 84o —25 — 26. 6) Nch. XII, 18. Cf. jnrv.

B. Chr. filiiJoabas. 2 Rcg. XIII, 10— 25, quod itidcin


, • Iiyini' (quem Jehova ornavit) n. pr. viri 1 Par.
eontr. ^Ni"< scribitiir ibid. \". 9. LXX. ^lwug. Alii ubi- VIII, 36 , pro quo IX, 42 rTi^^.
quc t;NV scribuutur, v. h. v.
'Jiyi?T' n. pr. mulieris 2 Reg. XI\^, 2 ( in Che-
iZTIiT' (quem Jefioia donavU) 11. pr. tf iifin viro- thibh {'•iy.rt-' ). 2 Par. XXV, i

rum i)'i Par. XXVI, 4. 2) 2 Reg. XII, 22. 3) 2 Par.


X\'n, 18. Ex eo contractuin est ^371"' q. v. p l^li l'^ ct P1i»T (
quem Jehova iusium Jecit)
n. pr. patris' Josiiae summi saccrdotis Ilagg. I, 1. 12.
^3mn_ m. (qiicm Jehora clonavii, q. d. &codiujQog) Esr. III, 2. 8. V, 2.
II. pr. militum Josaphati 2 Par. XVII, i5.
1) priieiccti
DmiT^ ct D1T'
(quem Jehova susluUt v. Cll ,

XXIII, 1, aliorum 2) 2 Par. XXVIII, 12. 3) 1 Par.


Joram 11. pr. 1) Judaeorum (ab anno 8gi ad 884
regis
XXVI, 3. 4) Nelr. XII, i3. 5)Neh. VI, 18. (5) Esr. ,

Josaphat. i Reg. XXII, 5i. 2 Reg. I, 17.


a. Chr.), filii
X, 6, qui contr. ]:nv Neh. XII, 22. 23. 7) Esr. X,
28. 8) Neh. XII, 42. Vide infra 'jrni"'. Inde gr. 'Iwuv-
VIII, 16 24. — 2 Paralip. XXI, 2 20. — 2) regis
Jsraelitariim al) anno 896 ad 884 a. Chr. , filii Ahab.
rJf et 'Iwuvvtjg.
2 Reg. I,
,

17. III, 1
— VIII, i&. 3) sacerdotis 2 Par.
yi^"^!!; [(lucmjehova respcxit) n. pr. 1) sacerdo- XVII, 8.
tis magnae auctoritatis in Samariae regno 2 Reg. XI, 4.
2) 2 Sam. VIII, i8. XX, 23. 3) 1 Par. XXVII, 34.
i
y— iDliT^ ( cuius sacramenium est Jehova i. 'c. quae
4) 1 Par. XII, 27. Inde contr. Sl"'T^ q. v.
per Jehovam iurat , hunc colit, cf. yau;"';^ ) n. pr.
filia Jorami regis uxor Jojadae sacerdotis 2 Reg. XI, 2,
,

(qnem Jehova consiiliiit) Jojachin, Jojakiuii


^"'w^ln')
qiiae 2 Par. XXII, ny2"dini scribitur. 1 1

Clins rcx Judaeorum a. (3oo a. Chr. post triura mensiuni


,

impcrium a Nebucadnczarc in ciiliuin atjductiis 2 Rcg. ymSirp ct yipTH'^ m. (cuius auxiUum Jchova est,

XXIV, 8 —
jj. 2 Par. XXXyi, g.; lOi Jer. LII, 3i. cf. yri"';}* , Josua , n. pr. , quod gerunt
nosti-. Goithilf) ,

Idem nomen scribitur ]''S''1'' Ez. t, 1 , !T':i'' Estli. II, 6. 1) Nuni filius Mosis minister et armiger deiiide Israe-
, ,

1 Par. III, 16. 17. Jer. XXVII, 20. XX\'ni, 4, r,r;;!:3-: litarura dits et Mose mortuo eius succcssor Ex. XVII, 9
(pro ?rT< }-') Jer. XXIV, 1 Chethibh et ri.'-;"':^ Jer! ,
sqq. Num. XIV, 6 sqq. XXVII, 18 sqq. et in libri
XXII, 24. 28. XXXVII, i.LXX,'/w«;<,V, Matthii, 11: Josuae singulis fcre capitibus. Aliquoties idein yaiJT
'hxoviu; (-;:r-). - 1^;
'^" appellatur Num. XIII, 8. iG. Deut. XXXIIj. 44 '(ubi
';- ^^^^
fortasse ^•'iin appellandum est) , in recentioribiis libris
D^^jr^^ln^ m. (qnem Jehova instiiuii) n. pr. Jojakim,
LXX.
STli'' q. V. 'hjaovg Tiog Navrj. 2) sacerdos sum-
Josinc filius iiatii maior, prius fp^bN
dictus (q. v. p. 101) a mus, Senil>abelis aequalis. Zach. III, 1. VI, 11. llagg.
Nechone rcgc institiitus, aNcbucadnezare quidem devictus, I, 12, qui et ipse yr^C"' appellatur, q. v.
L. 3) 1 Sam.
sed post undccim annorum imperiiini (611 — 600) Hiero- VI, i4. 18. 4) 2 Reg: XXIII, 8. LXX. 'hjaovg.
sohmis mortuus 2 Reg. XXIIl, 36. XXIV, 1. 2 Paral. "'
Vulg. Josua.
XXXVI, 4—8. Jer. I, 3. XXII, 18. XXVI, i. XXVII,
(quem Jehova iudicat i. e. cnius causam
tjSlDltT^
I. XXXV, 1. XXZX^I, 1 auctore libro Daniells I, 1.2 in
agit) Josaphat 1) rex imperii Judaici anno gi^-i.— 889 ,
csiliura abductus.
a. Chr. Asae filius 1 Reg. XXII, 4i 5i.*2 Par. —

,

nn^iri'^ ct ^'^l^V m. (quem Jehova defenilet) XVII XX, qui valli cognomini Hierosoljma iBter et
II. pr. nobilis .sacerdotis Uierosolymitani 1 Par. IX, 10. montcm olivarum sitae CEUiir;'; p^.J-") nomen dedisse ^

XXIV, 7. Esr. VIII, 16. Neh. XI, 10. XII, 6. 19. videtur , quanquam id non disertis vcibis tiaditur. Joel
Indc gr. 'IwuQi'/j 1 Macc. II, 1 IV, 2. 12. 2) cancellarius regis Davidis 2 Sam. VIII,
3 |J li P ct3 i3T' m. (qucm JcAora iTnpi/Zj^ n. pr. iG. XX, 24. 3) sitarchus Sidoinonis 1 Reg. IV, 17.
^

Rcthab
filii , nomadum Rechabitarum proavi qui genti 4) pater Jeliu regis 2 Reg. IX, 2. i4.
,

suae votum abstincntiae a viuo imj)osueiat. 2 Rcg. X, i5. A forma magis contracta i"< ordinntur haec :

Jcr. XXXV, G. V. 22-. 2) 2 Sam. XIII, 5 sq. S^iT' (cniiis paier Jchova est) Joalnis l) filius
1^5.'^'^^ et ]n3'l'' uj. (quem Jehova fledit ,
gr. Zerujae sororis Davidis
,
Davidis igitur nepos , rcgii ,

OtodiuQOi) Jonuthan n. pr. l) fllii Saidi ,


generosa erga exercitus dux, Davide ftiortuo iussuSalomoiiis iiiterfectus.
Ee e e
mn^ 582 njiT^-:_.y!)ffl''

3 Sam. II. X. Xr. XIV. XIX. XX. 1 Reg. I. II. i Par. VIII, 6. 4) ibid. X, i5. 5) Neh, XII, 11 cf. ^rn^rrv
^'
XX. XXI. 2) 1 Par. IV, i4. 3) Esr. II, 6. VIII, g. 6) Neh. XII, i4. '

Nuh. VII, 11.


[n^^t?!'' (fort. pro IT';l'i"' aiiuvct eurti Jehova)
nXT' adiutor JfAoi;a est) Jonchns,
(ciiius fratcr i. e. n. pr. viri 1 Par. XII, 7].
n. pr. 1) , filii Asaph2 Reg. XVIII, cancellarii Hiskiae
l8. Jes. XXXVI, 3. cancellarii Josiae renis 2 Par.
nJI^ (cui lestis est Jchova) n. pr. viri Neh. XI, 7.
2)
XXXIV, 8. 3) 1 Par. VI , 6. 2 Paral. XXIX, 12. ITy" (cuius auxilium est Jehova) n. pr. viri
4) 1 Par. XXVI, 4.
1 Par.'xil, 6.

"^Vy (i. q. -dNi^^^i) 1 Par. VII, 8. 2) XX\ai, 28.


5^{1^ (cui Jchova est (leiis i. e. cultor Jehovae) n.
p^lST V. p'i^in']..
pr. Joel 1) propheta , Pethuelis filius. Joel I, 1.
,

2) Samuelis filius natu maximus 1 Sam. VTII, 2. mT' i. q. D^'in'! q. v. Nomen hoc contractius
3) filius Usiae regis 1 Par. VI, 21. 2 Par. XXIX, etiam alii geruut 1) 2 Sam. VITI, 10, pro quo 1 Par.
12 ,
pro quo ( errore nianifesto ex similttudine littcraruui X\'III, 10 Q-iint^. 2) 1 Par. XXVI, 25.
•<
et '0) in vetere alphabeto orto ) V. 9 blNUJ. 4) alii
1 Par. IV, 35. V, 4. 8. 12. VII, 3. XI, 38. XV, 7. n.
Dni'' n. pr. [Jehova est inleger) 1) Gi^eonis filius

XXIII, 8. XXVI, 22. XXVII, 20. Esr. X, 43. Neh. lud. IX, 5. 7. 2) rex Judae , Usiae filius 7^9 — 43 a.

XI, 9.
Chr. 2 Reg. XV, 5. 7. 32 38. 2 Par. XXVII, — 1—9.
Jes. I, 1. Hos. I, 1. 3) 1 Par. II, 4^.
fflij'^'' (i- q- ffiNiir;) q- V. Hoc niodo contracte
scribuntur 1) pater Gideonis lud. VI, 11. 2) 1 Reg.
* * «
XXII, 26. 2 Paral. XVIII, 26. 3) 1 Paral. XII, 3.
4) TV, 22.
3''?iri'^?i< (in Jehovam oculi mei sc. conversl
sunt) n. pr. viromm 1) Esr. VHI, 4. 2) 1 Par. XX\a, 3.
~JT" (i. q. naTifT'. quem Jchova donavii) 11. pr.
complurium Levitarum 1) 2 Par. XXXI, i3. ''r?i'^^>« (id. ) 1) 1 Par. IIT, 23. 2) IV, 36.
2) Esr.
VIII, 33. X, 23. Neh. VIII, 7. XI, 16. 3) Esr.X, 22. 3) VII, 8. 4)" Esr. X, 22. 5) X, 27.
Aliud contractionis genus est in his duobus^
l3Tr (cuius Jehova meminit cf. Diomnestns,
Theomuestus, Mnesitheus ) n..pr, interfectoris Joasi ^"^^1 (pro Ni!T'ri'^ i. q. NlJlilT^ Jehova est Ilh , cf.
2 Reg. XII, 22 2 Par. XXIV, 26 nar scribitur (vitio
, NliT^rN irf^N et eandem coutractionem in y^tji; ia qua
,

manifesto ). nemo haerebit, qui memor sitj ifT' pro "'ri^ ''iT'' ortum ,

esse ex ^il^ni ut iln'^ ex 1f^% 1~'^ , mfl"') Jehii 1) rex


MHT' contr. ex irnii quem Jehova in vitam
(fort.
,

Israelitarum prius imperante Joramo regii exercitns dux,


revocavit, cf. na^^a pro fTiai» ) n. pr. virorum 1) 1 Par. ,

VIII, 16. 2) XI, 45. " dein ab Elisa propheta ad imperium vocatus quod exstir-

,

pata Ahabi dyna^tia per 28 annos (884 56) tenuit, vir


]jn r i. q. jSniiT^ q. v. Hac fonna contractiorc idololatriae admodum infestus, sed atrocis ingenii. 1 Reg.
appellanlur i) duo tribuiii militum Davidis 1 Paraiip. XIX, 16. 2 Reg. IX. X. 2 Par. XXII, 7 sqq. LXX.
XII, 4. 12. 2) filins Josiae regis iPar. III, i5. 3) pon- 'lov , cod. Alex. 'hjov , Joseph. 'Ii^ovg, 2) propiieta
tifex ibid. V, 35. 4) 2 Reg. XXV, 23. Jcr. XL, 8. tempore Baesae in Samariae regno dcgens l Reg. XVI, l.
5) 1 Par. III, 24. 6) Esr. VIII, 12. - 2 Par. XIX, 2. XX, 34, aliorum 3) 1 Par. II, 38.
4) ibid. IV, 35. 5) ibid. XII, 3.
J' 1" i. q. yT^iir; q. V. Plaec forma contractior
de alio quodam viro Neh. III, G. XII, 10. yiffl''^ (contr. ex S-lffl-n^ = SlizSiM^ v. ttnii;'.) forma
Contractior in sequiore Hebraismo iisitata pro antiquiore
r^:"!' V. rsrMv yviirr^» quae habetur 1) de Josua iinperatore Neh. ^'^III,
D''J?^T' V. d^p^ifTi. Haec forma contractior de alio 17 ; de eiusdem nomiijls summo sacerdote Esr. II, 2.
2)
quoque viro Neh. XII, 10. III, 2. Neh. VII,
7. 3g. XII, 1. 10. 26. Idem tiomeu
contractins gerunt alii viri iu libris post exiliuin scriptis
J^^T^V i. q. ii^''i!T' q. v. hacc forraa etiam de alio commemorati 3) 1 Par. XXTV, 11. 4) tres Levitae
viro NeliTXI, 5. "
2 Par. XXXT, i5. Esr. II, 10. VIII, 33.Neh. VII, 43.
'

'33 r cuius gloria est Jehova cf. Diocles Hera- VIII, 7. IX, 4. 5. X, 10. XII, 8. 24. 5) Neh. IIT, 19

cles Theocles QioxvdTjg


(

QovxvdtS-^g) nxor Amrami,


,

cf. VII, 11. Esr. II, 6. —


Est ctiam nomcn urbis a
,

mater Mosis Ex. VI, 20. Num. XXVI, Sg.


, ,

tribu Judac habitatae Neh. XI 26. Ex hac forma ,



ortum est nomen graectim 'Ljaovg quod LXX. pouimt et ,

("j I V. ]n:iT'. Alii hoc tantum contractius no- pro yi\ri!T) et pro3»liL""'. et quod pioximis ante Christum
nien gcrunt 1) 1 Par! II, 32. 2) Jer. XL, 8. 3) Esr. sccuiis apud Judaeos satis frequens erat (Jesus Siracida,
R. )'7r, nn;, Dii 583 v^-:
fiv

Jcsns suinmns sacerdos ,


postea Jason dictus al.). In pag. 567. Et qucmadmodum cuin llttera illa gutlurali cx-
N. T. servatoris nomen 'Itjaovg syriace scribitur \jQjaj, stabant trcs radices Cin , fizrt, riKtt ( «r^j, ita cliara

cum liac dcbili : UV , 0^3"", I^a"'. A DT" suiit Ci"' dies,


B-^ja^ baluea calida , chald. Cn'' interdiu ; a DO"" (q. v.
Ifj^"! rad. inusit. Arab. (jotfi» (vic. (_~^5> .
,
jS>,
^ est syr. I^^j , ) ^^ | , chald. 4*72721 dies ; a rta; cst

iX^ » ) calca^nt, conculcavit, ut pedibus teiram. InJe d-'J2'' cstr. "»721 dies, it. ^a^ = D'", tv, unde n. pr.
bN172i. Similis potcstatis sunt p'' et n;-", v. Caloris
^TV^_ Jcs. XV, XLVIII 34, alibi
4. Jer. , Tt:iT.l
1:11.

diurni viin Iiabcnt arab, ^x, et gr. iuivu).


(Miltl) tiim ubi nestlocale, ut Num. XXI, 23 , tiim
iibi iiiereparagoglcum est n. pr. oppidi in finibus Moabi- ,
U 1''
c. siiil'. ''izv, '7(7: V pl. D'"72"' (v. iiilia) m. (laro
tarum descrtum versus siti (Num. XXI, 23. Dcut. II, fem. ut J^ait: Di'' Eccl. 'VII, i4,' alibi 3iC2 Dr Ksth.
32 ), Rubenitis dein Levitis concessi (Jos. XIII, l8.
,
VIII, 17; ^Trj-^ nv Jer. XVII, 18, nisi h. I. W"! est
XXI, 36. 1 Par. VI, 63), .sed Jesaiae tciupore a Moa- genifivus; Ezech. VII, 10 mj<3 r;:— Di'!n TilTi, cf. :

bitis babitati (Jes.XTV, 4. Jer. XLVIII, 2i 34). Eusebius .


lat. dies pulchra , suprema Horat.
( V. 'Itoau ) illud ponit iiiter Medeba ct ^tj^oTg i. e.
Diboii pro quo Hicron. posuit Dcblataim
, utrumque : 1) dies , a calore dinrno dictus. (Chald. Sam. id.

ferri potest (v. inappam iiostiam geogr. ad Jes. XV).


Cod. Sam. utroque illo PentateucLi loco legit n:in^ pro
S\T. iiOQj , arab. (.j-J id. Actliiop. P^f^I hodie , sed
dics vulgo appcllatur )• Dicitur tum de die 0/VT '.

iiaturali ab ortu usque ad occasiim solis opp. iiocti Gen.


,

I, i4. 16. VII, 4. 12. VIII, 22. XXXI, 39, tum de


\^\ rad. in verbo inusitata ,
quae clati, lumidi
die civili 24 horarum, qui noctem iucludit Gen. VII, 24.
significationem Labuisse videtur, vic. nr;, ^["^i. Arab. L, 3 al. (Kiiuchi viNr: ^s caujn nrn ^72t kN-in d^s^^d
:

i^b''-!!! CT":^ 'rbl3 D^T^i^SI nab. Syri pro die naturali fre-
jf-/' prominens arenariim cumulus. Inde
quentant jiQiajl ,
pro die civili t^Q* , unde Gcn. I, 5:
l"n" adj. iumidus, inde svpcrbvs, arrogans. Jt^Cha^.
ct talmud. id. "irr^nN superbivit,
, quod etiam in cod. IfS. jocjio ^Aifli I0010 ... ilQifljl licjiaj-bi ]ot.!^ IjXJ

Nasaraeo deprehenditur, nTT'^;'', tCfr^li superbia). Prov.


fM JcQj cf. Kirsch. praef. ad Pent. syr. p. 4). lob. III, 6 ;

XXI, 24: ^nv yb -i-r:; nr. Hab. ll,"5. LXX. ulul,d)v.


ne gaudeat (ista iiox) in diebvs anni. THN UV uno die Gen.
Vulg. arrogans. Tirg. Hab. T"!^^ , Prov. IT^in audax.
XXVII, 45. XXXIII, i3. Num. XI^ 19, eodem die
Syr. Hab. MJjio id. Abuhvalides Arabum usum arces- Jes. IX, i3; i^iin Dr!^ D2:y2 eo ipso die (v. Di:y). Gen.
sens ->>-; exponit: (lXPj JJdLJ! ^ (jJiU^H „_^:S-JLJI j^ X^ III, 1 Di'r; DhS <juum calcsccret dics tcmpore meri-
: ,

diano do quo ctiam dicitur Drr; ^ia: Prov. IV, 18 (cf.


,

j^\i ^ 13! ^\ J^ j^\ ^_.«Jt JasL' ij^Ls^ JjftiU! p3}. Gcn. XXIX, 7: bina DV!^ •iiy. Cant. II, 17:

^o\.*Xl\, X=>-L.;yJJi LjJl ...^^» LJl ^Okij hic est litigosvs tr:^ tt^ic;, cf. Dr a"]? Prov. ^ II, 9. n^TiJri DT" die»
sabbati Exod. XX, 8, D"'l!:" Dr dies expiationis Lev.
pcrlinnx
Jinitiina
s.

cst
pcrscverans
nrabicae. ,ij
in iniguitale.
Conj. X
Atqve hacc
perseveravit aliqvis,
voar
XXIII, 28, Tv^-\r> Dr Num.' XXIX, i. TmTn DV —
r^cnaai Jcs. XXII,'5, Dp: or ibid. XXXIV,'8,' oi''
nimirum in litigando , vnde ..jj lis et persevcraiitia (in ea).
nn3iRi n';!: XXXVII, 3? Prov. XXVII, 1 ne — :

gloriare dc die crastino, nescis eiiim UV l'r'~!^72 (fuid pari-


Oiuiiiuo pertinaciae signiliratio in verbo arabico a tumore
iurus sit dies hodicrnus. Spec. a) de luce diei (cf. —
et arrogantia profecta esse vidctur. Ad Abuhvalidis glos- Gen. I, 5) Zach. XIV, 7: Di' si> • • • • nttN Dr !!;-•;

sam Kam. 696: ^lb';^ Ji!:'] critque olim dies ncque .... quo neque dics erit
cf. p. ..t^a*.! lAis. .... _l.^\JL]l ^^1
noor. Eodcm Di"> <T''1723 ohscura-
pertinet lob. III, 5 :

lioncs dici i. e. lumiiiis diuriii. b) diei spatium iier


diurnvm i. q. Dr T\~~
, (Num. XI, 3l). Dtuf. I. 2.
,


3T' n. pr. filii Lssachari Gen. Xi.VI, l3 , fortassc AdV. absol. Di"" i. q. Z.11T interdiu Ps. LXXXVIII, 2.
vitiose scriptum pro 3iu;-> Num. XXVI, 24. 1 Par. VII,
1 Keri. Geminate: oi^ DT" (arab, Le»j Lo»j) singulis diebus
quotidie Gen. XXXIX, 10. Exod. XVI, 5. Jes.
2^V V. rad. 32"".
LVIII, 2. Ps. LXVIII, 20. Prov. VIII, 3o. 34, in
genit. Di"" Di"' "''n; vota quotidiana Ps. LXI, 9 Dir Di'" ;

Esth. III, 4 id.' (pluuius DTi Di-^-Jas II, 11); Di'2 Di"'
^j" rad. iuusit. quae caloris potestatem liaLuissc id. (pr. Tag an Tag) 1 Par'. XII, 22! 2 Par. XXX,' 21.
videtur, cf. vicinas radd. tizT , Dirij Dn' (p. 488. 48^), Neh. VIII, j8 (cf. iT^i-^a Di"' i2'i v. la^i no. 2); Di"<b
i^j*^ ) n sensim pauliatimque iii ( !i et 1 "^ emoUito , v. Di-^z 2 Par. XXIV, ii , sed Di''^ 'Di'» i¥am. XVIII, 10
E c e e 2
R. nS-^ 584 a'i"i

est: ut quotidie. — DV bN dva de die ad diem lat. > XII, 17. 2 Reg. VI, 26. (T) eo iemporc (des Tages)
diem ex die , diem de die Num. XXX, ]5. i Paral. 1 Sam. I, 4 (i. e. die stato cf. Comm.' 3). XIV, 1.
XVI, 23. 2 Reg. IV, 8. lob. I, 6 (ubi male leddunt die quodam,
Addito genitivo personae dies alicidus esta) dies fcstus,
aliquando i. e. Lyo«j neglecta articuli potestate).
soZ^ints alicuius ( i/|Hfp« Tfvoj Diog. Laert. 4, 4i), maxime
nalalis. ( Cic. Att. i3, 42 : diem meum scis esse III Noii. a) eo die quo , ut Gen. II, 17:
b) Dii3 sq. infinit.
Jan. cf. 9, 5). lob. III, i (cf, 3), sed nou I, 4. — Hos. Tl^aN Di^a eo die quo comedcs. III, 5. Lev. VII, 36. XIII,
VII, 5: ^lDSb?: Di'' dies regis nosiri, sc. natalis , vel is l4. Jos. IX, 12. /S) eo iemporc quo i. e. quum , nuUa diei
quo rox factus (ut Targ. interpretatur). II, i5: ''53"'
est habita ratione , ubi etiam sinipl. 2 sq. inf. Gen. II, 4:
D^V?^!n fesia idolorum. Sic etiam sq. genit. loci Jtlos. IIj Dinui"!yiN Di^lPN '^ niW tVS qmim Jchova Deus fecisset
2: ^kNSnT"; Di^ dics lesrcclis i. e. quo populus congregabi- ierrani ct coclum , cf. ibid. DN^^zrja. Exod. X, 28.
tur ad lesreelem. 1 Reg. II, 8. Jes. XI, 16. Thren. III, '57 it. posiquam ,

b) in malam partem dics fatalis , supremus alicuius 2 Sam. XXI, 12, quando Ex. XXXII, 34. Sq. praet.
(cf. lat. dioui obire dieni suum obire , pro diem supre-
, pro nu;N Di^a Lev. VII, 35. 2 Sam. XXII, 1.
mum obire). Obad. 12: T^nN Dr diesia.i.a\{sfratrisud.
c) Di'a opp. !^b">V3 Gen. XXXI, 4o.
«) inierdiu,
lob. XVIII, 20: e.rilium eius (iav) stupcnt posteri. Ps.
XXXVII, i3.CXXXVII, 7. Jer. L, 27. De die mor- Jer. XXXVI, VIII, i€.'' '/¥) ^oc ipso die i. e.
3o. feccl.
statim Prov. XII, 16. Neh. III, 34. y) eo dic, illo dic
tis 1 Sam. XXVI, 10. Ezech. XXI, 3o. (Arab. ^_^_
(eines Tages. Targ. '3"'':7 traiia ) lud. XIII, jo. De
de die malo infortuniis insignito, *Lj"<(1 ,6 dominus die- formula Nin" Di-^a vide p. 369 A.
rum multis calamitatibus vexatus).
i. e. Eodein pcrtinet
d) Di'3 (cum 3
part. temporis) hoc dic, hoc icmporc
)y^J2 tiV Jes. IX, 3 dies Blidiani i. e. dies magnae cladis
i. Reg. I| 3i. Jes. LVIII, 4. Saepius refer-
e. nunc. l
a Midianitis acceptae. (Siniiliter Arabes ct Romani
tur ad actionem quandam instantem et est antea, prius.
|.j.j et dics de diebus magnarum pugnarnm frequcntant,
Gcn. XXV, 3i ib '^n^bs-riN Di'S IT^S"^ vcnde mihi
:

ut yXi pugna Bedrensis


^yi Cor. 3, 119,. it. dies ( LXX.
,
prius primogenituram tuam. 33. l Sam. II, 16
AlJiensis, Cannensis v. ScliuUens. ad lob. III, 4 p. 54 ,
nQaTov\ i^Reg. XXII, 5. Diffcrt
et ComuiQnt. nostrum ad Jcs. ]. c).
e) riTn Di^S) quod ubique est
sicut hoc die , sicut :
c) rriil^ ai'' dics Jchovae i. e. dics iudicii a
hoc tcmpore , ut uunc se habent res
formula, qua prae-
Jova in malos exercendi Jes. II, 12. XIII 6. 9. ,
,

sentom rerum statum digito quasi monstrat loquens Gen.


Ezech. XIII, 5. Joel I, i5. II, 1. 11. IV, i4. Am.
L, 20 (LXX. log ai]fiiQov). Dcut. II, 3o. IV, 20. 38.
V, 18. 20. Obad. i5. Zeph. I, 7. i4. Mal. III, 23.
VIII, iS. XXIX, 28 (LXX. log iv Ttj ijfitQa ruvrrjy.
Cf. Apoc. Xill, 6. XVI, i4, gr. ijj.uQu lou Kvqiov
1 Sam. XXII, 8. i3. 1 Reg. III, 6. VIII, 24. 61 (LXX.
1 Thess. V, 2. 2 Petr. III, 10 ct arab. ^^lic MQ ij fjfiiQu avrTj). 2 Par. VI, i5. Jer. XI, 5 (cui loco
1^^ ^j.j
dies magnus de die resurrectionis iuserta videtur liaec fornuila post vaticinium illud imple-
Cor. 2, 45. 39, 71.
83, 5. Plur. dies Dei i. e. iudicia diviua loh. XXIV, 1.
tum). XXV, XXXII, 20. XLIV, 6. 23. Dau. IX,
18.

tcmpus (ut '^fi^pa, dies). lud. XVIII, 3o 7. i5 (LXX.


xad^wg ij ij/.ii'Qa avrr]), Idem valet Di-irtS
2) iv Deut. VI, 24. Jer. XLIV , 22. Esr. IX, 7. iBJ
:
n-tp_
yy^^ niiij Di"' usque ad tcmpus dcportationis (quanquam
Neh. IX, 10, seinel illo iempore iunc (ubi 3 est tem-
: ,
h. 1. etiani rftVs ferri potest). Di^ "<3Sb Jes. XLVIII, 7:
Dr"UlL; antc tempus (sc. vaticinii inipleti) ea non
poris particula). Geu. XXIX, 11.
Nb"!
audivisti. lob. XV, 32 : iai^ J<b3 ante iempus suum i. e. f) Di»a ab eo iempore quo Ex. X, 6. Deut. IX, 24.
antc suetum vitae terminum. XXX, 25 : dt» n'lip cuius DiT7~b3 a) singulis diebus quotidie Ps. XLII,
g) ,
tempus durum calamitosum , cst. Vide formulas Di'n 4. 11. XLIV,'23. LVI, 2. 3. 6. LXXI, 8. i5. 24.
Di-^a, tV2 sub litteris a. b. d. e. f. g. LXXIII, i4 (parall. Di"iP2b quovismane). LXXIV, 22.
Cum articulo et praepositionibus : a) Di'n «) hoc LXXXVI, 3. LXXXVIIiriS. LXXXIX , 17. (LXX.
aliquoties y.ad-' ixuarrjv iifUQUv). /3) toto die Jes. LXII,
die hodic (arab. hodie dies hodiernus) cf.
, j._j.Jl
, ^_j.lS!
6 (parall. (ibibM-bs). Ps. XXXII, 3. XXXV, 28.
dc Lac aiticuli potcstate p. 36o A. Gen. IV, i4. XXI, XXXVII, 2(;.' XXXVIII, 7. i3. LXX. oXrjv zijv iji.U-
26. XXIV, 12. 42. 32. XXXI, 43. 48. XL, 7. XXX, Quv. y) omni icmpore perpciuo .(a/lczeil immcrdar),
,
,

XLI, 9. Ex. V, i4. Lev. IX, 4 X, 19. Deut. XXVII, tiunquam non. Ps. LII, 3: Di'^;-b3 bx TSri gratia Dei
10. XXVIII, 1. i3. i5 cet. Jes. X, 32. XXXVllI, '.9." nunquam non exserit se. Prov. XXI, 26 n^ixnl^ DVf1-b3 :

lob. XXIII, 2. Ps. II, 7. Prov. VII, i4 al. Di',mj' ^JNn pcrpeiuo cupidine flagrat impius. XXIII 17. Jes. ,

usquc ad bodicrnum diem Gen. XIX, 37. 38. XXXVJ XXVllI 24: num
perpeiuo arai arator? , 5: LXV
,

2©. Plcnius dictum est: r^T, UV'n 1 Sam. XVII, 10. &i''!l-b3 n"tiji tSN ignis pcrpciuo jiagrans. Gen. VI, 5.
XXIV, 1 ntn Qvz et iiTnDii^i iJ> ( v. p. 4o4 B). Deut. XXXlII, 12. Saepius additur Trn Jes. LI, i3.
— 1 , , i-,y

fi) inierdiu i. q. U12V opp." rtb";V!l Neh. IV, 16. IIos. LII, 5. Ps. LXXII, i5. In candcm scntcntiam in ora-
W, &, — y) hoc iemporc, nunc ']')cul. I, 39. 1 Sam. tioiie pedestri frequenlant etiain Di^^^n-ba q. v. , idem-
R. Qi'» 585 DV
qne Valct BV-VD2 omni tciii|)ore Ps. VII, 12. LXXXVIII, Neh. XII, 26. 4? atque ad hanc analogiam DT^uibB "'»''3
,

doniinantibus Philistaeis lud. XV, 20. ( Iii iiumis Arabum


lo. CXLV, 2 , sjT. ^sj.li»iiii.

Diial. a^;:i"' biduum Ex. XVI, ag. XXI, 21. Nuni.


.("ij '^5^111 [.bl ^ regnante rcge N, N. v. Fraehn recens.

IX, 22. XI, Vg. llos. VI, 2; '(^'^jn ci»2 Dva^a /)04<
niinim. I, p. 226. 236, etiani |,IjLj p. 646). — Jes.

biduuin die lerlio i. e. deinccps postliac cf. Luc. XIII,


,
XXXIX, 6: ^'NZ Q^"":^ ecce vcnicnl tcmpora , qui-
"i nm
32. 33. Joh. II, 19. 20. bus cet. formula frcqiicns in \aticiiiiis niaximc minaci- ,

tanquam a sing. niore clialdaeo bus. Jcr. VII, 32. IX, 24. XVI, i4. XIX, 6, XXIII,
Pliir. D'''^^ ( D"<),
]vi-< Dan. XII,' i3 , cstr. 1737, raro et poet. ni^j"; Dcut. 5, 7. XXX,
3. XXXI, 27. 3i. 38. XXXIII ,' i>.
XLVIII, 12. XLIX, 2. LI, 47. 52 cf. Jes. VII, 17.
XXXII, 7. Ps. XC, i5, ut aram. rai"i , l^ioa., Sq. geilit. tcmpus ialicui constitutnm. Gcn. XXIX, 21 :

A^sTlTTi quaui formam habct eliam Cod. hebraeo-samar. ^?:^' INba complclum est tempus mihi constilulum (cf. 18).
Deut. XXXII, 7 ( n53r lege m^V )
— Saepe a) spec. est tcmpus vilac, f7:''2 N3 aetate pro-
vectus Gcn. XXIV, 1. Jos. Xill i^ cf. 'Luc. 1,7:
1) tlics, sr:; niiirp Oeu. VIII, 10.
ut b^B^ n?2'i; ,
,

TiQo/jiiJtiy.wg iv jaig ijii^uig, Qvz'' nT^ grandacvus lob.


12. XXX, 36. Lev. VIII, 33. 35 et sexcenties. D''a''
-^nriN alujuoi dics i. e. aliquamdin Gen. XXVII, 44.
XV, 10 , opp. ^'J:"' nlCp cuius vita brevis est XIV, 1.
• =s p^iJ^sri-bs Jier omne tempus vitae Geu. XLIII, 9. XLIV,
Idem valet ctiain D"'?:'' absol. positnm (cf. arab. Ubi 32. Sq. gcuit. BIjN ':'^ lempus vitae huniaiiae lob. X,
5 , B'' dies vitae meVie VII, 6 , ']"?:^a indc a dicbus tiiis
aliquotdies, aliquamdiii, sjr. (iioaj ?&i:s post aliquod
i. e. ex quo vivis 1 Sam. XXV; 28."lob. XXXVIII, 12.
tempus Baihcbr.
, p. 391. 4i8) Neh. I, 4. Dan. VIII,
(Ephr, SjT. Opp. gr. II, p. 3^6 p' cliDO. ^lo umSJ)
27. Gen. XL, 4:
:

n7:u;3:2 DV:'' ^T;'! el erant aliijuonidiu


in custodia. Vulg.-aliquantuhim teiiiporis. i Reg. X\"II, Axjj. in tota vita mea neminem coiviciatus sum ) : l''";"'^
i5. ct:'':: aliquamdiu post lud. XI, 4. XIV, 8. XV, 1,
in tota vita sna' 1 Reg. I. 6, DS''':"'^ in dlebus vestris,
arz^ yp: i'd. Gen. IV, 3. 1 Rcg. XVU, 7 '>
ypb Xch. ,
dum vivitis Jer. XVI, 9 , 13"'^; dies vitae nostrae 1 Par.
XIU, 6"('plus est ^='7 ='::; Vp;: Jer. XIII, 6). Quale fere
tempoiis spatium significetur quippe qnod mensis spa- ,
XXIX, i5, T-J^vrj^^sn diu vixit v. rj-iN (»-«U c>J'Jj
tium excedere nunquaiii ad anni spatium accedere possit,
, longae erant dics eius , grandaevus factus est , Masudi ap.
ex his potissimum exemplis apparcbit. Gen. XXIV, 55: ScbuIt.imp.Joct.p. i58). Poct. lob.XXXII, 7: n^-i^: Sinj
maneat nobiscum puella iTCi» iN a"''D'' aliijuot dies si forle sencctus loqiiatur, senes loquantur. Translate ad rcs inani-
sit decas (v. niOi' et supra p. 34), quo loco indellnita matas Gen. VIII, 22: 'VnNn ^;:^,— bs q. d. quamdiu lerra livet,
locutio D''":'' Jnagis defiiiitnr adiecto forlassc decem, : existct. —
b) a'';;^' saepe iii accus. pleonastice postponi-
Jes. LX\', 20; C;:; :^," infans pancorum dierfhn. Paullo tur vocabulis tcmpiis ccrtiiiu desiguantibiis ut D'?:" D'n:'ci ,

maius spatium intelllgitur Niim. IX, 22 i.x ^"vn iN D';?:i^' : lat. dicas biennium temporis , nostr. zwei Jahre Zeitj
:

S'*:^ per biduum out itiensem aut maius quoddam icmporis zwei Jahre lang , ut simili pleonasmo dicimus: zwei Tha-
spatiuni. 1 Sam. XXIX, 3 mecum Juil ~\ iN D"3^' f"T : ler Geld (cf. Lgb. p. 667) Gen. XLI, 1. 2 Sam. XIII,
CjUJ iam multos dies aut potius plures annos. 23. XIV^ 28. Jer. XXVIII, 3. 11, ^'!o; D^saij; M\2;b-J
ti-es hebdoniadcs Dan. X, 2. 3, D^y Wi~ eincn Monat
2) tempus , nullo singulorum dierum respectu liabito.
(Arab. jjUas» [.kj tenipus uiessis Cor. 6, i42. Schoi. ap. laug Ccn. XXIX, i4. Niim. XI, 2o'.'2i D-r:; --^; id. ,'

Deut. XXI, i3. 2 Reg. XV, i3. Eodem modo Aiabes


Lette ad Caab. 96) i Reg. II, 11 T!l ^\iz -IVTN t"'a;~ :

nria ^'ya-iN :x';b''. b;-. 1 Sam. XX\"II, \ 1 Gen.' XLVU,


addnnt ,.,U; , ut .Ia-. per mensis spatium CalJenb. j^

.

dolloqu. idiom. vulg. arab. II, 6. 1 7 ct saepius Aethiopes


8 :TJ"":! ':"ij '":'' tempus annorum vitae tuae, DV:'2
anr; illis diebus i. e.tempore Ex. II, 11. 23. Jos.
illo genitivum f/=>TOA: v. c. VxAA,'. 0<?=>'t': <^T
XSf, 6. 1. XIX, 1.
lud. XVIII, 1 Sam. XX\aiI, 1. OA : duo anni dierum , Ascensio Jesaiae ed. Laurence I,
2 Reg. X, 32. XV, 37. XX, 1. Jer. III, 16. 18. V, 18.
11, duo menses dierum XI, 7, syr. lAiDQ_jj (A_. i . . m
XXXI, 29. XXXIII, i5. 16. L, 4. 20. Dan. X, 2.
Joel III, 2 al. D^^n^n^is omni tempore , perpetno vide Agrell. suppl. synt. syr. p. 170, adde Asscm. Act. M.
( )]U(i.xa 71UVTU II.
9^', 093. , i33 et saepc) Deut. I\^, 4o.(.1
II, 348. Atque ita hanc formulam iiiterpretatur ctiam
V. sG. \'I, 24. XI, 1. XII, i. XIV, 23 etsaepe iu hoc Kimchius abi! >3Tn , D''!:^"^ Ct:^j;
: addens niensem , ,

libro. Jer. XXXI. 36. XXXII, 39. XXXIII, 18. XXXV, anuuiuve non absojvi nisi integiis dicbus exactis non , ,

19. 1 Sam. I, 28. II, 32. 35. XVIII, 29. XXIII, i4. parte diei non bene neque usquam illa appositio pleni
: ,

lob. I, 5. D''n»n •'"13'7 gesta diemm s. temporis , i. e. temporis vim sibi adiunctam habet. Ex veteribus inter-
annales, v. *i2^7 no. 2,'a. DniaN •'?:^3 tenipore Abrahami pretibus Clialdaeus et S^ius saepe rctinucrunt liebrais-
Gen. XXVI, 1. i5. 18, maxime de regibus et princi- nium, ubique autcm retinuit Alex. vertens 6lo irtj r^fifouv,
pibus, blN',:J 'M''^ regnante Saulo 1 Sam. XVII, 12 la-^a ,
/Uiva l/LUQiov cct. (cf. Juditb HI, 10: jifjvu 7;iii:QIjv), semel
T^i reguante Davide 2 Sam. XXI , 1 , n'3VliJ ''ly^Z
adeo Vulg. ( Num. XI, 20): mensis dierum, Saad. Gen.
X Reg. X, 21, £-!i;i;ns ';:^r Esth. I, 1, rT":^:^»^'^ XLI, 1 : ^y^j^ O^t' CT* ' ^*^^ plerumque appositionem
R. dT» 586 tv — 0^»"^

illam omittit. Ab recentioribus in eo passim peccatum esse QT' chald. i. q. hebr. dics Esr. VI, i5. Di^^a D")^
idoo, quod iungere vellciit: d'^»^ ^^^^VJ licbdomades quotidie ^^I, 9. Emphat. NTai"» Dan. VI, 11.
dierum Ca*' a^nruj duo aimi (q. d. annuli) dieruni
,
et ,
Plnr. duplicem habet forn^am a) ^'•ii"' cstr. "'12^' :

propriam signiQcationem verbl nrd inde eflici posse puta- enipliat. N^TiV Dan. II, 28. V, 1 1 VI, 8. i3. VII, 9 "et .

rent: nam in lingua Hebraea bV2'^ non genltivus est sed , ita semper in Targg. b) cstr. n^^V more S^Tornm et
accusativus, quanquam secus est apud Syros et Aethiopcs. Samaritanorum Esr. IV, 19. Malo addunt c) "i):^ laudato
Denique D''»^ est loco Esr. IV, 7 nam hoc comma hebraeum est. Atque
,

hic pluralis ,
pariter atque hebraeum D"'73"' , saepe tempu-s
3) certum quoddam temporis spatium : annus , ut significat. Dan. IV, 3i : N572i'' nipb sub jinem illins tcm-
aram. v^r^ ]1S et tempus siguificat et annum (cf. aeth.
poris, exacto lemporc ( septem annorum coll. i3. 22),
illo
,
rjinN rji^a tempore patris tui 33an. V, 1 1 , nuby n73i"' ]72
txa.^Ti\ iempora et anni, Ludolf. p. 4^4) atque multa ab antiquo inde tempore Esr. IV, i5, impr. tcmpus vilae,
Tcc. tempus pondus ,
, mensuram designantia ad certa N''72i"' TfTiS provectus aetate Daii. VII, 22.
qnaedam tempora pondera , mensuras transferuntur, cf.
3-o .
,

.
G a ;
D53V (a Di'' addita tcrminatione adverbiorum D—
iiAfls. spatium temporis et amius , (..jp- tempus , spec. cf. diu , inlerdiu a. dics) adv. interdiu, opp. llb^b. Exod.
XIII, 21. 22. XL, 38. lob. V, i4. XXIV';'i6- Ps-
semestre, ct vide plnra ad li1^3. Certissima hulus signi- XLII, 9. XCI, 5. Jes. IV, 5. 6. XXI, 8. LX, ig. Ea.
ficationis ( de qua dubitare noii debebat Vaterus ad Gen. XII, 3 sqq. et saejie. nb''^! DUi'' intordiu et noctu i. e.
XXIV, 55) exempla sunt: l Sam. XXVII, 7 eratque nu- :
perpetuo sine intermissione ( lat. diem noctemque
, dies ,

merus clierum, guos Davides habilabat in agro Philistacorum, noctesque) Ps. I, 2. XXXII, 4. Jes. LX, 11. Jer. VIII,
^'UJin ilS^S^IN"! hV^^ annus et quattuor menscs. {Syv. yr^ 23. XVI, i3. XXXIII, 25, it. D73i''i nb''; Deut. XXVIII,
66. Jes. XXXIV, 10. Jer. XIV, 'i7.''"Semel est: den
^>i'i.j ].l&27|o ^fliOj quod omisso v«^^ bene trans- (ganzen) Tag iiber toto die i. q. Di»lT~b3 Ps. XIU,
,

tulit Arabs : ,j..i;i iCj!.jj!, Xji**). Lev. XXV


29: eritque ,
3: (quamdiu erit ) D7ii'' "'iaba jiJ"' mocror in animo meo
redemtio T137373 n:\p Qh~ny donec complelus esi annus lolo dic? Paullo dinicilius esV Ez. XXX, 16: •'-|22(b) Clb'1

pvst cmtionem , inVN^ JT^lnn CU"' /7i?f- anni spalium hcita D/ii'' ct IMcmphis tiadita orit hoslibus diulurnis ,
porpotuO
et sino intormissiono urgentibus. D73i^, quod in geni-
ei-itredemlio. XVII, 10 dabo iibi dcccm siclos
lud. :

tlvo positum est ( ut Din D1 ) flagitanto contextu.perpetui-


argenti D''?^!'^. Vulg. per aunos singulos. Chald. pitb
tatis vim babet, idem est quod Di^^^bsa iolo die,
sive
\ny ad anni tempus. ( LXX. Sjt. Arabs male quotidie). :

ioto tempore ( quod est a) den Tag iiber


cf. lat. diu
Pro !i:td 3» D'»"' Jes. XXXII, lo comm. i dictum ,

b) eino Zeit lang lange Zeit) sive quod brevius dictum


,
est fliia b? TiVli. D'J:'J1 n2T sacriCcium anniversarium
1 Sam. II, ig. !i73'72'' D''!^'^: nosfr. von .Fahr zu Jahr,
est pro pleniore nb^^bl D73i''. Non bone alii hoslcs diurnos
eos esse volunt, qui aperte non noctu furum instar
quotannis Exod. XlII, 10 et obscrvabis hoc insiilntvm :
,

veniant. ^A^^inerus hostes diurni, quolidiani, quasi vero


n7a''?0"' D"'"J'7: miiab temporc suo quotannis.
:

( Saad. bene
liaec synonyma sint. Cum 2 praof. ^ii''^ (cf. ^33
S^ J,t J^ 1.a) lud. XI, 4o. XXI, 19. 1 Sam. I, 3 (cf.
Neh. IX, 19. (Chald. DiJ,'^ id. Sjr. liQ^*| dies, et

Vers. 7). II, ig.


f1il!;5 !i;\C Etiam pro phir. anni — liQia*S interdiu,
ponitur adiecto nunierah (ut 'Q-^lz phir. Gesickler). 2 Par.
XXI, ig: D^jrp ^''^'b Yi-T; na^ nsS sub Jincm anni CB'; m. pl. un. liyon. Gen. 24: hit XXXVI,
Ana est , quiinvcnit D73^ in deserto, quiim pascerclur asinbs
secundi ( cf. Coram. l5: OVZ"^ hs Wll''). Vulg. duorum
palris sui. BeiieHioron. aquae calidae, est cnim a rad. DT^,
annornm expletus est circulus. Dubiae tamen interpre-
tationis ost Amos IV, 4 : {affcrte) D^^nniB»?: D"'):"' nicbirb tiW' (v. supra) ct respondet syr. et arab. *-<5*, i ^n i Vl ji
libi Kimchius aliique terlio quovis anno decimas vcstras thermae, quae ipsae in regionibus ab oriente maris mortui
(coll. Dout. XXVI, 12), rcctius Abcn Esra Rosenra. , sitis proptor naturam loci frequentes sunt (v. JJUJb).
al. terlio quovis die quod quidem acerbe et ironico Quod nioronjinus notat nonnulli pulant , aquas calidas
dictum est. — ,

E vetoribus interpietibus anni significa- iuxla linguae Punicae viciniam


:

quac hcbraeac cimlcrmina ,

tionem saepe exprcsserunt Vulg. ot Saadias (nunquam cst, Jioc vocabulo signijicdri id fortasso ab Angustino ,

LXX), Syr. et Chaklaeus plorumque dederunt l^y , vr^? accepit, nisi forte Punicam linguam cuni S^iiaca confudit,
in qua Hamim ut vidimus thermas dosignat. Syr.
quod et tempus et annum significat e recentioribus rtcte ;
, ,

eam vindicarunt Bochartns, Hieroz. II, p. 5o5 et (jusset. |a^. — Duac aliae explicandi rationes apud vetere»
h.v. , agnovit eam etiam, sed male cxplicavit ( ita iit 0''7q"' obviac illi longe inforiores sunt. Ver». Una est Onkelosi,
per elHpsin sit altera pars formularum intograrum ntipn Sam., qiiibns D"'?:;'' est i. q. D''73''N gigantes alteraSaadiae, ;

^'''a^ri et D'';^^ Cniuj ,


quarnm prior annum rton sij^niiicat, ^Kirachii nHorunn|ne Rabbinorum qui mulos intolligunt ,

posterior non ita copulanda est, v. supra) J. D. Michaelis conioctura parum dextera ex contextu exsciili^tos.
in suppl. V. Dv.
587 ]V — iT

j l"
{]1') rad. iniisitnta, qiiae caloris, mde Jerienili, ftt^vaxofccti tQcoTi. Vnlg. cclla vinaria. Al. vincam intel-
aesiuandi potestatcm habuissc videtur, vic. radd. dr , t^^, ligunt, hoc contextu. Translate dicitur de aiiinii
frigidc

T:f2^ (v. ad Ci') n pro m ost etiam in arab. cxarduit iiidolc , ut vinum vencnalum Deut. XXXII, 33 de popuH
ira , et gr. lairco
:

cakfacio , fovco.
,.y=>j

(Non audicndus cst


iiulolc dcgcncrata. Jes. I, 22. 2) meton. cra/mla. —
licbr. Fonncnlehre p. 118,
Gcn. IX, 24: ij-^va Vi;"!. 1 Sam. I, l4: TJI-^i-nN ''l''Ort
Maurcrus , qiii Luic rad.
^.,^j,,p eilormi vinum tiium (Gell.) XXV, ZJ'.
levitatis vim tribuendum cssc suspicatur, coH. ]1N). Indc
dcrivauda sunt • * «
Peregi-iiuim est
Tl"^ m. luium, coenum
scd pr. \e\Jccccs (utVulg. ,

P.s. XL, 3) vcl bilunicn, quod utruraque ab aestuando ll^ "• !"• i) Graccia, pr. lonia, cuius quidcm
dictum esse potcst scd prius pracfcro. Bis legitur Ps.
:
provinciae iitpote Orienti vicinae et Orientalibus prae
ceteris cognitae nomen iii linguis Orientalibus ad univer-
XL, 3 ITn t2'E" coenum luli, pro cocno profundissinio.
:

LXIX, 3: nr^iS" jT'» LXX. utrobique i).i'g. sam Gracciam translatum est. Gen. X, 2 (ubi Javan
cst in Jaiihcti posteris) cf. l Par. I, 5. 7. Ez. XXVII,
n3V columba
pl. CJV
quam ab hnius avisf. 1) , 1.3 (iibi nicmorantur aes et niancipia Tjri venalia cf.
(C}-thcriacae Scncc. ) natura in ^"encrcm prona et a libi- Bocharti Phalcg III 3). Jes. LXVI, ig. Dan. \1II
,

dinis ardorc , quae in proverbium fcre abiit , ita dictam 21 (ubi ]li rjb^p cst Alexandcr Magnus). Zach. IX, i3.

censeo, cf. arab. iC«L*j a rad. fi-j^ = DV, ]i'' et Jj^ a ,,j>_
Patron. est'^:i'' Gi-aecus undc D"':')'!^-":^ Clii Graeco-
riiin, vlig !Ayutcov poet. pro Graecis Joel IV, 6, Ita
,

Esl igitur avis libidinosa, vencrca (der verliebte Yogel),


a rad. jV, ut nsiD a rad. 5ia. Rcliquarum dcri- chald. et talniud. ';'' Graecus , n"':!^ graece , sjt. MQ*,
valionum nulla probabilis est , ncque Bocharti , qui \Q.» Graecia t^Jaj Graecus ^aj2( Graecus
vQ.»j , ,
colnnibam avcm Graccam dici coniiciebat (Hieroz. P. II,
Jib. 1. cap. i), neque aliorum, qui ducwnt a- J.^ torpnit, factus est, Ajjjaj graece , arab. c.ljyj gens Graecornm,
dcbills fuit, quanquam haec iUi praestat : primitivam max. antiqua , nam qui post Constantinum M. vixerunt,
autem esse huiusmodi vocem, nemo iiacjlc ( cum "NA inero )
l»»^-J' dlctl sunt, j^lj^ Graecus, aeth. P*^'^'^ I Grae-
dicat. (Syr. IjQ* id. v. Mich. ad Castell. p. SyS).
Gcn. VIII, 8 sqq. Jer. XLVIII 27. Hos. XI, 11. Jcr. ,
cus, copt. O^EJHin Graecus, JUfETO^^^Ennn lin-
XLVIII. 28. Ps. LV, 7 al. nri"'- ]2 pnlhis columbinus
Lcv. XII, 6, pl. r::v-:3 Lev.'V, 7T XII, 8. XIV, 22. gua graeca , Hellenismus , JLlJULBTO^BlHin graece
X\'^, i4. Nuni. VI. 10 at. Laudatur a volatu cclere (Jes. (v. Pevron Lex. p. i'i8), quod ipsuni snb fincm inscri-
LX, 8), a simplicitate (Hos. VII, cf. Matth. X, n ptionis Rosetttiisis iin. 32 pro graeco iXXrjViOTi lcgit Aker-
16): ei tribnitur gcmitus Nah. II, 8. Jes. XXXV^IIi, l4. bladius ( lettre siir rinscription de Rosette , cf . Eph. litt.
LIX 11. Ad vcucream avis natuVam pertinet quod
,
univ. i8o2no.34g): in scriptura hieroglyphica i0^nAl\
columba mea est blanda puellae aniatae compellatio Cant.
Jonia Graecia v. Champollion gramm. figj'ptienne I,
II, i4. V, 2. VI, g, item quod vyQU puollae Zfificau , ,

p. i5i. Ipsis Graecis, a barbaris se lones, laoues vocari,


oculis cohimbinis comparantnr jbid. I, i5: D"':i"' •]":"? ,

oculi lui snnt columbfirufn. IV, 1 : scd aHa ratio cst loci non incogriitum crat. Aristophancs Acharn. io4 Persam
V, 12. — 2) n. pr. prophetae, fihi Amitthai. Jon. I, 1.
ita loquentcm inducit oi) XTiXpi yQtao xuvi'67iQCoy.T' 'lao-
:

2 Reg. XIV, 25. — Aliiid n:T' v. sub n:"'. vuv , ad quae Scholiastes
(Jcge 'Ad^r^vuii).
'luovuv di uvTi tov i^&r^vut
'Icorig yuQ ot 'Ad^riVuToi ... et paullo
:

1']'^ cstr. ]•';' semel ^^^^ Cant. VIII, 2 , c. Sufl'. •'S''';


, post ciTi nuvTug Toitc E}Jkr^vug 'luovug o\ jiuQ^uQOi ixci-
: '

m. 1) vinum , ab aestuando et efTervescendo dictum, cf. Xovv , TiQOtiQriTCd. xut'OfcrjQog'Iciovug iXxixiTcovug (II. i'',

HTin a iMn. Secundaria et ex lonte Hebraeo profecta 685). Eundcni usum iiuitatur Aeschyl. Pers. 176: luo-
vcov yi^v or/iTut ( Atossa loquitur). 56i : cStu <)' 'luovcov
8unt arab. .-j. collect. uvae nigricantes , cum nomine
ytQug , 101 g: 'luovcov ).u6g oi qvyui/jtut , cf. Stanley ad
V. 176. Adde Siippl. 72: 'luoriotot vofiotai. Hcsych.
unitatis *^j} aeth. (D^^ I vinea , viuum ,
gr. lat.
V. '7c<ri« : lni\ 'lurvag Toig^ED.r^vug )Jyovatv .... tTitn-
o?vog , vinum , armen. ^-ff^i^ 5"'0' Gen. XIV, 18. y.cog di 01 ^ctQ^UQOt Toig 'ED.r^vug 'Icnug liyovaiv , et v.
XIX, 32 sqq. XXMI, aS. Exod. XXIX, 4o. Lev. X, 'Icortg .... Iviot xul Toig ©puxaj xut 'A/citoig xui SotcoTovg
9. XXIII, i3. -ir^ii"; ]"' vinum et (alius) potus incbrians, xui iTzcivTug) "E).).r,vug. tliTii 'ontad^iv , quibus verbis
V. ns;:;. ^''^ 1N3 uter vini 1 Sam. XVI, 20, ^-^ isaj Hcsychins Barbaroruni usum supra expositum significat.
lagena vini ib. X, 3. 18. XXV,
^^;^ nn,;;') bDN convivari Stcph. Byz. 'lucov xui Ii'iCov ix di tov 'Ic'(ci)v t6
'

lob. I, i3. 18. n-^a donius vini Cant. 11, 4 poet. 'luv. Et cx hac quidcui {'luojv) fornia ortum videtur
]";];^;

dictuni cst pro i^ir! nTw;: n^r Estli. VII , 8 conclave semiticum ]i''. —
[ Adeo in titulo cuneato Persepolitano
convivale, et verba 1. 1. ']•.>»:
n^^^-^N ":t<"'5n inlroduxit ap. Nicbnhr litt. I lin. 12. i3 nomcn
tab. 3i', YUNA
me in clomum vini ,
pro : ebrium me rcddidil amorc, i.e. Joncs, Gracci inter Asiae minoris populos nunc ipsum
R. nr, Bp, )ii, yv, ^ini 588 •T^ —
indaaavit Beerii sagacitas, vide al) eo dispvitata^Z/g-.i. 2J. Pi. imp. itT' unum ejffecit (arab. »X>^ ConJ. II).
1 838 110. 5. Cf. Lassen altp. Keilschr. p.Sget infrannsp]. Ps. LXXXVI, 11 : '^79113 r!N'^':b i^Sb nn^ unumfac (i. e.

2) Ez. XXV^II, 19 pi Videtnr Araliiae felicis regio unaniminu, coucors ) cormetim, ui revereatur nomen iuum.
s
oppiduinvc ease. Kamusp. 1817 : ^-^'_>.j
i^*^^ » '^ -^ ^-i^ *T»n* f. fTT^n^ adj. 1) uniciis (arab. Aa>j id.,

.,LiA.ot >—'LfJ » Javan , Vav mohili , oppidum Jcmanae,


iA=>. , kX^j unicus , incomparabilis fuit ) , maxime de
et Javun oppiclwn in porla Jspahanensi. Saiiscr. Javanas
plures populos occideiitales signiGcat , fortasse Graecos unigenito , Gen. XXII, 2. 12. 16, sive
sive addito 'ja

(v. uo. 1 ) et Arabes. Vide Wilsoii li. v. Lassen de Omisso ut T'n'' i3N luctus oh uiiigenitum Am.VIII,
, :

Peiifapotaniia , Pott etymol. Forschungen I, p. XLI. 10, luctits tanquam ob uuigenitum Jer. VI, 16, ncO^
An forte sxmi Arabiae ihuriferae iiicolac (a.Javana thus)? T-n^- by Zach. XII, 10. Prov. IV, 3. Fem. Tij-^hl
Quod Crednerus etiam Joel 1. c. ad Javanenses Ajabiae a) lud. XI, 34. b) attributum poet. vitae, utpote irrc-
refert , sine ratione idonea est parabilis. Ps. XXII, 21. XXXV, 17. Cf. ^13^3. —
2) clcrclicius Ps. XXV, 16. Plur. dn-^n^ Ps. LXVIll,

rad. inuslt. Arah. consresatus est. Inde 7 , ubi intelliguntur cxules , qui a suis derelicti soHtarii
et ope destituti circumvagantur.
?ijl''P ( concio Dei) n. pr. viri 1 Par. XII, 3 Keri. iH^ m. Mnilio, coniunciio. 1 Par. XII, 17: In^li^
^n'"^ dO"'";? 'i^ crii mihi animus erga vos in coniunctio-
53b
n;r V. ;^t:. ..
nemi. e. vobiscum coniunctus. Cf. opp. nob in separa-

quam (indc ab Abulva-


tionem =
separatus solus. Inde adv. iunclim , zttsam-
,

U" '

rad. Ccticia ,
nonnulli men , de couiunctione tum hominum tum actionum et ,

lidc ) statuerunt propter WT"' Gen. XI, 6 quae est a C3T tcmporis sortisve
loci et : a) coniunciim, de agendi com-
,

q-
munione ( mit einander , in Gemeinschaft ) , v. c. mOiS
Tn*' consultant inter Ps. II, 2. XXXI, i4. Esr. se
IV^ 3 non vcsirum exsiruerc domum deo nosiro "'3 est
]V.
p rad. in Kal inusit. et paullulum incerta. A^ab. , :

r!i!T>b ln;3: nn*' !|:n;N scd nos Israclitae coniunctim ex-


..
-.^
ponderavit, cf. |tN no. II. Inde strucmus eam Jehovae , i. e. sine vestro auxiho nos con-
iuuctis nostris viribus id efficienms. (Simonis adeoque
d'':?!'^ D"010 Jer. V, 8 Keri eqtd pondcrati,
Pu. part.
auctore Alb. Schulteiisio (Opp. niin. ad h. 1.) pon-
"Winerus p. 4og adverbium in'' lioc loco, «oZum , ianlum
i. e.
significare volunt coniungcndi adverbio prorsiis contra-
:
dcribus s. testibus (cf. pondera i. e. testes Catull. 62, 5.
Stat. silv. 3, 4, 77 bene vasati. LXX. 'innot
instructi
riam scparandi vim i. q. i^b tribucntes quod antiphrasin ;
) ,

sapit. llevera Gatackerus de stylo N. T. p. 27 ad ivuv-


d-riXvfi.uvitg, accommodate ad contextum. Chethibh ^'^Tna
Tioarj/iia hoc refert). Cojjulatur etiam cum verbis puguandi
v. rad. ^IT.
(mit einander pro gegen einandcr cf. d^ Onb: ), ut dnbj ,

Tn'' inter se pugnare 1 Sam. XVII, 10, nn*' bE^iJ: Htigare


2/?^ rad. inusit. Arab. ^ manavit , jiuxit aqua
inter se Jes. XLIII, 26 cf. L, 8
; ,,
itT' !1-7:j>: sttrgamus :

(nuin litteris emolHtis ex pS"' fudit?), amhar. ad Ktigandum inlcr nos. b) und, in uuo loco (beisammen,
(D^j; bei eiuijndor ut nn"' ad"' una habitare Ps. CXXXIII, 1,
,
)
pro 0)1101 sudavit. Inde ; .;',.t,'.
una congregarl 2 Sam. X, l5. 1 Sam. XI, 11 niNttJ: J«b :

m- sudor. Ezech. XLIV, 18: ST^ja i-).in^ i<b


^T^. nn^ Q"':ii3 C3 ne duo cpiidcm eorum manserunt uncl omncs ,

ne cingant se in sticlorc ( ut Aqu. Symm. Hieron.) i. e. dispersi snnt. c) simitl, eodem temporo. lob. VI, 2 utinam :

dum sudaiit. Chald. et Talmudici interpretantur dipaa :


pondcrclur impaiienlia, mcaque calamitas simiil in trutina
^'ytaTa loco ubi sudant i. e. in lumbis , ubi caro facilius ponalur. Jes. XLA' , 8. Nou raro de loci temporisque
sudat sed illud praeferendum est.
,
communione : unii simul. 2 Sam. XXI, 9:ita pcricrunt
septcm iUi m"' una simitl , eodem loco simul. XIV, 16:
(pro^iyt*, ut iisi a y"i*' , sed Zere puro ut
fiy.T
jt^ie et f!lium meum , una simuL. Saepe d) inservit arctius
iii MOBn,
^rs^^uJn) if. sufZorlGeii. III, 10: •T'sN nyTa
counectendis duobiis substantivis et pareiu eornm ratio-
ctim suaore vultus iui, ut onines vett. interpretes ex-
ncm esse significat pariler. Ps. XLIX, 11 : sapientes :
prcsserunt. Cf. Tahnud. NyT sndor, uude y-^Tn sudavit,
moriunttir majj'' "nySl b^OS "iXV et paritcr slullus brulitsgue
it. |£\^oj sudor , lacrimae, unde novuni vcrbum Ai^j pcreunt. Comin. 3 ]V^k} ^''UJy Itl^ (paiall. fij
: Ca ). —
sudavit (v. ad ncT p. 4ii). lob. XXXIV, 29: nn'' biN bsi 'i.n bs et supcr populos
et singtilos both over nalions and
komines (angl. dicas :

singlc men):ctiam connectendis verbis Jes.XLII, j4:


sic
"jl fut. Ttt"' (vic. TrNj Tnx) tmitus, coniunctus
nn^ RNiiJN.l l:"i'N. XLIV, 1 1 in;; rijn-' ntiD":. Ps. XL, :

est, coniunxii se , sq. 2 Geni XLIX, 6, sq. nvN ciim ali- l5 ini 1"l£n''1 11233"' prae puclore cl puilcsctint et rubescunt
:

quo Jes. XIV, 20. sie Averden bald blass bald rotli vor Schaani. e) AdditUT
R. ^n^ brv 589 i^in'' — ^n^

nominibus prononuiiibus) copiarn vol tutum quiddani dc-


(
21. Nch. IV, 2. VI, 2. 7, adeoque cuin verbis pugnandi,
eignanlibus iit hacc in unuin
,
quasi coniplictatur. Ps. Jitigiiiidi Jes. XLI, 1. 23. b) und (bei clnamJcr) Deut.
LXll, lO: Tn'' b3n)3 Tlizn illi cuncti hulilu citius pereunt XXII, 10. 11. Jcr. III, 18 V. c. nri Sl^i una liabitare
(sie insgesamint). lob. XL, l3 ntl^ "^^^'^ '^r?^'^ abscondc :
Gcn. XIII, 6. XXXVI, 7. Dcut. XXV, 5. 1 Reg. III,
eos cunctos in pulvcre. Ps. LXXIV, 8 Tri^ ^l''-.! ibiil. V. 8 : : i8, una irc Gcn. XXII, G, 8. 19. lob. IX, 3u cf. Jes.
TiT' iT^ri^nD lacuncuia eius cuncla ihr Schnitzwcrk insge- ,
XI, 6. 7 una cocnare lud. XIX, (). Jcr. XLI, 1 , con-
,

sanimt, et post singularcni Jcs. XXVII, 4. Indc post ib :


gregari in unum Jos. IX, 2. lud. V'I, 33, Ps. CII, 23.
omncs omnino. lob. XXXIV, 10: TIT' "1\!J2 ~ bs omnes c) simul, codern icmpore. (LXX. saepe i/fta). Jes. I,
omnino mortalcs. Jes. XXII, 3: Ttt^ ITi: T]']:''!^^ ~ Vs 3l l^^n^ tiT':!^ 115'S1 ei cremabuntur awbo simul. LXV,
:

quanqnam lioc eliain ad litt. b. relerri potcst. Inde 7. LXVi, ij". 1 Sam. XXXI, 6. 1 Par. X, 6. Ps. IV,

1) omisso bb cst : (omncs) omnino cvncti alle zusam- , ,


c\ : 'J1i;"'N'l nSStTN 1~ni simul cuhilum co et obdcrmisco.
ineii , iit poi-t. ponatur pro ipso bb. lob. XXXVIII, 7 : d) paritcr , pari modo. l Sam. XXX, 24 eaedem parles :

^p:2 '2wi2 Tn"'"^"'^ quum iubilareni (oiniies) und i. 6. sint corum gui ad ccrlamcn dcsccndcrunt el corum qvi apud

CHnctae'slcIIae'matltinac. III, 18. XXXI, 38. XXIV, 44. impcdimcnta manserunt ip";n'' lin'' parilcr partianliir i. e.
Deut. XXXIII, 5 : -N'1"i"; "^-i; nn^ cunctae tribus Israe- aequis portionibus. Deut. XII, 22 •^n'' "li^Itfll N'':^:!! :

li<t. Sinc addito noinine job. XVI, 10: J!)N;7:n'; >;? in^ i:V2N'' impurvs et purus paritcr illvd comcdanl, Am, I,

cuncti 'conlra me congregantur. XVII, 16. XIX, yj. l5': lini T^^^iai NIM. 2 Sam. II, 17: T^Ili iVe";! cecide-
runt ambo pariicr , cecidit utcrquc. Ita sacpe insers'it
XXI, 26. Ps. XL, i5. XLI, 8. Cum negandi particula :

arctius connectendis duobus nominibus ut Jer. VI, 12:


ncmo'i. q. bb N2. Hos. XI, 7 : 07211^ t<b ITT^ ncmo omnium ,

enm inllit, i. ad iiuani rem


q. Vs, ubi reiertur iin'' tiii;':! ninu;. Comm. n. 21 •,-r^r.-' f^ai ni3N. XIII, :

g)
i4.'"XXXI, 8.'i3. L, 4 etiam Jes". XLI, 19': srnr
totus , a, um, cf. litt. c, Ps. CXLI 10; Ty ii:x "H^ ,
,

donec ego totus quantus transicro T^fl'' "nilENni ilex et cedrvs pariter (ubi vis particulac
•lb"N bis icli ganz ,

Toriiber biu. lob. X, 8 : manus luae Jurmurunt 7nc TH''


magnam partem periit) LX, i3, it. verbis Ps. XXXV,
26. Jcs. XLVI, 2. e) Additur plurali , ut copiam quasi
^'aD totum circum circa.
in unum complectatur. Jcr. V, 5: Tljri^ '^'^V " cuncti (sie
insgcsatnmt). lob. XXIV, 17 ni7:b:!i iab' -\'z Tjr;i ubi
r^inH Jer. XLVI, 12. 21. XLIX, 3, alibi Tip^ : ,

iungenda sunt T^n^ lab iis cuiictis.


: Inde post.br Jes.
pr. coniunctionibus suis (iu seinen Vcrbinduugen) pro
pleniore T^^^n^b i. e. coniunciim , vnd (ut opp. 'Ti'zh in
XXII, 3 T:;n'' i-icVri^N^ir^-b^.XXXI, 3 ]TVri dVs nn\
: :

XLIII, 9. XLV, '16.' JeV. XXXI, 24. f) Omisfo bs 'i.


scparatione sua , pro so/us), ut ")"^r;i "iir2— ts omne :

q. cuncti. Jes. X, 8 fsb?: nni i^lic cuncli principcs mei


:

gcnus humanum coniunctim Jcs. XL, 5, 1'in"' D3'n~t!D


sunt regcs Ps. XXXV1I,'38 iVn: 117:12;: c-yiL;-:. XLVIII,
Exod. XIX, 8. Quanquam antem certissimiim est , T^ 5. Rarius antcponitur ut Deut. XXXIII 17: liri]
,
:

et 1-?- in boc vc. suffixum esse ut in TIS'^, ITtlP (non ,

^''nN iCEN. Sine addito noniine ii cuncli ( sie alle 1. : i

enim audiendi Danzius de inauguratione Cbristi §. 53 et


Noldius concord. pai-t. p. 342 qui 1'^r;'' ducunt a nir; = q.^^CVr.Ps. XIV, 3: inbN: nr;i -it: br- omncs defece-
runt , cuncti depravali svnt. XIX, 10. Jes. XVIII, 6.
nn; , coll. lii;y, i:r), tamen in linguae usu vis huius
XLI, 20. XLVIII, i3. LII, 8. Jer. LI, 38. Prov.
suflLxi sensun paullatimque periit (ut in ':tn p. Sag),
XXII, 18.
ita ut non solum ad nomcn singnlare referatiir, utin
esempiis supra laudatis scd saepissime etiam ad nomina ,

et verba pluralia ( l''"^ iCEN l^ini Deut. XXXIII, 17, I^ini^ (coniunctio eius) n. pr. viri 1 Par. V, l4.
T^n'' ibr^* 2 Sam. II, 16), adcoque ad primam pcrsonam
in inasculino (Jes. XLI, 1 !ia"ip: t2!:tr?2b iir,^. Comm.
:

23. Ps. XXXIV, 4: nni iai' r:'?:-;iV:. ",LVr i5. lob.


IX, 32. Neh. VI, 7) et^feminiiio (1 Reg. III, 18, de ^n^ in Kal inusit. i. q. bin no. 3 doluit (v. Hiph.
duubus mulieribus 1'^n'' i:n:N nos habitatainus vnd )
:
exspectavit (v. Pi. Hi. Niph.).
,
no. 2), etno. 6 mansit ,
ct ad secundam (Jcs. XLV 20: i-Tri'' it:;a;rlr;), ,

nbi exspcctaveris Cf7."'^ri'', ?:''^n"', ^"''^ni. Similia etiam Pi. br,'' 1) exspectavit lob. XXIX, 21: ^Sll^L 'i?

alibi passim deprehenduntur, ut Micli. I, 2: ?57:t; i;n^'1 me audienies easpcclabant sententiam meara. sc.
a"S3 C^T:" pio C5V2 et -^TN (non i:'':^^), etiam ubi
, Maxiine cum spe et iiducia ut sacpe etiam sperandi ,

plures aliquem alloquuntur ((jen. XLVII, 18). Signifi- vim induat. lob. VI, 11: itl^N '3 ir>-ri72 quae est
catione convenit cum in'' , licet hoc ( i^^n"» ) frequcntius mca vis, ut diutius eorspcciarc (Vliquid spcrare) possim?
sit. Est a) coniunctim Gemeinschaft )
( in de agendi ,
XIII, l5: en intcrfcial me ;r-N Nb niliil spero. ( Keri,

communlone. Ps. XXXIV, 4 celcbrale Jehoiam mecum


: ib : quod languidius cst). Cum acc. tem-
eocspecto eimi ,

'~ri^ Ittli; rT:':!'^;! et eccahahimus nomcn eius coniunctim, poris lob. XIV, l4 bti^ii!. -K3i: "^r-ba.
: Sq. b perso-
Jes'.XI, i4 Cj]; ^^z-nN iTi"' T^n"". Inde cum verbis re-
: nae lob. XXIX, 23 'b "iL:';: 'sbn" cxspeciahant me ut
:

ciprocis, ut, consultari inter se ( 'J':'!:), convenire inter se pluviam. Mich. 'V', 6, et rei lob. XX!X, 26. Jes. XLII, 4.
(n:?'i3) lob. II, 11, Ps. LV, iS.LXXXIII, 6. Jes.XLV, Saepc dicitur: nit^^b bn"' Ps. XXXI, 25. XXXIII, 22.
Ffff '
'
R. bniy om, cin^,, -im 590 ^'^n'' — -in"

LXIX, 4, Min.. bN CXXX, 7, CXXXI, 3 i. e. Dei 2) aestus irae, ira i. q. SjN, quocum eaepe copula-
auxilium exspectare; T^)~1 "i:3lb brr; exspcctare verbutn tur Deut. XXIX, 27. Jer. VII,' 20. XXXII, 37. XLIl,
(proniissum) Dei Ps. CXtX, /4. 81. ii4. 14/, nonb 18 sed maxinie in recentiore hebraismo Esth. II, i.
al.
nin^ Ps. XXXIII, 18. CXLVII, n, -iirr; usi^jab ps; V, 9. VII,
III, 5. 1. 7. 2 Reg. V, 12 (rarius in antiquo
CXIX, 43. — 2) spem fecit ibid. 4q , 'sq. cerimdio Gen. XXVil, 44) ct in sermone poetico Ps. XXXVII, 8.
£z. XIII, 6. Prov. XV, 1. XXI, 14. XXVII, 4 al. trcn ffi"» Prov.
Hiph.
1) eorspectavit
1. q. Pi. no.
c. acciis. tem- 1 ,
XV, 18, nian «j-^n XXII, 24, Man b^a^XXIX, 22,
poris Sam. X, 8. XIII, 8. Absol. 2 Sam. XVIII, i4:
1 iracundus. Saepe de ira Dci Jes. XXVII, 4. XXXIV,
^'JEb ribTliN |5-t<b non ita exspectaho apud 1c non tam- 2. 2 Reg. XXII, i3, quae dicitur ascendere in pojjulum
diu morabor apud te. Sq. b rei lob. XXXII, 11, it. 2 Par. XXXVI, 16, accendi 2 Reg. XXII, 17 effundi ,

pers. njn^^b bTrirr exspectare (sperare) Dei auxilium Ps. Jer. VII, 20. XLII, 18, Ez. VII, 8. XIV, 19. XX, 8
XXXVIII, 16. XLII, 6. 12. XLIII, 5. 2 Reg. VI, 33. ( instar ignis) Thren. II, 4. Nah. I, 6, egredi Jer. IV,
Mich. VII, 7 ^; -laib 'T\ Ps. CXXX, 5.
, Etiam absol. 4, et contra reverti (v. aiUJ). Jer. VI, i3: 11 n52n nM
sperare (auxiliinn divilium) TLren. III, 21 cf. 24. 2) i. q. 'nxb?: plcnus sum irae divinae, quam populo nunciare
bin no. 3 doluit. Ita Jer. IV, 19 Keri niT^p nb-^niN :
iussus sum. Alibi Jova dicitur poculum irae suac populis
•'ab doleo praecordiis mcis. Ita,«iulti codd. etiam in textu. propinare Jes. LI, 17. Jcr. XXV, i5. Apoc. XVI, 19:
Chetbibh: nbwiN, quae scriptura vix hebraea conflata 10 TiOTriQtov Toi; oivov Tov d'VfioiJ Tijg opyijf avTOv , cf.
videtur ex Mb^niN et MbWN, quod nonnulH codd. habent. lob. XXI, 20 rtnip'; 'lUi r\iyniz de ira Dei bibat.
: lob. —
Niph. bni3 fut. bn;'] (pro vulg. bm-<) i. q. Pi. et XXXVI, Tvm •'3 ubi ira Dei accensa est, ubi irasci-
18 :

Hiph. (pr. exspectare factus est) exspectavit Gen. VIII, tur. Sed XIX, 29 pro a-in niJiS !ian 13 me auctore
12 (c. acc. temporis). Ez. XIX, 5. lege: n S i^tWn '^3 nam haec sunt crimina gladio punienda,
— Plur. nian Prov. XXII, 24. Ps. LXXVI, 11.
PTj^n. sperans (in Deum). Thren. III, 26.
3) vcnenvm, virus , ut serpentum Deut. XXXII, :j,4.

''?.-:1- (sperans in Deuni) n. pr. filii Sebulonis


33. Ps. LVIII, 5. CXL, 4, quo sagittae vcnenantur lob.
Gen. XLVi, i4. Patron. 'bi^bn;: Nnm. XXVI, VI, 4. Signifiicationis causam a serpeiitibus iratis et
26.
venenum spumantibus recte repetit Kimchius his vcrbis :

i^sa oin '5 tnnT: oys anaia 'Bb


'^r.n.l^ f- exspectalio , spes. lob. XLI, 1. Prov. rjDJai b^O'' riJ3T>
X, 28. XI, 7. XIII, 12. Sq. b Cducia in aliquem Ps.
DIN Ciansn naa. Arab. venenum.
XXXIX, 8. Thren. III, 18 — rtlM^iJ Tibnin quod a :
aTa-inr!:i lb"'t3''>a iC«j>

Ueo sperare possum. Aliud fian pro nsan vide sub rad. Nan.

N^n et ^{fin chald. ira, furor. Dan. III, i3. 19.

n]j i. q. ajin incaluit, spec. pecus libidine (arab.

jfS^f caluit dies. V. incaluit pecus libidine , *,r>j appe- c^jj^ rad. inusit. nudis pedibus Jiiit . (Arab. ,
^as»
tituscongressus venerei). Formas , quae ad Kal huius
id., syr. cj.Aajw» discalceatus, taj*jl discalceavit. Stirps
verbi refurri solent supra retulinuis ad d7an ( p. ^Sg),
,

quo etiam refcrri possunt Wn^T ( et iucaluerunt i. e, con- primaria est in syJlaba pjn, et iiotio naliva in defri-
ceperunt oves) pro ian?i Gen.XXX, 39 et Mran'"'! Vers. cando , qs. decorticando , detergendo , a rad. P)Dn no. II.
38, 3 pl. masc. more Chaldaeorum et Arabum pro vulgari
Hinc ,cA=- est etiam detritam ungulam habuit iumentum,
rjjMnni, V. Lehrgeb. p. 276.
Pi. 1) incaluit libidine pecus , coivit. Gen. XXX, excoriata cute fuit equus. IV. totoudit mystacem, concin-
4i. XXXI, 10. Hinc
etiam de muliere. Ps. concepit, navit baibam).
LI, 7 ^HN 'Snjan'; Npna in peccato concepit me mater mea
C|n^ m. discalccatus , pedibus nudis. 2 Sam. XV,
:

i. e. mater mea , "ct ipsa peccatrix me concepit. ''qnjjn'' 3o. Jes. XX, 2. 3. 4.
,
De crurum adeoque pudendorum
pro 'inJjn'; cf. supra ad Kal et nriN pro .TinN lud. V, 28.
nuditate nonnullis dictum videtur Jer. II, aS 7]hi^ "yi^a :

nfin (pro semcl more Clialdaco ^^52(1 Cin'73 cohibe pcdcm tmim (crura et pudcnda) a nudiidte
!i?:ni),
Dan. XI, 44, cstr. njjfi i. e. noli te ainplius prostitucre. Ita Ilosenm. al. sed
(sed forma absol. ante genit. Jes.
coll. Comin. y3. 24 rectius: noli ita festiuare , persequi
XLII, 25. LXVI, i5) T.
amasios , ut calceos deteras currendo.
1) aestus (La*> aestus vini , it. irae , syr. jA^ju
aestus , ira , venenum , unde novuni verbiun A .'•a *t 1" i. q. "int< moralus est , rad. «77«^' }.iyofi(vrj
excanduit, ij£\iQ>j iracundus). Hos. VII, 5 : yvi n?:n adcoque dubia. 2 Sam. XX, 5 Chcthibh Tn'"''! legc in''*T :

acsius a vino. Inde fut. Kal , Keri ~ini'»1 Ilipli. a in"', vel inoje clinld. ab
R. iDHN nt3'^ 591 TCJT^ — 3ai

•^rtN. In rcliquis dialectis fonnam "in'' liabent = im hiph. 3"'^:"^ fut. 3-j"-', scmc! 3-l""_-: lob. XXIV, 21
soliMclitcnses, wacchar nioratus cst, vacchdr tarclus, (cf. Lgb. p. 3H8 sqq. ) 1) a) benc Jccil, rcclc fecil quac ,

lavchdr tarditas. Vassalli Lex. melit. p. 82. 65i. feclt. Deut. Y, 20 (:i8): ^-\:^~ "HtX-ba ^^''l-T!! benc
fcccrunf (juaecunc/ue locuti sunf i. e. benc , vecte locuti

quae se effcrenHi, crcsccndi, inde


sunt. XVIII, 17. Sq. inf. Jcs. XXIIl 16 135 '3"£:r;
, :

^J^^ rad. inusit.


bcne pulchre , docto Jidibus cane, Ps. XXXIII, 8. Sq.
pullulandi (deplantis) vini habuisse videtnr , quam Ara- gerundio 1 Sam. XVI, 17: la:: ^"''^"''?.gui Jidihus hene
bes liabent in vic. ij^ cxtulit sc , pullulavit planta, canil , artis musicae pcritus. Jcr. I, ly: niN^lb n3t:tl
Hebraei praetcrea in Dniz; , unde DTIIC quod spojite crcscit, recic vidisli, Inf. absol. 3LJ"f1, 3"!:"!^ benp, rcrte faciendo
et yna; clatus fuit ( cf. de cognatione litterae sibilnntis adv. pro bene ,
probe , diligcnter. Dcut. XIII, l5: nu;'^'!!

cum spiritu et Jod , ad litt. ia). Inde a;:"n nbNU."1 n"*"!!! ct quacrcs, scrulabcris , interrogabis

m. genus , Jamilia , pr. proles , soboles (cf.


ffln^ diiigcn1er'.]X,^-li.'kVU, 4. XIX, 18. XXVII, 8. 2Reg.
argcnteae aetatis vocabuliim. Seniel legitur Neli. XI, 18. Huc fortasse rcferendus locus dinicilis Mich. VII,
7-;),
Vil, 5: 'wfTSl -\tO ^cncalogia , slcmma. (Chald. Dn^ et 3 a"a"!nr D"E3 V-T: bl" ad malum faricndum nianu.s fenduni
:

cxstit pro hebr. nn^r?^ et nilbin lluth diligcntcr , accrba qiiadam ironia. AI. mclo liomiui manus
O^n"' in Targg.
pracbcnt ad bene facicndum alli aliter. b) V^"" 3"!:"!^
II, 1. Gen. \'I, 9 , blT" DU3 nomen familiae. Quod vero ,

Jer. II, 33. VII, 3. 5. XVIII, 11. XXVI, i3 ctV"bb:;?:


'(^'

Simonis contulit lh-L:*'' natura, origo, unde (^^wLs^v-IJ! ., »


^— XXXV, i5 (quod cuni illo coniungi solet VII, 3. 5.
libcralis et generosae indolis , id a nostro verbo alienum XVIII, 11 bene cgif , honeste vixit. Ellipt. omisso accu-
ast , uara (^wyLs"" pr. aes significat i. q. riCDJ, et illa for- sativo noniinis Gcn. IV, 7 3"a"P DN si bene agis. Jer. :

mula translafa est pr. ex aerc uobili. Idem valct de IV, 22: ^y"" Nb 3"u"!^b bene ogere nesciuni. XIII, 23.
,
Inf. absol. 3:;"!l rccte agendo i. e. recfe, probe. Jon. IV,
•.l^' radix et origo rei). Inde est verbum dcnom. in
4: Tfb iT^n 3i".-r! num rccie iralus es ? num proba,
Hifhpa. U7ioYQU(fia9-ut (Luc. II, i.3. 5), censcri, no-
men dare in iabulas genealogicas inscribcnduni i. q. Ti"r!l
houesla est^ira tua? Comm. 9. — c) henejecii alicui,
beneficia contulit in aliq. absol. Jes. 1, 17. Jcr. X, 5.
( Chald. CrTN id. niDr;"r!l stcmma ).
,
in Pentateucho.
Ps.CXIX, 68; sq.dat.pers. Ex.I,20.Iud.
Gen.XII, 16.
1 Par. V, 17. IX, 1. Neh. VII, 51' Inf. cn^rfl
1. 7.
XVII, i3. 1 Sam.XXV, 3i. Ps.CXXV,4; sq. £7 pers.
vim nominis induit: stewma , yiiiaXoyia , indc.r. 1 Par.
VII
Gcn. XXXII, 10. i3. Num. X, 32 (ubi accedit acc. rei
bsb D«n^nrt v\bii !";i"3'>l;i a":fa;c
, 5 : ociogi?ifa cf
XVIII, 10) sq. ns
?:;;;• "" 3"^:"" -'^ln N-:-;n ai:;?: cf. J<r. ;
sepiem millia eraf sfcmma eorum in universum i. e. numerus
niN pro TwX) Jcr. X\in, 10. XXXII, 4i ; sq. acc. pers.
inscriptorum universus. Comm. 7. 9. 4o. 2 Par. XXXI,
(

Dcut. VIlI,'i6. XXVIII. 63. XXX, 5. Iob.XXlV,2i.


]6. 17. 1 Par. IX, 22: ubnTt^ £!T"i2£n^ sccuTidum afria
cclelrani te ^b 3"::"n "'3
In malani partcm Ps. XJ^IX, 19 :

corum digestus erat indco" corum. lY 33 hac suni scdcs


eorum C!^b D'i3n"n?^'' et indeoc corum faclus est secundum
, :

qu< d tibi bcncfacis i. e. genio tuo indulges. d) intrans. —


botius Jiiil. Mich. II 7 'a-'::"" ""^ln":
,
Nb!^ nonne hona
:

hns. 2 Par. XII, i5 res gesfac Hehabcami .... memo- ut


htimgna. sunl vcrba mca? Inde sq. bN
:
p/aci/i/ alicui : ,

riae proditae sunt in commcnfariis Schemajae .... "in^rinb


in Kal. Sam. XX, i3 -^""-5' r:r-r;-nN "aN-bN a"!:'';' '3
i :

more sfemmatum, ita ut singula more in stcmmatis reccpto


si placuerit pairi meo malum conlra fe. Possit h. 1. signi-
dihgenter exposita sint. Vulg. diligenter exposita. Coc- si (Deus)
ficatio causativa rctincrl si quis interpretctur , :

cejus sigillatim.
placere Jcceiif patri meo malum (n~-r; — nx
:
contra ic I

quanquam hoc durius videtur.


2"[2"' in solo fut. a^-''^, 5:;';, semel "'aa^^ri Nah. III,
2) puJchrum fecit ornavii. Prov. XXX, 29
,
ires :

8 i. q. SiU (q. quo in


V. ,
bonus pract. utuntur) l) suni ly^ ''?''t:"7: 91"' pulchre gradiuniur , ei quaifuor "aCT:
fuit. Sq. 173 8 ]iaN NiJi "'3^^!^ num
comp. Nah. III, :
nab qui pulchrc inceduni. Jer. II, 33: ~3*1'1 "3"£:"r " !";;:
fumelior cs cjuam ISo-Ammon (Diospolis)? Alibi seniper !131^N npab quaniopere ornas vium iuam , ad capiaiidum
impers. a) "b il:"' bcne erit mihi praet. "b ait3 ) Gen. ; aTnor'cnif'2Reg. IX, 3o -"ii^-l-nvX : a:3"ri omahal
XII, i3. XL", i4.Deut. IV, 4o. V, 16. 26. VI, 3. 18. capulsuum, componebat comam capillos. , lude apiovil,
XII, 25. 28. XXII, 7. Ruth III, 1. Jer. VII. 23. XLII,
6. XL, 9.
apparavit (lucernas) Ex.XXX,7. (Syr. '•^*i paravif).
b; ":"r2 21:"»T placebat mihi res, Gen. XLI,
37. XLV, 16. Lev; X; ig. 20. Deut. I, 23. Jos. XXII, 3) hilarem Jecif. lud. XIX, 22: - nSJ Ca-t':?. riKri
3o. 33. 1 Sam. XXIV, 4. 2 Sam. XMII, 4, in recen- tab Prov. XV, l3: cor lae-
quuTu hilnre cssei cor corum.
tioribus libris ":Eb aL"''>1 Esth. V, i4. Neh. II, 5. 6, '">') fum D":e ai:"" hilarem rcddit vullum. Cf. X^ II, 22. —
Opp. est y-V; a yi"l q. v. Arabes eodcm modo utuntur
">':
Ps. LXIX, 32. (Cf. aram. >0,£i , i!;^!. iSi.M pulcher
fuit mihi, coram me i. e. placuit mihi). verbo ^.,j*o* IV. opp. eL- IV.
2j hilaris, lacfus fuit , de corde. lud. XIX, 6:
^rb 2:;''1 et hilare sit cor iuum. Conim. Q. Ruth. III, 7. DI3'' fut.ar"" chald. id. sq. bi" plucuii alicui. Esr.
1 Reg.ixi, 7. Eccl. VII, 3. VII, i8." In Targg. sacpe in Pe. et Aph.
r fff 2
R. 3!::;, nyi 592 nnta^ na^

riDQ'' (bonitas, amoc.atas) 2 Rcg. XXI, 19 n. pr. causam suam in foro (cf. lob. XIII, 3). Jes. XXIX, 21.
loci aliunde ignoti. Am. V, 10.

nnnC (id.) n. pr. stationis Israelitarum in desei-to 3) rearit (


peccantem , errantem cf. Cic. Mur. 29.
Num. XXXIII, 33. Deut. X, Caes. b. civ. 3, 57) i. q. admonuit, nostr. zi/r?c/t/weisen,
rivis beneVigatae 7.
sq. acc. pers. Lev. XIX, 17: "^nr^q^-nN msin nsin
313^53 honum optimum, inde sq. genit. opiima
ni. , admoncas proximum tuum ne propicr eum in reatum iii- ,

^Jdis alicuius rei. I Sam. XV, 9. l5: fi<Siri aU"'?^ oplima curras. Prov, IX, 8, XXVIII, 23, sq. b pers. Prov, IX,
pars gregis. Ex. XXII, 4 ia^nS a^-^Jpn irTlia aa''?^ opiima
:
7. XV, 12. XIX, 25; it. arguit de errore convicil. ,

pars agri sui ct vincae suae. Gen. XLVII, 6 V"nNt1 aa''?:^ : lob. XXII, 4 : '^nsh^' -nsTjm num prae timore arguet
in oplima partc ierrae. V. 1 1 LXX. \v rfj (itXxiaTi] yf]. .
te? Ps. L, 21. lob. XXXII, 12: ^•'Di?: 3VNb ]'N nemn
Viilg. in optimo loco , et ifa etiam reliqui veteres. Cave eral ,
qui lobum convinccrct , sq. a Prov. XXX, G:
audias J. D. Micha(?'lem, qui (Suppl. p. 1072. Mos. Recht nihil addas verbis eius njT331 "^Z n^'S'1"' 13 nc arguai te el
III §. 161 ) his duobus Geneseos locis au-^n aliud vc. esse mendacii rcus fias. Max. addito vituperio arguii, repre- :

o o.
;
hendit , iXiyxiiv. Psv L, 8: non propier sacrifcia, iua
volebat i. q. arab. i_jjij^ locus pascendo frequcntatus , a
arguo ic. lob. VI, 25: DSa nDirt n^Sii-n?^ quid.
_/.Ij, asiduus et frequens fuit.
probat arguere veslrum , redargutio vestra. Comm. 28:
num vcrba arguere vullis? XV, 3: arguendo vcrbis , quae
miliJ; n. pr. Ituraea , v. rad. li£3 p. 5i8 B. nilprosunt. Gen. XXI, 25: rfbu^^aN-nN D!TnaN n^plhl.
el jibranrus arguit Abimelechum, eiiin repreheiidit, obinr-
gavit. Part. n^^Sia reprehensor Prov. XXV, 12. Ezech.
^^ 1 Sam. IV, i3 Chethibh, vitium manifestum III, 26, D-jN^n^^sia Prov. XXVIII, 23, nibN n^-sisi
librariorum ( quod artificiis philologicis vindicare non de- rcprehensor Dei lob. XL, 2, Dein
bebat Simonis) pro T^ (latus) quod recte repositum ,
4) fortius : castigavit ( zurechtvveisen dnrch Ziichti-
est in Keri.
gung), punivit (cf. Id^vvio &avuio) Herod. 2, 177, nai-
divio^. Ps. CXLI, 5 : feriat mc iuslus , casliget mc. Prov.
l^ in Kal inusit. 1) pr. i. q. n33 rectus fuii,
XXIV, Deo homines
)
25; inde de V, 17 castigante lob. :

dein.a) rectd ante oculos fuit, clarus, manifestus fuit. heatus homo ,
quem Dcus VI,
casiigat. Prov. III, 12. Ps.
Vide FaesiUm; in Jahnii et Seebodii Annal. novis phil. 2. XXXVIII, 2. XCIV, 10, 2Sam, VII, i4. Hab.1, 12,
T. I p. 2i4. J.lS. Congruit arab. .,n=>-j i. q. •p^^ Ps. CV, i4: D^3b73 Dn">by nDl^l et punicbat propter eos

apparuit, IV. clara, manifesta fuit via , non ^S^ valide


(Israelitas) reges. immo punict vos. Eo-
lob. XIII, 10:
deni refercndum videtur 2 Reg. XIX, 4. (Jes. XXXVII, 4) :
conculcavit pede quod contulerunt Scheidius, Verscliui-
,
fortasse audivii Jehova dcus luus vcrba Rabsacis quem ,
rius in Opuscc. p. 3^4, Hartmann linguist. Einl. p. 276. jnisii rex Assyriac -ip\N! Di"ia-2 ^'Sini TT D^-bN «Tinb
Hiph. ^'Sirt 1) pr. rectum iude rectam fecit
fecit , Tj^nbN nin'' y;21i; ad convidandum deum vivum , et puniet
causam i. e. ins dijcii iudicavit , (cf. gr. iv&vvo) , i&vvco, (eum) propter verba quae audivit cet, (Ita ex veteribus
nostr. richten , schlichien a rcchl , schlccht i. e. rectus). Chald. N'73.".ns-b3 by Nm:3>-nS T^ay^l ct vindictam sumet
Jes. XI, 3: tr^SV T^JTN y7J"i;7jb Xb non iudicat secundum propicr omnia verba cet. ex recentioribus Faesins Mau- ,

id, quod auribus acccpii. Gen. XXXI, 42: vidit Dcus rcrus reliqui paene ounies verba '!:;•) n^Sim reddunt
:

laborem mcum ffiTJN n3i'1 et iudicavit causam nieain nocie et ad malcdiccndum vcrbis quae audivil Jova dcus iuus,
praelerila. —
ludicare autem ( cf. alia verba iudi- praeeunte Alex. et Vulg. ovndiXnv )i6yovg org )';y.ovae x. t,
,

candi ut ^ir;, UDUJ) cst a) tueri ius alicuius


, max. ,
X. ad exprobrandum scrmonibus cet. sed languente sen- ,

insontium, oppressorum. Sq. b Jes. XI, 4: -iri3'/:a ITDin tentia cuiaccedit, quod conricjancZi, maledicendi signi-
,

y^N 'Tjyb tuetur iusie causam miserorum. lob. XVI, 21 : flcatus nostro verbo sine causa tribuitur),
nibN-ay nS^^ n^Vl ut ius dicat viro iii lite quam habet Hoph. castigaius est pass, lii. no. 3. lob. XXXIII,
,
cum Deo i. e. ius eius tueatur. b) sq. b adiuaicavil i. o. 19-
destinavit alicui allquid. Gen. XXIV, i4, 44. —
.

c) Sq. Niph. pass. Hi. no. 2. redargutus est , convictus


1)
diiudicavil litcs inlcr hos illosve exortas schlichten)
J^a :
, esi. Part. fem. nn2i3 Geii. XX, 16: rn2i:i et redar-
arhilrum cgit. Gen. XXXI, 3/. lob. IX, 33. gula iniuriae convicta 1. casiigala erat Sara , quae sua
recium esse dcclaravii monsfravit
2) iiide prohavit , , culpa peccati reuin fecerat Abimelechuin , nunc ab eodem
aliquid (rechtfertigen). lob. XIII, i5: T^Is-bN "SIT ?JN beneficiis cumulata. Verba sunt scrijitoris uon Abi- ,

n^iii* mndo vitae meae ralionem prohnho ci in facicm (i. e. melechi. Aliis, ut Ewaldo (gr. miu. §. 4o3), Maurero,
ingenue et sine motii cf. D^ID bN II, 5, D'':s b? I, 11. nnsi: est 2 Praet. pro nnDb (coll. nn]:b pro nn|;b-XXX,
XXI, 3l). Comm. 3: VsnN bN-bN n^D^T^ prohare Dco i5?) hoc seusii et iudicala cs i. e. et salvum est ius
:

causain ineain cupio. VI, 25 '(v. infra no. 3). XIX, — tuuni , et satisfactuin est tibi ( verba Abiuielechi ) qiiod :

5: ^n^^in 'by in^ri^in prohalc ynihi opprobrium meum, pro- praeferrcm, si ccrta exempla iliius forniae exstarcnt. Non
batc inc iure meritoque oppiobrio alTici. Spec. defendit male propterea Faesius exislimat, nnsi: li. 1. esse nomen
R. nr, b^"^ 593 nnsin — ^r
pr. tuitio iuris (v. lli. no. l,a), salisfhclio, hac senteiUia: (videl. ego et populus , vel ego et tu , Bileame, ego
et satisfactio urit tibi. — 2) recipr. vmtuo disrcpiare
bello , tu diris) eumque expellam. Pesch. « «•^aj ^C^
Jos. ly 18 j (/(stc/1/arc ci/m aliquo , sq. tV lob. XXIJI, 7.
Hilhpa. n3'irn i. q. Niph. no. a. Mich. VI, 2, sq. «.OO^mJ ad verbum Jortasse poierimus percuiiemus. Saad.
:

n? pers. »j,L>! «^LiilAvl ^^jti fortasse polcro ilebellabo .eum. Cf.


rrnSin f. pocna (v. rad. Ili. no. 4)
casllgalio ,
quae de observaviinus Epliem. litt. Hal. i832, IntcU.
h. 1.

2 Reg. 'XIX; 3. Jcs. XXXVII, 3. Hos. V, 9. l'lur. Bl. no. 34. Qiiac coutra iuvenilitcr disputata sunt in
nins'in pocnae Ps. CXL.IX, 7.
^/nnalcn d. Theol. Coburgi iSSa ineus. Nov. ad tommen-
dandain eoruin sententiam, qui ns: iiilinitiviiiu Pi. pro r;::,
nnSin f. pl. rinsin cstr. ninii.i i^ dcmonsiva- nir: esse voliRraiit, abunde refelliuitur tum conimuiu
iio , vintUcatio iuris siii , dcjensio. lob. XIII, 6: ^yTZ'^^
lingiiarum Seuiiticarum usu , in quibus verbum ex possc
'pnain"}*:. Plur. an^umcnla ,
qnibus aliqnis ntitur atl
pendens uavvdiTiog poni solet (v. arab. .jo et A[i",„\
se dcfeudondum. lob^ XXIII , 4. Ps. XXXVIII , i5 :

maxime Syros qui pro po/uii iV« dicere possunt


, poiuil :

ninsin VD2 ]'N in cuius orc non sunl clejcnsioncs , qui


et ivit, poluit ivil, potuit ut
iret, poiuit iret ut h. 1., potuit
patienter fert calamitates , nil obloquitur. Inde Prov.
icns V. IlolTmanni gr. S}T. p. 34i. Agrelli suppl. p. 33.
XXIX , 1 ninsin ilj''^ esse videtur
: fi^ny rTJ.');'^ qui, :

34), tuiu forma ns: quae inf. Pi. esse iiequit. c) prae-
,
uf>i obloqid se defendere solet , pervicax.
viluperaiur ,
misso V^av copulativo. Esth. V^III, 6 •n''NT bsnx nrD''^? :

AI. qui reprehenditur et pci-vicax est , qnod etiani ferri


potest. —
2) reprchensio , castigcilio , quae verbis fit
quomodo possim videre? —
Denique absol. , sed ita ut
id quod aliquis potest ex praecedentibus facile intelligatur.
(v. rad. no. 3) Prov. I, 23. 26. 3o. III, 11. V, 12.
Jes. XXIX, 11: bDlN Nb «0/1 possum sc. legere. lob.
X, 17. XII, 1. XIII, 18. XV, 5. 10. 3i. 32. XXVII,
XXXI, 23. XXXIli, 5.
5. XXIX, i5. Plur. "iSi?3 ninsin reprehensio cum
castigatione coniimcta Prov. VI, 2^. 3) casti^alio, — Spec. est a) potuit efficere
Sani. XXVI, 25: biin bb^
, effccil et plus est quam
poena. Ps. LXXIII, i4. Hab. II, 1. Plur. Ps. XXXIX, ^•by. 1 C;-! Tcc.vp_ !Ti;:j ca,
12. Ez. V, i5 : r;-;n ninrir. XXV, 17. 1 ileg.XXn,22: brw aa^! nrtn pellice (emn), et elinm
ejficics. Jer. III, 5: bDini'ni>""!rt "'i^J^ni n-lS^l loqueris el

facis mala idquc gnaviter perjicis. Coutra Ps. !!vXI, 12 :

^'ZT , raro plene ?i=; 2 Par. VII, 7. XXXII, i4,


ribai'' b3 nnt" lairn cjccogitabant consilia sed non per- ,

Tirb; lud. VIII, 3, vnrD'^ Ps. XIII, 5, fut. 321-' (pr. Jiccre poterant'. Jer. XX, 11. XVI, 12.
Jes. b) pniuit
fut.Hoph. potens factus est v. Lgb. p. 46o non enim , : per legem (diirjcn) vel per mandatum divinum i. e. licuit

hoc esse fut. Kal ut olim volebant et nuper repetierunt,


,
ei. Gen. XLIII, 32 : D^"i3"rj-n!< bbxb a^nir^an jibriii Ni
vel iude patet qnod in n. pr. ;2:i'> Jer. XXXVIII, 1
,
tnb non licet Acgypliis cvenari cum Hehraeis. XIX, 22.
etiain scribitur rrnn'' XXXVII, 3) ,
pl. ^bs^'' , inf. absol. Num. IX, 5. 'iJeut. XII, 17. XV^I, 5. XVH
313^ Num. XIII, 36, cstr. nbb') Num. IV, 16 l5. XXI, 16. XXII, 3. ig. c) poiuil a se impclrare.

1) valuit et sam. id.


potuit. Cognatum(Chald. Gen. XXXV^II, 4 non potcranl eum amice alloqui i. e.
:

est 513 cepit, sustiuuit, Cholem in altera sjllaba, inide a se non impetrabant , ut eum amice alloquerentur , cf.
cf. •vTp^ et iziip. Cf. chald. et aethiop. tns potuit). Con- lob. IV, 2. Esth. VIII, 6. Hos. VIII, 5: ijb 'n:3 i^
1lp: ibDT' quousque non potcrunt innoccnicr agerc? quam-
iungitur sq. accus. lob. XLII, 2 bs^in bb "'D 'nj»""" scio :

ie omnia posse, creberrime sq. gerundio verbi (nostr. diu iutegritatis praestandae consilium capere non poterunt?
vermogen zu thun ). Gen. XIII,6: nn"» n2w"b ib~"' Nb d) fcrre poluit , pro pleniore nN^bb zb^ Jer. XLIV', 22.

Tion poterant und hahitarc. 16. XV, 5. XlX, ig. XXXI,


Prov. XXX, 21. Jes. I, l3: n^^i^l/jlN b=1N Nb. Ps.
35. XLV, 1. 3. XLVIII, 10. Ex. Vai, 21. 24. IX, 11. CI, 3: bDIN N'b in»< hunc ( fastuosuin ) V<^''''^ non possum.'
XII, 3g. XV, 23. Num. XI, i4. XXII, 11. 18. XXIV, 2) vahiit , praevaluit , in pugnando. Gen. XXX, 8:
i3. Deut. VII, 17. XXXI, 2. RuthIV,6. 1 Sam.XVII, certamina Dei ccriavi cum sororibus meis "nbb'' C3 ct prac-
3g. Jes. XXXV^I , 8 al. rarius, maxime in sermone , valui. XXXII, 2g. llos. XH, 5. Prope hoc accedit ad
poetico sq. inf. nudo Gen. 1 ^nrST* "1CN3 XHV , : no. 1, a. Sq. b pers. pracvaluit alicui, Gen. XXXII,-
nNir Exod. II, 3. XVail 23. Num. XXII j 37. W. , 26 ib "iD^ J<b
:
'3 N1-''T et quum videret sc ci non praeva- ,

Deut. I, g. Ps. XVIII, 3g. LXXVIII , 20. lob. IV, lcre. Iud.'XVI, 5.'""l Sam. 9. Esth. V^I , l3. XVH ,

2. Jes. XLVI, 2. XLVII, 11. LVII, 20. Thien. I, Jer. XX, 10. Obad. 7. Ps. CXXIX, 2, c. acc, Ps.
*4, it. sequ. verbo finito , idque tribus illis modis de , XIII, 5: T'nb2'' , nisi statuere velis, SuIKxum in
quibus diximus in Gramm. hebr. §. i3g, 3 a) uavv- Dalivo cogitaudum esse. Cum dat. rei potens faclus :

diitog eodem tempore et numero. Thren. IV, i4: est rei intellectu ai-duae i. e. comprehendit eam. Ps.
:|i".1'' Vrpi'' N? non possunt tangcre. b) uovrdiKDg sed , CXXXIX, 6.
ita ut verbum ex bb"' pendens in futuro ponatur ( ut S3T.
^3? ehald. fut.
b^Z^., br^: Dan. V, 16 et
III, ag.
icup l^^ volebat tollere). Num. XXII, 6: rDiN ••bjN more HcbraeobST' H, 10 gerundio verbi
sq.
1) poluit ,

ird-^JNI 12 ": forlassc ejjlcere potero, ut eum percutiamus Dan. H, 10. 27. 4/. III, 17. 29. IV, i5, 34. V, 16.
R bb\ nb^ 594 !j3T» ~ n^-^

VI, 5. 24. 2) praevaluit alicul , sq. dat. pers. VII, 21. VI, 9. Jer. L, 12. c) nnb'' (forma arabizans, ut T:bl3
Cf. vic. b^3. pro^b^72) pro verbo Cnito', in eadem formula !TnM Tjrn

:

'[3 nnb*""! Gen. XVI,


lud. XIII, 5. 7. Part.^pass.
11.
by^^ Jer. XXXVIII, 1 et ^31!T^ ib. XXXVII, 3
hatus, hinc _^Zius, puer recens natus. 1 Reg. 111,26.
Tlb"'
(verbale Hopli. potens) n. pr. viri.
27. 1 Par. XIV, 4. Sq. genit. M"iBN nib^ muiiere natus,
•T^xS^ et in^^J^ (potens per Jehovam ) n. pr. homo, lob. XIV, 1. XV, i4. XXV, ''4. Translate
matris Usiae regis 2 Reg. XV, 2 et 2 Par. XXVI, 3 Keri. dicunt: pai-cre fraudem nequitiam (cf. ri^lin) lob. XV,,

35. Ps. VII, i5 cf. Jes. XXXIII, 11, etsiniili metaphora


Piov. XXVII, 1: nescis quid (hic) dies pariturus sit.
"P , 2 et 1 pers. nlb"', "'nnb'', sed cum suff. '^'"n'lb'^
Zeph. II, 2 ph n^lb dTUa antequam pariat decrelum Dei
:
,

Ps. II, 7, 'in'!;') Jer. XV, 10, nanlb-; II, 27 (Patach i. e. antequam eventum habeat (cf. Euripid. Iphigen.
correpto in Cbirek parvum , v. Gramm. §. 27 , not. 3, Taur. 386: oniog iiixiv uv .. yl>]Tio roauvTTjv uf.iu9'iuv),

§. 44, not. 1 , non a ib"' coU. r^-* ,


quum fornia in- 2) genuit , creavit pater (ut aethiop. (D A.r^ I
transitiva med. E in hoc verbo locum non habcat), inf.
arab. jj.j gr. tIxtuv, ytvvuv , Xo/tvtiv, lat. parere
absol. nib;i, coustr. rrnb (rribb Jes. XXXVII, 3 , Ti-ftTi
desutroque sexu creare de femina Hor. Ep. 1, 2,
,

Hos. IX, 11), vulgo n^ib c. suff. ''n-ib semcl nb 1 Sam. ,


44), unde d''nb'' Zach. XIII, 3 parcntes ot TtxovTig ,

IV, 19, fut. nb', part."act. ibr, fem. TriVv, n^nbii et Hom. (arab. dukl. ^^!o^j5^J5 ). Gen. IV, 18: Methusalah
n^lbv, quao qiiideni formae diversum nsum habent (v. genuit (nb"') Lamechum. X, 8. l3. l5. 24. 26. XXII,
ihfra), part. pass. Tnb'' 23. XXV, 3 Cod. Sam. constanter ponit T^bill).
(ubi
Prov. XXIII 22 obtempcra patri iuo ^'ib': !lt qui ie
, :

1) peperit mater. (Arab. ^it actliiop. CD AJ? genuit. 24. XVII, 21. Transfertur ad nuriien duphci
potestate a) creare prodacere i. q. N"|3 ( cf. de crea-
cf. -i^n , nbl. -Aram. r^-« , ib'' , Tib": , TZTT id. Zab. :
,

tione maris sub imagino infantis nascentis lob. XXXVIII,


nb'' sed freqnentins transpos. bT'.
, Originera posuerim
8. 9. Arab. OJ^ Conj. II. produxit, effecit aliquid. V.
in eZaJcncZo, ut nb'' vicinum sit rad. nbn j cf. ab):, obs ).
Dicitur de hominibns Gen. IV, 1. 17. 20. 25 et sexcen- procreata, progcnita est rcs). lob. XXV^III, 29 num phiviae :

ties, de bestiis Gen. XXX, 39. XXXI, 8. lob. XXXIX, est pater (creator) ilb'' Vz d"73U) "1C31 el pruina coeli, quis

1 adeoque de avibus ova parientibus ( cf. gr. ibu tixthv) creavit cam ? Deut. XXXII, l'8 ^tr\ •^-lh'< -ni: pclrae, :
,

Jer. XVII, 11. Construitur a) absol. Gen. XVII, 17: quae te crcavit , oblilus es. (Cf. SN pater it. creator p. 6).
ninn nonagenaria pariet? XVIII, l3. XX, 17. l Reg. De idololatrls Jer. II, 27 : dicuni ligno: 1u es pater meus,
III, 17. Jes. XXIII, 4. LXVI, 7. Mich. V, 2. lud. ct lapidi: 1u gcnuisli me.
crcare filium i. e. filium b)
XIII, 2: iTjb'' tibl illpy inttJN uocor eius slerilis erat, Dei ( i, e. regem) constituere
cooptare. Ps. II, 7: "'53 ,

nec pariebal. jes. lllV, 1.' lob. XXIV, 21. Eccl. III, 2 :
tJTilb^ d^^n '';n nnN lu es Jilius meus (rex divinitus con-
stitutus v. p. 217 ), hodie tc creavi , cooptavi constitni.
niyb nyi n^lbb nS iempus pariendi (imo nascendi, ut recte ,

Vulg. infinitivjs enim passivc positus cst cf. Prov. XII,


In ipso N. T. generandi vocabiiluin translate nsurpatum
,

habes 1 Cor. IV, i5: iv yu^ XQtaTu 'lr)aoi) dtu Tov


7. XV, 22) et tempus moricndi, cf. VII, 1. b) plerum-
que sq. acc. (v. snpra), sacpe addito dat. patris , cui ivuyytliov iyu) vfiug iyivvijau.
filius natus est. Gen. XVII, 21 cum Isaaco, nbn Ti;N : Niph. nbi3 (bis in phir. nbni pro ^nbis 1 Par. III,
niiB 'ib quem iibi pariet Sara. XXI, 3. XXIV, 2V! 5. XX,
8, cum Dagesch euphonico et 6 correpto inu) ,

XXiX,'34. XXX, 20. XXXIV, 1. XLI, 5o. XLVI, natus esi. Construitur a) absol. ilbllT di"' dies quo natns
20. Ind. VIII, 3i. 1 Paralip. II, 4. Hos. 1 , 3 al. est dies natalis eius Eccl. VII, 1. Hos. II, 5 cf. lob.
,

c) omisso accusativo sq. solo dat. patris. Gen. XVI, III, 3. n^i: QS populus nasciturus Ps. XXII, 32. b) sq.
1 :ib !Tlb^ Nb D^^as nir N ^"lai et Sara , ua^or Abrami, b patris. lob. I, 2 d'':^ nyau; ib i"7bi'i. 2 Sam. XIV,
:

ei non peperit sc. hberos. VI, 4 Q^lb ^nb"' et pepereruni : 27. Gen. X, I qua in striictiira duo observanda sunt,
,

iis liberos. XXX, 2 cf. Niph. et Pu. Participii femi- — primum ante subiectum saepe nN poni, v. c. Gen. IV, 18 :

nini plures sunt formac, quae ita distinguuntur a) iinbi^ : Ti-^y-nN r|i:nb nbri. XXI, 5. XLVI, 20, dein ver- ,

est subst. (mulier) pariens parturiens puerpera , v. c. , ,


bum , etiam ubi ad pluialein refertur saepe in singulari ,

n-^bi'' "ban Hos. XIII, i3 rnhv ^-i^a Jes. XXI, 3 , cf.


,
poni. 1 Par. II, 9: ib 'ibi: I^N 1i"il?n "pa. 111, 4:
Jes.' Xlil,'8. XLII, i4. Jer. VI, 24.' XXII. 23. Mich. Ji-iana ib lbi2 ^;'i'\r. Comm. 1. XXVI, 6: quae qnam
IV, 9. 10. V, 2. Ps. XLVIII, 7. b) n^^b/ verum est causani habcant vide Grainm. hebr. §. i4o, 1 cf. Olshausen
partic. saepe pro verbo fmito positnm, iit Gen. XVII, ig: Einendat. zum A. T. p. 24. ^5. Etiam omissa fdii men-
]a ^b, n-ib'' •^niaNniia. Jes. VII, i4. Jcr. XXXI, 8, raro tione (v. Kal no. 1, litt. c) Gen. XVII, 17 : rnN7p 'i^-.H.
est substantive puerpera Lev. XII, 7, sq. genit. genitrix,
"ibv rt3123 num cenlcnario nascctur {ilnisl Ita arab. jj tXi^
maler alic. (Arab. sjjl^ Cor. 19,33, syr. (/j.-^ id.
(filius) ei natns cst. c) Mafcr, ex qua aliqnis ratus cst,
'^nnb'' genitrix tua Prov. XXIII, 25. XVII, 25. Cant. ponitur praemisso pa 1 Pai-. II, 3. Esr. X, 3: d^iLl-bs
R. ih-^ 595 ^b^y nlV.i^Q

W3 1ri:rt1 (pro irfz) omncs mulicres et natum ex iis i. e. ccrte in ulnis gcstatur 8 , tum paollo adul- Gen. XXI ,

libcii cai-uni , t;tb i Par. IIT, l. indulgens 2 Reg. II, a4.


tior ludis iocisque puerilibus
Fi. tV"' parlurientcm adiuvit (arab. Conj. II), sq. lob. XXI, 11. Zach. VIII, 5, sed tenerae actatis Gen.
acc. Exod. I, 16. Part. nnb^O obstetrix. Gcn. XXXV, XXXIII, l3. Jes. LVII , 5 ( de sacrificiis pueronmi),
tum denique adolcscens Gcn. IV, 23 (parall. a^N ).
i^. XXXVIII, a8. Ex. I, i5 sqq. Arab. "sjj^l, aeth.
XXXVII, 3o. XLII, 22 (de Josepho septenducim annos
iiato).Dan. I, 4. 10. i3. i5 (de Daniele et sociis).
Pu. ns'' en^i-< flud. XVIII, 29. lob. V, 7) i. q. 1 Reg. XII, 8. 10. i4. 2 Par. X, 8. lo. i4 ( de iuvenili-
Ni. natus Vst. lud. XIII, 8. Ps. LXXXVII, 4. 5. 6. bus Rehabeami amicis). Eccl. IV, i3.
Sq. b patris Gun. IV, a6: ^2 -i^; D5 a"i!':i. lud. NW iTlV;^ f. puella. Gcn. XXXR^ 4. Joel W, 3. Plur.
X\'I11, 29 tN';"^';: n?'' 1\:;N T^ Dan , gui Isracli
: •

nntus est i. e. filius Israelis. Gen. XXIV, l5: Rebccca,


• .

n'1':^'' Zach. VIII, 5. Acth. (DA^ .'


niia.

qiiac nala cst Bethucli i. e., filia Betliucils, et omlsso ']3 X, mi?^ (dcnom. a nb'') f. l) adolescentiaBccl.^KJ,
21 :J<^~ &3 tV'' Diubl el Semo, eliam huic nati sunl filii. , g. 10. 2) pubes , iuventus. Ps. CX, 3.
Neque soluiu paler in dativo ponitur sed etiam alii qui- ,
IT?'] adj. nnb"'. Exod I, 22
verbale natus i. q. :

bus ILlius recens natus carus futurus erat. lluth IV, 1 7 :

libTt Trn ~b3 omnis pucr qui nascitur. 2 Sam. XII, l4.
^CSrb 13 nb^. Jes. IX, 5: :i2b nb"' nb^ Cum dat. rei
Jos. V, 5. Jer. XVI, 3. Omisso 'jz subst. 2 Sam.
lob. V, 7 Ti^"' b"2yb 31N homo ad calamitnlcs nalus est.
:

V, 14.
Metapb. creatus cst. Ps. XC, 2: :)ib'' D''"!:! Dnus aute-
quam montes naii sunt. T'/'' 1) verbale natus , maxime in formula
adj.

Hiph, T^i^iM 1) parere fccii Ueus mnlierem Jes. n"'^ T'b'' (servus) in domo (heri) natus, verna Gen. XIV,
LXVI ,
vir feniinam 1 Paral. II, 18.
9, fecundavit i4." XVII, 12. i3. 23. Lev. XXII, 11. Jer. II, i4 (sjt.
VIII, 8 fecundavit pluvia terram Jes. LV, 10. 2) ge-
,
lAiTi r*-^ id. Ephr. Opp. I, p. 161. Aiab. OyJ. , Jv-JCi
nuit pater i. q. Kal no. 2. Gen. V, 4. 7. 10. 1 3 sqij. XI,
H sq. XX\^, 19. 1 Par. II, 10 sqq. IV, 2. 8. 11. 12. id. in quo eUipsis vocis c^y^^J' esse videtur). 2) subst.
V, 3o sqq. VIII, 1. 8. 11. 31—33. IX, Sg. 42. Eccl. Num. XIII, 22.
gnalus, Jilius. plSTj "'"'b'; filii Enaci
V, l3. VI, 3: liN': ^a^iNT^rV d."< si qvis ccnlum ( liberos Raphae
28, nE"in 'lib^ LSam. iXI, 16. 18
"" filii i. q.
gigncret. Transla'te crcavif. lob. XXXVIII, 28: ->»
bU — ^biN T^bin quis creavit reccplacula roris? 3) i. q. — D^f;E-i.

Kal pcperit , sed translate prpi-i-j/ nequitiam. Jes. LIX,


: : T'?'!^ (genitor) n. pr. viri 1 Par. II, 29.
4, ubi praecessit b^y Tf.T",. (Arab. l\J» Conj. II. et
n^l^i^ (partus, ortus) oppidi in rcgione n. pr.
TV. parturivit, peperit mulier, neque hoc a notione huius XV, 26 , postea Simeonitis con-
australi tribus ludae Jos.
speciei alicnum est: pr. enim est fetum protulit, elabi :
cessi ibid. Par. IV, 28, cf. Neh. XI, 26.
XIX, 2. 1
fecit).
Relandus (Palaest. p. 885. 901 ) , nec male , eam eandem
Hoph. pr. nasci factus est , hinc natus est. Inf.
fuisse existimat , quae apud Josephnm (Archaeol. 18, 7
nnbr: Gen.XL,20. Ez. XVI, 5 et n^ib^n ibid.4 nativitas.
Eusebium (v. Rel. p. 885) Ma^u^a appellatnr,
§. 2) et
Gen. I. c. nS^lE^nS n"lb?7 ^^'^ dics natalis Pharaonis,
:
et ab iUo Idumaeae ab hoc Daromae , i. e. australi Judaeae
pr. dies quo in lucem susceperant ediderant Pharaonem.
I.
parti tribuitur.
De usu accusativi cum passivis vide supra ad Niph. For-
ma nlb^in imitatur verbum 'jD. rTl.f.iiD f. inde 1) or/i/s alic. ( Geburt,
pr. partus,

Hithpa. nnlum sc profcssus est , nomen dedit in Abkunft jem. ) Esth. II, 10: non indicavit Esther -nt?
tabnlas genealogicas inscribendum Num. I, 18. In poste- rrnibili -nsi nJJS'. Comm. 20. Plur. ninbi^ natales,
rioris aetatis libris pro eo dicunt isn^nrt. origines. Ez.' XVI, 3. 4. Saepe dr. n-i^ia-f"!,"* terra,

qna quis ortus est, pairia a\ic. (aetli. C^^]^'. patri^).


T?,!'. m. plur. cstr, "''ib^, semel ''ib^ Jes. LVII, 4 Gen. XI, 28. XXIV, 7. XXXI, i3. Ruth II, 11. Jer.
/ "" ° ;- Go- Go)
1) nalus , Jilius ,
poet. i. q. ^2. (Arab. lXJ^, <-XJ. , ^^j XXII, XLVI, 16. Ez. XXHI, i5 et simpl. mbiQ
10.
>
, (», 7 id. Gen. XII, 1. XXIV, 4. XXXI, 3. XXXII,'io.
aeth. CDA,^I sjT. Ir-^* id. et puer). De rcgis filio Num. X, 3o, plerumque addito y-''» cum copula, nt
xut' ('^oxrfV Jes. Ps. II, 12. IX, 5,
S^lpJ '"i;i cf. 13 •^nnbbl ^S^IX. — 2) pro concr. progcnies alic. (cf.
Jilii percgrinorum poi-t. pro peregrinis (cf. 'JS p. 216 A), nriVa al.). De uno nato natave Levit. XVIII, 11:
'

filii scclcris pro scelestis Jes. LVII, 4. Plur. comm. — pudenda fliae novcrcae lua^r :j-3ij n^lbitt progeniei palris
libcrii. q. C3-:a Ex. XXI, 4. Esr. X, 1. Hos. I, 2. Jes. lui ... ne retei^as. Comm. g pudenda fUae malris luae :

XXIX, 23, etiam de fetu bestiarum Jes. XI, 7. lob. l^in mbin IN n-a mbia sivc in domo sive eortra eam
XXXVIII, 4i. nala cst' cct. Collect.de pluribus Gen. XLVIII, 6. —
puer 2) , tum recens natus Ex. I, 17. II, 3 sqq. 3) cognati alic. ( nt civis alic. pro concive ) , fnmilia alic.

Ruth IV, i6. 2 Sam. XII, i5 sqq. 1 Reg. III, 25 , qui Gen.XLIlI, 7 ,
gens , populares eius Esth. VIII, 6.
R. ib^, bb^ 596 n!3in — bbhri

(paitus, ortiis) ii. pr. oppidi Simeonitariiin


iTJiri XLVIII,. 39. Joel I, 11. i3. Zeph. J, 11. — Amos
I Par. iV', 2gquod etiam ibinbLS appcllatur (p. 102). VIII, 3 bsifl niliia ibib-n eiulant in fletum abeunt can-
:
,

Dc llamakeri commeiito , qni Tbn et nbn ,, Cartliagiueu- iica palatiorum. —


2) Semcl de laclis vocihus victorum
siiini numina" in lapidibus depreliendisse sive videbatnr, superbieulium. Jes. LII, 5 ib^^blT] ir^irJS. Targ. 'JinsnUJJa,
:

disputavimus in Mouunv. Plioenic. p. ii4. n5. i63.


Jarchi : tJi-iNSna gloriantur. (Sic ^iLjj de clamore bel-
167 not.
Barhebr. p. 4li. 4i3, Meyerum in symboll. ad
m i^iri f. pl. 1) pr. generaliones , hiie familiae,
lico
Barliebr. p. i64, oXoXvl^tiv de laeto clamorc ap. Aeschylum
cf.

gentes Num.
20 sqq. anibinb secimdum familias
I,
ctEuripidem al. v. Seidler. ad Eurip. p. 686. Plcmstcrhus.
(gcutes) eorum Gen. X, 32. XXV,' i3. Ex. VI, 16. 19. ad Lucian. I, p. 177, it. uLilare Luc. 6, 261: laetis
1 Par. V, 7. VII, 2. 4. 9. VIII, 28. IX, 9. 34. XXVI, ululare triiimphis, et contra aX«?.(/^£/v de eiulatu Euripid.
3i. Inde nilbin IEO genealogia, stemma Gen. V, 1. Phocniss. 358, cf. quac de utroque
];'i, y^^in , nT^l^i',
Ac Geneseos quidem stcmmata ab liac formnla ordiri vociferatiouis genere usurpantur). iblin domini Israelis
solent: 'iii ninbin rtbt* X, 1. XI, 10. XXV, 12. 1. c. sunt tyrauni hostiles , ut semper iii his capitibu6
XXXVI, Arab. Ijli XIV, 5. XLIX, 7 quorum usus plus valet quani locus
1 . 9 cf. Riith IV, 18. ( pro iXJUi- , ,

XXVIII, l4 ab llitzigio laudatus qui principes popuU ,

i. q. ninbin, sed, utvidetur, nonnisi in Bibliis arabicis Israclilici intclligit et bibill ctiam h. I. ciulaium interpre-
Gen. II, Gol. in app. p. 2776.
4. Aelh. "l^^flrA^I tatur (coll. LXV, i4). Cf. comment. nostr. ad h. 1. et

^eneratio ). A stemmatis autem quum historia Oricuta- additamentum p; 365.


lium maximam partem profecta sit est 2) hisloiia, max. ,
Ho. bb^n (utnnblrt), scmel legitur Ps. LXXVIII,
familiarum. Gen. VI, 9 nb nilbn MbN haec esi historia
:
63 iuvcnes eiiis comeiUt ignis V?bir! i<b VnbinSI et virgi-
:

Noachi. XXV, ig. XXXVII, 2 ,' adeoque de originibus nes eiiis non lamentaniur , pr. non lamentari factae suut

aharum lerum dicitur. Gen. II, 4 hae sunt origines coeli :


(cf. Vers. 64: et viduae non fleverunt ). LXX. oj'x
intrdriOUV. Vulg. non sunt lamentaiae. Ita Schnurrerus,
ci ierrae. bn^ ot
Cf. syi\ \Sff» familia, stemma, histo- quod fcrri potcst , cf. chald. bb^ in Kal. Fortasse tamcu
ria, V. Castelli Lex. ed. Mich. p. 9^7. pronuutlaiidum ^ibibir; in activo i. q. nbib-.T, quam for-
niam insolcntiorcm (sed cf. bbin ) iion agnosceutes voca-
lium auctores scribebant ibbnn. Quod vulgarcm scripturam
n?^ rad. spuria, quam receperant jiropter nbm auctore Chaldaeo ( ]n2nu3i< Nb ) iutcrpretaiitur non lau-
Gen. XLVII, l3 ,
quod est a ni-tb. tlatae sunt i. c. cpithalamiis non cclebratae , innuptae
manserunt (coll. Nblbn epithalamium) id per granimati- ,

cas qiiidem ratioiies licet, scd nou licet pcr parallelismuin


(nrisan Nb Comm. 64).

y~ rad. onomatopoet. in Kal imisit. eiujavit P7'] m. ululatus ferarum (ut thoum fii^N) in deserto.
, ,
Deut. XXXII, 10 : ]iau3'; bb"; mha in dcserto uluJatus et
ululavit. Arab. J^^ ululavit, syr. et zab. Wijj , chald. G 1-
Pe. bb"! Jer. XVII, 2, frequentius Aph. bb?N. Vicinae
vasiitatis. Apud Arabes i-jLo ululatus est ipsius deserti

simt bbN no. II , t^bs , gr. lat. ololvllliv ululare , arm. ,


nomcn poeticum , vit. Tim. I p. 4l2 pag. 9, ubi i_jLj
umi. recte reposuit Willmet. in Lex. p. 818. Kamiis p. 178:
lal , adde lilliluh, quae Nubiensium vox est et lugu-

biis ct laeta (Weddiugton Journal of a visit to some parts v_jLi» f_$\ V^*:f D^ 1 ' • Uiide in Deuteronomii 1. 1. etiam
ofEthiopia 1822, p. 96. 234. 274). struere licet: in descrto , ululalu (loco ululatus), vasti-
Hiph. b^b-"!!, fut. b''b"'"' Mich. I, 8 , sed frequentius tale, ut tria s3'nonyma cumulentur. Ad ventorum ulu-
b-^b-i Jes. XV,' 2. 3. XV^I, 7, ib-'b^'' Hos. VII, i4, latum refert Kimcliius. De scriptm'a cod. Sam. v. sub
b-^b-N Jer. XLVIII, 3i nb-^b-n Jcs.LXV, i4,
,
quod voc. bbnn p. 382 B.
oitum ex forma ^ib^^blr; (Jcs. LII, 5) fi inter duas vocales
lu Jod cmollito 1) eiulavit, lameniatus est. Jcr. XLVII, 2.
nVb') Zeph. I, 10, cstr. nbb'' Jes. XV, 8. Jcrcm.
£z. XXI, 17 al. , by propter aliquid Jer. XLVIII,
sq.
XXV, 36? Zach. XI, 3 f. eiulatus.'

3i. LI, 8. Mich. I, 8. (Hos. VII, i4 bi^ loci est ) , sq. ?Piri m. vexator (Qualer), pr. abstr. vexatio,
b id. Jes. XVI, 7. Tribuitur ctiam inamiuatis Zach. XI, qua qiiis aliis'lamentationes extorquct , vcrbale Pi. formae
2: U3i^3 bb""n atque locis quae ululatibus rcsonant Jes.
, ,

XIV, 7,1': -WJO 'bi^~ ^^ oodcm modo XXIII, 1 nb^b''ri : b^l-p. , Sl.'«ii^', fT^NSn. Semel in plur. Ps. CXXXVII, 3 :

tti'i:<"in ni':N (cf. Virg. 2, 487: peuitusque cavae plan- irbbin vexatores nostri, intelliguntur Chaldaei. Parall.
goribus acdcs Femineis ululant. Sil. 6, 285: resonae ^^iaiuj. Ad rad. bb"* hanc formam rccte iam retulerant
silvis ulularunt ilcbile ripac). In oraculis minacibus saepe Kimclii ct lo. Simonis sed niale siguificatione abstracti
,

eiulare iubcntur quibus calamitas quaedam instat. Jes.


,
acccpcrant: naffiDi -ii^cjo i:b aiia« iin n:nbb'' nnn hco
XIII, 6 1; Di-- anp, -s ^ib-^bin. XXIII, 6. Jer. XXV, 34.
: eiulatus noslri nos iubebant canere et laeiari. Li illam
R. yb^^, 5]b\ p^_\ na^^ 597 P"--' — bN122''

sontentiain in Lex. inan. Indo ab cJit. a propoeltam con— nB?^ porriro impeligo fturiem , ab adhaerendo
f. ,

ccsscnint ANinerus dc AVettius. De nliis explicatioiiibus


,
iflcta. I^cv.20. XXII, 22. LXX. Xit/r^v. Vulg.
XXI,
refcrrc iuvat vcrbls Abulwalidis in libro oi.<JUjwim i. :
impcligo. Kimthi Talnuidistae (Gittin fol. 70, 1) in-
:

lcrprclanlur impcliginem Acgjptiacam , quai adhacret usc/ue


e. supplemciili fll^^Vbin relulimu.t ad radicem br"' tecl

admillinius praeterca aliam ralioncm, ui /inilimiim sit Zocu-


ad diem morlis.
tioni Arabum nnibmi •'\U;J< nbbr TAc barlare Iribus
p^'' rad. inusit. i. q. ppb linxit , inde lambendo
punctis munito ,
guocl diruendi vim habet [Jj II jJi i, q.
depavit , ut recto Aben Esra. Cf. "jnb Num. XXII, 4,
^j^ subvcrtit, diruit], q. d. rrnJaiu ircinzj iribN-::,
it. yb^ et quo testeKamusodclocusta utuntur,
, ...s^ linxit,
ut in illo (Jcs. XLIX, 17): inj:'; Tf>2-2 rj-ja-^^iniji rj^a^iHTp.
quac tcrrae proventum, ut tlnea lanain, lambendo absumit
'laniJem nonnuUi dicunt iz^bbm clictum esse pro i:"'";'?!^}

(
praedatores nostri) "iJ ct n intcr se permulatis , ut iii (v. Boch. Hieroz. II, 445). Arab. vJiL albus , candi-
Di-i;i^2 et dTlil^.
Ilanc postrcraam sententiam secuti cans ad nostram radiccm uil pertinct. Inde
B\int LXX.
anuyuYoyTig r)f.idg. Vulg. abducenies nos ,
Targ. £<"T3 praedaiores noslri sed ibVd ubique vim pas- ,
depasccns (formaabstr. pro concr. ) , hiiic
p?|^. in.

sivam habet. Magis placcret , bbin ( ad formam bri:> = locuslac specics ,


quae una cum aliis locustae specicbus
memoratur Joel I, 4. II, 25. Nah. III, i5. Ps. CV, 34,
3bi3 ab Vty, cnin a srrj) ducero a bbn jj stravit, scd aJata est Nah. III, 16, horrida s. liorripilans ( "ins )
prostravit. Jcr. LI, 27. LXX
iu plerisque locis [iQoiyog e. fctus 't.

locustac , nec non cerla locustarum spccies semel t5xpi'g ,

^^",1) i. q. 51? linxit , torpsii, deglutivit (v. ad (Jcr. 1. c.) locusta. Chald. Nn"^3 locusta alata , sed Syr.

rad. yib), nnde sbin , nrbin. — 2) hlateravit , temere |Ja»1 ] ^iO£ locusta repens, non alata. Recentiores in
locuius est ,
quae significatio ab illa proficiscitur et in syl- varias opiniones discesserunt aeque incertas ,
quas vide
laba ~b crebrior est. Arab. jjj id. luax. de iurciurando ap. Rosenm. ad Bochartum sed verissimam senten- 1. c. ,

temerario Sur. 2, 225, Prov. XX, 25: yb-" £~N "Jpia tiam dixit CREn\EKUs ad Joel. 1. c. , qui aliclabum
( UTrtt.ul^ov ) intelligit, qua voce designatur locusta, ante-
"ijv^b D"1": "iriNI lJ~p laqueus (pernicies) hominis est,
si tcmcre prolocjuilur sacrum (votum), cl perniciosum est
quam cutem quartum dcposuit (vor dcr Jctzteii der vier
post vota quacrere. Libere LXX. nay\g uvdQ\ luyy %t tlTv Hautungen), qua specie bcstiola alis in vagina cornea
iuclusis et hoirentibus subsilit potius quam volat, donec
idiwy ((j'/«ffai.
vagina illa abiecta avolat quo refcrri videntur verba ,
y^in m. 1) vermis, a lingendo, dcglutiendo dictus
Nahumi 1. c. ;i'yi DwQ pb" aitelahus cxuit vaginas alarum
( cf. pb') ; boc cnim (Iledslobii) et^^mon praestat vulgari a
et avolat. Hunc locustae statum beue descripsit Hieron.
q. *JlL) altus, clatus, longicollis fuit. Plur. ^'ybin
«Jj i.
ad Nali. 1. c. ,,Attelabus quem significantius comesso-
Ex. XVI, 20. —
a) spec. vermis coccifcr (plene>nybin rem interprctatus est Aquila
:

parva locusta est inter


,

"^ w unde coccus, color coccineus et panni coccinei Jes.


, locustam et bruchum ct modicis pennis reptans potius
)

1, 18. Tbren. IV, 5. Vide nsbin no. 2. 3) n. pr. — quam volans sempcrquc subsiliens ; et ob hanc causam,
a) IJlii Issacbari natu maximi Gen. XLVI i3. 1 Par. ,
ubicunque orta fuerit usque ad pulverem cuncta con-
,

Vir. 1. b) iudicis Isratlitarum lud. X, l. Patron. a sumit, quia donec crescant pennae abirc non potest, "
litt. a est ">bin Num. XXVI, 23. cf. ad V. 17 ,,Attelabus autem saltein modicas assumat
:

pemias , ct cum in altum volare non posslt tanien de


riy^in (ad formam riTil^^n) lob. XXV, 6.
,
Jcs.
tcrra cxsillre nitatur ct tandcm pervcniens iii locustara
,

XIV, 11, ct riy?in boc posterius absol. et cstr. volitat quidem" cet. Apud Syros ut bene observat ,

l) vcrmis qualis in putredine crescit Jes. XIV^ 11. ,


,
Crcdncrus p. 3o5 , respondere vidctur J^QAiO, cliald.
LX^'I, .24 plantas arrodit Jon. IV, 7". Deut. XXVTII,
,

59. Metapb. dc bomine infumo et contcmto opp. Dco N^iBd quod utrumque ab exuendo dictum est (cf.
,

Pi.XXll, 7. Jes. XLI, 14. lob. XXV, G. u) nrbin — t_J\*.^ i. q. i..b^A3 et f-^^^OM) et attelabum designat
^:'5 vermis coccifer (Kermes-^\'m'm ) Tst nsbin "id c-oc-
vagiuas alarum cxuentem.
ciis vcrmis s. vermium i. c. a vermibus jietitus (v. locos
8. V. ":'i2 rad. nri; ) inde color coccineus , et panni coc-
cinci. Vide ":ir et b''73~r.
,

Inde ortum est verbum "^ rad. inusit. i. q. Ci", Z^Z''^ (q. v. ) cnluit, fer-
dcnomiuaiivum buii (dics) cf. J^ et j^ ferbuit dies. Inde
Pu. C"i"bru cocco induti (de militibus). Nali. II, 4.
C^ID^ et niS'' dies, pl. nominis Di'', et

Arab. ^-^i Conj. coniunctus PNln^. (dies Dei, :ir" i. q. r*' Di"' , cf. :iaV3 i. q.
yl^ rad. Lnusit. III. ,

a'i; , "n-; 1'.


q. na vir) u. pr. fiJii Simeonis Gen. XLVI,
fuit et adhaesit. Cf. cbald. >\th ct arab. —«J adiunxit. 10, pro quo vitiose bNi^a: Num. XXVT, 2.
R. nfi% ca'' )98 cjia-) _ ai

D''!2_''_ V. snb rad. i2'V. 26, mortno XVI, 8 (sine art.). Poct. passim mare dicitar
de rcgionibus maritlmis. d'" "'.vbJ principcs maris Ez.
XXVI, 16 sunt principes regionum maritimarum et trans-
tyQ^ raiJ- inusit. I) i. q. £1:^ et rittrt fremuit
niarlnarum i. q. D^^N "'N^iSS , et D"» "{'nT, divitiae maris Jes.
strcpuit , de fluctibus maris ( fi et ^ permutatis, v. pag. LX, 5 i. q. dlvltiae gentiiun niarltiniarum I. q. D"';3"' ^t^^oi

36o). Inde d; mare. Deut. XXXIII, 19 XXIII, 4: d;!", mi2 b"; "laN
; sic Jes.
II) i. q. Qv, nm (coll. Dun, ntin ^, v. ad ar) clicit marc i.

maris.
c. urbs maritinia (Tjrus), munimentum

Plur. D''"3"' maria Gen. I, 22. Lev. XI, 9.
caluit, ferluit, ut dies, unde iiQiaj dies transfcrtur ad
;
10. Ps. CXXXV, 6."Ez. XXVII, 33. 34. Maxime a
amorem, unde n^a^y^ columba. poctis frequentatur , ubi in vulgari oratione slngularis est,

D^ cstr. d"' (Kamez servato), practer forniulam~


ut QV2^ bin ai-ena marlum LXXVIII, 27.
lob. VI, 3. Ps.

in qua ubique est Patacli sq. Makkef Exod.


Jcr. XV, 8 (cf. d^ri bin Gen. XXXII, i3. XLI, 4^),
5)1D~l:''
XV, 4.'"
Num. XIV, 25. XXI, 4. XXXIII, lo. Deut. t''/3"' flin littus marium Gen. XLIX, i3. lud. V, 17 (cf.
4o. II, XI, 4. Jos. II, 10 al., SufF. t;r!";iin Jos. IX, 1), D^Js;; Db Ps. XLVI, 3. Jon. II, 4,
I, 1. c. Pj?^ Jer.
vlde praeterea Gcn. I, 10 (in quo capite color quidam
LI , 36, cum He locali ^i?^'"' (v. no. 2) pl. di73'' m.
pocticus est). Dcut. XXXIII, 19. Ps. VIII, 9 XXIV, 2,
1) mare , a strepcndo , frcmcndo dictum. (Arab. ^j ,
LXV, 8. Jes. XVII, 12. Dan. XI, 45 (ubi tiv^l est
mare internum i. q. d»!^).
sjT. fiflj et fem. ji^iii.» , sed postcrius magis dc lacu,
Jllaris autem nomen transfertur
aegj-pt. \OiX} BSOJDL, quod scmiticae originis esse vidc- a) ad Jluiios magnos ut Nilum (Plin. 35, , 11 ; Nill
tur V. Peyron Lex. copt. p.35. 58). Ubi mare zar ^'ioxj]v aqua mari est simills. Herod. 2, 97 iTiiuv Si : inikd^-f] 6
intelligitur , plurimis in locis articulo munitur , v.
bin c. Nillog Trv yjttQriV , ul nuhg ftovvui (falvovxui vniQt/fiV-
t-T. Gcn. XXXII, i3. XLI, 49, D'M riDb lud. VII, 12. aat , fiuXtdTu y.i] ifKpiQng iTfii iv Alyulto Tiovxr,)
tui
i'Sam. XIII, 5, S^^; ^iT Gen. I, a6. a8.' lob. XII, 8, vijaotai. T« fiivyuQ uDm t)~? Alyinzov niXuyoQ yiviiui^
etiam apud poetas occurrit lob. XXV^I, 12. XXXVI, Diod. I, 12. 96) Jes. XVIII, 2. XIX, 5. Nah. III, 8.
3o. Ps. VIII, 9. XXXIII, 6. LXXVIII, 53 al. sed bi , lob. XLI, 23, Euphratem Jes. XXVII,
(prob. XXI, 1
crebrius articulum omittuut Exod. XV, 8. 10. lub. 1). Jer. LI, 36. Plur. de Nili brachils Ez. XXXII, 2.
IX, 8. XI, q. XXVIII, i4. XXXVIII, 8. 16. Ps.
LXVI, 6. LXV^JII, 23. LXXIV, i3. LXXVIII, i3. (Sic arab. j,j de Nilo Cor. 20, 39 et saepe it. ^.juJi JS^, ,

XCIII, 4. Jes. V, 3o. XXIII, 2. L, 2. LI, 10 LX, 5 ct y.ui^ i'ioX'jv .s^,.Ji\ de Nilo Elmac. I, 12. Eutych. Alex.
et saepe , quod ctiam in sernione vulgarl , sed rarius,
lit, ut d; ?I'n'i'. ^'ire versus 1 Reg. XVllI, 43, d-i-bi» I, 86. II, 377. 499, .s^\ (j«i hippopotamus, yL^
super marl 2 Par. II, i5, cf. ^'-iN Esr. III, 7/ Ad
raarc et flnvius magnus, majo [ifii, L/«) apud tribnm
magnitudinem maris pertinet hoc Jeremiae Thren. II, i3:
magna insiar maris est ruitia iua ArabumFellata dlctam, v. Seetzcn in Zachii commerc. litt.
Tl^^an] C»3 ^11.1 ad •

indbmitam eius vim lob. VII, I2: pjn GN ^^N iium Cn XXIV, 233; mareaethiop.
lacus et fltivius QniC" ,

mare cgo , ait monstrum marinum? Jes. XIj 9: D'')"^ — magnus; pers. Lj.i> marc deEuphrate, Sehahname ap. ,

D-wSa DJ5 aquae feguni mare


sicut int. fundum maris. , VuUers. 1, 10, ind. SincViu mare et Indus fluviusal.).
Ilab.II, i4. —
O;"'!^; D»73 a mari ad mare i. e. n ,
b) hj'perboIice ad vascula permagna, unde n'>Jin2n D^
niari interno ad Indicum Am. VIII, 12. Zach. IX, 10. mare ahcneum appellatur magnum lavacnim in atrlo in-
Ps. LXXII, 8 ef. Mich. VII, 12. Variae maris niagni — teriore templi Salomonei 2 Rcg. XXV^, l3. 1 Par. XVIII,
partes lacusque mediterranei (nam de his quoque d'' dici- 8 etiam p2:i73 D'r: 1 Reg. VII, 23, d^fl Comm. 24. 29.
tur lob. XIV, 11 cf. syi-. JAiQ..) his nominibus insigni- 2 Reg. XVI, 17. 2 Par. IV, 3 sqq. (ita aegypt. 1011,
untur: '}i-|nNw DJ!^ (mare posterius i. e. occidentale
Dcut. XI, 24' Joel II, 20, D-n-iJbE D; Exod. XXIII, 3i, ElOiJl dicitur de lacn qui torculari supponitur Marc.
ilTii^ D;;n (mare mannum ) Num. 'XXXIV, 6. 7. Jos. I, XII, 1. Hagg. II, 17).
4. IX, ].' Ez. XLVII, 10. i5. 20. XLVIII, 28 al. de quoniam mare raediterTaneum
2) plaga occidenialis ,

niarl intmio s. mediterranco ; n^nSS d; mare GaHlaeum s. situm est ad occidentem Palaestinae.D"" n^n veiitus
lacus Tlberladis Num. XXXIV , 11 ;' nb?:!! D"" (inare occidenlalis Exod. X, 19. f-DSS latus occidentale
salsuni) Gen. XIV, 3, rta^nJ-^! D; (marc 'dcscrti') Deut. Ex. XXVII, 12. XXXVIII, 12. tiT2'' occidentem versus
.

IV, 49, ( mare 'oiicntalc ) Jocl II, 20.


irja-jpri D»^! Zach. Gen. XXVIII, i4. Ex. XXVI, 22."XXXVI, 32. Num.
XIV, 8 dc niari mortuo ^jiD-D;; (mare algosum ) et
; 11, 18. III, 23. Dciit. III, 27. Jos. Y, 1. XH, 7 al. (a<i
D^^-iJ^li D; Jcs. XI, i5 de niari rubro. Pro contcxtu ctiam viarc est na'n Num. XXXIV, 5. Jos. XVI, 6. 8. XVII,
trrt dicitur dc mari intenio Jos. XV, 47 Galilaeo .Tcs. , 9. XIX, 26'. 29. XXIV, 6, !^-3;b Jos. XIX, 11); d;?3
VIII, 23 (Hieron. ,,niJire autem hic iacura appcllat Ge- ab occidcntc Gcn. XII, 8. Jo's'.'XI, 2. 3. XIX, 34^
nesarcth, qni Jordaiie inllucnle eflicitur") , rubro ib. X, h d'»?^ ab occasu alicuius loci Jos. V'IiI, g. 12. i3. Bis —
R. Da:, ]Tai 599 D^ — ^''til

(P«. CVII, 3, Jes. XLIX, la) Q^ copulatur cum septen- flReg.XXIII, i3, 'c]v:3,aSam.XXIV,5.8. c) addcxlram
ti-ionu (]i2::), ct sunt proptciva ,
qui liis ccrto locis (postvcrba motus } ]-?:^3 Neh. XII, 3i , ]-»; t? Zach. :

oiw/ru7n intolligant : malc ,


quum ctiani alibi plagau com •
XII, 6; 'e ('72"'!: ad dcxtram alic. Ps. CX, 1. d) dcxlror-
pouajitur non
oppositac, sibi scd vicinac , cf. Am. VIII, Bum est Y7Z'' W
Gcn. XXIV, 49. 2 Sam. II, 19. 21. Jes.
12. Dcut. XXXIll, a3. IX, 19, 'j'>;:»!rj SN Jos. XVII, 7. Ez. I, 10, T^ajn Gcn.
XIII, 9 et yiz"^ Jcs. LIV, 3. Zacb. XII, 3 niaximc in ,

W^ empbat. ija"» cbald. marc. Dan. VII, 2. 3. formulis: iN yrz'' n::: Num. XX, 17. XXII, 26.
bN-:'i5
1 Sam. VI, lu. Prov. IV, 27' et hn'7zh St* fVZ'* 110 Dcut.
n53''22'' (coluniba, arab. iCc'^ a calore venereo 11, 27. XVII, 20. XXVIII, i4. Jos. I, 7;' XXIII, 6.
dicta , cf. n:v rad. ]r) n. pr. unius ex iiliabus lobi lob. a Reg. XXH, 2.
XLII, i4. '
Nota Iias locutiones aa) a dcxlra alic. : slare est adiu-
vantisPs.X^I, 8. CIX, 3i.CX, 5. CXXI, 5. Jcs.LXIII,
^^' rad. iu Kal inusit. , Cnitima radici ]ai< (cf. 12, scd ctiam advcrsarii et accusautis Ps. CIX, 6. Zach.
III, 1. bb) a dcxlra regis sedcre dicuntur, quibus exi-
cbald. yi'Tt pro '['Tjxn, et contra Jcs. XXX, 21) firmus
mius honos babctur quivc iu regni quoddam consortium
dein fldus fuit. InJc ]'""' manus dcxtra dicta est, qiiia
hac nianu iides datur eacjue sublata iuratur ( 2 Reg. X,
vocati sunt, ut rcgina 1 Reg. II, 19. Ps. , 10, XLV
amici rcgii regisquc admlnistri (Jos. Arch. VI, 1 1 §. 9
i5. Jes. LXII, 8, fidissima dcxtra Val. Flacc. 5, 65, cf.
cf. Knapp dc Christo ad dcxtram Dci scdentc, in Opuscc.
Simouis ed. 1. 2. 3 ).
I, 39sc|q.), uudc Ps. CX, 1: Kvz/^b a^i! ':TNb '; 1:n:
Hiph. ;vz™ et irz~ 2 Sam. XIV, 19 ,
part. a'"?:';^ cffatum Jovae ad domiuum meum : conside ad dcxtram
I Par. XII, 2 (addc ^^"".N.n pro ^zV2'r< Jcs. XXX, 2i) vxcam i. e. esto regni mci consors in tcrris , v. intpp. ad
deuom. a (':i : 1) tlejctra usus cst (opp. j^iN;:'!:?" ) 1 Par. li. Etiain alibi locus a dextia alic. honoratior est , quo
1.
XII, 2. Jj) dcxtram pctiit, ad dextram se cotwertit Gen. pertinet lob. 12. XXX,
cc) prchcndere dextram alic. i.
XIII, 9. Ezccb. XXI, 21. 2 Sam. et Jes. I. c. (Arab. e. eum sustcntare , iuvaro Ps. LXXIII, 23. Jes.XLI, i3.

a dcxtra acccssit. VI. dextrorsum


XLV, 1 , unde '^^'^^ l!:''^ t'"' dextrac tuae i. e. quem
..ytj et ^*j III. et
dextra tua adiuvat. Pa. LXXX, 18.
ooutendit). dc.rtra pars dexlrum latus (cf. t^ manus et
2) ,

latus). In genit. allis nominibus postpositum exprimit


comm. (sed plerumque fcm. Ps. X\^II, 36.
^"•u^
adj. dexler (';7:i), ut ^'ajn pvJ fcmur dextrum Exod,
XXI, C)."XXVI, 10. XLV, 5. XLVIII, 11. LXIII, 9. XXIX, 22. Le'v. VIII, 25, i^-iii"! ?}-^ femur dcxtrum
LXXVIII, 54. LXXX, i6. LXXXIX, i4. XCVIII, 1. eius lud. III, 16. 21 , J^a^ 'J"'y-V2 omnes oculi dcxtii
CXXXVII, 5. CXXXVIII, 7. CXXXIX, 10. lob. XL, 1 Saiu. XI, 2, etiam i:'';:"' Ti manus dextra eius Gen.
i4. Cant. II, 6. VIII, 3. Jes. XLVIII, i3, raro masc. XLVIII, 17. lud. III, TS. "XX, 16, ••r?:"; manus V
Pi-ov. XXVII, 16. ExoJ. XV^, 6, ubi semel copulatur dextra mea Ps. LXXIII, 23. Jer. XXII, 24 5:->7:j n^ ,'

cum '^^n:) dextra eorum pro manibus dextris eorum. lud. VII, 20
,

cf. ia^'C Ps. XVII, 10 os eorum pro ora eorum. (Siuii- :

1) dcjctra nianus ,
quae est lldem dantis, v. ad rad.
o .. 1''' litcr Syri , licet bi SuHixum iiomini regenti anuectant:
s , 0,0-
(Ai^ab. y>-»J, Q*ri, iw.J, aethiop. P J^^ ; syr. ^J-iia»
ixAifljj j,.XAii oculus tuus dexter, M ^ j?i^ y,t] manus
manus dextra et pars dcxtra). Gen. XLVIII, 8. i4.
, :
tua dcxtcra Matth. V, 29. 3o , cf. 3^. Luc. VI, 6.
Exod. XV, 6. Ps. XLIV 4 et saepe redi ad locos , , XXII, 5o. Juh. XVIII, 10. XXI, 6, Barhcbr. 483,
modo laudatos. Ps. CXLIV , 8. 11 : np/a yiz-^^ litrzi acthiop. oculus tuus dexter Mth.
DJS^JYi: HP^fi^i'.
ilcjrtra eoruin est de.clra fraudis. Jes.LXIIjH: ~^~') >"::^.r: V, 29 I. —
Dcxtra pars autem poni videtur pro rccta
i:-:'- iuravit Jova pcr dcrtram suam (cf. iurandi formu- parte loco recto et
, lcgitimo. Eccles. X 2 Csrj 35 , :

lam apud Arabes aJLJi jvjw pcr dextram Dei pl. aHI cr*'^^ irNa"i;~ ^'SS 3ri i:''::''!: cor (mens) sapientis esl in dcx-
unde tra iecta legitima parlc eius , cor stulti in sinislra
et «JJ! |*j!j ^^-v^j fem. iusiurandum ) jXLI, 10:
.
( ,
)

Exod. XV, 6. pcrversaparie cf. uostr. das Herz auf dem rechtcn
•p^S Yiz^:: '^TiOizn, et ita saepe: "''
yiz'' ( ) ,

Ps! CXVIII,io."i6. Hab. II, 16, -ivty yiz-: Ps.LXXVII,


Flecke -haben.
II al.Pleonasmus cst iu hoc '5:i72''1 Tl^' Ps. LXIXIV, : 3) pln!;a australis , austcr (v. ad linX pag. 72 B).
11. — a) o dejctra est yz'' bv lob. XXX, 12, yiZ^f-Z Ps. LXXXIX, i3. Acc. iu australi plaga'lob. XXIII,
1 Rcg. VII, 39. 49. 2 Par .'lir, 17. IV, 6. 7. 8. h)" 9. (ia^iuj-r; ^^IZ^^IZ ab austro dcserti 1 Sam." XXIU, 19.

dcxlra alic. pcrsonae vel rci est: 'l , 's ^'a^ b" Ps. CIX,
G. Neb. VIII, 4. Zacb.IV, 11, ':! ]'';:' bN 1' Sa'm. XXIU, 4) fcliciias , quia dcxtra manus boni ominis crat,
24, ': ]-:-b Ps. XLV, 10. CIX 5\. 'jcs. LXIII, 12, ,

's V'-~2 Gen. XLVIII, i3. Ex. XIV, 22. 29. Dcut. unde arab. '
«1 felix fuit ,
^^J fclicitas. Vidc ^-^^r^^-

XXXlil, 2. Ps. XVI, 8. Ez. X, 3. Zach. IV, 3, b ymz Indc 11. pr. virorum (Felix): a) fihi Siuieonis Gen.
R. Da\ 112'^ 600 ''3'^n'^ la^

XLVI, lo. 1 Par. IV, 24. b) i Par. 2, 27. c) Neh. (jcSU) ct dcserti Syriaci ,
quod (pro variis nuctoribu»
)
VIII, 7. Inde cst ponitur gi-adu lat. 25 —
27 (d'Anvi]lc 27"). Ex Seetzcnio
patron. Nnm. XXVI, 12. Sed (monatl. Correspondcnz XVIII p.374) disclmus pancrs
T'?^ milliaribus id orientem versus distare a Hcddije, quod
,

''3''53'^ est ilcxter bia in Chctliibh


1) i. q. •';53-; ,
quidem oppidum in via peregrinatorum Daniascenornni
2 Par. III, 17. Cz. IV, 6. 2) pro iji)^';-]^ Bcnjaniinita, quotannis Meccam petentium situm cst et trium die- ,

V. (''3^^2 p. 219 A. rum itinere a Medina abest (Burckhardt. itin. Syriae


pag. io38). Fucrunt iam intcr veteres (ut LXX,
n353'' (i- 1- i^+J felicitas) n. pr. 1) filii '
Asscris
qiii etiam NU^n iibique scril)unt Gaiftuv qui •]"2"'n ,
Gen. Xl^VI, 17. Num. XXVI, 44. 1 Par. VII, 3o. Idumaeae gcntcm nostrumquc NM-^n idcm esse pntarent,
2) alius viri 2 Par. XXXI, i4.
graviter proptcrea rcprehcnsi ab aliis (v. Kochcr. ad Je».
13/3'' im\. n"':U"< adj. (lejclcv, a, vm (a XXI, i4), ut opcrae jn-ctium sit hanc causani pauUo ,
, J73"', ,.y*j),
diligcntius cognosccrc. Atque illornm quidem sententiac
tit ''V^lTt columna dexti-a 1 Reg. VII, 21, ibJ'n
tv-ivy',
rT':''a"'r-' pes eius^dcxtcr Ex. XXIX, 20.
24'
Lev. VIII, 2.^7 — praeter Alcxandrinorum
inaxime favere videtur
si qua est, auctoritatem
quod Thcma et Dedan dnobus
hoc , ,

'XlV, i4sq. 1 Reg. VI, 8. VII, 3g. 2 Reg. XI, 11. ,

locis (v. supra) copulantur nt alibi Theman et Dedan


2 Par. IV, 10. XXIII, 10. Ez. XLVII, 1. 2. (Aethlop. ,

( Jer. 7. 8. Ezech. XXV, i3): cui acccdit quod


XLIX,
P£^^*e: id.)
Theinanae nullum vestigiumapud Graecos et Arabes ei-
1"''^. > scmcl conim. (niasc.
'ji3n lob. IX, 9 stat. Sed luiic obstat situs locorum. Nain Taima Arabum
signif. 2. Obad. 9. prima Jes. XLIII,
fcni. significatione tredecim dierum itinere austrum versus distat a Ma.in
G. Cant. IV, l6) pr. quod ad dextram situm est 1) plaqa prope Petram Idumaeae sito (v. Burckhardt I. c. p. lo35
austraUs ( v. p7r no. 3). Jos. XII, 3. XIII, 4. lob. IX, — 38), neque ciedibilc cst, Idumaeoruin regionem eo
9. XXXIX, 26;'jcs. XLIII, 6. Zach. VI, 6. IX, i4. usque excurrisse. Contra facile adducor ad credcndum,
Cum He locali 'nthTi austrum versus Exod. XXVI, 18. '[«'n et {{«•'n ciusdem originis nomina esse et hoc ex iUo ,

35. XXVII, 9. XXSVI, 23. Num. III, 29. X, 6. Ez. ortum esse Nun extremo abiecto et a vocali producto.
,

XLVII, Pleon. ^rrn ?]'?t Ez. XXI, 2.


19. b ^rrj-n In hac ipsa radice Nun abiecti duo exempla habes, unum
ab austro Nuiu. IlV ib. Poet. |a^n pro
a]ic. '

'J73''n 'mT iiJiJI *j! pro >Jlit ,y»_ji per dcxtras Dei , alterum syr. liCL»
vcnlusauslraKs. Ps. LXXVIII, 26. Cant.lV, 16. C^f. "'jiB::.
iuravit, quod nil dubito quin ortum sit ex p:^, .^*^ X.
2) n. pr. geutis regionisque Idumaeae quae a The- ,

nwno, Esavi ncpote originem ducebat (Gen. XXXVI,


, iuravit, ...Uj! iuramenta ; alia snnt : ^SCj *J pro .Jo »J
.11. i5). Gen. XXXVI, 42. Jer. XLIX, 7. 20. Ezcch.
non'fuit, ^3rt talmud. pro pan profecto, et ija ?jn ex
XXV, i3. Am. I, 11. 12. Hab. III, 3. Obad. 9 et, ,

ut reliqui Arabes ( i Reg. V, 11), sapientiae laudc florc- pN, 3 ex 13 , ii5U poijt. pro ^^ Gol. 21 55 (cf. an et
bat Jer. XLIX, 7. Bar. III, 22. 23 cf. lob. II, 11.
Patron. est ••iain lob. 1. c. et IV, 1. XV, 1. XXII, 1. u in Nunatione Arabum ) cf, l abiectuin in Ljui arab. vulg.
XI-II, 7. 9. Gen.' XXXVI, 34. 1 Par. I, 45 ( unde etiam pro Caussin p. 12, acth. JBfL I pro
li''^'
JBfLA I
':a\-i n. pr. viri 1 Par. IV, 6). LXX. Qui^iav , aL dixit 5 et r in talmud. Na"'3 pro '^m dicimus , Ntt'*» pro
0£i««v. Hieronymus in locis Hebraicis ,, Theman regio :

principum Edom in terra Gcbalitica a Theman ,


^7:^53 dicere cf. infra N72;3. Occurrat aliquis, iUlj
sortita vocabuhim. Sed et usque hodie est villa Theman apud Arabes sibi propriam habere potestatem descrli,
distans ab urbe Pctra quinque ( Euseb. qnindccim 14) ,
itaque ex hebraeo vix profcctum esse posse sed hoc :

millibus, ubi et Romanorum pracsidium sedet. " Hodie ipsum vc. caret etymo in lingua arabica , et adinodum
nullum eius Hominis vestigium in ilHs regionibns repertum credibilc cst Uaj descvtum ortum
, esse ex ]72'n ,..*jj'
est cave enini cum Car. Raumero (Palaest. p. i85. 186)
: regio auslralis , itaquo avitla , ut contra 3.13 regio australis
oadem putes Theman ( l^iT) , ^.^\.*^) et Madn .,L*xi, est pr. regio arida coll. zab. NJO^^n racridics, rectius auster,
( :

hebr. ]i5a), dc quo vkie suo loco ct ad Burckhardti itin. regio australis (Norberg Lexid. p. 8g). Quae qunm ita
S^Tiae p. 1069. sint , tiiyn sub rad. ^u^' tractare non dubitavi.

"""*.. "• P'"- gcntis arabicae , quae ab Ismaelis filio


uatu nono originem ducebat ( Gen. XXV, l5), paiiter
14J in Kal inusit. i. q. IW commulavil, pcrmulavit.
atqiic Dedaaj ,
quacum bis copnlatur (Jes. XXI, :4.
Jer. XXV, 23), mercatura nobilis lob. VI, 19. Rc- Hiph. T^Ji'?! commutavit ,
permutavit Jer. II , 11,
spondet gr. 0oi7ta Ptolcra. 6 p. 179 Bert. (lo.ig. 71", ubi plures codd. •y^izn (a '1173).

270) , ct arab. ijUaj, de quo vide Anirulkaisi Moall.


lat.
tlithp. "ijain."! permuiatus est cum al. h. e. in locunt
alicuius suhstilutus est, locum alic. occupavit (cf. arid). Jjkj
74, Abulf. .Syriam ed. Kohler p. i4, einsd. Arabiam p. 33
Gagn. 97 Romniel, ubi castellum cst iti confiniis Nagdi mutavit, permutavit, Conj. V. locum occupavit, J»jAj
R. ujas r^ii, pr, i^ji 601 lani — iD'

qui locum alicuius occiipat). Jes. LXI,6: :n73^nri DniaDa II, 16. lob. XX, iG; vinis aspidum suscit. Transhre,
perfrui aliqua rc , largos fructus ex ea capere. Jes. LX,
in .iplcndorcni coriiin snbstilucmini. Ita SaaJ. «^J^ 1% iG: suges lac gcntium et uhcra regum suges i. e. opibos
gentium rcgumquc ditabcris. Dcut. XXXIII, ig: 53^3 13
...JiJ>-jXi, et Jarchi. All. ut Vulg. Clialil. Syr. Kimclii,
Ip:'"']S'?3i nam nhundantinm mariu?n sugcnt i. e. ex diviT
Abcu Esru : splcndore eorura gloriabiniiui, qs. idcm sit
tiis populorum tiansmarinorum largos fruclus percipient.
quoil T73Nn~, quod minus probandum est.
Jes. LXVI, II. 12.

Part. p:i"> 1) puer laclens. (Syr. Ij^j, IcXj


^^^ i. q. •^•d:2 , in Kal inusif.
id.) Num. XI, 12. Deut. XXXII, 25. 1Sam. XV, 3.
Hiph. lud. XVI, 26 in Clietbibk XXII, ic). Jcs. XI, 8. Jcr. XLIV, Thren. II, 11.

fac wic pulparc.


'T6^'!i-^r, ('rd"r?:)
IV, Ps. VIII, 3.
4. Plcnius D"!JJ ipr Jocl II, 16.
7.

2) translatc surculus arboris , utpotc niatris quasi succum
trahcus Jcs. LIII, 2, ut gr. ^ioa-/og ct -y.oQog (cf. simili
I^J iut. T'il^'' fcrocivit, sacviil (wiitbcn), viotentcr
translatione a bestiis ad plantas facta lat. puUuhre). Sed
c^it. (Alb. Schultens. ad Ham. p. 52G queni plurcs , hoc significatu magis frequentatur fcm. (quod Ilebraei in
dciuccps sccuti sunt ditcit ab arab.
J,^
torpidus, laiiguL-
,
rcbus inanimatis praeferunt) np:i"' lob. VIII, iG. XIV,
dus adcoquc scgnis
, ignavus , ftiit , ut lucum a non 7. XV, 3o. Plur. nip:-!-- Ez. XVII, 22. IIos. XIV, 7.
lucendo Alagis placeret )i:i
'
= nrn flexit , sed nativa Ps. LXXX, 12.
vis r fcrvcndo, et radix nostra idcm valet ac li^
Lius cst in Hiph. ^^^^in Thrcu. IV, 3
p':"'r! et
lactavit niater
fcrbuit, undc
vinuni , ncque non finitima est radd.
]'>•'
infantem Gen. XXI, 7. Ex. II, 7. g. 1 Sam.
, c. acc.
Ci"', E:;^, !T^' ) V- adai"'). Part. fem. ii:ii Zcph. III, ,
I, 23. 1 Reg. III, 21; etiam de hestiis Thren. IV, 3.
1 fiZV"
: "ii;;" urhs ferox i. e. violenta , iniuriam exer- Absol. nipi^ija (camelae) lactantes Gen. XXXII, 16.
cens i. q. nc?;'". Alibi est epitheton gladii r;:vn S^in :
Quae dultia sunt et esu iucunda, ea sugero solent , inde
(ad ailicukim soli participio , non nomini , praefixum vidc est: comedcndam dedit rem dulcem. Deut. XXXII, i3 :

Ps. LXII, 4. Dan. IX, 26. Zach.XI, 2, Gramm. §. log, ^^rp-j u;a"! i-pi:"'). — Part. fem. np.:i)3 c sufF. inp:^;^
2 not. ) gladius sacvicns Jer. XLVI, 16. L, 16 et omisso 2"llcg. XI, 2. 2 Par. XXII, II pl. nipi:i;3 (Jes. XLIX,'
^in Jer. XXV, .08 : r;:vn linn /wfor (
gladii) sacvicntis,
23) nutri.T alic. Gen. XXIV, 5y. XXXV,' 8. Ex. II, 7.
ubi cpitheton recte observante SchnuTrero pro ipso nomino
positum est ( cf yXavy.wnig lAd-r^vrj et rXuvMont^)
. nisi ,
Jes. 1. c. (Syr. ffialAio id.).
cum LXX. Chald. ct codd. sat mullis legendum est a"in nj?'']'^ f. i. q. n;5:ii snrculus. Ez. XVII, 4. E»t
i:V'>.~; nam a et 2 in scriptura aramaea aegyptiaca , ex qua
,
formae passivac , sed activac potestatis , cf. chald. pi3''
sci-iptura quadrata orta est saepe vix discernuntur , v. ,

Gcsen. Monnm. Phoenicia T. III tab. 4. Sq. acc. — plJi lactcus.

Ps. LXXIV, 8: Trr' C;i; saeviamus in eos omnes , pcr-


damus omnes.
iO^' inf. c. praef. nioib Jes. LI, iG, liDi; (quasi
Hiph. niir! violentcr iractavit aliq. , opprcssit eum,
sq. ut principes populum Ez. XLV, 8 , Chaldaei
acc. a ]d) 2 Par. XXXI, 7 , c. suff. i-id; lob. XXXVIII, 4
Israelem Jes. XLIX, 26, maxime de divitibus et nobili- pr. posuit, scdcm dedit, germ. setzen (v. Xiph. no. 1
bus pauperes , viduas , orphanos , peregriuos opprimen- TiD sedes). Radix monosyllaba et primaria est sad sanscr.
sedere lat. sed-ere, goth. sa^jan ponere , cf. angl. to
tibus Ex. XXII, 20. Lev. XIX, 33. Deut. XXIII, 17. ,

sct. Littcris induratis hanc radicem habes iu hebr. n'!!! ,


Jer. XXII, 3. Ez. XVIII, 7. 12. 26. XXII, 7. 29 do ,

co qui emeudo et vendcndo iniuriam infert alteri Lev. (gr. aruw, 'taT>]/tii) emollitis in gr. fj- (t^ofiut). Arab. Jl«<5

XXV, 17 i4.
sq. acc. pers. ot
J"2,rci : cuni vi ciccit spec. supposuit, ut culcitam
cst ; cervical , , it. com-
aliq. e possessione Ezech. 18: SnTHN^g Cnbin;. XLVI , ponere mortuum ut pocta ap. Abulf. Annal. , I, p. 46 :

(Chald. i:iN quod in Targg. rcspondet heor. h:in, tal- LyjJ> ^—ilycJI ^\ wVwjS 'j~^ donec positus ero in pulvcra
m\id. Nrji^iN, r!N:iN oppressio , violentia). sfpultus. Inde
nJT' columba, v. rad. ^v, licct etiam ab hac nostra i) posuit aedificium i. c. fundavit (cf. aiVS Jes.XLII,
derivari possit. 4. XLIV, 7, ni':3 i Sam. II, 8) Esr. III, 12, urbem
Jes. LIV, 1 l Di1iwD3 rjimD^ ponam fundabo 1e super
:

sapphiros. Saepius ita in Pi. iii Kal plerumque poet.


, f^i^ rad. spuria , unde ducunt r;i:i7, v. n^J Hiph. ,

de Deo tcrram coelumque fimdante Ps. LXXVlII, 6g.


LXXXIX, 12. CII, 26. CIV, 5. lob. XXXVIII, 4.
IP^"
fut. p:i> suxit. (Chald. sjt. «-OJ-j , sam. Prov. III, 19. Jes. XLVIII, i3. LI, i3. 16. Zach. XII,
1. Am. IX, G: ~~u^, y"1N by in"J3N ct fornicem eius super
pbnT id. Cf. p13). Absol. lob. III, 12, sq. acc. Cant. terram posuit P». XXIV, 2: Pna"< 'QVi'' b? supcr maria
.

\'III, 1 : V2N i"1U; p:ii qui suxil ubera mairis meae, Jocl fundavit eam ( terram )
R. 'ic^ 602 liD'' — n^i^iDS

2) posuit (struxit) acervum. 2 Par. XXXI, 7. corpora eorum. Novissimas observationes rido apud de
3) scdem cledit , locum assignavit alicui (cf. D''^ Ex. Wettium ad h. 1.
XXI, CIV, 8 asccndebant montes, dcscendcbant
l3). Ps. :
2) homines ad aliquid agendum 1 Par. IX,
constiiuit
valles C^;b OTO' 1^7 dip^i^tN in locum, qucm iis assignasii. 22, it. praeccpit (festsetzen). Esth. I, 8 Tjhmll Its^ 'JS '•3 :

Magis proprie de populo Jes. XXIII, l3 en ierram Chal- : niiuyb in^^a a^n-i^S-ty nam ita pracccperat rcx omnibus
daeorum ibi populus qui (liuper) non erat mO'' l^iaN
, oeconomis , utfacercnt cet,
C-lllb Assyria cam assignavit descrticolLs Assyi-ii hauc , Pu. TC fundatus esl , de columnis Cant. V, l5,
sedemhisdeserticolis(Chal(Jaeis) assignaverunt (v.Comment. de templo'i Reg. VI, 37. Esr. III, 6. Hagg. II, 18.
nostr. ad h. 1.). Inde
aliquem ad aliquid agen-constituit Zach. VIII, 9, sq. acc. materiae (v. Pi.) 1 Ileg. VII, 10.
dum (jem. ansetzen , anstellen zu etvvas) Hab. [, 12: Hoph. i. q. Pu. Inf. tqi^Ti subst. fundatio Esr. III,
iriTD"; rr^STrib ad casiigandum consiiluisti eum populum 11. 2 Par. III, 3. Part. lOVZ (cum Dag. more verbo-
(
Chaklaeum) iie. misisti, vocasti eum, parall. inaio U2"i^7ar. rum ^3 qui iniitantur verba ^h ) fundalus. Jes. XXVill,
,

4) posuil, constiluit leges (cf. hebr. Qi-i: Gen. XLVIl" 16: npV3 TOTO fundalio fundaia i. e. firma , cf. CEr;
2G, n^C^p, gr. voi.io9iTijg) Fs. CXIX,'i52. b-:nj: Ps. LXIV, 7, i'ij37j biaa Ex. XII, 9.
Niph. "iZ^ti 1) consederunt a) homines in aliqua tcrra.
Ex. IX, 18 in Acgypto nny nyi tnOW dT?^! ]ub cx quo
:
IID^ m. fundamentuni, ut altaris Ex. XXIX, li.
Lev. IV, '6
consederant Aegyptii in tcrra usque ad hodicrnum dicm. V, 9. VIII, i5. IX, 9, acdificii 2 Par.
sqq.
b) ad deliberandum et ad consilia capessenda, inde consi-
XXIV, 27. Hab. III, i3. lob. IV, ig. XXII, 16. Ps.
lia ccpcrunt inier se Ps. II, 2. XXXI, l4, sq. b? contra
CXXXVII, 7: na lio^- ^y. Ez. XIII, -i4: 1131 nba:.
aliquem. ( Vulgo auctore Venema ad h. 1. et Micliaele in
Plur. ^•''10': Mich.^I, 6i m-io: Thren. IV, 11 'fuucl'»-
Suppl. hunc usum ita illustrant , ut pr. sit rccumbere super menta et metaph. priiicipes (cf. niiTiJ, n:c ) Ezech.
,

XXX, 4. Opp. ]i?jrT.


pulvinari Oi'^j niS a (A«j supponerc pulvinar quod
, :
T1D (proniO'') 1) consessus (v. Niph. no. 1), ut
longius petitum est). — 2) fundatum est (teraplum) Jes.
a) colloqueiitium Jer. ,VI, 11: ^'«"iina nio, X\', 17:
nunquam scdi ^"'pnUJ?^ ni02 in consessu irrisorum
XLIV, 28. it. ,

Pi. ICI lapidem fundamenti Jes. XXVIII,


populi Ez. XIII, 9 b) consilia agitantium Ps. LXIV,
,
'

1) posuit
iG, fundavit aedificium Zach. IV, g. Esr. III, 10, urbem 3: d^:?-i;2 nio. CXI, 1. Gcn. XLIX, 6. Ez. XIII, 9.
c) consultautium. Ps. LXXXIX, 8 Jchova est iimendut
Jes. XIV, 32. Jos. VI, 26: nr-Ip^^ i^lS^a cuin primogcnilo :

suo i. e. cum iactura eius pont:t fundamcnta cius (2 cst ^''Uilp ni03 in consessu sanciorum i. e. angelorum. lob.
XV^, 8 Sl3\2in nibN TiOan num auscultasti in consessu
pretii). 1 Reg. XVI, 34.
:
Accedit etiam alter accusativus
materiae 1 Rcg. V, 17 (3i): rfn "'raN n-^sn nsi; ud Dei? XXIII, 18.
Jer. Inde 2) colloquium familiare,
fundandam aedem lapidibus quadralis. Translate Ps! VIII, familiaritas. Ps. LV, l5: TiO pT^: Tjn"' lUJN qui dulci
3: Tb* n"lp'] D^J5:^1 Q-^zV^S '^Z'2 fundasii t\hi gloriam cx ore coUoquii familiarilate delectabamur. lob. XlX, 19: "'nn
pucrorum el lacicntium. Simili iiuagine Arabcs gloriaui •iniD familiares mci. nin'] ^iO familiaritas Jovae est
aedificio firmo et munito coniparare sokut favor eius. Ps. XXV, i^i:' "fNVb nini niO. Prov. III,
qua de re ,

appouere iuvat Munthinghii observationeni ad h. 1. ,,Ita 32: iTlD D"''1"i;'^ - nN probis familiaritcr ulilur, iis favet
liariri [lege Hamasa ] apud Schultens. ad lob. p. 388: (cf. n«). Iob''XXl'X, 4: -«bnN ''by rlirN ni02 quum Dei
LP.*jij^ ^jL<CIS |_c.*j aedificat laudcs easdcmque inhabiiat amicitia super tentorio meo cssel quum favor eius prote- ,

et eodem modo Arabsiades in vit. Tim. 1 524


geret tentorium lucum. — 3) consultaiio, consilium. Prov.
XV, 22: niO i\\2 sbic dclibcralionc (opp. D^^^i' ^^r)-
Mana. , wl*«! iXiU i.i 0^\ v_fi.l.i:'Jl Ps. LXXXni,4: -liD VZ^^^y^ '^ay conira populum tuum IrJ'
a^
aedijicat sibi inicr homines firmissimum acdificium et frmis- asiuic consiHa capiunt. — 4) arcanum, iinde TlO nV.1 , nbn
simum fundamcntum i. e. coniparavit sibi niagnam gloriam arcanum evulgavit Prov. XI, i3. XX, ig. XX\'', g.
inter homines. Huic oppositum est: gloriae aedificium Am. III, 7. (Ex usu Ilebraeorum fluxeiunt haec iu
dcstruere. Hariri Cons. 33 [pag. 366 de Sacy] :
linguis cognatis J),L*% clanculum in aurem locutus est,
:

unde ^\,.M4 coUoquium familiare , consuetudo i. q. ,t^


'^i ^5^^ 'y^i <s^i .5 oLijsLs»j et injor-
Meidani prov. 110. 44g ed. H. A. Schult. 3335 cod. Lips.
iunia pulsarunt saxum meum durum ac dcslrujcerunt glo-
V. Roseimi. ad Ps. XXV, i4; syr. I?<iffl colloquium,
riam meam eiusquc acdificium (substructioneni). Arabsiad.
I pag. 232 ^-J.j Ov.*«Jb tLoaJI _^X^
: si staluerit ,!
joij»! confabulatus cst, sam. TiO cor , animus , a con-
decrehnn ( divinum ) dcstrucrc structuram mcam i. e.
, silio). Inde
gloriam meani". Cf. Salieddin Ilellensis ed. Bernstein
"•"ID (pro ^'TiD familiaritas Dei) n. pr. viri Niim.
p. ig. De integro loco beno ita Moses Ilaccohen apud
Kimchium: ex ore injaniium, qui licet non loquaniur XXI, 10.
,

vrc ijsorum tamen per se ipsos praedicant muliitudinem


, 1
1"*
i1D2 (iu familiaritate Jovae) n. pr. viri Neli.
hencfciorum tuorum , quod eos nutris et Jacis ut crescant III, G.''
R. ip:, t[^:i 603 IC^ — CD^

*7C' m. fundalio, funclanicnlum, mctapll. principium. ^nVl^n omncs laudcs tuas. CXV , l4:
augcho ;]p'i«
'<''

E«r. VlT. 9. tO^^by augcai ros JovaJ Esr. X, 10: naiCN bi> kl^Diflb
bs^^ip^ ad augcndam cufpam Israclis. 1 lleg. XII, 1 1 sq^ ;

n^llD^ f. fundalio, funtlamenlum Ps. LXXX^ai, 1.


^N E'z. XXIII, l4 n-nilTn ^N »lDim augchat scortalionen
:

Jcr. LI, 2G suas , sq. b Jes. XX\'I , i5: vab ncD^ auxisti populum,
'1D153 ni. non nisl in pl. niTDVO , cstr.
aediGcii Jcr. 1. c, ter- sq. acc. Lev. XIX, 20: in.VlPn Cpytl-pirtb ad augcndum
^TSi^ ct ninpiy \) fundamcnla ,

vohis provcnlum ciux. Prov. I, 5: audil sapicns npb jDVI


rae Ps. LXXXII, 5. Prov. VIII, 29. Jes. XXIV, 18.
Jer. XXXI, 7,7. Mich. VI, 2, oibis 2 Sam. XXII, iC.
ct augei scicnliam suani. lob. XVII, g : r/ui puris mamhui
Ps. X\'I1I, iG, coeli 2 Saiii. XXII, 8 (i. e. nioiites
esl y?;N •l^pi'' auget robur snum, Jes. XXIX, ig : :i5p^
!^r;"b nilT':: D^^niy miscri augcnt gaudium suum deJova i. e.
allissinii, qiiibiis coelinn superstrnctum videtur), niontium
crcscunt invalescunt fiducia in Deum poncnda. 2 Reg.
Ps. XVIII, 8. Deut. XXXII, 22 (i..e,. rupes subteiTa-
,

neae cf. Mich. 1. c). Jes. XL, 21: nonnc animum acl-
XIX, 3o f,^-:h \:>-;i - iTiirt'' n^D n^^bs ricD;;! et reli-
:

quiac domus Judne augchunt radiccs suas infra i. c. altas


vcrlisiis ad funilamcnla lerrac, quoniodo iacta sint i. e.
radices agcut. lob. XLII, 10: "riJN - r2 - nx rii" > S1D'1
nd terram fundatam. Quoiiiaui diruto aedificio sola fun-
Jchova duplo au.-rit onmia, quacJoho fucrunt.
M:i2;72b ai'v<b cl
damcnta supersunt (cf. Ps. CXXXVII 7) 2) ruinac ,

ruclcra. Jes. L^"III, 12: 'liTI "ITT ^TSia rutlcra pLirium


i8.'Prov. IX, g. XVJ, 21. XIX, 4. 19. Impers.
Eccl.' 1,

gencrationum, qnac per phires generatioues diruta iacuerunt. Prov. IX, 11: pcr me B"'»/! nird "^b 13''pi'' augcnt iibi
annos vilac i. e. augentur ( cf de hoc usu impcrsonali .

TD^fi m. funclalio Jes. XX\^III , 16: naW IDia activi Gramm. §. i34 not. ).
fundalio finclata , i. e. firma , vide rad. Ho. Augcrc alicui aliquid passim
,
est i. q. largius darc.
n^lDlQ f. 1) fundamentum Ez. XLI, 8 Keri , nhl Ps. CXX, 3: r:;n") )r£\
)r^-ri72 guid r\h ;i-pia-r:7:i ':}b

Chethibh nnD^":. 2) dccrclum Dei. Jes. XXX, 32 dcit tibi ,


augci lingua dolosa ? cf. Lev. XXVI,
quidvc libi

rjTDlSJ fl^'? ^"'o" " -Dffo iussa i. e. raissa cf. rad. Kal et 21 !^372 CD"'-^ 'n!:Di augcbo supcr vos plagas i. e. largius
:

Pi. no. 2. vobis.iminittam. Ez. V, 16. Alibi augcre est i. q. supcrare.


2 Par. IX, 6 ni'TOliJr; r? nED"» superasti famam , pro quo
:

TDi^ (more verboruui •\z) fundamcntum 1 Reg. pleuius 1 Reg. X, 7: rTyi?:'.^^! bs aiai ^r^"" f^^iB^ii^
VII, 9:
_.,^,_ superasti famam sapicntia ct opibus. Eccl. I, 16. II, 9.

3) addidit alic/uid facere , sq. infinitivo vcl nudo


oQ in Kal et Hiphil ,
quorum unum et alterum (Gen. IV, 12. XXXVII,
b praefixo (v. exem- 5) vel cum
defectivum est, lioc niodo : praet. P)D'' , raro ?i'Diil 2 Reg. pla infra laudanda), nec non sq. verbo fiuito sive praemissa
XX, G. Ps. LXXI, i4. Eccl. I, iCV II, 9, inf. ^l^Dir;, copula (Gcn.XXV, 1. lud. XI, i4) sive uavydfTxog (llos.
imp. bis .liD Jes. XXIX,
1. Jer. ^'11, 21 (quanquam hoc I, G: c;i-iN fl^^piN 8*b. Jcs. LII, 1. Prov. XXIII, 35,

ad frrD refei-ri potest, cf. niDp Jes.XXX, 1), fut. >l'pii, aliter Jes. XLVII 1. 5, vlde iufra) est: a) iierum
,

apoc. >1DV, in Pausa r]pin lob, , 32. Clpin Pi-ov. XL fccit et lat. exprimitur adv. iterum rursus. Gen. IV, ,

XXX, 6, aliquoties vitio orthographico ;]Di<^ JEx. V, 7. 2: ba:i-nN VnN-nN n-jbb Slpini ct iterum pepcril , et

1 Sam. Xr\^III, 29 (nt contra ?1DV, JID'' ab qDN q. v. ) ,


fratretn quidem cius Abclcm. XXV^, 1 : nj:'! P!TiaN ;]0i'1

cum Vav 5]C'T part. ;]Di'' pro ^iDV (Jes. XXIX, i4. JTv^N ct Abrahamus itcriim duccil XVIII 2g ujcorcm. , :

XXXVIII, 5, quanquam alii hoc ad 3 fut. refcrunt), l^bN n^ib lis ;iDi»i. VIII, 10. Ex. X, 28. 2g, 12.
pl. ti'Epni Dcut. V, 22, ^i^pi:: Neh. XIII, 18, Xlv, i3.' Num. XXII, 25. lud. VIII, 28. IX, 3j.
1 Sam. VII, i3. XV, 35. 2 Reg. VI, 23. Jon. II, 5.
1) addidil. (Syr. et chald. in Aph. flDlN, t.2^o|.
lob. XXVIl. 1. XXIX, 1. Ps. XLI, g: D?:;b ci-pi" xb
Sam. V\v et Aph.
>\TlH , ^Ti^n rarius per D. Origo est ,
non surgct rursus. Jes. XXIV, 20. b) perrcjcit aliquid
in radendo corradendo
, cf. vic. ncD et 0*0
,
quodqui- , faccre i. e. porro amplius fccil. Gen. IV, 12 , ClDin t?b :

dem posterius magis ad aufercudi potestatem refertur). •jb rrnb nn non amplius tibi pracbchil vim suam. VIII, 12 :

Sq. acc rei additae et t? eius cui additur. Lev. V, 16 , :


v?N iiiij nto;'^ xb. Num. XXXll, i5: in":r;b iis rio^")
v\s S)Di'' in^w^-i^^n rNI ct quintam parlcm ei acldat. Lev. IZiaa cumcjue porro rcmancre iubcbit in dcscrio. Gen.
XXII, 14. XXVii, i3sqq. Deut. XIX, g. Ps. LXI, 7. XXXVIII, 26. Levit. XXVI, 18. Jos. VII, la.
Jes. XXXVIII, 5. Jer. VII, 21. XLV, 3, sq. bN 2 Sam, lud. II, 21. X, Sam. XV, 35. XIX, 8.
i3. 1
XXIV, 3. Sacpc autcm omittitur accusativus rei addeu- XXVII, 4. 2 Sam. II, 28. VII, 10. Jes. XLVII,
dae Deut. XIII, i: r^z-i^ s^jn n!:"! vby Plph-Nb 1 : rt3'l Tjh =!.X1-i ^S^Din tJb non pcrgcs appellari
negue addito neque inde dctrahito (qiiidquam) IV, 2. tenera pro Nlpnb ''D^Oin N'b , sed illud pi-aefcrcbat scri-
Pror. XXX, 6 TiaT ^y PlDin bt* ne addas quidquam
:
ptor llebraeus , quuin {«'IP appellandi significatu cum
vcrbis eius. Eccl. HI, i4. dativo magis frcquentaretur , cf. Gramin. hebr. §. l^g,
Hinc 2) auxi/ aliquld , pr. addidit (aliquid) ad — .3, b. c) magis, vehcmentius fccil (ab augendi potcstate).
cf. gall. ajouter d et lat. delrahcre (aliquid) de pro Gcn. XXXVII, 5: inN N:\3 ni» lEp'! et vehcmenlius
minuere. Sq. "^y V*. LXXI , l4 : -r3->y ^nBDi!T) etiam odcrunt eum Comm. 8. 1 Sam. XVIII, 29. 2 Sam.
R. P]DV -lO; 604 ^s-: no^

ni', 54. Saepe autem in id genus exemplis iusupcr additum Moses fuit cet. " Quum duo eius fdii , Ephraimu» et
OSt liy, quod niodo ilerum {Viii. a), modo amplius (litt. b), Manasses, a Jacobo avo adoptali ( Gen, XL^^III ) pariter
modo magis etiam (litt. c) reddendum est. — Nonnun- atque ipsi Jacobl /ilii tribuum Israehticaj-um auctoi-es
,
,

quam quae vel iteranda vel coutinuanda est sive actio fierent, fiov, ;;Dii •<:2 , CIOV !-!a73 (Num. XIII, 11 ) et
sive conditio ( Zustand ) omissa est et ex superioribus ClOi'" n''^ dieitur etiam a) de duabus his tribubus Nnm.
:'

repetonda. lob. XX, 9 tl^Sin Ni>'l incT\L' ^^? ridit eitm


: XX\'I, 28— 37. XXXIV, 23. 24, XXXVI, 1. 5. Deul.
ociilus, iicquc lamcn pcrgcl sq. fltiljb i. e. non amplius XXVII, 12. XXXIII, i3. 16, Jos, XIV, 4. XVII, i4.
videbit. XXXIV, 32: Jl^CiN Nb "'nbi-S hlV SN si peccavi, iG, XVIII, 5. lud. I, 23. 35. 2 Sam. XIX, 21, 1 Heg,
iton pergam sc, in peccando. XXXVIII, 11. XL, 5. 32. XI, 28. (Num. XJII, 12 per appositionem dicta sunt:
Ex. XI, 6: ialis ( clamor ) itec vnquam anica fuit, lirbDI de tribu Josephi, de irihu IManassis cf. Comm. 9, ubi
P]"Dln ~ Nb sc. nvn; neque postea est futurus. Joel II, separatim memoratur dc iribu Ephrairni). b) de regiio
:

2. Deut. V, ig. XXV, 3. Ex liis lucebajit verba decem ti ibuum quartnn princeps erat Epliraimltica i. q,
,

Num. XI, 25 in quibus haejere non debebant Uatbius,


,
flCN no, 2, maxime poet. Ps, LXXVIIl, 67. Ezech.
Vaterus al. : et qmim spiritus in cos sc demittcret, XLVil, 16, 19, Am, V, 6, Obad, 18, Zach, X, 6. (Ps.
^DS^ Nbl sc. N2;nflb scd (ex hoc die)
vaiicinaii sunt , LXXV^II, 16 Jilii Jacobi ct Joscphi de omiiibus Israclitis).
mmquam amplius , ut bene Alex. xul ovx txi ngoQi&ivjo. c) i. q. bN'lb'' de universo poptilo Israclitico Ps. LXXX,
(Ad rem vidc 1 Sam. X, 10. Act. II, 10. XIX, G). 2. LXXXr, '6. Am, V, i5. VI, 6.
Eodem pertinet formula : r)^Di^ !nb"! D^~!bN tiiuy !^is iia comphires alii viri
2) a) 1 Par. XXV, 2.9. b) Neh.
facial Dcus et iia pergat sc. facere 1 Sam. III, I7. XII, i4. c). Esr. X, 42.

XIV, 44. — Aliud ellipseos geuus est in his Jes. XI, 1 1 :

^''EOl^ (quem Jova augeat) n.pr. viri Esr. VIII, 10.


l'!'' (nb">lJb) rr^DUJ 'ITkN; ^•'p'" itcrum Dominus exiendet
manum suam.
Niph. f]Di3 1) addiius est , sq. by Nnm. XXXVI,
3. 4, rellex. adiunxit sc Ex. I, 30. 2) auctus est, crc-
nC raro in Kal , fut, d~i0N Hos, X, 10, port.

vit , sc. opibus. Prov. XI, 24. Part. nisDi: Jes. XV, 9 1D*| Prcv. IX, 7. Ps. XCIV, 10 ,
praetereo
accessiones addilamenla , sc. calamitatum , hinc novae
,
Pi. IS'^ fttt. nD''7, inf. etiam rriS- Lev. XXVI, 18,
calamitates. 'liD^l^s. CXV*III, T.8'castigavit verberibus , plagis Deut.
XXil, 18, 1 Reg, XII, II. i4: aiqiisa Csp^; 131 '3^
V]W_ chald, iii Kal inusit.
paler mcus Jlagcllis vos casiigavit • maxime de pueris , qui
Hoph. (more Hebraeorum) S]D";^ uddilus cst Dau. a parentibus castigantur Prov, XIX, 18. XXIX, 17, de
IV, 33, hominibus , qui a Deo Lev, XXVI, 18. 28, Ps, ^^I, a,
XXXVIII, 2. XXXIX, 12. CXVIII, 18. Jer. II, 19.
tlDT', semel ElOir;"; Ps. LXXXI , 6 (ellipt. pi-o
njEOT'' q. V.qucm Deus augcai sc. prole posteiis cf. ,
X, 24, (A^th, *?XU^^ castigavit reiirehcndit eru- , ,
,

Augustus ab augendo dupiici niodo ad etymon alhiditur


divit ;
palalina 1 mutata in duriorem 5 ),
;

Gen.XXX, 23.24, pnnmni quasi sit pro pdn'> au/^rZ, dcin u'^ casligavit verbis ( Cic, Tusc, 3, 27 J, ad altqueni
his verbis iriS '{2 "'b nirr^ »|Dli quae ratio iirniatnr fornia ,
corrigeiidum emendandum inde a) monuil, hortaius tsi
, ,

^lOir!'; ) Josephus n. pr. quod gessit 1) filius Jacobi unde- Prov, IX, 7 yb "iDi (fui castigat irrisorcm. lob, IV, 3
:

cimus, quem ex Rahcla susceperat patri carissimus ,


(cf, IIos, VII, i5 ). "Ps. XVI, 7 •'ni^bs ":i-ip-; nib"b-;ift :

(Gen. XXXVII, 3), a fratribus venditus et a mercato- ciiam noclu horianiur me rcnes mei, ad deum celebraiidiim.
ribus Ismaeliticis in Aegyptum transportatus ubi a Pha- ,
Sq. 'f2
dchoriulus cst ab aliqua re, Jes. VIII, 11 : iJ-lp')!
raoue ad summum magistratum evectus de rege atquo de ~'~ b"7\ Tjl.^jS nob''^ ct (quum) hortarctur me, ne ambu-
incolis variismodis meruit. Quae Gen. VII L de XXX — Jarem in via huius populi. Saepe de disciplina , qUQm
co accuratius narrantur pro Graecorum Ronianorumque parentes liberis Deut. XXI, 18, quam Deus hominibus
,

in his rebus levitate satis ad lidem historiae refert lustin. adhibet Deut. IV, 36. VIII, 5. Ps, XCIV 12. ,

36, 2 ,,Minimu3 aetate inter fratres Joseph fuit
: cuius : hf^crudivil , inslituil. Jes. XXVIII, 2G : UEirab ilp';
excellens ingenium veriti fratres clam iiiterceptuui pere- ^""li"" Vr;'bx institint cum secundum lcgcm , edvcuit euin
grinis mercatoribus vendiderunt. A quihus deportatus in deus eius. "
dupl. acc. Prov. XXXI, 1
Sq. Ti-N Ntea

:

Aegyptum , quum magicas ibi artes solleiti ingenio perce- i'JN ^ri~\'^^ scnlenliae , quas eum docucrat maicr. Saepe
pisset, brevi ipsi regi percarus fuit. Nani et prodigiorum Gopulatur cuni sj'nonymo n^^Oiil , quod a verbo nostro ita
sagacissinms erat et soiiniiorum prinui? inlelligentiam <oin- difTert, utiJhid prohciscatnr a miliore disciphna, qnao iji
didit nihilque divini iuris )jumaniqT.ie-et inroguituni vide- admonitiori»; cerniUir et redargulione et transferatur ad ,

batnr adeo ut etiam sterilitatem ugroi um ante niultos


; severiorem-, qiiae verberando et piinicndo exercetur lioe ,

annos providoit : ipejiissetqiK- omuis .A<tpyptiis famc, jiisi contra jiroprie de stveriore usurpatum ad initiorcnt trans-
juonitu eius re-t edicto servari per multos annos Iruges latiuii sU. Prions geueris cst gr, Tiaidiviiv , nostr. x.uc1>-
jussisset tantaque expernnenta cius fuerunt , ut non ab
: tigfii a Zucht, ziehen, erziehen), posterioris hebr. "iTjb.
,

homine scd a Deo responsa dari viderentur. Filins eius (!) -.--, LXX, paene constauter nuidivb).
R. -IDV 1?^ 605 niD'' n'!?

Hiph. i. q. Kal et Pi. Scmol lcgitiir C^-S^N Hos. aliornm bc^minuni lob. XX, 3 : 'n':r5 "lCH.
3»l:',:iN De
VII, la. cTemplo , quo alii ndmonentur ^\ arnungsbeyspiel ) Ez.
Nipli. isi: castigatus , admonitus est , discipUnam V, i5 cf. verbum XXIII, 48. 3) instilulio, doctrina, — (

admisit. Ps. II, lO: ynN 'ITEUJ nS^r: (lisciplinam admit- quo significutu saepe copulafur cum ny~ nson. Prov. I, ,

lilc ,
principes terrae. Jer. VI, 8. Jer. Sq. XXXI, l8. 2. IV, i3. XXIII, 23. LXX. plurimis locis naidiiu.
2 rei qua aliqiiis ad inelioreni frugem revocatiir Levit.
,
"iDb i. q. -,0^:: 110. 2. lob. XXXIII, 16.
iX^'!, 23 : "b 1-1=^,11 Nb nVN3 CN:. l'rov. XXIX, nj.
Kithpa. (Lgb. 24() ) ^np^: pro ^i-iS^n: eritdiri, ad "1D153 m. vinculum , v. rad. nCN.
meliorem frugeni revocari. Ez. XXIII, 48. iCetcrum salva
esset vulgaris aualogia, si aliis vocalibus scriberetur mOTJ. riD'' , unde noimuUi ducunt 0^0)7, v. niD.

mD' m. castigator , reprehensor , subst, verbale


formac -n'ra , nis^r. lob. XI., 2 (XXXIX, 32): ann fut. •!?'; 1) indicavit deji nir it alicm sq.
" C? an J^" , , ]: ,

"liC^ '"U; litiganclo litigabit cum Omnipolente casti-


^a/orlbei? ah est inf. absol. a rad. 3^1 pro verbo finito masimc locum quo veniat Jer. XLVIL 7 (wohiu be-
,

(cf. lud. XI, 25 bN^ib"; Dy 3"; 3^n, ubi vurbum finitum


:
scheidcn , bestcllcn), tempus conveniendi 2 Sani. XX,
additum est) in altero hemisticbio tw "liS'' respondct 5 i";;"' -•,!•{* "rsia
: item poenam definivit , miiialus cst

,

r;V;N ^''Sia , cf. 10'« et n-ria Prov. IX, 7. In singnlis Micli. VI, 9. 2) uxorem tori ,
soci.nm definlvit , di-
huiiis commatis verbis dudum verum viderant unns et sponsavil alicui , sq. acc. et ^ Ex. XXI, 8. g. (Arab.
altcr interpres ( vide de ~iiO"' lunium et Tremell. de l\c, significavit ,
praedixit ,
piomisit alicui ,
pec. aliquid
,

forma 3"l Aben Esram et Kimcbium ) totam sententiam : boni , rarius mali Conj. III. ut hebr. , v. Cor. 2,271.
qui recte intellcxerit , ex prioribus ( quornm aliis liDi cst dixit constituitque tempus aut locum. Cor. 2, 48. 235.
3 fut. Kal ut Aben Esrae et Kinicblo, inf. Pi.
aliis , ,
SjT. Ao
locum definivitMt. XXVIII, 16, Ethp. ,^ol]
i. q. lio"') inveni neminem , v. Scbult. qui undecim loci
convenire congregari in loco Barhebr. p. 23o lin. 5,
interpretationes receuset , quarum nuUa satisfacit. Quam ,

p. 238 lin. 10. Origo est in iubendo et vicina sunt "f'"" ,


supra dedi interpretationem iani in editione prima (1810 )

propositam probatam video ab LTmbreitio , ^^ inero , de ly ;c. .


-T ^ ^ 7
ubi vide).
'

Wettio, neglectam a Rosenmiillero. Niph. li-i: ?oco condiclo stiiil ss alicui , convei.ii cum
eo , sq. b. E~xod. XXV, 22 de Jova : O-ij 'Tjlr •'n'7yi:i ibi
m. lD*z3 Bt puerorifm a parentibus.
1) casiigatio
lccum (cumMose) conveniam. XXIX, 42. 43. XXX, 6.
,

Prov.XXII, i5
l3
1C573 Da"iL" baculus castigationis. XXIII,
:

"iC^Q 1?:72 y;):r ?N ne cohibe a pucro casligationcm.


:
36. Nuni. XVII, 19, sq. ^n X, 4. 2) recipr. con- —
vcncrunl lempore lccoque conslituiis. Neh. \'I,«2: !T^-lj;
VI, 23: "O^a ninbir hominum a Deo. lob. V, 17:
conveniawus inter nos in Kephirim Comm.
;
l3i"1^r;2 1"^''
CN":n ^N ^"c; ICia casligationcm Omnipotentis ne spernas.
10: D^n";Nn nT ^N TJ'": conveniomus in iemphim. lob.
Prov. HI, 11". Deut. XI, 2. Jer. XXX, i4: '"iJSN -lO^»
II, 11 Nlhb 1'^n"' mr^'"' c1 convcnerunl inter se de tem-
:
casligatio clina. Jes. XX^^I, 16. Hos. V, 2: -^b^» ""N
pore et loco ad cundum' cel. Am. III, 3, (Arab, Conj. Vl.
CVcb ego castigalio suni omnibus iis i. e. poenas iis omni-
Vit. Tim. 1, 4o: l^J^l^j'
bus annuncio. Prov. X^ 10. Duhiae interpretationis ,
— id. sq. ^i,\ ut Neh. VI, 10.
sie bestell-
est lob. XII, 18: cn^rniiB liTN ion;;i nn: a-^V:: no^a ,.,bCa ii.1 locumqne sibi invicem designarunt ,

quod plurimi reddunt disciplinam i. e. auctoritatem, :


tcn sich nach einem Orte). — Hinc 3) xmiverse : con-
imperium regum solvit illigaitjue funem lumhis corum. vcnerunt. Jos. XI, 5. 1 Reg. VIII, 5. 2 Par. V, 6 (sq.
apud aliq. ), XLVIII, 5 Ps, sq, bl' contra aliq. dc
Quanquam hoc ferri potest durior tamen est locutio ,
}:-j ,

sohcre (lisciplinam i. e. adimere poiestutem , et non co"ninratis Num, XIV, 35, XVI, 11, XXVII, 3,

male Vulg. Chakl, Abcn Esra R. Levi al, -!C'!3 ,


Hiph. -ry'-]ri i.Kal no. 1. spec. sensn forensi dicm
q.

cadem signiCcatione actipiunt, quam habet "nCiy vincuJum dixil alicui , in aliquem , sq. acc. lob. IX,
ius vccavil
19: •';T'i'T' '?3 quis diem mihi dicet? Jer. XLIX 19. ,

(nisi ita legendura est) \i^\ cingu- h. 1. cingulum (cf.


,
L, 44:
lum), Vulg. bahfum regiim (lissohii , -el praecingit fune Hoph. 1' consliiulus , collocatus est , iusto tempore
rencs eorum. Chald. catenam regum (i. e. catenam quibus locoque. Jer. XXIV,
eccej duoe corbcs fcuuvi 1: et
reges vinciunt) solvit. Quicquid .statues , notanda cst f^ bOT; ""Jcb £"Tr:iJ: coUocatac eranl coram temploJovae.

paronomasia in lciTJ , ICN^" , litN. 2) (liscipHna, — 2) ccnversa est (facies) Ez. XXI, 21.
quae in admonendo increpando, reprebendendo cernitur,
2 Par. IX, 29 inKeri (in Chethibh est
,
•>•:[»•;)
i'^y|'.
max. qualem parentes liberis adhibent Deus honiiiiibus. ,
n. pr. prJphetae qui alibi ii" appellatur , q. v.
Piov. I, 8: ';;-;n -10173 ':2 -:'::. ^V. i- X, 12. VIII, ,

33. XII, I. XIII,' i8r XV, '5. 32. XIX, 20, 27. XXIII, n^iV (pro nty^) cstr. n":;; convcnius, cocius, spec.
12. — Jer, II, 3o : ?npb Nr -iC^a (liicipiinam (Dei) 1) cof/«s populi Israelitici , iN';i2'; T)~S Ex. XII,
coJicTo,
non admiliuni. V, 3, VII,"28, XVll, 23, Ps, L, 17, lob. 3. 6. 47. Lev. IV. i3. Num. XXXil,'4 saepius , my
XXXVI, 10. Etiam de re^rehensione et vitupcratioiie biS-ib-'
'
":= Exod.XVI, 1. 2. 9. 10. XVII, i. iV XXXV,
'
Ilhhh
R. r^^ 606 i:>it]

20. Levit. XVr, 5. XIX, u. Nutn. I, 2. 53. VIII, culiim conventus. — Diti qnaesitum est, quid sit "isi^ «iM
9. 20. XIII, 26. XIV, 5. 7. XV, 25. 26. 6 XXV, 'J13:C -ns^l^STjio/is convcntus in extremis scptcntrionibus, qui
al. et simpl. ms.T Lev. IV, i5. VIII, 3. 4. 5. IX, in oratione regis Babyloniae commemoratur Jcs. XIV, i3.
5. X, 6.i4. 16. Num. XIII, 26. XIV, 1.
XXIV,' Plurimi Zionem \&\T\loriam nionlem, utpote in borealiYliQ'
2. 35. XV,
24. 33. XVI, 3 sqq. XVII, 3 sqq. , unde rosolymorum par/f situm, intelligebant male quidem quum :

m:>r7 \X"i!; principes populi Ex. XVI, 22. Num. IV, 34. Ziouom ab austro potius Hiorosolymorum fuisse con-
XXXli; 2. Jo3. III, i5. XXII, 3o, rnsT, ^zp- Lev. IV, stet. Cui accedit quod orationis series talem flagitat sedem
i5. XXI, 16, ni.T my id. Nuni. XXVII, 17.
luil. divinam qualem Babylonii , non qualem Hebraei statue-
,

XXXI, XXII, i'g; cLPs. LXXIV, 2 '^nn:? idt


16. Jos. : bant. InteUigendus igitur mons sacer q. d. 01j'mpu9
ri-';;5 memor sis populi. tui , quem acquisivisli. Sed bN my
populorum orientaliuiu , ab Indis JIJitu, a Persis
Ps. LXXXII, 1 est concilium (augelorum) a Dco couvo- „fjJ>\

catum. —
2) coelus domcsticus famiiia. lob. XVI, 7: ,
•.fjS\ el- bordsck (cf. nvQyog nostr. Burg, Berg) dictus,
>n-i?-!:3 ni^ui.T (ubi LXX. S^-r. leguut \m;<). XV^, 34.
quem
— 3) quaevis mullitudo congregata. Vs.\,5 ^'p-i:; mi'. :
in septentrionalibus terrae regionibus sub ipso polo
arctico situni atque dcorum bealorumque scdem esse com-
VII, 8 : av35<r niy , saepius iu malam partem agmcti, :
iniuiscebantur Researches VI p. 488. VIII
(v. Asiatic
iurba. LXXXV^I.r-t': D"::^-!» n-iy. XXII, 17 D-ri;: n-tv,
p. 35o sq. H3'de de rel. Persarum p. 102. Zend-Avesta,
:

et ita n"ip n~IJ' turba Korachi cum K. coniurata Nuui. ,


Jescht 89 Carde 4. 7. 12. Vendidad, Farg. 21. Bunde-
XVI, 5."ii."±VII, 5. XXV^I, 9. XXVII, 3. 4) de — ,

hesch 5. 7. 8. 12. i3, ct quae disputavimus in Commeut.


bestiis Ps. LXVIII, 3l Dn":» nny turba iaurorum ct
:
, ad Jes. T. II p. 3l6 sqq.). b) locus ad conveniendum con~
lud. XIV, 8 ^''laT n"j^ examen apum. LXX fere sem-
:

stitutus s. condicius (arab. Jyji».^ locus condictus, tempu9


per: avvuyioyi]. (Syr. I^j-ii. coetus , sj-nagoga , ecclesia,

t*J.^f^ ecclesiasticus). condictuni ). 1 Sam. XX, 11~ ISiyb ad locum Davidi


35 :

14^^:
dictum (cf. V. 19). Jos. VIII, fia-^^in 'JSb l^iab in

nyiS plur. anyi'^ et ninj'iJ3 2 Par. VIII, i3 locuni condictum ante deserlum. —
DTlbN 1513 locus
1) conventus. lob.
n) XXX,
23: in-ba"^ nyVJ ST^S lo- conventus Dei Thren. de teinplo II, 6 dicitur
pl. ''TyiB ,

cus convenlus omnium vivorum , de orco. Num. XV^I, 2: l^iJT' Ps. LXXIV, 4 de locis sacris porticibus templi. ,

15173 ^^''^p ad conventum concionem vocali , alibi '^'Ip ,


Sed ainpliore significatu Comm. 8: "f^iNa bN "''iSia-bs
riny^j.Zeph.III, 18. Jes. XXXIII, 20: Zion myi-2 n^np, omnia loca sacra in ierra sunt loca sacra extra Hieroso-
urbs conventus nostri, quo Israi;! coufluit. Thron. I, l5 lynia ut Rama , Bethel
, Gilgal , excelsis (nias) pro-
,
:

IJjiy ^;» ^'"p convocavil contra me agmen, turbam phetaruinque coloniis iusignia de quibus uberius dispu- ,
hosti-
lem. (Al. iudixit contra nie diem festum, miuus beue ). — tavimus in praef. ad Grainbergli librum
des A. T. I. p. XIV. sqq. Alii
Religiousideen
qui hiiuc psalmum
:

"^yYO 'bllH tcntorium convcntus sexcenties dicitur de taber- ,

naculo sacro Hebiaeoruui a Mose usque ad Davidem Ex. temporibusMaccabaeorum tribuuut, synagogas intelligunt
alii tcmpli pnrlicus, quibus obstat 'J'"iN2.
XXVII, 21. XXV^II, 43. XXIX, 4 sqq. XXX, i6. i8.
26. XXXI, 7. XL, 6 sqq. Lev: I, 1.3. IV, 4 sqq. et XXIV, l5: lyia ns
constilutio iemporis. 1 Sam.
2)
saepe in hoc libro et in Nuraeris Jos. XVIII, 1. XIX, 5i. icmpus constilulum. Sam. XIII, 11 D'':'n 15i?3 constir-
1 :

1 Sam. II, 22. 1 Reg. VIII, 4. VI, 17, vcl


1 Par. iuiio tcmporis i. e. tempus constitutuui. ( Cf. isn D1>
quia Deus ibi cum Mose conveucrat ( Exod. XXV^, 22. sub litt. b ). Inde ipsum tcmpus constitutum a) de
Num. XVII, 19) vel a populo ante lioc tcntorium con- icmporis momento (Zeitpunct). 1 Sam. XIII, 8: ISiab
gregato. Uti'umque cuniuugit Kiiucluus br; N N"ip3 ]3i :
bXiaiU (1^'') 1U;N tcmporc quod coiidixerat Samuel (ubi
•Db Tiyi .0-1:1 ^':iap:i oi^yi: bNi-c-' rrrj 'Bb ni-i?: plures libri post -iiiJN oxhibeut laN quo quideui haud ;

Dttj l^b Ti-j^iDi lyNU) i^D r\-0T2 Qv DU) ni"i:':j. LXX scio an carere possit "qui ex nsia supploat ly cf. 2 Sam.
,

intcrpretes qui reddebant: axr^vri xoi' [laQTVQiov et Vulg.


, XX, 5 ). Gen. XV'II, 21 n^n.nsr! r,y:i:i rjTn "iyi;:b Aoc
:

tabernaculum testimonii liaud dubie -\S'T2 idein valere


,
iempore anno sequenti. XVIII, l4. XXI, 2. 2 Reg. IV,
putabant atque nn^ .Mapri'j<(Ov testLmonium quum etiain , 16. 17. Jer. VIII, 7 : ciconia n^^lSiT: ,"^ST novit tempora
dicatur nn:y bris ( taberuaculum legis. LXX axr^vtj lov sua, quibiis in alias terras sibi migrandum est. Deut.
HUQTVQiov)" Num. IX, i5. XVII, 22. 23, XV'III, 2.
XVI, 6 : tcmpus cxitus tui ex AegYpto.
D^J-li':;: '^nNi: 1T'-\7Z
Quod Luth. habet: StiftshuUen (iu editt. rcc. Stiftshiittc)
iu eo secutus cst Vulgatum interprctem qui niultis locis
XXXI, 10. —
Hab. il, 3 ISiab "iTr; visio pertinet ad :

,
iempus (pjuillo romotius). Daii. VIII, 19. XI, 27. 35.
vcrtit : iahernaculum foederis
tem habetnn^), S t ift emm
quani potesta-
(i. e. legis',
est vc. obsoletum pro Bund
Ps. LXXV, 3. CII, i4. Spec. est b) dies festut —
Thren. I, 4. II, 6, plene -Tiia Cii Hos. IX, 5. XII, 10.
(focdus). Chald. ct Syr. n:)3T pUJ7:, \±^\ ^^AiD ni.T; '7».i)3 festa Jovae Levit. XXIII, 2. 4. 37. Plur,
quod reddendum est tabernaculum festi: ita etiam Arabs ninjJi?: 2 Paralip, VIII, l3, Meton. victima fcstiva
:

2 Piir. XXX, 22 (cf. an no. 2). c) de tcmporia —


Jos. XVIII, 1 ^;,l-«Jl '»^i, sed Saad. ^.cajs^i! L». taber- spatio , eoque statuto i. q. J7:t Gcn. I, x4. Poit. de
R. ny\ n^N T?^ 60: lyitt T?^

nrmo Dan. Xll, 7, ut ar:'' "o. 3, et cliulJ. ]-:> Dan. iT^iy 2


(
quocum quacuni Jova convcnit ) n. pr. ,

VII, 25. 1) viri Esr. ^'Ill, 33, 2) muhcris prophctissac Ncb. VI, i4.
3) sigrwm dc (fuo conventiirn esi luJ. XX, 38.
,

AliuJ -,7^-0 lob. XII, 5 cst a lad. nsy ubi vidc. rad. unui, Xiyo/.i. abripuii abstulil, Jes.
) \^ '

"lyiJD ni. cocUts, agmen iiiilituin, i. nsiy Tliren.


q.
' Seniel logitur ]es. XIV, 3i
XXVIII, 17: 373 "3117: T;3 r::'^"! et auferel granilo
I. i5. : V^yiMS 111= rNI pcrfugiiim mcticlacii. \ ulg. subvcrlct graiido spem mcn-
nciiuc est solilaiius in agnnnibus cius sc. hoslis (qui in
dacii. Kimchi : T<D"i T'3J"'. Saad. ^^> abripict minu8 ,

anteccJentibus jion noniiiiatur quiJeni , sed signilicatur cf.


VIII, 21. XIII, 2. XXIII, 1. Ts. XVIII, i5) i. e. omnes bene Syr. «-^0^**^ cxcuiici. (Arab. c^. est Conj. I.

coniertls agniiuibus incedunt coll. V, aG. 27. Saad. collegit. IV. asscrvavit rccoiijidit, v. exempla ap. ,

J>jW >-|i>jtX-~/« ,.,,-0 ij«yJ non erit in ptignatoribus cius "^^illnict. Scd orlgo esse vidilur in rapicndo, quod rcfer-
segrcgatus. Vulg. linyia reddit agnicn eius. Qui nuper tur ct ad corripiendi , corradeiiJi ct ad abripicnJi potcsta-
aspcrius in lianc intcrpretationem invcctiis est Botlcberus tem, cf. bcbr. ^ISN , ^,1^, ^i^iD , rtnS. Quod aflert J. D.
(in Wineri Zeitscbrift II p. 92 sqq. ) , praeter ajia facilc Michaelis acthiop. (DOP^ "O" significat: totum absum-
diliiendal:'!^ de agmine militari Jici posse negat, quia "Sia sit, sed combussit v. Ludolf. p. 43o ed. 2 et Lud. de ,

Donnisi ciusmodi coetum siguificarc possit , dc cuius tein- Dieu ad b. 1. quanquam baec finitim.a esse possunt, cf.
,

pore ct loco conventum sit : praetcr rcm ,


quum usiis vc. 'IJ'3). Inde
15T3 etiam iatius pateat (v. lob. XXX, 23), in agmina.
autcni 7»iliiafia, qulppe qiiae teuiporc locoque a ducc con-
3'"'
pl. C"""' ni. pf//ac cineri removendo , memoran-
stituto quotidie congregentur , illud ipsnm cadat, quod B. tnr in 'supellectiTe altaris Exod. XXVII, 3. XXXVIII, 3.
desidcrat. Ipse Lanc commendat interpretationem nec :
Num. IV, i4. 1 Rcg. VII, 4o. 45. 2 Reg. XXV, i4.
esi solilarius iii stalioiiibus mis,. i. e. ncnio Pbilistaeorum 2 Par. IV, u. 16. Jer. LII,ii8. Vulg. yoic;"/i«. Cbald.
NiTETi^?: palac. Kimcbi ^;ri!l Cr73 a"'-)''^?: V~iD
prae pavore auJet solitarius mancre in stationc sua
:
sed :

niiTzr^ iTaiii tn^ q-iw n-nu; Nn-E-tj-:i i7:i;nr3. (Ara-


^'lyi^ csse mllitum stationes s. locos ad bostes vel obser-
vandos vcl oppugnandos constitutos (i. sola bice complura derivata rad. c. ras significant, a rccon-
q. 35:73)
conicctrira nititur, qiium contra de agminis sigiiificatu ali- dendo ; sed vldctur Arabum usus in hac rad. ab hcbiaeo
undc constet. Accedit quod parallelismus quarto commatis discrepassc).
membro pariter atque tertio de bostibus cogitare iubet, pNly^ (lort. accommodalc ad usum Arabum re- :

non de Phili.^itaea de qua primo et secuudo membro


,
conditus a Deo iiam ablatus a Deo niali ominis nomcn
, : ,
nctum fuerat. Par. IX, 6. Alibi bNiy"!
csset) n. pr. viri Seracbitae 1

n
lyin , forma spuria , quam recepit Simonis lau- in solo Cbetbibh legitiir , ubi Keri babet bN^:;i ita :

dato pl. ri-:;iJ3 2 Par. VIII, i3; scd ibi est niiria a 1) de conditore vel restitutorc Gibconis 1 Par. IX, 35.
isia. 2) fdio Cbotami tribuno Davidis ib. XI, 44. 3) scriba
,

Usiae regis 2 Par. XXVI, n, aliis, ut 4) 2 Par. XXIX,


n 1^153 f. conslitutio loci. Semel legitur de urbibus
i3. 5) Esr. YIU, i3. Hoc
asyli JosrxX, g hacfncrimt rN^-p"; ':2 pb^ iii:;i*:fi •'is
:

urbcs constili.tac cmnibns Tsrnililis ad fuglcndum_ (i. q. isiS"! ) est n. pr. 1) principis Riibe-
^N''?')
illuc cet. Ita LXX. Viilg. Arabs , scd Sjtus myiasi '"ly nitarum Par. V, 7 alioiuni, ut 2) hominisLevitae ibid.
1

reddit : iioQvs^ t^dlO }.SlOQ.»j \i')Q.£i urhes refugii


XV, 18. 21. XVI, 5. 2 Paral. i4. 3) 2 Paral. XX,
et asyli^ qxia in interprctatione ipsorum Syrorum usum
XXXV, 9. 4) Esr. X, 43.
secutus esse videtur , apud quos teste Castello l_r^O est
^^"^ rad. unui Uyo/i. prob. i. q. Tt:? robustus ,
it.

porlus, I f^O ^aO pcrfvgium , asylum. De qua vcrbi


cf et 0721^; Oh; et DTart).
durus, obCrmatiJs luit ( .
t'4l
potcstate quum dubifari videam a IMicbaele ad Castell. et
Niph. 7^i: C? populus durus,
Jes. XXXIII, 19:
nupcr a Rosenm. ad Jos. 1. c. , ad Bar Alium , qui (in
sacvus, vel obfrmaius (cf. i:":5 TS^Dan. VIII, 23), int.
cod. Godi.) f abet ijlia!ii AaSoI ]j.i-0 , addo auclori- AssjtIos. Ita Symm. cauidi',?. Vulg. in-.puclcns. ChalJ.
tatcm Lexici Adlcriani Ms. quod ex Lexx. mss. Romae item Kimchius D. MichaSis
,
Rl^pn. Syr. M.lAi-, al. J.

asscrvatis congestum est : L.^\JLc Uaxi lXc^ Ol*x-o Ir^O (Suppl. p. 1117), coll. jCj innuit, indicium fccit ad
locvs condictus, pactum, porliis, rcfugium. Ecquis autcni aliquid faciendum indc iussit II. IV. iussii ,
praecepii
,

negaverit, asylum s. jierjugii Ipcum lecte dici lorum con- intcrpretatur :


de quo
popiilus proeclicius i. e. ille ipse ,

dictum s. constitutiim ? locntus sum, frigiJc Eicbborn. ad Sim., Hitzigius) : alii (

coll. eaJem raJ. populus innucns i. e. barbarus , qui nutu


ri7yi53 V. i^z.
signisque pro loqucla utatur , quae sentcntia non displi-
n^^yiD (ccuvcnlus Jovac) n. pr. viri Nch.XII, 17. ceret, qui])pc quum similia AssjTiorum attribufa statira
1 1 h b h 2
R. Dr, b^l, )yi 608 ayt ?y^

sequantur, sed ai-ab. ;cj nuiiquam dicitur (ut Goliutn XLIV, 10. Jer. VII, 8. Hab. II, 18. Sq. dat. pers.
nspiciens credere possit) de eo, qui, utpote mutus fFlitzig : Jes. XXX, 5. Jer. XXIII, 32 , vel rei lob. XXX, i3:
das stumm winkonda Volk) vel linguae imperitus ac barba- ^b"'»'' '»1'v!^ ruinam meam adiuvanf. Cum aff. !Jlb''Si'' Jes.
rns nutu signisque pro loquela ulitur , sed fortiter impe- LVII, 12 — 2) intrans. profecit , utilitatem cepit ex
ranfis cst, maxime regis ducisque qui vel nutu vel suo aliqua re. lob. XXI, l5: b^^yiSTIii quid proficimus?
ipsiusexemplo servis militibusque praecipit ,
quid facien- XV, 3 : verba 33 b^sS': jjb quibus nihil proficimus. XXXV,
dum, quid omittendum (vide Freytag. Lex. IV p. 483) sit, 3. Jes. XLVII,'i2.' XLVIII, 17. Jer. XII, i3: :ibn3
lb"'Si'' {<b vires consumunt et nihil proficiuni.
qno factum est , ut etiam j.Jk.aj' explicetur i. e. exemplo
^?.1 Pl- a"'^?1 cstr. 'by'^ m. 1) ibex. Ps. CIV, 18.
suo praeivit et significavit quid faciundum sit. Vicinuni lob. XXXLX, 1
:'
rupes ibicum
'y\o 'by^' D^bs^ri •>'ii2£
est aetbiop. A.HH ' praecepit , imperavit , imperium ad desertuni Engaddae sitae 1 Sam'. XXIV 3 ( cf. de ,

habuit, adeoque UHH I i. q- bebr. Tp fortis fuit , ita ibicibus qui liodieque in montanis veteris Moabitidis
,

Ut ipsum arab. ;c. a rad. T? ic ortum sit. Vide ad reperiuntur, Seetzen ap. Zachium XVIII, pag. 435).
yy. placent Hebraei apud Kimcbium , Lud.
Magis
de Dieu al. qui populi barbari significatum ita elficiunt,
(Arab. ^c^ ^ ^^ ibicem esse erudite ostendit Bocliart.

ut vel Tyi3 pro T:s>lb (Ps. CXIV, i ) diclum esse vel TVib Hieroz. I, p. giS sqq. Haud dubie idem significat syr.
reponendum esse censeant. L. de Dieu ,,idem (atque :

P^* quanquam fluctuant veteres Lexicographi , ut solcnt


'r£i\ a:?b3) mibi bic est TJ'i: a:^ pro T3>i3 D? populus barba- f

rus exotici sermonis


, permutatis litteris b et : ... hinc
,
in animalium nominibus. Bar Alius bovem ferum inter-
apud Danielem et Esram est ntnb ,
pnb , 'J^^lilb pro futn- pretatur, Lex. Adlerianum : ,, ^*1.3 ^iiiO ^a^ iJ:^*
ris NI^t: , |ir!: , l^l^l?. [cf. Beer de inscriptt. et papyris
Semiticis p. 20], pro nr^bN chaldaice est NbaiN a
hircocervus , tragelaphus, ibex, rupicapra." v,?^^s^ est

syr. ^Aj "


Kimchi: n^b ^jlbna 1?2D D-^ia-lsy TD"»
cct.
, ]r\':
pers. ,.(5_>? cervus , bos silvaticus). — 2) n. jir.

a) Israelitarum ante Deborae tempora,


iudicis heroisve
fT3\a31 ;i3iab r33 p:a cui addit Abendana ex Aben Esra
Ji:rt 'D -laixm bi-s: in lai-ij ]iDn dx :yi2 Nb z^nN-i ana
:
aliunde non cogniti lud. , 6. b) mulieris strenuae, V
uxoris Heberi Kenitae quae Siseram interfecit lud. IV,
ai33 I^T Nb TOb nnn. Ad Nun in Lamed mutandum ,

17. 18. V, 24. Sunt qui banc eandeni etiam V, 6 intel-


incliuare videutur Michaelis ct Eichbornius 11. cc.
ligaut , ut Clericus , Rosenm. sed difficile dictu est, ,

quomodo tempora Deboram proxime antecedentia ab illa

anu^ uiuliere quae ne Hebraea quidem erat, bs" Vl'^ potue-


^3^ rad. Xtyofi. i. q. Jias amicuit , induit. ,

riut appeliari.
Semel in Praet. Jes. LXI 10: ':a:>i rtpi:; b^^y^J pallio
,

ri/IP^ i) fem. anfecedentis ibex femina. Prov. V,


salutis amicit me. LXX. ivtSvauTO (.u, Targ. '':2py. ,

19: ]n nb2"^ quod blande dicitur de muliere venusta,


,

Q?'] chald. i. q. hebr. yy^ consuluit. Part. USJ cf. proverbiiim Arabum \^j.j\ -.<« i.\\ ibice pulchrior,
consiliarius regii ,
pl. cum 'fiiUSi (pro "'^liay^ cf.
suff. Damir. apud Bochart. Hieroz. I, p. 899. Namque fami-
JTiirn, ]murt Dan. III, 16. Esr. VI, '9 , ^'ds Dan. V, liare estOrientalibus feminas venustas cum auimalibus ,

25yEsr. Vli, i4. i5. ex generc cervino , maxime cum dorcade comparare, ,

Ttkpa. inier se consullare Dan. VI, 8. vide quae laudat Rosenm. ad 1. c. adde Peti-arca Sonn.
157. T. I, p. 1^9 ed. Fernow. Cf. infra ''3:;, et Jlii
NDP
"
i. q. hebr. 'n:i:! f. consilium, prudentia. Dan.
II, i4.
gazella , dorcas a (jic amatorio sermone usus est, ita com-
"..,^.,_
pellavit feminam.
Venet. bene SoQxug x^Quaaa, Gr.
liberius Alex. nuiTiog awv xuqizwv. 2) n. pr. viri Esr.
^J iu Kal inusit. 1) ascendit in altum, eminuit,
II, 56 qui N-ryi^ Neh. VII, 58.
,

vic. radici nb». (Arab. jji^ eminuit, ascendit montem,


Ub^"^ viJ. Db3>.
in summo constitit. Quod autem ex Golio aQerunt,

Jj;. pl. Jj.c. sigiiiBcare nohiles ,


principes , ita expli-
rad. inusit. Syr. ^iaJ-^] avidus avarus fuit
candum vocari pr. ibices
est , sic quorum nomen ad ,
"J^"!
,

principes transfertur , v. Eoch. Hieroz. I, p. giti). Indc


35^ ibex. —
a) praestans , utilis fuit , cf. bv in com-
2 Cor. XII, 17. 18 pro nlioviy.iiw , inde ]2QXii* pro

posito bi"b2. nliovilla Luc. XII, i5. 2 Cor. IX, 5. Epb. IV, 19.
Hiph. 1) utilitati fuit , profuil , iuvil , absol. Prov. 1 Tbess. II , 5 ,
plene la>r3j jZaxiij cirpidifas ventris
X, 2. XI, 4. Jer. II, 8: 1D^!i'lb:;ii Nb seclanlur nnN
eos qui nihil prosunl , nil valent, i. e. deos falsos , et ita
3 Macc. VH, 8, iJ.iL aviJus ,
gulosus Prov. XXVIII,
saepius de iisJem. Comm. 11. i Sam. XII, 21. Jes. 25 , max. Sir. XXXI (XXXIV^), 22. Bar Ali : „ ll-i-I
^ ]^.1> "l?.!
609 ]i: — ^?.:

JCjUy!^ **=yl liao^* xyi-' Ja'''"0 gulosus, Jcu'mtto niin. suasiadoplaruntque Wincrus et alii etianiiiunc pro-
V^' babile videtur. Sed alia ratio quae ct ipsa veri speci»
,

aviditas gulositas. " Lex. Adlerian. j,jjj ayi Jw^i^ \x^m ,

,
.

non care'! (v. Maurcr. ad Thrcn. 1. c. ) , est eornm qui ,

avarus, gulosus , belluo , ^ Jo^: IZqj^j avaritia, 'TiVJI ducunt a rad. rT:j
^J^ cccinil clamavit (v. Je». ,

gnlositas. Vicinae videiitnr radices ^ ct *.ij gulosus


XIII, 22 ubi haec rad. dicitur de tlioum clamorc in de-
serto qui strutbioiiuin vagitui similisest), unde M:5'
,

fuit, oiide j.L*J strutbio ,


pr. gnlosus ; it. ^q:^^ ( unde clamairix ; quae seiitentia commendatur tum analogia

liQiiQisi niandibula), ^liv^lik ligurrivit , arab. j^ ^ unde bebraei n::n q. v. et samarifani ^AlTTJV* A^^ti»
quod Sam. ponitur pro TT.V^ DZ , tiim eo quod
in Vers.
quadril. (»iaJ [»^«-'5 |»iA»J voravit, Lcbr. &~r dnb ,
al.
, Tlirenornni 1. c. scripium est (Cbetbibb), de qna scri-
adeoque D3'3 dulcis fuit in , quibus omnibus syllaba i»b
plura (D'':^"'^) ita Maurerus ,, Videant eniditi , an nou :

(~3, nb)j y3 degluticndi potestatcm babet. Inde possit vim afnrmativam babere "'3 , ante D":» cogitando
ly'' m. slrulhiocamelus , avis a gulositate ct aviditate repeti b , D"':? esse .... clamantes .... clamanies in

dirta quae adeo lapides , ossa dura ferrum devorare deserto autem quid si significent struihiones
,
,

fertur (vid. Plin. X, :i. Aelian. hist. anim. l4, 7. in hanc sentcntiam Jaclae sunl , intpiam (matres, per
:

Arabes ap. Bocb. Hieroz. 11,258. 269). Semel legitur constructionem ad sensuni ) clamanlcs in deserto i. e. stru-
iii plur. Tbren. IV, 3 Keri populus nnus cruilelis C^yS :
thiones. " Non audiendi sunt Micbai/Iis iri Suppl. 1127
T3T33 sicul struihiones in deserto. ( Cbctbibb separatim et Rosenm. ad Boch. Hieroz. II, 829. bibl. Natiirgesch.

CT? '3j de qua scriptura vide infra). LXX. (»c azQOV-


i}iov. ^'ulg. sicut struthio ad rem cf. lob. XXXIX, 1
p. 295, quibus Ji:»^ est i. q. arab. ^^, Kae^ terra ste-
( 7 )
rilis et albicans, ut TiVJ^ n3 sit Jilia dcscrti , sicut arab.
Longe frequentius est
^s.L^^ll j.j( pater deserti et i^viA*^ »\ mater deserti
•^ -._ f- struthio Jentina^ad forraam cf. by fem.
albicantis [imo (_eiA>jl *( mater ovorum]. Ut euim alia
iirS"', non rtby), cui ubique praemittitur na : !^:""' 03
G o -
fllia strutbionis feininae i. e. strulhio femina ipsa ,
quae taceam , ,.,£ est : terra- Jura, pars teiTae nihil producens
inter aves impuras refertiir et distingiiitur a 07;nri stru- i. e. solum cretaceum non desertum arenosum , quod ,

ibione mare Lev. XI, 16. Deut. XIV, 1.5 (v. sub rad. slrutbionum sedes est. Plane abiicienda autem Fullekx
0:;r:). Sod in plur. M:"'' n'':: sunt struthiones utriusque (Miscell. VI, 7), Aurivillii (dissertatt. no. VI cd.
sckus iniy.oirwg , v. Jcs\"'XIlI,' 21 XXXIV, i3. XLIII, .
J. U. Micbaelis ) et Ocdmanni (verm. Sammlnngen III,
20. Jer. L,39 (qnibus locis deserta babitare dicuntur) , et qui ^:?';; ('ab !-i;y ductnin) ululam
p. 35 sqq. ) opinio ,

Mich. I, 8. lob. XXX, 29 ubi yox earuin flebilis memo- ,


esse ivolebant quam bene refellit struthionemque vindi-
,

ratur , quem struthionuin eiulatum (ab Arablbus iii mari- cavit BocHARTUs 1. c. II, pag. 218 sqq.
bus ,'£, in femiiiis L/o; dictuin, adde Lc., eiulavit strutbio,
''3?2 pi'- "• rad. !i:y.
puer) puerorum vagilui similem describit SnAW
II-
flevit
IVavels p. 455 ,, dnring tbe loiiesome part of thc nigbt
:

tbey often make a doleful and hideous noise. I have


]^-1 piopter v. rad. n:?.
often heard them groau as if tbey were in the greatest,

agonies. " —
Ex veteribus LXX. quater aTt^ovd-og,
OTQOvdiov. Vulg. sfruthio. Aqu. Sj'mm. Theod. ap. Jes. ^P" (Jer. LI, 58. 64) fut. ^iy-»^
defatigat.s est,
XIII ai^ov&ioy.uftriloi. Targ. NX:^:, Nnv:i;: (cf. Tal-
Jcssus est vic. radicibus
currendo. Jer. V\^V , V\iy. a)

mnd. Kelim. 17 §. i4), Syr. }^J ( cf. Ephr. T. L II, 24 iy^"' iJb ^[''CpaT: qui eam quaerunt
: : non defati- ,

.- a > c gahuntur, Liith. die sie siicben, diirfen nicbt weit laufen.
p. 276), Arabes *L*J et jC<L>u, axL*j vii«^ ,
quae omnia Jes. XL, 3o. 3i. Saepe copulatur cum 531 , cuius siinilis

siruthionem notare eertissimum est. Et vox quidem ara- potestas est. (Arab. v^c. I. IV celeriter cucurrit IV.
bica hebraeam pluribus modis egregie illustral. Mamque modo fatigante iucessit , linguam exseruit canis , I. IV
debilis visu fuit. Origo esse videtur in spiritu , quem
tum *-iiJ, iC-;L*i pariter atque hebraeum 'jy|', i^jy^ a de-
celeriter et aiibelando ducunt qui celcri cursu defaligati ,
glutiendo et a gulositate dicta sunt vix dubitandum est,
(
sunt q. d. jcippcn. Haec tuim vis inest in rad. r^J ci'. :n
quin rad. ^ pr. siti.q. *.4J, ^' , Di"b deglutivit, sorpsit,
as, 1n). b) gravi labore Jes. XL, 28. Hab. II, i3, et
,

siti Jes. XLIV, 12. Inde dcfclisci Jer. LI, 64: »D?^'l et
nndc dulcedinls potestas profecta est^, tum arab. ^uo
defetisccntur (Babylonii), non poterunt vires recipere,
et jCsLsJ kiifij , ut apud Hebraeos , sine discriiuine de consurgere.
Hoph. part. ;)Si: dfaligatus. Dan. IX, 21 de Gabriele
utroque sexu dicuntur. .Trchangelo (venit) "lys !\i'2 defaligalus cursu fatiganle
:

Etymon a deglntiendo et vorando, quod iam inLexx. i.e. longo et celeri, .cf. niDyin no. 2. LXX. %dyH (jiqii-
R- ^?.;' T^' 610 5^?.: — n:
fiivog. Male Plaeverniccius ,
qiiem seqiii noii debcbat consilium cepit et cIcJl/. (In inscriptt. Phoen. habetur "iSJ*

Caes. a Lengerke festinans :


(
pr. festinare factus) festi- "^by ysi i. e. T]-'Z Y-'.'^ ^"^f! ^'''' consiliarius regis Cit. 33,
natione , Dam festinationis signiGcatio gratis sumta in liii. 2. et imp. yy consule Tripol. 1, lin. 1. Chald. uy
hac rad. non inest. Veterum plurimi f\y73 et fortasse id. Arab. Jacj monuit, hortatus
max. de admoni- est ,

etiam ciy repctebant a rad. ;]!:? volare unde Theodot. , tionibus prophetarmn deque futuro tempore Cor. 2, i3l,
7itT6/.itpog. Venet. Imufifvog t r rto "nTua&ui. Vulg. ciio
Joc^j concionator vit. Tim. II, G70 Mang. jiLc.^ admo-
volans. Sjr. vJli^O cjj^SiiO <-Mp. Kimchi :
^Tiy pry. Sed
a) neque
^^^12 neque
recte derivatur a rad. f]iy
7\S'^ non : nitioCor. 2, 276. Originem nuper Hitzigius ad Jcs.
prius, qunm nulla canssa sit coniugationis passivae : vohire XXXIII, 19 snspicatus est quaerendam esse in nucndo colL
factus pro volans : non posterins quippe quod analogiae ,
;c. scd hanc radicem iubencli potius potestatem habere,
adversetur: uti-amque auteni formani ab eadem radice nunc cummaxime vidimus ad rad. t»"'. Quae quidem
ducere oportet ( cf. i:v ni:y Ps. XXII, 25 ct similia), iuhcndi potestas etiam in nostra radice nativa esse videtur,
nec intcrpretari licet volans cum defatigalionc.
: b) angeli q'i.;'; capienduui ct dandum , tum ad
tum ad consilium et
rit archangeli nullo alio V. T. loco describuntur alati ut ,
adhortationem et praedictionem [v. arab. ic^], relata
Apoc. XIV, 6. XIX, 17 contra ubique specie huniana,
,
est [cf. consul et consulo suec. rada iubere dominare
quanquam augustiore cultuque sacerdotali (Dan. X, 5.
,
, ,

ct germ. rathen consulere] primaria po/<?s/a- : licet ipsa a


6. XII, 7 ): nnis Cherubis et Seraphis (Jes. VI, 2. Ez.
tis roboris , duritiei et firmitatis signiGcatione
, quae in
1, 6) alae trlbuuntur.
,

stirpe Y'J , tJ> inest , profecta sit. Vicinae sunt radd.


Wjy^ m. tJefatigatvs , fessus Jes. XL, 29, de populo
n:;" firinavit , firinus, durus fuit , unde ys', Loc lignum,
cnlamitatibus perpessis fesso ibid. L, 4. ( In inscr. Cit.

23 lin. 2 legitur ^j-iyi ttJN i. e. «j^y» ;^''N vir fessus i. e.


^joc et I r^ durus , contuinax fuit , (joc durus, firmus,
aetale gravis , v. Monum. Phoenic. tab. n. 12. et P. I
validus fuit, dure allocutus est it. dS", 7^5, lAoc
p. 149. P. II p. 463).

t]^, m. Hefatigatio ex cursu veloci orta. Dan. IX, iuvit ; neque non cuni T scriptae : 1VJ ,
jc UHH
21 , V. rad. Iloph. corroboravit , j^i et aethiop. /\HH \ inssit , iS)'^ 11.

mS> in pl. fem. pr. deiatigationes, indc 1) Inbores. solatus est pr. firmavit alloquio , ^Vi. adversatus est,
lob. XXIJ, 25: niE"in q03 argentum lahorum i. e. gravi *;c firmiter sibi proposuit ; adeoque ny convenire se
labore partum , dcin cpiae lahore parta sunt , opes (i. q.
iussit, J^.c. praedixit, promisit, minatus est. Originem
no. 2. 3). Ps. XCV, 4: D'''!^! risyin /dioros mon-
3>''j']

tium i. e. thesauri montinm gravi labore parti. Michaelis


expressernnt LXX. Ps. XXXII, 8, ubi verba r^'\i hsy^N
^;*';" reddunt f;iiar»;p(ai Ini at TOig ocfd^uXfioig /.lov ]. £st
rnetallifoclinas inteliigi suspicabatur , a gravi labore dictas.
— 2) cursus veloo'. DN'1 niDyin cursus celer buhali
igitur
consilium cepit decrevit. Jes. XIV, 24: iizJXS
Nnm. XXni, 22. XXIV, 8.' LXX. habent d6'iav , Vulg. 1) ,

Onk. Syr. Arabs Erp. Kimchiyoi7i/i/c7j/u'm , rohur, quod ^'pr N"*!! 'n^y^ sicuti decrcvi, ita perslabil. Comm. 27:
yi"' rrilT;. Sq. acc. Nah. I, 1 1 ^'J^^Jzz yvv qui
quidem cum etymo conciliari non potest. Bochartus -iD'''''?:! :

Hieroz. T. II p. 335 Lips. , quem sequitur Rosenm. ad deccrnit pernicicm. Jes. XXXII, 7. 8. ^;i:j> '^y cepit
Num. lob. I. 0. nisyin ducit a ^]^"' significatione ascen- consilium Jes. VIII, 10. XIV, 26. Ezech. XI, 2. Sq.
iiendi quippe. quae a defatigando ducta sit ( montes enim gerundio 2 Paralip. XXV, 16: 'Jjn^niunb D^nVN V'7''
,
dccrevit Dciis te perclere, Sq. bl' advcrsiis aliql Jcs.
ascendendo defatigamur) et habeatur apud Arabes in rad.
vicina «j conscendit montem , unde c»aj loca excelsa, VII, XIX, 12. 17. XXIII, '8.
5. Jer. XLIX, 3o,
sq. ^N Jer. XLIX, 20. Passim est : consuluil i. e. con-
OjtsL) afti montes. De hac sententia is interpretatur
silia earcogitavit sq. acc. Hab. II, 10: '^n''Sb n"d2 nj:?"'
,

Nitm. 1. c. elationcs s. arrecliones dorcadis , ut mSJ^in sit consuhiisti ignominiam domui luoe i. e. consulendo s. con-
id quod Arabes appcllant |fcj.J! oUj( , ubi dorcas capite siliis tuis parasti. Mich. VI, 5 pba V^' ~ !^"5 7"«e con- :

snrsum elato auribusque arrectis stat , ut facere solet, suluil cxcogitavit Bnlacus sq. gerundio Ps. LXII , 5: ,

ubi auscultat hosteinque odoratur ; lob. altitudines i. e. fT'':!!^^ iSl'"' inN".i;;3 consulunt , ut dc fastigio.eum dclurbcni.
tumulos argenli , Ps. 1. c. altitudlnes montium. LXX. 2) consuluit i. e. consilium dedil , sumsil lud. XIX,
tu ryjt] Tfiiv oQimv. SjT. vO^i. liaoj. Sed non cst quod 3o, 2 Sam. XVII, l5, sq. acc. consilii rr^J' •^yi ibid. :

propria
XVr, 23. XVII, 7. Prov. XII, 20: tiSbt^-ji-j-ii (pnpaccm
.1 ct vulgari radicis potestate recedamus quae
,
suadent, sq. ^y de aliqua re 2 Sam. XVII, 21, etiain sq.
aptunem adeo sententiam efFicit.
integra sententia Comm. 11 >]0N"' fjSNIl Ti:!;"'"' cgo suadeo :

hoc congrcgelur acl te cet. Sq. dat. pers. lob. XXVI, 5,


de cadem ponitiir sufT. Ex.XVJII, 19. 1 Reg. I, 12. XII,


I
^ Y^y, pro imp. bis est ^lS^ (a rad. cognata
fut.
8. 2Par. X, 8. Jcr. XXXMIJ, "i5. Spcc. a) de Deo
i3.
7:1») lud. XIX, 3o. Jes. VIII, 10 consuluit, Hostr. ralhen. hominibus aliquid suadentc (pcr legein et prophetas) , cos
R. V ny 611 7]'Zy l^'

admonciito Fs, X^"I, 7 fjratias ago Dco ^IISS;') tJn qui


: prudcntia , Jes. XI, 2. Prov. VIII, l4. XIX,
sapicnlia.
tniliisuasit 6c. vcriim cultiiin prchcndcre a])stincro ab , 20. XXI, lob. XII, i3. Jcr. XXXII, ig: r^^i^ri r^^
.-50.

idolis cf. Comm. 4 —


6 (parall. "'nrrD "'JiiB'^ nib''; r|N magnac sapienliae, 1 Par. XII, Ig: n^»2 deUberalo' con-
cfiain noctu nie cclocent rcnes). Ue propheta ( cf. Jer. silio , consulto. — Plur. nS:Z9 semcl c. Aff. ;]Ti:" Jes.
XXXVIII, i5) aliove doctore ^ionvtiano Ps. XXXII, XLVII, i3 consilia capia Dcut. XXXII, 28. Jes". XXV,
8 ^ry t;"^» ~2S?>*< pracgn. pro 'r:i> tj^^bj- (n-r^rNi ) ii^i'"'»
:
1, delibcralioncs Jes. XLVII, l3, inde curae, sollicitur-
consiliuvi daho tibi ct dirl^;;ain in le oculum mcum i. e. tibi
propitius cro. Cf. dc foriiiula b:? 'J'';;
D"'b s. v. ]'^. — dines Ps. XIII, 3. Parall. ]is\ Syr. f^/ja^. Alibi

Nuin. XXIV", i4 pro plurali iituiitur forma


b) futura pracdixit (v. arab. Jic, ).

cf. Jes. XLI, 28. m!2?l53 , cstr. niSSb f. pl. consiHa a) qnae qui»
Part. Ys^'^ subst. l) suasor, consiliarius Prov. XI, capit. Hos'. XI, Prov.''XXII, 20. Ps. V,
6. 1 1 : nic'
i4. XV, 22." XXIV, G. 2 Par. XXV, 16. Esr. IV, 5. — C!^r"r:l?!27i excidant consiliis suis. Prov. I, 3l. b) qua«
2) XV, 12. Esr. VII, 28. VIII,
consiliarius regis 2 Sani. quis dat. 's niiyiTr^ Tjbn sequi consilia alic. (v. Tt^S
25 VII, 24. 25).
(coll. JjbaV yyi"' qui icgi cst a consi- no. 2). Mich, VI, 16, i"ni:crn2 rjrn sequi sua ipsius
liis 1 XXVII, 33. 2 Pan XXil, 4. to-je ':;n-- Jes.
Par. consilia Ps. LXXXI, i3 cf.' Jcr. Vllj 24.
XIX, 11. Dicitur etiam y-jN "'i:?!'' lob. lll, i4, et
Ty ^S^i^ Jes. I, 26 cf. Mich. IV^," g de primoribus (q. rad. iiiusit. arab. propr. fcrbuit,^
d. consulibus ) terrae , civitatis, et cTe iisdcm simpl. yyT» r;- i.

Jcs. III, 3. lob. XII, 17. — Jes. IX, 5 in attributis cffi-rhuit redundavit
, qnae notio refertur ad quamlibet
,
Messiae est yyii consiliarius i. e. qui consilii sapientia redundantiam ubertatem et luxuriem , ut plantarum.

:
,

pollet. Fcm. n:cJ'^ consiliaria, sq. geruiidio (ad niale V^ide ScLroeder Origg. bebr. p. ig. Inde
iaciendum ) 2 Par. XXII, 3.
Niph. yi^iJ 1) reilex. sibi suaclei-i passus csf , consi-
"1?^ m. c. suff. ''lJ>i, i-lS'2 c. He locali myi Jos.

lium admisit. Prov. XIII, 10 : nnan ^'lCSij-nN'. — X^II, l5 rcdundantia meWls , mel e Jcivis reduiulans et
1)
spontc dcflucns , quod (iy.ijTOV /uA« , mel acetum vocant
2) recipr. consuluit, consullavit. Dc pluribus saepe cum
Gracci et Romani (Plin. H. N. XV, 11). Cant. V, 1 :
iTn^. Ps. LXXI, 10: "i-ji-;-^ ^is>i3 ''U.;so •<'->^'^. LXXXIII,
'Tra- Dj' '"1."!) pleuius '<LZ-,'n n^ny^ 1 Sam. XIV, 27.
6 :1~r!'' 3? !lU"i3 consulucruhl 11110 animo. Jes. XLA^,
21. Ncii. Vi, 7. "De nno l Reg. XII, 28. Sq. C^ deli- Male plerique veteres favum mellis rcddunt (ap. Sam.

b^ravit cum aliquo ( Ralh pllegen niit jeni. ) 1 Par. XIII, LXX. SjT. placcnla mcUis.
y.i\()tov. Targ. nidus i. ~S.
1. 2 Par. XXXII, 3, sq. nN (pN ) Jes. XL, i4. 1 Reg. favus Vulg. utroque loco
mellis. favus mellis), s. :

loculos cereos , quibus mcl continetur. Est potius i. q.


XII, 6. 8, it. sq. bx quod qui postquam con-
regis est,
sulta^nt cura servis suis iis aliqnid mandat. 2 Reg. VI, 8. C"in:; nc: destillatio favorum nostrum Honigscim Ps. ,

2 Par. XX, 21. (Cf. as nn2 n-^s et ^ n^-13 n^is). — XIX, II. Hoc ipsum quod memoravi vc. gcrmanicum
male a nonnullis ex-
,
,

in Lutheri bibliis frequentlssinmm


3) facta muiua deliberatione suasit. 1 Reg. XII , 6. g :
,

plicatur de favis ( Llonigzellc Honigscheibe) qunm ,


C^^i- CrN 1TZ i/uid suadetis? quae est deliberatioiiis ,

potius mel fluidum qs. salivam raellis significel {^Seim


vestrae summa? 2 Par. X, 6. Sq. geruiidio praevia
deliberatione dccrevit 2 Par. XXX, 23.
:

i. q. Schlcim , saliva). Rabbinorum plures , quos —


sequuntur Coccejus Simonis al. mel arundinis s. saccha-
Hiihpa. i. q. Niph. no. 2. Ps. LXXXIII, 4.
,

runi intclligunt et in Palaestina saccbari canneta exstare


n2i? (pro ns? f. consilium 1) quod
!T2;j>'' ) cstr. observant (vid. Cotovic. itin. III. 1) coll. arab. cl_i et
quis cap^^it! XXIX'; ]5. Jer. XVIII, 23.
Jes. XIX,' 3. C..J quod ariuidinera significat : et Michaelis (suppl.
Uos. X, 6. lob. V, i3. X, 3. XXI, 16. Ps. XIV, 6.
p. ii33) jnel silvae s. silveshe i. e. mannam interpreta-
XXXIII, 10. 11 al. nsy yjJ"' consilium cepit Jes. XIV,
tur :qui quideni cuncti 1 Sara. I. c. C2Tn-n"J'" per
26, ni:" irias consilium exsecutus est XXX, 1. Saepe
hypallagen pro !T"y'ln \raT accipere videntiir, ciii quid ob-
de consilio divino nirf ri'ZS Jes. V^, ig. XIV, 26.
,
stet, iion est quod deraonstrcra.
XiX, 17. XXVIII, 29. 'Jer."XLlX, 20. Ps. CVII, 11,
2) densa arhorum , a plantaruin fruticumque htrurie
Jes. XLVI, 11 ^-^^^j- ie"N rir consilii mei i. e. quo utor
:
dicta , V. rad. (Apud Pocnos jar lignum esse, testatur
nd consiliuni meuin ex.sequendum. Etiam y.ur' i^oxlv
r:::5 lob. XXXVIIl, 2: ni:? Tr-^.ri-: riT -n. XLII,3. — Augustinus in Ps. CXXIII cf. Monnni. phoen. p. 3go.

quod quis dat vel acceplum refert 2 Sam. XVI, 20. Niim forte silvam signiEcabat? Syr. Ir^.» vepretnm, viJe
2)
1 Reg. I, 12 et sacpe. Consilium dare est: n^l" yi"' (v.
Castell. et Assem. bibl. III, 456 , arab. ^^ locus sale-
rad.), in imp. ctiam n:;r nan 2 Sam. XVI, 20, ^ikV^r;
:

n^:» Jes. XV^I, 3. "'ni:? 'u;:n consiliarii mei Ps. CXIX,


brosus Ibn Doreid. 111, 227, undc verbum .cj salebrosa,

24, cf. Jes. XL, i3. 'z n^i": T{'T^ ambulare in consilio transitu difficilis fuit regio). Jes. XXI, i3. Ezech. XXI,
alic. est vivere secundum consilium eiiis , pr. anibulare
: 2. 3. Iiide silva quaclibet Dent. XIX, 5. Jos. XVII,
in via, quam is suasit Ps. I, 1. 2 Par. XXII, 5 cf. infra ad i5. lS. Jes. Vai, 2. XLIV, 23. Ps. LXXXIII. i5 et
riS53. —
3) consiliorum sapienter capiendorum facultas, sacpe. "i;'^^! "j:^ arbores siJvae Ps. XCVI , 12. Jes.
R. ly^ riD^ 612 niy^ — nDia
XLIV, Cant. i4.-iy;^l-i ""Slap perplexa silvae Jes.
II, 3. et in laudem usurpari (hispan. bonito, honitino) neque
IX, 17. X, 34. ny irr^n bestiac silvae Ps. L, 10, raro vim propriam prorsus amittere (v. ^in^ui lia^l, ,

CIV 20. Ei opponitur ^53*13 hortus , hortulus Jes.


, ' jnu:"; , et quam supra pag. 420 laudavimus Jac. Grimiiiii
XXIX, 17. XXXII, i5 ut parvum tnagno et ingenti sed ; observationem )

cedronini silva in Libano ntpote parva et amoena appel- Hilhpa. ornavit se (mulier) Jer. IV, 3o.
latur iS7:"l3 1?^ silva eius horlo similis 3 Reg. XIX, 23.
n£l^ cstr. fem. na- cstr. nD"; adj. pulcher,
Jes. XXXVII, 24. -|j>'_n rr^a domus silvae Jcs. XXII, 8,
i-ip'' 1)

plene ns^ rf^ domus silvae Libani 1 Reg. VII, 2.


]i:2"-!7 de mulieribus Gen. XII, i4. 1 Reg. I, 3. 4. 2 Sam.
X, 17. 21 erat Sal^monis' regis armamentarium alibi ,
XIII, 1. Prov. XI, 22. Cant. I, 8. i5. IV, 1. 7. V, 9.
(Neh. III, 19) pivi dictum a ligno ccdrino qno ex- ,
VI, 1. 4. 10 al. de viris Cant. I, 16. ^^Sam. XIV, 25,
,

structum erat, hoc noniinis nactum. Metaph. de hostium etiam de animalibus Gen. XLI, 2 sqq. Ubi ad formae
agmine Jes. XXXII, ig, cf. X, 18. 19.34. Quod Ps. — pulchritudinem pertinet saepe plenius dr. nN'!?^ nD''
,

CXXXII, 6 de sacrario dicitur: ecce auclivimus cle eo in 1 Sam. XVII, 42. 2 Sam. XIV, 27, "iNh nDi' 'Geii!
Ephraia , invenimus illuil -iJ>'' 'Ttea in campis silvae eo ,
XXIX, 17. XXXIX, 6, cf. D':3-'J> nD-} pukhris oculis
significatur vel regio Ephraimitica silvis consita, in qua 1 Sam. XVI, 12, Sed refertur etiam ad alias res iit ,

sita crat Silo vel alhiditur nomini urbis


, Diiy n^^-lp , in f]i2 nD'; pnlcher elatione (de Zione) Ps. XLVIII 3, ,

qua arca foederis per viginti annos fuerat VI, 21. ^yj nD'^ pulchris frondibus (de arbore) Ez. XXXI, 3,
VII, 1. 2.
1 Sarii.
bip nD"; canorae vocis Ez. XXXIII, 32. 2) bonus, —
praeslans xaXog. Eccl. III, 11: Deus fecit Omnia TiS''
Ezech. XXXIX, 10, et sic
,
Phir. D-''n^'; in n. pr.
KuluJg. V, 17.
D"''15": rillp^ q. V., semel niiy'^ Ps. XXIX, 9.

•T}'?^ "• pr- viri 1 Par. IX, 42. prob. deprava-


ID;^ (pukhritudo) Jos. XIX, 46. 2 Par. II, i5.

tum , V. h^yiMV Jon. I, KIS'' Esr. III, 7 n. pr. loppe,


3 et urbs mari-
tima in confinio Daiiitarum et Ephi-aimitarum cum celebri
•l !?._ V- ^?^ "• !• Ceterum observandum in multis
libris mss. et editis legi n^lS^ (v. Minchat Schaj). portu hodieque Jaffa (L:Lj, Lsj ) appellata et portu suo
insignis. LXX. 'lonnij , ut scribitur etiam apud Strabonem
fi''")'!?'^ silvae i. q. Qi-ijj'^ Ez. XXXIV, 25 Chethibh.
XVI, p. 759 Casanb. , Ptolemaeum 5, 16 al., quum alii
D^^ilN '^'^y^ n. pr. sed vide -|"i»;, rad. -11?. contra praeferant 'ZoTjj; (v. Steph. Byz. li. v. Salmas. ad
Solin. p. 4oi. Tzschucke ad Melam I, 11 §.3). De
antediluviana eius antiquitate multi sunt Plin. V, i3.
I l2^ fut. iiDi^ , unde P)-")} Ez.XXXI, 7 (de varie-
Mela I. c. , qui etiam Andromedae a Perseo liberatae
tate scripturae in punctis vide Kimchium in Lex. vestigia ibi superesse narrant cf. Joseph. III, 29. Hieron.
1) spleiicluit , cogn. rad. sz'' cf. S^i'' et n:.''. Inde ad Jou. I. c. De Jaffa vid. Abulf. SjTia ed. Koehler
''D^ no. 1 ct nDi/3 factum iljustre , miraculum. p. 80, ind. ad vit. Saladini, le Quien Oriens christ. III,
2) pulcher fuit , dc muliere Ezech. XVI, l3. Cant. G29. 63o. Relandi Palaest. 867. Syriace scribitur « «'^Q»
VII, 7 et niembris cius ibid. 2 (cf. IV', 10), de arbore
ex gr. 'loni] Barhebr. 422 lin. 8.
Ez. XXXI, 7. (Nonnulla significationis vestigia siint apud
Chaldaeos Samaritanos et Phoenices apud hos in n. pr.
, , '•E'; Ez. XXVIII, 7,
alibi ''&;;_ c. suff. "iid;, in
ry^JD"' i. e. nsrzi^D^ Aecus lemporis, vide Monum. Phoeii. pausa 'D'' splendor , ut regis Jes. XXXIII , 17,
m. 1)
p. 188. Reliquae linguae cognatae ea carent). urbis Ps. L, 2. Tliren. II, i5. Ez. XXVII, 3. 4. 11,
Pi. pulchrum Jecii , ornavit ( auro argentoque) Jcr. populi Zach. IX, 17. —
2) pulchriludo , venustas mulie-
ris Esth. I, 11. Jes. III, 24. Ez. XVI, i4. i5. a5. Ps.
Fu. geminatis drabus prioribus radicalibus !lD'JP''
XLV, 12. Prov. VI, 25. XXXI, 3o.
admodum pulcher fnctus est Ps.XLV, 3: I3'1N "'327: r!'Py^> n*D~nE';' adj. fem. pulchra Jer. XLVI 20. ,
Scd quum diiarum prioram radicalium geniinatarum (ad
Forma n'DnD'; diminutiva est (q. d. pukherula liisp. ,

normam bDpup) alia exempla non exstent (quanquam boidlina) coniunctim scribenda
, littcra n in media voce ,
Ewaldus id ortum censet ex n"'D"' 'D"< ) mutatis vocali1)US quiescente, ut in btVnTn 2 Reg. VIII, 8. i5, bNniljy,
cum Ilartmanno (llnguist. Ein'leit. p'. 232), Hnpfcldo, (cf. de He Arabuni quiescente, de Sacy I,
-iixms
llitzigio legendum videtnr n'"D"'D"' vel ^''D-D' coll. adiectivo
p. 175), vcl cum codd. bene multis n''D'D'^, quanquam
'^'i-~D') ab initio spuriac sunt, ortao
nisi forte littcrae D'^
hoc manum emcndatricem sapit.
,

illae quidem ex co librariorum more


Quod iii plurimis libiis
de qno utpoto , ,
editis habetur, disinnctum n"'D~nD'' a librariis profectiim
multorum vitiorum fonte diximns snpra p. 64 B. His, ,
,

est qui vocis indolem granimaticam perspectam non habe-


qui n''D"D'> legendum suasonint, occurri posse videtiir, ,

eam formam vim habere diminutivam bant, cf. t^ip-Pj-D Jes. LXI, 1 et niiD "iDtlb II, 20.
quum loci landati ,

scntcntia potius aiigiiicntativam flagilet sed non negligcn- : nDTu miraculum. Snpra tractavi hoc vc.
signum ,

duni est diminutiva iii ouinibus lin^iiis ctiaiu cliarilalivc


, p. i43 , de etymo haerens ambiguus. Nunc vix dubito,
K. nB'', ns^ yE\ ns-' 613 ns- ^{:

quin a'l Lanc railicetn referenJum sit , et pr. spJendidum oppidi Levitanim iii tribu Rubenitarum quod postea ,

(juid designet ,
pro DNri^g ,
quainvis originc neglecta Zere Moabitis parebat Jer. 1. c. , ubi Chethibh habet nrcin.
syllabae riD abiiciatnr. Quae
Hcngstenbcrgius nuper Ilieron. in locis hebraieis ,, IMcphaath in tribu Benjarain.
:

( Cliristologie II p. 45) observavit ut Loc vc. radici , Sed et alia est trans Jordancm in qua pracsidium Roma- ,

rsx viiidicaret , inanla suiit; suinsit eniin non pro- , norum est militum propter vicinam solitudinem. "
bavit , rad. u>>it admirationis potestatcin habere.

rD"», Japhct V. rad. itrs.


Csii^ praet. semel abiecto N: 'nj:' lob. I, 21 , inf.

ahsol. N'i^, cstr. nt<:c Ile parag. nxiS


, iinp. Ni: , cum
j )£ i- q- ncJ , Wi^ fiavit, spiravil , in Kal inusit. lud. IX, 29, plur. seinel uyofiuhZg "J^iNi Cant. III, 11
Hilhpa. anhelavit , alta suspiria ilujcil Jer. IV, 3l. (propter viciniini nrN"^ ) fut. {<i:-«, part. Nkv, fem.nJ*^''
Ps. CXLIV, i4, et omisso N: risr Deut.' XXVIII, 57,
nS^ m. adj. efflans. Ps. XXVII, 12 nc") -ip;d 'nj» :
semel N^i pro niTi , riNiri Eccl. X, 5
Syn mendaccs et
tcsles ejflnns iniuriam cf. Prov. Vl,
19: ip/q n5_D'3T3 n^^EV Act. IX, 1: iftTirtiov unttXrjg
cxiit , egressus est. (Respondet aethiop. (DOA I

xul (fofov. Cic. Catil. 2, 1 Catilinani furentein audacia, :


cuni derivatis coiiipluribus oxitus, , I ^A^I ^/^i^^
sumtus. Apiid Chaldaeos ct Syros ipsfUs rad. NS"' deri-
scelus anhelantem , pestem patriae nefaric niolientem cct.
Auctor ad Herenn. 4 , 55 : anhelans ex imo pectore vata sunt N''^"'\a et I j t sordidus, v. Ni:;, praeterea fini-
crudclitatem.
tima est rad N?"; , i^-» egressa est planta ,
germinavit,
V

j2 rad. unde nonnulli orfum putant ;;";'En Lev. vide infra g litt. exenndo usurpant t.iX£ij ^
, vulgo de

VI, l4, quod vide sub rad. pE3. Arabes verbo quidem careut et de exenndo frequen-
fiCN.
tant >. at iionnulla tamen illius derivata habent, v.
ad D^^NISiNi. Nam quod Schroederus aliique conferre
^^ in Kal inusit. splenduit cf. Ms". (Chald. et
volebant arab. Lo^ vicit aliquem splendore et munditie,
2ab. id. Apud illos etiam yss-; splenduit pro y-rrc^
, ,
ita quidem ut egrediendisigiiificatio ab emicando ducta sit,
quod male ad 512 retulit Buxtorfius. Secundarium' est id longe petitum est et abiicieiidum). Opp. N2 intravit,
arab. *aj eminuit, altus procerus fuit , de colle , it. de vide Nis 1 litt. d
,
ibique de formula cgredi et ingredi,
,

iuvene. Cf. y-a; et nsrr: \ it. a-d rediit Gen. VIII, 7.


/Jiph. 1) splenderc iussit Deus. lob. XXX^''!^, l5:
Ponitur 1) absol. Gen. XXIV, 11. Ex. XVI, 4.
num scis qui fit
lucem nuhLs suae fulgur suuin.
quod
2) lujcil, splenduit
i. e.
. . , t:;2 ^iN

i"riri splcnderc iubet lud. III, 24 et saepe. 2) Locus , ex quo aliquis —
(aliquid) egreditur , ponitur praevio yz Gen. VIII, 19.
(pr. lucein sparsit, ut-cxr;). lob. III, 4: rVs iTin-VN
Deut. XXIV, 2. Jos. VIII, 22. lob. III, 11 ct saepe , it.
nTTJ nc splendcat super eo lux. X, 22. Translate lob. in accus. ( ut lat, egredi urbein). Gen. XLIV , 4: O^
X, 5 rSDirr a-i"—") nii- bin et splendcs super consilio
:
-i-r.-i-nN :iN::r Exod. IX, 29. 33. 2 Reg. 4? XX,
improborum , i. e. ut bene Hieronymus: consilium impro- lob.^XXlX, 7.' Anv. IV, 3 : r;:NJ:n Ca^i? ex rUinis egre-
borum adiuyas. Saepius de Jova in splcndidissima luce dimini. Deut. XIV, 22 : semen tuum !~li3H N^rn quod exit
apparente Deut. XXXIII, 2: 1-ind nn-i s^zi-. Ps. L, 2. ogrum, progerminat ex agro. Inde part. n"5~ "'N^'' egre-
LXXX, 2. XCIV, 1 : i"Eir: niar;: b^_.' dientes urbem Gen. XXXII, 23, ^:ann '«::' egressi ex
r!7S''_ f. splcndor (urbis). Ez. XXVIII, 7. 17. arca Gen. IX, 10, -^^rt \\"i'' XXXIvVi^ iap?^ ri^^. 'Ni^ ,

(splendidus cf. Pbaedrus , Aglaus , Stilpon,


^"'^^
Exod, I, 5. —
Porla per quam egi-ediuufur ponitur ,

praevio yz lud. XI, 3i, = Jer. XVII, 19. Neh. II, i3


vel einiiieiis
: procerus , de colle et ds adolescente
,

suprarad.) n. pr. 1) oppidi Sebnlonitarum Jos, XIX,


v. ,

et in acc. lob. XXX, 24. 3) Eum a quo ( ex cuius — ,

conspectn) quis egieditur, ponnnt praevio Dy^. Exod.


12 ,,Oppidum Sycaiuinum /; ^vy.uftivog ad mare situm
:

prope Carmelum inter Caesaream et Ptoleinaida Hqu nun- VIII, 26. IX, 33. X, 6, n\y ib. V, 20, •>:dV'': v. c.
ni-i-; T)r;2- kzt^q e conspectu regis Pharaonis Gen. ,
cupatur teste Eusebio. , Hodie ta*=- ab Arabibus appel- ,

XLf, 46.'XLV1L X, 5. Sic


10. Esth. VIII, i5. Eccl.
latur. Vide Golii Not. ad Alfragan. p. i32. Forsitan lob. II, 7.
i^in-; n^^ Gen. IV, 16
'':2r7: <; ':d nN'? '"i

estJebba Plin. lib. V cap. 18."


,
Relandi Palaest. p. 826.
Poet. etiam sq."accus. Jer. X, 20: '':nN^"; ':3 liheri mei
Ceterum ap. Plin. 1. c. Sycaminon et Jebba (al. Jeba,
Gebba) oppida sunt inter se distlucta. — 2) duorum
exeunt a me, derelinquunt ine (cf. arab. dere- ^ „>
Davi- liquit aliquem). Diversa est ratio eorum locorum, quibns
virorum a) regis Lachisae urbis Jos. X, 3. b) filii

dis 2 Sam. V, i5. 1 Par. III, 7. XIV, 6. V^ «^' est egredi ex populo i. e. abirc ab eo. Jes. XLIX,
17 : vaslalorcs lul IH^^ rj-:73 ex ic cxibunt a te abibunt, ,

nyS''*^ (splendor, vel : locus eminens, coUis) Jos. Comui. 19: rj^^y^aa npn-i. Jer. XLIII, 12: N^;
cf.
XXI, 37. Jer. XLVIII, 21 et n7Dt! Jqs. XIII, 18 n.pr. D\I573 inde exil, abit. Translate Thren. I, 6 lu NiT'^ :

I i i i
R. N2'i 614 j^s-^

rjl^r!"-^ rz eJcHl abiit a filin Zionis omnis spleiiilor belhca, et arab. _ i- ^ unde x>,i» ejvpeditip bcllloa).
eius.
'

— 'Ji'^
4) IjOciis ad queiii quis egreditur qucm qui» , Coiitra /S) tribuitur etiani niihtibusex urhe myn-lta exeun-
egrcdiendo petit, sibi pracmissuni Labet 1:N. Ex.XXXIlI, tibus ut cam liosti tradant. 1 Sara. XI, 3: 'MibN n:Nj:"'"l
,

7: nirrab y^n-q TwN ^i;i?o ;~t<-iN nx''. Ez. 111,23. cgredicmur ad ie i. e. nianus victas dabimns. Comm. 10!
XlxVa. Dcut. XXIII, 11'; b, 'ut N3-^b
Jer. n":;; Num. 1 Rcg. XX, 3i. Jes. XXXVI, 16. Jer.XXI.g. XXXVIII,

XXXr, 27. 28; 2, ^:nJ53 N^^egredi (ex urbe) in


2. 21. (Syr. «.a^J Barhebr. 278. 282. Arabes de bis
castra 1 Sam. XXVIII, 1", acc. ut m'13^ NIC exire in
agrum Gen.XXVlI,3. Num. XI, ^G. N3i: ni:'i egredi ad
qui oppidum expugnatum tradunt , frequciitant : .yo _^
excrcitum, iindc in part. n^;; "'^51:^ Par. V, 18. Vl\, 1. 1 1 j.j^ils ^_a^ vi>.<vj exiit sub gladio alic. ,
gladius enim
XII, 33 ( vide plura huius gcneris infra ad litt. b). Etiam ignominiae caussa in porta suspendi solebat). Dicitur
sq. ^N personac Gen. XIX, 6: Cib CrT-^b.vt NiCl. Ex. II,
qui (e domo) in publicum prodeunt Prov.
11, sq. nN^|~b egredi obviam alicui Prov. VII, i5. — c) de his ,

VII, i5. lob. XXXI, 34, de pastore ad vcnandas


Utramque strucluram (no. 3. 4) coniunctani luibes Jcr.
feras exeunte 1 Sam. XVII, 35, de agricola mane in
IX, 2 HNS^ i^:?'! ~ bs ^;:''!^ (I malilia egrcssi progrediun-
:

agrum prodeunte Ps. CIV, 23 dc mercatore et nauta ad ,

tur ail maJiiiam] 'ct XXV, 32 lij bx •'iii73 nxi:'' My"! ~iy,.

mcrcatiiram cxercendam proficiscente. Dcut. XXXIII, 18:


— In accusativo positum liabcs etiani icmpus
5) quo ,
^nX^a J-lbST mya laclare , Sebulun, de egressu luo i. C,
quis egreditur. 2 Reg. XI, 7. (J DZ'Qin "'NJ:'' <p'i cxeunt :

de navigationibuset commerciis exercendis. Opp. '^Tib.TXS.


munere clie sabbaii, iiostr. dio dcn Sabbatli abtreten '"
Ez. XXVII, 33. '

(vom Amte). Cf. de accusativo temporis, quippe qui


d) Egrcdi
matris dicitur infans , qui nosci-
eac utero
ex verbo pendeat , Lev. XXV, 22: ri:'d;n~nN Cni^lTn
/«!-. Gen. XXV, 25 lllDN-in NiJM ecciil primus. Comui.
:

n'':');^"^! uostr. ilir sact das sicbente Jahr, et apud Ara-


gramm. arabc II §. 23o ed. 2.
bes de Sacy Sic LaLJ (j.^vkj
26: TTiN n::; ^n-^innN. XXXV41I, 28. ag. 3o. Exod.
XXI, Additur THja^ lob. I, 21: nudus egrcssus sum
22.
eamus noctem nostram vit. Tim. I, 54. Plin. H. N. 23,
III, II. Eccl. V, i4, an-Da Jcr. I, 5. XX,
1 : si statim biiia stadia ambulentur. — 6) Scmel poet.
V2H ]-ja72.
18 ; (cf. V;^b;-! {•'Zlj Deut. XXVIII, 57 )'.' Tran-slate lob.
cuni accusativo eius quod mugnu copid cgredilur s. ejfiin-
,
XXXVIII, 29 mjvrr NiJ'' V3 jasa ex cuius utero egressa
:

(lit sc (cf. alia verbaeundi,

Prov. XXIV, 3i
ut t^i Tlircn. III, 48, nri'
gramm. hebr. §. i35, i, not. 2) Am. est pruina? —
Alibi pueruin natuin dicunt ejg^rcxsum esse
e lumbis (^ibnp Gon. XXXV, 11.
,
2 Par. VI, 9, n^n-^Ja
V, 3 vjbN nNii'n ~\^yn urbs, quae millia cffiindit, cmit-
:

Gen. XLVI, 26) et ex visceribus patris (•'57^73 Gen. XV,


tit. LXX. f^ iiQ t^tnoQiiovzo yD.wi. Ita etiam Ilicron.
4. 2 Sam. VII, 12. XVI, 11, cf. Jes. XLVIII, 1 ubi
Chald. Syr. Scd de verbis Ps. CXLIV, i4 vide statim
pro '7373 legendum videfur "'^.3)2). Inde •ja Ns:'; est ortum
litt. a.
esse c.r aliquo. Gen. X, i4: DTipbs CiSii in::"' TrN undf
Speciatim ca-ire c^rff/i dicuntur ,

tum singuli hoinines orti siint Fbilistaei, XVII, 6 : ^lNi:''' :]7373 ^'Db?^ reges ex
a) qui ex aliqua terra emigranl ,

tcprodibunt, orientur. 2 Reg. XX", 18'. Jes.' XXXIX, 7.


familiaeque Gen. X, 1 1 Xll, 4. XXIV, 5. Rnth 1, 7. .

Jer. XXII, 11. 1 Sani. XXII, 3 tum universi populi, ,


I Par. II, 53 'w Wn^irt IN::^ !^b!*'?- ^° bestii» Jes.
:

vehit D-j-iSa?^ NS; Exod. XXXIV, 18. Num. XXII, 5.


XIV, 29. (Talinud. .-IN''::'' nyuJ hora nativitatis. ,,Arah.
Deut. IX,' 7. Incle nbija NJ:^ inigravit in captivitatem
„3- exiit iisurpatur pro natus , ortusest, ut Ni:''. Eiiis
Jcr.XXIX, 16. XLVfll," 7.'Zach. XIV, 2, quo etiam conj. X _.i=^,XA»l extraxit, derivavit, hic valet fecit genus
pertinere videtur Ps. CXLIV, i4 nNS'' ^'N nihil ejcit, : aucere." Schult. ad Ilar. Coiis. III, p. 47). Dicunt
emigrat i. e. nemo in captivitatem ducitur. e) egrcdi ex carcere Eccl. IV, i4 (cf. Ps. LXXXVIII,
b) milites a) qui ex urbe in bclhim ex castris ad ex angustiis Prov. XII, i3 ex periculo Jer. XI,
, ,
9), ,

proelium egrediunlur ( ausmarschiercn) 1 Sam. XXIII, i5. II , cx igne Ez. XV, 7 cx servitute 2 Reg. XHI, 5
,

XXVI, 20. 1 Reg. XX, 39. 2 Ileg. XIX, 9. Jes. XXXVII, ( Ti nnn73) pro hbcrari. Simpliciter ci^TciZi dicuntur servi
9. Dan. XI, 11. 44 al. , passim addito n?3nb;3b lud. qui nianuinittuntur Ex. XXI, 3. 4. 11. Lev. XXV, 4l.
III, 10. XX, i4. 20. 1 Reg. VIII, 44VVi;2nba3 54 ,
plenius ^acn NS"' Ex. XXI, 5 , et translate latifun-
2 Sam. XXI, 17, it. n^-ipb NS'^ Num. XXVi»^ dia ,
quae anno iubileo pristino possessori gratis redduiihir
bN NS"' (contra hostcm) Dcut. XXVIII, 7, •«inN Nif Lev. XXV, 28. 3o. 3i. XXVII, 21. Semel sq. acc.
ad persequendum hostcs Jos. VIII, 17. Transferlur Eccl. VII, 18: Db3-nN wVi:'' CribN N']-) ^njDfum /i7n«<,
ad Jovam qui egreditur ad dcbellandos liostes Jes. XXVI,
, evadit e3C fiis omnibus. Siinilitcr liberum prodire, egredi ex
21.XLII, i3. Hab.III, i3. Zach.XIV,3. Ps.LXXXI,6, iudicio Ps. CIX, 7, ex sortilcgio 1 Sam. XIV, "ii, cx
ad angclum eius inilitantem pro populo Dan. X, 20 dici-
tur etiam de equo in pugnam prodeunte lob. XXXIX, 21.
, examine lob. XXIII, 10: n::n ^^J?* (Arab. ^~> ^
[jcX\ liberari a raorbo convalcscere).
Wn ^:Db N3:"' egredi in bellum anle populum proprie est
f) anima alic.
,

c.-rire dicitur , de co qiii cxani-


regis I Sain. VIII, 20, inde Jovae 2 Sam. V, 24: 7N ,

Diatus est sive gaudio sive amoris impotentia Cant. V^, 6,


^jDb Mirr; NS^. lud. IV, i4. Ps. LXVIII, 8. (Ita syr!
cf. Gen. XLII, 28: Dab Ki^i (mctu, tcrrorc) cxnni-
«-aaj Barhebr. 2^2. 4i8, unde ]£>li£iio expeditio mali erant.
R. n: 615
Transfcrtur ctiani atl rcs inanimatas. Sic 7"'?n 1E.15J f/uiciyutVZ f li/e parafur. XIV, l4: N^' bSS^I";
g) es;rc(li dicuntiir planlac, qiiae progrrminant 1 Reg. pin:3 Ni:'' Tyi:^ brsTi. (i) de rebus ethicis. 1 Saui. XXIV,
V, i3. Jls. XI, 1. lob. XXXI, 4o , llores lob. XIV, 2, l4: a scclcsto pyoficiscilur scelus. Jer. XXIII, i5. XXX,
fniges Deut. XIV, 22 cornu Uan. VIII, 9.
, it. lob. — ig. Cf. etiam lob. XXVI, 4: "^iau "Ni:^^ 'U ri72'r: cuius-
XXVllI, 5 : ierra Dnb N^' ^-'r"^ ^^ 9"" progerminal vam spirilus a te procedil ? per ironiam : qnale tandem
panii. Inde D-N^Sj:. (Sjt. ^i^j progerininavit ). ingenium eloqucris? — De consilio divino Gen. XXIV,
5o: -,3-i!^ n:i:- rrir;-?:. Jes. XXVIII, 29, cf. Jes. II, 7>.
h) cgredi e. oijVt dicunttir sol Gen. XIX, a3. '-"
i.
LI, 4." "
" '
lud. V,3i, Jes.XIII, 10. Vs. XIX, 6, stellae Nch. IV, i.i
quippe quae s) cxire denique dicuntnr, quae ad exitum s.Jinem
cf. de aurora Ilos. VI, 3. Poot. ctiani sahis ,

cum comparetur Jes. LI, 5. Ahbi tribui-


sole vel anrora
veniunt. Ez. VII, 10: fr-c:;;! MNi:'' absoluius csi orbis,
tur igni Xiim. XXVI, 35 '<^ nN'p ~^2:' w'N. XXI, 29, :
die Reihe ist um. De _/(«<• teniporis Exod. XXIII, 26:
fulmlnibus Ez. I, l3, ventis Zacli. \'l, 5. Tribuitur !^:".:;n nNirs excunic anno de Cne i. , e. perditione urbis

aqnae, qnae ex fontc proflnit , scnfiirit Gen. II,


Ez.'XXV%' 18. (Cf. chald. n^S pro ns^ finis).
i)

10. f:x. XVII, 6. Dei.t. VIII, 7." Ez. XLVII, II. Cf. Hiph. N^j:in fut. N"'i:v conv. n::S'i imp. Ns:i",
C'-: Ni:i!3 Jes. XLI, 18. semel N''j:i— Jes. XLIII, 8 (iibi non est quod cura llifzigio

k' sorti quae c.tlI cx h^-dria , sq. b pers. Nnm. lianc formani pro praetcrito habeas cf. ycir! P». XCIV,
,

XXXIII, 54': fiirti ib b^jisn nrrd Vr Ni:"; TdN b». Jos. 1 ) ,


part. N^Si"3 , SL-mcl Ni^ll^ Ps. CXXXV, 7 cxirc iussit,

exirc curavit, hinc i) eduxit c. acc. pers. et \>2 loci ex


XVI, I. XIX, 17. 32. 4o. (Syr. «-Osu Barhebr. 444); quo quis eJucitnr ( sexcenties , v. infra), it. i?;: pers. a
«agittae ,
qnae emittitnr Zach. IX, l4. quo educitur Gcn. XLV, 1. 2 Sam. XIII, 9; contra bSJ
]) mercibus ,
quae exportaniur 1 Reg. X, 29. Cf. pcrsonae ( Gen. XIX, 5. Jer. XXXVIII, 23. Hos. IX^
l3) et loci ad quem quis educitur (Ez. XLVI , 21),
Nirra Comm. 28. (Sic .sjt. t-CSU Barhebr. p. 198
praevio loci 2 Par. XXIX, iG.
'•
Locus per quem quis ,

lin. 5). educitur, habctur praevio 2 Ezech. XII, 5. Verbi —


m) pecnniae ,
quae e.Tpendiiur et impcniUfur alic. rei, gratia ffZuc^re populum ex Aegypto Ex. XIII, l4. XVI,
:

sq. 35. 2 Reg. XII, i3 -^Tnb niz^; b:^ nj:^ iwj.x ba :


6. XVIII, 1. XXXII, 11. Deut. I, 27. VI, 12. VII, 8.
(juicquid impendilur ad aedem inslaurandam. (Talmud. 19. IX, 12. 26. XVI, 1, aliquem ex carcere Gen.XLIII,
id. nXJiiw impensa, snmtus. S3T. «.itsil Impendit. Etlaph. 23. Jes. XLII, 7. Jer. XXXIX, i4. Ps. LXV^III, 7, ei
angustiis Ps. XXV, 17. CXLIII, 11 cf. XXXI, 5, e
pass. B;irhebr. 601. (^£.£iJ impensa, sumtus. Arab. manu hostium 2 Sam. XXII, 4^ ('^l.si: "'«"Sia pro ,

quo Ps. XVIII, 49: ••a'N73 "wVet;, quod nsitatius est )


vJJii IV. expenJit, erogavit , A.fiij expensa. Aelhiop.
it. educeie in bellum Jes. XLIII, 17 ,
aliquem ad locum
^r^/\\ sumtns. Vide etiam chald. Np?;. supplicii ( extra urbem ) Gen. XXXVIII, 24. Deiit.
n) limiti s. termino e.Tcurrcnli. Num. XXXIV, 9 : XVII, XXII,
5. 24. iReg.XXI, 10. Fortius: expulit,
rrt^^T b^a.in ni:"'1. Comm. 4. Jos. XV, 3. 4. 9. ii. eiecii Transfertur ad varias res a) edu-
Esr. X, 3.
19. :

produxit (ex utero ) i. e. nasci fecit lob. X, 18.


XVI. 6. XVlIlV i5. 17. XIX, 12. i3. 27, 34. Jer. xit, ,

XXXI, 39. Jes. LXV, 9 (v. Kal Jitt. d), it. de mago qui muscas
o) aedificio vel parti cius quae procurril prominet. Ex. VIII, i4, de artifice- qui instruraentum producit
ante reliqua. Neh. III, 25:
,

T\':'Z~ rr^za >!i:'fl "^'^^^vi*


,

Jes. LIV, 16. —


b) produxit terra herbas, arbores Gen.
Comm. 26. 27. I, 12. 24. Ps. CIV, i4. Jes. LXI, 11. Hagg. I, 1 1 , cf.

N^^ iib Num. XVII, de virga germina protrudente (v. Kal


23
p) verbo , qnod cxil cx ore. Jos. VI, 10

:

"12~ C^^Ci ne vcrbulum (juidcm cxeat c.T orc vestro. Num. litt. g). produxit i. e. oriri fecit stehas Jes.
c)
XXX. 3 : (juicunijue alupdd vovil Jovae Nj:'."I ~ 323 XL, 26. lob. XXXVIII, 32 V. Kal litt. h). d) pro- i

— ir?"" 1" j secundum omne (/uod exiit ex ore cius faciat. duxit in lucem. lob. XXVIII, 11: liN N'"::T' ~^5?ri
, ,

Eadem formula etiam alibi frequentatur de votis Num. 0CCKZ/«m producit in luccm. Ps. XXXVII, G liNS «•iih :

XXXII, 24. lud. XI, 36. Jer. XLIV, 17 (cf. 25): sed ^plS:. Jer. LI, 10. e) cduxit i. q. secrevit —
segre- ,

habetur quoque de mandatis Esth. VII, 8 promissis Jes. g.ivit! Lev. XXVI, 10: IN-^iin irnrj "^i^lZ Ti^; ''<^'»* secer-
,

XLV, 23, vaticiniis Jes. XLVIII, 3. Ez. XXXIII, 3o. nilc ah horno. Jer. XV', ig jbiTT -^jy^ N'i:in CN si secemes :

— Est prcliosum a vili ( ut solent, qui inetalla cernunt) i.~e. ubi,

q) exire in vulgus i. q. promulgari de edicto vel ,


quae pretiosa in te sunt a sordibus admixtis purgaveris. ,

regis vel Dei Esth. I, 19. Dan. IX, 23, de sententia 2) foras v. c. ex castris
derebus: extulit, e.Tlulit ,

iudicis Hab. I, 4. Ps. XVII, 2: Nli:; "^^S?^ T.-.?V? cf. Lev. IV, 12. 21. VI, 4. XIV, 45, cx templo 2 Reg.
Zach. V, 3 it. cmnnnre de rumoribus Esth. I, 17.
,
— XXIII, 4 e domo Ex. XII, 46. Am. VI, 10, in agrum
,

Cf. Ps. XIX. 5: zrp_ NS; y-NrT-irr. Gen. XIV, 18. Dent. XXIV, 11. lud. VI, 18. Trans-
r) projici^ci ab aliquo vel aliqua re utpote auctore et late : extulit i. e. evulgavii rumorem , sq. bs de aliqut)

fonte «) de rt bus pliTsicis. lud. XIII, l4: f»::^ -i\!l;n bis Nnm. XIV, 37. Deut. XXII, i4. 19, sq'. b detulit
I i i i 2
R, ai^, DS^ 616 NS^ — n::^

sermones ad allquem Neh. VI, 19; cf. Jes. XLII , 1 : (plene Tj-»»» ••NJiNit Jes. XLVIII, 19) Jes. LXV 23. , :

N''iii d^^ia? t3&d73 legem aA gentes effcret. Comm. 3. LXI, 9. lob. V,"25. XXI, 8. XXVII, i4, cf. gr. y-«Xo?,
i)-u),

3) ejclraarit, ut manum e sinu Ex. IV", 6. 7, gla- iQvog , y.Xudog y.uQnug al. apud Rulniken. ad hymn. in
,

dium e vagina Ez. XXI, 8. 10, expromsit veluti ex , Cerer. 25. ( Arabes , etsi carent radice n^i, taraen hoc
marsupio Gen. XXIV, 53. 2 Par. XXXIV, i4, ex olla
vc. non ignorant, v. -K^iMiD i. q. stirps familia,
Ez. XXIV, 6. Inde J.>oi ,

4) excgit pecuniam, sq. by tributum imposuit. 2 Reg.


V. Tim. p. 422 Gol. T. II, gSG Mang. Gieuhar. spec.
XV, 20; b-;n "'lis.i-i-s b:^ bN^ib-; b-J fissri-nN ^mi2 Ns:i'i S u
et imposuit Hlcnahem hanc pccuniam Jsraeli , omnibiis hca- p. i4o. Scribitur etiam j^aao Kam. Eiusdem originis
tiovibus. Cf. Kal litt. m. (Arab. IV. tributum „^
est aethiop. ^/\^/\ ! fetus, et embryo, et fortasse etiam
solvit, _r=", — 'r> ti-ibutum).
./^^Tl pratum gramine abundans.
HopK. educius Gen. XXXVIII, 25. Jer. XXXVIII,
est ^522153 (Karaez impuro) pl. cstr. ^NSiijj Ez. XII, 4
22. Ez. XIV, 22. XXXVIII, 8, de aqua cniucnte £z. et sacpius, c. suff. D^iiNltV^ Num. XXXIII, 2 1) cgres-
XLVII, 8. siis, cxilus 2 Sam. lil,'25. Plur. Num. XXXIII, a.
NS^ chald. in Kal Ez. XII, 4: ilbii "'kVSiiaa sicut cjcire solent emigrantes
inusit,
Dan. IX, 25 cf. 23
'lan N3:i?3 exilus oracuH ortus solis ;
Schaph. Targ. ad cxitum perduxit,
Ni:''d et ^l^^uj in
Ps. XIX, 7 cf. VI, 3; crportaiio (advectio)
IIos.
ahsolvit , it. perdiclit , pro hetr. l^Vs al. Vide Buxtorf.
equorum ex Aegypto 1 Reg. X, 28 cf. verbum Comm.29.
p. 2507 , qui haec male retulit ad rad. NISUJ. Inde N'':s:i'J5
2) locus undc aliquid exit. QV2 N^iO fojas aquarum.
,
absolulHs (de aede sacra) Esr, VI, l5,
Jes. XLI, 18. LVIII, 11. Ps. CVIl' 33, cf. 2 Par.
N"S^ m. qui egressus est, adj, verbale passivum, XXXII, 3o. tjiDD N3:i?3 fodina argenti lob. XXVIII, i.
sed activae potestatis (v. Lehrgeb. §. 120, 5). 2 Paral, N"iJn Ni:ia locus graminis ferax lob. XXXVIII, 27,
XXXII, 21. Absol. etiam locus, unde sol c.Tii oriens Ps. LXXV, 7, ,

ct de ortu vesperao (cf. surgit nox Ovid. Metam. 4, 92,


nN2!! pvo
(Zere impiiro , ut fTiawV, inbn ,
iiNlii
surgunt tenebrae Scncc. ) Ps. LXV, 9 ^"1211 iph W'3:ia :
^ba?al,) cstr, nx':!: 'Ez. IV, 12, c. suff. "niji: Dcut.
Ji^^n iubilo rcples loca unde mane (aurora) ct unde vespera
XXIII, i4 excrcmcnta humana pr. quod cari/ (Abgang), ,
oritur , i. e. orientem et occidentem. Inde etiara : porla
secernitur ab homine. Cf. syr. j..Q.aio exoneratio ventris, Ez. XLII, 11. XLIII, 11.
|A£i£i,iD excremcntiim {xiiaii) exitus, podex, Apud 3) id quod cgrcdiiur. Wnsh N3:iy id quod ex lahiis
,
alic. egreditur i. e. quod aliqui.i pronunciavit locutio ,

Rabbinos podex per euphemisnium vocatur nNi^kiil "laN


solunnis in votis Num. XXX, i3. Deut. XXIII, 24 (v.
merabrum exitus.
rad. htt. p) et promissis Jer. XVII, 16. Ps. LXXXIX,
ni<i2 2 Reg. XVIII, 27. Jes. XXXVI, 12,
id. 35. rTirTi 'E i<3:ia de iussu Dei Deut. VIII, 3.
Keri , imde apparet hoc vc. honestum fuisse pro obscoeno 4) n. pr. virorum a) 1 Par. VIII, 36. IX, 42.
«"nn. Inde sordcs Jes. XXVIII, 8 iiNiS fcp vomitus : b) II, 46.
sordidus. De sordibus peccati Jes. IV, 4, Prov. XXX, 12.
(Talmud, dicitur ctiam plN^T nNli: excrementum auris,
riNSIH , in solo pl. niNi:ia 1) origincs aUc. Mich.
Dtainn '22 excrementum narium, Buxt. 970. In Targg.
V, 1 . —
2) loca ad quae exitur , honeste dicitur de
cloacis, pro vulgari niwNiri/D. 2 Reg. X, 27 Keri. ( Cf. arab.
MnM^, s)rr. I^fj sordes. Ab hoc nomine ductum censeo G. o. G -o-
._-ii' ct -^
latrina, utrumque ab exeundo.
^tl2 adj. m. sordidus (de vestibus) Zach. III, 3.
4. Cf. sjT. Pa. foedavit, QvnuQivci) Apoc. XXII, 11, mi<2in
f. pl. 1) c.riius, translate hberatio e peri-

I (^ sordidus , \ l^ foedavit quae omnia secundaria sunt


culo Ps. LXVIII, 21 cf. rad. Jitt. e. 2) locus , ex —
,
quo (quis, quid) exit, inde porla Ezech. XLVIII, 3o,
ab illa voce hebraea ducta, pariter atque aeth. j^JBA I fons , Prov, IV, 23 : ^•''n niN^in Jons viiae , felicitatis ;

foetuit, /CPX." foetidus. jt. locus ubi (aliquid) exit , de exitu termini Num.
XXXIV, 4 sqq. Jos. XV, 4. 7. 11. XVI, 3. 8. XVII,
jfr^2 pecus , V. rad. |N3t.
9. 18. XVIIl, 12. i4. 19. XIX, i4. 22. 29. 33.
n^^NSwNlS m. pl. cstr. -Nl-NJt Jes. XLVIII, 19 c.
suu. DniN^iiV:! LXI, 9 1) propagines quippe e terra ,

provenientcs lob. XXXI, 8. J^'' iu Kal apud Hebraeos inusit. i. q. ^313 (a quo
Distinguitur a nwiCS Jes.
XXII, 24 quae sunt viliores arboris propagines. Jes,
, Niph. lliph. Ilophal et multa nomina derivata repetuntur)
XXXIV, l: ?1\\1£NX bS ban orbis ct omncs propagines statuit, posuil , stitit. Kal coniugationis cxempla liabes
eius i. e. homines,"quasi"terrigenae. LXX, 6 Xaog b iv apud Poenos in numis lubae maioiis quorum nni spcciei ,

uvxfi. XLII , 5. 2) translate liberi ,


posteri alic. inscriptum cst : rsba D1 ^y 3S'' (npbu D"! ^1> 351^ ) i, e.
U. ns^, y^i, ys^ y 1'^-: 617
gui slaluil (restituit) riiinam allae seilis (capitis) iinpetii, j\ rad. iu Kal inusit. sed cognata radicibus ail"'
alteri: inar^ ai "<? aj^^iiU (^zrshaCn '» as;'J ) <]'ii icsii-
(a:::), :Ji:"' ct pi:> (v. Iliph.), quae caussa cst quod
tuil ruinam a. s. imperii iioslri, v. Munuin. phocn. pag.
Hi. ^'^n malui ad SS^' referrc, quamad :):::, ut prima
3i4 sqq. Arabes liabcnt \.j^} constaiis fuit rcs, assiduus
cditione lcceram.
fuit in rc , et 1..-/1—?» perseveravit in re , tjuac a primaria
Hiph. aijlri (uts^^^, ij^in) 1) statuit, stilil ( hin-
sistendi notionc ducta sunt. stcllcn homines Gcn. XLIII g. XLVII, 2, lud.
,
) ,

Hil/ipa. a:C'n^T 1) slilii se, constilit , adslilil (sicli VII, 5. Hos. IT, 5. Jcr. LI, 34. lob. XVII, 6, pcdem
Linstcllen , hintrctcii lob. XXXIII, 5 ). 1 Sani. XVII, iG : Dcut. XXVIII, 5G arcam iocdcris 1 Sam. V, 2. 2 Sam.
,

tV D^^ys-N 3:i"n'>1 slilit sc ad certanien (jvachaginla dics. VI, 17, statuam lud. Vlll, 27 virgas Gen. XXX, 38. ,

2 Sani. XVIlCSo: Mb 3::-rn. Exod. II, 4.'xiV, i3, Fortius stal>i/ivil Am. V, l5
: BS"ii;73 "!yt'a IJ^"'.;!! slabi- :

Num. XXII, 22. 1 Sam. 111, 10. X, 23. XII, 7. 16. Jilc in porla, (in foro ) ius. 2) collocaint — posuil lud.
2 Sam. XXIII, 12. 2 Par. XX, 17. Jer. XLVI, 4. i4, VI, 37. — 3) rcliquie (steben lassen) Gcn.
,

XXXIII, 1 5.
avflrcten, sq. 2 Exod. XIX, 17. Dent. XXXI, l4. lud. Hoph. isn pass. no. 3 relinqui. Ex. X, 24.
XX, 2 , et yj loci Ps. XXXVI, 5.. Hab. II, 1.
Coniungitur praeterea a) sq. :s pers. adslilit iuxta ^^"' ^f ''"'''''• ( Arab. <ji:^ posuit , deposuit , de-
(propter) aliq. Num. XXIII, 3. i5, concessit ad ali-
quem transiil rt(Z aliquem 2 Par. XI, 10 sacerdotes et
, : pressit , quae significationi" Ilebraeae finitima
himiiliavit ,

Levitne 1";:' !l2i:^nn transihanl ad cum (llehabeamum), suut quanquaui ipsam sternendi signiCcationem ignorant
,

Vulg. vcnerunt ad illum sed etiam contra surrcjcit con- ; :


Arabes. Cognata sunt iS^ 5 P^^) ^^^ )• Part. pass.
tra aliq. Ps. II, 2. Denique nin^. b::; S^iTin stitit se Si:;'' v. iufra.
coram Jova dicitur de angelis utpote apparitoribus Deo
, Hiph. S^^tlT, stravit, substravit. Jes. LVIII, 5: p©
se quotidic sistentibus lob. I, 6. II, 1. Zach. VI, 5, cf. j>i:-i -ISNI. Ps. CXXXIX, 8: biX'4 nSi^NI et (si) orcum

Luc. I, 19: ru/^Qii^). nuQiaTTixibg ivwuiov TOV &iOV. mihi subslcrnerem i. e. stratum meurn facerem.
b) sq. C» pcrs. adstitit iuxta aliq. Ex. XXXIV, 5. Num. Hoph. fut. SJi^^ pass. Esth. IV, 3 cf Jes. LVIII,
( .

XI, 16. c) rjba >;:? 't, stitit se coram rego Ex. VIII, 5). Jes. XIV, 11: n^"! ys;; T^nnn substernunlur,li6i
iG. IX, l3, ministravit ei i. q. 'a "icb T":" Prov. XXII, vermes.
29 ;
>''
^:cb n stitit se coram Dco i. c. in loco sacro , in
512'' subst. l) stralum, lectus Ps. LXIII
conspcttu Dei Jos. XXIV, 1. 1 Sam. X, 20. Passim , 7.
surgendi potestatem iuduit (cf. Ps. II, 2 et syn. 1)oy), CXXXII,'3. lob. XVII, i3, de toro Gen. XLIX, 4.

ut sq. I^^liz surrexit contra (aliquid). 2 Sara. XVIII, l3. 2) Vulg. tahulatum. 1 Reg. VI, 5. 6.
conlignalio.
10 (Kcri ^•'X'' ). Constr. c. fcm. comni. 6 (ter) et cum
2) sletit (stcbn, dastebn). lob. XXXVIII, i4: masc. Conim. 10. Iii templo Salomonis I. c. ita vocantur
ffiiab iSi ?3:i'>n'' (quo temporc rcs creatae) adslant ut
tres conclavium latcralium ( niyb^ q. v. ) contabulationcs
veste splendida indutae , wenn alles dasteht wie im Feyer-
a tribus templi lateribus quinque ulnarum altitudine una
klcide. \'idc \ui3b. Inde
super alterara exstructae; ita quidem ut y^is^' fem.
3) constilit coram aliquo (bestehn vor jem.) sive , Comm. 6 de singulis contabulationibus , Comm. 5. 10
victor coram hoste i. q. reslitit , sq. •';Db Dcut. IX, 2. ( ubi masculino iunctum est) collective de universa hac
Jos. I,5. lob. XLI, 2 -.rEa Deut. VII, 24, XI, 25, , aedis parte dictum sit. Aug. Hirtius ( der Tempel Salo-
CS (pugnando cum) 2 Par. XX, 6, sive coram Deo mo's p. 24. 25), qui tria hacc tabulata ad ipsius templi
indice sq. •':'y T3:b Ps. V, 6,
, Absol, a Sam, XXI, 5 : altitudinem surrexisse volebat , Josephum quidem consen-
bNTi?'' baa-baz ail^Tina ^:"T73a55 ita veorati sumus , ut ticntem habet vel potius auctorem sccutus est (v. Antiqn.
consislere non possimus in universa ierra Israelitarum. VIII, 3 §. 2), sed adversantibus disertis contextus hebraei
4) sq. b pers. adstitit, adfvit a\\cn\. Ps. XCIV, 16: verbis Comm. lo: irHn n^isn-bs-bi' yi:c'r|-nN ja^i
|1^f 'bys C-' ^b 2S''n'' ^a rjnis mihi adcst contra maleficos injaip nr:N.
(pr. in certamine cum maleficis)? Exod. II, 4 est — ySX^ m. stratum, cubile Jes. XXVIII, 20.
asnn u.vofiu}.(Iig pro as^nn, v. Lgb. p. 386.

32^ chald. Pe. innsit. firmus , certus fuit,


p)SP fut- p^: pl- 1 Reg. XVIII, 34 :ip3f;i
^P^? ,

Pa. verum , ccrtum divit. Dan. VII, 19: rogavi Bibliis Mantna-
pro npS'' (ubi non probo '^P'.! '"
^ipi:^, ,

fias^b ut mihi verum (certum) diceret de beslia quarta.


nis etapud J. H. Michaelera), semel intrans. pS»1 1 Rej.
Cf. comm. iG.
XXII, 35 (in Bibliis Mantuanis et apud Hooghtium, in
3^2^ Jirmus , ratus. Dan.
chald. adj. 1) stabilis ,
aliis p::si J. H. Micb. Simon.) , it. pi^; a pis (q. v.),
VI, l3. "2) verus, jide dignus Dan. II, 45. VII, 16, imp. pi 2 Reg. IV, 4i et pS'; Ez. XXIV, 3, inf. npx
«a-S^ Dan. III, 24 et a^s^ ja 11, 8 certo, profecto. lob. XXXVIli, 38 i) fudit. 'Reliquac lingnae semiticac
bac rad. carent, finitimum est pis no, II. a) fudit, 'ffu-
K. p-i\ r^_-i 618 npji'] — 12;;

dit res liquidas, sanguinem Gen.


tit aquaai , oleuin , coarcialus anguslus fuit. Et hoc qnidem significatn nibil
,

XXVIII, 18. XXXV, Reg. III, 11, i4. Ex. XXIX, 7. 2 nsitatum est niisi fiit, 'IS'' , et impers. ib "1X« cum Vav
sq. by siiper 1. C. XIV, 26.
aliquid Lev. 1 Reg. II, conv. ib "1^;"1, pl. 113:'; (pro pract. ntuntiins a rad.
XV"Ili, 34. "dNT b:? V:ia p^; efludit oleum in caput 112: )• Prov. IV, 12: T!"i: li:'' f<b gressus tuu^ non
alic. ut fit in ungendis regibus 1 Sam. X, 1. 2 Reg. coarclatus erit e. nulla impedimenta obiicientur consiliis
i.

IX, 3
,

sq. 3 infudit in aliquid Ez. XXIV, 3.


,
Accu- — tuis, bene procedtnt.
res tuae Coiitra lob. X\'III, 7:
sativus rei infusae passim omitlitur, ut 2 Reg. IV, 4: i:ij< 't;|j: iii:"'. Jes. XLIX, 19: 3Ct:3 'ixn nimis
riiNr; Q^^bsrr-bS i" np^"' injunde oleum in omnia haec angusia cris hahilaluribus. Praeterea ubique impcrs.
vasa (ut nos dicimus : t)el ««/giesscn). Comm. 4i : ps ib -1^'', ib l^'! angusium fiiit ci J'\n Praet. ib 12:) i. e.
^bsS"'') E-b effunde pulmentum hominibus , ui comeilanl. a) in rebus anguslis versalus est (er war in Noth). lud.

2 Sam. XIII, g. Metapli. edTinidere spiritum Jes. XLIV, II, l5: 1N7: cnb i::'l. X, g. lob.XX, 22. b) mclu
3 , it. Ps. XJLI, 9 is piS; ry?b3 -l^l res scelesia ei
: anxius fuit Cen. XXXII, 8 ib 12i:''1 1N73 '^p~1 N1""1 et :

infusa esi , scelus aliquod ab co conimissum eum penitus sic iu fem. ib IXnl 1 Sam. 6. c) acgriludine, XXX ,

penetravit et occupavit eum qnasi induit (v. "dnr ) i. e. , moerore affeclus est. 2 Sam. XIII, 2: ]i:;:Nb IX'!
irae Dei propter scelus aliquod ei incumbnnt. De A^elte : nibnnr-ib. (Sic '^ 3ia fat. 'b ay';; "'b s^ fut.' "' ^i-' J.'
pernicies eQusa est super eo contra usnm vejborum t3~ 2) fnxii Jormavil (qnod a secando ductum est,
br'r3 CI. 3, et 3 pi:i infundere £z. XXIV, 3.
,

— V.
,

ad lli), quo significatn utnntur praet. 1S'' part. ,

Inti-ans. effudit se I Rieg. XXII, 35 ( ps:;! ). lob. XXXVIII, I^i'', fut. li:^' niore verbornm ]2 unde 'Tilirs Jes. XLII,
38 : pSVib ~\ZV PpS3 uhi pulvis sefunclil in massam fusi- 6. XLIX, 8. Jer. I, 5 Keri, n^llS-; Jes.XLIV, '12, et i:£-''»i
lem i. e. cum aqua pluviali colliquescit instar massae fusi- Oen. II, 7 ij:»! II, ig. LTsurpatur tum de fabro ligna-
lis. — b) Judil statuas vasaque aenea 12: Exod. XXV, rio ,
,

qni scalpendo et dolando statuas eflingit ( Jes. XLIV,


ant ni"3tj "3-N V; np^^l et fumlas ci guatluor annulos g: bor •'Ij:''. Comm. 12: inij:^; ni3p723 ) ,
quae quidem
aureos 1. e. ei appHcandos. XXVI, 5j. XXXVI, 36. notio primaiia esse videtur, tum de ferrario, qui cndendo
XXXVII, 3. i3. XXXVIII, 5. 27. 1 Reg. VII, 46. arnia lingit ( Jes. LIV, 17), tum denique de figulo qni ,

Part. pass. pijl'' fusus fusilis 1 Ileg. VII, 24. 3o. 2 Par. , Intum fingit (Jcs. LXR', 7: q:i2:i nnNi i-;hr: i:n:N).
IV, 3, inde durus , Jirmus instar metalli fusi lob. XLI, Inde de Deo creatore. Gen. II, ig : ]a OTib^* MirT' 1S'1
16: 'J3N ias pnS'' isb cor eius durum est insiar lapidis, m/Ji.l n'n - ba ~?nNn, sed Comm. 7 cnm accilsativo
Comm. i5. materiae (de quo vide sub radd. McN n:3) ""
lj;"1 , :

2) posuii , coUocavit i. q. ajt^ ct pi:i v. Ilipli. p"'i:f7. iDa^lNrj f^a 1D? ClXn-nN C^-bN: el' Jnxi] Jehova IJcus
Pi. cffudit, Part. fem. np*^]^ 2 Reg. IV, 5 Clie- hominem ex pulvere terrac. Plernmque sine materiae —
thibh. nienlione Ps. g XCIV,
yv lii'' qui oculum formavil. :

Uiph. ^'^in, part. fem. n,~i:i;3 2 Rcg. 1. c. Keri. Ps. CIV^, 26: i3 prrqt ^">- ^^^' ''^-
'T^^^, ^l 7'1'lV
Alia forma p^^SM i. q. J"':in posuii , collocavit (nain fun- nn wVini Sf^in ist. Jer. X, 16: ban i:;r. Ps. mn '

dcndi iaciendi ponendi signilicationes vicinae suut) Jos.


,
,
XCV, 5. Jes. XLV, 18, passim neglecta fingendi itna-
VII, 23. 2 Sam. XV, 24. ginc , ut Ps. LXXIV, 17 aesiatem et hiemem lu creasti, :

Hoph. piin effusus est a) de liquidis. Lev. XXI, 10. Jes. XLV, 7 qui creavit lucem et tenebras. Ps. XXXIII,
:

lob.XXII, i6r Translate Ps. XLV, 3 ^'ninpba ]n pi:ffl. : i5. Zach. XII, 1, .ut vix difierat a sj^non^^mis N'n3 et
b) de rebus e nietallo fusis. 1 Reg. VII, 33 Jecitque D'r: : 1TZ:> ,
quibuscum sa.epe copnlatur Jes. XLlil.^. XLV,
p}i12 marejusum sc. ex aere 1 Reg. VII, 23. 2 Par. IV, 2. 7. 18. Am. IV^, i3.. Jer. XXXIII, 2. Praetcrea obser-
p::n^ 'N1 speculuni fusum lob. XXXV^Il, 18. De lob. vandum est Jormqvit ad aliqnid deslinavit
: a) sq. b est : ,

XXXViil, 38 vide supra Kal 1, a. Part. liabet etiam alicui rei (cf. supra Ps. CIVj 26). Jcs. XLII, 6 .'^i:iJJ :

foruiam pi^a u) opus fusum , fusile. 1 Reg. VII, 16: D" n^13b "^iri^St^ Jurmavi ei Jeci te auctorem focderis cum,
n"i;n: pXiJ. fi)
metapb. firmus i. e. fortis intrepidus , populo. XLiX, 5. 8. XLV, 1 8 extr. Sine b Jes. XLIV, 2 1

loij. XI, i5 : NTn n:t pS7a n-;r. Vulg. stabilis. 'b V3?b Jormaviie ui servus meus esses. b) Dicl-
'^'r]''\'Z'' ,


tur de rebus , quae Deus auimo inforniavit, praeformavil,
yusio (metalli) Reg. VII, 24..
~E?^ f.- 1
postea evcntum habituris opp. rri)? exsequi. Jcs. XLVI, ,

pSIQ 1) part. Hopb. v. supra. 2) subst. ( cf. 1 1 : nri^^N riN 'n^is;. XXXVII, Ve : n-ri^ni:''! D-ijj 'a'a
5]3W )
fusio ,
Jusura l Reg. V'II, 3?. — Aliud vide sub fiTiN^r; -ps. XXil, 11. ^Re^.XIX, 25. c) sq.'by-exco-
rad. pii. gitavit , machinatus est contra aliq. Ps. XCIV, 20: isi"'
pn ''by i12S qui machinalur aerumnas conlra lcgem. Ue
nj;JS1!2 f. injundibulum. Plur. Zacb. 1\^ 2.
Dco jer. xVlII, 1 1 nyi a3.'by i:;iii '3:n r.iri. :

rjJSri f. Jusio ,
Jusura. C. aff. 2 Par. IV, 5. Part. i^i' subst. i) figuius. Jes. XXIX^;i6.,XLI,
25. Jer. XVill, 2 sqq. Thren; IV, a. 12:5"^ 'Vs vaa
fietile, fignliniim Ps. II, 9. 2 Sam. X\'II,
Jer. XIX, 11.
I^ i^ pr. i. q. "^XJi et T^::; (q. v. prcssil, corn-
) 28 , ^'li:!' b3: lagena Cgulina Jcs. l4. (In Phoe- XXX,
pressil , eoarclavil , sed ubiquc intrans. (cf. S^ib et CiS'' niciis llabetur i:i-n i:;'^ I3p sepulcrum
: Mazori figuH,
R. ^2:\ ns^ 3p/ 619 "'^..1 — 3j-;

iiiscr. Marsal. V. Momiin. Plioen. p. iGi). — In tliffici- Gcn. XLVI, a-i. Patron. Cst "'-ij:'; Num. XXVI, 4g,
lioribus Zach. X[
locis est
i.^ r/ tlLrit mihi Jovn: , : quod quidcin ipsuui viri .n. pr. est 1 Par. XXV, li (pro
nnpNi CM-^byij ^i^ip; ^c^n -i);^n -inx i^c':''^! bs :?nD'rirn quo Coiiiin. 3 '"ii ).
"isiTT-bN hin' n-a VnN rj^-^buJN] ciosn "D^iiiba; pioHci
"''T^^ m. pl. lob. XVII, formationes poct.'pro
ad figuliim magni/icuin illitd fnciiiim <juo dignus hahilus ,
7
mcmbris lU bciie Vuig, Alii faciei liiieainenta intelligunt.
sum ab iis , et accepi iriginta sicios et proiici illud jiioliiiin
in lempium Jovae ad ifigulum, Grotius lilvn bs "f^ /'S"~
lum intcrpictatur ad Jigulos ad Jigulinum s. \ocnm mMMn ,
'1 solo n^'; Jes. IX, 17, Pausa
jnii^ fiit. pi. in
habilabant flgiili , iibi arca erat in qnaui proiicicbnntur
fracta tcnipli fictilia (Jcr. XIX, 2), cjuorsuin alias ctiain
n.-^i:-; Jes. XXXIII,LI, 38 cum Dag. ciipliuii.
12. Jcr.

sordes abiectas esso noii


pio in-.i'' (cf. irr-' lob. XXI, i3, nnii-3 Jcs. XLI, 17
incrctlibilo sit , ut idoin fero
al. Lgb'! p. 85), n:n^n Jcr. XLIX, u ") fagravit. Cf.
valeat ilia locutio atque : coniecit in slerquiliniuni , ig
Erat ni::. Jes. IX, 17 demalitia, quac incendio comparatur
x6(iay.ug. illa figlina ab oriente urbis ail portain :

niO"in i. c. figlinao in ciiius vicinia crat vuliis Ilinnoin


,
"i^m '-3C3 n:;m ct flagrat in densa silvae, und brciint im
varii generis sorilibus inquiiiata qnain ipsam aiii intciii- Diclvicht dcs N\'aldes. De hoc usu 3 particulae v. p. 172
gnnt (v. Uengstenberg Christologie II p. 24f)). Scd rcstat
,
A extr. —
2) pass. Iliph. i. q. combuslus est additiir ,

difficuitas in vcibis nm"' n^S : non cnim satislacit quod dsa igne. Jer. LI, 58 tin::'' u;n2 D^nbsn n-^ij.-ia (cf.:
''
,

obscrvant figuios iiios vasa iu usuin tcnipii fabricaiitcs Neh. I, 3. II, 17). XLIX, 2. Jes.^XXXill, 12V
propc tcnipiiiiu habitasse et rcddi possc tcmplum vcrsus ; : Nipk. n^': fem.nna:, pl. nns: l) combustus igne ,

nisi figlinani iliain ad ainbitum tenipii pertinuisse pntabis. vastatus cst , de urbibus, aedificiis Jer. II, i5. IX, g. 11.
Non negiigcnda igitiir alia interpretatio quam praeiverunt ,
XLVI, ig. Nch. I, 3. II, 17. — 2) Metaph.^ag-raw^
nonnulii veteres quibus IXV est i. q. i:;iN thesanrarius.
,
accensa esi ira in aliqueui , sq. 3 2 Reg. XXII, l3. 17.
Chald. NbDIMN Ti ninnb '721 et proiice suh maniim thc- Hiph. n-^^in 2 Sam. XIV, 3o Chcthibh, alibi n'}ir,
saurariL SjT. ().<^AxS ~»Cl.AiD5( proiice illud ad ihesau- inccndit incendio combussit
, quod duobus modis con- ,

striiitur a) i2~3 ILN n'::n iguein iiitulit aiicui rei Jer.


ritm teinjjli. Kimclii lu cod.
: 'l2:iN IttD Nin '1Si'"n.
,

Kennicotti 53o et 65o adeo scribitur i:;iNn bs" pro pN


XVII, 27: rv-^.y^z uJNVsm. XXI, i4. XLIII, 12.

n:w1"n. Litteramm N et ^ in prima radicis sede inter se


XLIX, 27. I,,'32'. thren. IV,' 11. £z. XXI, 3. Am. I,
l4, sq. by Jer. XI, 16. b) 1L'N3 -\^-i ^'^n combussit
permutataruin exempla sat inuita exstant ( v. pag. 2 B),
aliquid igne. Jos. VIII, 8: \DN3 T'yn-nN ^in^-sn. Comm.
et seutentia aptissinia cst siquidcm ctiani nos peciiniam, ,

qunm quacunquo deinum de caussa in iiostros iisus con- 19. Jer. XXXII, 29, 2 Sam. XIV, 3o. 3i. Omisso
U;S3 Jer. LI, 36.
vertcrc nolumus pic instllutis mitterc solcmus. -

,

a) artife.T statuarum Jes. XLIV, g. 3) creator , de


Deo Jes. XLIII, 1. XLIV, 2. 21.
^ft^ rad. inusit. cavavil. Arab. ^i^ et jC»j,
A'in/i
ipll. ptlSS. no. 2. XLIII, 10: T^isb
fctiis cst. Jcs.
5N 1i;'i: Xb aiite me nullinn Jictitm est numen sequitur: , scrobs s. fovea iu petra, in qua restagnat aqua priws ,

me non erit tale.


et post n^lD non urgendum est quan- ,
etiam : omne cavuin in corpore ut oculornm liuineri, , ,

quam omnes dii praeter Jovam revcra ct Cctitii ct tictiies et >_.aj, depressus fnit oculus in cavitate sua (hohiiiugig
erant. sej^n). Cognata sunt i_)li I. II. fodit, efTodit terram,
Pa. "1^;"' pass. Kal no. 2, litt. b. praefinilus ,
prac- pr. cavavit hebr. ap: effodit
, , chald. 33)2 cavavit et
destinalus esi: Ps. CXXXIX, iG. plura ,
qnae vide ad rad. ^D3.
Ho. fut. •i1:T' formatus est (de armis) Jes. LIV, 17.
—^,^_ c. sulT. ^ap"' (idque sine dag. leni) Deut. XV,
"iSll'^ m. c. sulT. ii::'! l) Jictio ,
formatio. Ps. CIII, i4. XVi, i3, pl. cstr. Zach. XIV, lo. ni. i)
•'^15"; ci/;«i

l4: ST' Nin ^3 is cnim novit formationem nostram


:i:^i"" torcularis , imoXr^viov (ut LXX. Jes. XVI, 10. Jo(;I IV,
i. quoniodo vel nnde forinati simiis.
e. Inde opus Jictilc i3. Hagg. II, 16. Zach. I. c.) et -nQoh^viov (LXX. Jes.
Jes. XXIX, 16: i-ii:''^ n"N "'j:''» spec. idolum Hab. II, V, 2) i. e. lacus torculari suppositns , saepe in terram
18. —
2) Refertiir ad aiiimuui meditalio , cogilatio : infossus vel rupi incisus (Jes. I. c. cf. Jahnii .Arcliaeol.
Deut. XXXI, 21 pleue ab n::-' Gen. VIII, 21
,
ni:-' "«3 : bibl. 1, 353), in quem mustuin torcuiari (n.3) expres-
y. B-iNn 3b ab nia-in'? ^j:-: Vi, 5. 1 Par. XXIX, i8'cf.'
; sum influebat. Jocl II, 24: UJin^n a'3;5'n 1p'i;n abun-
XXVIIl', 9. (Apud Rabbinos yin ni:"' chald. Nv;''^ N'15:') dant lacus muslo. III, 18. (IV, i3;.'Prov. III, lO.
est concupiscentia mali,qua honio natura sua ad peccatum Hagg. II, 16. Num. XVIII, 27. 3o. Deut. 1. c. Jer.
inclinat q. d. peccatum originale v. Buxtorf. p. 973). , XLVIII, 33. — 2) iorcular ipsuni. lob. XXIV, 11.
Jes. XXVI, 3 rjWD nS'' animus Jirmus i. e. animi firmi
: 2 Reg. VI, 27: unde poiero te servare , i.X fl^n yiT^
homo , ut na^S ITEJ de viro niuniGco Prov. XI, 25, ap'n V2 nitm e.v area an ejr iorciilari' i. c. cibo ail

niscnn de viro cuius lingiia perversa cst X, 3i.


]iitb potu? cf. Hos. IX, 2.
Cf. "i2b T71BO Ps. CXII, 8. 3) n. pr. filii Naphtali —
R- Tp.:, yp.:, ye:, ip.: 620 ^?-: — y,:
'^p' fut. 1)5"; Jes. X, iG et -fpy, Deut. XXXII, 22 natus ^a Jer. VI, 8
esi ab aliquo Tjtsn "'li?S5 Spri , sq. :
'JS
Ez. XXIII, 17 et eadem formula sq. bi"72 ibid. 18.
ar$i<, exarsit ignis. Jes. LXV, 5. (Arab. v3>jij I. V.
Hiph. ypiil in palo suspendit, pa!o affixit ( «vKtrxo-

VIII. X. id. Conj. IV. accendit, OjS^ et OuJ^ materia Xonlt^iiv ) ,


pr. hixavit membra, quia hoc supplicio membra
luxabantur, addito 'nrni\: Num. XXV, 4. 2 Sam. XXI,
ignis, LXi5\.^ locus ubi accenditur ignis, focns. Syr. 6 , tvTi'', ^icb ibid. Comm. 9 , utroque cnim loco viri
diro hoc supplicio afllciuntur ad iram Jovae placandam.
,.£LJ
j r'^* id. Sam. TfTTPnT accensus ). Hoph. pass. 2 Sam. XXI, i3.

Hoph. incensvs est , arsit ignis Lev. VI, 2. 5. 6,


jnetapli. de ira Jer. XV, i4. XVII, 4,
\\/^ in solo fut. usitatum yp^^^ , YV. > semel yj3"""'

Tj?'^ chald. id. Part. fem. emph. Nnnji^ Dan.'III, Gen. IX, 24 et yj:'; 1 Reg. III, i5 in parte hbrorum
6. l5. 17. 23.26 et Nn"I'']5'' III, 21 ardens. nianu scriptorum et editorum (ut v. d. Hooght, videJ.H.
Mich.) evigilavii , expergejactus esi i. q. y^Jirt (a yip),
Irnp'] vel ^^ ip^ f. cstr. t11'p'\ cbald. inccndium Dan.
VII, ilVln Targg.^N-J-^JSV quo in Praet. utuntur. (Arab. Jaiu et {jaij id. quaa-
~1p_ m, incendium Jes. X, 16.
quam per (ju in solis Bibliorum Versionibus scribi videtur
iP iD m. id quod Jlagrat, inde lignum avdcns in foco, et niinus emendatum est v. Castell. eol. i63g plane , :

sarmenla Ps. CII, 4, incendium Jes. XXXIII, l4. omittunt Golius et Freytagius ). Gen. XLI , 4. 7. 21.
1 Reg. III, i5. XVIII, 27. Additur in:'^J7: ex somno suo
T\ tplJD f. ro^7/s in altari Lev. VI, 2 (9).
Gen. XXVIII, 16. lud. XVI, i4. 20' ir:;;: e crapula '

sua Gen. IX, 24.

J7[p1
rad. inusit. Arab. h], I. IV. VIII. X
'np'^ fut. -ip/'; 2 Reg. l, i3, -ip_"';> Ps. LXXII, i4
obedivit, paruit, xjsj pbedientia, «l^ obediens. Inde
et np" Ps. XLIX, 9 1) pr. gravis fuit. Chald. np'; id.
(

de onere, et translate de auribus , de corde iudurato,


•^^7)^^ '^el fl^^P") f- nonnisi cstr. nfip"; (c. Dag.
it. pretiosus, honoratus fuit, v. ^'p^. Syr. !•£».•» grava-
forti euphon. ) obedientia , obseqiiium. Gen. XLIX, 10:
praestatur ohsequium popv-
(donec) cs
vit , oneravit, et oneratus , oncre oppressus est. Pa.
D''733' fvlp'^ i-"! ^'
Zofum, utbeneChald. —
Kirachi : a''a:>rTI")i'a^I3"' T^bN, cui honoravit, in honore habuit. Aph. aggravavit. Sam.
addit comparat JR. Jona hoc verbum cum arabico eiusdein
:
Ethp. gravatus, it. honoratus est. Arab. gravavit,
j^
signijicationis (j.ij). (LXX. Vulg. Syr. exspectatio popu-
et gravis fuit quod varie transfertur, etiam ad gravitatem
lorum. De singulari Saniaritanorum scriptura v. rad. morum V. ,
,

honoratus
reverenter habitus est). —
rnp). Prov. XXX, 17: C!;? nrrp^ olscquium matri prae-r
2) pretiosus Jitif-Ps. XLIX, 9 : aODS 'fV-^S ip'' pretiosa
siitum. est rcdemtio (^Xvtqov) vitae eorum, aere redimi non pos-
sunt a morte. 1 Sam.
Sq. •<3''1'3 pretiosus fuit alicui
?nrt*i rad. inusit. Arab. ,3^ custodivit, servavit, XXVI, 21 : ^'".5''S2 mca iibi ^irc: K'np'' 1"i'N (/uonicon vila
pretiosa Juit quoniara ei pepercisti et saepius iu eadem ,
cavlt sibi. VIII. Deum timuit pius fuit. Inde ,
,
forraula. 2 Reg. I, i3. i4. Ps. LXXII, i4, Jes. XLIII,
np^ (pius) n. pr. viri. Prov. XXX, 1. 4; sq. b id. sed alio coutextu Ps. CXXXIX, 17: "«b

bx T'^''^ np^~!l5: quam preiiosae mihi sunt cogitationcs


iji^Tllp') (fort. pietas Dei) n. pr. viri 1 Par. IV, 18.
tuae ,
quanti facio egregia sapientiae tuae documenta
(al. quos olim sequebar
,
: quam difBciles sunt ad inve-
(cuius solum stigandum cf. "l^p"' Dan. sed illud praefero coU.
II, 11
jjjp"' tintum in fut. yj?;» i. q. yp.3
, ;

Ps. XXXVI, 8 ) ; sq. ';t'Jl2 magni aestimatus est ab aliquo


prael. usitatum est) divulsus, avulsus cst. (Vicina sunt (cf. ]?: pix 112 yuj"l). Zach. XI, i3 per ironiam : egre-
,

aethiop. (D^O I extraxit , excoriavit. IV. amputavit et gium illud preiium Dfl^l?"?: "'nlp"» "1\L'N , qiio ab iUis aesti-
matus sum. Absol. 1 Sam. XVlII, 3o
5^0 l scindi , rumpi , max. ita ut cflluat aliquid , inde
et permagni aeslima(um nomen eius.
: ihjz i^l» "1/5'!^

scaf.urivit, cf. »p3 it. arab.


, (_ciaj dissolvit , desti-axit,

xupitpactum; sed alienum est «.Sj cecidit, «juod nonnuUi Hiph. rarum
fecit ( cf. adj. no. 5). Jes. XIII,
'T'pirt

compararunt). Ilinc 1) luxatum est mcmbruni Gen.


12. Prov. XXV,
praegn. ':j;'-| n'"^': '^b;i n;5~ rarum
17
XXXII, 26 (de osse femoris). Ita Onk. ct Arabs uter- Jac pedem luum eumque cohibe a domo amici tui, ue uiuiis
crebro adeas amicum tuum.
qne. Cf. i,*vk5 i. q. ijiisj dein deluxatione, «!>• ex-
traxit VII luxatum est membrum. — 2) metaph. abalie- "^Ht f- !T'p") •'"Jj- 1) gravis , nonnisi metaph. de
R. ip_\ cjp;, j<x 621

inoiibus. (Arnb. .i, gi-avis , luaiisuutus ,


paticns fiiit, rnagnus el honoratus. (Syr. t*^ gravi» ;
pretiosus, carus ;

c -. .
honoratus).
-Lsj niansuetudo, pr. morum gravitas). Prov. XVII, 27
Keri : Tif) 1,"'' animi mansneli. In Clietliibb ost : ipi
n^n, V. ij; a rad. Tii-;. —
-j) prefiosus, opp. vili (bVit) iJp {jalosch) 1 pers. •'r'dp^ (jaloschli) Jer. L,

Jer. XV, 11). nip"' 13.\' collect. lapidcs prclioii, de geniinis 24 i. q. \L"1p et 'OJjS lendiculam, latpieirm posuit alicni,
a Sain. Xil, 3o.''i ¥eg. X, 2. 10. 11. 1 Par. XX, 2. insidiatus est-ai sq. \. Ps. CXLI, 9 : ittjp'' ns ""l^^Ta '^'nnlB
2 Parul. IX, 1. 9. 10. XXXII, 27. Ezecli. XXVII, 22. "; et omissons Jes. 1. c. Fut. ]iwp" Jes. XXIX, 21
,
XXVIII, i3 (-1-; C-ir lob. XXVIII, 16), neque non dc est a irip. Ceterum Choleui in altera hiiius radicis syllaba
praestaiUioribiis lapiduni generibus , qune aedibus ex- piodit originem a rad. w";p , ut bs" coll. bl2 ; "15" coll.
•triiendis adliibebantur nt de marinore adeo lapidibus CXXIV',
, ,
113. Part. i:;pii auceps Ps. 7 : C"ltpi'< nc la-
quadratis 2 Par. III, 6. Jes. XXVIII, 16. niiiJi Ci^^N ijucus auciipujn,
1. Heg. N", 3l. VII, 9 sqq. -\p^ ]i!-! opcs pretiosae Prov.'
I, i3. XII, 27. XXIV, i. Metaph. do aliis rebus — i\'iph. \L"pi: ilhiqucatus , laqueis captus est Jes. V^III,

Prov.\'I,26: t~~~;''. ^iia. pretiosa i. e. semel aiiiissa


T2."j;.3.
]5. XX\'III, i3, sq. 2 aliqun re Prov. VI, 2: rirpi:
ineparabilis-. Ps. CXVl, l5: prcliosa cst in oculis iJci -"il "-CN3 ilLtquentus cs verbis oris lui. Dent. VII, 25
mors piorum. Alibi vila et »artguis aYxc. ei pretiosus esse ( illaqiicari i. e. seduci avaritia).
dicitur, qui ti parcit, sed h. 1. mors, quandoquidein Deus Pu. part. C"cpi" pro n"irp^"J3 abiecto 7z (cf. Lgb.
eajii noii facile aduiittit. Sic eodem sensu diciuius vitae et p. 3i6) Eccl. IX, 'ra.
mortis periculuin. Prov. III, i5; preliosior ca (sapientia)
coraliis. —
3) de UoinlnibQs prf/('os;/s i. q. car»s. Tlireu. :
tiip^ Hbs. IX, 8 et tlpl Ps. XCI, 3. Prov. VI,
pl. u"i:;ip" Jer. V, 26 m. aucrps. Formarum illarum
IV, 2 Ziunilac cari auro puro actjuiparantli. Ps. XLV^,
:
5 ,

10 t^T^lj^'^ CT""; r\V.Z fuiac regum suilt in caris luis


:
prior proprie intransitiva est (ut "^j" part. a "li^)j altera
i. e. in piielJaruni a te dilectarum iiumero.
passiva pro intransitiva.
"^iTliljfZ per
Syriasuium siriptuni est pro -'ni-ij;'^3 praetcrea IJagesch
forti euphonico niunituin. 4) inagni/icus , splcncUdus, — ,

I^p'^ (auceps) n. pr. Clii Abrahami et Keturae


natu seciindi, a quo Sabaei et Dedanitae genus suum
ilccorus. lob. XXXI, 26 T^rn "ipi Tjl"' linia, {/une magni-
:

Jice inccdil. Phir. f. ni-^p^ magnijica s. .splendida poct. ducebniit Gen. XXV^ 2. 3.

de sideribus. Zach. XIV^ , 6 Cbethibh , in qiio loco iii-


Bp^iS semel nii:;piJ3 Ps. CXLI,
ni. pl. cstr. "'ipiT,
terpretaudo in alia oninia abeunt interpretes ]i.Nt7:"' nT^p"' :

9 lcndicula laqueus quo aves illaqueantur. Ita differt


,
sidera splcntliila contra/iuniur i. c. contrahunt splendoreui,' ,

a ns , ut 'i\";ia pr. tendiculam significet in aere suspen-


doficiuiit, cf. Joel II, 10. ni-ip'^ Ji. L sidera signifir.are,
iam diu est quod inteJlexit Liid. de Dieo, Critica sacra
sam , ns Jaqueuui in terrain expansum. Am. III, 5:
p. 3o5. — Siibstantive magnijicum , magnificenlia, dccus
-b '}"N dpisi (''"Nn n-; bs' -ii:j: binnr; mim incidet avis
in laqucum hiimi incenlcm, nisi tendicula posita sii? Semel
Ps. XXXVII, 20 : D^-r 1"'- sicut dccus pratnrum i. e.
granien. — 5) prctio^us i. e. rarus, 1 Suin. III, 1 , cf.
de aniiuJo per nares bestiae transinisso ( cf. nin nn rad. ,

verbum in Iliphil.
n:n). Io'd. XL, 24, Wetaph. a) laqueos alicui ponere
pro ei insidiari. Ps. CXL
: 6. CXLI, g. nia "'wpiO ,

'^p'^ (Kamez iiiipuro) ni. l) pretium rei. Zach.XI,


laquei mortis, de periculis mortis Ps. XV III, 6, de pec-
l3 ironice n-''ri TIW prelium mngnijlcum , Concr. pre-
:
catis exitium aflerentibus Prov. XIII, l4. XIV, 27.
liosum res pretiosa.
, -ip7 •'bs vns pretiosnm Prov. XX, Iiide b) de fo, qui {quod) alicui pcrniciei est,- Ex. X, 7:
i5. -("'-br: omne pretiosuiii. lob. XXVIII, 10. Jer. It^^iiab i;b MT M"""' "ri73 1? quamdiu hic nobis perniciei
XX, 5. 'Ez. XXII, 25. — 2) lionor. Esth. I, 20: -'rs eril? 1 Sam.' XVill '21 : ei daho (MichaJam), et ei
'Jr;'';r37 ^p"' i:n'' C^iCtr; omncs u.irores honorem habebunt laqueo sit isque in
,

manus Philistaeorum incidat, — Exod.


m.ariiis suis. 5 ^p" rTCJJ' Iionorem habere alieui Esth. VI. XXIII, 33: irpiob ^':r -•r,i "3 nam (quod idoJa eorum
3. 6. Ibid. Cbram. 6. 7. 9. 11 : i^p"'^ Y^'^ HV^^ T^^^.N pcrniciei eril. iXXIV, 12: 'i-piab ~^-T^ 73
quem rejc honorc vull nfficere. — Ps. XLIX, l3. 21. — colis)
mS'"^: ne
iibi
populo iuo habitans tibi perniciei sit Cananita,
in
3) splcndor, magnificcnlia Esth. I, 4. seducens. Deut. VII, 16. Jos. XXIII,
ad' idololatriain te
'^'p'} chald. 1) rcs prcliosnc Dan. II, 6 cf. Jes. III, i3. lud. II, 3. VIII, 27. Jes. VIII, i4.
Prov. XVni, —
17. X, 3 Targ. 2) magnificenlia , honor, Dan. II, 37. 7 •
iu;f" izipia l^rs^i) labia dus vitain eius
in discrimen

I\", 27.33. (Chald. N":-^ , Nip^^N pretium EIos. II, 12 adtlucJni. XX,25.'XXII,25. XXIX, 6.25. lob. XXXIV,
^ ' •
» » i '
sini populi.
Targ. gloria, honor. gloria, decor, maiestas). 3o ty •'Cpb'3 ne anipJius pernicici
Sjt. \i^\ :

T^p^^adj. (niore chaldaeo) cartis i.q. np" 110. 3.


Jer. XXXI, 20.
^NHp^ V. rad. nnjj.;
T'!?^ chnld. adj. Dan. II, 11. 2) hono-
l) difficilis
ratus , splcndidu^. Esr. IV, 10: Ainappar N"^"!"^"! N^"!
Kkkk
R. N-i^ 622 «i^

^~|* praet. ViN'!;, rjN";;, semel Cnx-i-^ Jos. IV, perunt. LII, 8 nN-^i-;-] 'S^-ir-^,'^ ^NI^. LXIV, 10.
: LXV,
g. Jes. XLI,5. Mich. X^II, 17. h)' verilus cst Deum lan-
24, nt; Jos. XXII, 25, c. praef. Nnb pro NT^b
inf.
quam iniuriae vindicem , itaque abstinuit a malo. Exod.
1 Satn XVIK', 29 sed longe frequentius ^!J<";'' ilNTb, ,
I, 17: obstctrices aulcm Deum vcrilae non feccruni, quod
(v. infra), itnp. NT' pl. INT" Aleph otiante ex SjTiasmo
rex Aegypli iis imperavcrat. Comm. 2l.Prov. III, 7:
Jos. XXIV, i4. 1 Sani. XII,' 24. Ps. XXXIV, 10, fut.
vererc Deum
reccde a malo. lob. I, 9. Lev. XIX, l4:
et
NT^ NT--;!, NVi pl. iNT'^ et nN"i;; 2 Reg. XVII, 28 nc maledicito surdo , cocco ne obiicito offcndiculum , deum
part. NT' (v. suo loco
luum timeto , cgo sum Jova , et ita saepius post leges,
( A linguis cognntis abest Iiaec radix , sed
1) timiiit. quae ad mores spectant. Comm. 32. XXV, 17. 36.
in indogermanicis responilet vcre-n. Origo cius est in Eccl. XII,
43. )3. Cf. infra D-nbN N-i.V c) Deum
Iremcmlo : namque NTi ortum est ex yT' et nT" 3» et !7 ,
coluit.Reg. XVIII, 12 (cf. ad
1 litt. a) etiam de cultu
,
niobili emollitis in n cf. p. 1. 2). Ponitur a) absol. Gen. aliorum deorum 2 Reg. XVII, 7 : diiriN QiJibN ^N'n"''»1.
III, 10 N-i'Ni ^aa \nyu\z: ':]bp-nN. XVIII, i5. lud. VII,
:

Comm. 35. 37. Deut. III, 22. (Sic etiam apud Sjtos et
3: ak;-. i-ini NT^^a. Vill, 20. Ps.XLIX, 6. LVI, 5. Jer.
Arabes verba timendi ad religionem et pietatem refenin-
III, 8'ai;'N-|^T Vj, Geu. 1 XXV^I, 24. Deut. I, XV , .

tur, V. c. Sj, cavit, custodivit VIII timuitsibi, it. ,


21. Jos. VIIl' i', fe"m. \s-i-ri bN Gen. XXI, 17. XXXV,
17 ne timcas, pl. riN-i^n bx Deut. XX, 3. XXXI, 6 timuit, coluit Deum. Part. oiiU timens Deum, pius
formula, qua animum alic. confirmant. Passim annectun-
tur quae ad conditionem timcntis
, non timentis ) perti- 1

(Cjju timor Dei, pietas ; c ,^ timidus, pavidus, dein mo-


neant, v. c. Ps. XLVI, 3: V"-;i< 1^'r^^ **";"" *<-• ^er.
LI, 46. —
b) sq. accus. pers. quam quis timet Num. destus, piusfuit, p .^ et c.^ timor Dei
'
; ^_;^. timnit,
XIV, 9. XXI, 34. lob. IX, 35 et rei Ps. XXIII, 4. Ez. ,
o - . . .
* ' ' .

XI, 8 pcrs. Ps.iII,7.XXVII, etreiIob.V,2i (.^ffl. pius, religiosus, monachns ; sjt. «-fcia>j pius coll.
; 7?3 I, (pr.
timere ab aliquo , ab aliqua re, iii modum vcrborum fu-
^Xi- timuit , hebr. ilOn confugit adDeum).
giendi, vide iTa no. 3, litt. a); sq. i:s;: pers. 2 Reg. I, i5.
Jer. I, 8 et rei 2 Reg. XIX, G sq. ':Ebu pers. 1 Sam. Not. Etiam trcmcndi prae gaudio significationem

;

XVIII, 12. c) sq. b eius personac rcive c(a' tirac- ,


nostrae radici tribui in Lcx. man. p. 4ii propter verba
mus. Jos.lX, 24: aD-:i:'i i:TlVi;D:b IN": NT:! liHtebamus Jes. LX, 5 rjaab 3n'ii insi ^1:1:1 'Nnn tn , ubi plu-
:

valde viiae noslrae a vobis. Prov. XXXl, 21: N^iTl Nb res libri niss. et editi pro "'Nlri repugnante tamen Masora
,

5baJ72 rrrr-Sb non timet familiae snae a nive. d) sq. b — cum Kimchio al. liabent\vln, , ^N^in adeoque iXTin (v.
c. inf. de eo quod aliquis facere timet. Gen. XIX, 3o • J. H. Michaelis Kennicotti et , Rossii nott. crit. )', quae
11'ii:3 n32ib N"|i 'S limebnt enim hahiiare Zoarae. XXVI, quideni scriptura conlmendari videbatur verbo ins in
saepius sq. yi2 c. inf. XLVI, 3 mT: mcmbro gemino ita ut sibi respondercnt •'Nlin et ins
7 ;

1 Sam. III, i5. Ex.III,6. XXXIV. 3o.


r;;:-'i::53 Nl-n bN.
e)Vq.' is^imuit
:

— ?J5ab. Sum
,

igitur interpretatus cum Aben Esra, Vitringa



'

7!« quid fiat, ut diidcofirj Gen. XXXI, 3i. XXXII,' 12. al. : conlremisces et luccbis prae gaudio , trepidabit ct dila-
Poet. tribuitur etiam inanimatis, ut terrae Ps. LXXVI, 9. lahitur cor tuum , coll. Jer. XXXIII, 9: by 1T5T1 nnS
2) veritus, reveritus est , ut parcntes Levit. XIX, !iai::n-b3, quum contra LXX. V^ulg. Chald. Sjt. Saad.
3 : !tNTT1 quisque matrcm el patrcm
•faf*') i?2N ©•'N
expriraant scripturam -Nln vidcbis quam et scripturam ,

rcvereatur , regem
datum 1 Reg. III, 28. Ps. divinitus et interpretationem et ipse nnnc praefero, etsi neque (cum

LXXII, 5, ducem Jos. IV, i4, prophetam 1 Sam. Ewaldo ,


gr. crit. p. i3i )
propter scripturam defectivam,
XII, 18, sacrarium Lev. XIX, 3o sacramentum Sam. , 1
nam Nl^ saepe defective scribitur (v. supra)
fut. verbi ,

XIV, 26. — Spec. nirf-nN, D-nbx-nx NT" (rarius reque quia parallelismura respicere puerile sit ( Kocher.
ij DO rnx Ps. CII, 16.' jijs. LIX, igT !lir-!-73 NTi Lev. Maurer. ) sed suadentibus locis parallelis nou paucis
, ia ,

XIX,'i4.' Mich. VII, 1/. Ps. XXXIII, 8,' aTtbN.' i:s";73 quibus flagitante re ipsa ut h. 1., vidcndi verbum simpli- ,

citer positum excipit gaudii (pudorisve) descriptio paullo


Eccl. VIII, 12. i3, nonnunquam omisso niri"' Jer. XLIV,
uberior. Jes. LXVI, i4: as-niT:::?! Dsab "a^ai Cn-N'i
10) a) pr. Deum Jovam tiniuit de eo timore ,quem ,

!n:r!iEn «'^.p. Zach. X, 7: 'ozb b^i im^hi ini^ z-^:2


,

portentum aliquod vel ingens Dei facinus populo incutit


niri^iV,' cf.' Mich. VII, 16: dniua b373 T.2J3-! D-jii in-)-;
1 Sam. XII, 18 tunc preces dcdit Samurl ad Jovam et hic
:

ionilrua et pluviam misil i-jil^^-nN TN7: Dm-bs NT""! HD by T' ^7j''iS"' ct similia stricliora lob. XXll, ig.
, Ps.
bNlSlia nNl. Ps. XXXIII, 8.' Quo qui'dem' timorc saepe CVII, 42. CXIX, 74. Jes. XLIX, 7. Illa igilur — tro-
enicitur, lit Lomines_^fZ?m Aa6<7a/!< (cf. illud primos in :
mendi ( prae gaudio) potestas abdicanda est.
orbe dcos fecit timor, Stat. Theb. 3, 661. Petron. fragm. Niph. «'ni: timeri. Non reperitiir nisi fut. «'I^n Ps,
G^eBurm.) Deo , vel in ea confirmcntur. Exod. XIV, CXXX , 4. ) timendus, tcrribilis,
klibi est part. N^^i: l

3l : cl i'idil Isracl facinus hoc cgregium ,


quod fcccral formidabilis de populo Jes. 'XVIII, 2. 7. Hab. I, 7,
,

Jova in Aegypiios iiiT^n ^^iJJN:'! tiirT^-nN Ci-rj nN-l''^! de deserto Deut. I, 19. V'III, i5. Jes. XXI, 1, de die
iia? !Twai1. Ps. XL4: , riN''^-";'! 'd"''21 riNI-;' v»Zcru«< iudicii Joel II, 11. III, 4. 2) vcncrandus auguslus, — ,

mulii ei (Deum) timucrunt 1. e. ci lidem haberc coe- de Deo Dcut.X, 17 N-ii:-! li^an binan bi«n. VII, 21. :
R. ^{n^ 623 j^f» — xiia

Neh. I, 5. IV, 8. IX, 32. Daii. IX, 4. Ps.XIAlI, 3. i. tcrrorcni iniiciebant (r h. 1. est causae et auctoris).
e.
LX^llI, 3(5; Ps. XCVI, 4: nTiVN -b::-ri: N^n n-;i: — In acciis. adverbialiter Jes. VII, 25: nad Nan JJb
vcricranihis illc siiper omnes alios dcos (bj* cumjjaiat. ). n-\!il "1-7:1:3 nN-- nvn ibis illiic metu scnlium ct Veprium.
LXXXIX, 8. Zcph II, II ; de iiomiuc Dei Dciit. Eiindem accusativi usum sq. geiiit. habes in nVnn a Sain.
XXVIII, 58. Ps. XCIX, 5. CXI, 9. Mal. I, i4 ; do XXI, , n73y, nbll al.
9 quem qiii Hebraeis abiudicant,
,

specic divina et coelesti Iiid. XIII, 6 cf. Ez. 1, 22; do in h. interpretando misere se torqueiit (v. Maurerum ).
1.

loco sacrosancto , qui sacro horrore aliqiieni percellit Gen. In genitivo poiiitur is qui timetnr. ^nNI- timor tui lob.
XX^'IiI, 17. —
3) sliipcnthis, admirandus. Ps. LXVI, XXII, 4. — 3) a-M>N nN-i- Gcnl"xX, ii. 2 Sam.
3: Tj^ioya N"li: -—7:. Coiiiin. 5: l^b-^iry N^iia iidmirandus XXIII, 3. Neh. V, l5 ," saepius ri"'"- nN"i- iimor Dei
propler facinora. Slc sq. gciiit. lob. XXXVII, 22: N"li3 i, e. pietas erga Deuin, quae liomiiies a
liialo avocat (Gen.
Tin admirandiis splcndorc. Exod. XV, 11: riV^in N^liJ. 1. c. Ex. XX, 20. Pjov. i3), contra ad virtutem V^III,
Plur. niN"ii3 admiranda lacinora , velut regis heroisque et sapientiam adducit. Prov. I, 7 nn n-wN'"l "'' nXT". :

Ps. XLV, "5, Dei Deut. X, 21. 2 Sain. VII, 23. Jes. IX, 10: r!in-nN"i- r;7;=nnVnn. XV,'33. 5aa,'6. loV.
LXIV 2, adv. admirandum in modum Ps. LXV, 9.
, XXVIII, 28:' n7::n N-n -:^'n nN"!-. Ps. CXJ, 10. Jes.
CXXXIX, i4 (cf. nix;-::). XI, 2. Oiuisso mn- id. lob. I\% 6: tjrS"!- picias iua.
Pi. iimorcm iniccit
N")'' lerruii sq. accus. 2 Sain. , , XV, 4 : nS"1- ~\tn ~n^5 tu infringis piclaiem liomliiimi.
XIV, 2'Par. XXXII, 18. Neh. VI, 9. i4. 19.
10. Mcton. praecepta pietatis religionis Ps. XIX, 10.
, Cuiu
Iliihpa. semel legitur iu cod. Hebraeo- Samaritano suff. -riNn- timor niei (Dei) Jer. XXXII, 4o , "pNI-
Gen. ^yiLiW, 1 ubi pro hcbr. INlnr Tmh Cod. Sani.
, timor tiu"(Dei) Deut. II, 25. Ps. V, 8. XC, 11. Jes!
habet iN-iinn TXib quare iimeiis?Chald. sam. ^"iJi» LXIII, 17, inN"!- timor eius Ex. XX, 20. i^aro suffi-
Aum pertinet ad subiectum s. eum qui timet (cf. de for-
Ji'2,^T.A 5 quibus quidem verbis etiam Syrus interpres
iiuila lat. metus hostium Gell. N. A. g, 10). Jes. XXIX,
verba hebraea expressit : <^Q—i*»;Z p. Fuerunt igitur, l3 -ni? CnN"l- pr. piclas eomm erga me, cf. lob. IV, 6.
:

qui etiam hebraei codicis scripturam a NT' ducerent (quasi '|1NT' (pietas?) 11. pr. oppidi Naplitalitarum Jos.
omissum esset"'), eamque iiiterpretatiouem adiuvaturus XIX, 38.'"
diasccuasta Samaritanus Jod illud textui inseriiit.
NIID m. 1) timor. Gen. IX, Sq. gcnit. obiecti.
Sfl^ cstr. NTi pl. cslr. "N"!';, fem. ^iN"!"; , cstr. nN'1"; 2: C;.N-lia iimor vesiri. Mal. 1, 6: Deut. XI, 25.
( Prov. XXXI, 3o ) adj. participiale 1) iimens reveriliis. ,
-N-ia timor mei. —
2) id iptod timciur. Jes. Vlli, 12.
Ciim pronomine personali verbiini finitiim circiimscribit, i3: DpNlia N^fl eum iimcaiis ; xar' ^go/>,V de Deo Ps.
ut 'r^N Nl^ ego timeo Gen. XXXII, 12, n"!; rirx tu I/XXVI, 12: N"li73i' -"IJ ib-Si'' dona Jcraiil limendo i. e.
times lud. VII, lo, D"<N"i">. «n:tt 1 Sam. XXIIl 3, , Deo. —
3) factum siiipendinn admirandiim i. e. mira- ,

CS";^ urN Jer. XLII, 11. 16, negiit. NT» ri::'"^ non timet ciilum. 8: mnN3i bn:. N'^i7:2. XXXIV,
Deut. XXVI,
EccT.' 'NUYl, i3, D\X"i' t:-N 2 Reg. XVII, '34. Pariter 12. Jer. XXXII, 21.
Plur. D-bma C-N-i^a Deut. IV, 34.
atque reliqiiae verbi paites coniungitur sq. acc. Daii. I, Atque huc quidem referenda etiam verba Ps. IX, 21
10, -;n.u Deut. VII, 19,- •':dV;: EccI. Vlll i3, sq. , Keri Cflb Nni73 niM- nn-u: , ubi Chethibh pro Nni^
:

iuf. lud. VII, 10, et eosdem habet usus. Dicitur de eo, habet n"iiJ:. Posterior haec forma recte observante
qui reveretur praeceptum Prov. XIII, i3, verbum Dei Kimchio' Aben Esra al. ( cf. Chald. Aqu. Theod. ) a
Exod. IX, 20 , iusinraudum Eccl. IX, 2 sed frequen- , Jiriore non diffcrt et sententia est fac iis miracula ierren- :

tissimum est c) rilo--nN NT' revcriius Dcum 2 Reg. IV, iia, tbue schreckende Wunder an ihnen i. e. terie eos
1. Jon. I, 9. 2 Reg. XVII, 32. 33. 34. 4i saepius sq. ,
facinoribus miraculisque tuis, quibus hostes tuos terrere
genit. d-^lrN Nn': et .";ir!- N"!";exempla pag.
(v. SygB) et perderc soles , cf. b n^^X afferre inferre alicui cala- , (

Deiun pie reveriius et , ( Gen.


propterea abstinens a malo mitatem) Hos. VI, 11 syn. b D-b, licet hoc plcruiuque
,'

XLII, 18. Deut. XXV, 18. Eccl. VIII, i3) cf. timidus in boiiam partem accipiatur (v. hanc rad. no. 5 ), et gr.

deorum Ovid. Metam. 5, 100. Fem. niri"» nN"l'< Prov. i>ttvui Tivt lilyia, ntv&og. Roseum. et de Wettius pone :

XXXI, 3o pl. i-tin-: •^N"!': Ps. XV, 4. xxii, ii'. CXV, iis iimorem i. e. incute ils timorem vel impone iis limo- ,

11. i3.
,

CX\'IIl', 4. CXXXV, 20 al. — 2) limidus rem qs.


'-
n-U; ideni valeret qiiod
Alii n^nia aliud vocabuluui esse statuunt
ty^ n-C ;
scd lioc ipsiim

D«ut. XX, 8.
probari hequit.
( LXX.
atque N-;i72 , a) i. q. nnia lcgislaior S)t. ) vel
nX'!'] f. 1) pr. inf. %'erbi : iimcrc, rcvereri. Lcgitur i. q. n-T^-in (Symm. ruiov KiQit vufiov uvTOtg), quam
praevio b', v. c. Deut. VI, 24 r;iM''-ns r!N"iiV. IV, 10: iiiterpretationem Hitzigius miper amplexus est, n^^iJS 11. 1.
-r« nx--';. V, 26. X, 12. XIV, 23! XVII, '19.' XX\aiI, fere id quod ph esse existimaus hac scntentia , sane non ,

58 1 Reg. VIII,43 al. et praevio ^;: ins inN"!"'-; pr. pio- : incpta ponc iis tcrmiiiiim (cf.
'-
ph n'-d lob. XIV, l3);
pter timerc eius eum i.e. quia cum limcbal. 2Sain. JIl, 11. b) novacula v. rad. nT: ) (
ut scntentia sit applica , :

— 2) subst. iimor. Ps. LV, 6. Ez. XXX, l3. Jon. L 10: illis iiovacuhim qua summam contumeliam (2 Sam. X.
,

nbii:s r;S-'' C-"i;:N!": ^N'":'! magnoquc limore corrcpli suni 4. 5. Jes. VII, 20. Ezech. V, 1. Reiske ad Abulf. 1, 60)
viri. Ezech. I, 18 : trib Iix^t limor ab iis proCciscebatur iudiciui volunt. v. Schult. de dcfect. p. 3^2. J. D.
Kkkk 2
R. TT* 624 nn^

Micliaelis in suppl. Nobis prius illud praeferendum vide- dictum est hoc Jcs. XV, 3 : "'S^r Ti'' b'b"|; "bs lula ea

tur cf. !-!bp73 Hab. III, 16 i. q. Nr2;j; no:, nia: P». (Moabitis) ciulat ct descendit in lacriinas, cf. araB.
IV, pro' NC:. LJCJ \ C>.^ ,
quod etiam de llente dicitur.
7 _

^**!" , semcl per apliaeresin Ti lud. XIX, 11 (cf. Homines


desccndere dicuntur v. c. de iumcnto, curru,
solio supra litt. b), in foveain 2 Sain. XXIII, 20,
( v.
innn pro nnn:), inf. absol.ihi cstr. fTjl , c. alT. in"'1,
in penetralia navis Jon. I, 5 in orcum Ez. XXXII, 21. ,

seniel m"i Gen. XLVI, 3 , ct c. sufl'. •'•j"!'^ ad normam 24. 27 nec solum de monte descendentes Ex. XXXIV,
,

verbi legitimi Ps. XXX, 4 Keri ; imp. Ti et itTi, semel 29. lud. IX, 3G sed univcrse qui cx loco editiore in
,

1^-' lud. V, i3; fut. TT>, Ttt, Ti^^i "Ps. xViII, lo. regionem utcunque depressiorem se conferunt, spoc. a) qui
Prov. XXX, 4 ad fonlcm fLumcnve Gen; XXIV, iG. 45, Ex. II, 5. Jo».
1) (Jescendil. (E linguis cognatis Iianc radicem XVII, g. 1 Ileg. II, 8, vel ad mare accedunt (terra enim
frequcntat fere sola aethiopica desccudit. supcr aqnae supcrficiem eminet) Jou. I, 3 is; T!!''' <^' :
: (DZ,J^°.
dcscendit Joppen. Comni. 3 ~: Tl^T et desccndit in eam :

IV. demisit. VI. depositus est, O^^J^'. dcscensus


( navcm ) contra Ez. XXVII, 29 dicitur: dcscendere e
,
locus declivis. Habent quidem Arabes quoqvie O,^ descen-
iiavi quod ct ipsum ita cogitari ct dcfendi potest. Part.
,

dit, idque de Aegj-ptum iisurpant , Freytag


itineire in
D'!-; ^Tl^ qui dcscendunt in mare (innaves) i. e. nautae
selccta ex bist. llalejji p. 126, sed Loc rarum est , vul- Jcs. XLII, 10. Ps. CVII, 23. Eandeiu caussam habet:
garis eius usus spccialis est potum aquatum ivit quia : , , descendere in hortum Cant. VI, 2. 11 iiam horti ad

,

ad fontem descenditur: descendendi potestate babetur JiJ aqnam plantati erant. /9) qui veniunt ex urbc vcl
apud Aramaeos nn: ). oppido ( m-bcs cniin antiqiiitus plerumqne in collibus
Constr. a) ab'sol. Exod. XIX, 24. Jes. XLVII, 1 ; exstructae erant) Exod. XI, 8. Kuth. III, 3. 6. 2 Sajn.
b) addito loco, luide dcsceuditur, praevio 573, ut irtn ]a XIX, 21, 2 Reg. VI, 18, vel ab arce descendunt
Ex. XIX, i4, n^^Nfi e navi Ez. XXVII, 29; i;;?u" ut in inferiores urbis parles 1 Sani IX, 25. 27. 2 Sam. XI,
lian."! bya 1 Sam. XXV, 23, sas-ia^; bsji lud, IV, i5, 9. 10. i3. 1 Reg. I, 25. 38. XXI, 18. 2 Reg. VI, 33.
cniNDS bl'": Ez. XXVI, 16; etiairi in accus. Jer. XIII, VII, 17 (nbi descenditur ad portam , cf. lud. V, 11).
18 de corona Cj^niirX^ia "1^1 (lcsccii(lit capila rcslra
: . Jer. XVIII, 2.3. Singulare est Jer. XXII, 1 n-a Tl :

i. e. decidit de capitibus vestris (cf. Ni;i et fibj' eodem -i-ii-ri rrV,,


Z'i2 clcsccnde
le ad
an dor, Judac, et XXXVI,
niodo c. acc. constructa). c) lociis, quorsum dcscenditur, 12: rjb7;?l n"'^ ITT dcsccndit ad domum regis : fac enim
praevio by (super aliquid), v. c. e coelo in montem Ex. descendisse prophetas ex monte templi , ubi versari soliti
XIX, 18, de teniplo in planltiem Ez.XLVli, 8 al., cf Jos. . sunt Moria mons monte Zione jiroprie dicto , humilior
,

III, i6.Neli.IX, i3.Iud.XI,37; it. bj<,utin^3 bs^Sam. crat. In subsidium igitur vocandiim est , quod Chr. Ben.
XI, 10; ^ Cant. VI, 2, a Ex. XV,'5. Jes. LXIII, i4 Micliai-Iis observat diss. de notione superi et inferi
,

(etiam de scala iri qua descenditur Gen. XXVIII, 12),


, cet. §. 39: ,,tcmplum ufpote fastigium sacrum prae-
vel iii accusat. M— locali vel addito vel oniisso , ut l-i"' ponderare fastigio uiorali coquc clvili quale erat arx ,

Gen. XII, 10, bsp Ti; Ps. LV, iG. lob. Vll)
r:?2-'-!i:'j regia " ,
nisi Ibrte statui potest, doiniciliuin regiiim

9. XVII, 16, unde part. sq. geuit. 113 ''-i'-\^ qui descen- tuiic temporis, saltem aliquantisper , in palatio quodam
dunt ( descenderunt) in foveam v. 112, TDy "'Tl'' Ps. infra Zionem
forte in hortis regiis , exstrncto fuisse.
,

XXII, 3o, D'^l "'Tl'' Jes. XLII, 10. Sequitur ctiani pN — y) qui in pugnam eunt , quia proelia iu locis planis
pers. Ex. XI,' 8. Neh. VI, 3. et campestribus coinmitti solent lud. V, l4. 1 Sam. ,

ut alia verba cundi, flucndi (gr. hebr. §. l35,


Pof?t. ,
XIV, 36. XVII, 8. 28. XXIII, 8. XXVI, 10.
1 not. 2 ) coniungitur cum accus. rei , quae magna copia XXIX. 4. XXX, 24. 2 Sam. XXI, i5. 1 Reg. XVIII,
descendit s. dcoisum mittitur, itaque in transitivam de- 44. 2 Par. XX, iG. Simile est na::b •\~i'' dcscendit ad
niittendi potestatem vertitur. Thi-en. III, 48 D'75 ^Jibs lanienam Jer. XLVIII, i5. L, 27 "cf. Jes'. XXXIV, 7,
'':^y T"in riros u(piae dcmillil oculus meus vel potius: ocu-
:

nisi forte laiiicnae ad iluvios esse solebant. d) qui e —


lus rivos lacrimarum demittendo ipse delluit , efHuit ( cf. regione montana cf eJita in regioncni utcunque depressio-
iiostr. sich die Augcn aus dem Kopfe wciiien ). I, 16: rem proficiscuiitur VII, 24. XV, 8. 12. 1 Sam.
Ind.
OVi TT!1^ ':';•. Jer. IX, 17 : l-i;'7;1 n^Tin descendunt
i;-':''!' XXV, 1. 2 Sain. XIX,
32, ut euntes in desertum 1 Sam.
ccnli nollri' in lacrimas. XIII,' 17. XIV, V^rPs. CXIX, XXIII, 25. XXV, 1. XXVI, 2, Hierosolymis in Aegy-
i36. Eandem formnlam frequcntant Arabes : 0.5.» (j-^«Ji ptum Gen. XII, 10. XXVI, 2. XL\'1 , 3. Jes. LII,
ochIus (totus) descendit in lacrimas ut in his 4 et sacpe , in Philistaeam et regionem maritimam Gen.
,.<^a3( ,

Hamasae XX, XXXVIII, 1. Iiid. XIV, 1. 5. 7. 19. 1 Sam. XIII, 20.


ap. Schult. ad Pror. 5 (Freytag. p. 597):
--
XXIII, 4. 11. Am. VI, 2, ad vallem Jordanis 1 Sam.
> o - ' « ', - o . u -. , 50.0 , • o E . o -0.0 ) > £ > 05 ,
X, 8. XV, 12. 2 Keg. II, 2, Hierosolymis in Sainariam
- > >_E _
(qiiod Chr. B. Miclia<?lis ad fastigium morale sacrae urbls
L?.).jl rcpuK oculum , ne dcscendcret in Retum , sed rcfert) 1 Reg. XXII, 2. 2 Reg. VIII, 29. IX, iG.
lamen (lescendit, quicquid eum repellercm, Minus auducter 2 Par. XXII, G. Menioratn diguum est lud. XI, 3^ :
R. -n^ 625 "iv' n.i-
n""*.-;n ~ bs (lcsccndam in monlcSf xc. a Mizpa
*n"lT' 2g. 3i , 1) nl)i rcfcrtur ad homincs : deduorit (hinab-
(Coiinii. 29) in loco altissiiuo sita i:i re{>ionciii nionla- fiibren , — briugen) Gen. XLIV, 21. lud. VII, 4. 1 Sam.
nam inforiorcm ; sed Ind. I, g: pnslca ilcsccndcrunl jUii XXX, i5. Joel IV, 2, dcmisit (liinablassen) , nt in fune
Judac ad pugnandum cum Cananilis habilaulHms in mon- Jos. II, l5. 18. 1 Sam. XIX, 12, deorsum misii , nt in
lano cet. pcrtinct ad litt. y. /\ddiiiit auctore Abcn — orcuni 1 Sam. II, 6. Ez. XXVI, 20; et ubi violentiii»
Esra ct Clir. li. JMichacle 1. c. §. 10 i5 i) etiain eos, fit: dclrusil v. c. Deus populos Ps. LVI, 8, dclurbavit
qui regioncs aiistniles petaiit. Aben Esra ad Ex. [I, XXXI (reges de soliis) Jcs. X, l3 cf. Obad. 3. 4, subiecit
1 : qui vadil in sinislrum lalus s. boream , asccndit : iilco- 2 Sam. XXII, 48: T.nnn C-^a? Ti-ia- 2) nbi refer- —
ijuc conlra .Abramus in j4egypium vadens , quia auslralis tur ad res deorsum iulit , delulil ( biiiabbringen ) Gen.
:

rcgio esl , legilur dcsccndisse , ct ad Geii. XXXVIII, 1 : XXXVII , 25. XLIII , 11, dcmisit i. q. hcrunter neh-
qui a boreali mundi lalcre versus mcridicm vadit , dcsccn- nicn Gen. XXIV, i8. 4(i. Num. IV, 5. 2 Reg. XVI,
dcre dicilur: et phvsiccs pcrili norunl , rccle id ficri. 17) =
herunter sendcn v. c. pluviam Joel II, 23. Ez.
Observant eiiiiii septentrionales tcrrae regioncs siiperio-
, XXXIV, 2G , lucrimas Tlircii. II, 18, herabhiingcn =
rcs visas cssc (v. Viig. Crcorg. 1 ,
priscis boiniiiibus lasscn, ut caput Tlircii. II, 10; dc/lucre fccil Jes. LXIII,
24o — 243 ibiquc intpp. lustin. 2, 1, cf. ?' lirco l-Jnia 6. 1 Sain. XXI, i4; et ubi violentius fit dciccil ut : ,

de Asia boreali Ilerod. 1, gS, at fnurio /ojqui 1 Macc. nrbcm munitam Prov. XXI, 22 , auceps aves reti Hos.
III, 37 , 0( urio Tonoi aMacc. IX, 23 dc Syria boreali ) : VII, 12.
sed, licet illuiii Graecuni usuiu non negein, V.T. forinulae Hoph. Tili-; pass. Lipli. deduclus est Gen. XXXIX,
et exempla , quac cx hoc usn illiistrat Michaclis, etiain 1 ,
dcniissum (tentorium) Num. X, 17, deieclus , de-
cst
ab aliis caussis iisque certioribus, repeti possunt. Nam-
, trusus est Jes. XIV, l5. Ez. XXXI, 18. Zach. X, 11.
qne Nnni. XXXIV, 11. 12 pertinet ad litt. a (terminiis
in._ (dcscensus) n. pr. patriarchae antediluviani
descendit Jordanem versus) Gen. XXXVIII, 1 ad litt./i'.
:
1)

(Adullam eniui in regione cainpestri sita erat ) ad litt. d Gen. V, i5. Graece 'luQtd Luc. III, 07. 2) alius viri
,

1 Par. IV, 18.


reliqua omnia ut dcsccnderc in Acs^yplum ( AegA pti eiiim
,

humilior est quam Palaestiiiae ).


situs loiige 1 Sam. XXV, n.1- '
pi-actcr Ps. XLII, 7. lob. XL, 23 ( dc qui
I. XXVI, 2 nbi descenditur in desertum
;
) et XXX, i5 biis inlVa ) ubique ciiin art. J-Ts— , noii soluin in sermone
(Amalecitae eniin descrticolae erant). pcdestn (Gcii.Num. Deut. Jos. Itidd. Sam saejie ) sed ,

Saepe de Deo dicitur descendente de coelo Cen. XI, etiam apud poetas, ut Ps. CXIV^, 3. 5. Jes. VIII, 23. Jer.
5. XVIII, 21. Exod. III, 8. Jes. XXXI, 4. LXIV, 2. XII, 5. XLIX, 19. Ez. XLVII, 18. Zach. XI, 3, c. He
Mich. I, 3. Praeterea de rebus inanimatis , nt de fluvio locali n:f-)'n 2Reg. II, G. Nuin. XXXIV, 12. Iiid. VIII,
deorsum fluente Dent. IX, 21. Ez. XLVII, 8, de via et 4. Jnrdancs , Palacstinae fluvius nobilissimiis qui in Anti- :

de termiuis deorsuin tendentibus Num. XXXIV, 11. 12. libaiilradicibus ex coinpluribus torreiitibus rivisque (v.
Jos. X^'III, l3 sqq. , de vallibus sldentibus Ps. CIV, 8, ad Burckliardti itin. S\Tiae cd. no.str. I p. 4g5) cxortus
de pliivia, rorc igiie coelesti *de coelo dcsceiidentibns
,
per plures lacus (lacuin Samochoiiilin hebr. DT1"J "'ij et , ,

Num. XI, 9. Ps. LXXII, 6. CXXXIII, 3, de umbra lacuin Tiberiadis , ni:"~a'') in mare mortiuiin influit
in gnomonc descendente J«s. XXXV"III 8 de die , ,
atque in eo evanescit, licet probabile sit , antiquissimis
inclinante lud. XIX, 11, de verbis alte in pectus temporibus et ante maris mortui originem hunc fluvium per
bominis descendentibus Prov. XVIII 8. XXVI 22 , ,
alvcum liodleqiie conspicuum (^^'adiAraba in inaris Ery-
(Sallust. lug. 11 §. 7 quod verbiim in pectus lugurthae
:
tbraei siniim Aelauitcin scse exoiierasse (v. Burckhardtum
altius quaui quisqnam ratns est
,
descendit, cf. descen- ,
1.c.p. 731, adde DEi.ABoanE etLixAXT V^oyago de PAra-
dere in aiiiraum alic. Liv. 3, 62), de calamitate a Dco bie Pctree p. 3, sed coiitia Letroiiiio, Jouriial des Savans,
missa (deinissa de coelo) Mich. I, 12. Octob. 1825. Cam. Callier ibid. i836 Jan. Boedigcr
in Allg. L. Z. i836 Jul. 3oG sqq. Graece 7op-
2) deportalus , dcicclus , dctrusiis est ( cf. syr. AjaJ
liuvr^g , Int. Jordanes, rarius Jordanis (Plin. N. H. V,
descendit ,
pro delatus est Asseni. bibl. II, 49 B. III, i,
i5 s. i3), chald. kV:':'T', s}t. ^Jjii^.» et rr^V'^* arab.
532 A). 1 Sam. XXIII, 6: ITS '\~.^ TIES Ephod desccn- ,

dcrat in manu cius , is Epbodum secuin tulerat ; dciccla


.,0,"5i, pers. |».^.J', apud Edrisium etiam .\J>- i. c.
esl , de capitc Jer. XIII, 18; cecidil silva
decidit corona.
abundans, tumidus apud Abiilfedam (tab. Syriae p. 1^7)
caesa Jes. XXXII,
19. Zacli. XI , 2 murus deiectus ,
,

et liodie apud Arabes ;<jtj,-i,j| i. e. vadum sc. per quod


Deut. XXVIII, 02, urbs expngnata Deut. XX, 20, de
equis iii pugna caesis Hagg. II, 22 dclrusus esl in inai'e ;
Hebraei oliin in Palaestiiiam traiecerunt. )T1^"! *123 '/

Exod. XV, 5, in orcuin Jes. V, i4 dicitur etiam de ,


nipt'/jogoi TOv 'loQduruv est vallis per qiiam Jdrdanes de-
horainibus qui e statu felici et opulento ad miseriam detru- fliiit, qnae olim etiam vallem Sidilim complectcbatur ( v.
duntur Deut. XXVIII, 43. Jer. XLVIII, 18 (ni22u). -1:2), V>>: Ps- XLII, 7 (arab. ^.,0>^!odj);
poet. ni:
Thrcn. I, 9. ^Trn ]iNJ ripa Jordanis in hac valle (pag. 253 A ), 'igy
Hiph. n^^lin fecit ut aliquis (aliquid) descenderet, pS^n teria transjordancnsis ( v. "l2y). Semel po«;t. id-
quocnnque tandeiu modo id fieret Geu. XLII, 38. XLIV, que sine artic. pro quovis Jliivio rrtaiore ponitur lob. XL,
R. ^n\ mv.ni^ 626 'T-na — m^
23 ; irfS ty 'i~^^ n"'^'' ^3 na^'' scctinis esl, eliamsi Jorda- ex illa duorum librorum scrlptura apparet librarios ab ,

iies (fliiviiis erumpcrci usquc ad os


magiiiis instar Jordanis ) his formis etiam 2 ct i persona admittendis non abhor-
cius , iibi explodencli sunt , qui ]Tl^ de aliis omniljus v. c. ruisse. — Oniisso INIetheg 5^l"^n ducendum essct a rad.
de Eridano (Micii. suppl. ) iuterpretantur. De etynio — i^^n ,
quae practcr alia significat : qiiietum fuit mare,
nominis variae sunt sententiae. Pervulgata veterum opi- quod Hitzigius I. c. ad quietem refert ex pavore ortam
nio , Jordanis nomen compositum esse ex Jor (tN"') et coll. ariT ^P. timuit. Vereor ut recte : ti-inquillitatis
Daji p), quod circa urbem Dan ortuni capiat , aut
(
enim notio iii rad. L?. pendct ex commoditate ct lenitate,
quod duo fontes habeat , quomm altcr Jeor alter Dan
dictus sit , baud dubie ab bominibus cxcogitata est, cf. v\. commoda et tranquilla vita , LP. cominode et leni-
qui orthographiae llcbraeae (]~^'^) ignari ex sola graeca
forma iudicarcnt et plane abiicienda est. , Recentio- ter incessit, et contra de animo intrepido usurpatur in
rum contra plurimorum snffiagia tulit Relandi (Palaest. formula \^. u5iJo Jjtsl fac hoc tranquille , statum tuum
p. 271) sententia, qua •^l~\'^ Jluvium notet (aT|i descen- non mutans (v. Freytag II, 2o4).
dit, coll. l3i.j lacus , niare) et xar' f^o/JiV ad eum
(Invium qui solus in Palaestina hoc
translatum sit , I
1™!^ iwf- absol. rtT"', cstr. niT^ Ps. XI, 2 et Ni-i^
nomen mereatur ad -iN"; p. 558): cui qnidem hoc
( cf.
2 Par, XXVI, i5, fut. rri-'': (unde a';^: Num. XXI, 3o)
obstat quod syllaba formativa ]~~ in nullo alio nomine
,

repciitur, quum syllabae ,


"JT" creberrimae sint ('JT'1.1, 1~ 1) tcciV. (Ilanc primariam significationem ignorant
^Jir"!). Itaque liaud scio an redeundum sit ad ctymbn linguae cognatae ,
praeter aeth. (DiCCD I iecit, CD.^QX' I

Hillcri Onomast, pag. 1^4 ), cui 'JTi"' pro ']^~'y^ per


( iaculum doccndi vini
; de qiia iii Hipli. certe iu deri-, ,

Syriasmum sunt duo lacus (cf. ]\Tip i. q. HTi^lp ) ^'"^1° vatis habent Aramaei).
, Sq. acc. Ex. XV, 4 (currus in
77T~ inj fluvius duorum lacuum i. e. duos lacus per- mare), sortes Jos. XVIII, 6, praecipue sagittas , 1 Sam.
transiens, vel7o. Simonis [Onom. p. 3 8), qui ;'7'T' non refert 1 XX, 36. 37. Prov. XXVI, 18, inde absol. iaculatus est
ad rad. l'!^, sed ad ']1'-\ strepuit pr. de strepitii et crepitu 2 Reg. XIII, 17 , metaph. de insidiis Ps. XI, 2: niT'i'
armorum coucussurum nostr. rasscln, unde ]"'!'' (formae , ab 'i-4':b bEN iaa. LXIV, 5 addito z , teli 2 Par. XXVIJ
iap;;) fluvius */i-f^<7«s (cf. 'j:3'itj a" ]:-|). Huic sententiae l5. Sq. acc. pers. Num. XXI, 3o : a-|"':i ei iaculatt
sumus in cos. Part. pl. D'^-|i'' sagittarii 1 Par. X, 3.
favet arab. ^.i i pro ,.,0j, et licet radicis ^l"! alia vestigia 2 Par. XXXV, 23.
in Hebraismo non exstent, non desunt radd. ,
quae huic 2) Jundamcnia iecit i, e. posuit ( cf. gr. ^uXXta&cu
onomatopoetico affines esse videantur, cf. ipsum . .> ( uazv , xQrjnTda fiaXXta&ai Pind. , ]^i Pe. et Aph. iecit

qnod Lexica somnulcidiam reddunt, pr. ni fallor t6 sier- et fundavit Hebr. VI, 1, \L\±^il fundamcntuin Matth.
tere significat dTl dein QTl stcrtuit ( schnar-
;

XIII, 35. XXV, 34 al.). lob. XXXVIII, 6 : |5N :Tn; ^O


chcn), arab. mC>. de sonu arcus attracti (knarren), de Gen.
p;n:3 quis iccit collocavit lapidcrn angularcm eius ?
crepitu ventris; adde "[y^, d!Tn , Wl , ]:1. XXXI, 5l : '^n^'^; niaN fiasa.-I n:?l ecce cippum, qucm
posui.
T1l23 m. 1) regio dcclivis Jos. VH, 5. X, 1 1 . Jer.
3) sparsit conspersii inde rigavit pr. iecit dis-
XLVni, 5. Mich. I, 4. 2) 1 Reg. VII, 29 : Tiig rrjjra
, , (
,

iecit aquas, cf. p^iT et arab. ujLaj fcriit scopum sagitta,


opus pensilc.
et terram conspersit pluvia ). Sq. acc. Hos. VI, 3:
y-^X TX-\V \Z3ipb"3 sicui pliivia scroiina quae icrram rigai.
j . rad. una^ Xtyo^ivi] , vicina radd. 5T' et N^i^
Iiidc Part. ii^nv subst. pluvia prima s. autumnalis ifioj
[ I

pr. Iremuit , liinc ohslupcfactus est , ut arab. s.^. lude nQWi/.iog in Palacstina a medio Octobri ad mcdiiim Decem-
brem cadens , quae terram ad rccipiendum semen prae-
Jcs. XLIV, 8: i^Tin bN"! nncn ba (duo codd. Kennic. parat. Copulatur cum li;ipl573 pluvia serotina s. vei-nali
1!Tn^r ) ne paveatis neve stupcatis. Idem fere valere imn Deut. XI, i4. Jer. V, 24,' ubi in Chethibh est Dira :

qiiod alibi lN-in, "iNn^n (a N'n"i J et p.irallelismus docct tUipb^ai !Tli"'1 ) sed in Keri 'ai r;'^i"' DUJa. Quamcunque :

(cf. Ps. XXV'II, 1. Mith. Vli,'i7) et scrmo connexus, scripturam optas , iTni"' potest substantiviim esse.
agnoveruiUque omncs vctt. interprctes , qui intcrprctati Niph. pass. no. 1 sa^tiis iransjixus csi. Fut. n^-''"'
snnt quasi liabcretur "iNT^n bn, praetcr Alcxandrinum Exod. XIX, i3.
/(7; nXavua&t , qiiod nescio an ex alia scriptura ( fort. Hiph. n-iirt fut. iTni"', c. Xay conv. ii'T 2 Reg.
lynil , certe nknvuo) alibi respondet verbo ) fluxerit. Wn XIII, 17 et pl. niore Aramaeo ^N^ii'! 2 Sam. XI, 24,
Metlieg igitur apponendum videtur formae llTin neque , 1) i. q. Kal no. 1 iecii , coniccit v. c. in liituni lob.
magnopcrc obstat liuic explicationi, quod IJitzigius '
XXX, ig, spcc. sagittas , iaculatus est 1 Sam. XX,
(auctore Ewaldo in gramm. maj. p. i3l ) obscrvat 20. 3G. 2 Rcg. XIII, 17. XIX, 32. Is in quem
fnturiim vcrbonim noniiisi 3 pcrsona non sccunda '^ti , sagittas iaculantur,ponitiir praevio b 2 Piir. 23, XXXV,
ct prima defectivc scribi (-iTUi, ^iN-i"', non nx^nn): vel et in accus. Ps. LXIV, 5 : IN^n-"; N^b-)' ^JTni sagiltis pctunt
R. n-i^ 627 nni^ — rnin
cum sirie iimore. Comm. 8 (ubi Di?n3 yn ad scqiiontia generalius quod complectitnr duo specialia , cf. Jcr. V,
pcrtinot). Part. rt'^')'^ sagitlarius , v. inlVa. 24. —,

3) docens Jes. IX, l4. 2 Reg. -K.VU, 28, doctor


2) conspcrsit , rigavit i. q. Kal no. 2. Part. !T*i^ Prov. V, i3, de prophetis Jes. 20 (bis), rrii^ XXX,
V. infra. •^^•a doctor mendux llab. II, 18. lob. XXXVI, -Jj — :

ecce Deus esi magnus rohore suo ITiiy ^TiTl^D ""2 quis
3) maniim emisit (utl^ nVi' ) , inaxime ad monstran-
est sicut illc, docior? i. c ipse sapiens ct s'apientiam
(lum inde monsliavit , iinlicavil,
, Prov. VI, l3: Ti1':2 ,

Vni'Si:Na monstrans i. e. signa dans digitis-siiis. Sq. acc.


nobis largiens, cf. XXXV, 11 : f|i573;) y^-jj nia!i:)3 n:Eb?3
fl;5;Sn^ D^?;':;!'^. Ita Chald. quis sicut docet recta'?
purs.' ct ri.n Exod. XV, 25: ys nirr' nn"l'T el monstravit ille

ci Jova ligiium. Absol. incliravit quid faciendum sit,


Syr.' quis cum illo comparatur sapientia? Vulg. nullus ei
Tnanditta dedit. Gen.XLVI, 28 : ct misit Jiidam antc se ad
similis in legislatoribus. Sed LXX dvruarTjg, fortasse ex
Josephum !i:'d3 T^lcb rili~b ut hic mandata millcrci anie usu aramaei i^yz, U^ domiiius, quod qiiidem Lebraice
se in\Gosenilidcm Jacobum exci-
i. e. ibi praepararet ad a-i» scriberetur. Aliis n^iia h.
est i. q. ^Tiia Ps. 1.
piendum necessaria, Ouk. ydx: ''fiiyip ni*:Db. Cod.Sam. IX, 21 et «"liB timor, obiectum timoris et reverentiae.
legit niN-inb (non niNipb ut apud Rosenm. ). Vide — 4) n. pr. a) viri Cananitae (ut «17:73), unde ]ibN
etiam forniulam ?}*; 's ri-in et Jj^na 'd !ni!l uo. 4 litt. d. !Tnia Gen. XII, 6 et iT^ia ";ibN Heiit. "XI , 3o quer-
— A monstrando est cctum More haud procul a Sichem, a (pristino) possessore
4) docuit , instiiuii, nostr. anterwcisen (cf. sanscr. ita appellatiim. b) !Tniar^ nyaa collis doctoris , in valle
monstrare, docere, dicere, gr. Seixyvfii, iinde <Z/^itus,
f7ic Jesreel lud. \'II, 1

V. Pott. etjm. Forschungen I, 266. Editione prima Hoph. Huc pertinet N'li''(plures codd. !Tli'') irri-
monstrandi docendique signiflcatum aliunde petitum cen- gahitur Prov. XI, 25 pro conspergetur , ut yii!^ pro
!l"11i

sebam ut rt^irr ductum esset a nN^M


, quae sentcntia ,
ymn. Non bene aliis N^iii est Hoph. verbi n*-! pro
commendari possit verbis Gen. XLVl, 28 mTii^b Sam.

m.V-inb, usu Arabum qui lingiia vulgari n"li^ pluviaprima, v. rad. no. 3.
et , ^.^ et \.^\

rriT^ (i. q. n^ni") n. pr. viri Esr. II, 18 ,,sic


dicunt pro^^cl.i ostendit 2 Reg. VI, 6. Saad. Jes. XXXIX,
vocati ,
qiiod tempore pluviae illius iiatus esset, qui
2. de Sacj' chresf. III, SGg uot. ed. 2 cf. melit. ryrac
etiam nomine aequipollente P)""!!^ [q. v. ]." Simonis.
ostendere vyri ^^*, ostensio
, neque hodie id displicet, :

''^*' (pro qucm doceat Jova)


licet similia exempla in promtu non sint. Quod supra et n''"ii" , n. pr. viri

iam prius in Lex. min. pfoposui ^^'iueri alionimque ,


1 Par. V, i3.
suffragia tulit. Sam. ^Ti!^ docuit). Ponitur a) absol. Ex. nnin f. 1) instiiulio , doctrina , a) humana , velut
XXX^% 34. Mich. III, 11 ^nv -i"'rtta ^^vnp. Hab. II, :
parentum Prov. I, 8. III, 1. IV, 2. VII, 2. XXVIII,
19. —
b) sq. accns. pers. lob. VI,~24: 'i^^jT '';n'l!i.
7.9. XXIX, 18. 15!-! niin institutio benevola (matris)
•C-^-iliN VIII, 10. XII, 7. 8. XXXIV, 32. P's.' CXIX, XXXI, 26, poetae 'lob.'XXII, 22. Ps. LXX\aiI, 1,
102.' —
c) sq. acc. rei Jes. IX, l4: -ip'i) iTii!;. Hab. b) divina per prophetas Jes. I, 10. XLII, 4. 21
11, 18. — d) sq. dupl. acc. pers. et rei. Ps. XX"\~1I, oraculum Vlll, 16.
, iiide

1 1 : ^""^^^ lliiT' ';'ti!^ ubi prima significatio viara mon- (Retinuerunt vocem Ilebraeam Arabes de
2) lcjc.
s?;aA!rfi Vervata estLXXXVI, 11. CXLX, 33. Ex. IV,
12. i5. Lev. X, 11. Rcg. VIII, 36.
1 Etiam sq. s rei, lege Mosaica »!,_^j Cor. 5, 4^. 7, 157. 48, 29. 62, 5.
ut M^lr !Tli!^ pr. auf den ^A eg hinweisen 1 Sam. XII, Chaldaei et Syri habcnt Nn';"'!^ 1Aj5o( lex quae forma
23. Ps. XXV, 8. 12. XXXII, 8. Prov. IV, 11, simi-
, ,

liter lob. XXVIl, 1 1 : bx •\m E^nN ITni^f nostr. ich will


transiit ad Aetliiopes in Jt^^^', Lud. p. 3 12. Apud
euch hinweisen auf Gottes HandlungsTieise (bx T' h. 1. Nasoraeos est I^O}j| doctrina, lex). Dicitur a) de singulis
i. q. bN '7'^'/. V. pag. 566 B): semel sq. bN 2 Par. VI, legibus etpraeccptis Ex. XII, 49. Lev.VII, 7.37. XIV,
27 ^iaicn rj^Trn bx D-iin '2 wenn du sie gewiesen auf
:
54. Num. V, XV,
16. 29. XIX, i4, addito genit.
3o.
den guten Weg ( in loco parallelo 1 Reg. VIIT, 36 est obiecti, ut nbiy- n^^in lex holocausti Lev. VI, 2, niin
.TiiEl^ rj-i^^in - ns ) sq. '12 Jes. II, 3: i^i"^"': n3'ii"'
y-iijTsn min lex leprosi

;
n^ib'?! lex puerperae XII, 7 ,
insiituit nos dc viis suis. Mich. IV. 2. e) sq. accus.
XIV, 2 , et ita lcjc domus i. e. descriptio aedificii , quain
rei et dat. pers. Ueut. XXXIII, 10 ap?]'? '!)''^2U;-J mi"' :
sequi debcnt architecti. Ez. XLIII, 11. 12 Plur. ni-lln
docent Jacobum leges iuas. Hos. X, 12. leges Ex. XVIII, 20. Lev. XXVI, 46. b) de universa lege
Parl. !T-:i!3 l) iaculaior , sagiltarius. Plur. ^'''lia Mosaica, j)Iene nuia 1 Reg. II. 3. min
2 Reg. XXIII,
1 Sam. XXXI, 3. n'^;::: fi'»'--;!! 1 Paralip. X, 3, 25. Esr. III, 2,. et Ti-rr n-iin Ps. XIX, 8. XXXVII,
more Aramaeo D-iN-iija^n XI, 24, cf. 8ti-|''r
'

2 Sam. 3i. Jes. V, 24. XXX, 9 ,' inde cum sufF. ad Deum relato
2 Par. XXVI, l3. — prima i. q. ^T-i". Ps.
2) pliivia ".-lin Jes. LI, 7. Jer. IX, 12, ':jrnin Ps. XL, 9,
LXXXIV, 7. Joel II, 23: "'iirb ^fiiJrn-nN Drb ^r: "S in-^in Ps. I, 2. LXXVIH, 10, etiam x«r' f'io/J^r nn^nn
u;ipb);i !TiiJ3 C'i'a Sab •\''^A, 'ubiD-ira cst vocabulum Del.t. 1, 5. IV, 8. 44. XVII, 18. ig. XXVII, 3". 8l
R. ni^ 628 ba^is a^ffiii^

Jos. I, 7. X, 35 et poet. sine art. Deut.


Ndi. VIII, i4. (v. DlS^ p. 189 B), scnsim a Judaeis et Beiijaminitis
XXXIII, VIII, 20. Jer. XVIII, 18, Zeph.
4. Jes. 11,3. occupala(Jos. XV, 63. lud. 1, 8. Jos. XV, 8. XVIII, —
III 4. Ha"g. 11, 11. Liber legis Mosaicae appellatnr: 28. lud. 1, 21. Jer. VI, 1} excepta arce qua expiiguata , ,

!Ti!a n-inn n=0 2 Reg. XIV, G. Jos. VIII, 3i. XXIII, Davides eam regni Israelitici sedem fecit et tentoriiioi
6,' D^n^rN nnin iso Jos. XXIV, 2G, TArf^ 'n '0 2 Par. sacrum in eam transtulit (2 Sam. V. VI). Postea a Salo-
X\ai,'9."''XXXIV,'i4, etnmnn -lEO Deuti XXVIII, 6 1. nione templo palatio regio aliisque aedificiis ornata atque
,

XXIX, 21. XXX, 10. Jos. Vlli, 34. 2 Reg. XXII,


I^ 8." nuinita ( 1 lleg. VI. VII) ab Usia eiusque sncccssoribus ,

8. 11. Neh. VIII, 3. — Indo ctiam novis mnnimentis aucta ( 2 Par. XXVI, 9. XXVII, 3.
3) mos consuejuilo ( cf. UsiB7^ jio. 2, 0*) 2 Sani.
,
XXXII, 5. XXXIII, l4), dein a Chaldacis duce Nebu-
VII, ig QlSn min nST haec est consueludo hominis
:
cadnczare expugnata diriita et igue deleta est (2 Reg.
,

(uonDei) li. o. ita lainiliariter uiccuin agis ut homines , XXIV. XXV) post exilium quidem Serubabelis Esrae
; ,

cum hominibiis soleut. Ita Grotius et recte quidem cf. , et Nehemiac studio restituta sed tenuius tamcn ct ita ut ,

Comm. i4. Alii ut Schnurrerus Dathius et haec


, , : a vetere splendore multum abcsset. Vetus nomen ad
erit lex hominum i. e. hominibiis observauda promissio ,
nostra usqiie tempora servatum est, quanqiiam a Romanls
liaec tua vim iegis habebit apiid homines quain a te ,
inaxiine gcntilibus inde ab lladrlano y^elia Cnpiiolina (arab,
latam nemo mortalium poterit irrltam reddere qnod si ;
LL.n appcllata est , et ab Arabibus vulgo (j«uN.iii! et c>.aj
dicere vohiissot scriptor, uescio an scripsisset ^l\-;n nNT
DnN^T minb. L,v~jv.a*j| nuucupatur. De historia et topographia urbis
PXIT^ (a Deo fniidatiim) n. pr. (oppidi et ) de-
vid. Rclandi Palacst. p. 832 sqq. Bellermann Ilandb. dcr
scrti ei viciiii 2 Par. XX, iG.
Rosenmiillcr bibl. Alter-
bibl. l,itt. 98 sqq.III, p.
fi?im~l|' sed secundum Masoram ad Jer. XX^-^I,
, , thumskimde II, 2 p. 202 sqq. V^ineri Lex. bibl. p. 64a
18 ,. quinqiie' locis plene Qy;',:;i-|'i Jer. l.c. Esth. II, 6, sqq. lust. Olshaiisen zur Topographie des alten Jeris-
1 Par. 111, 5. 2 Par. XXV, 1 (iii loco parallelo 2 Reg. salcm Hainb. i833. De portis eorumqiie noininibus v.

,

XIV, 2 dLfective), cum He locali rT"2bu;iT< 1 Reg. X, infra s, v. -i;"a3. Pulchritudo eiiis iii proverbium abiissu
2. Jes. XXXVI, 2, plene nw-^Vimi "2 Par. XXXIl, 9 vidctur, uiide Cant. VI, 4 .piiella appellatur: ms:
(uhi in loco parallelo 2 Reg. XV'III, 17 Dbuin'^ ) , cum dr^c^lT^S vennsla inslar Hierosolymorum. Cives urbis
Praef. QbllilT^a db'.^n"'b dVT23lT''0 videnot. ^jfem. (Jes.
, , apyellantur db':;iT: "'a'::"' Jer. IV, 4. VIII, 1. XI, la,
:

III, 8. X.'ii. XXXVII, lo.XL, 2. 9. XLIV, 28. LII, poet. 'n^ 3dv collect. Jes. V, 3. VIII, l4. XXII, 21.
2 al.) Hierosolyma ^hQOvnii.Xt]f.i ,, LXX
graece vulgo '-!"'
n= Jes. XXXVII, 22, et Dr.anT' ib. IV, 4, atque
^hQOaoT^Vfia, lat. Hierosolyma (geiiit. onim ct ac) ,
chald, hoc etiam de civibus eius in exilio versantibus Jes. XL,
ubuilT' et Bb\3n7 V. iufra), sjt. )<l-ii*iO( , iiasor.
2. 9. XU, 27 (cf. Zach. II, 7. 10). Dc formiila —
(
Jinhi cl Jcrusalem etJcrusalem et Jucla vide adVav copiilat.

tJNVli^.^Tll" , arab. in Rllilioruiu Versionibus ^^l.w,.j, p. 39 i A.


De origine noiuinis variae sunt cruditorum sentcutiae.
^^j, f^A-i.^^^, (».J.w,5l, haec quidem poslrenia forma ad
Ac primain quidem compositi partem nTi iioiinulli quod ,

imitatioiiem Syriasini (v. Roediger de interpr. arabica libr. memorat Relaiidus I. c. contractain ceiisebant ex IN"'' ,

hist. V. T. p. 5G ) ,
passim etiani etymo expresso .(^ ( conferri possit n. pr. ?T»t; pro .-i-N-i^ timens JovamJ;
i.^Aw.Jl domiis papis Saad. Jes. XLIV, 28. LI, 17. LX, i. sed neque iimens pacem (a NTi et compagiiiis) neque :i ,

LXII, 1. 6, |.X*kJ! 2, et JCijvA^ urbs .pacis id. XL, viilebunt paccm aptiiin urbis nomen efficit. Ipse Relaiidus,
quem secuti sunt Simonis in Onomast. , E-\vald. graium.
Arabs Polygl'. Jo.s. X, 5 ^UJ! ,b Arabs Polygl. 1 Reg. ,
hebr. p. 332 al. , Dr">!iTT' dictum ceiiset pro a'?-i; •^:]')^
XII, 18. 21. 27. XIV, 21.20. XV, 4. 10. 2Reg. VIII, 17 pussessio pncis , prinio d cxtruso non salis apte ad ana- ;

al. ct omissa priore parte uoininis ( ut !Ti?35 n^a et m733,


logiam. Litterarum eniin gemlnarum priorcm in similibus
adeoque >r/;'; pro <;i53^-'i3) Dbui Gen. XIV, 18. Ps. formis pust vocalcm cxtrudcre non solent Ileliraei (ut
LXXVI,3, gr. ^6).v/iu']os'. Antiqn. 1, 10 §. 12 (^'oAr.da praevia littera consona fit in phoen. nip":'2 pro rjra, mp
autem Stephani Byzantini non sunt '/fpofjoXjyia iit male ,
ut in •d"7:S-i3 pro UJi)33 '7-1? arxCainosijj-^^ir^ pi-o j-ti -i2s:),
nuperCrusius in Lex. geogr.), lat, SolymaMart. 10, 65, 5,
sed Dagesch forti compensare, utin;;'ZT', nrZT' proa"ii
arab. *.Li., jLii . Erat ea in media ferc terra sancta (tcste t;'3, nits 2-\^ cf. etiam bSSIT. Quas qiiidcm dilTicuItates
,

vitatiirns liaiid scio an in alias graviores ineurrcritllitzigius


Abulfeda long. lat. 3l°, 5o', teste Seetzenio long. 32«",
(ad Jes. p. 2 qiii -bi:;iTi ortum censct cx ciia tTXTT'
53' Par. , lat. 3i", 47', scc. Niebuhrium lat. 31», 46', ) ,

34") in valle ( Jes. XXII, 1 ) ab oricute et austro maiori- i. c. posscssio Snlcm (per appositioncin ) iutegra syllaba ,

bus montibus cincta duobus tribusve collibiis (Zioiii, lT:i scAa extrpsa, ut iii cLli~.l pro c.li;:*vi et gall. it/o/ii/i-ic

Moriae Acrae) inacdiricata, iain antiquissimis teniporibus


, ex idololalria. Nanique nomiiia ita ])er appositioncin eom-
urbs Cananaeonim regia , prius abuJ appcUata ( Gen. posita , quod sciam ab Hcbraisini analogia prorsiis aliena
,

XIV, 18), Josuae et Judicum tenipore a Jeijusitis habitata sunt ; iiequedup nomina per appositionem ( non statum
R. n-T' 629 c^ffli-i^ — nn-»

construcfiim ) coniuiicfa ita in iinum coaluissc consciuli N"'M lcgcndum c^se iusserunt. Soiitos esse rcccntiore»
suiit ut intoj^ra syllaba (luasi ex medio vocabiilo extiudi
, Jlobraoos fcrminationes D~
^-7- rccte gccusve pro duali ,

potuciit. (^uid vcltrcs intcrjiiotos Judaoi do si^nificatu habitas ita diducore


, iit Icgitinia diialis forina prodirct,
,

syllubao n'' statuoriiit, ox Saadia ot Josuao iiitrrproto Ara- non paiica ostondunf exompla Cn2"T' Ezecli. XLVI, ig :

bico iiitoliigitur ,
qui |.^L««j| ,lj> domum pacis ct K^jJ^/j Chothibh, pro quo Keri D"'.nr"'"'; non^-ip Ez. XXV, 3
(.^LvJ! urhem pacis rcddidorunt (cf. Abulphar. bist. dynast. Chethibh , pro qiio Kori r!?;''^"*"!^ n. pr. ]n-ip ( duae ;

^t Quod ut illustraroin ct urbos), pro qiio D";:]"'"!^ 1 l'ar. VI, 61: quibus annu-
p. 10 : j.bLJt JCjJi ^,AX:,^^\).
iiiorandum otiam 'jii73U3 chald. ^-ilTl-a diductum ex ]-i72\li.
vindicarem, in prioribus Lexici editt. ad ^l^ contuli arab.
Duahs aiifem voforis' in D""— et 077 quoque 'eisunfis
^s,», homincs ( Har. IV
Ibn Dorcid. g/.
p. 38 Scliult. cxompla sunt DT.^ , D'n'i! d:;', D:iu;, fortasse ll"!^, ,

Abulf. Ann. II, 6io. IV, 178. 268. 3 10) et Di-aTT^ Not. *'\ Qiiiim Lexicographi et Critici de orthogra-
homines vcl populum pacis significare suspicatus sum , for- phia huius nominis negiigentius egcrinf (v. Eichhorn
Eiiiloit. in das A. T. IH §. 4gi. 4g3. Simonis ed. ^Viner.
tasse otiam tlomum pacis ,
quemadmodum contra ^S ,,D^^'i;iT' ufi Jcr. XXVHI, 18 [imo XXVI, 18] et in
{b^r/a) et 0«^ a domo ad inculas transfertur , in quam Chvonicis [neinpe ex ccntum ct viginti exomplis ier^
scnteutiam praeter n. pr. SMT^ laudari poterant ^N"'^'' et scripfum est secundum orfhogi-aphiam sequiorcm " ) ,

t^'-;"' (forf. populus Dei, Jovae). Sod lioc tamen obstat, ipsique Bibliorum editorcs tiim infer so tuni cum Masora
quod arab. ^_a , in iingiia Hebraea nec radicem Labet nec 11'jii convonianf, siipra dicta pauUo acturatiiis poisequi
formas cognafas et simplicius cerfiusque videfur
: ^il^ ,
placet. Uf a libris inipressis ordiamur in quinqiie locis ,

a Masora laiidatis unus esf ( 1 Par. III, 5) in quo plures


ducere a rad. I-;"^^ no. 2 ut sit fundaium fundatio; ita-
, ,
,

que ^'y^^'^'^ fundalio pacis s. salufis ei incolurnifalis , q. d. edifiones bonae nofae uf Hooghtiana defccfive scribant,
, ,

Friedensgrund quod Arabes paullo liberius illo , quo sed pleno J. H. Mich. , Minchat Schaj Simonis al. cum ,
,

fecerunt modo exprimoro poteranf.


, Ncquo ineptum hoc 16 codd. Kennicotfi. Confra praefer lllos locos scripfio
plena habefur etiam Dan. I, 1 in edit. Hooghtii (ubi plu-
ctytnon ad rNlT^ bN'''T^ fundatus (m) a Deo ,
, et TiZl']
fundatus a Jova. rimi codd. defective scribunt ) 1 Reg. X, 2 in bibl. ,

Brix. Soncin. al. cum 23 codd. sed non 2 Par. XXXVI, :

In altera compositi parfe hoc cerlura et explorafum


5 quem locum laudat Eichhornius 1. c. , ubi ne unus
est , vocalium aucforos , qui defecfivam scripturaui u"-\13 ,

scribebant Di\a , pleiiiorem foriiiam C^r',:; uiiicc veram


quidem liber qui plene scribat ,
annotafiir. , E scripfis
quidem codicibus pcrmulti efiam quinque illis locis de-
habuisse , atque iccirco vocalos eius more Keiijan perpe-
fecfive scribunf (contra Masorani), velut Jer. 1. c. 109
tuorum (nV;-, "i*w\a^ ) illi qiioque scripfurao obfrudisse,
codd. Esth. I. c. 32 codd.
, 2 Par. XXV, 1 codd. 3o, ,
quae salvis linguae lcgibns schalajim pronunciari non
2 Par. XXXII, 9 codd. 7: coiifra nonnulli codiccs (licet
poferat. Atque hanc quidem formam vel pluralom nunie-
pauci) efiam alibi haud raro plone scribunf ut codd. ,
rum esse censebant a nir'i", '''''^ quietum , ijuies, uf D^"i"iU
Kennicottiani no. 70. g3. 107. log. 1 15 maxime cod. g6
a "'?j\i! T'i'^ et D"'/^ a 'a , vol dualem (niniirum ,,dupli-
,
prophetas priores et posferiores complecfens, qui in
cem guietem" ad duas urbis parfes , superiorom et iiife-
scripfura plona tuenda sibi constare videfiir. Praeter
riorein , relerenfes) brevioremque formam cVu; ex D^^Vffi ,
V. T. Hierosolymorum nomen efiam in nuniis Simeonis
C"bw' contractam existiniabanf quaan eorum senteiifiam ,
Maccabaoi lifferis Hebraeis iisque tameu antiquioribus, ,
efiam receiitiores nonnulli probaverunt , ut Maiirerus ad
scripfum reperifur et duplici quidcni modo
,
tum defo- :

Jos, X,
Sed vereor ut recte. Quodsi enim forma
1.
cfivo iii opigraphe nuiiiorum minoris moduli Dblljn^ :

producta C^bd antiquior essef quara correpfa Df^: non


rtUJlp, tum plene in epigraphe numorum paullo maiorum:
,

posset non ea ipsa in antiquioribus libris dcpreheiidi.


n^Dllpn cbUJTl"', ex quo apparet duo illa scribendi ,

Atqui contra forma producfior in solis recenfioribus libris


gencra codem fcmpore usitata fuisse et, utrum opfatum
aliquofies et nonnisi in aliqua librorum nianu scripfo-
sit illis cerfe femporibus ex arbifrio
, fcre pepcndisse.
rum parte reperifiir: iii monumenfis vero anfiquioribus
V. F. P.Batekum de numisHobraeo-Samar. fab. 1 no. l.
ca roperitur et scripfura et pronunciafio , qiiae sola
2. fab. 2 no. 1 — 4. tab. 6 no. 1 — 5. pag. 29. 171.
consonis Ci'iI3 accomniodata est dVid Gen. XIV, 18. ,
MiosxET description dcs medaillcs T. V. p. 555 sqq.
Ps. LXXVI, 3, quam firmat ctiam chald. Cbirn-li- Ita-
Recueil dos planches tab. 27. 28. Eckhel doctr. numm.
que sic pofius sfatuendum videtur , aiifiqnifus prohnncia-
III, p. 4G6 sqq.
tum esse Dr\L" pajr, incolumiias ( ut Judaei Arabes reddunt
(.^Lw
) j
extrema aufem aefate argontea coepissc multos D^J.dTT: Esr. V, i4. VI, 9 ct t:^ffl'l-i;i Esr. IV,
D'5'0 idque nomen plurale (duale?) hahere
scribere 20. 24'. 'V, 1 chald. id. ,
prius etiam in Pausa Esr. IV,
proprie C^bw" elFerendum camque sonfcntiam seciilo ,
12. \, 2. 10. Dan. V, 2. 3.

sepfimo vel octavo quo pnncta apposifa sunf


,
ita inva- ,
^^"'"I^ (i. q. bN:i"T; fundafus i. e. constitufus a Deo)
luissc , nt Graminatici pronvinciafioneni schalajim ubiquo
n. pr. viri 1 Par. VII, 2.
resfifuoiidam exisf iinarent quod quidem iudicium eoriim;

non maioris est faciendum quam illud quo pro Nin fem. ri'"!'' ct 'in"")'' [\c\ a Jovafundatus i. e. constitu-
,
" '1.111 '"
R. nr, t2T 630 nn^ — uJi^

tus,' vel i. q. ^"'N'^'» quem Jova xespicit) n. pr. viri rrn^ chald. mensis (non luna , ut in Lex. man. per
Levitae i Par. XXllI,' 19. XXIV, 23. XXVI, 3i. errorem legitur). Esr. VI, l5. Dan. IV, 26. In Targg.
Nn-)^ id.

|^'*|'^ probabiliter (observante Man-


nn^ (i. q. ni'' luna , cf. nonnn. propria arab.
rad. inusit. ,
,Aj et yii\ n. pr. viri 1 Par. V, i4.
rero) i. q. p-y Jlavus fint , H et p permutatis cf. p. 43G.
lude'
'in'1'] et ln'''1|' Jcricko , V. sub rad. mi.
nn'' m, lur.a , a Jlavo colore dicta nt !^:ab ab albo ,

colore. In pedestrr oratione ubiqnc ponitur ciim artic.


Gen. XXXVII,
9. Duut. IV, 19. XVII, 3. 2 Reg. XXIII, yrri^ n. pr. servi Aegyptii i Par. II, 34. 35. Dq
5. Jcr. VIII, 2. Eccl.XII, 2, poet. raro Ps. CXXXVI, 9, etymo nil definio.
contra pleriunque eo omisso (ut il-jjs^t et ffi"^\c) Ps. VIII,
4. CIV, 19. CXXI,6. CXLVIII, 3'. iob. XXV, 5. XXXI,
26 (quo pertiuet etiam Jos. X, 12, l3). ni^J ^23? in T^'*|'^ rad. d}g Xiyofurt] , arab. J?.^ Conj. II. prae-
conspectu lunae i. e. quauidiu luna lucebit Ps. LXXII, 5
cipitem dedit aliquem , ut in puteum in exitium , vit.
Comm.

,
cf. 7.
Tlm. I p. 6 g. Schult. imp. Joctan. p. i3o. l32.
n'^.'', pl. Cn"!''. cstr. T!"!'' m. 1) mcnsis isque apud
Hebraeoa Juuaris a m*' cf. riostr. Hlond et Monai gr.
Conj. V. in cxilium lapsus est, vit. Tim. II, 25o , Kb.^
, ,

f4.fjvr] et firjV. (Syr. l*»*-» mensis , neque veroluna, ut praecipitium , interitus, Xjv« praecipitium. In Kal

apud Castellum est ,


quao (5cna3 appellatur. Zab. ti-ansp. igitur significabat praeccps fuii (fortasse vic. radici Tl^,
N-in''. Apud Arabes inde derivatum est ^.^ II. diem sed foitius) , atque ita haud dubie Nuni. XXII, Sa : ccce
' '^ egrcssus sum ad adiersandum tibi, "'Taib 7;-i~n t3T^ "'3 nam
mensis adscripsit epistolae , et cogn. ^A I. II. IV. id., praeceps esi via tua contra me i. e. nam praecipiti cursu
o *' . . contra me ruis. Saad. ipsam hanc radicem retinet vertens
^jLj' diei adscriptio, chronicon , cui dies adscripti sunt).
(^jlkXs- i_Jij_Lijt o^j, «j quod non est : occlusa est via
Idem valet quod
sed rarius est et antiquioribus
ia-i'n ,
,
conlra meut in Polyglottis redditur), sed pracccps cst
( :

fere scriptoribus (Exod. II, 2) pootisqne frequeutatum


via adversus mc. Reliqui e confextu fere coniecturam
Deut. XXXIII, i4> lob. III, 6, VII, 3. XXIX, 2.
faciunt. LXX. ovx uaTtlu 7' odog aov tvuviiov fiov ,
XXXIX, 2. Zach. XI, 8, v. tameri 1 Reg. VI, 3/. 38. sirailiter cod. Sani. , in quo habetur iiyib "^"^1^ ^ITt
VIII, 2. Ad L1V2'' m*' vide supra p. 585 B.
mala est via coram me i. e. displicet mihi via (vide Com-
2) populus et regio Arabiae ex gente loctanidarum ,
ment. nostr. de Pent. Sam. p. 35). Kimchi : dcclinat
Gen. X, 26. 1 Par. I, 20. Non male Bochartus (Phaleg
(r!L3\s) via coram me i. e. non recta est via coram me.
II, 19) hoc nomen hebraeum esse animadvertit idque ,

tamen ex eiusdem signlficationis noniine arabico transver- Melius S^T. « iN aDa^ iMiO) 2.5Zj U^ quia dircxisti
sum. Alilacos enim intelligit, ad mare rubrum in regione viam contra me. Vulg. quia pcrversa est via tua ( cf.
aurifera habitantes (Agatbarch. cap. 49, Strabon. XVI. Kimchi ) mihique contraria.
p. 277) eorumqne verum noraon J^LP ^j filiorum lunae Fi. t3T^ (ad Chirek ante 1 dagessandum cf. C]'T;a
cultnm hinae s. Aiilnt (Herod. III,
fuisse coniicit propter 2 Sam. XVIII, 16) praecipitem dcdit , coniecii i. q. arab.
8) itadictorum. Idem observat geographum Nubiensem ab
oriente Meccae habere trlbuni J^L? ^c^i Jiliorum lunae de , _L;!jj . lob. XVI, 11: 'mT' ^'ydT 'T; bj' in 7>mnus im-
qua videndus etiam Niebuhrius , dcscr. Arabiae p. 270, proborum coniccii me. LXX. i'^Qtxpt fit. Symm. ivtjiull ftt.

Sed cura DT' in loco Geneseos iungatur terrae Hadraniaut, Vulg. tradidit quos in Lox. min. secutus
me. Aliis ,

probabihorem fere sententiam dixit J. D. !Michaclis ( Spi- eram, ''^aT' est fut. Kal pro i;u-)ii, "'la'^''. sed huic ,

sententiae obstat et significatio coniugatiouis Kal ot codd.


cil. II, 60), litus '-r^) lunae (j*Ai\ ^^^"acque montem editionumque scriptura siue Metheg. Jarchi Levi ben ,

( _*iil! Jwk=-) in vicinia regionis Hadrauiaut , haud procul Gersou e recentioribus J. D. MichaeQis
, Eichhornius ,

a Schorma, inte]ligens ( Geogr. Nubiensis p. 26. 27 vers. "la-ii referunt ad rad. fitS"!, cui proiicieudi vim tribuunt,
lat. ). t^uerunt qui talem norainis arabici in hnguam
,
coll. Lu. coivit cum muliere et cogn. LJ. coivit; eiccit
hebracam translationem aibitrarie sumi censereut : sed
analogia sua non caret ista ratio eiusquc ^a lunae mon- nicrdam et proiecit missile (Kam. p- 19 ^^^, «.<vL»»j Li^.j
,
:

tibus trans Ilabessiniam, qui Arablbus _«JiJI ij^^i Graecis

ciXfivrji oQTj vocantur, luculetitum liabemus exemplum. qnod omisitFreytagins). Sed profecto non est quod a certo
Cf. sub ]1N, ]iaN , ntpT , N-in, -itc. linguac Hebraeae usu rcccdcntes ad haec devia confugia-
R. Di\
- » '
'n-i\
-^/ '
C"i\
-T
?T
-T
631 D-na — n^
mns , miiltoqucetiani niimis hiic pertintiit ratl, j. et Ij' XIV, i5. Ez. XXXII, 23. Ilinc ^irnb "TS"]^ recessns
constrinxit. Libanl i. e. exlremae ct inaccessae luiius silvae partes Jes.
XXXVII, 24, et lud. XIX, 1. 18 : ,
D-j-iEJj- nrt -ns-):
Dl^ia Jes. XVIII, 2 V. 0-V2. inieriores rccessus Inde 3) re- montanorum Ephraim.
giones remolissimae. 'n"T' cxtremac regiones septen- ]iD:i
tilonis. Jes. XIV, i3. Ez, XXXVIII, 6. i5. XXXIX, 2.
;j"| rad. iiiusit. , eiusdem vel similis potcstatls
Ps. XLVIII, 3, ubi (cum de Wettio ed. 4) ita exph-
atque cognatum Tjan mollis Jiiit. Inde candum censeo pulcher elalione , gaudium tolius ierrae
:

cst mons Zion: gaudium extremorum septenlrionum (i. C.


^1^^ cstr. Gen.XXIV, 9. Ex. I, 5. Lev. I, 1 1 al.
n-^';
rcmotisslmarum gentlum ) cst ur/is regis magni. Ex prlore
c. suff. ip-l^ f. (Num. V, 21) dual. S"'31'' i)femur, a mol-
henilstichio in altero repetendum est "ijTiJ";. Vulgaris
litie dictum, gr. /.iTjQog. ( Aral). eS.^ el «i.^ femur, cluiies, interpretatlo : a latere horeali (Zionis) est urhs regis
magni cum alias ob caussas (nil enim frlgidius essepotest
nates). Quomodo differat a ClnTi lumht, og(fvg, cum quam hulusmodi geographlca descrlptlo ) tum iccirco
ex reliquo vocabuli usu intelligitur tum maxime ex verbis ferri nequit quod Jis^ ^ns-;'' non latus boreale allc. rei,
,

Ex. XXVIII, 42 fac illis jemiiialia lin/ca pudcnclis lcgcn-


:
sed extremum boreaui signlficat. De alioriun expllcalio-
dis £"2T^ T?1 C"):n""3 a /iimhis ad femora (nales). Etenim nlbus non magis aptls retullt de Wettlus 1. c. y-^N ''lp.3"'2
D-rri"; inferiorem dorsi parteni significat, rj~i^ dual. a-ST' ge- extremae tenae regiones. Jer. VI, 22. XXV, 32. XXXI,
minum membrum crassum et carnosum ab ima spina 8. L, 4i (cf. y-iN^j niE;3).
dorsi ad crura (Cpiu;) pertinens, duo Jcmina cum natibus.
acetabulum femoris quo femur cohaeret cum 'y^yyi f. chald. femur, clunei Dan. II, 32. In
•J"^»?! 5)2 ,

pehr Gen. XXXII, 26. 33. Adfcmur (?)^;>5 ) gladium Targg. saepe et ilsdem fere locis, ubl in Hebraeo est T]?.^-

geslabant milites Ex. XXXII, 27. lud. IlK 16. 21. Ps. Rabbini et Talmudici in pl. dicunt niO'!';.
XLV 4 , fcmur feriebant lugentes et indignantes Jer.
,
nS^n ( pro l-!3'T' ) n, pr. locl allunde ignoti 1 Par.
XXXI, ig. Ez. XXI, 17 (cf. II. 12, 1G2. i5, 397. Od. IV, 12."
i3, 198 Cic. cl. orat. 80. Quintil. XI, 3), fcmori
manum supponebant iurantes ( quod ad sanctitatejn vcren- j^^"" rad. iiiuslt. prob. i. q. ^,,, Dn et fiN altus,
dorum et circumcisionis pertinere videtur) Gen. XXIV,
2. g. XL^^^II, 2g eoc fcmorc alicuius prodiisse dicuntur,
,
excchus fuit. Inde
qui ex eo progeniti sunt Gen. XLVI, 26. Exod. I, 5.
nl^D"!^ (excelsum) n. pr. 1) oppldl in planitie tri-
lud. VIII, 3o ( cf. Cor. Sur. 4, 27. 6, 98), ubi Simonis
bus Judae ollm urbis regiae Cananaeorum Jos. X, 3.
,

eiusque editores TJT' male genilalia explicant. De for- XII, 11. XV, 35. Neh. XI, 2g. Vulg. Jerimoth, Jcri-
mula rjl"' br prd iud. XV, 8 vide ~,'y5. Nates intelli-
muth, cf. Hleron. v. Jarlmuth clvltas quam subvertit :

giuitur ISimi. V^, 21. 27, in bestiis cJunis (Keule, Scliin-


Jesns In tribuJuda, quarto distans ab EleutheropoII laplde,
ken) Ez. XXIV, 4. —
luxta villam Esthaol. 2) oppldi Levitarum in tribu
2) Translate ad res innnlmafas (quo signlficatu tamen
Issachar Jos. XXI, 29, qnod XIX, 21 n";i scribitnr.
forma feminea —^Ti usitatior est) est a) ea candelnbri
In utroque hoc loco copulatur cum En -gannim et satis ,
sacri pars qua scapus (ri;p ) in ircs pedcs disccdit Ex.
,
mirum est etlam Jarmuth Judneae Jos. XV, 34. 35 cum
,
XXV, 3i. XXXVII, 17 quo utroque loco in cod. Sam. ,
Engannlm coninngl.
cst plur. n""3T'; b) latus tentoril Ex. XL, 22. 24, arae
Lev. I, 11. 2 Reg. XVI, i4. mB'!'' (excelsa) n. pr. vlrorum 1) i Par. \1II,
Dual. D-3"^'' utrumquc fcmur Ex. XXVIII, 42 ( v. i4. 2)Es'r.X,26. 3)Comm.27. 4) 1 Par. XXIII, 23,
supra). Cant. Vll, 2 ?J'DT: "'p.^IKn, v. pran.
: pro quo n^^JZ-^ii XXIV, 3o. 5) XXV, 22., pro quo
ria^-i-: Comm.''4. 6) Esr. X, 29 ChethibU. Keri niOT
(Caph rapbato) f. i. q. rj*!^ no. 2,
nlD'1'^ c. suff. 'in:'l'<
b/a/us, pars posiica (v. Dual.) terrae. Gen.XLIX, i3: ''2'n'^ ( in excelsls habltans) n. pr. vlri Esr, X, 33.
P"l: "rs inDl-1 latus (pars postica) eius pertinet ad
n^^ST. et in^a-l^ V, rad. rr:-;.
Sidonem. Membroruin enim nomina saepe ad reglones
tiansferuntur v. 5)n3 C2125 , arab. >_^> latus, regio.
, ,

Dnal. cnCiT" (Caph raphato) cstr. Tiai- semel 'nis']^ ,


^"1* trcmuit , inde pavit , iimuit i. q. n"!^ ,
«"^.J-
1 Heg,VI, 16 Cheth. (cf. ^'niain ) pr. utrumquc femur,
(Arab. c j et ^^ Id. Inest hlc slgnificalus in syllaba
cluncs , nalcs sed ubique de inanimatis 1) pars posiica,
,
.

avcrso, latus poslicum Ex.XXVI, 22. 23. 27. XXXVI, 27. primaria y-i cf."radd. n^-;, '^TI, B?"; )• Semcl in praet.
,

28. 32, templi 1 Reg. VI, i6, Ez. XLVI, 19. 2) in — Jes.XV", 4 ib """;' VLtt animus contremiscit ei (Moabo),
:

praetlmore, pavorc. Saad. ui*clj'. Fut. yi;' non huius


interiori spatio partcs postremae, ca-trcmae, rccessus, pene-
tralia ut domus Am. VI, 10. Ps. CXXV^III
, 3, navis , radicis est , sed pertinet ad verbxim svn. Vitilngae,
Jon. I, 5, speluncae 1 Sam. XXIV, 4, sepuJcri Jes. Hitzlgio y-" est i. q. syn malus , inde trlstls fuit. Sed in
"L 11 2 1
R. 5T, pT, Vill 632 n:?/-}^ — tST
praet. eins formae nullum vestigium exstat ; contra a ti-e- Nicbuhr. , descr. Arabiae praef. p. XLVI , ex ore Miirii,
meudi signiGcatu proliciscitur nomen Judaei Mocchensis notavit, mense Marchesvan noniuin-
quam flare ventum teioidum quo tactae aristae flavescant ,
fiy^T^ f. velum , aulaeum a motu tremulo dictum ,
gianaque iion ferant hoc autera vitium segetis appellari
,

(cf.byi velum a rad. byi tremuit) spec. tentorii Jes. ,


.,Li_i. Eodem modo syn. ^o IX et XI flavus fuit,
tlV, 2T Jer. IV, 20. X, 20. XLIX, 29. Hab. III,
dicitur de flavedine segetis et de pallore faciei v. Cor.
7, tabernaculi sacri Ex. XXVI, i sqq. XXXVI, 8 sqq.,
,

3o, 5o. Har. 5, 82 Schult. , neque non de colore auri,


regiae Salonionis Cant. I, 5 ( intelligenda vidcntur aulaea
3 - oB
magnifica , qnibus fores in interiore parte aedium occlu- ut p^ipT^, unde jiol flavum absol. de auro, vit. Tim. II,
debantur). 2 Sam. VII, 2: et arca Dei Wi"!^n r[ina aia-»
habitat iiiter autaea i. e. in tentorio. Ps. CIV, 2 D^^aTZJ TiXyi : 296 Mang. Syr. fJ-Or-» flavedo , hominum et segetum),

tiyn^S qui expandit coclum insiar aulaei. (Syr. f-ii.»j-* V"?^"! i- q- o^^jJ flavedo, v. fi^yy: >):.

id. Cant. 1. c. et tentorium ipsum Barhebr. 420. Cliald. CJ^pT^(pallor popull? sec. Simon. p. 46/ pro
i. q. hebr. Simonis aulaei significatum ducebat a c .5 expandetur, diffundetur populus , non male)
yp-i'''
13J>

abstinuit. II cobibuit , repressit aliquem. IV intercessit u. pr. oppidi Judaeae 1 Par. II, 44.
inter duos eos disiungens et transpos. .c. cohibuit ,
pro-
p*1j5'l^ pl. f. niplpT; 1) adj. subviridis , subjlavus,
hibuit, quod et ipsum sed illud tamen prac-
ferri potest :
de colore leprae in vestibus conspicuae Lev.
X^-MQlZf.i)v ,

fero, quippe quod cum radicis potestate hebraea conveniat).


XIII, 49. XIV, 37. 2) subst. flavum jlavcdo; fulvum ,

(auri) Ps. LXVIII, l4. Aeth. <J)C.^'. aurum ipsum


I. pn*' s/'«i< i. q. p(5"5 no. II. (Chald. pn, aeth.
notat, arab. ^v.^ pecuniam , nummos).
(D^tp^ id.). Sq. 'd i;B3 inspuit in faciem alic. Bis
legitur in Praet. Num. Xli, i4. Deut. XXV, 9. Inf.
*^*^
Num. lijn^ (Jer. XLIX, 1 ) et 2 pers. ni2;'i; Deut.
absol. 1. c. Sed fut. ph"' repetitur a 'p]>,'^'

VI, 18. XII, 29, sed cum sufT. rrn\aT' XXX, 5, pl.
If ft'^"' rad. inusit. viruit herba. Arab. ^Vjj tJnai'' IV, 1. XXXII, 3 plur. c. suff. Vjia-i-; Jes. XXXIV,

frondnit arbor. IV. germinavit , utrumque a virore.


n ,' iinp.
ffiT Deut. I, 21 Tai ib. II, 24.' 3i , et plene ,

UJ-^'' cum He parag. Ti^y. XXXIII, 23 ; inf. np-j c. ,


Inde
sufl". ir)'J'") (de irq-); vide ad Pi. fut. isy, pl. rJJn"»"',
) ,
pT^ m. adj. viriilis neutr. viriclc, viror 1 Reg. ,

XIX, a&. Jes. XXXVII, 27. Spec. olus. p-j; ]a hortus 1) ccpit, capcssivii , occupavit, maxime vi v. 1 Reg.
olerum. Deut. XI, 10. 1 Reg. XXI, 2. p"i^ nnit* por- XXI, 10. 16. 18. ( Hunc , non hereditatis , significatum

tio oleris. Prov. XV, (Syr. \a\t olus). nativum doceut tum derivala n"IJ'l , \^iT^n , tum
esse ,
17. , ).jax)f.i
syllaba primarla io~\ quae pariter atque Dn , y-^ rapiendi
,

plT' m. viride , herha viridis. lob. XXXIX, 8. potestatem habet v. ad D'!!^. Proprie igitur est an sich
,

p"!^. m. viror. ailjy p^^i-bs omnis viror herbae reifsen. Hereditatis vim habent chald. nT) , syr. .^r-*»

Gen. I,' 3o. IX, 3. NUJT p~\2 viror graminis i. e. gramen arab. '^jj, aethiop. Q)/^rt.' cum derivatis videantque :

viride Ps. XXXVII, 2. Alibi concr. viride (das Griine ) eruditi sitne eiusdem stirpis hcrcs pro hered~s). Con-
agrorum et arborum Exod. X, i5. Num. XXII, 4. Jes. struitur a) sq. acc. rei v. c. occupavit terram , maxirae
XV, 6. Palaestinani Gen. XV, 7. 8. Lev. XX, 24. Num. XIII,
3o. Deut. I, 8. 21. 11,24. 3i. III, 12. 18. 29. IV, 1.
Ilp'!)^^ ra. yXwQOTrji , wxQorrjg 1) liominura, pallor
22. VHI, 1. XI, 8. 23. 3i. IX, 4. 5. Ps. XLIV, 4.
faciei ,color ille hiridus , snbviridis facie hominum m LXXXIII, i3 cet. Jos. I, 11. i5. XVIII, 3. XXIII, 5
ingenti torrore corrcptorum. Jer. XXX, 6: -;3 53-17.3
JipT^b d'':^. —
2) segetis, fiavedo, marcor, morbus se-
et persaepe in
Jes. XIV, 21 ,
Deut.
domos Ez. VII, 24
et lib. Josuae
,
, universam terram
opes populorum Ps.
getis'.' Deut. XXVIII, 22. 1 Rog. VIII, 37. 2 Par. VI,
CV, 44. — Ps. LXXXIII, i3: ni.\:-nN i:'? r!C-i-<3
28. Am. IV, g. Hagg. II, 17. Plerumque copulatur
cum ]iDiUJ q.v. LXX. Deut.
Hagg. uiiuocfid-oQiu, wyiiiu,
CnbN occvpemus nobis domicilia Dei. Raiius absol.Deut.
II, 24: uj-i brln. Part. •cyi'^ expugnator (Eroberer)
2'Par. Jerem. Am. II. cc. ixTiQog , qui horainum segetum-
quu morbus est Gclbsucht ,lat. aurugo a colore aurco, ,
Mich. I, i5. Jer. VIII, 10. b) sq. acc. pers. occu- —
pavit aliquem i. bona eius occupavit
e. inde expulit, ,
quod Vulg. habet apud Am. et Ilagg. 11. cc, alibi rubigo,
quae ab aurugine non multum dilferre videtur. (Arab.
ciecit eum e possessione in locum eius successit. Deut.
,

II, 12: ci^"'::;: D-iT^i^ijJi^i Dnu;'!"'') ray ':ai ct filH Esavi


...
..Li.j morbus , quo flavescunt bomines et segetes llhaz. expcllcbant eos ( Horitas ) cosijue c.riiio dabant ante se.

GoE 0,E G — „
Comm. 21. 22. IX, 1 : t;-:-': D^iJiSCyi D'ri.1 D';i.1 nit"!; ai
p. 58, ctiam ijj;'} o;' ,
^'^J' dictus. Forskalius apud expellcndum popiilos jnaiorcs ct Joriiores quam iu. Prov.
R. dii 633 13 -11 — uiniFi

XXX, 23: nn*ia3 B^^TI '3 !^nC"i; ancUh, uhi (qnae?) 23. Jos. III, 10. XVII, i3. XXIII, 9. Nnm. XXXIIT,
cxpulil dominam sttam , in locum oius successit. L.XX. 52. Ps. XLIV 3. Saepc de Deo genles Canaaniticaa
,

^«v ix^ulri Tt^v tuvTr^? xvQtuv. Jer. XLIX, a


^iV^b"" d"!^
: expellente Exod. XXXIV, 24 '^•'zziz ^•iA ui^^-iiN. Num. :

T^U;«nii-ns Isracl earpellel (jui eum cjrpuleront. Jes. LIV, XXXII, 21. I Reg. XIV, 24. XXIV26; 2 Reg. XVI, 3.
3.'l!)eut. XI, 23, XII, 2. i4. XIX, i. XXXI, XVIII, XVII, 8. XXI, 2. Translate adeo de rebus inanimatis
3, passiui sq. "'iEn (pr. a facie) XII, 29. luj. XI, 24. lob. XX, l5 : 7N ^:;C"l'l^ 'l"p2'3 ex ventre eius id ( opes
Propria verbi vis ex huiusmodi locis perspicitur Deut. devoratas) expellit Deus. Iiide
XXXI, 3 Jehova hos populos anie te pcrdet CniCT''! et
:
3) bonis privavit, paupercm fccit , cf. Niph. 1 Sam.
iu possessionem eorum occupabis, lud. XI , 23 Jehova :
II, 7 : "T"£i;75i t^-^hii ~iT-
^moraeos expulit anie populum suum Jsracl , !l"d"lT nrNI
4) delcvit , perdidit. Num. XIV, 12: percutiam eum
iuque (o rex Aramonitaruui) icrram eorum occiipabis?
pesle nrtD^^liNI et pcrdam eum. LXX. U/ToAcD aviovg,
2) possedit Lev. XXV, 46. Deut. XIX, i4. XXT,
Onk. ]?:i:i=.N.-' E>- XV, 9.
1 cet., velut terram, regionera Obad. ig. Ez. XXXVI, 12,
Jes. LVII, i3, opes lud. XVIII, 7 (v. n^::;). Frcquen- ~'^?l'! f- possessio Nnm. XXIV, 18.
tissima est locutio y"lN 'iT'!"' possedit terram (sanctam),
de tranquilia Ln Lac terra sede Israelitis antiquitus promissa
nuni ct NiDIT^ (possessa a marito) n. pr.
sc.

et pro summa vitae felicitate babita Gen. XV, 7. Ts.


matris Jothaini regis 2 Reg. XV, 33. 2 Par. XXV'II, 1.

XXV, i3. XXXVII, 9. 11. 22. 29. Jes. LX, 21 cf. • tu'!'] f. 1) possessio Deut. II, 5. 9. 12. III, 20.
Mattli. V, 5, TaiN nrd C;'^^ v. -irr. Poet. eti?.m de Jos. I, \l'! XII, 6. 7. lud. XXI, 17. 2Par. XX, 11.
testiis Jes. XXXIV, 11 et inanimatis Hos. IX, 3: Ps. LXI, 6. 2) hereditas. !Ti"-iTi
r...-
t:!:'^'':
- :
ius hereditatis.
f2:y, dia-';:. Jer. XXXII, 8.

3) spec. hercclilafem accepit , c. accus. rei. Niim, nlp") c. sufT. "r^J-1 f. 1) reie , a capiendo dictum.
XXXVI, 8 : M'rr,: nir.'-; nq-rs. XXVII, 11 ; c. accus. Tendcre' rcle est r\'dl 'J'"^" Ps. 'LVll, 7, '-) ];:t: (pr.
pers. (cf. 110. 1, b) bona alic. hcredilavit (jemanden sub terra abscoudere) IX, 16. XXXI, 5, plerumque
ieerbeu). Gen. XV, 3. 4. Absol. Gen. XXI, 10: flius 'ij-]= Thren. I, i3, sq. ^-j Ez. XII, i3. XVII, 20.
ancillac non hcrediiabit cum Jilio meo Isaaco.
heres 2 Sam. XIV, 7. Jer. XLIX, 1.
Part. 'ii^^.V
— LXX XIX, 8. XXXI , 3. — 2) optis reiiculatum ex aere
paene factum Exod. XXVII, 4. 5.
ubique y.}.7-Q0V0ftH0, etiam in locis no. 1.
Niph. "C^i: pass. Kal no. ], b bonis expulsus est,
Jes.
m
XIV,
rQ (Kamez impuro lob. et Ob.
23:
1. c.) m. possessio.

nsp d-lia possessio herinacei. Plur.


inde ad egestaiem redacius est. Gen. XLV, 11. Prov. XX,
Obad. 17. Translate lob. XVII, 11: '32; '"•J-liy pos-
i3. XXIII, 21. XXX, 9. Cf. rad. an.
sessiones cordis mei suiit spes dulcissimae ,
quas aiiimo
Pi. fflT* bis no, 1 litt. a. Deut.
legitur 1) i. q. fovebam
XXVIII, 42 omnem arborem luam .... occupabit gryl-
:

pauperem
riulia f. possessio. Ex. VI, 8. Deut. XXXIII, 4.
lus. 2) i. q. no. 1 litt. \>. e possessione eiecit
rcddidit. lud. XIV, l5 ^Z: CrN~p IIwT^VrT num invi-
:
,
Ez. XI,' Ts. XXV, 4. 10. XXXIII, 24. XXXVI, 2. 5.

tastis nos , ut pauperes nos rcdderetis ? Ita cum Metbeg n5 nQ"*,1'^ Mich.
i4 n. pr. oppidi in vicinia I,
pars librorum et manu scriptorum (Kimchi: nTj^S ITTt Gath PhiHstaeorum ( ut Bethlehem Judae ) , quo Michaeas
Q^-\ZZ~ n::pa3 N">":i3, cf. J. H. Mithaelis) et impresso- propheta ortus est. Inde gentilicium -r'.3"l':r: Mlch. I, 1.
rum (J. II. Michaelis, Simonis), quum alii coiitra Jer. XXVI, 18, LXX
ap. Mieh. 6 ToiJ Mtooaad^tT Jer. ,

(Minchat Sclinj v. d. Hooght) Metheg omittant


,
quae : o 3Jwpa5/r/,? corrupte pro I\Icooaa&/Trjg. Ex illo ortum
quidem posterior scriptura Kal est, cf. ''ro'' lob. XXXVIII, est quod Eusebius et Hieronjmus in locis hebr. nomen
,

4, inpj Esr. III, 12, '"!'-j Ps. XXX, 4 Keri. gentUicium 3Io>aslhi cum oppidi nomiue !\Iorescheth con-
Hiph. UJ'''li!l possessionem ( hereditatem rci dedit fuderunt. Ita enim hic Morasthi , usque hodie iuxia :
1) )

alicui, sq. dupl. acc. lud. XI, 24: Tai?:3 t4.N nt* Eleutheropolin .... haud grandis esi viculus. Contra
':iT2"<'';i''
Chaldaeus urbem nostram eandem esse voluit atque Bla-
^TrrrN. 2 Par. XX, 11. Poet. lob. XIII, '26 i:'Ji"iin'! :

rcsa r;"wN-';, et T'.r-i~: reddidit: N'dT:"2 sed vide


'~n~3 ni:i>" et (quod) peccala iuventutis meae quasi here- ,

ditate ad me transmittis i. e. facis ut peccatorum , quae Hamaker. ad librum de vita et mortu prophetarum p. l55
iuvenis commisi, nunc poenas luam . Sq. b pers. Esr. sqq. cf. Relandi Palaest. p. 902.
IX, 12: dr-^^ab SrTZi^^im et hereditate iransrriiliaiis eam IDnTI m. muslum, vinum novum , ita dictum, quia
( terram ) posteris vestris. inebriat , cerebrum occupat Hos. IV, , 1 1 : lCilT') l^l
2) i. q. Kal no. occupavit a) sq. acc. rei ut ter-
ram Num. XIV, 24.
1

XXXIII, 53 , uibem Jos. VIII, 7.


,

ab njvV (Syr. UM^


chald. n-l''a id. ) lud. IX, l3. ,

XVII, 12. lud. I, 27, montana lud. I, 19; b) sq. Mich. VI, i5. Prov. 111, 10 al. Pcrsaepe copulantur
acc. pers. bona alic. occupavit , i. e. expulit eum e ISiTni pi frumeiitum et mustum Gen. XXVII, 28.
possessione. lud. 1 , 29 : ':s:sn-nN '^'li.T Ni E';-^.'^ 37, undc' •diTn'1 ];t y^it Deut. XXXIII, 28. Jcs.
Ephraimitae non expulerunt Cananaeos. 3o. 3l. 33. XI, XXXVI, 17), et plenius irT^"".'! •iji-)"'r"! fii frunicntum
R. D\D% n;i3> 634 cas '2in^

etmustum et oleiim hornum Deut. XXVITT, 5i. 2 Par. a) iudicum ,


qui ius dicunt adstantibus (cf. (»vl>
XXXII, 28. Neh. XIII, 12. Johl II, 19 cet. De succo V. consedit iudes, proprium de iudicibus
gr. yu&tji.iut vc.
nvac Jes. LXV, 8. LXX pleiumqne oivog. Act. XXIII, 3. F. A. AVoIf ad Dem. Leptin. p. 387,
lat. sedeo, v. Forcell. h. v. ). Jes. XXVIII, 6: is iiri''

tiC^j^M sedens ad iudicium (am Gericlitstische cf. 2'i;' ,

U^"^ i. q. a™ posuii. InJe r;:2b'<N"i Ind. XII, 3 Cnb by) i. e. iudex. Jot-1 IV, 12: -ts-nN tJEirJb 3\a:<
D^iian Mal. III, 3 de nuucio foederis scdebit (tanqnam :
Cliethibh. Scil dnobus aliis locis DTa""! videtnr intrans.
iudex) purgnlurus filios Levi. Inde Dun nitj Am. VI, 3
positus est (cf. -is^ et-i;i:i) Gen. L', 26, et XXIV, 33
Chcthibh consessus inicjuilatis est iudicium iniquum, quo iusta caussa
ubi in Keri est Ciai'1.
,

locis transitivum esse volunt, et cap. XXIV ferri potcst


Sunt qui etiam his
succumbit. — Similiter

et apposuit sc. Labanus , sed cap. L vim aireruut vcrbis, b) tribuitur regibus vel tribunali (Ps. IX, 5. 8) vel
qui vertunt el posuil ( sc. poneus) oum (Josephum
: .
solio insidentibus Ps. LXI, 8: ^'ilVN '':Eb obi:' auj''.
LV, 20. CII, i3. Jes. XIV, i3. Zach.^VI, "i^. Cf.
Apoc. XVIII , 7 yu&i]ftat puailiaaa.
: Inde d^aia^ Jes.
X, i3 sunt reges soliis insidentes. Ad munusDei", quo
n'C'"' f"t. ^t;"^ (semel n:aq\-i Ez. XXXV, 9 Che-
ct index et rex mundi est pertinere videntur verba Ps. ,

thibh) inf. absol. aiir^ semel abiecto Jod aill! Jer.XLII, , XXIX, 10: nbisb TjV: •'^ awj;;! aiaj -^^-ab ^tin": v. supra
lO (et ita etiam '^nTd Ps. XXIII, 6 pro 'n3":i; uisi , p. 560. Plene dicitur ND3 bJ» auj"' v. snpra.
potius TiaTli^ legenduin est pro ^-lau;-)), cstr. n3"4 c. sulT. c) insidiantium plene a"iN i^b atrj'' lob. XXXVIII,
,

'naui, ^naia; imp. ^-c, nad, part. ^i-x^v, fem. n3u;r Etiam XVI,
'
4o. sq. dat. g nb ^ti^ ^lliNn
pers. lud. :

Nah. III,' k , alibi nni^JTt '


mna insidiatorcs sedebant ci insidias struentes in conclavi.
1) consedit, seclit.exempla (Apud Poeuos cius r-adicis Ierr"lII, 2: tjnb na-i^ D"^";! -?• Absol. Ps. X, 8.
exstant in lasi/nt n3'ijb ad habitandum Plaut. Poen. 5, 1,
: XVII, 12. (De arab. ^^», iam supra dictum cst, adde
g, et in nomm.pr. Tubasupiusi. e.in^s: 2ia , Supiuinz]^, J -Xxi insidiatus est alicui Cor. g, 5, gr. loxog , ).oxiva),
V. Monum. Phoen. p. 427. 42g. Hespondet aram. 3n'' Ao;{i'^a» a Xf j'w consideo , liLi. insidiae). — Est
*^^* f 3A(Tf. Verbum arab. V^J seclendi significatum d) qui in terra sedere (Jes. III, 26.
lugentium ,

habet in sola Hinijaritarum dialecto ,


qua de re videnda XLVII , 1), sedere (Thren. I, 1. III,
solitai-ii

est lepida nan-atio ap. Pocockium in spec. hist. Arabum 28), simpl. sedere dicuntur. Ps. CXXXVII , l: t3'a
p. i5 ed. White, sed etiam in vulgari Arabismo iude •irss C15 :i:Td;. Neh. I, 4: nsaNi 'naui^. Deut. XXl'
23. '^Esr. IX, 3: m:ir;i3 na^axi, Yob. 11, i3. Inde de
ductum est .-jLi'} solium , lectus, lectica, Hamza Ispahan. vidua Gen. XXXVlii, ix:'n:;:lrN "auj. Jes. XLVII, 8.
ap. Schult. p. 32. In verbo usitata est significatio saliendi,
c) eorum ,
qui ignavi et otiosi sedent, opp. his qui
insiliendi in praednm quae ab insidiando ducta est v.
,
bello et venationi operam dant. Jer. VIII, i4: n53 bs
infra litt. c, sedendi potestate frequentatur ;_^-Ji=-, Ji.*'s,
Siau:'^ i:n:N quare scdemus otiosi? Jes. XXX, 7: ann
apud Aethiopes i(\Z,'. sed etiam his verbum aujT non nao dn insolcntia i e. insolentes hi scdent , horum ust,
incognitum est v. infra ad Hiph. no. 2., De origine — ignavos et desides esse ad pugnam. Gen. XXV, 27: a^a^
verbi non dubito ,
quin finitimum sit radici a'i'' posuit, ^''b— K» scdcns in tenlorit^ i. e. domi manens et rei dome-
intrans. posi/ui, coUocatus est, v. litt. i). Ac considendi sticaeoperam dans opp. , fratri , cui venatio cordi erat.
quidem potestate constr. tum absol. Gen. XXVII ig. , Vide formulam Din-:'©;':^ ^•'a aia"' ad rad. nCJJ. Ita gr.
Prov. XXIII, 1 tum sq. b loci Ps. CX, 1 irn'';. Td
, : Y.u&rjiiui de desidibus et otiosis , opp. militibus, Valkenar.
conside ad dextram meam. 'iX, 5. CXXXII, 12'. Jes'.' 9 o -

XLVII, 1. 1 dat. pleon. Gen.XXI, 16


Rcg. II, ig, cum :
ad Herod. 2, 86, arab. Ovjti pr. sessio , iiide sedentes
V\b 3'.l!ri1 et consedit. —
Sedendi significatu locus, in quo
i. e. bellum non facientes,
G
i,V.AJi't retromanens , tardus,
quis sedet, additnr plerumque praevio hs v. c. N33 bj' 3'iJ"'
1 Reg. I, 35. 2 Reg. XIII, i3. Ps. XLVII, 9 ba' a-d; , O^cLsAyo miles invalidus).
Bnb (ad coenara sedere) 1 Sam. XX, 24, et 3 Gcn.
XIX, 1. 2 Sam. V^II, 1 poi.-t. etiam in acc. , v.c. aV3^ f) exercitus , qui consedit in aliquo loco , eumqne
C^a^^Srt qui insidel Cheruhis i. e. qui vehitur super Che- tenet (einen Ort besetzt halten) 1 Sam. XIII, 16 : ^''aiB^
rubis' cf. 3n3 b:^ 331 Ps. XVIII, 11) al. qui habitat
^333. Lat. sedere contra aliq. et syr. ^i» «^A* dicitur
inter Cherubos (no^ 3).' Ps. LXXX, 2. XCIX, 1. 1 Sam.
IV, 4. 2 Sam. VI. 2. Jes, XXXVII, 16. Opp. d^ip — pro obsidcre.
surgere unde "'Wp"! \~i3UJ .sedere et surgerc meum Ps.
, sedcre cum aliquo ( C9 3"4"' ) cst consuetudinem
g)
CXXXIX, 2 de universa vitae ratione cf. Jes. XXXVII, habere cum aliq. Ps. XXV^I, 4. 5 coll. I, 1. Jer. XV,
28. 2 Reg. XIX, 27. 17. (Arab. «.^ o^xi conscdit c. aliquo , eo familiariter
Spec. scdcre est usus cst Cor. 4, i3g).
R. 30"' 635 Su"
!i) de locutione scdere a clexlra rfgit v. pag. Sgg B. XXVIII, 25. XXXVII, 25 , aliisqne particnlis loci ut ,

i) Dciiiijiio scilere dicuiitiir ctiain inaniiiuita , ejiiao bN (ad) Ex. 111, i5, b liid- V, 17, uy Gcn. XXVII,
alicubi collocala s. sita sunt (cf. Pi. 3":;'' collocavit , ct 44', nN (nmi) Gen. XXXIV, 16, ctiam cnm arciis.,
quae siipra ilc origine observata sinit),
ubi aliae linjjnac ut n^z 3'd; Jes. XLIV, \3. XLII, 11. Gen. IV, uo (cf.
])artiin stancli et
) ,
iacicndi
partiui , ut ( cf. TO^ , M^"* infra). Poef. Ps. XXII, 4: bN~i"a- nVjr^n 3\2;i"' habilans
llcbraei , sedcndi et habilandi verbis utuntur. Ifa au;ia inter hymnos Israclis 1. e. in templo , ubi Israclitarum
situs (urbis) 2 Rcg. II, ig, cbald. an"' sitnm esse , de hymni aures tuas circumsonant. CVIl, 10. Sed 3115"' sq.
urbe Jcs. XXII, 1. Nab. III, 1 Targ. 'aethi..p. iCiZ,'. ,
accus. est etiam habilavit ad aliquid , accola fuit (cf.
:

id. Malth. V, l4: quae siipcr monlc scdit pro gr. ,


"1ia ,
Utiamque structuram coniunctam habes Gen.
13'^).
xii/iiivrj vuUo II. 2, 60G. g, i53. 2g5. Sophoci. Aj.
,
IV, 20: fi;p7;l b.~N 3";^'' habilanlcs in tenloriis et opud
6o3 , vutiTiuo Od. g, 23 (quorum locoruni alia est grcgcs i. e. Nomades, et Kz. XX\'I, 17 "'3'd^ accolae :

ratio quam eorum quae no. 4 laudata sunt). De sjt.


, ,
eius (urbis). Habitare in domo IJei est i. q. frequentem
adesse in femplo Ps. XXIII, 6. XXVII, 4. LXXXIV, 5,
«.O&j stctit V. Mich. ad Castcll. p. 3go. Ita de soliis,
cf. n^a. n::3b TCJ^ secure (ct tuto ) habitare v. naa. ,

quae stant s. collocata sunt. Ps. CXX, 5: M31L" "'3


Sacpe de Deo dicitur vel coelum (Ps. CXXIII , 4. ,

CSir^ib ^a^li'' nam co coUocaia sunt solia ad iudi-


niNOS 1 Ileg. VIII, 3g. 43. 4g) vel templum Zionilicum (Ps.
ciuni ibi estsummiuii populi iudicium. Chald. ^"aiTn;^ IX, 12. 2 Sam. VII, 6) inhabitante (cf. de idolo tem-
collocata sunt. LXX. ixud^iauv &Q6vovg, collocaruht plum habitante Jes. XLIV, l3), etiain de bestiis Jer. L,
solla , sjT. O Vi ^l.
i (Ex recentioribus ita Rosenra. 3g et inaniinatis
, v. c. dc arca ioederis 1 Sam. VII, 2,
,
,
de iustitia Jes. XXXII, 16.
Winerus de Wcttius al. ibi insidenl iudices sellis ad
, ,

iudicandum). In iisdem Psalmis graduum (rccentioris Part. 3M3i"' habitator , saepe subst. , ut Db'i;'n'^ ''2'i!''

enim aetatis videtur hic usus) Ide monte Ps. CXXV, 1 : b33 ^30-' Jer. LI, 12, Y^iiTi i3t:3i X,
i8'i'b3'n "•3"d"«
sicut mons Zion. , qui non vacillat 3"d'' CViyb sed stat Jesl X\''lII, 3. Ps. XXXIII^ 8' Sed saepe in sing!' usur-
in pcrpeluum. Targ. 3n"rn collocatus est. De iu'be et patur collective v. c. Db'i;nT' 3">3i'^ Jes. V, 3 liil^iz; 31L'V ,

aedificio Zacli. XII, 6 cbdTT^i i^^rinn nis 'i^ '^^"'^,"!! : IX, 8 cf. XX, 6. XXlV,'i7.7er;XLVIII, 43. Ez.TII,'?.
et stabant Hierosolyma porro loco suo in Hierosolymis Zach. XII, 8 , etiam iu fem. habilatrix pro habitatoribus
i. e. in rninis eius. XIV, 10 ei surgent Hicrosolyma : Jes. XII, 6. Jer. XXI, i3. XLVIII, ig. Mich. I, 11 sqq.
rrrnn !^aw'''1 et stabit loco suo , a porta Benjaminilica Cf. nz pag. 2ig.
ad iocum portae cet. cf. Jer. XXX, 18: bs ^i^^-lN 4) Poetae etiam passive usnrpant pro
habitari, Vel
a-i'' iaETTT:, parall. piVn by nria:. Zach. II, 8: niT^s habitahilcm esse ut idcm valeat quod Hophal
, quocum ,

DbTDIT" a»Ln sine muro stabit Hierosolyma. Hoc poste- Kal significatione passim convenit (cf. bb"" fiit. bsn^),
rius exemplum etiam ad no. 4 referri potest quorsum , pariter atque gr. vaico , maxime vttiiTcico, Od. 4, 4o4
alia quoque referunt interpretes sed habitari plerisque : 'Id^uxrjQ iTi vuitTui6a7]g. 4, g5. g6: y.ai unwltaa olxov ev ,

illis locis non couvenit qui standi significat'im tantuni , fiu}.u vuitTuovTu bene habitabilem
i. e.das wohnliche ,

non flagitant. Sunt igitur haec exempla segreganda ab Haus alius gciieris sunt loci qnos laudavimus ad no. 1
( ,

iis , de quibus disputavimus no. 4. litt. i). Dicitur de urbibus Jer. XVII, 25, et regionibus
Iiif. n3'i; subst. sedes , v. infra. JoellV, 20: 3\rn ubil"b m^ir^ Judaea in aelernum habiia-
2) mansit ( quia diutius in loco commoratnri consl- biiur, opp. Trziz-q nr'7':'b dtni "-rin J^aaiil a-ii:-:. LXX
dent). 2 Sam. X, 5: fiDiiJT nsi:"] IS in^"'^ i3"a. 1 Sam. xuToiy.t;& r^aiTUi. Vulg. habitabitur. Zach. VII, 7 ni\";3 :

XXV, l3 duccnli d^iisn b^ :13U;'" remanscrunl ad custo-


: 31^"' nbriirTi 3:.:ri'i .... rtibuii nsn'' cb/iiTr; c/uum Hierb-

dienda impedimcnta. Geii. XXIV, 55. XXIX, ig. Niini. solyma esset habilata et Iranc/uil/a .... et auslcr ntque
XXXV, 25. lud. VI, 18. XIX, i5. Jcr. XXXV, i5 rcgio maritima habitali csscnl. LXX uTt ijv TlQ. ycnoty.ov-
cet. Sq. acc. loci (utno. 1. 3) Rnth II, 7: n"^- nnnia fttrri. Sacpius etiam ^'Z"^ iib non habilari, non habilabilem
Ul'73 commoratio eiiis in domo pauca est , raro domi coiii- esse habetur in descriptione urbiuni regionumqne deserta-
moratur ( ihres Zuhausebleibens ist vvenig). Cuin dat. rum. De Babylone Jes. XIII , 20 Nb n:c.:b a-rn Nb :

pleon. Gen. XXII, 5 !^i: CSb ^3'-13. Sq. dat. pers. IIos. : liTi liT ly 73".pn , praecessit D-i^b» rDrr!?:^ iin"'!^
: . . .

III, 3 : ^b 'a"dn mane mihi i. e. jicrniane in fide et ofTicio n";:y-r)N1 DTp-nN et sequitur "'a-;:^' D"i b~^ Nb. :

erga me it. manere i. e. exspcclarc aliqucm Ex. XXIV,


, LXX y.uTOiy.rid^i]aiTut. Conf. locum paialluhim Jer. L,
i4 inTa i:b ^a^a cxspcclaic nos Mc,
: Num. XXII, ig, 4o, qni qnid sibi velit 3":;'' Nb apud Jusaiam vel axinxi-
ubi deest !i:b. —
De inanimatis Gen. XLIX, 24: 31Snl
,

y.dnuTOv liomiuem dubitare non sinit: -nN ^''.'^bN nDSl^^JB


in^iTp ^n'N2 et firmus mancbat arcus eius. -js nz 11:; f<b-; ".c^N D'4 3^'' Nb .... rr^T^y-nNi dto
5)habilavit Gen. XIII, 6. Ps. CXXXIII, 1 et saepe,
'
ClN non habitnbil in ea homo , ncc commorabilnr quisquam
sq. 3 loci, V. c. in terra Gen. XIII, 12. XLV, 10. inca, cf. XLIX, 18. 33. Jer. L, i3'de eademurbe:
Deut. II, 10. 12. 20. 1 Sam. XXVII, 7. n, in urbe ~'-p rT:;:ii; 'r:r^,~i, Dwn N"b l^i"'; ?1^;>5:. Comm. 3g. Ez.
Gen, XIX, ag iu domo Deut. XIX, i; sq. "^y , ut , XXIX,'i"rde Tyro: rra-^ bj'-'i D^jN bJ^i -:--i2::n «b
rr.iii by Lev. XXV, 18. ig. Jer. XXIII, 8. Ezech. r;:"d D-rs^lN Dltn Nbl -3-"l3yn t<b Iransibit camncque
R. nt3>, nD^ 636 roffin iffii — D^
BM homtnis neque pes peciiclis , et non hahitaia erit quailra- 233 "3"?^^ [sedes eius est liobae , V. ib rad. !ia;
Q-iN S-iJ; S<bl Ta\V! -3 "13^ i<b
)
ginia annos (cf. Jer. II, 6 :
n. pr. vii-i 2 Sam. XXI, 16 Chetbibh. Keri asa
: ^iU;"'.
aaJ). XXVI, 20. De Ascalone Zacli. IX, 5, de urbibiia
Idumaeae Ez. XXXV", g. — De regionibus Jer. XVII, niDpilllJ'' (pro Irrpa aiai sedes in duro) n. pr. viri
'"
6 adn N:'1 Mnb^; 7"iN
: "13-I7D3 D''1'l.n 'JSti hahilat loca 1 Par. XXV;'^. 24.
arida in deserio , ierram saham , c/ i^uae ;ion habitatur.
nD''^!! (pro M3'ia;-;) f. habitaiio 2 Sam. XIX, 33.
De singulis adeo domibus lob. XV, 28: ^"^1^ 'ji2'a'''\

sab I3"i3''. Nb ^'na niinaj habitai urhes clcsolatas, elonius " ..'t. f- pr. inf. sedere, habitarc, Nonnunquam
non habitatas i. e. desertas. LXX. o\/.ovQ uotxtjTOvg. subst. scssio , sedes , n3ia?T dip72 sedile 1 Rcg. X,
solii

Alexandrinus et Vulgatus cunctis his, locis utuntur passivo ig, it. locus. 2 Sam. XXIII,'7: concrcmaniur n3iB2
xUTOiy.lTad-ai habitari, rarius Chaldaeus et Svrus
, qui ,
loco suo. Kimchi Bn3U5 Dipaa. :

plcrumque servdnt activum , quippe quod in his quo- n^Jlol^ (quem habitare fecit Jova) n. pr. viri 1 Par.
que linguis usum passivum et intransitivum admittt. IV, 35:
'-
'

Nos autem paullo copiosius de hoc usu disputavimus


iccirco ut nemini non ;in oculos incurrat, quam vana
,
*^l)'^J^'^ (pro M^auJi"! id.) n. pr. viri 1 Par. XI, 46.
sit nupera Hengstenbergii observatio (ad Zach. XII,
G. Christol. V. T. II, p. 286), qui verbo. 3'^^ pas-
Dfflia pl. cstr. '^3-i:i'3 Ez. XXXIV, i3, cum sufT.

sivam significationem prorsus abiudicat et in cunctis illis


d.^l^^nia-i-l-J Cniaiaia ni.
, l) scdcs, sella l Sam. XX,
locis urbes per prosopopoeiam soliis insiclenies vel tion
18'. XXIX. 7 laTiiia I^sn ^iin-i^.
25. ^Ez. Vlil, 3. lob. :

Wijt?c;i/C5 sisti aDirmat ignorans nimirum hanc locutio-


De inanimatis
sedes i. e. siius urbis. 2 Reg. 11, 19, v.
:

nc-iu non de urbibus sohim


, ,
supra ad rad. no. 1, litt. i. 2) consessus hominum —
que singulis domibus usurpari
scd etiani de regionibus adeo-
,

de quibus per eiusmodi ,


Ps. I, 1. CVII, 32. 3) habitatio Gen. X, 3o. —
prosopopociam loqui absurdum esset. Praeterea sole cla-
XXVII, 39. Num. XXIV, 21. 1 Reg. X, 5. Ps.
rius est , locutionem 312"' Nb ubique ad solitudinis descri-
CXXXII, i3. icia vy urbs habitationis Ps. CVII, 4.
7. 36. aiaia n''^domus habitationis Lev. XXV, 29.
ptioncni pertinere et plus dicere, qnam in solio non sedcre,
Est etiam a) tcmpus habitatiouis. Exod. XII, 4o aici73 :
Ceterum hoc notandum est nonnulla exemjila quae huc ,
,
bN'n'i5'] 'ia. b) coucr. habitatores. 2 Sam. IX, 12: -bs
retulerunt interpi-etes, aliorsum pertinere (v. ad no. 1, i).
N3ii:' n'3'3iEia.
Niph. auii: hahitaius est Exod. XVI, 35. Jer. VI,
8. 6." Ezcch. XII, 20. XXVI, 19. XXXVI,
XXII, 3tDin ( Kamez Impuro inde •'auJin 1 Reg. XVII, ,

10. XXVI, 17: Di;;:^53 napia habitaia a maribus i. e. 1) m. pr. habitatio concr. habitator , ex loquendi usu : ,

frcquentata cclebrata a populis maritimis. niaU3i3 ni3"in adhabilans , advena, inquilinus , de homine peregrino,
,

ruinae (denuo) habitatae Ez.JDQtVlII, 12.


qui in aliquo populo degit sed civitatem non habet ,

(Bcysass). Exod. XII, 45. Lev. XXII, 10. Ps. XXXIX,


Pi. collocavit ,
ve\ aeclificavit (riT^U
posuit , pagum) i3. Saepe copulantur a'i'im na Gen. XXIII, 4. Lev.
Ez. XXV, 4. Est causat. Kal no. 1 litt. i. XXV, 35. 47. Num. XXXV) i5. LXX. nuQoixog.
Hiph.
^i-diTi (semel DTiiSpiil Zach. X, 6 pro
C'n3'din, quod nonnKjIi codd. cxhibent: in illa forma
scribenda vel auctori vel scribae similis vox d^nia^irri (^J"^ rad. in verbo innsitata, pr. siiiit , max.
obversata esf) i) causat. Kal no. 1 sederc fecii 1 Sam.
11, 8. 1 Reg. XXI, 9. 10. 12. lob. XXXVI, 7. — erectus , cxstiiit

In linguis semiticis finitima sunt partim


, incie fuit (cf.
'J15
stare,
3123"' et
^JiS fuit).
3^^ par-
2) cansat. Kal no. 3 habilare fecit Ps. IV, 9. LXVIII, ,

7. CXIII, 8, sq. dupl. acc. jiers. et loci Ps. CXIII, tim !TdN etUJUJN, ,j*I stabilivit, fundavit , fulcivit , et
9, sq. 2 loci Gen. XLVII, 6. 2 Reg. XVII, 6. fortasse etiam nON, medicatus est Conj. III.
^.«"5
loci Hos. XI, 11 ; it.
,

24. 26. IIos. XII, 10, bi»


secum cohabitare fecit midierem i. e. in matrimonium ^M,\\ et <-^!j solatus est, proprie , erexit (haecenim
duxit (cf. aethiop. AQX"^/!.' ifl- Matth. XIX, 9. 10. origo magis placct, quam ea ,
quam 129 proposuimus)
p.

XXII, 25 hispan. casarsc) Esr. X, 2. 10. l4. 17. 18. adeoque •c;''N eiusdcm familiae csse videtur. In linguis

,

Nch. XIII, 27. indogcrmanicis ad verbi substantivi significationem in "ilj^


3) causat. Kal no. 4 habitari fecit
tcrram Ez. XXXVI, 33. Jes. LIV, 3. conferri possint sanscr. as ,
pers. .JL^ . lat. esse , sed

Hoph. 3'i;iM 1) habilare factus cst Jcs. V, 8. — haec incertiora suut. Inde

2) habitatus est XLIV, 26. tOI'^ (ut fa a !i:a) sq. Makk. -u;; pr. exsistentia
" (sit venia verbo) inde quod exsiat adesi , praesio esi. ,
..~.^ -^^,'' (sedens in conscssu) 11. pr. tribiuii ,

Davidis" 2 Sam. XXIII, 8 , in locis parallelis drair^ q. v. Kimchi: N^ia: nai. Inde
8ub rad. irna. Male nonnulli id appellativum esse statuunt. 1) exsiat, praesio est , adest ,
gall. il y a. (Arab.

{^'^'^^^ patris) n. pr. viri 1 Par. XXIV, 12. i\,


ij^> aram. AjJ , 'in"N v. pag. 88 et de usu syr. t\A
^^*?'?-v
R. nd"» 637 ©1

Agrell. siippl. ad synt. sjt. §. 5. 6. 8. A piini.iiia tiiis 3) 'b "c'-! niihi est , haheo , i. q. "'b TfT, p. 3^4 A.
potestatu repetenda est locutio illa plconastica (ocn Lm\ (SjT. «-»-^ Aj| mihi est, habeo , J. D. Michaclis gr.

syr. §. 97. Hoirmanni gramm. pag. 3/8. Agrell.


et jooi •-•oioA*! er war da pr. existentia cius crat , >_iAjJ
suppl. pag. 8). Rutli I, 12: iripn ''i ti"» est mihi
AjOOT icli war da). Ut cxenipla accuratius dispcscanuis, spcs. XLIV, 20: ^pr 2N :!:b ©'. XLIII, 7.
Gcn.
est a) i. Ps.LVIII, 12 VlNS ^"'pEb ^''rtVN IC";
q. existit. : 1 Par. XXIX, 3. lob. XXV,'3. XXVIII, i. XXXVIII,

ejrislunt dii, qui iudicant in lerris. Jos. XLllV, 8: ib^^l 28, Jer. XLI 8. ib uji TCN-ba quaecunque habe-
,

^lyl?253 rJibN num exislit deus praeier nie? Ps. XIV, 2: bat Gen. XXXIX, 4. 5. 8. 2'Reg. IV, i3: ffl^n —
ad videndum' ^'2i3?a UJ"'Jl num 2 Sani. IX, ea-istat sapiens. Jjb/iw — hahes aliquid colloquii cum rege?
bf< ?]b "n^lb num
I. Jer. V, 1. Tluen. Ij 12. Jcr. XXXI, 6: la'' 'D — nostr. hast du mitdem Konige zu sprechen? qood idem
61"' nam erit tempus .cet. b) rospondct nostro es giht, est atque mim tihi loquendum est cum rege? ( Ita SJT.
:

gall. il y a. Rutli III, 12: •'r^'3 iil^ bsa ^S'' fx« con-
«-»-;» Aj| sq. gcrundio , mUii faciendum est aliquid v. c.
snnguineus propinquior quam ego , nostr. es gibt eineil
^"erwandten , dcr naher ist als icb. lud. XIX, 19: ctiam >nr VlN 1.^ Aj( luilii standum
i
cst v. Agrell. suppl.
slramcn et palulum "ji"' adcst, praesto s. paratum est. 1 Sam. p. 37). Non multum dilFert ""b» C"" pro ''bN 'd'' obvenit,
XXI, 5 a'' dipDnb. Eccl. VIII, i4: Ti-N D^p^"^ d''
:
obtingit mihi lob. XXXIII, 23. —Etiam omisso dativo.
siint iusii qui cct. ibid. I, lO: T:X"i\b "121 u;^ est rcs de Jes. XLIII, 8: populus coecus , et oculi
t?

,
"d' f:"';'! 15J'
qua quis di.rcrii cet. II, 21 13 DTN "il'"». VII, l5: \2"'
:
sunt ei pro pleniore ib lob. XXXIII, 32 U;' tN
Xb'^. :

ip-rrcr n3N p^~:^- Prov. XIII, '7


^T^yny 1251 sunt qui :
pro ]';': ~b U"' tN s£ vcrha hahcs. Eodcm refcrcn-
l'"";
diviics se gerani. XI, 24. XVIII, 24. Inde est aa) re- dum vidctur illiid Prov. VIII, 21 de sapientia hj-postatica
centioris Hebraismi locutio TiS "d'' fucrunt qui, bis terve Nb^QN Dln''ni'lJ:J<'l u;'' •'3!^N b'n:!^b cst mihi quod impertiar
rcpetitum pro quidam, alii, alii Neh. V, 2. 3. 4: \D^ dili^cntihus me ei thcsauros corum impleo , cf. locum ,

D''"';^ "^^a fiierunt qui dicerent. ( Cf. syr.- J A*| pro similem 2 Par. XX^^, 9: tjb nrb :^i-"'b ©•' est suppetit
Jovac, quod dci tibi. Ita ex veteribu.s iam Jarchius,
fur, o di iviatth. XIII, 8. Barhebr. p. 53 Hn. extr, ,
Kimchius. Sunt qui oppoiiant huicrationi, UJ' sic infi-
rabbin. ^^^''JT lO^ sunt qiii dicant, aeth. £^ bo tr% = nitivo praeponendum fuisse et deesse accusativum rei ,

et ubi rcpctitur qnidam , quidam , Ludolf Lex. 223).


sed illud refellitui- loco 1 Sam. XXI, 5:
:

post ^''n:!^ ,
bb) !t;!T' 1U;N U;"' cmt quum essct bis iteratum i. e. non-
xi" anp brib, hoc verbis Deut. XXXII, 8, ubi accusa-
nuuquam erati. q. '2 T;';i Num. IX, 20. 21. Onk. rfM tivus rei itidem omissus est. Itaque sine caussa idonea
^!M~ quae locutio apud Chaldaeos frequeiitissima signi-
,
inde ab interprete Alexandrino ui^^h. I. nomen esse statue-
ficat : nonnunquam erat. Saad. ..li' L*j, quandoque erai, runt opcs designans
, pr. subslantiam essentiam alic.,
, ,

vcl quod praestaret, quod alicui pracsto csl id quod ,


Jonath. •"im 'f^oi^ n^N erat tempus quo esset, et ita Syr.
,

habci LXX Gr. Venet. oiaiu.


tjOOTi Ij.o1 Aj|. — c) addita iiotatione loci ( es ist, Aben Esra
, ib "d"' nuJN.
est •'i;3 pro possessionc perpeiua acquisiia in
:
v7iuQ'iiq.

befindet sich irgendwo ) Geii. XXVIII, l6: 'nST,] 13' 13N hercdiiatem aeiernam. Et midto etiam minus ferendum
riT.n Oip-^a. XXIV, 23 s:^ tip?: : r;''::^ n-a ^•'^1. Num. est, quod Schultensius huic voci et nostro loco et duobus
Xin, 2orXXII, 29. lud. IV, 20'. XV^^III.'!^' Jon. IV, aliis (Prov. XIII, 23. XIX, 18) solidilalis vim tribuit,
II. lob. VI, 6, (ex) quo
vel populi coetusve , in ali- laudato ,,arab. |C~» solidus fuit ", quae signiCcatio mcra
quis est Deut. XXIX, 17: !t:;N iN ITW: tpZ "iS^ 13. coniectura etymologica nititur et a linguae usu aliena est.
2Reg. II, 16: D"u;^n ^"«nsy-nN t^. Esr. X,'44: la'' In iocisaSch. laudatis nil fere difficultatis est. XIX, 18: ''3
jTlpn •ii'' verte dum spcs est. XIII, 23 mulium cibi suppe-
; :

dilai novalc ( multo labore partum ) paupcrihus , !1S0: Tli']!


pro verbo substantivo. lud. VI, l3: i'li!T' ui';
2) cst ,
U2'i;7: iJbs contra perit quod sine iure partum est.
:i:?3y. Gen. XXIII, 8: t2Cp:-nN ttj^ DN si est dpud
animum vesirum si vobis piacet. ''T^
, b^b B' est Apparet ex exemplis quae laudavimus , subst. ",3"
,

in potestate manus meae (v. Sn). "i!"'! ui' 2 Reg. X, l5 respondere linguae usum spectas , verbo .substantivo
(med.) profecto ita est. Ita cum sufl'. , quibus sub- — T^T, ,
,

iisque eius signiCcationibus,


si
de quibus supra
iectumverbi substantivi exprimitur ut ';j"d' tu es lud.
(p. 373) lcriio loco dispufavinius , ita quidcm ut sine
,

VI, 36, d2"d;' vos estis Gen. XXIV, ^9,' i:"d; is est temporis numerique discrimine ponatur, plerumque tamen
illc (illud) est. Esth. III, 8: -)7S5: ^HN ts i:"^; «' i^^c pracsens tcmpus designet. Pluiiniis igitur exemplis valet
(Isracl) populus dispcrsus. Sam. XIV, 3^
1 : i:"i;' "'3
est, c. plur. sunt 2 Reg. II, 16. l.sr. X, 44. Ps. LVIII,
"•:z ]r:i'3 si esset illud (peccatum) jVi Jonathano Jilio meo, 12. Eccl. ^'III , i4, prael. yi/t/, crat Gen. XXXIX,
it.XXIli, 23. Deut. XXIX, i4 ( ubi locus additus est, 4. 5. 8. Num. IX, 20. 21. Neh. V, 2. 3. 4, fut.
nt no. 1, litt. c). Participio iunctiim exprimit verbum erit Jer. XXXI, 6, non raro in sententiis conditionalibus,
substantivnm , lud. 1. c. ji^^dia 'TC'' tS. Gen. XXIV, post DN Gcn. XXIII, 8. 1 Sam. XIV. Sg (si esset) ib

4g , Z^^ZV D2'd' tS sijacitis. Nuni. XXII, 29. lob. X\"I, -i.

Mmmm
R. ntB^,, nffl^, 'offi;;, cta^ 638 ^^^ — niz^^'^

Pro 123^ 5<b ,


qnod ipsum in unntn verbum C^w.aJ et reaJitalis significationes , quae a veteribus lexicographis
passim huic voci tribuuntur, bene explosit J. D. Michae-
AaI^, rr^b) contractnm freqnentant Arabes et Aramaei,
lis in supplenun. p. 1167.
Hebraei ponunt '}-;N, l^a, cuius varii usus cum izj'' accu-
rate congruunt (v. p. 81. 82). Proprie igitur dici non
poterat D"' l"";* , quod tamen bis reperitur per pleonasmum
verbi substantivi ( 1 Sam. XXI, 9. Ps. CXXXV, 17) cf. ,
jj^ rad. inusitata ,
quam Simonis iam ed. l feli-

p. 82 A extr. B. init. citer illuslravit coll. arab. (ji.=>^ (n et Uj transpositis,

^B ^ , semel 'la^N 1 Par. II, l3 Isai 11. pr. pastor quod in sibilantibus frequentissimum est) pr. vacuus fuit,
,

Bethlebemiticus pater Davidis rcgis 1 Sam. XVI, 1 sqq.


, de rcgione deserta et desolata ( unde tritum illud 1 cX>»
qui utpote bomo novus et ignobili patre natus propterea
desertum), et de ventre famelico. Conj. IV. famelicus
ab inimicis conteratim appellatur 'U;"'~]3 1 Sam. XX, 27.
3o. 3i. XXII, 7. 8. 2 Sam. XX, u' 1 Reg. XII, 16. fuit. V. vacuum reliquit stomachum. Lio>j oL per-
Truncus Isai Jes. XI, 1 poet. dicitur de familia Davidis, noctavit famelicus. lude
radix i. e. surculus Isdi ibid. Comm. 10 de Messia.
^^.1 inanitas yentris , fatnes. Semel legitur Mich.
LXX. 'JfffffKi et ita Matth. I, 5. Syr. ^-^A. (SigniC-
VI, l4: iucomedes, scd non satiaberis "^Z^tp^ '^Hia;'! ft
catione utraque illa forma non multum dilTeiTe et virilem, inariilas erit in ventre tuo ,
qnam interpretatiohem paene
fortem indicare videtur, v. adrad.). flagitat orationis series. Eo magis mirandum, z'ecentiores
iuterpretes , ut Rosenm. ,
posthabita illa explicatione,
ntUT' n. pr. viri 1 Par. IV, 34. Possit ab bac qua nihil aptius cogitari potest , ineptas priorum Lexico-
rad. derivari (ad formam flbi.1 ) nisi potius contr. vide-
, graphoruni coniecturas recoxisse , ut depressio erit in :

retur ex !T'")ai'', v. ad atai. mcdio iui(n'iil =


'nVJi , nnui ) et dyscnteria erit in medio

il*tDin et n^uJn f. vocabulum poet. Proverbiis iui coll. 4?.*^. sordes (Michaelis suppl. 1170).
et lobi libro fere peculiare 1) aiixilium, salus ab erigendo,
fulciendo , v. rad. lob. VI, i3 : ''17312 ntTlS ^i^din au.ri-
lium a me aufugit. Parall. il'!??. LXX. fio/jO^lia, SjT.
libcratio. Prov. 11,7 (LXX. ' CTMDjpiw. Vulg. salus). Qi^ in Kal inusit. Hiph. ti^^lEin cxtendit ,
porrcxit

Eodem pertinet lob. XXX, 22 Keri : n''i:n ""IJ^an dissol- sq. acc. rei et b pers. (aliquid ad aliq. ) , recentioris
visti mihi salulcm. Denique Micha VI, 9 seCTindum Hebraismi vc. Esth. IV, 11 -nuj TjbTan ib Qidi"' 112JN :

scripturam nonnullornm codd. et vett. interprctum 3nTn D-a'''!^ ad qucm extendit rcx sccpirum aurcum. V, 2.
omnium : '^72113 "'NT' il^lIJin salus limentihus nomen iuum, VIII, 4. ( Chald. DUJiN extendit , max. manum pro hebr.
pr. salus i. e. salvi , in salute positi sunt timcntes n. i.
n; nb-i?, sq. 3 et b Gen. :KX.n, 12. Prov. XXXI, 20
Atque magis hoc placet quam scriptura librorum edito-
,
Targ. Syr. «-^*o| id. v. c. pro ixTtivco rijv yjTQu dg
rum TiijMi MN^"; !Ta'n
:
,
quam interpretantur ex signif.
no. 3: sapiens (pr. sapieutia) solus curat nomen tuum. Act. IV, 3o, it. «-£\*oA*( extendit se Phil.III, i4, sam.

2) consiliiim 1. q. nUS' , itidem ab erigendo s. con- ^^t/i id. Gen. 1. c. adde Carni. sam. 1, 11. 12. 6,
stituenclo. lob. V, 12: n^uj^n nnn"; n:''^:'^ xb a manus 8. Quod vero nuper Uhlemannus in I>cxid. Sam. p. 3i
eorum non corsequuntur consiJium. Bene Vulg. quod coe- hanc rad. retulit ad arab. Ja.»»^ in medio fuit, id denihilo
perant. Kimclii nririJ"b la^.Cn^va -|3l bs.
: lude est , equidem certe huius cognationis rationem iion

3) consilium i. c. sapientia (cf. niJ' no. 3 p. 611). perspicio ).

Kimchi nQDnm tmnn doctrina el sapientia. lob. XI,


:

6: tT^inb ^'bcD duplum sapientine sc. est ei. ( Ita


DUJ'' i- ^- C73Ui vastatus est. Cf. etiam DUJN no. 3.
Chald. et Syrus hoc vc. reddunt, quanquam iidem reliqua
male accipiunt. Vulg. lex). XII, 16 n^'IJnni V^S apud : tis» Inde Gen. XLVII, 19. Ez. XII, 19. XIX, 7
fut.'di23-
etim potenlia el sapientia (Chald. Syr. Vulg. ) , cf. Comm. (quanquam haec tria exempla defective scripta ad ipsum
l3 , ubi idem est n^JiaJI "USn. XXVI, 3 ironice D73UJ reforri possunt ut b'p'' ad bbp Grannu. hebr.
, ,

ryiin 3"lb n'"iJim ct sapicnliam largc patcfecisti. Prov. ^.'C^6, not. 3), pl. n:-:\q-«n"Ez. Vl/6. Inde
iVL21. ('Chald. ihtellectus. Syr. doctrina). VIII, i4.
XVIII, 1. (Syr. doctrina. Chald. consilium). Jes. nO^^tiJ^ f. pl. ni>J^lC^ vastationcs , ruinac. Ps. LV,
XXVlII,2g: n^-din ^•'IJn nJT» NbDn mirahHe reddit con- 16 Chethibh: iTJ^by niTS^B'; ruinac irruaut super cos,
silium cl magnam facit sapienliam. Sapiontiae significatum mogen Triimmern iibor sio 'zusammcnstiirzon , impre-
Syr. et Chaldaens ctiam nonnullis locis expresserunt , qui candi vox, quani excipit utinam viri dcsccndant in orcum. :

ad no. 1 rcferondi suiit, ut lob. VI, l3. Mich. 1. c. In Keri quod mulli codd. in tcxtu habout , soparatim
,

Copulatur cum .synn, naan, ns:". — Ceterum solidi legitur n.l/: ^S" ( do quo vide rad. NUi: no. 1), sed nescio
R. crj;, ip.;, yffl; 639 pB^a^ — ja;
an illiul praefereiulnni sif. Formam n'lJ3^>L"'^ habcs prae- participiorum verbo finito circumscribendo inservit. 1 Reg.
tcrea in n. pr. oppidi ni"3'u3''!7 n"2 p. igS A. III, 20: n:\:;i ~n"^t ancilla tua dormiebal. Cant. V, 2.
2) n. pr. ni. 2 Sam.' XXIII, 32, pro quo 1 Par. XI,
|1u''l3'' deserhim. Jes. XLIII, 19. 20.
m. vasiaiio ,
34 ^tyi.
Ps. C\'ll,4.' Cuni
xar' ^^'0;;/;^ desertiim illis locis,
art.
de (|iiibus narratur viciniim Nuin. XXI, 20. XXllI, 28,
,
nSuj'^ (vetus, antiqua q. d. Palaeopolis , Alfdorf)
de descrto Judae 1 Saui. XXIII, 19. 24. XXVI, 1. 3. 11. pr. oppidi Jiidae 2 Par. XIII, ig, v. Relaiidi Palaest.
Poet. etiam oniisso articulo de deserto Sinailico Deut. ,
p. 8fii.
XXXII, 10. Ps. LXVIIl, 8. LXXVIII, 4o. CVI, i4.
nlfl c. suIT. T:\r , semel ^^ID more chaldaeo Ps.
"jlfl^^UJ ^
pro 'jr3''\r"' ) n. pr. viri 1 Par. IV, 20.
CXXVII, 2 f. somnus (arab. ^). Gcn. XXXI, 4o.

pers. \n:«5; lob. III, j3, fut. 'j^c^^ pl. nair'; Eslh. VI, 1. Prov. III, 24. VJ, 4. 9. XX, i3 al. VT:;
l'0' '

injuj:: expergefactus est ex somno suo , v. Vp^. Plur.


Prov. IV. 16, inf. )ri:^ Eccl. V, 11 pr. langiiuliis, lassus
Prov. VI, 10: ni:\r Cyc parum somni. XXIV, 33. De
Juit {^scklaff, miide sej^ii) , inde re cito pereiinle Ps. XC, 5 r^T' !i:\:i somnus erunt. :

1) obdoi-mivit Gen. 11, 21. XLI, 5. Ps. III, 6. Antecesserat ariilT abripis eos.
: Sunt qui scmnium ,

B", 9, dormivit Reg. XIX, 5. Prov. IV, 16.


1 interprelentur Ps. LXXIII, 20), sed nil opus est,
(cf.
Ecc). V, 11, de bestiis Ezech. XXXIV, 26. (Arab. a certa significatione recedere. Oxymoron est in hac
locutione : r":"'3 !^;\l" !^N1 somnum videre oculis suis,
,.^^ dormire coepit, dormitavit, scblummern ; iCLw
V. tiN-n.

principium somni. De ipso somno frequentant verbum r!*l!3 vcl N3t3 chald. c. suff. r;r:\D f. somnus Dan.
|.1J, quo vicissim Hebraei de dormitatione utuntur). =

VI, ig:
Copulatur cum ai: in formula ']X'^'i Nb") Cid; Nb neque
,

doinnlat ncquc dormit , er scblummert und scblaft nicbt, nsta f. id. Ps. cxxxii, 4.
de milite qui irapigre et sine quiete in itinere pergit
,

Jes. V, 27, de custode dies noctesqiie vigilante Ps. CXXI,


4. Dormire autem poetis dicuntur a) desides , nihil
agentes unde uv9-Q(07JO[i6(tqti)g Ps. XLIV, 24: cur dor-
, jj"^^ in Kal inusit. arab. «.*>. amplus , late patens
mis, Jeliova? LXX\"III, 6s b) mortui. lob. III, l3, ;

de quibus plenius sq. acc. aVis n:;L" ']'^'^ Jer. LI, ^g. 5/, fuit, translate : Vide Dschauh.
opibiis polluit, vic. ri\L".

ap. Alb. Scbult. in Origg. bebr. T. 20 et infra y\r'; I p.


et ro;t ]i;; Ps. Xlll, 4.
no. 1. Ampli auteni spatii significatio apud liebraeos
2) de inanimatis ,
f.accidiis , ejcsiccalus , inde vetus
transfertur ad libertatem liberationem ex angustiis et ,
fuit (opp. recenti) , cf. ba;, ~":a:. Ita certe haec signi-
periculis (cf. ani, m"i ) ut contra spatium angustum de ,
Ccatio cum priore illa apte conciliari videtur : neque est
angustiis et periculis frequentatur (v. nns, n~;£). Inde
quod duas sub his litlcris radices statuamus. Ita adj.

l^' I
ct Hiph. y\L"i!i fut. y\rr , bis servato He y"\ritT; 1 Sam.
XVII, 4?. Ps. CXVI, 6 , apoc. yzv, S^ziTl, semel etiam
Niph. 1\2Ji3 1) earsiccalus est do fruiuento vetere,
c. aff. cay\ri Jes. XXXV, 4
opp. horno. Lev. XXVI, 10. 2) invcleratus est de ,

lepra Lev. XIII, 11 , de homine qui diu in aliqua terra 1) libcravit, servnvit (LXX plus quam centies OlutU),
,
aliquoties uvuawtw , SiuaiiiLio Qiw), sq. acc. pers. Ps.
habitavit Deut. IV, 25. ,

III, 8: ':5'\a-in'" r^r.r^p. VI, 5. XXXI, 17. LIV, 3.


Pi. causat. Kal 110. 1 dormire fecit. lud. X\'I, 19. LXLS, a.Jes. XXXVIII, 20. Jer. XVII, i4 al. , et rei,
V. c. liberavit urbem obsessam 1 Sam. XXIII, 2. Jes.
m. !^:\r"' f. 3.6]. vetus oppos. recenti, horno,
yC^"* ,

de frumento superioris anni Lev. XXV, 22. XXVI, 10.


XXXVII, 35
saepe addito ]u , pers. ex cuius potesfate
aliquis servatur Ps. VII 2 : , ''ETn - b-U '^^"'ttiin.
Cant. ^ll, i4. Luth. Crne), de piscina vetere Jes.
XXII, 22. XLIV, 8. LIX, 3. CIX, 3i , et nr:
XXII, 11 de vctere porta (Neh. III, 6. XII, 3^, quan-
,
Exod. XIV, 3o. lud. II, 16. 18. XIII, 5. 1 Sam.
quam !i:\i;'"!i lyiij ab aliis porta piscinae vetcris reddi-
IX, 16. 2 Reg. XIX, 19, tl=-a 2 Reg. XVI, 7, etiam
tur, V. •\it).
l?:
rei, v. c.i5, 07jn73 2 Sam. XXII,
a^in;: lob. V,
]C^ f. |-;:\i;-<. Pl. cstr. ':\r-; Dan. XII, 2 1) part. 3 , rr^5:7: , 7 adeoquc
Jes. XLVI
ns?;w?3 ab impuri- ,

et adj. verb. dormiens 1 Sam. XXVI, 7. Ps. LXXVIII, tate Ez.'xXXVI, 29 cf. XXXVII, ^^^"pin-ip ex terra
65. De verbis Cant. VII, 10 v. ad rad. aa^w pag. 3io. longinqua i. c. ex captivitate Jer. XXX, 10. Rarius
Plur. cstr. Dan. XII, 2 -\t:! n::~N ':ir"' qui dormiunt in : additur 2, T^a pers. reive pcr qiiBin liberatio Ct 2 Reg.
pulvere terrae, ubi dormiendi verbuin copulatur cuin XIV^, 27'. IIos. I, 7. Oniisso accus. Jes. LIX, 1. XLV,
acc. loci , cui iijcumbit dormiens , ut alibi aa\I.'. More 20 : »"<\:;i'' n'3 ":n deus qui scrvare non polcst , de idolo.
Mmmm 2
R. JlB'' 640 ra^ — n^rjj^

N: ~ W"iEi!n serva, precor Ps. CXVIII, 25, unde waavva .' XVIII, 2). — Inde 2) liberatio , salus , auxilium
Rlatth/XXI, 9. i5. Marc. XI, 9. 10. Joh. XII, i3. ( Rettung , Iliilfe). Cum acc. verbi finiti Hab. III, i3:
Pait. JJirjjia (LXX aWTrjQ) servator , liberalor, '^ri''I2j73 -riN yizi^^b ad Ubcrandum rcgem tuum. '3>u;'' mlC
vindex lud. III, 9. i5. 1 Sara. X, 19. 2 Reg. XIII, 5. rupes liberationis, iii qua quis tutus est a pericuhs 2 Sam.
Neb. IX, 27. Jes. XIX, 20, de Deo populi sui servatore XXII, 47. Ps. XCV, 1, •'Siz;-; ^ip^ Ps. XVIII, 3 id.
Jes. XLHI, 11: S>i\ni?3 inybaJ: 'Jin non est praetcr me ^'nbN Sir^ auxilium divinum Ps. L, 23. '»'ii^ "'nbN deus
servator. XLV, iS.^i. "XLIX, 26. LX , 16. Adde liberationis meae , auxilii mei i. e. liberator meiis Ps.
formulam perit aliquis yiujiy 'J''N1 neque adest
clamat XVIII, 47. XXV, 5. XXVII, 9. Mich. VII, 7. Concr.
liberator,
:

spe salutis Deut. XXII, '27. XXVIII,


i. e. sine
,

'yu;'' liberator s. auxiliator meus Ps. XXVII, 1. —


29. 3i. 2 Sam. XXII, 42. Saepe copulatur cum ^'liill 3) salus , prosperitas (Heil). lob. V, 4. 11: if^ya D'"in|?
quod significatione Ciiitimum Ps. VI, 5. LIX, 3. Jer. yu3';. Ps. CXXXII, 16: su;'j iii-iabs n-^jnb et" eadein
XV, 20. XLII, 1 1 al. imagiue Jes. LXI, 10 sili'^^ •^ii^ ijiD^iab^ cf. 2 Par. VI, 4i.
:

2) acliuvit , opein tulit , opilulaius est , LXX septles nyiC^ f. poet. cum He parag^ nnVniZi^; Ps. III, 3.
( quam significationem ab illa petitam et secim-
(iorjd-iu} LXXX,'^ 3. 'Jon. II, 10 1) libcratio, Valus (Rettung)
dariam , etiam multo rariorem primo loco ponere non , V. II. cc. Jes. LVI, 1. LIX, 11. Ps. XIV, 7 al. Ps.
debebant Lexicographi ) sq. acc. pers. Exod. II, 17: , III 9 : n^1\2;';n nin^ib a Jova proficiscitur liberatio.
,
•jSUii'! nUJa D]5^1 surrexit Moses et opem iis tiilit. 2 Sam.
nyiir^; Diia die liberationis Jes. XLIX, 8. "TiSluii •'nbN doiis
X, ig, sq. dat. Jos. X, 6. 2 Sam. X, 11. Absol.
liberator meusPs.LXXXVIlI, m^^Ps.LXXXIX, 2, -nsnuj-;
2 Sam. XIV, 4: ?jb73n W^ffiinyer opem, rex ! 2 Reg.
27. nsriD''^ 'b T,''^^ factus est liberatdr meus Exod. XV,
VI, 26. Saepe de Deo opem ferente sq. acc. Ps. Xlt, ,
2. 2 Sam.X, 11. Ps. CXVIII, i4. 21. — De liberatione
2. XXVIII, 9. LXXVI , 10 (quanquam buius generis
a crimine lob. XIII, 16. Concr. a) liberator. Ps. LXVIII,
exenipla etiam ad 110. 1 refcrri possunt), sq. dat. Ps.
20: n;ns'iir'' bsn. LXII, 3. 7. Jes. XXXIII, 2. Plur.
LXXII, 4. LXXXVI, 16, CXVI, 6. Prov. XX, 22, de
Ps. XLii, 12. xLlII, 5 (et haiid dubie etiam XLII, 6)
idolis lud. X, i4. Jer. XI, 12. Quoniam ex Dei auxilio
^'^bNI 'iE ni>11L"'; liberator meus (fort. in quem prospicio)
victoria pendet fere idem est quod victoriam dedit (cf.
,
et deus liberaium (cf. n313 Gen. XII, 2
meus. b)
arab. jxaXi! adiuvari a Deo i. e. vincere). Deut. XX, 4.
et in plur. niD^ia Ps. XXI, 7). Jes. XXVI, 18:
Jos. XXII, 22. 2 Sam. VIII, 6. i4. 1 Par. XI, i4:
yiH n^byj ba nsiu;'; liberatam non Jecimus terram, iion
nbils !l3'11L'n ">''
Sllji''! dedit(jue Jova magnam victoriam
liberavimus terrain. 2) auxilium —
maxime divinura ,

(talem omnino , in qua aliquid servatum s. liberatum est Ps. IX, i5. XIII, 6. XX, 6. XXI, pleue "'•'
6, T^yrz-'
e manu hostium Singularis est formula ''T^ "'b iiyuiin
XXVI,
). :
Ex. XIV, i3. Jes. 1: bm niah rrtti;' ni^iu;'?
manus mea mihi opitulata est i. e. mea ipsius virtute, auxilium suum facit Jova murns et pomocrium i. e. auxi-
nemine opitulante victoriam reportavi lud. VII, 2. lob.
,
lium divinum uobis est pro muro et pomoerio. Inde
XL, 9 (i4), de Deo Ps. XCVIII, 1 irjr ib-n?^\^in; :
G o-
eadem sententia dicitur "ii>ST ^b n5'''tt5i''. P.s, XLIV, 4. victoria (y. rad. Hiph. 110. 2 cf. arab. .j^j auxilium
Jes. LIX, LXIII.
16. 5. Alia et structura et sententia Cor. 7, 196, victoria vit. Tim. 1, 4^4). 1 Sam. XIV,
est 1 Sam. XXV, 26: T]h '?[T' 2>u;in tibi opitulari manu 45, Jes. LIX, 17. Hab. III, 8. n;'i\2;'''! n:'i bip vox
iua i. e. privatam sumere , cf. Vers. 33:
vindictam iubili et victoriae Ps. CXVIII, i5. Plur. ni:>ri:"; victoriae,
'^'1"'
••^jin opitulari mihi manu mea. Ti-,'^ et i"l^ h. 1. maxime tales quibus populus auxilio divino e periculo
''b

est casus instrunienti, ut etiam abbi in hoc verbo Ps. liberatur Ps. XVail, 5i. XLIV , 5. LXXIV, 12. —
LX, 7. CVIII, 7 cf. XVII, i3. Giamm. hebr. §. i35, 3) sahis ,
prospcritas. Jes. LI , 6. LX, 18. lob. XXX,
1 not. 3. i5: 'pyir^; n-nasjara.

Niph. 1) lilernri, servari. Ps. LXXX , 4. 8. 20. ''y'il3''_ (salutaris, nisi potius est pro n^Slli"' salus
Jes. XXX, i5. XLV,
22. Jer. IV, i4. XXIII, 6. Zach. Jovae) n. pr. virorum 1) 1 Par. II, 3i. 2) V, 24.
IX, 9, sq. ])3 pers. (e manu alic. ) Ps. XVIII, 4. Ninn. 3) IV, 20.
X, 9 , 772 rei (ex angustiis). Jcr. XXX, 7. 2) adiu- — in^yiD'] (anxilium Jovae, cf. Jes. VIII, 18, ubi
vari a. Deo , inde victoriam reportare. Ps. XXXIII, 16:
etynio alluditur; Opp. T. VI, p. 65 aMTr^Qia
Ilieron.
b^^n^-lia yu;i3 rjbari 'J"'N non vincit rex multiiiidine cxercir-
KvQiov, minus bene T. V p. 5 salvator Domini) Jcsaias
lus, Ceterum in membro parall. est b:S2"', ex quo appa-
UK.yL.^Hauiag, Vulg. Isaias (apud patres etiam Esaias)
ret , ubique nativam potestatein servatam esse. Ita etiam
n. pr. quod gessit 1) propheta illo nobilissimus Usia,
Deut. XXXIII, 29. Jes. XLV, 17.
Jolhamo Ahaso et Ezechia regnantibus florens Jes. I, i.
,

y^.1 Ps. XII, 6. XX, 7. L, 23. Hab. III, i3, alibi VI, 1 sqq. VII, 1 sqq. XX, 1 sqq. XXII, l5 sqq. cap.

y^_l, c. snir. 'yu;^., Ps. XVIII, 36, semel ^;;i2J^.


'r^sp-^^

XXXVI XXXIX, praetcrea duo alii viri 2) 1 Par.
Ps. LXXXV, 8 m.
spatium amplum, libcrum pr.
XXV^ 3. i5. 3) XXVI, 25.
1)
i. q. ^n^l^a ,
opp. angustiis (v. rad. ). Ps. XII, 6: rflTN n^ylD'^ (id.) n. pr. virorum 1) 1 Par. III, 21.
yu;';^ ponam in loco amplo s. libero i. e. liberabo (cf. 2) Esr.^VllI, 7. 3) ibid. Comm. 19. 4) Nch. XI, 7.
R. 71D1, cjd^, y6_i 641 yic'' — 112'

yld'', pro sri-\-;^ p. 582 B. V. Grainm. §. 47, not. 3). Metaph. iu hac iina formula:
':"':?3 nu.;- rcctus , rectum cst in otulis meis , i. e. placet,
yidin^ v. p. ssi b.
prohalur niihi. Niiin. XXHI, 27. lud. XIV, 3: Nri '3
yfflin (libei-atio, nisi potlus cst pro lT>y\2;in q. v. '^'ya tr^^^ "«"> ^«<^c (putlla) mihi placct, Comm. 7.
qiiem liberavit Jova , vcl ycir;'^ i. q. yuiir;^ , "qiiae ratio Sam. XVIII 20: i';''!'^ -iSt.^i 11L''i eii/ue placuit rcs,
1 ,

LO coiiuiicndatiir qiioj Josua lilins Niin eliam ;*u;irt , dic Sache war ihm recht. Comin. 26. 2 Sain. XVII, 4. '

appellatur) Hoseas n. pr. , quod gesserunt i) uUiinus


, 1 Rcg. IX, 12. 1 Paral. XIII, 4. Jer. XVIII, 4: -Hi;N3
rex Israelis a Salmanassare ciim decem tiibiibus in exi-
, niissb -lXi'~ ':.''?3 IUi"' sicut plocuil Jigulo facere.
lium abductus a Reg. XV, So. XVII, i sqq. XVIII, i
2) planus fuil , nictaph. dc animo complanato i. e.
sqq. 2 ) propheta duodeciin prophetariim minoriiiu tranquillo (cf. m\u Jes. XXXVIII,
,
i3), composito,
princeps , filius Beeri, Jesaiae acqualis IIos. I, 1.2.
opp. tumijo. Hab. II, 4: ia i'wE: nTd^^-xb w-E? ~:~
3) hoc nomen prius gessit Josua filius Nun postea a ,
,
ecce iumidus non Iranquillus est animus eius. Inde "1'i""'
,
Mose y\cin'; appellatus Num. XIII, 16 cf. Conim. 8.
uo. 2 , nilf7J, 111123.
Deut. XXXll, 44 ( ubi cod. Sain. s;\uirri). L,XX.'Qa>;i,
Pi. 1)
. rectam fecit \\am
Prov. IX, l5: qui rectas
Rom. IX, 25 'Qar,i, in nonuuUis V. T. codd. Ava/j
faciunt vias suas qui recta via procedunt , probi.
i. e.
quod reprobat Hieron. ad Hos. I, 1.
npb T^lj' recta processit. Prov. XV, 21. Indc JiVcjnV,
n^yoin_ (quem Jova liberavit) n. pr. virorum ut aquaeductum 2 Par. XXXII, 3o , poet. tonitru lob.
1) Jer.^XLIl" 1. XLIII, 2. 2) Neh. XII, 32. XXXVII, 3. 2) recium habuit —
probavit Ps. CXIX,

niriDia pl. liberaUones Ps. LXVIII, 21.


128. —
3) causat. Kal no. 2 complanavit , ut viam
,

f.
Jes. XL, 3. XLV, i3 et 2 Keri , \ alicui.
sq. Deus
yB''!^ (salus) n. pr. regis Moabitarum aReg. planas rechlit vias alic. est i. q. ut res eius bene
facit,
III, 4.
cedant Prov. III, 6. XI, 5 , ubi vide opp. bq:.
yd^^r! (.id.) n. pr. fdii Calebi 1 Par. II, 42. Part. lij^i a^T aurum com~
Pu. pass. Pi. no. 3.

planaium , diilucium. 1 Rcg. \T, 35.


IlipL -Vt-^ et i-"C-!r! (Ps. V, 9. Jcs. XLV, 2
Jj jj rad. inusit. vicina radicfbus ricilj laevigavit
Chctliibh) 1) reclam fecit viam. Ellipt. Prov. IV, 25:
et ncs gSu^ nituit , splenduit, quain signifitationem et palpebrae iuae T^"': ^T^IU^^ reciam faciani sc. viam antc
ipsa habuisse videtur. Inde derivari potest ie, i. e. rect;i prospiciant. 2) complanavit loca tumida,
Jes. XLV, 2 Chethibh, viam Ps. V, g ^^-nT ^:zb Ti^in :

riEdlJ (al. codd. rrE-d;;) Ex. XXVIII, 20. XXXIX, coniplana viam iuam anie me, fac iit tanquain in via plana
l3. Ez. XXVIII, i3 luanig , iaspis, gcmma varii coloris, inceJam , ne labar. (Ad formam cf. rabb. n-\r;';rt
sed maxime viridis instar smaragdi licet hebetior Plin. ,
directio).
N. H. 37, 8 s. 3/ et 9 s. Sj. Epiphan. de genimis §. 6
T. II p. 228. Petav. et quae docte coUegit Braunius do Ilj'' f. rtnz!"' adj. 1) i-cctus (gerade, LXX. iv9ig,
vestitu sacerdotum II c. ig. Arabes scribunt ^.^^i opS^of ). Ez. I, 7. 23 , opn. curvo lob, XXXIII, 27 :

"n^irri -)'d^, ctMich. III, g: ripy' tT-'i;7--i2. Maxime


Saad. Exod. 1. c. oi*"J Avabs Erp. ibid. , etiam */i~j
,
de via 1 Sam. XII, 23. Jes. XXVI, 7.'' Jer.^XXXI, 9.
,_.«..io V. Teifaschium de gemmis c. 23 p. 44. hist. Tiin. II,
Ps. CVII, 7. Translate a) rectus (nostr. recht) , sq.
852. Niebuhrii descr. Arabiae praef. pag. XLI. 'c ^;''"^ rectus in oculis alic. ,
quod alicul placet, ei pro-
batiir!'
"
lud. XVII , 6 : n'by;; vr^s -Il2i^^ 12;^"^ quisque
agcbat pro arbitrio. XXI, 25. Jos. IX,' 25. ^:;i;2 lizj^r rriy
Tl25^ fut. "Tr-"; (semel -i'^'; 1 Sam. VI, 12)
1'' quod Jovae probaretur Dcut. XII, 20. XIII,
fccit id
1) recius fuil , maxime de via. (Vicinae radd. sunt /9. XXI, g. 1 Rcg. XI, 33. 38. XIV, 8. XV, 5. ii.
laJN rectus, it. felix fuit, it. i'rs et TiTy. Arab. .*«j XXII, i3. 2 Rcg.X, 3o. XII, 3. XIV, 3. Jer. XXXIV,
est facilis
: leiiis
, neque non prosper fuit , quod a viae
,
i5. XL, 4 al. 2 Sam. XIX, 7: •^"rya luj^ 7N "'3 nam
planae significatu ductum est v. adj. Ti''' no. 2. Cete- ,
iunc iibi placeret. Pro >:''ya raiius dicitur "pcb Prov.XIV,
rum quod 'Winerus recti siguiCcationem [to tr&v, to 12. XVI, 25. b) iu*/u.s,t'<'rox de Deo Deiit. XXXII, 4.

oo9ov] secundo loco ponit, quasi a /)/«no [t(5 0;uaXw] Ps. XXV, de iudiciis divinis Ps. CXIX,
8. XCH, 16,
ducta sit id a re alienum est
, quum i-fcU adeoque crecii ;
J37. Neh. IX, i3, de vcrbo divino Ps. XIX. 9. XXXIII,
potestas, quam solain agnoscit AlexaiuLrinus interpres quae- 4. c) de hominibiis: probus. 1 Sam. XXIX, 6. lob. I,
que late regnat iu linguae usu etiam in vicinis raditibus ,
I. 8. VIII, 6. XXHI, 7. Ps. XI, 7, sacpe in plur. a"-ilB";
habcalur, stirpi igitur propria esse videatur plani autem lob. IV, 7. XVII, 8. Ps. XLIX, i5. CVII, 42. CXI, i.'
,

siguiiicatio rara et sequioris fere Hcbraismi sit, tum


tum CXII, 2. CXL, i4. Prov. H, 21. HI, 32. XI, 3. 6.
a recii potestate facile ducatur, non coutra). 1 Sam. VI, II. XII. 6. XIV, 9. 11. XV, 8. 19 al. Plenius ab ''luj';
12: rj^l^a ni^ni:?! !i:"l"i;'^T pr. et iuvencae reclae erant Ps. VII, II. XXXII, II. LXIV, 11. XCn', i5'et
in via , li, c. recta via procedebant. (De forma grainm. ^p- Ti-' Prov. XXIX, 27, n"l^"'«;'' Ps. XXXV.H, i4.
R. ndi 642 1^.?. — V^^,
aniaba D'''1ffl'^ Ps. CXXV , 4. Etiani r]e proba agendi mffl'^ vel riTffl'^ cstr. n'1\2.-' f. probitas. 1 Reg.
ratione Prov. XX, ii. XXI, 8. Netitr. lu;'^ jirobum, "
probifas Ps. XXXVIl, 3/. CXI, 8. -lUJ^^fi iBa liber — III, 6.

jnip; m. populi Israelitici appellatio poetica eaque


probi 9. proborum Vulg. liber iustorum ) est aiithologia
( ,

voternm carminum Iiebraeorum, qnae bis laudatur in V. T. blanda et' caritativa , quater obvia Dcut. XXXII, i5.
Jos. X, i3. 2 Sam. I, i8, a laiidibus proborum liomi- XXXIII, 5. 26. Jes. XLIV, 2. Est (auctore Mercero
num vel cjuacunque alia de causa ( soient cnini Orientales ad Pagnini thes. I, p. iio5. Mich. in Suppl. al.) dimi-
librovuTn titulos saepe a rebus verbisve cum argumento nutivum ( formae Jlba^r, IW^'^) a "na;"' i. q. -lUi"' (cf. DlbliJ
niinns connexis repetere ) ita dicta. Syr. ap. Jos. et Bbu) ) c[. d. rcctulus , iusiulus, das liebe , fromme
Volkchen. Aqu. Symm. Theod. ap. Jes. ivd^vg , al.
lAjj.d.»2j ]f2i.sx) liber liiudum s. hynmorum, quo nomine evd^vTUTOg. Vulg. Jes. reclissimus , Deut. dilcctus, sec.
etiam Psalterium insignifnr, fortasse nu)"'^ ducens a "i"'!!) Alex. iiyanTjfth^og. Kirnchi ila appellntur Isracl, quoniam :

(quod volebat etiam Herderus, Geist der hebr. Poesie II, est iustus intcr populos. Ita etiani AbcnEsra, Saad. in Pent.
24/, contra grammaticam) vel pro iU5"'!l legens , cei-te ,
i_j».oj.xi laudatus. Aliis, (quos in Lex. manuali seqnebar),
coniiciens TilU!!, quod quidem posterius coinmendatur eo
utGrotio, videtur diminutivum ab ipso bN"lia'; pro ]:ibN'nia';
quod Syrus ap. Sam. adeo scribit : ,^^\ j.^XB , cui addit ( Gr. Ycwii..'laQui7.iay.og) sed niore eiusmodi vocabulu- ,

iuterpres Arabicus : ^najL^^xj! ^a*. ij^'^i^ cuius interpre- rum liberius inllexum et cuntractius. Idem fortasse sen-
iatio est: liber canlicorum. llgenius ( de imbre lapideo tiebant Syr. et Chald. it. Saad. ap. Jes. qui pro pTD''
,

ad Jos. X) "l^^ll "ISD Ubrum dcxteritatis s. virtutis red- Isracl posuerunt. Sed huiusniodi tamen contractio sine
dit qnippe qui excmpla omnis virtutis eelcbraverit coll. exemplo fuerit , et rationibus recte subductis in priore illa
,

nobilissima Arabum anthologia quae iC».L*3> i. e. virtus sententia non dnbito.


acc|uicscere Ilgenius (de imbre
lapideo p. 25 et in Paulus Meinorabil. VI p. 1^7) 'JTillJ"'
inscribitur: non male , licet TiD"' etiaxn de virtute bellica
derivabat a ^..^j alea lusit , sagittis sortitus est , ut sit
iisuipatum esse probari nequeat. Piures coniecturas col-
legit Wolf, bibl. hebr. II, 219. sorte electus non bene quum illius usus secundarii (pr.
:
,

2^1 dc via; Jer. XXXI, 9, hinc rt^iuji Tj^^


plaiius, Gliicksspiel in Hebraismo nullum vestigiuui sit.
) Alias
via plcinu non impedita i. e. felix Esr. VIII, 21. nd'' explicationes minus etiam aptas colleetas exhibet lo. Olpii
,

ab facilis promtus ad aliquam rem facieudam


, sq. ,
diss. de ]nu)^ praeside Theod. Hasaeo Bremae i^So. ,

gerundio 2 Par. XXIX, 34. ( Cf. arab. ^j facilis, "jntfl(pro ^iTZJ'^) pr. planilies (nequo a l^ilD pro-
obsequiosus Conj. III. facilem se praebuit alicui).
fuit. spicere sec. Bochart. Plieroz. I, 307 iieque a quercubus ,

Eodem pertinet .Dan. XI, 17 i. q. D''lui''72


D^^ITIj^ et quercetis v. infra), c. art. '{'niar; Saron,
, n. pr.
Comm. 6 acqiialio, cjcaequatio ( Ausgleichung nostr. , regionis planae et campestris ad mare iuternum agroruni
Applanirung) i. e. concilialio paoc. Pro verbis ^"'Tij^l , pascuorumque fertilitale nobilis i Par. V, 16. XXVII, 29.
niU^I iay cum LXX. Theod. Vulg. legendum Ti^a-J^ '/'•! Jes. XXXIII, 9. XXXV, 2. LXV, lo. Cant. II, 1 :

ei pacem cum eo Jaciet. Sunt qui pro Di-m3''l reponant 'JTTiljri nbS3n. Jos. XII, 18: ^i-nsb ^blZ rex Saronis (cf.
D^i-lUJ-^ai sed vix opus est
, quum etiam adiectivum plur. XXXVI, i3. Esr. V, '11 et saepe apud Phoe-
,
b n^V Je's'i
(plana, acqua) abstractum signiDcare possil. uices ,de qno usu vide quae disputavimus in Monum.
Phoenic. p. igg. Auctore Chaldaeo et Arabe sunt, vcluti
"^^.1. (pi'obitas) n. pr. viri 1 Par. II, j8.
Bocharfus llieroz. 1. c. qui b ad nomen pertinere putent
,

"1tl!l_^ ui. 1) rcclitudo viac. Prov. II, l3 : nilTIN et nomen urbis ]iT£b fingant, quoniam nnlla ratio sit, cur

lUJi. IV 1 1 — 2) translate a) rectum , quod Jicri huic soli nomini praemlssum sit b, non reliquis omnibus

, .

debet , ius fasque. lob. VI, 25: TK^ •'"nijN verba recti s. Comm. 9 24 sed ista ratio si qua qnaerenda
; in eo , ,

iuris , Worte des Rechtes iustnm vindi- , c[uae verum et posita csse videlur quod 'jiTi; regionis , noii oppidi,
,

cant. Prov. XI, 24: Tii-^a rjicn qui parcus est ultra ius nomen est quam ipsam ob caussam etiam h. I. ut alibi,
, ,

Jhsque. Cum sufl'. iiUJ"' quae ab eo Ceri debent, o/pcium articnlo nnniitum est. Hii^ron. rcx Saron). Eusebius
eius lob. XXXIII, 23.' Prov. XIV, 2. Adv. rccte — duas hnius nominis regiones niemorat ^uqiov .... ;/ «710
Eccl. XII, 10 n;2N -'na'^ ttp SW3'1 et vcrla verilafis
:
TOi" oQovg QaliiiJQ tTil tijV TififQiada XlftvijV /WQU. Kai
scripla sunt rccte, in eo libro, sicut fieri debet consignata ,
uXXog iaTi ^uQiovug /j uno KaiauQilug iig 'Ljnnrjv yjliQu,
sunt. —
b) dc personis probilas 1 Reg. IX, 4. Ps. :
qiiae fere ad verbum reddidit Hieronjmus, secl ad Jes.

XXV, 21, -\iai b» propter probitatem Prov. XVII, 26 XXXIll hic regionem maritimam intelligit ,,Saron omnis :

(non, ut alii ultra id qnod fas esl).


, Additur ab 33b. iuxta Joppen Lydclamque appellatur regio in qua latis- ,
,

Deut. IX, 5 •^aab -)li-Z 1 Par. XXIX, 17. lob. XXXlii,


:
sinii ccini|,i rcitile.sqne teiulniitiir" , et in Jes. LXV : in
'
llebraio Saron piiiiitiir. Oinnls regio circa Lyddain,
3. Ps. CXIX, 7." '
Joppeii, Jamniain apta est pascendis gregibus. ,,Q)uum in
n^N^ jiD' ( erectns ad Deum ) n. pr. viri 1 Paral. locorum laudatorum nullo situs eius planitiei accuratius
XXV, i4, qni Conim. 2 MbN"1iaN appcllatur. Alii codd.
"'
indicatiis sit quaeri potest , utr:^ intelligenda sit?
,
Ac
'
nbN'niB'< per Sin. ' locus 1 Par. V, 16, quo Gaditae iiarrantur in Gileaditi-
R. t4^ uo;^ 3n% in^^ 643 -nffl-^a — nn''

tide , Batanaca pascuis Saronae Jiabitnssc , situi illi


ct in XI, C : d""^^;'';: nviS:'b ad componendam pacem (dio Sache
oricntali contra Snronac inaritiuiao convcniunt
iavct , ins Glciche zu briiigcn). Cf. ctiam -niL^n. Mal. 11, 6.
loci Caut. 1. c. ( hacc cniin rcgio liliis rosis iiarcissis , ,

abundat, v. Chatcaubriand p. 5-'t) ct Act. IX, 3;'), qiiia


Saroiia cuiii Lydda copuhitur. Fortasse hebr. 'jiTi; uti-ani- »ZJ'w" '""''• '"usit. (vic. ici^t ) albus , canus juit,
quc illani planiticm coniplectebatiir , sed de maritiina eius hinc canis capillis i. e. scnex fuit (cf. ^ra^io). Inde
partc inagis frccjucntabatiir. LXX ^ITiIj Jes. LXV, 9 rcd-
diiiit Ugxfiog ( quo alibi nl"" intcrpntari solent) ct Strabo tDffl'' m. senex ,
pr. canus 2 Par. XZXXVI, 17 (ubi
(XVI §. 28) atquc Josephus (bcU. iud. I, 11) ^/jjvfiiiv ciiin copulatur cum sj^n. ]j5T , ut nostr. Alter uiid Greis).
Caruielo coniungunt praetcrea IJesych. et Etyin. M. :
^''C'^ m. id. vc. mere poeticum. lob. XV, 10, pl.
2a^avidig qucrcus prae vctustate cavas intcrprctatur, coll. XXXIl,
XII, 12."XX1X, 8. (i. In linguis cognatis (ut
Plin. N. H. 4, 5 et Calliin. Jov. 22. Parthen. 11. £x his
Relandus (Palacst. p. 188 sqq. ) colligit ]1Ti3 re vera rccte observavit Moserus) vicinum est fAiAi) grandae-
,

(juercum sive quercelum signilicassc quod pcr linguae :

rationcs vix licet. Ita potius res cxpedienda videtur ut ,


vus , it. presbyter, ut arab. ij~*-~J » aethiop. *Pl\,ilI
statuainus Saronani, parilcr atque Balaiiacam, quercubus
,
litteraJod in palatinam durissimam indurata (v. d). In
vetustis iiobilem fiiisse el proptcrea ^QVfiov appcllatara,
lingua Mclitcnsi forniam ,,Jassu vccchio" laudat Agius
,

quercus vetustas et cavas autem ab hac regioiie Saroniti-


de Soldanis della lingua Punita da Multcsl p. 1^7 , scd
cas (ciTTi", ~(iQU)rUidig) esse nuucupatas. Vinum — cum idcm addat ,,la forza di qucsta parola poco o nulla
:

Saroniticuin '':n\D 'f^ quod duas aquae partcs fcrre poithe non si dice quasi mai , se
,
conosciuta da' Maltcsi ,
potcrat niemorant Talmudici Gem. Schabb. fol. 77, 1,
non se a' ragazzi e bambinl in atto, che vengono ad esserc
,

cf. Lightfoot II, l83. N. gciit. est 'riTii; 1 Paral. — accarczzati. " ignoretque vocabulum Vassalliiis, scriptor
XX\'I1, 29 qua iii forma qui forte offcndat in Kamcz
,
fide dignior, dubito num Agius vocis illius caritativae
ct inde colhg^t, radicem esse Tu; , conferat "blN\:; ^;"'";'',
,
significationcm recte defiuiverit.
^'^''aa , in quibus omnibus Kamcz purum scrvatuin est.
''C'ij'^ ( ex sene ortus ) n. pr. viri 1 Par. V, i4.
^iffl^^la m. 1) reciiiudo viae Ps. XXVII, 11 , trans-
late iuslilia Ps. XLV, 7. Jcs. XI, 4. Adv. iusie Ps.
n^ chald. hebr. DN, not. accusativi sjt. Aj
i. q. ,
LXVII, 5.
(videp. 168. i6g). Cuin sulf. ]i!";n' cos Dan. III, 12.
2) plamties rcgio plana. 1 Reg. XX, 23. 20. Jes.
XL, 4. XLII,
,

16. Jer. XLVIII , 8. Zach. IV, 7. —


Translate Ps. XXVI, 12 : -lili;'';^^ iT^Til" "'b;'! pes nteus slat ^^1" chald. i. q. aiB"' 1) consedit Dan. VII, 9 (ubi
in regione plana ut ita bene procedere possit. CXLIII,
, pars librorura habet a\T' qnae forma frequentatnr iu
10 : spiritus iuus bonus ducat me -iillj'73 y^tO 1« rcgionem Targg. V. c. Ps. XXIX,'io).
,

10. 26. — 2) habilavit


planam i. e. liberam , felicem. Cum art. '^ilC''?;" xar Esr. IV, 17.
i'§0X'iv planities in tribu Rubenitarum vicina Medebae ^iph. habilare fecit c. accus. pers. ct 3 loci Esr.
oppido Deut. IIT, 10. IV, 43. Jos. XIII, 9. 16. 17. 21.
IV, 10.
XX, 8. XLVIII, 21
Jer. , de planitie tribus Judae 2 Par.
XXVI, 10. Inde Hierosolyma appellntnr lilL'''":^! TS
rupes planitici Jer. XXI, i3. Translate concordiu, pax rad. inusitat. Arab. cXJ, firmitcr iinpcgit
:
u
Mal. II, 6 nbi copulatur cum aibffi , v. a-llD"'"^ no. 2, b.
,
palum ,
paxillum , cf. AJ^ firinavlt , stabilivit rem
TiS''!^ , nonuisi in pl. semel sn/iiq Prov.
D'''^^!;'';^ ,
conipegit; conculcavit locum, ut cum firmavct. lude
I, 3 1) rectituclo viae hinc C^~\i;""2 recta via Prov.
,
"n'' cstr. n.T lud. IV, 21. XVI,
i4, pl. nii.-i';
XXIII, 3l vinum MVrin'' rectd dcscendit in
: a''"]'^'";^
Exod.'iXVl[,
cslr. nii'.T 19. XXXV,
18, sed c. sulf:
guttur. Eodem contextu 'a"''!):;'';^^ Cant. VII, 10. Inde
rm^n^ Jes. XXXIII, 20, cnin"' Num. III, 37. IV, 32
a) (fuod recfum ius fasque est Prov. I, 3. VIII, 6.
,

comm7(m. Ez. XV, 3. f. Jes.XXil,25. Deut. XXIII, i4)


XXIII, j6. Ps. XVH, 2. Jes. XXXIII, i5. XLV, 19
(ubi idem videtur q. verum). b) probilas sincerilas , 1) clavus, paxillus, qui parieti infigitur Ez. XV, 3.
1 Par. XXIX, 17. Adv. sincere Cant. 1,4: C-.i^i"'?.
Jcs. XXII, 25, spec. paxillus lentorii (arab. iXJ. ) Ex.
TJISnX sincere amant te, ut ainaris. Alii praeeunte V ulg.
concv. probi amant te. c) iuslitia (iudicis) Ps. XCIX, 4. XXXVIII, 3i. lud. IV, 21. 22.
XXVII, 19. XXXV, 18.
D'-i": cq-i; Ps. LVIII, 2. LXXV, 3, et B-^-nuj^M 'o quo textura
Ps. iX, g. XCVIII,
V 2G. XVI, i4: a-S." 1T)'', est clavus ,

9 iuste iudicavit.
parieti aflixa erat Jcs. XXXlil , 20. LIV^
al. Paxil- 2
2) a planiliei potestate est a) felicitds Jes. XXVI, lum alicubi paitgcre apud poctas llcbraeorum dicitur pro
7- b) concordia pax (v. ad no. 2 extr. ). Uaii. sidcin firiuani ct probc munitam alicui darc Jcs. XXII,
, Ti;''
R. in;, nn% an^, ]n^ 644 nn^ — in^Nt

23 inj T^Pi^i^n pangam ciim tanquam chvum


752N3 dipiia l^" rad. inusit. Arab.
:

adco in scrmone pcdestii Esr. IX, 8:


^^ perennis et indesinen»
in loco frmo, cf.
illJTp Dip'^- Tr^ 13b nnV «(? clandum, nobis paxiUuni in fuit, max. de aqua. III. assiduus fuit, jl^ res pereu-
loco suo sancto ubi paxilliis finniter adactus ipsam
,
nis, loco permanens. Vide Schultcns. Origg. hebr. I, 8.
sedem firmam indicat , coll. Comm. g, nbi pro in"' est
T73. Eandem imaginem frequentant Arabes, ut o^S Vlcinum fortasse est ^l stetit, constitit. Origo autem
sSSji^ sunt pasilli eius i. e. stabile est regnum
firmati esse videtur in extenclendo (v. ]:n no. I).
eius, Tim. l, i34 Mang.
vit. paxilli monlium frmi ,

sunt 1, 228, quo etiam pertinere videtur illud Corani in'''*, semel 'jnN lob. XXXIII, 19 (pro ^n"; cum
>iLj^"^i ^j domiaus paxillorum i. e. stabili regno praeditus
Aleph prosthetico) m. 1) percnnilns , max. de aqua Ex.
XIV, 27 : i^n^^Nb d;!7 ^t^l et rediit mare ad perennita-
38, 11. 89, 9, quic^iuid iiieptinnt interpretcs domestici,
icin suain , ad fluxum sunm pcrcnnem et nativum. ( Targ.
vide Maracc. p. 697. Beidav. ap. Salium p. 5 18. Cf.
praeterea in ipso llebracorum usu st32 et •j:r\z. Prae- — n-iEpnnl:
siiam).
ad vim siiam. Sam. ^PjiiVZ ad profunditatem
Additur aliis substantivis in genit. Ps. LXXIV, i5:
terea clavus mctaph. ex quo omnis
dicitur de principe ,

civilatis cura quasi pendet Zach. X, 4 "jri^^Hm^l-iiflumina pcreimia, Jordancs intclligitur. ^n^N bri3
ut idem 1. c. ,

appcllatur lapis angularis (v. fi:E). rivus perennis Deut. XXI, 4. Am. V, 24, inde^omisso
Arab. ^i^UJ! o\3^\
clavi regionis sunt capita et procercs eins
rr;: id. Opp. arSN q. v. D""5n"J<n n'i;' mcnsis rivomm
, suut etiam :

ex Corani interprctibus qui illud oLjj'^1 »3 regem inter- pcrennium i. e. Tisri , mensis nonus anni Hebraei , a
,
novilunio Octobris usque adNovembris novilunium. Prov.
pretentur proceribus stipatum.
XIII, i5: via iinproborum '•mn ost fluvius perennis in ,

2) pala, spaiha. Deut. XXIII, l4. quo progredi nequit viator , scd torrente abripitur. Vulg.

nn^ (sec. Simon. pro nnn^) n. pr. principis Idu-


vorago. —De aliis rcbus lob. XXXIII, 19 Chethibh
]ns T^JDi:** 3''"ll ^t (castigatur) litc in ossibus suis perpetua
niaeorum' Gen. XXXVI, 4o.
i. e. perpetuis dolori-
pr. lite pcrpetuitatis in ossibus suis
bus qiiae in ossibus saeviunt cf, Ps. XXXVIII , 4 , :
,

>::iy3 DibuJ ^'N. —


Num. XXIV, 21 de Amalccitis-
J^?^"l rad. inusit. Arab. ;ioj fuste percussit, iLi^vJCA-s Sip ybaa D-bl ^ailJia jn^N percnnis sit habitatio tua , in
rupc ponc nidum tuum. (LXX. V^ulg. "Chald. S3T. fortis,
fustis , cf. .iLj id. 0. c, a. Origo esse videtur iii subi- munita). Jer. XLIX. ig ccce inslar leonis ascendit e
:

gcndo , nnde IV. ;^.\ subegit , suppressit aliq. , cf.


dccorc Jordanis 'jn^N m: bN in pascuum perenne |i. e. per-
petuo virens ncque unqiiara a feris inleslatum sciL in Idu-
hebr. nnn fort. a Hto. Inde
maeam continua ti-anquillitate gavisam neque unquam ab
nnin Stt. Xfyo/*. fusds lob. XLI, 21. LXX. hostibus infcstatam. Eadcm verba habentur 44, L ,

CfpLQU. Vulg. malleus , minus bene utrumque. ubi haec ad Babjdoniam translata sunt. Alich. VI, 2:
audite , montcs, lilem Jovac , yiN iTpia D^^inN^J vos
perennes ( q. d. iyi"l!l), fundamenla icrrae. ( Vulg.

Q^"' vel verbum Arab. ^Xj fortia, fundamenta terrae. LXX. Syr. valJes , prob. a
"^
U'T\'^
Go>
inusit.
G--
et .^Xj
O '-
fluvii rivique
potcstate, cf. brt2 ). Quattuor locis —
solus , orbns fuit , ^x.j et j^Xj solitudo , orbitas , ^:.;^
modo Nuni. Jer. Mich. in prioribus Lexici cditio-
laudatis
nibus voci ^n^N rupis significationem tribui a Jirmilate,
orbus, orphanus, syr. ^iDAj id. , >oAjZ| orbatus est. dc qua no. 2, ductam ita quidem ,ut fimitas, Jir- ,

Origo mihi esse videtur in silendo ( cf. Qm 1:73© )


muiti s. durum petrae attributum pocticuni sit , sicut

,

sohtai-ii enim silent (v. abn). ^^''^. Ps/XIX, "i4 "I^SS fortis attributum tauri dein pro ipso substantivo
,

V. sub rad. D^jn. positum. Idem secuti sunt alii, ut Roscnm. , ^\ inerus

Dln^ m. orphnmts ,
pupillus. Ex. XXII, 21. 23. quorum prior ad Mich. L c. confert })..,l-j'l petra
"
lob. VI, 27. XXXI, 17. 21 al. Saepe copulantur perc- qiiae quldem significatio sine caussa sumta videtur : namque
grinus , orphanus et vidua utpote homines derelicti et
..LjT, quod Lexica explicaiit lapis ad oram putei,
aliena ope indigentes Dcut. XIV, 29. XVI, 11. 1 4. XXIV, i-)'-''} :

19. 20. 21. XXVI, 12. l3 , orphanus Ex. XXII,


viclua et
in quo subsistunt haurientes , non aliud est vocabuhim
21. Spec. de pucro ,
qui solo patre orbus est ( cf. arab.
(^ patre orbus fuit, de hominibns; mati-c debestlis) , quam ..LJi asina, it. basis pilenti camelini. Ipsa quidem
lob. XXIV, g. Sq. gcnit. patris orphani alic. Ps. CIX,
petrac significatio illis locis satis apta est (Num. l. c. in
12, ctiam sq. genit. pupidi Jes. IX, 16. Jer. XLIX. ii.
iiicmbro parallclo cst yVD , Mich. l. c. ibidem D^^l^ , et
iTnn'; (oibitasj n. pr. viri 1 Par. XI, 46. Jer. I. c. In^N Trt habitatio pctrae Idumaeae valde accom-
niodata cst cf. sVo ''i:.n XLIX, l6): uihilomiiuis quac
R. nn-' 645 "inr, nin'1

Maurerus nupcr dispiitavit ad Jcr. I. c. iuihi pcrsuascrunt, 16. Lev. XIV, 29: iiz^n pj -'n-i-n VII, 17. Ex. X]I,
tuin nun satis ccrtani csse cam significafioncra tuni apuJ , 10; it. sq. 3 Lev. Vl'lf, 32': tnbni li^"S2 "'ri:" (das
Jeremiani aptiorcni ctiam cssc Sdiiiurrcri aliorumquc in- Uebriggcbliebene an Fleisch und RVoI). XIV, 18*. Singu-
terpretationcui pascunm percnne ( cf. nicntiouem pastoris et laris ,
sed illi siinilis, cst 2 jiarticiilae umis in hoc 2 Sam.
ovium Comm. 19 extr. et 20), ita ut in vulgari ct XVII, 12: nriN DJ inN S'i;N ^'•i-r^n-b^ai is nni: tjb
certa significatione etiani acquiescenduni censcam. liis locis nc unus quidcm reliquus eril de co et omnihus eius comitibus.
2) Jirmitas. Gen. XLIX, 24 inu.;;; ^r^^Xa 3U;n ma/ic^ :
Targ. rctinuit 3, Syrus posuit ^io. Jos. XVIII, 2.
iiijirmilate arcus eius. Jcr. V, l5: (rTN "ia populus firmi-
ialis i. c. Crmus fortis. Vulg. gens robusta. Cbald.
Part. -ini: f. n^ni: rcliquus, a, um Gcn. XXX, 36.
,

Ex.X-XVlII, lO.XXIX, 34. Lev. 11, 3. loet.saepc. —


tl^jvn as'. S)T. (.JLAAi.. In altero membro est : abis?: ^i.l
2) remansil (i. e. reliquus factus cst post abituin aliorum).
qiio duce etiam jn^N h. 1. perennis csse possit, qui per Gen. XXXII, 25: hrfy; 3j;s;^ iri^^l et Jacobus solus re-
luulta seciila fuit et erit. Concr. C^rn^N forles ,
polenles mansit. Ita multi (Vulg. Syr. C. B. Michacl. Rosenra.
i. e, lieroes , vel , ut Vnlg. oplimalcs. i'arall. CrJ^i:. "Wiiier. ) interpretantur etiara Dan. X, i3 : 'n-^ni: •';ni
3) n. pr. viri sapientis 1 Kcg. V, 1 1 , cui Psalmus ClC '^V?: bi;N CJ et ego ibi remansi apud reges Pcrsiae, sc.
LXXXIX in eiusdem inscriptione ti-ibuitur. ut iis resistcre pergercm, sed inagis favet contextus eorura
sententiae ,
qui verbo -ini: h. L 3) significahoneui
excelluil , rc\\c\\ns praeslitit, inde vicloriam rcporinvit tli-
|J*1
in Kal inusit. 1) pr. rcilundavil , driiber liin-
buunt coll. Iliph. no. 3 et sjt. Ethpa. Ephraem. Sjt.
,

flusbdiigen v. "in^ no. 1 et iniu.


, Maurero origo esse II, 20 E. ut sententia sit ibi victoriam reportavi apud
, :

videtur in pendulo nutando, vacillando coll. lan q. v.


, , reges Persiae. Ita iam Luth. da beliiclt ich dcii Sieg , cx
— 2) ahundavit ( iiberfliessen, Lcberfluss haben) v. Hiph. recentioribus Geierus , ^^'inerus al.
no. 1 in^ no. 2 it. quacslum fccil, 7ty.iovi/.THO , etwas

, ,

driiber haben v. (iin^, -ini"' no. 1.


"in" et ^^^ m. 1) pr. part. Benoiii relicjuus
, 3) rcliquus
I Sam. XV, l5, hinc subst. guaestus, cmolumcntum Eccl.
fuil superfuit ( iibrig seyn ) , v. Hiph. no. 2, Niph. 1,
,

'n'' no. 3 !T*n''. , 4) moclum earccssit —


mdie eximius ,
VI, 8: b^C^n "" ]; u-nb "^ni' — !17: quid cmolumenli hahcl
sopiens prac stullo? Comm. 11.
fnit, excclluil reiiquis prticsiitit ,V. Niph. no. 3. (Syr., ,

2) Adv. , nonnisi in recentiore Hebraismo usitatum


qua iu lingua haec radix frequens est Pe. superfuit it. ,

a) amplius , magis. (Chald. ini'' et T^ri^' id. sq. ]7: plus


luci-ifecit. Pa. abundaie fecit. Aph. reliquit , residuum
hahuit, hierifecit). quam , pro comparativo : syr. i^A.» id.) EccL II, l5:
Part. "iriii et n^^r^ V. infra. in'' JN guare ego tunc amplius sapiens
'"N "n7:Dri i^ab
Ifiph, ]) abumiare fecil aliquem a]iqua re Deut. eram? iibi ini^' de tempore intelligendum non compa- ,

XX"\'ni, 11 "^iLi '^£12 r;2it:":r "^ '^'-niiT; et ahumlare lc


: rative capiendum esse luculenter arguit altera temporis ,

ficict Jova .... fruciu uteri lui (de ^;5it3b in sahitem, particula TN. Male igitur alii quare sapicns factus sum :

quod ex verbo non pendet v. pag. 546). XXX, g. ,


— magis quam alii (Rosenm.) et warum biii ich da sthr :

2) rcliquum rcsicluum fccit ahquid


, sq. acc. rei Exod. , vveise geworden (Knobel). Sed comparativura est ^ II,
X, i5. XVI, ig. 20. Ruth II, 18. Ez. XII, 16. XXXIX, I I acgue bona est sapienlia quam possessio bonorum
:

28, addito b pers. Jes. I, g. Jer. XLR", 7 , etiam absol. . C"'.L:n 'NTb "in^l el magis eliam morlalibus i. e. et etiam
ut in locutione edere bibwe et residuum facere (post
: , melior adeo praeferenda est sapientia. (leiunc al. tt
,

satietatem) Ruth II, i4. 2 lleg. IV, 43. 44, praeterea eniolumentum est mortalibus). Sq. 112 12: nr' XH ,

Ex. XXXVI, Ez. VI, 8. Ps. LXXIX, 11


7. -inirt — :
!^a~a guod ultra ca esi. b) nimis i. q. i.*Aj. Eccl. Vll,
fin^lttr TS svperstiles fac i. c. serva filios morlis, capi-
tis damuatos. —
3) intrans. exceUuit, reliquis pracslilil.
16
VI, 6
: •^ni'' QSnnn bN
^lTpK "^ni"' pracler me.
parall. n;"!!!.
LXX. ii fiii f/.ii. Sq. IT
e) prae1er,tq. ^;:.Eslh.

Gen. XLIX, 4. "inin bN ne excellilo , non excelles prae :

reliquis fratribus priniogeniti ornamentis non gaudebis. Conj. praelerquam guod. Eccl. XII, 9 nbnl: ^TTIU; in^i :

C^n cl praelerquam guod Ecclesiaslcs sapiens erat. LXX.


,

Etiam apud Sjtos Apliel vim intransitivnm habet Incrifecit


Luc. XIX, 16. Sed possit inin etiam Hoph. esse pro y.ai niQionov hzi lyiviTO x. T. ?..

-inTO ut i"]in a ^•T'


, Nii'' pro n'11'' Prov. XI, 25. , nnn'' f. plene na:r; br n-n;- Exod. XXIX, i3.
]\'iph. '^niS 1) religuus facius esl , reUquus fuit Lev. Ili,'4. 10. i5. IV, 9. Vil, 4, -larn 77: n-n-r ibid.
(iibrig bleiben) Gen. XLIV, 20." Neh. VI, 1 v. c. post IX, 10, et ni:!^ n':n'' Ex. XXIX, 22.' Lev.'viil, 16.
cacdem cladem exitium alioium Num. XXVI, 65. Jos.
, , 25. IX, ig pars aliqiia iecoris , vel intestinum cuni iecoie
XI, 1 Reg. XVII, 17. Jcs. I, 8. XXX, 17 ct
11. coniunctum quod varie deliniunt. Ac primum quidem
,

saepe de rebus Ex. X, i5. Addito dat. pers. 1 Sam.


, Vulg. reddit: reticvhim iecoris i. e. omenlum minus hepa-
XXV, 34: Tps •,T:V:i2 i-3:b -ini; qn. 2 Sam. IX, . . . iico-gaslricum noslratium, rcticulum, quod iecur superne
i. Sq. '''nN reliquns fuit post alic. niortcm 1 Reg. IX, tcgit: quani scntcntiani defenduut Fui.lekus Miscell. 5, i

21. Sq. •j^ reliquiis factus ex aliqiio numcro , nliqua i4) ct CoccKJvs Lex. licbr. h. v.). Non male huicinter-
materia 2 Sam. XHI, 3o ir.a Cr." ~)rr: iib- Zacb. XIV : pictationi convcnirct illud 13Sn br n^^n'" rcdundans super
Nnn n
R. ir\-> 646 in"'

ieciir , sed minus congruit alterum illud : nasii ]73 rTin*- ,


mensae similitudine dictus. Taceolkenium, qui in dissort.
et recte occurrit Bochartus , illud reticulum nimis tenue de ablegminibus sacrificioruin 1 §.10 diaphragma intelli-
et macrum esse ,
quam ut inter partes pingues et adiposas git ,
,,a Sit, discrevit, distinxit" haec enim vis radici
:

Jovae ofTerendas recenseri potuisset. Maior auctoritas est arabicae perperam tribuitur. Nam quod Lexica habent
secunclac sententiae quara docte exornavit Bochaktus, , singularem et discretam fecit rem , separatim fecit , id ad
Hieroz. I, 4^8 sqq. llic Alexandrinum sequitur, qui excellentiae notionem pertinet. Rationibus rite sub- —
reddit Xofiog rov ^Varof , et quinque interpretes arabi-
: ductis hebr. n"in'' non tantum maiorcm iecoris lohum , et
cos Saadiam atque Arabem Erpenii
,
qui ex Hebraeo , minus etiam unum ex parvis eius lobulis significat , sed
traustulerunt cum tribus ineditis qui ex Graeco, Cbal-
, , collect. omnes iecoris lobos (das Anslaufende , die Fort-
daeo et Sjto profecerunt cunctique in eo consentiunt, ,
sStze d. h. die Lappen der Leber) utpote partes eius pin-
quod pro iTin^ , Xofiog ( isn , ir** ) posuerniit tiJb; gues et esu idoneas complecti videtur , et opponi trunco
eius nervis et arteriis constante ad quem fel est qui
i. augmentum redundans (^\- est
e. , i. q. "<n"'), quam , ,

igitur in sacrLficioapparando relinquendus erat. Usus col-


vocem de quattuor vel quinque iecoris lobis usurpari docet
lectivus feuiininae formae bene congruit: lobi antem aoque
Avicenna p. 455. His auctoribus Bochartus maiorem
recte dicuntur esse iccoris , quam a iecore , et ad iecur.
lohum
iecorls intelligit ,
quem x«r' i^o/i]v ita dictum exi-
siiuiat , et 153!l bs n"!n'' non supcr iecur sed ad iecur , "iril'^ c. sufF. i^nn^ m. 1) pendulum, rednndans, inde
interpretatui". Tertiam sententiam illi fiiiitimam expres-
restis ,
funis v. rad. no. 1 et in^^Ti. (Arab. .jj id.
serunt Syius et Onkelos qni reddunt j-Cii) 5 «*•
,
:
? maxime chorda arcus et citharae , aeth. (DtC • '^^
^Y^'
^733 bs~ "iSn i. e. atrium iecoris (Pseudoj. b? nNriffi73
(?Aj chorda) lud. XVI, 7. 8. 9. Spec. a) de funiculis,
Nias iJiri rosiduum super atrio iecoris in quo mn"' bis ,
quihus figendo tentorio anlaea paxillis alligantur.
in
redditum videtur) quod praeterea meraoratur tract. Joma,
Metaph. lob. IV, 21 D2 C^n"' »02 avelluntur funiculi
;

lol. 84 rocto quem momortlit canis rabiosus, ei comeileii-


:
eorum in iis i. e. funiculi quibus tentoria fixa sunt , tento-
dum clani ibm 13D "ilina de atrio iccoris eiiis. Quid aulem
ria eorum moventur i. e. ipsi moriuntur ( cf. metaphoram
airium iecoris ? Diaphranma interpretatur Bochartus 1. c.
tentorii Comm. 19. Jes. XXXVIII, 12); D^in^ funicnlus
]). 5oi omentum minus Landavius in Lex. talraud.
,
eorura, pro Dlr;''"lii^. funiculi eorum , ut "lys os eorum,
p. 6go , uterque sine idonoo ai-giunento. Maioris aucto- pro ora eorura Ps. XVII, 10, Dn'10'' fundamenta eorum
:

ritatis est quod syr. (r^3 »r" a Bar Alio Ms. et Nova- lob. IV, 19. XXII, 16, Dr7r Ps. CXLIV, 8. 11; D3
in iis nostr. an ihnen i. e. iis affixa. b) de nervo —

,
riensi p. 36 explicatur lXaJ^JI SJiLj; lobns hepatis (ein
arcus Ps. XI, 2. c) de funiculo , quo ipro freno utun-
Leberlappeu) , ,^quibus accedunt duo Arabes Bocharti in
tur. lob. XXX, 11 Chethibh: nns i^n^ frenum suum
Pentateucho , qui eodem modo transtulerunt. Equidem procaces
solvit s. collect. yi-f «d sua solvunt i. e. effrenati,
nil uubito quin atrium iecoris apud Aramaoos idem
,
sunt. Paral. ^inbia ':e)3 70'i. Sic Arabes jucLxj oUIj
illo lobus sit queai porlam ( tiiXtjv ) ieccris appellant
,

Graeci et in sacrificiis atque in haruspicina una cum


solvit capistrum dicunt de hominesuumqui nullo Dei ,

,,mcnsa" saepe memorant. ,,Nicander in Tiieriacis pag. hominumve respectu coercitus in omne nefas elFrenato im-
petu fertur. Keri "'in'': frenum meum solvunt i. e.
559 :tj ano xutiqov "Htiuto; axQOTUTOv y.tocnig Xoflov,
frenum , quod iis inieceram , reverentiam mihi debitam
uQTi T Q unli^rig 'ExqviTUi , viiii rt yolfig a/Jdov , ijjf
negligunt.
nvX(''.a)v, ad quae verba Scholiastes TQamt^a y.ai nvltj, :

Tiva ifaiv i'§>]ftfif'va roij ijnaTog,


iii.Qi} wgniQ ovv'^ xul 2) ahundantia ( Ueberfluss). Ps. XVII, l4: ^rfsni
n.t/aiQU xul xaviov. Dn^^bblyb a^H'' el relinquunt liberis suis ahundantiam suam,
Polyaenus lib. IV" iu Attalo :

vel quod reliquum faciunt , cf. Exod. XXIII, 11. -in"' b?


iiavTig imdiyiiwv Tovg kofiovg, xui tijv /,o7.fjv, niXug «
J/) xal TQunf^uv xui oaa ukka ai,/Li(Ta xuTuvooiv .... abunde satis suporque
, Ps. XXXI , 24], et nn'' adv.
Rufns Ephesius, ubi de liepate a dt iv 'nQoay.onlu nvXug :
valde i. q. nnii Dan. VIII, 9: -btj nn;; ^"^HI
xut TQunfl^uv xai fia/uiQuv y.ui ovv/u xaXovaiv faTi ftfv 33:11 et crevit valde Cum bil3 iungitur
austrum versus.
xat fv dvd-Qmnm , aaurjT} df xui ovx tiSrjXa. Tamon etiam Jes. LVI, 12:
hodiernus dies eliam cro'
et erit ut

Theophilus Protospatharius de fabrica humani corporis stinus im nn^ bina magnus abundc valde
i. e. longe
llb. 2 c. iecoris quattuor lobos noniinari TQanfCav, splendidissimus , opulentissimus. Vulg. et mullo amplius,
laTiuv
1 1

ftu/uiQUv, i]vio/ov et caussas etiam addit


, cur ita ,
nn'' =nn^ no. 2, a. Sed licet etiam interpretari : valde
nominentur, sed quae non sunt huius loci. " Bocbartus magna erit ahundantia.
I. c. p. 5o2. Atque ita ad guarlam sententiam delati 3) reliquum , reliqua pars , v. c. D5n nn^ reliqua
sumus qnae prae ccteris Kimchii est cuius haec vei-ba
, , pars populi reliquus populus lud. VH, 6. sSam. X, 10.
,

sunt: 'ij-\3N t»b3 las-its bn iiiBba N-ipjn Nin i. e. XII, 28. Nch. IV, 8. i3. Jer. XXXIX, 9, 0-35 1i:"^
Jolnerelk idem esl quod Talmudici appcllant irapeza, omnes popult reliqui Hab. II, 8 , D''}*"'^:!! •^ny reliqui
Hiymni hebras i. e. fihrae. Trapeza s. Mensa autem prophetae Neh. VI, l4, •<ril2'a 'nni reliqui' anni inoi Jes.
manifesto est lobus Spiegclii nostratium fere quadratus , a XXXVIII, 10. iin^ reliqua eius pars Jes. XLIV, ig.
R. "in'^ 64: Dynn-» — 3

nbSuJ ^"a'^ nrT' reliquae rcs geslae Salomonis ( practer ca Dyin'^ (icliqua pars popuJi) n. pr. viri 2 Sam.
quac narravit scriptor) i Rcg. XI, 4i et sic persaepc 111, 5. Vpki-. III, 3.

I Reg. XIV, 19. 29. XV, 7. 23. 3i, XVI, 5. i4. -uo. 27. (exiiuiinu) n. pr. oppidi in montanis Judae a
'
._
XXII, 39, 46, a Rcg. I, i8. VIII, 23. X, 34, XII, sacerdotibus liabilati J03. XV, 48. XXI, i4. 1 .Sam.
20. Xlll, 12. XIV, i5. 2 Par, XIII, 22, XX. 34 al. XXX, 27. 1 Par. VI, 42.
Spec. giiod reliqmtm facium est post exitiuin reliquiae, ,

residuum. ^''NEin "in"' residuum Rcphaitnrum Deut. III,


"1 n_ cbald. 1) adj. exceUcns, erimius Dan. II 3i.
11, Jos, XII, '4." Xill 12. lob, XXII, 20: D-in':
,
V, 12. l4. VI. 4. 2) mT'' adv. valde vehemenler
,

UiN JirSN residuuvi eorum comcdit ignis. Additur — Dan. 111, -^-A. VII, 7. 19. '

etiam gcuitivus cius, qui aliquid rcliuquit, rcliquum facit, nnn^ f. i. q. •m'' uo. 2 abundanlia (dcr Uebcrflus»,
JoclI, 4: na^l^n "in"' quod relinquit locusta. Ex, XXIII, das Eriibrigtc ), qiiod aliquis reliquum babct cxpletis vitae
I I 6"in'' guod illi rcUnquuni.
: desideriis (cf. Ps. XVll, i4), opes. Jcs. XV, 7: 'rr^rv^
TnjV pro quo Jcr. XLVIII, 36: friay tC^jy^ copiae quas
4) quod modum terminum earccdit s, inde a) adv, ,
,

sibi comparaverai (Moabus). TKiy i. q. fisp Gcn. XII,


praeter. Num, XXXI , 32 -ilTN irn -in; flpV?v! "''^'^
:

JOSJI 0? !)TT2 eraique praeda (pecudiim) praeler spolium,


5. XXXI, 1. '

quod feccrant mililcs ovium sccrcenia millia cet. Aben


,
'nn'^ (pro|i-in"') n. pr. soceri Mosis , cf. nn"' ct
Esra Clericus a\. "tZT^ "in"' residuum pracdae intelliguut
, aan. Exini, 1. IV',18.
i, e. praedam quae superfuerit, postquam eius partem tum
'jnn'] m. rcccntioris Hebraismi vc. 1) praesianiin.
in itinere tum per septiduum in statione consumserint Eccl. II, i3: vidi praeslare sapicnliam siulliiiac , qucm-
milites (cf. Gen. XIV, 24); sed nipb'? et t= inter se
admodum praestat lux lcnebris. VJI, 12, X, 10, —
dilTerunt. Prius est praeda pecudum liominumque ('3\L")
2) quacsius, lucrum, emolumenium, v. rad. Hi. no, 3. Eccl,
cf, Comm. 11. 26, T2 ,
quod etiam bVlC appellatnr Comm, 1,3: ib7:3>-b=3 D^iNb ]i-in'-!na II, 11. III, 9. V, 8.
11. 12, complectitur aurum argentum et cuiusvis gene-
,

ris snpellectilem. — Prov, XVII


b) eorcellenlia.
7 ,
:
i5. (SjT. Ijizaj lucrum).

'nn'' ncb
labium exceUcniiae i. e. verba egregia de virtute "•'• "1!?; no- 5, e.
IIP']
et sapientia eiusque laudibus. Gen, XLIX, 3 nNilJ in^ :

"ini!2 m. 1) quaesius (pr. das Eriibrigen, der Vor-


fy "in"'") concr. erccllcns digniiaie et eocccUcns rohore,
pr, virorum ut a) socri Mosis, qui alibi theil , Erwerb bey der Arbcit , v. "in^ no. 2 et fT-n']).
5) n. ,

nn-' Ex, IV, 18. b) lud. VIII, 20. c) 1 Par. II, 32, Prov. XIV, 23. XXI, 5. Opp. -lion?:." 2^ praeslan- —
e) VII, 38, pro quo pn'' Comm. 3^. tia Eccl. III, 19.
d) 'iV, 17.
f) 1 Reg. II, 5, pio qiio N'in"' 2 Sam\ XVII, 25. — in''^ m. i. q. "in^ no. 1 funis , spec. a) de funi-
Patron. i-^n-; 2 Sam. XXIII, sV, culis tentorii Ex. XXXV, 18. XXXIX, 4o. Num. III,
26. 37. iV, 26. 32. Jes. LIV, 2. Jer. X, 20. b) de
Nin^ V. -yrp^ no. 5, f. chorda arcus Ps. XXI, a3.

^ aph , undecima alpbabeti littera, numerum iijccna- Biskiae p, 196. — 2) Rarius transit in gutturales sono
rium indicans. Nomen eius ( C]2) mnnum,palmam. designat,
cognatas , maxime a ) in Pi a ,
ut nVn , uXJii» , jJi
cuius rudiorem figuram exbibcnt litterae Phoeniciae (v.
Gesenii Monum. Phoenicia p. 32 \ Possit quidem figura talpa; p^nn ij.3j^ caseus 123 i^^ y 5Q=i3 et lian
;

vulgaris scripturae quadratae volae similior etiam videri,


,_5jLi> Chaboras fluvius , Mas L.;£^ et L»i» exstinxit,
quam illae nihilominiis banc non antiquam et nativam esse,
:

certa litterarum historia docct (v. I. c. tab. 1. 3. 4. 5),


"inn et nm emit , vendidit, et in lingua arabica ^_ju»^j
et •^Jo^i' defccit sol ,
^J^ et iXi- abscondidit al. qno
Utj litterarum palatinarum ferme media permutatur Arabica Hebraeis
litteris et
factum est, ut Judaei et Syri
1) cum reliquis palatinis , ut ^ p. 55^ A, et S p. 252 A., Syriacis scribentes ^ Arabum littera S exprimant; b) in
maximo cum p , v. c. yaiS et S5ip clypens , ?J5'5 et •^f/^
» c V, c, TiEB arab. jts. et Jt£ leo invenis , nc3 et
contudit , JJS'! et ^^^i'^ ^ tenuis fult , bD3 et chald. bcj^

duplicavit, CO^IS chald. CDip depavit, pni: eS^.S^' risit, p2n .si texit , "ina et -)CI" circumdedit , coronavit ; c) adeo-
i,<5<A> amplexus est , et alia multa in linguis cognatis , v. que in n , ut 1373, "in?; inn emit, vendidit, et fortasse
,

Scbultens clav. dialectorum p, 295. Scheidius ad cant. nonnulla alia(v. IJitzig ad Jes. p. 425),
Nnnn 2
648
In lingua Graeca respondeiit et x et/, sed vocabula minus accurate definito. Ex. XI, 4; rtb"'!?!! nisns circi-
semitica per 3 scripta in lingua Graeca plerumque habeut ter media nocle. IX, 18: ina rWD cras circiter hoc
X, ut ^3 xudog ms
xaio}, xuico, 7\b~i y.o^idnra) , ]V33
, tempore. Dan, IX, 21 S"!? nn373 nj'3 circiter tcmpore :

xvf.ttvov, liiS xirvQa, rarias ;j , ut 'J^is xarwv et ;ij«tJW»', sacrificii vespertini. (In his etiani exemplis 3 potest ut ,

r:n3 xixmv, ^•'"bs XukSaToi. fecimus , adverbialiter accipi substantivum in accusa-


, et
tivo tempus iudicante : sed vide B, no. 3).
3 ante monosyllaba et barjrtona saepc 3 (Lgb.
,
B) Praep. 1) ut sicui , , instar, lanquam , similitn-
§. i5i, i), c. SufT. CDS , D~2, Dr;3 (reliquis personis
dinem qualemcunque indicans 1 Sam. XXV, 36 : !nn'da
praepouitur ia3 , il33 q. v. s. v. i^).
?(b/3!l nni23/33 in''^^ convivium in domo eius instar coit-

A) adv. qualitatis , decurtatum ex ^3 (ut ?{« pro 'JSX vivii rcgii. Ps. I, 3 hv bin'd y53. Gen.
: nam esl D''^ ^jbs

etsimilia, sed vide uot. ) i) pr. demonstr. iia, sic , hoc


IX, 3: bb-nx Dsb TinD aips p^j.^S ut hcrbam 'viriclem
moclo gr. cu?. Inde bis repetitum 3 3 sicut ita; : — — dedi vobis omnia. Thren. III, 12: nia^a^ ^ra''-^^ posuit
quomodo
,


hoc moclo , ubi duae res inter se comparantiir me tanquam scopum. Gen. XXV, 25. XXIX, 20. lob.
(germ. sup. vet, so so , pro vulg. wie — so). Lev. — XXXII,
VI, 6: dcntes
de similitudine figurae, speciei (Cant.
19 al. Tta
sunt D^blTiri "^."1^2 iiislar gregis ovium.
tui
VII, 7 : auJfO riNtaflS pro
ut sacrificium pro peccato ita s.

cldicto. Num.^XV',"r5. IIos. IV, 9. 1 Reg. XXII, 4: lud. VIII, 18. lob. XLI, io); magnitudinis (Jos. X,

^?;2>3 ''73J'3 sicu! popiihis meus ila populus liius. Je3. I, 8 :


2 nam urbs magna eral Gibeon tl3bl3;3 ''1? nnN3 sicut
:

sicut tugurium in cucumerario ~T1J;3 "T^yS ita urbs servata


una urbium i. e. tanla quanfa ulla urbs); numeri (bins ,

Djn instar arenae maris D^73'iiJ.T "'33133 Gen. XXII, 17I


(parall. rclicta est Zion ut casa iti vinea), et contra ,

quamquam rarius , ila sicui; hoc moclo — quomodo^ — XXVI, 4, icy3 Gen. XIII," IG);' temporis (lob. X, 5,
gr. wg — ai? Gen. XLIV, 18: in'7^D3 ':ji723 ita tu , ut Ps. LXXXIX, 37 : Tr"3';S2 iNS3 soliuin eius stabit instar

Pharao. XVIII, 25. Ps. CXXXIX, 12/ Pro varia ratione solis i. quamdiu sol Iucebit| cf. LXXII, 17); sortis
e.

comparationis illud saepe reddi potest lctm rjuam. : — ( cf. 3 idem expertus est atque
rt'1~, p. 3/3 B et 3 jnj —
Lev. XXIV, 16: lopiclahit eum omnis coctus nlfXS "Iil3 s. V. in:); saepe ita ut tertium quod vocant compara-
,

tam peregrini, quam incligenae. Deut. I, 17: Vil.l3 JiOpS tionis addatur lob. XXXI V, 7 : quis sicut lobus ,
qui bibat
^lSaCri tam parvum quam magnum auclielis. Ez. XV'111, iniquilalem tanquam 5: D^nbN^ Dn"'™^ aquam? Gen. III,
4; quantus , lanius ; qualis talis (^oc7og, Toaog' , otog ST) 3iO ''"l^. Bis repetitum est, ubi duae compaiationes
roioe). Jos. XIV, 11 rrr^ "'nbSI TN TjbS qunle robur
: instituuntur (aliter atque A, np. 1) Cant. I, 5. Spec.
meum lunc erat, lale idem nunc. 1 Sam. XXX, 24. notandum a) Substantlvum praevio 3 notat quod huic
:

PJenius dicunt: 13 —3 Ps. CXXVII , 4. Joel II, 4, rei similc cst rem personamve ei similem. Dan. X, 18:
,

etiam 31 3 — , maxime in recentioro Hebraismo Jos. DTN (species) ceu humana species
ilN^nJi^ (aliquid) in- ,

XIV, 11. 1
'Sam. XXX, 24. Dan. XI, 29. Ezech. slar speciei humanae (etwas) luic eine IHcnschengestalt.
,

XVIII, 4. VIII, i5 (cbald. VII, i3: u;:n "^33 species quacdam


inslar jilii hominis) Deut. IV, 32: num Jaclum est ~\^~2
quomodo auf welche Weise post verbum
2) relat. ,
,
aliquid instnr huiiis rci ingeniis? Gen.
tlTo bilJil
»n; (ut alibi ^\v! Ruth III, 18). Eccl. XI, 5 quemadmo- :

XLI, 38 •i3''N riT3 Ni:?::fT num ejrsiat vir instar huiits


:
dum non nosti, quae sil via venli flNbia 'jJ:S2 a^^a^SSI et
viri ? talis vir.r;~\2 saepe latine reddi possunt
Ita r;T3
quomodo ossa oriuntur in utero gravido , ila cet.
eaque emendatior locutio
Plena
esset
ialis , talc,
,

vide ad TiT no. 4, c, p. 4o5 B.


talia ,

: (£33^ VM"' ^''UJJSfl ?fN b) Verbis similitudinis pleonastice addi potest 3 3 bianS :

rtNbn , vei a-^jj^yrj ri"^."; ".):


'«•
ut nostr. ahnlich seyn ttiie jem. c) de afticulo post —
3) indefinite quodammodo
einigermaassen ) inde, 3 coraparativum frequentissimo v. supra M art. 2 , c,
( ,

ubi numerus et mensura vel spatii vel temporis rationi-


,
p. 36 1 A.
bus obiter subductis iudicantur circiter gr. lug log :
,
1
2) sccundum ( zartt )
, convenlentiam cum aliqua
ntvirjxovxu) , ugd, oaov ; nostv. ungcfahr, etwa. Hebraei norma Gen. I, 26
iiidicans. ^:m&13. secundum simili- :

appellant -n:)'mrt 5)3 Caph mensurac s. aestimatiouis. tudinein nosirain. IV, 17: ct i^ocabai nomen urbis i:2 D',l!3
1 Reg. XXII, 6 'C^^N riiN73 y2")N3 circiler quadringenii
: ?[i:n sccundttm nomen Jilii sui Henoch. Jos. VI, l5 t:;"i0733 :

viri. Exod. XII, 37. Ruth 11, 17 D^il^ilJ MS^^N^ circiter : Irrr; secundum hanc legem hunc in modum. 2 Reg. I, ,

modius hordei; Num. XI, 3l: Ci'' -j^TliD circitcr unius 17: ^iilT^ "1313 secundum verbum Dei. 1 Sam. XIII, l4:
clici iler. Ruth I, 4: B"':U3 ^i3"3 circiler decem aniii. Gen. i33b3 llj"'^ vir secundum animum eius qualis ei placet. ,

XXXVIII, 24. Jos. III, 4. iv; i3. X, i3. lud. III, 29. Ps. V^n 18: celcbrctho Jehovam ipiX3 secunclum iusti-
,

VIII, 10. IX, 49. XVI, 27. XX, 32.40. iSam.IV, 2. IX, tiain cius i. e. prout, quemadmodum iustitia eius postulat.
22. XIII, i5. XIV, 2. i4. XXII, 2. XXIII, i3. XXV, Thren. III, 64: DJl^T' !lbJ'?33 sccundum opus maiiuum
i3. Sequentc a particula (quod rarnm est, siquidein iii ipsorum i. e. prout nierueruut. Ps. LXXA^III, 72 Dn3 :

liuius generis exemplis 3 omisso acc. poni solet v. , i33b secundiim inlegrilaiem animi sui pro aninio sub ,

Gramm. §. 1 16 not.) 1 Sam. XIV, i4 n;S»a "'iSnas cir- : integro iit ferebat animi integritas.
, Zach. II, 10; dis-

,

citcr in diinitlio sulco. Etiam de tcmporis nioniento persi vos Uy3pn nimi ya^lNS secundum quatluor vcnios
649
coeli i. e. versus qu. v. , xutu tovc uvf/iiovs. Cen. VI, ad sjTit. sjt, p. 289, V. 0. tanquani in ira iinagiin-iu
aa. XLIV, 2. Exod. VIII, 9. 27. XXI, g. XXVI, 3o.
XXXIX, 8. 32. Jos. I, 7. VIII, 8. 27. 34. XIX, 47.
traxerunt per plateam Barhebr. p. 72 , aufugit •^A
lud. XX, 10. 1 Sam. XI, 10. 2 Sam. XXII, 21. i IJcg. \^»^-h-^1 sicut in occulto p. 602 Jin. 8, wj Iv y.gvnToi
U, 6. XIII, 5, XVai, i5. Jcrem. XVJI , 10. Prov.
Joh. VII, 10, idem sine y^A p. 6o5
XXIV, 12 al, Cf. TS
sccimdum maniim pro nianii, ,
cf. ; lin. extr. ,

T. T' lilt. ce. Etiani lioc significatu in apodosi scquilur /•) dig uXr,&(Zg Barhcbr. 588. 606
i'i-*^? lin. 1 et ??>*=»
jS. 6en. VI, 22: rri? p S"^i"rN. iris riji: Tix rbs.
p. 265 Jin. 12. Quanquam plnra cxempla , qiiae huc
3) ab usn eius adverbiali supra exposito (A, 110. '6) retulit Agrellius , alius iiaturae sunt v. c. ,,anno 6o4 tan'-
proGciscitur is particulae usus , quo in meram parliculam quam a saldalore nosiro Barhebr. lOO, " pro : secunJum
lemporis abiit , iit germ. um in formula : um drey Ubr,
computationem a servalore noslrOj^l^iC^^ jJNVflST-i; ^.j]
quod non tautuin est circa horam leriiam scd etiam ipsa
hora tertia. Sic BTwbi" biJ^rS CVirU; bi'3n beri et = non tanquam in lingua Hebraeorum
:

id quod cst in lingua Hcbraea).


scd secundum
Ceterum permolta — , :

uudius ieriius , antea 1 Sam. XIV, 21. XXI, 6, CV3


exenipla, quae ad 3 veritatis rcferuntur, ad 3 bimilitudLnis
hoc tempore nunc p. 584, nrs hoc tempore, v. n? ,
,

Tfn nys tempore redivivo (v. rrn p. 4/0 ), SJ^lS uno


( B , 1 ) pertinent ,
quanquam divcrsa eorum ratio est.
In aliis a) 3 ~">^: est gcssil se ut , tanquam cct. Exod.
momento Num. XVI, 21 , Dyns exiguo tempore brevi, :

cito , s:.'i D?7:2 per breve momcntum Jes. XXVI, 20.


,

— XXII, 24 !^U;:3 ib !l^~n N3 nc


: geras crga eum ut
focneraior. Num. XI, 1:5"; D^^^^NnnS BJI^ "'nv ei popu-
te

Notatu dignum est Jes. XVIII, 4. 5 5^3 .... nj: tnS :

lus sc gcssit ut (juirilanies de malo conquerebatur, quasi ,


n*1S Cn3 .... ba calore sercno .... nube roscida , . . ,
nialum quoddam ei accidisset. 1 Sam. X, 27 : aii^l^rp Tl''!
germine maiuro , ubi p non solum iu primo et tertio sed
muium agcbat. lob. XXIV, l4: 3:33 'J"'^ flb^^j^ noctu
,

etiam in secundo est particula temporis, et ra 3 "3 concise


furcm agit. Hos. V, 10. X, 4, item IV, 4,' ubi n^n
dictum est pro ba a;' n;'3 iempore nubis roscidae , bey

Ita de sjiatio 1 Sam. XX, 3
omissum est. Cant. I, 7 —
ne sim n''^"^ ut deli.juium :

Thaugewolk. ij-^a yiots

mJail ^'il pai5us (so lang luie ein Schritt) erat inier me-
:
animi passura , vvie ohnmachtig. b) Ad no. i , a refe- —
rendum 20 m";S n"':^ ^'^n I^b^w; "fina
est Thren. I, :

etinier moriem, Eodeni pertinetPs. LXXIII, 2 ^i-^a: £3^7:3 :


foras grassalur gladius, domi quod insiar morlis est ipsa ,

^TiS!* ?22a; ^''NS ''bj'1 parnm abjiiii quin declinassent pedes veluii mors dira nempe fames et pestis
, cf. Ezech. VH, ,

mei, nihil ahfuit quin effusi essent gressus mei , ubi D^JSa , i5: n^ra ay'^!^! "la^J^l VW3 a"]^.!!- (Cf. aiab.
^''N2 proprie est : parum, nihil spatii.
.2J ridet de veluii- frrandine i. e. de
4) Vim suam comparativam retinet 3 etiam iis in O^
locis , in qiiibus Capk verilatis fmn/:2N ^[d) seu confir- deiitibus candidis instar grandinis ridendo ostendit dente.<>
,

matiunis et idenlitaiis (avpn ^JS , Q:iJTT >]d) appellant grandinis acmulos ). — c) Jes. XIII, 6 Ni3i •r;-si3 T\L'3 :

Grammatici veteres (Kimchii Michlol fol. i5) adeoqne non est ; vastatio venit ab Omnipotente , sed : inslar tem-
e recentissimis unus et alter (Hitzig ad Jes. p. 10): noii pestalis Omnipotcnie i. e.
i'astanlis venit (vastatio) ab
enim redundat illud 3 , sed comparationi inservit cum subito ut lempestates irruere solent wie Gottes Wetter ,

eiusdem generis individuis instituendae (Lgb. p. 846).


,

komint es vom AllmSchtigen. d) Jes. I, 8 iam sujira —


Neh. VII, 2: r7;S '2;'^i<3 N1!l '3 is_ enim crat ui rirfdus annnmeravimus exemplis litt. A, no. 1. Denique radicale
(esse solet et debet), germ. dixeris er-svar, was mau eiuen : est 3 iu 'T'T:3 lob. III, 5.
treuen Maiin neimt. Eccl. VIII, 1 C3nr73 '72 cjuis est ut :

sapiens ? quis ita comparatus est ut sapieus appellari ,


5) Infinitivo praefixum 3 est a) sicut, quemadmoduni
possit? quod salva sententia reddi potest wer jst wirk- :
(cf. no. 1.2) Jes. V, 24, iron. quasi (als ob). Jes. X,
l5: Tn'''^?:-^^ t:3;L" ^""^l^S ^HOsi vero bnculus toUat
lich vreise zu neunen? Jes. I, 7: ^''"IT n3-;!7'53 Tvz'2^^
vastatio qualis esse solet subversio ab hoslibus facia,
virum , qui cum gcrit, b) ut postquam quum, — = ,

ubi, sivuilalque; ut gr. wj pro (nit (Passow v. ibg B,


Tantum abest haec coinparatio , ut vim sententiae exte-
II, 5), temporis particula (cf. no, 3), ubi tempus dua-
nuet, ut adeo intendat : n"i< w^NB wie ein treuer Mann
rum actionum inter se coinparatur (cf. supra Ps. LXXXIX,
nur sejTi kann qnam fidissiiiius svie Feinde nnr ver-
37. 38). Gen. XXXIX, 18: 3t:;;;i ... 'rip "?2-'?r!3 ut
, ;

hecren konnen maxima subversio (cf. gr. (uf ulr^Dwc,


,
vocem meam sustuli , ... ( so wie ich nieine Stimme er-
Passow. V. wj, oaov , Fischer ad VV elJer. II, i56.
hob^ ilh reliqiiit cet. 1 Sam. V, lO: ^'nN «133 "•^Jl
Vigerius Hermanni p. 563). Ita maxime in locutione:
'!i1 ip""'" C":^Vn!1 "' rcnii arca Dci, clamabant cet. Ex.
Dyn3 perpauci 1 Par. XVI, ig perpaucum Prov. X,
20 , gr. oaov ohyov , Ci"';^ T"—ij residuum perpaucum
,
XXXl/iS. Iud.il, 4. 1 Beg. I, 21. 2 Reg. II, 9. Esth.
\ 2. Et de futuro teniporc in sententia coiidilionali
Jes. 1, 7. (Eo, quem supia diximus, inodo ortus eliam ,

Gen. XLIV, 3o. 3i : ;^;-i .... "'3N-bN \xb3 l-,r;y/i


Syrorumusus, apud quos ? ^*] sicut , ianquam saepius n7:i Ti!^ )"N "3 ini!'"!^ cl ubi palrem meum adircm vidc-
etiam quam apud Hebracos redundat
, et in merum , , rclijue paier , pucrum,non adcsse , statim morerc/Hr cet «f.
pleonasmum abiit, v. exeuipla quae collegit Agrell. suppl. Deut, X\^I, 6. Jer. XXV, 12. Proprie tcmporale ct
6oO 3> "1^5

Jes. XXVIII 20 solum!^3, !^3, fl33 sed etiam ]3 a 3 ducit, pro ^rffl
coiiditionale est etiam in liis. , : -i3:]j >

OiSnna !T1S riDSrini SlPiSna »S7j!l brevior est lecttis, sicui illa , sicut hoc (
V. infra p
8. rad. 713). Cele^
nuam ut extendi possis , et (nimis angustum est tegu- rum priori illi rationi favet ia3 litt. A (max.Ps. LXXIII,

1

mentum, si ei involvi velis. In eandem senteutiam l5), et quodammodo analogia syr. ^»-"! > J y*' > quod
praemittiliir etiam substantivis verbalibus, 2 Par. XII, 1 :

itidem ortum est ex ;]^N adverbio primuin interrogalivo,


inpTnS quum Jes. XXIII, 3
vires nacius csset.
lil J'''?'!'.^ :
tum indeCnito.
guum rumorem de Ijro. XXX, 19: -i;^ ipy7312J3
audirent
simulatquc audiverit eam (vocem), eocaudiet te. (Similis 3 chald. i. q. hebr. litt. B, no. 1 sicui, insiar Dan.
est formula Phoenicia in inscr. Melit. l lin. 3. 4 j'a'ifl3 : VII, '4. 6. 9. l3, ianquam Dan. VI, 1. iins V. yi
0313'^ fibp simulatque audiet vocem eorum benodicet , p. 346 B. 1-I3 i. q. li^NS v. •'7 p. 334.
iis). Ponitur etiam sq. participio Gen. XXXVIII, ag : Particulae' ex 3 ortae' vel cum eo compositae sunt
iTi ^•'lUTlS ^!l''1 pro a'\L"73 ir''!!^ et quum retrahcrei ma-
"IfflXS , r^ )
(arara. n3
sicut (is) qui lob. pr.
num, XL, 10.
XXIX, pro varia utriusque particulae signiGcatione
'25
,

C) Raro 3 est Conj. i. q. -|\i^.N3 ,


ita ut integrae est : i) sccundum ( id ) quod , inde a) (tantuni) quau-
sententiae praemittatur. Jes. VIII, 23: b^~ 'JiiliN'!" ny3 ium Gen. XXXIV, 12 et dabo '"rN :n73i<n lU^.NS quan- :

'U1 T^^p!! linn.Ni^l ^i-^T • • • • n^lN quemadmodum (quo lum postulabilis a me. 1 Sam. II, 16; b) quemadmodum
gradu ) priora iempora vilipcnderunt terram Sebulonitarum i. q. 3 A, 2 idque non substantivo
,
sed verbo et integris ,

.... iia (eodem gradu) sequcniia honorabuni cet. pro ,


sententiis praemissum. Gen. VIII, 21: ''r)"'^» Tt^.NS
r?!l "llIJNp. LXI, 11. De Praepositionibus, quae additis quemadmodum feci. VII, 9: d-l^Vs inS tl^Jt 1^N3 qucm-
( sed perellipsin etiam
omittendis ) coniunctionibus relati- admodum eum XII, 4. XVII, 23. XXI, 1
iusserat Dcus.
vis -lUJS vel ^3 in Coniunctiones vertuntur, v. Lgb. (bis). 4. 29. XXVII, 19. XXXIV, 22. XL, 22.
XXVI,
p. 636,' Gramm. §. J02, 1, litt. c. adde de nostro exem- XLI, i3. 21. 54. XLIII, 17. XLVII, 11. lob. XXIX,
plo Ewaldi gramm. p. 61 4. 4. XLII, 9. Jes. IX, 2. 1 Reg. VIII, 57 (et sacpe )
De ellipsi 3 praefixi post 3 quam plurimi interpretes ,
etiam imperfectis (Jos. VIII, 6: fugiunt n:tt<12 ""i;^.?

gtatuebant sine' necessitate, vide quae observavimus in quemadmodum fugcrant prius); c) quia, quod (dem-
gramm. hebr. §. 116, not. gemass dass). Num. XXVII, i4: id Dn"''nM 1lSN3
quia coniumaccs fuisiis contra mc. lud, VI, 27. Sam.
1
Not. Praeter lingnam hebr. S praef. habetur apud Respon-
XXVIII, 18. 2Reg. XVII, 26. Mich. III, 4.
Phoenices , tum pro sicut litt. B, 1 tum sq. inf. v. c. ,
det usus praeverbii 3 in formulis qualis est iJSTliS. —
ubi audivit, v. Monum. Phoen. p. 35o , apud
S^OilJZi
Saepissime respohdent ]3
sibi "HTNS quemadmodum — ,


Chaldaeos (v. stalim), Samaritanos (v. UhlemanniLexid.
iia Ex. XXXIX, 43 Num.'ll, i^.Tes. XX, 3. XXXI,
p. 3 1 ) et Arabes ,
qui ui efFerunt , v. de suffixorum 4 , prout —
ita lud. I, 7 , quo gradu eodeni Ex. I, 12. —
Sacygramm. Ip. 4^2. 4/3. Aethio- Jes. LII , i4. i5. Hos. IV, 7. Duplex est protasis
ponendorum
pes ubique plenius dicunt
ratione de

Yl^^^ !• e. L« ' iJDS q. v.,


p —
TZJNS —
^'^NB Jes. X, 10, n.
2) ut si, quam si, quasi (wie wenn , cf. "TICS Conj.
ct S^rri ^••I quod ortum est ex n3\V TJ^N.
no. 4). lob. X, 19: H^pit^ ''n''?vj ^*^ ""^^.3 9''«si nunquam
>»-«l > ? ,

Cetcrum etiam in Syriasmo supersunt vestigia D nudi , ut


fuissem, essem, Jes. XXlX, 8 'lJl 3»'!- C'rni 1^,N3 n^rj"! :

]fM.:ii pro chald. tenns cum Aleph prosthetico , non ex erit quasi somniaret esuricns , se comedere. Zach. X, 6.

\fM ^*| quod vult Bemstein in Lexid. p. i5, Uii3| 3) ui temporale 3 inCnitivis praemissuin, nostr.
i. q.
,
wie, sowie als sq. praet. i. q. posiquam, quum. Gen.
, ,

ex lioa, 1^3, non pro lio ^], XVIII, 33: Dn-iaN-iN lanb rtVs Ti^NS' ^; !]b'2 ct abiit
De origine eius qnod supra posui 3 decurtatum esse ,
Jova finito colloquio cum Abrahamo. XX, l3: -iU;N3 "'I^i.l
cx ^3 , multorum tum antiquiorum tum
est sententia , -1MN1 "I3N n">37a di:i';s< \"ii« nsn:^. XII, 11. XXIV, 22.
recentioiTjm , in his Ewaldi gramm. maj. p. 6l3. gr. 52". 30. XXIX', 10. XXX, 25. XXXVII, 23.
XXVII,
min. ed. l §. 55i. Maureri al. In Lex. man. p. 457 XLIII, Exod. XVil, 11. XXXII, ig. 1 Sam. VIII,
1.

aliam addideram de origine coniecturam liis verbis : ,,nisi 1. 6. XII, 8. 2 Sam. XII, 21. Ps. LI, 2. Jer. XXXIX,

statuere mavis 3 adverbium ortum esse ex '3 pr. prono-


,
4 et saepe. —
Esth. IV, 16: Tl^inN "ri']?}* laJNS ubi
rainc relativo qui, qune quod inde quomodo (wie , ,
periero pericro , wenn ich todt bin
,
bin icb todt vox , ,

bescliaflen ) ut w? a relativo 0; item offov, 0^0^ a rela-


, , desperantis. Gen.XLIII, l4. Sq. fut. transit in potesta-
tivi» ofTOC, orof; ut , uti a oTi, quo etymo adoptato tem conditionalem. Eccl. IV, 17: quando (si) ibis ad
proprie relativa esset vocabuli potestas et significatio A, 2 domum Dci, V 3 quando vovebis votum , : si vovebis, ,

primo loco poncnda. " In hanc sententiam coricessit Gen. XXVII, 4o. XL, i4. IIos. VII, 12 et ita omisso
Ewaldns gramm. min. ed. 2 §. 't55 ( cf gramm. arab. 1 . verbo Jes. XXIII, 5 DilXl^b StZVJ "ni:.N3 quando rumor
:

§. 48i ), qui praelerea confert sanscr. jalhd iit ( cx jas ( de T^To excisa) ^iiT\on\i:t in Aegypium'. Notabihs est —
qni ) nostr. wie , qui cst casus modalis a luer , et non
, pleonasmus in -|UJN3 "'"inN Jos. II, 7 pro 1trN3 vel i"!!!»
651 r.z — na;

T?N I
qwae uh-aque particula in Lanc unam coaluisse pergal ^r:V nWn
,
moricndum tibi esl, Jonalhane.
n^lJS ''3

videtur. Ruthl, 7 V?];i3i •<\^z Ti-iE'' niTin -s ri"'q'i'' .... nio?;; T:'3 ita
1

ficiat mihi Dcus .... ( nil nisi) mors me separahit a te.


'''13 334 B.
V. "<:!
p. 2 Sam. III, 9. I Reg. II, 23. XIX, 2 ( scd 1 Sam. XX,
'<1S chald. V. ^T p. 334 A. l3 •'3 incipit sententiam conditionoleni Try 3"^" "3, : . . .

sequitur igitur ipsa sententia sine praevia particuJa). lam


riS (pro :in3) l) pr. sicut id , de qno dictum ost de priore illa formula sq. CS et J<b DN dubitari nequit, eani
(
V, pag. 3fi8 A) i. e. ila , ovTiog. Refeitur proprie ad signiCcare ita Deus mihi malefacial pcrpcliio
: si fecero, ,

ajitecedentia v. c. Gen. XV", 5: cli.rit : riumera stellas sinonfeccro: sed posterioris allirniativae sq. '3 alia ratio
coeli .... et Mb ila cril semen tuum.
di.ril : 'TTyit JTrT' est. Etenim locutio ilia niedia b nbl' in liis exeinplis , ut
Exod. V, l5 '^'layb ns riiarn nab (juare ilafacis servis
:
supra 1 Sain. XXV,
22 in bonani partein accepta videtur,
tuis (cf. Comm. i4). l Sam. XVIl 27 ita Jiet viro, , :
ut senteiitia sit ita Dcus mihi bcnefaciat perpcluo
: ut hoc ,

(fui Philisiacum cacilit i. e. ut iam dictum est Comm. aS. vel veruin est vel a ine Cet, ad verbum iia Dcus mihi benc- :

Sed frequentins'ad sequentia Deut. VII, 5: sed ita facias faciat ! hoc iuramento afiirmo, quod ("'3). Cf. lat. ita me Dii
iis : altaria eorum diruas. Gen. XXXI, 8: "^72N"' ns DN ament , honcslus est (Ter. Eun. 3, 2, 2 ) et in adinra- 1 ,

"r^SilJ tTTf C^i"! -si ita dicit : maculali crunt merccs tua. tione (ut 1 Sam. III, 17): ita te amabit Juppiter , ut lu
2 Reg. XII, 10: n"3Nb nTH Dyb n7:Nn rtb ita dicas huic nescis ( Plaut. Aulul. 4, 10 3i ) v. Gesneri thcs. s. , ,

populo cet. et persaepe , ubi vcrba alicuius referuntur ab V. ita. Est


alio lud. XI, l5: ct dixit iis : nrs'' '^JiN nb ila dicit loci: hic ut in scriptoribus gi-aecis
2) partic. C (o(5f
Jephta. Ex. V, 10: n?n2 TCN "3 itd dicit Pharao. III, sed raro (cf. 3 no. 3 extr. ) Ruth
post Homeruin), II,
i5: ita diccs Jsraclitis , et sexcenties in formula : -175N nb
mrr' ita dicit Jova. Jer. II, 2. VII, 20. IX, 16. 22.
8, 'rh —
r^ hic illic Num. XI, 3l. nb T? ,
usque ad
hunc locum Gen. XXII, 5; post verba motus : huc Geii.
XVIII, i3. XXII, 6. XXIX, 10. XIJX, 12 al. (v.
XXXI, 37. Num. XXlll, i5. 1-^1 7::: huc et ilhic Ex.
p. 578 A), cf. bom. lode. — Suiit etiam exempla , in
quibus nb nil habet qno referatur ut in illa iurandi et ,
II, 12. (SjT. X^ hic, tantum in compp. (^»-^ huc
,

adiurandi formula ^''Dr nbl C^^lbN "'b nia?^ !lb ila faciat
V. Agrell. suppl. ad sjnt. p. 3oi. 3o2).
:
toio hinc,
mihi Dcus et ila pcrgat quae priniitus cnln aliquo casti- ,

3) part. temporis nunc , unde TO "iV hucusque Ex. ~


gandi puniendive gestu coniuncta fuisse videtur quum ,
:

sententia sit graviter puniat me Deus.


: Cf. Plautiuum VII, i6. Jos. XVII, i4. li^D -^s^ Tii3 ly hucusque et
Mostell. 1, 3, 65: Dii me faciant , quod volunt , si ob illucusque , bis dann und dann i. e. interea 1 Reg. XV^llI,
istam orationem te liberasso denuo et nisi Scajiham eni- ,
45. — A nb ortum est nb-^N q. v. p. 79 A.
casso. Sed de universa hac locutione paullo accuratius tlS chald. i. q. hebr. liz 110. 3. nz~-iV hucusqiie
nobis h. 1. disputandum est. Ac ipsa quidem formula Dan. Vn, 28. Vel ortum est ex hebr. nb ex vulgari
plerumque quidem ea est quam supra dedimus , his ex- , vocalium mutatione (btrj?, bap ) vel estpro^ins, ~3, ,

ceptionibus, quodRuthl,!/ \>to d^nbN est nin"; i Reg. ;


ut :in"' iT' n''.
, Afque hoc praefero
, nam ns eUam ,

XIX, 2. XX, 10, ubi idololahae loquilntur vcrbum in ,


Hebraeis usitatum fuisse arguit ni''^ (de quo vide ,

pl. ponitur ila faciani nohis dii et ita pergant ; 1 Sam.


:
p. 79 A) etnos.
XIV, 44. 1 Reg. XIX, 2 dat. personae plane omissus est
ri^^DV nbl frtrX nbj'"' nb; seniel nempe in adiurando, ,
n inS chald. simul, pr. sicut unus. v. pag. 63 B.
dativus refertur ad se^midam personam ( 1 Sam. III, 17 :
nD3 (Milel, praeter Ex, XII, ubi vide Maso- 11 ,

DN fl-Oi^ nb") D-nbs '^b nb"'' nb), semel adeo haec ram ) 'ortum ex r!3 ns ita sic idque paulo fortius,
, , ,

habentur 1 Sam. XXV^, '22 ii-i •'a':«b CllbSjt nby;; nb :


quam siniplex li:i , nostr. also. Refeitur ad id de quo ,

DN Il"pi^ !lbl ila faciat Dcus inimicis mcis et ita pergat, constat ex autecedenUbus Exod. XXIX, 35. Num. Vlll,
si reliquero C(it. ubi recte Clericus ,, quoniam sic loqui-
, :
26. XI, i5. XV, 11. 12. Deut. XXIX, 23. Hos. X, i5,
tur David de inimicis suis Laec verba sunt intelligenda ,
et ad sequeutia Ex. XII, 11. 1 Reg. I, 48. Habetur ia
iii hanc sententiam Deus iterum atque iterum benefaciat
:
omnis aetatis et sermonis scriptoribus ubique absol., ,

hosUbus meis et proinde miki mahfaciat si hunc inultum ,


iiunquam praevio 3 1 Sam. II, l4. XIX, 17. 2 Sam.
dimisero", gestus igitur henefaciendi blandiendi sup- ,
XIII, 4. Jos. X, 25. 2 Par. VII, 21. Esth. VI, 9. Jer.
ponendus esset nisi forte interpretari placet ila cordinuo
, :
XIII, 9. XIX, 11. XXII, 8. Ez. IV, i3. lob. I, 5 al.
puniat me Deus pcr hostcs meos ut sit Lamed caiissae , i;
Inde n33\X quomodo? q. v. Arainaei abiecto n —
et auctoris. Id quod aliquis hac iuraridi formula futurum
extremo iiide efiinxerunt T]2 ila. Ciiius quidem particulae
vel a se factum iri negat ponitur praevio Ds 2 Reg. ^'I, ,
usus quuin late apud eos pateat , simt, qui hebr. n33 ex
3l ila faciat mihi Deui et ila pergal yiD-^bs ttTST "t":"' DS
:
r{3 addito He paragogico ortuin p:ilent in qua sententia, :

avq i^by. 1 Rcg. XX, 10. 1 Sam. 111, '1 7- XXV,' 22 licet falsissima etiam Hebiaeoniiu Grammatici fuisse
,

(semel DN 'S 2 Sam. III, 35); contra id quod aliquis videntur, qui tonuin in penultima pouebant.
afRrmat, praevio Nb DS 2 Sam. XIX, i4, et saepius
praemisso ^r l Sam., XIV, 44 ita faciat Deus cl ita :
(123 chald. V. m.
652 3N3, nxs

nS3 quanlus, quot? V. na hebr. I^^S M (v. syi-. et arab. ) fut. 3X3^. doluit , dolore

ojfectus est. ( Chald. iN3 , sjT. «-sl^ doluit, moeruit,


4{5Zl33 _cha]d. adv. AHiusmo(?j, Refer- hocmodo, ila.

tiir pleriiiiique ad verba sequentia v. c. Esr. IV, 8 arab. ^^ nonnisi translate : moeruit, ,^*^3C« UjaI*

scripseruni epistolam regi N^illD. Vulg. huiusmodi. V, g.


animus moestus cf. Schult. ad lob. p. 162). Dicitur
1 1 sed ad antecedentia refertiir V, 4. VI, i3. R. Salomo
,
proprie Gen. XXXIV, 25, translate de animo dolente
et Aben Esra quos sequuntur Buxtorf. in Lex. al. id
i, e. moesio Ps. LXIX, 3o 3Nb-\ >qy •<:«. Prov. XIV,
,
:

ortum esse observant ex 3 et N733, KIZ^: i. q. "1^13, "IMNS


dicemus , abiecto r, ef. NSJii dicet, N73Tt dices iii:'^ ,
l3 cliam in risu ib 3N3^ cor dolet.
: lob. XIV, 22 : —
dicendo (v. Buxtorf p. I24j et alia Resch in verbis ex- DNS^ vby i"lit53 !]N nonnisi in se ipso dolores sentii corpus
eius' (in sepulcro) , nil curans liberos superstites (ad rem
ti-emis abiecti exenipla in nn. pr. "'UJn, "'DN pro "i^rNj-nON,
cf. Jes. LXVI, 24. Judith. XVI, 17).
adde particulam syr. AiDfs ,
quam ex 2i.iol3 (juasi Hiph. 1) dolore affecit lob. V, 18. Ez. XXVIII, 24,
dicas ortam esse bene observat Hamakerus (diatr. de sq. acc. pers. Ez. Xlli, 22. — 2) afjiixit i. e. perdidit,
nionumm. Punicis p. 85). Qua in re ut viri docti con- pessumdedit. 2 Reg. III,
n3N3n na^ltin ojjbnn ^31
ig :

iecturam non possumus non probare ita alii eiusdem ,


D^:3N3 et quemins agrum\ bonum perdeiis lapidibus in eum
observationi adstipulari non possumus, qua idem (Miscell. iniectis, quibus sterilis reddatur, cf. Jes. V, 2. lob. V, 23.
Phoen. p. i43 sed praeeunte iam Simoni in Lex. ) hanc
, LXX. uXffiuoaaTi. Simili translatione agrum incultum
qwae prae manibus est particulam ex 3 et NJ2N3 ducit, quod moriuum dicunt ( Gen. XLVII, 19), vitesque grandine
quidem posterius sit inf. verbi &N3 tlicere, cum N empha- profligataepoet. inlerfici dicvmtur Ps. LXXVIII, 4^.
tico in quam sententiam laudatur formula talmudica apud
, (Simonis!)3N3n perSyriasmum dictuni volebat pro la^^zsn ,

Buxtorf. p. 1286: ']aN]3 ID-^bs» 'IT' sit jiobis secundum


coU. ONa"; lob. VII 5 pro 03'^ a rad. 3133 syx. «Xi3
dictum tuum. Nam neqiie , ,
£<?:n: pofest inf. chald. essc a
rad. DN3, qui esset DN:?: , neque dN3 apud Chaldaeos nocuit; quod tamen minime necessarium ).

dicendi potestatem habet : imo ipsum ilhid "^aNSS nihil 3^53 (Zere impuro) m. cstr. 3N3 (Jes. LXV, i4)
aliud est quam iS"7:N33 r= ^72:3 , addito sufF. 2 personae. dolor a) corporis lob. II , i3. X\^I, 6 , de calamitate,
Illam de vocis origine sentcntiam expressit interpres rebusque adversis Jer. XV, Ps. XXXIX, 3.
18. b) ani-
Hebraeus Esrae apud Kennicottum ,
qui IV, 8 reddit 'JD :
mi. Jes. XVII. 11. LXV, i4 (h. 1. addito nb). (Syx.
n^N, fortasse dicemus V, 4 -^niHVa^D sicut
-^T^iai^n sicut , :
loiD dolor).
dix:emus. NonnuUi codd. plene scribunt NJ:"':^ , na'':^.
Si^iSXl pL D-iiN^n c. suff. r^NDU Ex. III, 7. Jes.
^»3 V. by s. rad. Th'J.
LIII, 4. Ps. XXXir,"io, et niaWi:" Jes. LIII, 3 m.
lyS iam, nunc Dan. II, 23.
chald. adv. temporis :
dohr lob. XXXIII, 19. Ps. LXIX,
27. 2 Par. VI, 29,
III, i5~'lV, 34. V, 12. i5. iG. VI, 9. Esr. IV, i3. ni3i!375 ui^N vir dolomm i. e. doloribus excruciatus Jes.

i4. 21. V, 17. VI, 6, j:^3 ny hucusque Esr. V, 16. LIII, 3. Saepe ampliore signiCcatu de calamitatibus,
(In Targg. etiam "[rsTS^ hinc 2 Sam. III, 8). Simonis rebusque adversis ,
quibus aliquis vexatur Exod. III, 7.
Lanc particulam ducita S pracf. et nomine inusit. ]y fort. Ps. XXXII, lo. XXXVIII, 18. Thren. I, 12. 18.

praesens, a rad. aiab. Uc _ . t. accidit, obvenit, uude


^V^ i» Kal innslt. i. q. syr. W^ pro H^ incre-
^^^JLc rea ipsa coram apparens (
quam eandem significatio-
puit obiurgavit v. Castell. adde Barhebr. p. 53 , inde
,
nem nupor Redslobius verbis Hebraeis rt:;' et ilNi vindi-
intrans. pavidus , pusillanimis , ajjlictus fuit, cf. Ttn^S
catum ivit): aliis S radicale videtur ut p3 idem sit ,

qnod |3 nunc (Neh. II, i6), chald. ^NS ut sam. D3>p increpavit , arab. ,c^~> pusillauimis fuit , eLi^a tristis
i. q. Dlp.
nD^S
Videtur j;'3 etiam sic significasse
in una fonnula DiSa^
undc fem.
et ila (porro),
,

et cetera
luit, 1*^1 ^ pusillanimis fuit, »'^ terruit, com-
cohibuit, med. E intrans. pavidus , pusiUanimis
,

pescuit ,
Esr. IV, io. 11. VII, 12,
n;'pi IV, 17. et contr. id.
fuit (cf. |.;2» et vjic: inclamavit, increpuit et intrans.
Etymon quuddam a rad. 'TiZS spectasse etiamvidetur inter-
pres Hebraeus , qui ubiqiie reddit !131J> 1D1, qunnquam
tcrritus est , timidus fuit , Oic; , oiAs; pavidus , timi-
boc mihi quidem obscurum est.
"•DS V. !i3 os sub rad. TiTiB.
dus). Origo fortasse cst in ;:7cj:cu/u'/i(?o (cf. i{33 ), quod
ad verba aspera translatum est , inde pass. et intrans. nie-
»03 Conj. praef. i. q. "llCNa secundum id quod, dergeschlagcn , abatiu, unde Niph. MN33 idem valet
inde 1) ijuemadmodum sicut Eccl'. V, l3 N3U;3 sicut
, : quod N3:.
veneral. XII, 7. 2) r/uum , quando. Kccl. IX, 12. X, 3. liiph, afjli,3rit aliquem , aninium eius fregit. Ezech.
XIII, 22: p'''^!: ab niNsn.
R. nx3, D33, ins 653 nt<3 — 'i23

I\'iph ain}7)0 dcmisso cl ahiccio Jiiif. Ps. CIX, iG: 1D3 (Jes. XXIV, 20) et iDlD (Ii"l- ^X, 34)
35b MND:. Dan. XI, 3o : ~N3:i et animiim ahiiciel.' -
1N2; lob. XXX, 8 certius ad Nipli. verbi n:: refertur.
fut. ^33- l) gravisfuit. (Aefh. 'fln,^ ^ id- ^in-^:
gravis , ^iin^^l onus ,
pondus. Apud Arabcs et

nN3
m. paviiliis , afflicfiis. referendiim Keri
IIiic Syros nonnisi vestigia quaedam huius radicis et significa-
l's. Xj^io: D^^NS bn
|)raeferendum est , v. rad. "^bn.
fiirha of/iicforum. Scd Chctliibh
tionis supcrsunt ut > — molcstum fiiit alic. frigt
G, - c
,> '^ molestia, ; i~=, vehemcntia frigoxis cf. ad no.

T^l^ rad. in vcrbo inusit. Arab. ^^ ,


acthiop. C^ \ iT-edio corporc corpulcnlus, tardus cf. ad no. 5, sjt.

f^^n^] iiidignatus , iratusest, fort. a iccinore , ut sede


Tinn: convowit, yin-fi: rotundus, TiQ-fi: irac. De
origine vidc ad rad. 133). Proprie de pondere
orbis , S3T. J.SC»s glomus , xindc lob. VI, 3, inde de gravi scelere (quod oneris instar
incumbere vidctur j)eccatori v. it" p. 3gg) Gen. XV III,
l23 (syr. JJQ^s placenta)
1 n. pr. oppidi in cam-
20. Sq. de inanu victo-
graviter incuhuit nlicui,
bl'
pestribus Judae Jos. XV, -io. ris quae victo graviter incumbit. lud. I, 35: n^ izsni
,

^ZV rr^S ci gravis facla esl manus Joscphiiarum ( super


D513 (proasas, a:i3, 2^12) n>- stcUa, pr. glo-
Amorilis , quod recte addunt LXX) i. e. eos depressit,
bulus. (Arab. l^li^^ araui. 3iiS l=»:2QD, ^iitii j depressos tcnebat imagine petita a victore in certamine
,
,
singulari qui adversariiim prostratum gravi mann hiimi
aethiop. ^dPTikl: et Y^ Yl-fl I iJ- ) Gen. I, 16.
,

tenet (cf. slmilem formulani rJ' "n^ trri lud. III, 10.
XXXVII, 9. lob. III, g. IX, 7. Ps. VIII, 4 cet. 3512
VI, 2 cui respondct de victo 'e n^ rrr y:3rT III, 3o.
,

^"'rirN stelladci eorum ( v. de L. I. ad ^rs ) Am.


IV, 23. VIII, 28, it. hom. ^uqiiui yitQtQ II.'«, 89. 97.
V, 26. '
ClSSiS [••Z inter stellas i. e. in ipso coelo Obad. inde de manu Dei puniente Ps. XXXII, 4:
(p , 548);
4. Passim cogitantur ut naturae anim.ntae instar ange- r-ii iV;' 13 3P nbibi Dlli"" intcrdiu nocliique gravitcr mihi
lorum (cf. N^i:), quibus puritas s. integritas (lob. XXV, incumhchal manus lua. 1 Sam. V. II, cf. etiam lob.
5 ) vox Deum celebrans (XXXVIII, 7) tribuitur. Saepe
,
XXIII, 2 (v. ni no. 4), quem locum "Winerus p. 455
memorantur utpofe innumerae Gen. XV, 5. XXII, 17. uua cum Exod. XVII, 12, nescio quo errore ad manum
XXVI, 4. Ex.XXXIl, i3. Deut. I, 10. X, 22. XXVIII, torpidam refert; de peccato Jes. XXIV, 20: ""';? T3I3
fia. Metaph. slclla dicitur de principc illustri Num.
PiyCE gravifer ei incumbit peccatum eius, cf. Ps. XXXVIII,
XXIV, 17 aj;";'" ^riS Ti^~ surgct sldla cor Jacoho ( int.
:
5 '":7; :n33'; n33 N"£7:3 ii.:n-\ ^-^3? "rf-.^^-J-
: Inde 7>ic-
Davidem). ( Sic in Kamuso _-<^^^ inter alia cxplica-
]esius fuit alicui. Neh. V, '18: cyT, br "isrr; !tJ23 "3
tnr dux et princeps gentis. Ilar. 3o, p. 3^3 de Sacy
:
nam molesla erat servilus populo. Ex. V, 9. 2 Sam.
T,'~
Xiil, 25 'Z-hi: 133: tJbl nequc libi molcsli crimus. XIV,
:

26. lob. XXXllI, 7. De hoc by particulae usu vide


ecce agmen viroriim instar lom-
fiVZj sxiper eqvis gJabris 35 A, 1, a, /J. Sq. bij pro br 1 Sam. V, 6.
,


padum noctis i. e. stellarum. ,,Apud Aethiopes viri Tr.i-uslale
sancti s^cZZae vocantur ut apud poetam msc. in Encomio ahundavit aliqua re sq. z
2) gravis
,
i, e. divesfuit , ,

coelest. et terrestr. 6. Febr. II, 1. 2: jftl Afl<^I Gen. XIII, 2: ar;T3i ^C23 Tt-Tt^ ij«7: 133 D";:?N1-

K^AJ (DfhA J» An-^C


: A-fl : : : (DP-rh^ (Arab.'
factus
gj:>.

sum Har.
J.£S gravis
5 p. i5o Schult.).
est manica mea i.

Vide Niph.no.
e. divcs
2,
fi: YiT^i-fl^: H/^Mlj^CJ* p°^ : sit ,,0-
ni33 no. 1 , !t^133 litt. B.
"Kfu cniididoriim corde et nnimo Ahuhiri et loannis, slcl-
3) numerosusfuit , v. Hithpa. no. 1. adj. 133 no. 2,
Inriim Alexandrioe. Et Encom. 26. Nov. I, 1 . 2 de
et 133 110. 2.
iuarfyribus Nagianensibus : ^ : jK"flA ^ V^JjTI^^: 4) ingravuii i. e. vehemcns faclus esi. lud. XX, 34 :

c^A^cF> YiT^-fl-^ ^iZni Atf^^: : : : H !l";23 f:7;nba!l1 et vehemens facla esi pvgna ,
sq. btj

A-fl/^U^lC?^ : OjA^: h. e. paxl dico formam 1 Sam. biNm bN Tr.n\zT la.^^ri. Cf. 133
XXXl/3:
vcslram dclcctahilem slcUas iVag^ran urbis , gemniris , iiui no. 3 133 adj. no. 3. ,

ilhistrastis mundum. "


,

SiMOSis in Onomast. p. 58l. — Quoniam rcs graves non facile niovcntur transfertur
Ita lat. gentis suae sidus Ovid. Pont. 3, 3, 2. Apud 5) ad hicrliam (Srlwerfalliglieit, v. supra arab.)
usum-
Suet. l3 narratur , Caligularii praeter nlia lausta
Calig. que scnsuum impcditiorcm, indc /ifics fuit, de oculis Gen.
nomina appellatum esse
sidvs Alexander Maccdoniae : XLVIII, 10, dc auribus scln\ eihorig seyn) Jss. LIX, (

sidus vocatur apud Curt. g, 6. 8). 1, it. de animo noii facile movcndo igitur indurato Ex. ,

IX. 7 (cf. arab. Ji, de auditu gravi , sjt. i^* de oculis


O o o o
R. 133 654 133

hebetibus Mattb. XXVI, 43, de aurium tarditate Jes.LlX, affectus est Gen. XXXIV, 19 : V3N nia-baT: 123; NirTi.

1 Pescb. Epbraem. Syr. Ill, p. 553, quod posterius 2 Sam. VI, 20 ironice: bN'nb'; Tjbp Di'!n 1333- nn.
Lexicis addendum). Cf. Pi. no. i. Hipli. no. 2 , adj. Comm. 22: apud ancillas ,
guas dijristi, IT133N B^i?
lan no. 4. DilTicuItatis notionem habes in adj. T23 no. 5. apud eas honorabor. (Opp. bj?: ). 1 Sam. IX, 6. XXII,
6) honoralus, illustris fuit (cf. -ip|i gr. (iuQvqi l4. — Jes. XLIX, 5: ^*' '^''ys T33N magni hahilus sum
nostr. ^ewicbtig). Ez. XXVII, 25: ab'3 Ti»:? "'IrPri!
,

a Jova, XLIII, 4. —
2 Reg."ilV,'io: '^n-3 3d-) 1327!
Dia-'. lob. XIV, Nbl v:3 n2D>
21 : l)e Deo Jes.
sn-; fruere honore parto et domi mane, Part. 1333 honoratus,
LXVI, 25. Opp. bbplevis, contemtus fuit. Frequen- illiistris , spectatus, Nura. XXII, i5. 2 Sam. XXIII, 19.

tior est hic significatus ia Pi. no. 2 Hipb. no. 3 Niph. , , 23. 1 Par. IV, g. Jes. III, 5 f opp. nbp: ). Jes. XXIII,
no. 2, a. b, Hitbpa. no. 2, max. in nomine 1133 no. 2. 3. 8- y^lN — '':!33: iTpJ^jS Cuius inslitores illustrissimi lotius

Pi. 1) 1 Sam. VI, 6.


causat. Kal no. 5 indiiravit cor terrac sunt. Comm. '9 : y^lii "'•733: -bs '^^^P-
LXX.
— Kal no. 6 honoravit honore prosecutvs esl
2) causat. ,
i'vdo'^ot aQyovxK; Vulg. inclyti terrae.
TijQ
ditissimi terrae cf. Kal no. 2.
Targ.
yrjg.
Sad
a: homines Exod. XX, 12: 'TJ^SN-nNT '^>aN - DN 133. N^^IN ''T^p''. Alii :

Deut. V, 16. Num. XXH, 17. 37. XilV,i'i. 1' Sam". illiKl praefcrendum esse arguit opp. bpn adde exempla

,

II, 29. XV, 3o. Thren. I, 8. Ps. XV, 4: "«^jn^-nN — siinilia Nah. III, 10. Ps. CXLIX, 8. N'ii::i'! ia3:rt D^'!

1231 ;ii!Ti qui Jovam liment eos honorat (Dens) i. e. in , noinen illustreetreverendum sc. DeiDeut. XXVIlI, 58. —
lionore et pretio babet. 1 Sam. II, 3o. b) Deum l Sam. Ps. LXXXVII, 3 "13T73 nil33: gloriosa iihi promissa
:

II, 3o. Prov. XIV, 3i quod nonnunquam est i. q. lau-


,
sunt ( a Deo ).
?f3

2) b) i. q. Hithpa. illustrcij. sc prae-
dibus celebrare Ps. XXII, 24. L, i5. 23. Jcs. XXIV, stitit Lev. X, 3. Jes. XXVI, i5. Ezech. XXVIII, 22.
i5. XXTX, i3 (ubi in malam partem additur labiis ) :
,
XXXIX, i3. Ilagg. 1, 8. Sq. 3 in aliquo. Ex. XIV, 4 :

ahbi donis oblatis honorare sq. ]t2 Prov. III, 9: T33 , nis)'^;^ m33N illustrem me praestabo in Pharaone i. e.
q3in;3 niJT^-n.V, et 3 Dan. X[, 38, «bi refertur ad potentiam meam in eo perdendo manifestabo. Comm.
ij^olum: !ib33i'arTT3 133') i^^na.Nt iT.yi''^ £*b -ii!3N nibsb
' 17. 18.
'rjjn-^^D-i nss' Ps.^LXXXVI, 12, r-Srr oxb inde mimerosu^ fuit
'

!Ti|;-: ;=N3:i.' Hithpa, l) miiltiplicavit se , , v.


Couim. 9. Poet. Deum celebrare dicuntur etiam bcstioe Kal 110. 3. Nah. III, i5. 2) honoravit se ipsurn, gloria-
Jes. XLLII, 20. c) alias res v. c. sabbatum Jes. L^'lll, tus esi Prov. XII, 9,
i3, locuni sacrum Jes. LX, i3: 13DN "'bj'! Dip72. —
lud. IX, g num mitlam pingLieclinem mcam 1"133"'
: •'3 "lON
TSS cstr.Exod. IV, 10 et 133 Jes. I, 4
133
A) grnvis
ad). multuui ponderis habens , de ouere
QinbN quam in me cclebranl dii et homines. Con- 1) ,

D^UJIiNI
Ps. XXXV^II, 5 , de iugo 1 Rcg. XII, 4. 1 1 , de viro
iungitur, ut vidimus, sq. acc. rarius sq. i; pers. P.s.
vasti tardique corporis (scb^^erbeleibt) 1 Sam. IV, 18,
LXXXVI, 9. 15an. 1. c. , item 3 rei qna aliqiiis hono-
de nube gravi ( i. e. aquis ouusta) Exod. XIX, 16, ybo
,

ratur Jes. XXIX, l3. Dan. 1. c. , semcl sq. dupl. acc.


XXXII,
133 petra gravis i. e. magna Jes. 2. Saepe in
( niore verboruin copiae) Jes. XLIIl , 23: SJb ~'naT
malanii partem oneris inslar depriinens ( driickend ) , da
:

^:m33 sacriflciis tuis non honorasti me.


peccato ( Ps. XXXV^III , 5 ) , inde Jes. 1,4: populua
Pu. pass. Pi. no. 2. honoraius est Prov. XIII, 18.
7iy 133 gravis pcccalis i. e. gravium peccatorum, peccatis
XXVII, 18. Jes. LVIII, i3. onustiis ; it. de fame gravi Geii. XII, 10. XLI , 3l.
Hiph. T133M 1) grave fccii v. c. iiigum 1 Reg. XII, XLIIl, 1. XLVII, i3; it. molcstus Prov. XXVII, 3:
10: IDsy-nN T^Sp— ^^3« pater tuus grave fecit iugum gravis est lapis , onus est arcna , scd ira siulti Dri'':iiJ''3 133
noslrum. Conim. l4. 2 Par. X, lO. i4. Jes. XLVII, 6, utroque gravior i. e. molestior , diflicilius ferenda cf.
gravia fceit vincula Thren. III, 7. Ellipt. Neh. V, — Sir. XXH, 17.
'

l5: praefecii priorcs CiTI 3V IT^SS.T sc. bJ' gravc iiigum numerosus (cf. nostr. eine schweie Menge , gra-
2)
imposucrunt pnpulo i. e. multum ti-ibuti ab eo exegerunt. ves pavonum greges pro numerosis Varro ap. Nonium 4,
— 2) causat. Kal no. 5 Ae6<r/aui< aures Jes. VI, 10. Zach. no. 218), de populo Nuin. XX, 20, exercitu 1 Rcg.
,

VII, 11 , obduravil animum Exod. IX, 34. 3) causat. — X, 2. Jcs. XXXVI,


2, cf. Gen. L, 9, gregibus £x.
Kal no. 6 honoravii honoribus aiixil , illuslrem reddidil.
,
IX, XII, 38, locustarura et niuscarum agminc ibid.
3.
Jer. XXX, 19. Jes. VIII, 23 (IX, 1): v^sn li-inN?! VIII, 20. X, i4, de grandinis copia ibid. IX, 18. 24.
d'n ?T-n ita postcrum tempus illuslrahil rcgioncm mariti- 3) vehcmcns (v. rad. no. 4) de planctu Gen. L, ,

mam cet. (opp. bptn )• Semel gloriam (sibi) pnravil. 10 133") biia icp': ll^C»!.
: Vulg. celebrautes exequias
2 Par. XXV, ig: T^SDrib '^3b "Nio:n et tollil ie cor tuum planctu niagno et vehementi.
ad gloriam sibi parandam. impcditus cf Sani. IV, l8
4) gi'avitate sua incrs , ( . l

Niph. gravis i. e. dives fitit aliqua re


1) i. c. ea ,

abiindavit, cf. Kal no. a, Prov. VIII, 24: ''^333 ni:;'!'?^ et arab. lX*3 I v. rad. no. 1) v. c. de ore et lingua Es.
b'''!^ Jonles aijuis divites i. e. abundantes. ( Dag. forte IV, 10: "'3':N liiab 1331 !1D 133 '3 nam os et lingua mihi
in hac forma repcritiir etiam Jes XXIIl, 8. 9. Nah. III, impedila sunt dc corde quod noii facilc movetur , igitur
,

10, sed 0. sufl". gravi habetur Drrnqs: Ps. CXLIX, 8). induraio Ex. VII, i4. Aiia ratio est E/. III, 5. 6, ubi
— 2) a) pass. Pi. 110. 2 et Iliph. no. 3 honoratas, honorc jiUJb •'133 n2\a ''p':i" de populis pcregrinis dicitur , qili
R. -ns 655 1133

lingua utnntur ad intelligcndnm difficili. Nani t2: csl (hominibns), 1 Sam. Vi,5. l's. CXV, 1. Jcr. XIII, 16.
etiam Mal. II, 2 (Dco), b 1133 cvi Jcs. XLII, 12 (Deo);
5) difficilis , ardiivs , de negotio Exod. XVllI, i8. b '3 an^ Ps. XXIX,' 1. g.' XCVI, 7. 1 Par. XVI, 28
Nnni. XI, li. ('Deo);"^ Ii33 iiis^' 2 Paral. XXXII, 33 (de honore
B) iecur, a gravitate dictum
.subst. qiiippe quod
sepullurae) 2 Par. XXXII, y3 cf. Jes. XIV, 18.
,

omnium visccrum el gravissiuiuui ct densi^sinuim sit Concr. aa) Deus appcllatur rN^b'^ Ii33 gloria Israe-
( verba sunt Galeni de usu partium 6, 17 ct uiaAimam
, ) lis i. e. is de quo gloiiari dcbt populus Jcr. II, 11. Ps.
I

fere ventris parlcm expleat. Frcquentalur autem verbum CVI, 20 sed in aliam sentcntiam 'e lias honos alic. pro
,

Jo.J' apud Arabcs de gravitate et magnifudine ventris, vide eo , qni honorcm


eius lesfiluit Ps. III, 4. L^'II g. ,

Alibi bb) 1i33bN—b"'


niaxime in prima Jcsalac parte)
(

0^*5 magnusfuit venter, pr. gravisfuit, j^*= venter cuin collect. honorali , nobUcs Israclis Jes. V, l3 ( opp. i;t;r
plcbs cius). XVIi, 3. 4. Mich. I, i5. Et ita de i.ol.ili^
eius partibus , iecur hoc posterins etiam t,X*i==> v '—
, ,
hus As.s}Tiae. Jes. VIII, 7: -b3-nN1 liift* H-.'?"'^''?

corpulenla medio corpore et taidigrada ili33. X, 16, Moabi Jcs. XVI, i4, cf. etiaiii Jcs. XXIl', 'A :

SwVkJ': <Lv*==>
1^3« 'n"'^ 1i33 bb, cf. Coinm. 23. Denique cc) ii33
'e honor alic. poiit. dicitur de a«rmo, cordc utpotc nobi-
femina ^A*! corpuknlus, acthiop. Yl^flr^
,
' iccnr, ,

qnod etiam de vcntriculo 1 Tim. V, 23 et ventre nsni- liore hominis parte. Gen. XLIX 6: inrt Nb OVnpi ,

^;133 , ubi cnm feminino coninngifur paiitcr atque CE5.


patur , Ludolf p. 4oi , sjt. et nasor. (r^^ iecur. — Ps. XVI, 3: 'iia3 i-S'!. Vli, 6 (parall. tt: t!"n). ,

1'rov. VII, 23. £z. XXI, 26 (ubi agitur de inspectione XXX, i3 (ubi lia^ pro •'133). LVII, g. CVIII, 2.
iecinoris in haruspicina). la:^; n"""^ lobus iecoris v. sub
rad. in". Thrcn. II, 11: iinr ~?^!-. ^" icrroni Apud Aiabes iwj-<J' nobihs, est corporis membrum nobi-
V"'''*-
rffusum est iecvr vxcum
de giavissimo anirni vulnere. ,

lius, ut auris nasus manus ^L»jX'' duae nobiles


Couferuut lob. XVI, i3, ubi similis formula de felle
, ,
,

exstat sed ea tamen propric accepta.


, Male enim ex i. duo oculi. Cf. hom. qilov 7jto^). Quod nonnulli
e.

ilJo loco colligunt (J. D. Mich. ad Cast. ) 15" ipsum ,


li33 animae significalu ideni esse voluerunt atqi.e 133
qnoque yi'? signiflcare quum iecur iion cfTundalur sed iecur minime probabile cst
, quum iecur nnnqvam ut ,

vide 2 Sam. XX, 10.


,
:

cor, rcncs, aniuii sedes appcllefnr.


,

Adv. cu7/i Ao/iorc, —


honorificc Ps. LXXllI, 24 (al. od honores aelcrnos in vita
TinS bis defective ibs (Gen.XXXI,
, teste Masora beatoium, contra universani V. T. theologiam ). Opp. —
1. Nah. ctiam c. snff. plernmquc plciie "1133 ,
11, 10), ]lb- didccus lius. IV, 7. Hab. II. 16.
B-Ji33, rarius defective Ex. XXIX, 43. XXXIII, 22 m.
3) splcndor (Glanz, ITerrlichkeit ).
niagnifcenlia,
(sed fem. Gen.XLIX, 6 signif. no. 2, cc), ubi Cod. Sani.
Gen. l3: et indicabiiis palri meo "1i33-b3-nN
XLV,
male genus masc. restituit) pr. gravitas, inde R
C'''?!;":^ oninem splendorem meum in ^cgypto. Jes. 5 ,
:

1) diviliae, opes. Nah. II, 10: tTJ7:n "Vs Vs» 123 1132-^3 omne splendidum. XI, lO: 1133 inn:); r!;~1.
( Reichthum
XLIX, l3
Ti2S n^.T'
:
an
hn^^Z
allcihand kostlichen Gefassen).
'-.
Ps.
"^i ^r^ogiiae svnl apes
XXil, 18: '^('nias m33l?;. —
nar NC3 solium spkndoris
1 Sam. II, 8.'jcr. XIV,' 21. XVII, i^. -li^ar. ii33 sp'e:i-
domvs cius. Jes. X, 3. LXI,'6! LXVI, 12. Gen. XXXI, dor (decns) Libani Jcs. XXXV, 2. LX, iS. liabV frT.
1 Onk. N»D3:.
.

V decori esse alicui Jes. IV, 2 cf. Zach. II, g. — 113~


2) honor , gloria ( ferme ubique ()o'^«) v. rad. LXX -iil' niaicsfas splendor Dei, Jcs. LiX , ig. LX ,
i

no. 6, a) hominum. l Heg. III, i3: liSS £5 ~\%S diviiiae (LX'X. doiaKvQiov, Lulh. dle Herrlithkeit des Herrn),
et hoiior. Eccl. VI, 2 : 11321 D"C~:i 111:3' diviiiae et opes ^TO-pilt: sp!ci,d< r \\\e igncus , nubibus involutus ,
quo cir-
ethonor. Prov. VIII, 18. XXll) 4. 2 Par. I, 11. 12. cumfusns'Jova apparet, ipsunique nunicn hoc splendore
XXXII, 27. —
Prov. XX, 3: ai"ia nau.; c"j<V nias (cx quo fnlgurn prodcunt Lcv. iX, 23. Num. XVI, 35.
honos ( honoiificum ) est viro ccssare a lile. Xi 16: , , Ps. XViil, i3) circumfusum quale in deserto Sinaitico
,

1133 r\r.nn in nuiN. 111,35. XV, 33. XVIII, 12. De Mosi et i^opulo ccm|)aret Exod. XVI, 7. 10. XXIV,
loco' Prov. XXV, V7 V. pag. 5i5. Ps. VIII, 6: •na":, — 16 cf. Con.m. 17. XXXlil 18. Lcvit. IX, 6. 23.
,

^in""!:":! "n-l honore el gloria coronasli eum (hominem). tcntorium sacmm (Exod. XL , 34) et dein templum
lob. XIX, g: tS^Csn "'^yjz >1133 hcnorcm mevm mihi Salomonis (1 Reg. Viil, 11. 2 Paralip. Vli , 1, cf.
exuit. 1 Sam. IV, 21': bNlffi'": ni3X nVs migrovil gloria Ezech. XLIII, 2. 5. XLIV, 4) occupat, in prophe-
i'X Tsracle, int. arcani foederis. b) Dei. Ps. XIX, 2 — : tarum visionibus coiispicunm est 'Jes. VI, 3. Ezech.
pN 1133 ^'lircT: a^iMvar. Ps. XXIX, 1 ii33 !T;n"b ^srj : I, 28. ili, 12. 23. Viil, 4. X, 4. 18, cf. in N. T.

Tyv Jes. XLll, 8 frti 6ib "ir;Nb "1133 honorem meum olii
:
Lnc. II, 9: d(;'iu Kvglov {ah angelo proficiscens ) niQtf-
(deo, idolo) non cedam. XLVIII, 11 cet. Ii33r; T]"'": rcx )Mfiil>iv uiToig. IX, 11. Act. XXII, 11. (Apud Jiidueos
gloriae, de Jova Ps. XXIV, 7. 8. g. Honorem tri- — respondct n:"3'>r Buxtorf. Lex. li. v. Arabs Eipenii ,

huere, habere alicui est b, 1133 jn: Prov. XXVI, 8 :


iOiJ' ,_jj ponit trigcsics in Exodo , ubi iu textu hcbraco
O
o o o 2
R. 133, nna, ^33 656 "33 ?133

est ipsani C^~rN. Iii Samaritanorum carminibus igiious jud. 3, 3 §. 1 : T^? fiiv y.uTii) xu)^ovftivr]g ru).iXuiug uno
ille splondor appellatur vestis , v. Gesenii Anecdota Dd TifitQtixdog ftixQt Xu[iov).c!)v>ig, iv TOig nuQuXioigTlTo).t(.icug
Oriontalia I, p. 68). —
Quum Dei in splendore suo ytiTtov TO f.iT,xog ixTtivtTUt, ubi Rufinus quidem pro
apparenlis ira peccatoribus saepe mortifora sit (Lev. X, Xuliov).tl)V habet Salmlon,
ut videtur, sed ex mera,
poccatores dicuntur offcndere 1113-3 ':^3' oculos mnic- coniectura, licet assensi sint Cappellus et Relandus.
2) ,

slalis cius (Jes. III, 8) i. e. oculos Dei qui qulppu ,


Propter contentiones vastatum esse oppidum aliquod bl3D,
iniuriae vindox in splendore suo apparens suppliciis afficlt ex Talmude Hieros. refert Relandus Palaost. p. 668. ,

peccatores. Arccni munitam (Jj.AS' in eparchia Safadeusi memorat


133 m. 1) gravitas, pondus Prov. XXVII, 3. — Edrisi in Syriae descriptioiie ( v. Rosenmiilleri Analecta

2) copia (v. rad. no. 3). Nali. III, 3. — 3) vehemen- ai-abica III p. 20).

iia, ut flaminae Jes. XXX, 27, belli, pugnae Jes. XXI, 2) regionis viginti urbium in terra Galilaea quam ,

l5 ( V. rad. no. 4). Salomo Hiramo regi dono dedit 1 Reg. IX, 12: Chiramo
autem Tyro cgresso ul illas urbes videret .... minime pla-
^11133 (pro irias) A) adj. fem. (a masc. nnS , ,

ad lormam DTN noTN ) splenclida. Ezecli. XXIII, 4l : cuerunl. l3 : dixitque: qualcs sunt hae vrbes, quibus donasti
,

ttTl33 inaa '^V super leclum splendidum. Neutr. splendi- me, ini fratcr? nrr! Dl^r; 1? bl33 yiii Cnb N^ITJ^I- Mani-
dum , inde splendor. Ps. XLV, l4 r\h)2 n3 !^^133 - bs :
fostum videtur (licet hoc neget Bochartus Googr. s. 71.5
lauler Glanz (ist) die Konigstochier nierus splcndor ast ,
A ) id sibi voluisse sacrum scriptorom, bl33 nominis ra-
,

^lia regis i. e. tota splendida. tionem inde petendam esse, quod Jliramo non placuerint
B) subst opes lud. XVIII, 21 viginti urbes tale igitur etymon ei ante oculos versatum
, i. q. ni33 no. 1 cf. :

maxime Jes. X, 3. Gen. XXXI, 1. Kimchi : -iNiai esse, quanquam concedi potest, hoc non verum et nativum
D:iaa. LXX cod. Rom. To ftuQog , int. sarcinas et impe- fuisse. Quale autem hoc fuorit variae sunt sententiae. ,

dinienta, sed al.codd. pro rTjinsri rNI njpan-nN ti]v Audiamus priinum vetores interprefes. Ac quidem LXX
y.Ti^aiv uiTov li^v tvHo^ov. OQiov interpretantur i. e. terminum qs. 3133 idem sit quod

irn^S f. difficultas Ex. XIV, 2.5.


hm. Vulg. Targ. Syr. retlnent vocem Ilebraeam , atque
hic quidem id scribit «-i^QSiO ,
quod Arabs vertLt

terra spinarum (vel legeiis vel coniicions


I^jn^ exstincrit ignem. (Arab. L^ cinere texit
uS^4.-iJI (_o,! ,

,_AOao sapicns). Josephus (Archaeol. 8,5 §. 3):


ignem, non plane exstinxit, sed U:> est exstinxit. Origo
fit&iQfn]viVfifitvov yoiQ to Xufiuluv kutu Ooivixtov yXHiT-
nihilominus est in tegendo obtegendo , cf. Nan , !^5n). ,
Tuv ovx uQiGxov arjftaivtt, coniectura ex contextu
Proprie refertur ad ignem Lev. VI, 5. 6. Prov. XXVI, utcunque facta. Hierqnymus (ad Amos I): /Jiram,
,,
20. Jes. XXXIV, 10. LXVI, 24. Ez. XXI, 3. 4, de princeps Tyri , cum Davide et Salomone habuit amicitias,
lucerna 1 Sam. III, 3. Prov. XXXI, 18, nietaph. de ira in iantum ut ille , hi (^l) .... viginii urbes in
Dei 2 Reg. XXII, 17. Jer. VII, 20, de hostibus pereun- Basan (?) ei dono darcnt quas ille , quia graminis plc-
,

tibus Jcs. XLIII, 17 : 133 i^nuiss 13?^. nae erant blD3 ex 3 et bl3 i. q. bl3"'), suscipere nv<.j.it."
(
Pi. exslinxit , iit ignem '
Jos. 1, 3i , lucernam, Kimchi : iia appcllata est rcgio c/uia pes in ea demergi-
,
ellytlinium 2 Par. XXIX, 7. Jes. XLII, 3, irani instar
(nbSDD) propier luium eius aut pro-
tur ei quasi vincitur ,

ignis flagrantem Jer. IV, 4. XXI, 12, amorem Cant. pier arenam, Atque ita dicitur in Talmude (Schabb. Jol.
VIII, 7. — 2 Sam. XX'I, 17: ^N-lUJ'! 1D-nN Tt^pT) ^bt, 54, 1 ) ierra Cabul esi lerra in qua non habeniur fructus.
:

Jietjue exslinguas lucem Israclis ,. sc. si tu , unica populi Rab Nachman ben Isaac dicit essc ierram arcnosam, ,

lux , interircs. 2 Sam. XIV, 7 ( cf. s. v. nrna). Quare appellatur bl33? qitia demergitur crus usque ad
talum ( NbD3 ). Esi enim ierra arenosa. Ex recentiori-
bus Bochartus (geogr. sacrae p. 714 sqq. ) interpretem
'Jin^ '^'^" ^""sit. arab. j4^=, syr. ^OD , talmud.
Alexandrinuin secutus, sed neglecta orationis seiie bl3D ,

bas h-i ligavit; vinxit, conslrinxit vicina radd. bia ,


i. q. bia.l oQtov significare vult: Hillero (Onomast. V. T.
, ,

ian; it. nas, na^, nan. Inde quadrilitt. b3-i3. p. 435) bl3D pro bl3!n3 ,,sicut id quod evanuit, tan-
quam nihil " dictuin videtur ,
quam sententiam etiam
^33 pl. cstr. >^33 ra. compes. Ps. CV, 18. CXLIX, Relando ( Mauroro ( ad Jos. 1. c.
Palaest. p. 701) et
placuisse video. Ut dicain quod sentio posterius hoc
8. Arab. J,.^^, syr. Pi:o id.
, ,

etymon (licet pnrt. pass. bl3n a rad. b3n praeterea nori


5133
11. pr. 1) oppidi Asseritarum. Jos. XIX, 27. reperiatur) vel huic similo .sacri scriptoris aninio obver-
Rospondero vidotur vico XuficoXit) prope Ptolomaidem, satum es^o utiquo putem illud contra quod interpres:
,

qiiem memorat Josoplius de vita sua §. 43 T))»' noQiluv : Aloxandrinus praeivit, verum atque nativum videtur, sive
lig Xu,io)).c!j xiiifirjV ovauv inonjaa-
IIio).tfiUidog ^u&(')Qiov ista regio ab oppido blD3 (no. 1) nonien accepit sive ,

fi7]v. Et puiilio post §. 44 nuQn<pvXci.aaio yuQ iv XuficoXco


: aliain ob caussaiii ierminus a|ipolIala est. Eodom vitio,
Hkuy.tdov. Chabuloncn rcsioneui idem memorat do boUo quo Bocharti opinio , laborat etiam otymou a Sinioni
R. p2, ZZZ. ^23, -)23 G57 ]33 — 123

( Onomast. p. 4i7) propositum , cui bl^2 est i. q. bian byb ( ut arab. K**} calix). Cholcm autcm quippe tono ,

ui pignus (ainicitiae ) acceplum: tacoo alias coiiiccturas corroboratum et citra vulgarcm consuctudinem morc ra-
minus etiam probabiles , ut Cocccji iu Lcx. ct J. D. centioris Hcbraismi et Syrorom plenc scriptum (cf. 'v^^ip
MicLacIis iu suppl.
Dan. XI, 3o, T]2ra 2 Sam. XVIII, 9, syr. 1*200 ),
taiiti roboris crat in hoc vc, ut etiam in phir. scrvarctur,
T33 ^^' ^""^'*' ^y^- ^^-^ cinxit, induit, \~i.:^Li
a^r2T3 ( pro cyns vel C^^S kobaira), quasi a singu- ,

cinctura, iuduracntum , cbald. ct talinud. ligavit , cir- lariS3i3 foniiae UbSv.


, Indc factum cst , ut revera tali
cumligavit, iiiduit NJ^SS , NJ^^ap'? pallimn
, subtile , forma (3>3i3) in statu certe absoluto uterenfur quam- ,

sericum. Vicinuin est 323, 1 et n' permutatis. Inde quam in statu constructo primigeniam foruiam gegolatam
servarcnt (cf. n33 cstr. 133). Productiorem quae
N32553 (pallium)
n.pr. oppldi in tribu Judae l l'ar. ,

II, 4g, nbi 'a ':3Ncondltorem eius oppidi significat. Non- secundaria est , habent etiam Syri iiaSQD. Formae inter
liuUis idem videtur atquc pss Jos. XV", 4o (v. rad. 333). utramqne intermediae ct fluctuantes sunt S2i3 Ezech.
^33322 (
pallio indutus?) ii. pr. ducis Gaditarum XXVII, 10 j-hip XXIII, 24. ,Metaph." de clypeo —
1 Par. Xil~ i3.
salutis Jes. LIX, 17.

5jj pr. pedllas calcavit (cogn. \1533 ; de s^dlaba


n33 ^^ -^^ inusit. 1) pr. constrinccit , plexil,

D3 quae hac radice primaria est


in vlde appcnd. ad ,
texuit quae ibi comparavimus (it. 1723 110. II''.
b23 et
, q. i.
rad. 0^2), liinc vesles calcando et subigendo Invil, DifTert Inde T^SS stiagulum tcxtile , m23cribrum, 12372 reti-
yni (corpus) lavit ut gr. Xoiiiv a nlrvitv. In Kal
,

cuhim 12372 opus reticulatum et aram. Nrr^^n^S , (Ajfiiii


roii' legitur nisi in Part. 0213 2 lleg. XVIII, 17. Jes. ,

VII, 3. XXXVI, 2 lolor veslium , fullo, gr. nXvvri]Q, favi mellis opus reticulatum. Ut multa alia tor-
, q. d.

xva(fivg, qui pedibus calcando adliibito sale lixivii ( "irjj quendi plectendi ligandive vocabnla (bla, bin, l"'^)^
, ,

Jer. II, 22) vestes sordidas mundat recentes condensat. ,


flip ) , traiisfertur ad robur ac magnitudinem , hinc
V. Scbottgen triiurae et fulloniac antiquitates. Lips. 1763. 2) magnus , multus fuit , it. longus , diuturnus fuit,
8. J. Gottl. Sclincider ind. ad scriptt. rei rusticae p. 385.
Beckmann Bcjtrage zur Gesch. der Erfmdnngen IV p. 35 V. "^23, tl^23. (Arab. .jS magnus fuit , _^i' aetate pro-

sqq. A. TL. Hartmann Hebraerin I, p. 25g sqq. Imagi-


nem fullonis Arabici exhibet Host Nachrlchten iib. Ma- ,
vectus est II magnifecit., III obduravit se. V. VI. X
Go Go>
rokos tab. 16. 023 flTb ager fullonis Jes. 1, c. abocci- superbus fuit , ^i' ^ _»i' magniCecntia , gloria. Derivala
dentali parte Hierosoly nioruin eiusmodi ager erat, in , G - - G -
quo fullones vestes lotas suspendcbant ut siccarcntur. , pertinent vel ad magnitudinem corporis, ut I ^^ ,
,:.'.'^,

( Etiam apud Poenos habetur 033 i. q. O^^bfullo , inscr. 5=1 G - G-o


Carlhag. g, Monumm. Phoenicia p. 181).
1
•^ j vel ad gloriam , ut jl^s , »rt-== , vel ad gran-

Pi. 033 ab initio enuntiati plerumque 023 i. q. Kal


G-o - G-o 6 '^
^~ ^;^^ , ,:'^ .
Exod. XIX", 10. Levit. XI, 25. 28. 4o. Xill, 6. 34.
daevitatem
'^

y . *
, ^ Aethiop. Yl^fl^I
XIV, 8. g. XV, 5 sqq. Num. XIX, 7 al. Part. 02372
gloriosns, illustris fuit, ylIl,C. honoratus, illustris,
i. q. 023 Mal. Metaph. purgavit animum a peccatd
III, 2.
il-flL ^ honor, gloria, in quo Arabum et Aethiopum
Fs. LI, 4: niy:3 ':C32, Comm. g: i-i^iN jbaan •':C23n.
usu plura sunt, quae prope accedant ad Hebraeorum
Jer. IV, i4, ita tamen ut ad primam lavaudi potestateiii
alludatur Jer. II, 22. Mal. III, 2. usum in rad. 133. Sjt. r^^ est : crevit opibns , non
Pu. pass. Lev. XIII, 58. XV, 17. ,,operibus", ut apud Castellum et Michaelem est.
Hothp. pass. 02377 Lev. XIII, 55. 56. Hiph. multiim fecil , mulliplicavit. lob. XXXV, 16:
l"'^^"»yh^a nST ''^32 sine intclligentia cumulat verha. Part.
rad. inusit. S3a elatus fuit maxi- I''^^?^ subst. (formae nT;"£72) copia , c. b praef. ^''aSTab
P]Q3 i. q. , J>3;; ,

i. qi 3">b copiose, multum, lob. XXXVl, 3l b3iJ iri^ :

me forma rotunda instar glbbi , calicis , capitis. Iiide


I^^^S^^b dai cibum copiose. Fortasse etiam : ita ui sit
y^iS Ezech. XXVII, 10, in pausa 5313
(Milra) multiplicans ( cibum )
XXXVIII, 5, cstr. (Milcl) 1 Sam. XVII, 5. j'es.
j-2i3 "123 pr. subst. longitudo spatii , diuturnitas tempo-
LIX, 17 pl. D-y2i3 Jer. XLVI, 4. 2 Par. XXVI, i4 m. inde no. 2),
ris (v. rad.
galca pro quo etiam per p ssip (Milra) Ez.XXIII,24, aiibi ii3rj (q. v.)
,
1) n. pr. fluvii in Mesopofaniia , ,

cstr. S3ip (Milcl) 1 Sam. XVII, 38. Singularis est in


gr. et lat. Chaboras dicti. Ez. I, 3. III, i5. 23. X, i5.
boc vocabulo confusio formae segolatae et penacutae 22. Atqiie haec nominis orthographia ad Syriasmum
isib, b?tl cura acuta. Obis hunc in iiiodum explicanda. ,

accedit (syr. r^J^j JQ^S), quum contra ii3n (^_jjL>)


Proprie utrumque hoc vocabulum segolatum crat , formae
R. -33 658 -i^ns rnaa
Arabismum imitetur. Quamquam utiaque forma etymon Schcllinnius rolebat , al3nsocius) dicti sunt CaJiri dii,

praebet quod ferri possit ( Tian coiiiungens


,
et 133 , &io\ (.ayiiXni, v. Monumm. Phocnic. p. 4o4.
fluvius magnus), in flumine tamen Mesopotamiae scriptu- q) multus, adv. mullum. lob. XXXI, 25: T^S '3
ram Araraaeorum genuinam et primigeniam pufaverim. -'t; ^IwX:;^^. Jes. XVI, i4.
2) part. temporis nonnisi in Ecclesiaste o!)via et
recentiori Hebraismo propria dudiim iampridem. Eccl. : ,
ni33 f. crihrum , a texeivlo dictum, v. rad. «o. 1.

'li1 D^^/ib^iyb TfTI iai5 iam dudiim ea. fuit seculis


Ita etiam in Talmudc.
I, 10:

quae fverunt ante nos. TII, l5': TiSifl NW 1^,3 n^^Ta-Mn n^lDS vel m33, nonnisi cstr. nl33 pr. longi-
HT: 133 ni"^!: quod est, dudum Juit et quodyuturum esf, ,
iudo, imde yiN!i nl33 Gen. XXXV, 16.' XLVIII, 7.
dudum fuit. VI, 10. IV, 2: ^mz 1330 qui dudum mortui 2 Keg. V, 19 de certa quadam mcnsura viae (ut multa
tunt. IX, 6. 7. II, 16 —
n^-iii bbfi 'D^NSfi a^y-jrt -i::3U33 : alia vcc. mensuram, pondns, tempus designantia de certi»
quandoquidcm diebus venturis iam dudum onutia o^lilerata raensuris, ponderibus temporisque spatiis usurpantur, ex.
erunt : ubi laa arctius cum verbo coniungendum est,
quod neglexerunt interpretes Hebraci quornra sententias
gr. hebr. MNO , bp/i, M:» , Dl:^ q. v. , aram. |i.*

,

vide apud Noldium p. 85o ed. Tj-mpii. Ex vett. LXX breve tempus spec. hora, nostr. Aclicr Land , Blaass
bene ?j(J?; (septies), Vulg. iam Syr. vel retinet (ut ,
"N^^^cin pondo
, unde nostr. Pfund )
lat. , qua scpulcrum ,

Rahclae a Bethlehemi oppido distabat (Gcn. 11. cc. ).


Targ. ) vel reddlt : Oj.a ^io ^ >Qjr£5 ^io j "<^ ^:^ Quod quidem intervallnm si cx situ monumentl sepulcra-
dudum , iam pridem. Kimchi flbaM N^lmn dlp^ b33
: lis iudicari posset, quod Hieronymi tempore sexto a
TrbS ti''''' la:?^ larb N^!1 nNin ubique haec particula ad Bethlehemo lapide Hierosoljmam versus ostendebatur et
tempus , ei respondet hispanico ya
practcritum rejertur medio ut videtur aevo instauratum hodieque ostenditur
[i. e. iam , ita\.gia,
provinc. jai, gall. d^jn]. Paullo (v. Bachiene descr. Palaest. T. II. P. II p. 3. Rosen-
post is nn3 explical ittJpS' iam, pridcm. Idem est huius miiller Ansichten von Palacstiiia, II, 22) quinque fcre
particulae usus in Targg. v. c. Jerem. XXXVllI, 9 , in millia passuum clficeret, sed quum merito dubitcNur, num
Talmude et apud Rabbinos, ut apud Kimehium in Lexico, iilud tantae antiquitatis sit ct in ipso Rahelis mortuae loco
qui sexcenties utitur formula 's UJT>D3 T"nUJl3 133 iam :
exstrucfum huius nulla auctoritas est
, immo iilam de ; ,

esrplicavi illud sub radice n. n. Congruit etiam syr. qua agitur veterum Hebraeorum mensuram illo intervallo
t^S ,
quod ponitur pro nuXai iam pridcm Matth. XI, 21. minorem fuisse ex 2 Reg. 1. c. apparere videtur. Ex
,

vett. interpretibus LXX rctinent XufiQu&u (quod ppo


Luc. X, i3; dein etiam pro furiassc, \'au)g Luc. XX,
loci nomine habuerunt Patres Graeci iu alia omnia abeun-
l3. Marc. XII, 6, quod cx illo significatu fluxit nam ,

tes V. Relandi Palaest. p. 7o4) sed Gen. XLVIII, 7


quae iam facta sunt ficri possunt et probabilia sunt, it.
,
, ,

plenius habetur xutu toj' ijiriitdQoixov Xuj^na&u zijg j'^ff,


nasor. 133 nunc. Knobelii enim opinionera qui (ad ,
in qua scriptura fortasse duo vocis hebraeau interpreta-
Cccl. I, 10) eam particulae vim quae ad tenipus spectat, ,

ex hac secundaria quae dubitantis et sperantis est inenta coaluerunt ununi quo 'n 'a tnTio^QOftog rcdditum
,
, duci ,

erat (nescio an 133 pro 331 accepto), alferum in quo


posse pntat hanc autcm ad fortitudinis potestatem in
,
,

verbo 153 refert (coll. fortc , fortasse s. fortis ! et 'r%\ forma hebraea servata erat. 'I/iTiodQOfitp autem vel stadium
ab b-lN fortis fuit) merito iam castigavit censor in Allg. indicare volebat graecus interpres (v.Hodydebibl.tex-
Litt. Zeit. i836, III p: 21. 22. tibus originalibus p. li5), vel meusuram quaudam in
T^JS m. stragulum
a rad. no. 1. 1 Sam. le.xtile ,
Oriente usitatam , (_>~.aJS Jj«-v; cursum equi A\c\a.m, quac
XIX, l3. 16 ^'TJTi 1^33 stragulum coc pilis caprinis con-
:

iecrtum, cf. 1~3'5. Kimchi IS^^S 1»:^ biD 13 ephippium tanfum itineris comprehendit ,
quantum equus ad defati-
:

gationem usque currere potest, tres fere parasaiigas, nostr.


pilis caprinis confertum. Num hic forte 133 accipiebat
.significatione i-ad. 33"»? Vide ad o133. eine Station ( v. Koehler ad Abulfedae S)'riam in Addcndis
aduot. 27, et MJchaelis not. 21 ad Abulfedae Aegj-jitum).
I 33 m. adj. , solis poetis, maxime lobo, propriuni Onk. NJ'1N 3113 arntio tcrrae i. e. iugcrum ( 133 pro 313
i) magnus (arab. ^-—.)^ D^^naS 'DVZ aquae magnae. accepto).' Syr. l>*X0f3 parasanga. Saad. j,-yo milliare.

Luth. ein Feld Weges. His omnibus 3 iii n''^^ radicale


Jes. XVir, 2. XXVIII", 2. 1^23 mi ventus niagnus s.
yehemens lob. VIII, videtur et rccte quidem. At ount etiam quibus 3 est
2. De homimbus magiiis, illustribus.
, ,

lob. XXXIV, 3 siniilitudinis h. 1. circiier. Aqu. y.ud-' odov TTJg yr^g.


24: -ipn J<b D-^I^ZS de Dco, ibid.
ri;,
Conuii. KiMCHi: s. rad. 133: •J^INrt ni33 c.rponunt milliare:
17: ^'2:1,1 -i-iaa pi^^it on."XXXV1, 5: bwS j?:
^-. ns ""33 SN73"'' Nb"! l^^as. — D^':f i^^as gt-andaevus
nnm hoc intervallo scpulcruni linliclis ii/ycsse dicunt a Beth-
lehcm sed iam ejrposui de hac locutione s. rnd. ri13
lob. XV, lo (aralx. L.aJ' ;:^j»ii senex grandaevns Cor.
:

iibi dc rnea quidem scntenlia co (ad comedendi.


le^itur :

*a, 78, .A*xJi .i"jl frafer natu maior, KiAv^j « ^— vicit gustandi potesfatem in !ll3 ) refcrendnm est 'n 's 3 est :

3 simililudinis neque radicale, cl Y'lNll ni3 est men-


,

aliqnera aetate). Apnd Phoeniccs a ^•'SS (non, iit sura ilincris , nuam viatores absolvuni a mane usque ad
R. 02^, aas 65*) 12212 P=2
i^nlnculum, nam ita compulare soleni fiatores. luiam nffl23 2 Sain. XII, 3. 6 et TVD22 Lev. XIV, 10.
Saadiac 3 csl parlicula similituJinis : hic milliaris m3 Num. VI, i4, cstr. ni2J23 2 Sam.^XII, 4 pl. rT023
potestale accipit quae signijicatio sine exemplo esl. Loiige
, Gen. XXI, 29. 3o cstr. nribo Gen. XXI, 28 f. <igna, oi't?
lioc certe ingcniosius quam quae cxputaiunt 1''ulleku8
, uuius aiini et quod excurrit, usque ad tei-tiuin. Ex 00
(Aliscell. 2, i5) et LvD. de Dieu aJ Gen. 1. c. qui , quod Gen. XXI, 28est: fii^^n miS33 72^, hoc nominis
alioruui etiam sententias collegerunt. Malc etiam Vulg. passim latius patuisse et ad capriniim etiam genus rela-
m Gen. vcrno icmpore , et a Heg. eleclo terrae lempore, tum fuisse coUigas , sed reddi potest, seplem oves gregis.
ex eodeni etymo.

HiiJiJ m. opus relicula/um Ex. XXVII, 4, plenius tJ j3 f"t. 'diso"; vic. rad. 022 1) pedibus calcavil,
riST M^J'? "1^^" »'^'J- XXXVIII , 4. rxnsr! laa^ conculcaini peilibus subiecil. Zach. IX, l5 : ';aj< :)'i2323
opus reticiilatuni aeneum ibid. XXXV, i6. XXXVIII, sbp pcdihus
,

subiicient lapidcs Jundae in se coniectos i. b.


5. 3o. XXXIX, 39, facile declinabunt nil sibi nocituros (coll. lob. XLI , 20.
21 ). Mich. VII, 19: :i:"<niDiy Trizi"; pcdihus ccdcat dclicta
"|2jiJ m. slragulum, cilicium crassum. aReg.VIII,
nosira i. e. ea negligit, non ulciscitur. —
2 subcgil,
l3. Targ". N3313 id.KwvioniTov s. velum culiculare, quod subiecii servos hostes plerumque
sibi ( cf. MT^n ) v. c. ,

praeeunte J. D. Michaeli intelligunt liuic contextui ,


addilo 2 PaVxXVIJI, 10. Jer. XXXIV, 16.
Di-iayb
vix aptum est.
Neh. V, '5':'
«•nJs n«i :i:-«J3-rN Q""^2b ^Z7i:j< -:n
ft'12yb ecce in servituiem dumus Jilios noslros Jitiasque
^j3 rad. iausit. (vic. radd. 023 etiras) suhegit,
nostras. — 3) subegil Jeminam (arab. ,- •^ fut. iw-}^
spec. coivit. Arab. ,
.-.'^ subegit semel puelhun. Inde
semel subcgit feminam Kamiis p. 7g5 lin. 6). EstL. VII, ,

J m. agnus masculus vel arics a prinio anno ad


(Dll 8: ni2a 1735 nSb:i:fl-nN ^ZiiSob Cyr, Vulg. num etiam
tertium (inter iibti agniculum et b^N arietem strenuae et reginam vult opprimere me pracsentc in domo mea? , ,

adultae aetatls ) , qui ad coitum iam idoneus est , quod Nimirum rex irafus quum videret, Ilamaneni supplicem
genua reginae coiitingere in malam' partem haec inter- ,

in homine est d"?y. Arab. ,•'• ^^ aries ubi duos pri- ,


pretabatur. Quod alii putant regem suspicatum esse, ,

mores dentes amisit et quattuor dentes prodennt, quod Hamanem vitae reginae vim inferre volnisse iieque con- ,

secundo vel tertio anno contingere solet, it. machina textu neque loquendi usu comniendatur. Cf. Neh. V, 5
beUica , S3T. f*.£ii> aries. Huiusmodi agni , znaxime extr. [Aram. UiSS, vA::iS (syr^ et nasor. ) , •"*3iJ
anniculi , sacriCciis adhiberi solent ,
quamobiem persaepe id. pediLus calcavit , et subegit , unde cliald. N"r22 via
additur: in:iL;-)2 Num. VII, i5. 21. 23. Sg. 45. 5i.,
strata , semita, TO-22 ©^'S, IaOQS scabellum pedum].
,
5?. 63. 6g. 75. 81 et in plur. t^:;!; 'iz ibid. 17. 23. 29.
35. 4i. 47. 53. 59. 65. 71. 77. 83'. 87. 88. XXIX, i3.
Ti. subiccii (populum) 2 Sam. VIII, 11.
17. 20. 23. 26. 29. 32. 36 al. , alibi ^''UJnS meniorantnr,
Hiph. i. q. Kal. no. 2. Jer. XXXIV, 11 Chethibh.
Niph. 1) pass. Kal 110. 2. subacta est icrra, sq. "^zt:
ut pascentes in pratis pascuisque Jes. V, 17. Hos. IV^, 16,
lunam praebentes lob. XXXI, 20. Prov. XXVIl , 26,
coram aliquo (victore). Num. XXXII, 22. 29. Jos.

popter mansuetudinem et patientiaui Jer. XI, 19. LXX XVIII, 1. 1 Paral. XXII, 18. — 2) pass. no. 2. Neh.
plerumquc afirog. Piura dabit Bochartus Ilieroz. I, ^27, V, 5.

qui rehqua quoque oviuiii nomina hebraea ("l^N H":a, , l333 m. scahellum pedum , ante solium regiiim
-\2, br^, nb |N:i cf. Tizta, miniry) et chaldaea 2 Par. IX, 18 ( cf chald. sjr. ad rad.). Ita etiam
,

(")/:N, 121) receuset et explitat pag. 42i sqq. Per — Mischna Sebach. c. 5 \S2D2 nbv asccndit pcr scabeUum.
.

transpositionem litterac sibilautis pro 1225 dicitur etiam, Ceterum 2 Par. I. c. scabellum ipsi solio iunctum et snpra
licet midto rarius 3U33 et in fem. In2'i;3
,
sed duriorem
, , sex gradus cogitandum erit cui rex solio insidens pedes ,

formam ©22, flisns primitivam esse , arguunt similis imponat ; iion ut Kimcluus vult , in pavimento infra
,

transpositionis exempla, ut T"'i'r*' T:r'S'-. Non audien- , gradus , iit eius ope ascendutiu' ad gradus.
dus igitur Biesentbalius , qui 3"i;3 forniam primitivam
habens eam ducit a rad. 3"i;2 quae fortasse pariter
11223 m. fornaor , eaque recte observante KLmchio
,
, ,
calcaria vel metallis liiptandis , ut differat a l?:."^ furno.
atque ri03 albedinis viin habuerit, ut agnus a colore albo
Memoratur /Hm,/5 fvrnacis Gen.XIX, 28. Ex. XIX, 18,
dictus sit. Magis placeret Jo. Sinionis , qui iS23 deriva-
fuligo fornacis ibid. IX, 8. 10. De fornace calcaria et
bat a i^- /^ II. propagavit , niultiplicavit , modo haec vitriaria usurpatur in MiscLiia Keliin c. 8. Etymon rcpe-
ipsa signiCcatio qiiam Castellus eshibet auctorc Giggejo
,
tendum est a metallis et mineribus domandis (Plin. N. H.
(III, i463 ubi additur ,,ex gloss. '', certioris aucto- 36 , 27 igne ferruin domatur)
: noii a ,j^ accendit :
,

ritatis esset. Sed neque Firuzabadius eamhabet, neque ignem , igiiem petiit ab aliquo.
cuni reliquis eius verbi signiCcationibuB ea congruit.
R. ni3, Ti3, ^13, nns 660 3^S nns
]n"2 cbald. i. q. hebr. STS. Pa. memilus cst. \
|3 rid. inusit. et paullidum dubiae potestatis.

Ita etiam sjt. sam. nasor. Inde


Arab. Ji^ et .00' est : turbida fuit aqua (cf. "l^ljj)

3*13 f. nanS mendaclum, Dan. II, 9 : MaiS n\u


et translate .jj^ : adversae fortuaae casibus turhata fuit
per appos. verbum, quod est mendacium i. e. mundax. AJii
r;3~3 adiectivum esse volunt contra formae-rationes et ,
vita (cf. "isy). Apud Hebraeos alio flexn translata est
iisuin V. c. iu Targg. , ubi ')^3'13 Jes. liVII, 11. Hos.
VII, l3 et ^^yVD Ez. XIII, 19 subst. sunt mendacia. ad turbas bellicas v. "liT^S ( cf. (-.^ww turbata est aqtia,

et med. A. turbas civilcs bellicasve excitavit). Rabbini,


"~j rad. inusit. (vic. radici rtnS cf. cudo) tutu- ut Kimchius (
quorum sentcntiain nuper denuo commen-
davit Bottcherus Zeitschr. II p. 76 sqq.) , in A^ ineri
dit , coniudit , inde l) ignem excussit (arab. iA>.£=3 huic radici rotunditalis notionera tribuunt , unde in ipso-
excussio ignis ex igniario ) , unde liT^S scintilla, et nblS rum lingua est iT^i^ pila , sphaera , et quo referunt tum
gemma scintillans , rubinus ; 2) graviter , operose labo- -\:n3 Jes. 3 (pro n:n33 ) tumniT^S,
XXII, 18. XXIX, ,

ravit , instar fabrorum , spec. puteum exhausit, unde 13. quod de mililum de acie in orbem instructa globis vel
iuterpretantur sed recte observavit J. D. Michaelis in
:

(Arab. V-—^ contudit, operosc laboravit, puteum exbau- suppl. 11^3 vocabulum facticium esse ex falsa interprc-
,

sit, cf. aethiop. Yl JJJ? I et TtJ? t conculcavit pcdi- tationclocorum Jesaiae ortum , et rotunditatis potestati^ni
bu«, trituravit). fundameuto idoneo prorsus carcre.
('3 m. turba belli tumultus bellicus Kriegs-
13
f. (1 Reg. XVII, i4. 16. Eccl. XII, 6) pl.
\\ , (

a-^IS masc. (lud. VII, 16. 1 Reg. XVIII, 34) cadus, Getiimmel Schlacht-Getiiinmel). lob. XV, 24
, TjV^iaS :

hydria, urna aquae haurieudae (v. rad. 110. 2) et gestan- liT^^b TT:' sicut rcor paratus ad proelium. Vulg. qui
dae Gen. XXIV, i4 sqq. Eccl. XII, 6, neque non praeparatur ad proelium. Syr. bcllum. De Rabbinorum
farinae asservandae 1 Reg. XVII, 12. l4. 16, quam in interpretatione rvide ad rad. et copiosius ap. Schultens. ad
humero gestarc solebant mulieres (Gen. 1. c. ). Respon- h. 1. qui post Grotium et Cappellum hanc quam supra
,

det sanscr. ghada hydria fictilis Bopp. glossar. p. 60 , gr. dedimus explicationem recte tuitus cst.
xudog, xu^dog , lat. cadus i. e. vas vinarium plerumque , llD/ybnlSn. pr. regis Elymaidis Gen. XIV, 1. 9.
fictile , figurae turbinatae Plin. 16, 8. 27, 4, slav. kad. Hac qua luinc quidem comparet nomen , forma po»-
,

In Talmude habetur nD , et Ti3 qui cados conficit. sit Semiticuui videri et verti manipulus mergitis a ,

nT^S m. scinfiUa. lob. XLI, 11 : fflN ''"liT3. SjiAJ' manipulus frugis 6t naS? merges. Sed , nisi ab
Targ. "in:" 1'X^il sciulillae ignis. Kimchi : U3N '2;iS''3 id.
Hebraeis fictum putabis hoc nativum eius ctyinon uomen
— Ex vett. LXX
(w; la/uQUi nvQtg) Aquila {daXol ,
in vetere lingua Persica qnacrendum crit.
,

nvQog) et Vulg. sicut taedac ignis , 3 praefixum habue-


rnnt et 'nn^3 ita interprctati sunt , quasi haberetur
,

"nnS vel ''niNS quod quam falsum sit , facile apparet.


,
• 13 ila , V. pag. 65l A.
'13'73
m. Ezech. XXVII, 16. Jes. LIV, 12 gemma n3 chald. ita , v. pag. 65i B.
scintillans (v. rad. no, 1 ) ex Svria Tyrum allata ( Ez. ,

l.c), prob. rulinus. Chald. N;n3"!3 N:iT313 Exod. ,

XXVIII, 18 in Targ. Hieros. pro gemma


quam carbunculum esse volunt ,
est
praeterea ap. P.seudojon.
riEb dicta,
nn3 (vic. radd. ns<3 et l^iTVp^) fut. !irt3'^ apoo.

1^li3"i3 pro dbr;: Exod. XXXIX, ii , et Esth. I, a nsm lob. XVII, 7 languit , debilis fuil , virihus defecit
^'JTISTS ,
quod ex gr. 'KuQxijdovtog ortum existimant (matt seyn , werdeu). Jes. XLII, 4: Y'^'^'' i*-! "3"" ^Jb
Urauiiius (devest. .sacerd. §. 507) al. qunm potius ipsa inribus non defciei, neque frangeiur, Spec. de Iiicerna
,

vux illa hebraea sit ,


quam KuQ/jitloviov reddit S}'mra. iam caligante ( matt brennend ) mox exstinguenda l(adj. ,

Jes. 1. c. Scite Juda ben Karisch : J^^ j \^ ^i T313, Jes. XLII, 3 ) de oculis hebetatis vel senio Gen. XXVII,
,

nam 0>.^J'^ quae eadem vox esse videtur atqne 13i 1 Deut. XXXIV, 7 ( ubi
. bene oix tij.iuvQ(!j9rjaav LXX
ol ocfd^uXfioi avTov) Zach. XI, 17, vel moerore lob.
est gcmma rubino s. carbunculo similis. Fortasse etiam
XVII, 8 1^» DJ'3?3 Pisril. ( Chald. id. et iisdem fere
;

conferendum est »J^Jv,i=D rubedo maxiina. locis ,


praeterea Mri3 valet : increpavit , ut hebr. Pi.

no. 2. 1 Sam. III, i3 , et ita zab. (ova Cod. Nasar. 2,

'73 V. .r,.
p. 23o , ubi inalc vertitur : coogit. Arab ^— iiitrans.

pnsillanimis fiiit.
R. nns, ^ns, ina 661 niTiS — ins
J^ns ct nfl2 (Lcv. XIII, 5()
Pi. dc qua fornia v. ,
y( IJ chald. poluil, Non repcritur nisi in part.
infra) i) intrans. langult a) de colorc acuto (rubro),
qui paullatim dcbllior , languidior fit , pajlcsccre coepit
bns pl. apud solum Danielem
^"bns, et sq. gcmndio ,

(matt, vcrin Dan. II, 26. IV, l5. V, 8. i5. ( Vicinac radiccs
wcrdcn). Lev. Xlll, 6: y;:n nn: Jirni
blass
sunt bl3 5 bb'' cf. de cognatione vcrborum T,y et '.y
"liyz Siir; ~b2 Nb"] et ecccj si palluit macula neque iliff~u-
(lil se in cule. Couim. bd: i"i~ n^Tj T;'~-\ ( ci". Comm. p. 36o A. Nostram praetcrea soli habent Aetjiiopes in
21 n-n NTj'! Comm.2G.28: nrr: Nim ). De valore
: , ^UA: conting. ^E^ftA.' IIoj ciccto, v. Ludolf.
grammatico liuius Ibrmac iam a Kimcliio dubitatiim est, granim. p. 85).
utrmii 3 pract. masc. Pi. sit, an adj. fcm. a Mnr. En
verba eius paullo libcrius latine itranslata statui potcst, :

Vi\~ n~2 Comm, 56 cssc prnet, Pi. , qunnquam hacc nnn 1) (,j rad. in Kal inusit. , unde 'J.nb sacerdos. De
lulgai-isjorma cst verborum T,^ qui in Piel Chirch habcre ,

solent non Zere


, vclut 3?t: Tnu "inu Unb, ^flS et
,
, , ,
cuius ctymo qnum variac sint eruditorum scnlentiae , in

in hnc ipsa riidicc ^^2 1 .bam. 111, l3. Prneslat igilur, quibus proponcndis sacpe ad reliquarum linguarum usum
"J^2 /. r. hahere pro adj, verbali unde pl, ninS Comrn, ,
provocatum est, ab hoc usu accuratius dcfiniendo profi-

3g. Licet cnim l"i: alibi masculinum sil , foilassc reperi- ciscamur. Apud Arabes hoc verbum ministrandi signifi-
lurcum feminino constructum ciusdem capilis Comm, g :
catum habuisse ex Giggeji Lexico (III, p. i6gi : ^yt5'
,
S^NS !^3~'? ''? ^'^'^ S" nisi forlc h. l, verbum TiTit^ ,
sacerdos fuit , sacerdotio functns est , ministravit) , in
accommodalum cst ad nomcn nsiX. Ut nostram sentcii-
Castelii et Sleninskii opcra migravit scd iinmerito , ut ,
tiam addamus pvimiim nnimadvertendum est istam de ,
apparet ex his Firnzabadil verbis (Kamus pag. i^gg):
,

l'icl vcrborum ni" obscrviitionem exccptiouibns non carcrc,


ut rbi^: Ex. XV', i3 ct, quod maximi in hac re momenti ..^ sq. J /"'. A ct O , ilcm ..^ cum nom, act, KiUi'
est in sjn. T.r.p Eccl. X, 10 ilidem intransitivo ohiusus et 1'^ occultum e.Juiurum),
,
Conj, I cst: pracdixit alicui ( i.
fuit. Praeterea ^;rT3 Comm. 6 et 56 praet. Pi. esse, G - G--- G ->
certo ellicitur ex usu reliquornm verborum in jjraeterito Quod qui facit , est ^$'S pl. K>ii5', ,^4^' , eiusqne ars
raasculino positorum , ut Comm. 6 : Nn •j^.lT, nr;3 !^:il
ctiam de eo dici-
appellalur juLiS' prima Kcsraia, .-^li'
"a:— ""ift, Comm. yi:* r;:^;"'?
5: rjb: xb .... n;:;'
Comm, 17: 'Jij.r\ i3 (ubi verbum
rjErr: TiiT,!, «cf. 8.
iur , qui surgit in alieno ncgotio ct operam dat in causa,
certe habct-ur in praet. positum nusquam adj. verbale). ,

Accedit quod verbum praeteritum propter ipsam praeteriti eius (j;X.>L> J. ^x^j^ >>r="j-' ^'i fy^. /j'')» ^^ iC^lX»
perfecti significationem necessarium erat. Sed alia ratio est
trium locorum Comm. 21. 26. 28, in quibus n— r adj. est i. q. isLjL.^ i. e. favcrc alicui , ci connivere eumque
fem. csse , eo cfllcitur quod refcrtur ad nomen fem. ,
adiuvare, quibus addendum , ..^'S maxime de hariolis
r^lf^Z et quod praecedit aliud adj. fem. r;b-:\L; cum ]'N
copulatum Comm. 21 f^ns N"— 1 — i:''^ "rDwi. Arabum paganorum iisurpari v. Cor. 52, 28.

: . . .
,
vatibusque
Comm. 28 TiTTD N-^;! : r;n"ip|: «b n-;-rr; T':"ri DN.. . .
6g, 42, Meidani ap. Rcisk. ad Abulf. Ann. III, 18.
b) de animo fracto Ei.. XXI, 12 nn~bD
"
— rnDi (cf. :
- Schult. Imp. Jootan. 72 lin. 7. 168 lin. i5. de Sacy
adj. Jes. LXI, 3).
^ •
Mcmoire sur la literature des Arabes p. 53 , cf. verbum
2) increpavit, prohibuit aliquem (cf. ad nto). 1 Sam. vit. Tim. I p. 116 , et SjLi^ ars hariolandi ibid. I, 28.
III, l3 : a^ nna Nb-; ct (quod) non increpabat eos, Vulg.
II, gi2 Mang. Apud Aethiopes '^lUf .'
saeerdos fuit,
et npn corripucrii eos. S3T. ,0010 |j.O ]j, Idem valet sacerdotio fnnctus est, denom. est a ITp , ^O. vJ 7 !

3 -153 Zach. III, 2. Mal. III, 11.


De syriaco yOU) di.spntavit J. D. Michaelis in suppl. et

nnS adj. non usilatum nisl in fcm. TTrz languida, ad Castcll., qucm in sequentibus partim sequai-, partim ex
debilis spec. de ellychnio languidius ardcnte Jes. XLII,
, ineditis supplebo. Ac conj. Pe, quidcm in Lexx. veteri-
3, de oculis hebescentibus 1 Sam. III, 2: ibnn Vi'^"! Adleriano
bus non reperi , sed Ethp. ^oiijZ] in Lexico
rnnz ocuU dus hcbescere coeperunl
et (ad syntaxin cf.
Gen'. IX, 20: i-,T2-,iiT, t'ii rr. b-;i. Jes. XXXIII, 1. explicatur ,„;>.>cii-l uber fuit(regio), Ethpa. ,,j^/^ «oiaZf
Gramm. i3g, 4)," dc colore pallesccnte Lev. XIII,
§.
21. 26. 28 (v. ad Pi. no. 1, a). 39: maculae niZ^: nins ^d^ ministratus, consecratus est •',
sed Bar Ali
fO^\
candoris pallidi (von matt--sveisser Farbe): de animo
CJlsZl vitac commo-
fracto Jes. LXI,3. (Zab. ior»] pro Zocn^] est hcbetudo
dis opibusque abundavit , adj. M-»0X3 in Pesch. respon-
Cod. Nas. III, p. 3o).
det bebr. r,'Sz, ihti Ind. XV^III, 10. 2-^. Ps. LXXIII,
• lili/^ f. rcmisslo, miligatio (vulneris). Nah. III, 15.
12. XXII, 6. 7, arabice redditur in libro ludd. v.AAii?

Pppp
R. ina C62 Ki3
ct de honiinibus clicifur qui vitae commodis aljuiidant, unde est ; liuper autem Hitzigius ad Jes. LXI, 10 (vide iani
Lexx. nostri editioncm primam T. I p. 434) |!-;d idem
Lcx. Adler. .jLc ^6J^ w^x=a^ yjt.A alnntdans , ciffluens
esse coniecit atque pa stare , ut 'jfib sit adstans , stator,

(llves , benc cullus (de terra). Abstr. jZaJLjcrio apud apparitor, (773 Jes. 1. c. =
pia paravit ; et Maurcrus
(ind. ad cursuni ling. hcbr. ) ]ri3 ideiii csse voluit atque
Bar Alinm explicatur : 'i^l^\ B-iL**>*i! p'-,-'-^5 ^^\ ^na fnJ incurvavit se , quod saepe lit in cultu divino,
,
JkjiMJ! Uill ;«i! ioblr-! iibcrtas lerrarum felicilas as^ri,
,
inde de cultu et ministerio deorum. Duarum postcriorum
gloria , honor , (tiviiiac, jcJicilas , ct iu Lex. Adler. senlentiarum ncutra dlsplicct quanquam in priore verbi
,

ubcrlas, provenlus largus ^t^S Jcs. 1. c. iutcrjiretatioiiein iion jirobo ( v. infra) acl
Kli: i..>.Aii> , in Peschito ponitur ;

posteriorem commendandam fortasse ad glossam illara


pro Mjbii^ Ps- CXXII, 7 ct de prosperilale Ts. LXXIII tit.
de abundanlia Barhehr, p. 355, frequcntia nrbis ib. f>oo. — sjTO - arabicani (>».Xj v5^^'^i i- e. incurvavil se (incultu
llis ita expositis ut sententiam meam de harnni significatio-
divino) provocari possit.
num origine et stemmatc dicam, niaxime niilii probabile est,
ista omnia .sccundaria et a sncerdolis potcslate cjuam 7~3 , Pi- 1^3 1) sarcrdolcm cgit , saccrdolio functus esi
luibet apud llebiacos , Syros Chaldacos, Aethiopcs deri- , Ex. XXXi,' 10. XXXV, 19. XXXIX, 4i.Lev. XVI,
vata cssc. Quod apud Arabes ,.^?LS' vatem, hariolum 32. Nuni. III, 34, pleruinque addito i^ilTib Exod.
signiCcat, cum illo significatu arcte cohacret, siijuidcm XXVIII, 1. 3. 4. 4i. XXIX, 1. 44. XL', i5. Lev.
sacerdotimi et valum muncra antiquissimis tcmporibns VII, 35. 2 Par. XI, l4. Hos. IV, 6 al. In Targg.
coniuncta esse solcbanl : a vatis autem notione petitum redditur laair ministravit. LXX. \iQu.Tii(o , semel 'i.ti-
rovQyiio. 2) saccrdos fiicius csi Dcut. X, 6. Singulare
videtur, tjnod ^-^PLJ enin cjuoqnc significat cjui mandala
,
- cst Jes. LXI, 10: "INS '{•^1^'! iririS sicut sponsus sacerdo-
lem agil tiara i. e. tiara sjilcndida ad instar tiarac sacerdo-
habei ah aliqun Bcvollmhchtigter (cf. vc. N^::: similiter
,

translatuiu Exod. VIT, i )


talis ornat
se quod magis jilacct quam quod plericjue
vatcs euim siuit iiitcipietes
, ,
:

habent saccrdolalem
: facit tiaram i. c. splendidani. Scr-
neorum. Apud Sjros auteur quod IxjOis , j^QXjUia vatur cnim vulgaris verbi significalio. Ita Aqu. wg
de vila trancjiiilla , omnibus vitae cojiiis afilnente, deque vvfKfiov liQaTivnfifrov aTecfdvio. Jarchi , qui quidcm ad
agrorum fertilitate usurjiatur, id a saccrdotnni conditione omnes vestes refert: bna^ ^nDS 1NS ilD^jV ijj^abi paullo :

felice vitae conupodis abundante dictum csse pcrsuasum liberius Symm. wf vificfiov y.ixoafiiifiirov ax((favw. Vulg.
Syr. Addcndum cst, quod snpra observavimus saccrdotalia
est, ita nt fJ-jOlo proprie sacerdolalis sit , v. c. de vita
splendida, praestanlia (herrlich) visa esse veteribusSemitis.
sacerdotali i. o. commoda , beata ,
qualem sacerdotes In Ilitzigli interjiretatione , cjuam cuminaxime attigimus :

gcrunt , de agro sacerdotali i. e. fcrtili bene culto, qiia- ,


sicul sponsus apparal cidarim quuin scntcntia frigct , tuni
les sacerdotum agri esse solent. Similcs usus in nostris inaxime hoc ferri nequit, quod verbuin lioc iino loco
lingiiis habenius, in quibus non raro optimum et pracstan-
significationc accipitur a reliquo liiiguae usu aliena , idque
tissimuni in sno generc vel sacerdoUim vel dominorum
In recentiore scrijitore, cuius aetate primigeniae verbo-
(dominis aulcm saepe sacerdotes et mouachi intelliguntiir)
runi origines ex mciuoria populi iam diu eflluxcrant.
(!sse dicitur. Sic Pfajfenstiich Pfaffenschnitt est prae-
,

stantissiina bovis assati pars; Pfaffenbirn Herrcnbirn est ,

pyii genus dclicatnm ; Hcrrencssen coena delicata Her- ,


\^\^ pl. Cinb cstr. 'rl-lb m. sacerdos. (Chald. sam.
reiilebcn tranquilla et commodis abundans , adj.
vita
AcrrZicA sjilendidus
1^13, J]^i}, syr. IjoiL; arab. ^Lf , aeUi. mj"5 ."

a, imi, do eo quod doininoruni , non


,

vulgi , est: cf. ital. /or il prelalo , tavola dcl Papa , ai


id. Adco in linguam armenicam i-eceptum cst jjui<^ufuuii
preli il mondo e piccolo.
Ihahanai sacerdos ). Sexcenlies dicitur de sacerdotibus
Quae sidisputavimus
recte ad nativam nominis ,
Jovae (Exod. Levlt. Deut. ), sed etiam de idolorum
potestatem indagandam cx omnibus istis nibil proficitur,
sacerdotibus (quod posterius Targg. reddunt •^7313, cf.
caque ctymologoruin coniccturis permissa cst. lu his
hebr. -iab) v. c. Gen. XLI, 45. 5o. XLVI, 20. XLVII,
ahi quidem , ut CoccEjus Schultens. Origg. hebr. ,
26 al. Coniuiigitur a) sq. genit. numinis , ut ^iirt^ irib
p. 228, Venema ad Ps. XCIX, 6 coutulerunt arab. .^=-
1 Sam. XIV, 3, bsnji 7^3 2 Par. XXIII, 17', Sijjib
propinquus fuit (rarissimum, utvidctur, vocabulum),
Jian 1 Sam. V, 5, ^T^lb sacerdotcs tui (Jovae) Ps.
ut ^r;b sit: aj)propinquans ad Deum coll. Ex. XIX, 22-
CXXXII , 9 , neqiie non populi , urbis locive , in quo
^; inscuij; O"';"^; alii (Kimchi,Michaei,is in siippl.)
^Mb sacerdos munere suo fungebatur , ut ]n ]nb sacerdos
a minishando dictum volunt praesertim quuni haec vox ,
Heliopolitanus Gen. XLI , 45. 5o ]"<n73 ]r!3 sacerdos
etiam de regis ininistris dicatur (sed vide infra), vel ad mi- ,

Midianiticiis III, 1. XVIII, 1 , bN n^a 'in'^ sacerdos


Ex.
nistrandi significaluiu provocantes, quam huic radici per-
Bethelis Am.
VII, 10, niaat^ T.-ib sacerdotes excelsorum
pcram tributam esse vidimiis , vel ad (•r^Li' administrator
(v. niaa) i Kcg. XIII, 2. 33, c. suff. !ir:nb sacerdotes
negotii (Fisch. ad Mai. I, 6) quod et ipsum secundarium nostri (israelis) Esr. IX, 7. Neh. X, 1, ^•«rnb sacerdo-
,
R. ]n2 603 ]V3
tcs fius (Israclis) Ps. LXXVIII , 64, «ncerdotcs eius Coinm. 4 itenim comparciit ^-rnb "liT^aiyi pi"I".i quibus ,

(Ababi) a Keg. X, n , fiV.-^^S sacerdotes cius ( Hiero- Coinin. 5 additur rjb^jn nyi 1^3 ]n: ~ ]2 innTT ct Sabud,
:

solyniorum) Thren. I, i/W, i3. Ps. CXXXII, 16, Jilius I^alhani, erat sacerdos isque amiciis regis (non:
Cr!":n: Jer. II, u6. XXXII, 3'j. h) sij[. b nuuiinis, Sahud sdccrdus crat amicus cr^-ti/.v iii quam sentcntiain ,

cuius sacra fucit saccrdos ut "»"'": ].~i3 Lev. XXIII, 20.


,
scribcndum fuissct jnbn). itaquc ciTicitur cx duobus his
1 Sam. I, 3. 1 Kcg. II, 27.' a Par. XXVI, 17, ^rib iocis, iii aulaDavidis ct Salomoiiis coiiiplures fui.sse sacer-

]vby rxb Gcn. XIV, i8, ='n>N ]-b 2 Par. Xill, g,


.^rb dotcs , qui pai tim sacris adiiiiiiislrandis pracesscnt (Zado-
itcm addito b uius qui aliquo tanquam sacerdotc utitur cus et Ebjatbar), partim iiitcrioris ailmissionis apiid regcm
,

lud. XVII, 12. 1.-5. XVIJI, 4. 19. a Sam. XX, 26. esseiit, quoruiiique utpote virorum pioruiu ct sapicnliuin

Aimd ilubiacos Jovae cultorcs summus saccrdos (0 u()Xii~ consilio ct auctoiitatc reges uti sol;-baiit ( cf. inter sc illiid

Qivg) ajjpellatur ;nr.n irtsrt Lev. XXI, 10. Num. lud. XVII, 10 Je Micba saccrdute Danitariiiii >; n"VTl :

XXXV, j:,. 28. Jos.'XX, G.'2 Hcg. XXII, i. XXIil, )^'P~^ 2xb, ct Glu. XLV, 8 de Joscpbo 2xb ':?:-i;'J2 :

4. Ncb. III, 1. 20. Ha-jg. 1, 1. 12. 14, iLNi— ]r:2 a Ilcg. ni^^^cb) ) quemadiiiodiiiu iidcin cctcroquin prophetas
XXV, 18. 2 Par. XIX, 11. XXIV, II.' XXVI, 20, ex. c. Davidcs Natbaiium , iii amicorum numero habebant
ONi~ 7~i~ Esr. VII, 5 , n-^u;"::: ]r!i~ (saccrdos unctus) et impcratores regcsquc Cbristiani inde a Con.stantlo
Lev. IV, 6. 5. 16; qui buuc dignitatc excipicbat '^r.Z Chloro et Conslautiuo Maguo episcopos iu aulicorum
r;:'j7i;n sacerdos sccundarius Jcc LII, ai, scd in pi. '^ins auiicorumque regioruni corona habL-bant, quod quidcm
^ Rcg. XXIH, 4 omncs saccrdutes csse videiitur
reputare noii omiiein icm in scurriic vcrtcrc dcbebat
,
r;;TL>"i~
opp. sacerdoti iummo. Sacerdotibus oppoiiitur Z''~ plcbs Moversius I. c. qui Je loco 2Sain. Vili disputaiis p. 3o3
Jcs. XXIV, 2. Hus. IV, 9, i/i^- — ita scribit: Andere macbcn wirkJich' auf possierliche —
V'~.2<T D?
•''-•''•

Kex idcuiquc Jovae saccrdos vocatur ^lclcbisedck aiiti- ,


Weise —
die Sobne Davids zwar niclit zu Pricstern ex

quissiinus llicrosolymoram rex Gcn. XIV, 18. Ps, CX, professo , sondern nur zu seincn geistliclicn llathen, odcr
4 et re ipsa sacerdotes craiit antiquiorum regnin plurcs, ,, Hofcaplaneu " -wobci sie nur vergcsscu
,
dass das ,

Altertbum keine Consistorlalratbe und Hofcapl.iue son-


nt Salomo i Keg. V'IiI, usque ad Usiaiu 2 Par. XXVI ,

dern nur Opfeipriestcr gebabt babe", quac noii scripsissct


cf. Ps. 1. c. Virg. Aen. 3 80 Kex Ani;is , rcx idcm
: ,

hoiiiinum Pboebique saccrJos.


vir doctus nisi ipse eius
, quae saccrdotuiu iii aula Per-
,

sarum ct Acgyptiorum crat conditionis immemor fuisset. ,

Atqui plurcs sunt V. T. loci, ju quibus Z^tr.b iu His autem praemissis iucebit etiam iliorum iocorum pri-
amicis ct aulicis regis mcmoratur , ct vctusta est opiiiio, mus 2 Sam. VIII, 16 —
18, plurimis ilie quidem reccn-
ibi uon saccrdotes scd /)ri;ic;y cs s. A/o6//c'5 intclligi quain ,
tiorum disputatioiiibus vcxatiis (vide de AVette Bcytriige
signlScatiouem plurcs primaiiam fuisse statuunt alquc vcl I p. 81. nostr. bist. ling. bcbr. p. 4i. Vvineri Lex. h. v.
cx commenticia illa rninisti-anili potestatc vcl ab honoi is , Graniberg iibcr die Clironik p. i43 sqq. Religionsideea
et diviliaruin uotioiie apud S3TOS de qua supra ductum , , d. A. T. I p. 252. Maurcr. ad h. 1. et contra Keiliuin,
existimant (v. Simonis in Lex. Keil Vcrs. iib. die Cbro- Moversium II. cc. ) , rciiquisque sane diCjcilior. Priorem
tik p. 346. Moycrs krit. Lnlcrsucbungcn iib. dic Clironilc iscontiuet indiceni principum Davidis , iu quo postquam
p. 3oo). Paallo accuratius igitur illos locos pertractare Comm. 17 dictum est et Z.adoc filius Ahitub el Ahi-
:

liccat, ut lectoribus nosti-is pcrsuadeamus, ubique in certa melech filius E/>jathar crant sacerdolcs , additur : !;nv~1
explorataquc saccrJotis notioni; acquicsccndum esse. Sunt nTj E-i^nrTi-T •';3i 'nrcn") ''r-::""! y:;"in";-]3. Quod si

potissimuni trcs 2 Sam. ^'III, iG 18. XX, 23 26. — — sanum cxplicanduni foivt
esset , ct Bcnajas jilius Jnjadae :

1 Keg. IV, 2 —
6 , quibus amici ct miuistri rcgii Davidis ct Crclhi Plelhicjue ct Jilii Davidis erant Qiins. Sed
et Salomonis recenseiitur. ProCciscamur a secunilo qui
.
,
dudum vidcrunt Critici ( Clericus Hubigantius , nupcr ,

maximi hac in quacotiouc momcnti est, quo cxtremo bacc Maurerus), cx locis [laiallclis 2 Sam. XX, 23. 1 Par.
habcntur: rrr. "'N"— K"'.:' :;•) ^'irib -i.Tns"! P^T^l : XVIII, 17 cum Cbald. Vulg. Syr. pru 'nnsm reponen-
I^t; ^nb Zudocus ct hhjaihiir erant saccrdolcs': et cliain dum esse 'ni^n b", ut scntcntia sit : et Bcnajas ...
Ira Jairita erat sacerdos Davidis. De Zadoco et Ebja- pracfectus erat saleUitibus regiis , ct Jilii Davidis crant
thaio quum alinndc constet (2 Sam. XV, 24 sqq. 1 Kcg. C^nis. (Hnius indicis scripturain etiam alio in loco labo-
I, 7. 8. 2G sqq. maxime 34. 3g. II, 35. 1 Par. XXX, 22 ) ,
rare', et pro Ahimclech Jilius Ebjaihur legeiidum csse
veri nomiiiis cos sacerdotes Lcviticos eosJcmque tamcn Ebjathar Jilius Ahimclech , ostendit Korbius iu VNineri
magnac in aula regia auctoritatis fuisse hic autcm Irae , theol. Journal IV^, p. agS). Eodem igilur ioco coiuparciit
inentio auncctatur his vcrbis ct cliarn Ira erat saccr-
: . . . filiiDaviJis quo in duobiis iocis praeceJciitibus Ira,
,

dos Davidi , consequitur hunc simili modo atque illos


,
sacerdos £>avidis lit Sa/jitd saccidus amicus rcgius, unde
,

saccrdotcm amicunique rcgium fiiisse, quod quidcm [)Oste- noii possumus noii colligere , ct ipsos vcre sacerdotcs
rius sigiiificatur dativo nnV ir,'3 coll. lud. XA^ii, 10
, fuisse, fortasse sacra privata administrantes (v. Judd. 1.
•j-rbi 3xb -': rr~i. XVIir,' ig. Kimchi ^y^-) nai:? : c), eosque tamen palri^ comilcs in aula degentes , ut
213 "^S"!- T^i.N S7j'Czt in^ii'. Atque baec ita sc habci"e, sacerdotum magorumque iiiii apud Aegj-ptios et Persas.

luculentcr apparet ex illorum io'corum tertio 1 Keg. IV, Quod quidciu posicrius eorum munus priore oniisso ex-
2 — 6, quo Salumonis aulici reccnsciitur. In his vcrbis pressit auclur Paralipomenon , cui sacerdotes, qui Levitac
P ppp 2
R. ins, ms 664 ]n3 — nis

non essent pro sui temporis rationibns non poterant non


,
litterarum in huius speciei alphabetis similitudinc (v. 3 et
offendiculo esse pro vr[ iD^^^ljS TIT "''ai ponens
,
'ini : b Palmyrenornra in Monumm. tab. 4) commendari posset.
•tbiart T^b D^^tiN^^I "'n ct filii DaviiUs pvojrinii erant a

latere regis. Simileni interpretationcni etiam dcdcrnnt


LXX. yctl ol v\o\ Jul'!\d uiXuQ/ut i)auv quauquain liaec ,
I n2 ''^ K^' inusit. I) ussit ,
gr. y.uuo (xarw).
fortasse ex Paralipoinenis Uiixit Targ. 'J"'a'ia"l 11^;; ex ,
Arab. j_c^^3j syr. ]a:^ adussit , inussit, eauterio nota-
Rabbinis Kimchius , in recentioribus Clericu.s al. quibus
vit, V. 13 pro •^13, H''!'; m372.
sacerdotum nientio liuic ]oco inepta videtur. Sed etiam ,

proprium sacerdotis significatum retinendum esse , ex


li. 1. II) Vt cognata a2j3, ap; np;, etiam ni3 , , 113,
duobus locis parallelis evidens est filiosque regis vere ;
cavi , excavandi significatum habuisse vidctiir, cuius
sacerdotes fuisse neniini miruni videbitur qui intimam
, ,
vestigium est in chald. ifD fenestra , arab. »:=3 foramcn,
inter munus regium et sacerdotale apud veteres Ilebraeos
Gr. -
necessitudinem perpenderit ( cf. Josephus de vita sua fenestra. Simonis lioc ducit a ,,pupugit,
»,,£=3 ^s^^=)
§. 1 oigTTifj jiuq' txuaioig uXlri jig laztv evyiviiug vno-
:
fodit , transfodit " , sed liic verbo perperam
significatus
&taig, ovxwg tiuq' 'ii-ttv tj Trjg iiQoinrvijg fttzovaiu Tty.fii]-
Quod
()t6v iart yivovg lufntQOTrjXog). — Reliqui loci in quibns ,
tributus est.
puti.ritscorpius , hoc ab inurendo petituin est quando-
cniin lexica arabica habent ,c».^3

iinus vcl alter veterum interpretum , sed sine nccessitate :

et contra linguae usinn ]r;b principis vcl minislri signi-


quidem scoiplus pungcns et veneuum immittens cutem
,

ficatu accepit, sunt: 2 Reg. X, 1 1


quasi cauterio notat.
T^rMbl T^J^-VJ ( de :

Ahabi sacerdotibus idololatricis). Kimchi Ti'i3Ni. Ibid, :' Niph. pass. no. I, ustus , aduslus est (igne) Prov.
XI, 9 ]f^:i-! :)T"iri''
: 'Icodut b avviTog, praeterea LXX VI, 28: ni^^SSn i*b l^^bs^ri et pedes eius non adurunlur,
Gen. XLI, 45. Ex. III, i. XVIII, CX, ubi
Jcs. XLIII,V''
i. Ps. 4,
Targumista N3^ intcrpretatus est.

..•? chald. In stat. emphat. i. q. 'jri'D sacerJos.


''3 (pro v3, ut \v{ pro 'iN , <;; pro •>^v, arab.
^
]
a V. Schroeder de vest. mul. p. 4o6) stigma
N:r!3 (pro N:i-;3 , v. ad uy ) Esr. VII, 12. 2i. ^_5. al.
Phir.
empfiat. N^rnV^Esr. VI, 9."i6. ]8. VII, i6. 24.
inuslum , ut arab. ^^=) ustio cauterio facta Lev. XIII,
iijt_l3 f. sacerilolium , mniius sacerdotale. (Chald. 24. 25 Saad. (
pro ni3i:) Exod. XXI, 25 Arab. Erp.
id. S3T. I^QJOiL, Ijoiqs id.) Exod. XXIX, XL, (pro nj13), a rad. i_ej.i=. Jes. III, 24: ''Z^ nnn "O
g.
sligmata loco pulchriludinis. Intelliguntur stigmata ab
l5. Num. III, 10. XVIII, 1. 7. Esr. II, 62 al. 11 n:n5
hostibus crudelibus pucllarum delicatarum cuti inusta (cf.
Jos. XVIII, 7. Dbi:» n:tt3 Nmn. XXV, i3. "
n'^13
n^nsr; lex sacerdotiiVum." XXV,
Neh. XIII, 29.
i3. — vit. Tim. p. 320. II p. 5oo Manger. ). Verain loci inter-
prctationem quam vetcrum translatorum nemo assecutus
1 Sam. II, 36 : inslitue me nvttsn nnN bs iii aliguocl ,

erat iam Talmudistac (qnos laudant Kimchius et Aben


,
?nunus sacerdolale.
Esra) dedernnt (Scbabb 62verso) coniparantes prover-
Jl3 una^ J.tyoft. Ezech. XXX, 5 , n. pr. terrae,
biuni N3'3 N-iCVii; ''Dlbn pro pulchriludine sligma quod
:
,

quae cum Aegjpto Aethiopia aliisque


legionibus Afri- paullulnin miitatum ctiam ita citatur nt<i3 NIDra ^Slbn :
, ,

cae copulatiir. Sunt qui intelligant Cohen Aethiopiae ,


Buxtorf. Lex. chald. p. 1018. Quod JuisBius ap.
portuni vel Cobium , Marcotidis vicuin (Vatabl.), vel ,
Lowthum ^3 dictum malebat pro '.-;3 pallor, debilitas,
Cobam Mauritaniae oppidum itin. Antouini pag. 18 frigidum cst ct niiiuis ctiain fcrenduin
: qirod Hitzigius ,

^
,
'3 intcrpretatur vulnus , incisio i. q. T,~\~i nain ^
(Hamakeri Miscell. phocn. p. aSg): sed sernio connexus ,

inaiorem quandam regionem flagitat, non oppidum vicuiii- findendi , incidendi (,,ritzcn") sigiiificatum liabuisse
ve. Itaquc ncscio an scribendum sit ai3 Nubia, cuius coninicnticium est (v. supra).

rr^lS aduslio corporis (Brandfleck). Ex. XXI


scripturae vestigium servavit Arabs interpres : iCj_j.iJl ^\ f. 25.

populus Nulfiae qui prociil dubio, utscmper, ex Ale-


,
mjQ '
f. id. locus aduslus corporis Lev. XIII 24.
xandrino interprete haec hausit licct vi^rba graeca a
25. 28." ' '
'

nostris codieibus absimt adde qnod in cod. de Rossii :


A n^3 110. II est
no. 4og pro 3131 a prinia manu cst aiasi. 3 et : litterae
13 plur. ]-«13 chalA. fenestra. Dan. VI, 11. Saepe
autem non soluni in scriptura quadrata sed ctiam in aiiti-
quiore Hcbraea sibi similes sunt (v. Monuinm. ['heeiiic. ia Targg. Syr. l^iQa id. Act. XX, 9. 2 Cor. XI, 33.
T. III. tab. 3 ibique lit. Nun no. 3): et licet alibi
Cuschaea (u!is) Nubiam qaoquc complectatur , satis Arab.
credibile est, eam h. ]. suo et peculiari noinine memorari
(cf. S^jlSii et Di^inE ). CetcruMi noii magnopere repugiia- n I J vis V. rad. nns.
,

rein , si quis 3ib IJbyam legere mallet , quod ct ipsum


U. Vi2, ms, 113 665 ?13 113

suslinuil , lulil. Joil H, 11: magnus esi dies Juvae , ^n


3313 67i-Z/« V. rad. a23.
,
^liV^"' 7"'* siislincbit cum? Am, VII, lo. Jer. VI, 11.
X,' 16. — Aliud '5'3n pro ^'SN!^ vidc ad rad. b3.v.
"T' mcliii, veliltl frumentum. Arab. JL==> pro

\.-—-. Conj. I et Vlll mensuravlt, niaxime frumentuni, y"3 rad. iiuisit. Arab. Conj. cumulavit ,

"y,.^ et ijUXvo mensura aridorum , rarius llquidorum. accuuuilavif terram , iCoj^s cumulus tcrrae, frumenti (v.
Ps. LXIV, i3. LXXI, 3. CXLVIII, 4. Neh. IV, 2.
Syr. ^^] mensuravit, ^/a2i] pass. , y^a mensnra.
Abdollat. p, i54), ^^ agmen camelorum. Pertinet
Chald. in Pe. niensus est iVninentiun \Ex. X\^I, i8. Ruth
haec radix ad eam radicum familiam, quarum s^dlaba
III, K) pro helu-. iTj ^tr^s:^ N'^^-3 mensura. In Kal; ,

primaria est D3 , DJ DS , v. ad 053?.


semel iegitur Jes. XL, 12: V":N- ncy ^.'V^^ ^31 et men-
,

sus esl tricntali piilverem terrae ubi rs eundem usum , nfi''^ f. ciimiiliis stellarum , inde Pleiades , Vcrgi-
babere , qni apud Arabes et Chaldaeos obtinet prima spe- liarmn sidiis ,
scptein stellis maioribus aliisque minoribus
cie nenio diibitabit, qui reliqua huius eommatis membra
,

cou.paraverit ;
aicte couglomeratis constans, arab. Lj.i (pr. copia, nuil-

titudo) ,
plenius L)J:J( J^jic (culligatio pleiadum) ,
quod
Persarum poetae ex gemmis contexto comparare
flori
D'''',^ 0:1:2 ?]:ui"!
solent (v. Sadi Gulistan p. 22 Gent. Beigel in Idcler
LTntersuchungen iiber deu L^rsprnng der Stern-Namen
Ita etiam omncs Alexandrinum. Kimchi
veieres, praeter p. l46) et Gronlaudiae incolae s/eZZds coZ/^^aias (Killuk-
TTJ:. (^)uod ipse iu gramm.
675 ;3 ad bb 07nnis anipl. p. turset ) appellant, auctore Egedio , Nachricliten von der
retuleram mero errore factum est, qnem niox animad-
,
GronlSndischen Mission p. 57. Similis imago respicitur
versum iu Lexx. tacite certe correxi mirorque id Hitzi- : lob. XXXV'III, 3i: nu"'^ n^inro Tiil^nr: num tu colli-
gio placere coll. !:3 Merkato Ps. XXXV, 10. Prov. XIX, gasli vincula Plciadum?' IX, 9. Am. V, 8. £ vett.
6 et •'m-i •'^n 1^13 trbi Jes. XXXVIII, 16. Sed perspi- iutpp. LXX. Aquila, Vulg. nliw.du habent lob. XXXVIIJ,
cua ex obscurissimis exphcare non expedit: et levc est, ibid. et in Amoso Sj mm. Theod. in Amoso Aramaei , :

qiH)d vir doetissimus blS in Kal alibi non deprehendi interpretes retinent vocem hebraeam, quam Bar Alins
observat. Utuntux certe ita Chaldaei et Arabes. Ceterum quanquam more suo
Pleiades ( Lj.ijl ) interpretatur hic
ita , ut Hitzigius , etiam interpretantur LXX. z«/ nijiaav
,

plures interpretuiu opinioncs cumulans etiam addit :

triv yt{v SQaxi,


^vvoeJi sidus capellae. Cf. Hydc ad UJugh-Beighi tabb.
Pilp. 1) cepit , (devase), nostr. niessen,
continuit
p. 32. Niebuhrii Arabiam p. li4. Michaelis suppl.
In sich halten. 1 Reg. VIIIj 27 ecce coeli et coeli coelo-
:

rum te ( Deum ) non capiunt. 2 Par. II. 5. VI, 18. — p. 1264 sqq. Ideler 1. c.

2) sustiiiuit a) i. q. tulit periulit (aushalten). Malach.


,

III, 2: iNiz DV — nt< 52:3(3 quis suslinebit diem, quo


^;:
1^3 rad. in Kal non usit. (nam liilSV lob. XXXI,
veniet? Prov. X^^Ilt, i4': 'inrn^J ti':3'^ ^'N m-\. Jer. l5 esi a Pil. q. v.), pr. ereclus slctif, unde ]2 rectus, pS''^
XX, 9: tsbs
'
^-T^sb:. b) tuitus est ahquem aliquid. , locus in quo aliquid stat fi:i3a basis. Frequentatur in
,

Ps. LV, 23 '^bibz-j N^irrt isque te tucbitur. CXII 5: omnibus linguis cognatis varia forma et significatioue.
CS\i;;:3 l^a':!
':

bsSi"' tuetur causas suas in iudicio.


,

— Sjr. in Pe. raro : accidit , esse cocpit Ephr. Syr. II, 44^.
3) susientavit'i. e. aluit, commeatu insti-uxit (cf. -130 ,
Barhebr. in !Mich. chrest. p, 117. ^al stabilivit, plan-
jaAfl) sustentavlt ,
portavit , it. uutrlvlt, I ZfCua) cibus),
tavit , Pa. «^Qa reprehendit pr. correxit , berichtigen,
sq. acc. XLV, 11. L, 21. 2 Sam. XIX, 33. 34.
Gcn. ,

XX, 3. Reg. IV, 7:


1 nsi ri';:2r; - n.'» V?3!:31 hi wz ]~i^ natura. Chald. Pa. i^S i. q. hebr. ';:i3 statuit,
suslcnlabant rcgcm domumque regiam. XVII , 4 Ditt :
stabilivit , direxit , aptavit intendit pr. direxit oculos,
, it.
B'£ lV='^2: "n""!^ D''^"!^'-. Comm. 9. Ruth IV, i5. Neh! animum ad aliquid. Nasor. Pe. stetit , firmiter constitit.
IX, 21. Zach. XI, 16. Sq. dupl. acc. pers. et rei
suslentavit aliquem aliqua re. Gen. XLVII, 12. 1 Reg.
Aph. Crmavit. I^i^ basis. Sam. ^lp^iJ paravit , sed

XVIII, 4: Dv2n Dnb Db3b31. Comm. i3. idem etiam p3i} pro ii~>.
Arab. ^J^ exstitit, acci-
Pass. Vsbs commeatu instructus est. 1 Reg. XX, 27.
dit, fuit, II. fecit nt existeret, creavit, ^^IX» locns,
Hipk. t-'3ri 1) I. q. PIIp. no. 1. 1 Tleg. VII, 26:
nbi aliquid exislit. Aeth. "Of ^ factusest, accidit, fuit,
b"'^^ n2 0'Dbj< dvo millia bathorum continebat. Comm.
38.'Vlil, 6V."2 Par. IV, 5. VII, 7. Ezech. XXIII, 32: quod quomodo dinferat ab UAQ) I V. Ludolf. , accednnt
^'Srib JlZ"!» multa eapiens. 2) i. q. Pilp. 2, a. — quadrilittera Yi^Jf I iudicavit, impcravit, pr. i. q. 7:'i3
R. T13
666 113

statuit, Drizi q. risyi ct aitifiriosu VII, 12. XV^II 11. XXVill, 7. 2 Par. XVII, 6.
1 P.ir.
cf. i. ,
Y1JB5G)."
Ps. LXXXIX, 5: ^i.T ^-i^N Z\VJ -iV in aelernum con-
elaboravit pr. paravit, Tl.^ "
opificiiiui , H\,'i.P'. •'"'t'-
firmnbo posleros tuos. ps. X, 17 D::b ]'Dn confrmas cor :

fcx. Ceterum qnod observat Redslob. de part. '3 p. i3


eorum. LXXXIX, 5. —
c) reslituit, refecit (templura ).
sqq. 113 radice;u emollitam videri e duriore
a veri specie non alieiuun est.
forma dlp ,
2 Par. XXXV, 20 (cf. XXXIV, 10). Inf. absol. —
'iZTx et y2~ adv. frmc, pede firmo Jos. III, 17 slabant :

Pil. 7:13 1) aufstellen). Ps. IX, 8:


slatuit (stellen, sacerdotes ... in sicco in medio Jordane "^-Ti pede frmo.
iJ<5!3 L23i;;ib ]:i3 statuil acl iudicium solium
suum • uiax. Et eodem modo explicandum Jos. IV, 3 sumite vobis » :

stabilivii '(ieststelleu). 2 Saui. VII, l3 ND3-nN "^rillio :


medio Jordanis Clax nib:» a\"i'i Y-P C^rrbr: 'ba'1 3"4T3q-
CrlJ^-T" i~2b;;73 stabiliam soliiim regni eius in aeternuiii. ex eo loco ubi sleteranl sacerdotes frino pcde , duodeciin
,

iPar. XVliria" Ps. XLVIII, 9. Metapb. Ps. XL, 3 :


lapides. ]''-~ (pi'0 quidquid praeci-
'j'-.!^ > 'p^:) b. 1.
(
stabilivil grcssus meos i. e. fecit ut tuto consistere pos- ,
piunt acceutus) arcte copulandum est cuui praecedentibus,
sem. XC, 17 opus manuum noslrarum stabili i. e. fac ut
:
nou cum sequeutibus quod qui fecerunt in alia cmnia
,
,

bene succedat. LXVIII, 10: peculium iuum iA(.ine. fessum abierunt nt LXX. troo/iot)? ddidi/.a li&ovg
, Lud. de ,

slabiliehas i. e. recreabas. XCIX, 4 slahilis iusliliam. :


Dieu ad L. i. diiodecim lapidcs exaclo frmoipie numcro,
VII, 10: slabili i. e. couGrma adiuva iuslum. ,
Rosenm. parando duodecini lapides.
fundavit velut urbem Ps. CVII, 36.
2) slaiuit i. e. ,
'2) paravit ,
pracparavil , inslruxil (zur^cbteil, zu-
llab. il, 12, terram Ps. XXIV, 2. CXIX, 90. Jes. recbtniaclien) 25 (zurethtstellen)
Geii. XLiil
v. c. , ,

XLV, 18, coelum Prov. III, ig. liguuui et lapides ad aedificandum 1 lleg. V, 33 sacrili- ,

3) paravil, creavit, ut Deus b.ominem Deut. XXXII, ciam Zepli. I, 7 cf. Jes. XiV, 21 (^addito ':) viam (eam ,

G : ^::3-:i 'r,b-J Ni-. Ps. CXIX, /3, lunam et stellas Ps. sterueudo). Deut. XiX , 3, retc Ps. LVII, 7, cibos
V1I1,'4. — '2 Saui. VII, 21 ?.N-;b"'. Tj^ijy-nN ^; 7:13^1
: Gen. XLill, 16. Exod. XVI. 5. Jos. I, 11. 1 Par. IX,
C~'r "- el parasli tihi populum iuum. Isracl , ut libi popu- 32. Xil, 39. 2 Par. XXXV, i5, partes aedllicii (ein-
lus' sii'. LXX. iiotfidfyn: —
IIuc pertiuet etiam lob. richten, aulegcn) 1 Reg. VI, 19. 2 Par. XXXI, 11,
XXXI, 10 : Tnx anl" :i::iw^1 et idem paravit itos in locum ulicui rei (sq. b) Exod. XXIII, 20. 1 Par. XV,
ulero ,
pro quo duo prioi-a Nau in uuum
?:::i3';i , in 1. 3. 12. 2 Par. i, 4.' III, 1. Ps. LXVIII, 11, bellum
gemiuatum couiuerunt, i correptum est 1. Veram anal)'sin (
ZKiiisten) Ezech. Yll l4 bir: ]"'rri , : instraunt omiiia
iam diu est quod vidit R. Jona quem excitat Norzi iu ,
(ad belluin). XXXVIII, 7, -b "fZpi ]'~r, instruerc et
Miucbat Scbaj ad b. 1. ITipi- -|ESa pi inN 'nxii^: nTa inslrue tibi bellum. Jer. XLVI l4:' ^b )-~l 3'4"'.n— ,

Tipv i::i3'2 ~i~ ]Trb2 ;n3Uj p-i-.iTz- —t' 'i c^nna Metapb. lob. XV, 35 : — ?:-);3 prn c:::r. — it'. compa-
r;::i2i c-r:rs v:z -'p^i-:: niiaxn- ]^:i: -n-cr, :::.::nD^T ravit (scbaiTen, auscbaETen, lierbeyScbafteu), passim addito
C';i:' Hi". Alii ut Kimcbius, quem- sequuntur Simonis
, dat.Num. XXIII, 1. 29 : n^"li3c;J'2d — Ti 15 ]i- (scbalFe
al. , male Kal esse pulaverunt. Suflixuui -^uideui :i:— et uur bieber siebeu Stieie). 1 Par.^XXil,' 5. i4.' XXIX,
iios esse potest et eum lu puucis
, sud prius praestat. 2. 2 Par. II, 6. 8, vz^ ^n
V. c. cibum lob. XXXIX, 3 :

codd. scrlptum est lii-^'! quam scrlpturam ii optasse , \-rz ::-"b. Ps. LXXVIII, 20. Prov. VI, 8. XXX,'25,'
videutur qui,
sulT. 1 plur. esse
, alHrmare solebant iu , : arma 2 Par. XXVI, i4, vestes lob. XXVII, 16. 17;
aliis i::i3''l per Cbolem sunt etiam qui defeclive scribaut
, curavit , administravit negotium Prov. XXIV, 27. De
'[IIZ", , V. de Rossium Jabuium J. H. Micliaelem.
, , Deo paravit crcavit (bereiten, schalFen), ut frnges
: ,

4) aptavil ut sagittam Ps. XI, 2: :i::i2


, direxil , Ps.LXV, 10, pluvuim CXLVii , 8, solem lucemque
DSn. V^II, l3, et omisso Clin id. (zielen) sq. b:^ scopi LXXIV, 16.
Ps. XXI, l3. Jes. LI, l3 n"r;d—'5 y.^l TwN2 uhi sagit- :
3) direxit , ut tela in aliquem (sq. b) Ps. VII, i4,
tam dirigit ad perdendum.
, Melaph. pro ab ;:12 ( cf. faciein sq. bx Ezech. IV, 3. 7
iu aliqu. Deus gressus ,

ab y-~ ) sq. ; animurn advcrtit ad aliquid. lob. V III, 8 : XVI, 9. Ps. CXlX, l33
I-^rov. hoiuo gressum suuiu ,

Cm2N "Ipnb l:ix adverte ad id (piod explorarunt patres. Jer. X, 23, homo vias suas 2 Par. XXVil, 6. Prov.
Pass. ]:i2 1) s/aii/ji-i ( de gressu ) Ps. XXX\^II, 23. XXI, 29. Spec. a) b 2b yzr, animum applicuit ad ali-
2) pass. act. no. 4 paraiuin esse Ez. XX\'III, l3. quid fatieudum. -nx C^lTb izb ]"rr! Xb
2 Par. XII, l4:

Hiph. pcr; setzen), ut sellani


1) siatuit (stcllen, riT— ' "0/i applichit animum suum ad colendum Jovuin, XIX,
lob. XXIX, 7. Ps. CIII, 19; fundavil , vehit terram,
3." XXX, 19. Esr. VII, 10. Omisso 3.b 1 Par. XXVlIi^
coelum, montes Ps. LXV^, 7. Prov. VIII, 27. Jer. X, 2 : niirb nii-rr; animum appUcuermn ad acdificanduin
12. LI, l5; indc a) cnnslituit aliquem (austellen, bestel- ( cf. chald. b ji3 proposuit sibi aliquid facere Esth. VI, i
lun, ansetzen) Jos. IV, 4. 2 Par., II, 6. Jer. LI, 1:4 Targ. Venet. 'Num 6. XXX, n. Jon. rtjjr XXXV,
( insidiatores ). lob. XXVIil, 27 (sapientiani b^postati- proposituiii). —
bN 3b Y-r. animuni applicuit
b) mn '

cam cf. Prov. VIII, 3o). rjb?;'; '5 psn constituit aliquem ad Deum colendum 1 Sain. \'II 3, sq. b (ad idola ,

regem 2 Sam. V, 12. 1 Par. XIV, 2. 1 lleg. II, 24. — colenda) 2 Par. XX, 33. Oniisso -^rr; bs lob. XI, i3:
b) confirmavil , v. c. solium regni Jes. IX, (J. 1 Par. ^jrb ni^^^m nnj* CS si aidmum luuin co/ii^er/ji sc. adDcum.
XXII, 10, reguum alicuius 1 Sam. Xill, 10. 2 Sam. PsV LXX\'iil," 8.' — c) yzr, elllpt. pro ab y^T}:
R. IID 66; 1^=' n
aniinuni advcrtit ( Acbt gi^ben). i Sam. XXIII, 22 -sab : Ps. LXXVIII, 37). — e) aptitt , conveniens. Er. VIII,
115 i:':" N: ilc , et animum advcrlitc porro. Ind. Xllj 22 : p niisrb ]iD: jjb.
fi : 1- 1E~b ')''*' ^jbl ct ariimiim non advcrlit , \it dicerct 2) paratus est n) ciiratum^ adminislratum est nego-
rccic (Sclut)boleth). 2 Par. XXIX, 36. tiuin (bereitet, besorgl scyn). 2 Par. VIII, 16. XXIX,
3j. XXXV, 10. 16. b) paratus est alicni , sq. b Neh.
Hoph. |35f1 1) pass. Hi. no. I. confirmalum cst
(solium) Jes. XXX, 33. — 2) pass. Iliph. no. 2. prac-
VIII, 10: ib ]ir: ^'Nb guifuis nihil parahtm est. Prov.
XIX, 29: Ct:^"^ ^'^-b :i:i3: parata sunt irrisoribits
paratits, inslruclit.t csl Jos. XXX, 33 ( rogus aliciii ).
iudicia, lob. XVllI , 12: i^b^b liC: T^Jt calamitas
Prov. XXI, 3i ( cquns adbelliim). Niib. II, G, paralus
parata cst laleri cius imminet latcri eius. XII, 5 , cf.
est Zach. V, II. ,

XV, 23 Tj'^r[ uV if^a ^i-: ei instat dies tenebricosus.


:

Niph. (Id: pass. Pil. et Hiph. 1) crcctiis esl , crcxit Contra Ps. XXXVIII, "18: '7'3: sb^b -:« ego paratus
se (Ezecb. XVI, 7 s:b: D";"'^ LXX. : ol fiaaiot uvoq&u- sum ad casum i. e. prope absum a ruina. c) parnlits fuit,
Ezech. XXXVIII, 7 addito dat. lemporis Ex. XIX, 11
, :
i^Tiaav. SjT. Qiaxj. Ilicr. lioneste Bdolescentnlarum
"''^•'biin oi^b s^:b: rn"!. Comm. XXXIV, 2.i5. Jos.
inatnritas indicatur, 'quando intumescunt ubera sive eri-
gnntur), slaliilus est (Wich. IV, 1 ct Jes. II, 2: ^iD:
VIII, 4. — d) pracparari s. praeparare se. Am. IV,
12: bN~'b'' TnbN nN^njib p::n prccpara 1e in occursum
finrr UJ}<-13 ^liM-; ) , fundalus cst sql
n-<Z n." ^>yt1 dei tui , Isracl i. c. occurre Jovae emendatione vitae, ut
J" super al. Ind. XVI, 26, confirmalum cst (regnnm) supplicia a te avertas.
1 Heg. II, 12. 45. 46: inde slclit firmus de solio, ,
Bithpal. pi2rn Prov. XXIV, 3, alibi i:i;n 1) sta-
renno 2 Sam. VII, 16. 26. Ps. XCIII , 2. XXV, 5.
hililus fundiitiis csl (de domo urbe) Num. XXI, 27.
XXIX,
XCIII, i
i4 cf.
de luna LXXXIX, 38
1 Sam.
de orbe teiraruin Ps.
de bominibus i. q.
XX, 3l ,
Jes.
,

LIV, i4. Prov. XXIV,


,

3. — 2) praeparari (ad
, ,
beUum). Ps. LIX, 5.
figuit , permansit incolumis. lob. XXI, 8: pD: tJJ^IT
Dn^izb. Ps. CII, 29. CXL, 12. Prov. XII, 3. i'^. Ps^ ]13 n. pr. oppidi Syriae quod Hadadeseio parnerat ,

Cl, 7 qiii mendacia loquilttr ':''5' T;:b ]i3'' t<b noti con-
: 1 Par. XVIII, 8 pro quo in loco parallelo 2 Sam. VIII,
,

sistit coram oculis meis : de consiliis liominum Prov. XX, 8 legitur \-ni-ia (v. p. 176). Quum Uerytus Phueniciae ,

i8: lirn T.-Jii-z niaujma. XVI, 3. iirbs , a Saturno condita dicatur (Steph. Byz. h. v. ) ,

J. D. Michaelis, qui "inina Borjiura interpretatur, pro f^2


Singulare est di'^i ^iS5 Jirmum e. stabilc dici Prov.
h. I. ]is i. e. ^T^s proiinnciandum esse suspicatiir q. d.
IV, 18 i. e. tempus meridianum, quo sol in coeli cacu- Saturni urbern quae qiiidem coniectura
: per se satis ,
miiie iuimotns starc videtur, gr. aiud^fQiiv j-icaQ , to ingeniosa ad irritum cadlt
, qunui illud ipsum Bcrothai , ,

aTuS^ioov Tr;g fiiarjifiQiug azu&iQu fiearjfifjQta Ruhnken. ,


Ber}tum esse a vcri specie alieiium sit.
, Melius cum
ad Timaeuin p. 236 , arab. ,Li.Lli **jlj» Schult. ad Prov. Hasio (Rcgn. Davidis et Salomonis p. 261) conferas
Connam urbem , in Itinerario Antonini (p. igg ^^ esse-
1. c, y .f t^S| ijLs ^Ls stetit stans diei , de summo meri-
ling) memoratain, mediam inter Laodiceam et Ileliopolin,
die tempore aestatis Elmacin. hist. Sarac. p. 23 lin. 33. in iugo ipso Libani montis et prope transitum Eleutheri
fluvii sitam.
Bohaedd. vit. Salad. i68 lin. 4, f %U ^jj ibid. 127 .

lin. 3o. ]3 A) adj. participiale : rectiis , inde probus , in-

Translate (
quo significatu plerisque locis Participium icgcr (rechtlich, cf. sjt. mIs . Ij-«^2 probus , integer,
habetur) est: a) jirmus , constans fiiil. ps; nn animus AjM(.D de homini-
probe, chald. p^S rectus , iustus),
constans in virtutis proposito Ps, LI, 12. LXXVIII, 3/ :

bus. Gen. XLII, 11: :i:n:N D"':~ viri probi nos. Coinm.
i";y 1^3; i<b Csb animus eorutn non jirmus erat crga eum,
non constans erat in amore et cultu Jovae. AI. non sin-
19. 3i. 33. 34. Neutr. rcc/u;n et adv. recle. p ni^y

cerus (aufricbtig) crat erga eum. h) Jirmus i. e. inlre-


recte agere Eccl. VIII, 10, \3 '^2'1 recte loqui Num.
pidus Jiditcia plcnus fitit (getrost), de animo. Ps. LVII,
XXVII, 7: nSa':; nncb:; ni;: •[2 recte loquuntur filiae
,

8: ^zb 113:. CVIII, 2. CXII, 7, et obiective c) frmus Zelophchadi. XXXVi^'5. Exod.'X, 29. Esr. , 12 X
13-{<b "on rectum i. e. vanum inane. Jes. X\"I, 6:
i. e. firmiter decretus fuit. Gen. XLI, 32 na^n 7i33 :
,

B^.^lbN" Cy?2 frmiter decrcla est res a Jova ; it. certus fuit l"''^^ ]3 — f<b vnnilas mendaciorum eius. 2 Reg. XVII, g:
Deutr^Xlli, i5. XVII, 4. Hos. VI 3 ^iDj -inu;3 :
]d'- Nb T^N Cnn^^. Prov. XV, 7: et cor sfultorum
,

(ispargit) ]V-Nb vana , stulta. Jer. XXIIl, 10 Cn-lina :


ij<3:i"3 ccrtus, sicut aurora , cst orlus cius (Jovae) i. el
adventus eius. Neutr. certum, unde ]iD:"-bt* 1 Sam. ID-Nb robur eorum inane. 2 Reg. VH, 9: ?3n3N )S-Nb
XXIII, 23: ^is: bjj •b» Dnau;'! reverlimini ad me ad C^ici* non recle nos facimus.

cerium i. e. certa nnnciaturi , et 7iD:-bN adv. certo, B) adv. sic, ita, gr. ovr(og ,
pr. recie ad aliquam
revera XXVI, 4. d) rectus —
verus fuit. lob. XLII, , normam , nostr. recht so , gerade so , also. Gussetius,
7. 8: n:i3: ^bx Cn'i2-i ^ib. Ps. V, 10: ^i-r-^ca 'j-'N rs Danzius ,
quibns nuper accessit Ewaldus gramm. min.
n:i3:, ubi plures n:i3: sincerum interpretantur (coll. §. 455 ed. 2 et 3 (aliter idcm in gramm. crit. p. 6i3),
R. ]13 668 n
aliud vc. esse volunt contr. ex li^S sicut illa S temporali (sobald als). 1 Sam. IX, i3:']iNS7:n ]3 dSNb^
^•z ila
ut niD ex ^ns, idque probabilitatis specie non caret , sed inN ut inlrahilis .... slalim inveniclis eum cf. gr. wf ,

obstat tainen 'adverbium finitimum ]5X , cuius origo ex ii)gEurip. Phoeniss. 143^. II. 1, 5i2. i4, 294. Poet.
radice 'jis cvidens est. Accedit quod illud ipsuui llip fortius ctiam omisso 3 Ps. XLVIII, 6 ;inx:n ]3 : ;iN"i ut

(immo ins ) iii linguae usu non roperitur. Cf. ad 3 ( simulatque ) videhant , ila ( statiin ) sliipehant.

p. 65o. -]2 (in forni. N'!^-]2) Gen.


Sq. IMaJvk. scribitur Reperitur haec particula etiain in linguis cognatis,
XLIV, Sam. XV, 23. Prov. XXIII, 7.
lo. Jos. II, 21. 1 sed ita , iit vel forma vel significatio magis etiaiii quam
lob. V, 27. —
Paene ubique refertur ad antecodentia. iii lingua Hebraea, ab origine discrepet.
,

Arabes eam
Gen. 1, 7 '13 "'ri"'! et faclum est ita ut Deus iusserat.
: ,
non habent nisi in .•,3CJ, ,.S}i v. infra no. 3 apud Sjtos
Comm. 9. 11. Ex. VI, g bN^^bV—^-N 'JD ilUJJO n2Vl. :
,

1 Reg. XX, 4o rS^in i^DN "pst;?^ "p ila sit iudicium


:

3 refertur ad tempus : deinde ,


postea, et mutatur etiam
iuum tu ipse tulisli. 1 Sam. XXIII, 17: eliam Saulus
,

palcr rneus ]2 1"1^ scil ita nicht , nostr. weiss es so , in ^ir^ > ut \5iAafiu pro ,.Aa,i. hucusque , ^.^cn i- q-
anders (ubi rainime necessarium est , 'J3 prononiine de-
monstiativo reddere ). 1 Wcg. I, 36: iliocit Benajas: jJJN ^SOl ita , viAHiO a nunc : apud Chaldaeos cst ipsum ]3
^^ n":X"' '\2 falj ila dicat Jova. Jer. V, 3i na^iN ^HS* : (v. infra), praeterea ]N33 hlc , ]N3b huc ,
]N3;3 hinc.
|3 populus mciis ita amat , liebt es so. Paullulum vexa-
Zab. J-S ita , utique.
tus est locus Prov. XXVIII, 2 ?J"''nN"< ]3 S^^ y^^ D^lSa :

uhi homincs sapiunt , sic cliulurnus cst sc. princeps cf. ^^


Cuin praepositt. 1) )3 "iHN ,
^^-•'inN poslquam rcs
menibrum prlus : multi sunt principes) , i. e. diu regnat ita cveiierant i. e. postca, v. ins.
princcps. ]2 li. ]. propric valet si sic cst , et ad signi : 2) ]33 pr. 771 /n/j conditione , sic , tunc. Eccl. VIII,
apodoscos potestatem prope acccdit, ut alibi TN lob, IX, 10. Esth. IV, 16. ( In Targg. creberriine : iunc , sic),
3i ,1 (P"'»' 396), gr. oi'rw Mattbiae Gramm. gr. ]3b o) adv. causale
propterea , ideo , iccirco.
p. 822. —
Ps. LXI g: ^72u3 !Ti;3Tt« 'J3 itaque i. e.
, Exod. Vl7 6.
3)
1 lud. X, i3.
Sam. II, 3o. III, i4.
:

ubi his precibus meis safisfeccris (Conim. 7. 8) celebraho XXVII, 6. 1 Reg. XIV, 10. Jes. V, 24. VIII, 7. XXX,
npmcii tuum. LXIII, 2 iiidma mea ilcsidcrat te
7. lob. XXXII, 10. XXXIV, 10. XXX\"II, 24 et saepe.
:

3: i;";f;3 '^n''"- 'JS itai/ue (propter desiderii inci pieta- Gen. IV, l5 verte 'lil J^in-bs "35 propUrea ( ue
:
l^^p
tem, quam respiciet Dcus ) spcctabo le in sanctuario. XC, fiat quod inotnis) qiiiciinque inleijiciet Kainum cet. Sibi
12: ynirt ]3 ^T^Z^ ni^Jib itaque doce me , dicbus meis uli.
— — —
,

respondent : ^^^"-•'a 'iV^ qula — propterea Jes. ^TII, 6.


Saepe sibi respondent ]3 3 quemadmodum
^S-^nirNS (v. "l^rsb no. 1): rarius vicis-
ila
7 ]3b
,

yj^ Num. XX, 12. Jes.XXIX, i3. i4. Semel
( V. 3 A, l) , pro Tr.N ]3b propterea quod, quia Jes. XXVI, l4,
sim "l^ONS ]3 ita — —
quemadmodum Gen. XVIII 5. ,
est
et vim coniunctionis habet (cf. ]3 hs pro "ilTN ]3 b;').
2 Sam. V, 25 iJ:5 fS Ex. X, i4.
,

Alibi 3 in protasi
/j) Sensiin dellexum est iii potestatem adversativain, iiostr.
oinittitur Jes. LV^g (cf. V. lo. 11). lud. V,' i5.
dariim doch iind darum doch , aher dariim doch, hoc non
,

Varie autem rcdditur boc qiialilatis advcrbium, prout obslante, nihilominiis atlamen (cf. ]3N). Sic praece- ,

sive ad copiam , sive ad tem- dciite DN in profasi Jer. Y, 2: ctiamsi ^Dn) dicunU per
sive ad qualilatem pcrtinet ,

pus. a) Si ad qualitatem est talis, ila comparalus. lob. ,


Dci vilam , nihilominus (]3b) periuri sunl. AdJe Jes.
IX, 35 •'173? •'3:5«
: '[3 Nr Jion ego sic sum (ut saepe VII, i4 ubi sententiae ita connecfendae sunt: quamquam
,

Terent.) apud me i. e. non talis non ita comparatus in ,


signum oblatum impie recnsasti, nihilominus Tiomams tibi
pcctore s. in conscientia mea. 1 Reg. X, 12: 13 N3 5<b etiain nolenti signuiii dabit. Apud prophetas saepe, ubi
a reprehensionibus ct minis transitur ad consolationes ct
S^J^ibj* 'i;y nunquam posthac venertint talia ligna santalina ;
proniissiones. Jcs. X, 21: nihilominus ila dicit Jehova
it. adeo ( so sehr) Nah. I, 12 fs"! 'j^"' l:''?:^"^ CN quayit- :

quam incolumcs sunt et adeo mulli (nostr. so sehr viele, cxcrcituum: ne timeas cet. XXVII, 9. XXX, 18. Jer.
noch so vielc). Jcr. XtV, 10: ^jiDb 13nN ]3 adco amant XVI, i4. XXX, 16. 25. Hos. II, 11 (i4).
Ez. XXXIX,
circumvagari. Lafine similittr dicuut negative non ila
— lob. XX, 2 Zopharus
ita •'ai3"'u;'; •':y"i3 ]3b
infit :

multi, uicht so sehr viele. Ps. CXX^"II, 2: 'Jn'^ ]3 — nihilominiis cogitationcs meae responsum mihi stiggertint ,
non obstantibus verbis tuis maguiloquis et niinacibushabeo,
n:u iT'1"'b ila i. e, idom (Deus) dat amicis suis in.somno,
bl Si ad quantitatem et copiam refertur est iot (^oviel). ,
quod tibi respondeam.
Exod. X, l4 : .ir;;C3 M--N ]3 iot locustae , quot illae. Respondet arab. ...Jj , ..^ altamcn , veruntamen
lud. XXI, l4: ]3 a~b lXj;;3 Jjbl scd non nacti sunt sibi
/ot niullcres qnot iis opus erat , nicht soviel a\i nothtg, quod ex hebraeo ]3b ortum est, quanquam secus statuit
genug.
iiiclit
,

— c) si ad tempus
tamdiu so lange), , est ( de Sac}' gramm. arabe T. ]3b I p. 566. IIoc autcm
Esth. II, la ^—•'pJl-iy ''1Z' njib;;^ ]3 tamdiu durabant dies
: adversativum mulfi quibus ipse olim adstipulatus sum) (
purijicalionis coriim; it. tolics [so ojl). Hos. XI, a -IN^ip : plane aliud et diversae originis vc. esse volunt ortum ex
=
,

OrT^iE^J =l3b?1 ]3 tnb (quoties) vocahant eos, tolies illi retro- tth iib et ]3 potoratque haec sentcntia defendi aucto-
;

ccdehant ah ii.s , it. statim (sojort , sogleich) ,


praecedeiite ritate LXX
intpp. qui bis reddiint ot';; oiVwj Gen. IV,
,
r.. ]i3 6C9 1? - r'3
l5. Jc3. XVI, 7, ct oiLliograpbiii Arabuin, qiu etiain tari proplcrea quud rcminiscor tui de terra Jordanis
licet :

( cf. Vers. 5), vcl proplerca reminiscor iui sc. ad mo


^i^i, ^i"i scribiint (v. Ilain. Scliull. p. 3i2.36i.4i2).
consolandmn (Vers. 6 extr. ). Jes. XV, 4: i^bn (2-b2»
ib-n:-'"!'' Ti"E3 ^S^^y 2Nia proplcrea quod miUles lUoabi
Sed iisus aclvcrsativus , iit snpra vidiinus , re vora pciulct
ciulnnl, animus cius contrcmiscit , vel : propterea (cf.
ex potestate causali , et eadom ratio est particulae cbalj.
Coinm. 1 ) tnilites I\I. eiulanl ct cet.

5) •jS-Ti" huciisr/uc \n qua locutione ]S aJ tcmpus


4) ]3 — by proplerca , idco i. q. 'JSr , sed co freqiicu- ,

tius , in 24. X, r). XI,


utroquc oratiouis genere Geii. 11,
rolatuiii cst, cf. usum Syrorum. Neh. II, 16.

g. XIX, 2:.!. XX, 6. XXI, 3i. XXV, 3o. XXVI, 33. ]3 cliald. i. q. hcbr. sic, ila, sed nbique ad sequen-
XXIX, 35. Exod. V, 8. 17. XIII, i5. XV, 23. 1 Sam. nbi llebraei ponunt non 'J3 , sed 173, Dan. 11,
tia rcfortur,
V, 5. XIX, 24. Jcs. V, 25. XIII, 7. XVI, g. 11. XXX, 25. IV, 11. VI, 7. VII, 23. Esr. V, 3. VI, 2.
iG. lob. VI, 3. Pi. XLV, 8 cct. Apud poctas passini
etiam coniimctionis caw^alis viin induere vidctiir , pcr ]3 basis , it. culex v. rad. ]:3.
eliipsin conlunctionis relativac , ita ut positum sit pro plc- "113 m. genus placenlae in houorein idolorum para-
nioie -i"CN ]3-ry (de qua cllipsi v. Lgb. p. (536) cf. tuni , ]13 paravit ,
a ut rcctc
chald. Kimcbius, iion
[sr Jes'. 'XXVI, i4
73 b;- , et
ut •'D s. v. -. Suiit scc. Simoii. aliosquc a qiiod im'ndi m- , aduretidi , iion"
,

A\ iiierus ad Siinonis Lex. p. 466, qui boc iicgent, et coquendi significatuin Iiabet. Piur. Jcr. ^'11, 18. XLIV,
excmplis pro illa signidcatione vulgo laudatis vulga- ly. LXX. rotlnent voceni liebraeam i|uam scribunt ,

rem potestatein vindicent : sed , clsi iionniilla illoium y.uvuiv ,


/uviuv , et passiiu in codd. et apud glossatore»
dubia essc facile concedani , unum tainen est a A\ inero yiu[jU)v , xuftcuv , v. Bielium et Schleusiieruiii \. /uviuv.
non luemoratum cuius coiitextus illani scntcntiam cau.sa-
,

lciii tantiim non llagitat, alia in quibiis ca certe probabilior


^T^S prob. (auctoribus Chr. B. Michacli,
uji. Xiyofi.

est. Illud est Jer. XLVIII, 36 cor meum gcmil propicr :


Rosenm. a ]:i3 Pi. pS ad normain formarum
al.) stalua ,

civcs Kir - hcres :n3N nby mr"' JS";:» propicrca quod opcs, p^zTl , bl.lS, '^'p^.. Am. V, 26 ad populum Israeliticum iii
desei-to 3313 DS-^qb:: 'jTS n,vc! nspbTq n^20 nx DnNTr:^
:

qitas comparaverant , perierunt. S3T. J


v.^\l0 propterea
C!D"?^bN el circiimgestabalis tabcrnaculum regis (idoh) vestri,
quod et eodem modo recentiores fere oinnes, adeoque
,
slatuiim (vel slaluas , v. Gramm. §. 106, 3) idoloriim
Maurerus qui reliqiiis cxemplis omnibus banc signilica-
, vcslrorum stellam dci vestri, quam Jecislis vobis.
, Ita
tioncin abiudicat h. 1. eflectum pro caussa positum existi-
,
Viilg. CD"0:^ 'jTS nN transfert: imaginem idolorinn
inat. Praetorea equidein hiic retulerim Ps. I, 4 non ita :
vcslrorum. De hac igitur iiiterpietatione , quam fere
impii , scd crunt inslur palcae , tjiiam clispcUit venlus. 5: solam admittunt vocales receptae (miiius beiie Junius,
t:;'i;'2Zu"'^'^ TS-'' N; 'JZ — bi' proptcrcn quod non consi- Tremcllius al. 'jn''3 baiin intcrpretantur I. q. 'jisn
ttcnt impii in iudicio sc. divino , eo tanien iii'hoc muiido !^:i2;2 'j: , Kimchius iVilco placcnlas 1. q. a^:i3), ipsum
,

babendo (cf. Jes.J,24 sqq. II, 12 sqq. III, i4 sqq. IV, 4 idoli ab Israclitis cul',i noDicn memoratiiin non csset , «
«qq.). Qiii vulgarera significationcm ^jropft rca retinent , iii
slellac tantum lucntione colligi possct, a«Zus aliquod intel-
eo loco explicando sibi 11011 constant. de^Aettins: ,,quod ligeiidum esse quod Lucijcrum fuisse Hicronjmi est con-
,

a!ia sorte utiinturatque pii etexitio dediti suiit", quod cum iectura. Sed aliam explicationcm praeivit Sjtus qui '
,

ipsius dc iudicio divino explicatione , quam supra nostram


non bene con- L:3"ttba 'i1"'D reddit yQaia_ik^ v°'^ Satumum idolum
fcciinus fcccrunlqtie plerique recentiores
venit ^Vinerus ,,propter hanc eoriim q'jasi levitatcm"
; :
,

— vcslrum, hcbraeum 710 probabiliter pronuncians ]i'r


scd verbis' nn
:i:--n IXN yi^-_ non levitas eoruni iiidlca- atquc idem censcns quoj syr. <of-^ arab. <
-
'—-' i. o.
tur, sed exitium (Vf.' Ts.^iiXXV, 5. Jes. V, 24. Hos.Xill,
Saluriium vctcies Semitae una cum
planetaii) , (iiieiu
3) ,
quod ipsnni aliis obsfat canss;:ni similiter explciilibus :

Marte pro cacodaemoue babituiu sacribciis piacularibus


,, quod sunt fluxi , non diuturni (IVIaurer. ) ",
,,quoniaiii
colebant ( v. Pococke spec. hist. Aiabnm S. io3 A\ hite.
inanes ct vani sunt (Ewald.)", Ps. XLV, 3: puJchcr- — Comment. nostr. ad Jes. T. II p. 343). Nam et sjTiacuui
rhmis cs r.wrlalium , effusa cst gratia snper lahia tva 73 - b^
2b",5b ETTrN T^^Zi^yZ .proptcrca quod Dcus iibi benedicril in ko\^ et arab. .,U./;==> (prob. i. q. chald. 'jrs iustus, quo
acleriium. Dotiim illaruiii caussa cst qnod Dous ad ,
atnibuto fortassc cacodaemon ornatus cst, ut Erinnyes
totiiis vitae spatiiim ( abi^^b ) favorcm suum tibi spo- Graecis appcllantur Jiijiuvidig: alia pericula ctjniologica
poiidit. Miuerus ,,cum hae sint dotes divinitus con-
:
V. apud ^Aahlium, Fundgruben des Orients IV p. 371,
ccssac spcrare licet , Deuni tibi airiituruiu in perpctuum,
,
elementorum custos, a zeiid. A«<,'vita et loa/i custos,
cui e.st
hae dotcs pignus tibi siuito pcrpetuae Dci gratiae
simplicius aliquis vuigarem signiDcatuin (qui Coiiiin. 8 et Redslobium de part. 'D p. l5, cui p'3 videtur i. q. ^j^
evidcns cst) ita tucatur litexplicet: propterca Deus tibi
, imaiuaiog, liQdwaiog stator) a veteribus Lexicographis
Oericdijrit , ex Ulis dotibns colhgere jicet Deum tibi ,

(Bar Alio, Bar Bahlulo , Firuzabadio ) explicatur J,^:


bencdixisse. Dubia exempla suut Ps. XLII 7; anima ,

mea dcprctsa esl |l"l^ V^^'"- "ll-f^' interprc- Saturnus (v. Rossii etyra. aegypt. pag. 17^), ideni
p-b^'; ubi
Qciqq
R. 113 670 ;wV{ — D13

ctiam in Nasoraeorum libris reperitnr


lin. 5, (I p. 54 1225 — 33 (qui ^vs legendum' suadet). Rosenm. ad
pag. 212 lin. 3), eandcmque interpretationem etiam Amos 1. c.
Aben Esra et Kimcliiusmcmorant. Ule rTJ>TT' IVD nbJ31 :

\-iii (pro pn iiif. absol. Hi. finniicr v. Jos. III,


ab:i, liic : N-ipD pi
TllVD 3313 NirilS lli" 13 w'T'i: ll^'! 17. IV, 3) adv. 1) aflirmandi : pro/ccto, sane. Gen.
JNVa a-|31 bN"?-'i:J"' iriJbi- LXX
interpretes 11^3 nomen XXVIII, 16: ^TI-; Cip732 -' pN. Ex. II, i4. 1 Sam.
\E-

proprium numiiiis esse censueiunt, Jicct boc (3 et n XV, 32. 1 Reg. XI, 2.'"jcs. XL, 7'. XLV, i5. Jer. III,
iiiter se pernuilatis , cf. v. c. mXD Nab. I 6 LXX. ,
23. IV, 10. VIII, 8. 2) advers. verum , vcro —
quae
u(t;{iig =".TNt) corrupte scriberent 'P«(i'/'d)', 'Fijtfuv niox- significatio ex illa profecta (cf. lat. vcriim) et inclinantis
,

quc magis etiam corrumperent librarii in 'Pe/nq^uv , 'Pe/.i(fu fere Ilebraismi est. Zeph. III, 7. Jer. III, 20. Jes. XLIX,
(v. scriplurae varietatem in Vers. Alex. Am. ]. c. et Act. 4. LIII, 4. Ps. XXXI, 23. LXVI, 19. LXXXII, 7.
VII, 43). Transposita quidem sunt in graeco tcxtu alte- lob. XXXII, 8.
rnm et tertium liemisticbium sed manifesto tamen verba ,

bunc in modum sibi respondent ] D^ (qucm cotifirmahil sc. Deus) n. pr. l) viro-
sa-^nbN 3313 ruin a) iilii Simeonis Gen. XLVI, 10. b) Neh. XI, 10,

To uaxQov Tov d^eov l-fliijV 1 Par. IX, 10. c) 1 Par. XXIV, 17. 2) columnae —
dexterae ante porticum templi Salomonci 1 Rcg. VII, 21.
a3^abi: ';i^3
'Paicpuv roig jvjrovg uiTwv
n^3lD'] et ir»^]^'!', ct abiecto Jod 5^1^:3 (
quem
noque statuere debebat Rosenmiiilerus ad h. ]. , Toi'? iu quo transitivac potestatis in Kal con-
Joi'a constituit ,
rvTiovg uvTwv esse pro verbo 'jt'3 , et'Pai(puv ab interprete
iugatione vestigium est) Jcchonias n. pr. regis ,
qui ctiam
ex ingenio additum esse , quo deciararet illud unxQOv rov
^'3''1!T; appellatur , vide pag. 58i A.
.9fot; v/.ia)v. Nam
probari nequit , 'Pui(fav s. Pijqiuv un-
quara vocabu]um vere Aegyptiacsm fuisse, quod Salm-num
"JIDt] m. locus, in quo aliquid statuitur stat, inde ,

planetam designaret. Reperitur quidem in duobus Lexicis


1) fumJamcntum basis Ps. LXXXIX, l5. XCVII, 2.
,

ooptico-arabicis ab Athan. Kikcheho (lingua aegypliaca


Pliir. CIV, 5. —
2) in nnivcrsum locus v. c. tcmpli
rcstit. p. 49. 527) laudatis ,,pH$AH Saturnns " , sed Jes. IV, 5. Esr. II, 68, inaxime lioc nexu tjnSUJb 'Jisn :

recte iam dudum


observavit Jabloxskius ( Opuscc. II locus habitationis tuae (Dei) Ex. 1 Reg. Vlll, XV, 17.
p. 3o sqq. ), lioc vc. pariter atque reliqua planetarnm
,
]3, ijri3UJ Keg. VIII, 39. 43. 49. 2 Par. VI, 3o.
Ti3M 1

nomina in liis Lexicis graecao originis et ex Versione


,
33. 39 in3ic •ji3'2 Ps. XXXIII, i4, et oraisso n3c Jcs.
;

Coptica Amosi atque Actorum pctitum esse , nec recen- X\^III, 4: 1:13723 i'i habilalionc mca. Dan. VIII, 11:
tissimi Jinguae Copticae Lexicograpbi (v. A. Peyuoy
Vilp^-i 'J13:j
habilatio sanciitaiis cius. (Arab. ...IX* et
p. i84) aliud eius vocabuli exemplum cxcitare potuerunt.
Sahirtnim atitem Clossograplii illi interpretati suut voca-
KjLjCj lociis ,
aetli. Cf^^<\^\ locus , spec. aedes sancta,
bulum illud obscuruin , qiioniam iis innotuerat ]ocum .
pl. loca sancta quae Hierosolymis sunt).
i]lum Amosi de Saturni stelia explirari , cuius generis ,

coniecturae et errores iji g]ossis permu]ti reperiuntur. — rtjlS^j 513353pl. 'ni^ba f. 1) basis, fundamen-
llis autem ita expositis si quis quaerat , utra et pronnn-
liim, de pelvium s'. lavacrorum nilis ) in
liiiidaiiientis (
ciatii) et explicatio praeferenda videatur utruin •JT3
C3"J?i .ilnliiac imnginiim vcstvariim an E^^SblC 'Jl'3 Satiir-
,
atrio templi Salomoiiei 1 Reg.VII, 27 4o, quam basium —
descriptioiicm nuper copiose illustravit FHin. Jac. Zuel-
riiis iilolum vcstrum, non possuinus non in priorem seii- 1,1 G die Cherubim-^^agen Heidelberg l832 p. 5o sqq. ,

tentiam magnopere inclinare, qua 'jr3 appellativum esse


statuitur idque in regiminc positum. Id enim paenc flagitat

,

2) l)ciis Esr. 111, 3 cf. II, G8.3) n. pr. oppidi —


in tribii Jiulae Neli. XI,
28. ,,Crediderim esse vicum
Jiaralielismus locutiouum C33b?D ni3D , CS^^Jib:; V-^. > Mechanuin inter Eleutlieropolin et Aeliam , cuius Hiero-
33'?;bN; 3313 : quum contra as^^irbj: 'JI^S per appositionem iiyinus ineminit (Ouomast. ad v. Rethmacha)" Relandi
iungi atque ^'ab^ pluralem excellentiae esse aegre tibi Palaest. p. 892.
per.suadeas. Ceterum de ]ioc loco conferantur P. E.
Jablon-ski Ucmpbah Aegyptiorum deus ab Isiaelitis in n3lJQ f. fundamcntum (domus) Zach. V, 11.
(leserto ciillus nunc ex lingua ct aiitiquilate aigyptiaca
erufus ct illustratus Francof. ad Viadr. i/So et iii eius
, WlSn f. habitatio (Dei) lob. XXIII, 3. Aliud
Opuscc. T. II p. 1 sqq. quae quidein commentatio niuita vide sub rad. 73P.
continet feliciter dlsputata, sed iioc taincn infeliciiis, quod
veram scripturam TefKfu vei 'Po/i(fu esse et acgyptiacuin
pOJW,^H2, vcl pHJU,$"E2, rex coeli esse existimat. Di3 poc
\'. Guii,. SrnnoEDKK de tabt.rnaculo Mosis et stella dei

Hemplia. Murp. 1/45. J. D. Micuaei.is in suppl. pag.


R. "na 671
I. 1*3 rad. m vcrbo dubiau aiictoritatis ,
quoad nN3 slgnificatu aramacai-um -iN3 , n?D acccpisse
radd.

cx derivatis colligi potest i. q. fodit ,


pcrfodit , ut vicinao videtur. —pro verbo habitum esse illud ''"1X3
V^^ulgu ,

probat etlam duorum codd. scriptura TnN3 pro :n2 quam


rn3, 1'p, 1/55. Arab.
'15S, fodit terr.im it. l^ ,
eandem nonnulli editores christiani receperiint oogmafi- ,
,

pi'ostravit aliquem confodiuns \i\ tcrram coniccit aliqiiem


, cis magis quain crilicls ratlonibus ducti. Nihlloininus iii
coiivolutum V. VIII. prostratus fiiit, et ex luiguis inilo- illa et lectiotie et interpretatione acquiesccndum videtur.
germ. sanscr. hliur fimlere secare ( Hosen rad. sanscr. , De scripturae varielate vide di: Rossi varias Jectiones
p. 2^(>). Inde f'~'2'2 i^ludius , a confodiendo dictns is , T. IV p. 17 sqq. Paulls, Meinorabilicn , IV', p. 65
carnifex, it. ""^O^q , ""^IDy loeus, ubi eflbdiuntur metalla, — 82. Stangii Anticritica in Psalmos I, p. laG. Rosen-
iade locus natalis. A fodiendi potestate est etiam talniud. mulleri Epimetron ad Ps. XXII, 17 in Scliolils ad h. I.

153 pinxit figuravit (cLyourfny, graben), "ii'2 figura,


,

1*3 vel |"3 prob. T.i


]fA Z;^ chirographum II. '"^t^- iiiusit. i. q.
,yr. sam. , ^lTf-ii , '^fJTiJ
forma v. Carm. Sam. II, 5. XII, 17.
, aesfunvit (gahren), deln co.rit. Sjr. 5Q3Z) aestuavit,
Verbum ipsutn phirimi interpretes reperisse sibl visi pOQ3
incalult , unde translatum est : rubor, pudor, 'f^
aimt in loco ;ib intrrpretibus maxime Messianis vexato
Ps. XXII, 17, ubi Davides, cui bostcs insistunt nam :
pndefeclt proprie calor
: calefeeit. Inde t^3 fornax
,

cins^uni mc canes , nialcficorum turha mc circumilat i"iS3 d'''-"^ fornax coquinai'ia, "il^S pelvis.
^bai"! '^T". Ut dicam quod sentio , simplicissimum arbi- TJ confodiens, confossor , a rad. no. 1, inde car-
tror, servata vulgari vocabulorum signldcatione interpre- iiifex , satellitum s. militum praetorlanonim genus, quo-
tari : sicut Icones inhiant s. ininiinent inanihiis pedibiisi/ue rum erat suppllcia sumere quod iii orlente non solum
,

meis e. omnia meinbra niea lacerare minantur. Etenim


i.
caput praecldeiido n-i^ ) , sed etiam corpus perfodlendo
(

*1iO (quicquid dicitMasora ad h, 1.) est wg A.fwri. e. sicut •

Ct. Ter legitur In Plur. "'13 (sec. Kinicliium al. pro


leones ut Jes. XXXV^III, i3, et imminendi
, inhiandi ,
V. Lgb. p. SaS cf. Ewaldl gramm. p. 296; id
D'''!^ 5
vel simile verbum ex notisslma ligiira zeugmatis in hoc enim praestat eornm rafione, quibus '"T est formativum et
membro ex superioribus repeti potest.. Vetei-es interpre- slngulare, Idqae collectiveacclplendum, ut in "'iSip, huius-
tes ,
qui in hoc commatis membro verbiim desiderabant, raodi enim iiomini participlaii i~r addi noii potest) 2 Reg.
tale esse putabant ''-iNr, quodita viiidicatum Iverunt recen- XI, 4. 19 de satellitlbus Atlialjae regiiiae fi'":;'^""! '^"'in :

tiorcs ut ''"j!" partlc. Kal morc Clialdaeorum formatum


,
carnifccs ct cursorcs , et 2 Sam. XX, 23 Chethlbh de
( d^p part. 3Np ) et pkirale esse statuerent pro a^^lN^ ( ut custodibus Davidis: \-iri;r;i "'"3^;, ubl Kerl habet "r~3rT
'37; Ps. XLV, g pro Ci):): Jlcet dnas exlmlae rarltatls
"nbs.-ii , a"i-n '''13 apiid poste-
et nll fere diibltarl potest
formas grammaticas in hoc vocabulo cumulatas iure mire- rioris aetatls regeseosdcin fiiisse atque ^nbST ""n^S i. e.
rls ( cf Lgb. 4oi. 523).. lloc aiitem veibnm trlbus Vel hanc ob caussarii reli-
carnifces et cursores Davidis.
potlssimum modis accejierunt: a) confhdicnles a radice, ,
quarum iiilerpretatlonum , qiiae voci '^2 allum slgnlfica-
quae prae manibus est, n?3 fortasse collatis '^'^3 'n"l3. , = tum tribuunt atque T"i3 habet , placet niilla. Et harum
LXX. wQv^av ( quo verbo allbi uluntur pro r;-r , nj^: ). quldem praecipuae sunt a) SjtI interpietls , qui '^!2rr
:

Vulg. foderunt. SjT. Q^l.^. Sententia esset confo- \^m


:
3"'a'i"'1, quasi fere synonyma sint, reddlt IV—=^.^0
dienies mihi manus pedesque , nimirnm hostes mei (
qui
canibus intelliguntiir ) tehs iacuUsqiie iii me iindlque con- ciirsores et tabcUarios quod vindlcant coll. arab. I '—'
,

iectis nec monltu opus est


: etlam haec In Davidein, ,

cui hoc carmen In Inscriptlone tribuitur, ita quadrare ut ,


festlnavit iuinentum vehementer cucurrit, v.

inagls non possit, Chrlstum certe cruci afTixum intelligere


Ikenil diss. de CretJii etPIethl, iii dlssert. philol. theoJ.
pi'opterea opus iion sit. Fodiendi vejbum vulnerandi
P. I. p. 127 ,
quud quidein comparare inaliin, quam cum
sensu (cf. bbn et arab. p. perforavit, sauclavit) aptls-
Mlchaell In Siippl. p. l342 .~=i insilire, impetuin facere
sime tells hostilibus tribuitur: et 7nanus pcdcsqne poet.
de omnibus membrls et unlverso corpore dlcuntur (cf.
b) K151CHI1 aliorumque ,
quibus '''^3 = C^^nS sunt arietes,
Iiule principcs , c) Vekbhuggii
duces , centuriones ;
Heslod. ii4). b) Aqii. Sj-mm. In Hexaplis et Illerou.
(observatt, de iiumero plur. p. 68), qui i-is Cnres fuisse
(sec. scripturam vinarcrunt ligandi, vinciendi slgnlflca- )
existimat, qui utpote fortes et bellicosi iii aula regla He-
Inm vocabulo tribuunt , quod per lliiguae ratioues defendi
braeorum stlpendia meruerint, iit npud ]'saminutichum in
possit (hoc enim negare non debebat Hengstenbergius,
Aegypto (Herod. 2, 162); deniqiie d) JIilleivi iu syn-
Christologie des A. T. I p. 180) coll. ^L^ I. V. obvol- taginate hermeneut. p. 192, cui "'-3 suut Ttnlitcs conducti
a verbo ri-2 110. II, 1 et Ewaldi (gramin. I. c.) , qui ser-
vit cidarim , .^- — 1 splia , cidaris ; scd contextiil multo vos cuimtos (aufgekaufte SkJa\en) reddit; e quoruin
minus accouimodalum cst. c) t^/wuv , foedarunt i. e. numero una Syrl interprclis ratio ferrl potest , leliqiiae
sanguine cruentannit, ut Aqnila ed. prima, qui radici omnes vel non conveniunt cititi seqtieiite D'^"' ycl per sc
Qqqq 2
R. -)13 672 13 — ffi13

ineptae sunt. Quis eninj ferat: servos et cursorcs? qnis etsi non etymon (nam rofundilatis viin radici sine caussii
servos cocmlos in satellitibns regiis cxspectet? tribuunt), sed tamcn siinllitiido Javacrorum.

"IS aries ,
pascinim . v. ratl. 'i'i3. n")pj3 «77«i' Ifylft. fortassc : plailius a confodiendo
yQ m.fornaar , qiia mctalla excoquendci a scoriis dictiis (v. rad. no. I), diictum esse unde gr. (.luyaiQa
potest. Gen. XLIX, 5: artim^U D72n ^bs instrumcnta
separantnr (v. rad. no. II), de fornace iii qua auruni ,

violcnliac siint filatlii eorum. Hieron. in Quaest. hebr.


(Prov. l^Vll, 3. XXVII, 2i) clarscntum (Ez.XXII, i8.
20. 22) liqnatur. Metapli. Jes. XLVIII, 10 prnbavi ie :
arioa coriim. Ex Judacis hauc interpretationeni secutus
est R. Eliescr in Pirke Aboth c. 38: Dnn DN bbp '^pS-
in fornace miscriae. Dent. IV, 20 el etlaxit vos c jornacc :

rflV jTObi Jacobiis malcilixil glaclio coriim lingiia Gracca,


ferrca Acgypli. I Reg, VIII, 5l. (Arab. . ,,£=3 fabri practerca Jarchius ex recentioribus Herderiis, Rosen-
,

ferrarii focnlus vel fornax e luto constructa , aethiop. iniillerus, Wincrus al. Ccterum niaioris fere auctoritatis
est interpretatio Lun. de DiEU in Critica sacra ad h. 1.,
YTlQ)^C • ^y^- 1'^^ id- , neque non follis magnus ad
qnaiii sequuti snnt Castellus, Ludolf. in Lex. aetli. p. 87
excitandnm ignem ,
qni arab. ./.£=> vulgari sermone al. qni coll. arab. .Kj niacliinatus fuit , doliiin struxit,
,

etiam y%^=> appcllatur. aclli. C^Yl^I cousullavit, f^ylC' consiliuin , con-


si.Iiu prara , Tnacliinalioncs vcAAuwl ,
quo posito ^bs sensu
(~.^ \\^ (fornax funians) n. pr. oppidi Simeoni- translato accipienduiu cst , nt Jes. XXXII, 7: iieque
tarum in tribu Judae 1 Sam. XXX, 3o, quod alibi concise obstat Zere impuruin ,
quod passiin reperltnr in forma
y&S^ appellatur Jos. XV, 42. XIX, 7. 1 Par. IV, 32. !^bt:p (Lgb. p. SgS). Kiinchiu& fTnsy idem esse vult
VI, 44. ,,In tribu Jtida est usque hodie vicus nobilis atque fTl1313 ut sententia sit,
inslrumcnia violcnliac sunt
:

Beth-asan ad Aeliam pertinens in dccinio quinto ab ea in habilationihus coriim , aliis idein valet quod il^lb^i ,

miliario." Hleron^^mus in locis liebr. v. Asan. !TT13'3 , in lianc seiitentiam : inslriimcnla violentiac sunt

13 corus , v. "l^iS. nalurac iiigenia cnrum , quam expressit Sjrus : Pf^iO

T^S , tantum in dual. Si^n^S Lev. XI', 35, prot.


fociis sive fornaoc coqiiinaria (antecedit -i!i:n furnus,
Backofen) coquendo dicta , eaque fictilis ( nam frangi
a Tin353 n. gcntilicium a !Tl5:: loco aliunde ignoto
potest Lev. 1. c. ) ct duplex a diiplice ordine ollarnm vel
,
1 Par. Xl,"3G.
duplicccontabulatione fornacis. Kimchi nrr^DlU Dlpa Niri :
rrnistj ct rriiDia c. suir. Dn-iisa ez. xxix, i4,
trr^ 'jTlDba N'-ip] "^ob rmiip 'nu) cst locus quo collocalae
pl. nilblj ibid XVI, 3, niT372 XXIf, 35 f. origincs ,
siint iluae ollac, propierea poniiur in cluali. Syr. JjiaZ Aili nnlalcs alicuius, pr. ellossiones, fodinae, a rad. "ii3 110. 1,

translatione a metallis facta (cf. Jes. LI, l), nt nostr.


domus oUae. Arabs ulerque 0^_^:^/> focus. LXX. /vtqo- Abstammung siinili traiislatione a plantis ortiim cst. Ez.
nodiS, qna voce intelligi videntur tres lapides ferc aequa- XVI, 3 ':y3S!-i ViN?^ LXX.
:
n>~l^r^'' HM^^'-?- p/;« aov.
les quibus ollam imponere solent Arabes Scenitae vulgo
, , Viilg. raclix''lua. Syr. id. '
XXI," 35': nininS7j
V^iJ^
K^t, vide Scb. Ravii dissert. de re cibaria veterum
LXX. (V tf] idlci. aov.
xfi Vulg. in terra nalivilatis
yi]

tuae. XXIX, i4: Drj-nr^j y-iN b:^ LXX. iv tT] yfi o9tv
Hebraeornm P. I. §. 16. 17. fXij^5^);ffHV. Vulg. in icrra nativilatis suae.' Interpretes
Judaei !T113J3 idem esse Voluiit atque !Ti:iJ7a habitatio,
ih^S
et ^'S pl. &n>iS3 2 Par. IV, 6, et nin^S qnod ipsuin vertendo cxpressit Chaldaeus.
1 Reg. VII, 38. 4o. 43 m. 1) pr. pclvis in qno coquitur ,

(v. rad. 110.11) 1 Sam. II, i4, vel in quo priinae insunt,
TSIS n. pr. 1) Aclhiopia (fem. Ps. LXVIII, 32),
foculus (Fcucrpfiinnc, Fcucrbeckcn) -xtX -\V2 Zach. XII, 6.
terra ab llamitis iisque nigris (Jer. XIII, 23 ) habitata,
2) pclvis , lavarrum , a similitndine illius etsi aliis
,
Gen. X, 7. 8, Gihone i. e. Nilo circumfliia Gen. II, l3
usibus inscrviens (cf. 'J.IlV ) saepe de Javacris aeneis ,
ct. Jes. XVIII, 1. Zeph. III, 10, valde opulenta (Jes.
sanctuarii tcm|)lique Salom'onei P.x. 18. 28. XXXI, XXX, XLIII, 3. XIjV, i4), ab austro Aegypti sita (Ezech.
g. XXXV, iG. XXXVIIl, 8. XXXIX, 39. XL, 7. 11.
XXIX, 10), et propterea saepe una cum Aegypto com-
3o. Lev. VIII, 11. 1 Reg. VII, 3o. 38. 4o. 43. 2 Reg.
memorata cuiiis pars ineridionalis (QnnsJ Jesaiae tem-
,
XVI, 17. 2 Par. IV, 6. i4. Adcoque
pore Aethiopicae stirpls legibiis parcbat ( v. Jes. XVIII,
3) proptcr similitudinem siif;gcstus 2 Par. VI, i3. 1. XX, —
XXXVII, 9 nostrosque ibi commentarios)
3 5.
Utrum quadratus fueril an rotundus iste suggestus diser- , Nah. III, Ezech. XXX, 4. 5. 9.
g. Legitur prae-
tis vcrbis non dicitnr. Qiiadrato magis favent vorba, terea 2 Par. XII, 3. XIV, 11 sqq. XVI, 8 ( ubi cura
qulbiis magnitudo cins descrlbitur: quinque uhias longus Libybiis coniungitur). Estli. I, l. VHI, 9 (ubi fincs impcrii
el quinque ulnas latus erat , sed rotiinduin fuisse suadct Pcrsici Xeixis tcmpore patuisse dicuntur: ID^iS T"l ^lllno
R. ms G/3 •'Diz — rii3

a?' /nJ/a a(? Acllilopiani). Jes. XI, 11. Jn." XLVJ ,


9 Quod BocHAliTUS (praecunte PscuJojon. iii Pcnt.
(.iiii. cum P.ilh ot Ludiin). ^7xc\i. XXXVIII, 5. l's. in Plialcg IV, qucni scquiintur Wallon in Prolcgg.
a ,

IJvVlIl, 32. LXXXVIl, 4. lob. XXVIII, 19 ( iibi XV, 1 et Vitiiiiga ad Jcs. XI, 11 , Cuschaeos Velcris
v. n";^:-:). LXX. N iil^. Tcstamenti oinnes non in Africa, sed in Arabia felice
'
iiioinoratiir topaziiis Actiiiopiae ,

ubiquc ^^('^(OTi/a, Al&lonig, Aclhiopia, Aclhiopcs, Chald. qiiaenmdos essc |)iitavit, iain diiduin rcfeJlit J. D. Michae-
Lis in s|ncil. T. I p. l43 sqq. qiii_ tamcn ipse aJiquam
ct SjT. retinent \r>~ ,
^0.0 (cti;.m Act. VIII, 27 ftaoi-
,

corum partem in Arabia habitasse (cf. Vitringae notitiam


Xiaaa Ald^tonoiv a Syro iiiterprcte rcdditiir lAuI^iD de Cuschacis ad Jcs. XVIII, 1 ) oinnes aiitein ex Arabia
5*.. ' • V felice in Africain iiiimigiasse statuit. Atque hodiernos
^A^QSj _)
, et Josephns (ArchaeoL 1, 6 §. a) suo adhuc
Aetliiopcs s. llabessinos °20 Tfl ! Gccz (cmigratio s.
teinpore Aethiopiam vctcre illo noniine appellataiu esse libcrtas ) dictos cx Arabia incridioiiali oriundos csse vcl
observat : Kovaov (liv ovdtv t^}.ttipiv /Qovog. AlOlor-.tg linguae scriptiiraeqiie (scriptura enim Aetliiopica et Hiin-
yuQ , U)V i]fi'^iv, tii xui vvv rno tuvicov Tt y.ui t(Dj' iv zf] jaritica sibi slniillimae sunt) cognatio arguit ( v. Ludolf.
Aain nuvTOJV XovauToi xukoiJvTut. SimiUiinuiu noraeii comment. ad hist. aethiop. p. 5/. HaJI. Encyclopaedie,
Aetliiopes gerunt in Jingua acg)ptiaca , iii cuius dialecto
Art. Aethiopisclie Spraclie und Sclirift) sed alia ratio est :

Thebaica Aethiops appellatur B(XUCU ^ ^600Cy Cuschaeorum Veteris Testamenti , et recte observavit
ScHULTiiKSSius (Paradics pag. losqq.), nulJum omnino
Acthiopia TliC<5.£]^ nn^OCilGJ terra Aclhiopuni, quuni
esse V. T. Jocum qui Cuschaeos extra Aethiopiam Afri-
,

conlia in Memphitica liabeafur H^CllCy Aethiops, canain fuisse suadeat nam Num. XII, 1 uxorcm Mosis
:

Cuschaeam aliam csse atqueZipporamMidianiticam ccrtum


E-^A^Cy Aethiopes (v. Amad. Peyiiox Lcx. ling. est: Hab. III, 7 Cusclian cuin Midianitis quidem copula-
copticac p. 58. 48) : cum priore autein forraa congruit et tur, sed alibi ctiain cuui Pcrsis Jer. XLVI, 9 aPar.XXI, ;

propir.s etiam ad Plebraeam accedit scriptio huius nominis 16 Arabes incinorantur ad latus Cuschaeoruin habitantes,
iu litteris hieroglj-phicis quae (auctore Chasipollioxe,
,
sed ita dici poterat , etsi fretuiu eos seiungcret ibid. ;

grainra. (Jgyptienne p. i5o. 101) haeccst: XIV, 16 Cuschaeos Africanos fuisse , veJ e via, quain
rcdeuntes ingrcssi sunt, intclligitnr. Addere Jiceat, fusclii
adeo filios i. e. Aetliiopiae colonos Gcii. X, 7 recensilus
Kcy, (^cy praeter Regmam ( !i/;i""l ) et Ninirodum , in Aetliiopiu
quaerendos esse omncs (v. N2D, flb"iri, ~~53 NSn^c), ,

iu qua sententia omnes quoque vetercs interpretes fuerunt


(v. Bochartum I. c. IV, 3 ). MuJto etiam minus audiendi
sunt qui v;"2 Gen. II, i3 extra Aethiopiam quacrunt,

^
,

Kcyi, (5cy\ ct Fersiae quandam rcgionem faciunt de quorum con- ,

iecturis v. Relaudi dissert. I, 39. J. D. Michaelis suppl.


I25i. AVaJiI Vorder- und Mittelasien p. 029.
2) vir Benjaminlta in auJa Sauli regis Ps. VII, 1.

''5D13 m. 1) nom. Aelhiops Jcr.


gentiJ. a i;^3 no. 1
rWI i-'uji, (fcyi
XIII, 23. XXXVIII, 7. lo. 12 (cf. de scrvis Aethio-
W picis intpp. ad Act. V^III, 27 et Tcr. Eunucli. 1, 2, 85 ).
XXXIX, 16. 2 Par. XIV, 8, plur. av^v,- 2 Par. XIV,
(ubique addito signo I 1« quod regionem , vel II. XVI,^. XXI, 16. Zeph. II, 12. Dan. XI, 43, ec
a''""ir^:: Am. IX, 7, fem. rfUJiS Acihiopissa Num. XII,
K-A—4 1 quod regionem exteiam designat) ;
priina
1. — 2) n. pr. patris Sophoniae prophetae Zeph. I, i.
sonum x et a complecti-
eniin illius vocis littera utrunique
^lDIS Hab. III, 7 i. q. t'?S no. 1 Aelhiopia.
tiir (v. ChampoIIion p. 4o), unde intelligitur , ct Cusch
Jlebraeorum et csosch Coptorum ex eodein fonte pro- C^rJ^BI "11312 n. pr. regis Mesopotamiae lud.
diisse. Seraiticam igitur nomiuis originem vix cogitare III, 8.' lo^. '
~

liccbit , ctsi talis fere ultro se ojrerat, a rad. «-«^ colle-


ri13 2 Reg. et »11113 ibid. Comm. 24
XVII, 3o
git accumulavit (quod emollita media liquida ortum
Chulhneorum i. e. gentis, quae una cum
,
n. pr. Chnlha, regio
videtur exiiiis), ntsit: turba hominum collecta, mixta,
aJiis quibusdam (Avvacis, Hamathaeis , Sepharvaeis) ab

nt iji.*=> Aethiopes, iC.is.o» Aethiopia, quoSaadias aliique AssjTiae rege in desolatum Israelis regnum deducta cum vc-
teribus iiicolis inSamaritiinorum geiitem coalescebat iccirco
Arabum interpretes constanter rcddunt et "^53 et gr.
Chaldaeis et Talmudicis C^niS ap[)cllatam. Elias Levita io
jdiO^ionta , a ^Ji.^ collcgit , uude *.,;».=> tnrba homi- Thisbi p. 43 de Sainaritanls dicuntur Cuthaei pofius quam
:

iiuai mixta. a cctcris nominibus gctilium commemoraiarum iit scrijttura,


R. nTS, "iTS 674 nT3 "iTi:

forlnsse qiiia illorum Juerunt plures unde universi Cuihaei


,
5. 25. XIX, 5.9,
it. fallacia , fraus clolus. iT3 '^Zl ,

appcllaii suut. Josephus , Archaeol. 9, i4 §.3: 01 y.aTci Dan. XI, 27, aTS «la^ Ps. V, 7. LVIII, 4, aT3 ^ps
fiiv T)]v ''Eiiguiwv ylmzuv Xov&uToi , xutu di tijv EXlr]- IV, 3. aT3 irw vir fraudulentus (ein falscher Mann
vo)v ^t/.tiupHTui. Sud dc! situ illius regioiiis nihil ceiti Prov. XIX^, ^22. ^'aTS anb coena dolosa Prov. XXIII, 3
constat. qiiem sequuntur Zonaras T. I p. 77,
joseplius ,
de convivio principis quocl in pericula adducit convivas.
,

Chron. Alexandrininn p. 254 ed. Radcri, cam in interiore Concr. de re quae fallit , falsa spe ludit, ut de idolis Ps.
Persia collocat, iibi etiain fluvium cognominem esse obser- XL, 5. Am. II, 5.

vat (1. c. avTi] d' iaTiv fv tTj IJtQalSi, y.ui noTUfio? tovt NjTS probabiliter eiusdem qui alibl
n. pr. loci
to Xovt}uai)v i&vog, 0" npo-
, ,
iyiov ovofia' et 10, c) §. 7 :

a^T3 (q. V. no. 2)1 Par. IV, 22.


TtQOV ivdoTiQio T^it; HiQalSogy.ui rij? MijSiug iioav) , quod
vindicant vel collatis Cossaeis , qui Mediae raoiites ab "^STS (mendax) n. pr. filiae principis Midianitarum
oriente Susianae incolebant, quanquam ab aliis Snsianae Num. XXV, i5. 18. Cod. Sani. rr^aTC
vel Elymaidi accensentur (Diod. 17, 11 1. Ptolem.
^''TS V. ^'TpN no. 2.
6, 3. Plin. IV, 27 s. 3i. Cur^. 4, 12, 10. Cellaiii
notit. orb. ant. II, p. 806) vel ^J^j^ oppido in fi-actu 3TpN (pro aT2, cum Alcph prosthetico qirae ,

Babylonico ,
qnod nomen quattvior etiam fluvii gerunt forma vix comparanda cum forma adicctivorum apud Ara-
(Hyde de Pei-sarum p. 39. 4o. Cellarii col-
rel. vett.
bes tit i_nAiT mendax mcndacium fallacia , inde pro
lectanea bist. Samaritanae p. 12. i3. MichaMis suppl. , ) ,

p. 1255 sqq. ) idque saltem probabilius "cst


: qnam ipso- STrx bns opp. |n\y bns et jnwt pag. 644) rivus
(cf.
,

rum Saraaritanorum sive traditio sive commentum quo mendax, fallax i. e. qui aestate exarescit et viatoris spem

Sidone se ortos csse profitentur (Joseph. Aut. 11, 8 §. 6. fallit Jer. XV, 18. Mich. I, i4 ( cf Jes. LVIII, 11. .

12, 5 §. 5). Eodcm pertinere videtiir quod pT':; Gen. ,


lob. Y\ , i5). Arabice yyXi^ est stagnum , aqua re-
X, 19 a Pseudojonalhane redditur Q^Jma , et 1 Par. I, i3
apud Chaldaeum interpretem n.X''::!''^ (v. Michaelis spicil. stagnans , ifa dicta a foilendo ( Ai), quoniam mox
I, 105). exhalatur et deficit.

SlTpi'^ (i. q. 5TCN' torrens ) n. pr. duorum oppido-


!nT2 in Kal part. 5T'3 Ps. CXVI, 11, usitatius in
rum probabiliter ad torrentes sitorum 1) oppidi maritimi
Aseritarum, Acconem inter etTyrum sili Jos. XIX, 29. lud.
Pi. aT2 menlitus est. (Chald. ^"75, sjT. '^t^ I, 3i quod secnndum Eusebiura et Ilieronymum novem,
,

mentitus est, abnegavit, \^t^ mendax. Sam. STiJ secunduiu itiii. Ilierosolyraitanum duodecim mill. ab Accone
distabat. Apud Josephum (bell. jud. 1, i3 §. 4) appellatur
id. Arab. i_jjc=> mentitus est , II. IV. X mendacii 'Ey.Sinnbiv (incertum quo casu primo au secundo quod , ,

2)robabiIius) , Ptoleni. 5 , i5 "Zi/i()in7i« , iu Talmude a^^TD


arguit aliquera «_<! js.^D mendax. Origo fortassc quae-
,
(Mischna Schebiith, 6, 8), Ecclippa Plin. 5, i5 sect. 17,
renda est in fnin^^cnclo ut 2T2 eniollitum sit
et sccando , llicronymo in locis Uippa ( quod non corrigendum est,
exa:ip, quod ad fraucles et menclncia refertur , cf. "1:2 cf. formam arabicam), apud Arabes .jjt et i_<.j: vit. i

6'
et Tt2'no. I. II) Mich. II, ii. lob. VI, 28. XXXIV,
Salad. p. 98 ibique ind; geogr. s. v. Azzj'bum hodie ,

Prov. XIV, 5. Sq. b mcnlilus csl alicni , fefcllit eum.


Zi!i Maundrell in Pauli Collect. 1 p. 70. Richter
Dsih ,

Ez. XIII, 19. Ps. LXXVIII, 36: ib 13T3i Oz^bz lingua Buckingham Travels Legh
"Wallfahrten p. 10, p. 60.
sua menliebantiir ci i. fidem simnlabant. LXXXIX, 36
e. :
in Macmichael Journey p. 25o. Cf. Ilelandi Palaest.
jT3N ITlb CN num Davicli menliar? i. e. fideiii fallam, cf,
p. 543. Lightfooti Opp. T. II, p. 219. Fulleri Miscell.
Num. XXIII, 19. Jes. LV^II, 11 sq z id. 2 Rcg. IV,
;
4, i5. Cellarii not. orb. ant. II, p. 48l. — 2) oppidi
16. De rebiis inanimatis Ilab. II, 3: iuilicium fcslinal in tribu Judae Jos. XV, 44. Mich. I, i4 ( ubi etynio
ail ejciliim 2T3"' Nbl. Jes. LVIII , 11 : ut fons aijuariim alluditur) quod ^'TS scribitur Gcn. XXXVIII, 5. Pro-
,

'IV^'''^ Nb "H2;N cuius acjuae non fallunt


!iaT3'' nunquam ,
babiliter idem est N2Tb 1 Par. IV^, 22 quod Cod. Sam. ,

deliciunt, spem viiitoris non fallunt. LXX. Tjv fii] habet Gen. XXXVIII, 5 pro ^"'TS. Videtur haec forma
i'^iXincv iSiOQ. Cf. lat. spem mentita scges Hor. epist. reccntiori tempore usitalior fuisse.
1 7, 87, fundus menda.x Carm. .3,
,
3o. utiuti/.io 1 ,

Hesiod. op. et dies 462.


tiiph. mcnilacii arguit aliquem lob. XXI\", 25. ""lT2
rad. iuusit. vicina arabicae ^i=> ( ij^, qiiod
Niph. mcnclclcii nrgutus est mcnihi.T repcrtus , est.
habent Eichhornius et prorsus \\ inerus
est) fictura
Prov. XXX, 6. lob. XLI, 1.
,

frcgit cuni violenlia (v. exe.mpla apud Castell.), cectdit,


3T2 m. mcnclncium Jes.XXVIII, l5. 17. DTS CSp in fugani coniccil hoslem. Quod Castellus addit ,,med. :

vaticinJrl mendacia Ez. XHI, 6. 7. XXI, 34. XXIl' Kcsr. c. c. Js£ pers. iratns fuit illo [illi] Gigg. " ex
28. c^ztz r^fr; elfntire roendacia Prov. V^I, 19. XJV, Giggcjo (III, i55i) negligenter excerptum est ,
qiii haec
R. 1T2, nns, nns 675 iTSx — ns
haiet: „jyi,'! u^;^lc .*>»>^J _^ ille tibi iratus cst." ScJ Niph. 1) pass. Pi. occullala, celala est alicui res,
sq. 713 pers. 2 Sam. XVIII, l3 : -yz ir,2^ xb 131 -bs")
Vul hoc minus cinendatum ,
qunm in Kamuso lcgatur ryr^. Ps. LXIX, G. CXXXIX, iS.lios. V,"3. —
2) pass. liiph. no. 2. crcisus , ilcletus est. lob. IV, 7:
(p. Gi8): ^^<JLc ^^,Ll.l£. ^\ _^'^j"i! ^l ^Jd\ ^<^Li jlij
mnr: ^'-lUJi n3\N[ ubi crci^i sunt probi? XV, 28. XXII,
fi-cgit conlrn 1e creriam sa^iltac rcl foramina sagittac i. e. 20. Zach. Xl^g. 16, addito V";Nr: ]M Ex. IX, i5.
iralus cst iihi. Apud llcbraeos violcntcr frangendi signi-
ficatus ad viohntiam hx universum translatus est ( ci'.

yt^-E). Inde ) II l3 ^'^^- iiiusit. quam idem notasse suspicor

"1T5i< (pro -iT3, cf. STSN a 3T3) pr. violentia , sed quod syr. «.**.^ anhelavit , unde (Aa*.1> auhelatio (Bar
nbique concr. violcnlus , inde saeints Tliren. IV, 3. Deut.
Bahlul LJ> (fc^*wo) nostr. lieuchcn ( cf. similis soni radd.
XXXII, 33 (de veneno, ubi cod. Sam. divisim '-iT "JN)
itidem onomatopoeticas ns", nix), dein vires intendit
lob. XXX, 21, in bonam partcm yor/is lob. XLI , 2.

(Fortasse buc pertinet syr. \ft\0^ quod Lexicographi (cf. arab. ;.%^3 ronchissavit ). Secundarium et ab hebr.
Syrorura explicant: miles , vir strennus ,
quos signifi- nr rcpetitum censeo arab. „L:=3 praevaluit in pugna.

catus habent ttiani \\'\^ ut )l-ji1 ). — InJe cum i— nS , HlS (Dan. XI, 6, ubi vide
semel plene
adiectivorum Masoram), ^nb , inb m. i) vis
c. sull". vires , robur, ,

' jT^X adj. m.qui misereri nescit.


sacfiis, cniclclis, tuni in agendo , tum
peiferendo (lob. VI, 11. 12), vel
in
Jer. VI, Ij '.^'"r Nbi nt; '~Trx. L, 42. Prov. XII, lo.
:
hominum, v. c. de robore militis heroisqne lud.XVI, 5. 9.
XI, 17.V, g (ubi vcrbo ^TT~K alii qs. iTiiy.ohwg meretricem 19. Hab. I, 11. Jes. LXIII, 1 , de vi vitali Ps. XXII, 16.
intelligimt alii adulterae maritum ). '-73N rjNbn nuncius
,
XXXI, 11. XXXVIII, 11 de vi quae negotio impendi- ,

dirus Prov. XVII, 11 i. e. qui nuncium dirum aHcrt. tur Gen. XXXI, 6. Jcs. XLIX, 4 (nb rrVs), de robore
Dicitur etiam de poena Jer. XXX, i4, de die iudicii Jes. virili ( et poet. de fructu eius fillo primogenito Gen. ,

XIII, 9. XLIX, 3 ) vel animalium lob. XL, 16. Dan. Vllf, 7


; ;

vel de vi et potentia Dei Jerem. X, 12: yi« i-,ds.


nl^TT^N f. saevilia , cruclclilas. Prov. XXVII, 4. inba lob. XXVI, 12: n^n i';-i inb2. Num.' XIV,
17. iob. XXIII, 6. XXIV i '22.' XXX,' 18. XXXVII,
23. Ps. LXV, 7 ( eidem tribuitur ab n'D robur
j^J ''^'^- '" Kal inusit. ,
quae pariter atque •ins
intellectus , summa sapientia lob. XXXVI, 5). —
ct bT,^ lcgcndi , obtegendi significatum babuisse videtur, 2 nb ^l^rj» 11^1 robur pcnes .iliquem 2 Par. XXV, 8.
est
quae partini (in iljns , THS) ad abncgandi, rnenlicn(li, 1 Sa'm. XXVIir, 20: t3 f.-rj Nb ns 03 ( cf 1 Reg. .

fallcndi, partim ( in bn~ ) ad fucancli potestatem re- XIX, 8), sq. gerundio vis e.st ad aliquid faciendum
lata est. Ad prius cf. -^yz et quae ibi laudantur. A i. e. potest (max. in recentiore Hebraismo). 1 Sam.
irn:: ortum est nriD , lioc transiit in rns (cf. medius, XXX, 4: nisab nb tr,z ^n. 2 Par. XX, 12. XXV,
milieu al. ). Ipsum TnS habent Aethiopes 8. Dan. VIII, 7. XI, 'lo "nryb. nb rNi. Jes. L, 2:
in TlftlJ? I
:

negavit, abnegavit fidem, apostata factus est b'':^-":; nb 12 ]\v. Esr. X, i3: ^'^3 n-^rV ( ib ) nb ^s
^f\fi\JR, ,
',

et non polest (populus) amplius stare foras. Dan. I, t


apostata, arab. J^^ negavit , deuegavit Cor. VI, 33. :

rjr':n bs'—^ l^sb 'ariZ nD Ti;N qui possent (i. e. idonei


Vll,^9. XXXI, 3i.
cssent ) ministcrium agere in palalio regio. Recentioris
Pi. nns (1 Sam. III, 18) 1) occulinrit celaril. , Ilebraisnii est etiam locutio nb i:;? vim retinuit ( adhuc:

Sq. acc. rei et \)Z pers. Jer. XXXV*III, i4: nnrri rN habuit) ad aliquid v. li:?. Passim substantivis et
, —
13T "^-Ttn^ ne' celcs mihi qiiiilquam. 2 Sam. XIV, 18, et adieclivis additur in genit. nb y^SN robore valcns lob.
omisso 131 Jos. V'II, 19: -'VZpj iri:n-;N ne <relcs rnihi IX, 4. Jes. XL, 26, nb NV;-b lob. "XXXVII, 20, '-1123

quidquam. 1 Sam. 111, 17. 18. Jer. L, 2. (Aliaratio est rnb Ps. CIIl, 20, nb xbb pro nb Nblob. XXVI, -i"i>Nb
loci lob. XV, 18, in quo anle yiZ ellii)sis est mrs Nb : 2. — Est efiaui a) in inaiaui parteni violcnlia Eccl. IV,
dri3N73 non celarunt acceptum a palribus eorum). Sq. "S J: nb ^"'p-i-y TJHl. b) translate facullatcs, opes, :

Gen. XLVII, 18: 13 'ctnii THDS ^b. Aon celarc per — quibus aliquis pollel ( cf. ^'n) lob. VI, 22. XXXV''^, ig.
y.iTOTr/TU dicitur pro palameloqui,' praedicare lob.XXVII, Prov. V, 10. Hos. VII, 9. c) robur terrae suntjructus
11. Ps. XL, 11, LXXVIII, 4. tcrrae, quos terra vi sua progenuit Gcn. IV, 12. lob,
XXXI, 39.
Hiph. Tnpri 1) occultavit. lob. XX, 12: nn^ns^
i;i;b rnn. —
2) e.TciiIit delevit gr. uifaviCiir ( pr. ,
,
laccrtae maioris genus
2) probabillter a robore ,

fecit ut non amplius videatnr) v. c. honiines Ex. XXIII, diclum Lcv. XI, 3o. LXX. et Hieron. chamaeleontGm
a3. 2 Par. XXXII, 21. Zacb. XI, 8, r,J2-iiin ':= br;: reddunt. Ulexque Arabs .,^J.i. i. e. crotodilum ter-
1 Reg. XIII, 34, 'iaa Ps, LXXXIII, 5.
"'" "' restrem vel eius speciem , Bochartus (Hieroz. I, loGg)
R. •rns, iijn:, ^3 G76 7n3
lacertam niaxiuiam essi; ceiisc;t, qnae j, ^ii guaril dicitur, p. llebraerin am Pntztische II p. l4g sqq.
446 sqq.
niagnis scrpentibiis adeoque crocodilo terresfri roLore lll 198 sqq.
]). Erant antcm qiii huic mori praeter cos-
luperior est eosquo occidere ct vorare fcrtur. meticum etiam medicum qiiendam iisinn tribuerent.

"'^- fucavil oculos stibio. Ez. XXIII, W) Iw 1) negavit mcnlitus cst v. Pi. 110. I. 2.
yi l^ ')-t'/oit. ,
, ,

4o : Tj^:'i'
p'~~2 (LXX. laTijjilov Toig wfdul.i^ioig aov), De origine v. ad TnS. — 2) traiislate clcfccil corpxis,
ad rem cf.' '2 Reg. IX, 3o TVZ/^V T^^zz Z'::p\, qnpd : V. Pi.no. 3, et siihst. irri3. Ps. CIX , 24: -cins "''nffla

Targg. reddit: N-r^ N""'12:= nrni?, adde Jei\ IV, 3o. (72'vJ^U caro mca dcjicit a pinguediiie i. e. coiitabescit,
— Originem radicis esse iii tcgcndo ohlinendo iam dixi- ,
cmaciatnr. (Chald. \:;in3 macilentus , niltTlS niacies).
mus ad rad. ins ociilos fucarvli significatii perfreqnens
, Pi. t;r;3 et irns 1) ncgavit id quod verura est (leug>-
cst in onmibns lingnis cognatis. De CJialdauis lam dictufn nen). Gen.XVIIl, i5. Jos. VII, 11. Sq. 2 pers. abncgavit
aliqucm (jemanden verleugnen) i. e. negavit sealiquem
est, adde im2
NbniS fucns, slibium syr. ^>j.rj fncavit,
, ;
novisse. lob. VIII, 18: ~\-|^N'i i^b 'IS cnai 7!(v;«' (locus),
iUevit oculos collyrio Apoc. III, 18, iO occaecavit ( qnod
sc unqvam vidisse cum , inde ni^f^ ^ITS Jes. LIX, l5.
Lexicis addeiidum) Barhebr. p. 206. 266, P*a3 et Jer. y, 12 : Nin S{b mai*"-) irt^in-s ^^r,2. Jos. XXIV, 27.

(Jq>j.H oblinens colljTio


Sq. b. id. lob. XXXI, 28:' bxb \n-ir;: -r. Sq. 2 pers.
pingens ocnlos }Jj.jj.i3 pass.,
infitiatus cst alicui aiiquid. Lev. V,
, ,
et Z rei : dcncgavit ,

|2Qliia*j.s appositio collyrii (v. Lex. Adlcr. ), P>.»-S ,


21 : wn2T ct ncgat se acccpisse dcposilum
^IIj-d: '^TWtVZ ,

a pio.rimo suo. Omisso a rei Comm. 22. Ab.sol. ahne-


l3*»Q3 collyrium , stibimi; ; arab. Js.:S'v£=> illovit ocnlos gavit Deum. Prov. XXX', 9 ^-l^lTJNI "'l"'^'"^! ^'^P^' T?

c^ Nl.'^ \'J.(Chald. a^^^JJTljij fidein abnegaiites, apostatae ).


:


collyrio , stibio ,
_}.^v= occaecalus est , \.
-
nigris
2) mcntilus cst Lev. XIX, 11 (iuxta 1i~'d). Hos. IV, 2:
'dn::'; r;rS iurare et mcntiri, Sq. b mentilus cst alicui.
palpebris earumque oris fiiit pec. natnra sino collyrio
1 Reg. XIII, 18. —
3) fcfcllit 'cxpectationem , hinc
illito, q. d. fncatus est, qualis mulier appellatur i^Ls^^s i. q. defccit , de terrae provcntibus cf. Kal , it. 3ti Kal
extr. IIos. IX, 2 UiilTl mustum dcjicict in ca
: ~z "criS';

J-=^^ collyrium ,
pec. stibium ; aetli. Yl:^/ll A T ct (cupa). Hab. IH, 17

niT r;'b;|"j u;n3 dcficit opus fructus
:

olcac. 4) simulavit (heucheln), sacpius de victis


YY^/flA." stibio tinxit oculos Hen. 8, YY^/hA ."
fncus.
Transiit adCo ex lingua Araoica in Hispanicam , observantiaiTi et amorem erga victorem sfmulantibus , sq.
cf.
2 Heg. IX, 3o nbi iu Bibliornm Vers. hisp. est alcohn- :
b l's. XVIII, 45. LXVI, 3. LXXXI, 16.
lciste ius ojos. Generaliorem oblincnJi significatum serva- Niph. Deut. XXXIII, 29 et Bithpa. 2 Sara. XXII,
runt Melitenses apiid qnos lahlial est illevit v. c.
,
45 sq. i; i. q. Pi. no. 4 pr. simiilatorem cgif.
parict„'ra caemento V^issalli pag. 36;. Erat autem iste
*-^n« m. 1) mcndacium Hos. X, l3. XIT, 1. Nah.
oculorum fucus (?[•': q. v., pers. et turc. s.a^ sunna ct
III, I. I's7l1X, i3. —
2) macics lob. XVI, 8, v. Kal.
iifohani, aegvpt. G^riiJl ct theh. CTH.U,, unde gr.
Jes.XXX, 9:
"^rj- ™" D^^-iina tJira liberi tpd patrcrfx
CTt/iui OTi^^itov, stibiura
,
)
puU is nigricans ex antiuionio (Deum/ ubiicgani. Quod eod. Sain. Geii. III,, 2 pauci
vel pliimbi luetallis et zinco vulgo paiatus , qucra admixta
codd. pro "Cr;:!-! habent irnSn mendax abnegans ( i. e. ,

aqua ope acus .spcciilive ex .-)rgento vcl ebore facti (arab. diaboliis) id mscio an mero scribarum splialinati, noa
,

talmnd. iinr"; tonsilio Iribueiidiiin sit, qiuiin neque iii reliqiiis eius capi-
J.<...j ,
j'-^-'*^'»,
6_f*^'=, j
palpebris ita illi-
tis commatibiis nlla scripturae diversitas sit, iieque jnter-
iicLant, nt albnm lugro margine cinctnm magis
oculi prctatio Chaldaeo-Sam. eius scripturae vesfigium hsbeat.
candere videretur. In Oriente natus ad Graecos etiam
ct Konianos transiit hic mos et iiide ab Enrlpide usqne ,

ad Cypriani tenipora memoratnr. Vide prae celcris 3 A) fortasse pr. pronomen relativum i. q. t^m ,

GiU)Tiii.\i ad 2 Beg. IX, 3o adde Iuveii. 2, g3 et quae quanquam


,
hic eius usus in Ilebraeorum njpnumentis rariw
laiidat N. G. SciiiiOEnElius de vestitu miilierum p. 092.
adeoquc incertus est. Noii exiguam speciem hahent duo
Caii. BoETTiGERts in Sabina pag. 22. 48, iteiii Iob. Genescos loci , IJcet " ibi 11011 ipsius prononiiiiis rciali^T
Linoi.F. in Lcx. ad rad. flrilA; et In Comment. ad vim habeat, scd rclatioiiis nota videatur (ut -ittiN litt. A
hist. acthiop. lib. 2 c. 7 no. 5l. Jac. GnAxnii Medici 110. 2). Unus est Gen. III, 19: do-icc rcdihis iii tcrram
Veneti epist. ad lob. Ludolfum de bn3 sivc stibio ciusque nnpb t".:":u 'S de tjucu sumtus cs (LXX. ij' i]g iX>'i(pdr;g,
iisii apiid veteres in re cosnietica , in Maseo Ila^'aiio Cl. etsic Onk. Sjt. Saad. ) aiu^n nrr bsi rrnN lEr "'s nam
III p. 175 — a4o.
Dehodiernis Orientalibns vide liusSEt pulvis es et in pulvcrcni rcdibis. Possit qnidem diiplex "'3
natuial hisiory of Aleppo p. i37 sqq. ct quae collegit se cxcipiens eo luodo ar.cipi , queui infra illustrabimus
A. 'Jii. ILiiiTMAXAus, Aufkliirungen iiber Asicn II, litt. B, 110. a, a, sed nartiui mira ita orilur tautologia
R. '2 677
tuibaturque membrorntn conciunitas parliin ca ratio, ,
annumerandum propferea niultis hnguis cominuiie csso
qunm secuti suut vett. iutpp. , commendatur verbis paral- videtur, etiain in aliis linguis non Semlticis potestatc
lelis Ci)n)iii. 23: cuj^i npb lUjN rr":nNrT. Alter est — pronominis personalis maxiine relativi, cf. sansc. jas ,
jit,

IV, 2 5 nam dedit niihi Deiis atiam prolcm loco Ahelis jal ,
quae emolHta suiit ex qas ,
qtl qat ,
pers. \^= et
,
1ip 13-^! '3 quem occidit Cainus LXX. uv unr/.T(tvi Kdiv,
io>j poet. jc^= q"i) quae, qiiod, lat. qui [adeo sin.
ct ita Viilg. Onk. Svr. Fritzschio qnidem ad Matfh p. a^g
quem scquitur jMaurerus) liacc ipsius scriptoris verba Ihc is ftt unde abiecta palatina ( cf. guerre,
tschc qui ] ,
(
videntnr ad superius dicta (Comm. 8) respicientis nam :
angl. war) zab. ut nescio quo errore inde
[iiou rabbin. ,

interfcccrat cum Kainiis sed huinsmodi observationem in ,' cffecit Redslobius de part. "'2 p. 10] ^T quod: qui lingua-
tam brevi eiusdem scriptoris narratioue vix et ne vix qui- rum consensiiseo maiorismomeiiticsse videtur, qunmetiam
dem exspectaveris , rectlusque, qui ilhim ^3 vocis signi- correlata huius formac exstare videaiitur, nimirum doinon-
ficatum pernegant, verba illa Evae ti'ibuent, hac scntentia : strativa : NTI ,
^ pcrs. ^_c. ^
gr. ", if, lat. is , v. Batt-

</uum interfcccrit eiim Kainus , Saad. ..,jL's aJUs JI . Alia


niaiini gramiu. ainpl. I, 290, et >" = !^t , pr. demonstr.
dein relat. interiogativa '73, nn
; gr.T^-f, i/. Utrum :
,

erempla ,
a veteribus interpretibus pronomine
quibus "'": proprie relativum an prius demonstrativum fuerit hoc ,

relalivo, neque inepte , expressum est , sunt Jes. LIV, :


prouomen , non definio : licet enim pronomina relativa
6:. nam ut mulicrem (lereJiciam vocat te Jova D^^IIJ^J JTiliNI maximam partem prius demonstrativa fuerint et uonnullac
SStlsr) ^3 ut uxorem iuventulis ,
qiiae rcpudiata est ( LXX. particulae T
significationes ita commodc explicari possint
fUjitiar^/iiit>;v. Vulg. abiectam. Chald. npriiriN". Sjr, (v. B no. 1, a. b et no. 5) , ccrtiora tamcn eins vestigia
desunt. Eorum, qui vim eius pronominalem (a lo. Simoni
(•Q^^VAiDj )
quod fere aptius est quam : (/uum vel si
,
allisqiie adoptatam) negavciunt , pluriini vulgarem eius
repudiata est v. infra B, no. 4 (nam DN"3n ^3 respondet potestatem qua coniunctio relativa est ('iTt, quod
,
in priori hemistichio participio rimis) , quanquara etiam nativam esse putant, ac P'aesio quidem credibile est , >3
hoc ferri potest. LVII, 20 impii sunt inslar niaris com- :
(fere i. q. "Ti"N3 ) ex 2 productum esse quod haud scio ,
''2.
Tnoli bri"' iib U^ttirr Vulg. quoil (juicsccre non potest, ail porpetuae harum linguarum analogiae coiitiarium sit
et ita Tajg. etiam verti possit
, guuni (quo tem-
licet :
Ewaldo haec vox modo interiectio visa est jaj (grainni. :

pore) (juiescere non potcsi. Prov. XXX, 23 ancilla "O :


crit. p. 170), modo pronoineu proprie interrogativum
PJnTaa U.""1^n. Syr. Chald. quac expulil dominam suOm, (grainm. §. 454), quod utiumque sine argumento dixit,
pleriqiie quum expulit cet. Ps.
: , 4 sicui dies XC :

hesterna "ihr"' ^3. LXX. tjtjS Sif^Xd^i. Vulg. quac prae- quanqnam in altera opiuione fortasse respcxit «-*3 inter-

teriit. S3T. sed Targ. ubi practeriit. Deut. XIV, 2g r^gativnm apud Syros; nnper antem Cel. REnsiOB (de
r^^»^? ,

particulae hebraicae origlue et indole. Lipsiae i835) "'2


"ifflN rirnVs-i uin?r;- T^-zv nrn:-) prn ib f^N •'d -);!-i n^i
novam de eius origine coniecturam proposuit, quam maxi-
^'•^rds, ubi ^'ulg. Syr. -3 redduut qui , sed LXX. Targ.
main partem suam fecit Maurerus ( in indic. ad cursiim
Saad. qiiia. Adde quod infra notabitnr '2 in 'J3 b" ^2 ,
liuguae hebr. h. v.). Is igitur, spreta aliarum linguarum
a LXX. inf-^rpretibus ubique relative accipi ]2 - ty ,
non semiticaruin analogia , ""^ ex ipsius linguae hebraeae
tvi/.u rovTov , ]2 bs '2 ov 'cVlxiv quanquam contra tateii- opibus ut dictum esset pro
,
ita declaravit , y3 a rad. 112
dum est etiam in N. T. ori passim (v. c. Matth. V, 45)
a vett. intjip. ^iu" reddi , qunm satis certumsit, linguae (abiectoNun, ut |2s , chakl. ^"yn, hebr. ?js; (iJo pro
nsum hauc particulae vim non admittere.
..So ! 1N non i. q. (IN) et pr. siguidcaret ^^rmum, inde
Faciainns autem nativam vocabuli potestatem in ,

ita sane , profeclo.


sic , Itaqiie primo loco ponit
est
monumcntis hodie superstitibus prorsus periisse (exempla , ,

significationem asseverativam ut Jes. XV, 1 , eamque qua


a Noldio pag. 3^2 laudata refellit Fritzschius I. c. )
vox oratioui directue praeiiiittatur (v. litt. B, 1, a. b):
ilihilominus credibile cst pronominis ,
relativi potesta-
et inde tum h}'potheticain dncit potestatem ( gesetzt dass,
tem in hac voce primarium et nativaiu
Id euiin esse.
suadct i) analogia particulae feruie synonymae "idN
im Falle dass ) , tum syntheticam (so, danu), tum para-
modo localem , modo temporalem (quum),
;
theticam ,
2) aliaruiu liuguarum analogia , in quibus coniunctio
relativa quod vel ipsum prouomen relativum vel certe ab
modo causalein (
quia ) quae quomodo Vir doctus lecto-
:

ribus suaserit , apud ipsum relegant qui velint. Nobis


eo ducta cst velut gr. oit, unde lat. uti , ut , a masc.
,

observasse snfficiat liaiic similemve origincm commcndari ,


o^ig ; lat. guod quia (Plur. neutr. a ijruis)
,
gt-rm. dass ,•

potuisse aiialogia particularum chaldaicae i-iN eccc ! dein


:=: das , olim daz ( quae formae seculp demum deciino
sexto in scribendo dlstinctae , prius promiscue usurpatae quod (i. q. '2) et sam. AZ^ = N"':" ccce ! deiu quod,
snnt); angl. ihat; gall. que ; arab. ^^JsJi, arub. vulg. i. q. oninem antem hanc de origine disputationem
'3,
nonilisi ad paucos vocis significatus explicandos vel V. T.
elly , meht. li , (jui ,
quae quod , ct qiiod , quia ; ajam.
locos 'illustrandos aliquam vim babere
,
ipsnraqne parti- ,

^i, "^
, 5 al. 3) reperitar boc vocabulum ,
quod pariter culae longe creberrimae nsum maximam partem certum
atquc rcHqua pronomina et nuraeralia anliquissitnis vocibns esse et exploratum. [De Rabbinorum sententiis ui ,

Rrrr
R. ^3 678 •'3

quibus Kimcbius s. v. '3 solani causalem potestatem aJ- eodcm usu in particulis oTt et 2 inanifcstuin est, ^3 ia
uiittit plcriqne auctoribus Talmudistis quattuor signiG-
,
huius gcncris exeuiplis nihil aliud esse quarn tlr< quod,
cationcs ( .\m nItN N^^bl "'N si, num(juid , sccl , (^uia) atque liiinc usum ortum esse ex co quo ponitur post ,

statiicbant, v. Daiizii literat. bebr. pag. SSg. 3'io], verba indicandi, dicendi (v. supra) iuiandi ( Gcn. XXII, ,

Quidquid igitur de origine statuitur, longe creberrime, 16), ita quidem ut Hebraei ab oratione obliqua alicnis-
nisi ubique , est sinii pro ea directam ponerent. Etiani apud Graecos usus
particulae 'ini ante orationeui directam (Passow 2, d) pro-
B) coniunctio relativa fectus esse videtur ab eiusdein usa ante orationera obli-
i) tjuod, uTi (nostr. dass , ortiim ex dcmonstr. das quani (ibid. 110. 2 iiiit.). Ceterum alia latio est —
in relativum verso ) , senteiitiis praemissum , quao ex eoruiii locorum iii (|nil)us '3 post -lax cst rationem
,

verbo activo pendent et in accusativo cogitandae sunt , ut reddcntis et rcspondentis ad quaestioncin de caussa ali-
alibi IBN et pleuius -|li;N riN (v. -\dN B, no. i ). Gen. cuius jci. Gen. XXVII, 20: quomodo tain ilo invenisti 1

1, lO iiD '3 Q^lijN N^n^l pr. vidit Deus hoc <juod bonuvi
:
(feiain), mijili? Fiespondit: i;3b "^nbN fli-"; rTnpn 13
<:rat. lob. II," l3 : 'nNTa^aNSi^ b^i, ^S niX-l. l Sani. XIV, qiiia Jova dciis iuue eam mihi obviam misit, 11. XX ,

3 : ^n;i'' T^zTt '3 >"T' Jib a>'!l. Ita sexcenties post vcrbum XXI, 3o. XXVI, 9.
videndi Gen. I, 4. lo. \-2. i8. 21. 25. III, 6. VI, c) ubi additur advcrbiis et interiectionibus , qnae
2. 5. XII, i4. XIII, 10. XVI, 4. 5. XX, lo. XXVI, integrae sententiae vim habent, v. c. lob. XII, 2: D:7:N
28. XXVIII, G. 8. XXIX, 3i. XXX, i. 9. XXXII, 26. C" CriN "3 projccto ita est vos essc populiim. Sic MiVj ,

XXXVII, 4. XXXVill, i4. XXXIX, 3. i3. XL, 16. "3 vide quod , qnod noii diirert a siinplici ri;r! Ps.
XLIV, 3i. XLVI, 3o. XLVIII, 17. XLIX, i5. L, i5, CXXVIII, 4,. 13 iibri id. 1 Sam. X, 1 , '3 cin accudit
audicndi Gen. XIV, i4. XXIX, 33. XXXIV, 5 XXXIX, . quod (v. SjN), '3 02N tantum quod (v. Dtx;.
i5. XLII, 2. XLIII, 25, sciendi (^'T' v. pag. 5/2 A), d) 1377 pro duplici n
potestate est interrogativi
indicandi Gen. III, 11. XII, 18. XXXj, 20. Ps. L, 6. «) num est quod? gall. csi- cc-qiie? pro Tiumijuid , num ?
XCII, 16 (vsri). Gen. XXI, 7. lob. 10 XXXVI, lob. VI, 22: in17:N '37! num dixi? 2 Sam. IX, 1.
(-)).:n), credendi ('J"';:N!l) Exod. IV , 5 reminiscendi , /j) nonnc list quod ? gall. ii'csl-cc-pas quc ? i. q. noiine ?
.

Ps.'LXXVIII, 35. ,^9.",CIII, i4. lob. VII, 7. X, g, Gen. XXVII, 36. XXIX, i5. 2 Sain. XXIII, ig ( cf.
obliviscendi lob. XXXIX, i5. Bis repetitiun est Gen. 1 Par. XI, 21).

XXIX, 12 i:t 13 (rjuod —


et quod). Post verbum — Praepositionibus additum paritcr atque 'iirt* litt.
ti)

(vel verbale) intransitivnm senlentia ex '"3 particula pen- B no. has in coniunctiones coiivertit , ut ^3 ]5i et
1 ,

dens in noniinativo cogitanda est Tbren. III, 27: aia "3 b.y_ propterea quod , quia >3 ty usque diim, bis dass, ;

v-jny:3 ti> n-jji, '3 n^iab , cf. Gen. II, 18: nir:, aio tib. "3 3j;y et 13 nrin pro eo quod , v. Lgb. pag. 637. Est —
i-2b DTNn. XXIX, (Respondet ort
19. iii N. T. vide quod, oTi causale idque
2) ,

exeiiipla apud Wablium b. v. 110. 1, A).


a) causam et ralioncm rei indicans i. quurn
q. quia ,

Ad hanc primam significationem praeterea hi particu- causalc (sq. conj.). Senteiitia aiitem causalis modo
ante-
lae usus revocandi sunt :
cedit ut Gcii. III, l4: quia lioc fccisli^ malediclus esto
ubi ponitur post iurandi formulas, velut: ^fllri"; ^n
a) cet. Coinni. 17 quia aurem praebuisti uxori tiiae
:

>S Tiaci TIT per vilam Dei tuamque (sc. alTinno , iuro maledicla sit icrra , modo quod longe frequentius est, ,

quod 'rSara. XX, '6. XXV, 34. XXVI, iG. XXIX, 6, sequitur Gen. II 3: ct bcnedixit Dcus diei septimo
,

DTibNin "n bN 'n lob. XXVII, 2, ^n


2 Sam. II, 27, ..... inSNb": b37: n^d T3 "'3 quia hoc dic quievcrai ab
•<;n Jes. XLIX, 18, q-^sv nDT D'-\^ "'b r:\av- rtb (v. omni opcre : latine plcrumque utiinur causali dcinonstra-
p. 65l), in quibus omnibns evidcns est ellipsis vcrbi :
tivonant, ycip niaxiine
, ubi paiilo longior est sententia
,

offirmo, iuro. Atque inde ortus videtur is particulae (Gen. VII, 4) vel niiuus arcte cum praecedente coniuncta
usiis quo ab initio oratlonis fortiter aflirniantis cst Jes.
,
(Gen. XIII, 15. XVIII, 19. XIX, i3. XX, 18). Ita
XV, 1 (cf. similem ellij)sin ante DN ettjb Dn), cf. etiam sexcentics in oinnibus V. T. iibris Gen. II, 5. 23. III,
usum in apodosi , infra no. 5. 19. 20. IV, 23. V, 24. VI, 7. 12. i3. VII, 4. VIII, 9.
21. IX, G. XI, 9. XII,' 10. XIII, 6. 8. 17. XVI, i3.
b) ubi orn/ioni (ZiVfc/ac pracmittitur , utgr. ow, syr.
XVII, 5. XVIir, i5. XIX, i4. 22. 3o. XXI, 10. 12.
? (v. Agrclli otiola syr. p. 19). Gen. XXIX, 32: rTi7:N i3. 17. 18. 3i. XXII, 12. XXV, 28.30. XXVI, 16.
^1:52 '< ~J<1 "'3 dixil: aspearit Jova miseriam meam,. Ex. 20. XXVII, 23. XXVIII, 11. i5. XXIX, 2. g.^i. P».
III, 12: TJTay rTJ^N ^3 17JkS'"1 dixit: ero iccum. 1 Reg. II, 12. III, 6. 8. IV, g. V, 5. 10. II. i3. VI, 3. 6. 9.

.XI, 22: lay -iqn'nrN-n53 's nb^iD ^b nMN'i dixitque ci X, i4. XXV; 16. XXVII, 10. Jes. II, 3. 6. 22. III, 1.
V/iarao qua tatidein, re cares mecum ? Gen. XXIX, 33.
:,
10. ri. VI, 5. Vir, 22. 24. VIH, 10. IX, 3. X,
Ex. I, ig. IV, 23.' Ruth. I, 10. Jos. II, 24. 1 Sani. X, 23 cet; cet,' i
,

19. 2 Sam. XIX, 43. Sunt qui hunc particujae usum— Ferme ubique sententiae praemittitur, raro inseritur,
tixplicent ex usu aliquo denionsfrativo (v. litt. A cxtr. ), ut lat. cnim. Ps. CXXVIII, 2 b3.Xn '3 TiSS S^i-^, labore :

qimi 3
iii hac ]<jcutionc sit fcre i. q. ns ila, sic : sed ex cniin manuiim tuaruin Jrucris, CXVIII 10. Eodcm ,
R. "«3 679 •«5

rcvocandus cst locus variis intcrprolationibiis vcxntus Gcn. obliviscerc populiim luum ille enim est dominus tuus.
XVIIl, 2o: nnsD '5 crx^ni nr-i -d fT^'3?.l Bip r;:rT Cf. de simili usu yitQ particidae llerm. ad Vigcr. p. 846
i(; — m~X TS"3 clamor ob SodomiUis cl Gom, t/iiiim iantus
;
cd.3, dequo ffdim Ramshorniigramm. lat. §. iig, i. Afquc
tit et pcccaliim eonim quum admoilum gravc, agc ilesccndam cum his particulis •>- in co etiam conscntit quod poni ,

Cft. (cf. '2 tcmporalo ita insertuni , infra ad no. 3 cxfr.). Eolet, ubi ad ivm tanquam omiiibus nofam provocamus,
nosfr. dcnn ja , ja (sententiao insertum). lob. V, 6:
irbi duae plurcsve sentontiao causalcs se excipiunt,
qnibus lafine pracjnitteres naiii et rarins c/uia — : — flN ICyU Ni:"' Nb '3 nicht nus dcm Bodcn heiml ja das

:


;
fliihcil. jcs. XXXIl, 6. Proprie causale cst ctiam Jes.
el qiiia Ilebraci repetnnt "2
,
•>2 •'S/l "'2. Quo- ;

rum qnidom excmplorum plures sunt ciasses «) ubi :


XXXII, l3 (iibi 12 reddnnt immo) in agro popiili :

plures unius rei caussae ad aliquid efHcienduni concnrrunt,


mci scnlcs ct cardui crescunt iT^^lp Oiw'2 32 i^ ^3 T2
velut Jes. ^'^I, 5: vacmihi, nam ("S) perco N7:U "i;"'^ •3 riT"'""" nam in omnihus palaliis iirbis cxulfal/iindac crcscunt,
,

nodum in agris. Ceterum maxime in Psalmis rcpeiiunfur


^j^y ^Ni niN22: i^' DN "«D '2:N uTtO guia
exempla, quibus ita extenuata cst cau.^alis liuius par-
iii
impuris la/nis suin ..... et (juia rcgem Jovnm ejrerci-
ticulao pofestas ut nonnisi connccteudae sententiae
iuum xndcruiit oculi mci i. e. qiiia ego qiiippe qni labiis ,
,

inserviat vel leviter affirmanfis vidoalur (/".' transfeiTC


impuris sim numen divinum conspcxi. Ps. XXII, 12.
,
solont interpretes recentiores vel pror.sus omittcre),
/S) ubi sententiae vel minus arcte intcr se connexae sunt
,

Jes. IX, 3. 4. 5. XV, 6. 8. 9. XXVIII, ig. 20.21. lob.


velut Ps. LV, i3. LXXIV, 20. CXLIII, 2 (cf. syr.

III, 24. 25. VIII, 9 (cf. -/«p —


j'«p Mattli. VI, 32. H^v^^Mayer ad Barhebr. p. 12, it. 'JS irS^is). — Ironice
XVIII. 10. II. XXIV, ^7. 28 et Bornemann ad Xonoph. dicta sunt haec Prov. XXX, quale nomen eius Jiliique
4 :

Conviv. p. 147). vel una alteram quasi continuat Gen. nomen ? snn ""2 1u enim du weisst es ja. lob.
scis ,

XXXIII, 11: nam ( ^S ) Deus mihi hcncdia~it ct ("'D')) XXXVIII, "5. iRcg. XVIII, 27 (v. supra).
Siint mihi omnia. lob. XXXVIII, 20. Jos. LXV, 16. Deniqae ad hunc significatum causalem referendus est
Alia ratio est eorum )•) , ubi alfera sententia ex prioro uu) usus particulae post verba aB"ectunm, ut gaudendi Jes.
pcndet. Gen. XXVI, 7: nam timehat dicere , eam essc XIV, 29. Ps. LVIII, 11. CV, 38. CVII, 3o. CXVI, 1.
UTOrem suam ne int erficerent eum
, ,
quia pulchra eral. 2, irascendi Gen. XXXI, 35. XLV, 5 timendi Gen. ,

XLIII, 32. XLVII, 20. Primae classissunt haec per XLIIP, 18. Ps. XLIX, 17, poenitendi Gen. VI, 6. 7:
ironiam dicta. 1 Reg. XVIII, 27 : clamatc alla voce ^3 caussam enim gaudii irae, timoris cet. indicat. fifi) ubi
,

Vr ni" ''-'? ^- •'''"^ '" '1'"'^ ''-! '^^•^ ^"'•l"-^. ""'" " '''"* "' ingreditur explicationcm (atqui). Jos. V, 7. lob. VI, 21.
isquc nunc mcditatur , vel secessit vcl ncgolio vacal ( 1 in Plenior sententia esset accipite iam : quo consilio haec
,
«ai, •'3T omnino disiunctivum videtnr). dictaerant, nam. Est —
Nonnunquam vis carisalis particulae non statlm in b) qiiod consecutivum id indicans , quod ex caussa ,

oculos incurrit sententiarum tamen nexu accurafius per-


,
conseqnitur ut in illo quae cnussa est quod
, non est
: — ,

pens» revera in ea inest. lob. V, 22: vastationem et


.
qiiod timeas: nihil est quod mihi graluleris , cf. gr. Ti
fdmem ridere poles ct a bestiis agri libi nihil timendum. yiyoriv on ; Gen. XX, 9: nsc2n 13 ?;'; "»-is?::n-r!a
23: nam ("3) cum lapidi^>vs rigri tibi Jocdiis crit , ct
Mb^J ^iNun .... '"ry quid pcccavi in te quod induxisli ,

amicitia cum bcsliis ogri. Nihil tibl tlmendura ,


quin ager supcr me .... peccatum grande ? XL, l5: nihil Jeci •'3
tuus fertilis nec lapidibus obrutus
erit, nec bestiis iii- ,
"1132 \-ik :ia^ia quod ( ia quo caussa idonea sit quod) in
festatus. Jes. V, 10 nam (^s) decem iugera vincac
:
cuslodiam me dcdcruni. Jes. XXX\ I, 5 ciiinam confisus •

unam vini amplioram pracbcbiint, decem seminis modii es , quod dcjecisti ? cuinam ita confisus cs ut in hac ,

unum modiiim. Praecesserat domus vastalae erunt ncc : ,


£ducia tibi defectionis caussa esset? Ps. VIII, 5:
habilatac: ingente nempe agrorum sferilitate terra deso- ^i^l^Tn '3 ^t:N nJ3 quid est hnmo , quod cius me-
labitur. Jes. VII, 21: illo tcmporc qiiisque vituliim alet mor es? quae caussa est quod hominem , exiguum
'

duasque ovcs. 22 'n;i iri:n-l:2 b^.^'' •i'3"n in.X':" ^s


: . . .
eum et imbecillum respicis? cf. Exod. III, 11.
,

nam lacte cl hulyro vescentur omncs cot. IJamincs in terra Jos. XXIX, 16: num fgulus est inslar Iiiti quod opus ,

desolata frugibus et vino carentes in usu lactis ct mcllis dicai de opijicc : non Jecil mc. Latine in huiusmodi
acquiescent, et /irop/crea pecuariac opcram dabnnt omnes. exemplis ^3 ofiam ul, ila ut reddi potest, vehit numjigu- :

Cf. X^II, 3 sq. XXX, 9. Alibi refcrtur ad sequentia lus cst inslar luli, iii opus dical cuinam conjsus cs , ita

(Ps. XXII, 10 quum extraxeris me ex utcro matris .'.


: . .
ut dcjcercs al. , sed apud Hebiaeos tssien non est parti-
nc procul absis a me Comm. 12) vel ad praccedentia
quidem , , sed paulo remotiora. Jes. VII, l4: propterea
,

culaCnalis, nt ^ Arabnm, sed ubique consecutiva.


ipse Dominus tibi sigiium dihil : eccc rirgo gravida eril Hos. 1 , 6 : non amplius miscrcbor domus Isracl N"w: 'S
16: nam [^2) antcquam puer discet cet. Nam- dflb NiSN ita ut iis ignoscam (ex miseratione enim Dei
quc hac demum in re quae Comm. 16. confinctur, ,
consequitur venia peccatorum ). Adde Gen. XX, 10.
cernebatur signum et vaticinium (cf. VIII, 4). X, 25: XXXVII, 26. Ps. XLIV, 19. 20. 2 Reg. VIII, i3.
noli limcre 26 nain post brcve tempus pocna ce.i-
: XV^III, 34. lob. VI, 11. VII, 12. 17. X, 5. 6. XV, i4.
sabit. Jos. V, f). XIV, 12. XVII, iS. Ps. XLV, 11. 12: XXI, i5.
R r r r 2
R. ^3 680 ^3

A cansali potestate proficiscitur 4) particula temporis , ut 'iPN no. 5 c/uo temporc, :

quum (cum indicativo ) ,


quando , ubi temporale. Sq.
3) variiis eius usus iu seiitentiis aclversativis. Saepe
praet. Ps. XXXII, 3 : "ij^sy nba Tl^ii-int-j '3 quo iempore
eniin (dum) silcbam , tabescebant ossa mea.' tnd. II, 18. Ez.
a) praemissa negatione cst i. q. secl (sonJern). l Reg. III, 19. lob. VII, i3, frequentius sq. futuro Gen. IV,
XXI, l5: mi '3 Tt nia: I^N non in vivis<st Nabolh, secl 12 : ?jb nnb nn f]on Nb ^taiN!-; ns Ti^n "'3 quando agrum
moriuus est pr. nam mortuus est. Gen. XXIV, 3: ne
, coles, non amplius dabit vim suam. XXIV, 4l. XXX, iibi
uxorem <les filio meo ex muUeribus Cananocis 4 :
33. XXXII, 18. Jes. XLIII, 2. LX, 5. Jer. II, 26.
fjbn 'il'1.\ btS' '3 sed in patriam mcam cas cct. XII, 1. 6 extr. XIV. 12. XXXVIII, 25. 1 Rcg. VIII,
(Comm. 38 eodem contextu positum est Nb DN )• XLV, 44. 46. 2 Reg. VII, 12. lob. XXVII, 8. 9. XXXI, 25,
8 : non vos me huc misislis, secl (^s) Deus, pr. nam Deus eoque cum vi praesentis lob. XXII, 2 num homo prodest :

uic misit. Geii. XIX, 2: ^'1;; a^in^li "'5 Nb minimc intra- Deo , ubi prudenier sibi consuJii? Ps. VIII, 4: ubi aspi-
himus! sed in platea pernnclabimus. Gen. III, 4. 5. cio coelum iuum cet. Jes. VIII, ig qiiando vobis dicuni: :

XVII, i5. XVIII, i5. XLII, 12. 34. XLVII 22.


,
consulile cet. ( respondete). lob. IV, 5. V, 21. Ps. XI,
XLVIII, 18. Ex. I, 19. XVI, 8. Jos. XVII, 18. 2 Par. 3. XIII, 5. XXXVII, 24. Jes.l, 12. Lev. XXI, 9 al.,
XX, i5. Ps. XLIV, 8. Jes. VII, 8. X, 7. XXVIII, sq. part. Jcr. XLIV, 19, etiam sine verbo IIos. XI, 1 "'3 :

27. XXX, 16. LXV,


Dan. IX, 18. Cf. as --3
6. bNlb"" "ISS quum adiiuc pucr esset Isracl. lob. XXXIX,
B, I. Semel pro QN 13 B 2 1 Sam. XXVII 1 nihil , , :
24. Sexcenties autem in huius generis formiiHs Gen.
mihi confcrt Ub7i3N "'3 nisi ut fugiam LXX. iuv /-iij. — VI, 1 : nnp«T t:"jv\!-T bn^; •'3 ^r^-ii LXX. xal nb
b) Sirailis ratio est locorum ubi haud diserta quidem ,
lytvixo rivixu riQ^avTO uvi^QMnot noXlol ytviad^ai .... 01
antcccdit negatio sed vis negandi tamen in scntentia
,
i)Mfiov tuvTotg exempla pag. 372 B
X. T. l. adde v. ,

inest. Latine plenius reddi potest (niinimc vero) scd, :


2 Sam. VII, al.1. XIX, 26
et Ex. I, 10: 13 n;.";i ,

et simpl. enim ut in his Ciceronis (Tusc. 2, 24)


, num :
NIM D.n flCi:T l^^^nba fllN^npn et ubibcllum eveniet , eliam
tum ingcmuisse Epaminondam putas , qiium una cum ille adiungct se cet. vide exempla pag. 3/3 A. adde lud. ,

sanguinu vitam eflhiere scutirct? Imperantem enim patriam XXI, 22. 1 Sam. X, 7. Jes. XVI, 12. Jer. V, ig. XV,
Lacedacmoniis relinquebat quam acceperat servientem,
, 2 (13 n^i^ sq. praet. 1 Sam. I, 12). Passim prope —
pro :Minimcvcro, nam ,
germ. ncin sondern — nein ,
accedit ad vim conditionalem (cf. "y^it B no. 4, gr. orj
denn- abcr ncin , denn ja. lob. XXXI, 17: num solus Passov. no. 4 nostr. wann ot wenn )
, sq. praet. Exod. ,

cotnedi hucccllam meam , num eam denegavi orphano ? XX, 25 et fut. 2 Reg. IV
, 29 si inveneris aliquem, , :

18: miniinc scd ( ''3 ) inde a teneris ille vie patrem ne bencdicas ei. Gen. XLVI, 33 rti^^lD &3b Nip"; "3 rfiri :

habebnt, Mich. VI, 3: quid iniuriae tibi intuli? 4:


dn^iiiNI . . . *i5:nt LXX. tuv ovv xu)Jcj>] l/idig Ouquco xul
(niliil) nam duxi te ich fidirtc dich ja cet. Ps.,
Deut. XIV, 24. Jos. XX,
XLIV 21 , 22 si —
obliti essemus
: Dcum linri':'..
5, quanquam
. ^pari.^Ex. VII,
alibi iuter ^3 et
9.
DN conditionale (ut apud
Dcus sane puniret, 23 sed conlra ( ""S ) tua caussa
:

maclamur. Jer. XLIX, 10. lob. XIV, 16: ( utinam in Arabes inter \3\ "'3 et ^ dt< ) diligenter distinguitur.
orco me aHquamdiu abscondercs postea tamen in vitam ,

revocarcs , quanquam hoc Ceri non posse video): "'3 Ex. XXI, 2: Quando (^3) emeris servum Hebraeum, sex
"lECn 'nyi: nny minime vero sed contra gressus meos !
annos serviet tibi, seplimo egredielur liber. 3: Si (Dn)
numeras, Tantum abcst ut benevole raecuni agas , iit solus intrahai, solus egrediatur si ( DN ) cum uxorc, ,

niihi paene insidicris. Ps. XLIX, 11. CXXX, 4. 2 Sam. uxor egredialur simul. 4 Si (dn) dominus ei dedil uxo~ ;

XIX, 23. Jes. XLIX 24. 25. Raro c) siue pracvia ,


rem .... 5 et si ( aXT ) dicet servus cet. Et sic ubiquc
:

negationc ut uXXu yuQ , aber ja , aber freilich. Jes.


,
slngulis legis conditionibus pracmlssiini cst CN ab initio ,

XXVIII, 28: trilicum iriluraiur , secl (''3) non coniinuo totius legis autem '^3 (setze deu FaO, dass). Cf. ciusdem
iriturat illud (agricola), v. pag. 348, gerni. a6cr man capitis comm. 7 (•'3) et coinm. 8. g. 10, 11 (Dn). —
driscbt os ja nicht immerfort. VIII 23 t]5'lJ3 Nb "'3 : Comm. 18 (''3) et comin. 19 ( DN ).
i4. Comm. 20 —
rtb pltia TrJ^.^ '"^ v^' eninmero ( M/.Aa j'(/p ) non semper
,

('3) ctcomm. 21 (Ds). Comin. 22 (•'3) ct 23 (ON), —


ienehrae crunt ubi nunc sunt angustinc
, nostr. aber es et sic 2G. 27. —
28 coU. 29. 3o. 32. Adde Lev. I, 2

,

bleibt /a nicht Finsteriiiss cet. lob. XXIII, 10 [aber cr (13) coll. Comm. 3 (cf<). ''3 temporale praemisso

keunt ja meiucn Wandel). Commcndatiir liacc signiC- nominativo insertum habes Lev. I, 2. II, 1. IV, 2. V, ,

catio cuni seiitcntiae concinnitate tum anulogia parliculae 1. VII, 21 al. Jes. XXVIII, 18. 1 Rcg. VIII, 37. 2 Par.
compusitiic C6? "^3 B no. .3 , et germ. sondern qiiod ohm ,
VI, 28. Ez. XIV, i3. XVIII, 5. 21.
etiam sinc praevia negatione usurpatum est. Qui eam
ncgant Jcs. VIII, 23 '^3 reddunt nam idque rcferiint : , Ad usum conditionalem denique pertinent excmpla,
ad consolutiom-s Comm. g. 10. 17. 18 (Maurer), quae in quibus idem valet quod pleniiis <3 Da eiiamsi, ctsi
quideni niniis rcinolae sunt, c. XXVIII, 28 ita interpre- licet. Exod. XIII, 17: Deus cos non ducebat in via,
tantnr cx. usu litt. b iJliistrato: num triticum comminuilur? quac Philistaciim irndehnt aiip Nlll '3 eisi haec pro- ,

miuiine , nam non conlinuo trilurat illud (Ilitisig). Est xiriiaesscl: nam dixit cet. Ps. XLIX, 19. CXVI, 10.
R. ^S G81 n.x '3

disscntiiint Cii ''3


ponitur A) ita ut d^» ad sententiam inter-
Iii explicar.da sigiiificatione teinpoiali ,

Grammatici. Quibus ">3 est particnla piiniitiva, tcnipo- iectam roforatur, ot utraqiie particula vim suaih nativam
ralcm signilicatnm a causali ropotnnt, coll. gcrm. ireil servet. Est igitur 1) quod, si (dass, vi-enn). Jer. XXVI,
(^^'intT), quo contra temporalis significatio (est eniin
in i5: scitoie a'':nb arN 'p: st id 'rs &rN D^ri':'? DN "'3

a llcilc) primaria et ad cansalom translata csl quod ad , DD^^bs vos , si me occidilis , culpam sanguinis innocrntis
rom ipsam qnoqne accommodatius cst. Multo antom contractiiros esse. 1 Kog. XX, G ( ubi scilo cogitando
facilins temporalcm significatum a pronomino rclativo addenduin cst); ita post iurandi formulam 1 Sam. XIV,
dncas (coU. n\3X no, 5). 39: ni5:^ nVj '3 iDa ^^jjra ijc.^ Ds "'d riin-; •n. • • •

Ceternm cavoant tirones, ne in erroroin inducantur a Jor. XXII, 24. In his exomplis post sentontiam inter-
Winero (Lex. p. 4/3), ex cuius verbis colligas, lianc iectam •'-j ropotitnin erat. Alibi pro eo est Vav copulati-
temporalem particulae potestatem ^in monunicntis Hebrae- vum 1 Sam. XX, 9: absit n''~in nnbD -3 "is >'t'' as "'3

orum non minus frequentem quam ozi ot quiim tompo- ,


?jb IMN rrrS Xbl . . . '3kV SVIZ ut , si ccrtior faclus sim
rale in libris graecis el latinis) raram adooque dubiam ,
patrem mcum tilii pernicienx moliri, libi non indiccm; alibi

ct incertam a se habitam esso. Postquam onim pro Dulla prorsus particula Exod. XXII, 22: si ajfligis eum
teniporali potestate inium exemplum laudavit ( 2 Paral. (orphanum) ,
scito ini^ri: ^'?w''* "'^"4 ""^^*.
P"'-^''- P^H '^^ "'^

VI, 28), duo pro conditionali (Jos. XX, 5. 2 Reg. IV, quod, ad me cJamabit , ego exaudiaxn clamorem eius
si

29), addit: ,,ceternm alii loci , quos multos afTorre quod quum ( v. DS no. 4) Gen. XLVII, 18.
,

solent [videNoldiura p. 3/0. 3/3], huc non pertinent", 2) nam, si Exod. VIII, 17. IX, 2. X, 4. Dent,
ei qnattnor exerajila ita expedit , ut tribus ( ProT. XXX, XI, 22. Jos. XXIII, 12. Esth. IV, i4. Jes. X, 22. Jcr.
4. lob. XXXIX,
24. Ueiit. VI, a3 ) causalom potostatem XXII, 4. XXXVII, 10. Am. V, 22. Prov. XXIII, 18.
vindicct (recte quidem Prov. 4, inale duobiis XXX, Eccl. XI, 8 al. it. nam iium? num cnim? (cf. a.*< 13, 1).
;

reliqnis locis) iu uno (Ex. III, 21 ) 'S IT^II falso expli-


, Thren. V, 22: i:fCN73 OX^^ aN ''3 num enim prorsus
cet accidct
: ut (p. Z^S A) qnasi vero his exeinplis univcrsa sprcvisli nos ? i. c. spero te nos iion omnino sprovissc
qnaestio expedita esset. Nos in usiim tironum aliorum- cf. Jer. XIV, 19 , ubi pro as est n.
que , qui sine propria et assidua V. T. lectione de his wcnn ; aher, wenn), pracniissa
(sondern,
3) sed , si
rebus iudicare volent ( quorum hodie non paucos esse ncgatiouo. Thrcn. III, 32: (non iu perpetuumreprobat Jova)
nemo ignorat), largiore manu dedimus exompla. scd, si mocrore ajfecil , liTOn a"13 dtTlT cliam miscrcliir pro
5) Singularis satisque certus eius usus cst in apodosi, benignitatc sua: it. sine praevia nogatione (v. ''3 3, c).
uostr. (laiiri, so, quomodocunque cuin explicabis. In pro- Exod. XXIII, 22 scd si morcm geris voci eius cet.
: ,

habotur DN lob. VIII, 6 rtp? •'3 nnN -l-ii;;-) ^T DN


4) 1 Sam. XXV, 34 '3 ingreditur apodosin ( v. •'3
tasi :

5"'b~ TI"' si pitius et probus es , mox custodict te. 110. 5), as est iiegantis in iuroiuiando, vide ax no. 5.
XXXVII7 20 N>b tK Jes. VII, 9 i*b "'2 irr^Nn Nb CN
; :
Sed 2 Sam. III, 35 "'3 orditur orationem post formulam
!!37;Sr si non confiditis non pcrdurabitis ; lb lob. VI, 2.
,
iurandi (110. 1, b) et DX ost negantis in iureiurarKlo.
3."-bV; Gen. XXXI, 42. XLIII, 10, ^b^N (nisi) Num. Vorba sunt iiiravil Davides
; ila mihi Jciciat Deus as ''3 :

XXII, 33, -ixN (si) Eccl. VIII, 12," Trs •}?: Gen. D:t:n si guslabo i. e. non gustabo.
XXII, 16. 17. '^^inerus (p. 472), Maurerus (adGen.
B) ita ut utraque particula arclius iiincta ad eandeo.
XXXI, 42) al. ellipsin in his statuunt , vtdel. (affirmo,
sententiam referatur 1) scd si (sondern wenn) , praevia
:

puto, censeo) quod id quod coinmendati;r siniili usu


,
negatione. Ps. I, 1: bcalus vir qui non ambulat ( quod
a et non iinprobabile est , quura usus dcmou-
,
no. 1 ,
idem est atque: si non ainbulat). 2: scd si ( aN '3)
strativi vel affirmativi quem alii in hac particula primi-
in dcliciis habet legem, inde sirnpl. sed (sondern) prae-
,

tivum sumunt, certa vestigia desint.


via nogatione i. q. ^3 no. 3, a, attenuata et neglecta
,

Variarum uiio loco cumulafaruin


significatioiuim in alterius particulae potestate. Gen. XV, 4 MT T4"'^*? ^i^ :

niomorabile oxemplum est Jus. X\'II, 18: non erit tiiii sed qui
^'i'"': Ka"" T\L"N BN 'D 'io;i hic erit heres iuus ,
vna tanlum sors sed ("'3) monlaiium tilii dalum sit : quum
,
egrediclur cx visceribus tuis. XXXII, 29 non vocaberis iti :

(-3) silva sit , hanc succidcs tuaquc sint spatia eius : nam posterum Jacobus, sed (at* "'3) Isracl. Jos. XVII, 3:
("3) ejrpellendi Cananitae quia ( 'S ) currus Jcrrcos ,
ni;3 ax 'S a"':^ ib VM Nb non habcbal filios , scd filias.
kabcnf et quia ('^^) fortes suiil i. e. adeo graves sunt et 1 Sam. Vlil, 19: minimc vcro , scd ( ax ''3) rcx nobis
pcrniciosi , cf. XIV, 12. imperabit. Exod. XII, 9. Levit. XXI, l4. Num. X,
.

Reliquae linguae cognafae hac particula Hebraismo 3o. Deut. VII , 5. XII, 5. XVI, 6. Jos. XXIII 8. ,

1 Sam. II, 13. XXI, 5. 2 Sam. V, 6. 1 Reg. XVIII,


fere peculiari parce utuntur. Arabcs habent J ut flnale,
18. 2 Reg. XXIII, 23. Jes. XXXVI 1 19. LV, 10. ,

3ll id. (v. no. 2,b), S^ni «.iS inferrogandi particulam, LIX, 2. LXV, 18. Jcrem. III, 10. VII, 5. 32. IX,
23. XVI, i5. XX, 3. XXXIX, 12 (ubi in Keri DN
tlt nam in quis/ia/n , fere i. q. gr. '<pa , v. Schaaf. h. v. omissum). Prov. XXIII, 17 al. Nonnunquam negatio
Scd apud Poeiios chi, chy habetur pro quod, ut, v. Plaut. ante DN "'3 cogitando addoiula est , ut sit : mininie sed
I'oen. 5, 1, 2. g cf. Moiiumm. Phoeuicia p. 3^8. (cf. 13 no. 3, b). 1 Sam. XXVI, 10: pcr Deum ! DN ''3
R. ^3 682 ;d ?3' ^3

ISEJl'' miiiinie ego Saulum caoJam sed Dcus caectat


ni!^^ VI, 22), qnae ad verbuni significai-et nam iccirco sed :
,

eiim. 2 Sam. Xlll 33: 7ie commoverl se pntiatur reT,


,
nunquam consilium Jincmvo imo potius rationcm et caus-
quia dicunl, omncs fdios regis mortuos essc: minime sed sam rei indicat. Locorum tamen quibus ea legitur, ,

(DS^S) mortuus csl


solus Amnon duplex In aliis 1) est nani quia , vcl potius
ratio cst. : :

2) nisi, iiostr. cs scy denn wenn , cs scy dcnn dass, nam ,


ut IS^bJ-" ponatur pro "hdn ~ ]S ~ b" ( v.
quia, ita

itidem pracvia negatioiie ( cf. germ. sondern, quod olim pag. GGcj, A) proplerca quod, qiiia, et ingrediatur protasin,
etiam crat i. q. nisi a) sq. verbo nisiquod, praeter-1 , : quam deinceps excipit apodosis. Ita tribus locis (qiiorura
quam quod Gen. XXXII, 27: non dimittam 1e nisi , duos iam laudavit Studerus}: Gen. XXXIII, 10: accipe
( DN
'3 hcnedixcris mihi. Amos III
) 7 non egit Deus ,
: donum mcum, nN^lS Tj'»:^ \"1^N1
i^ir^l.-il b" "'S
^'ribN^ "'^i: p
quidquam D^S-^a:?! V^^t\ bs 1110 n:3 DX '3 ni-ii rcvcla- nam, quia vidi facicm tuam
fnciem Dci (tam benignam), til

vcrit arcannm suum jiraphctis servis suis. Gen. XLII, l5. tu me hcnignc cjrcipics, Omnes quos vidi interpretes ct
Lev. XXII, 6. llnthll, 16. 111,18.
,

2 Sara. V, 6. — vetcres et recentiores jS bi' "S male ad antecedenlia refc-


b) sq. nomine : (non, nihil, nemo) nisi, prac/er (ausser, runt :accipe donum mctim ( idque te facturum spcro)
ansgenommen , es sej' denu). Gen. XXXIX, 9: nihil quia vidi .... et cjrcipics mc ; sed nulla cst cllipsis. Num.
mihi dcnegat , nisi (DN'3) te, quia uxor eius es. Comm. X, 3i ne deseras nos n^^^rji iSTas ij^^nbn ny""' 'JS b5> "'S
:

6. Lev. XXt, 2 : cndaverihus ne polhtat sc , nisi in con- D"':^"^ i:b nam , quia novisti caslramctalioncm noslram in
sanguinco. Nnm. XXVI, 6.5: DN 'S lUW Oria nni3 Sbl deserlo eris nobis pro ociilis, XIV, 43
, perihilis gladio :

Db3. 3o. Gen. XXVIII, 17. Jos. XIV,"4. 1 Sam!


XIV, aS'3:' "^ n;'.!^'; i<bl 'n)rr "''lilN;: DnSia 73 br "'S nam , quia
XXX, 2 Sam. XII, 3. iRcg. XVII, 1. XXII,
17. 22. dcfecistis a Jova Jova non crit vobisciim.
, 2) Altera —
3i. 2 Reg. IV, 2. V, i5. IX, 35. XIII, 7. 2 Par. classis ea complectitur exempla in qulbiis ]3 b? ''S est ,

XVIII, 3o. Esth. II, i5. V, 12. Jer. VII, 23. XXII, i. q. ]S b" pro lUJ^J ]S b" proptcrea quod quia. Gcn. ,

17. Dan. X, 21 al. Loco iicgationis praecedit ctiam XXXVill, 26: ca ( Tiiamar) iuslior est qnam cgo —'z ,

interrogatio vim negandi habens. Mich. VI, 8: quid Dcus i:S Mbdb rr^nn: Nb ]S-by Vulg. qvia non tradidi cam
a tc postulat i. e. nihil a te postulat Dsibt: Hra? DN '^D. Seiafilio 7neo, XVIII, 5: reficile vos .... ]S - bi» - "'3
Jes. XLII, ig quis caecus est i. e. nemo caecus vocandus
:
tS"iS:' b" Dn^^SS quia divcrlislis apud servtim vcstrum.
est '"53" DN "2 nisi scrmis incus? lud'. VI, 22;"''; n^^l^'? '^'N'; 15 bi' •'3 >; >:-!{* -^jis! vaf
3) sine praevia negatione scd , uostr. abcr , cf. '3 :
mihi Domine Jova ^pereuudum mihi est ', quoniam vidi
,

no. 3, c. Geu. XL, i4: D^--^ Ti23nD ^iris '^ri^iDT DN "'3 angclutn Jovae defncie (cf. XIII, 22 D^^ilbN ''S niy: niJ3 :

'1J1 T]b sed (LXX. uXXu. Syi-. |j|) memor sis mei tecum, ^3-'N'n. Jes. VI, 5 'rj; in'! '; rjiran-n.'^ '3 "'n^^':; •s \ ix,
:

memoriam revoca me Pharaoni, ubi pro IS b^ 'S est simplex 3). LXX. or/. V'ulg. qxiia.
si bene iibi est , et . . . . in
Qui vlm adversativani sine praevia negatione negant, Syr. ? • 2 Sam. XVIII, 20 Keri : kodie tu non nunciu7n
nexnm Laee (Comm. i3) tibi praedixi
ita illustrant: perferes nM ?]b)3r!-]a ]S bv "'3 quia regis filius mor-
iccirco ut , si memor csses mci in mcmoriam mc iuus est ( nuncius est , quem alii potins
ingratus igitnr
revocarcs Pharaoni, quod quaesitum est et longe petitum. committam). In Chethibh omissum est ]S , quod ila
Num, XXIV, 21. 22 percnnis csi habitalio lua DS ^3 :
explicandum essut ut bl^ accipiatur pro "i"i;N bl', Sed
,

^"p 1J'3b n.^rr sed lamcn e.Tlcrwinabilur Cain. vix .sana erit ista scriptnra ct ]3 excidisse videtur propter
C) lam in superioribns altera particula saepc redun- sequens ]3. Jer. XXIX, 27. 28 quidiii cohibcs Jcrcmiam : :

dabal ct omitti poterat (et quattuor quldem locis D^? in Keri •l/iNb ba3 i:"bN nbir ]3 bS' ''S quia is vel is enim misit
omissum cst llutli 111, 12. 2 Sain. XIII, 33. XV, 21. nobis liticras Babyloncm cet. Vulg. quia. Jer. XXXV'JII,
Jer. XXXIX, 12 ) magis etiam ubi est : 4 : occidatur isle vir 'iai "'l-j-nij N?"]" Nl^! ]S bj' ''S quia
B, 1, a: qund post iuinndi formulas.
'5 istej^rangit a7iimum vironim cet. (Vulg. enim ). Denique
1) i. q. ,

2 Sani. XV", 21 (Keri omittit DN ) 2 Reg. V, 20, post Geu. XIX, 8 7nodo islis viris nihil mali Jacialis ]S b" ^S
:

^n^ip bi:2 14*2 V"nlg. quiri inlrnrunt in timbram trahis


verbuiu inrandi Jer. Ll, i4, post d:'2N Ruth III, 12,
atque adeo oiriissa iurisinrandi fornnila ita ut fortiter ,
7neac et sic S\'r. Saad. Eadem significatione repcritur
affirmantis sit lud. XV, 7: \-ii:)[:3 DN *3 riNT:: ^riiS-Ti DN ]S bi' -iiaN27 LXX. oTi, SjT. ? V>'^.
lob. XXXIV,
si itrt ogitis , hcrclc ulciscar mc. 1 Sam. XXI, 6: bx "'S — De significatione formnlae consentiunt interpretes tan-
!12b flli" !llEN hercle a vittlicribiis scclusi Jiiimus. 1 Reg. tum non omnes, praeeuntibus ut vidimns iam veteribus , ,
'
XX, 6. (De loco 2 Sam. III, 35 vidc snpra A, 4).
2) i. q. 'S causale (no. 2) nam. lob. XLII, 8.
:
— interprctibus (V^ulg. quia, Syr. paene coustanter
de LXX Rabbinis (Salomo ben Melcch ad
v. infra) et
: ? v,^i£)

Cttcrum de DiV^S cf. otiamRoster, Erlauterimgcn der


heil. Sthrift p. loi).
Gen. XMII, 5: ]s bs 13 bs ]si TiN by las ]3 by ''S
N-ip!,:!) ct haud scio ai> paucissimis senteutiam suam
Ir; '?. r ! fonnula difnciiis conipluribus luiper persnaserit iuerus M
qui ( ad Simon. Lex. p. 4^4) ,

philoldgoruni disputalionibns vcxata (vid. Winerus p. 4^5. signincationem illam causalcm agnovit qnidem, sed uni
Lfx. nustr. manuale hebr. gerra. ed. 4. I, 871 873. — tantum loco ( 2 Sam.XVIII. 20) adhibuit reliquisomni- ,

Hitzig in Epliemerid. Jcn. l83o no. 229. Studer ad Ind. bns narn prcpferea (quod iudicet ,,(ineni quem aiiquod
R. ^2, ^"2, Nbs 683 ^2 — NP3
ractum Labcre possit [Zwock]") intoiprotaiuiam siiasit )l I 3 in. iaciihim, hastae minoris genus , diversura
(quam sigiiificalionem equideni in uno loco Gen. XIX, a n-:n ( i' XXXIX, 23),
Sam. XVII, C. 7. 45. lob.
8 feni posse aflliinaverim ) , dc singulorum sententia arti- quod suspensum gestabatur ( 1 Sam.
a militibus humeris
ficiosius quam felicius disputans (v. confra liitzig 1. c. 1. c), vibrando iaculabatur (lob. XLI, 21), apud
et Begvillder Kritik p. 147. Studerl.C). De ea expli- Babylonios et Persas usitatum Jcr. VI, 23. L, 42, ita
caiida auteni ambigitur , variaeque sententiae in niediuiu comparatum ut sublatum procul videri posset
, (Jos.
prolatae sunt. enim, ut Plitzigio , Maureio (quibus
Aliis VIII, 18 coll. 26), probabiliter vexillo ornatum ut ,

praeiverat do ^^'ottius ad Ps. I, 5 ed. 1 ) in hac formula , apud nos equitum Polonorum (Uhlanen) hastae. Bcnc
cau.sa cum eBoctu permutata esse videtur, cuiusinodi ita Kimchius C: 13'J n":n~ N"!- haec esthaala, in qua
:

crrores logici si forte liuic illive scriptori obrepuerunt, vexl.Uum cst. Similitcr Alaurerus (ad Jos. 1. c.) hastam
in ipsiim liuguae usuin tamen vix ct ne vix quidein transi- iutelligit ex qua superne clypeolus suspensus fuerit
, sed ,

erunt aliis (v.


: Studer 1. c.) placuit ellipsis integrae illud niagis placct ,
quum eiusinodi omamcntum usum
apodoseos v. c. Gen. XVIII, 5 riam , (jiiia iransiistis ad : hastae impedivisset. Vetercs interpretes quos collegit ,

me sc. aequum est ut coenam mecuin suniatis aliis (v. : et Bochartus llieroz. I, i35
diiudicavit l4o, cf. —
Cler. ad lud. 1. c. ) quos ipse secutus sum in Lexx.
, Maurer lluctuant intcr clypeum et haslam
I. c. , sed ,

manualibus, 12 "?? '3 traicctio visa est pro •'3 12 t;* cuius , illi contcxtus coinphiriiim locorum repugnat ( v. Fischer

traiectionis satis certa exempla in Hebraismo et S}Tiasmo in prolnss. de Verss. gr. literarum hebr. magistris p. i35

habcutur (v. c. "^iiJ et blD^:^ propterea quod, -2 sqq. ). In etymo Bochartum sequor, qui ^iT^C rcpetit a
J c.'.

pro '2 C5 Eccl. IV, i4). Ut meani ,


quae nunc est, T^S l\^== lellum (v. supra) , inde telum beUiciim (cf.
scntentiani paucis exponaiu hac disputatione a tribus
, in
illis locis iu^quibus ]3 tj' '3 est
, nam propterca (quod) :
3"ir| ensis et >_JjS> bollum). Maurerns confert t^ij nna ,

proficisceiidum est, uiide apparet, ^3 ab iiiitio huius incidit , sed tale etyinon optare malo quod otiam ad TS
,

formulae primitus viin suam iiativani eamque causalem lob. 1. c. accommodatum sit. — 'iTS ]"-i (area iaculi )
scrvasse idooque minus proLabilcm esse traiectionem,
, 1 Par. XIII, (j cst n. pr. loci inter Kirjath - joarim et
quae et ipsa haud necessaria est quum nudum ^s-^S ,
Hierosolymaiu ,
quoj 2 Sam. VI, 6 ]-:: l-.i (aica probi,
proplcrca (quod) significet. Ileliquis locis ]D ^y "'3 iu velareafirma) appcllatur. Quod plcrique censont ]"n"3
,

imain formulam coaluisse videtur, in qua proprie duae et ]i23 quodamuiodo synoii}';iia fuisse et interpretatioiie
liarticulae causales cumulatae suiit (nani quia, deiin weil), coucilianda (vide varias hiiius generis coniocturas
iiiter se
prioris auteui vis sensim paullatiiuque ita oxteiiuata est, apud Michaelcm in Suppl. Siinon. in Lex. et onoinast.),
ut fcre redundet , pariter atquo i~Nt in chald. ]2 ~bi' ^"N/ mihi parum crodibile videtur ; magisque in eam senteii-
quod in Targg. pro eo pouitur. LXX. ferme ubiqiie — tiam incliuo , unum ex altero (
jna ex ]3: vel contra)
liabeiit irixiv , oi' tlyty.iy i. q.
01» ovvixa quapropter. corruptum essc.
Videntur bi '3 pro nota relationis accepisse , nt saepe
(v. litt. A), ivi/.iv TOiTov
]3 b? =
diu TovTov, unde ,
-lin^3 V. nns.
]- '-" 3 hoc posterius autein eo significata,
01 iyi/.iv ,
11^3 V. rad. ]12.
quem non raro apud Graecos habet: toitov ivixu oTt "11*3 V. rad. -1^2.
(Doederlcin ad Oedip. Colon. p. 462) proplerca quod,
•'b^S V. rad. i2.:.
quia quod ii^sum contextus locorum postulabat.
,

"^3
nisb"^?, V. rad. ;ib2.
stigma , V. rad. rriS.
nQ''^ V. rad. B:'^.

0^3 marsupium , v. rad. 0:2.

"3 ^'^- inusil. Arab. mcd. Jc. dolo usus T'^ V. rad. 1-12 no. II.

est , unde iXl^is fraus , dolits Cor. 12, 5. 28. 34.52.


20, Ga. 72. 62, 4i. 68, 42, praeterea: bellum , exi~ riwS ita , V. pag. 63 1 B.
tium. In Camuso (p. 4i4) explicatur xL:>'^ ^ii».*:^!^ jCl5 133 circiihis , V. rad. Ti^.
>_j_:il» fiaus et improbilas et astutia el belliim, et v •
— ^3 omnes , v. rad. jbs.
Harir. Consess. 21 (p. 210) a Scholiasta, quem laudat
Schultens. ad lob. p. 564, explicatur ui^ exitium.
Ita hebr. SbS fut. »\T. (Ps- XL, 10. 12. Jcs. XLIII, 6),

"^3 quod sed iu praet. et fut. saepius ita inflexum, nt verba rrb imi-
seinel legitar lob. XXI, 20: i:^S ^«'1'^ tolur, velut \-iNb2 Ps. CXIX, loi , •':nb3 1 Sam. XXV,
StS ipsius oculi videant cxilium suum. Targ. Fl^^l^ap. S^T.
33, :)b2 1 Sam. VI, lo, n':2"; Gcn. XXiil, 6 (nt contra
cnj,s| Kimchi "n-x. nV2
:
Nb2 Dan. IX, 24 est pro inf. Pi. a rtbs)-
684 .S1?3 273

l) clausit , iticlusit aliquem Jer. XXXII, 3. Part. aib^ i q. J<V3 110. 1 carccr. Jer. XXXVII,
piiss. i<!:2 inclusus i.Sid. Conim, 2. Ps. LXXXVIII, g. LII, 3i Keri Utroque loco ia Chethibh est

Intrans. 'clausus est. Hagg. I, lO: i^?^ Q"!'?''^; l^^^S


i?''!?^ ,
quoJ sola forma difTert.
clausi suiit coeli , ut roicm non ilernittant.
2) cohibuil , reliiiuit , aliqueni Num. XI, 28. Jes.
XLIII , 6, aliquid , V. c. ventuni Eccl. ^*III, 8, labia n!:5!a Hab. m,
17 pro Nbsa (cf. irni^ Ps. IX, 21
Ps. XL, 10. 1 Sam. VI, 10:
corum relinebant vitulos pro NTia ) ni, caula, ovile , pluf, cstr. niXbDX) Ps. L, 9.
domi. Sq. acc. pers. et pa rei a) retinuit aliquem ab LXXVIII, 70.
aliqua re. 1 Sam. XXV, 33 Ini3i2 rtVn Cvri ^'_r]b^ itiN :

fii73"3 quae retinuisli me hodie , ne in ciilpam caedis in-


jN^J n. pr. filii DaviJis et Abigailis 2 Sam. III, 3,
currerem. Ps. CXIX, 10 1. b) denegavit alicui aliquiJ qui iJem" in loco parallelo 1 Par. III, 1 appellatur bN^^iT,
jcmandem etwas versagen), sq. p3 pers. et acc. rci qua Je re quiJ sentiant Hebraei vide ap. Bochartum, ,

(
Gen. XXIII, 6: -rjaij nbS'; Nb i-|2;:-nN 1:5373 u;'N ncmo Hicroz. I p. GG3. Atque hi nomen interpretantur sicut :

noslrum tibi dencgabit scpulcrum suum. Ps. XL, 12 cf. patri 1. e. patii similem , mclius Bochartus 1, c. confert
G , o -
llagg. I, 10: rirn^l tlNb3 yiN^l ierra reliiict ( dcnegat arab. i_j^L=3 (denom. a ^^i=jj utCanidius, Caninius)
hominibus provenlum suum.
)

3) A separando no. 1. praeterea proficisci viJetur n. pr. tribus arabicae.


notio diversilalis in ^'nV" q. v.

ChalJ. syr. N^3, Uli.3 Y1A.A


*' -
(Jii id., sera, aetb. I
Jv3 i"'^J' '" verbo inusit. , onomatopoetica ,
pul-

prohibuit, arab. ib=> custodivit, servavit (aliquem Deus) sandi, crepandi sonum (klapp!) imitans (ut vic. Slbs )
Cor. Sur. 21, 43. Schult. Hanias. 4oo. II. retinuit ali- hlappen. Dicitur a) bene ohservante Maurero ( Cnrsus
quem. In Phoeniciis saltem nomen derivatum exstat: p. 124) de valvis cum crepitu decidentlbus {zuklappen,
dVd =
n"r3 , nN-3 locus clausus , de sepulcro inscr. ,
unde eiusmodi valva ipsa genn. dicitur Klappe) y. :3?;3
transfertur b) ad Intratum canum (queuiaduioJum iios
;

Melit. 2, lin. 2, v. Monumm. Phoenlc. p. loG. Late


autem haec radix patet in linguis occiJcntalibus et clau- dicimus : der Himd schliigt an ) nostr. kliiffcn gall. ,'
,
,

dendi quidcui significatu in y.Xtiw, unde y.ltlg, y.Xriig, y.Xuig, clapir , clabaudcr , suec. glaffa i. e. latraro. Inde arS ,

clavis , clnudo probibendi potestate in y.coXico , xohovw,


,
i^I^D j.;i^i3, YlA^fl! canis , a lati-atu dictus , nam
cf. etiam cclo , occulo,
Nipk. cohibitus est de aquis Ez. XXXI,' l5, de , sccundaria et a natura canina petita sunt v_Jl== rabiosus
pluvia Gen. VIII, 2. Sq. pi c. inf. cohibuit se \. e. ces-
savit aliquid facere Ex. XXXVI, 6. fnit , sitivit , iratus fuit , avidus fuit , _ 1'^ deliravit ,

i^ X 3 m. 33 1) inclusio,
c. sulF. isbs Jer. LII ,
<.£i^r> rabidus fuit. Etiam _.1'=^ I. X latravit, ut enm
inde carccr v. rad. no. 1. Jer. 1. c. 2 Reg. XXV, 29,
,
audirent canes et latrarent, quemadmodum noctu facere
praeter hos locos ubiquc plenius xbs n"'^ 2 Reg. XVII, 4,
solent viatores errantes , proprie est canem egit, canem
XX'/, 27. Jes. XLH, 7 , c. art. Nbrn n^3 1 Reg. XXII, :

imitatus est , sed illud ipsum onomatopoet. esse potest


27. 2 Par. XVIII, 26. Jer. XXXVII, iS. 18, pl. 'ns
ft-^Nbs Jes. XLII, 22. _.^ ^—> Ictravit Kara. , nisi fortasse etiam Loc illum spe-
2) separatio , inde res scparala, diversa (v. l"ad.
no. 3). Legitur in solo duali Cj^bs duae res diversi cialem usum habet.
generis , heterogencae Lev. XIX, 19. 'Dcut. XXII, 9, cf.
ti-actatnm TalmuJicum t:'N:3 inscriplum. (ResponJet D^S (fort. canis i. e. ibq , arab, . .1*^ est : rabLo-

aeth. }1AA>! Juo , Jiversi generis , cf. ^OA7\I alter,


sus) Calcb , n. pr. quod gesserunt 1) Josuae comes, Clius
alius pr. diversus , YlAA I nuitavit. Apud Arabes Jepliunnes , Num. XIII, 6. XIV, 6. Jos. XV, l4. lude
est Patron. 'rbs 1 Sani. XXV, 3 Kcri ut bene Chald. ,
^Lf=> f . Ljd^= est : ambo , ambae , Je quo vocabulo
SbD n^^aiK. Hieron. de genere Caleb , quum contra
ambigimt domestici Arabum granmiatici utrum singula- ,
appellative accipiant LXX. uv&Qionog y.vrty.ug, et Arabs,
ris an dualis numeri sit, quoJ quiJem posterius vix Jubium qui Syr. «-iCi^s interpretatur : cani similis in actionibus
est V. de Sacy gramm. arab. II, p. i55. i5G eJ. alt. et
,
suis ; it. alii viri 2) Par. II,
1 18. 19, pro quo >35?S
quac ibi lauJantur, atquc Dschauharium ap. Je Sac)'um
ad Ilar. Cons. p. 87. Ex hoc quiJem scholio praeterea
Comm. g. — 3) ibid. II, 5o.

nmEii D7S n. pr. loci aliunJe non cognitl Par.


intelhgitur ,
plures Arabes Sli=> aJ rad. J.£=> retuhsse, II, 24.
" '
''
1

. sed miror canJem rationera jnanifesto falsam secutum esse 3!?i) m. canis. De origine et linguarum cognata-
Frcytagium in Lex. IV p. 5o). , rum consensu v. ad rad. ,
parum enini probabile , quoj
R. dVs, n^^3 685 31^3, nVs
teiitavit Bocliartiis I. c. p. fiGa ,
qui ciiiiiiii a «lontinin viriKbus datum , in lege mosaica Deut. XXIII, 19: ne
ojferas in leniplo Dci mcrcedcm scorli 3";3 "ITTD^ et mcr-
IJiuiitato inorsiisqut; ttiiacitatc dictum exlstiinat coll. ;\<.l=zp
cedem canis i. e. scorti virilis i. q. tt:np Comm. 18, ut
diial. forctjis, ipiuin a niuxillis caninis iioinen liabet.
(]iiQcl recte interprctantur Clericiis , Ocdmanniis 1. c, Hosenm.
Inservicliant caiies Veltribus Ilcbiacis tiini doinibus (Jcs. ad Bochart. Ilicroz. T. I. p. 71)6 Lips. , cf. Cod. Nasar.
l.VI, lo) tiiiii gro>;ibus cnstodiciulis (lob. XXX, i ) aj ,

II, p. 2 lin. 4, ubi in interno memorantur: |*~iN''>


hoc ut hodie iii Oricnte [V. Ocduiaiiii vcriii. fiainnill.
,

V, p. ^3 sqq. ;, ranuin doniiiiis carenliuin fainelicoriiiii fj-vxj-*-^ y-XM.^M caiies libidinosi ct Jiircntcs (nisi h. I.
oppida el canipos pcrvagari, cada-
et niordaciuui {irej^es et in uuivcrsuin scortatores et adiilleri intelligcndi sunt) ;
veribns avidc inhiare ( i Ucs. XIV, 1 1. XVI, 4. XXI, k). alii, ut Eodiartns, Spcncerns (de legg. riliialibus Hebraeo-
23. XXII. 38. a Ileg. IX, lo. 36. Jer. XV, 3. Ts.
riim lib. 11 c. 35) 3r3 ~iT73 sensu proprio accipiiint de
LIX, 7. i5). infesli csse solebant, quo
adeoque lioniinibus prciio canis invito parallelismo., De cane in univer- —
factuui est hosles saevi et crudclcs poet. canrs appel-
. iit

Quum piaelcrea canis sit


sum vi4e Bochartum , Hieroz. I, p. 662 — 696. ^

lati sint Ps. XXII, 17. 21.


animal immundum (Jes. LXVI , 3, canis imreinidus et 2Tv3 m. 1) caica aucupis qua aves iam captae
, in

amica luto sus Hor. Epp. 1, 2, 26) ct vile (cf. prov. ad alias allitiendas inclu.<;ae tenebantur, valvulis (Klap-
arab. ^U^ Acl w«..bC! canls uobilior est ipso , de vilissimo pen, Falltbiiren) quae, simnlatque intravcrat
instriicta ,

nvis capienda, ciim crepilu decidebant (zuklappcn) nostr. ,


mortalium pocjt. ap. Abulf. Aunal. III, 600, SJ;i«.j iias»
Schlogbaucr, v. rad. Eiusmodi cavca sigiiilicatur Jer.
w^bJl posuit eum in sede canis i. e. vilissimo loco habuit, V, 27 ^2^,12 C"^'V7: C^iTr ]S T^i^' N"r72 3l"rS3 ut cavea
:

Schult. ad lob. 458), per convicinm aliqiiis dicifur conis, plena avibus ita donius cortim plenae stitit fraude.
,
De
canis morttnis , caput caninum vel, quae est Orientalium , cavea aucupis agi apparet ex versu praecedente. , Ad
humilitas , cum nobilioribus colJoqucns se ipsuni caiicm rem cf. Sir. XI, 3i (^7): 7itQSi'i d-rifjivii^g h' y.uQTolho
appcllat- 1 Sam. XXIV, 10 Davides ad Sanlum qvem- : et Aristot. hist. anim. 9, 8. Et huiusmodi cavea dolosa
nam canem mortuiim , puliccm unicum ?
pciscijucris? (Oppian. Ixcut. 3, l4) et qnaevis alia etiam Graece
2 Sam. 8 nimt cciput caiiis simi
III, : (/ui hcnignc ogo ,
appellatur zXfi)/?(>f y.Xovflog , xlofiog vocabulo ex Oriente
, ,

et 1u animailverlis in pecca/tim islud ciim mulierc? petito V. Botharli Hieroz, P, I, p. 662. P. II. p. 90,
,

Caput canis h. 1. nonnulli llebraei interpretantur prae- du Fresne glossar. med. et infimae Graecitatis p. 668. 669,
feclum canum , y.vr<ii.ywy6v , lat. med. cinnilum , cui
it. xuQTu).).og (pr. corbis viminea) Sir. 1. c, sjr. U^U^iJ
respondet germ. Hundsfolt i. e. Himdsvogl (v. Adelung
Lex. II. i323) scd quanquani ex lob. XXX, 1 apparet,
, Jer. et Sjt. II. cc. Eodem pertinere videtur t
*~
i NnS
hoc munus ctiaiii apud Hebracos vilissinium habitum esse, corbis uvarum passaniDi) Baihebr. 4^4 i3, ubi Ee lin.
(
id tamen hi:ius loci non est. Nec placet Rosenm. qui cnput in iitroquc ms. est, fortasse tainen iam Kirschio auctore
canis canem uniira interpretatur (v. ad wN' ) imo codem :

modo accipiendum videtur atque nostnim Esclslopf (caput F^ NfTi Jegendum est : (.::i-i.ali certe in Lexx. syr. ai-a-

asininum). IX, 8: i/uis csl scrvus linis quod rcspicis ,


bicis iion reperi : denique }.Arj^Q2 et JACi^Qlj
canem mortuum qualis rgo sum ? XVI, 9: qiiare male-
,

dicit isle canis mcrtuus domino meo regi? 2Heg. Vlll, l3 : quod in Lex. Adleriano explicatur : J.IjJ5 'iiIjm corbis,
qtiiscnim stim scrviis Itn.s canis ut lanlam rcm perficiam ? de coibi uvarum.
,
caiiistrum , apud B.nr Alitim spec.
Ad postrennim hunc locum cf. quae Knoxius itinerator 2) corbis , a simililudine caveae , quae vimiiiea esse sole-
de Taprobanes (Ceylan) insulae magnatibus refert quo- ,
bat, fortasse pr. corbis operciilo tecta (mit einer Decke
i-um alter a rcge, quot liberos haberet interrogatus ,
znm Zuklappen). Am. VJII 1.2: yj) a?';3. Symm.
,
rcspundit: Sercnissimi rcgis ccinis hcibct trcs cutulos (Your Mire Vulg. habet unci-
xu).udog (niiLQug. Hebraei : ;c,
Maji-sty's dog has three young oiies;, aller de eo loquens
quod fecerit mcmbrimt canis [haula gaut) i. e. ego,
, num ramorum (cf. .
yl— < harpago , fusciua).
inquit, hoc illudve Jccit ( v. Ocdmann I. c. p. 77. 223).
In universo autem orienle ccmis per conviciura maxime
de hominibus impiiris et profanis et hoc quidem sensu ,
( (>^ fut. ri'?-'; serael ~'rrr (more vcrborum Nb)
a Judaeis de gentilibus (Apoc. XXII, i5 cf. Schotlgen LXX. per-
1 Reg. XVII, l4 , 1) ahsolulus ,
perfectus est
hor. hebr. l, ll45 a Muhammedanis de Christianis
,
saepe avrTiliTn&ui. (Origo est in clandendo nostr. ,

dicitur (v. c. *. ,J! _Jl^=> canis iste Graecus , de iinpc- abschlie.sien abgeschlossen sev-ii ,
,
vic. radd. Nrr et ibs ,
ratore Graeco Abulf. Ann. III, 474, cf. Zend-Avesta cf. Drr. Ceferum haec radix linguae Hebraeae fere pecu-
Kleukeri III p. 2 t), quum contra apnd Graecos y.xwr, y.ivtotjj liaris est et pauca tanliim eius ilerivata in lingnis cognatis
,

maxime ad inipiulentiam caninam refeiatur (v, Bochart. exstant, v. ad r-r2). Dicitur de quovis opere , v. c.
I. c. 668 sqq. ^Netsten. N. T. I, 424. II, 274). Quae de aedificio Exod' XXXIX, 32. 1 Ileg. VI, 38. 2 Par.
qnidem caniim impudentia quum maxime in re Venerea XXIX, 34. Inde a) paratum cst alicui aliquid i. e. ei
cernatur canis nomeii apud Hcbraeos denique scortis
. iustat , maxiiue de poena calauiitate. Ez. V', l3: nb3 .

S s s s
R. n!3S 686 n!33, n^3
^SJ» parala est ira mea i. e. in eo est ut se efTundat. agri tui , sed spicilegiura ibi relinquas. 1 Reg. VI, i4.
Prov. XXII, 8 nl:3"' "inlai; t33\D virga irae cius parala
: Ez. XLII, i5. Ruth II. 21. Eodem referendnm Dan.
fst, sq. D3'a, riiiii {ah aiiquo ) et bx (alicui). Estli. IX, 24: SU.v.n NJDb ad consummandum dcUclum ( cf. de
VII, 7 ^bart nxu' "y^r; i^bN ~^^5 "3 ^f. i Sam. XX,
:
integro hoc loco pag. 538). Bene LXX. avvTiltad-rivai
7. g. XXV, 17. b) implctum csi vaticinium qnijipe T(]i' uf-iUQTluv. 3g codd. exhibent vulgarem formani nb".
quod siiie eventii iraperfoctuni sit et fine suo careat ( cf.
,

— Gen. VI, 16 non multnm differt ab fccit. Cf. "'bs. ^W


chald. 5)10, gr. riliiv imoayjaiv, fiv&ov). aPar. XXXVI,- Inde paravil molilus esl aliquid
, velut malum (cf. ,

22. £sr. I, 1. Dan. XII, 7 ni.N-bs nj-^bpn. : Kal no. 1, a). Prov.XVI,3o: ijui labia mordet ni'1 nbS
moliliir malum pr. in animo perGcit,
,
decernit. Sed
2) peracius ,
Jinilus cst ,
pr. de tempore alicuius rei 3 i;N nbs , a inJan nbs est elludit iram suam in ali- :

Gen. XLI, 53 J'3\3~ ^rij y3'r na-ibam ct pcracti crant


:
quem' (JeDeo) EzechVvi 12. VII, 8. XIII, l5. ,
seplcm anni abunclantiac. Rutli II, 23. Jes. XXIV, i3 :
XX, 8. 21. Thren. IV, 11.
T^sa ilbs dN ubi peracta est vindcnna. X, 25 Dyi fl"53 :

pcracta esl poena peractnm est tcuipus poenae. XVI, 4. 2) causat. Kal 110. 2, percgit , finivit , inde dcsiit,
,

XXXII, lo. Jer. VIII, 20. Gen. XLI^V, 12: nlrS ]iap3^ bnn binas in natu majrinw
coepii , et in minimo dcsiil. 1 Sam. III, 12: omnia
3) consumlus est (alle, zu Ende seyn ) , v. c. de cibo nbai bnn indpicndo el fnlcndo i. e. ab initio usque ad
1 Reg. XVII, 16 sq. p2 Gen. XXI, l5 ]12 QViT! r)bz^l
, :
finern. Sq. gerundio Gen. XVIII, 33: nsnb nbs TuJNS
rnnn ct consumta eral aqiia eoc ulero , hluc a) absumtus, Dn"13."< — bt? postijuam daicral colloqui cum Abraliamo,
coMfcctus est , periit sive ferro sive fame sive poenis
, , , XXI V, ig: nhdb nbS DN ly donec dcsicrant bihcrc ebi- ,

divinis. Jer. XVI, 4: :ib3i a:J-iai a"!n2 glaclio et fawe berant. XLllI, V: bbN.b l"?D ->^.^3. 1 Par. XXVII, 24:
absumenlur. Ps. XXXIX, l'i : Tlibr) "'IN ^T' n^lJni^. XC, nbD Nbl ni:;3b bnn coepit numerare secl non desiii , pro-
7: ^=Na irb2. LXXI, i3. Jes!i,'28.' XXIX, 20. Mal. pter niultitudinem." Gen. XXIV, i5. 45. XXVII, 3o.
III, 6. — b) coniabuit de carne oculis
, , , robore. lob. Nura. VII, 1. Deut. XXXI, 24. Jos. VIII, 24. X, 20.
XXXIII, 21: i-iba bD^i. Prov. V, 1 1 : TiiB3 nibD3 lud. III, 18. 1 Sam.XXIV,
17. Reg. IX, 1. 2 Par. 1

ij^n.Nuin, Ps. LXXlii, 26rThren. II, 11 : i:/!' niya-ia ibs VII, 1 al. Rarius sq. ]12 Exod. XXXIV, 33 nc^ bD^") :

iabescunt lacrimis oculi mci. Ps. LXXI, g : "»n3 nib~3. — dnN -)2-n. Lev. XVI, 20. 1 Sam. X, i3. £z. XLlIl, aS'.
Prae ceteris notanda locutio •':'•> nb3 Ps LXIX, 4. CXIX, : — Pcrficerc est etiam i. q. facere ut desinat fncm impo- ,

82. 123, ^nrbD ^bs lob. XIX, 27, ^ts^ i^nbs Ps. nere. Num. XVII 25 onribn bDni et fncirx impone
, :

LXXXIV,3: CXIX,'8i, ^nn nnbD CXLIII,'7 i.V."desi- quiritationibus eorum,


derio conficiantur oculi mei , renes mei, animamea, ani-
mus meus 3) consumsi: , ut cibum Jes. XXVII, 10, vires Jes.
i. e. ipse desiderio salutis conScior, enecor vel
absol. LXIX, 4. CXLIII, vel sq. b alicuius rei v. c.
XLIX, 4 cf. Deut. XXXll, 23: Da nbDN 'Sn sagiitas
7 ,

LXXXIV, 3 nin'^ ni^n^nb


: "nbs.''iL;D3Contabcscunt — mcas consumam in eos spec. a) absumsit
nes, populos. Gen. XLI, 3o
pcrdidit homi-
,

yiJjn-nN 3»-in nbDI. ct :


,

oculi alic. dicitur etiani de qui ipsi spe irrita confecti


iis

tabescunt, siquidem in oculis languentibus depingitur


fames ahsumsit icrram saepe de Deo qui homiues fame,
, ,

peste absumit Num. XXV, 11. Jos. XXIV, 20. Jer. V,


desiderii affectus lob.XI, 20 : na^ibDn ^'yiDI '3'J' oculi im-
3. XIV, 12. lob. IX, 22. Ez. XXII, 3i, de homine
proborum tabescunt i. e. ipsi tabescunt. XVII, 5 : VDa '3'y
2 Sam. XXI, 5 :i2bD -lUJN \b\xn.
: nbD -[y 2 Reg. XIII,
nrbsn Thren. IV, 17. Adeoque de bestiis Jer. XIV, 6 'n)i~ ly 2'Par."XXlV, 10. XXXI,
:
17. ig. Esr. IX, i4',
3iOi[ ^''N '3 D"'';"'» fl;3
labescuni uculi corum (onagrorum),
usque ad interuecionem. DniN DnibD "['' usque ad inter-
guia herba non aclesl. Cf. Pi. no. 3,b. c) evanuit , iit — 1

uecionem eorum 1 Sani.XV^, 18. b) fevit ut contahcsceret,


nubes lob. VII, g, fumus Ps. XXXVII, 20. CII, 4,
'd '3"'y nbs fecit ut contabescerent oculi alicuius i. e. ut
tempns lob. VII, 6. Ps. XXXI, 11. Jer. XX, 18 (quae
ipse contabesceret ( v. Kal 110. 3, b). Lev. XXVI, 16:
quldum exempla alius generis sunt atque ea quae laudavi-
phlhisis et febris D^:-» nibD7J. lob. XXXI, 16: "'rSi
mus no. 2 ).
nbDN n:nbN. 1 Sam. II, 33. 'c) fecit ut cvanescerct (cfl
Kafno.'3Vc), v. c. tempus Ps.LXXVIII, 33. XC, 9.
Pi. nbs, I pers. "n^bs Ezech. VI, 12. 'V^II, 8, et
lob. XXXVI, 11 dies eorum )
Ti-^bs Num\XXV, 11. Jes. XLIX, 4, n^ba Ez. IV,
(

6, inf. absol. !ib3 (max. in formula nVs IS v.


nibs , Pu. nbD Ps. LXXII, 20, nbD Gen. II, 1 absolu-
110. 3, a),semel Nbs Dan. IX, 24 1) causat. Kal no. i. tus est.
absolvil pcrjecil
, ( vollenden vollkommen zu Stande ,

bringen). Gen. II, 2: inpNb?^ ^i""2':3n 0r3 CnbN bs^i %y?J adj. f.nbD tabescens prae desiderio alic. rei
et absolveral Dcus die Srpiimo opus suum. E.\od. V l4 : (sq. bN^J^Deut. XXVIII, 32, v. rad. Kal no. 3, b. Pi.
,

B3[Dn On"' 13 fjb yi^lTa cpiarc non pcrjccislis pensum veslrum ? no. 3, b.
Ruth 111, 18: na^r; nbs Df< -a nisi perfedt caussam.
Lev. XIX, g n:ipb '^inb nNE tlb.Dn Nb ne absolvas angu-
: \\ 1-3 subst. 1) pcrfeclio, consummalio, inde in acc.
lum agri lui demclendo i. e. iie prorsus demetas angulos nbD Gen.'XVIIl, 21. Ex. XI, 1 et nbDb 2 Par. XII, la.
R. n^3 6S: •»^3 — D-^b^T)

Ez. XIII, l3 prorsus, plane. — 2) interrwcio ( v. rad. qucm y -1-— piane delendum est, et 'i.A==> male tanquam
l'i. no. 3, a). Daii. XI, iG: in^a tlbDT cl internccio in
manu eius. Maxiiue iii locutione : nrs nby inlcrnecio- plurale notatur. Aethiop. W' A,^ I plnr. YY^AJ*'!" I

nein fecit ad intcinecioneni delevit ( Lutli. das Garaus


, et lY^A.J*!. De
etymo dissentiinit. Ac Schiiltcnsio
jnachen). Jer. IV, 27 Jesertum erit terra nisyN Nb nbD")
: quidein Opp. niin. p.32atque Mkhacli in suppl. 110. ii4o
sed non prorsus delebo eain. V, 10. Nali. I, 8. 9. Zcpli. renes iia dicti vicientur iitpote bipartiti coll. ^"Nbs
1, 18. Neli. IX, 3i , sq. 2 Jer.XXX, 1 1 et TwS {nn, ) mN arab. bi^s, quod ininus placet cjuum fNbS potiiis duas ,

pers. Jer. V, 18. XLVl, 28. Ez. XI, i3. XX, 17. De diversi generis res signilicet ct Arabes hoc vocabiilo in
formiila nS"jn:.l nbs V. pag. 523. sing. clunli ct pluiali iitantur Ab-jn Esrae et Bocbarlo in :

llieroz. I, p. 5o3 a desiderio et libidine, cuius sedes sint


^73 m. iu pausa •';2 pl. cVs (a sing. depcrdito
renes coll. lob. XIX, 27 : eqiiidem nescio an —"'bs simpli-
nVs) cstr. "Va pr. cjuicc[uid faclum , confcctum, paratum citer sit feni. a 'b* et pr. instrumenlum vas significet,
,

est , a rad. nrs v. n""2 Gen. ^'I, 16), vc. late patens, queniadinodum medici iiostri venas et arterias vasa appel-
ut nostr. Zeug
(

a zeugeu i. e. conficere = Tivyiiv , spec.


lant). Ex. XXIX, i3. 22. Lcv. III, 4. 10. i5. IV, 9.
1) supellex- XXXI, 37.
quaevis Gen. , 20. Lev. XLV VII, 4. VIII, 16. 25. lob. XVI, i3. Thren. III, i3.
XV, 4: iiby "'V;:n-b~. ys 'bs supeDex lignea
au."" ir''*.
C'b'^5 nvb: abn adcps renum arietum Jes. XXXIV, 6,
Lev. XV, 12. nbia 'bs supellex migratoria Jer. XLVI, transiate nc" m^bs abn adeps renum tritici i. e. triti-
ig. ani 'b^ , »)CD VS vasa aliaque utensilia et ornamenta
ciim pinguissimiim, optimum Deut. XXXIl, i4 (cf. abn;.
aiirea , argeiitea Gen.XXIV, 53. Exod. III, 22. XI, 2.
In lexici Simonisiani edit. 3 et 4 ren^s iritici explicantur
XII, 35. Spec. tflfi. ia"-n 'bs Lev. XI, 33, i^i'n 'bs
grana tritici optimi quae ob inagnitudinem cum renibus
Jer. XIX, 1 1 vas m:;r; vas pretiosum. n"2 ^bs
fictile.' "ibs
,

comparentur inepte, qiuim nvbs arcte iungendum sit cum


T,rr,' Esr. I, 7,' nin"^ •'bs Jes. LII, c-ijpn ^bs Num'. n ,
:

abn, non cum D":;r; (v. Jcs. 1. c. ): Nierenfett des '\'\'ei-


IV, 'i5. XVIII, 3'vasa sacra templi cf. p-i-n -«ba Exod, ,
Acleps autem renum
zens , non : Fett der ^^ eizcnnieren.
XXVII, 19, b.nxn "-bs
"'
XXXI, 7, nrTT: "bs'
"'
XXXVIII, est adeps delicatissimus (das feinste , zarteste Felt).
' " '
3. 3o.
Saepe nietaph. de intimis pra£cordiis et inlimo animo,
a) vestes (Zeug) , ornatus. laj '^bs vestes viriles pariter atque ab quocum saepe copulatiir. Jer. XI, 20:
,

Deut. XXII, 5; de cultu sponsae Jes. LXI, 10, adeo- ab^ nvbs fni (Jova) explorat rencs el cor. XVII, lO.
que de iugis taurinis 2 fciam. XXIV, 22. XX, 12.' P's. VII, 10. Ibid. XVI, 7: horlan/ur mc —
renes mei ( instigat me animus meus). Alibi siint sedes
3) navigium (Faiirzeug). Jes. XVIII, 2. Cf. oxiiog
gaudii Prov. XXIII, iG, doloris acerbi Ps. LXXIII, 21.
et nostr. Gcfass de navi.
11^ y3 cstr. l^^bS m. 1) excidium (v. rad. Kal ct

musica
4) instrumentum (^Verkzeug). Ti'£ 'b: instiumeuta
1 Par. X\', 16. 2 Par. V, i3. Vir, 6. XXIII,
Pi. no. 3, a). Jes. X, 22. 2) tabes contabesccntia — ,

(v. rad. Kal et Pi. no. 3, b ). Deut. XXVIII, 65 'ubi


i3. XXXIV, 12. Am. VI, 5. ba: - ^bs pleon.
,

tabcs ocuhrum refeienda est ad desiderium (patriae) nun-


nablii instrumentum Ps. LXXI , 22. INietapli. ' Gi-t "'bs
qiiam expletum.
nin'' instrumenta irae divinae. Jes. XIII, 5. Jer. L, 20.
Jes. XXXII , 7 : C"'~ "ITS ^"~ fraucluleiiii insli umenta ^T^/S '
( i. q. praecedens) n. pr. viri Ruth I, 2.
mala suni , int. artes cjuibus utitur ad , coiisilia sua exse- IV, 9.
'

qiienda. Gen. XLIX, 5 ( cf. n*;:" sub rad. -\^~).


"^niPS , Keri :inib3 n. pr. viri Esr. X, 35.
arma (Riist^^u.^-) Gen. XXVII, 3
5) plenius ^bs ,

!l?5inbx lud. XVIII, 11. 16. Deut. I, 4i. n'??3-"'b3 arma


ri^DH f. perfcciio, semel legitnr in plur. anr nibaa
perfectioncs auri 2 Par. IV, 21 i. e. ut bene Lutherus
mortilera Ps. VII, i4. E-br N"i;: armiger 1 Sam. XIV,
1. 6. 7 sq. XXXI, 4. 5, 6.' 2 Sam. XXIII, 37, qui duci
vollig Gold f massives Gold), ex auro puro factae cf. ,

comes adesse solebat, ut nostr. Adjutant cf. Curt. G, 8. subst. nbr no. 1. Male nounulli niba"; referunt ad rad.
4, i5. Virg. Aen. 9, 64?. ii, 3o Paulsen Regierung ,

der Morgeniander pag. 35 1. C^bs r''^ armamentarium n^^ri f. perfcciio , et concr. pcrfectum , consum-
(Z^^:rliaus). Jes. XXXIX, 2.
CXIX, 96: LXX.
maium." ''Ps. yp_ 'n\N'; nbpn bab.
ri^^^ avvTiliiu et ita omnes vett. inteipretes. Non beue J. D.
tantnm in plur. m^bs cstr. nvbr f. renes.
Michaelis exponit: spem, fiduciam a rad. ban ,
«sZ spera-
( Chald. sing. N^bs , syr. I^^^Q^ plur. i^Aii.Q3, sam.
vit , confisus est.
ai-ab. iyjL==> et jjjl^—^^ minus bene observantc
>liTrZii) rr^^^ri f. v. c. Dei lob. XI, 7. Ps.
i) pcrfcdio,
Dschaubario 'iA=s AnaX. ^.^\jj^ plur. oLJL^ CXXXIXj UJ ^'bar odium pcrjectum , consumma-
: nM:'ii:
et J.i=
lum. — 2) exiremitas , finis. Neh. 111,21. lob. XXVI,
Kam. p. 1940-, ex quo emendandus est Castellus, apud 10 : T,'^n ~Z" "liN n"bar — i;' co usgue, ubi lux in ienebras
S s s s 2
K. nbs, ^^3, 688 n^3 — bs
exif. XXVIII, 3 : -iph Nin n^^bpn-bsb usque ad omnes victos in alias regiones deportabant , rem haud dubie ita

e.xiremitates ( in terrae adyta profundissima) scrulalur. instituebant ut natioiium de fide suspectai-um sedes inter
,

se commutarent , atque eo ouidcm inodo , ut qui ex hac


provincia ad defectionera prona deducti essent , iis alii ex
I 1^3 radix in verbo non usitata ,
unde illa Assyrios vero ipsos rcgi-
turbulenta substituerentur.
bus suspicionem unquam venisse tara parum
in rebcllionis
n?3 l) vulgo senectus ^ fortasse matura \e\ vegi-ta
verisimile est ut ex iis aliquot deductos deductisque
,

senecius lii. lob. V, 26 : la^-a nib;'3 -|3p "'bN nb33 N13n alieuigcnas substitutos esse prorsus ncgare audeamus
inJ^a intrabis senex malurus in scpulcrum ul acervi mer~
praesertim cum historia eiusmodi commutationcra loco-
,

gitum invehuntur tcmpore sun. XXX, 2 de vilissimis honii-


ruin in Mcsopotamia aliisqiie tcrris factaui esso saepius,
nibus el t'is manuum eorum acl quicl mihi
V3^b^
in Assyria noii itcm docent. "
illa ?
: ,
Nam unde nobis constat
nbs 13N (eorum) quibns pcrii scncctus i. qui ita dubiles
e.
in tanta historiae Assyruicae exilitate , ipsius AssjTiae
sunt et viribus dcstituti , ut iis nuUa spes senectutis sit.
incolas a novarum rerura studio prorsus alienos fuisse? et
Ita ex Rabbinis Saad. ras. utroque loco: ^.p. Kimchi :
quidni statui possit , Assyriae regcs cives recens sub-
!i:pT ni". Targ. cap. 5: rf^:c n^l^i^^bffiS in completlone icctos spectatae fidei civibus immiscuisse, quemadmodimi
annoram tuorum ad quae bene Schultens ad 5, 26:
, hodic legioues , quae in rebellioiiis suspiclonem incurre-
,,Quani vellem aliquul fundi subessct liuic notioni cui , runt, dissolvei-e et milites eorum probatae fidei cohortibiis
prae reliquis omnibus lauream deferrem ^ aeque quadra- ,

inserere solent? Syrus interpres scribit «_N»._i3 idque
ret Cap. 3o, 2, quam lieic loci, " uam cap. 3o potlus
vigoris significationem vel simile quid ( quibus periit Ephraemus (Opp. I p. 58) cxplicat If-fr-" Bar Bahlul ,

vigor) exspectes. Secl potest fortassc sencctutis notio


(v. eius glossam in praef. ad Lex. min. I. c.) pleniiis
vindicari vel cuni Hottiugero , Hinkelmanno al. coU.
li..^J.il)> jf,^M, quae crat iirbs antiqua Mesopotamiae e
^^Jl=3 austero et tetrico vultu fuit , .^=3 labiis ingestis
regione Tekritae ad Tigridem sita , arab. .*i2> (v. Abnlf.

et contractis fuit , vel^ quod praestat, cum Ewaldo coU. in Pauli Report. III, p. 3o) : sed iion magiii est Ephraemi
in rebus geographicis auctoritas. Plura dabunt Borhartus
«.s=Uj! et ^^ decrepitus fuit senex, ^.S^d et y^i aridam et Michaelis ,
quos laudavimus v. nbn.
cutcm habuit senex , Js^t==> provectiore aetate fuil , et
cap. 3o, 2 exphcatio supra proposlta ferri potest, certe ^^j 1) absolvil ,
pcrfecit vic. Nbs et rib3 ,
qua-
contextui accommodatior est, quam alia quaedani , quam
praeivisse video Saadiam |..iil **>t* fL<i3 i>.'i. quando- :
nim origo est In verbo bis legitur Ezecb.
in claudendo.
XXVII, 4. 11 de perfecta pulchritudine r{'ti ibbl: Tfli :

quidem peril ctpud eos senectus pr. quibus pereunt scnes,


,
qui fc ,aedificarunl pcrjectam
,
-fcccrunl piuchriiudinem
qui ita sunt impii , ut senes suos fame et inopia perire
Inde
tuam. Cf. bbai: , dein bb27: , D^^bbSJi.
sinant. — Ubique loco non minus accommodatum fuerit,
pulchrum fecit ornavit , spec. coronavii. (Arab.
2) ,

quod habet Syr. Cap. 3o : (j.«a^ rohur ( unde Arabs


3.^ Conj. II. syr. \i-ii.3 , aeth. TlAAI id- j unde
jC*^c\ Id Rosenm. ed. pr. vindicat coll. syi-. <.jj..ii3
quod in Castelli Lex. syr. ,, integi-itas sanitas " expo- ,
^^^, J-^^^W A^A.A: corona. Inde rtbs, rib:ibs.
nitur quam quidem Castelli glossam errore nili uberius
:

Hiph. reperitur tantum iii cod. Sam. Gen. XLIX, 12,


monstratum est in praef. ad Lex. min. p. 20. (XVIII
ubi pro ^b^^bsn legitur ib^^bs" consummarunt (pulchros
ed. 4). Scd similis potestas etiam ita adstrui possit ut ,

fccerunt).
statuafiir, nb2 idcm valuisse atque ."ibD (cf, irdp et nuip
;

nnc ct nns; ~i:c ct r<xz Ita cap. 3o. avvTtliiu, . LXX 773 chald. id. Indc Schaph. bbsic dbsolvit , per-
quanquam hi probabiiitcr legerunt nbs quod alibi ita , fecif Esr. V, n. VI, i4 et I\', 12 Keri", ubi Chethibh
tratisfertur Jer. IV, 27. V, 10. XXX, Vi XLV^I.aS. Ez. . habct sed huiusmodi forma siue cxemplo fue-
:)bb3'iiJN,
XI, 23. XIII, i3 al. rit. Inf. nbbs"^ Esr. V, 3. 9. Pass. Istaph. bbsna;}*
2) n. pr. urbis veteris Assyriae Gen. X, 11. 12. Esr. IV, i3. In Targg. saepe v. Buxtorf. Syr, ,

Milii verosimillimum quod nbn (3 cst . nbs idcm esse \!i\a.a id. v. c. de moenibus reficiendis Bailiebr. 4i7, nec
et n pcrmufatis, v. pag. 64? ) i. e. Cahchcncn Straboiiis,

nonuii provinciae Ass^riacae borealis in quam deccm ,


non ornavit, (j-ii^AlO elegans , oriintus , de aedificio.
tribuum pars a Salmanassare deport^ita cst ( 2 Rcg. XVII,
??!D (pcrfectio) n. pr. viri Esr. X, 3o.
6. XVllI, 11 479), et urbem eius regionis pri-
, V. p.
mariam fiiisse. Negavit quidem nuper Ilerm. ilcsse ( de scmel ^'13 (Jer. XXXIII, 8 Chelhlbh ) sq.
'^b,
Assyriis dissert. Vratislaviae i836 p. 11), nbn in ipsa Makkeph etiam cum Mcrka Ps. XXXV, lO. Prov. XIX,
(

Assyria quaeri posse sed argumento nsus ad persuaden- , 7, de Jes. XL, 12 V. ad rad. b^D ) -ps ni. pr. subst.
dum noii idonco. ,, Assyrii eniiii , inqiiit , qmim populos vnivcrsitas, tolum, dns Ganze die Gesammthcit. Repe- ,
R. bh^s 689 b^
ritur otiaiu iii lingua Plioonicia , v. Moniiiiiin. Plioenic. Coniungitur cum vcrbo singulari (arab. c. sing. ct plur.

p. 35o. Syr. 'i^, sain. 2,ii rarius 2,^ijj ai-ab.


J.==, ^^12=- \==> et U,^=» J.s= omnes adsuiit). Ps. XIV, 3:
aetb. lf*A • Jlespondet graec. oXog. In lingnis occi- TD VsT"! omnes dcfecerunt. Eccl. VI, 6. Neutl',omnia
(ieutalibus adiectivi» recklitur, Ecclcs.' I, 2. i4. VII, 16. X, 19. XI, 5. XII, 8.
l) si rcm iinam
refertur ad coutiniiain lotus a, , , ,
Ps. XLIX , 18 (ubi omnia sunt oiniics opes divi-
uin (oXof, ganz).
Sequitnr Substantiviiiii ( iii geiiitivo tis). Dan. XI, 2: bb- T'3"' cocciiat omnia. ( Ita syr.
cugitaiuliim) vel artlculo dcfiiiitiiin (ut gr. jiuau y~i
i,
, "s est: omncs hoinines , it. omncs ros , universnm ,

toutc la terre clic ganne ]Jide ) vcl geiiitivo noiui-


,
mundus, Agrell. I. c. p. i58).
nis pronominisve , nisi iioinen ))roprium est quod de- ,

turminatione non eget. y^Nrrrs tota tcrra Gen. IX, b) sq. plurali, eoquc dctcrmlnato ( cf. tous lcs
19. XI, I , Gen. XIX, 4, -':2
C;"r!-'-2 totus jjopuius bonnues). D^^iari-bs onmos populi Jes. II, 2. XXV, 7,
7Nin totus grex'xXXI, 8, b'Nr;-b3 totus aries Exodl nVr^^bn-bs omnes noctos XXI, 8. D'';'\:;-.— -b~ omnes
scolesti Ps. CXLV, 20, D"'bc:--b3 omnes cadentes
XXIX, 18, Dvrt-rs toto die (v. av, litt. g, /S), -bs
]^Tsr; -<::3 totus tractus Jojdanis Gen. XIII, 10, Di'-'r3 CXLV, l4, ^'nTl-'^^ omnes' dies ( i. e. omni toiiipore
v. ad av ); O^iN rr^^-bs omnes dies (vitae) Adaml Gen.
yN~ totiis popiilus terrae Geii. XLII, G, w..-S y-N-"rr (

V, 5 , rb •>:a - bs omnes Levitac Ex. XXXII, 26 -bs


tom tcrra Aetlyopiae II, i3 cf. XIV, 7. XVli s! , ,
,

XLI, 8. 29. 4i. 43. 44. XLV, 20; ^sy-bs totus popu- ba.n "a-oJes. XVIII, 3, D^^ia 'ab75-'r3 XIV, 9, -bs
lus nieus Gen. XLI, 4o, "^jdcs ^sai "33" tsr Dcut. TniNbi:: onmia miracula tua Ps. IX, 2. Sed apiid poe-
IV, 29. 2 Sam. IX, 9. Gcn. 11, 2; 'SNlb"' -bs totus tas ct scriptoros recenlioros etiam sine art. D''T' - bs Jes.

populus Isracliticus 1 Par. XI, 1. Ceternin' non desunt Xlll, 7, nn:nb-i-'33 XXVIII, 8, cf. LI, 18.' 20,' -'p3
certa quaedam cxempla quibus substantivum etiam hac 0""^;: omnes rauliores Esr. X, 3. (Etiam apud Arabes
,

signiflcatione (cf. 2, litt. c) sine art. ponitur , ut -IrSil articulus omitti solot v. c. u~Ljl J.^=3 omnes bomiHCs.
,

tt;;:-brai nb /0^0 coide et tolo animo 2 Reg. XXIII, 3,' ^O


S\Ti hac significatione ainant sufi". pleonast. noinini
aa'5-'r5= Ps" CXI, 1 ab-baa CXIX, 2. 34. 69. i45, ,

et ita etiam delendi potest aaV-bs, TZiiJ'!-'?^ Jes. I, 5: additum sq. statu emphatico \t,^\.» ^jOlIiio omnes gene-
iotum caput ioium cor etsi propter verba pluralia
, ,
rationes Matth. I, 17, sed potest etiam substantivum
^2n, ^B^oin etiam h. I. ut alibi (v. infra 110. 2, d
statu absoluto poni \0^1\ lis omnes re^ones Assem. l
praeferendum videtur quodvis capui quodvis cor. (Apud
:
,

i '
53i C. Suff. plur. ^:"s3 omnos iios Gen. XLII, ii,
).
Golium et Freytagium sine art. reperio y 1^^ J
'^ OSbS omnes vos Deut. I, 22 , Db3 ii omnes Jes. XIV,
10. 18. XXXI, 3 (idque otiam c. pers. socunda, Mich.
totus calix). Adde Ti:a!^-"r3 universa caro , omnes I, 2 Dba trrJ -l'Effi), D-b3 2 Sam. XXIII, 6, f. rtrbs
:

mortales Gen. VII, i5, et ibs-bs V'I, 12. ]3. Jes. XL,
5. XLIX, 26. Cum SuDP. T{h, rj>r tota tu Jes. XIV,
Gen. XLII, 36, ^nTS V ileg. VII, 37. It. Vq. —
relativo Gon. VI, 2: ^nnz -"wN — bS omnes (virgines),
29. 3i. XXII, 1, V;3 totus ille Gen.XXV, 26. Raro poni- quas concupiscehani. VII, 22 li-rNS iD''»lri nm ': n'dN-b3
:

tur absol. "jzr in nniversum ( im Ganze.n). l Par. VII, 5. omnes in qxiorum iinso spiritus viiae erai, XXXIX, 5
, :

Raro ^3 in genitivo postpouitur ( iu nioduin formiilae Vr "iJ"' Tv'N - rS quaecunquc hahebai et ellipt. "ni:^S— -bs ,

OlivM "^l^t et similium ) ut 'ri— n^in revelatio tota , iini- omnia (quae) paruri 1 Par. XXIX, 3. Etiam sq. plu-
versa Jes. XXIX, 1 1 ; saepius adiecto Suifixo , ut 'rN"'"b'' rali periphr. -|TT n^-rSS in omnibus scculis Ps. XLV,
ri"i3 pr. Jsrael , is iotus 2 Sam. II, 9, n"-3 D^^TlJ/i pro 18, DiiT ai--b3S Esth'. "II, 11.
C^iii-i-b^D Ez. XXIX, 2, nbs ban lob.' XXXIV, i3.
c) sq. sing. collcctivo, eoque artlcnlo munito, ut -rs
(De eodem usu vcc. arabicorum et ,•«.**> v. deSacy D^^N— oniiies homines Geu. \M, 21. lud. XVI, 17 -bs
J*^ ,

^TTlo oninia animalia Gen. VIII, 1 , ]3w-b3 oranes


gramm. arabe II, §. 68, de sjt. \ia yAgrelli suppl. p. 159. filiiExod. I, 22. Raro sine art. 'ii;D:-b3 omnes ainmae
Gen. XLVI, i5. 22. 25. i6. Exod. I, 5 (alibi: omnis
Atque lii quidem promiscue dicunt v^v- oi!i:3 et ^iQV.
j anima Levit. VII, 27. X\"II, i5. Jos. X, 3g), - b3
oi--^ totns populus). n.^I omno boc Jes. V, 25 (ubi pronomen demonstrativum
articulo noii egebat). ibs ii omnes Jes. I, 23.
2) ubi refertur ad res multas individua niulta ,

omnes , omnia. d) Sq. singulari, qui articnlo destituitur, plerumqne


(sed' cf. no. et 110. 2, b) est omnis, omne j quivis,
bis omnes (cum
a) Absol. ponitur a) sine articulo 1 :
:

verbo sing. ) Jes. XXX, 5, omnia Ps. VIII, 7. lob. quodvis ; nosir. jcder (gall. tout liomme, arab. ^gi, V -^
XIII, 1. XLII, 2. Jes. XLIV, 24. /?) c. art. omnes toute chose), v. c. Dr-bS ouiiiis populiis Esth. III, 8
(homines) i. q. Dn.\-r2. Gen. XVI, 12: bra ii; nmnus (srn-bs totus populus V. no. 1), ^ia-bS id. 2 Par..

eius contra omnes. lob. XXIV, 24: 'Jiliriv"' bSD :iDt;~ XXXII, 'i5. Ps. CXLVII, 20 -isri-bs totus popuhis
corruuni , sicui omncs rcliqui auycrun/ur. Eccj. IX, 1 3. Jos. V, 8), aiN-bs omnis horao lob.XXl', 53. XXXVIL
R. bbs 690 bz — n')!?')^^

7. Ps. XXXIX, 6 (quod vix diflert ab DnNrt - bs omnes Vielerlcy, Gramm. §, 106, 4). - bs omnis generis 'J'"!»

homiues), n^^a-bs Jes. XXIV, 10, u;Ni-b2 quodvis arbores Lev. XIX, 23, "1373 -bs omnis generis res vena-
caput Jer. XLVIIi; 3;. Ez. XXIX, 18. Am. VIII, 10, les Neh. XIII, 16. 1 Par. XXIX, 2.
jpT — j3 quaevis barba Jes. XV, 2, "iST-bs omne niasculum Adv. ponitnr pro nuvTiog omnino prorsus,
5) : ,
,
GVu. XV^II, 12, Jirui-bsa qnovis anno Esth. IX, 21 cf. ,
praemissum a) substantivis Ps. XXXIX, 6: ban-bs
Jes. XXIV, 1 1 . XXX, 25. XL, 4. ne - bs quodvis os Jes.
DltV-bs omnino vanitas est omnis homo, ganz eitel, lauter
IX, 17 sed eodeni sensu etiaui c. art. fi-^w-bs quodvis
,
Eitelkeit i. q. ban rjN- XLV l4: !T7122 - b3 lauter ,

os non lotum os vel omnia ora , sq. sing. 1 Reg. XIX,


, ,
Pracht. b) aliis advcrbiis , in sequiore maxiine Hebrais-
18. (Syri articuhmi hoc signiQcatu plernmque ouiittunt,
mo. n?2y - bS eadem prorsus ratione qua (gerade so
ut «-.«jI ^ omnis homo , iOQ* \k3 quotidie , Ij-« '^iij wie ,
\i;

cben so^vie) Eccl. V, i5, Tiy- b3 eodem prorsus


teniporis spatio eben so lange ganz so Jange. lob.
,

quotannis, scd eodcm sensu dicunt (.iOQ.j "-'5 ^^ ,

XXVII, 3. Cf. Lgb. p. 626. (Ita syr. -'t.-i£i\ Nii


]Aj.*). — QuodNoldius (p. 384) et ^Vinerus p. 48o)
J

usurpari observant
nbi de duubu.i agitur , itaque pro
quotiescunquc, J \^\ ^^ ubicuuque, AgrelJ I. c. p. 160.
b'3 ,

anibo (Q1'V\ Q-l), ex locis citatis Prov. XXII, 2. Eccl. Vide chald.).
II, i4 male colligitur, ubi bb ad duo genera itaque ad , Not. Si bb cum subst. fem. vel plurali compositum
veram multitudinem refertur. ,
est praedicatum genere et numeio congruere solet cum
,

Sq. uomiue non determinato est etiam : nomine recto utpote potiore, v. c. bbnn n73\D:n-b3
,

3) uUiis, quicunqiie (quod proxime accedit ad no. 2, Ps. CL, 6 raro cum bb utpote regente Gen. IX, 2g.
,

d ) , ut 13" -bs res quaecuuque ( irgend elne Sache) Ruth Ex. XII, 16. Nah. III, 7. ( Ita etiam apud Syros, v. Iloff-
IV, Num. XXXV, 22 vs-ba rb>; rf^bu;!! iN. Ez. XV,
7. : manni gr. syr. p. 35g. Agrell comment. p. i4i ). bb —
3. Sq. plur. ni5£7: bb quodcunque niandatum, pr. quod- a genitivo seiunctum habes Hos. XIV, 3: ]iiy NiBn-b3,
cunque mandatorum. Levit. IV, 2, Inde cum negandi secundum nonnullos etiam Jes. XL, 12 (cf. p. 665).
particula nonullus, nulhis neutr. nihil.
: Ita a) ubi bb ,

absolute ponitur. Deut. VIII, g PI3 bs lOnn Nb nulla :


73
sq. Makk. -bs chald. i. q. hebr. l) sq. sing.

re egebis in ea. Prov. XXX, 3o bb ':373 Nb non totus. NniDb7:-b3 totum regnum. Esr. VI, 11. 12. VII,
retrocedit ab ullo. b) sq. genit.
:

singulaVi.
21125""

Ex. XX, 4 :
j6. —
2) omncs sq. plur. Dan. III, 2. 5. 7., Cum
2 Par. XXXII, i5 Suff. ]inb3 omnia illa Dan. II, 38. VII, ig. Absol. in
n:ian-b3l bos ^b niusn «b -"S J<b. :

rlv'^''^?-^' .'.'. 'ia-bs PlibN-bS bSli nam non poiest


.
st. emphat. Nbb ( Milel more Syrorum i. q. hebr. 'yDl-i , )

uUus deus ulliiis populi scrvare populum suum, Exod. XII, omnia ( miuime adverbialiten prorsus omnino ut nescio , ,

16 : nipy Nb r!3J<b72-b3 Gen. III, 1. ne /iat ullum opus. quo errore est apud Winerum p. 48i ). Dan. II, 4o
Ex. X,'i5. Lev. III, 17. Prov. XII, 21. Dan. XI, 37. Nbb b'4n contundens omnia IV, g: na Nbbb ]iT7: cibus ,

(Ubique Nb copulatur cum verbo (erat) cunclis in ea (arbore). 25. Esr. V, 7.' Sq. relat
quod modo praecedit ,
ellipt. Dan. II, 38: NUj:N '^a 7"''1N'1 "'1-^33 in omni loco
modo excipit nomen). Cum part. T^N lud. XIX, ig:
la-^-bs -ibn55 'j"'n. EccI. I, g: ir^in-bs '['n non cst quo habitant homines. —
5) ullus, quicunque. Dan. \ I, 8.

quidquam novi ; et bn lud. XIII, 4 N::U -'^3 •'bSXn bx. :


Sq. Nb nullus. Dan. II, 10. 35. VI, 24. 4) adv. ut —
hebr. no. 5 prorsus ita quidem ut aliis adverbiis prae-
,
(ita eliam apud Arabes v. c. Cor. 2, 277: >_.oV "3 ».C! ,

missum redundet ex more Aramaeorum qui particulis


,U==> V< Deus non amat ullum inEdelem. 6, i64. 22,
,

> -' ' '


lauguide cumulatis delectantur, in formulis il^^l-bap — b3
3g. 3i, 17, ct Syros, v. Agrell. 1. c. p. g2. Adde prorsus eam ob caussam "'"-bap-bs ea ipsa de caussa ,

Barhebr. i52 lin. 11. Assem. p. 3o3 A, lin. i5. 372 A, quod pro simpl. quod ( v. b3]5).
,

lin. g). Ubi bb ponitur cura plurali, ut Dan. VIII,


c)
4: n73»2 ^^ ni'n-b3. XII, 10: a^^u;-i-b3 «"'Si Nb, ?"?3 m. 1) adj. perfectus , consummaius , maxime
sine diflicultate vcrtitur omnes bestinc non pcrstabcint i. e. :
de puichriludine pcrfecta. XXVIII, 12:
Ez. is'' b^b"
uulla bestia perstabat, observandum autem, etiam in huius perfectae pulchritudinis. XXVII, 3. Thren. II, i5. Ezi
generis exemplis articulum non poni. Alia ratio est loci — XVI, l4. — 2; subst. lolum, univcrsilas. lud. XX, 4o
Va. XLIX, 18: bbn np' iniaa Nb (ubi bb articulo -i''J:f7 - b'b3 tota urbs. totum Ex. XXVIH, 3i : rb3n b-ibs

muiiitum moriens non auferet hacc omnia


1
im Tode ,
caeruleum.' XXXIX, 22. Num. IV, 6. — i) i. c|. nbi»
nimnit er das Alles nicht mit sich et eorum ubi bb holocaustum sacrificium qnod totum comburitur Lev.
,
; ,

sq. substantivo dcfinito totum significat. 1 Sam. XIV, 24: VI, i5. 16. Deut. XIII, 16. Propria potestas maxime
Cnr Ci'— — b3 Q"!: i<b cibum non gustavit tolus populus. conspicua est in his 1 Sam. VII, g: b^^b^ nbi» sitlbyi
Num.XXIII, 23 riKlr} t<b ibS tolim cum non vidcbis (sed nitrb cl obtulit illud lotum holocaustum Jovae. Ps. Ll,
partein tautuin ).
:

Et 21 iiniguntur b^^bsi rtbis. — 4) adv. prorsus. Jes. II,


18. Lev. VI, l'5"(2 2').
4) ut gr. nug pro nuvroToc,
onuiis generis , varius (

nuviodunog II. i, 5, ct queinadmodum etiam plurali m7l?3 f. pl. con(7jVio s^ofisaf ante nuptias, Braut-
periphrastico utuntur de pluris generis rebus T''icl pro , stand , denom. a r;b3. Jer. II, 2.
R. bhi, n!?3, q^_3 691 n^ps — niE!3^3

nVS f- 'pon^o (sjT. lA^, pl. Vi^ iJ.), nH~3 f. ignominia , conlumelin. Jes. XXX, 3,
pr. oriiata , coronata , v. rad. no. 2. Jes. XLIX 18. ,
XLV, TeVlob. XX, 3. Ps. IV, 3. XLIV, 16. LXIX,
LXI, 10. LXII, 5. Jcr. li, 32. VII, 34. XVI, 9. XXV, 20 et saepe. Ps. LXIX, 8: •-:; n:b3 frnqr. Jer. LI, 5i.
10. XXXIII, 11. Cant. IV, 8 sqq. V, 1 ( ubi sponsus ilEbs \L'ab induit ignominiam i. e. totus quasi ea tectus
sponsani conipellat n?3 'nhx ). 2) nurus Gen.
: — est Ps. XXXV, 26. CIX, 29 cf. LXXI, i3. inaba «»:
XXXVIIII, 11. a4. Lev. XVIII i5. Rutli I, 6 8. , — ferre ignominiam suam Ez. XVI, 52. 54. XXXlt, 24.
IV, i5. Plur. ni':br ignominiae Jes, L, 6. Mich. II, 6.

7l?5!p m.perfeciio , maxinie de perfccla pulchri-


ma!53 i, q, riaba Jer. XXIII , 39 , ubi plure»
codd. ni^rbs sed illud probat Masora.
tuilinc. bV-^J "".2;::"? perfecte ( i. e. pulcherrime) vestiti. ,

Ez. XXIII,' 13. XXXVIII, 4. Targ. -i^.n ^^'31;. "2/3 n. pr, oppidi regionlsque, quae una cum
AssjTia nicmoratur Ezech. XXVII, 23 , aliunde prorsus
y'?2t3 m. perfeciio , "'E^ bbSM perfectio pulchritudi-
nis , epitli. Ilierosoljmorum Ps. L, 2.
incognita est, LXX
A'a()/<ai'. Uochartus (Geogr, sacrae
p. 442) obiter ,,ia":r3 Syr, NiabD Chalmadda pro
D^^P^jH f. pl. pulchritudincs , concr. merccs pul- Ni:?3b3 Chalmanda, Xenophonti Chnrmande. " Alia
chrae , oriiatae , max. vesies splcndidae Ez. XXVII, 24 pericula nihil effectura dabit Micliaehs suppl.
(cf. XXIII, 12. XXXVIII, 4).

nqVS Gen. X, 10, njbs Ain. VI, 2, "13^3 Jes.

n^3 in Kal inusit. Arab. ^1== Conj. I. II.


X, 9 et probabiliter ctiaiu HiS Ez. XXVII , 23 ( ubi

vulneravit, ^J[i=3 vulnus , ^ }, ^ vulneratus. Apud


uiius de Rossii coclex habet lr!:b3 ) n. pr. urbis nobilis,
quae Gen. I, c, Sinearitidi accensetur , Jesaiae terapore
Hebraeos hoc refertnr ad convicia et iniurias ut multa AssjTiis parebat auctoribus Jonalh, (llDDBp), Targ.
,
,

alia verba pungendi secandi Hieros. Euseb, Hieron. (ad Amos I. c), Ephraemo
perforandi ,
, ( ap; , »]~a ,
Syro al. eadem quae postea (nomiue a Pacoro ei iinposito
j^'j a*^j e^» CH' ff^» ^^^ V^' /^) Ammian. Marrell. 23) Ctcsiphon appellata est ad ripam
orientalein Tigridis e regione Seleuciae sita
, in qua
,

,
Hiph. a""::?! et Cr^n (1 Sam. XXV, 7) 1) convicia-
Parthiae reges hiemeni transigere solebant (StraLoXVI
ius esi 1 34. lob. XIX, 3,
Sam. XX, 2) ignominia,
p. 3i2. Plin. 6, 3o. Cellar. Notit. II, p. 7^4), Veteris
iniuria affecit, sive verbis sive re ipsa 1 Sam. XXV, 7.
nominis vestigium fortasse supercst iii Chalonitide , Assy-
Ruth II, i5. lud. XVIII, 7: V":N= 13T i3^^3'? TJ* "O" riae provinciae cui Plinius 1, c, illam urbein accenset,
,
cro< i/i f?rra qui laedcret quidquam i. e. quenquam. quanquam alii eam in regionibus magis septenti-ionalibus
3) pudore affecit. Prov. XXV, 8 ':;i;-i VirS Cbsrt: si :
ponunt. Florente Arabum imperio duae illae urbes,
socius tuus 1e pudore afficit. XXVIII, 7. Ps.XLlV, io:
Ctesiphon et Seleucia , .,jL\x (urbes) appellatae sunt, et
«jrbsHT nnrr t]ti. lob. XI, 3.
ita Abulpharagiiis interprelafur Calne. Vide Bochahti
Hoph. pass. Hiph. no. 2. i Sam. XXV, i5, pass. Phaleg. IV, 18. MiCHAELis Spicileg. I, p. 228. Apnd
Hiph. no. 3. Jer. XIV, 3. Ezech. 1. c. Michaeiis in suppl, p. 1198 mavult Canen
Niph. 1) ignominia afjfecius est 2 Sam. X, 5. 1 Par. {liuvr^) Ptolemaei intelligere i. e. promontorium et por-
XIX, 5. — 2) a) pudore ciffectus est puduit eum ( sich ,
tum Arabiae felicis sed de Arabia comm. 21 et 22 actum
,

schamen ) i. q. l~i2 sed paullo fortius. Num. XII, i4: erat et r;:3 copulatur cum Haran et Eden, Mesopota-
cs; cbsn i<br!. Jer. VIII, 12: ^s-r xb Dbs^i.
n:»:!!?
miac oppidis.
III,'3."jes. LIV, 4? 2 Paral. XXX, l5."Sq. p: lei,
cuius aliquem pudet. Ezech. XVI, 27: niabrzr;
rn3T nsil'?, Conim. 54. XXXVI, 32. XLIII, 10.' W.
O ^J rad. in verbo inusitata, onomatopoet, sonum
b) pudore svffusus est (beschamt da stchn , z\i Schandcii puIsanJi, pcrcutiendi imitans , cf. gr, xoIutiiio (unde
«Terden). 2 Sam. XIX, 4. Jes. XLI, 11. XLV, i6. L, 7. x6).u(pog , colaphus, ha\. colpo,coup', nostr. klopfen, gall.
Jer. XXXI, ig , saepe de eo qui excidit ausis , cuiusve llappen, angl. to clop. Forinae cogiiatae modo ad pulsatio-
spes irrita facta est Ps. XXX^', 4 '"rpa^ iab2"'1 lCin'' : nem pedum i, e. saltum '.ranslatae sunt (gr. xuXtzt], noslr.
•'C!::. XL, i5. LXX, 3. LXXIV, 2i:"ob=: nfat; bwS Galopp) , modo ad scalpturam (f)ba, yXv(fw, sculpo
ne rcdcat pauper pudore suffusus. Sq. ]a causae Jer. XXII, scalpo), modo ad latratum , pulsandi sono similem ( abs
22, sq. : Ps. LXIX, 7: ';i"'irp2-: '3 ^abr^^-b^f ne pudore latravit, der Ilund schliigt an).
afficirintur per me (i. e. interitii moo) cullores tui. — nlE!?''?. pl. f. Ps. LXXIV, G mallei vel secures , a
Fortius est hoc verbum , quam iri2 quocum passim ,

copulatur Jes. XLV, 16. 17. Jer. XXXI, 19 cf. Rei- percuticnJo. Syrus interprcs JloiiQa , Targ. N^abo
marus de differentiis vcc. hebr. diss. I p. 67 sqq. quod idem vc. esse videtur (v. ad 3:2 ) ct al ibi iccurfs
R. na3, ]M3, D523, -las 69 J M— -las

significat. Cogn.itmn est Ntb^p clava , fiistis. • Kimchius ]z23 ) cuminum ,


qno una cum sale pro.toiidimento
singularera ponit fjbs idque intcrprotatnr : l-^-il-vUJj-i) '^3
utebantur (Plin. N. H. 19, 8), arab. ^.^4.r=), chald.
C'"iJ^ 13 7TinDai iitslrumciilintt qua fvangunl ct cncclunt
,

lapides. LXX. Xu^^ivTijQm. Vulg. ascia. Ilieron. dola- N:i723 , syr. IjaiQa (non j-Jaioa , ut apud Castellum
ta.sia, parum apte.
est) , aelli. ^ilcfi^^i', gr. xvfiivov. Jes. XXVIII, 25.
27. Vide Celsii ilicrobot. T. I p. 5l6.

( .
j 23 dcsidcrin (rel) confcclus est , semel legitur C^Sap^a m. pl. thesauri Dan. XI, 43.
Ps. LXIII , 2. Arab. « a*^ caligine obductus est, de

oculo , colore , mente. Teste Firuzabadio ( v. Kamus 0*C3 ahscondit , nescio an idera quod D:3, lla-

p. i832 Calcntt. ) spec. de honiine dicitnr, cuiiis color Semel legitur XXXII, 34 Nlfi Nb~
part. pass. Deut. :

mntatnr deficit , ,
pr. igitur palluit ,
quod ad desidcrium ^TaJ' D53 nonne illud recondilum esl apud me? i. e. pec-
cata vestra apnd me reservata sunt meraor sum eorum, ,
refertur , cf. f]a3. Sjt. oiiiio caligine ofFusus , excoe-
ut ea puniam cf. Hos. XIII, 12. lob. XIV, 17.
, Cod.
catus est. San». V^iS hebes , debilis factus est, de Sam. 0133, quod idem significat et usitatius est. LXX.
oculis. Congruit sanscr. Jiam desiderare, pers. JS cupido, avvrjXTai uuq' ifioi. Symm. unoxitTUt nuQ' ifioi. Vulg.
cf. etiam gr. y.uf^no , x(</t«'W.
condila sunt. Syr. t*-frJ. Arab. ^j-^.
DriZJJ (langiiens, desidcrans ) n. pr. filii Barsillai
OH253 (absconditum) Esr. II, 27. Neh. VII, 3l,
2 Sam. XIX, 38. 39. Jer. XLI, 17 (Chethibh Crrias),
qui etiam 'jnnS 2 Sam. XIX, 4i.
t!535a'i Sam. XIII, 2. 5. XIV, 3i. Jes. X, 28 et

tD53p!Q Noh. XI, 3i. n. pr. oppidi Benjaminitarum , ad


portam montium (an eineni Gebirgspasse) siti ab orienje
ias sicut , V. V2. oppidi Bcth-aven, qiiod teste Eusebio (v. Blu/ftu)
novem milliaribus a Rama distabat. Dlu/ftag nunciipatur
1 Macc. IX, 73, ]Mu/fiu Josepho Archiieol. 6, 6. i3, 2.
,, Celebratur apud Talmudlcos ager huius loci a fcrtili-
T^^i^ rad. in vcrbo innsit. Arab, ,'—-^ conglobavit, tate.Menachot VIII, 1 rin^Dirai Da3'3 -inaiT: inm :

nblSb NnbN undc pclchalur optima farina? Blichmas et


iij*^3 manibus conglobata dactylorum massa. Indc
Mczonccha sunt praecipua loca" Reland p. 897.
TalS (formae a.;12>) m. glohus , globulus aurcus,
fortasse collect. glohnli aurci conserti, qnales in collo et
circa carpum gestabant Israelitae in deserto et ]\Iidianitae I. ! ^^ in Kal inusit. vic. rad. nMH 1) aesluavit,

Exod. XXXV, 22. Num. XXXI, 5o. Diod. Sic. 3, 44 ferhuit , incaluit , v. Niph.no. 1. Talmud. laiD , NiaS
in descriptione Arabiae : tov di /Qvaov ivQiaxovTig iv ToTg calefactio.
qvaixoTg vuovifiotg TTiQ y~ig avvuyovai noXrv .... y.uTu <Se 2) adustus est , v. Niph. no. 2 (Talmud. "lan id.
To fiiyi&og iXi'//iaTog ftiv[ivQlay.iTai nuQanX^aiog nvQTJvt, V. Buxtorf. h. rad. no. II), inde niger , ohscums fuit
IxtyiaTog di ov nolv ).itn6fiivog fiuatXty.ov xuqvqv. rfOQOvat
^ cf. Din et Dan ) , et apud Sjrros translate jios tristis
6 avtov niQi T£ Toig y.uQnoig jtov /itQiov y.al niQi Toi'?
TQU/j^lovg, TtTQtjftivov ivullk'^ Xt'&otg 6iarpavi'at. Strabo fuit, luxit, Aph. ati-atus incessit, pro T^^^j;!! Ezech.
XVI p. 777 Casaub. LXX in Exod. TriQtdt^tn, iii Nnm. XXXI, i5 Pesch. , ] i.iiQ3 tristis , moestus.
ifinh',xiov nisi forte vcc. ibi traiisposita sunt. Vulg.
,
jyiph. 1) incaluit, m fornnila b? T^^n"! 1-ia33 1 Reg.
ilejrirrilia. Syr. lliAJ.i00l monile , in quibus Verslonibus III, 26, sq. bN Gen. XLin, 3o incaluit amor eius erga
est qiiod defendi possit. Scd incptae sive coniecturae sive aliq. , et D''?^^; iT);33 incaluit (coiumota est) misericor-
traditiones sunt, qnas habcnt Gr. Venet. vvftrfuitafiov dia ilos. XI, 8. Euiidem usum habent Chaldaei , vide
(cingulum Veneris?) et Talmudici (ScLabb. foL 64 Deut. XIII, 1 8 Jon. ]-«7:n-i Ti^-^by -iv:3' , et Ps. LXXVII,
rect.) Dmn rr^a bia ost .'it. 10, et Samaritani '^liJijA' Gen. 1. c. est pro
, ubi
"I733nx. Od.
48: fiol uftrp' 'OSvaiji SulqQOvt
Cf. u' ,

SttltTtti i]TOQ et fortasse Luc. XXIV, 32


, ot/i 7; xctQdia :

luij ^y- ct chald. recondidit, et latuit , inde insi- ijfttoi' xutofifrij ijv iv IftTv ; Kimchi ... ibbarj ICITD — :

1J373nn3 1N, ct posterius quidcin rcctum est.


dias lciidit. Arab. id. Apud SjTOS
2) adustus est. Threii. V, 10: 1-17333 113:13 1311:?
33>1 nisybT '3273 ciitis nostrn lanquam fornace adnsia est
^ias practcrea est : comlivit, niaxime sale cf. lat. contlio,
Jianums inediae. Vulg. exusta est. Targ. 1Tlj3nN. Kimchi
quod origine sua noii d.ircrt a condo. Indc i-ima3.
R. -1523, 023, n33 693 1223 — n3:

II. ; plcxit , texuit, indo 1?;3t: UJ IQS m. n. pr. nuniinis domestici Moabilarum
(1 Reg. XI, 7. 2 l\cg. XXIII, i3. Jer. XLVIII, 7), qui
T^^IST letc. proptcrea uiias CJ" appellaiitur Num.XXI, 29 et Aninio- ,

nitariim (lud. XI, 21 cf. Studerum ad h. 1., quod eiiim


"123 in pl. tantuni £""1722 sacerdotes idoloru?» s Rcg.
AVincrus in Lex. bibl. ed. pag. 260; ,, Ainoritarum,
XXIII, Hos. X, 5. Zeph. I, 4.
5. Syr. ]'r^Q3 dc iiiquit non Ammonitarum "
, id mero eirore nitifur, ,

sacerdote quocunque dicitur , in N. T. dc saccidotihus qiii inde ortus videtur quod V. D. de verbis tt-iri^N u;^?33
,

Jud.ieoruin, adeoque de Christo in ep. ad Ilcbiaeos, voca- Comm. 24 iudicafurus Comni. 23 obiter inspexit nori , ,

bula autcin syriaca ad deoiuin cultum sjjcctantia ab Comm. 12. 28 et integram iiarrationura ,- ex qua sole
Hebraeis ad idoloram cultum restriiiguntur de cuius rei ,
clariusest, de Aniinoiiitis agi cf. Comm. 4 sqq. 32. 33.
causa V. Hist. linguae Hebr. p. 58. De etymo si quaeris, 36), quod a Saloinone usque ad Ezechiam etiam Hieroso-
lymis cultum cst 1 et 2 Kcg. II. cc. LXX. Xufidig. Vulg.
"1J:3 , I fii^Q'.» est pr. liigredo , trislitia , et concr. qui
Chamos. Appellative fortasse est subaclor , domitor, :

atra reste incedit, lugens, hinc asceta , sacerdos. Cf. viclor. Simile quid bellorum praesidem s. Martem,
,

|Ja2| eflecit D. Hack.m^nnus in disput. de Cenioscho Brcmae


J^ij tristis , lugens , deiii asceta , nionachus
1730, quae rcpetita est in Oelrichs collect. opuscc. hist.
sacrornm antistes. Vide comment. nostr. ad Jes. XXII, theol. 1, 1 p. 19 sqq. , coll. ,
--
t'^ accinxit se , sed
12. XXXVIII, i3. lam KiincLius D"'"!»^ ita dictos num proprie ad bcllum ? De aliis coniecturis referre
existimabat , quod vestibus atris incederenl. Alias deri- piget ut Plieronymi (ad Jes. XV, 2), qui Camosuin
,

vationes longe petitas recenset Ikenius , in dissertat. de eundem facit atque Baal-Peor; HTnii (de rel. vett.
Ccmarim (dissertatt. phil. theol. no. 12), neque nielior Pers. c. 5), cul tnT^D idem videtur qui 3!|2T Vy3 coll.
est, quam ipse profert a ,^—^ sacro niagorum cingulo. (^i^:> culex ( inimo culices idque solo Hudeilitariim
: ,

idiomate), Beyeki ad Seldenum de Dis Syris p. 3^3 sqq.


D^T^"]a3 m, obscurationcs
a rad. 'i?33 I, 2,
pl. ,

formae l^^cij : excepto Chirek in priore syllaba ut in ,

nn^ns. Semel legitur lob. III, 5: DV ''T''1MS •"if^r^^''


rad. in verbo inusit. fortasse i. q. drs
terreanl eum ( diem natalein s. luminis ) obscuraiiones diei
diurni , quas mala et calami-
solis defectiones , eclipses ,
abscondit. Iiide
tates portendere credebant prisci homines. I anguidius
nri523!2 (fort. latibulum ) n. pr. oppidi in couCniis
alii tenebrae diei
: vel aestus diei (v. rad. I, 1), in
.

Ephraimitaiuiu et Manass-tarum Jos. X^'I, 6. XVJI, 7.


quibus , iit alia taceam , hoc displicet, quod tenebrae
aestusve diei diem tenere dicuntur. Vitatur autem ista
difficultas, si dies h. 1. de luce diurna explicatur. Pleri-
13 adj. recius , adv. recle , ita, v. rad. ]!|3 p. 667.
que vett. intpp. (Aqu. Vulg. S)Tr. Targ. ) et Hebraei (in
his Saadias ms. ,Li*JI .^,»*- J>i«) 3 praefixum esse |3 basis , V. rad. |:s.

statuunt substantivo D^^i^^ilj qua sententia adoptata inter- ,


j3 culex ibid.
pretanduni esset amariiudines i. e. calamitates
: quales- ,

cunque diei accidere possunt ( v. de S pleonastico p. 649 '

;
n33 i. q. ri3b3 Clesiphon v. r;:Vs.
Hcd illud parallelismo membrorum multo accommodatiiis
est.

153553 Jes. LI, 20, et 15232, hoc in solo plur. m33 ™ ^^^ inusit. Arab. ll^ 1. II. IV appel-

^'inpa Ps. CXLI, 10 m. rete venatoris , a rad. no. II. lavitaliquem vel aliquid nomine vel cognomine translato,
^•'liasy et ni-\7327: eodem signiGcatu reperitur in Tal- maxime honorifico, titulo suo ornavit aliquem (v. Tauriz.
mudej V. Buxt. li. v. ad Ham. Schult. p. 320. Teblebi ad Har. Schult. II, 57.

ITI.bSa Jes. XIX, 8 c. SuIF. in"1K573 (qs. a Schnurrer dissert. p. 272), xyL^ metonyniia cogno- ,

r"113p73 ) Hab. I, i5. 16 rete piscaiorium


a rad. 110. II. ,
men. Chald. appellavit max. honorifice Jes. I, 4 Targ.
,

J. E. Faber (ad Harmar. Observv. II, 36,S ) niinus quod-


Gen. IV, 26 Jonath. Syr. tjJ-a cognominavit. Ethpa.
dam retiuin genus s. hamum iutelligit, siue caussa idonea.
pass. IaJQS cognomen, agnomen. Origo mibi videtur
in tcgendo (nrs vic. radici 7:2, ]:a), ut pr. sit lecte :

locutus est: Hitzigio (ad Jcs.' XLIV, 5) tadem in (7<r-


1ij^3 rad. inusit. prob. i. q. \ca3 subegit (3 et J3
fieciendo esse videtur , pr. dcflexit a vera rei appellatione,
permu(atis), unde ^^Qiaa incubus , ephialtes , arab. coll. _" : ^
dcflexit sed dellecteiidi signiCcatus in hac
:

rad. secuiidarius est ,


priinarius itidem ad tegundi (
pro-
(_^*yjL=3, JjQAiaa vinaceae, a calcando dictae. Inde tegendi) vim redit. Apud Hebraeos est in
T tt t
R. n33, -f32
694 r\j2 — ]3

Pi. l) blancle alloculus est, blantle voenvit aliqiiem. et orijicium erat roiundum 'J3~!lij5*73 more baseos , stylo-
Jes. XLIV, 5: -«"^P: QEai ?/ /iZ.intZs alloq>iclur
rtp.-: batae. It. dc basi s. receptaculo mali nautici Jes. XXXIII,
Jsraclem, parall. OlUa «'^p'; (cf. Hor. Sat. i, 5,32 :
njpy'^ 23: d:"!!"; ]3 quod gr. fiia'jS/.ii] Od. l5, 290, laTontdt]
5

gaudv.'iit praenoniiiie thollesaariculae). XLV, 4: t^bl '^:3N Od. 12, 5i laioSoxt] IL 1, 4^4, tu, fiiaoxoiXa Lucian.
,

'jnyT' vocavi te hlande , neque noveras me, 2) blan- — T. V p. 269 Bip.


ditusesl. lob. XXXII, 21 MrSwX xb DnS b>t el nemini :
2) locus (Sfelle). Gen. XL, l3: ':]:3 b» ':}a"'123r!1 el
blandiar. 22 : n.SD^S TJST' Nb nescio blandiri. restiiuct te in locum (niiinus) 1utim. XLI, i3. Dan. —
XI, 20. 21: i:s bs 172 J"l cl surgct iu loco eius. 38:
n33
(pro nN33) in sing. inusit. pliir. nii:3 pr.
123"' i:3 by D"'""/^ "ibxb ct deum munimeniorum loco eius
cognomen, iitulus, meton. qui codem , alquc alius cogno- ,
(sc. alius dei cuiuscunque r7ibN~b3) colct ubi i;3 b^
, ,

mine s. iitulo ulitur ( syr. JxJQD f^ eodem cognomine idem valere videtur quod vnnn. Alii sec. I/XX. Vulg.
praeditus Barhebr. ) i. e. qui codem munere Jitngitur, eidem i:i loco suo , vel in basi sua , frigidius. Prioribus locis
regiparet, avvdovXog , collcga, socius in munere. Esr. simile videtur quod legifur Comm. 7 : iiiuJlib "l2::52 nT:?"!
IV, 7 : 1^1133 -lNU;i et reliqui collegae eius. LXX ol i:3 ct surgit ( umis
surculo radicum cius loco cius.
) e.r

(Aii} i:D "[IIV pr. er betritt seine Slelle h. 1. idem valet quod
Xomol avvSovXoi. Respondet sjr. plur. |Zaj.:3.
Comm. 20. 21 i:3 by T":", quod ipsiini expressit Syrus.
quod in Peschito N. T. saepe ponitur pro aivSovlog, v. LXX et Vulg. i:3 explit-ant: rpviov uviov , plantalio eius
Schaafium p. 270. Singularem in Hebraismo non usita- (vide ad Jifs) quod priuio casu cogitant.
,

tuni posuimus n:3 ad analogiam sjt. (AxOj eandem enim


"Ji) m culicum' genus (v. plur. )
culcjc vel scinips ,
normam sequitur hoc nomen atque n:"2 pl. nVSii syr.
a vellicando dictum ( v. ]:3 no. II), in sing. seniel Jes.
]Ax:^ pl. ]ZciiiD pars, ]Aii.^ pl. ^Zalii. holocau- LI, 6 ]iniI3'^ ]3 i23 !T'3''t5''
: incohie eius instar culicum
stum V. Chr. B. Michaelis him. syr. §. 3i.
, Simonis moriuntur , parall. ]\!J;'3 13i:3- Frigide vett. interpretes
,

et hebraeum et chaldaeum singularem ponebat ,, J^TjS et Hebraei 'J3 viilgari signiiicationa adverbii accipiunt:
collegium " quod in plures recentiorum libros transiit
,
LXX. ojgniQ TavTU. Vulg. sicut haec ( sc. sicut vestis).
(Bertholdt ad Dan. pag. 826), sed invitis tamen et Chald. ]3rT veram sententiam secufi suut Lud. dc Dieu,
:

ser.tentia ct grammaticae legibiis hiiius enim formae : Vitringa , Lovvfh.


nomina ignorat Chaldaismus, nec possiint ~ni:3, ]1~m;3 Plur. D-:3 Exod. VIII, i3. i4. Ps. CV, 3i. Alex.
(vide mox) singularia esse. Veriim diidum viderant anti- axvirpig, Vulg. sciniphes , culicum species , pungendo et
quiores , ut J. H. Mich. in annot. uberioribus ad Hagiogr. vellicando molesfa , quae in palustribus Aegypti regioni-

n33 chald. id. collcga, avvSovXog nonnisi


bus frequens et domestica est (Culex repfans Linn.
, pl. c.
culex molestus Forskalii). Philo de vita Mosis lib. I.
suEF. nnira collegae eius Esr. V, 6 et ]irirn:3 collegae
T. II p. 97 ed. Mang. de sciniphe agens : to df (^cuov, el
eoruiu ibViv, 9. 17. 23. V, 3. VI, 6. i3. cY. ad hebr.
xal I^QuyJxuTov , hftcog uQyuXiioTUTOV ov yii.Q /iiorov r^v
in^33 n. pr. regis , v. ad rad. fis. intcpuviiuv XvficdviTut , xv7]aftovg ii.inoiOLV uijSttg xui j3Xa-
fiiQCOTaTovg , cxXXct. xut tig r« fiTof [iiuZiTut Sta /.ivxTi,Qcov
xut OJTCOV aiviTut di xat xoqu^ ocpd^aX/tcuv tigneTo/tivov,
X23_3 chald. ila, v. pag. 652.
tl /.11] (fvXci^uiTo Tig. Herod.i, g5. Adde alia veterum^
UJJ culices , v. rad. ];3. ut Originis , Orosii , Augustini nec non recentiorum ,

testimonia apud Bochartum Hieroz. I , p. 572 sqq. et


Oedmannum verm. Sammhingen aus der Naturkunde,
,

|J3 I) '•
l- I^S) 'ccl, utvidetur, transitive siaiuit fasc. 1 c. 6. Joseplms ( Archaeol. II, i4 §. i3) ct Hebraei
recentiores pediculos interprefantur , quod vindicatum ivit
(v. nomina ^!i;5:3 , nrT;::3 ) , inde ]3 basis , locus, !i:3
Bochartus J. c. , sed argumentis usus paruin validis,
planta.
quae enervarunt Michatjlis in suppl. et Iloscnm. in not.
II) fortasse est : vellicavil, gr. xnJw , xv/jd^O), xvltfa,
nosir. kneipen cf. xvtnog (Knicker, knickerig), xviqiog,
ad Plieroz. I. c. Targg. et Sjtus interpretantur NJjbp
,

xvixp insectum veilicans et praemisso sibilo axviij/ axvi- , , Nn^ibp ,


(-i^^iS ,
quod idem videtur atqiie arab. Ji.*i
(fig culex vellicans. Primitus fortasse haec radix erat quo utuntur Saadias et Arabs Erp. sed iiihil , certi inde
|:3 knp, inde 03? (cuius vestigium fortasse est in 033 elTicitur: nam vox arabica pcdiculos qiiidom significat,
q. v. ) 1:3. Inde O'':^ axvicpeg culices.
, sed dc alilsctiam insectis siinillbus u^urijalnr. Cerlius est,

m. locus, apud Talmiulicos !i:3 pcdiculiim esse (Schabbath fol. 52,


)3 c. suff. ^:3 , i:3 in quo quid statui-
1 ) , sed vel inde uihiJ aliud colligas qiiam usum vocis ad
tiir i. q. n:iD73 (a rad. no. I), inde 1) basis, fundamcn- ,

plura inst!cta jiungentia et vellicanlia pafuisse ( diccbant


luni , Gestclle ( syr. l-l-^, ]AJ.3), de basi lavacri in adeo nS2|? !i:3 pedicuJus saliens de pulice) nisi forte , ,

afrio sanctuarii Exod. XXX, 18. 28. XXXI, 9. XXXV, usus iste Talmudicus ex vocis biblicae interpretatione
16. XXXVJII, 8. Lev. VIII, 1 1 , indc 1 Rcg. VII, 3i : apiid magistros recepta profectus est. De origine iani
R. ]:-2, &32 695 n:s — DDsa

snpra diximus , eaquc oliani petliculis non iiiopta : eius- r:2 cf. p. 3<)3 A ; quam qnidem ulriusqne illius nnMiiuis
dem stirpis ij^itur ist Crs atque gr. (!y.r!(fig, y.vltfig a. derivationem satis probabilein suasit Leberechtius nupe- ,

cui simile etiam Eiclilioriiio ( iulrod. in V. T;


xrtn-ca,
T. 111. pag. u5i) placni.sse video. nucharti ctynion a
rus Kimchii editor) 1) poculum. Sjt. U^ , chuld.

i;- = 1^2, quod pediculus sit aninial stabile et drguqui-


NDi3, NCS, Np3, sam. ^tii et ^=(ii, arab. 0-^5
paucis placebit.
Qijov ,

n33 f. planta , a ponendo , statucndo dicta (cf.


jj- 1
^
i^— poculum idque vino plenum Teblebi ad
-, ' ,

Har. Cons. 10; quorum orthographia non impedit, quo


3:1::, !rrd). Ts. LXXX, 16: •^r»-; nra: -hl;n n:Di ct
minus illud etynion aniiilectainur siquidem cuncta ista ,

protege plantam, quam planlavii ileoctra tua. Chald. N^Siy


ab hcbraoa forma pr»l'ecta suut). Gen. XL, 11. i3. 21.
surculus. Masculani quoque formani 'j: a veteribus ita 2 Sani. Xn, 3 XXIH, 5 poculum mcum
al. Ps. : !T'-1 '3^3
acceptam esse Dan. XI, 7, supra vidimus. Aliis !^:2 est abundan/ia abundat. CXVI nil"'V;"' Di3
, , l3': NtiN
L. 1. est inip. Kal num He parag. ( cf. JT^N Nuni. XXII, 6
pocuhtm salulis lollam i. e. libabo Jovae poculum gratia-

ab TlS ) a rad. ]:2 i. q. arab. ..^a texit ,


protexit, tinde rum ob auxilium praestitum.
actioiiis Apud pro))hetas —
Jova passim sistitur gentibus propinans poculum vini
interpretantnr : protege eum (piem planlavit ilecrtra tva
inebriantis (i^l-r^nri^ Ci3), ut titubantes in perniciem
( Israeleni ) quam interpretationeni ipse secutus sum in
luant. Jer. XXV, l5
,
accipe e rnanu mca hoc poculum
Lex. niinori. El tamen obstat quod unicum hoc esset ,
:

talis significatus vestigium quum contra 7:3 V3 cer- ,


= irae
16 :
, el

iil
, ad quos ie rnitldm.
jiropina illud popvlis cunclis
contremiscant metu gladii, quem
bibanl et tilvbent el
tura sit et indubitatum.
iis imjnillam. XLIX, 12. LI, 7. Thren. IV, 21. Jcs.
033 Ex. VIII, 12. l3. l4 i. q. C^iS culiccs, sciniphes. LI, 17. 22. Hab. 11, 16. Ez. XXlll, 3i. 32, 33 cf.
Copulatur cum verljo feminino (cf. "-Tj: Conim. 2 ) et Apoc. XVII, 2. 4. Ita Arabes dicunt: bibere, propinare
videtur forma collectiva esse a sing. 12. Cod. Sani. repo- alicvi pociilum inorlis (Ham. Schult. p. 44o. 44i ) ,
pocu-
i)it C';D cui scripturae obstat verhiim in sing. fem.
, lum exilii Abulf. Ann. 1, p. oSa ) cf. quae observavimus
(

Facilius crederem in D:3 esse vestigiuni radicis t:3 i. q.


, ad Mt. XXVI, 39. XX, 22 in Diario Classico Londinensi
f]:3 y.vin-(i) vellico quibuscunqne vocalibus hoc vc.
,
110. 53 p. 159, et in Rosenmiilleri Repertorio I, p. l3o.
muniveris. Alihi poculum metaph. dicitur de. sorte et copulatur cnm ,

''332
pbn cibi portioiie. Ps. XVI, 5: «03'! 'pVn-njTa Min'^
(prob. pro l-i'"::^ ) n. pr. viri Neh. IX, 4.
Jova esl porlio mea cl poculum mcum , eum ad colendum
W^SSS (quem Jova slahilivii) n. pr. viri Levitae sortitus sum, vide ad pVn no. 2, c.

2 Par. Xiixi, 12. i3. XXXV, 9 Keri. 2) avis quaedam immunda (Lev. XI, 17. Deut. XIV,
16), in ruinis degens (Ps. CII, 7). iVoc<i/am reddunt
'^'^l^.l'^. (id-) n. pr. viri 1 Par. XV, 22. XXVI, 29
plerique veteres interpretes , adversante etymo. Rectius
pro quo XV% 27 est rTi;:2.
Bochartus ^ Hieroz. II, p. 267) onocrotalum s. iruonem
interpretatur a receptaculo s. sacculo ( 013) ita dictum,
qui de ingluvie eius dependet, ut lat. Iruo a trua.
^j3 1) collcgil , coacervavil , ut ]apides Eccl. III,

5, opes 11, 8. 26, aquam niaris Ps. XXXIII, 7. — C^IS (contr. ex 0:3, v. ad Di3 , secundum alios
a) congT^g-avtV honiines 1 Par. XXII, 2. Esth.lV, 16. — pro C^: a lad. 03:, sed eandcni rad. , quam ha-
3) abscondit , v. Hithpa. et ex derivatis 0:2";. ( Cliald. bet 013, suadet Prov. XXIII 3l v. no. 2) 1) mar- ,

0:3 id. , sed frequentius d:3 ,


«.aj.:3 , unde Nd'';^ con- supium , crumena (arab. Har. IV p. 5o. Schult.
gregatio, synagoga. Arab. |w.J.= habet coguatam notio-
nem se abscondendi , sed etiam congregandi significatum Elnawab. p. 77. sj'r. ].mA3 Ephr. Syr. II, 45o), in

qua tum pecuniam recondebant Prov. I, l4. Jes. XL^V I,


in derivatis , ut K-U^ , iLm^^S—d synagoga , ecclesia,
6 tum pondera pendendis raercibus gestare solebant mer-
,

templum, coacervandi vim habet •^—>, Aeth. catores ( cf. Chardiii Vovage T. TII p. 42o). Deut.
Yl Jft.
XXV, i3. Mich. VI, 1 1. Iiide cp ':3i< Prov. XVI,
congregavit, Yl^fll ec&lesia. Plura vide ad rad. t:.J ). 11. —
2) i. q. 013 poculum Prov. XXlIl 3i Chethibh ,

Pi. i. q. Kal no. 2. congregnvit homines. Ez. XXII, (ubi Keri habet ipsuni 0^3). Piobabile fit ex h. I. 013 ,

ai. XXXIX, CXLVII, 2. 28. Ps. et 0'~! formas cognatas ab eodem verbo derivatas esse.
Hilhpa. abscondii xe(v. usum Arabum). Jes. XXVIII,
D3253 tantiini iu pl. vel duali cstr. ^Sl^Tqfeminalia
20: D:Sn"p ^"^ iliEJS^II ct tcgumenlum est angustius,
sacerdotum Hcbiacoruin a pudendis abscondendis et
quam in ijuo se abscondat (involvat) aliguis.
,

velandis dicta. Ex. XXVIII, 4:2. XXXIX, 28. Lev. VI,


Di3 (prob. pro 0:3 pr. receptaculum , vas , ut CS 3. XVI, 4. Ez. XLIV, 18. Josephus (Arcb. 3, 7 §. i
pro C:3, ad analogiam nominum UJ^N pro u;3N, rr^a pro his verbis ea describit dtixCiOfiu thq] iv uldoTu nunzijv ix:

Tttt 2
R. 533 696 533 — '^3?33

fivaaov ff.i^aiv6vT(ov fig arro tuv


xkdaaxr^? eiQyvvnivov, tanien , ut videtur
persona mjrthica a iiomine regionis
,

Tiodcuv uraivQiSug
ivgTiiQii anoT^/.iviTat Jf vntQ ijfiiav ' (no. 2) ita appellata. —
2) teiTa Cafiaan'. (Ex. XV, i5
y.ai TtltvTriOuv «/(» T^? ?.«}'o)'o? nfpi airijv d.noafflyyiTut. et exempla infra laudanda) plenius vulgo ]S:3 y^^^ Gen. ,

LXX. nfQiaxi).!j. Vulg. Jeminalia. Saad. o^'.l.*» ( cf. XI, 3i. XII, 5. XIII, 12. XVI, 3. XXill,'^. 19.
33*10). Cf. Brauniuni de vestitu sacerdotum hebr. lib. II, XXXIII, XXXV, 6. XXXVI, 5. 6. XXXVII, i.
18.
c. i. p. 345 sqq. XLII, XLIV, 8. XLVII, i3. i4. Num. XIII, 2.
5 sqq.
17. XXVI, 19. XXXII, 3o. 32. XXXIII, 4o al. quo- ,

modo appellatur Palaestinae pars cisjordanensis (opp. ^yhi


^jj iu Kal inusit. pr. genujteccit, in genua procidit
Num. XXXIII, 5i. Jos. XXI, 2. XXII, 9. 11. 32 j,'

(vic.yis q.v.) rad. late patens, v. yovv, yvv (inyvvneTitv), cum Phocnice (Jes. XXIII, 11, ubi voce p:3 sola Phoe-
genu sanscr. ganu Knie; ycoviu, lyvra poples
, et tertia ; nice intelligitur , cf. Gen. X, i5 sqq. ) e"t Philisfaea
l'adicali durius prolata knicken , einknicken ; aram. N:s ,
(Zeph. 5: D-^murD yMt 7J':3).
II, — 1^:3 ni:3 mulieres
incubuit , et tertia rad. duriore ^xs2.\ humilis Cananiticao Gen.' X±viii, 1" B. XXXVI^ 2, 75:3 i32c»
Ij.vJj,_^
idola iii Canaan 33 culta
'jy:3 nsip lingua Ps. CVI , ,

factus est , iOAJ.:j humilis , mansuetus. Cananaea i. e. hebraea, quaCananaei et Ilebraei utebantur
Apud Hebraeos cst i) complicuit , znsammenbiegen, Jes. XIX, 18, regna Canaan Ps. CXXXV, 11, beUa
zusammenlegen hinc coUcgit , coUigavit sarcinas (v.
, Canaan , in terra Cananaea gesta lud. III, 1. (Apud
nJ':3)j cf. arab. rSj—i contraxit , contractus fuit Conj. Phoenices 'js:3 Phoenicen pioprie dictam i. e. Cananaeae
li V. VII; humilisjdepressa Juit terra (v. isss),
7.)
partem septentrionalem ad radices Libani sitani designat.
clepressus (S33 chald. et sam.
est animiis
it. pudore ,
In numis Laodiceae ad labanuin exstat inscriptio :

sufTusus est K.i.~^ Conj. I'. IV. id. ). 15:33 DN N3T!*bb Laodiceae matris i. e. metropolis in ,

Canaan v. Monumm. Phoenic. T. II p. 267.


, Adeo
Hiph. S^i^an clepressit oppressit aliq. (beugen, ,

demiithigen) repressit spiritus superbos alic. lob. XL,


,
Poenos hoc antiquum nomen retinuisse testis est Augusti-
r;Xa~33 omne superbum iius exposit. epist. ad Rom. §. i3: ,, interrogati rustici
7 (12): ^nyisr; aspice ,
^IN'!
CVII, 12. XXV, nostri Punice respondentes Canani corrupta
quid sint , ,
iilque cleprime. Ps. Jes. 5 (superbiam). ,

Maxime Sam. VIII, l T[>t


victoria de aliquo rcportata. 2 :
scilicet, sicut in talibus solet nna littera , qnid aliud ,

respondent, quam Chananaei? " Apud Graecos auctores


DJ'":^'! QTllL"bD~nN TT7 et percussit Davides Pkilistaeos
vestigium nominis superest in Xvu, de quo Steph. Byz.
etdepVessiteosil Par. xVlI, 10. XVIII, 1. Ps. LXXXI,
ovTcog 0otvixTj ixuXiiTO, et Philo Byblius apud Euseb.
rj
l5. Passim Jova dicitur cleprimerc aliq. populum coram
1, 10: Xvu, Tov nQioTOV ftiTOvofiaaD-tvTog Ooivt/.oq,
alio eius victore. lud. IV, 23 ^-^n^ DN ^'.nbN y:5'T : . . .

Choeroboscus ms. Cod. Coisl. 176 fol. 36: A'v«f, Toij


i'5<'ni8': ':a '^cb 7^:3 rjbu. Deut. ix, 3. 2 Par.XXVlii^
XvH. ovTio D.iyiTO o 'AyfjViOQ o&tv xui ?; 0oivi>!Tj 'Oyvu, '

19. Neh. IX, 24.


XtytTut. Propria nominis significatio a regione eiusque
Niph. 1) depresius fractus esf gebengt werden, , natura non a populo
, repetita esse videtur et '(S:3
, :

se^fn ) de populo victo


, sq. 'd T nhn lud. III, 3o , :
prob. est regio depressa humilis , a rad. y:3 addito ]
, ,

bN^nip'; i^ nnn 3Ni73 :i»:3rii. Ps. CVI, 42


. . . sq. •'p-:^: ,
servili, opp. D^nN utpote terrae elatae et montanae). —
coraiii aliquo lud. XI, 33, absol. 1 Sam. VII, i5. 3) pro "ly^p ICN Cananaeus ( cf. ~/Xllz;i pro "pisa^ Gen.
1 Pai\ XX, 4. — 2) animum demisil , submisit se , suh- XV, 2) Hbs. XII, 8, dein mercator (v. <:y:3 no. 2)
misse se gesiit , max. coram Deo vel legato divino , sq, Jes. XXIII, 8 : fT':!':^ mercatores eius. liXX. ot tftnoQOi
VBb 2 Par. XXXIV, 27 ,
>:=:!: 1 Reg. XXI, 29. 2 Reg. avTwv. by Zeph. Cf. ';s:3 I, 11 de mercatoribus , in
Xtil, 19, -:3b7: 2 Par. XXXIII, 12. 23. XXXVI, 12, altero mcmbro P03 ^b''U:>
absol. Lev. XXVI, 4i (h. 1. de corde non circumciso).
2 Paral. XII, 7. 12. XXX, 11. XXXIII, 19. LXX. n3y33 (fem. antecedcntis) n. pr. virorum 1) 1 Par.
TuntivoTad^ui , (VTQtnia&ut. VII, iJ."'"2) 1 Reg. XXII, 11. 2 Par. XVIII, 10.

nJSlD» semol c. suir. ?|nj':3 Jer. X. 17 f. sarcinae ''SyDS Gen. XXXVIII, 2 f. n\-s:3 Gen. -KlSVl,
(Packen Biindel), a complicando (v. rad. no. 1 ) et
, 10. Exo'J.' VI, i5. Par. II, 3, prD":?:3 Neh. IX,
1

coUiganclo dictae. \LXX coniectura ex contextu facta 24. Obad. 20, sed longe frcquenlius in sing. articulo
vnoaTuaiv aov. Chald. fn-iino merccm tuam (prob. munito ^:^:^!^ collect. (quanquam cum vcrbo sing. Gen.
coll. '':y:D mercator), male Vulg. confusionem tuam. L, I ) n. geiit. 1) Cananaeus, Cananaei, quod designat
1

SjT. ignominiani tuani a) singularem quandam gentem , quae ante Ilebraeos de-
«.xD i>. , a vulgari significatu
pressiores terrac partes ad inare et Jordanem habitabat
radicis.
Num. XIII, 29 (7'i'^!n~"'! bs") D',n by 3'4i"' '???^n).
"• pi'-
1*^?.^ 1) Canaan ( Xuvuav) , Ilami LXX Jos. V, 1 (a^^r^ b» nujs <:y:3ri).' xi," 3 "(n^inr^ ^:y:3n
filius, auctor gentis Cananitarum Gen. IX, 18. 22. 25 D'73l). Dent. XI, 3o, "v. supra de elynio v. ]y;3. Saepe
— 27. X, 6. i5, cuius posteri i. e. populi Cananitici copulatur cum aliarum gentium noniinibus solehtque V. ,

eoruniqiie finos memorantur Con:m. i5 19, isque — T. scriptores cunctas illas gcntes expressuri niodo dua«
R. q]D 697 5l?3/tl33

memorare Cananaeos et Pheresitas Gen. XIII, 7 modo


, , C|33 f. (1 Reg. VI, 24.
2 Parai. III, 11. 12)
tres Cananaeos
, Chivvaeos , Chetitas Ex. XXIII 28, , , cstr. ti;~, dual. D''^;^ cstr. ''c:r isqiiu tamen sai-pe pro ,

modo quiiiquu Cananaoos Chctitas Amoritas Chiv- , , , , plur. D';!::^ iziq Jes. 'VI, 2, D'e:3 ss^^n Ez. 1, 6. X,
vaeos et Jebusitas Ex. XUI,5, modo sex , Cananaeos, 21 pliir. cstr. mB:3 fem. ( Deut. XXII, 12. Jes. XI,
,

Chetitas Amoraeos Fheresitas Chivvaeos , Jebusitas


, , ,
12) et masc. ( Ez. VII, 2) nomiisi significatione no. 2,
Exod. III, 8. 17. XXXIII,a. XXXIV, 11. Jos. XII, 18. a. b.
modo septein ita ut illis addantur Gergesitaa Deut. VII,
,

1. Jos. V^UI, 10, adeoque decem , ut Kenitae, Kenisi-


1) ala , a tegendo dicta. f Arab. ou=3 ala , latus
tae , Kadnionitae Chetitae , Plieresitae, Ilephaei, Amo-,

raei Cananaei
, Gergesnei, Jebusitae Gen. XV, ig
, 21, — rei, regio ,
protectio. Aethiop. Yl*54^I ala. Chald.
in quorum quidem numero plures sunt qui non Cana- , ;i:3,
sam. jpi}, S}T. <-SiJ.:j, laJ-O id. Cf. etiam ^a,
niticis gentibus, sed Aboriginibus annumerandi sint, velut
Rephaei Kenitae. b) ampliore significatu omnes illas
,
i^K^a verbo cognato Ci;a , et lad. D:a , in qua lateri»

gentes quae ante Hebraeos partim Palaestinam cisjorda-


,
notio ab ala dicta videtur 2gg). Jes. X, ; CCAN
it. p.
nensem partim Phoenicen habitabant etaCanaane originem i4. lob. XXXIX, i3. 1 27. Ezech. I, 8 Reg. Vr,
repetebant (Gen. X, 5 8 ). Gen. X, 18. ig. XII, i — 1
sqq. al. r|:3->]iy-b2 omnis generis aves alatae Gen. I,
6. XXIV^ 3. L, 11. Jos. XVI, 10. XVII, 12 sqq. lud. 21 5i:3 -liEj; aves alatae Ps.
,
CXLVIII, 10, -iic:i-:3
1, 10. 28. 2g. V, ig. "'3y:2f7 y-\ii i. q. "jsys yiN Ex. P|:3 omnis avis alata Deut. IV, 17, ti:3-b3 "iis^ avis

111,17. Deut. XI, 00. Ez. XVI, 3, •'2y:3r! Dipio id! Ex. cuiuscumque ake Ez. XXXIX, 17 (cf. Comm. 4), -i3
III, 8. Tanqnam gentiles et impuri meiiiorantur Zacb. ri:3-";3 "li;^ oinnis generis aves omnis generis alarum
XIV, 21. —
LXX pro 'j~:p et "'lyja vulgo quidem reti- CVn. VII, i4'. Ez. XVII, 23. Ji:3 ;y: Prov. I, 17 et
nent Xuvuciv Xuvuvuiog sed passim tainen habent Ooi-
, ,
D'C:3!i VS3 Eccl. X, 20 alam habeus poet. de ave. ,

vr/rr; , 0oivi'^, ut rcryrs Exod. VI, i5: (lioniaat] sed ,


Po"e't.' dicunt nn •'2:3 alae venti Ps. XVIII, 11. CIV, 3,
Geu. XLVI, 10 KuvuviTig; ';j>:3 yiN Exod. XVI, 35 iri"d "!:;3 aurbrae CXXXIX, g , propter summam
alae

ftiQog T?',g Woiviy.Tjg , et Jos. V, 12 yaiQU toiv Ooiviy.iov, celeritatem qua ventus et aurora feruntur. Saepe etiam
,

V, 1
Jos. : •';y::r! •'SV^ tJuatltTg tjJc (Hoiviy.Tjg, D^ijyjS lob. metaph. dr. de tutela et pracsidio. Ps. XVII, 8: is2
XL, 25 (Doivty.tQ ( cf. Xuvuvuia Mt. XV, 22 , et ^vqo- '^TrCn '!J'e:3 snb umbra alarum iiiarum absconde me.
(foiviaau, al. ^VQo<fotvixtaaa Mc. VII, 25); atque hoc
XXXVI, 8."LVII, 2. LXI, 5. LXIII, 8. XCI, 4. Ruth
posterius uiinus accuratum', siquidem Phoenices nomen II, 12. Malach. III, 20 (IV, 2). (Ita arab. .^-0., -.1^

apud Graecos nihil nisi scpteutrionalem Cananaeae partem et ^JiX^=> V. c. descendite snh alas meas et alas gentis
complectitur ad radices Libani sitain , hebr. etiam pn^i: meae sub praesidium meum cet. Ham. ap. Schult.
i. e.

(q. v.) appellatam. Quia Cananaei, maxime Phoenices, — ad lob. 472 sub ala noctis vit. Tim. T. II p. 48 , snb
,

a mercatura celebrabantur, ^:";3 alis regis vel ininiici patrocinium quaerere Abulphar. pag.
l55. Dicunt ctiam siib axilla i. e. clientela alic. vit. Tim.
2) mercalorcm significat (cf. '|J':3 no. 3), ut "'-•as
Chaldaeus astrologum. lob. XL, 3o"'{ 25 ). Prov. XXXlj 1 338 Mang.
,
Siiuilia ex Graecis dat Grot. ad Mt.

24. (Targ. p:^ ':y:3 passim reddit lan Gen. XXXVIII, ,


XXHI, 37).
2. lob. ]. c. Jes. XXill, 8). 2) ora lacinia , TiziQV^ , mcQiytov, 'pXene
, a) vestis ,

"'yj:!! Cl:3 1 Sam. XXIV, 5. 12. Num. XV,


ora pallii
38. Deut.' XXII, 12. Hagg. II, 12, etiaiii oraisso vestis
nomine Zach. VIII, 23 ''n:i!T; "d^^N rj^S ora pallil viri Ju- :

Q!3^ rad. in Kal inusit. Arab. ^j;^ proie.rit,


claei. Ez. V, 3. Quoniam palliis etiam noctu se Lnvolvere
tuitus est , sed pr. (ut recte SchultensOpp. min. p. 276) solebant Orientales, ponitur pro ora lodicis. Deut. XXIII,
1 : '^''DkV >1:3 n-i'' Nbl neque patris sui lodiccm rclc^ai,
tcxit, operuit, unde _6 ._i<^ tegens, tegumentum. Cogna- i. e. ne patris sui stratuiii conscendat et violet. XXV II,
lum est !\1S. 20 , cf. Ez. XV^I, 8 cicpandi lodicem mcam super le et
:

opcrui pudendti iua i. e. in torum meum te recepi. Rnth


Niph. operuit i. e. occiillavit sc. Jes. XXX, 20: III, g : corpandc lodicem tuam super ancillam tuam i. e.
^^*lia 115 S):2^-Nb non ampliiis sc occullabvnt clvclores in tori societatem me recipias. Targ. vocetur nomen tuum
iui, i. e. in publicum prodire poterunt non aniplius a super anciliam tuara ad accipiendum me in ,
uxorem (cf.
persecntoribus vexati. Ita Abulvalides a<Uii ,X>;*»j ^'j Theocr. Idyll. 18, ig et iniay.tctUtv Luc. I, 35). :^

w«..:SUS^Jo ^'j lii ,_»Ays nofi occiiltat ei obvclat se docior liius. b) ora lerrae (terram cuim habitatam cum pailio expanso
Jarchi :nODni Nb. In linguis aramaeis Ci;3
. "Cnaa ;i:33 comparare solebant vcteres in his adeo Eratosthe- ,

est ^ICJJ abstuht,


i. q. quod sequuntur Targ. Saad. nes, nobilissinuis Graecorum geograpbus). Jes. XXIV,
Kimclii non anjeriur libi amplius clocfor tuus sed iilud
:
,
16: y^^sn »1:3 ora terrae. Maxime in pl. cstr. riD;3
praeferendum est quippe quod prope accedat ad deriva- ,
lob. XXXVJL 3. XXXVIII, l3: VINn niD:3 orac ler-
tum z\:2. rae cxircma lcrrarum
, et Jcs. XI, l'i. Ezecll. VTI, i , :
R. 133, ^tD3 698 133 N&3
V^NH niSIS n"~TN margines lerrae. qnatluor orne s. — instrumcntnm a nablio dilTerat, his verbis aperit Josephus,
c)'JZae exercitusYoi. VIII, 8. XVIII, i (cf. ad bifrJ: ) Archaeol. 7, 12 §. 3: v; i.iiv y.tvvQU, dixu yoQduTg iiijfi-
unde poet. de ipso eccercilu. Vide plura ad C)^{< p. 2<jg B. ftiVTj
, TvnTtTui nXi'jXTQ(o' ij divu(iXu, ddidixu (pd^oyyovg
— d) a/a aedificii s. templi esse xiieiar fastigium tein- tyovaa , TOtg duxxvlotg XQoilTut cf. Theodoret. quaest. ,

pli triangulare ( der dre)'eckige Giebcl) gr. nifQov 34 ad 3 Reg. , sed quod cinyram plectro pulsatam esse
atTog aizMftu , fortasse aL oriiamentis tympani ( Giebel-
, tradit, huic repugnant verba 1 Sam. XVI, 23. XVIII,
feld) ita dictum quae in Aegyptiorum maxime arclii-
,
10. XIX, 9, ex quibns hoc instrumentam manii tractatum
tectura globo alato s. duabus alis contineii solebant. Csse intelligitur. LXX in libb. Regum et ap. Neh. y.tvvQU
Schol. ad Arist. Av. iiio: Tug z(dv ifQuv aityug titiqu (de qua vide Spanhem. ad Callim. p. 466 sqq. ) , alibi
xul (tiToig xaXoTaiv cf. pluia apud Laurence ad Asccns.
,

xtd-uQU. ( Arab. »[*==> instrumentum niusicum quod


Jesaiae p. 88 ct apnd intpp. ad Mt. IV, 5, ubi nTtQvyiov ,

zov liQov eodetn modo accipiendum videtur, quanqnam niaiiu pulsatur , cithara , chelys , transpositis litteris
G - G. ,
nztQov ala etiam de lateralibus aedificiorum partibus dici-
j=D chelys, testudo 'iJ^j^s cantrix Syr.
tur (Sclineider ad Vitruv. 3, 3 §. 9). Semel ita — .,' , , fidicbia.

Dan. IX, 27: tilT^)^ D-^Ji^pia ;i33 bi'l, quae ducibus .Quum
)j.J.D <-'t ]j.xD i. q- "liJS- )j.j.i3 a Lexicographis
punctis masoreticis et legitima syntaxi Vertenda essent
siiper fasiigio abominaliomim erit vasialor i. e. cnm Syris etiam ,,scapus cannabis " explicetur, fuerunt, ,

templo a se vastato pro arbitrio aget vastator , sed ilagi- qui citharam a fidibus e iino vel canjiabi factis dictam
tantibus locis parallelis XI, 3i. XII, 11 (ubi pro D^iJilp^ putarent sed vocabulum syriacum latius patere et plurium
,

Daira est D^ii;?: yipcJ?! , DJqil" y^plL; ) ita potius accipienda plantarum caulem significare videtur. Lex. Adloriannm
sunt quasi legeretur Dniau ''Sspia CjiS V5'T et super fasti-
,
explicat : ^./vxijCi^ i_jUa]t ii>5oJ' caulis cannahis et bras-
gio tem))li collocatae erunt abominationcs vaslatoris i. e.
idola Antiochi regis (2 Macc. VI, 2). Theod. xul inl to
sicne , ^.^S cnim idem esse videtur quod ^iS brassica.

leQov /id^ilvyfiu t(uv iQtjfKuat^ov. Vulg. et erit in templo Etyraon supra et iam in Lex. inan. a nobis propositum,
aboniinatio desolationis. Ad D73TL'7a D^^illipTZi pro 'a linpffl calculo! suo approbarunt Maurerus al.).
cf. D-5-r a-;75 Ez. XLVII, 4, y-nB dv2 Jes. XXX," 20,'
n"l33 (i. q. niis) Deut. III, 17. Jos. XIX, 35,
adeoque niNa:; D^JlbN pro ;]:3 autem reponendus vide- ,
ni"i:3 (plur. citharae ) 1 Reg. XV, 20 , ni-\:3 Jos. XI,
tur st. absol. r|;3. Alii ex eo usu vocabuli , quem litt. c. 2 n. pr. oppidi Naphtalitaruiu , probabiliter ad mare Oali-
illustravimus , interpretantur et supcr alani clclestalionum :
laeuni siti, quodquidem mare ab eo iiomen accepit n^liS D''
vaslaior erit i. e. cxercitui detestando vaslator dux prae- Nnm. XXXIV, ii./Jos. XIII, 27, nin:3 D; Jos.-XII^
erit scd et huic et multis aliis interpretationibus (vid.
,
3. Alii hunc lacum a similitudine citharae dictum esse
v. Lengerke , Manrer al. ad h. 1.) obstant loci, quos voluerunt. In Targg. 11. cc. ubi de oppido et lacu agi- ,

laudavimus ,
paralleli. tur, ponitur nomen recentius TOi^l IS"':^ "iS:;! unde , , ,

gr. vd(i)Q rivvr^aciQ 1 Macc. XI, 67 , FtvvTjattQiTig Xifivrj


Jos. Antiqu. 18, 3, rivvriauQ Xifiv?] ibid. 2, 26. 3, 17,
IJ J rad. inusitata , eaque onomatopoet. sonum tre-
in N. T. rivvtjauQtT (al. codd. rivv7ja(tQ, rivvt^auQtS-)
mulum siriiluhimque nolans ,
quem pulsatae edunt
fides YfMh. XIV, 34. Marc. VI, 53. Luc. V, 1. Erat hic
nostr. schnarrcn ( knarren ) , inde "11:3 cithara a sono , lacus centum stadiorum longitudine et quadraginta stadio-
stridulo dicta. Vicina sunl gr. xirvQog , nostr. winnnernd, rum latitudine atque tum ab aquarum dulcedine et salu-
,

de sono qnerulo , Ingubri , unde gr. xtvvQu; it. yiyyQog, britate tum
a piscium abundantia celebrabatur (Jos. bell.
yiyyQU, yiyyQug , lat. gingrina i. e. tibia stridulum et ind. 3, 10 §. 7). Vid. Relandi Palaestina p. 258 sqq.
querulum sonum edens , ct gingritus ( Geschnatter Buxtorf. Lex. chald. p. 46o. Lightfoot Opp. II, p. 222.
anscrum.

I^ISS m. pl. niii:3, c. suff. i:-n1ii:3 Ps. CXXXVII, ''lial'1- i- q- hebr. 033 congregavit. Iiif. Dan.
il^jD
2, semel ri'!"!^-^ F.zech. XXVI, \7> gr. y.ivvQU, y.ivvvQU,
cithara, iustrumentum musicum pulsatile , ideni illud , in III, 2.
quo tractando Davides excellebat (1 Sam. XTV^I, 23. Ilhpe. congregavit se Dan. III, 3. 27. In Targg. cre-
XVHI, 10), tum in sacris (1 Reg. X, 12. 1 Paralip. berrinium , v. Birxt.
XIII, 8. XV, XVI, 7), tum in profanis ( Jc».
28.
XXIII, XXIV, 8), tumin laetitia (Gen. XXXI, 27.
Jes. V,
16.
12. lob. XXI, 12, Ez. XXVI, i3), tuni in
^03 '^^^- inusit. i. q. ncs ie.rit.

luctu (lob. XXX, ubi sonus Itignbrls


3i. Jes. XVI, 11 , Hp2 Prov. VII, 20 (i.bi 2 codd. nOS ) et n03
tribuitur: ^n^T '11253) adhibitum , ita ntaximo ut
<;i
Ps.LXXXI, 4 (ubi j8 codd. «03) plenilunium, ( Syr.
carniina ad soinirri oius decantarentur Ps. XXXIII 2 , :

mn. ])m3 imD id. IsabarAli: jUj^l ^a\ lm:3


m:p2 XLIX, 9. LXXI,
icJLJ _j.JiJ;
ni-^^b XLIII, 4. .5. LVII, ,

22. CXXXVII, 2. CXLIX, 3. CL, 3. Qnomodo hoc .iX^jI «JLL1.C oLsji %S'^ .-ii esf plenilunium , «ox quaria
R. ^tcs, -03 699 ND3 — nos
d/rcimn ,
qua oriliir hina plcna , ^ ^ji]\ i>L.£^H (.laa familiae eius i. e. nb eo redundabunt Iionores iu omnes
^i-iJt v_AAij iVi ^/. fcsla quae cejebranlur medio mcnse. gentiles eins.

la Pescbito V. T. 11^3 bis ponitur altero loco de die ,


D3 Exod. XVII, 16 quod plerique vete-
un. 'ktyoj.i.
,

res interpretesacccperunt pro no~ quod ipsuni Cod.


XV niensis (l Reg. XII, 32), altero de die XXIII
Sam. in textum recepit. Sed llagitanle contextu repo-
,

(2 Par. VII, lo) , unde apparet, non solnin primum dieni,


Quod vero ncndum est C: vcarillum. En verba Comm. i5: «' ex-
sed iiitegram hebdouiadini pleiiilunii intelligi.
siruorit Illoses allarc el appeUavil nomcn eius : Jova
,
utiocjue hoc loco de pleuilunio Tisri niensis agitur , id
vexillum meiim ('O; ni~^). 16 d dijril : n^ C~ bs T" '2,
casui debetur , neque unquani linguae usus ad bunc nien-
sem coercitus est, iit baec cxempla nionstrabunt , Assem. lcge n* 0: :t.
: Vide Commcnt. nostr. de Pent. Sam.

bibl. II, 3o4 : ^t*l-> cama ^ <r^^) Ir^-».' lioo^i^o


p. 34. ' '

'''1&3 cbald.
^iiOCL» « \*~i ?| ^»-»j( ieiunium nalivitatis quiclam
Chaldacus, alibi •'TbC Esr. V, 12.
^^ <^.>r>j|

ccJebranl a plcnilunio Novembris qundraginla clies. p. 277 :

wiiDfU ,QJ-S? cnmao pjenllunio Deccmbris. Adde Bar- J^Jl^^


texit, operuit (vlc. NOS et ilbs). Sjr. Xo^
hebr. 224. 4g6. 5a3. 584. Epbraem. Syr. III, i44. 5g4.
id. et induit, )A.»m3.Z vestimcntum , ^^ij texit,
6o4. Act. Mart. i, 175 ubi (|.Uki> opponuntur noviluniis
operuit , ^Pi} tegumentum , vestis , chald. !^CS ope-
\'M-f* t-«ji). Prov. 1. c. in-a t<3"' N'C^.?1 zvb ad diem ruit, abscondit. Arab. 1 -^^ induit. In Kal' nihil
plcniliinii domum venil ( maritus mens) Aqu. iig ),,((/pav exstat nisi part. act. riDb Prov. XII, 16. 23 et pass. '^^iDS
7iata().7'^tov. Hieron. in die plenae Innac. Ps. LXXXI, 4: Ps. XXXIl, 1. Longe usitatius est
s:.'in Svb
!^C~- plcnilunio diejcsli noslri, vel pascbatis, ,
Pi. !^C3 icxii. Coniungitur a) sq. acc. rei Ex.
])
vel tabernaculoruni festi quod quidem utrumque pleni- X, 5 ynxri -nN el (cicadarum examen ) ope-
— ^^CCI
, ')•';'
:

lunio celebrabatur. Etymon incertum, nisi pleniluuium


riel faciemicrrac. Num.'lX, l5. XXII, 5. lob. XXXVI,
inde dictum est quod totum luce tcctum sit , coll. Ps.
,
3o (metaph. Ez. VII, 18. Ps. LV, 6). b) sq. "ri: rei,
CIV, 2 r!a5\?3 liN Tr^v.
ut alia verba tegendi , v. c. ?jrD , "lEC , q. d. te^umentum
:

fecit super aliquam reni. Num. XVI, 33: D;*!^? CCni

ND3 (bis !-;23 lob. XXVI, 9. 1 Reg. X, ig) c.


yiNn et lcrra opcniil eos. Lev. IV, 8 : hv nODBn Sbnh
a^np!! adeps ilia tcgcns. lob. XXI, 26: Cn"'';" nOSn H"'!
snlT. "NC~
'NC::, pl. niNCS m. 1) solium i. e. sella alta
Himmel vermes tegunt eos. Ps. CVl, 17. 2 Par. V, 8. Hab. II, l4.
tum stragulis tum Thron-
veJo pensili (nostr. ,

Sed in loco simili c) sequitur b Jes. XI, 9. Texit —


Himmel) cooperla v. rad. (Arab. ^^^ aram. MC-S, aliqucm (aliquid) aliqua rc ponitur aa) sq. acc. pers. et
z tegumeuti. Lev. XVII, i3 ISiO ^iriDCI- lob. XV, :

illniQS , littera ^ ante geminatam inserta , rs pro ss, 27: i^bns 1-:: !^CC opcril Jacicm suam atlipe siio de ,,

V. ad litt. n. habent ^P^iJ


Etiam in rad. Samaritani
homine, qui ventri deditus est. Num. IV, 5. 8. 11. Jes.
LI, i6 al. bb) sq. dupl. acc. Ez. XVI, 10: r;a3,N2
pro r;32). ]'.;; N32 solium eburreum 1 Reg. X, 18. "'ir;::

et iexi te serico. XV'III, 7. 16: •t;2 !^CS O"^:''! cl nudnin


n^bi:?:'- NS2 beut.XVlI, 18. 2 Sam. VII, i3, NB3
iegit vestc. Ps. CIV, G. cc) sq. ";^ pers. et :: tcgunienti.
nnVb-i"-' 1 Par. XXII, 10. 2 Par. VII, 18. Esth. I, 2!
Ps. XLIV, 20 ni::';:j2 CCrl tegebas nos caliginc.
: ^:*''::'
V, 1 ^3157:^1 '3 1 Reg. I. 46 solium rcgium.
,
Inde de
dd) c. acc. tegumenti et by rei tegendae (etwas decken
regio imperio. Gen. XLI, 4o Tj-aJ: ;~iN Nwlrn p" tanium :

iiberetwas) Ez. XXIV, 7: -icr vbs niODb ad opcrien-


quod soiium attinet maior ero tc i. e. tantum regiam digni-
tatem mibi servo. Ps. XLV, 7 nyi a';i" E"r;"rN ~NC3 :
dum eum (sanguinem) 32: b? pulvere. lob. XXXVI ,

icluim tuum est splium Dei in acternum , iniperiuni tuum niN !^DC 0"-:C Denique intrans.
luce legil manus suas.
ponitur pro operuil tcxit se sq. :: Gen. XXX\ III,
a Dco fundatum est et stabil in aeternum (p. 98). Inde : , ,

De solio Dei l4: fl^iyia CCm a opcruit sc velamine. Deut. XXII, 12,
Jirmare soliinn i. e. imperium Jes. XV^I, 5.
Ps. IX, 5. XLVII, g. Jes. VI 1 lob. XXVI, g. , .
sq. acc. Jon. III, 6: pb DCV el opcruil se sacco. —
Dicitur etiam 2) de calhcdra summi pontificis 1 Sam. I, Ceterum nota has Jocutiones nliquem pudor Mich. : tcgit

g. IV, l3; de Iribunali iudicuni Ps. CXXII, 5 (cf. Dan, VII, 10, ignomiuia Ps. XLIV, iG. Jer. LI, 5i , terror
VII, 9). XCIV, 20 ni!)^: NCp tribunal scelestum inde
: ,
Ez. VII, 8. Ps. LV, 6 ; operit Deus faciem iydicum i. e.
de imperio s. inrisdictione Neh. III, 7 ->ay pni: NCS :
occaecat eos ut se iniquos praebeant lob. IX, 24; operit
">tn:!^ iribunnl f iurisdictio prncfecti trnnseuphralcnsis iniuria nliqiiem (uxorem) i. e. iniuriis cumillat, obniit
)

de solio caslrensi Jer. I, l5, de ipiavis sclln 2 Reg. IV, Mal. II, iG. Translate
10. Prov. IX, i4, sed maxime ije scdc honorifica tiCT. , 2) occullnvit , ) c. acc. rei Prov.
cclnvil (cf. cbald. ,

1122 1 Sam. II, 8, inde metapb. Jes. XXII, a3 rvs^i : X, 18: r;N:ir occulmt odium. XXVIII, i3: incsxj
nccy
T^N n^^b "ii^r N0~"~ erilque ( Eljakimus ) scdes gloriae l^yiJB cri't occultat pcccala sua. XII, 16. 23. XVII, 9.
R. nD3 700 noi 7:o:ii2

lob. XXXI, 33. Ps. XXXII, 5. XL, u , sq. by pers. marito nuptani. Addunt solas Inulieres nuptas vela
Deut. XIII, g: T^bv ^Opr> Nb non occullabis eum i. e. ia gestasse , virgines iis abstinuisse : quod moribus Orientis
tutelani tuam recipies. Sq. acc. rei et ]y pers. Gen. plane contrarium est et probari nequit.
XVIII, 17 nbi' •'2iV n^N orj-iaNi: ^:n TO372ri.
: Occul- — 2) vestis. Deut. XXII, 12.
tare alicui calamitatem , malum est i. q. enra reddere
nlD f. i. q. ni03 abiecto 3 vocali carente. Gen.
immunem a calamitate. lob. XXIII, 17 bsi* "03 '':S7:n et
(quia non ) occullavit a facie mea ienehras , eas a me non
:

XLIX , 11 : lavabil in vino vestem suam (ilZJab) ei in


sanguine uvarum titilO vesiimenium suum. Aben Esra :

propulsavit, arcuit. XXXIII, 17.


P]D "lOm im3 lao iimO, et recte quidem quanquam
3) operuit peccatum i. e. condonavit; sq. acc. Ps.
,

eiiim aphaeresis Caph litterae in Hebraismo sine exemplo


LXXXV, 3, sq. biJProv. X, 12. Neh. III, 37 (IV, 5):
eadem tamen in mediis vocibus seqiienti litterae assi-
est ,
B:i" by >ie condones peccalum eorum, Ps. XXXII,
D3n~bN
milatur ( v. 072, HO^^q ex D313 , !103T2), et Jcs (x) ab
I : flNtin ''103 cuius peccatum operium i. e. remissum
initio vocum etiam in aliis linguis emolllri solet in s, ut
est. Cf. '-1C3.'
$!;»', avv ; iififii] aeol. pro aififirj : xet.pers. ischesch, iji.;^^
4) sq. bN pcrs. praegn. clam credidit alicui aliquid.
Kschiuersche, 5L.i.^ (v. Ta-nu5nN ). Ita etiam Saad. et
Ps.CXLIII, 9 \-i;G3 •^'bN. :

Pu !i03 (nnde Lls :is3 Ps. LXXX, II. Prov.XXIV, Arabs Erp. ljj.1.^^ Syr. cnAAia:i2, LXX. ntQifio^
3i) et n03, unde ful. et part. .IpO'; !lp37: pass. Pi. ,

iectus , operlus est Gen. VII, 19. 20, 2 tegumenti sq. (cf. nipifioXuiuv pro m03 Exod. XXII, 26. Deut. XXII,
1 Par. XXI, 16: D-^piBS d^OOa Q-^lpTr;. Eccl.'VI, 4, sq. 12. lob. XXVI, 6. Jes. L', 3 ). Vulg. pallium et eandem ,

acc. Ps. LXXX, 1 1 nVi: ^•'"iri 1D3 obtecti erant montes


: inlerpretationera secutus est diasceuasta Saraaritanus ,
qui
umbra eius. Prov. XXIV, 3i. imD3 more suo in textura recepit (v. Comment. de Pent.
Niph. i. q. Pu. Ez. XXIV, 8 , sq. 2 rei Jer. LI, 42. Sam. p. .'53). Ceterum nemo peius de h. 1. disseruit quam
Hifhpa. operuil , velavit se , sq. 2 rci 1 Reg. XI, J. D. Michaelis (p. ly^Z), qui pro intcrpretatione illa
29. 2 Reg. XIX, 2. Jes. LIX, 6, sq. acc. Jon. III, 8: anfiquitus recepta quam ,,turpem eirorem " appellarc
,

a-^jiizj :iG3n?1. non veretur , novam substituit omni probabilitate caren-


riDS i. q. N03 solium , q. v. tem a ^c^^ coloravit ,
^i. vestes acupictae , ita ut niD

^1D3 , nonnisi constr. 113' ^lOii tegumentum e pel- sit pro mo, mO"; a nO'' ic^», cuius radicis nuUum aliud
libus factum. Num. IV, 6. i4. apud Hebraeos vestigium exstat.

mD3 f. 1) iegumenium , operimentum. Ex. XXI, nD3 pl. f. ninq3 puhini Ez. XIII, 18. 20. LXX.
10. XXir, 26. lob. XXIV, 7. XXVI, 6. XXXI, 19. nQogy.i(fu.)Mtu. Symm.
vnuYy.wviu. Vulg. pulvilli , et ita
Metaph. 0"<:^y ni03 operimenlum oculorum est i. q. munus Syr. et Ch.Tld. Singularis n03 saeplus reperifur in
piaculare alicui datum , ut in aliqua re (reprehensione Talmude , ut Taanifh 11, 1 , nbi copulatur cum -i3
digna) oculos claudat i. c. conniveat (das Auge zudriicken), quod in Aruch explicatur de pulvillo maiore super quo ,

8. munus veniae impctrandae caussa datum , pjacamenlum, cubatur n03 de cervicali sed contra ab Elia in Tisbi;
, ,

mulcta. Sic enim expediendus est locus ab interpretibus Celim 28 iibi eit Q-ibaon n03 pulvillus baiulorum, quem

,

parum feliciler tractatus Gen. XX, 16: nn03 rjb Nl?i n:^! oneri supponunt, Mikv. 10. Ceterum n in n03 licet ,

b3 nN") bbb D";:-'» en hoc (millesiclorum do-


rjnN llt^t- non radicale et nota fem. gen. sit, in plurali servatum est,
nnm) sit tibi mulcia pro omnibus qune\ecum facta sunt, ,
ut in nb^J 5 ninb^n ; fTijiJ > n^miri? aliisque eius generis
ci coram omnibus. Cf. XXXII, 2 1 nn^TrS T':^ m-:35< : vocibus ( Lgb. 4^4 )
; etiam Arabes a n03 I .^-^ habeiit
obiegam facicm eius i. e. placabo eum rnunere. Veruni
iam viderat Alexandr. ab interpretibus vel neglectus
,
91.1,'^ culcitra.
vel non intellectus, reddens tuTtu fatat aoi tli; Ttiifjv :

%ov nQoaiuTiov aov itam ti/hij est niulcta prefium (II. 1,


,
,
riDjQ cstr. !lD3a m. icgumcnlum tentorii Exod. ,
'1
iSg) i. q. alibi Tifir^fiu. Doniim intelligit etiam Targ. XXVI, '4.' XXXV, ii'. XXXVI, 19. XXXIX, 34.XL,
Ilierosol. ecce hoc argcniiim tibi dainm sit donum pro eo 19. Num. III, 25. IV, 10. 12. 25 al. arcae Noachicae ,

quod occullaia fucris a marilo iuo iiocie una similia habet ,


Gen. VIII, i3.
Pseudojon. , quanquam hic pro dono (N:ri7:) habet vela-
men oculorum. En verba et hi (siclil iibi suni velamcn :
npDXS
pr. Pi. tegens inde 1) tegumenium Jes. ,

oculorum {f^i''»1 N^n^ann) pro eo quod occuliata es a marito XIV, de operimento navis, qiiod teiitorio simile est,
II ,

tuo nocic una ct vidcrim 1c. Plorique interpretes iegu- — Ezech. XXVII, 7 (Kimchi: ni03b n:'DOn bMN ^0373
3-nnai tBt:?:! D-iTa n:^DO!n ^;d bs cf. Gen. VIII,
meiiium oculorum volebanl vclum, %>clamcn esse, integrum-

,

quc locum sic vertcbant satis arbifrarie ecce hoc libi sii :
l3); inde vesiimenlum Jes. XXIII, 18. 2) omenium
velamen oculorum i. e. liis mille siclis (haiid parvo scilicet intestina tegens Lev. IX, ig, plene - nN !l03':n ibn!!

pretio ) emc tibi velamen a-ipn Exod.xxix, i3. 22.


' '"— '"'
! omnibus r/ui tecum sunt et ,

omnino omnibus i. e. ut lii» omnibus pateat , te esse


R. nD2. bcz 701 nts — niVD3

«^«'J- XXV^III, G JtitVfm interpn.tLntnr qnod vix licebit,


T^tZ^ "mputaiii vic. radd. n^jJ ni:;? ys];, Vi:]-;» , , ,

neque opus cst. Senteiitia XIX, 1 est: i/in; rjVin ai~ S^IU
it. yn, nn Tn. Jes. XXXIII, 12: n^n-^Ci a-iJip.
,
b-CS Nim Tncp U/pyn praestat (i. e. felicior est panper
(Kiniclii: £\-i1-|='. Jaicbi : S'':ii:;p). Ps. LXXX, iG de a^nbulans in inlegritate sua, quam pcrversus labiis (fallax,

vite : nnicr dN3 "^^JP- Sjt, ct cliald. nC3 ,


«-»*aio fraudulentus) isque stiillus (impius), sed XXVIII, 6:

pntavit, aniputavit, ut viteni. Arabico ^^i= a Castello T^-i.-yNim, C-S"!- ^\-y;2 l^^nz Ti-.'"^ ^T ^'^^ praestat
inter .nlia etiain tribuitiir amptttandi sigtu(\ciiti\s , scd sine paupcr ambulans in intcgritate sua, quam perversus etsi ,

divcs. S3T. quidem b-CS reddit dives ex loco paralkdo,


anctoritate. Vulgo est: verrit , everrit , unde
et V^ulg. inseruit divcs sed acgre tibi persuadtas , tan-
:
,

nniw3 Jes. V, 25 nonnulli interpretantur : purga- tae frequentiae vc. semel alia significatione acceptum esse,

mentum i. q. y~-l ^. Sed non dabitandum, quin S


etsi concedam , a pinguedinis nutione (v. rad. el ?CS
divilias derivari potuisse.
ibi sit servile , v. nniD. 2) sidus coelcste Am. V, 8. lob. IX, 9 de quo lob. ,

XXXVIII, 3l : nnqn j-OS niSltia IN an vincula Chesili


solvcre poles? Plerique vett. iiiterpretes Orionis sidu»
^^^1 rad. in vcrbo niiiuis usitata ,
quam in iiomm.
intelligunt, quod Orientales jUr>, If^J-v^, Nb-2; 1. e.
derivatis diversae significatioiiis. Priniaria potestas vide-
tur 1) carnosus , pingtiis J]iit, unde ':C- lunihus, Ab hoc gigantem appellant (v. Micliaelis suppl. p. iSig sqq. ) ,

nomine est 2) verbuin denom. duplici significatu s) forlis, videnturque Orientales sidus illud sub figura gigantis impii
Jirntus fiiit (quoniam roboris sedes ia lumbis est) Jiducia ,
(b^CS stultus, impius) coelo alligati sibi informasse.
jileniis fuit ( ande irCS, tlVoS fiducia )
, et b) elumbLi, Quum in Chronico Faschali (p. 36) et apud Cedrennm
(p. l4) narretur, Nirarodum gigantem Babjloniae con- ,

debilij, languidtts fuii (arab.


J .-•^ v. ad rad. iuis); it.
ditorem a Persis in coclum relatum esse
,
sidusque a ,

Graecis Orion dictum apud eos Nimrodi nomen gerere,


quod inde prope aLcst b^; stulivs fuit (cf.
-3;, !lVc;, queui sequitur Hitzig ad Jes. XIII, 10,
,
,
Michatilis 1. c. ,
ct vicissim vcc. fortitudinem significantia ad lir/uicn: relata,
hunc mythum astrologicum iam in V. T. locis respici
ut b"n), nisi staluere mavis , stuJtitiae potestatem trans-
suspicatur ita ut b-cs non alius sit quain Ninnodes pro-
,

positis litteris petitam esse a Vds stultus fuit. Ita semel


pter impiclntem in coeliim translatus cui quidem conie- :

in vcrbo fut. A. Jer. X, 8 ^iicc;-; ^nJ'S'' praeterea in


cturac hoc niaxime obstat, quod de Nimrodis iiupietate et
:
,

deriw. i^icc, nni^cs , i>S3 no. 3, r;;cs no. 2.


perduellione fabulae recentioris originis sunt et ultraFIavii
Josephi aetatem ascendere non videntur quum iu ipso
isDS m. 1) lumhus (lob. XV^ 27). Pl. fVcS
,

V.T. contra eximia eius in venando virtus laudetur (Gen.


lumborum musculi intemi prope renes quibus adeps ,

adbaeret, xjjdui xjjotui ut recte Symmachus. I.ev. III,


, ,
X, 9).
Plur. a^V^-. ^^^- XIII, 10 q. d. Oriones S. gigan-
4. 10. i5. IV, 9. VII, !. lob. XV, 27 •<\i n-:/s: b-Jil
:

ies coeli, i. e. niaiora coeli sidera, Orioni similia, ut


bCS et ( quia) fecit i. e. produxit adipem super lumbis
]at. Cicerones, Scipioncs appellantiir virl Ciceroni , Sci-
suis
Ps.
,

XXXVIII,
saginabat
8.
sese /«rrrp/Joi/.o?.
Cf. Bocbarfi Hieroz. T.
Dein liscera
I, p.
,

5o6
ilia
sq.
pioni similes. —
Abuhvalides ap. Kimchiuin Sirium ».
Canopum «-'p: bna SSlS Nlrt ''S HIT' 131 SnS
intelliglt:
fiducia, spes. Ps. LXXVIII, 7. lob. VIII, l4.
2
•\-a-s os a-Nnp: vbN n-^-isnnan c-ssisM b-no 'S-iys,
XXXI, a4. Prov. III, 26: '^bcsa Trr]-^_ T^-r -3 nam
Jova erit ianquam spes iiia (s est pjeon. s. essentiae C-:-CS, Jw*-*« enim est canopus stella lucida in australi ,

p. 174). Chald. ?|-!rC2. Sed Vulg. in iatere tuo, fortasse navis gubernaculo quanquam etiam latius patet et ad
,

a signif. no. 1. omnes stellas niaiores in australi coeli parte refertur ( v.

3) stultilia. Eccl. VII, 20. Freytag. Niebuhr. descr. Arabiae p. 112). Piura
1. c.

V. apud Hydium ad Ulughbeighi tabb. stell. p. 74-


nVDS f. i) fiducia, spes. lob. IV, G. — 2) siul-
,

Michaelein in suppl. I. c. Idelerum iiber Ursprung und ,

litia. PJ. LXXXV^, 9. Bedeutung der Sternnainen p. 24o. 263 et in Comment.


^''DS m. pl. C';'CS 1) stiillus (LXX plus qnani nostro ad Jes. XIII, 10.
quinquagies u(fowv), porsaepe in Proverbiis (I, 22. 32. nV^^^DS f. siultitia Prov. IX, i3.
IIL 35. VIII, 5. X, 1. 18. 23. XIII, 19. 20. XIV, 7.
8. 24. 33. XV, 2. 7. i4. XVII, 10. 12. 16. 21. 24. l^l^DS (fidncia, spes) n. pr. oppidl in finibus tribus
Judac , afiti cny--!- Jos. XV, 10. Teste Hieronymo
25. X\ail, 2. 6. 7. XIX, 1. 10. i3. 29. XXIII, 9.
XXVI, 1. 4. 5. 6. 8. 11 al. et in Ecclesiaste (II, i4. erat vlcus praegrandis in fiuibus Aeliae.
)

i5. IV, i3. 17. V, 2. VII. 4. 5. 6. 9. X, 2. 12),


5. ji^DS (id.) n. pr. viri. Num. XXXIV, 21.
alibi raro (Ps. XCII 7. XCIV, 8). Passim adiuncta
,

est impietatis nolio Prov. XV, 20. XIX, 1. Opp. Ssn rh^^DS (fidnciae) c. art. MVcsri n. pr. oppidi in
Eccl. II, i6. VI, 8. Prov. XIX, 1 snnt, qni b-cs — tribu Issacbai- Jos. XIX, 18.
Uu u u
R. ^p3, DOJD, 0&3 02 )iDn-nibD3 — ooa
•^^iari^nVjpS (lumbiTaboris, vel fidncia Tabo- LXX cod. Vatic. Xa(T/(W)'(f(/(, al. XuaXwviilfi, XuaSoSiiifi,
ris dc urbu manita) n. pr. oppidi in radicibiis niontis
, ex quibus omnibus quippe plus niinusve corruptis nihil
,
,

Tabor ad prientales terniinos Sebulonitaruni Jos. XIX,


, proficitur. Colchiorum autem nomen ex pleniore fornia
la, alibi brerius niin dicti Vers. 22. i Par. VI, 62. nVos emisso s
, ortum esse non incredibile videtur.
, ,

1^03 Zach. VII, 1. Neh. I, 1 (vbp2 Eccl. XI, 2


00 J totondit , cletondit (caput), seniel legitur £z.

Targ.) ,' Xaaihv 1 Macc. 1 54 Xualev al. Xaaltfi , ,


XLIV, 20. Vicina sunt pjap , &Ta aUaque a yp et TA
Jos. Antiqq. 12, 5 §. 4. 7 § G mensis nonus Hebraeorum, ordientia. Inde
a novilunio Decembris incipiens , qui apud Josephum nap3 f. Ex. IX, 32. Jes. XXVIII, 25 pl. tjiMpS
'yijiiXXuiio Macedonum respondet (v. Spanhem. ap.Haver- Ez. IV, 9 'frumenti species aristam tritici instar detonsam
camp. T. II p. 407). De etymo e linguis Semiticis Iiabens , far, adoreum (iriticum spelta Linn, ) gr. ^{«,

rcpetendo (fuerunt enim ,


qni ducerent a J>av.£=3 ignavus oIvqu, nostr. Spclt , DinJcel, arab. .<A*».i=3, quod idem
fuit , q. d. iam diu est quod desperarunt
mensis ignavus ) vc. est atquo hebr. (m et 11 permutatis et r inserto),
Philologi verum tum aliorum vocabulorum menses
; Saad. apud Jes. 1. c. Ad ea , quae de hoc frumento dispu-
Hebraeos designantium tum huius nostri originem e lingua tarunt Celsius (Hierob. II, p. 98) et J. E. Fabeh
Persica repetendam esse , nuper demum ostendit Tri. (Analekten herausgegeben von Keil und Tzschirner I, 1
Benfey die Monatsnamen einiger alten Volker
, Berlin , p. i4 sqq. ) addere placet verba Abidwalidis , quibus
,

i836. Ac primum quidem vir doctus obscrvat in inscr. , plura dubia ab illis auctoribus relicta solvuntur : K,*.>«.j>Ci &
Palmj-rena a Swintone edita (Philos. Transactions Vol. 48
tab. 25, no. X
coll. graeca no. ig) eum mensem qui
^ylJl;^! L^jj.**i*j ^^jX^'! S^^S c:^ixJi |.L,i.J! ^\ Sf-t^j^
,

Graece 'Ani7.}Mio^ appellatur (i. e. ibCS ) scribi bibDD ,


^_5.Ai c^^jU .•.5 L^ 15^ ».A**«».iji LJiLxi"Lj \,di*ifi: L«j'^
,

non tlbbD, ut legerat Swinton (et post eum Eicbbornius, i—jLjJi^ ^MKf>^w.j ^aJ XJ L3i L^Xa4.M .AXJ L^L«.m iAS
Koppius ) nomen Palmjrenum Graeco nomini simile haec spella est ,
qiiam Syri quidem appellant u^w^ii' (syr.
fuisse ratus quam eius lectionem non possumus non
:
IAjqs, ,Nn31S), Iracenses LJL=» . : ego autem ie certio-
per orania probare *). Plenior igitur forma vocis ibOS
erat blboa. Dein, postquam nomina illa Persicae originis rcm facio de nominum varietnie ne , in duhilationes el crro-
rcs incurras si Jhrte hoc frumentum ab aliis aliier aique
esse et maxiinam parlem geniorum coelestium nomina , ,

fuisse efFecit buius niensis ,qui apud Persas sextus est, a me , appellari audiveris, .^LaL.'^ ( quod uiale pisa red-
,

nomen ^.^^^ «.j.^xi pazend. sahrcvar


,
zend. hhsatra- ,
dunt) Saadias Exod. 1. c. posuit pro n73D3 idemque ,

vairja (i. e. l'ex ad quem se conv( tere debent petentes, memorant Talniudis interpretes. Nam paoiS Mischna
nomen Amschaspandi tertii Burnouf Coranientaire sur ,
Cilaim 1,1 in Talmude Babylonico exponitur NablA,
le Yasna p. i46. i5i. 1^4) idem esse observat quod quod idem est et Cohen de Lara arabice apia appellai-i
,

blbD3 et ibQi, ita quidem ut vox zendica quae apud asserit. R. Tanchum ibi |''aaiD explicat ^jJi^, quo voca-
,

Persas recentiores cotitracta et emollita est in . ».j.i.i bulo Ibn Beithar reddit Ciuv Dioscoridis et Galeni. Cf.
ja apud Semitas (r pro more in 1 mutato )
syllaba ahiecta de ^t« Salmas. homonym. liyles iatricae c. 68.
transiret in bnbnt)3 et eiecto t (ut apud Persas ) in
,

blbOD quae quidem coniectura audacula videri possit, ab


:

auctorc tamen argumentis non contemuendis commeudata*


Q^3 1) pr- partitus est , dividit , distribuit (vic.

est (v. pag. 17 sqq. 52 sqq. 124 — 126). verbo


0373. — y^p
numeravit
, aliisque a
supputavit (cf. M373 ). Semel
yp , 03 et 73 ordientibus ) , unde
2) ,

C^nbpp Gen. X, i4. 1 Par. I, 12 n. pr. populi legitur Exod. XII, 4: !i'>23rt b? •labn ibpV leb ia'N
ab Acgyptiis originem ducentis , ex probabili sententia quemque secundum comesiioncm suajn numerabitis ad agnum
BocHARTi (Phaleg. IV, 3i ) Colchii quos Aegyplio- ,
, i. e. vel plures vel pauciores ad agnuui comedendum ad-
rum colonos esse vetcres scriptores menioriae prodiderunt mittatis prout hi vcl multum vel paruni comedunt,
,

(Herod. 2, io4. Diod. 1, 28. 55. Strabo I, 3 exU-. ut infantes , senes aegroti. LXX. avi'UQt&ft7]9'>'iaiTat.
,

Dionys. Perieget. 68g. Schol. ad Apoll. Jlhod., 4, 277.


Onk. lirinn. Syr. yO.±^Z,
Ammian. 22, 8. Val. Flacc. Argon. 5, 421 ); certe aliae
coniecturae vix memoratu dignae sunt, ut Forsteri (Ep. ad Op53^ m. (ut lau a •^yz, 0):n a oaa ban a bba) ,

Mlchael. p. iG sqq.), qui Casiotin provinciam inter poriio , iri/>uium ,


quod Jovae datur Num. XXXI, 28.
Gazam ut Pelusium intelligit, a monte Casio dictam. 37— 4i. LXX. rAoe. Vulg. pars. Onk. NaiDJ. Syrus

*) En ipsas lilteras: y (^DJ^ i} ile quibus observandum cst


, piimam nccesjario cssc D, non S; alteram Samech
,
littcrae
multo similiorcm , i]\iam Lamcd, duoquc Lained sc cxcipicnlia ctiam in vocc A-:iMM'ioi lcrri non potuisse. '
a DD3, ^DS 703 HDpa — nD3
et Saad. retinent liniiio^ {j^'' ,
q"oJ ^st : ccnsus, vccti- dein pro ^cb , "'E3 ^ts Exod. XVI, 16. Lev. XXV^ 26.
,

Prov. XXV, 16. Num; VI, 21. Thom. de Novaria ex-


gal, unde noviuu verbuni, wJ^ tributuni collegit, it. noinen plicat >'Afi.<,
: ut supra Saadias interpretatus est hcbr.

denoui. rabbin. Cii7J, syr. ct arab. ^ai^iOj ij.>OL,c, (^vlX/s nD7:. Apud Ephraein. Opp. II, 507 est :
v^£\::j^
^miD

publicanus. Adoptarunt boc nomen adeo Arnieni qui ( lege AmiD) pro nitionc oculoriun nostrorum, cf. III, 172.
,

scribunt Uuil^u. Vidc contr. oa.

C]0!D ') palluit. (Chald. palluit 'ob pudorem,


nDD53 f. praecedentis. i) ntimerus. Exod. XII, 4.
,

LXX. ^ ulg. numeTus.


((^ii)^/:ii'>g. — a) prclium cmtio- ignominiam , horrorem , v. Buxtorf. p. 1066. Eiusdem
nis. Levit. XXVII, a3. originis est arab. ^J>MyS et v_su»3- defecit sol, luna, cali-
gavit oculus). Vide Niph. no. 1 et >|C3. Inde 2) de-
Dq m. Iributum. (Vulgo raale ducunt a CCy quia ,
sidcravii sq. ^ pers. lob. XIV, l5: SlDSn T''^^ "'v."'?-?
,
tj-ibutum sit ,,virium dissolutio et confectio" , vel auctore
opus manuum tuarum desidcras, sq. gtriindio Ps. VUI, 20 :

Micbaele , a iw.-* mulsit , cepit opes paullatim ,


partem
post partcm. Mibi persuasuni est, D72 contractum esse ex Niph. 1) palluit prae pudore ( nam non ruborc \an-
0:r"3 , ut fem. ^:D"; mensura , numerus , ex r;D373. tum, sed etiam pallore pudor indicatur, v. "lin et talmud.
Litterarum Is s. § in extremis vocibus abiecto h emollita- J^abM pudore affetit cf. comment. ad Jes. XXIX, 22),
,

rum exempla multa offert Graecia et Latium ut Aiax, ,


pudorc offcctiis cst. Zeph. II, 1 t]Cp: Nb ^isirt 5^ns sine :

Alug • pisirix ,
pisiris nlaiQig; i)QviQ Aor. oqvi'^ ; niixtus, pudore impudens , inveiecundus.
,

mistus ; sestertius pro sextertius


it. sc et ss inter duas ;
2) i. q. Kal no. 2. Gen. XXXI, 3o. Ps. LXXXIV,
vocales micsa , missa: Ulixes , Ulysses
instar hebr. 3: l-i-iTr ni-iinb ice: f^nbD Dsi i^Bp^V
(.ittXuaaw , adde malaxo
Tnaa-imus et, ital. massimo; Ale- }r|D3 c. suff. ''Ep3 m. 1) argenium, a pallore dictum,
xander et Alcssandro). Paene ubique de Iribuio manibus et contra n^T aurum a
ut gr. ItQyvQog ab uQyog albus ,

praeslando s. operd servd, angarid (plene Ta'5 a?3 tributum


serviens l Rcg. IX, 21, et concr. de ipsis operariis. 1 lleg. coloreflavo, cf. a;-::2. (Sjt. c2uu2 , sam. ZJ^ii id-)-

V, 27: iN'1'JJ"' -1:373 D75 tilib^a T{l:li~ 'bVI ct ascenderc Gen. XXIII, l5: ;iC3-bpM; nN7: :y2-|N guadringcnti sicli
iccit re.T Salomo opcrarios (Frobner) ear omni /sraeZ ^tl^l argcnti Comm. 1 6. Xev. XXVil, 3. '6. Jos. VII, 22,
IC^N C]b>? C^Uib'^ 07i!l eratque laimerus operarum iriginta saepius tamcn omisso vc. bpu; v. c. qcp r]';N mille (sicli)
millia , cf. IX, l5. 2 Par. VIII, 8. Crebrae sunt for- argenli. XX, 16. riC3 C"Ti:3> viginti sicli argenti.
Gen.
mulae: 07:b i^^i-; Deut. XX, 11. lud. I, 3o. 33. 35. XXXVII, 28. XLV, 22. Deut.' XXII, 19. 1 Reg. X,
Jes. XXXI ',
SyTbren. I, 1. Prov. XII, 24 et D7:b n^rj 29. Jes. VU, 25. IIos. III, 2. — Argcnium purgare et
lai" Gen. XLIX, l5. Jos. XVI, 10 operae servae prae- cliquarc metaph. dr. pro purgare populum a sordibus pec-
standae obnoxius fuit. 07:'; ]n: Jos. XVII, i3, D7:r Cvb catorum Jes. I, 25. Malach. III, 2. 3.
lud. I, 28 et ry 07: DVi; Estb. 1 servam operani X , 2) pecunia ,
quia argcnti frustis pensis non signatis, ,

imposuit alicui. OTir; bl' -iTTN praefectus operaruni s. anga- antiquitiis pro pecunia utebantur et maxima pccuniae
riae 2 Sam. XX, 24. "1 Ile"g. IV, 6. V, i4. XII, 18. pars argentea erat. (Cl. uQyiQiov argent). Gen. ,

2 Par. X, 18. Plur. a">D7: , unde D'D7: •''nb praefecti XXIII, i3. XLIIl, i5. 21. XLVII, i5. 16. Exod.
operarum Ex. I, 1 1 XXII, 6. Num. III, 49. 5i. Deut. XXIII, 20. Jes. LV,
1 al. ;]C3 n:-7: quod pecunia cmtum est, niax. de man-
riDu fem. praecedeiitis i. q. lnD37: no. 1. numerus cipio emto Gen. XVII, 12. Ex. XII, 44, dc quo Ex.
(v. ad praecedens 073 ). Inde cstr. n07: secundum nume- XXI, 21 Nnn inC3 ''S is enim cst pecunia cius. Plur.
:

rum , pro numero , pro raiione prout. Semjl legitur , argcnii fnisia pccuniae Gen. XLII, 25. 35.
,
Deut. XVI, 10: et celehrahis feslum hebdomadum Jovae
Jrn "IITN '^T' n3T: nS": pro rationc doni sponlanci qiiod CiDS chald. id. argentirm , st. emphat. NCCD. Dan.
,

manus tua offeret. LXX. y.ud^ug 7; yjiQ aov in/iii. Saad. II, 35. Y, 1. 4. 23. Esr. V, i4. VI, 5. VII, 17. 18.

i^Ju J-J j^JuU Ac. Multo frequentior est haec locutio N*ED3
semcl legitur Esr. VIII, 17, "• pr. oppidi
( Dip7:aiiunde ignoti in itinere inter Babjloncm et
)

apud Aramaeos. In Targg. nD7:3 saepe est pro hebr. '5, Eierosoljma; nam neque pylac Caspiac (Cleric. al. )
"^12 3 V. c. N'n7:N n07:r Lev. V, 7 pro nia "'^ nD7:3
, , nequc Kaswin urbs (Schirmeri observatt. in lib. Esr.
prpi^npn Deut. XV, 8 pro i-iiDn7: - NDb7:i N-i': nD7:3 ,
II 29 )
, quae iusupcr receutioris originis est , in hoc
,

itinere sitae sunt.


Esth. I, 7 pro ?]b7:r7 'fjs, et apud Sjtos ]AmiO , cstr.

^miD Affillo pr. numerum et ponitur pro


j significat ,
nD3 pulvinar, v. rad.
hebr. n037: , ex quo ipso coutractum est Exod. XII , 4,
U n nu 2
R. 0^3, nss, bt/3 "jDS 704 ps 1^-3

]y3 chald. nuiic, et cocgit, avertit, v. Buxtorf. p. 1070, arab. U==) avertif,

ri3yS chaJd. iia, v. pag. 652 B. divertit). Prov. XXI,


l4: qx ncO'; -in02 ^nia munus
clam dalum dcprimit iram. LXX. drur^tnit oQyug. Syr.
IVv«vOi J^jaiD frangit iram. Contra Chald. Nnn NOSna,
Q^J fut. 05'3^ l) sfomachntiis est , indignatus est,
Symm. aj3iaii 0Qyi]v, Vulg. cxtinguit ircs , coll. nas
aegre luUt. Eccl. V, i6. VII, 9. Ps. CXII, 10. Neb. exfinxit, quod de ira dicitur Jcr. VII, 20. Non bene
III, 33 (IV, 1). — 2) succcnsuit , iralus cst Ez. XVI, Schuliens in Animadverss. philo!. ad h. 1. sufficit irae
42, sq. bN pers. 2 Par. XVI, 10. (Sam. PVii iratus sc. sedandae, coll. arab. suffecit. ^==
fuit, iPViJ Praeterea in Phoeniciis reperitur TDJ"D
ira.
moeror inscr.
lin. 5, Tugg.
monumtn. Phoenic. p. igo.
Quod Schult. ad Prov. XVII, 25 originem ponit in fronte "23 ') ' ^* Y14A.I aerjuaUter distrihuit, divi,-
corrugato , mere coiiiecturale est nam fj^i==i nihil tale ,

sit ,
partiius est , undc jl-^A. I pars ,
portio , arab.
signiCcat. Sed in Arabicis conferri potest J,-t«V iratus
fuit). jli' i. e. v_ajU3 portio, simile, par , tantundem , et

093 i. q. Hiph. aagre fccit alicui (kranken)


Pi. dual. . Ni'^ a-^^ES
" duae portionus , duplum Cor. 5;,
1 Sam.I, 6, iVijVaru (Deuni) Beut. XXXII, 21. ^ - '
'

Hiph. ac^rf yj-ciV alicui


28. 4, 87. Inde 2) dupUcavit , bis conipUcavit Exod.
1) , slomachum s. indignalio-
nem mori/ alicui (jem. krnnken argern). 1 Sam. I, 7:
XXVI, 9. Part. V'D3 duplicafus Exod. XXVIII, 16.
quoliescunquc ascerideliat in domum Jovae
,
XXXIX, g. (Chald. b:p duplicavit circumvolvit, sjt. ,

, ntO^JOn t^
aegrc fecit ci. Neb. IV, 5 (III, 37): mocrore affccit \ian2] duplicatus , iraplexus fuit, v. c. de coma. A
(betriiben) Ez. XXXII, g : D-^a"! Or:;' 3b >noyDm. Deut. duplicando praeterea est siguiGcatio usurae et foeneris in
XXXII, 21. — 2) irritavil , saepe de hoininibus qui ,
/.^y» a complicando siguificatio claudendi in 2,3P> it.
peccatis, maxime idolorum cullu , Jovam irritant , sq. z.
Deut. XXXI, l:3'"ni niasai iO^^yonb irrilando eum
2g :
V^^) JJ,s sera ,
pcssulus , atque res inextricabilis , v.
per opus mnnuum vestrarum e. adorando opus m. v. '{.
sub ^'bEO).
XXXII, 16: ino^i-o^ riayina. 1 Reg. XIV, 9. i5. Niph. diiplicatus iteratus cst. £z. XXI,
s. 19 ( i4).
XVI, 2. 7. i3 sqq. Ps. LXXVIII, 58. Jes. LXV, 3.
Jer. VII, VIII, ig. XI, 17. XXV, 7. XXXII, 29.
18. 5s3 diiplieatio. ^6 qui duplum (Arab. J>a^t
3o. 32. XLIV, 3. 8. Ez. VIII, 17. Passim pjenius dici- accepit, poet. de Jobo Cor. 21, 85). lob. XLI 5: ,

tur: oyao^sor;, ut i Reg. XV, 3o o-<i;on nttiN ioyos :


i3D'n bCO duplicatio ricius cius, i. e. rictus duplice dcnfium
ilini nN. 2 Reg. XXIII, aS. Nonnunquam accusativus serie munitus.
Jovam omis.tus est. 1 Rcg. XXI, 22: -lUjN 09371 btX
Dual.QibES 1) pr. duae plicae, complicationes. Sic in
nO;'in proptcr ham ad qunvi irritasti ( ine ). 2 Reg.
,
verbis lob. XI', 6, quae parenlhesin efiiciunt: a^bco "'3
XXr, 6 (cf. 2 Par. XXXIII, 6, ubi suIBxum additur).
rriC^inb nam complicationcs sunt sapicntiac eiusi.e.Dei sa-
XXIII, ig. Hos. XII, i5. LXX. naQOQyiQio nuQoi,iino. ,
pitntia est complicata , occlusa inextricabilis siniulque , ,

^^? 11. 1) aegriiudo, moeror (Kummcr, Gram). vaiia et iiifinita. Cf. supra claudcndi significationem in
Eccl. I, 18. II, 23. VII, 3: p'n'a7: 0^3 aiU meUor est radicc , nec non chald. Nb22 locus impcditus , torfuosus
moeror (tristitia), quam
risus. XI, io. Ps. VI, 8: irao» pr. complicatus Jes. XL , 4 Targ. Non male Syrus
iri» Oi'373 marcescit prac moerore ociilus vel viiltus) meiis. propterea quod obices (}]si£)) sunt sapientiae. AI. Elenim
'

X, .4. XXXI ,0 Prov. XVII 25 b^03 ]2 rq.vb D?3


rnocrijr pfi/ii ust /i/tiis 5/i(//us. XXI, 19: 0901 D-':T!-2
niDN
: .
;„„ sapientiae sc. 1b ei esti. e. abundat sapieutia. -
.0
mulier liligiosa et morosa (gramlich, verdricaslich ). — 2) duplum , arab. ^N^'^ (v. supra) Jes. XL, 2.
Dcnt. XXXII, 27 3;'ii< 0:^3 acgriludo
: qu^ /loslis me ' '

afficiet. —
2) ira. Deut. XXXII, ig. 1 Ileg. XV, 3o.
,

n^iiJH (porlio, pars , sors, ut aetluop, C^jl^


Ez. XX, 28 Qra^ij^ 093 ira sacrlfcii coruin
: pro, sacri-
ficium eorum iram ineam excitaturuin.
,
A.TI) "• pr. regionis in vicinia Hebronis, ubi scpulcrum
Plur. CO^S irae Sarae eraf. Gen. XXIII, 17. 19. XLIX, 3o. L, i3. n>i953
a Reg. XXIII, 26. LXX
plerumque oq-/)), &v!.wq.
'

rtsOiaM spclunca in Machpela XXIII, 9. XXV, 9. Vete-


XOVD m. i. q. 093 no. i , in solo lobi libro V, 2. res iiitpp. reddunt, quasi appcllalivum sit, LXX xo
VI, 2. X, 17. XVII, >". ani[Xutov lo dtnXovv. Vulg. spelunca duplcx.

rtl^^ mcurvavit
•. /i • 7 . / •
\ Is)'^ arab. *^ '—^ convolvit (cf. bss),
''
ncvit , unde
( I.JjJ , infiexil , depressit ( vic. flD3), \^^
hi\ic do"iuit. (Chald. ct Talmud. j<EO Jepressit, subcgif, aram. ]D3 , <j^3 , bZ^ii csurivit, N3D3 , l-J-^a, zab.
R. ISS, &£3, BD3 705 m- ^?
t.LSQ3 fames (a visceiibus coiiiplicatis el convolntis , cf. tos videmus. In tali pariete lateres cx ligno respondent,
ad rt^a p. 546 ). Aptid Sjtos b<j. b cst etiam : sitivitali- id est, ex medio tabulato , in quo inter trabes sunt dispo-
siti. Nihil opiis est divinare , neque novam voti 5"D3
quid , iiihiavit rei ( nacL ctwas lechzcn ) , iit }^r—^ ^ao significationem aningere , cum liaec conveniat satis. "
«itivit sangainem Act. Martyr. ed. Assem. 1, p. )5o, Nihilo seeius D-^dd ad lignuin perlinerc videtur, ut lapis
|j2Qi.Ji ^2i3/i inhiavit divitiis, ibid. 1, p. 12'i, Vxas ud murum.
desiderans nuptias Ephraem. Syr. I, pag. go.
^^Jis^'' 5^25 curvavit , incurvavit, Cliald. id. Sjr. «-^S
Simililer hebr. Ita sq. bJ' Ez. XVII, 7 praegn. ]Ea!l iltTn
l^by IT^Ij-d "jE^ rNTM <' ccce vitis isia siliens eoctendit incurvatus est. Etbpa. id. |
t^ .o^^ curvus prae i>enio,
,

radices siias ad illam (aquilani) nip\t!lb V"~nnbuj VnvbTI


RniN et palmilcs suas exlcndit nd illam , ut irri^aret eom,
gibbosns, V^^^ curvatura ,
]L^iii, zab. l^iTi fornix.
Vulg. mittens radices suas ad eam. Sed tkqithtiXi- LXX Praeterea late patet baec stirps iiiia cum cognatis tum cur-
yftivt; et ita Sjrus, ex usu verbi arabico
, ex quo J. D. ,
vandi, tum vicino cavi et concamera/t significatu. Vide
Michaelis (suppl. p. i33i) integrum locura ita interpreta-
tur ct ecccritis ista implicabat radices, folia sua el palmiles
:
radd. ?:e3 ; aaa no. 1, nns no. II, 33|5, ^s cavavit,

suos eoclendehat ad illam , iiiterpungcmlt) nimirum ante concameravit , ap"' excavavit, 3p5effodit, cf. in linguis
indogernianicis gr. x(<//7jw, y.afinTio , yvufimw, it. xrTirw;
V\v idque ab rjbj' (foliuni) derivans. Sud huic obstat
y.vfi/iri , lacon. xt'/^/i'a cupa;
xi'tJj], pers. ...Asi^ inclinare,
1) parallelismus verborum i">bi- n:E3 et ib IrinbiL 2) con- ;

textus qui verbo ^irtS talem vim tribuere iubet , qiiae


,
.j== cavum , caverna ; lat. cubo, cumbo it. cai'ui; gcrm.
congruat cum veibis rrniN n'ip'inb: 3) hsms noniinis ant. Gajf:=ip, Jcippen, vmlippen, sensu plicandi). Jes.
^E^ qui esuriendif siiiendi signiCcatum etiam in verbo
, LVIIl, 5; Intrans. incurvavit se Ps. LVII, 7 : '^XZ: qD3
commendat. incurvavit se anima mea , i. e. succubuit insidiis et machi-
nationibus inimicorum. Part. ^'E^lDS incurvati, depressi.
^B3 m. fames lob. V, 22. XXX, 3.
Ps. CXLV, i4. CXLVI, 8.
'
'

Niph. submisil se alicui. Mich. VI, 6 sq. b.


^fi^^ rad. dublae potestatis. Syr. «-tusxli Castellus
V|3 cum Suflf. ''CS pr. incurvatum , cavum , spec.
interpretatnr : connexuit ; contraxit, abbreviavit sermo-
1) vola manus ,
palma. (Arab. •_"'^—' SJT. ]iSSlS }.
nem B. B. , certius est : (.fllSii) menstriium mulierum.
Lev. XIV, i5: n^rN-:iT7 ']r.p'n tjS b? ps;'? e/ fundit
In Lex. Adleriano verbum explicatur {joys>-\ (jo^s!, (oleum) in voJam saccrdotis sinislram. Comm. 18. 26.
quae neque buius Lexici compilator intellexit neque ego n?3p >;r Nb^a pugiKus farinae 1 Reg. XVII, 12, cf. Nb^a
intelligo (an: coinprehendit? ). Ceterum con/raAenf/t ( et P13 Lev'. IX; 17. Ps. CXXiX, XXVIII, 4: n-r^z
7. Jes.
inde connectendi) signiCcatio probabilitate non caret, quum 2 Reg. XVIII, 21:
!-!:i'b3-' i-:33. ?iap^:i icDa n=. Alibl
vicinae suut radd. Y-'?' ?-P V'^P contraxit, compressit, ;
non Deut. XXV, 12 r:=:3 nx r:r-i:;p- et abscin-
diflert a i* :

contraxit se ad saliendum vide etiam "J^es. ,


dcs manum eius, Saepe de manu qua aliquid prehen- ,

D D3 m.
prob. iigmnn iransvcrsum canterius , dunt Ez. XXI, 16. 2g. XXIX, 7, qua laborant, uiide
(Sparren), a connectendo. Semel legitur Hab. II, 11: fi^^a"! f]3 manus pigra Prov. X, 4. Spec. notandae sunt
iapis e pariete clamat Ttl^iV^ yt"!2 ^'Cri. xav&UQOQ, LXX formulac a) 'b f^2'o e manu alic. i. q. T72 e pottstate
:

quod non cum Bocliarto (Hieroz. II, G12) scarabaeum alic. , saepe post verba eripiendi scrvandi lud. VI, i4. ,

explicaveriin, sed cuin C^rillo et Theophylacto urunXo/.r^v 1 Sam. IV, 3. 2 Sam. XIV, iG. XIX, 10. , 1. XXH
vcl GvvdiOfiov TW»" '^iXiov , ]at. cnnlherius, canicrius 2 Reg. XVI, 7. XX, 6. 2 Par. XXX, 6. XXXII, 11.
quomodo appellantur tigna convergentia in culmine con- Esr. VIII, 3i. Ps. XVIII, i. Jer. V, 21. Opp. ir3
currentia, quae tectum sustinent (Vitrnv. 4, 2). Ita r|33 dare in manum i. e. potestatem alic. Ind. \I, i3.
Synim. avviic!j.io(; oiy.odofu,g iihvog. Theodot. et ed. Jer. XII, 7 >|D3 N12 venire in nianum Prov. ^ I, 5.
,

quinta: avvdia/iiog it).ov. Hieron. in comment. lignum, b) ir ;i3 C^b mahum adinovere aliciii i. e. eum adoriri
quod ad continendos parietes in medio structurae poniiur et lob. XL, 32 sed bi' f]" n'll" manum imponere alicui
,
ad ,

vulgo apud Graecos iftuvTCoaig fcf. Sir. XXII, 17 appella- ) eum tuendum Ps. CXXXIXJ 5 (cf. Ex. XXXIII, 3a),
lur. SjT. et Arabs clavum s. paocillum intelligunt qui , et ii^r fi3 C-b manum imponere ori , ad illud clauden-
idem a connectendo dictus esse possit , Aben Esra nodum dum lob. XXIX, 9. c) lud. XII, 3 '=33 vijc; rtjr-isi :

in ligno. —
Apud Talmudicos 0-D3 laterem sigulficat vilam meam posui in manu mea , i. e. pracseiitissimo
scsquipalmo longum , ut n^^^sb laterem trium palmorum periculo me exposui quae enim in manibus gestamns,
;

(Baba Mezia cap. 10 fol. 117 a.


Baba Bathra cap. l fol. non satis tuta excidere et elabi possunt
sunt , facile vel ,

3, a) quem ipsum Bochartus (1. c. p. 6i4 ) h. 1. intelli- in eo sunt ut abiiciantur. 1 Sain. XIX, 5. XX\III, 21,
,

git. ,,Agitur, inqiiit de pariete in quo lapides et, , cf. lob. Xllf, i4. Ps. CXIX, iog. Eodi-m proverbio
lateres iuter ligneas trabes inserti sunt
,
quales hodie niul- Xenarchiis np. Athenaeuin (Deipiiosopb. XIII, p. 56g C) :
R. C1B3, ysS, 1B3 706 Ci5 123

iv rrj yuQl tjjv xpvyj]v i'x(ov , et Dani de homine in vitae rupta Quxrog de praecipitio a Quaam
,
alias uQaaau) ,

discrimine versante : at gnae inecl Livet i Haeiiclcnie i. e. amputo abscindo xo;i^ locus praeruptus a xo;itw cet. "
, ,

it vitam manibus gestans. — d) S]3 fT3!l , ^13 i']>r\ , Nnu Addi poterat rupes a rumpendo.
)3 manus complodere , v. sub bis vcrbis.
n&J f. 1) palma, frons palmae, v. C]3 no. 6. (Syr.
Dual. d^C3, TtiSS niraque manus Jes.
c. suff. ''23,
XXXVI, 32. XLIX,
i6, sed saepissime etiam pro
Jes.
]i\sis id. Chald. ND''^ Esth. 1, 5 Targ. sec. ). Forma
plurali. d^^ES U5")3 expandit manus sive ad precandum, ,
autem feminca de inanimatis frequentatur ( gramui. hebr.
sive ad distribuendum (v. iu^is "^; Q-isD NU33 sustulit nianus §. lo5, 2). li^JJN"! ^iES palmn el iuncus Jes. IX, l3.
TLren. II, 19. Ps. LXIII, 5, ^''Ea bj' N"i5: super manibus XIX, i5 proverbio ilicitur do uiagnis ct parvis , nobilibus
gestavit aliquem, e. blande et amanter egit cum eo, fovit et ignobilibus. LXX c. 9: fiiyuv y.ui fiiy.Qov , c. 19:
eum Ps. XCI, 12
i.

; 'c^Sa OSh iniuria esl in manibus alic., uQXtiv xui TlXog. — 2) ramus quicunque. lob. XV, 32.
i. e. commissae cuipam contraxit lob. XVI,
iniuriae LXX. Qudufivog.
17. Jes. LIX,
6. Ps. VII, 4. 1 Par. XII, 17. Jon.
III, 8, contra a^cD ip; qui puris manibus est i. c. insons
Ps. XXIV, 4. a^i:3 •s^i.i labor quaestus nianunm Gen. ,
y23 ) semel legitur in cod. Hebraeo-Sam. Dcut.

XXXI, 42. Ps. CXXVlil 2 , T^s3 jyb opus nianuum , XV, 7 'l'E3n (claudis) pro l^spn.
eius Ps. IX, 17.
Plur. ni23 hoc proprio significatu rarus est Dan. X,
10, bi<s legitur ^''T' ni-:3 de manibus ampnlatis et emor- ^23 1) P'"*
'«^Jci', operuit , iinde liS3 et n^lES
tuis (v. Lgb. 539^540)" 1 Sam. V, 4. 2 Reg. IX, 35.
Sed vide no. 3. 4.
operculum. ( Arab. ^^s fut. I texit , abscondit, unde
transiate apud ArabcsSyros et Chaldacos negavit , abne-
,

2) pes quadrupedis digitos habens , ut ursi ( arab.


gavit,- spec. bencCcia divina. Conj. II. texit, operuit.
s_a^). Lev. XI, 27: r^s b:^ n-.*T^- Vicinum est texit, obtexit). Spec. 2) ohclusrit oh-
.si£ ,

3) hy^, Vp planta pcdis. Deut. II, 5. XI, 24. ^IS); levit aliqua re , ut pice picavit. Gen. VI, l4: n~E3T
,
laNT li'i b:.'n Jes. I, 6 np"!^ n:^! i^"l Cisa a planta pcdis
,
"1233 n";273 MnN et obline cam (arcam) inius et
'J''in731
usque a'd caput usque ad verticem Deut. XXVIII, 35.
2
,

Sam. XIV, 25. lob. II, 7 ( de integro corpore). — ex-irit pice. Inde nE3 no. 2. 3, et significatio ti-anslata

Deut. XXVIII, 65: '^b^^-i ^iDb ni:72 n^iii Xb non erit in Pual. — 3) villis teclus, villosus fuit (arab. ,a£ I.
quics planfac peclis tui i. e. non Labcbis donicilium quie-
tum cf. Gen. VIII, g. —
In plur. semper nn-:3 Jos. III,
XI villosus fuit pannus )• Inde T^BS. — 4) lexit i. e.

condonavit peccata , cf. (103 no. 3.' Vide Pi. et "nBb


i3. IV, 18. Jes. LX, i4: -bs H'!'??'! "^23 -? iinnisri
^''SN:)^ procumhcni acl planlas peclum iuarum quicunque ie no. 4. (Arab. ii I. VIII condonavit, .k==> II. expia-
spreveruni. Ez. XLIII, 7 ''bi'1 niSS Qipu de arca foe-
:
vit ciimen Sur. 2, 273. 3, 191. 1^4. 5, i5. 8, 2. Chald.
deris, cf. din. Addito 055 2 Regr XIX', 24.
-1E3 id. Etiam Persae tegendi significatum ita transferunt,
4) vas concavum , acerra ,
phiala. (Syr. (A£i3 Bohlen syuib. p. 38).
Pi. -iE3 ( ubique praevio "Vipl ) fut. "1E3'; •! —
calix, lanxlibrae, lanx fundae , arab. 'iii.^=> id.). Num. 1) condonavit peccatum de Deoj sq. acc. Ps. LXV, 4: ,

VII, i4. 20. 26.32. 28. 44.50. 56. 62. G8. 74. 80. Plur. d^lEin MPN flj^^yds pcccala noslra iu condona. LXXVIII,
niE3 Ex. XXV, 29. Num. VII, 84. 86. ^'bp;-; tl3 lanx 38; sq. bs ( ut alia verba tegendi , arab. ^j>c Jc=s texit
6. patella fundae 1 Sani. XXV, 29. Tj^isn >]3 acetabulum
rem) Jer. XV^III , 23: D:iy bs 1E3n bs ne co?idones
femoris Gen. XXXII, 26.33. delicium corum. Ps. LXXIX," 9 ,' sq'."'!? D"cut. XXI, 8,
5) Phir. ni23 manubria pessuli Cant. V,, 5. Cf.
et addito otiam b personae Ez. XVI, 63 "bsb T\b ''nE33 :

nii;. Seincl sq. n5'3 pers. (ut no. 2, b). 2 Par.


n"'^» niUN.
6) ^''i^an ni=:3 Lcv. XXIII, 4o palmac, a forma
XXX, 18: n:»a -iE3'' 2it;!l hir;'; Jova benignus condonabit
curvata dictac (v. riBs). Arabs Erp. i_;La=). Etiam Omissum pro-
sc. iis, pr. veniani coucedei pro iis. est
lat. palma de manu et de fronde palmae arboris dicitur. nomen, ut in illo Jes. LIX, 18: dbii^J"; b;'3 nibiJ:a bi'3
pro dbu;'' ail^ibs^. Gcrmanice dixeris nach seincn Hand- :

lungcn Jdiiiach vergilt er, ct h. I. der giitige Gott


,
tl3 m. rupes pr. cava s. camerata bis in Pliir.
,

schenkt Vergcbung (Zafiir nec multo magis mireris hanc


,

d-ES Jcr. IV, 29. lob. XXX, 6. Chald. NE''^ rupes,


,

pronominis cllipsin, quam trifam illam post verba dicendi


lapi», littus (nasor. \^:J 'd.) , syr. 1^^^ ^
f3(.ii rupes, apud Hebraeos et Roinanos durit, er sagie (es). :

lapis cf. in N. T. Krjffuiq i. TlhQog. Simonis ducit


q. 2) causat. vcniam conciliavit , a) expiavii culpam,
a lad. ^'''3, arab. i_;L^=3 secuit , amputavit ,,sicutgr. , sq. acc. Dan. IX, 24: ]iy lESb, sq. bl> Lev. V, uG sqq.,
•7J3 (pro) Ex. XXXII,
'30: ' bsnNiinnsa rrncsN 'biN,
unriTO/nog de praccipite dicitur , axQujOfiog de rupe prae-
l\. 123 ^07 -1E3 — ni-^Bs

sq. fa Lev. IV, 26. Nwni. VI, li. b) eorpiavit culpa , Monumm. Phocnic, p. 417. 42 1. Sam. "^J-l^ii iil- Syri
liberavil ream sq. ;s pers. Ex. XXX, l5
, ti; "^EDb :

ct Chaldaei etiam diniinutivo utuntur , '|'-E3 \jOiSxs j.


32^-11«;=::. Lov. 1, 4 rrr -(s:b. IV, 20 crj^by -lEsi
: :
,

jrirrT. Comm. 26. 3i. 35. V^, C. 10. i3. 18. 26 al. sq. ,
''312yn "ID? (P^ig"^ Ammonitarum) n. pr. oppidi
nya "(,pro). Lev. IX, 7 Dyn ny3!i sji^j^ ncsi. XVI, 6.
:
Benjaminitarum. Jos. XV'III, a'». In Kcri rt:!"::'—.
11/24. Ez. XLV, 17; s4.'r. Lev. XVli^ii: a-|r; '3
n:r'' 'i2i:2 Nir; nam sanguis eocpiat vitam i. e. vcniam
conciliat pro vita vitae pocnam avcrtit.
, Rcfertnr etiam
mD3 ni. 1) crater ,
quipelvis ,
pr. fortasse talis ,

opcrctilo instructus sit. Memoratur


Par. inter vasa sacra l
aJ rcs inanimatas qnae profanac aut scelcre contaminatae
,
XXV'III, 17. Esr. I, 10. VIII, 27. llebraei intcrpre-
credebantur sq. acc. Lev. XVI, 33: U-pT^-riN "ISSI
,
tantnr p"ir:, et ab abstcrgendo (v. Pu. no. 1) ductum
icnpn. Ez. XLllI, 20. 26. XLV, 20. Ucnt; XXXII, 43 esse volunt , quod in ilJis cultcr abstersos sit a sangiiine,
( ubi terra saiicta , quippe sanguine contaniinata , expiari
quod longiiis pctitum cst. Adstipulantur tamcn Ilierony-
dicitur), sq. Vr £x. XXIX, 36. 3/: iE3n c^73'' n^'3u;
mus , Buxtorfius al.
tjrT^rr br. XXX,
10. Lev. XVI, 18. "^lenae lo^cu- —
tionis exempla sunt, sq. by pers. et pi peccnti Lev. IV, 2) pruina , quippe quae terram, tegat. Ex. XVI. l4.
26: inNcn^ 1":^" T^r;' -11:2?. XIV, 19. Num. VI, ii; Ps. CXLVII, 16. lob. XXXVlILag. Retinnit vocem
sq. by pcrs.et ry peccati Lev. V, 18: inrrt T'b;' 1231 etiam Targ. Hierwsol. Ex. 1. c. , alibi in Targg. trans-
iri^Ju; b?. Comm. 26. —
c) placavit eum , qui iniuria fertur T^ba , N'!''!:^.
affectus irascebatur , c. acc. Gen. XXXII, 21 ^j^iiSN :

T';!- placabo f pr. tegam v. ad D'':''? ni02 pag. 760)


, T^SS m. i) i. q. 1£3 vicus Neh. V'I, 2.
faciem eius. Prov. XV'I, l4 ira regis est nuncius moriis:

2) isque iam rugiens (lud. XIV, 5.


Jeo iuvenis , Ps.
r;:'--;'' nrn ui^XI scd vir sapiens eam placat it. caJamitatem •

CIV, 21. Prov. XIX, 12. XX, 2. Jer. II, i5. Am. III,
ingrueiitem placavit i. e. piaculis amolitus est Jes. XLVII,
4. Zacb. XI, 3) et praedatum egrediens (Jes. V,
11. — Doinim Gen. XXXII, 21 ) vel sacrificium, quo
f
Mich, V, 7, Jer. XXV, 38. lob, IV, 10. XXXV'III, 3^),
29.

aliquis placatur ( Gen. 1. c. ) vel aliquid expiatur, ponitur


propter robur iuvenile ferocissimus et maxime sanguino-
praevio 3 2 Sam. XXI, 3: lirrN nar. Lev. VII, 7.
Quomodo
Num. V, 8. — LXX plerumque f^i^.uaxofiat , l).uGy.oi.ittt.
lentus (Ps. XV'II, 12. XCI, i3. Jes. XJ, 6).
difTerat a -\M apparet ex vcrbis Ez. XIX, 2. 3
,
mater :

Fu. 1) iectus i. e. oblitteratus est pr. de litteris, tua leaena educavit unum ejc caiulis suis (^^'iWTa), et
quae stylo obducto tegebantur et delcbantur. Jes.XXV"III, factus est leo iuvenis (t^CS) et didicii praedari ei comcdit
18: Brr)"'-!^ "^Pl et oblitterabitur i. e. abolebitur /bc(?ui homines. Comm. 5. 6. Eandem igitur in leone aetatem
vesirum qtiae locutio a scripta foederis lege petita cst. significat, quam n^y in asino, te in bove, 133 in camelo,
,

(Aram. i.a3 , n:2 abstersit, diluit, abolevit). — 2) pass.


iS33 in ove.
nolentos,
Traiisfertur a) ad hostes feroccs et sangui-
Ps.XXXV^, 17 : scrva ''n-^n'^ C^^-E^n a leonibus
Pi. 2, a eorpiaia est culpa. Jes. V^I, 7. XXII, l4. XXVII, unicum mcum vitam. XXXIV^ ii. LVIII, 7. Jer.
9. Prov. XV'I, 6: ]ir -iqa'^ "'???, l?r;r- — ^) pass. Pi. II,
i.

Ez. XXXII, 2 de Phaiaone


i5.
e,
rrp-: C^IA -CES :

2, b culpa liberatus est reus veniam impciravit , Exod. i. e. talem te praebes populis, qualem leo iuvenis se prae-
XXIX, 33, sq. "r Xum. XXX\% 33 : -ir_3^ Nr y-^Nbi ^'
bet feris. b) ad lieroes iuvcncs. Ezech. XXXVIII, ]3.
terra non eocpiatur ,
pr. terrae venia non conceditur. Nah. II, i4. LXX septies azi^ivo? alibi /.«iiv. , — De
Hithpa. "i:3n!7 cxpiala esi cnlpa. 1 Sam. III, l4. etymo Bochartus (Hieroz I, p. 7o4 ita statuit, ut ) rad.
-1E3 in hac voce idcni valeat quod "^33 magnus fuit , et
JSithpa. "1E3: pass. Pi. no. 1 condonari. Dent. XXI, T^SS pr. leonem adolescenten s. adultuni significet , ut
8: 0'^" cnb i:3:i ut condonetur iis caedes. Cf. Lgb.
249 not. ij«*i leo adolescens a \.^ adolevit quod non probo,
p. ;

quum radix -|33 apuil Hebraeos et Arabes de aetate pro-


"lB3 m. pagus, vicus , ita dictus , quia tectum vccta et scnili, uunquam de iuveiiili usurpctur. Mihi
praebet^incoHs. Cant. VII, 12. 1 Par. XXV^I, 2*5. Cf. quidem ~\'f2 villosum significare videtur, spec. leonem

n's:3 no. 1 et -icb no. 1. (Arab. Ji^=s id. , unde in iam iiihalum. Vlde rad. in Kal no. 3, cf. ^ji, j^^.,
verbo i'^ IV. VIII vico affixns fuit. Frequens est in
.^il pili iu collo , occipite ct maxillis, .ii pilosus in
nomm. pr. vicornm, nt ulj tS^", i'-^; J'^~~' ^ ^* Schult.

ind. ad vit. Salad. v. Capber-Zimarum , Reiske ind. ad collo, facie, occipite , i'_^ crines in fronfe lconis.
Abulf. Ann. , adde ex Barhebraeo «.^ tSa p. 3o4
('•<]• -i"-^ ""• ' P^g"^) ^- P*"- oppiJi Hevi-
riT^ES
lcxa> ]2o2 j£ia p. 187. 200, in N. T.
iF>3 p. 398, tarum quod posfea Benjaminitis cessit Jos. IX, 17.
,

KuTKQvuniu \e] Ko.rfantuot fi i. e. DTi: ''E3 vicusNabumi. XVTII, 26. Esr, II, 25. Neh. V II, 29. LXX. XdfiiQa,
De nominibus locoruni Punicorum a ,-<D3 ordientibus v. Vulg. Caphira.
K. nS3, ffiD3 m )22 ffiDS

1S3 m. i) i. q. "1S3 pagus , vicus l Sam. VI, 18. quorum alis /, (5d?a roi; KvqIov ( ni!-;'! nias , iliisii; com-
2, ab obducendo , oblinendo dlcta , cf. rad.
pi3r ,
parere credebatiir. Ex. XXV, 17 sqq. XXVI,'34.' XXX,
no. 2. Gen. VI, i4. LXX. uacfuXxov. Vulg. bitumen. 6. XXXI, 7. XXXV, 12. XXXVII, 6. 8. g. XXXIX,
35. XL, 20. Lev. XVI, 2. i3. i4. i5. Num. VII, 89.
(Chald. et talmud. N'iDi3, •'-\B1S , syr. ] ^303 id. , unde
r^lESfl ria I Par. XXVIII, 1 1 appellatur adytum templi,
etiam armen. I[ni.ujji plx arab. jt^=> pix , max. qua cf' i"li:3 Reg. VI, 5 Targ. pro hebr. -ca^
n^a 1 licet ,
,

hoc Lev. XVI,


2 in Targ. Jonath. est pro ipsb n^^ES
picantur naves , it. Ja , 'i^O bitumen iudaicum. (Onk. Nn-p3 n^a . —
Ex vett. intpp. Saad. .reddit
3) cyprus ,
gr. xvtiqoq (Dioscorid. 1, I25) friitcx
Sl/ivc. operculum Kimchi: 'ji-iNb !-:33a sed LXX ubi-
, ,
vel arbuscula . iloribus odoratis , subalbis , in raccmorum
que iXawcfiQiov (cf. Hebr. IX, 5), bis plenius (X«arr|piov
modum crescentibns arab. SlLs» , iiUs- Lawsonia iner-
{Tiid^ifia Ex. XXV, 17. XXXVII, 6,
, ,
unde Vulg. propi-
mis Linn., bene observante lo. Simoni, ita dicta qnia , iialorium , syr. (.AaJQjj, Luth. Gnadenstuhl , a signif.
mulieres pulvere ex eius foliis confecto et in aqua subacto verbi in Pi. , quod excusatlonem habet In vcrbis Lev.
nngues oblinunl (v. rad. Pu. no. 1), ut coloreni rufum XVI, l3 —
15, ubi Aharon dle explationis operculuni
iis inducant. Cant. I, i4 nDsrt bsiSN j^oTQvg xTjg : LXX sangulne tauri conspergere iubetur. Sed non debebant
XV71Q0V. Vulg. botrus cypri ( vox enim Semitica , ut propterea recentlores nonnulli hanc interpretationem suam
raulta plantaruni nomiua ad Graecos Romanosque ,
facere , qnia n-\b3 a Pi. ductum necessario expiandi
trangiit). Syr. 1 t^OD ,
qnod in Lex. Adleriano expli- signiGcatum habeat , operculum contra n"lD3 scribendum
catur : '\X:^\ henna folia hennae. Kimchi slt (Mlchaelis suppl. h. v. ^^'ineri Lex. p. 4g5. Tholuck
i)S ,
Beitrage zur SpracherklSrung des N. T. p. g>); n^va
N2nrN liisa N-\p3- Ni!-i. Plur. ^•'lES Cant. IV, i3,
fornia dagessata in n^nts nequaquam impedit quominus
ubl copulatur nardis. cum
Targ. 'ji'iiD3. In Talmude ,

ab operiendi potestate ducatur. Etenlm a) non raro


Nidda copulantur -iQi:m T-nn rosa et cyprus.
fol. 8, 1
nomina derivata conlugationisKal slgnificatus habent non-
Plura de hoc flore dabunt O. Celsius Hierobot. T. I, ,
nisi in coniugatiouibus derlvatls usitatas et contra (v.
p. 222 sqq. Salmas. homon. hyles iatricae c. 69. Oed-
Simonis arc. form. p. 254. Lgb. p. 425. de Sacy giaram.
mann verm. Sammlungen I c. 7. Rosenmiiller bibl.
arabe II, §.218); b) significatio verborum propria per-
Alterthumskuude IV, I, p. i32. Prosp. Alpin. de plan-
saepe in formis dagessalls servata est , tibi Kal translatam
tis Aegypti cap. l3, qui iconcm plantae dedit. Sonnini
habet (Lgb. p. 242), primamque tegcncU signlficationem
itin. Aegypti I, p. l6g interpr. gerni. al. Aliam voca- — etiam in hoc verbo a formis dagessatis non alienam fuisse,
buli hebraei interpretationem suasit Abcu Esra, quem
memorat Kimchius : •'3 anS i^nT" On-ia.V -a"! ODnm
pN c) apparet ex Pu. no. 1 et arab. .r==> texit, operuit,
D-^nnaa nitt'.u i-pnb uj'< is Vpir: bD-i;^ LNirt -iED!-r bsuj.N contra ex uno loco Gen. VI, l4 vlx probaveris tcgendi ,

a>a n"'-i Vji ied 'a-iya N-ip:r! lOTib ::ii liaT 'i:u5 ibd significatum Kal conlugationi proprium fuisse. Facessat
Significat is vocem arabicam 6^ it. .^1^=, ^.a^=,
igitur fictlclum illud n-ib3 quod olim operculi slgnifi- ,

catu usitatum fuisse volunt.


involuci-um floris palmae (ad rem v. Kampferi amoenit.
exot. p. 697) , cf. chald. "''lElS dactyli immaturi quam ,

eandem rationem commendat etiam J. D. Michaclis


p. i334), sed recte rcfellit Oedmannusl. c.
( suppl.
L^53 rad. utiu^ Ifyofuvi], fort. i. q. fj- ^ opple-

4) XrTpov, prelium expiaiionis vel redemtionis. Ex. vit terra ( puteum , fluvium ). V, oppletus fuit , ir-['~-^
XXI, 3o. Num. XXXV, 3i. 32. 1 Sam. XII, 3. lob.
XXXIII, 24. XXXVI, 18. Prov. VI, 35. Is (id) pro terra, qna oppletur puteus fluviusve. Ita in Hiph. Thren.
quo pretlum solvitur ponitur praevio b Prov. XXI, l8: ,
III, 16: -iBxa ':u;''-:31-; ohruil me cincrc vel depressil ,

S'ii~\ p^Tib "ICb pretium redcmlionis pro iiisto est impius me cinercm
in coll. usu Talmudistarum
, qui prope acce- ,

i. e. iusto Deus parcit et improbnm punit pro eo (cf. dere videtur ad liebr. 033 et d^S pr. pedibus calcando ,

XI, 8), saepius in genit. Exod. XXX, 12: iUJDj -(E3 conipressit zusammenlreten eintreten, inde compressit,
, ,

prelium quo reclimiliir vita eius. Prov. XIII, 8 , c. suIT. depresslt. Jebamoth fol. 107, 2 !T,a";D3 Inaa "n7J Nin :

•:--!D3 Jos. XLIII, 3, inE3 Ps. XLIX, 8. mctilur mensura impressa (nilt elngedriicktem Maasse),
nnde Kinichlus interpretatur ""^sa'!) IJ' 1BN3 lb3 i:'J\I} :

^"'"lES m. pl. ea-pialiones Ex. XXIX, 36. nx-^n 13. Sed usul biblico similius est Beresch. rabba sect. 75 :

D^I^Sr: hostia qua expiatio fit ibid. XXX, 10. Num.


, IBXa n'i;B31Z: a^^HMl 'jaT b3 (juovis lemporc, quo (ecclesia
XXIX, 11. DilEsn b\X Num. V, 8. aiisart" DV dies Israelis) depressa est in cincrcm. Congruit Targ. 533
expiationls Lcv. XXIII, 27. 28. XXV, 9.'^ '

NCapa 'n'' depressit mc In cinerem. Mere conlecturalia


ri723 videntur quae habcnt Alex. Vulg. Syrus fxJio'ifii(Ji fit :
f. operculum no. 1), ublque de
(a rad. ,

operculo arcae foederis , cui insistebant Cherubini super , onodov, cibavit me cincre , y^^HXOJ^ oa^S conspersit
R. nE3 r09 -inS3

nie cinere. Siinilem significatum scd lclicius, iam


, Caphior cxsiirparuni et consederuni in locis eorum. His
Kimchius adliibucrat ,
qui lianc quoque laiidat interpre- quidem rcpugnare vidcntur, quae legunlur Gcn. I. c.

tationem TEN3 ""zrDn i'ohit


: s. voluiavit me in cinere. D"-rr2 niji ct\l;:j: t^K :iNi:^ nCN DT.bcs rs<- et

Longe petitum et contortnm est qiiodMuntiiigbe in Cashichaeos (Colchiss), uncle egrcssi suni Philisiaci ei ,

diss. Lngdd. p. ii84, co)]. arab. ^^iizs VII. con- Caphloracos , sed piobabilis est V'ateri aliorumque con-
tortus fuit, interpretatur : me torqueri cinere
fecit iectura haec verba ciiin fribus reliquis locis ita couci-
,

i. e. cibavit me cinere ,
qui formina in<iuxit quaiiqiiam ,
liaiula esse, ut verba C^nrVE Dir73 in:;'' i\i;N ponantur

ti-itaest obscrvatio , torqiieiidi vcrba ad dolores reitrri post C^nt" et ad hos non ad Casiuthaeos refcran-
, , ,

nam radix arabica de pcdibus laiitum curvis et coiiloitis tur ( quanquam efiani vnlgaris verboruni ordo retineri et
frequentata esse vidotur. stafui pofest de hac traditione Philistacos a Casluchis,

,

populo Caphtoraeis vicino prodiisse). Quae regio ,

iutelligenda sit non onuiino exploratum est. Sed a veri


,

vinxit. Praet. pass. specie non aliena quain vcteres interpretes unanimi fere
4 !^W cliald. ligavit , :iPE3 ,

consensu expriinunt, Cappadocia ( Deut. II, 23. LXX


ligati sunt Dan. III, 21.
V^ulg. ubique tres Targg. ''Npi:"p,
, N^pi^^E;;; SyT. ,

Pa. i. q.Coirni. 20, Part. pass.


Pe. Inf. r,r\t^ ib.
t.^^Of^Li, )aX:6;(^£^: huic enim non obstat quod
prsi73 Comm. 23. 24. In Targg. et «pud Talmiidicos
it. apud Nasoraeos , v. lib. Adanii III, p. 3oo.
Caphtor Jer. I. c. 'N (terra maritima) appellatur, siquidem
id. ,
v. iiul. ad Carm. Samarit. a
Cappadociae fjnes olim usque ad Pontum Euxinum pafe-
Sam. constrinsit ccbibuit , ,

lant (v. Mannerti Geogr. IV, 2 p. 211 sqq. ) favctque


nobis edifa. Sed male addimt arab. >^^^ . quod hanc ,

quod Gen. I. c. Caphtoraei cum DTlVcS i. e. Colcliiis


vim uon habet.
copnlantur qui et ipsi Aegyptloruni coloni erant . Suf-
,

fragatur igifur Bochartus iu Phaleg IV, 32, alia etiam


argumcnfa, sed niagnam partem fufilia, addens. Sa.adias
"^Fl£3 et "lir£3 (Am. IX, 1), plur. c. snff.
in Pcnfat. Caphtoraeos Aegypfo oriundos in ipsa Aegypto
r"~r-:2 ,
Cr;""'r:~ quadri]itt. qnod conipositum videtur
Bamiaiaeos ( _^ JL^O ) intelligens, quod vix pro-
"
ponit, .

ex trilitteris ICD
texit et "inS coronavit vel :]S et iri;,
babile, si CnVc^ coniunctiCokhii sunt;
Gen.I. c. cum iis
inde 1) coi-oUa capituhim a) columnarum, SiiiilcnknotiJ',
Siiulencapitcil Am. 1. c. Zeph. II, l4.
,

b) ornaDientiim
nec Saadiae niagna E recen-
est iii his rebus auctoritas.
tioribus nonnulli (Svvinton iuscriptt. Cit. p. 78 sqq. J. D.
candelabri aurei Ex. XXV, 3l. 33 sqq. XXXVII, 17 sqq.
Michaelis in spicilcg. I, 2C)2 sqq. Suppl.l338. Schulthessii
LXX aquiQiinr^Qii;. Vulg. sphaemloe , et sic Targ. Syriis,
Parad. p. i58 cf. e vett. iheodoiet. ad Jcr. 1. c. et Jes.
,
Samar. , sed- Josephns ( Ant. 3, 6 §. 7 ) Qoioxoi mala
IX, 12). Cyprum intelligebant , cui et situs locorum favet
Punica , Saadias ct Kimchius mala. Ac Josephi quidem :

et aliqua uoniinis similitudo et Swinton quidcm 1. c. in ,

interpretatio fortasse illustrari potest ex s)t. |£\aGaj luimo qnodam Phoenicio verba ")T22 y^ab sibi legere
quod in Lex. Adleriano esplicatur: . UJ!j iX «j! .«*'s visus est quae Lapclhos Cypri interpretatur
,
sed huic :

sententiae obstat quod C)prios in V. T. C'n2 appellatos


,
cal^x rosae et mah Punici , cf. ^Sill Ex. VIII, 9 Pesch. esse certissimum est, in epigraphes autem istius(-^p":" "'psb
quod ibidem explicatur _tj( jV,. froncles, Hactylos pro- legendae) lectione Swintoniana paucarum Iitferari;m potestas
iuht neque noii chald. rc:: flores et amygdala protulit
, rccfe accepfa est. Vide quac dc his niimis Vagae s. Vaccae
Num. XV II, 8 Targ. , de quibus vocabulis ita statuo, Numidicae tribucndis disputavinnis in Monumm. Phoeui-
ciis T. II. p. 320. Magis placent quibus "^nES Creta
KSQD esse a rad. t.2iD et pr. rejn conglobatam signiC- ,

insula est (v. Calmet disquisitf. bibl. III, 25, Lex. nostri
care , A210 autem veibum .secundarium esse (ut vi^^;-. a editt. priores, Rosenm. bibl. Alterthumskunde II, 2, 363.
III, 385) tum quia vix credibile est huius insulae nul-
, ,

viiOv nCT ) , cuius n in litteram radicalem abierit. Neque lam in geographia Hebraeoi-um mentioucm iniici tum ,

quia Philistaei etiam -n-^ appellantur, quod nomen ad


incredibile est ,
quadrilitterum ,
qucd prae manibus est,
originem Cretensem pertinere videtur. Possint etiam huc
ex Nr.BiS (nES) et "ins ortum esse.
rcferri quae de Cretensi J-jdaeorum origine habentur
,

n. pr. regionis esterae ,


2) eiusquc ad mare sitae apud Tacitum (hist. 5, 2) qua in narratione Judaei cum ,

(Deut. II, 23. Jer. XLVII, 4. Am. IX, 7) et iucolarum Philistaeis confusos non incredibile est, nisi forte hoc
eius (n"-nE3 a sing. "^-rz^ Gen. X, i4. Deut. 1. c), commentum ex solo etymo (Judaeorum qs. Idaeorum)
qui 11. cc. Aegyptiorum coloni
Philistaeorum patres et flusit. Inter Crctam igitur et Cappadociam ambigi
fuisse traduntnr. Jova Philistocos
Jer. 1. c. nam vastni potest ,
quanquam Cappadocia propter iusignem veterum
"li^Ew *N n^^^NC residuum lerrae maritimae Caphtor. Atn. consensum praefertjula videtur.
I. c. nonne Israelem ascendere iussi cor Aenypio , ei Phi-
:

lislaeos ecc Caphtor, et Sjros ex liir? Deut. J. c. Avvacos


habitantes in villis usque acl Gazam Caphtoraei egressi ex
XXXX
R. 3-^3 10 ni^ — ni-is

^"^J chaltl. doluil , maxiine animo , contristatus ligneae auro obductae, alis expansis, quae in adyto taber-

ut syr. Pe. Apb. Etbpa.


naculi sacri(Exod. 18 sqq. XXXVII, 8. 9) et XXV,
est , aegre tulit , |j,3 et , it.
templi Salomonei ( 1 Reg. VI , 23 sqq. 2 Par. III 10 ,

aegrotus. Zab. id. sqq.) operculo arcae sacrae insistebant , super quorum
oij.3 Ethpe. aegrotavit, (01^}.:) MQ.*f3
alis Jova comparere et cum Mose colloqui credebatur
moestitia. Viciiium est arab. ^.^s afflicta est anima
(Ex. XXV, 22. Num. VII, 8g): praeterea Cheruborum
Gen. XLI, 8. Ruth I, i3. lob. XVII, 1 Vers. arab. figurae et tabernaculi sacri aulaeis intextae ( Ex. XXVI,
Ithpe. Dan. VII, l5: ^rni n'"l3nN; doluit aninius 1 31. ubi verba Ca^nS ~n j< niS"'' acn rjiuyy expli-
:
,

meus, canda siint opere texlorio Jacirit eum Cherubos i. e. Che-


:

1 rubis artiflciose ei intextis. XXXVI, 8. 35 ) et una cam


"n^^ rad. inusit. Syr. et chald. S13 «-^»3 ara- palmis floribusque templi parietibus nec non leonum ,

taurorumque figuris mixtae basibus lavacrorum sacrorum


vit. Arab. . 1
— -> > 1
—- constrinxit , intr. angore, (1 Reg. VII, 2g. 36) insculptae erant (1 Reg. VI, 29.
tristitia affectus est, it. i. q. i_jj appropinquavit. Aethiop. 32. 35. 2 Par, III, 7 , cf. Ez. XLI, 18. 20. 25).
idem valnisse videtur quod dnn nam i^^^^^Ci , ',
Quid spectaverint Ilebraei in Cheruborum forma
illum in moduin componenda, non exploratum est. Pleri-
est fanum delubrum et, lY^CflT 1 species artis ,

magicae (ni fallor fascinns, das Bannen). Ludolf. p. SgS.


que hominis leonis taiiri aquilaeque imagLiiibus fortitu-
, ,

dinem et sapieutiam designari eaque animalia harum ,


Vide infra ad 3TiS.
virtutum divinarum symbola esse statuunt (cf. Apoc. IV,
ni13 pl. d^^ai-is (quod Gen. III, 24 singulare esse 6 sqq. ) mihi potius leonis, tauri, aquilae attributa figurae
:

ponuut LXX.
Vulg. Luth. ut DTirS ) m. i) Cherub, , hiiinanae addita videnlur, ut partim robur partim celeritas
animal quoddam (irn Ez. I, 5. l4. i'5. ig. 20. 22. X, horum divini numinis ministrorum significetur. Ceterum
17. 20, ^alov nixitvov , fiop(pi]v 6' oiStvi Tidv vji' uvd^fjto- de animalibus fabulosis Orientalium, velut de gryphe vete-
Ticov iMQaj.iiva)v 7iaQU7ili]aiov sacrum Jos. Ant. 3, 6 §. 5 ) runi Persarura, ave quadrupede aurum custodiente (Herod.
et coeleste , quod specie maximam partem humana eaque 3, 116. 4, i3. Ctes. ap. Aelian. 4, 26. id. in Ind. 12.
erecta (1 Reg. VI, 24 27), facie una (Exod. XXV, — Plin. 7,2), Anka s. Siinurg ave (Lrac, p ^*.^^ Muham-
20), duabus alis (ibid. 1 Reg. VI, 24), praeterea mani- mcdanorum in monte Kaf habitante, deSpbinge Aegyptio-
bus quoque (Gen. III, 24) instructum fingebant anti- rum (Clem. Alex. Strom. V, 56i Colon. ) cet. v.
quiores Ezechiel contra (cap. I. X) pro ingenii luxuria
;
Bocharti Hieroz. Spencer de legg.
I, 2, c. i3. i4. i5,
et nimia fere ubertate humana qnidem specie i. e. erecta ,
ritual. lib. III diss. 5, Sage der altenBaktrer, Rhode heil.
(Ez. I, 5: !i::ib Uia mttl) sed ita depingit, ut praetcr ,
Meder und Perser p. 217. Aein. Roediger nrt. Cherub,
quattuor alas (I, 11. 23), quarum binae corpori tegendo in Erschii et Gruberi Encyclopaedia T. XVI. d' Herbelot
binae volando inserviant manusque humanas sub iis ,
bibl. orient. art. Simorg-Anka.
latitantes (I, 8. X, 7. 8. 21) qnattuor facies (I, 10.
Etymon admodum ambiguum est. Qui in lingua
X, i4), unam humaiiam, alteram leoninam, tertiam bovi-
Hebraea dialectisque Seiuiticis illud quaerebant varias
nam ( -ii\D '3S I, 10, sed 3113 '•33 X, i4), quartam
,

rationes ingressi sunt. Namque aliis est a a^ns aravit , nt


aquilinam ( sed nonnisi duas iinam leoninam alteram , ,

huinanaiu cap. XLI 19), denique plantas pedum instar,


anS pr. sit (bos) araior , in quam sententiam urgent,

boum rotnndas (I, 7), universum autem corpus ocel- quod pro 2113 Ez. X, i4 in loco parallelo sit li;u I, 10;
( Gussetio
aliis Lud. de Dieu ad Oen. I. c. Roedigero)
lis obsitum (I, 18. X, 12, cf. Apoc. IV, 6 ibique intpp.
, ,

Aboda sara fol. 20, 2) ei tribuat, quae quidem pleraque eo anS litteris transpositis est pro 3lD'i q. d. iumenlum divi-
spectant, ut sinc tergum vertendi necessitate quaquaversus num (Ps. XVIII, 11), coll. ^_Aj.i== navis vectoria ; aliis
prospicere , ire , volare possit.

Ac duplcx quidem Cherubis munns tribuitur. LTnum, (v. Hydeum de rel. vett. Pers. p. 263) i. q. aiip qui
Deo propinquus est, ci adstat, interioris apud eum adinis-
idquc antiquissimum , versatur in paradiso custodiendo
Gen. III, 24, cf. Ezech. XXVIII, i4— 16 ubi rex Tyri sionis arab. krV== i. q. v-* )
est (cf. ^'''* (v.Maureri !

opcs suas custodiens comparatur cum Cherubo qui in ,


Comment. V. T. ad Jes. VI, 2) a-iS est i. q. 013
in
monte sacro Edenitico gemnias fulgentes (tbn ':aN quod uude 2^3 nobilis princeps (cf.
i^j==> nobilis fuit
,
,
,
niale nonnuUi lapides igncos iiiterpretantur) alis suis
obumbrat ct tuetur alterum in solio Jovae super alis per d^Elia); ne alias coniecturas memorem parum probabiles,
:

ut Rosenmiilleri (Alterthumsk. 1, 1 p. 181) et Pauli (apud


nubes gestando, unde 2 Sam. XXII, 11 lana b:? S3"]'l :

Ziilligium p. 3i) a i_'-^= anxit, nedum Talmudicorum


7iS>\ Cherubis vectus volavit. Ps. XVIII , 11. LXXX,
2 : ^'^'isn au;v gui Chcrubis insidet i. e. solio insidet a
commenta quibus anS est i. q. chald. N"'aTlS ut pucr
(v. Buxtorf. fil. Exercitatt. p. 100. Othonis Lex. rabbin.
Cherubis geslato. XCIX, 1. 1 Sam. IV, 4. 2 Sam. VI, 2.
2 Reg. XIX, i5. Jes. XXXVII, 16. Atque hacc tanqiiam
h. V.). Quod ipse in prioribus editt. proposueram ety-

iumenta coelestia repraesentabant duac Cheruborum statuae mon a syr. ,, {.SOiS Jbrtis, potcns" ,
postea abiiciendum
R. ms 11 >3-l3 — ni2
erat, sinmlatqin; ex ipsis Bar Bahluli verbis iiitellexcram, et Michaelis in suppl., sed minus accommodate ad etynion,
illaiu signiricatioiioin Castelli errore niti ( v. AiiectUl. mca cui non magis coiigi uunt calccumenta quac habet^ulg., ,

Orient. fasc. I, p. 66): etiain Aben Esrae sententiae, TiiQixvriftidig Theodot.


cui a!n3 proprie est i. q. nili: imago apto fuiidamento ,

caret. Sed alii non pauci (Eichliorn. Einleit. in das A.T.


T. III p. 80 ed. 4, nupcr N^^atke , l)ibl. Theulogie I I. n^3 /<"'''• (ChalJ. N-3 id., N^-IS fovea,

p. 3:^5 ) persicam buic voci origiiiem tribueniiit, ut eadeiu


esset atque gr. yQi%i , gen, yQvnog , quod a pcrs. ,-,-Xiji'
Arab. \^ fodit terram , n, a. V.^ , effodit fluvium,

(greifen) prehcndere, tenere, derivabat Chr. Tli, Tycbsen n. a. ^- ^^ transfertur ad equum iumentumve ,
quod
( Heerens Ideen I p. 386), vcl ideni esse volunt atque celeri cursu terram fodit, cf. ad NOa, "isn- ^i*^ cniin
yQvnlx; naso adunco rostrovc praeditus. Ut novam in re Aeth.
intelligenda glossa : feslinavit iumentum. xJ,Z,r .
incerta coniecturani iu inedium proferam equidem in ,

copiis Semiticis acquiesccnduni ratus haud scio an radix ,


fodit, C^^lC Ji
instrumcntuni fodiendi. Vicinae radd.
i

sunt -cr no. II et qiiae ibi laudanlur), V, c, puteum


a^2 idem significaverit atqne Cln j..>- prohibiiit a com-
Gen, XXVI, 20 sepulcrum L, 5 foveam Prov. XXVI,
,
, ,

muni usn , Conj, II consecravit, aethiop, i^(\\Z,C^', 27: biS"^ rT2 nnilJ tr^b, indc fodil foveam Ps. VII, 16,
vetuit, prohibuit, certe aeth. (^^^^'iW id,em valere sq. b Jer. XVIIl', '20. 22. Ps. LVII, CXIX, 85 , et ^it.b

7 nietaph. dicitur pro :


Etiaminsidias struxit alicui.
quod «jS» sacrum ad^luin supra ( ad rad. ) vidimus: ni^n
sq. ^2' pers. lob. VI, 27
, ,
omisso foveae vocabulo ,
:

qna sententia admissa 3113 esse possit; custos, satclles neque aliter in
tpy^^ bv foditis (foveas) annco tesiro ,

Dei , qui profanos arcet , quod quam accommodatnin sit loco vexato de crocodilo XL, 3o ir;ii:r.; 2"'""^1 "'"'^? ''"^^') :

ad utrumque eius niunus sponte apparet, ,,Die Che-


,
fi^iryrs j-^S num insidias ei struunt socii"et distriltuunt eum
rubiui -Nvaren urspriinglich syrabolische Bezeichnnng der inter mcrcaiores? i. e. num , si insidias ei struunt pisca-
unnalilarcn gottlichen Gegenwart oder der Ileiligkeit im num
tores consociati , eum distribuent mercatoribns ? in
alteren Sinne des Wortes gleichwie in der griechischen
,
eo piscium instar capiendo fausto successu utentur pisca-
Mythologie die Greifen Sie wehren den Zugang
tores? AI. (ut A. Schult. ) in siniilem sententiam (coll.
zum Gottlichen, verhiillen dasselbe mit ausgebreiteten tl-S no. II, 2) num cpulabuniur super eo socii? nnm eo
Fliigeln sind auf den Umgebungen und auf den 7' 01-
, . , ,
capto laeti epulabiintur (LXX. ironoiriui. Chald. ) , sed
liiingen abgebildet, welche denselben Zweck haben. "
certus usus formulae b:> n"'^ in ipso lobi libro ncquaquam
Vatke bibl, Theologie I, p. 327,
, De Forsteri etymo deserendus aliusqne arcessendus est, in quo plane diversa
ex lingua aegyptiaca repetito (de bjssoantiquorum p, 116), est structura [b "-iS fl^- cpnlas institnit alicui). Minus
referre piget. —
Ceterum de Cherubis praeter scriptores etiam placet aiiorum fcaufen um ihn Handclsfreunde
:

iain Spencerum
laudatos , , Rocdigerum , Vatkuim , cf,
nam vix dicas quomodo rT^3 mnt sq. ^r significare pos-
,
Carpzovii Apparat. p. 268 Gableri notas ad Eich- sqq. sit cmpturivit aliquid cmptum petiii , um etvias handeln.

,

born Urgesch. II, p, 248, feliciter de Cherubis Minus Iniagine a fovea petita paulo aiidacius dictum est Prov.
disputarinit Me)'er Bibeldeutungen p. 171 sqq. W. F. XVI, 27 rtl"1 IT^iD V>''Vz ">l'"N
; homo ncquam perniciem
Hufnagel der Cherubim Anfang und Ende im Paradies
Francof. a. M. 1821. 8. Kayser de Cherubis humani
fodit i. e. struit. — Audacius etiam est hoc Ps. XL, 7 :

•^; n^";3 C";:'!^ aures mihi fcdisti , quod fortius dictum pro
generis mundiqiie aetatum symbolis ac geniis Erlajigae ,
c. hoc niihi
vulgari'il: 'JTi< aurcm mihi
n''^:; apcruisli i,
1827. 2 progr. 4. patefecisti. Respondent locutiones nostrae : jcmandem den
2) n. pr. viri Esr. II, 69. Neh. ^'11, 61. Staar stechen i. e, vistwn acuere alicui monstrare alicui, ,

quae vidisse dcbebat sed quasl coecus non viderat it, ,

jemandem die Zunge Ivsen. Chald. Tj:'!)-^!: Nn^N!: T"!^'*


^^ Ij quadrilitt. i. q. "^32, 'tz^z (pag. 656) ac-
1"; n^lS aures ad audienda praecepta iua fodisii mihi. Sed
cinxit induit
, , inserta littera 1 (q. v. )•
iam Kiinchius haec verba ad singulare huius commatis
Pass. pnrt. 1 Par. X\^, 27 y^Z "^'9122. izlD^a inilu- praeceptiim relulit Mril' i'"cb D":tN "b ri"^- tUITS
:
:

lus pallio bjssino , quod ponitur pro eo quod 2 Sain.VI, nxcn Nb nxam. Mire maxime ex vulgari scri- LXX
i4 est : nr i^rN i!i;r:. L.XX. TiiQtilMaixivog. Inde ptura (Ilebr. X, 5): G(7,fta df y.uTrQri'aco fioi. Sed pro
fcipS^^S chald. f. pallium. Plur. c. suff. prtnbzi: awjita {CQ3TA) intiTpretein scripsisse wiia {ilTIA)
palliaeoruin Dan. III, 21 , ut bene Syrus interpres. — vel ex veterc Vulgata (,,aures autem perforasti milii "
Intp. Hebraeus reddit ns::iJ3 , et Gr. Venet. y.vQfiu.alag, probabile fit pro n'-i3 interpres Graccus nescio an legerit
:

uterque liaras intelligens, quod nonnulli vindicant coll.


Niph. pass. Kal. Ps. XCIV, l3.
U>^^r^ , Ni-^rq"lS crista galli (aliter Jlidrasch Tanchuma
ap. Sal. b. Melech ad h.
?:ani fir;"\t){<l b'I3 D'p1Df1
I. ir (Sam. unde imp. ^'^ii
N?ij:-\m Nnrms pectines capitum
II. JTnD «""'• id. ,

quibus similis est ,

cristii galli) et optarunt Bynaeus de calceis II, 10, §. 6


, cniite Gcn. XLIII, 2, sed fut. '^^ijj] ib. Comra. 4 a

X
xXX 2
R. n-is, "^^s 712 n-j3 — 23-13

mS vcl -i"iD. Apud Arabes \.^ III. IV est locavit.


J I j chald. clamavit ,
proclamavit more praeconi»,
VI. VIII conduxit rem. A. Scliult. iu ep. ad Meuk. I
tantum in Aph. Dan. V, 29, et ita in Targg. Jon. III,
p. 82 hanc potestatem cum piiore illa no. I ita conciliat,
utjodere, pungendo fovare ad locationera couductionemque 7. Prov. I, 21 , et in Talmude. (Sjt. JfS Pe. el Aph.
,,per xtvirjfxa" [num forte nostr. durcli Puuktation i. e. id. Sam. •'^'^'i, unde =f-^(Tf^ij clamor, zab. V^2,
per contractum qui accurate singula momenta perse-
,

quatur el definiat] translatum esse suspicctur quod artl- ,


sed llOjD praeco. Apud Arabes christianos usurpatur
fiiiosius videtur. Ceterum emendi et vendendi potesta-
tem Iiabet etiain lingua sanscr. in Jirl , cf. pers. .,jv.j.i-
pro z>j(n'ff(r£/>' praedicare v. Castell., ;j'w==) praedicator.

eniere). Deut. II, 6: anN'3 nSn d-^io Qjl etiam aquam Praeterea (late patet haec radix in linguis indogerraanicis.
emelis ab iis. De emtione uxoris Ilos. III, 2, ubi Dagcsch Sanscr. liris clamaro zend. khresio clamans , praeco ,

in rTiSN est Dag. euphonicum. Anquetil Zendavesta II, p. 442, pers. ^z^^jj', ..ji_cwJ:
2) epulas apparavit. 1 Reg. VI, 23 : r!^3 D~b rilS^I clamare, gr. y.rjQvaaco , it. xqII^U), xqu^io , lat. med.
rtrilJ apparavit iis epiilas magnas. De loco lob. XL,
et crisari , nostr. hreischen , kreissen , io cry. Cf. tclp.
3o , queni multi huc referunt v. ?Tn3 no. I. De origine ,
TllS m. chald. emphat. NTilS praeco. Dan. III, 4.
et usu Arabum audiamus Alb. Schultens. ad lob. 1. c.
,,Apud Arabes jaJ'^ et j5.jS^ est coavivium , quod appa- (Syr. jlOjO , unde etiara armen. puinnq praeco).

ratur ob aedificium absolutum : et verbum S^ absoluto


aedificio epulum edit. Tu intelligas omni maiore opere
,
'T7"|'2 rad. llebraeis inusit. sjt. ^^3 circnmdedit,
absoluto. Suspicor ortam notionem a ms y^—^ conduxit
mercede. " Kosegarten in censura Lex. mei conferre it. syr. chald. zab. clrcumvolvit , iuvolvit , operuit, ut

malebat amicum j quo quis velamento, pallio, zab. jAajjS orbis , aeth. l)f*CrS**
ic.s bospitio excepit , I id
circulus consessus. , Vidctur haec radix secundaria esse
excipitur , sed vereor ut hoc sit ab obviam eundi ortaex 113, ISIS circumJedit (unde 123 circus cir- ,

potestate ( N^np ). culus), abiecta una radicali, ut JriTi; catena, pro ~'Ta'l"i5
'

ex ild , -|"i:"1'>r ; b.in ex bain , quod ortum ex 5"in."


Hipk. niTa^rb legitur 2 Sam. III, 35 in codd.
inf.
non paucis in Chetlubli, pro nil^irib a rad. T-,^Z , quae ^"^llDn m. pallium , stola ampla. Esth. VIII, l5,
vera et emendata optimorum librorum scriptura est v. de ,
Ez. XXVII, 16 ( de vestimentis purpnreis).
et ita cliald.

Rossi ad illum locnm qui etiam Kimchii Norzii alio-


,
,
Deut. XXVI, i4 Targ. Jon. et Hieros. (de vestibus qui-
rumque observationes excerpsit. Addatur R. Menahemi bus mortuus involutus est ). Non aliter vett. intpp.
nota in nupera Kinichii editione p. 170. Ceterum ni"l3!lb iD^^J^lS^lS (ni fallor : arx Camosi , conflatuni ex
ita explicant magistri (ad rad. no. 2), ut nou multuni
difFerat a ninai^b.
^('nD, N2"l3 , syr. l^i^ arx, oppidum munitum , et

^"^122 q. Tliias n. pr. idoli cf. sjt. «-«Ql^^SrS) Jes.l.c.


•• nTi) vel mS f. pl. cstr. nSs foveae, cisternae,
Jes.
i.

X, 9. Jer. XLVI, 2. 2 Par. XXXV, 20 n. pr. urbi»


a rad. no. I. Zeph. II, 6: ]n2£ niTi^T G-in m2 rii5
ad Euphratem, haud dubie eiusdera , quae Graecis Ktpy.rj-
pascua plena cistcrnis pastoriciis et pecorum septis. Ita
aiov , lat. Ccrcusium, arab. iCA.w_oJi, U.*^'ijS appellatur,
J. D. Michatjlis et D. v. Colln , in spicileg. observatt. ad
Zepli. (Vratislav. 1818) ad h. qui praeterea recte
eiecta Mem Bocharti Phaleg 4, 21. Cellar. notit.
littcra v.
1.,
orb. ant. II, p. 7i5 sqq. Micli. suppl. p. i352. Abulf.
observat, rariore hoc vocabulo alludi ad CniS Comm. 5.
Mesopot. Neucs Repert. III p. 23. 245 apogr. Dresd.
,
Non malc tamen Kimchius septa ovium intelligit fossis
Schult. ind. geogr. ad vit. Salad. h. v. Urbs est satis
cincta: Drfip^a oa nrrtb D-^^^nn i-io'''^ Dipa aiT^D
magna et raunita, sita in insula, quam Chaboras facit ab
oriente iii Euphraten iuflueus.

Al» n iZ) f. conviviujn , epulac 2 Reg. VI, 23, v.


rad. no. II.
JJ ;2 quadril. inusit. zab. circumdeclit , comp.

""1553 Jhclina. Zeph. II, nbu tT^p?^ Jodina ex Tjns circumdedit et 333 ( q. v. ) convolvit , sec. alios
f . 9 :

ilL cx n"l3 et ^^ constrinxit, quod minus placet. Inde


. I

n3"l3 m. c. suir. i23"!3 Ex. XXVII, 5. XXXVIII,


IJQV. rad. nsu. Kimcliius de hoc substantivo 4 ambitus rwrgo qui in medio altari supra cancellos
, ,
agit sub hac radice idque ex fTlDO (eratio, a rad. II,
,
acneos circimiductus erat, fort. ut suscipcret, quae de
I ) dccurtatum existimat. altari dccidcrent. Onk. Naiio.

^
R. D13 713 DiDns ^52-13

CSnS ni. crocus, tiiin indiciis tuin vulgaris , , vidu iVli^^S XIX, 23 1) hortulus, locus in horti nwtliim
2 Reg.
Dioscorid. i, 20. Celsii Hierobot. II p. 1 1 sqq. LXX. cullus ,
arboribus frugifcris
olcribus ct frugibus (onsilus ,

(Kimcbi: nttian mu3i m-1's m:b*'i< cipTa), modo


xpoxo?. Cant. IV, i4. (Arab. ^^ j=)^ chald. CSniS,
deserto niodo silvae oppositus. Jes. XXIX, 17: lAba-
,

Naa^!)^, S)T. J^35Q3 id. , unde cliald. rjiS*!^ crocei nus dn hortulum mulabilur et horluhis silva erit. XXXII,
,

coloris E2~ir croco tinxit. Etiam Armeni babcnt l5. 16. Jer. II, 7 deduxi vos 'blZ^^ll y^H^blt in regio-
:
,

nem hortulo similem , ut comedalis frucliim eius. Jes. X,


pnpni-U kbL-kbr^m crocus. Ortuni videtur cx indico 18. XVI, 10. Jer. XLVIII, 33. 2 Par. XXVI, 10.
kanho7)i et iunJiuma). 2 Reg. XIX, 23 de Libano V;":"I2 ~1"^ sih a ciiis horto :

similis , iutellige cedrorum seminaiium iii recessibu»


03^3 n. pr. eiinucbi Xerxis Estli. I, 10, cf. Libani.
Sanscr. karka^a scverus (Benfey iiber die Monatsnamen 2) meton. notare videtnr frugcs horlenses , easque
praecociores et nobiliores , iit etiam iios generosiores et
praecociores frugiun et leguminum species in bortis colere,
^^ talesqiie campestribus praefeiTe solemus. Sic intelligo
Q"l'^ rad. inusit. Arab. - nohilis ,
gciicrosae
~ ' r!:^3 T2~3 Lev. II, i4 i. e. conlusum s. polenta , ptisana
G
indolis fuit *j,i=3 nobilis , neque solum de bomiiiibus, frumenti praecocis et horni et per ellipsin in vc. trito per-
f

G- - G cE facilem siinpl. t?:'^^ Lev. XXIII, i4. 2 Reg. '12. W,


sed etiam de rebus , J^
,
fjc,\ terra bona ct fecunda, Utroque Levitici loco b'':'"^ 'j in altari offertur cum paiii-
G-J G.jo- GoE bus primitiarum, cuui quibus etiam 2 Reg. I. c. copulatur,
-J' fecundus , iuoX* [jo^ terra bona, fertilis.
et nescio an polenta ( uXtfiTa ) intelligenda sit eac granis
recenlibus praecocibus frumcnti horni coniusis et decor-
el
D"13 m. (f. Jes. XXVII, 2. 3) c, sufT. irns ,
pl.
ticatis ( friscbe ^^'eizen - und Gerstengiiitze)
facla cui ,
fi'i:13 cstr. '73^3 ]) ager planiis nobilioribus consitus , in
utpote offerendae aristas adhlbebant noLilissi-
nuuiiui
hortiet arboreti modum
cultus (cf. t?j"i2 ). n"'T CiS

inas et praecoces in hortis cultas. Haud igitur absurda
olivutum lud. XV, 5. tl"'»"!^
""n^J via quae ducit ad lior-
est ,adeoque viam ad veritatem parat Hebraeorum inter-
tos et arboreta i. e. ad terrani cultam sedem honiinum, ,
pretatio !^nbl flDl niSU) arista tenera et recens (non:
opp. deserto. lob. XXIV, 18.
:

viridis). —
Bene Tlieodot. cap. 2; nlovu uXffnu. LXX.
2) Spec. vinea, Gen. IX, 20. Ex. XXII, 4. Lev. XiSqu iQixTu, quae Etjmol. inedifum apud Bielium expli-
XIX, 10. XXV, Num. XVI, i4. XXII, 24. JJeut.
4.
cat: aTu/viQ unuXov aiTOV o %t0Q xuQudg, 7] uXivqov to
XX, G. XXII, g. XXIII, 20. XXIV, 21. XXVIII, 3o. f§ unuXwv qQvxTWV ytvofiivov cf. Casaubon. ad Atlien.
,

1 Reg. XXI, 1 sqq. Jes. I, 8. V, i sqq. Jer. XXXV, 7. 9. Bielium Scbleussnerum h. v. Aqu. et Sjinm.
9, 16. et
lob. XXIV, Prov. XXXI, i3. Cant. VIII, 11 al.
6.
uTiaXu Xuxuvu oanQiwdj]. Abulw. exj j arista fricabdis.
plene nrn Elp bortus vini. Am. V, 11 cf. Jes. XXVII, 2.
Apnd propbetas vinea passim imaginem praebet populi 3) promontorii amoeni et fertilissimi
n. pr. a)

israelitici. Jes. III, i4. V, 1 sq. XXVII, 2 sq. cf. ( Hieron. ad Am. I, 2. Jer. IV, 2G) ad mare mediterra-
,

Matth. XX, 1 sq. XXI, 28. Luc. XX, 9. Cant. — neum in finibus australibus Aseritarum siti , plerumque
viiieam meam non custodivi, venusta- c. art. b7:'irM Jos. XII, 22. 1 Sam. XXV, 2. 7. Jes.
I, 6 sponsa verbis :

tem suam siguificat cf. VIII, 12. ( Cbald. Nia^lS , syr.


,
XXXV, 2.' Jer. IV, 26. L, 19 (unde !:7;~~r; ir{<i sum-
nius Carmel 1 Reg. XVIII, 42) Cant. VII, 6 plene ,

liDj.3 id. , sed arab. (•-^s teste Dschaubaiio est : uva, Vt^^^S^ -^Ti 1 Reg. XV^III, ig. 20. 2 Reg. II, 25. IV, 25,
sine'art. Jes. XXXIII, 9. Jer. XLVI, 18. Nah. I, 4.
^jCI j£i~ vitis, et ex SjTiasmo petitum videtur, quod
Jos. XIX, 26. bTa^iS ?yV-^ '7'it<1 caput
Cant. 1. c. :

in Bibliorum translatione aliquoties etiam de vinca dicitur


tuum Carmelo simile est h. e. comis ornatum , nt ille ,

arboribus (male eniin Abulwalides aliique Hebraei inter-


Jes. XXVII, 2. Luc. XX, 9. 10 \ Inde est denoni.
pKetes b?:"!3 h. 1. i. q. b"U~3 coccinum esse volunf quia ,

0*^3 m. (ut "ipj: a "1~:) vinitor. Joel. I, 11. Jes. in iiieinbrb gemino sit ]7:51n). Graece mons appellafiir
Kc'Qfi7;).og To oQog Strab. 16, 2 §.27, KuQfiHiov oQog
LXI , 5. Syr. l^r^ id. , arab. |.|J , sed nonuisi in
Jos. Ant. i3, i5 §. 4, lat. Carmelus Tac. hist. 2, 78,
Versionibus Bibliorum. proniontorium Carmelum Plin. 5, 19 s. 17. Cf. Relandi
''anS (vinitor) n. pr. 1) filii Ruben Gen. XLM, Palaestina p. 327 sq. —
b) oppidi in montanis ad occi-

9. Ex. VI, i4. —


2) alius viri Jos. VII, i. A no. 1 dentem niaris mortui Jus. XV, 55. Cum Ile locali
Sam. XV, 12. XX\ 5. 4o. Eusehius vicuin
i^b^i^ns
ductum est patron. ei consonum (pro '"7313)'"'' Num. 1 ,

8U0 adhuc tempore exstitisse tradit, v. Relaudi Palacstina


XX\I, G.
p. 695. Seetzenius autem (v. Zach. monatl. Correspon-
^ip/lS (a ^-^, adiecta terminatione <•?, quain vim denz XV^II p. i34) ibi locorum memorat montem calte
diminutivam babuisse suspicor v. sub litt. , 1: ) m. c. suff. constaiiteui el Kirmcl. —
Nom. gent. a bjp^ia litt. b. cst
R. D"13, ?"13 714 ^^ais yi:

";7p"i3 1 Sam. XXX, 5. 2 Sam. XXIII, 35, fcm. n""r?2i:_ ]n3 n. pr. viri Horitae Gen. XXXVI, 2G. .Arab.

iSam.XXVlI, 3. ,.,\.==> i. q. "1122 cithara.

HD"l!3 chald. soJium , tribunal i. q. hebr. NQS q. v.


(i geminato in rs mutato , v. n litteram). Dan. V, 20,
m. coccinum , color coccineus e vermiculis
^''O jS c. sufl'. n;'^'!^ VII, g ,
pl. ]10-^3 ibid.

iugenli iiumero ilicis quasdam species in Armenia et ,

Polonia etiam graminum palustrium radices (v. Mosis


Cborenensis geogr. p. 36 1 ed. ^'^'histon. Kamus v. i^ ji , y0n3 quadrilitt. ortum ex Pi. verbi dD3 (q. v.)

maxime commentationem eruditam : iiber Cochenille am pro dD3 (v. NO^IS et sub litt. n) aJyscidil , inde dcpavit,
Ararat, von Uamel. Petropoli i833. 4) inhabitantibiis vastavit (aper viheam). Ps. LXXX, i4. LXX tXi^/urvaTO.
(coccus ilicis Linn. )
paratus , it. panni coccinei , in se- Symm. xareya/^j^aaTO. Hieron. vastavit. Sjt. 01-^1
qniori Hebraismo i. q. in antiquiore ":ia , nybin q. v. comedit eam. In alia omnia abeunt magistri , de quibus
2 Par. II, 6. i3. in, i4. Persis Armenisve apud quos ,

coccum reperiri cumraaxime vidimus hoc vc. acceptum ,


vide Bochartum Hieroz. 1, 980. 981. (Arab. *a«.^
refei-ebant Hebraei. Apud hos appellatnr ljui(iiJ Golius in append. , liaud dubie ex Camnso , explicat
f\
pp
harmir Vers. armen, Apoc. XVII, 4 pro y.6xy.n'0>',
( v. ^ jl. i. e. momordit et oculos huini defixit, quae ita

1 Par. 11. cc. pi-o i'7j-i3 et praeterea saepe pro nJ>bin et ,


conciliari possint, ut posterius sit compressit labia ob-
: ,

'•y^) a pers. J^
sanscr. irimi vermis, et pers. JU.S=
,-
mutuit. Sed apud Firuzabad. pag. 1688 Calc. legitnr

hermiel est rubrum vermium a ,- /^ et rubrum jV 1)^» j,, ! conticuit et oculos humi defixit, qnae scriptura
: ,
J!
splendens (Lorstach Archiv f. morgenlandische Litteratur si vera est , et vera esse videtur , verbum arabicum
II, p. 3o5). Sic in vetere lingua slavon. coccineus color Hebraeo illustrando adhiberi non potest. Conferatur vero
appellatur tsckeriven a ischerw vermis , et ischerwleniza Chald. et talmud. DDlp folia abscidit; absumsit locusta,
(wurmroth), et arabicum ;^-,j (vox haud dubie pere- formica. Abulwalides Jji ^xj L^-oJJj TTn iir^^DiD"" :

grina) nihil aliud esse videtur quam diininut. 3.^1:=. ^S y^ q''-'J*-*j' o1^''j ^Lai!^ D-^iaa maoipia nTC i.jJ^'.\

ut ruBS. tscherw vermis


czerw , dimin, cz^ru)i«c vermiculus et coccus
, tscheriuez vermiculiis
, imde
, polon.
czer-
^b Jt!l ...LJLI!. Praeterea ^- ^ multum comedens,

wony ruber vorax a trilittero *;=3 IV. multum comedit --^^


cf. sjt. tJQv^^^aia) coccineum ( unde gr. , ,

^
,

voracitas DTa. Ceterum quum etiam "iT.i et T14


, it.
vayivov) a pers. ^v^ vermis et (.JQvi ,
color,
vorandi potestate veniant , quadrilitterum possit etiam ex
it. gall.
Mundarten kommt
i^crweil ,,In allen slavischen
a lat. vermiculus. fiSD et D1D = T"15 corapositum existimari , vel ex 003 et
wie bei den sehon angefiihrten Pol-
,
iOj.13 amputavit).
nischen , die Benennung fiir Roth direct von dem '^^"orte,
vromit der "\^'urm bezeiclinet wird. Im Slovs-akischen
heisst der "N^^urm cerw und roth. cerjjen im Kroatischen , ^~|3 ^T. flexit se genn. lob. IV, 4. Jes. XLV, 23:
kommt von cherv Wurm chcrfyen ( cherleno ) roth ; im
Dalmatischen von czarv zarv czarlyen oder zarljen; ,
— rjlS ;S yiDn fleclunt se genua cuncta , dein de homine :

im Bosnischen von carv crriv oder cerv cargljen ,


— D^^Dia Vy sSd procubuit in genna lud. VII, 5.6. 1 Reg.
(cnrven), crrigJjen [crriven) cergJjen ; in einer der sora- Vlli, 54. 2' Reg. I, i3. Esr. IX, 5, et simpl. j-3
bischen Mundarten von izcrw fzertvene in der andern — ,
genua flexit , in genua procubuit , v. infra. (Chald. id.

von zenv —
zcrwdni; im Bohmischen von ccriu — Sam. V"^ii ciibuit, iacuit. Apud Arabes nonnisi signi-
cerweny " etc. Hamel I. c. p. 27. Non minus certum ficationes quaedara translatae servatae sunt, quarum origi-
est, pers.
j.Sf sanscr. Jcrimi, ]at.etgt'Tm.vermis,JFurm, nem lexx. arabica pro more ne vcrbo quidem significant,
slav. ischerw nil nisi varias eiusdem vocabuli formas esse, velut prono ore bibit , os adinovit fonti
: pr. in genua ,

et ut hoc qnasi praefericns observera ) nostr. Scharlach,


(
procidit ad bibendum cf. lud. ^"11, 5. 6. Schult. ad lob.
gall. ecarlale a vcc. slavicis modo laudatis , raaxime p. 860 sq. ^! ;appetivit viri congressum mulier pr. ,

czarjjen et similibus derivandum esse a populis eiiim :


incurvavit , inclinavit se ad eum , v. infra. Transpositis
slavicis profuctus hic color in Enropam orcidentalem litteris eat ^ . incurvavit se prae senio , vel inter pre-
dinianavit. Ab arab. .a^Aji cocco tinctus , est aall. candum. Vicinum est 3>;S ).
cramoisi
. .

, nostr. carmesin ,
.

a simp). Accr»!
^ ^ .

— Karmin. — - .

Genua fleciere vel in genua procumherc autem dicunlur


Quae omnia qui perpenderit , haud facile cum Bocharto a) qui regem vcl summiini numen adorant 2 Par. XXIX,
(III, 661)
p. ^'''^'IS purpurae gcnus interprctabitur ad 29 ,unde copulatur cnin mnniC^T Ps. XCV, 6. Sq. b
Carmelum capi solitae. pers. 1 Reg. XIX, 18. Esth'. lli, 2. 5, cf. Jes. XLV,
23 , 'Jpb Ps. XXII , 3o. LXXII , 9 ; b) qui viribus
R. y-iD; 1-13 715 yiS — -13

destituti (Jes. XLVI, i. a) vel vulncrati et moribumli ODIS m. carbasus ,


pannus linteua vel bomb^xiuus
corruunt, ubi sequi solet ic3. Ps. XX, 9: ^Vb:") =15*13
subtilior isque albi coloris Esth. I, 6, arab. j_^..,;j=j
corruuni ct cadunt. u Reg. IX, 24 de rege in pugna vul-
pers. u^lij^, (""^le gr.
nerato ^as"'^ y"nr»1 et corruit in curru suo. lud. V", 27
: c-k~=> L~W/, ^^-ij^
de Sisera, quiSnilniis Icthale a Jaile acccperat niirs"! •|i2 : y.vQ^uala, xvQ^uaig tiara Persarum e carbaso facta), armen.
I|briujuiu kicrbas , sanscr. Aary?(isa bombycinum (Asiatic
inter pcdes cius corruit cecidit , iacuit : intcr pedes eius
,
Researches IV p. 23 1 Calcutt. ), gr. xuQnaaog species,

coiruit iacuil : uf>i ubi


corruii , ihi iacuit trucidaius
, ,
lini tcnuis, quod in liispania (Plin. N. H. 19, 1) maxime
non llcet, y"3 cuni Clerico de tormiuibus et Scbni.irrero
autem in India ct Orientc gigni veteres scriptorcs tradunt,
s. convidsivis agitationibus moribundi (sich kriiramen im
V. Sti-abo i4 p. 719. Arriani Peripl. p. i65. Curt. 8. 9.
Todesschtnerz ) iuteliigere. Jes. LXV, 12: nSiib 03X3 Abulpharag. hist. d^niast. p. 433 cf. Celsii Hicrobot.
,

^yiDn vos omncs ad lanienam corruetis. Eodem pertinet II, 157. Sahnas. homonym. c. 81. Schroeder de vestitu
Jes. X, 4, qui locus supra ( s. v. 'nb3 p. 210 B) niinus
p. 108 sqq.
bene tractatus ita exphcandus est ^'pN rnn s^-iS Tiba :

^bb' D^ill."! nnn sine me i. e. auxilio meo destituti cor-


Ij rad. in Kal inusit. 1) pr. in orbem ivit , cf.
ruent sub vincios i. e. sub pedes eorum (cf. n""b5"l p2 I

lud. 1. c. et 2 Sam. XXII, 4o ':nnn '"p y"3n), sub n-^a 110. 5 i. q. raollius bba, it. b"a, bin. Inde -ib vas

:

occisos cadent i. e. occisis in campo proehi operientur. rotundum, ut ba , ~ba a bba et 122 pro "IS"!». 2) sal- —
De ipsis genubus lob. IV, 4 niSlb D"'^'^^ genua labantia. :
iavit (cf. bin no. 1, gr. praemisso sibilo axaiQio)
c) qui humum decubituri sunt , ad quietem captandam exultavit , it. cucurri/ celeriter, de rota, curru. Inde -^z
Gen. XLIX, 9: r!"-wN2 V"2-; i--=. Num. XXIV, 9 s-3 :
no. 1 pilentum , ni^lS^lS. (E linguis semiticis cf. actb.
vel qui in genua procumbunt ad bibendum
^"1X3 a^lL" ,
Yi?^^ '. volvit, devoivit, provolvit, C^^VT^^YtC '.

Ind. VII, 5. 6 (cf. supra usum Arabum). d) mulieres


rota, et sjt.gaudium, exultatio sec, Ferr. Adl. a
I i-3
parturientes (ut hodieque in Aethiopia mixlieres in genua
prolapsae parere solent v. Liidolfi hist. aeth. 1, i5) ,
saltando, nt recte L. de Dieu 2 Sam. VI, i4. Coguatas
1 Sam. IV, 19 , it. capreae lob. XXXIX, 3. Arabum formas v. ad ni"i2-3. In linguis indogermanicis
congruunt curro, cums ; camis, carrum ; angl. /o carry).
Raro de iis dicitur ,
qui toto corpore incurvati pro- Pilp. IS^IS saliavii. Part. "13-1373 2 Sam. VI, l4.
cumbunt proni 2 Par.
n:iTN HI^N i:»-:"-.
, VII, 8 :
16, pro quo in loco parallelo 1 Par. XV, 29 est liJ^JJ-
Inde est n'iN b" ^^-S compressit mulierem lob. XXXI, "13 m. 1) pilentum, leciica , a currfn(?o dicta (vide
10 cf. gr. xuTuy.lhiiv Aeschin. fals. legat. p. 4ig lat. ,
rad. no. 1. 2) cf. ^r^iEN a N-2, !Tns. Inde bi^an "13
incnrvavit Hjlam posito TjTinthius arcu jMartial. 11, 44,
leciica Gen. XXXI, 34 i. e. sellae s. pilenti
camelina
ipsos etiam inclinare maritos luven. 9, 26, cf. 10, 224.
genus quod camelorum clitellis superne alligatum et velo
,
Pers. 4, 8.
cortinave obumbratum mulieribus et infantibus trans-
portandis inservit. Plnriraa harum seUarum nomina apud
Hiph. 1) procumbere fecii ,
prostravit hostes. Ps.
Xr^^II, i3. LXXVIII, 3i. 2 Sam. XXII, 4o '724 ^''-an : Arabes celebrantur: .^ Taraph. 36. Motan. ap. Reisk. ad
';nnn proslernis hosies meos sub me , ubl 5^3 consti'UCtum
cst instar verborum motus (cf. Jes. X, 4), pro quo Ps. Tar. p. 43. 81. Dissert. Lugd. p. ggo, et . »x^, utrum-
XVIII, 4o 'nnn "'7:|5 ^'Tpn, instar verborum quietis.
:

Sic enim differunt ';nnn et 'nnn, ut illud (cum pron. in que a ,L=3 festinavit iumentum , it.
J> ^ XJ--<^, ^*ij

accus. ) sit: sub me, unter mich hoc (cum pron. in ,

— Js^. ^i>»P jUaxI:: quae quomodo inter se difierant,


genit. ) unter mir
: vide gramm. hebr. §. 36 not.
,

ex parte I,exica docent de re vide prae ceteris Damirium


;
2) deprestit i. e. afft.ixii aliquem lud. XI, 35 "na n.nj* :

ap. Bochart. Hieroz. i3 Lips. ubi de camelo


J, p. ani- :

mal est mirabile dorso suo gesiai domum , in qua


degii honio cum cibo et pntu et vcslibus ei vasis et puhina-
ynS, nonnisi dual. 3^5-13 f. (Lev. XI, 21, sed ribus suis , el supra domum tccium , et his omnibus onustus
Cod. Sam. masc. ) uirumque crus , utraque iibia , qua flexa iicrfacii, adde KSmpfer amoenit. exot. p. 7^7. Pococke
decumbitur (cf. rad.), Unierschenkel, Wadenbein ubi- , itin. T. I, tab. 56. Jahn Archaeol. 1, 1 p- 286. LXX.
que de bestiis Ex XII, 9. XXIX, 17. Lev. I, 9. i3. IV, xu auyi^uTu tov y.aiii7'jXov. Gr. Venet. t6 auy/iiu Trjg
11. VIII, 21. IX, i4. Am. III, 12; de pedibus saltato- xu(.i7]lov. Vulg. strantcnla Cumeli i. e. non stramen
riis locustae Lev. XI, 21. ( Cbald. 1'':^*3, N'5"i3 id., camclis substratum (Luth. die Strcu der Camcle),

syr. et zab. f^^r^ , arab. .-( ^ pars cruris tenuior ,


pes
sed straia iis imposita (Caes. b. gall. 7, 45. Caj. in
Pandect. 16, 234), quod a vero prope abest. Magno
maxime in ovibus et bobus Abdoll. p. 128, it. pes
locustae). consensu ita iam veteres. Saad. J.*.^! !. Arabs
R. ms 16 13, m")3n3

Erp. iCO.J id. Syr. et Targ. }.£\AO:i , NU^aj» i. e. ii^ i. e. (Chald. Kimchius al. ex vulgari significa-
gramen.
clitellae quibus pilentum alligatum est. Rascbi et Kim- tione : agnorum i.e. adeps vel pinguedo ovium,
pretlosuni
,

cbi ^sTZaT", n:>1~{72 cliteUae cameli: atque hic quidem addit


:
quae altari imposila cito cremetur). LXV, i4: O'''!^ ^^."2?
locos Talmudicos ( Cilaim 9, 2. Pesacb. fol. 55, 2. Moed ^NSil prata induunt greges i. e. gregibus vestiti sunt.
katon fol. j3, 2), qulbus •^^D pnhinaris signiCcatu exstat, (Chald. quem sequuutur Alb. Schult. in animadw. al.
,

it. iiomeu -iiD de pulvinarum opifice clitellao autem nihil :


arietes induunt oves i. e. eas iueunt cum iis coeunt coll. ,

aliud sunt quam pulvinar. Non igitur erat, quod Micbae- UJiab no. 2, renilente et paiallelismo et signiCcatu vcc.
Jis (suppl. p. i34o). Scbultensio ( Opp. min.p. 122 ) sibi- •D^^i et IKX ).

que huius interpretatlonis laudein tribueret. Aben Esram, Etovis ct pasciii significatn Iioc vc. etiam lones
qui tribus V. T. locis 13 cameli pullum vel camelum esse adoptarunt. Hesycb. J{uq nQo^urov. JiuQU
volcbat Gen. 1. c. Jes.'XVI, 1. LX, 6) dudum refellit
( ^Jcoveg rcj. nQn/iaTU. JiuQvog .... (iciaxrifiu , nQojSurov.
Bocbaitus I p. 25 Lips. KuQog .... fl6gy.r)fiu. Atque utraque baec significatio
2) agnus ariesque isque pinguis et saginatus (ut
, (no. 1 et no. 1, a) apud Ilebraeos certis quidem exemplls
N^^^ vitulus saginatus), in laetis pascuis pascens fort. , firmata est : sed minus certo conslat de etymo et qua
a saftando dictus (v. rad. cf. Ps. CXIV, 4. 6. Sap. XIX, ratioue illae signiCcationes inter se coniungendae sint.
9 , et contra nostr. kSlbern kalvern a Kalb vitulus , Illam enim, quam supra aliis praeeuntibus ingressi sumus,
Dcut. XXXII, i4: 'i3i D^V^*-) ^•''iS a^n. Jcs. XXXIV, rationera , ut agnus a saltando dictus sit , pascuum ab
6: C';\Ni ni-'b.3 abna o^-iwn^ai^is^n^a 2 Reg. III, 4. ' agno , duriusculam esse non nego. Contrariam ratio-
Ez. XXXIX, 18 quibus locis copulatur cum ^''^'N , a
,
nem secutus est Bocbartns (I, 466 I/ips.), 13 agnum
quo ita dilTerre videtur ut a"'^"N sint arietes generandae pascualem ducens a "13 pascuum, hoc a 123 ,,ut nsipnpilla
soboli destinati a''"!^ arietes saginati
, qui apud nos a na: (?)"; mallem dixisset a ~\~\0 , ut idem valeat
castrari solent (Fetthammel) v. max. 2 Reg. 1. c. Etiam
,

quod 133 =
13-|3 pr. orbis , dein ierrae iraclus , max.
reliqui loci paene omnes agni pinguis et sagiuad significa- flumini adiacens ( cf. p"!»!! 133 ) , idcoque opimus , fer-
tiouern postulant Am. VI, 4. 1 Sam. XV, 9. Jer. LI, 4o. tilis , pasculs aptus ; quod si cui placuerit , equidem non
LXX. \sv uQriV semel (<^«»'6f j semel ;f()(o?. Vulg. ubique
, repugnabo. Coniici etiara possit , "ns proprie vervecem
significare , a 113 == ii3 fodere , sccare siquidem vej- ,
agnus , SjT. iia£\£iiO saginatus, et Targ. plerumque
vcces saginaudo aptiores sunt (v. supi-a) et D^^^S nun-
a^^trs id. , Ps. XXXVII, 20 : 7i7;£:sr)^ Nb>v 713";
'('p'V^? quam in sacriCciis memorantur, in quibus vervecum sane
agni qui a prima actale saginati suni cf. q^uyiXog i. e. ,
nullus usus erat licet hac ratione adoptata illarum diffi-
,

agnus tener csu idoneus. Semel in sing. Jes. XVI, — cultatum altera ( pascuum a vervece
:

non tolleretur. )

1 : ^''^N,'^ b'diy "l3 ^inbu; tnUlilc agnum cloniini lerrac 1. e.


aguos quos regi nostro . ut tributum annuum debetis "13 m. pr. vas rotundnm ( cf 11^3 ), inde mensura
.
,

(2 Reg. III, 4). Targ. 1^072. Veram buius locl expli- rerum aridarum et fluidarum decem Ephas Bathosve con-
aitionem iam din est quod vidit Joseph Kimchi , de cuius tiuens i. q. I73n. 1 Reg. IV, 22 (V, 2). V, 11. 2 Par.

sententia itaDavides filius ,,pater meus b. m. Jes. XT''J, 1


:
II, 9. XXVII, 3. Ez. XLV, i4. (Aramaei Ii3 , Yi'^^
IS inicrpretabalur is23 ct in st. cstr. positum censcbat
propler Patach. Jnlegrum locum sic eocplicabat: agnos ponere solent pro hebr. iTpn. Arab. j==> mensura apud
dominatoris tcrrae i. e. Hisliae mittile vos Moabilae a SeJa onera asinorum vel quadraginta
Iracenses nsitata , sex
per dcserlum quod inleriacet inter urbes I\Ioabiticas et
,
artabas continens. Adoptarunt etiam Hellenistae xuQog),
montem filiae Zionis, Jla nulem dicil prophcla , quoniam
Consueverant mitlere Iribiiluin regi Jsrciclis ul scriplum est riMSnS Jes. LXVI, 20 camelac veloces,
f. pl.

2 Heg. 11 J, 4 sed Ahabo mortuo dejccerant Hloabilae et


,
dromades (Herod. 103: al yuQ acfi xu/urjXoi 'Inniov ovy.
3,
non amplius minebani , ul legitur ihidem comm. 5. Jam ijaaovig ig ruxirr^rci liai), a cursu saltabundo nostr. ,

Israclis rege corrohorato iis suadet, ut tributum millani, Gallopp ( V. rad. Pilp. ) dictae iuterdum instrumentis ,

ut anlen. " Davides ipse n3 principem interpretabatur, musicis accelerato (Sadi Gulisf. p. 190). De formis
ut alibi nin». R. Jona b733!i ]3 (v. no. 1 extr.). Trans- — cognatis V. Boeharfi Hieroz. I p. 25 Lips. ,,^.^s id :

late a) aries Jerreus y.Qiiig, machina bellica, qua moenia , est vehementer cucuiTit , vehemenfer saltavit ad camelos
urbium expngnandarum perforabant , etiam arab. ,
v. —
- saepe transfertur , ut quum dicunt de cameli femina
)oi:s-.j ci^j.^ i. c. 3v.X*jt ^ W-^ invertit pedes iiv
aries (^Macc. XX, 8). Plur. cns Ej:. IV, 2.
dicta
XXI, Vulg. arieles.
27. Targ. 'JTli-lpN a Tie commi-
cursu suo. Item jCiUJ! olj^= id est i4>^.*« properavit.

nuit. LXX c. 4 ptkoaruGug, c. 21 yu.Qui,, P^t fortasse Et vicinum huic vcrbura xsLJl o J'^ idem sonat : et
ctiani b) pascuum pingue fort. proprie n^fion/m pascui/Jri
, (Cji'^ XiU est camela velox iC*j_w. Et S> de caprea est
(Lammerweide LSmniermast). Jes. XXX, 23 dcpascet
, :
insilire , LS', cnrsus et saltus." Etiam alia salfandi vcc.
grex luus illo die ajT^i 13 pratum pingue lale jxilens.
ut i_>i5, , oVs. ita ad cursum camelarum transferri , docet
LXX. ronov nlovu xu) tiQvywQOV. S3T. l ^ i^o .» \'il\, Alb. Schult. Opp. niin. p. 290. lam Kimchius observat,
Plur. C^nS Ps. XXXVII, 20 : O'''!^ ip'' dccus praiorum mi3l3 appellari camelos aliave iumenla celeria aiiSia ,
R. -113, ai3, nns 717 ^23 — ni:

7"ipiJ3ffl f^^iTi Cn-l'nai Cmbp guia cclcrilatc et vclocitale


fflnS ct fflnhS (Esr. I, 1. 7. 8) n. pr. Cyrus,
siia snllarc viilentur. De droniadum ( ._<«^ ) cclerilate
nobilissimus rex Persarum , qui Judaeis in Babylonia
vide BurcJdiardt iiber die Beduinen p. 364 sqq. ed. germ. exulanlibus in patriam rcdeundi vcniam dedit 2 Paral.
XXXVl, 22. 23. Esr. III, 7. IV, 3. 5. V, i3. i4. 17.
133 Gen. XIII, lo. Ex. XXIX, 23. 2 Reg. V,
f. (
VI, 3. i4. Jes. XLIV, 28. XLV, 1. Dan. I,2i. VI, 29.
5) cstr. 122 dual. S^^^i^S (no. 3) plur. &i'753 cstr. '''123
X, ! Graeci scriptores ccrte plerique , hoc nonieii ,

(no. 5) ct ni"lS3 (no. 2) conti-. pro "S^lS pr. orbls. soJem significassc observant (v. Ctes. ap. Plut. Arfax.
(S3T. Ir^O talentum , v. no. 3, sed etiam placentae Opp. I p. 1012. Ilesych. Kvqoq .... 1] uni) tov l7.iov.
significatio iis non ignota fuisse videtur, nam non aliunde, ror yuQ i^Xiov oi TltQaut Kvqov ).tyovair. Etyni.M. KoQog,
I) jjuailivg Toiv ritQaiZv u TtuXuiog.
Hi.iciv yi'.Q lyji to
quam a Syi-is ,
petitum est arm. J^uiPuij^ placeuta , et
ovofia. KovQov yuQ TlfQaut tov ;,?.'0v),
y.uXitv (iiij&aaiv ol

J>u'4PU'£]^ talentnin, insorta ;i littera. Eiusdem originis cst ct rcctc quidcni : sol enim pers. est ^6> ( uX*.^. ^i-,
, .

sec. Lassenium de inscriptt. cuiicat. p. i32. i33 zend.


jZiskQas placenfa, (Ai^ins placentae , dulciaria. E
quadiilitt. ""S^^S orta est nova radix ?J13 hvari ksneta sol rex ) , zend. hivar?, gen. hilro (Burnonf
q. v. In linguis
occidentalibus congiiiit circiis, circuhis , ct r littera eniol-
Yasna, not.LXVI. Vend. Sade p. i35. Ra.sk dc ling. zend.
lita xvx).og). Spec. 1) fcrrae tractus circumiacens. Neh. p. 3l. Bopp. gramni. conip. p. 3o ) , sanscr. sura siiri, ,

siirja\ neque audienda paruni docta aliorum (lustin. I,


XII, 28 : nrtTT) ni3-'aq "1:3^; cf. III, 22. Et sic -i33
|-~'~ tractus Jurdanis i. e. regio pcr quam Jordanes in 5) opinio qui Kvqov (coll. xvQtog) rfoTmVium interpre-
,

Diare niortuum defluit Gen. XIII, 10. 11.


,

1 Eeg. VII,
tabantur. De terminatione u;~ vide supra s. v. tL'T'1'^

46. 2 Par. IV, 17 (LXX fj nfQiyioQog tov 'loQduvov et p. 35o B. Cf. Reland de vet. ling. pers. §. 57. Hydc
,

Mattb. III, 5), saepius /:«r' (^0/^1^ ^33" Gen.XIII, de rel. vett. Pers. p. io4. 260. Pott etym. Forschungcn
ita
12. XIX, 17. 25. 28. ag. Deut.XXXlV, 3.^2 Sam. XVIII, I p. XLIV. —
Quod U. Mollerus (de authentia oracu-
23. Xeb. III, 22. XII, 28, hodie ,j.i!t el Ghor i. e.
lonim Esaiae. Hauniae 1825, p. 209 sqq. ) de noniine x^b
teiTa plana et depressior. 2) anb 133 placenla, pani- — apud Jesaiam iion CjTuni regem, sed populum Isracliticuni
eumque rectum et iustum ( ui-ib ilCS ) significante =
culus rolundus Ex. XXIX,
23. 1 Sani. II, 36. Prov. VI,
commentus est id retulisse sulBcit.
26. Jer. XXXVII, 21.
,
Plur. Bnb ni-33 lud. VIII, 5.
1 Sam. X, 3. —
3) talentum ( v. supra sjT. ) , maxi- KDU j3 n. pr. principis in aula Xerxis Esth. I, l4.
niuui Ilebracorum pondus , idque, queniadmodum ex Ex. BonLExiis (sj'mbol. p. 22) confcrebat neo-pers. ...iiJj'
XXX\"III, 25. 27 computari potest , 3ooo siclos saoros belli spoliatio s. spoliator (iiberdie Monats-
: Tn.BExrET
continens ,
quod qui ad nostri ponderis rationes exigere
namen p. 199. 200) ex antiquioribus Persiae dialectis
voknt non negligant 2 Sam. XII, 3o, iibi corona rcgis
,
duas intcrpretationes proponit: unam , de qua sit i. q.
Animonitarum intcgrum auri talentum pondo valuisse zend. leresna ( sanscr. Irischna) niger , alteram de qua
traditur. SMT "133 talentum auri 1 Reg. IX, i4. X, N: ( cf. Nrp^li^) sit nd noniin. vc. nar vir , U;"l3 i. q.
10. i4, S1C3 nss" 2 Reg. V, 22. XXIII, 33 n-Ei- 133 ,
hercc, sansci. kiic tenuis, gracilis, inde NlttJ^^S vif gracilis.
Zach. V, 7. Cum numeralibns in antiquioribus iibris
copulatur hunc in modnm : r]03 '^33 nNI2 Ex. XXXVIII,
27 , anr 133 Ci-"i;":"i rrN": 1 Ilcg. IX, i4, sed in rccen- ^"|3 fut- n^3"' 1) sccuil, cccidil , abscidil. (In
tioribus :' f|VN riN-: dH33 3nT 1 Par. XXII, i4. XXIX, reliquis linguis cognatis non reperitur. Sed in linguis
7. 2 Par. llY^ 8.'Esr. VIII, 'J6. Dual. Cn33 dno talenfa indogcrm. habetur sanscr. hril scindere , findere litth. ,

2 Reg. V, 23 , sq. genit. C^^SX (non "'"33, in quo dualis lierlu , hirsti caedere al. vidc Pott etjTn. Forschungen I,
numerus non poterat), nt
discerni >jC3! C^rs 1 Reg. p. 240). V. c. oram vcstis 1 Sam. XXIV, 5. 12. 2 Sam.
XVI, 24. 2 Reg. V, 23. ' '
"
'

X, 4, ramum arboris palmites vitis Num. XIII, 23. 24.,

Jes. XVIII, 5 praeputium Exod. IV, 25 ahscldit caput


,
;

1 Sam. V, 4. XVII, 5i. XXXI, g cecidit arborcs Dcut. ,

(23 l3 rad. inusit. incurvatiis est , inclinavit !.'q.


XIX, 5. XX, 20. Jes. XLIV, i4. Jer. X, 3. XXII, 7.
vicina 0"p. Indo XLVI, 23 (unde fj:y 'r"li: lignicidac 2Par. 11,9), succidit
simulacra idolorum Exodl XXXIV, i3. lud. VI, 25. 26.
uJnS venter, ab incurvando dictus , ut germ. Bauch 3o. 1 Reg. XV, i3. 2 Reg. XVIII, 4. XXI i4. H ,

a vcibo bcugen, et hebr. 'iini» a rad. ^na. Jer. LI, 34. D^^rirb n"3 in duas partcs dissecuit Jer. XXXIV, 18.
Part. pass.^ni-|3 abscisus Lev. XXII, 24 et i^^EUJ n:|-i3
(Aram. t-DDp ]js;Z> NO""'" 71*3, arab. Jil^
, , i. q. Deut. XXIII, 2*^0 Jsciso veretro castj-atus, cuiusniodi ver-
ventriculus ruininantiiim, i\ ; — . niulier ventricosa. aeth.
vex graece appcllatur jofiioig, ixTOfiiug
IJleroz. I, 595 Lips.
v. Bocharfi ,

"aCl": ventcr). 2) nccidit , excidit homines Jer. XI, 19, cf. Niph.
et Hiph.
Yv ^ v
II. n-i3 718 n-i3

3) JT^ia n^S pepigit foeiliis respondet loctitLoiiibus quibnsdam c.r iis : ifa cnim iuslo plus prophefae verbis
at. icere ,
Jerire ,
pcrcutere foidus ,
gr. OQXiu Tifiviiv, inseritur.

«.^ma Niph. 1) pass. Kal no. 1 caesa esl arbor. lob. XIV,
Tfiitvitv

Hos. XII, 2
anovddg ,
quae quidem omnes a mactatioiie ct disse-
chald. O^^jJ "IM , syr. «.ArLj^ij
7. — 2) pass. Kal 110. 2 cjccisus cst , cjcsti^patus s. de-
,
letus est ,
de hominibus Gen. IX ,11: n"!S'' tJb
periil,
ctione Lostiaruni atque de ritu inter hostias dissectas
?ia7i)!^ 'ai3 Tii> itoa— bS non peribit itcrum omnis caro
transenndi in foederibus pangendis usifato (y. Gen. XV",
aquis diluvii. Ps. XXXVII, 9 'JW}3'; D"':»'^)^ "'3. 28 : :
lO. Jer, XXXIV, i8. 19 i,t quae laudaut Boch. Hieroz.
nl32 a^;"ia y~\i. 21. 34. 38. Prov. .11, 22. X, 3i. Jes.
1, p. 332 Lips. Danzil iutmp. p. 255. Grot.i ad Gen.
c.
I. c& GTiovdi] libatio
,'
in foedere usitata, dein foedus
XXIX, 20; diJad. lo. Zeph. I, ii. Zach. XIII, 8.
Dan. IX, 26 et post duas ct sexaginia hehdomades n'n3''
:
ipsum unde spondco ) , lepetitae '
sunt. Coniungitur
n"'^'!^ pcribit Unctus, it. do rebus ut de terra quae ,
plerumque sq. D;y foedus pepigit cum aliq. Ex. XXIV, 8 :
,

fanie perit Gen. XLI, 36 , de nomine alic. Ruth, IV, 10,


sanguis foeilcris tS/ay "'' nl3 '^ttJN. Deut. IV, 23. V, 3.
do habitatione Zeph. III, 7, de spc Prov, XXIII, 18.
25. IX, 9. XXIX,' ii.^ 1 ileg. VIII, 9. 21. 2 Par. V,
XXIV, i4 (cf. laN lob. VIII, i3), sq, 173 Joell, 5:
10. VI, 11 vel ns (nN) Gen. XV, 18. Ex. XXXIV,
,
eiulaie propier musium DD^^Sa n"lD3 '^S nam cxcisum. et
27. Deut. XXVIII, 69". XXXI, 16. 2 Reg. XVII, i5.
38. Jer. XI, 10. XXXI, 3i. Hagg. H, 5. Zach. XI, lo.
ablatum ex ore veslro. Jer. VII, 28 !^::iaNll !T13N
cst :

Ps. CV, 9 al. Plerisque illis locis agitur de foedere Jovae


Dri''C7^ !in-l35'l. —
Non exscindi A\cuntuT, quorum contuiiia
scries manet Jos. IX, 23 T35' 2373 n-13''' N3 non cxscin-
cum populo sed transfertur etiara ad alias res ntJes.
, ,
:

dctur e vobis servus i. e. nullo noii tempore servi inter vos


XXVIII, l5; focdus pcpigimus ciim morte. lob. XL, 28
erunt. 2 Sam. III, 29 S>-)ii731 at aNi'* ^^373 mS'^ bs non
(23): num foediis tccum pangct (bubalus), iit tihi scrvial
:

exscindeiur e domo Joabi laborans fluxu ct leprosus i. e.


iii ifieternum? Additur praeterca dat. commodi Hos. II,
20: ^i~i:;!^ n^n ai' .... n^-i3 dr:b "^n^^S"!. Contra — nunquam deernnt
laborent. 1
,
in gcnte Joabi
qui fluxu aut lcpra
Vllf, 25. JX, 5. Jer. XXXIII,
Reg. 11, 4,
dicunt : !:

leges scribit et quasi imponit 2 Reg.


n^i-js n"l5 a) ubi alter pptentior alteri foederis
XI, 4: arrb nhD'!
17. 18. XXXV, 19. —
Praeterea hiic pertinet legis
Mosaieae forniula solennis l^v^ptz ^"Tu^ 1133?.— t^n^33
:

n''']^ ct (Jojada) dedit iis (satellitibus) stalulum poet.


,
exscindelur hacc anima ex populo suo Gen. XV^II, i4.
lob. XXXI, 1 : "i^^yh '^n^3 n''"!^ focdus pepigeram oculis
Lev. VII, 20, 21. Nuin. IX, i3, vel Nirtn' i2\s;.T nnsi
meis i. e. hanc legeui iis imposueram (cf. 2 Sam. V, 3.
1 Par. XI, 3) max. ubi victor victo pacis foedcrisque
:
1733» a-if.73, vmm
Lev, XVII, 4. 9. .XVIII, 29. XX, 18."
;

beneCcium conccdlt. Jos. IX 6


Num, XV, 3o Ex. XII, i5. Nuin. XIX, i3,
'bN-j-b^^^
n^^lS :i:b m^is nn5> , :

ogitc, concedite nolns focdus, paeis


bripn T;in73 ibid, Conim. 20, bNiO'; m:'73 Ex. XII, 19,
foederisque conditiones
et simpl. ni3j Lev. XV'II,, i4. XX, 17, qua supplicii
imponite nobis. ^ab-n^^S Comni. 7 sqq. 1 Sam. XI, 1:
poena in universum (v. E-x^. XXXIj i4. XXXV, 2 cf.
'i|73^51 n^12 conccde nobis focdus et scrviemus iibi,
Tob. VI, 12. Ilobr. X, 28 ) denotatur, quanquam genns
2: diorit Nachas Ammonita: Csb lipis QSb nSSN nN'T2
jinn pj*~t3 ea lcge conccdam vobis foedus eius non definitur (Nuni. XV, 32 — 36 ) ncque audiendi =
:
ul omnes ,

oculos decrtros vobis effodiam. Ex. XXIII, 32. XXXIV,


sunt Clericus et J. D. Michaelis ad Gen. XVII, i4,
qni legi-s' illius severitatem mitigaturi eadem illa formula
12. i5. Deut. VII, 2. Inde de Jova qui foedns cum ,

populo pangit. 2 Par. XXI, 7. Jes. LV, 3. LXI, 8. Jer. nonnunquain etiain exilii poenain (cf. infra no. 3)
XXXII, Ez. XXXIV, 25. XXXVII, 26. Ps. LXXXIX,
'to.
quam qiiidem sententiain ipseMichai;-
significari volebant,

4 quanqnani in Pentateuclio lioc nexu ubique ponitur


postea retractavit (mos. Recht T.
lis §.1237) cf, Vateri V
,

ar, nN. b) ubi Deo aiiquid spo»?rZf/uc. Esr. X, 3


Commont. ad Gen. I. c. —
3) excisus est ex urbe b. e.

D-^irr-rs «'Xiri;; nr-rNb n-^^ia-n^ns: ngite, deo nos^irS


TinV^ :

expulsus, in exilium Zach. XIV, actus est 2. — 4) ab-


spondeamus nos omncs mulicres esse dimissuros ( cf. 2 Par.
,
sumtus, consumius est cibus Num. XI, ."^3. 5) discisms —
— Ii. e. divisus est. De aquis Tos. III, l3: Jin-i3i 'JTlsM iX)
VII, i8). b» nna n^iS est focdus innxit contrn aliq.
Ps. LXXXIir, 6. Ceterum pro ^'"13 seniel ponitiir — '
arjuac Jordanis cJiscissae sunt.
Fu. n-13 lud. VI, 28 et n"n5 Ez, XVI, i abscissus
IV, 7.

M"3N foedus Neh. X, i, semel -lai Hagg. IIj 5: -ns


2!:nS "m3 "^llJN '^STn vcrbum ipiod vobis spopondi (das est , de umbilico Ez. I. c, caesa esl stntua Ind. 1. c.
W^ort die Zusage
, die ich euch gegeben ) alibi n'»'!^, ,
Hiph. i) i, q, Kal no. 2 excidit (ausrotten}, velat
omitiitur, 1 Sam. XX, 16: in n^2 d;» ln:i!T' n-i5'i siiigulos homincs cx populo Lev. XVII, lo. XX, 3. 6,
XXII, 8. 3 Par. VII, 18. Sing'ukrc est Jcs'. LVII, 8^ addito 17351 S-iip73 (cf. ad Niph. no. 2), bN-ib''?^ Jes. IX,
ubi prophcta ad populum Israeliticum , qui nicrofricis i3; nniversas gentes populosque Jos. XXIII, 4. 1 Rog.
inst:u- cum moechis rem habet B^i?3 Tjb-n^^sm (pro : XI, 16. XIV, i4. Jes. X, 7. Jer. XLIV, 11. Zeph, III,
""n^lSri ) \)roh. pascisccris /i7n' aliquid (sc. pretium scolta- 6. Ezech, XXV, 16 al. ( qua in re celobrantiir formulae:
tionis) ab iis qViae quidem iiiterpretatio (Ileuslori
, ,
-i"ijz 7\-iiDi3 C:5'^-i';b ^nnsn 1 Reg. XIV, 10. XXI, 21 ;
Ilifzigii , Maureri) etsi ef ipsa locis similibiis firiuari 11011 et ns:-! Y'.-i -iNii:"Q"d biib^n-i^.-; Jos. XIV, 22 cf. Jcr,
potest, tamen praeferenda est ci quain Vulg. expres-
,
XLIV" 7. iLVH, 4; '-i3t' n^srr Ps, XXXIV, 17.
sit : foedus pcpigisli cum iis , pr, pcpigisti foodus cuiii CIX, i5); bcstias Ex, VIlT, 5, Lev, XXVI, 22, Mich.
R. n-i3, Yu:3 719 ninis — "iros

^', 9, etiam iiianiiiiata Zacb. iX, lO ut idola Lcvit. ,


quae utpote appellativa ctiain ,
'.—13 lioc modo accipere
XXVI, 3o. Micb. V, i:^, iiibes Mich. V, lo cf. Zach. iubent (quanquain Kiuicbuis 'nVs n. pr. giiitis ctlain
IX, lo al. Passiui additiir ex tcrra Lev. XVII, lo. XX, fuisse putai "jD DCiiJ-^a rNi-ij-^a iTt mnsujT: •>n\D).
: Non
3. (5, ex uibe Ani. I, 5. 8. — 2) sulilraxit (gratiam inagis probandum est etymon ab ikcnio ( dissert. philol.
ab aliquo ) sq. tvtz i Sain. XX, i5, ubi est lusus vcr- theol. 110. g) propobituin a Ij vclox quippe llnguae ,

borum cuni sequunte n"''!"!^. rationibus rcpugnans.


Hoph. nllrr; cxcisum est i. e. emigravit sq. |?: cx 2) n. pr. gcntil. i. q. Philislacus 1 Sain. XXX, l4,

aliquo loco. Joel I, g. pl. I2\1-l3 K/.ech. XXV, 16 ( in altero membro D\-;pbs).
Zcph. li, 5. E veterlbiis iam LXX (Ez. 1. c. KgrjK;,
,
n^iniS f. 1)1. irabes sectac et (hlalae 1 Rcg. VI, Zepii. I. c. nuQOiy.oi liQr^Twv et ibid. ethim Sjtus Crc-
)
36. VII, lu: lcnscs rcddldenmt qiios secuti recentiores non pauci
,

n'''!^ n. pr. vallis ct torrentis (bns), ab oriente (liakemacherus i. c. alii) coniecernnf i'hllistacos ita
,

Jordanis ( nam in Jordanein cum influere nusqiiam dici- ,


appellarl quod ortu Crclcnses slnt, cuius origlnls tum alia
,

tur) c rcgione fcrc Samariae. l Reg. XVII, 3 ahliinc (e :


vcstlgia (Stcph. Byz. v. Ga^a fortasse Tac. hist. 5, 2 ) ,

Samaria ) jyrofcclus ad oriei,lcm (niale Josepb. Ant. 8, l3 deprehendisse sibi visi sunt tmn uiaxime 111 locis Deut. ,

§. 7: £1? ,T« TiQog vozov fiiQrj) ^e cor.verle et absconde te II, 23. Am. IX, 7. Jcr. XLVII, 4 insignc arguinentum

in valle Cril/i ]~"T~ ^;3~^;' ^ICN


gui est anfe yel ab inesset, sl modo certum esset, "intSlbi Cretam csse. At
,

orienie Jordanis. Posterius sequitur Eusebius ctim Hiero- vel sic non iniprobabills est ista sententia ct levirulum ,

nymo in Onomast. v. Chornlh , e recentioribus Klodeiiius est, quod ei opponlt J. D. Mlcliaclls (Spicilcg. I p. 281
cui n"''!^ est Dlojel el Uchrid~, qui in Hieromyacem influit — 92. 307. 3o8. siippl. p. iSG;')), Cretensluni iiomen
Bcd Orientalium trcditio hunc rlvum ab occidente Jordaiils per t2 scrlbendum fnisse. Ipsc Michaelis PhlHstaeos "n"»~
ponit Mai'. Sanuti secr. Cdclium crncis p. 2'!/ ,,Fasac]is :
dlctos esse censet , iitpote exsulcs ( v. rad. Niph. no. 3),
vcl Fasacl tribus lcucis distat a Jordaiic, in campcstribus, ut idem valeat quod l41Xn(fv).oi.
tibi torrens Carith descendit de monte, iii quo loco mansit
Hclias", qui rivum el Furha (v. Berghusil mappam SjTiae) D"iDS I. q. b33 (q. V.) agnus , Isque a prirao anno
intelligit nec Hnguae usus huic scntentiae repugnat, nam
:
ad tertium Lev. Ill, 7. IV, 35. VII, 23. XVil 3. ,

i;-: ';s in re geogi-aphica plerumque quidera est ah oricnte :


XXIi, 27. Num. XVIII, 17, pl. D-rbs Gcn. XXX,
(ctiam Gen. XXV, 18. 1 Sam. XV, 7, quos locos signi- 32. 33. 35. 4o. Lev. I, 10. XXii, ig. l3eut. XIV, 4.
ficat Relandus I. c. ) , sed aliquoties tamen anle , e regione
v. Jos. XV, 8. XVIII, i4 (ubi additur na; , M23:). n3'^3 f. axna Lev. V, G.

LXX. Xo^Qud: Vulg. Carilh. Vide Relandi Palaest.


j). 293. Bachicne descr. Palaest. I, p. 173. de cuius significatu non con-
)'^'J rad. inusit. ,

mn'"l3 f. matrimonil, divortium, repu-


discissio
stat, Arab. 0<.U=Z3 incidlt, J^^==> lucrum.
dium. nwSs "lED libellus divortii Deut. XXIV, 1, 3.
Jes. L, 1. Pf. c.suff". ri-^n-T^iS "^IS Jer. III, 8. T1D3 n. pr. , filius Nahoris , fratris Abrahami Gen,
XXII ,
'22 ,
qui eo consilio commemol-atus videtur a
^nnS m. Sam. XVII, 5l),
1) carnifex (v. TAd. 1
scriptore sacro , ut Chaldaeoruni ( t^-ps ) origo ab eo
non legitiir nisi coniimctim TbErn "^ri^Xri 2 Sam. VIII, :
repetatur. Cf. nn33iN.
18. XV, 18. XX, 7. 23. 1 Reg'.'lV38'."44. 1 Par.XVllI,
16 collect. carnifices el cursores quod nomcn gerTint ,
"''liDS, nbique plur. ^'•^irs. .(d-'';-!^^ Ez. XXIII, i4
satellites s. praetoriani Davidis [aiti}iUTO(fv).uxig Jos. Ant. Chclhlbli), n.pr. gentil. 1) Cfialdaci, Babylonlae s. Chal-
7, 5 §. 4), quoriim erat tuin siippllcia suinerc (v. 1 Rrg. daeae Incolac
( cf Ezcch. XXIil, 20 C"-"£::
. : r3"i ~22 ';::

II, 25. 34. 36 , ubi Benajas Crcthaeorum ct Plcthaeorum ubi ;3i ad solam urbcm refertur) 2 iieg. XXV, 4 sqq.
praefectus 1 Reg. I, 38. 44 hoc ofllcio fungitur, it. Dan. 2 ParJ XXXVI, 17. Jes. XLIII, i4. XLVIII, i4. Jer.
II, l4 sqq. et synonj'ma i-\3 , ctliiLi), tum mandata regia XXI, XXXII, 4. 24.25. 28. 29.43. XXXiii, 5,
4. g.
quam citissime ad eos deferre , qui muncribus regils prac- XXXVIl, 5. sqq. XXXV1I],8 sqq. XXXiX, 5.8. XL,g.
fecti erant (v. ad n-»3N p. 23). LXX. Vulg. voces 10. XLI, 3. 18. XLiii, 3. Lil, 7. 8. i4. 17. Ez. XXiil,
liebraeas reluient. Targ.' Jonath. N-l^Vp" N^r"i(p sagiHnrii i4. Ilab. I, 6 sqq. lob. I, 17 ( ubl Clialdaci In vicinam
el fundalores et ita SjTUs praeter 2 Sam. VIII, 18, ubi
, Ausitidcm irruunt), pcr prosopoelam pocticam ^••^wS nr
nabet nchiles et milites.
:
Jes.XLVII, 1. Regio eoruni appellalur ^"•^•ifS Vl^, '^''"''-
Ex recentioribus nonnnlll (Lalcemacheri Obser\-att. daca (in parallclisnio saepe ^22) Jes. XXiil, l3. Jcr.
philol. II p. 1 1 sqq. E-wald. krit. Granira, p. 297) ••ri'^" XXIV, 5. XXV, 12.Ll, 4. Ez.XII,
L, i. 8. 10. 25. 45.

etiam his locis (utno. 2) P/u7is/aeos csse voluerunt: sed l3 et elllpt. n""^"i:- fem. (ut lat. Bruttii, Sumnites de re-
,

parum profecto credibile est Davidein corporis custodes ,


gione eorum) Jes.' XLVIii, 20. Jer. L, 10 C-^ri^S 'r.r^r^ :

ex illa gente Hebraeis tantopere et iuvisa et infcsta bbu.b Chnldaea erit in pracdam. LI, 24. 35: C-^wD '^•w''
elegisse : cui accedit analogia vocum TbB , d^^lT 'n2 incolac Chaldacae, c. He locali r77:-^fc3 in Chaldaeam ' '

^yyy 2 '
li "wX . riilJS, 5D3 ^'20 ^'1^3 ^fflS

Ez. XI, 24. XVI, 29. XXIII, i&. — D-i^ias ^31:75 ubi copulatur cum aliis siuiilibus vocabulis I^KUnn 'J'''1T3 j ,

regiium Chaldauoruni Dan. IX , 1 , Q-i^^iiaa 'irabl 130 i^E'.i;N ,


quod alii ita explicant , Chaldaeos in Babyloiiia
Chaldaeorum ib. I, 4, ]iNa h"lNEn
scriptiira et liiigua fuisse peculiare quoddain niagorum genus ex antiqiia forte
D"''!^" decus superbum Chaldaeorum i. e. Babylon regia , Chaldaeorum gence oriundum (Hesycli. XuWuioi, ytvog
sedes eoruni Jes. XIII, 19. Ex eadem Chaldaea — IMuyiov. Diod. 2, 24: BiXcovg, t(uv d' liQtcov tni(jj]i.i6-
proprie dicta (v. Ptolem. 5, 20. Strab. 16 p. 7^9 ) TUTog, oig Bctfivliuvtot xuloTai XuXduiovg) aliiita, ut ,

Chaklaei etiam tunc venisse censendi sunt ubi a septen- , libri Danielis scriptor , receiitior ille et in Palaestlna
ti-ione per Chamatliam et Riblaui, Syriao urbes, in Palae- degens , varia magornni et astrologoruin nominn h. 1.
stinam irruebant Jer. I, i4. IV, 6. VI, 1,
( XXXIX, — moro suo cumulaverit (Bleek in Schleiermacher theol.
5. LII, 9. Ezecli. XXV"I, 7 ) desertum enim Arabiae : Zeitschrift III, 226 sqq.). Apud extcros sane Chal-
(..'wiJS jCjlXjJ circumcundum erat, neque alia via patebat: daeorum nomen de nniverso astrologorum magorumque
sed ampliore signiTicatu Chaldaeae nomen Mesopotamiam apud Babylonios ordine usurpatur (Straho 16, 1 §. 6.
etiam comprehendebat ( Ez. I, 3. XI, 24, nbi yiH Anian. exped. Alex. 7, 16. Ammiaii. 23, 6. luv. sat.

C^blT et di^ias de regione ad Chaboram , et Gen. XI, 6, 553). Cf. Commcnt. n^str. ad Jes. II p. 34g sqq.
28 ,uhi ^''"fflS HN
de oppido septentrionalis Mesopota-
miae) sive quod Mesopotamia a Clialdaeis passim habi-
.

lUiJ fort. i. q. flD3 sed spec. lectus esi adipe,


tata erat sive quod Chaldacis ea parebat (ita Plin. 6, 3o
,
)

Babyloniae uomen ad reliquam Mesopotainiae et Ass^Tiae pinguis facUts esl ( cf. lob. XV, 27 : i3bll2 V2^ i^SS)-
partem patuisse refert). —
Praeter Chaldacos , Baby- Semel legiturDeut. XXXII, i5 de Israele qui cum tauro ,

loiiiae incolas, scriptores graeci huius nominis populum comparatur rr^iUS iT^ay nrijffl pinguis
: crassus faclus, ,

niemorant in montibus Karduchicis prope Armoniam habi- pinguedine iecius es. 3 cbdd. Kennicotti n^^OD. Saad.
tantem fortem ilhuu et bellicosnm (Xenoph. CjTopaed.
,

3, c. 1 §. 24 et c. 2. Anab. 4, 3 §. 4. 5, 5 §. 9. 7, 8 §. i4)
.
oLj*^.-> pinguis factus es. Kimchi ,
qui verbum ad cordis
praetereaChaWaeosColchide ct Poiito vicinos (Strab. geogr. pinguedinem refert IS ]aiU31^ aiia ^aab n^^OO n?2lb3
:

12, 3 §. ig): neque improbabilis est niultorum opi- ^-^an Nb TiJff. In Vers. arab. L*j!^^ ^*v^.<j adipe tectus
nio , in illis regionibus uiontanis (quas hodie Curdi habi- s. iudutus est Ps. LXV, i4 pro gr. ividvaavTo. In —
tant) primarias populi sedes fuisse cx quibus pars eorum
imperautibus AssjtIis iu Mesopotamiam et Babyloniam
,

Lex. min. contuli ^^ et l^^ cibo impletus est (Ka-


immlgraverit huiusquc impcrium impetraverit ( v. Jes.
Dins p. 3i) quod et ipsum iion ineptum est, sed voTepov
XXIII, i3 ibique intpp. Vitringa ad Jes. I, p. 4l2 sqq.
Schlozer iii Eichh. Rcpert. VIII p. i33 sqq. et quae iios
7i()0Tt()0j' contineret.
,


LXX. Vulg. inXuTvv&ri, dila-
tatiis est. Syr. Chald. possedit opes.
commentati sumus ad Jes. 1. c. ct in Encyclop ab Erschio
ct Grubero edita v. Chahlaeer XVI p. io5 sqq. ) quum :

alii contra quod ipsum significare videtur locus Gen. Prov. IV, Chethibh
,
'^"kDZl fut. bWT. 16 (alibi
XXII, 22, Semiticain Chaldaeorum originem defendant
(v. Adelung Mithridates 1, 3i4sqq. lust. Olshausen titnntur fut. Niph.) 1) pr. dclilis, injirmus fuii et Jactus
Einendalioneu zum A. T. p. 4i sqq. et contra Com- csi, v. Niph. LXX. quinquies et trigesies uad^iviio , it.

meiil. ad Jcs. II p. ^48 ). Illa sententia adoptata etiam (^ua&ivHO Ps. LXIII, 8, «diirariw Jes. A'III, i5, avtaxvg
forinae ^~'i:^ et ^aliuXrx; haud dillicultcr conciliari pos- ti/.ii Jes. XL, 3o, quater xoniuo). Congrnit hebr. blOn ,

sunt. Slatui cnim pofest nativain formam fuisse ^Ti3


,
^^
,
arab. J ... debilis , infirinus , segiiis fuit ,
proprie , ut
quae in Curdorum nomine ^( J 'il servata, ah Hebraeis' et
Chaldaeis in ''nps (r et s permutatis), a Graecis contra elumbis ( leudenlahin) a b03
recte observat Schultensius ,

iii KulduTog mutata sit Gol. ad Alfrag. p. 17).


( SjtI — luinbus. ex eo vcrborum geiiere
Est enim quae a ,

ct Arabes maxime , in V. T. Versionibus popnli noinen ,


memhrorum nominibus ducta laesionem vel infirmitatem
scribunt J^ASj ^_j.AJlAili>
, ^j^]^)^. eorum designant v. c. J-s talipedavit a bb'1^ tahis , wV^
2) Quoniam astrologiae studiosissimi erant Chaldaei, et i3>-«.=) laboravit in hepate , a wV=> Icpar, al. Cogna-
hoc nomine .signlficantur aslrologi , magi ( non ex artis,
sed gentis vocabiilo nominati , ut Cic. divin. i, 1) Dan. tum igitur est hebr. Aliam de nativa significatione
bOS.
II, 2. 4 v. Chald. •'^iiBS no. 2. coniectnrain dederam in Lex. mau. p. 5o7 sed hoc ety- ,

mon, quod iamSimonis ed. 1 proposuit, multo certius est.


''TtI33 ^TNTbs Dan. V, 3o Keri
chald. emphat. 2) lahavii
, coUapsus csi , de genubns Ps.
, corruit
(Chethibli «^nbs), IH, 8. V, 11, einphat.
pl. ]iN"jiU3 CIX, 24: '312 gcnua mea labaiti prae incdia,
ailI72 nb'i33
{«•^^iBS II, 5. lo! V, 7 Chetlubh more SjToruin sed Kcri , Jes. XXXV, 3, sed pleruinque de ipsis hominibus, qui
'Nyiis (cf. »•103) m. 1) Ckaldaeus i. e. Babylonius Dan. collabuntur prae virium debilitate sive ex defatigatione
III, 8. —
2) as7;o%Hs Daii. II, 5. 10. IV, 4. V, 7. 11, Jcs. V, 27. XL, 3o. Ps. CV, 37. Thieu. V, i3 D""!»? :
H. ^D3, Z-u3, -11233 721 is-^Tss — iffis

!lbl83 yS3 iuvencs corruunt sub pondcre ligno- ligno i. e. i. e. imagines idolorum ponunt coram fucie sua i. e. intuen-
rum portanJorum ( imle <le eo cuius tianslate V^IS , tur qiiotidic. c) ab bi'i33y oflensio anirni, scrupuhis
aninuis fractus t.st lob. 1\^, t ) sive vuhieribus conlecti ; conscientiae 1 Sani. XXV, '3i.
et occubituri Jer. XL\'I, i6: ^N ^'N ;E3 C.1 b'C1D nairj
r\/iDDT2_ f. 1) ruina de civitate ad ruinas redacta.
^ny-i. Comm. 6. L, 32. Jes. XXXI, 3.''Ps'. XXVII,' u,'
6.'
,

Jes. III, 2) i. q. bi'J:;2?3 litt. b. Plnr. de idohs


quibus locis cunctis sequitur bc:. "nriN b'i"3 retro lapsus
Zeph. I, 3.
est Jes. XXVIII, i3. Translate cle civitate labante ut
corruente Jes. III, 8. XIV', 2.
Quoniam quos vires deficiunt inter eundum facilc
,
,
Kal it. Syr. i^A^il] supplicavit.
pedibus oflendere solent est 3) pedlbus offendit, impcgit ,

sacra peregit Act. IV, 3i. XIll , 2 pro ).iiTovgYttv),


(stolpern, straucheln). Jes. LIX, lo Ci'i;':3 a^^lniia ^rbuJD :
(
Phil. 1, 4 (pro StTjatv tiouTv). In lejc. Adleriano expli-
off^endimus mcridic sicut in lenebris, Comm. i4: nb\i;3
r-2N' 3inia parall. Niab bsin Nb nnb:n.
,
Sq. a impegit catur c .*r>j ^^^^ supplicavit et prccatus est. Ut com-
inlliquare Jes. \ail,"i5". Jer. Vl', bi. Lev.' XXVI, plura S^rorum vocabula ad res sacras pertinentia (v. 353 ,
37 : 1^nN3 11J""N lb'>a3 impingunt et corruunt unus super CiaS , t:D , SOp , hist. ling. hcbr. p. 58 ) etiam nostrum
altero, Jer. XLVI, 12. (S}t. ^ad Aph. i. q. no. 2. in liiigua hebraca ad idolorum cultuui restringitur et est ,

offendit, saepe ti-anslate de ay.avduXu), Ethpe. offensus, Pi. CHL'S incantavit (


pr. carminibus magicis usus e.st,

scandalizatus est saepe in N. T. vide Scliaafuim p. 282.


,
niussitavit) 2 Par. XXXIIl,
Part. >)i'353 incantator, 6.

Propriam significationem servarunt Nasoraei apud quos mngiis Ex. VII, ;i. Deut. XVIII, 10. DaV. II, 2 (ubi
,

Pa. Aph. est labefecit praecipitavit. Etlipe. praecipi- copulatur cum aliis sjnonymis). Mal. III, 5 (ubi copulatnr
,

tavit se). cnm periuris et adulteris). Fem. nElBS^o Ex. XXII, 17.
Niph. Kal no. 1 dcbilis fuit, Part. blTSa
1) i. q.
LXX y«p/(azoc, quQ/.iay.ivia&ui , Vulg. maleficus, male-
debilis 1 Sam. Zach. XII, 8.11^ 4. 2) i. q. Kal — ficis artibus inseivire. Targ. NlZiin. S}t. Mt*»» Aben
no. 2 corruif, collapsus est, Dan. XI, 19 (sequitur bs:), Esra horoscopos interpietatu)' , sine causa idonea. —
it. lapsus cst ibid. Comm. i4. Prov. XXIV, i6. 17. Ps.
Ex sjT. « "l aa radicem nostram (praeeunte Schindlero et
IX, 4 (sequitur nax). Ez. XXXIII, 12 ( ubi fere idem
est quod T3N ). De civitate Hos. V, 3. 3) i. q. Kal — Schaafio) iam ed. 1 illustravi , idque deinceps secuti snnt
110. 3 ofleudit pedibus (strauthehi) Prov. IV, 12. Jes. Rosenm. ad Exod. 1. c. ed. 2 , "^^lnerus et Danielis
LXIII, i3. Jer. XX, ii. XXXI, 9. Hos. XIV, 10. interpretes. In Arabicis conferri possit ,_sLi;Jd theoso-
Nah. II, 6 sq. 2 in aiiqua re Nah. 111, 3. Prov. IV, 19.
,
phus, Ibn Batuta ed. Koseg. p. i4, c'U.iiL<.<i ecstases
Pi, Ez. XXXVI, i4 Chethibh
labefecit ubi prae- ,
commercia cum^ Deo vit.Tim. 1 , 102 Mang. a ^.^i
ferendura esse Keri ''b3U;ri (orbabis) res ipsa docet. Et retexit, reyelavit ( cf. Hartmann linguist. Eiuleit. p. 292) :

ita etiam Comm, i5 (vide de Rossi schol. crit. ad h. 1.). non ^^mS (i. e. r)D3) pallidus fuit, eclipsin passus est
Hipk, 1) debilitavit (robur) Thrcn. I, ]4. 2^ fccit sol unde J. D. Michaelis fl'i'373
, interpretatur homineni,
ut aliquis laberetur et caderet , cecidit ( cf. b''"^)^ ) ,
perdidit tjvi soll oul luiiae cclipsin inducit i. c. magum, qui eclipsin
eum 2 Par. XXV, 8. XXVIII, 23. Ps. LXIV", 9, impin- carrainibus niagicis se efficere posse mentiebatur.
gere fecit Jer. XVllI, 19. Metapli. JNlalach. 11, 8 npi.b'>2;r!l :

rr^inz O^S"" fecistis ut mulii laberenlur in lege i. e. se- VJuJi, tantummodo in pl. d^D'w.3 incaniationes ,
prac-
duxistis eos ut peccarent contra lcgem. siigiac. Rcg. IX, 22. Mich. V, 11. Nah.
'2' III, 4. Jes.
,

Hopk, labi factus est Jer. XVllI, 25. XLVIl, 12, et

^''bS m. securisf a caedcndo dirta (v. rad. Hiph.)


C|ffi3 incantalor Jer. XXVII, 9.

Ps. LXXIV, 6, et ita chald. Jer. XLVI, 22 Targ. Ex 5r|II3pN (incantatio) n. pr. urhis regiae Cananitarum
vett. itn LXX. Vulg. Sjr. Chald. Kimchi. (Jos.XI, 1. XII, 20), quae postea tribui Aseritarum cessit

II^DS m. lapsiis , ruina Prov. XVI, 18. ibid. XIX, 25.

71i13jz3 m. offcnsio , res In quo quis pedcm oflcndit,


*l"i2J3 fut. Ti-S'; 1) rcclus fuit , ut cognatae radices
ita ut labatur et cadat. Lev. XIX, )4: 'jrn Nb -\^y "rsb
bilI327: corco nil ojfcnsionis rbiicias. Jes. VIII, i4 : t^S niBN , Sq. i:Eb Esth. VIII, 5
i\z;;. ""^Eb is^^r; -\'i^;y\ :

biu;S?2 lapis offensionis. LVIl, I 4 : V2V HH^. bTOSS W^-in T]b;2!l et (si) rectum hoc cst coram rcgei. e. rcgi probaturj

auferie ojfcnsionem c via populi mei. Translate a) causa piacet. (Chaid. zab. id. saepe. Vide Buxtorf. p. iio3
labendi, causa ruinae alic. (Jcs. 1. c. ). Jer. VI, 21. Ez. et Norbergii Lexid. Ii. v.) 2) bcne cci.sit , inde bene —
111, 20. XVIII, ?>o. XLIV, 12. Ps. CXIX, i65. Inde provcnit , crevit Acmcn. ( Syr. id. Cf. hebr. Ti;^ rectus
b) incilamenium ad peccatum (cf. rad. Mal. II, 8 1 Ez. fuit, arab. .*vo prosper fuit). Eccl. XI, 6.
VII, ig de auro ct argcnto ^rrt D:iy biil;373 "'3. XIV, : Hiph. prosperavit, Eccl. X, 10, ubi inf. absol. T"ir3n
3 : CrT"":!: riDb ^'^.^, 0:*:' b'w37;T et incitamentum peccaii vim substantivi habet: !T23n "Tltp" )i"in';'! sed cmofu-
R, "1B3. 2n3 7:22 nnffli3 zns

incntum jirosperandi praebet sapieniia ( den Vorzng des bNiaui '"131 ZS a"<3l/)3 Di!l eccc cac scripiae in lihro cui
Gelingenniachens gewahrt di^ Wejsiieit) i. e. ea est titulus res Samiiclis. 2 Par. IX, 2g. Deut. VI, g. XI;
:

sapieutia praestantia , ut prospertim eventu.m coiisiliis 20. XXVII, 3. 8. Jos. VIII, 32. Jes. VIII, 1. Jer!
suoruni spondeat. XXXVI, 29 , nb b? ans inscribere cordi Jer. XXXI, 33;
it. praevio bN Jer. XXXVI, 2. Ez. II, 10, 2 v. c. Deut.
n"lD13 f. pl. nilll;i3 prosperitates , conditio ex
XXVIII, 61: n^ninrt -isoa nws Nb ims Jos. VIII, 34.
omni iinrte prospera Ps. LXVIII , 7. S3T. li.*Q.3 et XXIII, 6. Neh.Vli, VIII, \4. XIlX ;'/. 1. Sed etiam
in accus. ut nostr. (ctwas) Jcschreiben , litteris implcre
]f.«Q3 (priorera etiam foHDain, quae Hebraeae respondet, aliquid. Ez. II, 10; -linN") D"';^ !l3in3 NTiT ca^i/e litleris
a Castello omissam habet Lex. Adlerlanum ) id. Bar pone. Ex. XXXII, i5
impleta erat anlc et ^'mnS ninb :

Bahlul ^Lp. Dn;135> '31B73. XXXI, 18. Deut. IX, lo. Itii pieriqne
jl^^S m. Prov.XXXI, 19 verHcilhis fusi muliebris,
expiicant "Jes. XLIV , 5 ^llfT»!: iT' 3hi'; inscribit
:

pr. dirigens q. d. director fusi ("litJ^^Sest formae biti''^


manui suae : Jovae sum. LXX fTiiyQuxpit /_itgi avroL'
Toii &iov more qnodam apud veteres recepto,
iifit, collato
t,V.a^s qiiae habet vim infinitivoruni Po. v. Lgb.- p. ^gg,
ex quo servi dominorum milites ducum idololatrae , ,

secundum alios infinitivorum Pi. pro -ii-i'3 , cf. \UiJj)5 et


idolorum nomina froiiti, manui carpo incisum vel in- ,

lyitt^p). Vferam sententiam iam Kimchiiis dixit: Nl!l


ustuni gestabant (cf. Apoc. XIII, 16. Spencer. de Icgg.
i-j^b-iis
p'i\S"-l
^r3^
'i^DJTia
lUN-ia
-1TJ3
nms
Nim
'j-'X)-'\Da'i:

moon
-laiba b-ani ^'-np*'^
i. e.' koc est quod
Hebr. ritual. II, 20 p.male. Quod
4o8 — 4io). Nec
in Comment. praetuli scribii manu sua : Jovae snm
.
: per ,
appellant ( Provinciales) i^erlcil , ila diclum , quod adiun-
linguae quidom rationes liceret (cf.de isto acc. instrnmenti
gilur fuso cxtrcmo , ut dirigatur ( certa et aequabilis fiat)
Gramm. hebr. §. i35, 1, not. 3), sed ita langueret
nelio. Est igitur a priore illo signijicatu radicis. T)everticillo
(Plin. H: N.
37, 2 extr. fe. il) , germ. TFcrtcl, provenc.
manu sua. — c) instrumentum (
stilus ) ,
quo scribitur,
ponitnr praevio 2 Jes. VIII, 1. Exod. XXXI, 18. De
vertfl, vcrteil haec habet Roquefort (glossaire de ]a langue
loco Jes.XLlV, 5, in qno accusativum instrumenti non-
rornaixe ) h, v. ,,Espeee de bouton, qii'on mct au bas du
fuseau , pour lo faire tourner pliis facilement, et v. ver-
nulli statuunt, dittum est litt. b. d) Is cid Vel — ,

ad (juem scrlhimns , ponitiu- sq. bJ» bN b ut "l-rD 3n3 , , ;


lillon : Dans la Champagnc le vertillon est un morcean
hn scripsit epistolam alicui 2 Sam. XI, l4. 2 Reg. X, 6,
de gris (in Syria teste Plin. 1. c. vcrticillus e succino fieri
by Ipp 's 2 Par. XXX, 1. Esr. IV, 7, sed 'ytp 3n3
solebat) de forme ronde et perce dans le milieu , que"le3
b nin^i-lS scripsit libellum divortii uxori Deut. XXIV, 1.
fileuses attachent a leurs fuseaux , pour en augmentor le
3. Sibi aliquid scribere (sich etwas aufschroiben ) dr.
poids et le mieux faire tourner." Targ. retinet N^lUJnS ,
sq. b pers. Jer. XXX, 2. Deut. XXXI, 19 , sed sq. b.V
ai.NTi;:^3, quod non potest uon idem significasse. Vett.
interpreies iu alia onniia abeunt.
lud. VIII, l4; scripsit ei principes Succotk. e) Scri- —
bere de aliquo est bs 3ns Jer. LI, 60 pro aliquo in , ,

^Ijilj3 m. syr. IfA^ 1) siiccessus prosper , incre- comraodum et salutem eius bs 3n3 EstJi. VIII, 8.
ineiitum.Eccl. II, 21. IV, 4. V. JTTdiS. 2) emolu- — Spec...est 1) pcrscripsii , lillcris consignavit allqnid
( aufschreibefi , aufzeichnen). Num. XXXIII, 2. lud.
menfiim, commodum. Eccl. V, 10: M^bs'3b ^inds - !T3
c/uid commodi inde redundut in possessorem eius?
VIII, l4 , V. c. res gestas. 1 Reg. XII, 4i : et reliquae
rcs gcstac Salomonis ecce eae consignaine suni
) ( » H* — i.n libro rerum Salomonis. —
2) conscripsit , in indicem
retiilit homines cives , milites Ps. LXXXVII, 6: nirT}
^J^3 f"t-
^^^'l scripsit. (Arab. chald. sjt. sam. ,

Jova lustrat conscribendo populos. Jesl


fi^^jay 3inOr -iSD"'
id. Apud Acthiopes certe est nomen jlj''^!! liber, IV, 3 ^•"'Irib 3in2n~b5 cjuicunque conscripUis cst ad vilam
:

epistola. Origo est in incidendo , cf. iat:", akn , nam i. e. in librum vilac s. in indicem horum , qui vitae
primitus litterae lapidibus insculptae sunt). Esr. IV, 7 :
destinati sunt, qnalis penes Deum est , inscriptus. Jer.
rT:""N 3nn3 scriptum litteris .Aramaeis opp. linguae. ,
XXII, 3o. Ps. LXIX, 29 cf. Jes. X, ig. Part. pass.
Coniungitur a) sq. acc. eius, quod scribitur, ut verba, ^'DnD conscripti Num. XI, 26. (Arab. - inscripsit v^
sermones
2>. Jer. XLV, 1
Num. V, 23. Dent. X, 2. XVIT, 18. XXXI, nomen in codicem militum
Gol. ). , Reisk. ad —
sacpe nsO 3n3 , scribere librnm s.
3) tetram.
descrtpsii Jos. XVIII , 4. G. 8. • —
indicem Ex. XXXII, 32 scribere epistolam 2 Sam. XI,
Jes. LXV, 6,
4) scripsit sententiam i. e. decrevit.
,

i4, libellnm accusatorium lob. XXXI, 3,5, quod Esr. sq. b» lob. XIII , 26 niin?: •'b» 3hDn scribis :
~

IV , fi esl bs ~:ab ans ; it. Mb572 ans scribere


volunien Jerem. XXXVI 27 quod etiam referri decernis conira me amara. (Arab. •'<
v^ i» q» (*5Cs»

potest ad litt. b. —' b) Materia


, ,

s. libcr cui inscribi-


sententia iudicis Cor. 4,.icvi). —
tur vel in quo scribitur ponitur plcrnmque praevio bs 5) praescripsii , sq.
,

Ex. XXXIV, 0^131- -nN ninbrj br •'nans- Jos. X, b? pers. pr. scripsit ct tanquam Icgem imposuit alicui.
1 :

l3: -ia>!^ szp hv nains N',— N"bf1 cccc koc scriptum cst
(Arab. J^ _ v^^ . id. Cor. 4, 79. vit. Tim. I, 108
in lihro iusii, 1 Par. XXIX, 29 : cl res geslac regis Mang. , it. cum J pers. et ^ rci). 2 Reg. XXII, l3 :
R. 3n3, ^ns, DP3 723 -3713" :n2

>3";'3' 3!in3?T Vb5 Si-cundum ownia quac tiohis praescripla ^jn^ ^'^' i""sit. Arab. unum.
J.>=^ coegit in
erant. Ps. XL, S cccc venio cum vohimine libri ib" 3ir)3
:

(jrHJ nuVit praescriplus e.it, ubi non ilubitavorim cum de it. cohibuit, incarceravit (iiiclosit). .Jbld^

\\"ettio nuin dici potncrit praoscribcre alicui libruni.(cf. 7^3


:
m. paries. C. suff. «bfiS Cant. II, 9.
Jer. XXXVI, 27 ). Ipse "'bl' ita interpretatur , ut dictum
sit pro ••2; bs (Jer. XXXI, 33) qui cordi nico inscri- :
'T\p_ chald. id. Daji. ,V, 5
,
pl.. «jrrs (nt -la.i pl.

pfns est. (Verba 'laT TiNa lilTi supra p. 186 alio modo N^naa ) "Esr. V , 8. In Taigg, bn^is ,1 bniS, emphat.
initerprctatus eram , sed liunc et fucilioroni et certiorera NbnD, Nbns id. Saai. ^ZAi*. '
--rj-
praclcrre nil dnbito). Alex. Jiabet; iv y.i(fah'di /iifiXiov
'2''Pri3 (prob. ex .u;in bns .paricg' viri-) ii/.. Ipti
yty()unz(u thqi ifiov (cf. supra litt. e) It. sq. bN Esth.
IX, 23, b 2 Reg. XVII, 3/. Prov. XXII, 20^ Hos,
oppidi in Lribu Judac Jo's. XV, 4o.' '
1

VIII, 2. '•— 6) subscripsil. Jer. XXXIl, 12: lesies —— »K«iii««iLi."'' '


'
i "",
\

niBEn "1SD2 Canzn


91« subscripseruni libello emiionis.
Niph. scripUis (scriptum) csi. Esth.- III, 12. VIII,
yilJ in KaJ inusit. Variac huiysrfdicis, signifi'

5. 8. 9 aJ. sq. z ibid. I, ig. II, 23. IX, 32, et b^ Ps. cationes mihi ita cojictliari posse videntnr , ut"sit l) i.:q.
CXXXIX 16 libri, in quo scriptuni est. y-iN3 3r33 ans at;ri, ailn pr. ccck?j< Japidcs, fort. efi'odit aos, in^e

, ,

inscriptus est pulveri, idem est afque oblivioni tradifiis fins. 2) incidlt litteras ,'
scripsit Vv Niph, et'BnST3.
est. Jer. XVII, l3. Sq. ":; eius , in cuius usum aliquid Cognatum est sjt: itoAa cicatiiccs impressit,. signavit Jer.
scriptum est Ps. CII, 19. Scribi pro litferis consigi;ari
lob. XlX, 23, in indicem referri Ps. LXIX, 29. II, 22 HexapL (.iD^QS stigma ;Gal. VI, 17, dein-macn-
Pi. scripsit , spec. decreta , de iudice Jes. X, 1. ' Ja^vit (int. maculas corporis v. c. ex morbo lcpfa resi- ,

dnHs') de qai significatione dubitare non debebat J. D.


3ri!3i fut. 3n:;'< clitld. scripsii. Dan. V, 5. Sq.
,

acc. scripsit v. c. epistolam Esr. IV, 8 addito b pers. , Michaelis ad Cast. p. 442. Lex. .Adler. ,,_v—•>-, . ,j~iJ> >oA3
ad aliquem Dan.VI, 26, sq. a libri , in quo scribitur mactdavit et foedavit. ArabV\ji:^3 ce]avit'(qnod airhi-
Esr. V, 7. VI, 2; pcrscripsit litteris consigiiavit Dan. ,
bcnt ad hcbr. tns) vicinuni est Lebraeq £nn obsignavit,
VII, i.
quoQ itidom a signancJo ot noiando ducit Simonis, Equi-
JpS ( Kamcz impuro), rccentioris Hebraismi vc. dem supra (p. 53^. 538) hanc eius sententiam reprobavi,
fro antiquiorc nrp m. ]) scriplum. 1 Par. XXVIII, 13. sed haud scio an nostrae praeferenda sit ccrte hac ratione :

2 Par. II, 10 arr~ i:~i'n nT-N'*! et dijrit Hurnmus scripio


:
adoptala etiam arab. , i'<^ cum rad. hebr. et syr, aptc .

i. e. per lifteras. De scripturae gencre i. e. de figuris ''


"'/ '-"iJj'i| tcuil .•:rjj;i -i .1
litterarum Esr. iV, 7. Estb. I, 22. III, 12. VHT, 9. — conciliatur.
scriptus cst. lcT.ll', zai^ ham' qudmvis 7avei-ts
I^iph.
2) praescriptum. 2 Pai-al. XXXV, 4 T'')-:! ani2' Vn]g. :

natro multumaue saponis iibi adhihcas ^^^"5 Ti^ii" £rS:


sicut praescripsil Daviiles. — 3) iibcllus , de edicto
tamcn scriptum esi peccatum iuum coram me. Kimchi :
Esth. III, i4. VIII, 8. i3,
indicL- populi Ez. XIII, 9. Esr. II, 62. Neb. VII, 64.
plene n^r: ar": IV, 8, de
Cia'^:. —
Sed LXX et Vulg. xey.rjlidioaai (Sjt. Hexapl.

n";x 3r2 liber veritatis i. e. decretorum diviporum Daii. vj^ioAaip'), miculala eriiyex usu SjTorum , cni favet
J'es. i8'Targ. fsisajis r'r'*1" ]i3\-iiain 'j;i^;; Sn si
I,
X, 2J. (Syr. loZo , arab. «i»L*Ss3 libefi-j ^
aethiop. el
i!iscni peccala veslta waculata instar vestiurh lin(;tarum.
Sam. V. supra in rad.). '
' '
Minus beue Bochartus ( Phaleg III, 3 p. i8i ;: rccondila
3n3 m. chald.
scriptum quid, scriptura Dan.
id. 1)
est iiiiquilas iua, es. usu Arabuui (coll. Deut. XXXII, 34.

V, 8. i5. 16. 24. 25. 2) praescriplum —


praecfplum. ,
lob. XIV, 17. IIos. XIII, 12), sod conU-a ea , quae
Esr. VI, iS: rtiasj nCS anSS ca- praescripto libri Mosis. antecesserunt.
VII,' 22 anS Nb ''7 sine praescriplo i. c. pro lubitu.
: — DriS m. vc. poct. aurum. Prov. XXV, 12. lob.
3) lihellus , de edicto Dan. VI, g — 11. XXXI, 24. -\i2iN CrS aurum Ophiritirnni (v. l"i£iN
n^inS f. icr£/.iura Lev. XIX, 28. Jes. XIII, 12. iob. XXVIII, 16. Ps. XLV, lo, sna
TE1SC id. Daii. X, 5. ait: DnS anruni bonnm (purumj
ZnDa m. 1) scriptura. Ex. XXXII, 16: arasni Thren. IV, 1 , -lina Cns arn-um j.uruni lob. XX\'III,
CnrN anan et sci-iptum erat scriptura Dei, a Deo srripta! 19, TE CnS id. Cant. V,' il. — Michaolis (snppl. p.
Deutr x; h'. Ex. XXXIX, 3o : 'n^ir-: arpa rbi- Man::;i i38i) hoc ducit a colore flavo coll. arab. |,i.i;ci'! (inf. ,

Cnin. — 2) scriptum, de edicto scripfo 2 Par. XXXVl, conj. VIII), quod Firuzabadius (p. 1686) explicat .\Juci\
22.' Esr. I, 1, praescriplum 2 Par. 4. XXXV, — Ilavedo cui quidem obstat , istBm signtficatum apud
,
3) lihcllus , spec. a) episiola 2 Par XXI, 12. b) carmen
Arabes ipsos rarissininiii ciim roliquis i4dicis notio^
Jea. XXXVIII, 9. non enim credibilo est finS
nibus vix coniungi posse :

TIS V, rad. nns. proprie de maculis fuhis doinde de aliis dictum esse. ,

Aliis luullis aurum ita dictum videtur, ntpote recondilum


R. Dns, ]ro, cins 724 cnia — fins

(v. arab. ) i. e. pretiosum: non male, quanquam verbum 5. Neh. 70. 72. Esr. II, 68 al.),
V^II, ut pluri-
arab. niagis cclandi, quam reconjendi potestatem babet. mum manicata, ad genua raro ad talos (d^OD n:n3, ,

Equidem nunc coniecerim cns pr. esse cxcisionem,


,
V. DD3) dependens , v. Braun de vestitu sacerd. p. 45^
effossionem concr. raetallum ex terra et lapidibus aerosis
, sqq. 470 sqq. Schroeder de vestitu mul. p. 236 sqq.
excisum cf. ynrt. LXX
ter /Qvaiov , bis Xtd^og nolvit-
Hartmanni Hebraerin III, iqS. (Syi-. \-i-i2.o.o , chald.
li'jgjes. I. c. et lob. XXXI, atque simUiter Abulwalides,
qui nuirgariias interpretatur. N:m2 , zab. p£\AD,
^jj^AlTTiij unde etiam sam.

CnlDfi m. in inscriptione Ps.XW. LX: Tinb OnS?: in^a in cod. Hebraeo-Samaritano pro nsns. Gr. ;(;(Ttui').
et LVl — LIX : Dn373 Tilb. Idem est quod" anp53
De etymo ambigllur. Ac Josephus quidem Ant. 3, 7
§. 2: yid^ofitvt] (Conj. /td-ov{&t] /i&6v>]) fiiv xuXiiiui,
sciipfiim spec. carinen
, (Jes. XXXVIII, 9) cf. rad.
,

Niph. et tritam permutationem litterarum a et 3 non


yLivov Tovio aijfiuivii. Xi&ov yuQ to Xlvov rjf.iiTg xaXov-
fuiv. Significat is chald. ]n3 , 'Jn3 , ^n''^ linum , cui adde
solum ab initio et in mediia vocibus sed etiam (quod a ,
»•» " -'
.» G i - G i "s'- ,
non nemine nuper negari video) extremis radicibus, veluti syr. pAs , arab. ..La1=>, ....a^, ^^a:=3 linum (cf.
Cbn et abn pinguis fuit, a^l et DJI lapidavit, cf. dni
et 7\n^ fovit, arab. vulg. pro ^a.1 cognomcn.
hoc quidem etymon (pr. ab inciclenclo in lapides) haud
Et ^ etiam
gall. colton
,-^1.^*, ,-S^ bombyx
neque incredibile est illam vestem a mate-
,
, bombycinum
,
, nostr. Catiun

dubie ante oculos habuerunt LXX. OTrjXoynarfia. Vulg. ria nomen plerumque enim Hntea vel boraby-
accepisse
inscriptio tituli. Targ. N:;"'"!^ Npib^ sculptura recta. — ,

cina esse solebat tunica. De vocum linum significantium


AbenEsra, Kimchi (DnS3 173T73 ) et recentiores non pauci origine si quaeris , sunt qui ea peregrina censeant : certe
(Lud.deDieu, inCrit.s.p. i.^o. Gcierusal.). Dn^7;ducuiit arab. . LXi=> iam Grammaticornm nonnulli ( v. Freytag
aDnS, etexplicant: cimeliinn aureum,carmcn aiiveum (JUviih. h. v. )
pcrsicam esse cxistimarunt, et Bohlenius (Abhand-
giiljenes Klcinod) sive ita praestautiam horum carmiuum
, lungea der deutschen Gesellschaft zu Kouigsberg I p. ^4)
confert sanscr. latam textum textilc, lintcum. Alii, ,
laudare volucrint ( cf. ypvata tnr} Pythagorae, ujJ)SS i.j»./.;
ut Schroederus 1. c. p. 2^7 vc. hebraeum illustrant ex
granum auri hnmanilatis ,
quomodo Ali appellantur
arab. v '^ Conj. VIII i. q. v_ji*a;^Ji proxime adhaesit
proverbia , v_^5:l\]! jjAi de divano Abulcasemi Jones de
cuti. Nobis etymon supra propositum iam Ludovico dc ,
poesi Asiat. p. Z^j) quod aureis litteris scripta et
, sive
Dieu et llottingero probatum a lcgcndo et vestiendo a , ,
instar carminum arabicorum cjLiiljM dictorum in templo quo etiam linum repeti potest simplicissimum videtur. ,

suspensa fuerint (Harmari observatt. II, p. 1/5), sed Plur. ni:n3 Ex. XXVIII, 4o. XXIX, 8. XL, i4
non facile dicas quibus virtutibus ista carmina prae reli-
,
et ni:n3 XXXIX, 27 , cstr. nijnr. Geu. III, 21, c. sufl'.
quis emineant neque eius, quem liarmarns respicif, X,
,
ani:n3' Lev. 5.
uioris ullum apud Hebraeos vestiginm est ipsaque illa ,

derivatio a nomine mere poctico displicet. NuperHitzigins


(ad .Tcs. 1. c.) DnS72 vi etymi unnxQvcfov esse voluit, Q~2 i"'"'' '"'isit. et dubiae significationis, unde
niliiloniinus in Psalmis vertit Kleinod (ciraeliuni), a :
;]n3 humerus. Fortasse est i. q. transp. F|3n fjpn
,

recondendo igitnr ducit (similiter Hezel ad Ps. XVI, 1


carmen orcultationis). Quod Kramerus (ad Ps. XVI,
fortis , robustus fuit , cf. ^^TYI^T \ humerus
sec. Simonem i. q. >_ai;=>, HYVA^'. conslrinxit , liga-
1) bna?i revocat ad rad. ,,«.i==j sordidus, niger fuit,
vit cf. transp. nB3 chald. id. ,
quod brachiis , thoraci et
iuxit", lit carrninis luguhris vini Inde exsculpat id ,
costis firmiter alligatus sit.
sponte corruit ,
quum haec verbi arabici vis errore
nitatur. !rin3 cstr. fins (de ;in3 Jes. XI, i4 v. infra) dual.
c. suff. vcns ( atque ita propria significatione , vidc raax.
Exod. XXVill, 12: ^''SnD "niz; bs et eodem comm. b^
niDNrt nisns semcl de cardinibus 1 Reg. VII, 34),
;

j^ J rad. inusil. aethiop. YlJ?? • operuit, texit, plur. nisn^ cstr. ni3n3 signif. translata v. infi-a, , ,

f. 1) scapula , humerus qui quomodo differat a DdIIJ


protexit , 't*Ylf^{ vcstivit sc , (^iXMi'. operimen- ,

V. h. v. (Chald. Cins, syr. ^sAs sam. 3 A'^ arab.


tum, tegumentum , ilJ?^ '
tunica. Inde , ,

n3n3 ubique in st, absol. Gcn. XXXVII, 3i. Ex. i^Ju.==>, ;\a;c=) id. unde denom. ^,Ju.=> laesit in humerOj
XXIX, 5." Lev. VIII, 7, ct njhS (raro absol. Exod.
XXVIII, 39, plerumque in st. cstr. ), c. sulT. 'n:n3 De Apud. nasor. respondet XsfO ala,
aeth. v. ad rad.

Gen. XXXVII, a3. lob. XXX, 18 twdca, vestis 1'. manus). In humcro (>|n3 b;' Ez. XII, 6. 7. 12. Jes.
intcrior cutiproxima (Lev. XVI, 4), a viris et mulle- XLVI, 7 v£n3 by lud. XVI, 3, cinsa Num. VII, 9.
,

ribus ( 2 Sam. XIII, j8. Cant. V, 3) gestata , maxime 2 Par. XXXV, 3) onera (etiam inlantes jes. XLIX, 22)
a sacerdotibus et Levitis (Exod. XXVIII, 4. XXIX, geslari dicuntur a iuinentis quoque (Jes. XXX, 6),
,
R. ?n3, ors, nrs 725 ins — nr:
linde nielapli. Neli. IX, 29 : rTl^^b Sin3 i:n^T humerum "inS m. diadcma Persarum Esth. VI, 8, et
rcgis
rebcllem dnhant i. e. ierre recusabant , iugiim dccutiebant, reginae ' Estli. I, II, 17, gr. yixuQig, xiduQig.
11.
moreni gerere nolebant, Zach. VII, 11. l-cnS T'^ inter Curt. 3, 3 : Cidarim Persae regium capitis vocabaiit iu-
Lumcros s. scaj)ulas eius i. e. in tergo. 1 Sam. XVII, 6» — signe ; hoc caerulea fascia albo distincta circuibat. Cf.

2) Transfertm' ad rcs in.aminatas , ut latus acdificil (sive Brisson. de regio Persarum principatu p. 38 Ald.'
dextrum sive sinistrum) Ex. XXVII, i5. 1 lU-g. VI, 8. n"in3 f. capitulum columnarum in tcmplo,
pl. ninni:
VII, ."^g. 2 Heg. XI, 11. Ez. XL, 4o. XLVII, 2, opjiidi quod acncum formani eflictum (1 Rcg. VII, 19),
, in lilii
et regionis Jos. XV, 8. 10. 1 1. XVIII, 12 sqq. Ez. XXA^,
malis Punicis et coronis pensilibus ornatuni erat et scxtani
9, maris Num. XXXIV, Dcut. 11. Poet. dicitur
columnae partem occupabat (2 Rcg. XXV, 17). 1 Reg.
XXXIII, 12 de Benjamino: hume-
ros Wi(s(Jovae) hahitnt i. e. in montibus ei sacris, Zione et
]::\c T"En3 yz inier
VII, 16 —
20. 2 Par. IV, 12.

Moria. Jes. XI, l4: Cn^lib-i EJ.T^a ICy involant in hume~


riim Fhilistaeorum ubi forma ;^n3 pro cstr. >)n3 posita
, ^^3 f"t- t'i-3"' conludit (in mortario), trivit

vidctur, nisi ita legendum cst. Qui illud lieri posse cogn. nn3. Ut hoc latino quatio , ita \rn3 rcspondet
ncgant ( sed videantquoaiodo explicent Q-^S^i^ D^53
lii ,
(Chald. \L-= con-
nostro (jletschcn. Prov. XX^'II, 22.
Ezcch. XLVII, appositionem statuuht
'1 et similia), in
tudit, it. percussit. Ithpc. pugnavit. S3T. Etlipe. ct Ethpa.
:

humerum qui est terra Philistaeorum cl. C-iaS pro yiN


t^is (Hitzig ad h. 1.) vel, quod praestat, ita iungunt
,
pugnavit, i.»otu2 bellum. Sam. -^Aij plaga. Cf.
iiivolant in Philittaeos i. e. adoriuntur Philistaeos in ^J^J^^ ense percussit. Aetliiop. ^p^fpnX'. contrivit,
humero. ita ut ^tDJ' copulctur ciira DTIliVs (Maurer), cf. comminuit).
Jes. XXIII, 12: '"ibr '?:^p C""r3. Qiiicquid est im.ngo ,

repetita est ab avibus rapacibus ( cf. Hab. 1,8), et locu-


dnpB m. 1) morlnrium Prov. XXVII, 22. Aqu.
tio :irrucre in hunicros aHc. etiani apud Arabes dicitur Theod. ulfiog. V.ulg. pila. —
2) mortariolum ( Ruf.

Ephes. I, 8 e. fossula maxillae in qua dcns infixus


de militibus hosles a tergo adoricntibus ( vit. Tim. I, ) i. ,

Eo aptior imago , quod fjns etiam de ora mari- est, gr. hli.iiay.og (lul. Poll. 2, 4 s. 21 ). lud. XV, 19 :

p. 56).
'w -nra Ti>Nt TL-n3;:r;-nN t^T^-H S-.2-1 ctfidit Dcus mor-
tima dicitur Num. XXXIV, 11 (cf. arab. y^^/o hume- tariolum in maorilla cl cTierunt aijuae cet. Kimchi fossa :

rus , tractus regionis). in quadens situs est, facta instar mortarii ; eteodem modo
Plur. niEns cstr. niEns 1) Aumf/o7jo Ephodi ponti- Jarchi, D. de Pomis, Aquinas. LXX tov ).u/.y.ov tov iv
ficalisi. e. partes eius superiorcs ab axillis sursuin pro- tT] ai('yori, 01 Xoinoi, rov olfxov tTq ci('tyovog. Targ.
tractae usque ad humeros (Braun. de vest. sacerd. p. 46/ (s'l'"rmxaa porta in maorilla \. e. fossula ( sic enim,
sqq.) Exod. XXVIII, 7. 12. XXXIX, 4. 7. 18. 20. — N33 legcnduin cum Kimchio in Lex. , neque NE-r petra,
,

2) latera portae i. e. spatia ab utraque parte portae Ez. reciue N-- dcns inclaiis). Alii veteres ipsum denlcm
XLI, 2. 26, latera vesliluUi. e. parietes a latcre eius ib. molarem iVtelligunt , ut Vulg. Symm. Syr. non bene. Sed
XLI, 26. — 3) carclines axis 1 Reg. VII, 3o. 34, ubi uiultorum suffragia trilcrunt Josephus (Archaeol. 5, 8
semel ""'tnS (qs. a duali). §.9) et Rabbi Levi qui M-np-: h. nomen proprium
,
l'.

esse volunt, quod excavationem ( pr. moi-tariolum ) in


regione Tib (maxilla) dicta significct cf. no. 3: cui ,

^j^3 in Kal inusit. pr. circumdedit. Radices interpretationi favct articulus in u;nr-:— (v. Studer. ad
h. scd cf. Gen. VIII, 6, ubi"r::nn; iV:r, ponitur,
1.
cognatae quae omnes primariam
,

circumdandi significatum habeiit, sunt


colJigandi
: "ii:",
,

1i:J',
cingendi,
TT3>;
quanquam una fenestra est). 3) 11. pr. vallis prope —
Hicrosolymam , prob. a similitudine mortarii (no. 1.2)
dictac. Zcph. I, 11: vlulnlc hobitalorcs Blachlesch. Targ.
Fi. 1) circumdedit , cinorit , sensu hostili sq. acc.
InMidrasch Aggada ap.
lud. XX,
43. Ps. XXII, l3. — 2) erspectpvit ( cf habitantes ad toncntem Kedron.
Kimchium explicstur de Tiberiade: male. Simonis u.nr':
jrn no. 6). lob. XXXVI, 2: n''yT "'b "inS exspecta 7Tie
percussionem s.plagam interprelatur, cx usu linguae chal-
pnullisper. (Ita Chald. Pa. et Aph. Syr. JAs , sam. et daeac et intcgram Hierosolymam ita appellari
,
censct ut ,

zab. id. ). alludatur ad sacrarium ( conf. cundcm lusum in


'C^.-,^2
Hiph. 1) i. q. Pi. no. 1 sensu hostili sq. acc. , epistola Saiparitanorum v. Cellarii epist. Sichcmitarum ,

Hab. I, 4, sed in bonam partem Ps. CXLII 8: ^2 , p. 25 ) sed superiore certe versu nonnisi partes urbis et
:

Cj;"!! ni"n3^ a^ me conf.uunt iusti qua in locutione ,


circumiacentis regionis memorantur.
duae stTUCturae circumdunt me et conveniunt ad me in
:

iinam coiisse videntur. Ewaldus cx signif. Pi. no. 2 :


IV,
expectant me ,,sie lEuern aufmich".
, 2) fanquam — J-j2^2 fut. rz^, Dcut. IX, 21 cudii. Joel.

coronam induit , coronavit se aliqua re ( v. -in3 ) Prov. 10: nia-n: cr-nN ?ni:. (Congiuunt quatio, percu/io, vic.
XIV, 18: r:r" ^Tnp; i:";i1i' prudemes coronantur intel-
li^enlia. ms q. V., cudo , arab. "^^ tufudit in mortario). —
Z z z z
n. nrs 726 n\-3 nnsa
2) contudit, fref^it, V. c. vaa Jcs. XXX, l'i , vitulum suaderet eiusque certius quoddam fundamenluni prae-
aureum Deut. IX, ninS coniusus i. e.
21. Part. pass. beret. Nimirum Citiensi no. 33 liu. 2. 3 post
in titulo
contusis testiculis castratus Lev. XXII, 24. 3) per- — iiomen proprium viri scpulti perspicua sunt vcrba
cussit i. e. profligavit hostcm Ps. LXXXIX, 24, sq. "'3353. ^nn iT 'Jry yy UJN vir consiHarius regis magni Chit-
Pi. nns i. q. Kal no. 1. Mich. IV, 3. Jes. 11,' 4, tacorum, et facile conecdent lectores , in titulo Citii
no. 2. 2 Reg. XVIII, 4. 2 Par. XXXIV, 7, co7ii«Jii repiTto credibilius essc , ipsum Citii rcgem dici , quam
terram i. e. perdidit Zach. XI, 6. Chiltaeorum Palacslinensium , qui inscriptionum illanim
Pu. pass. contudil , illisit se. 2 Par. XV, 6 : wnil aetate iam diu evanuernut principem. Atqui sic hab&-
,

T^ya i^y"! >i:ja 'ia , d* bello omnium conti-a omnes. tur exemplum Citlicnsium Cypri per n scriptum quo iUa ,

Hipii. fut. !)n3"' /xTCKssj/ hostem i. q. Kal no. 3, sq. de utriusque populi cognatioue coniectura niagnopcre con-
acc. Num. XIV, 45, Deut. I, 44. hrmatur. ( Philo Byblius I. c. 4 7 Bybh regem facil ,

Hoph. fut. nS"' ,


pl. inS"' contundi, de porta Jes. Cittii conditorem).
XXIV, 12, de idoloi-um simulacris Mich. I, 7, tiansl.
2) Ampliore slgnificatJiiiomcicOTiS dein adoHinesin-
de homiinbus lob. IV, 20. Jer. XLVI, 5. sulas orasquc maris intcrni, ma:rime septcntrionalcs, Graeciae
DTlj m. tusus contusiis inde n^nS ^7p\C oleum
, , igitiir aclcocjue Italiac insul-is oranjuc translatum est ( simlli
tusum Ex7xXVII, 20. XXIX, 4o, Lev. Xxiv,'^'. Num. niodoaique D'^N quod Jatius etiam patet). Num. XXIV,
,

XXVIII, Reg. V, 25 i. e. auctoribus Hebracorum


5. 1 24, Q-vnD "N Jer. II, 10 (cf. Jes. XXIII, 12). Dan.
intex-pretibus quod ex •oKvis in mortario tusis ne-
, taie , ,
Xf 3o, D\-|3 D'*;^
: Tiaves Citienses ubi significantur ,

qu<i vero prelo suhicctis destiilat ideoque purissirauin


, ,
nave» Komanae ( cf. Pol^b. 29, 11. Appian. Syr. 66).
et gcnerosissimum cf. Celsii Hicrob. II p. 34g, 5o.
,
LXX 'PioftiMni. Vulg. trieres et Romani. Contra Graeci
inteiliguatur 1 Macc. VIII, 5, nbi Perseus Kmiic.v
Tl3 nonnisi in titalis Phoen. obvTo v. infra)
^de sitrg.
/JacwXeis appcllatur, et ibid. I, 1, ubi Alcxandcr Magntis
pl.a^ns et D-^n-s Jcs.XXIII, 12. Jer.II, 10 et E:!. XXVII,
6 Keri n. gentil.
, 1) Citi^^nsis , incola Citii (Kiziov,
ix Tr/f yijg XiTTJiifi venisse dicitur. De utroque signLfi-
catu (no. 1 et 2) verum iajii dlu est quod viderat
KiiTiov, Ki'jTiov) hodie Chicti s. Tschi/ti , urbis Cypriae
Josephus Ant. 1,6 §. i
, XtO^iftog dt Xidiftd ti',v vridov
:

nobllissimae , a Photnicibus et conditae et habitatae ( v.


ta/iV KiTiQog «i'rj; vrv y.altiTui. y.iii an' uvtTiQ vraol
Meursii Cyprnm p. 3o. Swinton inscr. Cltieae p. g sqq.
Tt naaui y.ai tu nkiiio roiv nufiu &uluanuv Xi&}fi vno
Comment. nostr. ad Jes. XXIII, 1 et copiosius in Mo-
li/^QUuov ovofiuKiTUi. fiuQivg dt fiov Tov Xuyov ftia 7ry>' (v
nuram. Phoeniciis I p. 122 sqq.) , cuius rei iusignc docu-
KvTifci) nnXtiovtayvauau tiiv nQoqi^yoQiuv if^lu^ui. Khio^
mentum superest in triginta et tribus marmoribus , quae
(Kireov?) yuo vno xuiv liilXrjViauvTiijv iavtijv KultTxat:
Phoeniciis lilteris inscripta ex anliquac urbis fundamentls
neque non Epiphanius Cypri episcopus Palaestina orlun-
,

eruta et a Rich. Pocockio primuui edlta nuper , a nobis


dns et litterarum Ilebraearuni non imperltus, adv. liacres.
et edita ct explicata sunt in Monumm. Phoeuiciis p. 124
3o §. 25 navT) di ()/'Xo)' taTi, oTi KItiov ), KvnQuov
— i53. Singularis in V. T. non obvius exstat in in-
:

vTjao^ xuXtiTuf KtTtnt yuQ KvnQiot xui fndioi: fueruut


scriptione Phoenicia bilingui Athonis reperta , in qiia
igitur, qui praefcr C}pixuii ad Rhodum -vicinam hoc
noraen proprium viri Citiensis Athenis mortui ct sepulti
nomcn patere cxistlmarent. Ad Graeciam maxime hoc
graece sciibitur Noviti'vtoQ Ktvtivg Phoeuiciis litteiis 'ja ,
nomen referunt Lexicographi Syro - Arablci, ut Bar Bahlul
inz) -ON ujnn i- e. ins ^w .... U3-n-|3 Bcn
Choilesch ( N^umcnius ) .... vir Citiensis. Praeterea in io_,l ^o>,5 fw.ilj' 3 Xujjoio >a*Ao ]A..?o}o >Q..Aa
titulorum Citii repertorum prirao lin. 1 inler alia rci^um
populorunique nomina invenitur jnsb^^ba i. e. ^•'nDb Tjbia lIL'] >a.A^ "^i oy'5 'vJLB^i'^
: ^ t^l>'^' ^J\ ^ly
rex Citicnsium. Apud Hcbraeos O^inlD , D^'n3 ad omnes j.iJOfHiO ^CJIjAjIj Chethim in Pcntatcucho copulatur cum
Cyprios patuisse videtur (v. iufra verba Epiphanli) Gen.
Rndanini , estque Graecia et Sicilia ct yifrica (.*) et
X, 4. Jes. XXIII, la 3\-i3 V'>"< de Cypro Jes. XXIII,
Aliis Chethim cst .Achaja s. Mace-
,
istiusmocli regiones,
1, D^nS "N orac Cypriorum Ez.'XXVn, G, et ita gr.
KiTTuTot Menand. ap. Jos. Ant. 9, i4 §, 12 , quod nonien donia. Lex. Adlerianum : ^^vXs-o . -j«}, li-LJj-J mAaS
probabiliter reponendum est apud eund. c. Apion. 1, 18 i. e. Cilojj) Graeciis sive priscus sive recentior , Blaccdo,
(prg Thvot le^e Khvoi pro T, et fortasse KvTtot , K cf. Ephr. Syr. Opp. T. I p. 2G1 et T. II p. 229. Coiilra
pro 'livxtoi Arch. 8, 5 §. 3). (Apud illum dubiae Italiam intelligebant Hieron. plerisque locis, Targ. Num.,
fidei Phiionem Byblium et KhTiov urbs memoratur a , et complures Ilebraei , quibus adstipulautur e receiitiori-
Bimalo condita 4, 7. 5, 3, et 7/ TtZv Kmiitov /joqu bus Bochartus (Phalegp. i5j), Vitringa ad Jcs. XXIII,
de uuiversa Cypro 8, 10, cf. 1/ Twi' Kittihov oQftvi] 1 al. Scd ut verissimum cst, hoc nomcn anipliore signi-
6, 3). De origiue Iinius nominis gentilieii nupcr Stnderns ficatu ct Graeciam et Italiam complccti ita prorsus abil- ,

(ad Vih. Ind. pag. 44) coniecit, ^ns probabiliter idem cicndae sunt corum opiniones qui D'n3 propriam ct nati-
,

csse quod 'nn et Citienses C^^pri Cliiltacorum , ^outis


, vaiu uniiis alferiusve illarum terjarum fuissc existimarunt.
Cananaeae colonos cssc
, quae nondum legeram (|uiMn : ,

inscriptio quacdam Phoenicia eandcra seatentmm mihi nnlD^D f. fractio, conlritio Jcs. XXX, l4.
727

jLjaiiieil tliiodeciina littcra , numerum Iricenarium :~2: q. V. ct hisus verborum in trz'- et TC^rjb Mich. 1,
indicmis. Nouien uius ( -fCT ) iiiein valet qtiod n^jb^j vcl i3 , cf. Jes. X\'I, 12 in nN":: et nNr:. Apud Samarita-
lubia slimulus boum , cuius liguram liaec littern rcfert in nos tanta «triusquc littcrac simihtudo fuisse videtur ut ,

alpfialicto Phoenicio (v. Moniimui. l'lioenicia tab. 1 et in carminibus alj)h.".beticis pro -\ ponatur b et contra ( v.
pag. 33 sqq.). Carni. Samarit. ed. Gesen. Caim. 7,20) apudArabes illud :

cnin blaesae linguae vitium , quo nonnulli pro vel J vel p


Permutatur ea i) reliquis litteris liquidis s.
.

quarum Laec ut a) cnm


semivotfalibns
Nun qnod,
,

ubi nativuni est,


mollissiina est,
lion raro mitigatur in
vel j_c pronunciant , iUii appeUatur. — In aliis lingua-
,

Lameil nt yn: ^^^vijs' et ynb ^j^ (cf. i^ et


rum familiis saepe una dialertus vocabula constanter efFcrt
,
j^^ per r altera per 1
, velut lingua Sinica , quae littcra r
;

ursit, a;;: ..^ nominavit, M:t; cliald. 'jnb, N^ni^vagina, prorsus caret et I eflert, ubi lingua laponica vicissim 1
litter;i carens r habet apiid Acgj-ptios dialectus basmu-
:

nS"w': et rrsirb cella, jn: sjt. ^^J dedrt, hii:, aetbiop. rica quae constantcr 1 ponit pro r *) apud veteres Per-
, ;

sas, iibi dialectus Zcud omnes voces per r pronunciat, quas


Arhdk" plansit, ]Dn syr. \i.»i^cn ita,
J^j, ^ pro ^n^N'!
Pehlvica diaJectus per I qua in re hoc notandum est :

Riiben , ^o.Lj, vulg. ^j "5'


malum aurantium al. cf. ,
vocabula quae e veteribus dialectis Persicis in linguam
,

vtrpov att. Airpov, nyu^ain', loa. nlnficov pnlmo, vvfKfrj


,
Hebraeam reliquasque linguas rccepta sunt saepe I litte- ,

lympha Nabonedus Berosi est Labyneius Herodoti.


;
ram adoptasse, ubi lingua Zondica et Sanscritica r habent,
Coutia etiam Lamed iion raro induratur in Nun, v. c. cb^I
ut Teiljcr (Tigris) scmit. L^-^^y, nbai, Ai:>.>, bp.^jri;
^fc.Lo imago, XJiJ; vu]g. pro KJJ; tcrrae motiis «JUJLui
,
CbnN lignum alocs, sanscr. aguru b''?:"^ armen. iarmir ;

vulg. ;iJL».L» catena , saepius in vocabulis pcregrinis v. c. Tibareni Herodoti hebr. b3W (cf. Benfe}- iiber die
, ,

^•''in^DB ex tpttXT )[gtov \t.L.i.^)^, ex ftuQyaQi-


Monatsnamen p. 125).
, tXl^^bi^lTZ

XTjg , ^^\^\ et Jol_j*~t Israel , ^AJi^^ et J^l<j^ 2) aliquoties cum denlali 1, velut TTN i. q. bTN
bTN abiit , discessit (q. v. ) , cf. vcrba cognata c^T tritn-
Micliael, zab. t.^M.j] Elisabetli; Dalelh (littera) aeth. ravit pedibns et VL;^b manibns subegit ; ir;2 et bnS; iy"l
Denl , cf. dor. >]v&ov [ji%T laiog pro iJ.Dov, ptKTiaiog. , et b:'~- Ita iii Graecis et Latinis ^OSvaaiig , Llysses,
Plura exempla dabunt Bochartus in Phaleg p. 520 et ex of/or et oJco , iui^Q lcvir (v. pag. 58) ,
/.iiXiTuio mcditor,
sinu linguae arabicae Ev. Scbeidius in diss. Lugdd. p. 953. adde lingita angl. toiigue, mcdius gall. milicu, sed /JaXidu,
— b) raro cuiu Mem , utpote littera fortiore et duriore, quod LXX ponaiit pro n. pr. ^uXiXa ^ib^^b^ , librariis

miuus Diutabili , v. c. rbiVa , arab. x».5\*> cranium,


potius tribuendum videtur ^ pro yL scribentibus.

3) emollitnr passim in AVaw idque quiescens ,


**=»! ef J.j>Lo, ^^y stagnum, palus. — c) Sacpe
pag. 3^3 A. Apud Phoenices et Pocnos al syllaba saepe
v.

cum Rcsch , atque ita quidem, nt r nativum emolliatur mitigatur in (au) o (cf. cheval chtvauor ; ital. al , gall. ,

in 1 , maxime iu libris et dialectis recentioribus v. c. auj, quod Phoeniciis scribentes nonVav quiescente,
litteris
!TllC~TO chald. ct arab. !-;b\r:C iJi.««.L. catena
, ni:?:""}»
;
sed vel S (=0)
litteia eiprirount vel plane omittunt
semel ni:?:;^ Jes. XIII, 22 palatia, chald. IIN et ilbs v.^c. *ip"X3 et "^pa ilJoAar pro -^pba , n~ipba Meliccrta,
Hercules; naya et n2^ mucui regnum;
"?: pro "^bsi rex ;

ecce ! a^^p ,,lJi medium i^ro P.iaiB Sapphirus , "i'''i


,
cf. nom. propria Bochus ) pro JlJ.i/cAu*, Cha-
I\lochus (

sputum ncbo pro Llianclal a\. et in Hebraismo nr:": (q. v. ) pro


jj. et J(. salivavit, mniZiN Dan. VI, l5 in
Targg.
MSbn LXX Bld- Dlwyu. Vide monumm. Phoenicia
contendit al. (cf. ).ii'()iov lilium )
b~n\i.;N alibi ;
pag! 43i. Idem cadit in ar syllabam, v. 1. Rarius al
tamen contra, ita ut ex 1 induratuni sit r (quod addubitare
apud Hebraeos et Phoenices abit in a N— ut in angl.
non debebat Ewaldus gramm. crit. p. 36) v. c. fi:7:bN,
G-.cE ,» . » ».
,
" " walk , taJk , v. c. btNT;' pro bTITr ,
,

phoeu. Hiacar pro


,

iJUj' , Iw.i.i09| vidua; d^ll^br! cbald. NSTi lumbi ; nini): Blalcar. Ibid. p. 432.
lob. XXXVIII, 32 pro ni:p 2 Reg. XXIII, 5 , quae
Passim quadrilittera cx trilitteris ita oriuntur a) ut p
forma nativa est; tisbo n' pr. oppidi arab. ^i^o-yo
post priuiam radicalcm inscratur ut t]"T, PJ^T ferbuit, ,

ninbs, sam. A^^^A divinitas Carni. sam. III, G. 10. b) ut b in (iiie addatui- qua forma iiescio an Semitae, ,

VI, ao. Cognatae radd. sunt bb:. et


->"-3 no. 5 , -irii: et aeque ac Gracti, Romani ct Geimani (v. Matthiae giamm.

") In scriplur.i liieroglyphica phoiiotica 1 et l iisdcin fifuris cxpi innmlor . v. Cbampollion gramin. cgjpliennc p. 41.

Z Z Z Z 2
b 728
gr. §. 102. p. 236. 267. Jac.
Ramsliornii grainm. lat. Il^abb ad satietatem usque Ez. XXXIX, ig, Dn^i^ab usque
Grimm deutsche Grammatik, III p. 665 ) diminutiva de- ad mortem eorum Ps. LXXIII 4 b ^^a pr. inter- , : —
sigiiaverint , (hnppehi), ba"]3 (GSrtchen),
v. tain vallum —
usque ad i. e. inter et inter , v. I''^ p. 2o3 B.
ib-lj5 (Kndchf?), 'Y-JZi (Kelchlein), 'l-V^iS, bE-jy.
2) {tg , in , de transitu rei in aliam conditionem
(nostr. zii , in : zu etwas werden). Gen. II, 22: 13'1
ante monosyllaba et tisyllaba barytona !? (v. Lgb.
? nx ^''ilbN et nedijicavit (finxit) Jova L>eus
tTJJNb J-"b:iM ''"'

628. 'Ewaldi gr. §. 462 cf. lasibit nairb Plaut. Poen. 5,


costam in mulierem ," ex costa mulierem. 2 Sam. V, 3 :

1, g), poet. etiam "l^Q^ ( v. i;j ) cum suOF. ib 'Tjb , iisb ; et ungebant Davidem ?jb'?.b in rcgem. lob. XVII 12 , :

Gen. XXVII, 3/, in'Pansa et fem. r\\; ib , Plb ^:Si ; ^"iJ'' Dvb flb"'^. Inde b Tlfrt Iransformare uuitare in ,

D3b f. ri:5b DMb njsnb Jer. XIV,' 16, poet. 'V2b


; , aliquid ; b JnS , b ^liUJ' , b Drij facere (aliquein) aliquid,
(
quod male nonnnnqnain ad singularia referri docent pro zu etwas macheii b r!'!l fieri aliquid , zu ctwas werdea
;

"ib ista
, enim singularia iiunquam iion coUectiva snnt v. , (vide pag. 373 A, 110. 2, b), quod ctiam per. hyperbolam
Gen. IX, 26. Ps. XXVIII, 3. LXXIII, 10. Jes. XLIV, i3. dicitur pro fieri instar alicuius rei. 1 Sam. XXV, 3y :
:

LIII, 8, cf. gramm. §. 100 not.) f. ]?!: (non^rrb, quod fiab il^Ti a^^rtl ct factus csl lapis, obriguit instar lapidis.
est propterea
: p. 387), fort. ob ( sicnt £3 v. not. ad
, , Omisso verbosubstantivo lob. XIII, 12: Dp^^za "iiph '2;b
Jes. IX, 6. XXXIII, 7) praepositio praefixa decurtata ,
, munimenta luiea facta sunt munimcnta vcs/ra. Thren. IV,
ex bt< (q. V. p. io3), cui nostra magnani partem s3'non)ma 3: "TrDNb;''^^ n3 filia populi mei facta est s. est crudclis.
est , ita quidem ut b in significationibus translatis usita- Jes. I, l5 •bnb u;N"1~b3 omnc capul abiit jn morbum,
:

totum acgritudine correptum est, cf. 2 Par. XXI, 18:


tius sit. (Respondet arab. J, rarius J de Sacy gr. I,
posi haec Jova eum pcrcussit in visceribus HZ^I^ ^'Nb "'bnb

De ita ut in morbum abirent non sanabilcm et lob. XXX,


475.477. 11,92.93; aelh. Aj S3T. V.. b Phoe-
3i : i'i:3 baxb '!t;t. D^^iipb n^is dissecuit in duas —
,

liicum cf. Monumm, Phocn. p. 35 1 ). partes Jer. XXXIV, 18, D^^nnrb nn: dissecuit in frusta
t: . -.
Lev. VIII, 20,
A)
motioncm vel certe dircclioneni et conversio-
pr.
nem ad aliquem I. aliquid significat. Est igitur 3) Est iwia dalivi , ul angl. io, gall. a, certe nomini
praepoiiitur , ubi Graeci , Romani et noslrates casu tertio
1) ad , nach (etwas)
versus , in ,
gr. tlg , nostr.
utuntur.
hin, zu (etwas) hin. lungitur verbis euudi et ita dif- ,

fert ab bN ut bN pleruraque praemittatur homini


, b ,
Ponitur enim
rei locoque quein petimus , v. c. bs Tjri^ petiit
,
a) post verba dandi (b Jn: b D^b Exod. IV, 1 1 ), ,

hoininem b Tjbr^ petiit locum (v. pag. 377 B); Ni3


, tribuendi et retribuendi ( bi:.i 3iu;:i ) aflcrendi (b N''3n , ,

sq. bN pers.' Gen. XXXVII, 23. lud. III, 20, b loci Gen. XXVII, 3l), condouandi ( Nb: ) , relinquendi (3T3'
1 2 Par. XXVIII, 9;
Sam. IX, 12. aiuj sq'. bij b reliquit alicui aliquid Ps. XVI, 10, n":!l Eccl. II, i8j,
pers. Gen. XXXVII, 29) et b loci (Rutfi
(raro loci consulendi ( "('i-i ) cet. quu etiam referenduin est Inib'' :

I, 8); TTi sq. bN pers. et loci et b loci ;' a^p sq. bN , Xz ib peperit (et donavit) ei filiuin Gen. XXIV, 36,
pers. GenV XXXVII, 18, b loci lob. 'XXXIII," ^2 D13 ; •b ^''na n^ns concessit ei foedus. It. de eo , cui aliquid

sq. b loci 1 Sain. IV, 10; sic duci ad lanienam (nai:b) tiicituV(bV;:N Gen. XXVII, 3i. 34. Deut. XXXIII, 9),
Jes. LIII, 7, ad sepulcrum lapb lob. X, 19; disper- ( 'i
iudicatur ( T^all ) , narratur (-|E0), promittitur iureiu-
gere in omnes ventos (ni"i~b!Db Ez. V, 10; protrahere raijdo (zugeschworen wird) Deut. VI, 23. XXVI, 3. l5.
in lucem niNb ) lob. XII, 22.' Mich. VII, 9; «'np sq.
( De locutione b 17:N dicerc f?c aliq. v. infra 110. 1 1 . Per-
:

b vocavit (pr. clamavitad) aliq. Praemittitur particulis sacpe verba Hiphil coniungimtur sq. i< , si aliqua dandi s.
Ibci ut "linNb retrorsum, !^b;'7:b sursum
, nt:72b deor- ,
coiicedendi potestas in iis inest , v. c. b n^tlll vitam
snm, rN^npb in occursum. Adde huius generis sentcntias servavit Gen. XLV
alicui 7 b n'3!l quictcm dedit, , ,

Ps. XCIX, 5 rb^"! Diilb ^innuiri adoratc conversi ad


:
concessit aiicuiEx. XXXIil, i4. 'Jcs. XIV, 3, b np'an
scahdllum pedum cius. Jcs. LI , 6 : DS'';''S D^^JOlBb -INia
potandum dedit alicui 1 Reg. XIX, 20 b ^''^iiw Jes. ,

iollitc ad coclum oculos vcstros. LIII, 11, b ^ri2-:i- I""!- ^"^^, 2.


b) ue persona (re), cwialiqiiid inservit (fZc/- eine S.Trlie
Translatc de animi mentisque ad aliqnem (aliqnid) dient), in cuius usum vel commodum et honorem aliquid est
conversione v. c. b nsn et Mlp exsprctavit aliquem
, vcl fit (dat. commodi). Gen. II, 20: ttj' N2i12 t«b DT.vb
(ausschaucn nach jem. ), b S)2iV b 'J^TNri attendit ad, ,
«nj:::. XXIV, 4: pni;^b ''::jb r.^a nnpb. '^'1
XLV,
b •'t-:: i^nbs Ps. LXXXIV,'3, b aiN insidiatus cst alicai ^'aNb jija. L,'ib:' bax ^'SNb "i^i;> Ex. XXVI,
(fii/fiauern). — Opp. est , v. c. Gen. IX, 10
yji^j^
7
:
'bniJb 'ni:?"""!^ Neh. \^III,'4. Gcri. XII, 7 cjrstrujrit :

V^N~ .l^n bbb Manri ''NS''~b3U , in cuius generis foriini-


'J13

aliare T.Sti': Jovae. —


Eccl. I, 3: DTSb Jiin'» - !i:: quid
lis magis frequentatur nj> (v. ^Jj). De duplici teriuino lucri esi homini? VI, 11. ^b aiU bonum s. sahibre est
habetur: n^l
'J73,

b Neh. III, l5: murum nyi nr.'^1 P^ mihi Eccl. VI, 12. VIII, i5, contra Prov. XVII, 25:
nibJ''^?!. Aiibi nou iniiUiim dilTert ab 15 usquc ad v. c. , ^'Oa ]S va.S'b DJ'3 7)ioccor patri suo cst Jilius siullus.
729 b

XiX, l3 r"'S3 13 vasb niir:.


: Atque liuiusmodi datlvus manice dicerc possis dem Befehle AVinke geschieht cs, : ,

saepe addi solet tumaliis vcrbis tum maxime verbis motus, pro auf den Befehl ^^'ink
: in Folge und Kraft des , ,

ul eundi (Tjbr:, 1:tn, 2m-), fugiendi (ci:, n"^2), quo ^\'inkes der Blacht des J^inlcs weichrnd und gehorchend.
,

proprie slguificatur , aliquem sui commodi suaeve oblccta- Ita ponitur «) post passiva. Exod. XII, 16: Drb nbr"»
tioiiis causa (sibi) aliquid facere quanquani postea in ,
Jiet a vobis. Prov. XIV, 20 N:'£'' inynb D3 eliam ab :

ploonasnium fere abiit v. c. Cant. II, 17: ^-n ^b nn'1 , amico odio habeiur. Neh. VI, 1 cb3:ob yKuij audiiur a :

"^llb similis sis tibi amicc dorcadi. lob. XV, aSiC^na


. , Sanballato. Gen. XIV, 19: 'jvby bsb D"12N ?Jn2. Lcv.
lcb^ :aiL;; Nb. Ez. XX:XVII, 11 Tix; :i:-!Tj:; Prov. XIII^ : XXI, 11. 1 Sam. XV, i3. Esth. v/ 12. Jes. LXV, 1.
l3: ib ban"', v. Lgb. p. 736. 787. (In cippis Phoeni-
ciis b persaepe praeponitur noniini vel nuniinis vel sepulti,
(Ita etiam syr. -^ , HofTiu. gramm. sjr. §. i43). — Ex.
XIII, 7 : 'J'an ':jb !lN"T' Nb non conspiciatur iibi fei-menium
rui cippus consecratiis est, v. monumni. Phoenic. p. 35 1).
c) de vi et eflectu , quam aliquid habet in s. ad pers.
i. e. a te , iu domo tua ( ubi iion dixcrium b pencs, apud
significare). ^i) post alia verba in quibus vis passiva
vel rem (von der Eiinvirkung dem Eindruck auf jem. ) ,
,

inest ut b n"n fieri ab aliquo Jes. XIX, i5, b riT;


Prov. XXIV 9 yb tTXb nSSin abominatio hominibus ,
,
:

vst irrisor. Cant. I, l^:^''^^^ T]'':?:"^ TT^lb unguenla lun


gravidari ab aliquo. j') in inscriptionibus canninuiii —
(cf. ,3 auctoris Arabnm in titulis librorum , v. praef. ad
graia sunt odori. lob. X, 3: Tjb num libi placcl? amn
Lex. {iaAD Ol_^ Aj]
cf. '^ aa/^2 Ps. LXIX, 32 (syr. ^ »^ placuit alicui).
Golii it. syr. cxstat liber ab co
scriptus Barhebr. 59, 9. l5).
p. V. c. n?2T5319, 18.
^b nb^bn ad profana mibi i. e. absit a me , quod ita enar-
randuni cst de mca sententia ad profana abiiciendum est. Ti^ib , -ibTa 1-nb, "ra-^iz n^-p ';3b (v. p. 42i), b'2'i-3
Ex
:

hoc usu expedias etiam verba Gen. XLV, i bb"' S<b :


Tiir —
Ps.LII LV, Ti^^b^riV^n' Ps. LXXXVI, nVcn
p^p^nb Hab. III, 1 , '^"pTnb araa scriplum s. carmen
T^b? u^aSi" bbb [JDNnnb SIDV nonpotuit Josephus se Jhr-
lem praesiare omnibus adsiantibus efficere ut fortis ct
iiiskiae Jes. XXXVIII, 9 , et simpl. "Ti";b a Davidc s.
,

immotus videretur omnibus adstantibiis. Davidis Ps. XXV, 1. XXVi, 1. XXVli; i n;3birb a ,

Salomone 1 , Ps. LXXII cuiusmodi dntivum auctoris


d) de eo quod alicui cst i. e. quod habct (nab
,
,

^^:pn Lamed possessionis appcllant Ilebraei). Ita ^b C seorsuui positum frequentant Phoenices
( D'':^"';!^ ) a. Sidoniis cusus , "i2rb a T.yro, NDlNbb a
in nuinis , D:TXb
et ^b mihi est, habco ( v. sub his vcc.) •'b "N uiihi
!T"r; ,
Laodicca , ubi in epigraphis bilinguibus et Graecis geni-
non est non habeo ( v. 7"N ) , b "l^^N (juod ahcui est,
,

quod quis habet. Gen. XXXI, 1 ^ij-axb "^ffiN^b^ omnia :


tivusest: ^IJONinN, TYFOY, v. Monumni. Phoenic.
pag. 35o. lidem iii tippis b praepoiiunt eliain noiuini
guae habebat paier nosier. XXIX, g: ^'aNb "lUJN (Ni^n
grex pairis eius. XLVII, 4, cf. Lgb. 672. 'b~"73
'
— eius , a quo cippiis positus est
b"3b Baali domino ab Adrichcno (vide ibid.).
jn''"^"!!'^ 'J1N
, v. c. iuscr. Num. 5, l :

?jbi quid mihi et tibi? i. e. quid niihi tecum est negotii,


V. Ti^. — '?ib
Cib\2; , S2b £ib\:; salus est tibi i. e. salvus
Falluntur autem qui b in inseriptiouibus Psalmoruni
noniiunquaiu de alia re
,

ut de argumento (Bengel suppl.


es , nihil metuendnm est tibi, v. Dib"i'- It. a) de eo,
,

ad introd. in Psalmos p. 19), accipi posse putaiit v. de ,


quod obtingit er bekommt, was
alicui
ihm zu Theil wird),
coniingit , (

v. c. -b iTTi contingit mihi


vcas
( zu
^^'ette comment. p. 11. rf) in aliis multis excmplis, —
in quibus plcrumque suppleiidum est verbum aliquod pas-
Theil verdtn) v. ir^n no. 2, cc. /?) de eo quod alicuius
sivuin vel passivam vini habens. Jes. II, 12 nir;"b Di'' '3
:

(res, officium ) est , was seine Sache ist , was ihm zu


nxa b;:""b" nam dics iudicii habetur a Jova cet. Chald.
thun zukommt, jnas cr zu thun hat. 2 Par. XXVI, 18 :
'J'3
D-ip. XXII, 5: nin': v-iNb na^in'; Z'V ""D ^am dies
"l"^pr;b ri""? ~b Nb non iuum est , Usia sufjilum offerrc, ,
confusionis ... immittitur a Domino. LXX. naQu KvqIov.
ubi iii "^jb xb etiam haec vis inest tibi non licet ( cf. 'J">N :

Chald. 'j fTii ja. XXVIII, 2- ':TNb y^asi pTn --n


•>b p. 82'B). XX, 17. XXXV, 3. Ps. L, 16. Mich'.'
III 1
, nyib D3b Nbri nonne vestrum esi scirc ?
: ,
— ccce fortis cl robusius niittitur a Dominv. Targ. ut supra.
Zach. XIV, 1. Ps. lil, 9: n:'^';;''^ ri-n^b a Jova juofi-
Similis ratio est formulae ^l"' bsb t^ et <'i"< bsb "jiN (dc
ciscitur salus. Targ. I^. lob. XXXIII, 6 Jn
"'^ D'!]; ":(<
qua vide p. 48) licet (non licet ) robori mamis meae, es :

steht iu der Macht meiner Hand bj<b "!i"t3 ecce cgo, sicui iu, a Dco creatus sum, noii : i)eo
es ist verstattet der ,

Macht meiner IJ^id. y) de eo quorsum quis jiertiuet. s. apud Deuin sum, cf. in altero membro : D5 "n:i""p -":n73
,

1 Reg. XV, 27 Bacsa, Jilius Ahiae -iDiBi n'3b ad


: ,
'^kVt. Bene praeeunte Alexandrino \'ulg. etme sicut et tefecit

domum Issachari pertinens. Deus. Jon. II, 10 : nin"; nn;'l">:J'; salus a Dco est. Jes.

de causa et auctore rei ut apud Graecos cuius


e) , ,
LXI, 2 nin''^ Ji^'" n:"4 N^^pb "' annuncicm annum gratiac
:

locutionis originem ex huiusmodi iormulis intelliges. lob. a Deo concessum', cf.Ps. XXIV, 1. LXXIV, 16. Jcr.
XXXVII, 1: ^zb TT"'' nXTb ialibus (dat. ) conircmiscit V, 10. 1 Reg. X, I r.i—'^ ci': n':b"CJ y'yd glorin Salo- :

cor mcum , solchem zittert mein Herz pro durch solches. monis a Jehova ei parata. Jou. III, 3 D"ribN5 nbi"Ja "1^:^ :

Ps. XVIII, 45 "b ?>'7ria^ JTS yruJb mihi obediunt famae


:
nrbs diviniius magnn ( cf. de arab. jJJ divinitus quae
\. e. ad famam nominismci (auf das Geriicht vonmir).
Num. XVI, 34: ib-jpb :!C: bwX"^"::': -b=. Jes. XIX, 22: dispntata sunt pag. 98 A. B). Jer. X, 23: ijb 'D "ns-i;
£—5 "ir?: movclur iis i. e. cedil prccibus eorum. Gcr- h3~s~ D"lN'b scio , <juod non ab homine pioficiscitiir sors
730
cius (cf. XVI, ubi sibi respoiideiit dTxb etninia).
1 ,
et Manrerus -in7;b Comm. 1 et -int3 (^omnv. 3 ir.nnitivos
Ez. 1, 18; 3r;b nXT' timor ab liv ( Cliernbis) prodclsce- esse statuunt prb verbo fin- dictos , ut vcrtendum sit
hatur. —
2 Sam. III, 2: oyrnNb ^WiM llbs pri-^o- festinat praeda , properai spolium , 'inab pro ^n73^.
^enitus eiiis erat jimnon ab Ahitioam i. e. hac matre Latine in plurihus quae sub dativo (no. 3) lau-
prognadis. Coinm. 3 5 (iibi male snpplent 73, cf. — 4)
davimns, exemplis ( vide litt. d et e, y) , Gf/ii/ifo utuntur
,

potins Ps. OXXV"III, 6). IIos. VI, 10: ^'^-«^tjb ri:T a;!J
V. C. niqfjb niCN (Ni: grcx palris eius , TTrb "^lZl^a psal-
Uii siiiprn ab Ephruimiiis conimissa , facta. tiliam de — mus Davidis , et ita eliam in aliis exemplorurn generibus
instruuiento quo aliqiiid lit ut in formnla: 'cb flSn ,

b Gcnitivum designat ( cf. dativum Graecorum per a/ji^iu


,

ain perciissit ore gladii , in qua explicanda niire se tor- XuXofioviov pro genitivo positum v. c. j'
xKpaXtj t(u
quent, qni nostruni b particulae usnm vel neglexernnt vel
uvSqiu/ko, Bernhardyi synt. gr. p. 88, et Vasconum
in dubiuni vocarunt , Studerus ad lud. I, 8 et Maurerus
idionia : lc Jils d l\Ir. A. s'est marie avcc la jille il l\7r.
ad Jos. VIII, 24, qui idem meliora docet ad Ps. III, 9.
B. pro de). Uac autem genitivi nota utuntur spec. a) ubi
Jes. XXII, 5, j^yb^ riN'! vidit ocnlis Ez. XII, IQ. Ps.
plures genitivi ex uno nominativo pendeut, ut mian npbn
XII, 5 T^ZJJ ^irrcbi: lingiut noslrd (durchuusere Zunge)
1^25 Ruth
:
IJ, 3 , yuJ-^b.Ni; fT]zn nn-: 2 Reg. "V, 9','ni->r3'75
valemus licet h. 1. eliam reddi potcst au unserer Znngc
, :

aNi7:b ]7."i'.n lud. III,' 28, bN^iia"; '3b7:b Qija^n >'ia^7


sind wir stark (cf. r;:i73Nb -i2:i Jcr. IX, 2). Ponitur
1 Reg. XV, 3i, bN'iia'; ipqb ni;::;;n'ni3N'''-i£<'i Jos. XIV,
b dativi
1 ''pa nit:?:b niaNn ^tcn'! XIX, 5i), in quibus
(sed bN^^a";
f) raro post nomina
noii qnac dominum rcgem, , ,
exemplis id agendnm erat, ut statu constructo copnlaren-
deum et coutra servum , yninislrum , item quae amicum et tur quae arclius inngenda essent et nnam notioncm efR-
,
hosiem , inimicum sisnificant (cf. gr. ai'0$ ardQfaaiv II.
cerent, ut D''7:^n ^1.3-, 'liu^ "'5^73, ni3N ""'^^ii^ al. Ea
5,546, iiniQng, ifO^og, i/dQog Tiri c.t tirog) piaecipiie , enim genitivum annectendi ratio quae opc particnlae ,
fit,
ubi nomen rectnm indetiniliirn est ( ut 'd'': 12 cin Sohn laxior et solutior est quam vulgaris qnae statu con-
, ,

des IsaV Sam. XVI, 18 I contra iV3'' ]S der Sohn Isai's, ,


structo efficituj'. b) ubi nomenrcctum epilheto praeditum
ut apud Arahes si oij„\.o cin Frennd von ihra , \ajA/o est ^ba^^nNb TrtN ]3 1 Sam. XXII, 20. c) post nume-
sein Freund , Ewaldi gr. ciit. pag. 583. Contra vide ralia, non solum elus generis in quae cadit lilt. a, velut ,

1 Sam.XIV, iG: biNu;b Q-^zr^-). Ita b ^inN Gen.XLV, Gcn. VII, 11 : n: "nb n:ia n^a daj n:uJ3 , sed etiam
8. 18. Ps. XII, 5, XXXVII, i3. Jos. XII, b"?lb7: Jes". alia, ut Uj^inb ai'' nby nyaiaa dic seplimo et dccimo mett-
18 (chald. Esr. V, J«^s. XXXVII, 16 et 5. i4, Ui^lrib THNS
Gen. VIII, primo die mcnsis ibid.
) ,' b a-nbN"
i i sis

contra ni;> Gen. IX, 25


'-
27. XL, 12, quo ctiam hacc — Comm. i3. Ez. I, 2. XL' i'. Dan.' II, 1. Num. XXXIII,
38. 1 Reg. 18 et sic anb nrtN una carum Ez. I, 6,
referenda suiit ]v:y bxb ]i-I3 Gen. XIV, i8 ( sed jnb
:
III, ,

T"Tb 2 Sam. XX, 26 est sa-erdos Dei idemqne Davidis bbb ^'iJNI primus omnium 2 Sam. XIX, 21. d) De

minister, v. pag. GG3 : ^JirT^b LVaS 1 Heg. XVIIJ, 22. genitivo posscssorem indicante (cf. 110. 3, litt. d), velut
)

XXVIII,
2 Par. r;b"3b ysv consiiiarius regis 1 Par. Eccl. V, 1 1 -('•>l'yb »3-i;n abundantia divilis. Ps.XXIXVII,
:
() ,

XXVII, 33. 2 Par. XXH, 4, •'2Nb


,
n:n 1 Sam. XIV, iG: pi"i:;b tiyi: pauJhim histi, pr. qnod iusto est. Jes.
34. Dein b nni* 1 Reg. V, i5 b'j-i'lob. XXX, 29, '
XXXIV, 6. Jer. XII, 12, passim etiam de alio Jes.
nbab ]nn i^Sam. XVIII, 18. Neh; VI, 18. XIII, 28, XVI, 2. XXVI, 7 al. e) ubi adverbia addito b cnm
b 'iizh De.ut. IV, 42. XIX, 4. 6. 5 , b n^-ix
1 1. Jos. XX, substantivis copnlantur et vim pr?epositionis induunt , ut
Kum. XXXV, 23. Ita etiam Phoenices freqnenlant "jbJa 3130 circum (adv.), b aiSO (praep.); nnria snb (adv.),
inab rex Citiensium Cit. I, 1. 2, b ]!« (b liTN) Numid. b nnna =nnn
(praep.), et sic b b»72, b 7-in?3, b n-rpn
I, 2.IV, 2, vide Monumm. Phoenicia p.igg. 35i. al. Lgb p. 63i no. 3.

g) Rccentioris maximc Hebraismi ad Chaldaisnunn L^sllatius fere hac signiflcatione est b "ittiN , v. "lUJSt
inclinantis est, si b dativi praeponitur obiecto verbi activi A, no. 3 et Lgb. 672.
(tit apud Chaldaeos Syros et Aetliiopes), v. c. b npb
,

Jer. XL, 2, b b=N Thren. IV 5 b j-in lot.V, 2' Ex significatione primaria directionis et conversionis
, ,
pono proficiscuntur hi particulae usus :

b3;:y 1 Par. '37 , b nb^ 2 iW. XVII, 7. Esr.


XVf,
Vlff, 16, b b-'sn lon. iV, cf. 1 Paralip. XXV, 1. V 5) de tempore designat a) temporis momentnin ad ,

Ps. CXXXV, 11 (confra antiquioris Hebraismi est quod usquc aliquid fit i. q. ly. Am. IV, 7: cohibui
,

b pan Oen. XXIX, i3. XLVIIl , 10, recentioris pluvium T^lipb D'\aTn nuibp "i^y ircs menses ustjue ad
pan sq. acc. 2 Reg. IV, 16. Chr. Bened. Mlchaelis messem. Deut. XVI 4 nihil pernoctet ,
^l^:

confert Urandcnburgensium soloecismum mir pro 7>u'c/t usque nd mnne. Cf. cbisb iiQ auTivu in aeternum
dicentium. Somel b adeo integrae sentcntiue iu accusativo i. q. abil" 15', nspb iii perpetuum i. q. n^: l^
cogitandae praemissiun essc statuunt plcrique intcrpretes. fi? «t/. b) de temporis momento, ad quod s. in quod
Jes. VIII, l: inscrihe in eam (tabulam): Tlin bblE inMb (wofiir, wozn) aliquid fit. Exod. XXXIV, 2: n^^n
Ta hoc (to): fcslinant ad praedam propcranl ad spnlia, ,
npsb '|i33 paratus cslo in dicm crastinum. Nura. XI, 18:
cf. Conmi. 3 ubi b oniissum cst., Sed recte Hitzigius purgale vos "inab in craslinum dietn. Esth. V, 12;
731
*linNb in teiiipus postenim (fiir dic Folgczuit) Jcs. XLI, no. 3, b, nlsi quod in Lis maior quoednm parliculae vis
a3 ; Prov. VIT , 20; Jomum rcdibit aC^ST^ Dvb ail diem est. Geil, XXXI , 42 : 'b nTI CnbN 'b^b nisi DeuM
pletiilunii Ci:\chiM\ilmii , iiostr. zum Feste. It. de tempo- Juisset pro me , stctisset a purtc tmia. 1-VI, 10. CXVIII,
ris spatio viclus aulae Salomotds nriN DT^b
1 Hog. V, a :
(j. Jes. VI 8 , : ^jb ?]b'' -n quis ibil pro nobis ? quod
in unum dicoi (in «ijigulos dies ) crat cct. c) dc teuiporis ideni valet atque in altcro meuibro
raomento, sub quo (quod) aliquid fit. liNb sub luceui lud. I, 1 : VjT nbr;; 173. DeuL XXX,
: nbllist
12.' 1
'7J-nN,
3'. — ' lud.
c£.

lob. XXlVj J4, c^;u5 VF.r '"'' fincm aunoium 2 Par. VII , 20. ]ii";j'rl et pro
nin''b S^nn gladius pro Jova
XVIII, a. Daii. XI, G. Aiios pailiculae signincalus ad Gidcone, cf. Ctimm. 18, ubi ann omisso
pro Jova ct :

tempus «pcctautes vlde iufra litt. B, a. pro Gidcone. lob. XIII, 7 nbiy 1-2";n bsbn num pro :

Dco ad Deum defeiulcuduui loi/ui vuJlis inijuiiatcm? Pe.


6) usgue ad (v. siguif. propriam no. lextr. }. >bab XiXIX, 22: Y12T1 'ripizi^' •'KCj:: uostr. fiir mcinen Durst
pn nsque ad defectum niensurae iisque dum iion esset ,
(i. e. gegeii densolben ad eum sedandum ) iriinlicn sie ,

mensura sine mensura Jes. V", i4, rr^^^Nd ^^xb usque


,
mich mit Essig. 'd Itsrb in comnvoduui vitae alic. , ad
dum niliil reliquum sit Esr. IX, i4 Nisii ]^s5 usque ,
vitam alic. tuendaju v. 'dtl no. 2 c. Cum verbis , ,

dum ferre non posscnt 2 Par. XX, 25 -i-:c-3 ]^N5 1 Par. ,


bEnb:, b 3^") pugnare pi-o aliquo b Tn?n prccatus est,
XXII, i, cf. «;:-;.: r^b ns 2 Paj-. XXXS^^ ifi. liid. — iutercessit pro aliquo.
,

XVI, itJ: impaticiis J^actus j-st r^O; tisque ad mortem i. e.


ut mori niaJIet quam luiiusmodi vexationes diutius ferre 10) De causa et ratione : prnpier (cf. sXiu] *"4 Lam
( cf ad rera Gen. XXVII, 46).
. Iiide a) de numcroj — causale Arabum , de Sacy I, p. 1049). Sic in niib , ""sb
usquc ad quem multitudo aliqua propc accedit gr. ilg ,
quare? gr. iig t/; npo? Ti ; iiostr. wozu? IDb , 'f^b
fivgioiSt Trgog fiVQiovg nostr. a/z liundert. 2 Par. V, 12: , propterea. Explicatius pro eo dicitur ^yab propter cau-
C^bJ"! nNTlb D^^inb saccrdotes ad cenliiyn ct i-iginii. III, 8, sam cf. Jes. LV, 5 ct LX. g. — Gen. IV, 20: vintm
( De eodem nsu lat. ad v. Ruddim. II, 334. Frcnnd lat. mierfeci 'i>i:£b propicr vulnus tnihi inflictum '^n-l2nb Tb">l
Worterb. h. v, C, 1 ). Sed i Sam. XXIX, 2 in hunc ei iuvenem propier vibicem meian. Lev. XIX, 28 ne in- :

censum non venit, vide no. l3. h) de gradu adeo. — : cisiones facile in carnem veslram "iElb propler moriuum.
Deut. XXIV, 5 '^ni bbr Vr;' "13;:"' iJb ne imponatur ei
: Jes. XV, 5: py-!^_ 3N;i^:b >2b. XIV, '9.' XXXVI, 9. Jos.
"
adeo ulla res i, e. vel minima res. Cf. part. -\y in for- IX, 9. Hos. X, 10, Esr. III, i3. Inde b n':"b gavisus
mula "mN "^V : SJb. —
Non aliter expediendi sunt bi est aliqno (i. e. interitu eius).
loci 2 Par.' Vil, 21 ai'; T-b;' ~i^'" bab ... nTn rrzli :

hacc domus adeo Iranseunlium quisque eam slupebit, 11) de persona vel re , ad quam spectat oratio : de.

homines adeo ex trivio. Eccl. IX, 4: i^ia Nin 'n absb "'3 X,ev. XIV, 54: 5^5 bsb nninn niiX haec est lex de omnis
generis macula. Ps. XXII, 3l ni^^b "'^TNb nDO"" narra-
n73rt "'''INn yiZ nam adeo canis vithis praestat leone mor-
:

vilissimum adeo animal modo vivum pracstat


bitur de Domino gcncralioni futurae. Ita post verba dicendi
tuo , ,

nobilissimo , si mortnum est. (Anacolnthon


,

in hoc loco (b n-S dl:sit dc) Gen. XX, i3. Ps. III, 3, iubendi
itatuit Bottcherus specc. p. 47 , sed praeter necessita-
(":: njVinandatum dcdit dc) Ps. '^Cl, 11. Esth. III, 2,
,

tem et ita ut sententiae -vis extenuetur).


caiitandi (Jes, V, 1 agite cantabo ^n-l^b dc amico mco^ : ,
,

carmen iB->cb de vinea cius. XXVII, 2), inter-


a7tiici /nft
Parit«r atqne bN no- 9 et lat. ad (cf. ad hoc ) est
7) rogandi ut b Cib"i2Jb bN"C interrogare de salute alic.
, Cf.
particula addenlis (dantis ad). Jes. XXVII, 10: ip ixb li: b cbn soniniare de Geu. XLII, g. Inde de argumento
ipb praeceptum ad pracceptum, regula ad rcgulam datur, oraculi : a^^ljcab de Aegypto (in Bezng auf Aegypten)
i. quotidie et maiorem iii niodum cnmulantur praecepta,
e. Jer. XLVI, 2; XLVIII, 1. XLIX, 1. 7. 23- 28. XXIII,
quae nobis imponuutur. Eccl. VII, 27 nrxb nnx uniim :
g. (Ita ai'ab. J Cor. 3, 162. 4, G4, Schult. Opp.
ad altertim, eius zujn andeui, eins iiber das andeie. Ps.
CXXXV, 7 f,'^y •^t;"ib D^p~Z fulgura creat ad pluviam^
: min. p, 195, de Sacy 1. c. no. 4).
quae pluviam quasi coiuitenturJ Jer. X, i3. Gen. XLVI,
12) de fine rei ad aliquid v, c. m?:>b ad ausilium
:

26: ^«'^'"STa Sj^yb nNSn \L'D:n"-b3 omnes qui ad Jaco^


sive petendnm sive ferendum Jes. X, 3. XX, (3. XXXJ,
hum i. e. praeter Jacobum eumque secuti in Aegyptuvi
1. ^'"ib, KV^b ad vanum frustia. Adde n^icrsb pro ,
venerant. Frequentius hoc seusu utuntux bi>particula.

de animi directione in aliqucm: in i, e. er^a et


8)
i3) de norma ad quam aliquid esigitur ad (cf, , :
contra v, c. b TTm pins in ( erga ) aliquem Ps. IV, 4,
,
adnorinam, ad arbitriuro adverbum), secundum, quod ,
5) TCn T.'S9

i, c.
exercuit pietatem in (erga) aliquem
b 3'C benignus erga allquem Thren. III, 25.
v. icn ,

explicatius dicitur ^cb- — Gen. I, 11: ^r;:b secundum


species eius. X, 5 il^ibb : ".li-N quisque pro lingaa sua.
Contra: b N^n peccare in aliq., ib nn'1 ii-atus fuit in eum,
Num. IV, 29 : cni3N n^-sb Dninc^iVib secundum genta
b dnj maia molitus est contra aliq. Ps. XXXVII, 12.
et familias oorum. Geu. Vill, ig, I Saiu, X, 19. 2 Par.
9) in commodum
pro aliquo, cuius gc- et usum alic. XXV, 5. — 'b:.->b ad pedes alic. , i. e. ita nt pedes,
neris exempla prope accednnt ad ea quae supra dedimus
,

,
vestigia eius sequaris. — Jes. XI, 3 : non iudicat nx^ilb
732
'!'':':> secundum id quod oculi videni. 2 Sam. XVIII, 4: (quanquam de singulis paullo aliter iudlco, atque fecit Wine-
egressiis est populus C^EbNbl ni^tob secunduni centurias et rus1. c), b tamen casui recto praemissum, cuius originem

chiliadas. 1 Sani. XXIX, 2. TntJ nrrNb singiilatim Jes. cnmmaxime vidimus minime absurdum esse. L^t a Ps. ,

XXVII, 12. 1 Par. XXIII, 3: crai numerus eorum LXXXIX, ig ordiamur, ibi verba certo certius ita
fiiiaab Crb.lb^b secundum capita eorum virilim triginta sti uenda sunt nam a Jchova est clypeus nosler, et a
:

octo millia. O^li^ipb secunjum manipulos , nostr. haufen- sancio Tsruclis reoc noster. (Luth. , ohm de^Aettius, nunc
weise Gen. XLI, 46. Ewaldus Jova est clj^peus meus quodWinerus interpre-
:
,

Inde similitndinem indicat ad modum


: in modum, ,
monstrum appellat). De duobus locis aPar. VII,
tationis
(juasi, tanriuam . instar. lob. XXXIX, l6 (ig): fT^llipM 21. Eccl. IX, 4 iam supra dictum est ad no. 6. i Par. ,

rtb Nbb rr^ia duriler tractat pullos suos cjuasi non suos, ,
VII, 1 et XXIV, 20. 22 reddendum videtur Jiliis Tssa- :

Vulg. quasi non sint sui. Micli. II, 8 iam diu populus :
char T^cvilis cet. sc. accensendi sunt hi qui sequuntur
,
,

meus surrejcit ^'iNb tanquam hostis. Hos. IX, l3 :


zu dcn Sohnen Tssnchar (gehorten). In Verbis 1 Par-
Ephraim .... planiatus est in praio amoeno "l^b quasi III, 2: Dibu;2Nb •'"iJ''b'J>t ierlius ( erat ) Absalom, coll.
Tyrus, instar Tyri. lob. XVIII, l4 ?jbub irin-'y5:n :
2 Sam. III, 3 Dibl2;l2t< 'U;'''b'i'n Lamcd possit suspectum
:

rif1T2 fugant eum instar regis ierrores ( cl'. XV, 22. videri quandoquidem deest in reliquis q\iinque filiis re-
XXVII, 20). — 'llitrjb Ni:"' exiit ut liber , alibi N^;;
,

censendis ( Comm. 1 4) et in 20 libris Kennicottianis — :

Jiaicr omisso i; lob. XXI, 12: laclantur 33iy bipb ad sed eodem modo b praedicato praemittitur addito verbo
ii\i 2 Par. XVI, '8:
D^u3-itbi ss^ib anb biia b^jnb .rrr
vocem organi. b airn als etwas rcclmen , fiir eU^as
reclinen. erant exercitus ingcntis multitudinis quantum ad currus et
equites. Reliquis exemplis certior est locus 2 Paralip.
i4) qnod noslr. in Bcziehung
attinet afZ, Hinsicht , XV, 3 (de quo infra B, 3): heque negligendum
auf, in Anschung Additur a) adiectivis, ut signi-
an.
,
est , etiam Syros —^ non solum ab initio sententia-
ficetur, quo pertineat attvibutum ahquod , v. c. biia
ilTiDnbl "l^iTyb magmis diviliis et sapieniia cf. 1 Reg. X, 23, rum , sed etiam alibi subiecto praeponere. loh. XII, 8 :

^''^'b ^'rpT seniorcs natu lob. XXXII, 4, JlNnjjb bna Jos. ^abi Aj| ^lil \i^C) ]3 ^j) tA-ii quod ad me auiem , non
XXII, 10 (cf. lat. praestantior ad rationeni sollei-tiamque omni lempore me habeiis , f/ite 61 ov navTOTi i'/iTi. Apoc.
Cic. nat. deor. 2, 6a avidior ad rem Terent.). , b) vei--
IX, 11: el erit iis super eos |iO0ai2j Ja fJia-ik angelus
bis Gen. XVII, 20: eocaudiam te bNSKlb"'^ quod attinct
,

adlsmaclcm. XIX, 21. Num. XVIII, '7'.


Ps. XII, 7 ( cf. abyssi.
lat. ad omnia alia aetate sapimus rcctius Ter. Ad. 5, 3,
B) Dicitur etiam
45). c) substantivis. 2 Par. XXI, 3: dedit eis pater
(owSilberund a«Gold), de commoratione et quietc nd locum i. e. apud
1)
eorum dona larga ailTbl f]QlD.b
locum et designat viciniam loci, ad quem qnis prope
XVI, 8. Ita praeponitur substantivo ab initio sententiae ab-
,

accessit ( es bezeichnet die durch das Heiankunnnen an


XXXII, 1 ^nis'' Dcdsb ^^"'bbl et quod
sohite posito. Jes. :

ad principes secundum iustiiiam dominanlur. Ps. XVI, 3 :


einen Gegenstand bewirkte Nahe) cf. lat. ad ostium ad ,
,
dextram , ad Trebiam , gr. ig d^Quvovg tL,ovio Od. 4,
&3 ^i;sn~b3 ^'lljipb quod ad sancios qui in ierra ,

sunt his unice delecior. Eodem referunt Ps. XVII, 58i , nostr. zu Hause , zu Leipzig et s. v. bN lilt. B. ,
,

Ita 'd T^b ad mannm s. latus alic. , 'e ^•'W^b ad dextiam


4: 151 a"N nibJ"2b quod ad opera hominum , in verbo
alic. , nni3 nncb ad portam domiis eius Prov. IX, i4.
lahiorum iuorum occupatus observavi vias hominum yero-,

cium (vulgo: inter opera s. studia hominura Jcjm Thun ,


Num. XI, 10 nSp 'ib ad introitum nrbis Prov. VIII, 3,
,

derMenschen, coll. B, 3?) et XXXII, 6: D^S: ^lUir^ D''73'' r|inb ad littus maris Gen. XLIX, i3, 'd ""I^isb ad
oculos i. e. ante oculos , in conspectu alic, , '<;2b id.
:iJ'"'3'' i<b V5N D^ZI inundalio aquarum multarum cum non ,

assequetur ( ubi alii quoniam p^ huic sententiae prae- 15:b el naib ante. Latius etiam patet hic nsus apud
,

poefas et scriptores recentiores , qui passim ir ponunt pro


niissum Cit in immdatione aquarum multarum
: hae eum ,

non assequeniur , b. de tempore accipientes, cf. litt. B, vulg. 3, V. c. y^T\\ Ps. XLI, 7, et fillinb 2par.XXXII,
2). — Qnod nonnulH addunt (Ewald. gramm. crit. 5 i. q. yin2 foris iTiD^Jab Mizpae PIos. V, 1 , nn'i'b in
;

p. 6o3. gramm. min. §. 336: ,,so dass das Lamcd gar fovea i. e. carcere Jes. LI, 1 4, nr^yb deorsum et injra; :

aiif;ingt das Subject zu Lezeichnen ig ( ? ). ]'s. LXXXIX, !


linxb retrorsum et a tergo. Transfertur :

Koh. IX, 4 ". Ilitzig ad Jcs. XXXII, 1 ) alii praefracte , 2) ad tcmpus , ibique dicitur non solum de propin-
negant (Sim. Lex. ed. Winer p. 5og. 5 10. Maurer coni- quilate et vicinia temporis (v. supra no. 5, c) , sed de ipso
ment. ad Jos. pag. ii4, cf. Bottcher spec. pag. 47. 48, temporis momento , quo aliquid fit (es bezeichnet das
qni paruni scile adeo duorum locornm Jes. XXXII, 1. durch gestcigerte Nahe bewirkte Zusammenfallen mit
Vs. XV^I, 3 vcl lectioncm vel interpretationem sollicitat) einem Zeitpuncte, das Gescliehen in demselben) ut lat. ,

b adeo nominativo praeponi posse laudati.s liis fere exem- ad diem dictam, ad horam dustinatam nostr. zu der ,

plis iPar.111,2. VII, 1. XXIV, 20 2'.2. 2Par.VII,2l. — bestimmten Zcit, «rn Morgeii, a/n AI)end. Spcc. igitur a) de
F.ccl. IX, 4. Ps. I,XXXIX, ig, de eo ita statuo, pleraque icwporis momcnlo quo aliquid flt, maxime aptid pO(?tas,
,

isla exenipla cxploratiori particulae usui vindicari posse ct , (]ui hos imitantur, recentiores scriptores , ut n^2'r
b 33
mane Ps. XXX, 6. LIX, 17. Ain. IV",' 4 pro vnlgari i::j"V fii^n niy. 2 Par. XIX, 2, niob Tni qnid faclcn-
1JJ22,, nixb sub lucLiu lob. XXIV, i'> (ad lucem Cic. dum erat? quid fieri polerat'? Jes, V,'4, Tjb micyb TTO
Divin. I, a8) , ziy\ vespprc Geu. XllX, 27. Ps. XC, quid fieri potest tibi'? 2 lleg. IV, i3.
6. Eccl. XI, G provulgari anrz ; a^r nyV Gen. VIII,
•2) faciendo , dat. infmitivi. Itn nifcrb n^n intenlns
11 crn n^ji; Gen.III, 8, ita'^.- ni3
, occasum mysub erat facitndo, appHcuit se ad faticndum (p. 374B), indc :

solis Jos. X, 27, et iunctiin aiyri "ipsb Par.XVI,4o,


i
jecit, facil , et omisso T'~ Jes. XXXVIII, 20: ""•T'
2 Par. II, 3; b) de temporis tpalio , inira quod aliquid
•'^y-llj-nb Joxa servavit me]\y^\, i. XLIV, l4. lob.Vj
fit. D^JJ^n n\tb'cb iutra triduuni Esr. X, 8. \ir\i;b nrN II. Ecci. III, l5. Sed clliptica loculio: nibsb «b est
C-:d seuiel intra triennium 1 Re^. X, 22, adeoque c) tle
Ctiam a) non Ucct faccre (cf. niirrb I^N p. 82 B). Am.
coraclo iemporis spntio ( ut gr. iig iviaviuv est pcr anni
VI, 10. b) nun idoneus est rci Jacicndae (cf. lat. non est
spatium). Gen. VII, 4 : nrau;. niy E^cb post septiduum, solvendo; divites, qui oneri feiendo essent Liv. niedica- ;
germ. iVi (nacli) noch sieben Tagen ci'. Conini. 10. Am.
nienta quae piiri medendo sunt Cels. ). lud. I, 19:' Nb
,
IV, 4: C?:^ n\L'b'wb (quovis) triduo exacto. 2 Sam.
^^'"inb LXX oi'x idvioaOtiOuv i£o).o&Qnaui , nt in loco
XIII, 23 H'""'' C*n:\Lb post biennium. XI, 1
:
parallelo Jos. XVII, 12: •^•'"iin"? :ib:'" iib (quomodo
3) Quod de loco et tenipore valet , etiam ad conili- etiam lud.
2 codd. Kennitoit. ).
1. c. Negavit nupcr
tioncm , in qua quis versatur , transferri poterat. Haud hanc iocutionis vim Studerus ad lud. I, c. , qui rette
absonum igitur est, b particulae, maxiiue apud recentioris quidem observat, exempla ab Ewaldo et Botlchero (specc.
aetatis scriptores eandem ferc viui tribucre, quam babeta. p. 118) laudat.T 2 Par. XXV, 9 (ubi vertendum est est :

Exempla taineii , nisi dubia, certe rara sunt , et multa, Jovae ad dandum habet quod det). Jer. XVII, 10
i. e.
quae huc retulerunt, expedienda sunt cf. Ilitzig aliter
ad eam probandam
(
efficere , sed in re ipsa tanieii
nibil
BegrilF der Kritik p. 3i ) v. c. ibnb v. supra no. 2 , ;
noii probandus cst. Num iste luquendi usus Crmatur fsr-
\V7:s5 Ps. LXIX, 22 V. uo. 9; i::ilblr Ps. XII, 5 cf. tiin similibus foimulis: (v. no. 1) et !'}<
nTw;'b n73
no. 3, liU. e exti-. ^-i'' bN- ci no. 3 litt. d extr.
; ,
ni^i;;;b non licet facere (pag. 84 B), partim analogia
lob. XX, 26 V. rad. ]7;a p. 552 al.
, T2b seorsim pr. ,
linguae syriacae , in cpia (. •~)*^V^ > Aa^, i\j( non solum
ad partem , a part ( apart) referendum est ad B, no. 1. ,

nw::b i. q- ni:s secure (sorglos) eiusdeiu fere naturae est est : licet , non Ucet facere , sed cXiam polesi , nonpolcst
alque p^xb secunduin iustitiain iuste , UNr leiiiter. ,
— jieri V. c. QX!jjV^:a_i Aa^ non potest iustificari, Assem.
''blib quod supra ( p. 20g ) ideiii esse docuimus atque 'ba3
III, 1, 568, V. Agrell. suppl. p. 9. 10. De usu huius
ubique ad propriain suaiu vim revocari potest. De loco geruiidii , ubi complementum est aliusverbi, v. gramm.
Jes. V, i4 v. no. 6, lob. XLI, 25: nn '"rnb vCi"r,_ est §. l3g, 2. —
Z) faciendi, genit. inCnitivi. Nuni. I, 1 :

Jactus esl animal sine limore (': nicy facere aliquid), anno secundo tinN^b cgressionis corum i. e. postquam egressi
XXXVIII, 4i brs -bab propter deiectum cibi. -^ Sed
:
erant, —
4) usque dum (iaceret), cf. supra A, 5, a. Jes.
2 Par. XV, 3 Nbbn n;;N "nbN Nb'3 bN'-C''"r Q'*!'', E""k;"!
:
VII, l5. —
5) proplcrca guod, ynoJ (facit) cf. supra A,
!T^in Nbbn mi"3 'f~b et iempus longum erat IsracU, quo 10. Jes. X, 2 init. XXX, 2. Num. XI, 11 [ilautJes.X,
sine vcro deo , sine sacerdole iloclore , sine lege esset (nisi 2 exlr. ]. —
6) quasi, lanquam cf. litt. A, l3. 1 Sani.

,

mavis : veio deo , cf. A, i3 extr.),


et diu erat Israel sine XX, 20, quo lempore quum faceret) nostr. ir,-
7) , ( ,

vix dicas quomodo xbb diflerat a Nb2. Praeterea habe-


, dcni. ^"^y ni;cb quum intlinaret vespera Gen, XXIV, 63.
tur 2 Par. XX, 21: "0'^ n"i"nb in ornalu sacro pro ,
Et Substantiva et inCnitivi verborum praemisso b
x-ip niin= Ps. XX1X,'2. XCVJ, 9. 1 Par. XVI, 29: passim in adverbia abeunt, quod facile explicatur ex iis,
qna analogia firmari potest vulgaris interpretatio ver- quae supra dicta sunt v. c. t:Nb leniter , pi^b iuste Jes.
boriim Ps. XL'^" i5: Tjbab batn ni3|":~b in veslibus
,
XXXII, 1, Hwibsecure, pr. secundum lenitatem, iusli-
polyniilis (i. e. his ornata) ducilur ad rcgcm. Ewald tiaiu , securitateni ; ^~>b et nsinb uiuUura usque ad pr.
,

§. 520: zu bunt ,
quod iion nnilti intelligent. Hitzigius : copiam ( bis es viel wurde) ; n^b seorsim (pr. ad parlcni,
in lapelcs slragula (auf die bunten
, Polster): idque a part) , n;;;'b zur Veibindung f. in 'Serbindung.
magnopere placeret, nisi teriuinus eundi iam contineretur
Semel b coniunclionis vices explere et verbo finito
verbo rjbJab. Nisi illud servare voles non displicebil ,

Maurerus explicans in slragulis variegalis auf bunten


: ( praemitti visuin est (utarab. J pro ^iJ ) pro : ut 1 Reg.
Decken \ ad quod equidem contulerim isilb Tjbn.
VI, 19, ubi 'Jrnb verti possit ut immillas, :
Quod tamen
C) InCnitivus cum b praeCxo (nVirb) eosdem fere
quum hoc contextu iusto durius esset Ewaldus (gr. ,
signiCcatus et usushabet,' quos nomen. Est igitur
hebr. pag. 2i3) irp h. 1. et 1 Beg. XVII, i4 Che-
1) od faciendum ( zu thun), maxinie Cant. V, 5:
tliibh habet pro infinitivo, formac geminatae pro 'jr:n et ,
surrexi rriEb ad apcricndum. Eccl. III a n"<bb n" :

b coniunclio eo est inctrtior, qiiuni etiam a Chaldaismo


,

tempus ad pariendum, pariendi. Gen. XIX, 20: n^"''^


eani abesse admodum probabile
Di;b propinijua ad (eo) coiifugicndum. ni\25"b n''.'^ — sit.

erat (ad) faciendum es war zu thun musste "githan , , P chald. Praep. i. q. hebr. 1) ad , in , versus ( de

werden ( p, 3^4 B ) deln omisso n-n v. c. Jes. X, 32 , : Ioco)'Dau. II, 1-^. IV, 19. Vi., 11. VII, 2. 2) nota
A a a a a
ab 734 «^

daiivi Dan. II, 5. 7. 9, et saepe etiam accusativi post Praeterea deprehenditur omisso verbo substautivo Pa. V,
verba activa Dan. II, 10. 23. 24. 25. V, 4, it. ganitivi 5: n.-j!< rd-i 72n bx ^ib. Ex.' XVI, 8. '2 ^am. XVIII,
Esr. V, 11. VI, 3. i5. 3) IiiDnitivo praemittitur, post 12. Jes. LXIII, -g , vix unquam cum partitiplo (tibi
verba dicendi iubendi cet. Dan. II, g. lo. I2.
, ponitur •J''») vel <;um infinitivo ( ubi ponilur "'nba). —
Viilgo additum est , Ir in Chaldaismo biblico coniun-
De loco quidem queni in sententia occiipat ante omnia
,
,

ctionis instar futiiro verbi Nl?i pracmissum liabcri, ita qiii-


teneiidnni xb arcte connecti cum verbo eiquc praece-
, ,

dere sed passim tamen alii voci praeinittilur


: in quo ,
dem iit praelixiim post b abiiciatur ct futuro vis optativi
•<

vis qiiaedam inest, vehit Gen. XXXII, 29: nps^ Nb


et coniunclivi tribuatur cf. gall. que je sois (v. Wiiieri
^'^•a nis nioNi. 1 Sam. VIII, 7 %nN •'3 ^DN^n '^ni? i<b :
grainm. cliald. p. gG et nos supra N1~ p. 3/0 B) sed ,
.'>.
,

huius geiieris fornias futuri a b ordientes nonnisi in 3 per- :iONi:. Ezech.'xVI,'47, cf. lob. XXII, 7. XXXlV', 23,
et 2 Reg. V, 26 (ubi N'b interrogandi viin habet).
soiia reperiri et etiam vulgaris futuri vim habere, nuper
docuit E. F. F. Beerius (inscr. et papj^ri vett. seniit. I, Praelerea de iisu eius haec fere notanda sunt l)abso- :

ex quo profecit Fiirstius (aram. Lehrge- luteponitur, ubi respondetur ad quaestiunem non,minime. :
p. 19. 20),
baude p. ii4). En exempla Nir.b crit Dan. II, 28. :
lob. XXIII, G num mccum conlcndet omni roborc suo ?
:

minime ( Nb ) ,
.'
duntaocat cet. vol est recusantis Gcn.
29. 45. IV, 22. Esr. VII, ^t&x' sii Dan. III, 18.
V, 29. Esr. VII, 23. IV, 12. i3. V, 8, plur. ^iti^; XIX, 2 minime ita , sed in platea pcrnoclabiitius, XXIII,
:

sint Dan. VI, a. 3. 27. Esr. VII, 25, fem. ^"'iHb 11. Jes. XXX, 16, cf. Gen. XVIII, i5. Jos. V, i4 —
Dan. V, 17, quae omnia ita compaiata sunt, ut pro ad qnaestionem disiunctivam nnm a nostris an ab hostiiim :

p^ri partibus stas? respondetur 'iai ^S Nb i. e. non (aneu-


T''!-';, et similia ex TaJmudismo
iis exspectes Nlr;'
:

apiid Beerium 1.
, ,

ex quibus omnibus hoc probabiliter


c. ,
tris) scd.
, princeps eoccrcitus Jovae sum. 2) in —
interrogationibus ponitur, ubi responsionem affirmativam
effici videtiir, Lamed in a^Tib et talmud. nab ( pro
Gxspectas ( secus atqiie bN 110. 4 , pro t<b^T nonne ? vt
5173"' diccnt ) non comparanduiri esse cnm J Arabutrt, sed
gr. ovx II. 10, iG5. 4, 242, syr. Q.-^ , it. |0i M
peculiarem hanc esse terfiae pcrsonae foturi formani, quo-
modocunque cam explicaveris sive ita iit b positum sit ,
Hebr. I, i4, jocn U 1 Cor. X, 16, et simp. (J Mt.
XVIII 33 inaxime in seiitentiis quae cum autece-
pro Jo(Z Hebraeorum el Nun Syrorum ((oaij), sive ut
, , ,

dentibus copulatae sunt. lob. XIV, 16: b5> "ibirn fib


ex Gerundio bbpb quod passim pro verbo finito reperi-
,
>nNUn nonnc invigilas peccato meo ? II, lO. 2 Reg. V,
tur (v. supra
in illa sententia fuit
110. 2 ) , nova futuri forma orta sit. [ Atque
iam Lud. de Dieu, v. pag. 608 A].
26. Jer. XLIX, 9. Thren. III, 36. Jon. IV, 11. —
Eodem letulerim Jer. XLIX , 25 ?:3Ty t<b TJ'!* nostr. :

ach wie ist sie nicht verlassen in cuitismodi sententiis ,

alibi sane negandi particula omiUitur IX, 18. L, 23.


Jt? H^T? (secundum Mas. fiu. quluquics et tricies
et
V. c. Gen. XXXVII, i3) adv. negandi; non. (Aliae cius
LI, X (sedcf. Maurerum ). 3) Ponilur pro i<ba sine. —
1 Par. II, 3o et morhnis est Scled B^ia Nb sine liberis,
:

formae antiqultus usitatae fuerunt Nb, ib, undcNb^b, '^blb, :


Ps. LIX, 4. a Sani. XXIII, 4. lob. XXXIV, 24. i<b
'blN nisi. Syr. IJ et Q^ posterius saepe interi-ogative T)'l'l sine via lob. XII, 24, uj-ix xb sine hominibus,
nonne? Chald. Nb
,

Radix vacuus ab hominibus lob. XXXVIII, 26. 4) est i. q. —


unde etiam Nnb , ^b).
, arab.
Ut gr.
"^.

ov , ovx, sentenliam abso-


est ijib , Nlbq. v.,
ayc nondum. 2 Reg. XX, 4. Ps. CXXXIX 16. ,

lute negat 5) Praemittitur nominibns a) adiectivis, ut negativa fiant,
,ponitur ( et secus atqne bt* q. v. ) cutn
T"Sr; fjb impiiis Ps. XLIII, 1 Kb inErinus Prov.
praeteritis Gen. II, 5. IV, 5. XLV, 1. 8 "al.
ti> ,
et fHturis ,

Gen. III, 4 |:in7:n ni^ Nb non moriemini. Ps. XVI, lo:


:
XXX, 25 CDn Nb insipiens Deut. XXXII, 6 ( cf. de
,

aTJ'n i*b non relinques atque ciiin liis qiiidem saepe iiiler- , adiectivis Sj'riacis ,
quibus P praemissum est, Agrell.
(liccnlis est, et cuin alteia persona ponitiir pro iinperativo suppl. pag. 84). b) substanlivis ut , bx t<b q. d. non-
negativo v. c. Exod. XX, l5: a:.",n Jjb ne furalov. dcus i. e. idolum, quod nihil miiius est quam vcri nominis
Comm. 5. Gen. III, 1. 3. XXIV, '37. Lev. XIX, 4. deus, Deut. XXXII, 21. Jer. V, 7, cf. "ibs tjb D"'"i'a
XXV, 17. Deut. XXV, 4 (ubi differt ab bs* , quod de- Couim. 17; Sy Nb parall. ba: ^i-l Deut. XXXli, 21, Nb
hortantis est sed cf. Prov. XXFI 24): cum tertia
, ,
^y non-Ugnum de homiiie , , ita quidem ut baculo in-
persoiia Gen. XXXI, 32: nTT' xb ne vivat (er soll nicht
strumentoque ligneo opponalur Jes. X, i5 '>25''N Jtb , fib ,

Icben) i. e. nioriatur. (Ita arab. ^! ciim fut. conditio- Deo cum mortalibus non comparando Jos.
STN dc
iiato , de Sacy gramin. i, §. ^19). Nuni etiain in sen- XXXI, 8 (cf. usuin Sjrorum ap. Agrell. suppl. p. 88).
tentiis finalibus (probs), non iminerito dubitatur. Ex. Alia ratio est horum exemploruni TO JJbb lob. XX\"I, :

XXVIII, 32: Nb commodc explicatur


Sip"'' (ita) non : 2 !l?j3n Nbb ibid. 3
, in qiiibiis est ellipsis pro ei cui
, :

laccrahil. XXXIX, 23 et eodem modo Jes. XLI, 7 , : non est robur , sapientia cf. iiifra C, 2. c) de forniula ,

idqiie firmal clavis Uia"' tib (ita) non vacillat ubi non ,
, bb Nb vide 8. v. bs no. 3. Siinile est tjb sq. \a''S Num.
opus est ciiin Winero supplere dicit faber. lob. XXII, : XXXI, 4g ia"'N Miyz ipc: tJb non desidcraUir quisquam
:

11: aut tcnebrae ( terreiit tu ) , riN^in J<b et 110« vides. noslnim, et Nr sq. '-\^l 1 ileg. XVIII, 21. Eslh. VI, 3,
N? 735 wS'7 nan-i ab
sq. ri-riN-p Dcut. XIII, i8. d) ci.iiti atlvcrbio: Dy^a
—iNr vulgarc DSrT (1 XV, 23 cf. 2 Par. XVT, 11.
Reg. —
non pariiin i. e. per A/roTJjrtt: mullum. Jos. X, 7. 1 Reg.XXli,'i6 2Par.XX,34.
cf. 2Reg.XV^36 cf. —
6) 05 -Nb e.it: ne quideni v. Cii uo. 2, iieqnc multum 2 Par. XXVII, 7.-2 Reg. XVI, 19 cf. 2 Par.XXVlII,

,

difrerl TS Nb lud. IV, 16), i:"Nb Deut. XXIV, 5 (v. 26. — 2 Rcg. XX, 50 cf. 2Par. XXXII, 32. 2 lUg. —
b nb. 6, b). — 7) PlcoiiasticeNb coiiiuiipitur cum 'J''N XXI, 17 cf. 2 Par. XXXIII, 18), alibiomiltitur(aReg.
• Keg, X, 21 , cum fl: Zepb. II, 2. (Siuiililir .npuii XV, 7 cf. 2 Par. XIII, 22.-2 Reg. XV, 6 cf. 2 Par.
.'^yros, V. Agrell 287). Sunt qui xb ctiam sub-
1. c. p. — XXVI, 22), rarosdvalur (1 Reg. XI, 4i cf. 2 Par. IX,
sfaiitive nihil notarc velint
, scd certa eiiujpla
nihiliirti ,
29. —
1 Reg. XIV, 29 cf. 2 Par. XII,
5 ). Scmel 1
desidero. lob. Xl, 2i scriptiira valde incerta est et lob. , utramquc parliciiJam habes cumulalam c:n n"t; 2 Par. :

XXXI, 23 : bi^N }ib vertcuduni : non potuisscm (tale quid XXV, 26 (2 Rcg. XIV, 18: D- ii:r:), u'tilab:'ll, i3:
facere). Cl. tamen chald. Nb !^b Dan. IV, 3u. ,
n;n Nibn. Cf. hist. ling. hebr. p.'''39. eliam in- LXX
Cum Praefixis :
terpretes 'i<bn saepe reddunt idoi Deut. III, 11. Jos. I,
9. Ind. VI, "i4. 1 Sam. XXVI, 1. 2 Reg. XV, 21. Esth.
A) Nbs Praep. varie significans pro variis signifi-
1)
cationibiis 3 particulae. a) non in (aliquo tempore) cf.
X, 2, oi'x idoi (i. c. nonne eccc ) Deut. XI, 3o , et !

Vulg. crcc Gen. XIII, 9. Jos. I, 9. 1 Sain. X, 1. XX\1,


2 temporale litt. A, no. 1 i. e. practer , exira tempus. ,

Lev. XV, 25: ~.~i~3~ri:i' {<bz exlra lcmpus impurilatis 1. 1 Reg. XI, 4i. (Respondent particulae arabicae 'i)(
cius ; it. anlc (i. q. D^lC;) lob. XV, 32: i;:v sbs anle
diem ei deslinalum , cf. supra tjb pro D''^: no. 4. — Abulf. Ami. 1 p. 210. 216. III, 232. IV, i42, p1 , U
b) non pro aliquo pretio ) cf. 3 pretii no. i3. Jes. LV, pr. nonne? dein vox excitantis age, et affirmantis: certe,

i
:

1. Ps. XLIV, i3, et ila a Sib Jes. XLV, i3. c) non profccto de Sacy gramm.
, V. I, j). 527. 528 ed. 2. It.
cum (aliqua re ) i. e. sine. 1 Par. XII, 33: abl ab Nba
non cum duplici corde i. e. unanimi corde animo integro ,
^ ex ^ an? et l) non , v. Schol. ad Har. ap. Schult.
cf. Ps. XVII, 1. lob. VIII, 11. £z. XXII, 29. aPar. p. 19. Denlque apud Sam. et Rabbinos Nbn tritum cst
XXX, 18: comcderunl Pascka ^^tl-^Z Nbs sine co quod pro n:n).
sccundum scriplum est , q. d. oLne nach dem Gesetz. In
eandem sententiam dicilur 3 tib , ut n"3 w\*b sine manu C) xbb 1) sine, al'S(fu semel 2 Par. XV, 3 ,
pr.

(humana) lob. XXXIV^, 20 C]Cr2 Nb non cum afgento ita ut non haberet.
J

i. e. ita ut argentum reportarcm. jes. XLVIII, 10 (sjt. 2) quasi non , v. b A, l3. Alibi est pro Nb i;r\\b
Jes. LXV, 1. lob. XXVl, 2.
JJs, JJj, «-^ (Jj sine, Agi-cU. sj-nt. 87.90, arab. ^ sine.
Not. Neglecta orthographia nonnunquam
— d) Tion per 3 instrumenti et cansae litt. C, no.
, cf.
1.
reperitur scriptum pro ib ei, secundiim Masoretas quin-
Nb

ig. lob. XXX, 28 Sbz non sole atra-


: atralus incedo t^Krt decies Ex. XXI, 8. Lev. XI, 21. XXV, 3o. 1 Sam. II,
tus. — In nonnullis exemplis t<bi: etiam concise dictum 3. 2 18. Ps. C, 3. CXXXIX, 16. lob. XIII,
Sam.XVI,
est pro sb nu;N3. Jes. LV, 2: Myaiiib Nbz pro eo , cjvod i5. XLI,Esr. IV, 2. Prov. XIX, 7. XXVI, 2. Jes.
4.
non satial. Jer. II, 1 1
IX, 2. 9 , contra ter pro Nb iegitur ib 1 Sam. II,
LXIII,
2) Conj. sq. fut. , nostr. ohne dass , ila ut non, 16. XX, 2. lob. VI, 21 (et nb Deut. III, 11 Chethibh)
Tliren. IV, i4: cf^^^icsba ^y^^l ^ibrv fibr ita ut ncn pos- sed plura ex his incerta sunt. V. Aurivillii diss. de
sent tangere vestes eorum. varietate lectionis vocc. J<b et ib , in eiusd. dissertatt. ed.
Michaelis no. 21
B) nonne? Gen. IV, 7. XX, 5. lob. I, 10.
f^b^:
Num. XXIII, 26, annon? 1 Reg. I, 11. In quaestione 2. Sunt qui particulas 'jcb et Inb ex Nb et "[£ , 'jn

iterata sibi respondent j<b DN Nb" Jes. X, g. Talis : — compositas putent; sed b in his est praepositio praefixa,
quaestio quum poscat lesponsionem affirmativam Nbn ,
V. pag. 387 et C68.
saepe est simpliciter affirmantis fere rrsn ccce!
, i. q. ];-; ,
N? semel n!: Dan. IV, 32 Chethibh ) i. q. hebr.
,
1 Sam. XX,
37 r:Nb~i '^•;73 '}:rr; Nb~ ecce! sagilla est
:
Nb 1) non Dan. II, 5. 9. 10. 11. III, 12. i4. N:r;
iihra 2 Sam. XV,"35. Ruth'll, 8. Prov. VIII, 1.
ie.
annon? ibid. III, 24. IV, 27. 2) nihil. IV, 32.
XIV, 22. XXII, 20. lob. XXII, 12 (in altcro hemisti-
chio !^N"). Saepissime ita in libris Regum , ubi laiidan- '^-j^i i^? (sine pascno) n. pr. oppidi Gileaditidis
tur alii libri historici hac formiila et similibus
, 1 Reg. : 2 Sam. XVII, 27 ,
quod IX, 4. 5 la- ib scribitur.
XI, 4i ; 'uj 't -lES bs D"a'n-: cn Nbn . n;:bu; iiai •^n^i
et reliquae res gestae Salornonis
. .
''£5 N^
( non populus meus) nomcn symbolicum
ccce hae consignalae . .
."

Clii Hoseae. Hos. I, 9.


sunt in libro rerum Salcmonis. XIV, 29. XV, 7. 23. 3l.
XVI, 5. 20. 27. XXII, 39. 46. 2 Reg. I, 18. VIII, 23. nBm is? (non in graliam recepta) nomeu symb.
X, 34. XII, 20. XIII, 8. 12. XIV, i5. 18 28. XV, — filiae Hoscae. Hos. I, 6. 8. II, 25.
6. 21. 36. XVI, 19. XX, 20. Esth. X, 2, nbi tn iJbn
in locis parallelis Paralipomenon plerumque mulatur iii

Aaaaa 3
R 2nJ:, nx^^, L2xV, ':)Nb 736 3N- ^'tl

^V^ (cog"- ^l^ "^t ^^1- ) o''*'') inde Si/iuj/. Arab. misit nuncium , '1^^7\Yl '
(missus est), famulatus est,

Inde
ministravit, diuy.oretv , -^/\ jl
minister spec. regius, I
i.j';^ med. Vav. sitivit.
famulus. In Kal eundi significatum habuisse videtur,
nDIX^?! f. sitis, semel Hos. XIII, 5: yiN
pariter atque ?)bn , ^lb"* , cf. uxJi IV. legavit, misit, unde
niaiNirn tena siiiculosa , arida.
G 52 G il,
uSkiL liSiJL/o legatus , nuncius.

lj5> l) lixguit , defatigatus esf , viribus dejecil


f
:)Ny52 m. 1) legafus , fiuncius , tum civium et pri-
j-. q. ^tr.b , ubi de origiue dictum est : ncc probandi sunt, vatoruni hominnm lob. I, i4. 1 Sam. XI, 3. 2 Sam. XI,
qui ad defeclus et negandi vim {nhb, Hb )lioc verbiim refe- 19 sqq. 2 Reg. V, 10, tum regis 1 Sam, XVI, 19. XIX,
11. i4. 20. 1 Reg. XIX, 2. Prov. XVII, 11 cet.
ruut. (Cbald, f7N}: et nsb id. Syr. -'V id- Apb. c*^j
Spec. 2) nuncius JDei , isque
adj. \t\] fessus ,
(^Op defatigatio. Sam. plerumque
a) angcliis (syr. V^V^ arab. tii^^j aethiop.
'4vl, sed tirrvZ, A^AZ, ^A^.TTZ, ^a^ittZ ^

defatigatio, v. Carm. Sam. I, 4. Arab. ^"i lcntus tar-


^^A Ail I id. apud Aethiopes etiam : princeps, praeses)
plene nirr; rjJ^bu rarius D^?ibN^i ?InV:i ('^- V^o- ^79 A)
, ,

omisso geiiitivo jfi/r' iio/j^v rjj<b73 (ein Engcl ) T]Nb"2!l ,


dusquefuit, ^"i adversa fortuna acruiuna, \Sji difiicul- ,

(JerEngel) Gcn. XLVJII, 16.' Ex. XXIII, 20. XXXillJ


ter). lob. IV, 5: guum nunc te tangat (calamitas) NVri
2. 1 Reg. XIX, 5. 1 Par. XXI, 9. 2 Par. XXXII, 21.
viribiis deficis. Sq. b cum inf. J^rustra lahoravif , noa
potiiit. Gen. XIX, 11. — a) lacduit, piguit aliquem,
Hos. XII, 5. Zach. I, 9. i3. i4. II, 2. 111, 3. IV, i al.
V^bu H'*-^'^ angelus intcrpres lob. XXXllI, 23 v. rad.
acgre tiilit lob. IV, 2.
yib. rcnai"!! rjNbT^ri angclus perditor der A^'iirgengel), (
Niph. i. q. Kal sed , usitatius illo l) defafigatus est,
ad cacdem cfilciendam a Deo niissus 2 Sani. XXIV, 16.
viribus defecit. Part. fem. ^nV^ defatigata Ps. LX\"III,
Et tribuifur quidem angelis, ubi in terra comparent,
10. Inde frustra lahoravit (sich vergeblich abmiiben
forma humana (Gcn. XV^III, 2. lud.XIII, i5. 20), licet
Jes. XVI, 12, sq. inf. Jer. XX, 9 b:>3 Ti-N^? ! '°^°-
augustior et sublimior (2 Sam. XXIV, 16. Dan. Vlll, l5.
:

ravit ad dcfatigationem usque , Jer. IX, 4: ^NbD TilVTi


16. X, 5. 6), sine alis (Gen. XXVIII, 12; ad Dan.
Tnalefiiciendo laborant (sie miiben sicb ab im Uebelthun ).
— 2) q. Ka! no. 2 piguil
i. taeduif aliquem alicuius rei ,
IX, 21 V. sub rad. Pll"^ ) conlra cultus sacerdotali similis
(Dan. X, 5. XII, 5. 6 ) praeterea cx virtutibus etlii-
,

sq. inf. Jes. I, i4: Nia: ^1'N"-:. Jer. XV, 6: \-l\srD


cis eximia sapicmtia (2 Sam. XIV, 20. XIX, 28),
Driif^. VI, II, sq. gerundio Prbv. XXVI, l5 de pigro
iustitia ( 2 Sam. XIV, 17), clementla (1 Sam. XXIX,
:

piget eum , manum retroferre ad os. Fortius adeo de


g), integritas, quanquam non ab omni culpa libcra (lob.
faslidlo Exod. VII, 18.
IV, 18. XV, i5). Munus autem eorum in eo cernitur,
liiph. nNb- 1) di-fafigavii Jer. XII, 5. Ez. XXIV,
ut tum Dei in mundo gubernando socii (lob. II, 1 sqq. )
la. —
2) patienliam alic. vicit eaabususest, iaedio ,

tum maxime lcgati slnt , qui voluntatem et decreta eius


cffecit eum Jes. VII, i3. Mich. VI, 3 cf. lob. XVI, 7.
exsequantur. Eonim igitur ministerio eniciuntur, quae
t lX?_ (defatigata) n. pr. Ijea , Labani filia iiatu in iiatura fiunt (Ps. CIV, 4), eorum est pios tueri, ,

maior , uxorJaeobi, cufscx filios cum Dina filia peperit a periculis et ab intcritu vindicare ( Gen. XXIV, 7. 4o.
(Gen. XXIX, 16 sqq. XXX, 17 sqq. XXXIV, 1). Ex. XXIII, 20. XXXI II, 2. 1 Reg.XIX, 5. Ps. XXXIV,
8. XCI, 12) eorura causam agere apud Deum (lob. V,
,

nN?ri f. (ad formam l^Vsn a rad. 'rihv ,


pro iilNbn ,
1. XXXIII, 23. Dan. X, i3. 21. XII, divina man-
i
),
InSSrr , v.' Lgb. p. 509 ) labor j niclestia Ex. X\''Ill, 8. data et rcvelationes ad homlnus perfurre ( lud. XIII, 3
Nnm."XX, i4. Neh. IX, 32. Threu. 111, 5. sqq. Dan. IX, 21), contra supplicia divina exseqni et
ralamitates immittcre sontibus Jes. XXXV"II, 36. 2 Sam. (

^Jji^^ i. q. Ulb et ai-ib obvolvif , velavil 2 Sam. XIV, 6. Ps. XXXV, 5. 6. LXXVIIl, 4^ ). Cf. de
angclologia V. T. Gramberg in VV'ineri Zeitschrift f. wia-
XIX, 5. (Congruunt sanscr. lud ,
gr. lad^to , lav&uro), scnschaftl. Theologie II, p. 15/ sqq. Dan. vov Coellit
lat. lafen). Scd DNb lob. XV, l 1 v. sub t2N. bibl. Thcologie T. I, p. 187 sqq. — Nonuunquam eadem
I3N? adv. placide species divina qnae prius !iin"' ~Nb'3 appcliata est, postea
, v. UN p. 76. ,

mrr' apiicllalur (Gen.XVl' 7 sqq. cf. i3; XXII, 11


I3N7 i. q. Ub part. Kal rad. Ulb q. v. cf. 12; XXXI, 11 cf. 16; Ex. III, 2 cf. 4; lud. VI,
l4. 22. XIII, 18. 22), quod ita intclligendum videtur, ut
angelus Dci nibil aliud sit quam ipsum numcn homini
"nS^ rad. inusit. Arab. ^^3 Conj. IV misit, unde orcultum et iuvisibllc quod nunc in conspcctum mor-
,

lo, S.S.j. taliiim vcniat (v. J. II. Michac-Iis de angclo Dei Ilalae ,

liS^ et iCS^^l.,» legatio, nuncius, actliiop. ^/\Y1I l"-'g^^i*) 1702. Tholuck ad E\. Joli. p. 3G). Soleiit propterca
R. r^iib, Uiib, ^nb 737 rsiihi2 ^2b

iiiterprctes orioiitales lit Saadias, Abusaides et Cbaldaoo-


, ?l'r?:li nD.*<'r73 "n-b 1 Pa.-. XXIX , 6 , cf. nQHyinu rov
Samaritamis iibiciiiiqiio Jova ipse iii terris coiiiparuisse
, fiuaiXttog 2 Macc. III, 8 et Fessolii adv. sacra lib. 1 c. 1

dicitur pr",
Dei iioniiiie angclum Uci poiiere. de minisierio sacro Levitarum. r Par. IX, i3.
c)
b) propheia. Hagg. I, l3. Mal. 111, l, ot fortasse XXVIII, i3. 20. 2 Par. XXIV, 12.
etiam Ind. II, i, "bi viJe Sludenini. d) de opere Dei volut in mnndo creando Gen. II, 2.
,

c) .i,icer(los Eccl. V, 5. Miil. II, 7. Plur. de Dei operibus Ps. LXXIII, 28. Pariter atque
d) Seniol ita appollatur populus Isiaeliticus , utpoto 'tlby^: dicitur etiam do iudiciis et poenis Dei Jer. L, 25.
Dei logafus populorumquo doctor Jes. XLII, ig. 2) obiective res artcfacta opus. Ex. XIIJ, 3. 5.
: ,

.jN^n chald. angelus c. suDf. nrNr^i" Dan, III, "{VJ nsxb^: opus e corio factuiii Lev. XIII, 48.
,
"" 3) rfi alicuius (labore acfjuisita) i. e. opes. 2 Par.
a8. VI," 23. ,

XVII, i3 spec. supellex Ex. XXII, 7. 10, pecus (cf.


,
''3N72 (decurtatum ex njDNbn, nj-^^iNbja legatus
rt:p72 ) Gen. XXXIII, i4. 1 Sam. XV, 9.
Jovae ut <i:iN ex M^niN al. unde L.XX 3Ia).u/jug, Vulg.
,

Hlalachias) n. pr. propLotae V. T. novissimi, qui Nohe- npb^ V. sub rad. Tjb?:.

miae aoqualis erat. !RIal. I, i. Quod LXX (qui iii iu- mSN!:» f. lcgalio Hagg. I, l3.
scriptione Jibri recte reddiJorant IMuluylag) I, \ >3kVbJ3
appellative reddunt uyytlog uvxov ( quasi legerint i^sV/i )
et Targ. Jonath. N^^eo N'^-:' n''z:"yD ilpn"'! 'asb72 nuncius QS^S rad. inusit. et incertae potestatis. Arab. .^
meus , cuius huic rei non
nomen appellatur Esra scriba ,
cum aliquo concordavit.
est Conj. I. III conciliatus est ,
plus tribuendura auctoritatis, quam in sexceiitis exemplis,
quibus LXX
et Targuinistae nomiiia propria iii vim appel-
lativam detorsorunt ( v. commont. ad Jes. I, pag. 73),
VIII convenerunt inter se duae res , ^ concordia , iinde

ct mira est recenliorum quorundam ( CappoUi , Vitringae vix efiicias, congregandi siniilemve sigiiiCcatum , quom
in Observatt. VI p. 338 sqq. Simonis in Onoin. p. 298. poscere videtur nomen CNr. , primarium fuisse. Ad hunc
Hengstenbergii Christol. III, 372 sqq.) opinio
, qui illa ,
vindicanu'nm arcessenda esset vicina rad. J coUegit, con-
maxiiue auctoritate nisi, vocabulo •>Dt<b72 I, 1 nomen pro-
priuin contineri negarunt. gregavit , 'i.tl turba hominum , cf. CJ*73 et OC"; , ?]S"r et

njN7Q (per Syriasmum pro iiiNb^a ) cstr. niTNV^a ?]C73. Quid vero , si radicem CNb emollitis litterls ortam
XXVIII, statuamus e rad. Cr!'l |*P, , quae (coll. 2-'i ZT^) fre-
c. sufT. TjrrNr?: ,
pl. cstr. ni^Nba 1 P'ar. ii) f.'
,

1) minislerium, opiis. LXX. fpjor, l^yuniu. ( Ministrundi


memli vim habet , cuiusque derivatum C~"i «lP, de mul-
usum etiam in verbo habent Aethiopes, et germ. schiclien
titudiiie populi dicitur?
mittere, etiam signiGcat perficere opus, dis-oneie, Ge-
:

schafte verrichten , ordnen). Ex. XX, ro - D "''PiT! ^b : CN5 m. 1) populus , natio vc. mere poiit. Gen. ,

MSNVn ne facilo ullum cpus. XII, 16. XXXI, l4. l5. XXV, 23' (ubi sublimior est vaticinii oratio ). Prov. XI,
XXXV, Lev. XVI, 29. XXIII, 3.
2. IV, 3o. 3i. Num. 26. XIV, 28. C. sufi". 'SwSr Jes. LI, 4. Plur. D--;Nb
3. XXIX, Deut. V, i4. XVI, 8, paullo plonius Lev.
7. Gen. 1. c. etXXVlI, 29. Ps! VII, 8. IX, 9 XLIV, 3.'
XXIII, 7: ^bjn Nis !l"i'ni' n::Nr7;~bS ne facilole ullum ]5. LVII, 10. LXV, 8. CV, 44. CVIII, 4. Jes.
opus laboris. Comm. 8. 21. 25. 35. 3G. Num. XXVIII, XVII, XXXIV, 1. XLI, 1. XLIII, 4. 9. XLIX,
12. ]3.
18. 25. 26. XXIX, 1. 12 ( LXX TiHv tQyor luxQHtlv oi 1. LV, Hab. II, i3. Jer. LI, 58.
1.

noir^aeTi). — nTi'ri nsxr^ agrorum colondorum opiis 2) CTSNb n. pr. gentis Aiabicae a Dedaiiitis oriun-
1 Par.XXVll,26r Dv:a n=Nr:2 bi'
P's. CVJi; aS : O-z-i dae Gen. XXV, 3, quam eandem putant atque 'AlXov-
die ihr Geschaft troiben auf dom weiten Meere iiautae, , fiuiuTug Ptoleiuaei (5, 7), Gerrhaeis vicinos.
institores.

Spec. dicitur a) de opere fabrorum maxime arclii- ,

tectorum, aliorumqiie qiiiinaedibus oxstrueuJis versantur.


Ex. XXXI, 3. 5. i4. Jer. XMII, 3. u.-;n n2N'"3 opus
^^^ et r"i3 V rad. inusjt. , unde ifCr , 'c'r leo,

fabri Ex. XXXV, 35. dc cuius significatu intor duas sontontias ainbigi potost.
?:DNr72 •'C? opifices, opeiae Ex.
XXXVI, 8. 2 Reg. XII, I2.'i5.i6. XXII, 5g. Esr. III, Vel est i. q. arab. jcJ vorax fuit (fortasso pr. lambit ) ,

9. Noh. XI, 12, cf. Ilagg. I, i4. riS.xb-ar: b? n'irN


praefecti operarum 1 Reg. V, 3o (16). ^ii.T;' n"":: nrNb73
cf. i!«L<J Jeaena, a ^^ lambit, avidus fuit; vel est

onomatopoet. rugientU sonum imitansut germ. ant. ,


opus iii timplo exstruendo 1 Par. XXIII, 4. Esr. III, 8.'
liuwon, lcucn, angl. /o loiv rugire, unde A/tuwa , lewo,
Neh. X, 34. ,

Ico ( y.iiiiv)
Leu.
b) do ncgotiis publicis regiisve. i^rxba Mbs negotio ,

publico operam dare Diyi. VIII, 27 nrN"r"i~ fib" inagi- ''37 leo ,
iionnisi pliir. CN3b (
pro C^^^ab ) leones Ps.
,

stratus, quaostor, spec. procurator fisci regii Neh. II, LVII, 5', fem. niN^b c. suH'. 7-niN2'r Nah.'II, i3 lcae-
16. Esth. III, 9. IX, 3 (Vulg. arcarius). Simile est iiae. — De ri.sab n.pr. v. pag. ig^', B, lin. 12.
R. N^b, sab 738 a^^b Z2h

K**— 7 vc. mere poct. leo , de cuius etymo vide rad. tia comparati. De Vav sententiis inter se comparan-
Gen. XLLX, 9. Nuiii. XXIV, 9. Deut. XXXIII, 20. dis pag. SgC B.
interposito In similis som verbis
v.
lob. IV, 11. XXXVIII, 39. Jes. V, Q9. XXX, G. Hos. aia2 et 23b'^ inest lusus verborum. Quod olim
XIII, 8. Joil I, 6. Nah. II, 12. partini Xkav, LXX (edit. 1) huic interpretationi , quae nna sententiae
partim n/.vfivog. Kimchi ^"IN. Arabes nonnisi femini- : connexae accommodata est opposuimus , privativae ,

num habent Zfac/iai? significatione , eiusque mnltas formas potestatis coniugatione Piel in Niphal translatae
ex
G2o- GE - G = )- G,i- G-o- _ exempla deesse , huic occurritur exemplis arabicis , ut
frequentant, ut bLJ , K-y»,i , sj-jJ > sine Hamza iitJ ^ sm.],
V .^—^ in hepate laesus cst , hepate' laboravit ,'
>>va^ in
g^, 1iLJ, XJ, V. Frej^ag IV p. 84, et aegypt. AAfi.O\
liepate laesns. Alii coll. syr. t^iiliik cordatum fecit,
secundnm glossaria ( v. Am. Peyron p. 78) tnm ursum
tum lcaenam sed leonem quoque significasse
significat, animum addidit. Ethpa. cordatus , confortatus est , red-
testis est scriptura hieroglyphica phonetica, in qua 1 Httera dunt: sed homo slupiJus cordatus fit ,
quando onagri
loonis figura expriniitur. Atqui Bocl:artus (IlieFOZ. — pullus homo nascelur i. e. nunquam contra sermonis ;

1 p. 719) non leonem mascuhim , sed leaenam vocabulo hebraei dignitatem. Praeterea obstat quod vox syriaca ,

liebraeo denotari voluit, probantibusRoscnmiillero (ad Ez. ad animi fortitudinem refertur , non ad intellectum.
XIX, 2. bibl. Alterthumsk.. IV, 2 p. i la), "'.^'ineroal., quae Pi. 3zb 1) denom. a aab , viilncravit vel abslulit alicni
quidem sententia haud quidem etymo a Bocharto proposito (a cor (puella) Cant. IV, g. Cf. de hnius generis deno-
c minativis gramm. hebr. §. 5i, 2. LXX. (xuQdttoaag
Uj mnlsit colostrum s. primum lac , IV lactavit colostro),
Vulg. vulnerasfi cor meum. Kimchi mT^On
ijf-iug. :

sed tamen rationibus non contemnendis coramendari


aliis
'^'D'"» yn^z ^anb riN nxna in 'aab nx. 2) denom. a —
potest. Nam a) ita copulatur cum nominibus leonem de- Ma-^ab tales placentas fecit 2 Sam. XIII, 6. 8 (v. fia^ab)-
signantibus nt vix merum eius sjTionymnm esse possit,
,

Gen. I. c. N-iSbai n^.lNS. Nnm. 1. c. Nah. II, 12: 3^_ , quod non ponitur nisi ante mono-
sq. Alakk. ,

!i;<-iN '11S Dizj .vab r7;^-it« rj~T! ^t^_ nv^"*. Ji^"'? syllaba et barytona - ab v. c. 0-'-3b Prov. XXX, 19,
,

lustrum leonum .... ubi incctlit lco ibi leaena , et caiii- -ii':-ab XXII, i5 cf. Ex. XV, s'. 2 Reg. XII, 5. Prov,
lus leonis. Jes. XXX, 6: uJ-iVl «'55.
,

— b) Leaenae Xli, 20. 22. XVIII, 12. XIX, 21. XX, 5. XXI, 1.
magis quam leoni conveniunt loci N^^b '':2 lob.' IV, 1 1 :
XXII, i5 al. c. suir. i2b, ';j3b , sed pl. rii^b. a nab q.
,
j

et XXXVIII, 39 Ei-ia if^D.^b niiirtn.


: c) Ez. XIX, 2 — V. et ( quod idem cst
,

certnm est, litteris «'ab Jeaenam indicari et vocales , DD7 cstr. si^b c. sufT. -aab Doaab pl. niiaab
, , ,
appositae N»3b sapiunt artificium Grammaticorum qui ,
(1 Par.^XXVIII, 9), c. suff. semel j.na^S^Nah. II, 8 i^
labi leonem esse sibi persnaserant. (Idem fortasse sen-
1) cor , a pinguedine dictum , v. rad. (Phoe-
tiebant qui ^iTTSZ per He scribebant Gen.
Samaritani ,

Num. cc). Neque etiam d) obstat terminatio quae


11.
, nic. iab inscr. Eryc. lin. 5. Arab. •^, syr. ii^^
proprie masculinorum est quum plura reperiantur anima-
Uum nomina quae sexu femlnina sint, terminatione
,
aethiop. A-n: id.) 2 Sam. XVIII, i4. Ps.
6 cet. XLV,
masculina,
,
Quod quum vitaeque sedes
sanguinis ofliciua saepe estsit
ut 'jinN asina , >n^ ovis , tJ> capra. Quod ,

a) i. q. 'C'c: (Hom. qging) anima, vita ( das Lebens-


autem Arabes & fem. gen. adiecerunt in eo aliquem re-
prinzip des Korpers). Ps. LXXXIV, 3. Cll, 5. Jer. IV,
,

centiorum dialectorum morem secuti esse possunt de quo


TiZb "M' S'".''3 perlingil usrpic ad vilam tuam (cf. Comm,
,
1 8 :

dictum est s. ^VI.


10, ubi pro eo est 1223). Inde coi* dicitur vivere (se
^'.^y. f- Jeacna Ez. XIX, 2, V. quae modo dixi- recreare ) Ps. XXII, 27, aegrotnm esseJes. I, 5, adeo-
mus s, v.'N'ab litt. c. que dormire et vigilare (Eccl. H, 23, cf. VIH, 16. Cant.
V, 2 ) et cor fiilcirc dicuntur , qui cibo potuque se refi-
;

ciunt (v. li'0). —


Ex. IX, l4: hac quidem vice immitto
omnes plagas meas tj^nayai '^:b bN in te ipsum et servos
JIJ^ rad. in Kal innsit. probab. pinguis fuii.
luos cet.
Origo est in hibricitatc rerum pinguium ,
quae notio in- Cor Hebraeis praeterea est b) sedes sensiium , o^^V-
est in syilaba ab , qb, v. nbn pinguis fuit, ci':n, EjbO ciuum , animiqiie commoiionum varii gcneris, ut amoris
t^-yh lubricus, laevis fuit, cf. 'sanscr. lip illinere.' Inde (lud. V, g: bN^nb') "'pT^hb isb mein Herz gchiirt den
5b, aab cor idquc physicinn a pinguedine , dictum , Filhrern Jsracls. XVI, l5: cor iuum non est mecum, i. e.
propterea etiam abn dictum , v. h. v. no. 2.
me non amat , et contra /0/0 cordc s. pectore amavil ,

ISiph. denom. a 3Sb corde i. c. menlc,


pass. Pi. no. 1 Deut. IV, 29. VI, 5, cf. sam. 3lTT!:iZ dilectus), fduciae
intellectu privatus estjcaruil. lob. XI, 12: ^155 IIJ-^NI (Prov. XXXI, 11), contemtus (Prov. V, 12), gaudii
''^5? ^l'? N'^S *i'S'l aab'' scd homo cavus est el menle (Ps, CIV, i5 cf. 3iD ab Eccl. IX, 7), tristitiae (Neh.
caret et instar jtuUi onngri liomo nascilur.
, Significatur 11, 2. Eccl. VII, 3), contritionis (Ps.CIX, 16), exacer-
imbecillitas et stupor ingenii humani cum divina sapien- bationis (Ps. LXXIII, 21 de.sperationis (EccI.II, 20),
),
l\. =2^ ^39 ^b — niz^r:?

securilatis ( ab ]i2: Ps. LVII , 8. CVIII


, 2). Poet. Denique e) cordi ctiam intcllectus, et sapientia tribui-
moestis liibiiitiir ror aef;riini, vulnoratuiii dolens (Piov.
,

XIII, 12. XIV, i3. Jes. LXI, i); tiniitlis cor llque- tur (cf. v_.J pl. i_jLj1 cor, intellectus , ^^ ^o pl- _jJ»l

factum Jes. XIII, 7. Deut. XX, 8; cor (luruin v. ~wp, 1

i_jLJ! cordatus , cordati Cor. 3, 5 cf. vit. Tim. I, 2^2,


nni^ia) instar lapidis ( Ez XI, 19. XXXVI, 26), non
circumcisuni ( Lev. XXV^I 'n) honiini flecti iiescio. v_A^j cordatiis prudcns i_^ intellcctu polluit,
,
, , y^j ,

Voces adeo, quibus illos sensiis piofiteuuir, a poelis cordi


triljuiintiir itaque cor dicitur clainare (IIos. VII, 11),
,
aeth. Afl"0
prudens, cordatus, A.fl(D I intellexit,
'

eiulare (Jes. XV, 5), suspiria diicere ( Ps. XXX\'III, siii. ssin cor de iiitellectu Remus. gr. jiag. 3; lat.
, ,

g); et cor cjfumhrc dicuntm-, qui iii lacrimas sc efTun- cor Cic. Tusc. I, g. Plaut. Pers. IV, 4, 71 ct cordalus
duDt Tbren. II, ig. i. e. prudens), adeoque cogilandi Jacullas (Jes. X, 7.
I Par. XXIX, 18). 1 Reg. X, 2: (regina Sabaeorum
Ac praecipue quidem cor de animi forlitudine difitur,
locuta cst quaccunque apud cor habehat i. e. sciebat. Jos.
nt nostr. Uerz = 3Iuth. (Sjr. ).i^aO_^ aniinosus, for- XIV, 7. lud. XVI, 17: apericbat ei cor integrum, qiiae-
beberzt, iosa^ cunquo sciebat. EccL VII, •21. Hinc aliquis dicitnr 2371
tis , aniuil fortitudo , Behorztheit
2ab lob. IX, 4 (cf. 1 Reg. X, 24), et contra 2'r iqn
»i '~i'^ -^ aniiuum «Jj» animo-
alicui addidit ;
pers. j'».'j), . insipidus stulfus Prov. VII, 7. IX, 4. 225 '>3;.N viri cor-
,

sus, Sam. XVII, 32: T-by mx 2; i^tri bN


a Jj> cor). 1 dati i. e. intelligentes lob. XXXIV, 10. 'Xll/S :

b3i7:3 22b mihi quoq ue intellectus est siculi vobis, Prov.


nemo propter eum animum desponilcat, Gen. XLII, 28:
XVir, 2b n2 lob. XXXVI, 5 dicitur de summa Dei
16.
D2b NS^i. 2 Sam. VII, 27 iab-ntj ':]-3J' n:^''^ 13"-? :

prvplerca animum sumsi ail hoc. XVII, 10


sapientia. Cor pingi/e est torpcns , seusu carens (v. ';;;\2;)
^Vd izb 1CN
rr^-N^;. Jer. XLIX, 22. Neh. III, 38. (IV, 6)'. CordYs
:

Jes. VI, 10. —


De bene vel malc factorum conscienlia
durities (dequasupra) etiam ad fortitudineui eius refer-
Hebraei dicunt: cor alic. scit (i. e. sibi conscium est)
tur lob. XLI, i5 (cf. Ehnacin. hist. Sarac. 1, 12). — quod etc. Eccl. VII, 22.

Ad animum commotum generatim referendum est Loc De formula 2b b^nai, v. "la'^ no. 1, litt. 2, de
lobi XV, 12 TJ^r "rii^s-^;» quo ie rapit cor tuum ?
:
2b b? diia, 2b b? 2^a;r! radd. n^b, 2rd , de 2b 2:a v. 2:5.
c) refertur ad agcndi scnlicndique rationem, quo sensu
2) metapb. media pars, interiora , peneiralia V. c.
ahciii tribuitur cor purum (Ps. LI, 12) sincerum (1 Reg.
maris Ex. XV^, 8, coeli Deut. IV, 11. 2 Sam. XVIII,
,

III, 6), (Neh. IX, 8), integrum (i Keg. IX, 4),


fidele
i4 Jlb^S— 2ba in media iercbintho.
: (Sic y.uQdiu tijg yilg
et conti-a perversum (Ps. CI, 4), coutumax (Prov. VII,
10), profuiidum i. e. non esplorandum (Ps. LXIV, 7),
Mt. XII, 4o , pers. J-> media nox (_c, J.> me- ^^ ,
.

impium ( lob. XXX\'I, i3), et homines ancipites loqui diusdies, pr. cor noctis , diei, sjt. 1^2 f.;:i-i> mediam
dicuutur duplici corde s. animo Ps. XII, 3: 2bl jb2 ,

5-iST', vide conb-a 1 Par. XII, 33: abl ab Nba animo


mare Barhebr. 4o6 l.in. 4, l
« V) >; ^oi:» niedinm coelura,

sincero ( cf. arab. ^^^N>ti»jJl , J duplici facie praeditus de ,


ibid. p. 620, lA_iix*jj i^^ mediaacies, p. 4i2, • '~'~S
bypocrita Har. 3 p. i64 Schult. ) contra Ps. XV, 2

; :

(iicaa mediiun coehim Cod. Nasor. I, i84. Sin. ssln


qui verum dicit 132^2 corde suo i. e. sincero. Corde
s. animo amplo (2b brjT Prov.XXI,4), magno (b-J Jes. cor , de medio , de Guignes dict. Sin. 2727. Similiter
IX, 9) alto (r72.i Ez. XXVIII, 5) superbia, sed priore
,
Arabes ^XjS iecur de media re adhibent, ut de coelo
illo etiam laelitia significatur ( Jes. LX, 5^.
medio).
Est d) voluntatis et consilii sedes. 1 Sam. XIV, 7 :

'!J22b3 Ti'N-b2 niU" Jac quodcunque in animo habes, quod 3?_ et 2!2? cbald. id. cor i. e. aniraus Dan. IV,
vis , constituisti. 2 Sam. VII, 3. 2 Reg. X, 3o. Jes. X, i3. Vl'i, 4, c.'suir. -«ab VII, 28, rja^b II, 3o. V, 22,
7 ia2r2 T^JlTnb ad vastandum animus eius inclinat. Jes.
: r:33b IV, i3. V, 20. 21.
LXIII, 4 dies ullionis 'aba in animo meo est , i. e. hunc
:

• 1—7 Hamma , v. rad. 3r;r.


decrevi , hunc mittara. Similiter dicitur: •'ab fir apud
animum est aliquid , i. e. propositum mihi est. 1 Reg. nS? f. cor, in sing. semel Ez. XVI, 3o ,
pl. niab
VIII, 17. 18.1 Par. XXII, 7. XXVIII, 2. 2 Par. I, 1 1.
Ps. Vll' '10. Prov. XV, 11.
XXIX, (Aliud vide sub litt. e).
10. "'22b3 i. e. ex
sententia ad vohintatem meam 1 Sam. XIII, l4. Ps.
,
mS^^P
f. pl. placcntae in sartagine coctae genus,

XX, 5, sic 'aba Jer. III, i5, •'32ba 1 Sam..II, 35. — prob. bene adipalac, SchmaU^uchcn, FettJiuchen (v. rad.)
Neb. VII, 5 nSapNI 'ab bN ^"'''N (1?!'' divino impulsu
:
2 Sam.XIII, 6. 8. 10. LXX. zoAAi()('J{;. Vulg.sorbitiunculae.
consilium cepi congregandi, — Eccl. XI, g : '<2"-2 ?]bn Alii ad et^-mon illustrandum couferunt v—iLjJ simiJa , ujLJ
"ab amhula in viis cordis iui i. e. sequerc animi tui studia,
indulge genio tuo. medulla paiiis ; coniicere etiam possis, eiusmodi placentas
R. an!:, ]nb 740 03^ — n3i2T

a figura cordi siniili corcula ( Herzcheu ) appellata esse 2, 3: faciendi sunt ex torra albida cretosa) Gen. XI, 3.
Ezech. IV, 1. Plur. c-:2b Gen. I. c. Ex. I, i4. V, 7.
(Syr. fZQ^i^ corda, quod Arabs interpretatur .ioU.Vi>j>
8. 16. 18. Jcs. IX, g. LXV'', 3 (ubi intelliguntur tegulae),
c. suGP. C3^:3b Exod. V, 19. Secundum Talmudistas
i. e. pers. ajLj t>^.-i.i- panis siccus, v. Roediger de inter-
(Baba Mezia e. 10. fol. 117 b. Baba Bathra c. 1 fol. 3 a)
pretat. aral). p. ^4) : sed id quod supra proposuimus,
,
^;:'"^? est later maior triuni palniorum contra IT^-IN et ,
liis praestat.
D^as later niinor sesquipalmi , ut Romani latcrem dido-
nZ7 roH, tridoroii a palmis vocant, v. Plin. N. H. 35, i4.
solus , V. 12 rad. Tl2.
(Arab. ^J, ^aJ ,
^^ J , l<i J , XiJ. Syr.^et zab. (^ia.^

'T^'"'^ in Kal inusit. Arab. Jali in tcrram conie- id.). Cf. pby.
cit, prostravit V. prostratus iacuit, v. Schult. ad Prov. X, njll? m. arboris genus , cuius rami virgaeque mer
8. Syi". cfivii^:^ incitavit, afflixit. Sam. S/^X afflixit,
morantur Gen. XXX, 37 , nmbra laudatur Hos. IV, l3.
Slyracem reddunt LXX in Genesi et Saadias, atque hic
^fSZ Aethiopico
miseria. ( impingcndi signi- Afim'
ficatum tribuerat ^VansIcbius ex quo profecit Castellus, ,
quidem voce simillima ,^Cj. Kimchi : scrihit E. Jona,
sed unam obducendi, obvolvendi potestatem recte admisit
Ludolfus ed. 2). hanc arborem arabice vocari ^i^ih i. e. (cCJ, Congruit
Niph. pass. prosti-atus est, praeceps ruit , periit. praeterea aethiop. A^fl y o quod in Vers. aeth. compa-
Prov. X, 8. 10. Hos. IV, i4. Targ. ap. Hos. XtC^irS ret Gen. I. c. pro gr. ou/idog aTVQay.ivrj etXXXVII, 25.
prosternitur. LXX. Prov. 8 vnoay.tXia^i\aiiui. X , :
Exod. XXX, 34. Cant. I, 12, iibi (fiP\ A-fl^
.'

Joscph Kimchi (ap. Davidem fil.) recte quidem confert aqna styracis ponitur pro gr. axuxTrj. (Arabs Erp. ji.;J
arab. JaAJ, sed in festinaiidi et claudicandi potestatem
et Targg. pb quod vix ab illo dilfert). Est antem sty-
,

detorquet. rax (0, j' aiiQu^) arbuscula malo cydonio similis in ,

SjTia , Arabia ct Asia minore crescens , duodecim fere


in^ 1) albus fuit , in Kal inusit. , v. ]3b , nr^b.
pedes alta, ex cuius cortice inciso lac (..L^\ quoddam
(Inde arab. J lac. Nasor. ^JQiaii, ^ Qn\ 2 candor). odoratum eifluit, quod dein
gunimi 3. resinam t6 otv- in
— 2) denom. a iiiab lateres Jhrmavit, Gen. XI, 3. Ex. ()«i' dictam spissatur (v. Diosc. 1, 80) et arbori nomea
arabicum aothiopicum
, ac probabiliter etiam hebraeum
,

V, 7. i4. (Arab. ^ll iJ.). dedisse videtur. —


Alex. ap. Hos. et Vulg. in Genesi
Hiph. album fecit, metaph. purgavit, mun-
1) trans. Xttx»;»' populum (^albam) a foliis infra albidis dictam
(lavit a sordibus peccatonun Dan. XI, 35. 2) intrans. — ,

interpretatur quod et ipsum etymo


,
sed non analogia ,

albuit (cf. de verbis colorum in Hiph. gr. hebr. §. 52, 2). linguae arabicae commendatur. Vide Celsii Hierobot. I,
Ps. LI, 9. Jes. I, 18. Joel. I, 7. p. 292. Michaelis suppl. p. i4o4. Roseum. Alterthums-
Hilhp. purgavit se. Dan. XII, lO. kunde IV, 260.

f^^ i) adj. f. >::ab albus, Gen. XXX, 3?. Exod. il33? f. 1) candor i. e. pelluciditas. Ex. XXPV,
XVI, ST. Lev. XIII,' 3' sqq. Zach. 1,8. VI, 3. 6.
10: -('ECr; n:2b sapphirus pellucidus. Michaelis (suppl.
Vestes albae s. IX, 8 sunt festivae atque
candidae Eccl.
i4o3) confert rabb. ,-;:3b fT^IDT sed hoc vitruiu album

,
solennes cf. Hor. Sat. 2, 2. 60. Epp. 2, 2, 3. 4. Opp.
opp. viridi.
•i"2p. —
Gen. XXX, 35: ia pb -iu;n bs omne pecus,
esse videtur
nitie tribus
,

Judae , sedis regiae


2) n. pr.
Cananitarum dein oppidi
a) oppidi in pla-
,

in quo albi guid est. ^


sacerdotum cum iure asyli. Jos. X, 29. XII, i5. XV,
2) n. pr. a) Laban , Bethuelis filius Aramaeus, ,
42. XXI, i3. 2 Reg. VHI, 22, XIX, 8. XXIII, 3i.
Jacobi socer. Gen.XXIV, 29. 5o capp. XXIX XXXI,
; — 1 Par. VI, 42. 2 Par. XXI, 10. LXX. ytifivu Ao^vu. ,

b) locus Arabiae Deut. I, 1.


Vulg. Lebna , Lobna. Eusebius ( v. Xt^va ita enim ,

-pb Gen. XLIX, legendum pro ?.«i « ) suo adhuc tempore regionis Eleuthe-
Trlc i- q- ^\ no. 1 st. cstr. 12
quod alii pro ~|3b dictum putaut, a ]3r ropolitanac vicum , ytojiuva dictuni , superosse tiadit.
( ).
b) stationis Israelitarum in deserto. Num. XXXIII, 20.
• 133^ f. 1) alba poet. pro luna , ut l^an de sole, Cod. Sani. !i:i3b.

el arab. _«j luna , a _..} albus fuit. Cant. VI, 10. Jes. ri33"? V. n:ab lin^c.
XXIV, 23. XXX, 26. — 2) n. pr. viri Es. II, 45.
nSiab, nSi^
Neh. VII, 48. f. i) thus {gr.Xi,9uvog, hiiavMiog,

» »J?.^ f. laler, laier coclus f dictus ab argilla n//) < ct arab. ..jL- , sjt. (AjQO.^), resina odorata , candida
cretacea, quam lateribus adhibendam esse docet Vitruv. (Plin. 12, i4 s. 32: auctumno legitur ab aestivo partu.
IV. pj:, t2h "41 ]2^ — JD2h

Hoc piirissimum , candictum: cf. n2T rtjSb J'"x. XXX, 34. Nsbn, <;-JliiI JU>. fidus nivibus Tac. hist. 5, 6), secun-
Lev. XXn', 7) vel subllava , ex Aiabiu niaxiiue advccta diim ahos qiiod minus probabile
,
a saxomni colore ,

(Jes. LX, G. Jer. V"!, 20 cf. Slrab. 16, p. 778. 782. subalho (Stcph. Scliulzii Lcitungen dcs Hochstcn V
Virg. Georg. 2, 117 ibiqne intpp. ) qiianqiiani in Palae- , p. 471). Coiisfat hoc montanum , cedris (v. fx),
stina etiain provenieiis (l^rib "2:;; Cant. IV, i4, nyaa cyparissis ( 2 Par. (Hos. X1"V'
II, 8} et
7), vilibiis ,

nihVn , nisi forte liis locis alia licrbae odoratae spccics varii generis hcrbis odoratis ( Cant. IV, 11, Hos. XIV^,
intelligenda est), snffitui Cant. III, 6, et praecipue
7) ftrax, quod Palaestinam a Syria dirimit duobus altis- ,

quidcm sacro adliibita Lev. II, 1. |5. V, 11. Yl, 8. siniis montium iugis qiiae ab ora niuritima assurgui.t et
,

XXIV, 7. Nuni. V, i5. 1 Par. IX, 29. NcU. XIII, 5, septentrionem atque oiicntcm vcrsus cxcurruiit quorum ,

9. Jes. XLIII, 20. LXVI, 3. Jcr. XVII, 26. Arbusculam alterum occidentale ccdrorum silva conspicuum Libanus
( Cant. IV^, i4), uiide proveniat tbus, varie describunt xar* (arab. oricntale
i^oxiiV J.ji-1 J^*=-), alteruin illo
veteres (Diod. 5, 4i. Theoplir. hist. g, 4. Pcripl. maris nivibus tectum
altius et (v. supra ) Antilihanus ( _\-*^
erjthraei p. ifi. Plin. 1. c. ) quorum nenio oculis eam ,
.i.^j\ Burckhardti itin. I, 4o) appellatur (v. Deut. I,
nsurpavit; AbulfadJi (ap. Cclsium T. I p. 244) fruticem
duarum ulnarum iii Arabiae felicis montibus provenien- 7. III, 25. a quo oricntem et austrum
XI, 24 Alex.),
tem s^jinis obsituni
, , foliis et fructu myrto similem esse versus procurrit Hermon (p. 521 ), etiani t:\u ct 'JV''\C
tradit, qua descriptione Sprengelius (hist. rei herb. I, nuncupatus. Vallis iiiter Libanum et Antilibanum intef-
12. 25/. Gesch. d. Cotanik 1, iG) Amyrin /n/a/'Forskalii iectae hodicrnnm nomen est ioisj Beliaa a quo tamen ,

(Flor. 80) vel Amyrin hafal (p. ig) significari coniicit. plane diversum cst 11:^"-" ni-2 vallis Libani Jos. XI, 17.
Ceterum in ipsa Arabia nonnisi deterior quaedam thuris XII, 7 de qua v. p. 232 A. B.
, ]i:3"r y-N est terra

spccies provenire, praestantior cx Persia et Iiidia advehi Libano subiaccns de legno decem trlbiiiim Zacli. X, 10.
,

fertur (v. Niebuhrii descr. Arab. p. i43 cf. 282 sqq. ^i:3 i^; n^z domus Libani, erat Salomonis armamen-
"li'"

296. CoLEBROOKE in A.siatic Kesearches T. IX. p. 377


,

tarium , v. i;'"'. —
Translate Libanvs dicitur a) dc
sqq. ) ubi eximia eius species y
,
•'^ kunclur dicta ex magno exeicitu, qui cum silva comparatur Jes. X, 33.
arbore SaUaci s. Saloi (Boswellia .«errata Roxb. ) destil-
34 , b) de domo regia Judae Jer. XXII, 6. 23, cf. Hab.
let. Vide Celsii Kierobot. I, p. 23i sqq. Bodaeus a II, 17. Zach. XI, 1. Ez. XVII, 3. Vide Abulfedae —
Stapel ad Thcoplir. 976 sqq. Rosenm. Alterthumskunde Syria p. i65. Relandi Palaestina T. I, 3ii. Michae-
TV p. l53 sqq. lis suppl. p. i4o5. Oednianni vcrm. Samnilungen fasc. 2,
no. 9. Burckhardti itiner. SyT. p. 1 sq. p. 21 4 sq.
2) n. pr. oppidi ad Siluntein lud. XXI, 19. Vicum Rosenm. bibl. Aherlhumsk. I, 2, p. 236 sq.
Lcban quattuor leucis ab austro Nablusae
et diversorium
memorat Maundrellus (Paulus Samml. von Reisen I, ''33 b (albus) n. pr. filii Gersonis Exod. VI, 17.
p. 83). Nura. iil,' 18. Patron. id. Num. JII, 21. XXVI, 58.

13;?. Paiicis h. 1. attingere placct vexatum illud :


IS^IQ m. jornax laleraria (denom. a !^:2'5 ) Jcr.
^2: n!l?3~l:? Ps. IX, 1 , in quo alii a Kimchio memorati XLIH.^cj. Nah. III, i4.
•jrb n. pr. hominis ex
Davidis esse putabant, alii,
ininiicis
in his Jos. Kimchi '^Z n. pr. Lcvitae 1 Par.
, "r scrvile et
XV, 18 conimenioiati esse censebant h. 1. articiilo muni- ,
^^'^p Levit. XVI, 4. Ps. XCIH,
tl'2b et ( 1
)
lum. E recentioribus non pauci 'j:b-n:a instrumenti
musici nomen esse putarunt, sed quoinodo taiidem hoc ex imp. \L:"r fut. ^lisb"'. i) iiAuit vestem. (Arab. u«-*J,
etymo vocabulorum elicias? Magis placet conieetura
nnper ab auditore niecuni communicata ]zh n^ab"' (sic :
aeth. A*flj*l I syr. t.A£iJi id.). Coniungitur sq. acc.

enim coniunctim legunt multi codd. ) csse ,, roce virgi- :


vestimenti. Lev. VI, 4 : C^HN Z'~:-Z 'lat. Jon. HI, 5:
nea (ni72"ry '^y Ps. XLV'I, i) a ^ufiii decantandum " , D-p"i rw = r'-. Ccn. XXXVJif, 19.' Xev' XVI, 23. 24.
^3 cnim articulo munitnm posse collective accipi (ut Sam."XIV, 2. 1 Rcg. XXII, 3o. Jer. XLVI, 4.
32.' "2

'IS;"!^ ), flios autem h. J. de pueris dici (v. ]s no. 3). Ez. XLII, 14. ig. XLIV, 17. Esth. IV, 1. V, 1 (ubi
n«r;; iri^nV est i. q. n^^sb?: '^-.a T-.tz^J al. Addito "jy
"33? , in pedestri sermone semper pvaemisso arti- membri Lev. VI, 3: iTiz-":? U.-z";': '12 ^^.'r'^'^- Semel
culo 7i::"rn , in poc-tico et cum eo et sine eo : ^iDSb "T^N
sq. z, ut induit se veste Esth. VI, 8, arab. ^j^
Jes. XIV,' 8 Ps. XXIX, 5 c£. Jes. 11, \W.
et ii:3"rr; "--IN lat.

XXXV, 2. LX,
Cant. III, g. VII, 5 et contra Jes.
i'3'.'
.^^ vestimenti. Absol. induit se Hagg.
et '.

sq. acc. et ._j


XXIX, 17. XXXIIl, 9. XXXVII, 24. Cant, IV. 11.
Pait. pass. r;'3'5 indutus, sq. vel acc. Ez. IX, 2:
i5, cum He locali !^:i:3b 1 Rcg. V, i4 n. pr. mons I, 6.
n"^2 •i;:i3- u".v".i E"."; "dsar. Comm, 3. Dan. X, 5.
Libanus (gr. yti^avog, syr. ^J.Ci-^, arab. .
'j^ ) a ZacL. 111)3 cf. l 5>ain.'XVIL 5. Prov. XXXI, 2: vel ,

nivibus (Jcr. XVIII, i4) dictus quibus orientale certe ,


genit. (c. art.j D-lsr: u3'3"r Ez. IX, 11. X, a. 6. 7. Dan.
eius iugum semper tectum est ( uiide chald. et arab. -i^B XII, 6. 7.
Bbbbb
R. dn^ 742 t2b — r\mbn
'" '2) Varie transfertu». a) Ps. CIV, i : nirab 1"il"! lifn mh? fut. lUabi chald. id. sq. acCus.
"- vestimenti Dau.
splendore et maiestafe indnlus es. lob. VII , 5 : ''^i32 aab V, 7.16.=
n73"l corptis mcum vermes induit , vermibiis obtectuni esfr.
^ph. fflisbii (foruia hebraizante) vestivit , sq. accus.
Ps'. LX V, 1 4 : JN-il-I Di"lS nujab orra grcgibus vestila swif. vestimenti et b pors. Dan. V, 29.
b^^1~ 'siy: occisis vcstitus i. e. iii inediis occisis iacens,
aliis'i.acnVnl)ens , aliis obtectus Jes. XIV, ig. — b) Saepe l2T3?
(semel fem. signif. 2)1) vcslis, vcstimen-
ni.

diciiut; induit ignominiam ( ifTHoniinia opertus est) lob. tum i. sed paucis exceptis (2 Sam. XX, 8. 2 Reg.
q. TJ2 ,

Vlir, 22. Ps. XXXV, 26. CIX, 29, e.tsccrutionem Vs. X, 22. Esth. IV, 2. VI, 9 11. VIII, i5) nonnisi poet. —
CIX, 18, iustiHam, lob. XXtX, i4. Jes. LIX, 17 lcr- ,
Gcn. XLIX, II. 2 Sam. I, 24. lob. XXIV, 7. 10.
rorem Ez. XXVI, 16, shiporem Ez. VII, 27, salulcm XXXI, 19. XXXVIII, g. Ps. XXII, ig. XLV, i4. CII,
Ps. CXXXII, 9. 2 Par. VI, 4l rohur Jes. LI, g. LII, ,
27. Prov XXVII, 26. XXXI, 22. 2?. Jer. X, 9, Thren.
1 ( ci". forinulas Homericas- dvtiv uXy.Tjv II. ig 36, ,
IV, i4. Ez. XXIII, 6. 12 al. p-a u:3b. Esth. IV", 2, vestia

eryvad^at uXy.>]v 20, 38i, initvvvaS^ai uh/trjv Od. g, 2i4 e cilicio facta , i. e. lugubris. Spec. vestis magnijica,
et arab. induere superbiam, gloriam, irnpudentiatn, iiumi- splendida 1 Reg. 1. c. Esth. II. cc. Jes. LXIII, 1. lob.
litatem Schult. ad Har. 2, 5p. Abulf. Ann. II p. 3o8, XXXVIII, i4: et (si omiiia) adslant u;i3b 103 ut vesle
aegritudinem et maciein ibid, III p. 24o discordiam Cor. ,
splendida vestita de tena sole matutino cdllustrata.
,

6, 65 al. V. Scbult. ad loh. p. 842. Willmet v. .U, Translate vestis dicitur de cute homiuis lob. XXX, 18,

syr. lifl* «.aCu^ assumsit nomen Eplir. Opp. III p. g, de lorica crocodili XLI, 5 (cf. arab. (/••>J vestimentum,
it. i.
^ yXW
q. lorica ex anuulis conserta). Audacior
iial^Qjj L.A.1:^-^ valetudinem contraxit ib. p. i5g, nasor.
translatio ubi , ujia^b
dolorem et labem non indui Cod. Nasor. I, 8, 16 lin.
sam. iiiduit sabbatuin i. e. consuevit cum eo , diligenter 2) de coniuge usurpatur, ut arab. (j*LJ est vestis
id. observavit, Carm. Sam. p. 46). In duplici voca-
buli usu luditur lob. XXIX, i4: i:"d2b!'T iiTdab plJI dein coniux et viri et mulieris, a 1»^ I. III iiiduit ali-
iustiliam indui, eaque me induit ]i. e. extrinsecus iusti- , qiicm quod refertur ad iiiteriorem consuetudiuem velut
, ,

tia tanquam veste ornatus eram eaque intra me totum , cum amico, socio ( vit. Tim. II, 210 Mang. it. cum )
,

implebat. Ad posterius propc accedit si spiriiiis dci ali- puella, coniuge. Malach. II, 16: iuiiab by 0':n ^!D3l et
quem induere i. e. complere dicitur lud. VI, 34. 1 Par. iniuria opcrit vestem i. e. uxorem suam, ( Sic Cor. 2,

XII, 18. 2 Par. XXIV, 20, cf. formulas Syras 1?U l83 : nocte ieiunii vobis permissus est congressus cum ucco-

^•••^-^ daemon induit i. e. intravit , invasit te , Ephr. rihiis veslris , ...^ Ij^^ f^^i &^ U^^ -5* ''°^ ^""'

Opp. Syr. II, p. 5o4 B. v5^j] tACi!:^, \2.^\is Satanas in- vestis vestra et vos esiis vcslis carum. Eodem modo iiomina

vasit eos , ibid. 5o5. X^^'^ «-«^bi U^^aa .colls lux v_iL<AJ et ;M vestimentum et coniugem siguilicare , et
oculos implet ibid. III, 1^7 , et samaiit. prophelia induil
vestiendi verba ,-ixi et ^Li; med. Vav [v. Cor. 66, 5]
aliquem i. e. eiim totiim replet in iutima elus penetrat, ,
,

V. Geseii. carm. sam. carm. I, i4. ad consuetudinem sexnum transferrl observat Alb. Schult.
ad Ps. LXV, i4, quibus exemplis addatur aAAjis saccus,
Pu. part. aii^iabp Esr. III 10 ef Diiaa DiiBabia ,

1 Keg. XXII, 10. 2 Par. XVIII, 9 vesiibus (solemni- dein coniux viri , Jjtj c^lceus , et coniux Har. cons. 32
bus) induti. . ,
'

p. 348 ed, de Sacy). inter- Eandem metaphoram iam ex


pretibus antiquis Chaldaeus adhibuit verbis P.s. LXV, i4:
Hiph.
vcstivit aliquem aliqua re c. accus. pors. et , JNiin D^"^D ''^^iv' 1"''*^ inlcrpretatur: 'iby N-'-iD-'-| llbs"»
vestime^itiGen. XLI, 4.»: d-q i-IJq inN u;2b'1 et vestivit N:y saliiint aricies svpcr oves , probaiitc Schiilteiisio Opp.
cum vcslibus hyssinis. Exod. XXVIH, 4l fini^ niEsblTI .
niin. p. 190. i-gi, sod invito contexlu, qiii oain inter-
)1,-|~NrnN et vesties iis Aharonem. XXIX, 5. XL, i3. pretationem Kuadet ,
quam supra iu verbo dedimus uo. 2.
i4,, ;
Sam'. XVII, 38. 2 Saiii. I, 24. Prov. XXIII, 21.
UJin^ hebr. i. q. chald. t'es/js. Daii. III, 21. Saepe
Ez. XVI, 10. Sq. acc. vcstis et by membri (cf. Kal
Lev. VI, 3) Geri. XXVII, 16: ct pclles hocdi Ir^-srn Targg. (Syr. l^ar^iJii
V^li b^ induxit manibus eius.
in , arab.
^j^^ tj*'- J , l^j-^^ )•
Sq. solo accus. pers. Gcii.
III, 2K 2 Par. XXVIII, i5. EstU. IV, 4. Translate — fflla^n i. q. oiab m. 2 Reg. X, 22. Er. XVI,
lob. XXXIX, ig: MTij-i ilNnit «i-abnii. X, 11. Jcs. L,
3. '^fs/trc-i. e. tegerealiquem 5fiZu/e' "Ps. CXXXII
i3. Zeph.I, 8 collect. vestes lob. XXVH , 16. Pliir.
iR. ,
Reg. X, 5. 2 Par. IX, 4. Jes. LXIII, 3.
D-^iZJiaba I
Jes. LXI, 10, ignominia Ps. CXXXII , 18. (Carm.
sum. a, 4: vestivisti creaiuras iuas donis sapientiac nuia'':^ f. id. Jes. Lix, 17.
tiiae).
R. .15?, 2rb, 5nb 743 1-.«.
5nb

^^"^ lad. iiuisit. Arnb. ^J praeter ali.i esl : pro- nammatur purpura vultii Stat. Achilj. 1 , 2g7 ; q).(V§
(fiamma) cst llos ipiiei coloiis i. e. intcnsc rubri qui ,

fundiis fuit (dc aqua, mari), „nJ profimdum niaris, abyssus. color carbiinculo tribuilur Plin. 8, 38 s. 57, cf. 3/, 10,
J^j iT? ni. pr. , iit viJetur, laciis prolundior,
54 cet. —2) flamma liastae lob. XXXIX, 23 (2C),
gladii Nah. III, 3 est lamina ehis micans , inde de glcdio
pelvis (cf. sjT. ''^vi^^ et j^ii-i» pelvis paropsis ,
gr. nuilato lud. III, 22.
,

Xuxxog }.uxo( lat. lacvs, lacima) inde ni<rn«Hra liqui-


, , ,
f\2T\b , csir. nirrb Ez. XXI, 3, pl. niar.b Ps.
dorum ininima ex Rabbinoruni senlontia duodecimam
,
CV, 32' "cstr. mnrb XXIX, f. famma i. ^.'irib
7 >) ,
IJinis partem sive sex ova continens. Lev. XIV, )o, 12.
sed frequcntius. Niim. XXI, 28. Jes. V, a4. X, 17.
10. 21. 24. \'id. Carpzov. apparat. ant. s. cod. p. 085.
XLIII, 2. XLVII, i4. Joel 1, ig. II, 3. Dan. XI, 33
al. ~:r;b •ClN ipnis flaninians Jis. IV, 5. T bren. II, 3,

i^ i"a<l- inusit. Arab. litigatus est iinde T^ba ni:r;b cn Ps. CV, 32. cn
n-a-b flammae igneae Ps.

pro T^b"]:
I

filius litis (v. append. et


,

XXlX, 7. — 2) i. q. arib 110. u lamina hastae 1 Sam.


)
XVII, 7.
T? (fort. ]is,certamen) n. pr. Lydcla vicus ,

magnns Benjamiuitarum gr. ytidSa, yiiddrj Act. IX,


nS?
f. F.xod. III, 2 conlr. ex n=r;b flamma ut ,

/ ,
b'l;p"'pro b-I^pr;"' C"S pro n-!-;S. Cod.' igitur Sam.
Macc. XI, 34. Ptolem. 5, 16. Plin.
.

32. 35. 38. 1


moic suo nativain iormam reponens in omnibus libris mss.
5, »5, et Diospolis (Reland. 1. c.), arab. lXJ , 'ijy.l, nanb pro nzb. Duas alias et derlvationes et interprcta-
Neh. VII, 37. XI, 35. Esr. II, 33. 1 Par. VIII, 12. tiones proponunt Abuhvalides et Kiinchius: unam a ab
Josepb. Ant. 20, 6 §. 2 yiidda xuifir/ , noliuc t6 fu'yi- :
no. 2, de qua sit cor ignis i. e. mcdivs ignis, .Ujl oL^,
:

S-og oix unodiovau i3, 4 §. g. Ad bistoriam urtis cf. .Uwl ij»~aj ; de qua radlx sit r;3b
alteram Pi. T,z': siif-
, ,

Relandi Palaest. pag. 877. Ligbtfooti Opp. II pag. 182. ignem , coll. verbis Talmudicis (Mischna Baba kama
flavit
Bellejus in Memoires de l'acad. XX\'I p. 42g. le Quien 6, 4 fol, 5g b): Mabarr nnNi n-san nnN, et cn n:b
Oriens cbrist. III, 382. 1271. Abulfcdae Sjria ed. Kohler. Exod, 1, c, explicatur inccndium ignis Xx'.\ ,»Jj'^ atque : ,

addit. p. 7. Mistell. Lips. V, p. 427. haec quidem contra gramniaticam. Magis placcret diri- —
n!? chald. nihil Dan. IV, 32 Chethibb.
vatio a rad. 333, sam. fiZSZ splenduit, aeth. AzA
i. q. Nb. finitimaest, sed ab
•flAfl^ quae radici
flagravit, a.-;'r

np Deut. III, 11 Chethlbli pro N<b non. usu tamcn Flebraeorum aliena.

C^IZtl? m. pl. onu^ 7.f'/r'ift. Gen. X, i3 n. pr.


H^j'^ Arab. w^iJ populi ab Acgyptiis oriundi , haud dubie i. q. D"3nb Lif^ves
rad. inusit. ,
aeth. ^Uf^;
(cf. de verbis "s et ry intcr se pcruuitalis p. 36o A, max.
arsil , flamiuavit. Zab. ^liai^il inflammatus est , si.m. d''-:?^ iu cod. Sam. fiMb). Videtur autem haec nostra
foima anliquior et nativa csfe cerfe radd. n^b 3N'r , ,

^3^Z flamraa. Jambcndo, quae


(Origo est in Ungeudo ,
emollilae siuit ex 3r:'r. Vide J. D. Michaclis spicil, \,
notio inest in radd. orilitntibus a sjllabis rrb n~ "b et , ,
262 sqq.
p,
varie transferlur v. ad rad. rib inter
, alia ad flamniam, ,

quae instar linguac qs. lambere videtur , v. C^;? et cf. ri^nblD f. Jlamma , a quadril. aram. s. conj. Scha-
yhujaau niQig Act. II, 3), unde
phel snbr, «.scn.!^.» (cf. rrjl: chald. "nb^r; N^;, N2:.*ic).
3nb pl. E-rr-jb Jes. XIII, 8 csti-. ••ir;b Jes. LXVI, Ez. 47 (XXI, 3): rrr^bu; n^r': famma fammnns.
XX,
i5 m. i) ^onmia. 'Jud. XIII, 20; lob. XLl , i3. ar-b
De vento urcnte lob. XV,'36, parall. vs n;i-i (LXX.
CN Joel 11, 5, ribriN iLN nrb Jes. XXIX, 6. XXX; livf/iiog). Cant. VIII, 6: rr; -n2rbv; ^fmTnn Jotae i. e.
3o', «N -i^r Jes. LXVI, i5. — Jes. Xill, 8 de Chal-
fulgur. Ita divisim lcgunt codd. 214 ct CbethiLh. Keri
daeis ob advenlum hosliuni aestuantibus : C!r":-: C-^lb "ii:
et ben Asdier coniunctim pl^nrsbu, in nonnullis codd. : ,

fuhvs mei snnt rvluis eotvm i. e. rubent et tanquam


jid-n 3i, et
et editt. ttiam omisso Mappik, ut n-^tN': Jer. II,
igne iuflfimmati sunt ob interuuni animi aesfum ( cf. Ps.
X, 2. XXXIX , 4). Flammae niim colorem intense r-l-n-i^^T uno verbo Ex. XV, 2 cod. Sam. (Arab. ^'^
rubentcm cogitari , non pallidum ut niiper volebat ,

Hitzigius (,, Gesichter .... Melclie dieselbe 1'arbe habcn, flamnia, ex hoc quadril. ortum est , ut J,^ cx bs-^n al.
)

•vrie Flammen, also\^l\] -biasse" vgl. XXIX, 22), id


probationc vix eget.

croceo flore lulca


Sed vide flamma purpurae Plin.
H. N. 35, 6, 27, viola flammac ib. 21, 11 s. 38, uunc
nunc roseo ruborc flammida Appulcj.
,
:

— ,
j-ad. inusit. Arab. .^^ pr. inliiavit alicui

XI p. 258^ toga flammata Martial. 5, 20 flammata facies ,


rei , avide appetiit eanj , plerumque transl. studiosissimiis
Seiiec. Med. 38? , et quod prfte ceteris huc facit , roseo iuit alicuius rei , studiose audivit , didicit , v. Abulf.
,

13 bbbb 2
R. anb — pnb 744 inb — pnb
Ann. II, p. 284 lin. 7 »j |*->"'i- avide eam (fabulam) i'isanus. Prov. XXVI, 18 : sicut iisanui. (pibribniiS ), gui

appetebant, cf. p. 29'J. 294. Teblebi ad Har. Cons. II, iaculatur sagittas ig: ita is i/ui altcrum
et tela mortijera,
p. 45. {Origo est in Innguescendo etj^iiliscenclo iniagine ,
dccipit , nonne iocatus sum ? hic enim baud
ei dein dicit :

petita a bestiis quae lingua exserta potum appetout, cf.


,
minus fugiendus est atque ille. ex edit. Ald. et
, LXX
iB - o- S3'mm. nttQtufitvot (daemone) tentali agitati ut rccte , ,

Xj^VgJ lingua, V. Pittb , M~b , OTib ).


Arabs : \Ja}t\ yi}\l\ gui insaniunt ( cf. OiJ.i insania).
3n?
studium linerarum
ni. idque nimium q. d. ,
,

sitis ut bene Aben Esra Eccl. XII, 12, in


doctrinae , Alex. et Complut. et al. tw/ttivoi (ab tog tehim?). Aqu.
altero membro ^''nDp nib^ de librorum scribendorum y.nxovrid-tCnf.tirot. Venet. f^ifrrw?. Etiam Saad. etKimcbius
studio. ( LXX
jttfXf r^. Vulg. meditatio. Non bene Luth. insanum reddunt licet etynion male exponant.
, Secun-
Predigen ). darium et ab iusania ductum est quod Syri habent ,

Cl^oi-^i^j obstupuit, horruit. Alb. Schult., — Alii, ut


rad. inusit. Arab. tXiJ pressit oppressit.
"^P^^ ,
Simonis , J. D. Michaelis (non Pocockius ad Port. Mosis
unde p. 4g ,
quem ut huius sententiae auctorem laudat Bott-
cherus ,
pericul. exeget. §. 10) al. coll. arab. ^,] lusit,
n»l!3 n. pr. viri 1 Par. IV, 2.
interpretantur sicut is qui ludendo iaculatur sagittas: non
:

Q''in3 , lege cnrjb Gen. X, 22 in cod. Sam. pro inepte ad contcxturn. Sed illud piaefero, utpote a linguae
d-^nib Lydii. Cf. ca^ib^et d^anb Libyes. Hebraeae analogia veterumque auctoritate magis (irmatuni.

f \\ \J languit , viribus defecit i. q. HNb , sed nostra I L^ln^^^ "'*^'> flammavit (Syr. «-^oi^ et Chald.
forma antiquior et nativa est , cf. !^N3 et Inns. ( Origo id. ). Ps. CIV, 4
Wrtb lOii ignisfamtnans. D-^unb .^am-
:

mihi esse videtur in sili faliscenle , qua ea-serta lingua mantes qui ignem et llammas spirant Ps. LVII, 5.
,
ardeut et potum appetunt, cf. verba ordientia a nh ut , Pi. t3nb inccndit inflammavit (flamma) c. acc. ,

snb ~lTb et quae observavimus ad rad. yib.


, Cf. lat. Deut. XXXii, 22. JoeL I, 19. 11,3. Ps. LXXXIII, i5.
langueo, et nostr. lcchen unde frequ. lechzen). Seniel ,
XCVI, 3. CVI, 18. Jes. XLII, 25, sufflavit (halitus)
legitnrGen. XLVII, i3: ay-jn ^rrr^;: 0':12:': f^N nbri lob. XLI, i3.
Acgyplus terra fame elanguesccbat. (Chald. nnb saepe
pro'hebr. nsb. Deut. XXV, 18. Jes. XLII, \' Targ. II. L^n^ i- q- '2''- 5 t3Nb (cf. p. 3Go A) pr. occu/-
adde Schaph. ''rjbm, pass. -nbn-iLN). Codex Samaritanus tavit , inde artibus occultis et magicis usus est , unde
niore suo posiiit vulgare Nbm ( Nbm
pro rariore
)
nbm ^'anb q. V.
a nsb , quideni in interpretando quam
felicior ille
rccentiores non pauci (Alb. Schult. ad lob IV, 18. V, 8.
lin? m. pr. -flamma , inde ferrum micnns gladii.
Mich. ) qui forraam hebraeam perperam referebant ad Gen. IU, 24. Cf. 3nb.
,

^'DriP praestigiae (a rad. no. II) Ex. VII, 1 1 i. ,


rad. fictam nbj n-. tristis , mente turbatus impotens
,
q. D-:;b Coiiim. 22. Praeterea in cod. Sam. ibid. VIII,
2. 18."
fuit ,
prae tristitia , nietu amore.
, Veram sententiam
diu a se inteUectam interpretando expresserunt LXX.
Onk. Jon. Arabs Erp. Ad formam cf. riDm lob. XVII, Hn^ '" ^^^ inusit. Arab. ^J avide deglutiit

7 a rad. !~n3. AbuUvalides: J3 Oo B^^-iii yiN Rbni


&J^s. nnbm &U35 ^.,t U/j, _^j! JLi, ^J).l\ ^.^.> U^ ^
unde 1».^, ».fJ, |»>fj, (^'•'^ avidus , Hgurritor, vide

.^y^^ »~f^ ^am observatum est in libro tle litleris debilibus


Dschauh. ap. Schult. ad. Prov. p. ig8. Cogn. est Dnb.
et diocit etiam Abu Sacharjn , id provenire a forma nnbm
, Hit hp. lyavt. QV:i1lbTM2 quae avide deglutiuntur , buc-
ct egregia est haec eius observalin. Ipse Abu Sacharja, cellac dulccs. Prov. XVllI, 8. XXVI, 22. Veterum et
quem Oxonii inspexi ,
praeterea confert Nbm et nx^-n recentioriiin interpretanionta maxiniam partem parum
lob. IV, 2.
idonea recensent A. Schult. ad li. I. Michaelis in suppl.
p. i4i3.
nn^ in Kal inusit. , ut equidem suspicor , i. q.
3!lb, finb pr. gravissima siti arsit , idque qiium cannm ]n7 Iiebr. ct chald. proptcrea, v. ]n p. 38/.
rabidorum sit , rabiosus fuit canum instar, insaniit. Sic
intelligo ,

p( 1*5 rad. inusil. Aeth. AU^^I* J adolevit, aetate


Hilhpalp. nbnbnn pr. siti fatiscens (pingit autem
forma geniinata crebros auhelitus canis hominisve celeri crevit , iiiidc A^*!' I sciiior, A,St*^ presbyter, magister,
cursu et solis ardore confecti) , inde { v. ad rad.) rabidus, princeps. Lud. de Dicu intie explicat anui ).{y6/.t.
R. pnb, Ni"?, mV 745 •^i^"'?
-1?

•^i"'!'^
f- 1 ^i»"- XIX, 2o: d\va:n ni^rtV q. d. (v. infra "lb ) utinam , condilionalem : Q-^l si. Maurero
senatus proplictanim , sed praestat litturaniin traiectioiictn (ad P.'!. LXXXI, i4) videtur sonus naturalis eius qui
:)b
8t«tuere , ut npnb sit i. q. rir.";; coiicia ,
coctus ,
quod fatiscil , languet coll. nxb nnb Wb , hinc vox deside-
, ,

ipsum cxpresseruiit LXX. Syr. (Arab.) CbalJ. rii , sed in radice niir talein potestatem' desidero, Eistant
quidem in dialectis Arainaeis forniae , quae analogiam
derivatorum verbi nb (nib) iraitentur, ut chald.
^^^ rad. iniisit. quae negandi vim habet , ut Ni3 "'ib , ""ib,

( q. V. ) , unde ^jb non ( q. v. ) et adeoque •'Nlb, ''Nlbn, "'NlbN utinam ! sjT, •-•a^ , sam,
»)b i Sam. XIV, 3o. Jes. XLVIII, i8. LXIII, ig Cn^X id. sed vix inde efCcias :ib ab hac ratlice duclum
:

1*^ esse, quum istud •<— •>— ex n radicali radicis Nlb, Nlb
^b 2 Sam. XVIII, 12, alibi
ortum esse possit.
,

Ceteruni aramaeum illud ^ib ("'"b)


1) interj. optantis utinam! o si! o^filov. (De orl- :

etiam iu Cod. Hebraeo-Sam. habetur pro nb Gen. XVII,


gine vide notani ). Coniungitur sq. fut. Gen. XV"II, '8 :
18. Num. XX, 3.
"^ ;eV ^''r]^ iNS':c^ nb. lob. Vl, a, sq. imp. Gen. XXIII,
i3, praeterito ubioptatur, ut aliquidyueru , quod non ,
Nly i. q. Nb non , v. pag. ^34 A.
fuit Num. XIV, 2: izr\'2 lb utinam niortui essemus?
1? i. q. xb iinn v, pag, /35 B.
LXX o(fiXov u7ie9^drof.tiv. XX, 3 i:i']5 ir. Jos. VII, 7, :
,

sed Jes. LXIII ")2'] Sh Nb pag. 735 B.


D"'2\2J rr^^p Nib utinam lacerares
ig , : V. na"!
coclum. XLVIII 18, optatur ut aliquid fiat. Magis
, ,
N/lb Geu. XLIII, 10. lud. XIV, 18. 2 Sam. II,
concedontis quam optantis est Geji. XXX, 34: 'n'^ ^b
27, PsV XXVII, i3: alibi
"^J^ana Jiat sicut (lijristi. Abit
,

2) coniunctionem conditionalem si, quae quidem


in :
fj? conj. conditionalis : nisi (esset, fuisset), qua
simul significamus, esse vel fuisse aliquid, comp. ex :ib et
ita ab CS , ut poni soleat , ubi significamus , id
differt
quod sumitur non esse fuisse, futurum esse id saltem Nb , "'b i. q. i<b Nb non (cf. ad ib no. 2), Sq. praet.
,
,

valde incertum neque probabUe esse (cf. pag. 107 etarab.


,

Gen. XXXI, 42:


^b ^lrl ••• '2.'$ 'S^-N "'blb nisi deus
patris mei .... fuissel pro me. XLIII, 10. luJ. XIV, 28,
jj de Sacy gramm. I, §. 885). Prout sententia poscit, 1 Sam. XXV, 34. 2 Sam. II, 27. Ps. CVI, 23. Jes. I, 9
sequitur a) praet. Deul. XXXII, 29 riNT ib-rb^ TO2n :ib : sq. fut. Deut. XXXII, 27, sq. part. 2 Reg. III, i4 ,
si saperent quod non faciunt),
lud. intcUigcrcnt lioc. onilsso verbo subst. Po. XCIV, 17. CXIX, 92. CXXIV,
(
XIII, 23 : ?3i^n nj^b Jehovae tib ^in^Tirrb •>; yEn ^b si 1.2. In apodosi vel nulla particula est vel TN , "TN Ps.
92. CXXIV, 3, -3 Gen. XLIII, 10.
'

placuisset , interficere nos non accepissct cet. VIII, ig. ,


CXIX, '
'

I Sam. XIV, 3o. Mich. II, 11. b) futurum Ezech.


XIV , 1 5 si immitterem ( quod ine facturnm non
:
^"^ rad. inusj.t. i. q. axb (vic, anb) sitivit. Arab.
dico) Jeras bestias in tcrram 16 hi (tres : . . .

viriprobi) soli servarcntur, (Comm. 3 in cadem senten- 1


yj":! id. Inde
tia est '3, Comm. 17. ig particula conditionalis plane ^''ni!? n. gentil. pl. 2 Par. XII, 3. XVI, 8. Nah,
omissa cst). c) Part, 2 Sam. XVIII, 12 bpi ^r:N ib") :

'lJl 'I"" nb^CN Nb 7\ZT 5)bs ''E3 br ct si Ubrarcm svper


III, 9 et (niinns recte) C^S? Dan. XI, 43 Libycs,
manibus mcis mille siclos, manimi meam non immitterem cet. terrae siticulosae et aridae (3ib) incolae (cf. 3"":;),

Ps. LXXXI, i4. d) Num. f XXIF, ag. Cf. N^^b. semel f^^nb q. v. (Singularem "'3ib habes in inscriptione
Numidica Londini asservafa, quae Baalem s. Herculem Libj--
Aposiopesis est in lioc exeroplo ( in quo ponitur ,
quod
futurum esse credibile est) Gen. L, i5: 7\0i'^ ^:OL:"b"' nb
cum ^abrt b:'^ , ^abn bi"3 memorat, v. Monumm. Phoe-
si Josephus nos pcrsequcrctur , quid tunc ? tvie? wcnn
nicia pag. 211. 212 et tab. 24. Arab, iij^ et .\j^j Libya,
Joseph iins verjolgte? Bene ad sensum LXX. ;«;; 7ioi£.
Quod ad originem attinet, nihii dubito, quin N"b lb , j J Libys, Act, II, 10 i.AOa^ habetur pro yli^vu).
proprie idftm sit quod Nib ^b non. nonnc? (v. Nb no. 2), ,

quae interrogandi vox ita pronunciari poterat ut deside- ,


De Hitzigii coniectura v, sub voc. "Tip.
rium rei exprimeret et in optandi particulam abiret
(Redslob V, c. nTI"' :ib nonne vivat? i. e. utinam
1
, )"^populi Semo oriundi Gen. X, 22,
n. pr. 1)
vivat ^n* »b nonnc sii ? pro sit ! cf gr. ovx in peti-
! .
quo Josephi est sententia salis probabilis
lyyclos dici i;im
tione ut Od. 7, 22: oly. li.v poi Sifiov uviQog iyi]auio
,
org ytvduig viv y.uXoxct, yloidovg di tuji, yloiSug
'Ai.xiruov. 22, l32. Egregie hanc lalionem Crmat lin- iyixiai. Seqnuntur Eusebius, Hieron, , e recentioribus
guae Syriacae analogia in qua variae particulae Hebraeae ,
maxime Bochartus ,
FliaJeg 2, 12 , dubitat J. D. Michae-
significationes peculiaribus formis exjjriniuntur. Ac pri- ii4. ii5 et in suppl. p. i4iG, sed
lis in spicileg. H, p.

initivam quidem negandi vim habet Q._i» non deinde :


rationibus usus minns idoneis. In scriplura hicroglypluca
,
phonetica CHAMFOLt-ios , praefer alia nomina quibus ,

nonne? Mt. XIII, U7. loh. VII, 20, optandi vim : ^Q^ percgrinae regionis signum appositum est , ut Junan Jonia,
W. nib 746 mb
reperit AT^JUl Lodam ,
quod Lycllom interpretatur vir keine Bedeutung [imo liabemns Lycliam Lyclos v. ,

egregius (v. grammaire Lnyptionne I, p. l5i). 2) populi


Michaciis suppl. p. i4i8], und fiir Libyen [Nuhinm
ab Aegyptiis orti (D^Tlb Gen. X, 1.5), in Africa proba- haud dubie scribere volebat vir doctus] keinen Namen
biliter quaerendi. [ sed habent tamen, qui Ezecb.XXX, 2 pro 3"i3 praeeunte
Arabe et cod. Kennicotto 312 Icgunt quanquam nou est ,
Praeter istos stenimatis Mosaici locos apnd prophetas
quod Niibiani iam a priscis peeuliari nomine appellatam
inenioratur populus niV Jcs. LXVl, 19. Ez. XXVII, 10. csse pulemus qiiiim u;'3 etiam Niibiae regiones complecti
XXX, 5. 0^-i^bJer. XLVI, g, admodum licllicosns, vidcatur].
,

Paucis verbis hanc Hitzigii coniccturam iara


qui arca et pugnare solebat (Jes. Jer. 11. cc. )
saf^lttis iu ,
declinavit Winerus, ReaIworterb.il, 1 p, 33. •

Tyriornm (Ezech. XXVII 10) ot Aegyptiorum (ibid. ,

XXX, 5. Jer. 1. c. ) exercitu stipendia nierens. Ac


Bochartus quidem (Pbaleg 4,26) his locis Ludaeos Ilamo plicavii Jleccit torsit unde et fT";
( ll^ 1) ,
, , 'rs^tb
oriuiidos intelligere volebat , Aethiopum fortasse genteni a
sagittarum usu nobiliuni , Michaelis auteni (suppl. l4i8) serfum, corolla, ]n"lb serpens in spiras convolutus. Arab.
bic quidem 1/yilos Asiae niinorls praefert, quum satis con- ^J torsit funem ^_s^i distortus fuit , torrainibus labo-
,
stet ,Tyrios et Aegyptios exteros niilites eosque ex Asia
rainore conducere solitos esse (Herod. 2, 162. i54. ravit. Conj. III. inflexit se et spiras fecit serpens. V. in-
163. 3, 11 ): idque nobis etiam probatur, qui iam fien.
X, 22 L3'dos agnovimus cf. Jes. 1. c. ubi Ludaei cum ,
flexit se fuhnen (sich schlangeln), SLJ flexus, spira ser-
Tibarenis et Jonibus , Asiae niinoris populis copulantur. ,
pentis , iCkLs scntica Taraf. Sj.
Singularem sententiam, audacem profecto, de qua Tib
per (l sinX. Lihyes d et b permutalis contra ex nova l^t-
, ,
2) aclhnesil alicui (
pers. velrei), pr. circumvolvit,
teiarum mutatione ^"'aib (quos omncs Libyes interpretati circumplicavit se alicui rei , ut hedera circumvolvit se
erant) Nuhii, nuper proposuit Hitzigius ad Jes. I. c, cuius arbori, cui adhaeret. ( Chald. syr. zab. Ntb 1*^—
,

verba integra interpositis observatiunculis adscribimus ut ,


Pe. etAph. adiunxit se alicui, pr. fortasse brachiis iunctis,
intelligant lectores quo argumentorum pondere V. D. in
,
comitatus est eum v. Niph. Arab. transpositis litteris
,
nova sententia munienda usus sit. ,,Lud erklaren wir mit
ji, nied. Kesr. valde propinquns fuit alicui adiuvit cf. ,

Sicherheit fiir Lihyen. Der Wechsel


der starken Conso-
nantenD und B-bcveist nicht dagegen, da auch Gebal von ri^:; et ^*s. , rt^n et ,^=-5). Eccl. VIII, i5 : honum est

den Griechen Byblos genannt wird. [Debebat saUem homini eclere , bibere , laetari ^bj^yS :i;ib'^ Nl!l1 nam hoc
,

vir doctus d et b inter se permutatoruin exempla eaque ,


adhaerehil ei 1. e. ei manebit in labore suo. Viilg. hoc
crebra alTerre, ut ita coniici posse ostenderet].
, Ferner solura secnm auferel de ^abore suo. Hinc
[quasi iam praecedat primum argunientum] verlangt uiisere 3) miiluatus est , mutuum accepit q. d. annectit se,
Stelle ein fernes Westland [mininie: sequuntur enim nearus est alteri ( cf. lat. nea^us , de eo quem ob aes alie-
Tubal et Javan Asiae niiiioris populi], xxnd schliesslich
, uum sibi servire cogebat creditor, Varr. L. L. 6, 5. Liv.
ist Luh z. B. Nah. III, 9. Dan. XI, 43 vgl. Ez.XXX, 5 2, 27. 8, 28, et nostr. er hat bey deni Kaufmanne ange-
Begr. d. Krilik p. 129 [ ibi enim legitur aiD et ab Hitzigio bunden , ist bey jcmandem angebunden). Neh. V, 4:
coniectum est 3lb] viehnehr, "v^ic der Araber an allen •ibHn mub f|CD i;^lb muluati sumus pecuniam acl tributum
3 Stellen will [atqui Arabs non exprimit hcbraeum nb regium. IDeut. XXVIII, 12. Part. ?iib qni muluo accipit
sed duohus locis Nah. et Dan. 1. c. gr. yill^viq tertio verba , Ps. XXXVII, 21. Piov. XXII, 7. Jes. XXIV, 2.
graeca nobis incognita, quae respondeant hebr.s^is] , nach Maurerus propriam huius ean- radicis significalionem
einer bekannteu Hrwei diung desb in 3 [irao n eniolliri solet dera esse vult , atqne radicuni !iNb
de sili , !^!^b lechen ,

inl]." Ilis tribus argumentis primariis scilicct ,


quo- fatiscente, nnAe &it: jlacciiltim esse , schlaQ'Iierabhangen,
rum primuni ft tertium cquidem in argumentorum nuinero deiii aclhaerere , ab adhacrendo
: circumvolvcre. Sed :

vix ponam adilitur tanquam secnndariuni


, ,, Daliir zcugt :
et primae et sccundac harum significationum vestigia in
auch die Nebenforni canb welcLe in D"';!!;'^: verborgen , linguarum scmiticarum usu desidero.
liegt denn tmhischen Z.ahn konnten die das rothe Meer
,
sive ad
Niph. adiunorit se alicui ( cf. Kal no. 1),
befahrenden (?) Hcbriier das Elfenbein uenncn nimnier- ,
araicitiam cum eo ineundain Jes. XIV, l.
et societatera
niehr abcr lihyschen Zahn , wie zwar die Bomer. [At ]3an. XI, 34. Esth. IX, 27, sive ad opem ferendam
quidni llebraci potucrint cbur Uhycum tlcnlem appellare,
Num. XVIII, 2, 4 ^ V. supra usum Aramaeorum adde ,

ctsi non ipsi ipsam Libyani navibus adirent? Nitltur autein


hoc argumentum solo etymo vocis D'l!i:d haud qiiidcm i.>Q.^ conies , socius ,
lAjQJi» coinitatus ,
\ZQA.iQ.^^
,

contenincndo sed raiuime certo


, imoaliud iiifra h. v. , societas , associatio), sive , si numen est ad hoc colen- ,

propositum orlhographiae masoreticae magis etiam accora- dum Jes. LVI, 3. 6. .Tcr. L, S'. Zkch'. U, i5 (11).
inodatum est]. Ist nun aber ^ib Nvhirn [quibus argn- Coniungilur sq. b» Nuin. XVIII, 2. 4. Esth. 1. c. Jes.
mentis lioc eflcctum cst?] so lann Tlb Libyen seyn und , ; L.yi, 6. Dan. I. c. , sq. bs Gcu. XXIX, 34: nunc tan-
verwcricn wir diese Annahme so buben wir fiir T^ud , dem marilus mcus sc mihi adiunget , amorera coniugalem
R. -i'^, nb 47 n?
milii praesfnblt, '''
bx' Jes. LVI, 3. Jer. et Zach. II. cc, 1) dejiccterc. (Arab. inclinavit,
J*^ j"~J inflexit,
cy Ps. LXXXiri,'^. Kamus : XiLs. ^\ ^ inde circumdedit, obivit , oij.IjJI j'^
Hi/Ji. Kal no. 3
caiisat. sq. muluum dedil alicui ,

adsliinaril sibi a/iqncm. UciU.


acc. pers. ,
pr. adiunoril, ^'A^Lj Ilectit se via circuni donium , j J flexus vallis.
XXVIII, Prov. XIX, 17: tiirr mb^ c/ui Jovae
12. 44.
muluum <Jat addito etiam acc. rei Ex. XXII, 24. Absol.
,
Cognata sunt ,jyj perversus , coiituniax fuit, ^jSj sq.
Jes. XXIV, 2: fliVD !TibT3 gui muluum (lal ul quimu-
tuum accipit. Prov. XXfl',' 7. Ps. CXII 5. LXX. ,
^.jc deflexit a re , o^) perplexus est). — 2) rece-
dere i. q. "in , 110. Prov. III, 21 1'^'' bN.
SaviiXci) , ixSitvnZio. :
'T'.:"'?''?.

Niph. part. tib: pfrversus i. e. prnvus sccferatus


'17 (associatio , concr. associatus ? an quia Levitae
, ,

aasociati erant sacerdotibus , ut iis opem ferrcnt coll. (cf. arab. lij ^ de quo ad Kal no. 1). Pic^'. III, 32.
Num.XVIII,2 deLevitis: '^nn"iu;iT "^^by ^n;';. Comm. 4?
aliud docetur Gen. XXIX ,34) 1) n. pr. Levi,
sane Neutr. Vib: perversum pravum Jes. XXX, 12. Plenius ,

Jacobi filius natu tertius ex Lea uxore Gen. XXIX, 34. Prov.XIV, 2 t;-'- Tir: cuius vioe sunt pcrvcrsae. LXX.
:

XXXIV, 25. XXXV, 23, auctor tribiis Isracliticae cius axohaUitv rarc odoTg uitov et II, i5: Onir5;'7;3 tD^^Pbi ,

nomen gerentis ( 'ib ''Tb 1:2 , ^t^ i^mo '•ib n''r Exod. , ,
id. LXX. y.uunv).ui ul jQpyjui uvtwv.
II, 1. Ps. CXXXV, 20), quam ministerio sacro desti- Hiph. fut. ^v\l (more Chaldaeoruni inflexum, ut
nabat iegislator (Num. III vide de officiis Levitarum , s;''^^ a 'jnb, gramm. §. 71, not. 9) q. Kxl^cessit. i

Phil. Opp. U
236. Wineri lex. bibl. v. Leviten),
,
Prov. IV, 21'. ^1.^1
Aharonis familiae sacerdotii iura reservans (v. Iit—n ).
— •'ib n3 mulier ex tiibu Levi oriunda Ex. U, \. Num.
T1? 1) arbor nuces ferens, sive anygdulus (arab.
XX Vf, 59.
\^ amygdala, »3jJ amygdalum , idque cortice inclu-
2) n. patron. (pro ""«ir) Levita Ex. IV, i4. Deut.
sum prius etiam amygdalus v. Abulfadli apud CuJsium
XII, 18. 19. XIV, 27. XVI, 11. lud. X\U, 7 sqq.
, ,

I,254) sive coi^Z»i (chald. Tlb am^gdahis et corylus).


XVIII, 3. XIX, 1. Plur. di'lir Levitae Jos. XXI, 1 sqq. Gen. XXX, 37. Amygdnlum intelligunt Saadias ap.
et persaepe.
Kimchium, Vulg. etprob. Sjrus (nam aram. Tlb alibi itiam
''15 chald.pl. emphat. Levitae Esr. VI, 16.
tJ''lb pro np;jj ponitur v. Num. XVII, 23. Lex. Adler. jjaiik
18. VI i", i3. 24.
adeoque Alex.
«..j. \ji^\ ^* s^ ) ,
quandoquidem xuQvov
JT^I/ f. corona florum , a ncctendo dicta (v. raJ. saepe etiam de anij'gdalis dicitur (Cnsanb. ad Athen. 2,
no. 3). Prov. I, g. IV, g. p. 106. Hesych. ) ; coryhnn Aiabs Polygl. (a Saadia igitur
dissentiens) et Erpen. Kimchius Jarchius Luth. al.
nV
y pro nvib contr. ex n"l"lr f. pl. coroUae pcnsi-
Ac quidem verisimilius, etiam Bocharto ( Hieroz.
prius
, , .

les (Festons, Guirlandcn ) ornamentum quoddam in ,


I, 544) et Celsio (1. c. probatum, quum corylas pro-
architcctura 1 Reg. VU, 29. 3o. 36. )
babiliter vocabulo TiJtS comprehendatur. Origo si in —
'jn'''!? (3 ^i^T; , addita terminatione adicctivorum
linguis semiticis quaerenda est, 3 amygdalum in cor-
]— , ut ]ru:r;: aeneus a n;rn: , ^inbpr ab riVps , minime •,
J,

iice iiiclusum apte duci potest a J1' '3 pro teguniento,


a n^lb et ]n cuiiismodi composita liiiguae Hcbraeae in-
,

geuio non magis accommodata suut , quam latinae luris-


mnnimento cepit rcm, circumdedit, JiU arx ; si peregrina
consultorum etymon leslamenti a testatione menlis) .pr.
( animal yZf xumconvolulum (v. rad. no, 1)
in. spiras
cst ( ut vult Cod. Lugd. 124 ap. Freifagium) i. e. indo-
) ,
germanica Iiis emollitum putaverim e foiniii qiiadam pri-
1) serpens isque maior lob. III, 8 (ad quem locum v.
,
,

migenia quae eiusdeni originis sit atque lat. nujr eique


rad. "^^y Pil. ). Jes. XXVII, 1 (nbi Babyloniae regni
hostilis symbolum est). — 2) spec. crocoililus lob. XL, similis, germ. vet. hnuz (Grimm gramm. III, 377), armen.

20 sqq. —
3) quaevis beUua mngna aqiintilis Ps. CIV, jnjtj-nq_^ engics , atque ducatur a radice fragorem fractae
26, caque pro hoste atroce Ps. LXXIV, i4 ( cf ]":n .
nuc:-* imitante (knacken, to knack, gr. xuvuxio). Abiecto
Jes. LI, 9. Ez. XXIX, 3. XXXII, 2. 3). Bocharti Hicroz." Nun eiusdem nux,
originis esse possit ^^ TiiN v. pag.
P. II, lib. V. c. 16 — 18. LXX quinquies Squxiov, .'ierael
20 B.
:

lob. cap. III f^ityu y.7jog.


2)n. pr.'a) oppidiCananitarum, dein Beiijaminilarnm.
ni'^ chald. (formaenSp, n;^:) pr. adhaesio , con- quod a siacrario vicino postea bx n-2 appcllal^nn est '7^11.
XXVIII, iq. XLVIII, 3. liid. i, 23 , ciini Ile locali r.i/:
nexio inde praep. apud penes. Syr. Z.<X^', uiide
,
, (
Gen. XXXV, 6. Jos. XVJ, 2. XVJII, i3 (quam formam
novum verbum /cJi, consociavit ). Esr. IV, la ; ?}mb j73
cod. Sam. exhibet etiani Gen. XXVIII, 19. XLVIII, 3,
de chez ' .- iit tres Gcneseos loci concinant). Dictum videtur oppi-
i. q. hebr. "^:"'^ gall. toi. '
^ '

duin ab umygdalorum 1. coi-jlorum copia , ut ^\j*''< y^^


R. Tlb, m?, ^^ib, 7lb 748 niT!? — -^b^b

(turris amygtlalij n. pr. loci in Africa , Geogr. Nub. 13 1? m. 1) obvelatio velamen. Jes. XXV, 7: Dibn ,

Clim. III p. go. Quod Jos. XVI, 2 terminus Epliraimi- S'a5'!l~b3 ~by Dlb!l velamen obvelans omnes genles,,
tarum processisse dicitur i^nb bx ~ JT^Z^J a Beth - el Lusam, quod vultum earum operit eas tristitia afficit. ,

de eo iara dictum est s. v. et male Beth-el p. 1^4 A , 2) n. pr. X,o<, filius Harani fratris Abrahami G.en. ,

Studerus (ad lud. 1. c. ) !iTlb ibi esse i. q. Tnr et per XI, 27 quocuui ex Mesopotaraia in Cananaeam migravit

,

appositionem voci bSTfa iungi opinatur. b) alius ib. XI, 3l. XII, 4 sqq. XIII, 1 sqq. XIV, 12 sqq.,
oppidi cognominis in regionc Hethitarum , ab iUius prioris postea Sodomae civis XIX, 1 sqq. Cuius ex ruina post-
incola conditi lud. I, 26. quam divino auxilio cum duabus illiabus evaserat, ex his
duos filits suscepit Amraonem et Moab^m, auctores
,

nlT? f. perversilas (labiorum) Prov. IV, 24. Ut Animoniticae et Moabiticae gentium quae propterea Jilii ,

nunc se Labent rocales hoc vc. ducendum est a Ttlb i. q. Lot appellantur Deut. II, g. Ps. LXXXIII, g (cf.arab.
tlb. Quuni vero huius rad. aliud vestigium non repe- _b»i ^t^i populus Loti , et :^J .,jt.;\.o urbes Loti , de
riatur, vide sitne sciibendum mtb a Tlb. illius regiouis incolis et urbibus, Abulfed. Syria p. 8. 12.
Ibn el Wardi p. 178).

1^?]*^ rad. inusit. Arab. ^^S splenduit, micuit (cf.


(in cod. Sam. et multis codd. hebr. Dib) m.
t27
Gen. XXXVII, 25, XLIII, 11 resina vel resinae genas
).ivxvg , ykavxog ; 'kivaaio , yXuiaaco ; lux , nostr. leuch-
in Palaestina crescens, quod quale fuerit incognitura fuisse
ien) , inde polifus, laevis fuit.
videtur veteribus interpretibus et Rabbinis, qui in varias
tV)h pl. ninb Deut. IV, i3. IX, 11. Hab. II, sentcntias discedunt. LXX
et Vulg. azuxTri- Gr. Venet.
2 al. , nmb Deut. IX, g. 10. i5. X, 1 et nhb Exod. , fiuaTt/rj , et ita Bereschith rabba ( Par. gi ) NDDi:ia.
XXXII, 16. ig. XXXIV, 1. Deut. X, 2 5. 1 Reg. VII, — Chald. Sam. '^'Vi'(UA, ^^'V^A [non ]-in\N, T^in.X,
m. lahula (syr. IjjQ^ii arab. ,^JJ, aeth.
ut seribit Michaeiis, in suppl. p. i425] quod haud dubie
7>& ,
^(^\J\ ,

id.) a) lapidea, cui aliquid inciditur vel inscribitur. nhb est i. q. JJj.^Aii. , lJr.^\l^ suflitus , aroma [Uhlemannus,
7=N Ex.XXIV, 12. XXXI, 18, Cjv:?» nhb ib. XXXIV, iT
inst. sam. confert <Jr^l in quo rcddendo
p. 5g , , «^r-fr*!
4 tabulae lapideae ^''lan nhlb tabulae foederis Deut.
IX, g. i5.
, .

n:ni'^j'b tabufae legis Exod. XXXI, 18. — ipse Barbablul ap. Castell. p. 29 nihil iiisi coniecturas

b) lignea , asser. ninb 3^33 ravus ex asseribus factus dat : equidem nescio an idem fuerit atque |J^^ ]
' sed
Exod. XXVII, 8. XXXVIII, 7. De tabula , cui aliquid
Targ. etSjT. liQ^O, iio^s^, '{^n^ub pistaciae [male,
insculpitur1 Reg. VII, 36, inscribitur (qualis fortasse
cera obducebatur) Jes. XXX, 8. Hab. 11,2, de valva cum hae alio nomine Q^rD2 veniant], Saad. JjJu^Li glans
ianuae Cant. VIII, g. Dual. C^nhb tahulalum navium, regia , castanea.
qnod duplex fuisse videtur. Ez. XXV^II, 5. — c) trop. Probabiliorem sententiam e recentioribus postTunium,
Prov. III, 3 : inscrihe in tahulam cordis iui, Jer.XVII, 1. Lud. de Dieu primus uberius commendavit Ol. Celsius
Cf. 2 Cor. III, 3 et diXToi qQtviov Aesch. LXX. 7iA«5, ( Hierobot. I, p. 280 sqq. ) cui Db est gr. }Jidov , X^'iF«- ,

bis aavig.
vov , lat. ledum , ladanum farab. ,.,0"^^, quae quidem
rr^ni? c. art. nTnVh (ex asseribus facta prob. ,
forma a graeca petita est) , resina quaedam
pituitosa sua-
domos habens ex asseribus structas ) n. pr. oppidi Moabi- veolens ,
quae ex foliis fruticis ( Cistus ladanifera, Cistus
tarnm sec. Eusebium et Hieronymum inter Areopolin et
, creticus dictac in insula Creta )Arahia ( Plin. XII, 17), ,

Zoar siti Jes. XV, 5. Jer. XLVill, 5. Africa (Plut. de sera numinis vindicta p. 553) singulari
modo (v. Herod. 3, 1 12. Abulfadli ap. Cels. p. 284. Belon
1, 7. Pococke al.) coUieitur: ceterum hunc fruticem in
QvV i) '• q- Oxb, taJ^b no. II, occultare , obvol- Palaestina crevisse Celsius non probavit ,nam DIDb Tal- ,

vere. ( Arab. J^y med. Vav obduxit: , ut luto , occul- mud. Scliebiith 7 §. 6 et DDib Maimonid. tract. Schem-
ve Jobel 7 §. 18 ledum esse minime certum est. ,

tavit, .IjJ pallium. Sanscr. 7uih circumvolvi). Pari.


1131^ n. pr. miiSeir Gen. XXXVI, 20. 29.
act. t3ib occultans Jes. XXV, 7 , et alia forma Db intrans.
occullus, Db3 clam Rutli III, 7.
clandestinus, inde 1 Sam.

XVIII, 22. XXIV, 5, scmerDNbz lud. IV, 21. Part. J-'J rad. inusit. vicina radici bba (v. Lex. man.
pass. f. T'^^~ obvoluta 1 Saui. XXI, 10. p. 2l4), nosXr. rollen, \ai. volvere, convolvere , roiare.

(Syr. chald. maledixit , exsecratus


2) orculte agere.
?1? plur. fi^blb scalac cochlealac l Reg. VI, 8.
cst, ab occultis artibus twi- DV ''1"l6< lob. III, 8).
fort.
(Cliaid. id.).
Part. pl. t:'Db occultae artes, praestigiae Ex. VII, 22.
VIII, 3. i4, 'pro quo DiDnb VII, 11 v. Drrb. , ""^V tantum in plur. niNblbj dcf. nisbb cstr.
Hiph. i. q. Kal no. i. 1 Reg. XIX, i3. niNbb (ad formam D'J<"li- q. V. ) laqueoli, quibus immit-
R. blb, lib 749 ^{Vi!5 - Tib

tebantiir uncini (C'"C"'~) in aiilacis lcntorii sacri , Schlei- min. p. 74et ad lob. III, 9. XXXV, 10). Jeg. XXI, 11 :

ft-n , Schlingen , a toii%olvend» dicli. Ex. XXVI, 4 sq. r^TJj -n?: i7;'i) nr- VZ n7:\L" cuslos (juid de nocle ? .'

XXX\'l, 11 sq. LXX. uyxtXai. Vu]g. iimulae. custos quid de nocte ? i. e. quid
.'
o vates de cajami- , !

tate ingruente nobis liabes nunciandum ? lob. XXXV, 10.


N51^ n^t', V. p. 745 B.
Mich. 111, 6. b) de orco lob. XXXVI, 20.
by^i Jes. XVI, 3 et Thren. II, 19 Chetbibh, semel •) Not. rt^*b c. He parag. pr. significabat nociu;
b*'^ Jes. XXI, 11 (in Pausa, ut b-;n ct ^n), b^h cstr. sensim autem factum est ut pro tempore nocturno ( die ,

Ex. XII, 42. Jes. XV, I. XXX, 29, scd longc frequen- Zeit, in vvelclier es Nachls ist) t/)saque nocte usurparetnr,
planc ut n^i;, n:'!^^ regio quoe nvstrum seplenlrionem
tius cum He parag. ri?|'P Milel (v. not. ) , in Pausa ,

versus est, pro auslro, seplentrione (unde n:iEj::, n-::3),


n^-jb pl. nii^b m.
cf. DT^i-Z eaque ternilnalio ita coaluit cum hoc sul'stan-
:

1) nox. (Arab. J.*] , X,l*J raro ijbLJ , syr. tivo , ut in lingua chald. et 53 r. tauquani radicalis letine-
retur ct in st. emphat. in •<
abiret. Inde
I * >N y UJiJik , aeth. A,A.T I i<l. in quibus cunctis
snperest vestigiuni Hepaiagogici in i^r"'^. De origine vocis ^"^b.^^b, m. chald. nocc. Dan. II, 19. V, 3o. VII, 2.

indicanda pliirinii dcsperarunt eamqiie primitivam esse 7. i3. (In Targg. saepe).
existimaruut. Ev. Scheidius et nuper Maiirerus radicem ri'*?''^ f. pr. nocturna i. e. spcctrum noct"rnum,
quod deserta habitare ibique (quum alias obcriare solet
ponunt 3 "3 fulsit stella , nnde JJ margarita. Sed , si ,

cf. Mt. XII, 43. Tob. VIll, 3l ) quielem inveniie diciUir


qnid video nox a fulgore dici non poterat , qin;m non
,

ODines noctes steilarum lulgore ilhistrentur nec facile ,


Jes. XXXIV, i4 : rt'.i2 n!: MNi:7:i n-b-b ~3;"^""" ^"^ "'"^1-

Significat autem h. 1. propheta antiquissimam quandam


aliiinde nomeii eius repeti poteiat, qiiam aut a lcnebris aut
siiperstilionem plerisque populis Seniilicis communtm.
fijrigore nocturno. lam vero reputanti mihi , CV diem a ,

AtqueHebraeis quidcm n-b"'^ est daemonissa mulieris orna-


calore dictum esse, admodum credibile vidctur, noclcm
tae comtis capillis specieni prae se ferens, quae noctu inlaii-
dictam esse ab obvolvendo , et b^r significare tenjpus illud
tibus iusidietur (Biixtorf. Lex. talmud. p. ii4o. Eisen-
frigidum quo vestimento s. lodice ?ib5:b obvoluii dormi-
,
mcnger enldecktes Judenthum II, 4i3 sqq.). Sjrorum
mus. Ab obvolvendo derivabat etiam Simonis, sed ita
dictam putabat quoniam tenebiis obvoluta sit).
,
Cyz^lN Lexicographi eodem modo jA.»^^^ quod appo-
esplicant
rrb^ib qnadraginta noctes Geii. VII, 4. 12. 1 Reg. XIX, site veruint i.^iii , Ghula enim Arabnm est dae-
'^^^iJ' ;

8"'rnrb n^rbd 1 Sam. XXX, 12. Jun. II, 1, nvb-baa mon muliebris , Loniines devorans eorumque sarguinem
quavis nocte Ps. VJ, 7 sed nb-^b^-bs tota nocte Ex.
, sugcns mcdo loca dcserla habilans, niodo humana specie
,

XI\', 20. 21. Num. XI, 32. Jos."X, 9'. lud. XVI, 2. assumla inter homines vagari solila. Vide versum Jesaiae
XJX, 25. 1 Sara.XV, 11. Jes. LXII, 6. Ps. LXXVIII, veibis similem quem ex Div. Hudeilitarum excerpsit
,

i4. ins nb^^bs una nocte Gen. XL, 5. XLI, 11. nb^^ba Reiske ad Taraph. Moall. p. 87 -l"?-*^' oi^> v'^r* :

NWn ea' nocte' ib. XXXII, l4. 22. nb^bn ^^n2 media
nocte Ruth III, 8, nb"b 'iiu;"J< pupilla noctis, v.pag. 86. _^»i;*J>. ^^\ vjic^ fi*Sl\ Uj ^ffJi ego sum pervasor per
nb^b i;' DT^a a die (ineiinte) usque ad noctem i. e. intra cvrvn anJiacliiiTii prcciij ilia , in (juihvs slrulhiccomeli et
diei spatium Jes. XXXVIII, 12. i3. De nb":-]; v. sibilus Genidvm el Ghula. Crebra eiusdem mcntio est in
pag. 217 A. nb"'^ ^^'in visio noclurna lob. IV, i3. XX,
Jk/J noctt. de (Aj-iJi autem prae ceteris multus est Cod.
8. XXXIII, 16', n|'b nN-::: Gen. XLVl 2, Cibn ,
,

Nasaiaeus I p. 106. II, 196. III, i58. Apud Graccos et


nb"b somnium nocturnum XX, 3. nb"r THi: tciror
Bomanos siniillima cst superstitio de mulicre tf.nioia(t (v.
nocturnus Ps. XCI, 5.
Ran. 293. Creuzer commentt. Herod. p. 267), de
Arist.
Kociu hcbraice dicitur nb"b Gen. XIV, i5. Exod. Lamiis, slrigibns aliisque id genus monslris, de quibusvide
XII, 3o. 3i. XIII, 22. XL,"38, unde n'^:bi C7;V quae laudavinius ad Jes. 1. c. et Xlll 22, cf. Bocharti
interdiu et noctu Exod. XIII, 21. Lev. VIII, 35. Num. Hitroz. II p. 83 et infra ad vcc. ni^nbr, D-^-iyip-
1 ,
,


IX, 21 it. cv- nb-b Jes. XXVII, 3,
, I57:r-! nb-b Deut. LXX oj nz/ jiatpoc ubi Theodoretus annolat xuuT
, :

XXVIII, 65. jJs. XXXIV, 10. Jer. XIV,' 17; U.^nb,-'?^ oioxiriui Qovg , ovq 01 viuluio) /(« ifmovoug 01 oi vvv
Gen. XXXI, 46, maxime in sermone poet. lob. XXlV, ovoaxtUdug 7i(joguyoQn'ovat. Inde Arabs ^j-Ui^' Ghulae.
i4. Ps. XLII, 9. LXXVII, 7. LXXXVIII, 2. CXIX, Vuig. lamia.
55 , eodem rib-b Ps. XVI, 7 nib^ba Cant. III, 1.
et in ,

Cum art. nb^bn est: hac noclc ( ut C1»n hoc die, hodie) Gen. XXXII, 22. 2 Sam.
"i"^ et praet. 7';
Gen. XIX ,"5"." 34. Num. XXII, 8. Jos. II, 2. IV, 3. 'i""?
Ruth I, 12. III, i3 al. nb^i: sicut noctu lob. V, 1 i. XII, 16, fem. n:': pro n:'r Z.nch. V, 4, 1 pl.^:b lud.XIX,
2) Translate a) de calamuaic, miscria,ci. ?jcn. (Apud i3, gerund. 1^:1: Gen. XXIV, 25 et saepc , it. 'f-bb ib.
comm. 23, inip! ]': lud. XIX, 6. 9, >:i";:, :):^'- Ruth
ArabesJ-i^ explicatur *^'>^ iufortuuium, v. Schult. Opp. III, i3. Jot'l J, i3,' fut. ]-:;, p':r, apoc. f:r. 2 Sam.
C c c c
R ii!3, r\b 750 ]ib!: — r\b

XVII
ai, i6, prt lud. XFX, 20. lob. XVn, 2, conv. 'jbsi instar ebrii , ^i;^b733 fmi:mi el huc illue movelur instar
n.XXVIII,'ii. XXXII, i4. Pait.a':b Neh.X[II,2i: horli pensilis. LXX. OTiwQOtfvi.uxiov. Scite Saad. Syr.
1) pernoclure noctem transi^ere Geil. XIX, 2 et
,
et Chald. JU.c, V'f^, NbT"!? , de quo quidem vc. etiam
saepe, t. exempla modo laudata. ( Non reperltur liaec radix
NbpTy enim diminut.
scripto et lcclulum significante (est
in linguis cognatis , qnae pro ea utuntur verbo ni3 q. v.
ab addito b pag. 728 A) v. Tosephos ad Erubh.
UJ^ny
Finitima ea est nonii<ii b"'b nox et eiusdem originis esse ,
,

fol. 25: ,,custodes hortorum solitos fuisse extendere


videtur, pr. i. q. j^b involuit se , vestibus itivolutus <Ior-
funes ab arbore luia ad alteram ut funes in lecto exten-
mivit et noctem transegit. De 1 et n inter se permutatis ,

duntur et in iis sub umbra densoruin ramormn cubuis-


,
V. pag. 727 A). Etiam de rubus inanimatis ut cibis, ,

se", cf.Kamusp.i5oo: ,,estlocus, quem occupat horti


quae in diem posterum servantur. Exod. XXIII, 18.
XXXIV, 25. Deut. XVI, 4. Lev. XIX, i5 ne per- :
custos in ramis palmae metu leonum. "
noclet apnd te merces mercenarii usque ad mnne. Poet. njlxn f. murmuralio, quirilalio, v.rad. in Niph. et
lob. XXIX, 19 ros pernoclat in ramis eius. Cant. I, l3.
: fliph. no. 2 , non legitur nisi in pl. l-ii:bn (in aliis libris
It. devertit pernoctamli cnusa Ps. XXX, 6 vesperi devertit : nirbn , vide J. H. Mich. sed contra
et mss. et impressis ,

fletus sed mane adest laeiilia.


, analogiam) Exod. XVI,' 7. 9. 12. Num. XIV, 27. XVII,
2) commorari habilare permanere ( cf. oLj per-
,
,
25.
noctavit, permansit in aliqua conditione).
I, 21: Jes.
r72 '1'b'' p131 in cjua hnbilahat iustifia lob. XLI, l4: XJ^^ deglutire , sorbere. (Syr. ^-^ et ^-^ linxit,
Tb 1^':'^ iTN5i:3 in coUo eius habilal robur. XVII , 2
"'J''^ 7rn DmTaha nostr. auf ihrenBeleidigungenruht mein
sorpsit). Obad. 16: nrbl inUJ bihcnl el sorbebunt i. e.
Auge. Prov. XV, 3l. Ps. XXV, l3 —
aninui el.us per- :
vinuin a Jova porrectum pleiiis haustibus bibent et ex-
haurient. Sed de is"b lob. VI, 3 v. rad. nS5.
manel in felicitate, perpetua felicitate fruitur. XLIX, l3 :

j'>b"' b3 Ip^a DlNI scd talis homo iii honore non pcrmanet. Pil. S\S\ sorbillavil, prob. lob. XXXIx''3o (33),

non stabilis est honor eius. lob.XIX, 4: (si) re vera crrcevi sinobiseura reponis l^bvb pro l"bS'', v. rad. sbv.
^nJITCTa ]^bn ""nN mecum manet error meus i. e. ego erravi, Apposite dudum monuit J. D. Michaclis (snppl.
non vos , et ego solus erroris poenas luam. p. l552 ^, syllabam »b ligurricndi , sorbendi avide deglu- ,

tiendi sonum referre atque haec significatio in plurimis ,


contumacem se gessit fmanendi et
Niph. pervicncem
persistendi significatu in malam partem deflexo), hinc
,
inest radicibus semiticis quamm syllaba prima aut prima- ,

ria est sb ut sb'' linxit, sorpsit, Djy? (arab. ^«iaxJ,


,
murmuravit qtiirilatus esl sa. by contra aliquem
, de ,

populo contra praefectum suum murmurante Ex. XV, 24. *Jv«], i**!) ligurrivit, tf^ s N Ethpe. avide voravit,
Num. XIV, 2. XVII, 6. Jos. IX, 18 et £x. XVI, 2 Keri.
LXX. yoyyv^io , dtuyoyyvKio. _^jt5 avldus, ligurritor, v_iotI, \j^ , '"^ linxit, ligur-

Hiph. 1) causat. Kal no. 2. Jer. IV, l4: quousque


rivit, «-m:^.^ edit, ^^J id. , syr. l^^ali., iiOiiQbs ,
tecum permanere J^ctcies i. e.. fovebis cogitationes tuas ini-
quas? —
2) i. q. Niph. pr. pervicacem contumacem , Ha,,<sQ.-^ , i.^\i.Q_ik uiandibula; similisque est potestas
egit , sq. hy contra aliquem. Praet. Dnj-^bw Num. XIV, syllabaruiu similium ib , nb et ftb , ut C^b gustavit , lA:^,
29 fut. 'jb'1 Ex. XVII, 3 alibi semper prima radicali
, ,

^^ linxit, Tjnb (pp.b) id. , anb deglutivit, et Dnb


more Rabbinorum geuiinata (v. Lgb. p. 407. gr. hebr.
§.71, not. 9), nrb-', irbr, Ex. XVI, 8. Num. XIV,
edit, oL^, t>J^, u~^, tj^ linxit, ai-jb et afib lin-

36. XVI, 11 Keri, part. D-':-'ba Num. XIV, 27. XVII, xit [flamma] i. e. flammavit , cf. sanscr. lUi lingere , gr.

20 , qui decUnatns huic significationi proprius est. Xft'x(i) , Xi/ituM , Xtyvtvto , lat. LinGo , LiGurio , transp.
GuLa, deglulio, nostr. lccken, et praemisso sibllo schluchen,
Hilhpnl. iJibnn i. q. Kal no. 1. Ps. XCI, l. lob.
( cf. Pott etj^m. Forschungen, I,
schlirgcn aS.T).
XXXIX, 28.
Ilis addenda magna radicum semiticariim vis quae a ,

j
l7a m.
locus, in quo pcrnoctant viatores sive sub , syllabis ?b nb, T\:> ordieiites varios linguae motus de-
,

dio, sive sub tecto, ho^pitium Gen. XLII, 27. XLIII, 21. signant ut hiare ore aperto et lingua e.Tserla , ut Ct in
,

Ex. IV, 24. Jos. IV, 3. 8. DTi-iwS lV:73 Jer. IX, 1. jibij siti ardente et rabie (v. ~nb , rfnh , irib i^ijb , sam. ,

rtip 2 Reg. XIX, 23 hospitium eius (Libani) extremum NSb , nostr. lcchcn, lechzen, cf. anb, axb , 3lb ) , vihrare
i. e. locus liibani fastigio proxiinus in (juo homines per- ,
lingiiam ct sihilare , more serpentum et submisse loquen-
noctare et deverti possunt. Dc hospitio nocturno militum tiuin (v. dnb) ; halbulire, barbare (i. e. non intelligenda)
Jes. X, 29. el inrple lo pii (jjb ubi vide plura, r!;'b UJ , T^b U":)- ,

•'"^'3
tugurium, in quo pernocfant horti cnstodes
f.
Graeci et ligurriendi ct halbulicndi /dalerandi potestatcm ,

Jeg. I, 8, it. lcchis pcnsiU<: habent syllabis la, lam lab, lap /a/ expressam cf. Xua> ,
ex allis arboribus suspensus, ,
, ,

in quo et poregrinantes et hortorum vinearumque custodes lingo Xajigoi


, XuitvQog vorax et loquax , Xatiui;, Xuifiog
,

metu bestiarum rapacinm pernoctant (cf. Niebuhr Beschr. giila Xu/iiu vorax (anthropophaga , x;»i Ghula, v. ad
,

von Arubicu p. 108). Jes. XXIV, 20: vacillut terra n''^"»^ )


, XunTU>, Xttipvaaco , lat, lambo, labium ,
per.i. V**
R. T-h — nnV 751 yh - ^n^

labtnm , nostr. lAppe , el vnlgg. Inhhcrn , schlabbern ab arab. i^'^ flexit , nt sit oratio inflcxa (cf. niTi a
schlappen detiiqiie A«Xf(0, Jalleti. Siibsannanfii sift^mlica.-' sed pracstat certuni linguae liebraeae usum sequi.
,
Tin ) :

tioiiein a balbutiemlo profectam (iJ?) iideiii Labeiit litteris


2) carmen irrisvrium , dicterium Hab. II, 6.
transpositis iu ytXuio ,
/'.ti'?.

y'? giih, gultur ProT. XXIII, (Chald. Nsib,


in. i.
^•l^ pr. suhigere manibus pedibusque, vicinum
^ N radd. •dl'^ ( de d et /sibi fiiiitimis v. pag. 727 B), it. CSl
t i nasor. id. ).
depscre , subigere et u;"]"7 pedibus caicare. Inde
1) subigere massani farinaceam, depsere ( i. q. U;2l).

f i^ P'"-
balbulire ( cf. i;'"r , et qnae observavinius (Chald. S3T. «-^^. Aethiop. A^ll ."
id.). Sq. acc.
ad 5''b ) iiide i) harbnre lotjui qiioniani peregrinain
, ,
Jer. VII, 18. IIos. VII, 4, absol. Gen. XVIII, 6. 1 Sam.
linguam loquentes honiinibus hanc ignorantibus sine sensu
XXVIII, 24. 2 Sam. XIII, 8. Inde
garrire et biaterare videntur, v. Iliph.
2) foriis , validus Juit. (Arab, \lj^ robur vii^^
2) illudere , irriclere alicni ,
pr. vocem eius per Indi-
,

brium iiiiitando. ( Cf. Jes. XXVIII, 10. 11 et ayb.


Respondet sauscr. lad, lat. luclere gr. Xua&rj irrisio ).
med. Je III. V. valuit, fortis fuit , O^S validus , it.
,

Prov. IX, 12: et si irrides i. e. virtutis et sapientiae ,j«>J robur, ,~*J strenuus , forlis, spec. leo). Unde
monita ( v. yb), tu solus id Jeres. Part. J'b irrisor i. e.
bonio frivolus protervus , qui sanctissima quaeque reli-
,
u3*,? m. 1) poet. ho , a fortitudine dictus , Jes.
gionis pietatis morumque
praecepta ferociler conteuinit
,

(cf. tt). Ps. I, 1. Prov. I, 22. III, 34. IX, 7. 8. XIII,


XXX, 6. Job. IV, 11. Prov. XXX, 3o. (Arab. Xl-,
1. XIV, 6. XV, 12. XIX, 25. 29. XX, 1. XXI, 11.
vi^j^i' chald. n''^, adeoque gr. ).Tg II. 1, 2^9. 0. ayS.
24. XXII, 10. XXIV, 9. Jes. XXIX, 20.
p lOg. fT , 3] 8, it. Aqn. lob. 1. c. in cuius etymo in
Hiph, 1) inierpretem egit, interpretatus esi (a barbare , ,

lingua graeca indagando fiustra laborarunt Gramniatici ).


loqnendo , cf. Kal no. 1). Part. yba inlcrprcs Geii.
Fueruiit qui leonem senem et decripilum hac voce dici
XLII, 23 (bene LXX f{)|t/7;j4DTr'f Onk. ';r5'"nn73), inde ,
,

inierccssor , iniernuncius 2 Par. XXXII, 3l. Jes. XLIII, existimarent coll. lob. 1. c. f]-;:; ^:i:: na^lN •i';: , quos
inlcrpretes iui (apud Deum i. e.
abunde leJelJit Bocliartus in liierozoico II p. 12 sqq.
27 •'2 ni"JL"D T'^;"'""^:
:

Lips.
sacerdotes) defccerunt a me. yir;: ?|N"rT; lob. XXXIII,
2) n. pr. a) viri 1 Sam. XXV, 44 et 2 Sam. III, i5
23 angelus interprcs, intercedens pro hoinine apiid Deiim,
itaque angelus tutelaris, cuiusmodi angelos singuh lum ho-
Keri ubi Chelhibh habet 11?";.
, b) oppidi in termino —
boieali Palaestinae ad radices Libani siti Ibrtasse a leoni-
minnm apud Jovam causam agere pcrsuasiim habcbaiit ,

bus dicti (cf. n-N^^r-n":) Ind. X^ III 29, c. He


(cf. Mt. XVllI
,
recentiores Judaei 10). Or cliadasch ,

locali r;\i"b Comm. 7' et Jes. X, 3o, ubi praeter necessi-


fol. 20, 2 apnd Eisenmengerum ( entdecktes Judenlh. II,
tatem aliud oppidum intellignnt , quod Hierosoljmis vici-
p. 389): b":snJ:d i:Ta -c-' ybJ: "^Nba Cin b-'^ ir-'
Liglitfoot hor. hebr. in Act. XII, i5. Respondcnt
num sit (Laisa 1 Macc. IX, g Vulg. graece 'EXiuau, ,
l^by.
i-yj.cat'), cuius certa tairen vestigia desunt. Alibi appel-
genii tutelares apud veteies Persas Ferver dicti , v. Hyde
lalur C",^^ ^t (^- F^g- 336).
de rel. Vett. Persarum p. 3g5. 't~i

2) i. q. Kal no. 2 illusit , sq. acc. Ps. CXIX, 5l.


m^ chald. apud , v. rad. !T!"r.
Prov. XIV, 9. XIX, 28; Us":;:: V'!:; ty^\z, is testis

requam illudii iustitiae. lob. XVI, 20, sq. dat. Prov.


in, 34. I ij^ rad. inusit. et dubiae auctoritatis , nnde

Fil, Huc pertinere videtnr part. Ciiilib irrisorcs Hos- mT'; f. perversitas , sed vide sub rad. v'':.
VII,' 5, pro cj:!:';:; , Lgb. p. 3i6.

Hilhpal. yx^bril'! inisorem egit , J^rivole ,


proierve Se
gessii Jes. XXVilI,'22.
|")P|*P rad. innsit. Aethiop. A/ilPI pnlchcr,
("^^ m. irrisio Prov. I, ii:::^ '•;.;;}* i. q. ci:":
XXrX, 8.' Jes. XXVIII, i4. formosns fuit (zab. ^jQj*!i» vennstas), pr. , ni fallor,

reccns, vegeius fuit (fiischseyn, frisch aussehn ) , fere


nS'^?^ f. i) interpretatio (ut Vulg., Aqn. et Theod. j. q. nnr , dc genarum vigore eteo/or* vegeto {y.alhnuQriOg).
iQfiriViiu ) ,
inde quod iiiterpi ctatione eget acnigma, ,

diclum ohscurum Prov. J C. LXX


oxoTinig h'-/og. *'Tw in pau.^a -p"r c. Kufl". i^^rb lob. XL, 26, dual.
,
,

Symm. tiqi' fJ'trfiu. Chald. et Syr. paraljola. Alb. Schuit., C-Tb Deut. XVIII. S, cslr. •<"rb Jes. XXX, 28, c. suff.
quem sequebar ed. 1 , aenigmatis significationem repetit ^-V'"-' Ez. XXIX, t sed crj-nV Hcs. XI, 4 f.
,

C C C C C 2
R. nn!?, '^n!?, an^ 752 nnV — Dn^
gena , mala
i) a colore vegeto et pulchritiidlne
, miilier. p. 4: - ntV bMp!^ I^tj?? '^'"^?
172). Num. XXII,
dicta, cuius sedes est ( Cant. I, jo: D-i-iina r]"_nb ^1X3). «\-i3iap-b3 de Igue 1 Reg.
riT^in p^il^-nN irijri !]hb3 ,

Caiit. V, i3. Tliren. I, 2. ^nb b» 'd Ms-' i Reg. XVIII, 38. Ad Numm. locum cf. dictionem quam ,

XXII, 24. Micli. IV, i4, et 'c "nb n3l-i lob. XVI, 10 laudat Dschauhar. v. ,j^i- Ju]\ u-.>.>^l.jj Lj^ cJ^J'
,
percussit alicui genain (cf. Tliren. III, 3o ) i. e. casti-
reliqui eum in loco ubi lambit bos e.
gavit ignominiose. —
Jes. XXX, 28 capistrum dlcitur
.aalt .•jWI-J
in loco deserto.
i_5'
i.

appllcarl siiper genas ("'^Tlb hv) populorum et sic iugum ,

capistro aliigatum Hos. XI, 4.

2) maxilla. (Arab. -S=0 id. locus , uti barba


On^ fut. Dnb-; 1) edil , comedit (vic. onb el Qab
gustavit , V. sed non nisi poetis
ad rad. i>ib ) i. q. bSN ,

crescit, cf. Jes. L, 6. ii^.:^ barba). lob. XL , 26. usltatnm sq. acc. cibi Pi'ov. IV, 17. XXIII, 6,
, sq. 3
comedit de aliqua re [an, von etwas essen ) IX, 5. Ps.
Tlb maxilla asinina lud. XV,
"liTjn — 17. Dual. Deut. i5 CXLI, 4. Absol. coenntus cst. Prov. XXIII, 1: 3li;n •<3
XVlil, 3. Ez. XXIX, 4. XXXVIII, 4. — Ps. III, 8: baJ73-nN Dhbb. Metaph. Deut. XXXII, 24: i:]iDn rpinb
.inb '3''N ~ ba "n.y ir^Sfl confrcgisti omnihus hoslibus meis peste absumti,
maxillam quae imago petita est ab animalibus rapacibus,
,
2) pugnavit , bcllavil , sq. nN cura aliquo Ps.
quae maxilla fract.i et dentibus excussis nocere non XXXV, 1 LVI, 3,
Niph. usitatius.
et b Mi- in
,

amplius possunt. (Arab. sLJ ^'^ fregit 03 alic. v. ,


lltes enim saevi in pugna per hypcrbolen hostes qs.
Reiske ad Abulf. Ann. I, 166). vorare dicuntur, ut Josua de Caiianaeis Nnm. XIV, 9:
3^ n. pr. regionls in finibus Pliilistaeoruin lad. XV, On 1372nb panis noster illi erunt Luth. denn wir wollen ,

9. l4. ig, plene Tlb n)2"l Comin. 17 excelsum s. collls sie luie Brot fresscn et gladius vorarc dicitur ( bSN )
,

maxillae, probabiliter a rnpium praernptarum serie ita


dlctum (dentes enim appellantur slngulae rupes , v. firj ; Ez.XXI, 33. Jes. I, 20. Arab. *.^J occisus est in pugiia,

maxlllam de loco inontano habes in n. pr. chald. n'nb


suppl. i453): pr. absumtus est t.^\ eum gladio meo como-
3Nir2 pro hebr. asia -iy Michaiil. p.
quanqiiam ab ipso scriptore Tlb nJ3T 1. c. ad maxillam dendum dedi i. e. occidi , '~},^\ li^^i-S^iJl vorare iussi
iactam refertur , quasi scriptum sit Tlb ray^ (a rad. na"i
gladium i. e. vehemens feci proellnm jLXftit ^S\Jil\ ,
iecit ).
vehemens facta est pugna Bohaed. p. 68. i5o. i65. igS.
2i5; it. io/c manducavit Conj. II. pugnavit ,
pers.
P^)^^ rad. inusit. humidus fuit. Aeth. AfllArfl I
.^i> i*-^r''
anthropophagus de luilite strenuo , cf. honi.
huinectavit ( v. Ludolfi Lex. in Syllabo pag. 635 in ,
niolt^ioio fityu aT<j/.tu II. 10, 8. Apud Arabum poetas
ipsius enim lexlci utraque editione hoc vc. omissum est). pugna epulis comparatur, v. Amru Moall. 32 \
Chald. nbnb id. rtrj-^b, nin"'b, n^nibnb humor, vigor.
,
Niph. Dnbj inf. absol. Dhbai. q. Kal 110. 2 pugnavit,
Cf. lob. XXXIII, 25, ubi R. Levi hebr. U3Sp-i inter-
bcllwv gcssit ( slgniGcatloiie reclproca, ut gr. f.iu/jad^ui).
pietatur nbnbna. Vicinum est nnb q. v. Construltur a) absol. lud. V, 19, addlto in^ 1 Sam.
rix adj. pl. d^nb (c. Dagesch forti impllcito, grainin. XVII, 10: nn"' nanb;. b) Addlta persona, quapum—
§. 22, 1) inde recens , de ligno Gen.
pr. humidiis , XXX, pugnamus, plcrumqiie sq. 3 Ex. I, 10. XVII, 10. Num.
37. Ez. XVII, 24. XXI, 3 (opp. \U3^), de uva Num. XXI, 26. XXII, 11. lud. I, 1. g. VIII, 1. X,9. XI, 8
VI, 3, de funibus iiovis lud. XVI, 7^8. sqq. 1 Sain. XV, 18. 2 Sam. VIII, 10. Jes. XIX, 2.
XXX, 32. LXIII, 10. Zach. XIV, 3 et persaepe ; 09
nh vigor aetatis Deut. XXXIV, 7. lud. V, 20. 1 Sam. XVII, 19. 32. 1 Reg. XII, 21I
2 Reg. XIII, 12. XIV, i5. Dan. XI, 11; nx (c. suff.
n.N) 1 Reg. XX, 23. Jes. XXXVII, 9; bJ< Jer. I, 19.
^^^ linxit i. q. ppb. (Arab. t^^j , syr. s*-»*-^
XV, 20 bj» ,
Neh. IV,
Adduiit 8. , cuin quocum pugne-
tur , etiam iu accus. poni , sed in exemplis poiiltur allis
Pe. et Pa. ct ,.jj.alik , sam. i}^2, id. Cf. sanscr.
,
— nN sq. nomine quod cum est non acc. nota
,
lud. , ,

lih, nostr. Vide supra ad rad. yib ). In Kal


lechen. XII^ 4. 2 Reg. IX, i5. Jer. XXXIII, 5, in aliis habetur
semel legitur pro lambendo depavit de bove Num. XXII, , quidem cni.N Jos. X, 25. 1 Reg. XX, 20, sed etiain hoc
4, V. Pi. esse pro qpN arguit posterior locus coll. Comm. 23 (ubi
Pi. i. q. Kal. "iDy ^nb pulvercm lambit, hyper- est Dntl siiperest igitur unus locus Ps. CIX, 3,
: iibi

;

bolicc de eo qui supplex in pulverem se prosternit Ps.


, c. suH'. habetur '3l73nb"1 oppugnant lue. Eadem fcre
LXXII, 9. Mlch. VII, 17. Jes. XLIX, a3: n-l^a^l npn praeverbla c) praeponiintur icVii, quae o/jpugnatur, uta,
nsnbv Inde lanibi-ndo dcpcivil ( cf. hcbr. pb^ arab. ,
in;: Cnb] Iiid. IX, 45. 2 Sam. XII, 27. Zach. XIV, i4
lj*^:i aliaque lambendl verba, quae transferuntur ad boves, ( ubi Ileiigsteiibergius male pugnablt in urbe), b? Deut. :

tineas, locustas , herbas absuinentes v. Schroeder de vest. XX, 10. 19. Jos.X,5.34.36. 2 Reg.XlX, 8. Jes.'VII, 1.
R. Lnb 753 Din7 cn^
XXXVII, 22. XXXVII, 8, cr Jos. X,
8. Jor. XXXIV, 2) spec. a) panis ut Al-abihus agriim nori colentibas
21) ( ubi coiiiplure^ libri mss. et ecliti "ry ). XIX, •*/. — jl^' spec. caro). Gen. XXI, i4. XXV, 34. XXVIII,
(

d) Is fio qiio |njgiiatiir, poiiitiir praevio b F.x. XIV^, i>,


25. Dfut. I, 3o. XX, 4. Jos. X, i4.'XXl]l, 3. 10. 20 et persacpe. D'"ri Cnb paiiis et aqua, de cibo potuque

Neh. IV, i4, et jy lud. IX, 17, 2 Reg. X, 3. — quotuliano et vulgari' Nuni. XXXI, 6. Reg. XVIII, 4. 1

e) passini dicitiir pu^nare pugnnm , hellare bellum alic.


:
i3. Jes. III, 1. Dnb 1:3 placenta panis Ex. XXIX, 23 :

1 Sam. VIII, 20. XVIII, 17, cf. I R.-g. XIV, 19: ubi plures sunt placentae mirs post numerale omitti ,

rjby -irNi onb: Ti\s Dyan;; ^iai inji. XXU, 46. 2 lUg. solet (nt ^«bivia ante Pjos et anr), veiut cnb Tli; duae

XIV, 2'8." placentae panis Sam. X, 4, cnb r;'i;rn 1 Sam. XXI,


i

4, Dnb n"br XVII, 17. Dnr ns frustum panis, v.


GTtl^ vel fiinV, c. suff. iainV m. 1) cibus. lob. nE. De dictione cnb fi^-q -ia"d v. TCziz s. rad. n^:.
: —
XX, 23: i^inrs t:^'?:» ^tJ^P''! ^' p'"f' «"/'f eos (irapios) DTE^I Drb panis s. paues faciei LXX uQloi hiuntut Vulg.
cibo eius colleci. imuiittet iis Deus quoj iis cibo eorum ,
panes propositionis Liith. Sthaubrote duodecim paniculi, ,

sit ; i. divinae (icx li^nn) veutrem eorum


e. ignis irae qui singulis sabbatis duobus ordinibiis disposili lectister-
implebit cf. Ps. XI, 6. , Quod scriptor dicit pluit cibo :
niorum ntpre Jovae in tabernaculo sacro proponebantur
Dnnba T::cr! ubi exspectes : pluil cibum , eodem modo Ex. XXV, 3o. XXXV', i3. XXXIX, 36, in libris leeen-
,

iudicauduin est atqiie exempla supra ( v. "lari Hiph. pag. tioribus ns^^yr^; Cnb dicti. b) fur triticum unde — , ,

44i B) ad lob. XVI, 4 laudata. Dici enim poterat sq.


panis llt , Brodorn, Korn ( cf. arab. ^Lxl) cibus spec.
accus. pluit cibum , et sq. s pluviam Jacit cil>o i. e. talem
triticum , et contia gr. arro? triticum deiii cibus). Gen. ,
quae cibo Cat et cibo constet ( qualis v. c. maiiuae pluvia
erat h. 1. pluvia ignea ab impiis comedeuda). Germanice XLI, 54. XLVII, i3. i5. 17. c-^^ipi Cnb Jes. XXXVI,
ij. XXVIII, 28: pir Dnb tiilicuin trituratur.
dici potest es regnet gros^e Tropfen , et
: e.s regnet mit :

grossen Tropjen. Falluntur, qui iainbs accipiunt prQ .un? chald. cibus , coena Dan. V, 1. Vulgo in
Winbb cibum i.e. loco cibi (Targ. Aben Esra, ScUult.),
in Targg. cnr emph. N7irib i. q. hebr. Dnb.
vel vertunt: depluit Deus super eos et super cibum eorum,
vel in carnem (i. e. incorpus) corum
: qno niliil frigi-
Cn?m. verbale Pielicnm, pugna, oppugnatio. Inde
,
lud. ^ D""J"w Cnb TS tunc oppugnaiio portarum erat,
, 8 :

dius cogitari potest. Magis probaiidi L mbreilius et ^V ine-


oppugnatae sunt portae. L^t vocabuli formam paullo ex-
rus, qui interpretantur pluet supcr eos iram suam tanquam :

pliceinus accuratius a scripturae diversitate ordiendum


,
cibum , at vel sic 2 particula friget.
est. Etenim praeter vulgarem scripturam plurimorum
2) caro , corpus. (Arab. ,»*^J caro). Zeph. I, 17: codd. et editt. Dnb 35 codd. Rossiani et nonnulli,

Cbbaa D"nbn "1E"3 'ZX:'^ rjrii" tffundilur sarguis eorum ap. J. H. Mich. exhibent Dnb pauciores cnb tono ,

instar pulveris caro eorum inslar stercorum , ubi multi


, et retracto quod probat de Rossi ad h. 1. Minchat
,

libri editi et mss. Cinb, quasi a cnb (formae CSb). Schaj cp^^nyn 2-;3 y^by ri"'.-;. Ac vulgarem qui-
:

LXX. Tug aaQxug uvtwv. Vulg. corpora eorum. Targ. dem formam triplici fere modo a Gramniaticis acceptam
cadavera eorum. Sjr. carnem eorum. esse video a) tertiam praet. Kal interpretatur R. Joxas
:

et Kiiicnirs, formae ytn Zere praeter morem in Segol ,

Cn? utriusque sexus vc. m. Num. XXI, 5


( f. ,
mutato impugnabat (hostis) portas. Zere in Segol cor-
:

Gen. XLIX, 20) 1) cibus et , liominum (Gen.XL.VII, rcpli caussam non indicavit Kimchius sed poterat provo- ,.

lob. XXIV, LXV, cari ad exempla qualia sunt nb^T iTr" Hab, III, 11,
12), et brutorum \ 5. Jes. 25. Ps. ,

CXLVII, persaepe. cnb bs.v cibumsumsit, coena- •^^b )nz Deut. XIX, 8 modo legatur Dnb. Facilior etiam
,
9 ) ,

tiis est , V. r2N I, c. cnb E"'i3 appoiiere cibum Gen. scriptura Dnb. b) esse iiomen participiale forinae y"r;, ,

XLIII, 3l. qui a necessariis in domum


cdrN C~b cibus ,
•^3'', idem Kimchius coniicit, quod niinus probandum est,
defuncti mittitur,'v. u;''^ no. 1, h. ^7:"; Obad. 7 poet. quum in st. constr. exspectes Cni"- Cr;b. Rectius c) cum :

pro "Tinb "'i":s commensales i. e. domestici tui. De loco R. Jesaia Simoni al. habes pro inf. Pi. vel vcrbali Pihe-
,

Num. XIV, 9 V. rad. no. 2. 1 Sam. XX, 24: ?)b;:r; 3;£;'i lico , pro vulgari Dnr nam Kamez pro Patach in ;

Drb?1 b? assidebat reoc cibo i. e. coenae prandio. ,


— verbo med. n habes etiam in ''ni:n";nf7 lob. IX, 3o, et
DTirK Dnb cibus Dei , dlcitur de sacrificio Levit. Segol pro Zere non solum in praet. (-1"-, S;:^)' ^^^
XXI ^'
6. 's'. 17. 21. 22. — Jer. XI, 19: ianb: yr etiam in infinitivo (quoj a me llagitavit Waurcrus ,,vcl- :

lcm V. S. laudasset infinitivos") liabes in ipso verbo ns ,


'
"
G o i'
arbor cum tibo suo i. e. cum fnictu suo (cf. ^\ cibus,
n:z pnx Gen. XXXIX, i4, 's pn^ comm. 17, 12 -pn»
de fruclu Est etiam
). a) victus. Eccl. IX , 11. cnb Ps'. CIV, 26. Tonus igitur cuin nonnullis codd. in penul-
^tJibu; victus Salomouis 1 Reg. V, 2 (IV, 22) , nncl^ Cnb tima poiif-ndus videtur, quod non tantum ante monosj'Ilaba
victus praetoris, sumtus victui eius destiiiati ( Tafelgelder) etbaiytona fit sed etiani in aliis exemplis cf. ~";ra rn.T
, ,

Neh. V, l4. 18. — b) prandium , coena. Cnb b~^? epil- Prov. XVII, 10. Segol propter slaluin constructuui po&i-
latus est , V. bSN 1, c. Dnb nfey epulas instruxitEccl. tiiiii esse , Vix dicas , iiain lorinae rt:p , btipT: ct similes
X, 19. etiam in statu coustructo Zcre servant iutegrum.
R. nnk. T"-^,. «3n>,
754 'Bn' ffln?

''Hn^ r. 'anVrr ir^a Bethlehemita p. 196 A. Ut cina (Bajaderc), illaenim radix non legitimum cantum,
viri noiiien ''73nb iegitur 1 Par. XX, 5 , ^c-d quomodo hoc sed moduktionem vocis inter legcndum , camque maxime
ortum sit , v. suiira v. ]:nbN p. 100 A. vitiosam , significat.

nHn^!a semel nanbfi i Sam. XIII, 22 c. suff.


inTittb)^' Deiit. I, 4i. 1 "Sani. VIII, »3, pl. nianb"^ f.
Vn^ fut. ynV l) pressil (driicken, drSngen).

1) nom, act. pugiiare. Jes. VII, 1 : tl-^hs ilBnba!: ad LXX. &h'/]io, iy.9X,'^M. Num. XXII, 25: -ns ynbni
puf^nandiim coniia eam Hierosol^inam
( ) , ad eam op- fisba b.-n et pressil (asina) pcdcm Bilcami. Inde pre- :

pugnaiidam. Inde puqiia procllum Ex. ,


XHI, IJ. lob. mendo amoUlus est , propidit aliqucm fortdrangen ).
(

XXXIX, 25. Je^. XXVm, 6. riJ^ni;» ?]-y instruxlt 2 Reg. VI, 32: nb^n in.'^ Dn:»;nbl et amoUmini cum porla
ftciem Geu. XIV, 8, 2. PaF. XIV, 9.. Vijanbab Nia ire in ihn weg mit dcr TlJiir).
(drangt ^lc propulit- ^wiilas
populum lud. 1, 34 (in montanum). Am. 'VI, l4 (ab
proelium Num. XXXI, 21. XXXII, 6. (Arab. xli^i Hamath usqiie ad torrentem desertl). 2) oppressit, —
magnae unde Muhammedes ^ppellatur j_j.4
stragis pugiia , vearavit a) privatum hominera Ps. LVI , 2 , v, c.
Vt-c.ltU propheta proeliorum v. de hoc vc. apud Arabes ,
pcregrinum Exod» XXII, 20, XXIII, g. b) populum
raj'0 Roediger de intei-pr. arab. p. 54. 55). (tyrannus, abusve populus , qui cum siibegit) lud. II,
2) bellum. linnbjJ trijy bellumgessit Prov. XX, 18,
18. IV, 3. VI, 9. X, 12. 1 Sam. X, 18. 2 Rog. XIII,
gq. e:; Deut. XX, 12. 20, nN ( nx ) Gen. XIV^ , 2. 4. 22. Jes. XIX, 10. Jer. XXX, 20. ynb 'd frib Ex.
nn^^n bellum erat cum Sam. XXI irt, 9.'(Vicina sunt yn:, it. ybt», yiN d:n. Noslram
S !l7:nb73 al. 2 , 20, ,

radicem habent Samaritani Vn^X) Arabes in mj^ II.


gq. 7^2/ p2 ('iiiter et intcr) 1 Reg. XIV, 3o. XV, 6. 7.
"^*-

16. 32. rt72nb;3b NiJ"' egressus est in bellun} ( v. NiSj), pressit , iii angustias redegit , <joLi=\J angustiae , et i»i
n73n>Bb -i:iy'jos. iv' i3, rt72ttb72^b ribri 1 Reg. XXII,
4 id.', !lj:ttbz3 T7ab discere beUum jes. II, 4, rii:nb7D-V3-p aliquem iinportune
V. B-^p.

n7:nb7: «J-^N, pl. n7:nb73 'tlN bellat'or,miic8
'
, pressit , iS»bU angustiae ).

Num. XXXI,"^^. Jes. III,'2; Jo'eK II, 7. J«rem. Niph. prcssit se ( -"'p bs ad paricfem). Num.
XXXVIII, 4. XXXIX, 4 al. poet. de Jova Es:. XV, 3 XXII, 25.
cf. n73ttba niz3 de eodem Ps. XXIV, 8, nianb?: ii"'N id.
XXVIII,
Jes. XLII, i3, sq. genit. advcrsarius
3.
Vn^ ra. oppressio, vexalio tum privatorum homi-
,
1 Par.
2 Sam. VIII, 10: Mi-n niTjnb^: IT^N. 1 Par.
num lob." XXXVI, i5. Ps. LXII, 10, tnm populi Ex.
alic. in bello.
III g. Sq. genit. bN^ib^ yttb oppressio Israclitarum
et eodem mod» acripienduiii •'n7:nb73 r''^
,
XVIII, 10 ,

2 Reg. XIII, 4, et c. suDT^' Deiit. XXVI, 7. Ps. XLIV,


2 Par. XXXV, 21 i. e. faniilia regia liostills ,' quacum
25, ubi genif. obiectum indicat , sed subiectum in yttb
bellum gero. ni^ttbT: bV Jos. VIII, 11. XI, 7, sai:
!l73nb7: Jes. XIII, 4 exercitus. !-!7:ttb7: 'bs arma, insfru-
^'iN Ps. LXII, 10. ynb uyq ynb Dnb panis et aqua
oppressionis s. calamitatis, talis est victus, qoalis tcmpore
menta bellica (v. "<b3 ) et poet. pro eo h^^nbi: Ps. LXXVI,
4. — Eccl. IX, 11': !i7:nb7:n C^zab j^b' multi interpre-
cal.-^mitoso
XXII,
velut in uibe oppu^nata
, comeditur
27. 2 Par. XVIII, 26. Jes. XXX, 20.
, i Reg.

tantur non forlihus contingit heUi forluna s. victoria.


:

Sed hic yocis sigiiiricatiis probari non potcst. Seiitentia


est non a forlihus coiiCicitur beUum sed (utmoxsequi-
: ,
in Kal inusit. sibilavit, susurravit gr.
,

tur) a tempore et casu omnia pendent.


ipidvQiCtiv, nostr. zischeln, angl. 10 vihisper (quaeomnia,
Dfin? n. pr. oppidi in planltie Iribus Judae Jos.
aeque ac bebr. , onomatopoijtica sunt), cf. vic. ijn:.
XV, 4o ubi 32 codd. ":rib., Ita Vulg. Leheman, sed
reliqui infpp. expresserunt 0. (Syr. « aurem Luc. XII, 3 pro gr.
»» ^ susurravit in

nobc To off XaXiiv. lud. XVI, 2. Assem. bibl. orient. I,


1"^ cbald. in verbo inusit. pr. lihidiiosus fuif, 53 lin. 5. Arab. (y».> linxit, sibiiavit serpeus unde ,
,
-- _

ut Xuyvog , pr. avidus fuit, ut radd. viciuae Cttb


gi". , Dttb, ,
~.>ljj sibilanfes poct. de serpentibus, v. Schroeder de
quod ad rem veneream txanslatum est. Inde
vcst. mul. p. 1/4, aetli. A/flfl 'd, nec non mnssi-
T\2T}b f. chald. pellerr. Dan. V 2. 3. 23. In ,
!

Targg.'saepius, ut Gcn. XXXV, 22. lud. XIX, 2. tavit , mutivit pro gr. yp/tw , A A^^i^I*! *
susurravit
XX, 5. Parum apte Simoivis hoc vc. ducebat a .^ in aurcm'J'A'^*i',ftj*I ,
', susurrarunt inter »e. Luc.
XII, 3 Vers, acth,).
foetuit , do foetorc utris , axillae vulvae ,.,<.] sordcs,
, ,
Pi. irnb sihilavit , susurrnvii spcc. de snsurro prae-
obscocmitas scrraonis , non enim pufidnm prostlbulum stigiatonim carmina sua miissitantium (cf. Ca!^:: Jes.
,

[putain !] significat vox, scd conciibinaai rcgiam uec aliud , VIII, 19, cf ;]i'3 q. V, ), Parf, ^"^'rib^: incanlalorcs sc.
quoddam ctymon fcrcndum in qiiod olim incidi a ..^si
, ,
scrpenfum Ps, LVIII fi. , (Talmud,' ri37:n b^ UJnibn
cecinit , modulatus est , ut !i:nb 'pr. slt : tibicina , Cdi- qui mussitat supcr vulnus , der eine "Wunde bespricht.
R. onV, caV, -Tsb 75: ibni^ — tsS

r'-n:~ nx "Cnbb "tit; qui piTifns est incantationis ser- HNi::? f. iacertae species Lev. XI,3o. (Zab. ]A4>\
licntiitn. Saiilioilr. ii. JJuxtujl'. Lex. p. ii36. Sjt. lacerta). LXX Vulg. stellio. Bocliartus
xulufiioTr,(;.
«-» n-h Pe. inile i.»QjA_ik incaiitator serpen- ( Hieroz. I, p. 1073) speciem rubram et venenatam
incaiilavit ,

«-=>>' dicfam intelligit de qua provcrbio dicitur: doliis


,

tiini scorpii)rum , i.«Q>*^ , l&^^-wQ—^ incantatio ).


,
ipsi adhaeivt ut ».=-_^i! adhaeret terrae.
,

Hilhjta.tstisurravcruni inler se 1 Sam. XII, 19, sq.


ii*contja aliqucni Ps. XLI, 8. LXX. xpid^vQr^iiv. Vulg.
Sam. mussitaie, Ps. insusurrare. "CL^v fut. \ru^'^ 1) malleavil. Gen. IV, 22. -^

uJmp 2) malleando ;3o7ui/ , acuil , v. c.Vomerem 1 Sam. XIII,


(incantator) c. art. 11. pr. riri Neh. III, 12.
20, ensem Ps. VII, l3. Metaph. lob. XVI, 9 '^icV' :

X, 25.
'b T';''^ (icuil oculos conlra me ociilis torvis minacibiis
, ,

uSn!? m. sasurms,
inde 1) prcces submissa
pr.
me intuctnr. ( Primae significationi cognatuni est arab.
voce prolatae Jes, XXVI, 16 (cf. rad. Ciuia). — ,j«.li; collisit v. c. lapideni lapidi, coiitudit , secundam
2) a) incantafio. Jes. III, 3 dnb ]i^i. Aqu. avttiog :
habent Aramaei in C^b , «-»..i\-^ acuit, polivit).
rfii&v()iafiip. Theod. ovyixog iTii^idr;. Spec. de incanta-
Fu. part. aculus Ps. LII, 4: tCL:!:?3 n;'n novacula
tione serpentnm Jer. VIII, 17. Eccl. X, li, Inde b) pl. acuta.
D"\i;nb Jes. III, ao remedia incaniationis , amulela, cf.
niDTDt? (malleati, acuti) n. pr. tribus arabicae a
jC*i, ct jascinum i. e. incantatio et amuletum ;
qnoniam Dedanitis oriuudau. Gen. XXV, 3. Cod. Sam. CNlCUi
carmine magico et incantabant et incantatioiiis vim amo- ( CN^iTC:"; ), forma Chaldaismum imitante.
liebantur. Erant ea ornamenta snperstitiosa plerunique ,

gimmae lapidesque pretiosi Vel auri aigentique laminae,


quibus fonnulae magicae inscriptae erant quaeque ex ,
nib sertum v. friT.

collo vel ex auribus suspendore solebant mulieres orienta-


les ( V. Schroeder de vest. p. 168. 170. Grotcfend art.
''^ili •^^!'^ "o:r, V. b.lb.
Amulelc , Encjxlopaedie von Ersch und Gruber III, 4^8
sqq. et quae laudavimus ad Jes. 1. c).
, Aben Esra ri''?''?^ spcctrum v. ibid.
scriptura auro argentove more inca.utantium insculpta,
Kimchius, Abarbenel et Luth. spec. {«aures interpretan- "/ pernoclare , v. I^tb.
tur non male , inaurium enim instar gestabantur aniuleta,
:

qnibus caveretur , ne in aurem perietraref vox incantato-


ris (cf. Gen. XXXV, 4. Augustin. ad Posid. epist. 76. '^'h leo, V. Itlb.

Chardin apud Harmar. III, 3i4, et aram. [»tO


p.
Barhebr. p. 36 {<'iJTp , , N^np quod inaurem pr. rem ^? pro ^isb inip. a Tjb~ v. p. 3/7.
sacram significat Prov. II, 22 Targ. ): sed inaures
apiid Jesaiam iam Comm. 19 memoratae erant. Schroe-
derus ]. c. non amuleta sed serpentes aureos intelligere
,
j3v fut. nbb' i) cepit beitias reti laqueisqne (pr.

volebat e collo siispensos (coll. arab. ,»<.=•!»] lambentes percussit reti , coU. arab. JoCI percussit, quam vim
i. e. serpentes et ad 16: Arabum
rem Joseph. Carabuc. c.
habent etiam verba vicina (j5C L)3 liOC , »JvJ
\J^^
paganorum feminae aureas serpentum imagines amuleto- , ^ ,

riim loco inter iibera dependebant sed Mohainmed earum ,


jJC ) lud. XV, 4. Am. III, 5. Ps. XXXV, 8, in fovea

nsum interdixit, ideo quod serpens Satanae referat imagi- Jer. XVIII, 22, de leone qui praedam cepit Am. 111, 4 ,

nem, nec non Nicostr. ap. Clem. Alex. Paedag. II, p. aog), ( et quidem 1. absolute sine accusativo ). Translate
h. ,

sed arabico ij«..>!»J quod nonnisi poeficum serpentum lob. V, i3: t?:'!?^ Ctt^lH 12b. Prov. V, 22. Jcr. V,
attributum est responderet , ^''ILnii', non D^liinb, conlra 26. Inde
2) cepit a) milifes aliosve in bello, captivos fecit
incantandi signiCcatus in vc. \rn"~ certisslmus est.
Num. XXI, 32. Jos. XI, 12. 17. lud. VIII, 12. 2 Sam.
VIII, 4; b) urbem i. e. expugnavil eam. Jos. VIII, 21.
V. rad. ai;. X, 1. 28. XI, 10. XV, 16. lud. I, 12. 2 Sam. XII, 28.
2 Reg. XVII, 6. 2 Paralip. XVII , 2. Jer. XXXIL
28. XXXIV, 22. Prov. XVI, 32. Dan.
XXXVII, ,8.

rad. in verbo innsit. vel i. q. chald. t<cb — XI, l5. c) ccpit i. c. cccupnvil ferram Jos. X, 42. Dsn.
.
^ .' - XI, 18. Etiam de singillis locis lud. III, 28: et occu-
Ci: abscondit, vel arab. LliJ et ^lxi terrae adhaesit. parunt varla JorJanis. XII, 5. Adde lud. VII, 24: msb
Inde C";3rT~nN Br;b inlerdpite iis cquam. d) alias res , v. c.
R/ISV, ffiDb,-:-ab '56 'T^ — laT

cnrrus bellicos i Par. XVIII, 4. i Sam„ XIV, 4/ — : nix!:!? V. rad. b^:i.

iNTip'" bs flDltari TSb blNUJI et Saulus cepii iwperium


super Isracl. —
Aliquoties aclditur 'j;j eius , cui aliquid
adimitur i Par. XVIII, 4. 2 Par. XIII, 19, cf, b lud. ftit. nnb'; 1) pr. castigavit (arab. iXj i, q,
'^'J2^
VII, 24.
elegit aliquem sorte. Cf. triN no. 7. Jos. -AJ, *xJ percussit, virga cecidit) maxime iumenta , (v.
3) cepit 8.

VII, l4 : nlil^. ^in^^i 1''?;^ Da-ijn ca tribus quam Jova IKlba), inde coiifZoce/eczV inmenta (v. Pu. Hos. X, 1 1
) ,
,

eliget , sorte designabit. Conim. 17. tirones ad bellum (quod non sine castigatione factum vide-
tur). 1 Par. V, 18: ^^^nh^a '''^Xlzb condocefacti ad bcllum,
Niph. 1) captus esl laquois Jes. VIII, l5. XXVIII, T , : ..
Cf, Pu. no, 2. • :

i3 (ubi copulatur cum tt;piD). XXIV, 18. Jer. XLVIII,


44. Ps. IX, 16. Translate Prov. VI, 2: i"i73N3 msbj 2) intrans. condocefactus est , didicil , v. c. bellum.
tj-D. XI, 6. lob. XXXVI, 8: ^:)) •'bana 'pnab/.' Jes. II, 4. Mich. IV, 3, Coniungitnr a) sq. accus. v. c.
didicit leges Deut. V, 1. Ps. CXIX, 7. 71. 73, iustitiam
2) captus esl , de bominibus Jer. I>I, 56 de urbe 1 Jleg. ,

XVI, 18. 2 Reg. XVIII, 10. Jer. XXXVIII, 28. XLVIII, Jes. XXVI, doctrinam XXIX, 24, sapientiam Prov.
10,
1, L, 2. 24. LI, 3i. 4i.
4i. 3) sorte clecius est, — ' XXX, 3 , XII, 16. b) sq. inf. Jes. I, 17
vias aJic. Jer. :

sors eum contigit. Jos. VII, l5. 16: ^nririi USlU nsbil. aa^n mub , et gerundio Deut. XIV 23 nabn pi^b , :

Comm. 18. 1 Sam. X, 20. 21. XIV, 4^. 42 (al. 43. 44). ;V-nN ris^_-'}.. XVII, 19. XVIII, 9. XXXI, i3.' Ezech!
XIX , c) sq. verbo Gnito praevio Vav.
3. 6. Deut.
Hithpa, i. q. npbriil tenuit se invicem , inde con-
XXXI, 12: nNT'1 ^T?2b'> p^^b ut discant et iimcant i. e.
iunciis partibus cohaesit , zusammenhalten. (Arab. J<X! discant timere vide Gramm. hebr. §. i3g , 3 litt. c. ,

d) sq. bN ,
quod potius est : assuevit alicui rei (cf. C]bN ).
adhaesit. V. iunctis infer se partibus coliaesit res vide
,
Jer. X, 2: nabn bN D^j^isn ^yi, bN. (Aethiop. A<^k'.
ad THN 4). lob. XLI
110. 8 (9): iTicn'; JJbi ^nsbn'^ ,

inler se cohnerenl ( scuta crocodili ) neque separanlur. ,


Conj. II. IV assuetus, consuetus, solitus fuit, A^^,^!
XXXVIII, 3o: n^bn"' fiiiin ''IS superjicies.aquae inlcr se assuetus , solitus , ^d^^ \ consuetudo , mos. Syr.
cohaerel , de aqua congelata.
r^^<^ arab. O^Jij' discipulum fecit , docuit ; r^—^ didi-
^3?. m. cnptura Prov. III, 26.
Doepkius
cit, et t^-^ docuit, qnae Syris vindicatum ivit
n7.3!?53 f. laqueus lob. XVIII, 10. inLexid. .syr. p. 109, vix reperiuntur , v. Roediger in
A. L. Z. 1829 p. 221. Usitatius hoc significatu apud
niD^ age ! V. rad. ^bn. Aramaeos est C]bK, fc °^ v »
j,

TOb i. q. ?ib^
tibi. Gen. XXVII, 3/. 1) condocefecit , assuevit. Jcr. IX, 4: assueve-
Pi.
runt linguam suam , loqui mendacium. Ps. XVIII, 35:
nj?
1 Par. IV, 21.
(pro TiZih'^ itio
Vuig. Lecba.
, iter) n. pr. loci in tribu Judae
nnnbab 'T' -ilzhiz- 2) docuit. —
Construitur a) absol.
Ps. LX, carmen Davidis labb ad docendum , quod
I :

ediscendum est a populo (cf. 2 Sam. I, 18). Addito 3


^37 propterea, v. ]3 pag. 6G8 B. loci 2 Par. XVII, 7 nTirr; '"11'3 TJsbb ad doccndum in
:

urbibus Judae. Comm. 9. Esr. VII, 10. b) sq. acc. pers.


Ps. LXXI, 17: ^'niJ':72 ''imab docuislime a pueris. Cant.
^J^ rad. inusit. quae idem valuisse • videtur VIII, 2. Jer. XXXIl', '33." Part. nab): doctor, sq. genit. '

atqne cognatae arabicae .JCJ lXJCJ, ;<J i) percussit; Ps. CXIX, 99. Prov. V, i3. c) sq. acc. pers. et rei,
,
docuit aliqucm aliquid v. c. bellum lud. III 2 linguam
2) adhaesit , cohacsit , inde didicilis fuit. Inde , ,

et scribendi artem Dan. I, 4 , carmen aliquod 2 Sam. I,


ID^J? (vel: percussa, capta , cxpugnata , vel : ad- 18, Jer. IX, 19, sapientiam Eccl. XII, g, leges viasque
haerens , tenax dinicilis cxpugnatu ) n. pr. urbis Cana-
, Dei Deut. IV, 5, i4. XI, 19. Ps. XXV, 4. XXXIV,
nitarum legiae Jos. X, 3 quae dein tribui Judae cessit,
, 12. LI, i5. CXIX, 12. 26. 64. CXXXII, 12 al.Jer. II,
in cuius planitie sita est ibid. X, 3i. XII, ll. XV, 39. 33: ^'D'1'l-nN nnab niJ"nn-ni* scelcra docidsli vias
Postea a liebabcamo nuinita ( 2 Par. XI, 9), ab Assyriis iuas, d) sq. acc. pers. et dat. rei ( pr. instituit aliquem
et Chaklaeis aliquoties expugnnla est (2 Keg. XVIII, i4. a(j aliqiicm rem ) Ps. CXLIV 1, it. sq. 2 rei ( insti-
,

Jes. XXXVI, 2. XXX;VII, 8. Jer. XXXIV, 7), attsmen tuit in aliqua le) Jes. XL, ^a rei [de aliqua re) Ps.
i4 ,

ctiam post exilium memoratur Nch. XI, 3o. Ut idolo- XCIV, 12 , it. sq. inf. Jer. IX, 4 (v. no. 1 ) , ct gerun-
latriae sedis eius mentio fit Micli. I, i3. Apud Josephum dio Ps. CXLIII, 10. Jes. XLVIII, 17. Jer. XII, 16.
( Ant. 9, 9 §. 3) scribitur ..^«;^f/aa,, teste Eusebio 7 mill. Etiam oinisso verbo subst. XIII, 21 T]"'^!' Dni? nTab nN :

rom. abau»tro Eleulheropoleos sita erat iiiDaroma rcgione. D'DbN tu ipsa docuisli eos esse principcs super lc du ,

selbst hast sie abgerichtet (gebiidct) zu Fiirsten iiber


R. ^a^, "jja!?, 2?!?, yyb 757 Tia!? — iyh
dich, e) «q. dat. pcrs. et acc. rei. lob, XXI, 32 : ?NbM ^NIfi!? {a Deo 8c. creatus, ut b^b Nnm. III, 24
cf. lob. X5CXIII, 6, sec. Simon, Deo s'c. dicatus , ut
Pu'. lab i) conilocefnclus csi. Part.Hos. X, ll : !^'rJ?
aeth. Zajesus, Zacliristus i. e. Jesu, Christi sc.proprius)
Snab^S vitiila condocefacta. Jur. XXXI, l8. Addito Prov. XXXI, 4 et
gcniU edoctus aliijuid, iiistitutus ad aliquid. ri7;nb?: "Tjl:^
Caiit. III, 8, -i^d ^-i;;:^ i Par. XXV, 7. — ^ '
-i) iioctd
?^{l53r; (id.) ibid.comm. 1 n. pr, regis .iliunde ignoti,
prob, non Israelitici (fort. arabici) cui sententiae mora-
Jes.XXIX, r:T:b?3 S'ia:N ni2L)3 praecepla hu-
i3':
,
est res,
mana populo inciilcata, eingelernte !Menscliensatzung, opp.
les 1. c. V. 2 —
9 destiuatne erant. \'arias virornm
doctoriim, quorum pleriquc Salomonem ipsum hocnomine
revelationi diviuae.
dici censebant, coniecturas v. ap. Rosenm. ad Prov. 1. c.
*l127 m. 1) as^iuclus alicui rei. Jer. II, 24 11J35 : et Bertholdtum in introd. in V, et N. T. V, p. 219G sqq,
*iana descrto assucius. XIII, 23 s^^Ti '^na; assueli sce- :

leri , inde cxcrciiaius docius Jes. L, 4: C^liar pdb


,

lins;ua ejccrcilalorum i. e. dicendo exercitata , facunda, — 'TT^^ rad. inusit, Arab, ri<U gustavil , sed ejCjL)

3)discipulus , a/Hwius alicuius. MifT< 'Tib discipuli Jovae


i.e. proplietae Jes. L, 4. LIV, i3, pii bomines VIII, 16. (non liJUij', ut apnd Golium et Castellum cst , v.
Kamxis p. 1377) iuvenem robustum designat.
*T23y23 vel 'P.':^ cstr. Toba m. fustis, quo bovem
/jfrcuii/ arator , ut eum dirigat et co/jiZocf/acia/, lud. III, n. pr. Lamech , quod gerunt 1) filius Methu-
^537
5l : occidii seocccntos Pfiilislaeos "ipzr; T!:^'2^ fuslc bovino. saelis,Cainitarnm ullimus , armorum a Tubalcaino filio
Optime hoc instrumentum dcscribit Kimcliius: est instru- inventorum abusu famosus Gen. IV, 18 a4. 2) filius —
mentum Cuius e.rlremitali
, praejixus cst aculeus, nui
nllcri Methnsalae , Sethitarum ultimus Gen. V, 25 3i, —
vocalur ^2T~ , rjuo aralor bovcm pungit7 7 ocatur aulem
iia quia bovem quasi docct arare
,
cui adde cx recentio- ,
]t37 V. ^B rad, ^;n,
ribus Maundrellum (p. 18G cdit. gall.) : ,,nous ohservumes,
qu'en labourant ils se servoicnt d' aiguillons d'une grandcur 1^53? propter, quia, v. 'fTlz , rad. njy,
extraordinaire. J'en mesurois plusieurs , qui avoient envi^
ron huit pieds de long et six pouccs dc tour au gros boui.
^^^5 in Kal inusit, Chald, a»brt«, sjt, c r-j.\ ,^ii
Ils ctoient armcs au pctit bout d'une poinle, pourjaire aUer
leurs boeujs , et d l' autre bout d'une petite bcche ou ralis- subsannavit illusit Gen. XXVII, Targ. 3^»'*
, 1 1 , 3 yb , ,
toire de Jer Jorte et massive pour oter de la charue la
,

claye qui l' empcche de Iravailler.-'


,
Apud Pboenices hoc arbn ludibrium, arab. ^.^ lusit, iocatns est Cor. ai,
instrumentum T":b T"b) dictumest, eiusque similitudi-
\

nem refert b littera in alphabeto Phoenicio (v. pag. 727); 56, ludlbrio habuit , velut res sacras Cor. 21, 2, C^
gr, ,jOI'/-7/.;;| II. 6, l35 et /jOizfJTgov, lat. slimulus , v.
et xoti lusus, v.^AjtJ ludibrium Cor. 5, 62. 6, 69. 7, 49.
BocHARTi Hicroz. I, 4o8 Lips. ct Ciir.. ScnoETTGEX de
stimulo boum, in eiusd. triturae et fulloniae antiquitt. Inde gr. "kwjjri, 7.(o/iuoftat (s Semitarum in 6 mutato).
(Lips. 1703) p. 79 sqq. Paulsen Ackerbau der Morgen- Cognatum est verbis ligurriendi , balhuticndi (v. iyb ,

lander §. 3i, Rosenmiiller Morgenland ad ludd. 1. c, ad rad. yib ), quo pertinet siguificatus salivandi apud
•;'b et
Apud Hebraeos quomodo differat a ^a'"'^ , Kimchius I. c. Arabes , ligurriendi, vorandi apud SjTOs subsannandi
bene iiidicavit. —
Alex. iv toj uQOTQonodt twv fSowv, autem significatio a balbutiendo ducta est.
:

inferiorem aratii partem intelligens, VuJg. vomere, Sed Hiph, ludihrio hahiiit (nunciosDei) 2 P.ir. XXXV"!,.
Targ. «'"ir ::":•;. Sjt. 1'02j taimio ,
quod Arabs traiis- 16, sq. 2 pers.
tnlit Ju.'i (_^wj securis boum , sed in Lex. Adleriano
j^yS pr. balbutivit (syr. ji^N
«.v , it. u^^^v^p^ j
. ijJ,.Mi.A ^ittaiio stimulus quo boves suppunguntiir "
enim signifjcare vldetux haec vox arabica a tangendo '^, ^L&J,
id
dicta.
aeth. AOAO: et AT^AX.' balbus.
cf. ad rad. y^b). Inde
"''2711 m, discipulus. 1 Paral, XXV^ 8. Sjt, 1) barbare locutus est (cf. -^b ) v. Niph. Sic trans-

(r ^^i^'^ , arab. Ow^.1li id. pos. i\s arab. <^c barbare loquens.

2) irrisit, subsannavit, pr. vocem alicuius balbutiendo

na^, na^, na? v. m. imitatns est per ludibriuni. (Zab. «.s^^ id, Cod. Nasar.
1507 poet. pro "r (ut ias pro 3 324 lin. 7. Chald. 5'rib irnsit. Cf. in iinguis indo-
i^s: pro 2 , v. ia), ,
1,
germ. pers. ...LX-^ijS iocari, goth. hlakjan, lahhan, nosti'.
quater occurnt in libro lobi, XXVII, i4. XXIX, 21,
XXXVIII, 4o. XL, 4. Jachen, angl. io laugh, transp. gr. yiAaw, it. ^jAwcJ^w).
Dd ddd
R. ^'S>h — 1?^^ 758 ^T? — n3?b
Consti*. absol. lob. XI, 3 , plerumque sq. i; pers. et rei |^~ harbare locutus est ,
pr. balbutivit, V. Ssb et
(lob. IX, 23). Prov. XVII, 5 ^nto ri'!»!"©'!^ JS; qui :

irridei pavpcri, prohro afficit crcaiorem suum. XXX, 17.


ad rad. yj\b. Ps. CXIV, 1 : 7yb D? populus barbare loqueni.
2 Reg. XIX, 21. Jes. XXXVII, 22. Jer. XX, 7. Ps. (Syr. ) V. N barbare ,
pec. aegyptiace locutus est Cast.
LXXX, 7 (ubi iQb nXfoi'«&<, cf. ^ no. 3, b; nisi forte
legcndum ^zb \ Spec. dicitur a) de iis , qui alicnis malis
Ua.?^ ^«JbCj' :^ Lex. Adler. , cf. ^^^ balbutivit.

insultant lob. IX, 23: isb''^ Qi.ijjj nOub, sq. 3 Prov.


Talmud. ct Rabbin. D^tsib appellantur qul alia liugua ,
I,
atque Hebraea utuntur isb ]Ti;b lingua vernacula v. c.
26, sq. !? pers. lob. XXII, 19 (ludificari aliquem )
,

Hispanorum, Pj-ovincialium, Italorum t. loca Miscbnae


b) de bomiiie protervo ,
qui Deo et pietati irridet , absol.
,

lob. XI, 3 (cf. yib part. yb).


a^i. Kimchiuni).
c) Irridere alicui dicun-
tur , qui minas eius contemnunt utpote nil slbi nocituras.
Ps. II, 4: ia; 3y;i i:in Dominus irridei iis. LIX, 9. Jes. \^^J ligurrivit , avide voravit , i. q. arab. quadril.
"''
XXXVII, 22I ' "'
> Nt! et transp, Ji^iJ , cf. ijjjJ voracitas , et quae lan-
Niph. harlarc locutus cst. Jes. XXXIII, ig: davimus ad rad. ynb, Talmud. fyb" cibavit bestia».
Mischna Schabb. 24, 3. fol. i55 vers. Cholin fol. 58
Hiph. i. q. Kal no. 2 illusit , irrisit lob. XXI, 3, vers.
sq. b pers. Ps. XXII, Neh. II, ig, 3 2 Par. XXX,
8. Hiph. Gen. XXV, 3o de Esavo pulmentum lentiiun
10, py Neh. III, 33 (IV, 1). LXX. IxytUoj, — appetente: N3 '^^'yblr; da mihi ligurricndum,
AUTUyiXuiO, flVXTTjQlCw, XUTUIilCOXUOfiat.

^y? m. 1) barbare loquens. Jes. XXVIII, liSh H : *['j'^ lad. inusit. Arab. .^aj maledixit, exsecratus
"cb populi sermonis barhari, int. Ass^Tios. 2) san- —
ido, scurra. Ps. XXXV, 16: y-\Sl2 "^^iSb sanniones placen- est, indc abegit (sc. maledictis). Origo fortasse est in
iae i. c. parasiti, v. 3150 sub rad. aii".
salivando et spumando (arab. f^ saliva, fjd spumavit,
'y'^_? m. \) suhsannatio, irrisio. Ps. LXXIX, 4. cf. radd. a i'b ordieiites), quod ad irajn et maledictiones
CXXIII, Ezcch. XXIII, 32. XXXVI, 4, meton. de
4. referri poterat.
caussa eius Hos. VII, 16. 2) spec. subsannatio Dei, — nSy? f. herba quaedam et perquam amara (Prov.
serrno impius lob. XXXH'', 7 ( cf. verbum XI, 3, et Vb).
V, 4, ubi opponitur melli), et ut videtur venenosa (Deut.
XXIX, 17, ubi Jonatli. Npi73i NJ^^Sn), propterea cum
^tj^ rad. inusit. Arab. ixk! redegit in ordinem. papavere passim copulata (Jer. IX, i4. XXIII, i5),
sec. Targg. Syr. Vulg. et plcrosqiie Rabbinos (noa
Indc Alex. , qui nusquam nomen herbae ponit, sed ni/.Qlum
Deut. , uvuyy.a^, odvvrjV Jerem.) absinihium (v. Celsii
''^^c (ordo) n. pr. viri 1 Par. IV, 21.
Hierob. I, p. 482), quod, pariter atque aliae herbae
amarae (Hebr. XII, i5), noxium vulgo creditum e»t
y]^.^ (ordinatus) n. pr. virorum 1) 1 Par. VII,
26. 2)XXIII, XXVI, 21.
(Apoc. Vni, 11). Non incredibile igitur originem ,
7.
repeti a nialcdicendo , qs. abominanda et detcstanda sil
herba. 'JVansfertur ad sortem acerbam Thren. III, i5.
19, unde cibavit aliquem absintliio i. e. calamitatibus
n^^ i. q. arab. Li! ,
^Ju iemere loculus es', inania
allecit Jer. II. cc. neque non iniuriam acerbam , unde
,

effutivit (etiam simpl. locutus est) Cor. 4i,25, l^ sermo iudices iniusti dicuntur ius vertere in absinthium Am. V,
temerarius , inanis Cor. 52, 22 , temeritas in iurando 7. V^I, 12. Absinthium in Palaesfina crescere testis est ,

jb. 225 battologia in precando 23 , 3 , i.fl.'i iCjli' Hasselquist ( itin. p. i84): nihilominus Celsius 1. c.
2, ,

p. 486 et J. E. Faber in Hierobot. inedito (v. Roscnro.


dictum vanum et temerarium cf. Schnurrer diss. phil. ,
bibl. Naturgesch. I, 117) non hoc dici volunt, scd plantara
crit. Origo est in balbulicndo et blaierando ( v.
p. 4l3,
cognatam, arab. .is.KjX dictam, nostr. absinthiumsantonicum,
ad rad. s^b cf. ;b; no. 1.2). IIuc referas lob. VI, 3:
^yb '"23~ ]3-b5 propierca vcrba mea tcmeraria suni ubi gustu amariorem etiam quam absinthium ,
quam ab absin-
,

barytonon nsb scriplum est pro iy'^ (Milia) propter pau- thio vetcres distinxisse equidem vix crediderim. ( Etiam
sani ut r.ri\ in pausa !inN.
, Alex. tk ^rj/iuTu fiov ioTiv apiid Poenos }.uvad' ,
quod rcsponde-e videtur hcbraeo
(fuvXu. Alii ex veteribus iMferpretantur: lassa sunt
M:yb , cst , nomen
sed nfpixXvfifvov
lierbae hepatitis ,
de- ,
Dioscorid. 4, i5, CJiyb Mischna Cilaiin 3 est atriplei).
ficiunt (Targ. Thoodot. ) a cliald. Nyb i. q. riNV. Ex
,

nogtr«tibuG nonnulli conferunt arab. clfmcd. Vav pavore Pluralem huius nominis R. Jonas invenisse sibi visns cst
in nijyb Prov. XV, 28, ad sententiam eius commatis
vel moibo ailectus est mcd. Je otiam taedio alTectus
, :
conferens Eccl. VII, 4: scd recte observat Kimchins ita ,
est, quod verborum contextui minus accommodatum est.
«cribendum fuisse niJyb,
759 Ts^ — n|5^

iDy rad. inusit, flammavit , Itixit ,


gr. Xa^ino). rivos sibi aliundc notos quaesituri , sed non invoniunt,
quia exarueriuit. nirr^N st. csfr. viae , poet. dicuntur
Qfigo e»t iii /amiendo, quod Scniitae et Graeci syllaba
viatores (ut VI, 19. XXXI, 32), viaforfs riac cuiusdam,
2ab , lap expriniunt (3N'r, 3" ; >
/a''iuin , ^J L>PP<-', v.
8unt qui in aliqua via ingrcdiuntnr. Male aufem Lud. du
pag. 750 B) et od flaninian) referujit. Coniiiiuiiis igitiir
Dieu et Clericus etiam his duobus locis tenendi potestatem
Terbi hebraei et gi-aeci radix est V^h , tertia radicalis T
vindicant.
accessit eodem niodo , atque in By, T7jy, gr. (ifiog
o/4(ii}o^ ; eiusque vestigium habes in graeco Xufinug, gcn.
XuftTiudog. Ex semitico Tsb more Araniaeorum deelinalo l' j2^ ^'^'^- incerta, ad quam rcferunt D^^itb irriso-

nsnb ortnm est gr. Xufind» , ex T^sb , syr. lj.i:^ia_iij res Hos. VII, 5, quod quidem dictum videtnr pro
cbald. IDnb XufinuQ , 7.ufinuSog, non contra.
,
gr. — ^''LtlSbo, Pil. a rad. '^ib.
Quod oliin contulimus aI sphnduit ex Castello desum-

tum spurium
et huius lexicographi errori debctur.
est, (cum vi imperat. Dcut.
,
j )py inf. absol. n^ipb )
Tesfe Kamuso
4 17 haec radix non nisi humilitatis et
p.
percutiendi (cf. nab) signiCcationem habet. XXXI, 26. Jer. XXXII, i4, Ez. XXIV, nnp, 5 , cstr.
semel-nnp 2 Reg. XII, g , c. praef. nnpb ( distinguen-
T^E^ pl. D^T':;; Gen. XV, , O^IEb m. 1) flnmma. dum a nnpb 2 fem. praet. 1 Reg. XIV, 3. Ez. XXII,
i7. Exod. XX, iS.Iob. XLI, II. Jes. LXII, i. Nah. 12), c. suIF. •'nnp (semel, utvidetnr, CniT eos sumendo
II, 5. ON •'T^sb Dan. X, 6. 2) lampas , faor. lud. — Hos. XI, 3 cf. n"i{ Ez. XVII, 5 ), imp. np5 Ex. XXIX,
VII, 16. 'ao;' XV, 4. 5. Zach, XII, 6. Multi huc 1. Prov. XX, 16', T\pb 1 Reg. XVII, li, sed longe
roferunt etiam lob. XII, 5 ]iD3 y.H':: niniryb T^2 Tcb :
frequentius np, 'np liip j c. He parag. r;n]5 Gen. XV,
,

bi'^ ^~yi"b ya.r contcmta (i. e. abiecta, quae lucere de- 9 fut. nji% pl. ^np'^
siit, q. d.' dilapsa fax in cineres Ilor. Carin. 4, i3, 28, 1) cepit i. q. ).ufi^uvco. (In lingnis cognatis nonnisi
cf. Jes. VII , 4 ) sccundum cogitaliones sccuii est qui
propinquus est nutationibus pedis i. e. qui lapsui et ruinao speciales quidam significatus servati sunt, ut arab. ^vjij

propinquus est. Sed membrorum parallelisnio accoinmo-


datius Tcb ifa accipias , ut respondeat verbis bj^i 'lyiyb semen recepit camela ,
gravida facta est , aeth. A*/l\ I
in alfero niembro in hanc sententiam infortunio ( j''Eb
, :
mutuum res raufuo accepta ; in una Melitensi reperifur
,

a b et TD ) contemtio iuxta cogiiationes sccuri , ea (con- laqach fut. jylqach accipio , excipio , hospitiumdo, v.
temtio ) parata cst his quorum pedes nutant.
Vassalli p. 43o. Cognatum est transp. Oij- cohaesit,
adhaesit, v.Hithpa., in indogermanlcis gr. hr/o), XuyywM).
nn^E!? (flammae, faces ) n. pr. mariti Deborae Pr. est manu ccpit , prehcndit ( fassen ergreifen). Gen. ,

prophetissae lud. IV, 4. VIII, 9 extendit manum ^tnp'! ct prchcndil eom (colum-
:

bam). Ps. XVIII, 17. 2Sam.'XXII, 1?. 1 Sam. XVI,


23 et prehendit Davides citharam.
: lob. XL, 24 T';'?^ :
fut. ncb'' ^T. jlexit pJcxit. ( Arab.
J^^"^ , vi>>.aj
^isnp^ num prehendct eum quisquam eo vidente Sq. acc. , ;

inflexit , , deflexit faciem. V. respe-


torsit aliquid lingna pers'. et 3 membri Ez. VIII, 3 'UJNn n-i"'2J^ '""1^'! <^' :

xit capite convertit se ad aliquem Har. 1,


flexo. ^""111. prehcndit me in cincinno capiiis gr. dicas Ti"? xofiTjg cf.
p. 4o. 4, 2G Schult. Cor. 11, 83. vit. Salad. p. 17. 22. hist. 36): raro sq. b pers.
I3eli
(
Jer. XL, 2. — Dein
26). Inde arr.phxus est. lud. XVI, 29: ]ril372tti nsb'1 i. q. sumsil (iiehmen) c. acc. , rci Gen, VIII, 20: et

1J1 ?)lrM 'iin?^; Simson duas


":u;~nN et nmplexus esi sumsit (Noachus) varias bestias easque obtulit in
cnlumnas mcdias , quibus superstructum erat templum , iis- holocaustum. II, 21 et sumsit unam : cosiarum eius. 23.
quc innixus esi ahcram amplexus dextra manu ( dextro
, IX, 23. XVIII, 7. 8. XXI, i4. 27. Ex. VII, 9, XVI,
brachio) aheram sinistra 3o
, ct inclinavit eas : 33. XXIX, 1. 5. 7. i3. 16. Lev. XXIV, 21, 5i. Xrv^,
valide (rt32 t3»l ) tum cecidit temphim cet. Amplectendi
, 7. Num. V,>i7. VI, 18. XIX, 6. 18. Jes. XXIII,
12.
significatum ,
qui a flectendl et plcctendi potestate facile 16. 2 Reg. XII, G cet. et pers, Gen. II, i5 et sumsit :

ducitur , expresserunt vetercs oraiies ( niQtiXufli. LXX Jova Dcus Adamum eumque posuit in horto. XI, 3l. XII,
\'ulg. apprehendens. Targ. et Syr. prthendit, tenuit. 5 et j4bramus sumsil Saram .... et emigrarunl in terram
:

Jarchi ; N1:^3:'>n i. einbrasser), e recentioribus proha-


e. Cananaeam. XVI 3 et Snra sumsit Hagaram,
.... :

riintLud. de Dien Clericus al. et recte quidcra


, :
eamque dedit Abramo uxorem (pellicem). XVII, 23.
Kimchius al. h. 1. inclinandi vim verbo tribunnt (nSb'! XX, 2. XXII, 3. XXIV, 61. XXIX, 23. XXXIV, 2,
i. q. ITE'^1 \ renitente narrationis ordine, praesertim quum 17. XLV, 18, XLVII, 2. Dent. IV, 20. 2 Sam.
versu demum 3o inclinationis nieiitio {iat. II, 8. Jes. XIV, 2. XXXIX, 7 ,
in cuius generis exem-
Niph. injlexit se. a) ad vidcndum (v. arab. ). Ruth plis parifcr atque gr. \u^u>r ( V'iger. llerm. p. 352)
npb,
III, 8. b) iob. VI, 18: D3-:T mn^-N 'inBb'' infiectunt saepe videtur nliovuCnv , inscrvif tamcn rei copiosius dc-
»< (dellectunf) viatorcs viac eorum (rivonim) i. c. catervae scribendae et quasi ante oculos ponendae. Eodem refe-
viafornm, qui har vin incedunt a semita deflectunt .
rcndum est 2 Sam.
Ddddd
XVIII, 18: ^b-as"!
2
— n]5b D^lbiaasi
-T . .-;
R. n^Ji 760 np-^

n5:i?3~riN V*nS ct Ab^alom sumsit et erexii sibi vivo absliilit benediclioncm liiam. lob. XII, 20 : np") ^'''pT BS^tS

cippum. i Reg.XI, 3/: nsbJS^ npN '^nN te sumam intcllcclum scnum ( Deus) aufcrl. — Deus aufcrrc dicitur
( eligam regem ) et rcgnabis: sed Jer. XXllI, 3l verbis : hominem ,
quem e medio sublatum in coelum recipit Gen.
qui sumunt linguam suam ct oracula cfferuni id sigiliflcari V, 24. 2 Reg. II, 3. 5. Fortius est : abripuit. Jer. XV,
videtur, prophetas falsos lingua sua abuti. l5: '';npn '^CN Tjisb bN nc abrlpias
longanimilate me pro
Obiecto etiam praemittitur ^73 partitivum : (aliquid) tua. lob. XVj
TJab ^'^^T-^ JTJ quid abripll ie animus
12:
iuus ? i. €. quo tc abripit aiiimi tui impotcntia.
rei V. c. npb ccpit aliquid cle sanguinc
LlTTa sanguinis ,

c) ccpit i. q. occupnvit (cinnchmen), iit urbes ter-


Lev. IV, 25, Gen. VI, 21. XXVIII, 11. XLIII, 11.
Accusativiis pronominis (ut post verba dicendi) saepe rasve hostiles Nnm. XXI, 25. Deut. III, i4. XXIX, 3.
oniittitur. Geo. XII, ig : ecce uxorem iuam np accipe
Tjbl
luJ. XI, l3. Metaph. lob. III, (3: noclem iUam cccupet
cam et abi. XXIV, 5i. XXVII, i4. XXXlil, Ti sed :
caligo , it. occupavit aliqiiem i. e. sibi totuu: concihavit
nedum scribarum (nostr- jemanden cinnehmen). Prov. VI, 25 de meretrice
anacoluthon potius quam ellipsis, vitium,
Num. XVI, sumserunt Korackus .... et blanditiis aliquem pelliciente ^''sysya ^npn bi* ne :
est in his 1 : et

DatJian ytbiram et 2: et surrexcrunt contra IMosen capial ic palpchris suis i. c. oculoruai nutibus. [XI, 3o;

cum 2^0 viris pro : ct suTnserutit 25o viros et surrcorc- Dsn nvdr: npb-
,

runt contra Mosen ( cf. supra 2 Sam. XVIII, 18).


cum iis d) duxit aliquem aliquo (jemanden wollin
ccpil et
— Is (id), a quo, unde aliquid accipitur, ponitur fiihrcu, brin^en), sq. acc. pers. et b^ loci. Num. XI,
praevio pi Gen. XXIII, i3, ir^TZ Num. V, 25. 1 Sam. 16: nyn'3 b—N bx CnN nnpbn eosguc (viros) ducas ad
X, 4, nN73 Lev. VII, 34. Exod. XXV, 2. 5, XXXV, ienlorium convcntus. XXIIl , 27. lob. XXXVIII, 20
Jocus , unde aliquid capitur , praevio pa Gen, XLV, 19. '
"ibias- bN cnim duxisti eam in territorium
!i:npn '2 tu
Jos. IV, 20. VII, i 1 , bsji Jes. VI, 6. eius\iron.) 2'Rcg.' XVIII, 32. Jes. XXXVI, 17, sq.
Addito dat. commodi Sb npb pr. «st: ccpil s. sumsit bN pers. ad quani quis ducitur Gen. XLVIII, g , sq. b
siii (fiir sich nehmen ). Gen.^XXXVIII, 23: nb njvn Prov. XXIV, 1 1 nvsb D^npb cjui ad supplicium ducun^
:

sumat sibi (sic mag es fiir sich nehmen ). XIV, 21. Nuni. tur , sq. b c. infinit. Exod. XIV, 11.
VIII, 16, scd saepius vis pronominis extenuata est iit , e) ccpit et arcessiviipcliil rem (jemanden,
aliquem ,

paenc rcduudaic videatur. lob. II , 8 ili^in ib n[^^1 :


, et^^as holen), sq. acc. rei Gen. XVIII, 5. 7. 8. XXVII,
max. in imp. Lev. IX, 2: biy '^b np. XV, i4. 29. Ex. l3. 1 Rcg. XVII, 11. 2 Sam. IV, 6: vcnerunt pctituri
XXX, 23. 1 Sam. XXI, 10. Jes. 'Vlll, 1. Jer. XXXVI, (i, e. emturi ) triiicum um Weizen zu liolcn c. acc.
, ;

2. Ezech. IV, 1. 3. 9. V, 1. XXXVII, 16 pl. aab ^inp pers. 2 Reg. III , l5 73:73 >b inp arcessile mihi citha-
:

Gen. XLV, 19. Exod. V, 11 IX, 8. Jos. III, 12.' IV) . roedum. Gen.XLII, 16. xLill", i3.' lud. XI, 5. Am. IX,
2. lot.XLII, 8. 2. 3, saepe arccssivit per alium, arccssi iussit. 1 Sam.

Spec. a) cepit tnulicrein i. e. eam iixorem duxit , ut XVI, 11: ^:np1 Mnbuj. Gen. XX, 2: et misit Abimelcch
gr. iiaiii^uviiv yvvuTxa Gen. VI, XIX, XXV, nTij nN"npj;i.' Num. XXIII, 11. Jer. XXXVII,
XXXVI, 2. iSam. XXV, 43:
2.
mi np.b
i4.
DyrnN - nx.
1.
17. —
Additur ^'3 loci, unde aliquis arcessitur. Am.
1 Reg. VII, 8, plenius irssn ib np5 Gen, IV, ig'. Ex. VII, i5: i.Niri '•}-m '=r!F,'l- Ps. LXXVIII, 70.
XXI, 10. r^^sxb ^'qbB ib'npb Gen. XII, 19. Ex. VI, 2) a) accepil rem oblatam (annehmcn, dt'xofiut)
,

25. Deut. XXIV, 3. XXV, 'S (cf. similem locutionem: dona 1 Sam. XII, 3. Ps. XV, 5. Am. V, 12 (nniD),
v, c.

nab ib npb
fecit aliquam fiham i. e. adoplavit eam Esth. cibum ('d l^ti lud. XIII, 20), it. de enitore merces
II, i5). Contra pater iuvenis dicilur cupcre uxorem Jilio V(-Halesementc (die \\'aare dem Vcrkiiufur abnchmcn)
suo , iDab rnujNb n^^rbc npb. Gen. XXXIV, 4: ib-np Nch. X, 32 (cf. ninp/o), dc D«o prcccs beiiigne acci-
iTiNb nJ^Trr rnb'M-nN. lud. XIV, 2. 3. Neh. X, 3k picnte Ps. VI, 10, de homine consilia ct monita admit-
.Ge'n.'XXIV, 3.'Y. Exod. XXXIV, iG: nnpbi tciite iisquo murcm gercnte Prov. II, i; npn DN '':3

^^:ab (d""UJ:) l^niiZTj.


Ellipt.
In recentioribtis libris pro npb •'-i^^N.
,

IV, 10. X, 8. XXIV, 32, lob. XXII,' 22." —


b) rcccpil (aufjiehmen)- Gen. IV 1 1 e ierra, quae
, :

uluntur verbo Nb: (aram. t^fllJ), in quo eadcm dlipsis


apcruii os suum Tl')3 TTIN "'m-Dii nnpb ut reciperet ,

reperitur Esr. IX, 2. 12 coll. 2 Par. XXIV, 3. sanguincm fralris mnnu


inde rcccpil in tutelain
tui c lua :

b) cepit (wegnehmen), quod noimun-


i. q. abstulit et patrocinium Ps. XLIX, 16. LXXIII, 2t. c) acc0~ —
quam cum (Mpina 1 Sani. II, 16 ). 1 Sam.
vi et violentia fit pii (bckommen, crlialten empfangen). Jes. XL, 2: "3 ,

XII, 3: 'nnpb <73 -iViJ-nN'' V.' c. ab hostibus Gen. ^'bED nin"' T73 nnpb nam accipiet e jnanu Jovae duplum
XXXIV, 28. XLVIII, 22. lud. V, 19. Jcr. XXVIII, 3. cet.Prov. ix,' 7. XXII, 25. Num. XXIII, 20 : rfia M:?!
LII, 19. 25, indc captivum Jccil ( gcfangeu nehmen) ct "nnpb eccc bcncdiciioncm acccpi a Dco. Prov. XXXI,
nbduxii Gcn. XIV, 12. Sam. XIX, i4. 20. npb 1 — 16: iii animum inducil , agrum cmcre innpni ct accipit
D Its: vitn aliquom privaro (eincm das Lebcu nehmcn j eum et voti compos (it. Kiinchi: et cmii eum , cf.
Ps. XXXI, i4. 1 Rcg. XIX, 10. i4. Prov. I, 19, cL
,

2 Sam. IV, 6. Neh. X, ."2. LXX. in^iuio. d) ncci:- —


lon. IV, 3. lob. I, 21: npb tiinv ^n: riiM'. Gen. pit pcrccpit auiibus (vernchmen). lob. IV, 12: njJnl
,

XXVI I, 35 : venil fralcr tausfraudulenUr r^r^p-lZU^.Ji^ et ^TM y"n'P ^iTN cl perccpil auris mca susurruni cius.
R. np.b, '^ii
761 n^h — •jipt?!

Kal b aufcrri Saiii. forcipis spccicra habcns 1 IJc^. VH, 4g. 2 Par. IV, 21.
Ni/^h. npb: l) pnss. 1, )ilt. l

XXI, de arca focdciia ab boslibus abluta l Sain.


7, V. c. C.suff. l^'np,bn Ex.XXV,58. 5iXXVII,23. Num. IV, <j.
IV, 11. 17. ig.ai. aa do F.lia iii cocliini «iiblato 2 lleg.
,

— npQ m. accf/j/io» ( doiioruiu ) 2 Par. XEX, 7.


11,9: a?>ryi Ez. XXXIII, G. 2) pass. Kal 1, litt. d.
adduci Estli. II, 8. lli (sq. btj). mnp^ f. Neh. X, 32, ab
pl. venalia, merces
Pu, nj;V ct fut. Hoph. np'^ (desideiantur eiiim fut. emendi significatu ( cf. nostr. abncbmcn Abnehmcr pro ,

Pu. et Praet. Hopli.) 1) pass. Kal no. 1 stmitus esi sq. 'j'^ Kaufcr), qucm radix liabet ibid. ct aSam. IV. 6. Apud
cius iinde quid suinitnr.: G<!ii. II, a3. III, 19. 23. lob.
, Jiidacos np73 est cmtio, opp. ~\2l212 venditionl Baba Mczia
XXVIII, 2. Ezcch.|XV, 3, dc.itnnius, rcpelilus esl Jer. fol. I verso. ,,Dandi et accipieiuli vocabulaad ncgotiationes
XXIX, 22: el iad^e^rcf claltir ntalediclio cet, — 2) pass. ct commcrcia rcfcruntur, iit cbald. ct syr. {<"-:; dare et

no. 1, lilt. b. /iblaiiis cst , dc rcbiis Jcs. XLIX, 2'i. 25 ':Z'^ acclpcre ctlain ncgotiari slguUlcant 'jnOI Ni:;"2 [i. e. ;

(sq. ]T3 pers. ). lud, XVII, 2 (sq. b pers. , alic-ui) ; de acciperc et dare ] apud Talmudicos passim pro uegotla-
personis v. c. in coelum a Kcg. II, 10 cf. Jes. LIII, 8: lioiic venit[unde masscmatt^n in dialecto latronum, quae
npb t2D'i?i"1 "llji^"; ejr aii:;usliis el pocitis alilalus est (sc. niaximani partcin c iudaeo-gcrmanica fluxit, enicrc, ncgo-
niorle): it. abducti.s cst iii captivitatcm Jes. LH, 5. Jcr. iiari, pcr eupbcm. pro furari, Gcs.] , sic pcrs. S\Sm.\ >i'.>
XLV'JII, 46. —
3) pass. 1 litt. d arcessi, de rcbus Gen. em*io et vendilio, pr. datio et acccptio, i'noi3i'i)o;Uai vcndo
XVIII, 4 , dc pe»-sonis Gen. XII, i5. [Xcu. Memorab. a, 5. 3, 7]." Simonis Lex., iam ed. 1.
Hitlipa, pai-t. nr.pbpTa CN igfis se coniinens i. e.
cobacrcns, couglomciatus , aoervus ignis Ex. IX, 24.
Ez. I, 4, Cf. cbnri. maxime res humi
I^p^ fut. D}?b'; legit , collcgit,

^jlf. •^. suiT. "npb m. 1) artcs , quibus animus ali- iacentes ut lapldes Gen. XXXI, 46 , flores Cant. VI, 2,
,
cuius co/>i/ur (Kunst jemandcn cinzunebmen) Prov. VII, inannam Exod. XVI, 4 sqq. Num, XI, 8, splcas Ruth
21, cf. rad. no. i, litt. c. (Hor. Sat. 2, 7, 46: tc II, 8. Poct. de animantlbus tcrrae Ipabulum a Deo qs.
coniux aJiena caplt, capere amore Liv. 3o, 12. Arab. sparsum colligentibus Ps. CIV, 28. |Coniungitur plerum-
s , o i
SJk3>t techna, .qua mulieres allicere solent vlros, pbiltrum,
que sq. acc. , sed etiam absol. , ut iTlba Cpb lcgere
amuletum). — 2) doctrina, scieniia, sapicntia, quam
(aristas) in agro Ruth II, 8. (Arab. _iiiu leglt rem
s ,- a ,, G - 3 ->
quis accepit s. pcrcepit , didiclt ( v. rad. t\o. 2, litt. a. d. humi nblectam, spicae post
iiiiJ, JjUy, _buJJ, _bL«J
ci".plura verba accipiendi, quac ad <liscendl et doclrinae A , o > s - > ' ° -
. ,
T
potestatora transfcruntur , velut cbald. bzp accepit , ct messem coUectac, :\In.oI et iCj'^ rcs de humo lecta, iCLi>Jij

auscultavit, obtcmperavit , ^ib^p doctrlna , sam. ^lTTrJ


doctiLna Deut. XXXII, 2 a f^J^'] accepit, ajab. t\i>! homo vilis, ablectus. Sjr. t-^\Xl\ P<-'. et Pa. id. v. c.

»J,A accepit, didicit ab eo, gr. 7iuou).ui.tjj(xvco Hcrod. 1,38, Barhebr. 420 de lignis coUigendis. Sam. ^P/, Gesen.
XSlftfiaoraculum , a ).ufi^dyu), lat. accipio Cic. nat. dcor. sum-
Carm. sam. p. 36, sed Nasor. «-is;^^ collegit, it.
3, Prov. I, 5 sapiens audit npb f]2VT et augct scicn-
1 ) :

et quatenus baec cum aliis


sit prehendit, vic. n];b).
tiam suam IX, 9. XVI, 21
, ,
,

commuiiicatur 3) inslilulio docentis ora/io Prov. IV, 2. , Pi. i. q. Kal , legit , <;ollegit spicas Ruth II, 16 sqq.
Deut. XXXII, 2 inpb 1^732 i)"'?"". lob. XI, 4 ^npb ?!!•
: : Jcs. aclnos in vlnea sparsos Lev. XIX, 10,
XVII, 5,
V^ulg. sermo meus. ("Aielit. lagcha finpb lcx v. Vassalli , ligna Jcr. VII, 18, hcibas 2 Rcg. I\', 3() sagittas ab ,

p. 43o). aliquo iactas 1 Sain. XX, 38. Min^ns proprie de colli-


"^np^ Tdoctus , doctrina imbutus i n. pr. viri 1 Par. genda pccunia , quae clvibus inipcrata erat (Jen. XL^ II,
\1I, ig.' ' i4. Pleruuique construltur sq. acc. , sed passim absol.,
rTT:i3 cpb Ruth. II, 3. 17 lcgit (spieas) in agro , et sic
nip5z3 m. cnptura pracda sed spec. pecoris
))
lud- I, 7: Itgcbant ( inicas paiiis) sub mensa mca
,
, cf. ,

et iumentoruui. Nuni. XXXI, 12: -nNI •'2'Or^-nN Mt. XXV, 27. (LXX plerumque <7vD.fyio, semel utuXtyco
3;\2tt -nNI nipb'-!^ cnplivos ei praedam et exuvias sed
quiiiquies avvdiyct) v. c. Geu. XL\ II,
1 Sam. XX, 38,
,

coinm. lil 27. '32 ctiam captivi ("'aajri) sub h. v. com- i4. Jes. XXVII, 12).
prcbenduntur, nNT bb-^r;-bs-nN inp'2
Couim. 11:
";— z::i C~S2 r;ipb:i~~b2. Iiule Comm. 26: nipr" Pu. colligi , poet. de populo in terra disperso Jes.
''3'i;— praeda captivorum (die Beute an Gcfangenenj. XXVII, 12, et eodem modo
Etlam Jcs. XLIX, a4. 23 in parallclisnio est •<a"r. Hilhpa, congrcgari, sq. bs ad allqmnn. lud. XI, 3.
2) Dual. C-r;pb:3 utiaque mandibula, qrm cibus •co/ji-
tur Ps. XXII, 16. CpV m. spicilegiiim Lev. XIX.I^. XXIII, 22.
Kimchi quod supia et infra linguain :

est.
lilp?'' m. pera, hi quam res (lapidos cf. Gen.
DN"Ij;'7a forceps Jes. VI, 6,
dual. 1) cf. ^r. XXXI, 4b')" colligunlur 1 Sam. XVII, 4o , nbi distin^ui-
/.«,?/j , Xufjidioy a lufifiurco. 2} emunctorium — , itideni tur a E-J^.l »b3 vasculo s. sacculo pastoruin, et peram
R p^b, viib, nrJT 762 apb — nsti^

venatoris Tel fundatoris significasse videtur, quam praeter '^•^jj rad. inusit. Arab. J^l linxit , tuxit , ei'.

peram pastoriciam gerebat Davides. cognata ^l punxit lingua,


verba Jj, v_a*J linxit',

unde
^^ gustavit et hebr. ];8b. Inde
Qp*5 rad. inuslt. Arab. jji^ vlam obstnixit ,

llOb 4 m. pr.'res dnkis,


c. snET. iriujb Ps. XXXII,
quae lingi' succus (asngendo).
sugique solctSpec. 1)
D1p7 inde locus munitiis) n. pr.
( viam obstruens , succus vitalis , vigor. Ps. XXXIf, 4: "'"lUib ^q!^5 ^uccHS
oppidi Naphtalitarum Jos. XIX, 33. meus immutatus esl i. e. in peius mutatus ( cf. Dan. X, 8),
arefaclus. Targ. ''aL:i"l ~~n.~ti<. Aben Esra : humor
calidus , in quo vita hojninis est. — 2) placenta dulcis
UnxlC. Onoraato- (cf. n^^a a rad. Y^n). Num. XI, 8: }i2^ri naib Vulg.
pp^ pl- ^i?i5b fnt. pV; lajnbit , (

panis oleatiis. LXX. iyxQig is i\uiov.


poet. ul nostr. lecJcen, v. ad Tjnb et pag. /So B. Arab.

vjUiJ lingua, Etiam armen. iu/[(lr[_est kmbere). Dici- :\'^'^ rad. non usltata. Modo seraitica est, Bott-
tur de canibus larabendo bibentibus lud. VII, 5 , saiigui-
cherus (spccc. p. 3^3) eam idem valuisse cenauit atqus
nem lambentibus i Reg. XXI, 19. XXII, 38. ^buJ sed pass. coniecit te , iacuit , cubuit ( sich lagern )
, ,

Pi. id. lud. VII, 6: id:^"'^ bx tin^a a^p.iibnii 7»^ unde sit

(aquam) lambebant manibus ori admotis i. e. qui aquam n3ffl7 c. IIc lorali MnSUJb 1 Sam. IX, 22 plar. ,

manibus haustam inde lambebant s. sorbebant. Comm. 7.


niSUib cstr. n^lDJlib f. cella, concZaue pr. cnbiculum a ,

iacendb vel cnbando dictum. Persaepc dicitur de celiis,


quae in atriis templi maxiine ad portas, exsfnictae erant
,

in Kal inusit. Syr. «.Aii.^ serotinvs fuit,


2 Reg. XXIII, 11.1 Par. XXIII, 28. XXVIII, 12. Jer.
IZJD'^
XXXVI, 10. Ezech. XL, 17. 44 sqq. XLII, l3 sqq.,
de pluvia, frugibus pecndibus, ),A£i.iii serotinum v.
, in quibusque tum templi opes et quaecunque ad cultum
divinum necessaria erant asservabantur 1 Par. IX, 26.
Castelh Lex. Adler. yi-Li'
J^ ^j^i c*.£i.^ ; ^^£1^»
XXVIII, 12. 2 Par. XXXI, 3. 11 sqq. Esr. VIII, 29..
etiam Arabes
Neh. X, 38 sqq. XIII, 5. 9, tum sacerdotes , Levitae,
^jjj . ^L) irJiti j.*,Ci-i , unde apparet ,
portitores al. habitabant Ez. XL, 38. 44 sqq. XLII, 1
significatu usurpasse cf. Germ. a sqq. XLV, 5. Neh. XIII, 4, singulisque niinisterii sacri
verbnm , wJiJ illo ,

negotiis vacabant 1 Par. IX, 33, raro etiam profani homi-


Silesia pag. loi't. Idem habetur in translatione Arabica
nes vel habitabant vel hospitio excepti sunt 2 Reg. XXIII,
lob. XXIV, 6, V. Pi. Cliald. uj-pb serotimis.
11. Jer. XXXV, 4. 5. Semel de coenaculo Samuelis
Pi. fructns serotinos coUegit i. e. racematus est ( ut 1 Sain. IX, 22, et Jer. XXXVI, 12 de conclavi scriba«
ItkoqICiiv ab onwga) , c. acc. vineae lob. XXIV, 6: a^nS ' regii in arce regia. Ter haec vox scribitur per Nun,
JllOpb'^ 5lt1 (sie stoppeln den Weinberg des Frevlers). riri;: Neh. III, 3o. XIII, 7, pl. nisuiJ XII, 44. LXX
JDuo codd.^^Rossiani iDpb , verbum rarius explicantes per ap. Ezech. plerisque locis verterunt lS,iSQu, (v. V"itruv.
Syr. t.ri.b^j quod Arabs reddidit ^ji,filjj 5, 11. 7, 9), ibid. bis XL, 17. 38. Jer. XXXV, 4 et
in Paralipp. quo praeter Bielium et
naain(^<iQiov (de
malim u^iJtJ, v. ad rad.
Scliluussnerum v. Creuzer Symbolik I, p. 247), apud
p7 m. foenum serotinum (Grummet) Am. VII, Nehem. sexies 2 Reg. et Esr. X, 6 yctC.orfvXu/.iov apud : ,

Jeremiani sexies oixog semel xuxuXv^iu 1 Sain. ay.rivi,


, ,
1. Kimchi: -imXT:" 3'ai"n.
Esr. VIII, 28, &>;auvQog Neh. X, Sg uvXi] Ez. XLII, ,

ffllp/^ m. phwia scrotina (LXX viToi oipifioi) 1. Jer. XXXV, 2, TtiQiTiaTog Ez. XLII, 4 cf. Bottclier

i. verna quae in Palaestina Martio et Aprili mensibus


e. ,
1. c. p. 324.
ante raessem cadit Prov. XVI, i5. Zach. X, 1. Hos. VI, Origo raihi non liquet. Si inodo nativa est usitatior
3 saepe copulatur cum pluvia prima s. autumnali
,
rT^lTa : forma nsirb credibile est etymon auctorcBottchero supra
,

«"ipbiii Joel II, a3 icipbi:^ "-ir Deut. XI, i4. Jer.


,
proposituni neque profecto audiendi suut
,
qui nrw" ,

III, ii. V, 24. Poi;t. dicitur de oratione facunda et bonae eiusdem originis esse putarun.t atque gr. )-ia/fi *) al :

frugis plena lob. XXIX, 23 uiipbyb 1-)?= Cri^^. : quum n facilius emolliatur in 1 quara contra n indiire- ,

tur in 1 fpag. 727), non cnntemnenda est eorum sen-

•) Quod vc. utium Juctum sit a Xiyw dico , an auctore Bottcliero I. c. a Xfyco — kgon, nunc in mcilio rclinqno unumquo
objerro, male cum his vcc. componi gall. loge , logis, loger ,
quae sunt a lat. iocare. — PractiM-ea hi ,
qui cum nSUJ: comparaiunl

gall. Mche, ignorasse viilcntur , hoc vc. e6»c ab ilot. mcchla, quod a «onchae (,nicrhlo) similitudinc nomen accepisse cartom cst
R. Dob, ]tb 763 msb — ^'^Db

teiitia ,
qui rtsuj; fonnain milivain ceiisent , ct liuic cx lingiiis non Seniitiris armcii. iJ^I^l , aegypt. At\C,
vocabulo praeter l tJaiii. IX iioii iiisi iii recentioiibiis saiiscr. i(jsn/ia, adeoque gr. jX/oCToa, ciiius ^'adsciticiuin cst,
libiig obvio persicam origineiii tiibuiint a ..,X«v,^ sudere, cf. ).n'aa(o, y)((vaaio ; yyoifog, rf<fog; ;;?.«r>« , lana al.).
coiisidcre, unde csse possit sL/iJ nischach sudes (BoLlen.), Ac liiimana quidein lingiia paiicis exemphs exceptis fPs.

haec ipsa forina uon reperialiir. E linguis Semiticis XXII, 16, Thren. IV, 4. Jt-s. LVII, 4. lob. XX, i6)
licet
formam r::^;: expLcare stmlueiiint Forsterus etAvenarius,
inemoratur ut loqiiendi instrumentuin. lob. XXXIII, 2 :

quibiis n:\l-: est i. q. r;:::'d habitatio Cocceius, qui ': ;


'rna -i-b !t;:^. Ps. XLV% 2 i^n-; ici: ur ':-w-b. XII, :

fi-ib. Ps. XXXIX', 4":


4': nib^.n'n'?zhu
declinatuin putat a ^1-.: iiiomordit , ,,quuiii nonnibil in '«bba 'in-ian,
brere contracta fuerint haec coiiclavia spatiiiiiique quasi sed CIX, 2 IjIVJ V^^, ^"1?! loijuuiilur linguam mcndaccm
:

adniorsum habuerint"; J. 1). Michaelis , cui radix est (de quo accusativo v. gramin. liebr. §. i3;'i, not. 3). 1

uSLao sacriCcavit ( quae tnmeii respondet hebi-aeac -lo; Prov.XV, 4. XVIII, 2I. Jes. XXXIII," ig. XLV, 23 cet.
Vcrbiim, qiiod aliqiiis in ore paratnm liabet, non solum csse
libavit).
dicitur svper lingiia ('= y.xbz: lob. VI, 3o. Ps. CXXXIX, J,
's 1i-:J^ b? 2 Sam. XXIII, y. Prov. XXXI, 2G. Ps. XV,

n''1"5 ^^'^' '""*''• Arab. ,,^!, gustavit, pr. linxit, 3) st'd etiam suh lingua z |iuib rnn Ps. X, 7. LXVI,
,

17, cf. Caiit. IV, 11, quae locutiones non multum inter se
V. ad idV. Inde differre videntur (cf. super labiis Ps. X\'I, 4 et sub labiis
Ps. CXL, 4). Sq. genit. np^ fi"d': lingua fallax Prov.
DlDv m. i) gcmnmc species Exod. XXV'1II ig. ,
VI, 17 (meton. de homine fallace ib. XXVI, 28, c. '

XXXIX, 12. LXX. ).r/iQiov, Aulg. Ugiiritis qua iiiter- ,


masc. ), Ti^a-]!! pTiJb id. Ps. LII, 6, nincrin ]iu5b id.
pretatione Alexandrinus originem a CT.
iiiterpres ad
Prov. X, 3i sed in 'r.^'2~'. yvdh posterius vc. nc-
,
(linxit, ligurrivit) alhisisse videtur.Est autem hyiQiov
que in genitivo neque per appositionem positum vide-
,
s. Xiyy.ovQior, lyncuriuin gemma succino similis, ex rubro

flava pomum auraiitium colorc refeiens (l'Jin. 8, 38 s.3j.


tur, sed adiectivnni fem. esse a masc. 173-1. ivai' . —
i'^o/i]v autem p'irb est liiigua. ohlreclalrix calumnialrix ,

3j, 2 s. 11. 3, i3), auctore UrfjuHJo (de vestitu sacerdd. (hiiguam tertiam appellant Cbaldaei et Zabii cf. Sir. ,

2, i4) hyacinthi species , a Liguria patria, niinime a


XXVIII, l5), unde Ps. CXL, 12: fi-^b w""M lirUnguac
lyncis urina, dicta.
i. e. obtrectator (sed ]iu;b bya Eccl. X, 1 est incantalor). 1

2) Jos. XIX, 4; n. pr. oppidi in septentrionahbns lob. V, 21: ]iu;~ izyj: /iagellum Unguae ( nos simili ima-
Palaestinae , quod ahbi ( iii loco parallelo lud. XVIII, 7. glne klatschen dc caliiinniis fainigeratorum et garrulonini
:

l4. 27) isib appellatur. Vide p. 761 B. hominiim , cf. angl. lashes
gall. roiip de langue). Jer. ,

XVIII, ]8: ^2; af^ilc! perculiamus curn


fi'.:;"^ ir;;:i
Ungua. Targ. testificeinur contra eiini falsa testimonia.
|^~ rad. inusit. ,
quae luigeiicli , lambcndi signiR- Ez. XXXVI, 3 7iu;b ncb b? ib".-!. ascendetis super la-
:

hiiim Ungiiac maledlcae i. e. traducemini per ora hoini-


,
catum habuisse videtur, ut coguatae i»^ , s^<.*»J, *->»w'
num. (Cf. supra ydb Po. et Hipli. ).
cf. onb 1^^. Meton. dicitiir a) pro sermone. lob. XV^, 5 ]iu;b :

Po. 'JUJib (denom. a ivoib) pr. linguam fccit i. e. C^/ilT" sern^o osUilinrum. Prov. XV"I b) pro , I . —
lingua fortiter usus est ( cf. uostr. Eeiiie macheii , de idinmalc scrmonis (nostr. Sprache). Dan. I, 4: 1i'rb
bomine celeriter currente, fugiente), cnluminalus csl (v. C^liSS Ungua Chaldaeorum. Gen. X, 5 i;"i"bb 'i5''X quis- :

^iicb no. 1 extr.). Part. c. Jod paiag. "^dir:: Keri •';u;'r": . ,


(piep'io lingua sua. Deut. XXVIIl, ^g. JeV. XXVIII,
pro '"wVa, '^:i:b53 part. Pi. Ps. CI,'5. (Arab. '^y^l 11. Neh. XIII, 24. Esth. I, 22. III, 12. Vail, ;).

calnmniatus cst ,
G > u.

.,jj,Ju inendax).
(Arab.
G , G c
.-.l^l et ^-j-«J id.).
_

— c) Inde gens, nalio, qnac

Hiplu id. Prov. XXX, 10. peculiari lingua utitnr. Jes. LXVI, 18 : ni:"i"b!T! D^ian-bt
omnes genles et Unguae cf. chald. rdb. Transferliir
jlD?
utriusque sexus vc. sed saepius fem. ( Ps. 2) ad res inanimatas linguae similes a) : a^T ITOb
XII, Pfov. VI, 24. X, 3i, lob. XX, 16. Jes. XXVIII,
4. ligula auri i. e. vectis aureus linguae siinilis. Jos. VII,
11. XLV, 23. I-IV, 17. LIX,3 al. masc. Ps.XXII, 16 et 21. 24. Vulg. rcgiila aurca, (Arab. j.j.*J I. II. IV,
Prov. XXVI, 28) pl. nirib, c. suiT. cn^^^icb 1) Ungva
linguae in modura formavit, mucroiie insti-uxit aliqaid,
(a lingendo, nt !at. ) tuin hominum tuin' bestiarum
,

Exod. XI, 7. Ps. LXVIII, 24. lob. XX, iG. XL, 25 V. c. calceum , .^^.J mucronatus. Lat. ligula est gladio-
G - » •-
al. (Arab. ^jUJ, aeth. ^i*!^ ; aram. •jisb, ^'^-^< las mucronatus). —
b) tJN ]ixb flamma ignis , ita dieta,
qnia speciem linguae prae se fert, et instar eius lambere
Pnnice nomen pronunciatnm est ahiin ^Ti^bN cum Aleph videtur (v. a.-jb , urjb), cf. Aen. II, 684, ylijjaaui di(ii
prosthetico unde fiovyXioaaov planta punice
, u).aovt'u).rp

Diosc. 1, 126 cf. arab.j>i.Jl


o'^ <!« eadem planta ; adde nvQog Act. H, 3, arab. Uli ^yl-wJ, per». \Ji^\ ^^\
R. yoV, nn'-, '^n*:?, rrV 764 ixsb a

suboni alcsch. Jes. V, ai. c) Bs!-! 'Jit? Jos. XV, 5. — N'1p?21p bs (jui pracpo^itus erai armariis restluni ( cf
XVIII, 19. Jes. XI, i3 et simpl. ]iu;br; Jos. XV, 2 ««ui N^"i!:a"! N^iBOTp armarium librorum, Biicherschrank).
maris (cf. nostr. iirrfzunge , lat. iigula Caes. b. gall. 3, Arabs , qui liac libri parte ex ipsis Hebraicis hausit, ,

12, et lingua Liv. ) ,


ap. Arabum gcographos jS^il qL*«J. Bk^^t >_*s»La3 praejectus vesiium.

]iBv cliald. lingiio , inde dc ^en/e pcculiari lingua


utente "(v. ]idi no. 1, c). Dan. III, 4: N^JJN N;m::7 •.\^J rad. inusit. prob. i. q. ?|n; effusnsest, unde
N':ci' gentes , ixationcs cl linguac. Conim. 7. 3l. V, ig.
^n'?. mensuia quaedam frumenfaria Hos. 111, 2 ab
Vi", '26. VII, i4 cf. hebr. Jes. LXVI, 18 et gr. Apoc. ,

V, 9. VII, 9. X, 11. XIII, 7. XVII, i5.


effundendo dicta. iifii/.OQuq LXX
Vulg. corus (limicliui, ,

accommodate ad contextum antecedit enim i7jh i. e. ~\b. ,

Kimcbi : nan ^:;n.

!lJtl)^
rad. inusit. Arab. «^ pupugit scorpius

lima fissura (num de terrae biatibus et


^^*^ i. q. arab. txl 1) percussit ( i. q. k^
serpens , «jwJ ,

fontibus ? ) j«jd j jtXj ). — 2) idem quod ^aJ momordit undc ,

riiTbJa mordices , dentes , q. v. Ab hoc nomino den-


yffl^ n. pr. oppidi Gen. X, 19, cx Hieronynii sen-
vatum censent veteres Grammatici, ut Kimchius , lob.
tentia (in Quaest. ) Callirhoc ad orientem maris mortui
IV, 10: (lentes leonum
(pro :isnb:) fracti s. eruii :)5n3
sita , aquis caliilis abundans. Ita etiam Pseudojon. et
tuni: qs. ynb sit vocabulum propriuni de dentibus fran-
Targ. Hieros. , iibi pro Tnbp legendnm est imrp. Vide gendls et eruendis siguificatioue privativa , ut tt:"tlU a
,

de Callirhoe Plin. N. H. 5, Jos. Aut. 17, G §. 5. iG.


UJ^iiL'. Sed praestat qyn: referre ad rad. sn:. ,
bell. jud. 1, 33 §. 5. Ptolem. 5, 16 , de aquis calidis
illius regionis Burckhardti itin. Syriae p. 674 ed. germ. myn^iS cstr. niSnVa pl. f. morilenies , morcticcs.,
poet. pro cientihus Ps. LVHl, 7. Eiusdeui origlnis vide-
tur aethiop. et y permntatis) maxiUa,
^^AlJh/ll^ I (n
Mi ^ rad. inusit. prob. i. q. np'3 sam. nri: cx-
inde mala, gena ( Ludolf. p, 19). fivXut i. e. deu- LXX
jiaiiiJit vestem , uiide niihi ducendum videtur aethiop. tes molares, Chald. Syr. dentes canini, sed omnino
7\^J"'^' vestis genus , de quo Ludolf. Lcx. aetLiop. dentium nomen poeticum esse , non certum quoddani
p. 329: ,,Ioh. XIX. 23: Tl.?"?: "hAl^fi.' perappo- dentium genus significare videtur.
Alia huius vocabuli forma litteris transpositis est
sitioneui gcneris [gr. slmpl. tiiv /iTwi'a). Nam /\AJ''^:
species quaedam est tnnicae. Legitur etiam Enc. i4.
niyVr:: lob. XXIX, 17. Prov. i4. Joel I, 6. XXX,
quae ct ipsa etymon satis aptum offert a «JLj i. q. «AIj
oct. 2, 2. 'hCi:jt"i: c^^z.h: -t-^KZ.: tunica
extulit se prodiit ut dnbitari.pos-
, spec. prodiit dens ,
spiritus indutus fuit ;. e. spirituali. Qualis vero esset, ,

sit utra forma primaria et nativa , utra ex iila per trans-


Aethiops mous ignorabat. " Ex mera coniectui-a Castellus
,

positionem orta sit ( e diversis enim radicibus has formas


vestem byssinara posuit. Indc
ortas csse vix credihile est).
, Equidem originem a
nnr)?!D f.vcslianuvi tegium. 2 Reg. X, 22 : •^vin morclcndo praetulerirn quanquam fateor, facilius n^ybr^U ,

nnnb?i:M ':v Vulg. rjni erant super vestes. Chald. n;?3'':~ abire potuissc msnb?: m
quam contra. ,

'/2

IfMein , decima tcrtia llebraeonim littera,jubi numcri ad an;*: laudata p. 724, et quae cx Phoeiucia Iingua
iiota est, (juadragcnarium numerum indicans. Nomen observavimus in Monumm. Phoeii. p. 433, v. c. 353 et
huius litterae o: probabilifcr arjurtm designat
i. q, Dr: , hSTS Mochus , Bochus), r| (v. infra s. Iiac litt. ) adeo-
,

un(Zar«mque figuram ntcuntiue referunt figurae eius in que 1, V. c. p;;:n et n*n adniiratus est. 2) ex —
alphaboto Phocnicio (Monunim. Phoen. pag. 35. 36 et liquidis a) maxime quidein utNun , utpote
, ita m
Lncyclop. germ. ». v. Falaeographic Sect. 3 tom. 9 ,
durior litttra , mitigari soleat in 11, tom ineunte radice,
p. 3ii). Congi-uit nomeii eius graecum ilii; i. e. phoe- •i , 3,
nicium il aqua (v. infra h. v. ) , ct aethioiiicum iJiai
ut CV2 ^Lc et t:i: _bLj vacillare, ,^ et ij medulia,
^
t- C
aqua. «-wi^ sam.^Vp»
3"i'l" „^_jj tribulum, nni: , expaiidit,
Labiali huic litterae contiguae sunt ct cum ea permn-
tantur 1) reliquae labiales ut 3 pag. 17: (addeexempla ,
cf. lyi , 1^73 al. ; tum media radice , ut D^^llps pistaciae,
R. cxa 765 •a HEnNa
gyr. ii0.4\S pistucia, toiebinlLus , r::; , atth. H<^(D I pccuniae aliarunujue rerum quas quis niutuas sunisit,,

scortatus est; tum dcniquc cxtrenia radice CUUJ et ]^i3 pro fcnore data. Nch. V, 11: "ji^yti. RC2r; pnt; A'ulg.
s ,u ccntusima, v. de ccntesima Ronianorum Ernestii clav.
advirsatus est, pt |.Lyt poUex, Jir'! ^^> pinguis fuit, Cic. li. v. de ingentibus usuris etiainnuni in oricntc usi-
,

OK syr. ,^1
.
arab.
'.
si;
»
72:*n sani. et arab. '^^'^«('n^,
tatis Volnc^j. itin. II, p. 4io. 4) rrNT::-; ^t^to Neli. —
^^,1
111, 1. XII, Sg n. pr. turris lliurosoljTnitanae.
^
o
|.
o -
jki> uva accrba , cf. notam pluralis fii^ et 'J'^ al. — Dual. C^nN?: pro D^^nN?: ) (hicenii.
(
Cum substanti-
vis iisdcin fere modis copulatur atq-.ie singularis D'nN73 ,

b) Ldmed , v. pag. 727. njw Gen. XI, 2.1, la-N ctn;: 1 Sam. XVIII, 27'
Extrcmis vocibus 3fcm passim
abiicitur , nt pl. D''—
C-ip":: DT.N'?: 2 Sam. XIV ",
26, c-nN": ti-Tr Gen.

cstr. •<

'-^ raro' pro Q'
, it.I-g^- P' ^24. Ewald. gr. — XXXil, k5,
Plur. nTkN?3 centuriac. niNMb secnndum centurias
^. 359. Cf. de m
Latinorum quod extreniis vncibus ct ,
l)
2 Sam. XVIII, 4. niN/:n 'Tb centufiones Num. XXXI,
inter dnas vocales pronunciando omittitur Quintil. instit.
i4. 48. 52. Inde niN7: uid sexcenti Ex. XII, Zj np-^
orat. g, 4 §. 4o de simili Etruscorum et Umbrorum usu
O. Miiller Etrusker T. I. p. 56.
,

niN'': octingenti Gen. X, 7 cet. 2) ccnlum , qs. cen- — ,

teni. 2 Par. XXV, g CLethibli (cf. Coinm. 6). Forma


rarior est nVN» lege nVN?: 2 Reg. XI, 4. g. 10. i5
,

•13 praelixum ortum ex r;'J 'juicl , ubiv. notara. Chethibh, cf. arab.

•53 praeGxum ortum ex , rad. 'j:73, ubi vide. r!^{53 chald. id. substantivo
Postponilur eoque .

'J73
plurali, nN': Y~]ir] VII. 22. Dan. VI, a.
Esr. VI, 17.
Dual. '['nN;:, substantivo postpositum Esi VI. 17. .

N53 cliald. i. q. na (jidd? et praeter interrogationem


Ear. Vf, 8.

^NH valclc , V. rad. 1IN. ^^^ rad. incerta , v. bia , bNV: . sub rad. ;w.

maculavil. Inde
I lCS ». f- 1) ccnium. (Fhoen. nxa m numis Ci^"^ rad inusil. fort.

Marath. Arab. iy^ et iCjU, aeth.


^^"^^^l Syr. ]l^- DINa pro dint: Dau. I, ^. lob. XXXI. ^ (ubi
nonnuUi codd. CIE ).
lie quaerendum est, contulerim pers. ma,
origine si

tnah, mch magnus


D iD m. macula, lah (Syr. |.ii3Qic pro gr. fii!J/.ioi
multus, cuius ejiain in lingua Phoeni-
,

cia nonnnlla vcstigia quanquam incerta reperiuntur v. , , , Col. 1,22, sec. Lex. Adl q. w^, UL.^'^^ ^j^-
monumm. Phoen. p. i52 cf. ;i22'i. Minus placent qui ,

,j-Jjs.'j maculatus, contaminatus. Arab. |.^ uiorbillorum


radicem statuunt ^U extendit , expandit ). Lev. XXVI,
specieg vehementissima, febris vehemens, int. fetechialcm,
8: 2272 Itin::. Eccl. VI, 3: r;^;: c-n n-ri-' bN. Eccl. VI,
3.' Cum substantivis copulatur vario modo : a) praemitti- in qua maculae in cute comparent, Fleckfieber, a.>.a pro ^j^
tur sr.bstantivis singulari numero positis qiiod quidcm ,

fieri solet in eiusmodi rebus, quae saepe magno iiumero re-


morbiljis coiTeplus est. a in
Congruit gr. ftajtog. Aliis

perinntur , ut r;:i:; ."^N": Gen. XVII, 17, it;-N TiHJi 1 Reg. hoc vc. servile videtur. Atque Ewaldus quidem §. SSg
B'N!!: ortum stati.it ex £in7: nigrum guid a rad. C^n Reds-
XVIII, i3, -irsVNT: VReg.XXIlI, 33 , ai-n -N7:" 1 Par. ;

XVIII, 4, Gen. XXXIII, igV Jos.XXlV, lobius et Maurerus [Cursus p. go] ex C:""" pro murmur,
Tli-tp,' r.ii-:
52. — b) praeniittitur substantivis phirali numero posi- susurrus, q. d. yQv
sit ad rem
,, ein !Muks

ini\i; puncium macula


"^, quod a sono relatum
,

et r;":sN:: N: "< 5'("'


tis, qnod fieri solet in noniinibus, quaerarius numerantur, , , ,

nta-'N-33 MNt: Reg. XVIII, 4, fTzrfz'): 2 Sam.XXIV,


I
quidem. Posterius satis ingeniosum est scd vide infia ad :

3, D'p72i: 'a' 1 Sam. XXV, i8, £-;rc nN?: Gen. XXVI, r;a!iNa p. 771 R). Dicilur aj scnsu phjsico, de labe s.
12. —
c) Eodeni inodo iii statu constructo, ut 123 nK7: vitio corporis, in homine Lev.XXIV, ig: ai7: '\T^^. "'S CN
Ex. XXXVIII, 25, crTN n^?:: ib. 27, sed raro. Contra in"7;~r qui irrcgnverit vilium pro.-rimo suo, in bestiis (quae
creberrime nx:: ponilur, ubi nunierus centcnarius cum aliis sacrificiis adhibendae a vitiis inimuncs esse debebant) Lcv.
conjpositus esljV. c. r-,:t D-i;3t;- r;r,r nNT: Gen.XXV, 7. XXI, 17 sqq. XXII, 20. XXIV, 19. 20. Num. XIX, 2.
Dcut. XV, 21. 22 (i- D-:: XVJI 1. In corpons
17. XXXV, 28, r::a nN7:i l-^-m: v:an ibid. V, 18. 2^^.
. ,

humani pulchritudine describcnda IVeqnentatur locutio


aS. VII, 24. XLVIl'28. Ek, Vi,'i6.'r8. Num.XXXIIl,

:

39. —
d) rnro et nonnisi in libris recenlioribus postpo- 13 D^r J'X 2 Sam. XIV, 23. Cant. IV, 7. Dan. I, 4.
b) sensn L-ll.ico lob. XI, i5: ci;:': ""':= Nir.-i TK -2
nitnr nomini plurali v. c. r;N" C.h^ 2 Par. III, 16, cf.
IV, 8. Esr. 11, 69. VIII, 26.' _ tunc csrtollcs fnciem tuam sine Irhc. XXXI, "i PrOV. IX,
2) cendcs Prov. XVIJ,
10, C6tr. ONt: id. Eccl. VIII, la. 3) centesima sc. — -. Dent. XXXII, 5.
_ _
E e c ee
R. TN53, DX53, iNa, ^aa 766 1^?.^ ua
^^l^ in Kal uiiisit. rccusavit, v. adj. verbale. (Syr. 3) fprevit , nihili aesiimavit , sq. acc. lob. IX, 21 :

«n 0N7:N. Jes. XXXIII, 8: Dn^ DN7: spemit urhes muni-


yl^ ubique
, impers. «-*^ A jlio fut. «-i^ ^lio^ , Jiol Z tas , i. e. contemnit , non timet eas. Prov. XV, 32, sq.
taedet ine moleftuni est mihi.
,
Aph. cessavit , destitit. a lud. IX, 38. lob. XIX, i8: ia :idn73 Dib^W Dj.
Cognatum est >":73 retinuit cohibuit cf. de verl^is ne- , ,
Absol. Ez. XXI, 18: oD.Vb D2;L" tribus fastidiosa , 'quae
gandi s. rad. Nia). tribus iam deportatas aspernabatur. Inf. ON73 Thren. III,
Ti. ]N73 fut. ^NU"; rccusavie renuit noluit (opp. , , 45 aubst. aversatio , coniemtio.
f13N). Coniungitur a) sq. gernndio et sic ( praeter ,
Nipfi. 1) liquefactus cst , dif/lu.rit, v. rad. 110. 1.

Num. XXII, l4) ubiauc in oratione pedestri Geu. Ps. LVIII, 8: D"'73 aquarum.
1733 1DN72"' diffluani instar
XXXVII, 35. Ex. lV.':i3. VII, i4. X, 3. XVI, 28. Symm. dtaXvd-ffTCoauv. Hieron. dissolvantur. Targ. jlOJjn'».
XXII, 16. Num. XXII, i3. Deut. XXV, 7. 1 Sam. VIII, Spec. de vulnere quod sanic difQult. lob. VII, 5: "1i5
,

ig. 2 Sam. II, 23. XIII, 9. i Reg. XX, 35. XXI, i5. DJ<7J'^1
yjl^n culis mea coalcscit ei denuo sanie difJluiL
2 Reg. V, 16, apud poetas et prophotas lob. VI, 7. Ps. (Incod. Regiom. 2 correctnm est D"3'T ). Syr. et Targ.
LXXVIII, 10. Prov. XXI, 7. 26. Hos. XI, 5. Jcr. V, •p^^nN liquefacta est. Cf. Ps. XXXVlTl, 6 Targ. nO-^Na :

3. XI, 10. XXV, 28. XXXI, i5. b) rarius et poet. sq. «ariji^l:?! pro hebr. 'nTlsn 1^723 praetcrea 0725 de pecore
inf. nudo. Ps. LXXVII, 3. Jer. III, 3. IX, 5. XV% 18. scabioso 1 Sam. XV, 9. —
2) iv^i/fZtarJ Jes. LlV, 6. Ps.
L, 33. c) absol. Gcu. XXXIX, 8. XLVIII, 19. 1 Sam. XV, 4 : DN723 repudiatus a Deo, der Vervvorfeue, reprobus.
XXVIII, 23, passim de his, qui Deo morem gerere nolunt
Jes. I, 20. Ps. LXXVIII, 10. ^"^ scd cognatum,
^tSU "' inusit. , ut videtur,
]^?,53 adj. verbale , nolens , renuens , c. pronomm. radici "^^72 acerbus amarus Arab.
, fuit , cf. DN72 et D072 (
personalibus pro verbo lin. Exod. VII, 27 : firiN 'JN7J DN.
IX, 2. X, 4, sq. gerundio. ,Lo recruduit vulnus , excitnvit inimicitias , odium , ^
1'?.'?. vcrbale Piijl id. sed intens. Pl. QiINn Jer.
,
concepit odiom ,
qnae omnia ab acerbi potestate ducta
XIII, 10 sq. gerundio.
6unt).
Hiph. part. 1^N7273 acerhum faciens i. e. dolorem
^Ji^U 1) i. q. DS7i litjuefacius esi, diffluxit (cf. chald.
acerbum excitani XXVIII, 24
. Ez'. : TiN7272 Tibp spina
0NJ3 i. q. DS!3 Ps. XXXVIII, 6. LVIII, 9 Targ. et r|N72 dolorem afferens parall. 3^N372.,
ay.iXoxp niy.Qtag, LXX
i. q. TjSa). Vide Niph. no. 1. Spec. de vuluere quod ,
Vulg. offendiculum ainaritudinis. Fem. n"lN7272 nj>^^
Levit. XIII, 5i. 52. XIV, 44 lcpra dolorem afferens i. e.
sanie diffluit (lob. VII, 5, arab. .^,.a late patuit
cf.
maligna. Simile quiddara expresserunt vett. verss. LXX
vulnus ^ , a quo prope abe&i Joeiencli et faslidii signiScatio.
ffifiovog. Vulg. perseverans. Syr. iHiio. Saad. v_ji:>l<
Unde
2) repudiavit , reiecit ( nisi fallor a fastidii notione ,
perniciosa.
cf. nrr), opp. ina. Jcs. VII, i5: linan s-^z oiNia inynb n"iN53 V. -i-iN.
3iti3 donec didicerit repudiare malum ct eligere honum.
Com"m. iG. XLI, 9. lob. XXXIV, 33. 2 Reg. XXIII, JU m. magtts , nomen sacerdotuin et sapientum apud
27. Coniungitur sq. acc. pers. vel rei Ps. CXVIII, 22: Medos, Persas et Babylonios vide Hyde de rel. vult. ,

Ciar! !1DN72 ]3N lapis qucm reiecerunt aedificantes Jes. Persarum p. 3/2 sqq. Brisson. de regio Persarum priii-
XXXI, 7".'lob. XXXI, i3, sq. 2 Jes. XXXIII, i5 sq. , cipatu lib. II p. 178 sqq. Heeren bist. W^erke. T. X
accus. pers. et gerundio lob. , i <nDN53 lUJN XXX :
p. 45 1 sqq. (Respondent pers. «.,» mogk magus a ».« ,

";nj; ^3^3 DS ri''l^b Cm^X quorum palres non dignos /labui,


mjA magnus, dux; zend. mcA, mae, mao sanscr. ??Ja/iaf, ;

quos praeficerem canihus grcgis mei it. sq. ]73 cum inf. ,
mahtl magnus rad. inah crescere, venerari
, cf. gr. ,

1 Sam. XVI, 1 r^5"b"; b? rjbau l^^SN'^ "'«N ego reicci


gotli. magan posse
:
/.iiyag,lat. mtigis, ma^nus mahls ;
,

eum ah imperio in Israclitas. XV, 23. 26. Jerem. potentia per appositionem
poteus
, rno/itig . a72~3'l
XXXIII, 26. llos. IV, 6. Absol. omisso accus. lob. magus , praefectus magorum rcgis Babyloniae Jer.
princeps
VI, l4: >ripNn reprobo ista (Comra. i3). XLII , 6. XXXIX, 3 regis etiam in e.\peditioiie bcllica come».
,
Spec. frequentatur a) de Deo qU'i reprobat vel singulos
,

homines lob. VIII, 20. X, 3. XXXVI, 5, vel univer-


sum populum Lev. XXVI, 44. Jer. VI, 3o. VII, 29. '^V'^ rad. inusit. Arab. J^ honore ,
glorin ei-
XIV, 19. XXXI, 2,^. Ps. LIII, 6. LXXVIII, 59. G7,
vel denique cultum bominum impiorum Am. V, 21 , sq. celluit, j^' nobilitas, honor, gloria nobili»
, cX*:f*
acc. eta. b) de hominibus, qui vcl Deum ipsum repro-
bant Num. X[, 20. 1 Sam. X, 19, vel certe praecepta generosus. Equidem non dubito ,
quiii pr. idem sit quod
eius Sam. XV, 23. Jes. V, 24. XXX, 12. Jer. Vm,
i

Ez. V, 6. XX, i3. 16. 24. Am. II, 4. lob. V, 17.


tii (m et u permutatis) J^" princeps , nobilisfuit, nnde
9.
Prov. III, 1 1 , cognitioncm eius Hos. IV, 6. T^iS Os-ki^ princeps.
R. lya, ]yn, -i.in 767 T3a — Tia
*15B m. praestaniissimum nohilissiirium. (Kimcbi: , i. potestatem eius traditi. Hecte '-iij»: ad hanc radi-
e. in

nbis^^ii' n3ir":n). Deut. XXXIII, i3: t^yit n;^: prae- cem ( non
acl -\m) rclulit iam \\. Jonas quamvis inlt-r- ,

slaniissimum cocli i. c. iit statim sequitur jjluvia, ros.


, , prctatur :nn ib"D: cacsi a gladio , quod per ?{< parti-
:

Vers. l4 "iSaii; niN^Sn ^J^ pracsiantissimi provenlus solis.


: culam non licet.
Vers. i5: C^i'y nisas' Wj. Vers. if): rrNb?:!) V";;^ "'J^J- Pi. id. Ps. LXXXIX, 45 : rin-sj: y^nNb iND3.
Caut. IV, l3: f^lJTa '•"13 fructus pracstanlissimi. Vers.
VII, l4 : 0^iy2~}:t> prcliosissima 1'^. ( locus praeceps ) 11. pr. oppidi Benjaminita-
16 ct adeo oinisso •'13 .

ijuaeque , int. fructus praestantissimos. Ubique intel- — rum prope Gibeara 1 Sam. XIV, 7. Jcs. X, 28.
Jipuntur pracstantissimae natiirae dotes , maxime fructas n"li:>2253 v. pag. 275.
praestantiores. Non male in Cant.' t/xpf;(5pi'« fructusLXX
primi et praestantiores. Syr. \^\ pl. i i •"i^ ) fructus,
T
,
jiQ Jes. XL, 12. Ez. XL, 12. 20. 24, pl. ^ti?:
Saad. in Ueut. ^'_j^, Vulg. ubique poma, Deut. XXXIII, Deut. XXI, 2 . scd dufect. 'ni-13 Jes. LXV, 7 , dr^i^n
l3 : de pomis coeli, i4 : de poniis fructuum, Cant. IV, l3 : Num. XXXV, 5 , inf. nb Zach. 11, 6 , fut. nn;, c Vav
cum pomorum fructibus, VII, 3: omnia poma, et eodem convers. t^jt

modo S^rri , apnd quos l_rv^^ fructus aridos (jwoL) .*i) 1) cxlendit , V. Ilithpa. et nomina T?: , JT^iM. (Arab.

aignificat. iXc extendit, expandit, v. c. (jc:,"il fX.\ kXa expandit


T^SB n. pr. Blegiclclo v. rad. 113,. Deus terram ;
procerus fnit Gol. Contigua sunt r~'2
ijO'.'', it. ^.iX/» dilatavit , _Jc/« amplus fuit).
^N'*'!^!^ (laus Dei) n. pr. principis Edomitarum
2) mensus esl. (Et hoc qu'dem significatu in linguis
Gen. XXXVI, 43. 1 Par. I, 54.
indogerm. rcspondeiit sanscr. mdd mu metiri , zend. ,

niD^^JiS pl. f. res pretiosae Gen. XXIV, 53. 2 Par. mcclc , malc gr. fiiTQOv, (tidiftvog
,
lat. metior, meta, ,

XXI, 3. 566iII, 23. Esr. I, 6. Ex vcrbis 2 Par. XXI, it. modus , modius anglosax. , moderor, goth. mitan,
3 : et dedit iis paler corum dona mulla S!itVi PlCSb metan , Pott etym. Forsch. I, p. ig^.
nostr. messen cf.

rii:~5nVl , apparet , 'a neque cum maxima vett. intpp. 195). Prcpiie est: mensus est longitudinem rei fjrff«.«o
parte (?6na , neque cum Castcllo a\. Jruclus nohiliorcs ex- fune mensorio Num. XXXV, 5. Ez. XL, 5 sqq. XLI,
plicari posse sed res pretiosas in gencre significare , et
,
1 sqq. XLII, 16. 17. XLV, 3. XLVII, 3 sqq. dein ,

hoc quidem loco , ubi ab anro et argento distinguitur, spalium planitici quod in longitudinem et latitudinem
,

fortasse gemnias , vestes splendidas , aromata aliasque id patct ( der Fiiicheniaum) Ezech. XL, 20. Zach. II, 6.

genus res intelligendas esse. Deut. XXI, 2 denique mcnsuram cubicam , velut fru-
,

menti Ruth III, 16- Exod. XVI, 18, inde ^aquae. Je».
XL, 12: ti^-q itJ'\L-z 11J2 ''a Metaph. Jes. LXV, 7:
y\yn V. 5ia p. 270. 271. DpTi bs !i;tt<'l CnV"E -ni"?: admctiar facinora eorum
priora in sinum eorum.

IJC ^" ^^' inusit. Niph. pass. no. 2. Hos. II, 1. Jer. XXXI, 37.
XXXIII, 22.
Pi. 'jat: dedit , iradidit (Kimchi: -|C*:i 'jn:). Sq.
Pi. tit: (ad formam 12N, -173;, bli cf. Lgb. 3l4)
Bcc. pers. Gen. XIV, 20 : ^^n^a m"''*.^ 1:V^ "^^^. LXX of fut. l~::^ intens. ejrtensus est longus esi. lob. VII, 4
1) , :

naQiduaxi Toiig i-/&Qo{:g aov ino/UQWvg 001. Cliald. "lOr.


'y^y TIt: ea-lcnsa s. longa Jit vespera. Ita iam Saad.
Saad. JU.\. Sq. dupl. acc. pers. et rei Prov. IV, g Lnedit. ,
qui integrum locum sic vertit : Joji) ^.W-'!»

;j:37:n ri^Nsn n^ipr. irr it. ut 'j.-n:, crij, Parall. , ,


|.^U.J! ,i.i "OX longa esi et faslidio vigila-
-i.>«»^l J<.^li ,
fecit aliquem aliquid.
' Hos. XI, 8: ^'^'lEN ^:nN Tj-N
lionem usque ad auroram Moses Gekatilia J.jJLI( Ji-J.
n-N.a^s ~^"l2?t. :"wV3 MrnN H'^. rN'^ ^{^'^.)- :

Alii '^"5':N h. 1., ut reliquis duobus locis , interpretan- Alii transitive exlcndit Deus vesperam. Aliis denique
:

tur num tradam ie? sc. hostibus. Symm. iy.duow ae.


:
n-7:est nom. act. a t;: fugit fut. t;;'; ut vertatur: , ,

Chald. exterminabo te , renitente parallelismo. (Respon- (quando) fvga noclis? quando tandem fugit iiox? Scd
illud praestat.
dere videtur arab. . JCa valnit. II. IV. potestatem alicuius Kal no. 2. 2Sam. VIII, 2 («. Tanchumi
2) i. q.
rei concessit, a et r perrautatis. AHis denom. visum est comment. ined. ad h. I. vide ap. Roedigerum , de intpp.
a]5Mclypeus, male). arab. p. 77). Ps. LX, 8: l^yzjx niS5 pT:^ vallemSuccoth
mctiar i. e. admetiar militibus meis victoribus , qui uovi
colopi futuri sunt.
"|^1j2 proiecit, iradidit i. q. nj:, T.l!l. (SjT. i-<;^!^
Po. Tnit: i. q. Pi. no. 2. Hab. III, 6: Tlt';" Ti;?
intrsns. cecidit. Cbald. Pa. deiecit, proiecit). Semel in ys stat (deua) et mclitur ierram sc. oculis lustrat
Part. pa»s. Ez. XXI, 17: a-n bN •''l?5a proiecli gladio eam. Ita Vulg. Kimchius al. coll. Ililhpo. Scd ChaUI.
E e e e e 2
R. ^r>^, ma 768 na — 7^2
NyiN y^TN commovet s. concuiit lerram. LXX. laaXlv^Tj 1153 pl. c. Buff. C"''";-?^ m. vc^tis. 2 Sani. X, 4,
yij a rad. T1'3 q. v. idqtie paiallelismo niembrorum
Tj , ,
1 Par.XIX, 4.
accommodatius est, sequitur enim a^^.iil in^T 1^N"1 videt :

et teirorem incutil gcntlbus ( ut sibi resiiondeant 172? et "jn^^ ra. longitudo, proceritas, 2 Sam. XXI, 20
riN'^ , yiN TT2^1 et p^M irT'1 , non , iit Hitzigius vult, Kcri : ]ii73 ui''N vir procerus , i. q. !ll73 101N 1 Par. XX,
yiN lTa''T et rtN"! • '6entra melicndi significatus certiore 6. Chetbibh ]ii73 appellandum est l^^^a mensurae , a
linguae usu coramendatnr ( cf. Hitlipo ) quum rad. ii^ , siug. 173. — Aliud ]-|i73 vide sub rad. Jiil.
iii lingua Htbraea insolita sit.

Hilhpo. llian^! e.rlendit se , sq. 'm' super aliquo.


1 Reg. XVII, 21.
"^I^S f. (Jes. XXI, 2) 11. pr. Mcdia, M>]Sla, nobilis
153 c. suff. 'n73 Ps. CIX,' i8, i-773 Lev. VI, 3.
Asiae regio , ab occidente et austro maris Caspii sita (vid.
a Sam. XX, 8, m73 lob. XI,'9, pl. C";: , c. sufF.
Strabo XI p. 522 sqq. ed. Casaub. Cellarii notit. II, 665.
V57: lud. III, i6. TSam. IV,
12. XVII, 38. 39. XVIII,
Cf. Rosenm. bibl. Alterthumsk. I, 1, 276 sqq.), 2 Reg.
4 , semel V, 10, c. suff. ?J"<172 Jer. XIII, 25 m.
'('172 lud.
XVII, 6. XVIII, 11 ( ubi memoratur decem tribuum in
1) vestis, ab expandendo dicta (a rad, 110. 1 ) Lev. luj. et
urbes MefZjae deportatio). Jer. XXV, 25. LI 11. 28 ,

Sam. II. cc. Ps. CIX, 18, it. stragula, qnibus nobiliores
(ubi regcs Mediae in eversoribus Babyloniae recensentur ).
insidere solent. lad. V, 10: 1"'173 by "'ittj''. 2) mensura — Eslh. I, 3. i4. 18. 19. X, 2 (ubiPersia et Media con-
(a rad. no. 2). lob. XI, 9. Jer. I. c. n37a portio
'

J"''!?^ iunguntur, ut Ahasveri imperium). Dan. VIII, 20, et


libi admensa. (Arab. mensura quaedara aridoram Medi Gen. X, 2. Jes. XIII, 17. XXI, 2. Dan. IX, i.
n^!D
j^.,^ ).
Cf. chakl. —
Nom. gentil. '173 Bledus Dan. XI, 1.
'
Syri
'

pl. niUa f. 1) cxlcnsio, longitudo. tll7: Tlj"'^ ' . 3"

retinent v-»rio Media f.«j-i^ Medus, sed arab. terra


1 Par. XI, 23. XX, 6,
,
vir longus , vir procerae statiirae
pl. ii~^u ''litti Jes. XLV, i4 et nii72 'iclM (cf. de plurali nppellatur bIc, oL5=L«, incolae ^5>Lo, ^^jj^Lo (qnam
compositorum Gramm. hebr. §. 106, -j). Num. XIII, scripturam temere sollicitat Michaelis spicileg. I, 37.
V. ad Castell. h. v. et Fraehn de Musei Spreviziani
32. (Arab. O^^j^a procerae statnrae vir). nil73 n'':
uamis Cuficis p. 101), armen. ^"'['cP {^ in r mutalo,
domus magna , ampla Jer. XXII, i4. — 2) i. q. i?; cf. Bindseil Abhandl, zur vergleichenden Sprachknnde
no. 1 vestis. Plur. ni-73 Ps. CXXXIII, 2. — 3) men- I, pag. 302) Mos. Choren. pag. 363. De etymo
sura. Exod. XXVI , 2 : bsb nns
niy^"!";" TSV2 eadeni varias coniecturas dedit Wahlius ( Asien pag. 534),
mensura sit cunctis aulaeis. Comm. 8. XXXVI. g. l5. in his unam de qua Jllcdia esset terra in medio sjta
,

Lev. XIX, 35. i Reg. VI, 25. VII, 3/. Ez. XL, 10. coll. voce pehlevica minvnd medius quam confirma- :

24 sqq. XLVI, 22 al. !lia bin funis mensorius Zacb. vit Bohlenius (Hall. Allgem. Litt. Zeit. i834no. 116)
II, 5 !t773 M;p regula mensoria Ezech. XL, 3. 5.
, It. coll. sanscr. madhya medium et Polyb. 5, 44: r] yuQ ,

portio demensa Neh. III, 11. 19. 20. 21. 24. 27. 3o. 3Ir]6i'a Y.HXUi fiiv thqI /.tiariv zip' Aaluv. Mihi quoquc
placet hoc etjfinon, quanquam non Asiae, sed totius icrrae
Metaph. Ps. XXXIX, 5 : N"--! n73 ''7:; nra,. (Arab. slj
medium intellexerim ut Sinensium imperinm apud eos
spatium temporis locique). — 4) i. q. chald. (q. v. impcrium in medio situm ,
,

-flos medii appeWatar


Iribulum Neli. V, 4.
^IJ^ chald.Media. Esr. VI 2 : Nn:''':^ —112
id.
n^/J m.
chald. iributum, \>T. pnrs demensa pctumav
,

(cf. Esr. VI, 8) a qnovis cive solvenda Esr. IV, 20.


Media provincia. Dan. V, 28. VI, i3. Noiri. gentil.
ompbat. nNl?3 Dan. VI, 1 Keri Chethibh N''173. ,
Scribitur etiam Dagcsch forti in Nun resoluto rt-573 Esr.
,1' ,7 7 '
IV, i3. VII, 24. Respondet syr. Klr^, quod ponitur « e t
pro hebr. 073 Gen. XLIX, i5. Deut. XX, 11, et pro
chald. 1-11373" Esr. IV, 1 3. ''153 (contr. ex ^--n?3t ijuod fufficii 2 Par. XXX.
3 , vide n?: not.
^''^a (vel menfurae vel stragulae) , n. pr. oppidi
in planitio tribns Judae.'Jos. XV, 61.

15353 pl. D'''!^^^: m. mensurac (terrae lob. XXXVIII, 5.


'|'^'T53 V. rad. 111.

TVZ mensus rad. in verbo


1153 V. ibid.
I l )U i. q. e.vtcndit, esl,

musitata. Arab. ^_c^a extcndit VI. prolongatus, lonpiis. yi153 cur? V. rad. sii p. 67*.

diuturnus fuit , ^vX/; nicnsurae genus. Inde


R. nc 765) na
JT^ , -rra, -rra sq. Dagcsch, n?:, •'2, n (de lud. VIII, 1: ^rr-n^^riT^Tq -)3in-n72. Jcs.XXXVI,4:
qualis est fducia ista? i. e. quum inanis ca est? tontra
quanim forinariini discriiuine v. notani
Jos. XXII, p(}: n.Tn i:y;;n n?! qualis (quanta, qnam
quid? turpis) esl haec verpdia 1
A) 1) pron. interrogativum ; , dc rcbus usita-
b) ^i-n73 quid tihi est ? quidiihivis? lud. I, 14:
tum , ut ^a de personis, (Arab. U, sjt. X^ , sed aetb.
nV-rr?: (iras ist dir?). Sq. -3 quid tibi vis yuofZ
( ita
^\). Ponitur in iHterrogatione recta Gen. IV, 10: 'rm agis)? -ti nud-wv tovto noiiTg; Jes. XXII, 1
^^--iq :

ryw (juitl fecisli? Jes. XXXVIII, l5: "la^N "7: guiil niaab tjVS n^is ''3 NiSN , et omisso -3 Jes. III, i5 'nsT;,^ :

dicam? Esth. V, 6: ?Tn"::N"i'~— :; g uicl est pctiiio lua ? lat. 'S9 WS^in quid vobis quod conterilis populum mcum?
quae:est petitio tua? quid pctis? i Sani. IV, 16, 2 lleg. (Sic Cor. '57, 8: ^^_j,up' j^<J U quid vobis quod nonti!

IV, l3 et sexccnties ot in obliqua


; post verbr nun- ,

ciandi (1 Reg. XIV, 3:


ille nunciabit tibi, tT^ni-.Tn crcdiiis? et addita particula quod Comm. 10: S\ pC U
-iy:b quid futurum sitpuero. Nch. II, 12. Micli. VI, «JJl J-^AA» ,3 l^s&^ quid vobis quod non erogalis in causa
8)7 loquendi (n^T lob. XXXIV, 33), videndi (riN-i Dei? cf. j, Ls 36, 21, vi,<J U, jjj L« 37, 25. 90. 38,
Num. XIII, i8.: N-^ri-r;^ Y'"'^''^"'^^. ^'"'"Nl et vidcbilis
62. 57, 8. 10. 68, 36. 71, 12).
terram,
guae qnaVis sit. 1 Sam. XXV, 17. Jcr. VII, 17.
Hab. II, 1; j!-!^ Exod. II, 4: i]: ptiLS^^-rTi ^5"ib, c) ?|bl 'V-n'5 quid mihi cl tibi sc. uegotii cst? i. c.

Esth. IV, 5. lob. XXXIV, 4), audiendi (ri-d lud. mihi tecum nihil rci est. lud. XI, 12. Jos. XXII, 24.
VII, 11. Jerem. V, i5. Ezech. XXXIII, 3o)Vrcmi- 2 Sam. XVI, 10. XIX, 23. 2 Reg. III, i3. 2 Paral.
uiscendi (Mich. '^'1, 5) al. licet phirima huius gcneris ,
XXXV, 21. Ahbi
aller dativus refertur ad res 2 Reg.
commodius referas ad significationfcm id quod no. 2. — IX, 18: £ib'JJi;:i '^S-n?: quid iibi cum pace ? , et omissa
copula Jer. JI', i8': S';--::;: T,-}-:: TJs-na. Hos. XIV,
1'ostponitur in genit. Jer. VIII, 9 CH- ~/;-n7:rn cuius- :
g,
nam rei scicniia est illis? Contra praemittitur substantivis etiam c. gerundio verbi Ps. L^'ib: -pri -li-qb 'IS-na,
in genitivo cogitandis , ut yi:2-!^73 quid lucri? Ps. XXX, et sq. nN (cum), ut apud Latinos. Jer. XXill, 28 n73 :

10, nW--^:-: quid simiUtudinis? Jes. XL, 18, hcet in "l3n - riN 73^1^ quid paleae cum frumento ? qnid similitu-
dinis intercedit inter has res ? Simihs formuJa est: -n^O
Lis etiam appositio esse possit cf. arab. _.N-^ Lo quae
rcs, apud Dscheririum ,
(

pro ^.^ii-j^gt v. Freytag s. v. Lo


T1-J3 pVn r.b 1 Reg. XII, 16. (Sicsyi-. ^o Jl^ li>.
Baihebr. p. 170 lin. 8, arab. iJ U^ ^i, U quid mihi cum
litt. g. ). Refertur etiam ad pluralem Zach. I, 9: -M» eo? i^;^ .-SJ U quid mihi cum Saido? ^ii.<:t 13„ y5J U
nVN ilJZT: quid sunt illi? 1 Reg. IX, i3. (Syr. v^J? IjLiO quid tibi cum tah sermono? aeth. £j^A 'J" ' Q)y\.Yl i
quid sunt ilh? i. e. Chrest.quinam sunt illi , Knos quid mihi et tibi? Graece Matth. VIII, 29. Marc. V, 7.
p. 80, 10). —
Ellipsis est in his verbis lud. XVIII, 8: Joh. II, 4, Auacr. 17, 4: tI fiuxutai y.u/noi. Wahhi cl.
wPtl M?3 quidvos? sc. nuncii aflertis. Ceterumnota: v. yal p. 773).
Ubi refertur ad substantiva sacpe interrogat de
a) , 2) pron. iudefinitum ali<^uid, quidi/uam , uostr.
: was
qualitatc rerum et personarum ut lat. qualis nostr. , , ]iTO elwas. (Arab. U id.) Prov. IX, i3 n'2 ! —yf ':3

was Jilr ein wie bcschaffen., (Arab. i^^ol .a quid i. e. non curat quidquam. 2 Sam. XVIII, 22 : n^T^.N —"^Z ^n^l
quidquid esi, accurram, lob. XIII, l3 n"3 'bs TJ"*!
qualis /u .^ vP^^^l-i \^ quahs est fama eorum, v. Agrell.
:

eveniai mihi quidquidest. Addito adiectivo , scd nonnuliis


snppl. p. 255. 257). 1 Sam. XXVIII, i4 i^nSn-lTiTa
Sam. XX, lo: ':j'>3n "lys-ria i}<
:
vocibus interiectis 1
quid (quahs) est forma eius ? 2 Reg. I, 7: D2"iJ73 na
f^ldi]^ si quid duri iibi rcspondei paler iuus, ubi —'Cp n"2
d^N" quae erat ralio iUius viri? Num. XIII, 18: t:n'N"in
appositio est. Postposltum est in n*: T3- quaicunque rcs
«'.T-n-i ^'^Nn-nN. XVI, 11: et Aharon ^^ H^r,-Tri2
(cf. arab. L« j-sl res qualiscunque, U iji> paiiis qualis-
Tbs niiVn qualis ille (quid vobis iniuriae intulit) quod
murmuraiis contra cum ? Saepe est extcnuailtis v. c. 1 Reg. cunqne). Num. XXIII, 3: ?jb -n^^an-; '':.\"'-n^ -!3T
quamcunque rem mihi oslendet eam indicabo LXX."
IX, l3: nVxn CTn-—
"1 quahs sunt urbcs isiae? i. e.
, tibi.

quam cxiles, miscllac. lob. VI, 1 1 --n ;r!'S "'3 Tib-nTO :


p(7i"«
" iuv ^ot difS}]. — ^J-n': (sjT. l^) iJ quod.
2
^'JEJ TJ^^^INN^^D^Sp qualc est robur meum, ui eacpeciem, qualis EccL I, 9: .n^n»'>^ Nirt n-n^is-n-?. Iii, i5. 22. vi, 10.
finis mihi instans , ut morac palicns sim? i. e. non tantum VII, 24. VIII, '7. X, i4. Etiam omisso relativo (arab.
estrobur meum, non ita comparatus cst finis mihi iustans, U id quod). lud. IX, 48: V,"i;y &n'J<") n^ quod mt
ut cet. Ps. VIII, 5: «i,-:Tn "3 "JirN-nTa quid (qualis
creatura) est homo , ut eius' rccnrdcris ? i. e. hand sane
facere vidisfis , was ihr mich thuu sahet, LXX. 8 tidtr^
(«£ noiovvTu.
dignus est homo , cuius Deus ita recordetur. CXLIV, 3.
lob. VII, 17 indo frequcntatur in formulis e,\prohrandi,
; B) adv. interrogandi l) quare? cur? pro pleniore
V. c. Gen. XLIV, i5: Dn''i2:? -iirK nin n"ir73n-nM quale Tilt:, nt gr. et kt. i/, quid? ( Arab. U ct U ). £x. ^i.

est facium ,
quod fecisiis? ( wasist das fur eine That ?). XIV, i5 : 'V.V pysn-nis quid damas ad me? Ps. XLII.
R. na '/70 na
12. lob. VII, 21. 2 Reg. VI, 33. —
2) qin,>- ^ (juan- Cum pracpositt.

topere , in formulis adinrandi (arab. [•yi ..i. U m gene- I.17|3 pr. in quo ? £xod. XXII, a6 , qua in
"I 1"33 ,

rosus est!). Gen. XXVIII, 17: njn &'.,,^;-i N'ii3-nn re? Gen. XV, 8, ijuacum re? 1 Sam. VI, 2, qua re?
nuam ivemendus est Aic locus Ps. VUi, :i : quam magni- .'
(wodurch) lud. XVI, 5 (secundo loco); et pro vario
ficum est nomen tuum. Num. XXIV, j: ^^^^JN lab-n?^ usu 3 particulae: pro quo (pretio)? v. 3 no. i5. Jes. II,
quam pulchra sunt ientoria iua. lob. VI, aS f primo 22: Nll 3"iL'r;; 1*33 quo prctio aestimatur iste? i. e. vili
hemistichio). Ps. CXIX, 97 : quanioperc amo lcgem iuamj pretio nihil valet iste
, quapropter? cur? (v. 3 no. 16). :

XXI, 2. Cant, VII, 2. Iron. lob. XXVI, 2: n^nn; Ma 2 Par. VII, 21.
flb-Nbb quantopere iuvisti debilem? Comm. 3.
o —
3) quomodo? Gen. XLIV, 16: p^ySilS-lrT?: quomodo iusti- 2) 1'33 (cf. de articulo post S similitudinis pag. 3G 1
ficahimus nos? 4) quando?— Ps. XXXIX, 5: scire A) pr. ut quid ? (wie was?) i. e. cui comparandum ?
cupio ^as» bin na quando csse desinam ? Refertur a) ad spatium quantus? Zach. II , 6 1733 : :

Pian"! quanta est laiiludo cius? it. quousque quamdiu? ,

C) lam supra (litt. A, 1 , a) plura iandavimns Ps. XXXV, 17. lob. VII, 19. b) ad numerum : quot?
exempla, in quibiis Tnz extenuantis est. Eiusdem gencris Gen. XLVII, 8 "^jiJn 'Itj '73"' 1733 quot sunt dics anno-
:

suiit etiam alia ad litt. Aj 1 (quid?)


, B, no. 1 j^cur?) ,
rum vitae tuae? 2 Sam. XIX, 35. lob. XIII, 23. Ps.
no. 3 (quomodo?) pertinentia ita comparata, ut quaestio CXIX, 84. 1 Reg. XXII, 16 D-^^^ys 173S 19 quot vices? :

negativam fere scntentiara efficiat , cf. quid multa? i. q. i. e. quoties. Citra interrogationem Zach. VII, 3 : 11BN3
ue multa, 1 Reg. XII, 16: mia pbn i:b-n?3, sequitur: n^^Ii^j 1733 - 1T Tl^iia^ quemadmodum fcci inm iot annos,

^UJ"' ]aa nbni t^bl. lob. VI, 'aS in altero hemisticbio quod proprie exclamantis est : iam o quot sunt anni. It.
0373 riDin rr^S^' -
n731 sed quid prohat rcdargutio vesira ? quolics? Ps. LXXVIII, 4o. lob. XXI, 17, ubi quoties?
i. e. nibil ea probat. XVI, 6: si loquor , dolor non leni-
tur , et si desisto quid recedit amf? i. e.
^ViT' ''?3 11)3
est quaestio dubitautis pro : satis raro. ( Arab. >^ pro
,

vel ita non recedit a Vulg. ) , nihil doloris a me


medolor (
(»i==> U.==i quantum quot quamdiu ? ).
, : , , ,

recedit. XXXI, 1 foedus pepigi cum oculis meis il'3


:

rt^ina bj> piShN quid oculos coniicercm in virgincm? i. e. 3) 173b (Milcl, pro n73b) ct 173b (Milra), hoc
tie oculos coniicerem, oculos non coniecturumesse. (LXX. posterius antc litteras N 1 , :> ( ubi raro repcritur 173b ,

3 Sam. II, 22. XIV, 3i. Ps. XLIX, 6. Jer. XV, 18)
xul ov avv)]ai0 inl TiuQ&tvov. Vulg. ut ne. Syr. Pj )-
ct nonien lil^ (v. Noldii concord. part. pag. 9o4),
Uehortantis est Cant. VIII 4 : ^i-i^lisn iTin l-l^sr! - ^73
ter I73b 1 Sam. 1,8
,
a) quarc? cur? qua de causa?
rranNIl-nj' quid CJcpcrgcJacitis dilcctam? i. e. ne cx-
Gen. iV, 6: ?J^ l^iln iTsb quare iratus es? XII, 18:
pergefacialis eam, cf. ll, 7. III, 5, ub: QN eodem contextu.
n^ial Nb l73b quare mihi non indicasti? XLIV,
Prov. XXXI, 2. 3 : r^nna -12 .1731 'ip: — \s-!i73!i "''na-n^j
"b
7. Ex. V, Ps. XIJX, 6: NVN 173b quare iimeam? et
4.
^l^n D^p:b 'jnn-bN qidd? mi fili quid? jili uterimei,
quid? Jili votorum meorum ne des mulieribus robur iuum,
,
persaepe ad ipiid? quem in finem ? Gen. XXVII, 46
; it. :

,
d"''^n 'b iTsb ad quid mihi vita? XXV, 22. Rutli I, 11.
ubi quid? est: quid facturus cs? i. e. ne obsecro ,

Sine interrogatione post verbum Sl'^ 1 Sam. VI, 3. Dan.


talia facias Veiba sunt matris
! iam metuentis ne filius , ,

ad voluptatcs paullnlum inclinans huic nimis indulserit. X, 20. Gravius est nT " n73b cur iandem? (v. nt no. 3,

,

c) et: ad quid? Jer. VI, 20. Prov. XVII, 16. Passim '

Prov. XX, 24: iSTl -l-^U' - r;73 QTN1 et homo quo-


modo novit viam suam? i. e. parum novit non novit. ,
,

— est o) dehortantis. Prov. V, 20: ad quid, mijili! ine-


briahis 1e amore pcregrinac? i. e. ne inebries te. Ps.
Cf. infra 1733 Jes. II, 22, 1733 lob. XXI, 17, et I73b
litt. b. Apud Arabes U ipsam negnndi vim nactum est, XLIV, 24: 'ITX 'Jia''n n73b quare dormis Domine ne , ,

dormias et fi) prohibentis


; caventis. 1 Sam. XIX, 17: ,
cnius origines in eo , de quo dispulavimns , Hebraeorum 173? ""inbuj niitte me quare interflciam ie? i. 6.
Mn^'?^}? ,

usu quacsiverim , cf. N73b , I^Q-^ nc fortc (v. ,173? litt, ne occidam fe alioquin te interficere oporteret. 2 Par.
,

b). Winerl observatio ,,addnnt 173 passim ncgandi :


XXV, 16: ':jl3i n73b ':jb b^ll desiste, cur intcrjiciant ie?
potestatem habere minus accurate. Neque enim in hac
;
i. e. ne interficiant te quod iis faciendum esset nisi ,
,

voce sed in ea , cui pracmissa cst , interrogatione ista desistcres. ( 'i'vu fa'j. LXX
Vnlg. ne). Gen. XXVII, 45
vis
,

inest ( Lex. p. 544)", quid sibl velit , non satis (LXX /t); noT«). Quo factum cst , ut n73b b) apud —
intelligo. Nemo enim facile negavcrit , in bac ipsa voce recentiores scriptores in ipsam cavendi et prohibendi

(
quam ipse W. pronomcn et advcrbinni iiiterrogandi potestatem transirct pro ne , ne fortc, nt syr. fVlN .

appellat) intcrrogandi vim incsse , quac ad negandi vim


translata sit. Ceteium cf. eundem paullo post (lin. 42) lial^i , chald. N73b, {<;3b «•n. Eccl. V, 5: Pjij:'; n73b
ad I73b , ubi eandem illam , quam antea negaverat ob- , "^ibip bj' C^lbNI nc succenscat Deus propler vocem iuam.
servationcm in medium profert, sed uiii alterive loco
male applicat , nam
LXX. "va /.irj. Vulg, ne forte. Syr. l^^2. VII, 16.
quarc dormis? Ps. XLIV, 24 non
:

est ,,non dormies" sed ne dormias. : 17. Neh. VI, 3. Syriaco l^nN; accuratc respondet
R. na 7/1 HD
rnVd Cant. I, 7 LXX,((/ rtoTE Viilg. ne , et n^:!: Tix ,
Cum jiracfr. 1) ,-l7:3 quam, quaniopere. Dan. III, 33;
quod l)an. I, lo adco post tinicMiili vcrbum ponitur, T-^^l^l i^^^ "1^'^'* signa eius quam magna sunt .'
Cf.
plaaa ut p iimeo enim dortiintim meum rc^cm f^ub lUJN
:
lifU) Hebr. VII, 4. Tnzb^ quarc?, quod est dchor-
'l3l ^tNT' nefortc vidcal. Tliood. f.i7] noxt.
tantis, inde ne Es. IV, 22, r^nb '«'i id. VII, 23.
4) n^cb propter id quo(t, proptcrea quod, ex r prppter Ita Syr. lio^, 1=^? liQ^?? ne , ne forte. Bat-
i Par. XV, l3
,
(A, no. lo) et TOZ id quod, Ilii senicl
hebr. i45. 261. 4o8. 4i8. 472. Cf. hebr -r^jb
ibique coatr. ."^lirNnaab pro rjjtN^ln !l'ab proptcrca quod '*
litt. t.
ah iniiio cet. (Cf. "'-ab ei quod satis 2 Par. XXX, 3).

5) fl73""n? (fg T( II. 5, 465) quousque , quamdiu n^^lNa (MilOl) prob, pro
r!-:i l-,^2 (an fortc rt":
Ps.LXXIV, 9. LXXIX, 5. LXXXIX, 47. Sed Num. r,lZ "IN?) quidquam. Nuin, XXH, 38
quidquid, bia^n :

XXIV, 23 ita intcrprctandum est ^z'dr\ ~irias "'2 ns :


— '•:TN": IS/T bsiN num possum quidquam loqui ? 2
Reg.'
quousque? Assur capiivum 1e abducei i. c. brcvi te V, 2G: et accipiam ab ipso r;-:!»?:, ubi nonnulli codd.,
abducet. sed minus emendati , 'n^OVi (v. Ndrzium ct de Rossium).
In genit. postponitur Deut. XXIV, 10
6) na-b? pr. supcr quo? Jos. I, 5. lob. XXXVIII, ^;i:iNa n.VvSn :

6, dein quare? cur? Nutn. XXII, 32. Jer. IX, 11. pecunia muiuo data quaecunque (cf. !^73 -liT Num. XXIllT
lob. XIII, l4 quare carnem mcam deniihus (i. e. mor-
:
3). Saepius cuni negandi particuiis: non quidquam i. e.
dicus) feram? ( v. Koster Erlautcrnngen der beil. ScLrift nihil prorsus ne miniranm quidem , a) cum i^b Deut.
,

aus den Klassikern p. i3) in iuterrogatione obliqua lob.


,
XIII, 18: a-n!i l?: !^;:in72 ~-,^z psT' i<b. Gen. XXXIX,
X. 2. Esth. IV, ^, 6. 9, 1 Sam.'xil, 5; ' b)' cum ]••£<", 1 Reg. XVIII, 43: '

in73nN7: 'J'"^ non adest quidquam. lud. XIV, 6: rra^NS


Not. De iisu variarum formarnm baec observanda in;3 ]\s. Eccl. V, i3. Plenius Gen. XXXIX, 23 :'
^^n
sunt: a) fornia priniitiva IT3 reperitur ubique in pausa, tl7:iN7: "bS — rij !^J>t"l non curabat quicquam ( cf . syr.
praeterca ante N ct 1 , Makkcph vel interiecto vel omisso
^:^); c) cum bN, :>-i 'nmnfz^ ib isjrn bN nefadas
iOj.i£i
ut ^rbN-rr: Zach. I, 9, CiTN'! 'n^ lud. IX, 48, rarius
ante Jos. IV, 6. 21. Num.
XIII, 19. 20. Deut. VI, 20, ciquicquam mali. 1 Sam. XXI, 3 !lXjlN73 i"T bi* '.ZJ"i< :
rt

n Jos. XXII, 16. lud. VIII, 1, M Gcn. XXI, 29, Tt na-n- nN ncmo i'el minimum sciat hanc rcm. De —
i'Reg. IX, i3, it.s 2 Reg. VIII,"i3, y Gen. XXXI,'
etynio anibigitur. Quod
supra dcdi et etiam lo. Simoni,
32. — b) freqaentissimum cst -M;j, ante litteras non
Ewaldo (gramm. crit. p. 5i5) al. placuisse video , etiam-
iium vcrisimile videtur neqne obstat , quod occurrur.t,
gutturales sq. Dag. forti coniunctivo ut Tjb-iTJ lud. I, ,

scribendum fuisse TVy^ tn vel 1^7 !173 aliis tamen (Kim-


14, i-i;-ff5 Ex. III, i3, n^fi^-r;;: 1 ilcg."XIV, 3
:

et sexcenties ante gutturales duriores , ut — , c. Dag.


;
chio , Buxtorfio', nuper Redslobio de part. "3 p. 20,
occulto, ut N5.-:-na Num. XVI, ii, NTi-n-j Num. Jahnii Jahrbiicher, Suppl. V p. 127) !l?:iNa idem vide-
XIII, 18. Ps. XXXIX, 5 (quanquam sq. T; ctiam Kamez tur quod a^NT: Dan. I, 4. lob. XXXI,' 7 et Dia , pr.
ferri potest, v. litt. a). —
c) passim -^;;3 sq. Dag. cum macula puncium ,
ita ut !17:!|N7: S<b respondeat fere gall.
,

vc. sequente in xinuni coaluit , ut d3b73 pro cab -tT3 Jes. ne poinl (ne punctum qnidem).' Poterant hi provocare
III, i5, nn
Exod. IV, 2, nN^nV Mal. I,' ^3 'i^i-y ad duo exempla sibl admodum similia, in quorum altero
,

est •DVxn, altero :^73:iN73 Deut. XIII, 18. loh. XXXI,


(q. V.), et sequente gutturali Qtto pro t^; ^:; Ez. VIII, 6 ,

(adde nomm. pr. ":a;:73 , "'j';:-":). d) ?^;p ponilur — 7 nihiloniinus in fl73nN73 agnoscere malim rt"; gemina-
:

tum atque gravius , quum' etiam Tn paene iibique locum


sqq. litteris Tt S n Kamezatis ex noto canone gramma-
, ,

tico, ut n-to r;a, bin r,^ Ps. XXXIX, 5. LXXXIX, habere possit et quicquid etiam ab Arabibus SjTis et ,

liebraeis recentioribus huiusmodi composifis esprimatur,


48, praeterea saepissime ante litteras non gutturales,
maxime ab initio sententiarum , "ir-N^ t:!:^''.! T;'2 2 Reg. ut lll^, l^r^ ex IjD} l^, >OfiD ex liOj ^lo , rabb.
VII, 7. Ps. IV, 3. X, i3. Jes. I, 5.' Jci-.'XI, 'i5 , per-
saepe etiam ubi praefixa accesserunt ( cf. Maurer. ad Jos,
?ffi-:73 wNib pro N?!^aj r,-2 ir;73 (non a ui-da) cf. ^r,x': pro rv
IV, 6) ^79; 1 Sam. I, 8, f^ss 1 Reg. XXII, 16. 2 Par.
HtniJ quidquid est. Accedit accentus ratio ,
quam faci-

XVIII, i5. Zacb. VII, 3, et !t:2 (quod adeo usitatius lius explicueris, quam si simplex est
si compositum ,

estqnam r;a2 ) Ex. XXII, 28. XXXIII, 16. lud. XVI, vocabulum. Tonus
penultima positus videtur,
enini in
ut prius !i73 magis intcgrum servetur nequc in pronun-
5. 1 Sam. Vi, 2. XXIX, 4. Mal. I, 7 cet. sq. Dag. ,

forti lud. XVI, 5. —


Vid. Masora ad Geu. XXXI, 3i.
ciando niniis festinetur posterius tonuni aniisit et in
:

praecedentem syllabam reiecit , ut in fi7:1? ( cf, ,-ia - by


Exod. XXXII, 1.

nH>semcl N73 (q. v. ) chald. l) quid? Dan. IV,


!-!;23 et Maurer. ad Jos, IV, 6) item ex U^. , ^^
Maurerus (Cursus p. 90), cui n731tJ73 est fcmin.a. i^H^,
32. 2) indcfinite quod quidquid Dan. II, 22. Esr, VI,
,
accentum prorsus ncglexit.
9. ^l rt?3 id quod quidquid est quod Dan. II, 28. 2g.
,

45. Esr. VII, 18. S)T. ? l^ •


^I^nQ (contr. ex na et r^";^ ) cur? v. pag. 074.
R. nn53, *>na, nna 7~;2 •jaija — "inB

''333'J3 (i. q. ';a:;2 =i:53-!l': quidsitul liberi adulterato), et Lo med. E. mortuus est, it. dihiit lac.

mei) n. pr. viri i Par.XII, i5. Cf. scelus est iugulare ( i. e. dihiere) Falernum IVlartial.
llll^lSlDlQ (quid sicut liberalis?) n pr. viri Esr. ep. 1, 28 , et CatuU. epigr. 27 : at vos quo lubet hinc
~
X, 4o.~'"' abite lymphae, vini pernicies. Quod Hitzigius coniicit,
__ bTV: h. 1. fortasse castrandi significatu accipiendum esse,
qui huiusmodi translationi accommodatior sif, non iueptum
['^ vel potius (.("^jT^ '" ^^^ iiHisit. pr.
jl
.
II est ncque tamen necessarinm
, quum eliam circumci- ,

ncgavit , recusavit. (Radicem simplicetn Labent Arabcs dendo aliquis vulneratur. Singularis denique est observa-
lio Kinichii: •'3-lJT;?J b'; •'3N ^:tn n\s*-i i\-jrii aiT'^ "im'
et Syri in particula sa ^ !m OliO cavc absline clcsinc
^bMa NiTiB 3mi'/3n nmb -laiN-a: sed miuus apta vido-
, ,
^

i. q. (.ifi pro /t); TovTO ytvrjzai, unde x*i/o dixit ^^ »./0, tur ad h. 1. , nam iLz/i nihil aliud est atque lente, sensim.
increpando proLibuit , impedivit. II. abstinuit , deslilit, qnod miscendi vcrbo apponi potest, sed ad ipsam nilxtio-

abegit, prohibuit, iiitcr-


nem non pertinct.
ci'. \i.ij et altero Ile mitigato Uj
dixit, cf. de verbis cognatis sub rad. Ni3. In lingua —
Syriaca tardandi jnorandique significatii Castellus p. 486. 1, 1^2 i) fcstinavit. Saepe in Pi. lu Kal semel

48/ habet „lJ.jcaiDAio morae cunctaticnes , loijaiio , Ps. XVI, 4 de m^jy inN ad cilios (deos)
idololatris:

tardans morani faciens B. B. cf. arab. J^{.'»", sed haec


,
festinnnt. lam Jarchius "inN h. 1. deum ahenum expli-
"cavit (coll. Jcs. XLII, 8. XLVIII, 1 1 ) et sq. accusativo
valde suspecta sunt et suspicor eum male vel legisse , ,
verbum coniunpitur etiam alibi (Nah. II, 6): eodem
vel inteUexisse Bar Bahluli glossam ijLAiaoiiD }~^'^
rediret, si cum Storrio (vide p. 7 1
) explicares : aliorsum
(i.e. ad idola) /cs/uian/, sed illud tamen praestat. Sunt, qui
negligens , a rad. Jiooij.
Kal in dubium vocent (Hitzigius,
festinandi siguificatnm in
Hithp. r!73r:anrt pr. detrcctavit tergiversatiis est, ,
Bottcherus) et -ina donandi signiCcatione accipiant: qui
hinc cunctatus est, bpp. 'ijin (Ps. CXIX, 6o). Gcn. XIX,
alienum dcum donis vcncrantur ut dudum praeiverunt ,

i6. XLIII, lo. Exod. XII, 3g. lud. III, 26. XIX, 8.
Kimclii ct Sal. b. Melech jnai -ir;i73 inM bxb ^'^m:^ :

2 Sam. XV, 28. Hab. II, 3. Jes. XXIX, 9 ^rt^rian,-: :


m:np ^'a-ipTai: sed ut ilH interpretationi obstat usus
Ifiyni cunct nmird s cocspeclate el miramini i. e. exspectate
.

in Kal, ita huic cetorum non ineptae opponi potest, neqiie


et rnirabimini mox mirabimini ( cf. notam nostr. ad Jes.
,
vcrbum neque nomen unquam ad donaria diis oblata trans-
gorm. versura ed. 2).
ferri. 2) cxpeditus, versatusyui/ in arte vel opere, v. Pi.
no. 3 et T'ri':. (Translatam hanc significationem habent
yj l^ ijnu% Xiyofi. i. q. chald. b^^ hebr. b^i3 (p.
Arabes , Aethiopes , Syri : ^s.^ .sollers , ingeniosus fuit.
360 A) praecidit circumcidit traxislate dihiit adultera-
, , ,

vit vinum aqua affusa. Jes. I, 22 D^^^ja b^TV2 ?J'*<.30 vinum ^._SL_^
:
sollers, C^\JZ,'. docuit, 't'<^U4I doctus
tuum ciqud est dilutum. Ita Arabes verba caedendi, inter-
Cciendi vidneraiidi frequentant de eo
, qui vinum merum , eruditus fuit , ^^XJ^C, \ doctus , ( j. jOiiD exercitatns
( TI ]^^ vinum vivum apud Rabbin.) adfusa aqua extenuat,

nervo quasi et robore privat. En quae laudavit Alb. iZOfjOiiD exercitatio. Primaria festinandi potestas latet
,

Schultens (Opp. niin. pag. 126), nos additis exemplis in syllaba nn, cf. germ. vet. sup. hurjan festinare , undc
firmavimus : ^^^Lis cecidit , excidit, inde miscuit vinum angl. hurry , nostr. hurtig. Fiirstius in coucordd. radici

V. c. , v-ijliiw L*3l ^Ls iy.i rJ. vinum mixtum frigore propriam fluendi vim tribuit , coll. 1173 : sed iu hac celo-
ritatis notio desideratur ).
aquae purissimae, Gorairi ap. Reisk. ad Abulf. Ann. IV
s - 5- '
Pi. Sam. IX, 12. Jes.^XLIX, 17.
\) feslinavit 1
p. i4, ubi Schol. _,i*/o v-jyliii*, inde ^aLsj 's-j^^^
Jer. XLVIII, 16, sq. ix loci quo quis festinat Prov.
,

mixtnra ex lacte camelino et ovillo Hamas. p. 24i Frcyt. VII, 23 , it. sq. acc. addito n—
locali Gen. XVIII, 6,

interfecit, ut J^Lis, inde et sine eo Nah. II, 6. Jes. VIII, 1 b':-M" -iri7:b fcstinatur
Jja pr. cecidit, ^\j^\ v:>.Lis
:

nd pracdam i. q. sequeus T^ IDn. Pro gerundio "in53b


iui>jA Dschauh.; ^jj:, frcgit, vuhieravit, unde Caab V. 3 habetur "ina. Saepe copnlatur cum alio vcrbo
idqne variis modis, a) cimi verbo finifo praemissa copula.
ben Zohcir Comra. 4: (vino) ^>..i; l=^J osi^' quod, Gen. XLV, g: :iryi nr;?: festinatc el ascendite cilxi ,

dUutum est aquajrigida, ubi Schol. .^\ vi>..s^i-"Ui JLflj asceudite. Comm. i3. XXIV, 18. 20. 46. 1 Sam. IV,
i4. XVH, i8. XXIII, 27. XXV, 18. 23. 34. b cum
Li;c.>j,o \3\ LsJ* dicitur: frango s. vulnero vinum , nbi
verbo firiito aovriitiioQ. Jud. IX, 48 ':i":3 rijy '-1~7^ :

misceo illud. Alia verba testibus Lexicograpliis eodem Esth. VI, 10. c) sq. gernndio. Gen. XVIII, 7 -i^a''i
:'

vuodo trauslata suut ^-'*» -Lj-=»>^ (cf. hebr. JsnTB de auro ins nibyb. XLI, 32. Ex. X. 16. XII, 33. Prov. VI, TS?
II
--- 773 -i^nc •las

d) sq. infiiiitivo iiudo Ex. 11, i8. Latiiic in liuiiismodi H^'^ pr. i. q. n:: arab. L« quid, id quod ,
pleniiuquc
cxcmplis nrt^a advcrbio cilo , moa; Gen.
saepe rcddas plconastice (scd vide la:: lilt. A) anucctitur pracpo.-.itio-
XXVII, uo Ni:'^; rTrJD-nT"""; quomoilo iam ciio in-
:
nibus 2 , 3 , b , ita ut oriantur vocabula separata ^TZZ ,
venisti. Ex. II, 18: Di'^! NZ (n^^i-i^i r^f-^a Vulg- cur solito
velocius venistis? Ps. CVI, i3: T"i:~'5 ^n""^ T^n^a mox ias, iab, ut arab. Uj pro ^ pro (v. de

ohlili sunt fncinora cius. Inf. ">rT2 propere festine. Ex. ,


Sacy granmi. arabe I, §. loS^. 1047. io48. II, §. 117
XXXII, 8. Deut. IV, 26. Vli;"4. 22. IX, 3. 12. iG. ed. 2) , quae qiiidcm formae separatae poitico fere sermoni
XXVIII, 20. lud. II, 1 7. 23. Ps. LXXIX, 8. Zcph. I, 1 4 aL propriae sunt, iiisi quo<I ante suifixa fcrme ubiqne iK3 ,

2) causat. ciio arccssii , rcfertur ad honiincs Est. V,


ias dicatur pro 5. Euerunt, qui i"j syliabam idcm voca-
5. Reg. XXII, 9. 2 Par. XVllI, 8 et ad rcs Gen.
) ,
bulum esse ccnscrcnt atque ia ac/ua (v. rad. Ni^s)» indc
XVIII, 6: nr;; CNS Crta '''i'j'3- Jes. V, ig "^riS"^ — :
specics imago in aqua conspicua ita ut ia2 sit sccundum
, ,

irrijSJ; JlllSTi"" cito arcessat accelerei opus suum (Deus). i«2 ita cxplicari posse,
,
spcciem, ad iiistar : sed faciainus ,

3) promlus, ecrpediius fuil in aliqna re. Jes. XXXII, ia2 et iab non possunt. ViJeamus iam de singulis :

4, sq. gerundio: lingua balborum ninlS ^-l^ '^'


"^'l^'!
pcdita erit aiJ perspicue lorfuenclum. Parall. '}"'3'". 'liQS poct. i. q- 2 1) in, c. ablat. Ps. XI, 2. Jes.

Niph, inB: festinatus indc praccipitalus esf (iibereilt XXV, i6 Keri. XLIIIi 2. XLIV, 16. ig, c. acc. lob.

werden. Iob.Vji3: r;"?:::: t^rr-;: rsir consilium versu- XXX^^II, 8. — 2) i. q. s instrumcnti lob. XVI, 4. 5.

torum praecipiiatur et irrituni cadit. Pai t. "l^;":: 1) prae- scqnuntur nomina


hBS et ante suffixa gravia
ceps, lemerarius Jes. XXXII, 4. 2) impeluosus , prae- — ( si

lu^ (ante suffixa levia


,

*:i!:3 sicut
:

cipiti cnr«u inipetuin faciens , nostr. ungestiim llab. I, 6. SSia2 CMias ) et :

— .3) addito ab /!nijJi(S, a fuga praecipite Jes.XXXV, 4.


:
ego ,
'^ias'. •i-i?J= » H""'^ ' ''''"-,
A
A) Adv. qualitatis demonstr. i. q. 3 litt. , ut gr.
T^HiD adj. expediius in
celer , indc exercitaius ,
ita sic pr. sicut iale , so eiwas. Ita in loto diffi-
(,',f, , ,
negotio, arte (nostr. fertig , Fertigleil halcnd). Prov. cili Ps. LXXIII, l5: si dicerem: i?23 ITlsqN loquar iia.
XXII, 29 : irrNbas T^r:): uJ^N. ITia "lEiO scriba cocpc-
ut impii loquuntur (LXX. ovTW?), iion eniin est quod
diius , tachygraphus Ps. XLV, 2 , it. yQu^if.tuTtri Hoctus
Esr. VII, 6 p-i:; -)r;a iusiitiam fdoctus. Jes. XVI ,
5.
vocalibns mutatis legas ia3 £—3 sicui illi vel !i:r: ias = ,

sicut isia: quorum prius adeo linguae usu destituitur.


(De usu S}'rorum , Arabum , Aethiopum v. ad rad.).
(lllam interpretationem iam in Lex. man. propositam,
niriQ f. festinalio ,
c-leriias , mnAe T^^T-.IIZ 'Eccl.
quam suam fecit Maurerus , egregie 'firmat aetli. ji\C^\
IV, 10."," Ti-^n-q 1» Ts- CXLVII, i5 , et simpl. iTiir;^
idem itidem , similitcr , Ludolf. Lex. p. 392). l bi
celeriler, propere Num. XVII, 11. Deut. XI, 17. .los.
repetilur:
,

sicut — ita ( Ps. LVIII, 10): cpiolis , lalis,


Vlir. 19. 2 Sam. XVII, 16. 18. 21. Ps. XXXI, 3.
lud. VIII, 18: 6^1 ''ar "^ias riualis 1u, tales illi , et vicis-
XXX^^II, 2 et saepe. Copulatiir cum B)nonymo
Joel IV, 4-
: JT^flM
sim: ita — sicut: iafis , (/ualis, 1 Reg. XXII. 4: ^:ia3
b-p_ Jes. V, 26 et n--:: :,- 2 Reg. III, 7. 2 Par. XVIII, .3.
,
Tjias iia ego, sicut 1u.
B) Praep. similitudiuem indicans ut sicul gr. w?.
'•nnQ (impeluosus, v. Niph. part. no. 2)
n. pr.
: , ,

"dw vir sicut qualis ego Neh. VI, 11. Es. XV,
n. pr. tribuni militum Davidis 2 Sam. XXIII, 28. 1 Par. '':ia3 ( )

5 cccidcrunt in profunda 'J3N iaS sicut lapis. lob. X, 22 :

XI, 3o. XXVII, i3. :

;£N ia3 J^nE"? \^"iN '• in qua lcnehrae sunt instar caliginis
I[, "|m'C '^"^' nxorem pretio pareutibus soluto noclurncic, 'wo es finster ist , -vvie stockfinstre Naclit. Ex.
XV, 8. 11. Ps. XX]X, 6. LVIII, 5. 8. 9. LXIII, G,
(n~b). (Verba affmia snnt -W2 He
in vocalem soluto, et
Desponsandi signiCca- lob. VI, i5. XIX, 22.XXVIII, 5. XXXI, 37. XXXVIII,
gutturall doriore -^n": it. -i:-:.
i4. XLI, i5 et saepc , sed siue sufi". nonnisi in sermone
,

tum habet Teniere Alb. Schult. ad Har.


aeth. A^Z.'.
conciliat, ut dos
pottico. —
Hagg. 11, 3 C3/:-y= 'J>>i3 ina3 NJJ^ nonne :

Yl, 246 hanc radicem cum priore illa ita


tenjplum sicHi Aoc (i.e, tale templum) Tiihili est in oculis
a festinando dicta sit). Exod. XXII, i5 : r::'irjJ:'' nn?: talia verba
veslris? fiTN iB3 (verba) sicut haec i. e. ,

!Ti!Nb ib preiio soluto eam habeal uxorem.


lob. XII, 3." inias (talis) qualis ille Ex. IX, 18.
donumxe pro sponsa parentibus eius
1tl53 m. prelium C) Conj. i. q. -|U;N3, integrae sefitentiae praemis-
oblatum Gcn. XXXIV, 12. Exod. XXII, 16. 1 Sam. sum pr. sicut id (/uod. 1) sicui. Jes. XLl aS las
,
, :

XVIII, 20. Respondet Hom. tVhor Od. 8, Sig, quan- Cq-DC-' fgulus cnhailuium. 2, 11/ tcmpo-
-li:^ sicut
quam boc ctiam de dole dicitur s. dono, quod a parentibus rale, =J ^ui/m postquam simulac. Sq. Praet. (ut lat.).
,
,

G o> Gen. XIX, l5: nbr -irri-.-: ia3 ut (simulatque) aurora


filiae in matrimonimn collocatae datur. Apud Arabes ^ji
18: nm' «-ib; ia3 ut peperimus,
ascendii. Jes. XXVl ,

ost donum sponsalicium ,


quod spousus futurae uxori in
venius erat.
peculinm dat . -,0 dotem scripsit niulieri , quae uxor In linguis cognatis icspondL-t arab. L*^ , chald. ^

eius futura est , svr- (icn.io.


l^^i r^^i sam. '^'ij-i;* sicut aethiop.
n::S, syr. ,
; ,

F f f f f
R. Ni5D 774 ia^ •^12

TL^^H'. HYl aqua sancta Nuin. V, 17 a'3l 0^73 Ps. XVIII, 17 ver-
Yl^: slcut, umle sic, CiHlC^'.
bis et pluralibus Gen. VII, ig. VIII, 5. Ezod. XLVII,
, ;

C^ secundum. De 51<^I vide supra ad litt. A.


l
1, et singg. , neque sohim ubi verbum praepositum cst ,

'^127. i. q. b V. supra pag. j5j A. Gen. IX, i5. Num. XX, 2. XXIV, 7. XXXIII, i4.
153 aqua, v. sub rad. Nia. 2 Reg. III , 9 , sed ctiain aliquoties , ubi postpositum
Num. XIX, i3. 20; copulatur denique cum snffixo sing.
fem. lob. XIV, 19 (ex legc giamm. §. i43 , 3).

J^^^Q rad. inusit, ,
quae diffluendl ,
fiucndi signifi- Dicitur de aquis oceani Ps. XVIII, 16 cf. 2 Sam. XXII,
catum habuisse videtur unde ia ( pro Nia , ) et ''J3
(
pro 16, de oceano coelesti Gen. I, 7. Ps. XXIX, 3. CIV, 3.
«^a, ut '3 pro N^^a vallis) pl. a-j^i aqua. A rad. Ni"3 CXLVIII, 4 (cf. Meninskii Lex. v. -i=^j), de aqua in
nubibus latente lob. XXVI, 8. Ps. XVIII, 12, de aqua
arab. iU est arab. SL*. aeU aqna : ia verbo usitatum est
pluviae lob. V, 10 cet. Ubi iungitur cum nomine —
sU aquam habuit puteus II. aquam effudit , et sic »Lo oppidi aquam ei vicinam , sive fontem sive rivum tor-
,

rentcinve , sive paludem denotat. Sic ^iiii "'0 lud. V,


plur. sL^ aquae , diniin. a-iy», '^~f.^'^ paullulum aquae. 19 de torrentc Kisehon O-ilTpi , ^73 Jer. XLVIII 34,
,

- '73 nin2;-i73, Jos. XV, de


noi^iTs , u;73id ^^y '73
7 q. v.
Hae autem radd. emoUitae sunt e durioribus yi73 , yja ,
fontibus, hn-'^-! ''0 Jos. XVI,' 1 1i!3^T ''73 Jcs. XV, 9 de
,

cLo med. Je fluxit , liquatus est , it. aiZa, ?JN73, J^D^ i


rivulo , Di-i73 •'73 (q. v. ) de palude cf. O-i^llCTS ''J3''73 de
;

pp)3 , in quibus cunctis diffluendi vis inest. Vicinae aquis Aegypti Exod. VII, 19. VIII, 2, b^flp"; i73'73-ii3

sunt [^A aqua perfudit , med. O. aquosum fuit lac IV. 2Reg. V, 12 ; nj '73 aquaeNoachi, de diluvio Jes. LIV, 9..
,

Transfertur ad alios liquores a) UJ^JT ^73 aqua s. :


aqua diluit vinum , <^^(D'. liquefactns, dissolutus est,
In linguis indogermanicis congruit sanscr. Buccns papavcris, opium Jer. VIII, l4. b) Oibi^n '73''73 aqua
et TlVJ q. V.
mih eirundere, mingere, gr. ofit/eTv, lat. mingere, mejerc,
pedum Jes. XXXVI, 12 Keri honeste dicitur pro lotio, ,

et plura, qiiae laudat Pott, etym. Forschungen I p. 283). «*^ syr. P<s3 «-^^ aqiia pedum et 1 r<5p *-^ aqua cor-
Aspirata in sibilum versa uova oritur radd. series 00'J :
,

ON'J no. II r;072 q. V. ,


poris , talma<I. Diba^l '73'>a ,
pers. ^O»; uj\ vesicam
exonerare. c) 09^« viri est semen virile i. q. y"tT.
(pro Nia) aqua. Semel lob. IX, 3o in Che-
153
thibh srd i'23 in aqua nivis , Keri ibi^ "'703. Praeterea
: :
( Arab. iLn id. Cor. 86, 5 , Silai aqua , It. semen virile
in n. pr. aiVi':^ nqua i. e. scmcn patiis cf. de hac trans- ,

latione infra v. WTZ litt. c. Congruit chald.iitt (ad forinam Cor. 22, 5, pers. ov^ij s->'
aqu^ dorsi, qs. actnen de-
''i^ ) , c. sufT. ^^ia aqua eius (neque vero nia
,
quod habet
Fiirstius, p]. prii73, nam Gen. XLIX, 4 lon. legitur ^-Piia) fluat ex niedulla spinali , ct .yi:S i_jS semen admissarii).
L-t phoeniciura iS /«u, my, fem.mJ3 ?)i«V, quod complurium Jes. XLVIII, 1 MTlMi 173731 el qui e semine Judae
: INi''
nomm. pr. partem efficit, ut Mysocarus ipia 173 aqua prodicrunt. Targ. 1pE3 !imHi ni^liTSI. Cf. imaginem a
mendax (i. q. ^ITON ) , Muiigenna !133 Tfi53 aqua liorti, puteo vel fonto desunitam Jes. LI, 1. Ps. LXVIII, 27,
Muihul bs5 maaqua Baalis Mylhistratus niiTiJl" nTO , et a situlis Niiin. XXIV^, 7. Cetcrum admodum proba-
aqua Astartes , v. Monumm. Phoenicia p. 4i8. 425. bilis est Seckeri aliorumque coniectura pro i;373 legen- ,

^IJ (pro nin V. ad rad.) sing.


aqua , cuius inusit.
dum esse 15V373 , conf. formulam ':ji2'7373 XSi TUJN Gen. :

unicuni vestigiuih est in n. pr. TJ^inN frater aquac XV, 4. 2 Sam. VII, 12. XVI, 11 et^iy73 iNiVs Jes.
aeth. ,

XLVIII, 19. (Similiter SjtI —


Arabes Persaii a^i»» ,
,

ifij^'.^ zab. «.*iO Norb. Lex. ed. iig. vocabulum de aliis liquoribus usurpant , ut Ljswii U
Plur. ^-'12, cstr. "73 et paulo rarius la^^a (cf. de
eiusmodi formis geininatis Ewald. gr. crit. p. 5o8 not. ) aqua vultus i. e. lacrimae , ,..l5>^ uj^ aqua oris et i_j5

c. Suff. t^-^Tp^a irjia , on^Tsr;; c. Hc locali r-ri^^^Ti


, Exod. ,.,L\.J^ aqua dentium , Lexx. adde Sin. aqua
saliva v.
VII, l5. Vill , iG aquae, aqua. (Chald. tt^tz , sjT. oculorum de lacrimis, Remusat gramm. p. 2).
IaU) raro in st. absol. <^-»^ praetcr locum a Cast. lauda- Poetis aquae imaginem praebent «) mullitudinis et
tuin Prov. IX, I2. Sir. XXVI, i5. Act. M. II p. 356. abundantiae. lob. XV, 16: hibit ncquitiatn ui aquam i. e.
Etiam Indi in pl. frequentant ilpas aquac). Aliquoties plenis haustibus , totus ea imbutus est. XXXIV, 7. —
2y2 in sf. absol. ponitur ubi constructum exspectes , lob. III, 24 cff^unditur ul aqua rugilus meus. Ps. LXXIX,
:

7nb t3r3 1 Reg. XXII, 27. Jcs. XXX, 20, et o^^o^ia 0173 3 effundunt sanguinem corum ut aquam.
: Jcs. XI, —
aqiia usquc ad genua pertingcns Ez. XLVII, 4 cfV quod 9 plcr.a
: erit icrra cognitionis l)ci, 015073 D^b 0i/32.
statini sequitur d^3m3 "'73 aqua ad lumbos pertingcns (v. Ilab. II, i4. Spcc. fi) hostium miiltorum, torrentis in-
gramiu. hcbr.§. 1 14, 2 ed. 12). Coniungitur cuin adiecti- — sfar inundantium. Jes. XXVIII, 2. 17. Ps. LXXXVIII,
vis phnalibus o^^n W^Jz aqua viva i. e. scaturiens Gen.
: 18. y) magnorum periculoruin. Ps. XVIII, 17: c.r-
XX\7, 19. Lev. XIV, 5. 5o. 2 Reg. H, 19, D"131)5 ty3_. iraxil me e.r aquis muliis. XXXII, 6. LXIX, 2. 3. 16.
R. «ia, >^12, Tia 775 Nn^T^a nitjn

CXXIV, 4. 5. lob. XXVII, 20. Cf. arabiconini grae- Notn. gciitil. est •'SN'?: Moabila Dcut. XXllI , 4.
coromque poctaruni pluriina cxempla in dissertatt. Lugdd. Nch. XIII, 1 fem. n^atjia 2 Par. XXIV, 26, n-3^ia
,

p. 960. d) virium solutarum , Ps. XXII, i5: ut or/ua Ruth I, 22. II, 2.6. IV, 5. 10, pl. rr^NiJj RutL'l"4.
cffusus sum. i) pavoris. Jos. VII, 5 : liqucjactum esl cor 1 Rcg. XI, I.

populi D''»^ '•iT;1 et aqua faclum cst (cf. arab. »L,c aquei ^^1''^. (aquae quictis, v. rad. N2'i ) n. pr. oppidi
rordis, pavidus, piisillauimis). Opp. est cor duruni Rubenitarum in planilie cognoniine siti Num. XXI, 3o.
XLI, inlrcpidum. Jos. XIII, 9.16. 1 Par. XIX, 7 Moabitidi postca accen-
instar lapidis (lob. 16) i. e. t) Aquac, ,

comparatur siti Jes. XV, 2, gr. Mi;i)«/?«, ]]h,di'fir^, il/j^dai» l Macc.


ciqne fervidae , bullienli , lascivia. Gen.
XLIX, 4 : n^HS tnc,.
IX, 36. Jos. Arcl,acoI. i3, 1. §. 4. g. §. j. Ptolem. 5,
Inde nomina propria :
17. Euscbius Bltddi/ia vulig fii'/(it ytv
: iaxi ii^g , '1]

j) anr ^n (aqua i. e. splendor auri cf. arab. 9L« ^fa/jiug BJt^du/iu iig hi vfv y.uXovfiin; Ti}.r,alov'Eoai-
, ,

In cpiscoporuni sedibus ea minioratur ap. LtQuiEN,


filuv.

et pers. v_)l ) n. pr. viri Gen. XXXVI, Sg. Oriente CLristiano III, p. 77^. Eliamnum ruinae BJcl-
daba dictae ibi loconim rcpcrlae sunt ( Seetzen in v. Zach
2) ]1p~='~ ^73 (aquac flavedinis) n. pr. oppidi Dani-
tarum , a fonte rivove vicino dicti Jos. XIX, 46. moratl. Conesp. XVllI , 43i. Burkhardt itin. Sjriac
p. 625 ed. germ. ). Cf. Relandi Palaestina p. 893.
3) niriE:"''» (aquae apertionis) n. pr. fontis in
tribn Jadae , in vicinia vallis Hierosolymitanae Ben-Hin-
nom Jos. XV, 9. XVIII, i5. J'i^— ') f"<^re, dijfluere , dissohi , Ucjiiefieri, v. Ni.
Pil. Hithpal. (Congruit arab. pU med. Je. liquefacfus
4) i<a"T"''; v. infra. (In Punicis siniilia sunt nomina :

Blene^gerc h""a; '72 aquae catarractae 3Jencfhese \L'D; ^73 ,


est , Icnitcr fluxit , cf. quae landavimus ad rad. ^<"a.
eqnae recreationis al. v. Monumm. PLoen. p. 4^5 a). Remotius et U fluciibus ccniinotum fit mare). Transit.
Jes. i^XIV
, 6: »r;it^ n^a ;i;j?»r ilijfii^ere (tabesccrc)
3X153 m. Sloabus, anctorgentis Moabiticae, domestico
StuproLoti cum maiore prognatus Gen.XlX, 3?,
filia iiatii
nos iules peccalis noslris. 2) Translate difjlucre , clis- —
solvi pavore et metu , pavesccre ( cf "£•; et arab. *_j'j .

ad quod quidem incestuni a scriptore sacro 1. c. tv^ilur


etiam nomen sewcn palris significans (_y. iJ2 77^-'^) *^* P'-'!' ^^ diffluit it. pavit II. terruit; aquei cordis
uLt ,
pavidus).
nihil opprobrii habens quidni enim 6Ji'us vocetur semen
:
Ez. XXI, 20: a: a?Kr IrttV vl dijfluat s. javescot cor.
palris (2N 5"iT) R. ex semine patWs prognatus? Ceterum
Ps. XLVI, 7: y-a j^rr melu difyi.it urra, j._,i.s,;t
linguae rationes non perspcxerunt qui vctustuni etj mon
iudicarunt , quasi sacer
coiitrarium
,
Am. IX, 5.
bis ipsis rationilius
liiph. clifflvxii (hcminum turba) 1 Sam. XIV, 16.
scriptor 3Nia explicaverit aNJ: ( de "N^Wtte, et nuper
Translate diijiiail pavoie et mctli Ex. XV, i5. Jcs. II,
Tuchius ad' Gen. 1. c), vel' 2N NSiTD i. q. SN N^iara
9. 24. Ps 'LXXV, 4. Jes. XIV, 3i (XV, 4). Jer.
concubitus patris Simonis al.J.
(Hiller, Aliud tanuu
XLIX , 23.i^n: "rr^^rtn jalalum javescit
Nah. II, 7 :

(axiJ; terra desiderata, a aN"' ) cx ingcnio proposuit Mau-


rerus ( Cursus p. i3o). —
2) popiilus (m. fsum.XXII,
(Targ. rcs in palatio suo licmil), ni&i potius h. I. propiie
accipiccdum cst dijjluil dissolvitnr palativm : antectfsit
:

3. 2 Reg. I, 1. Jcr. XLVIII, 11. i3. fem. lud. III, 3o.


cuim : j orloe Jij,mi?n m cpcrtoc sunt.
2 Sam. VIII, 2: C^"-:;': t"]'' 2N^a "'^ri, eliim c. vcibo
Pil. 5;ia diff.uerejecil , licjvcfeiil , v. c. lerram ari-
plurali 2 Rcg. III, 21 •:":ir 3N"";-Vi:- Ccnim. 22) ct
:'

dam imbribus. Ps. LX^V, 11 : "iJitP Ca''^-;!. MetapL.


regio (fem. Jcr. XLVIII, 4) Bloa/ ilarvm. Ac icgio
qnidem Moabitarum s. Blc.abilis (plenins aNia lT!'ip dicta
lob. XXX, 22 Kcri : [^•'irn ':j;7;r dissohisli salutcm

Rnth I, 1. 2. 6. 22. II, 6. IV, 3 ) ab oriente maris mor- mcam , ubi Chetbibh ila lcgendun} et explicandum est

tni et Jordunis in australi Arnonis litore (Num. XXI, l3. lr!"li:n ':;;::r dissohisli mc et lerrvisti me.
Jdith) ah diffvxil. Am. IX, l3 b}perboIice: ovntcs
26. lud. XI, 18) sita erat, ampliore tamcn significatu
coUcs dijjivent in vini et olei humorem toti quasi resol-
Cfiam regiones quae antea AnunEeoium fucrant, e
,
,

regione Hierichuntis complectebatur acruratius ni3"y ventur. Translate diffx xit pavore et mctu Nfib. 1, 5.
,

Ps. CVII, 26.


3Nia campeslria Moabi (Num. XXII, 1. XXVI, 3.
XXXI, XXXIll, 49.50.
12. XXXV, 1. Deut. XXXIV,
rad. in vcibo inceitae aucloritatis. 1) i. q.
y-N
1), alibi simpliciter aNll: diclas (Dcut. I, 5. XXVIII, |*G
69. XXXII, 49. XXXIV, 5) quas ipsas regiones Rube- :
Ta extcndit ,unde T'7:r. H) foiiasse i. q. arab. k>L«

nitis postea assignatas decem tribubus in cxilium abduclis


nied. Jc, niota , agitata luit les v. c. leria Cor. iC, i5.

Moabilae dcnuo occupasse videntur v. Jes. XV. XVI. 1


3i, 9 (cf, tognatas ladd. c"; , n?:, !":"• Huc LXX
Jer. XLAIII). De historia et gcographia eorum vidc et Chald. rcfeiunt Hab. 111. 6: stai Deus "J^-^n; TlS;';- ti

quae dispnlavirans in Comment. ad Jcs. I p. 5oi sqq. commcict tcrram. Sed vide td T:H Po.
,

cf. Hitzig des Prophetcn Jonas Orakel iiber Moab. T^JCri m. 1) pr. cslensio , inde sjativm longvnt,
Heidelb. i83i. 4. Hodie ea regio Kcrrch appeUatur ab diuturmim pcrpetm.Tn. In gcnitivo aliis substantivis post-
,

urbe eius primaria (v. aN'73 "1"P)' positum adicctivi viccs tenet. ut T^r- "\1;:k- viri perpetvi
F f fff 2
R. Lj^ia, ^ia, ^ia 776 •jia 7153

i. e. in perpetuum conducti Ez. XXXIX, i4, T^Jjnn t-h^S Hiph. dccllnarc s. delabi fccit demisil. Ps, LV, 4:
,

holocaustum perpetauin i. e. quotidianum et matutinum , ),... 'b» nt:''^';. CXL, n Cbethibh: d-ibm n^.iby ica;
et vespeitinumNum. XXVIII, 6. lo. i5. 23. 24. Vulg. demiitanl prunas supcr cos. Keri ^tiia'] delabantur.
:

T^/^inri Dnb panis perpetuus


sacrificium iuge. de pane , Hithpal. i. q. Kal et Niph. de terra vacillante Jes.
facierum Num. IV, 7. Raro iiiiigitur per appositionem XXIV, ig. — LXX plerisque locis ffKXiUilJj^ya/.

n^sn nbiy Num. XXVIII, 3. — 2) ellipt. pro nbiy


tJia m. 1) vacillaiio Ps. LXVI, 9. CXXI, 3. —
T^ann sacrificium iuge, quotidianum, c. fem. Dan. VIII,
2) veciis (Tragstange) a vacillando ct nutando dictus
11. '12. XI, 3i. — 3) adv. perpeiuo. Exod. XXV,
i3.
Num. XIII, 23, V. flUia. LXX. avuqoQug. Targ.
3o. XXVII, 20. XXV^III, 29. 3o. 38. Ps. XVI, 8. \t. feretrum in vectibus gestatum Num. IV, 10,
Nn^'?^.
XXV, i5. XXXIV, 2. Jes. XXI, 8 XLIX, 16 et per-
12. Inde 3) iugum (vecti simile ) Nah. I, i3, v. niiia
saepe. L/XX. dtanuvTog , ter ivdiXf/jJig assidue. Vulg.
no. 2.
saepe: iugiler. ( Chakl. Nn^^an id. Eccl. X, 16. 17.
Rabbini inde forraarunt verbum denom. Tan?l perpetuura ni3TD f. 1) i. q. ci^a no. 2 veciis (Tragstange)
fecit). 1 Par. XV, i5. bbrt niaa Lev. XXVI, i3. Ez. XXXIV,
27 vcc.tes iugi , i. e. ligna circa tauri cervicem incurvata,
duabus partibus extremis iugo adstricta. LXX in Levit.
LOI'^ fut. aw; mttare, vacillarc. ( Chald, et S}T.
SeiTfidg TOv
yvyoi). Vulg. catenae cervicis catenae iugi. ,

id. Arab. ^'la med. Je , declinavit a iusto, aethiop. Inde 2) ipsum iu-rum. Jer. XXVII, 2. XXVIII, 10. 12.
«-^l^ vacillavit, Ez. XXX, iS. Metaph. Jes. LVIII, G. 9.
^T^JBflll inclinavit ,
cf. syr. quam
. forraam addubitavit quidem Chr. B. Michaelis ad Cast.

p. 4g2, sedconfirmat camLex. Adler. c^, iJL-a «-£>^, Vici- i"i^ ' 1' n^'' contabcscerc , collabi, mctaph. ad

paupertatem rcdigi Lev. XXV, 25. 35. 3^. 47. (Syr.


nae sunt radd. 1313, nij). Dicitur de montibus Ps. Xt-VI,
3. Jes. LIV, 10, de terra vel regno Ps. XLVI, 7. LX, et Chald. id. f^io humilis , submissus , J^AiO humi-
4. de singulis hominibus quorum res minus prospere
, liauis). Ridiculi sunt, qui ad hanc radicem referunt
cedunt qui ad perniciem vergunt Prov. XXV, 26. Ps.
,
nomm. pv ria^a , il^^^a > ^i!!;^'''^ , quae vide sub v. •'X3.
LXVI, 9 in quam sententiam dicunt etiam 'b bJll !lBa
,

pes alicuius nutat. Deut. XXXII, 35. Ps. XXXVllI, i>I


5coT\'-, 18, cf. Lev. XXV, 35: si fruler tuits pauper _
b^-a praccidcrc (v. Pil. Hipli. ) , spec. circumci'
Jit rjay il^ nHjai eiusque maniis nutat cipucl tc dere praepulium , TKQtTe/iviiv. ( Apud Tahnud. saepe
, i c. et
interitus ei imminet. quanquam cnagis frequentatur biia q. v. , al) lllo est nb^s
circumcisio , it. venae sectio. Chald. bbian.V succiJitnr
Niph. Oia: fut. Uia"' i. q. Kal sed freqiientius
,
,
pr. planta, cf. Pil. Radices vicinae sunt bba rio. II et baj.
nutare factus est. Dicitur de fundamentis terrae Ps. Plane anQogdtovvaov , quod Fiirstius in concordd. con-
I-XXXII, 5, de hominibus (v. Kal) Ps.XIII, 5. Non fert lat. molcre). Coniungitur sq. acc. viri , qui cir-
vacillare dicuntur a) qui , qdae iirraiter stant , de rebus cumciditur, Gen. XXI, 4. Exod. XII, 45. Jos. V, 4. 7,
Jes. XL,
20. XLI, 7 (statuis), Ps. XCIII, 1. XCVI, et pudendorum Gen. XVII, 23: Qnb'!? Ti33-nN b!3'l
10. 1 Par. XVI, 3o (de orbe terrarum) , de personis, et circumcidil carnem praepulii eorum i. e. pudenda prae-
Ps. CXII. 6. Prov. X, 3o. XII, 3. b) qui firmi, intre- putiata eorum, etiam sq. acc. praeputii, sed metaph.Deut.
pidi sunt, nihil mctuunt. Ps. XXI. 8. lob. XLI, i4. — X, 16: D33ab nb^iy nx unbai el circumcidile pracpulium
.A.liamotaphora dicitur Ps. XVII, 3 •'ais nC3ia: b2 ne : cordis vestri i. e. removete quicquid inipurum et profa-
vacilhnt gressus mci i. e. ne vacillem in tramite virtutis. Ac num est ab animis vestris. XXX, 6 cf. niQiTOfti) xuQdiug
triplex illa verbi translatio reperitur etiaiu apud Arabes. Iv nviv/xuTt Rora. II, 29, et TiiQiTOfiij ('(/jiQOTiotrjTog
Col. II 11. , Eodem pertinet Arabuni recentiorum
Schult. ad verba Ilaririi cons. 1 p. 17 ^.ci>.5 i^i vi.3'
,,cst perti-ita Orientalibus figura, qua ofTeasio et prolapsio .ij purgavit it. circumcidit
, quoniam praeputium im- ,

ad peccatum exprimitur , cuius contrarium est ci^X*i :


purum profanum censebant.
et Imp. bb Jos. V, 2.
firmus stetit Part. pass. bna Jos. V, 5. Jer. IX, 24.
.\/c_Vi pes eius. Sic Alcor. Sur. 3, i4i :

(lomine condona nobis crimina nostra Niph. bia; (more chaldaeo ct rabbinico pro bi'^;
cl quicquiil modum
cf. gramm. niin. §. 71, g, v. radd. inb Tib , m:, niD) ,

excrssiwus uspiam \ju\jyi\ ci^>Jj e< siabili pedes nostros. pl. :ibi-35 G(.ii. XVII, 27 part. plur. D^ibia: XXXIV,
Aliqnando gressus ct pes slalnlis adhibctur pro fortuna 22 inf. bian circumdsus est Gen. XVII,
fut. bi/a"' pass.
bene stabili et bcne fundala et contra pes fallens lahensve. 10. i3. XXXIV, i5. 17. 22. Ex. XII, 48. Lcv. XII, .>.
Jos. V, 8. Plcrumque dicitur de mare, qni circumcijitur,
Iteruui f,o^ ^ii^'» u^l~» w^*-^W perquam bono animo rarius dc gcnitalibus eius Levit. I. c. Melaph. Jcr. IV,
et firmo pede in hist. Tameilani K)5 signat firmilatcm 4: nirr^b lb';~ circumciditc vos Jovac i. c. quavis inipu-
inlrepiilam. "
ritate abiccfa Jovae vos consecrate.
77 n7ia ]1D

Pil. sticcidil. Impers. Ps. XC, G de honiine ,


qui nnr: b'J3 bs vcrsus mnntetm *-'' q"i<:tis, J"s. VIII, .".3:

fUm graiiiinu coiiipaiatur : manc floret ct gernntiat, vespcre slalnitit D^'!"-": "^H b?': btj versus montcm Garizim i. e. e
UJa-l bVi":'' f^uccidunt euin cl arescit. Targ. ibTar^ regione montis Garizim. IX, 1. Saepius «rc b^^S bs pr.
in faciem s. fronlem , ubique post verba mbtus 2 Sam.
Hiph. fa"c!f?i' populuni. Ps. CXVIII, lo — 12, ue- XI, l5: collocate Uriam nanbsri TE b:;» bN in fronlan
qne erat quod de hoc vocaljuli usu dubitarent. Nam aciei. Exod. XXVI, g: bni<r:'':E bJ)7: bN vcrsus fronlem

circH/ncideudi significatus nequaquam priniarius est , con- labernaculi. XXVIII,


25. 3/. iLev.VlII, g'. Num. VIII, 2.
tra ab absciiideudo proficiscitur , cf. TTit sccuit, syr. 2) bNiJsb adv. e rcgionc, e.r advcrso. Neh. XII, 38.
circumcidit. 3) bn?:^ a) pr. a facie vel fronle i. q. ^^Eb^a post ,

verba motus Lev. V, 8. 2 Sam. V, 23: D^n^^ ''i^^.in n


Hilhpal. ibianrt praecisus Ps. LVIII, est, de sagittis.
8: !|bbi?Jri iJ23 isn rjTl'' lendal sagillas, quasi praecisae facie arhorum liaha diclarum. 1 Par. XIV, i4. Mich. II,
sint i. e. cuspide cai°eant, quas teuddt, sagittae. 8 dclrahilis pallium viatori no^b blSQ pr. a facic togae,
:

vom Oberkleide weg. b) de coramoratione in loco.


n^l53 p]. niblJ3 f. circumcisio. Ex. IV, 26. i Reg. VII, 3g 33: bnaa a latere meridionali. 2 Par.
:

IV, 10. Num. XXli, 5: isijite (popuhis) habilal -\fa


VlH, semel ^I^Q Deut. I. 1, et ^J<i53 Neh.XII,
a laterc mco mir zur Seite.
, Sq. '^s u fronie , in frotitc
38 in Chethibh ( ubi Keri et quinque codd. Kennicott.
Vis) pr. subst. pars aiilica Jacics fere i. q. D^ls, T?-
al. rei. Ex. XXVIil, 27. XXXI X, '20.
,

sed ferme ubique pracp. in conspectu. Exod. XVIII, 10: ^ian» 1 Sam. X, 11, VianX i Sam. IV, 7.
DTirNn b^Ji in conspectu Dci i. e. coram Deo Deut. II, ,
XIV, 21. XIX, 7. 2 Sam. V, 2. Ps. XC, 4, bis ^IBrN
ig : 'JiaS ':3 b?S3 in conspcctu Ammonilarum; inde e Mich. II, 8. Jes. XXX, 33 adv. 1) antea pridem Mich! ,
resionex. c. uVbis Deut. I, 1. III, 2g. IV, 46. XI. 3b. Jes. 11. cc. Spec. 2) hcri. 2 Sam. V, 2 , saepe in hae
XXXIV, 6. Jos. XIX, 46. Sam. XIV, 5,
deserti Jos.
1
locutione bi^nxs sicutheri nudius tertius
aVIII, 18. — Substanlivi potestatem retinuit in A^erbis
sicut autea
: 6-i-b"d
1 Sam. XIV, 21. XIX,
et

7, acb'i; biJ:rN73
i. e.

1 Reg. VII, 5 : ^TTna VN "Tn?3 bn pr. facics fenestrae


1 Sam. X, 11. In genit. bi!:nN &i"S sicui dies hesternus
vcrsus fencstram i. e. fenestra e regione fenestrae. Ety- Ps. XC, 4.
mon valde ambiguum est. Ac Simonis quidein conferebat
VM^T) (pro bianij ) id. heri. 1 Sam. XX, 27: cj
arab. V^, quod teste Castello praeter alia sq. ^1.1 sit Oi'n Da biin. 2 Sam.lII, 17 £"i-bttj Ca bian Da. 1 Par. :

opposuit, sed haec ipsa significatio errore uititur , et apud XI, 2 , et cirb'^ bi^n hcri et nudius lcrtius i. e. antea.
Avicennam II, 111 , ad qnem locum is provocat legitur , Exod. 8. Ruth ir, 11. Cum Praeff. D-ibia b":rn3
V,
^! J«*J.. Nuper suspicatus sum (Lex. uian.j, in vcrbo sicut antea Gen. XXXI, 2. 5. Ex. V, 7. i4. Jos. IV, 1^.'
bnX3 inesse notioneni partis anlicae i. q. blN ,
praeinissa 1 Sam. XXI, 6. 2 Reg. XIII, 5, ai-bffi bi-:na indc a
nova radicali ^2 ( cf. radd. ^N!3 et ^IN , ^•'N; laa et niS heri et nudius tertius i. e. iam aliquamdiu Exod. XXI, ag.
36. Deut. IV, 42. XIX, 4. 6. Jos. III, 4.
sanscr. Acj emit ; Sl^ et ^>ou, LiLJ negavit; ^TZ pressit
Respondent sjt. 'iioZl , t.A-iiloZ| (quae formae
cf. [?i"; nj:"2 cf. nrii: ; iJi^a cf. n-iS), abiecto n, quan-
quam vestigium eius comparet in forma ;Ni72 ap. ^ehem. Castello addendae sunt ,
prior ex Gen. XXXI, 2. 5,
1. c. in Chcthibh sed praeciJcndi significatum a notione
:
posterior ex Lex, Adler. ) heri, unde ^ioAoiO nudius
parlis anticae ducere fortasse audacius est. Itaque non
displicet Redslobius qui a forma bNV3 proficiscens hanc tertius; chald. 'banN , biSnN , -byri id. zab. ^ioZ) ,
,

transpositam statuit pro blN-J (cf. iNn et Nin ) ab ipsa


rad. r^N eaqne senlentia probabilior quam Ewahli (gr.
aelh. ^J^Af^ etjTno equidem auctore Rabbi
i id. De
:
, Joua siatuo, hoc vc. conllatum esse ex rN (ns) apud, ad,
crit. p. 612 ) qui bNi^ derivat a rad. bN'' a qua formari
, , et bi!: , b^?: pr. i. q. Di:3-nN, ^'^Eb qubd a significa- ,
possit subst. JNia , bNi73 (ad formam ibi"J n^i>o ) , nequc ,
tioue locali (quam R. Jona retinet apud Micliam I. c.
vero bsia contr. bJJiJ:. Ceterum videant ernditi possit- , ad temporalem relatuui sit. Suadet adeoqiie llayitat lianc
ue ( si modo tantae auctoritas est ilhid N semel in libro rationem forma biJ3rN : conba radix b':n (inidi? Kim-
recentiore obvium quod etiam servile esse possit ut iu
, ,
chius derivat b'::n dcin c. Aleph prosthetuo rvjnx)
,

"p:, ^«'p^ ) bKia pro bNia derivari a radice quadain bs^O eiusqne in linguis (oguatis siguificatioues uihil hicis
cui de analogia supra esposita anlici notio (i. q. blN) praebent.
ti-ibui potest , licet nulla eius cum radice bW neces-
situdo sit. Fiirstio in Concordd. bNia compositum videtur ulu macula , V. rad. -N':.
ex bN V2 cpiod versus aliquam lom sit.
Pracniissis praepo.sitionibus :

1"B rad. inusit. Ai-ab. med. Je menlilus esl, '.^


1) bn73 -bN
aHquem, post verba motus 1 Sam.
ff.sus
X\ II, 3o: et converlit se ab illo "irTN bl'J bN ad alium aeth. 'fi^Pfr subdolus, callidus fuit hebr. proba- ,

(nou bene KimchiiTs -inN Xi^^pii bN)' Ex. XXXIV, 3: : biliter : spccicm praelendit , prae se lulil. Indo
R. ]M2, 712, pia, 112 778 y-q — -iia

I^IQ ni. species (Gcstalt)j ieia specics (Art), cf. Hiph. p^an subsannavii, ilerisit aliqucm. Ps.LXXIII,
gi\ jfa , quod eodem niodo et formani et speciem rei
f 8. Chald. Pa. p'a et Aph. id, unde NJp^iaa derisor,
(Gestalt, Art) significat. Ubique in formula n3'ab :
syr. t^iiO nnde |.l3.jQio subsannatio. In lioguis indo-
,

irat secunclum spccicm eius , pro varia eius specie , quae


germ. respondet /.iMy.og ,
/.icoxia, fiwxuco, — uofiut, /iwxO^w,
additur nominibus generis s. cuius plures species existunt
fuoxeiw, gr. rccent. /.lovy.tL^iiv , quae dicuntur de qui oreliis
V. c. Gen. I, 21 : ^fnj^i/ab P133 EliV aves alaiae pro vaiiis
labiisque distortis aliquera derident , vide IlEiVK. Steph.
earum speciebus. Comm.' 24. Comm. 25: ^''^iVn iS"i;'l
et ScHNEiDEKi Lex. maj. hh. vv. , lat. mocosus , de qua
"iJJj^n-irS-ntji Pi5"«ab nansri-nN-! n:->yb Vi^^J^ n^n-njj
voce apnd Cic. ad Att. I, i3. Quintil. 11, 3, rcponenda
:i^rnb naiNn. Comm. 11. 12. VI, 20. VII, i4. Levit. 283 moquer
V. Salmas. ad scriptt. blst. Aug. p. ,
gall. se
Xi , l5: iS^^J^b 3"li> — bs-nN corvi pro variis corum ex lat.mocare, v. Menage origines de la langue frangaise
speciebns, 16: ihjiab V-i^ "^1. l^- 19. 22. 29. Deut.
p. 5io. Maurerus Ps. I. c. cum usu Arabum et Chal-
XIV, i3. i5. i8.'Ez. XLVirVio. Semel in pl. t|--rab daeorum hoc ita conciliat, ut in Iliph. pr. sit slullum
Gen. I, 21. (Apud Talmudicos yn est secta haeresis , :

rechlitlil , inde luclibrio habuit. Mihi verbum Hebraenm


apud Syi-os \±~^^ familia , tiibus , q. d. species populi, potius, pariter atque Graecum gestum quendam subsan- ,

Lex, Adler. aJuas SJIac J>.*v»j Jvol). nandi indicare videtur.

riDlBn f. 1) species {idta Mattli. XXVIII , 3,


Gestalt). lob. IV, 16: -liiy n5;b n;Wn species quaedam "HT^ '" -^^' inusit. commutare, permutarc. ( Syr.

anie oculos meos versabatur. Deut. IV,' 12. 1 5 (ubi spe- et Sam. i^ , '^'iJ emit, Aph. vendidit, max. annonain,
cies ,
opponitur voci qnae auditur).
quae cerni potest ,
,

niT^ njian feie nin^ 'IS species (facies) Dei.


i. q.
)fA^, '^lTf^ annona. Eodem modo Saadias arabioo
Nuui.xn,8: ta-^s^i 1; n:an. Ps.XVIf, i5: y^prj:? ni;=m jLai med. Je in Genesi utitur pro hebr. 15123, -ii2"dn
5n;ian. —
2) imago, simulacrum rei. Exod. XX, 4: annonam emit vendidit, v. Castellum. Ceterum i-ia
,

njnan -bsi bDD Ib nwn xb. Deut. V, 8. IV, 16. emollitis litteris ortum est ex iny 110. II nn7J. In ,

23. 25. Hithpa. pro eo utunturnZj^).


Hiph. n^«n permutavit aliquid , sq. accus. Lev.1)
premerc, de pressione lactis nasi (v. y"'»),
1 "l^ 1) , XXVil, 33 Nb non pcrmuiet illucl. Ez. XLVIII,
• ^iyi:^;:

de oppressione populi. Part. ya opprcssor Jes. XVI, 4. l4. Mich. II, 4: nrj;; i;:y pbn hcrcclitatem pnpuli mei
emun- pcrmuiat Dcus i. e. alii doniino cedit. Sq. 3 rei qua-
expressit li^uorem, munxit,
,
(Respondet syr. ^iaO ,

cum aliquid permutatur Lev. 10. Ps.' CVI, 20: XXVIl,


xit, liiQliJ sec. Lex. Adler. pressio lactis , ut Dat buty- niu; n^^^ans 01123 pcrmutabant ploriam co--nN n-l''?^''! a
rum (Jovam) cum imagine lauri. Jer. II, 11. Hos. IV, 7 ;

rum. Radix j^ habet «u^c/!tZt


signiBcatum , et convenit
T^aN )lbp3 Dli22. 2) absol. mutavit. Ps. XV, 4: —
cum hebr. nia , y^iz ). Quum pressione lactis buty- iurai •^VZ'^ S<bi neqiic mutat , quod iuravit. (Cf. Cic. ad
rum secernatur a partibus aqueis , radix ^1X3 significare iam. 16, 1: neque nunc muto. Ter. Andr. 1, 1, i3,
videtur haud muto factuni , 5, 4, 46: nihil inutat Chremes de
2) in universum scccrnere , segregare , ut arab. :U uxore, 1, 5, 7 id mutavit). Ps. XLVI, 3: non iimemus
:

med. Je , unde Y^iX T^ans cliamsi ierra mutarel sc. se s. mutaretur.


interiret cf. CII, 27. Ita lat. muiare saepc pro mutari
yil2 Zeph. II, 2, plerumque defectlve ^53 m. palea,
V. c. odor mutat animi mulaverunt Liv.
gluma a granis ventilando seiuncta
, chald. T1X3 NJi^ f ,
,

NTTO), inde D-"in yh Jes. XVII, i3 cf. llos. XUl, 3 Niph. -173; ( quasi a rad. TlS ) mutaius est. Jer.
"'
non ut volebat Simonis
, ,, follicuhis frumenti
prcmentZo ,
XLVIII, 11.
defrictus et detritus". Bene Kimchius ]an2lD plT^- :
mil2r! maxime in
f. 1) permutaiio (Tausch),
Jes. XLI, Paleae a vento dispulsae comparari solent,
i5.
emendo'et vendendo Ruth IV, 7. Inde concr. quod per-
qui cito peieniit et evaneseunt Ps. I, 4. XXXV, 5. Jes.
mutalur permutalione acquiritur. lob. XXVIII, 17 de
XVII, i3. XXIX, 5. Hos. XIII, 3. Zeph. II, 2. lob. ,

sapientia TE 'bs nn^niarn eiusque pcrmuiatio (non) sunt


:

XXI, 18.
vasa aurea i. c. vasis aureis ea non acquiritur. Levit.
y^H m. pressio. Prov. XXX, 33: N''ai"' :ibn V^ ''3
XXVII, 10. 33 (ubi cod. Sam. nT^an). 2) compcn- —
v^^^ °7 N-'::i'' tiN V'^'' irj^^n. Ac nasum
^''1 k\i^i'' D':5N satio, rclributio. lob. XV, 3l: in"l>:on tT^^nn Nl-JJ ''3
quldeni prcmcrc dicuntur qui vehementius eum einun- , nam malum (calamitas) erii rclribuKo s. 'praeniium ciu».
gunt, iram premcrc, qui iniuriis eam eliciunt et lacessunt. XX, 1 8 cpiaeslum , Db»^ Nbl innWP b""n3 sicut
: rcclilil

rem reslilucnclam , de qua non lactalur' [wie ciu ZU crstat


tendes Gut dessen er nicht froh wird).
p^l^ in Kal inuslt. (Arab. ^U nied. Vav ,
levis
,

pretii fuit; ratuus fuit, X-. stultum reputavit aliqnem. "1153 myrrha , v. rad. T172.
Chald. pia i. q. ^Jia ,
^D» tabescere).
H. mia, ma 7
•9
min — »na

I. ^*^ >) cccJerc , reccdcre. (In linguis cognati» cui ccrta niors iiuucialur Gcn. 11, 17. III, 4. XX, 7.
non reperitur). Ponilur absol. Jcs. XXII, a5 recedet :
1 Sam. XIV, 39. 44. XXII, j6^. 2 Sam. Xll, i4. XIV,
clavus, qui injijcus erat in luco firmo, LIV, lO: reccdcnt i4. 1 Reg. II, 37. 42 al. a qtio paullulum diflert fonuiila
vwntes ; sq. acc. loci , Zach. XIV, 4: et recedit dimidium n'31'' nia qua iu lege Mosaica su|)plicium iudicatur I'x.
montis boream versus ; plrrunique sq. 'jyloci, unde quid XXI, 12. 15
,


17. XXII, 18. XXXI, i4. i5. Lev. XX,
receJit. Nuni. XIV, 44. lud. VI, 18. Jos. I, 8. Jes. 2. 9— i3. i5. 16. 17. XXVII, 29.
16. 27. XXIV,
LIX 21, it. sq. rN^ Jes. LIV, 10, 'rsVa pers. Jer.
,
Num. XV, 35.
65. XXVI,
17. 21. 3i. XXXV, —
XXXI, 36. —
2) causat. removere , aufcrre, Zach. III, nwb 'nhn aegiotavit ad niortem , mortifere 2 Kcg. XX,
9 ; rcmoveio culpam huius terrae. l , n:i70^'ny 2 Par. XXXII, 24, et hyperb. iiE: "^]5

Hiph.
nwb lud. XVI, 16 patieutiam abi-upit. Translate mori
1) causat. reccdere fccit i. e. dimisit. Nah. iruncus arboris lob. XIV, 8.
dicitur a) Cf. Seiiccae
III, 1 : non dimiitit praedam (al. non dimit-
r)'";^ 1C'''3'' fcb
epist. 58 : placct enim satis et arbustis animam incsse
tit rapinam non desinit rapere , cf. Jer. XVII 8 )
, , ;
itaque et vivere Kimchi ad Ps.
illa et mori dicimus.
rctraorit, suhtraxit alicui sq. ]y pers. Mich. II, 3: IIDN
eorum " ) etiam plautau
,
LXXVIII, 47 (,,occidit vites :

C3TilNlU D'i'y I^^Sn N; cui non subtrahetis ccrvices


vestras. Comui. 4. —
2) frequentius i. q. Kal, recessit,
mors convenit quia in ea est anima vegetativa. Hor.
Epist. 1, 12 ... seu pisces
,

seu porrum ct caepe trucidas. ,


absol. Ex. XIII, 22. lob. XXIII, 12: Nbi iTisia miia
b) Blortua appellatur terra, guae inculta iacet. Gen.
IJ^^aN mandatum labiorum cius , non reccssi sc. ab eo. Sq.
XLVII, ig; cjuare moriamur , nos et tcrra noslra. Quod
p iJci Exod. XXXIII, 11. Prov. XVII, i3 Chethibh.
quid slt, intelligitur ex extremis commatis verbis :

Jes. XLVI, 7. Ps. LV, 12. Sq. ]« c. inf. Jer. XVII,


t'i'n Nb t^fiNl^'!. ,,Nempe mori terra dicitur , cum
8 : «'ID niby73 «''ai Nb non desinit , fructus ferre.
inculta iacet et desolata, quia in provcntu suo vivit aliquo

(Chald.
modo. Hinc Martial. cpigr. i3 , 12: suburbaniis nc
II. U'.^ i- q> ^lip paJpare. id. Sjt.
moriatur ager. Et Stalius Theb. 5, [528] ubi de serpente
l'e. et Aph. palpavit , mauibus exploravit). Gen. moriturque ad sibila caiupus. " Bochart. in Hieroz. T.I.
XXVII, 21.
Adde ex usu Arabum, ijsj^^ o^^ mors terrae i. e.
p. 1.
Hiph. id. Ps. CXV, 7 et lud. XVI, 26 Keri. sterilitas eius Cor. 2, iSg, ui^-A^ iijjb regio mortua i. e.

^(23153 (proTj. pro !TiL;n3


exploratus a Jova) n. pr. arida, sterilis 25, 5i , Sur. 29, 63 : guis demittit de coelo

viri Exod. VI, 19. Num. III, 20, defeclive •'ia'Z3 1 Par. aguam q-* LPj'^' *J 'vivifcat ea ier-
VI, 4. —
Patron. id. lana pro •"uiW Num. III, 33.
l-iJV* <-^*J k'.*"'^ ^'

XXVI, 58. ram posi mortem eius , otj.^ terra mortua et culturae vx-

pers, V. Tarifat ap. Freytag. h. v. , [j\^a U?,\ Ls=.5


IH'!^ praet. n'2 , Tj^a l) mori. ( Ita iu omnibus
linguis semiticis. Arab. oU nied. Vav, sjt. in praet. viviCcavit terram mortuam sc. irrigando eam aquis
Koduri apud Rosenniiillerum Anal. arab. , I, p. 12, no.
£uiO, Ceterum media radicalis :) emollita videtiir ex 4o. 4i. Wiistcnfeld Navavi pag. 22. — c) 3Ioriiiir cor
liquidar, ti^n , v5n al. , ita nt stirps primigenia sit
cf. alic. nbi torpescit 1 Sam. XXV, 5j
, , cf. ?:'r! Gen.
mrt , of. sanscr. mri mori , mrita mortuus, mriiyu mors, XLV, 27. lud. XV, 19. — d) lob. XII, 2':'
z:z'.;y

it. mulh muth mith , mcth, mid , mcd interficere , ma-


, , Masn n^an vobiscum emoritur i. e. exstinguitiir , interit
luice mita interficere et mori, zend. mretc, meretc, pehlev. sapientia.
murdch, mard mortalis , homo ,
pers. ...Jyi mori ,
gr. 2) interiit ,
periit , de civitate Am. II, 2. Hos.
/(Oproc i. q. jjQotoi; Blorta ap. Liv., lat. mors , moriis , XIII, 1 , V. nia.
Audr. nostr. Jlord germ. ant. non de caede solum ,
Part. n": moriens , moriturus Gen. XX, 3 , mortuus
,

sed etiam de mortc usitatum). Dicitur de morte tam


Num. XIX, 11. i3. 16, sine sexus discrimine (utnos
hominum quam bestiarum (Ex. XI, 5. Eccl. IX, 4), dicimus ein Todler, cbiKranher, cf. gramm. hebr. io5,
§.
tam naturali ( Gen. V, 8. 11. i4. 17. 20. 27. 3 1 et
sexcenties), quam violenta Exod. XXI, 12. i5. Deut. 1 not.) Gen. XXIII, 4. (Arabes distinguunt c^^.^ ^t
XIII, 10. XIX, 11. 12. XXI, 21. lob. I, 19 cet.
lustruuientum et causa mortis necisve ponuntur plerum- u>^A><i mortuus jLo moriens. Cod. Sam. ferme ubi-
que praevio sNum. XXXV, 17. 18. 23, v. c. mori gladio
que more Aramaeorum plene scribit n"'^ ). Phir. D'n?)
(ar-z) Jer.XXXIV,4. XLII,i7. Am. IX, 10, manu alic.
de idolis , opp. deo vivo ('r; bx) Ps. CVI, 28, iieque
Jos. XX, 9. Jer. XI, 21 fame Jer. XI, 22, peste Jer.
XXI, 6. Ez. V, 12, morbo, 2 Par. XXI, 19. Jos. X, 11
,

:
vero Jes. VIII, 19. —
obiy -ra defuncti tcmpore prisco
plures moricbantur TTsn ^;aN3 lapidibvs granditiis quam
Thren. 111, 6.
ret. lud. XV, 18: NJ::;s niiSN siii morior , raro sq. Pil. nnia interfecit , occidii lud. IX, 54. 1 Sam.
'icn , nt mori a?'i i:e!3 Jer. XXXVIII, 9. ni-'' ni::: — XIV, i3. XVII, 5i. Ps. XXXIV, 22. 2 Sam. I, 9.
moricndo morietur morialur , frequens forniula dc eo,
, 10. 16.
R. ma ntr: 780 ma HTn

Hip/i. rran a pers. r-:!l , i pers. ciitn 8niT. iTi^^an NaTa, ay^in vinum infusum ,
pocnlum vino plenum
1 S<inj. XM[, 3.3, !^\-ian/Hos. II, 5 id. lud. XVI,' 3o.'
NJiT": pincerna, syr. «-^v^io Pe. et Pa. miscuit, Pa, etiam
2 Satn. III, 3o. XXI, i saepe de morte ab ipso Deo
',
pro graeco xanTjXivu) (vinum adultero) 2 Cor. II,
pcr morbos famem al. immissa Jes. LXV i5. Hos.
, ,
17,

II, 5. Ex. XVI, 3. XVII, 3. Num. XIV, i5. XVI, i3 (cf. (.^jj.!^ poculum, Bar Bahlul (j*L^. Arab. „1.« miscuit,

arab. oUi Ictali morbo exstlnxit max. pecora), passim ,


spec.vinum aqua Abulf. Ann. IV, 468. Cor. 76, 17.
_, vinum aqua mixtum de qua voce vide Freytag.
;.* ,
opp. verbo :i")!i ,
quod ubique de morte violenta per
homiuum manus illata adhibetur cf. Jes. XIV, 3o. Unde IV, 174. Apud Arabes ct Rabbinos verbum ctiam de
Part. OTiaa occiclenics i. e. sec. Aben Esram angeli inoi-- animi indole varie temperata usurpatur ( vom Tenipera-
tis lob. X±XIII, 2a. mente).
Hoph. ra^in occisus est. Deut. XXI, aa al. De for- 5T53 m. vinum idque poculo infusum ibiquc aqua
inula n731^ nV2 vide ad Kal. lempcralum. Cant. VII, 3. Quum Plinius (fl. N. XIV,
i3s. iSetig) memoret vinum aromatites, myirha cala-
jn^llQ m. cstr. riia i) rtwis. ( Arab. Oj,/o, syr. moque odorato conditum multi inteipretes , quibus ef
,

ipse adstipulatns snm ad Jes. V, 22 et nostrum vocabu- ,


]Zq.'^j. Dicitu)' de morte tam naturali quam violenta.
lum et TJp'^, ;]aya (q. v. ) tale vinum interpretati sunt
m'2 "bs tela niortifera nV2 'JC'' soninum
Ps. VII, l4.
sed de'sunt taineii (v, Hitzig ad Jes. 1. c. ) certa illius
inortis dorinivit. Ps. XIII, 4. nia-73 1 Sam. XX, 3i. G.ci
XXVI, i6 et niy-lU^N mortis rens 1 Reg. II, 26. 2 Sam. moris apud Orientales testimonia ( nam J.ii.a.j vinum
XIX, 2g. niy QElZJn crimen capitale Deut, XIX, 6. piperatum Amrulk. 81 Kamus vinum interpretatur , quod
XXI, 22. nv2 "iDS "pulvis mortis i. e. sepulcram Ps. linguam mordeat i. e. acre Amru b. K. 1, 2 raemoratur;

XXII, 16. —
'nia^^ban, niy ilBJlb laquei mortis, qui- aqua calida, Ibu Doreid. 1 13 aqua rosarum vino admixta ;

bus mors mortalibus quasi insidiari dicitur Ps. XVIII, 5.


6. Piov. Xni, i4, cf. aliam prosof opoeiam Ps. XLIX,
denique verbum ^*w.,« est vinuiii musco (j<C_w.^ imbuit
10: D3'"!'' m^ mors pascet eos instar pastoris ducct eos ,
denom. a ti5i.*^.< muscus), quum contsa verbum 3T0 de
ad orcum. Cant. VIII, 6: I^SflN m533 1^TJ> poiens instar
mortis est amor. lon. IV, () —n^n TS "'b !Tin cf. Sir. :
vino aqua miscendo in linguis cognatis tritum
Mt. XXVI, 38. — Poet."pro
sit.
XXXVII, 2. nloriuis Jes.
XXXVIII, 18. — domicilium mortuorum
2) locus s. i.e.

orcus lob. XXVIII, 22, uude ni7a-^"iy\2: portae orci "T*— '^'^- inusit. i. q. ^'S.12 ,
ysa ( q. v. ) , arab.
Ps. IX, i4, nia-^^ITn penetralia orci Prov. VJI, 27. — suocit. Inde
lA
3) morhus letaiil, pestis Jer. XV, 2. XVIII, 21, XLIII, j

11. lob. XXVH, i5 , cf. ^uvmog Apoc. VI, 8. XVIII, riTu adj. verbale intrans. exsuctus (s, v. v, ) , ca-
hauslus'. Semel Icgltur Deut. XXXII, 24 3J>'i iiiq ex- :

8, cLald. Nnia, N:ni^, syr, i^Za^ , arab. ^Ljy: id.


hausti Jame. LXX. Ttjy.Ofiivoi h/.tra. Vulg, consumcntur
Abdoll. p. 119. i44. Abulpbar. p. 49. 54, et germ. fame. Fiirstius active ,,famcmtaDquamsugentcs, gei-m.
schwarzer Tod de morbo pestifero medii aevi. 4) per.- — :

am HungertucLe nagend*', contra grai^imaticam quae ,

nicies (opp. D""ri felicitas). Prov. XI, 19. XII, 28. Jes. significatu activo ayn V)2 flagitaret. Male Kimchius
XXV, 8. Exod."X, 17. Cum !i parag. nni?3n Ps. — 35-1 •^Blia fame usli coil. NT7a Dan. III, 19 quod est a
,

CXVI, i5, plur. D^^nia Ez. XXVIII, 10. Jes'. LIII, 9 rad. wNTiNi.

(sed vide de h, 1, sub voce !na2 pag. 188 ). IT^ V. rad. |-!1T.

nia chald. id. Esr. VII, 26). jlT^D; V. rad. 1^.1.

n tantum in pl. DTiar: mcrlcs, in hac foi-


iS^Q ,

mula: nn":' D^NJ^nn ^nv^n. Jer. |XVI, 4, cf. Ezech. Tl'^ rad. inusit. i. q. 0012, chald. TTSTanN diffluxit,
XXVIII, 8.' PraeUuea 2 Reg. XI, 2 Chethibh pio concr.
pavit. Inde
inierfecii, sed Keri habct DT)at:o.
nT!a (timor) n. pr. viri Gen. XXXVI, i3. 17.
finlSn f. mors, unde !im73n •':3 i. q. mn "'33

Ps. LXXIX,' 1 1 . CII, 21.


J|T U r'id. inusit. et incerta , undc viilgo ducunf

nT53 m. cingulum. Ps. CIX, 19: sit ei (maledictio)


3T'C ''^<'- Hebraeis inusitata , i. q. ^oa ( q. v. ) T-Jin nT?;b pro zona, qua semper cingatur.
iTljrr» ( Ita

miscuil , spec. temperavit vinum aqua, quod faccre sole- LXX. Viilg. Chald. S3T. Hieron.). Transbte de vin-
bant, ubi vinum Inruudebant in poculnm cf. gr. v.tQuv- ,
culis, quibns gens aliqua cocrcetur. Jcs. XXIII, 10: J"'J«

vvfti. Chald. jTa id. it. viniim infudit alicui, v. Buxtoif., nis HTXJ. Et
R. "iTB, xna 781 n^m Kna
n^^TlJ cstr. n''T73 iJ. lob. XII, 21 : ns-j ciJ-^EN nvn
cingulum forlium lajrat. TOnr rbia TiN^ia wts ]a siuirr' •'2-1 -laN i^i .i-a

Ac cinguli quidein significatio ex contextu locorum, c^pb riTNa ~\T^'2 ••:'ipD uj-^n na :3in2i ebuiin-n
"is-N

maxinie Ps. l.c, certa (ncc dubitare dcbebat Micbaelis in J"\DT!T" ^31 112T i. c. quisnam esi spurius? omnis carni

Suppl. p. i4g4. gS;, sed etynion ambigiiuni cst. Nam- propinijvus, ob qucm iransgredimur praeceplum Nia^ Nb, haec
que nia et IT^TTa duci possunt et a radice nT73 (ad analogiam sunt verbaR, Ahibae. Simeon Tetnanila ilicit, omnis propler
uonim. nSJ, n^^lSU ) etanriT, niT, qua ratione adoptata qucm rci sunl excLsionis per manus coeli ( Dci ) decisio est ,

nT73 esset part.Hiph. a nriT, WV^ vel n''!?: part. Hiph. a iuxla verha eius. R. Josua dicil omiiis proplcr quem rei ,

nni neutra autem radix , iieque nTa ueque nnT vel niT,
: siint morlis iit tribunali (humaiio). Dijril H. Josua
apto significatu in linguis Semiticis reperitur. Sed radici Jilius j4sai , inveni volumen genealogiae Ilierosolymis in
tamen monosyllabae nT "TT, pT , "^UJ et tiansp. in acl-, , quo scripium erai , N. spurius est eor uxore viri, ad con-
Stringcndi , firmandi vim probabiliter llibuas, cf. pTn, firmnndum verba R. Josuae. Consentiunt hodierni Judaei,
N^j>j Oi^ ligavit, constrinxit, Tjiun tenuit , continuit, qui homines extra matrimonium genitos adeo ad sacerdo-
tium admittunt , ex adulterio vero et incestn prognatos
it. pirrj , or>, oi-»j>; C^pTN, D^i^T vincula (quan-
eadcm qua veteres severitate secludunt et ne matrimo- ,

quam haec vcc. a p:T rcpeti possunt ,


pag. 4:^4), ^^-S nium quidem iis permittunt: nec praeter rem quum le^ ,

Mosaira concubitum cum puella iunupta leviter puuiat


coarctavit, »,=• colligavit, constrinxit cingulo , |»'iS>, liberosque ex concubitu natos tantummodo in liereditate
liberis legitimis posthaberi velit (v. Redslob de Hebraeis
|v> .^ >. cingulum , et nihil impedit ,
quominus ea- obsteti-icantibus, Lips. i835 p. 5).
dem tum nnT, n^T, tum triiitlero nTU (v.
biliftero b) de cxUanco, adiuncta notione turpitudinis, impu -

exempla ad bi^ p. 777 laudata) tribuatur. Posterius ritatis , spurcitiei Zacli. IX, 6 in descriptione Philistaeae

sequuntur Simonis, Jahnius , Hitzigius al. quibus nV2 devastatae: ni^ffiNa nT7:?: ^^"'I *' habilabunt Azotum
,

spurci i. e. peregrini qui vobis profaui videntur. LXX.


,

est i. q. transpositum |.Sp> cingulum : prius vulgari aua- ul^.oytvu^. Targ. domus Israclis , qui erat in ea ui pere-
grini. SimiJi tropo populi exteri scortis comparantur Jes.
logiae magis etiam consentaneum est.
XXIII, 17. 18.
De etymo quae sit coniectura nostra iam supra ,

diximus. Sed in re tam ambigua alii aliter statuerunt.


11^2 rad. inusit. incertae significationis , vel i. q. Ac Talmudicis quidem "^MZIZ est i, q. "ij ClS macula
percgrini: aliis (quos memorat Kimchius, quosque nuper
.iX^ corruptus fuit, compulruit , imde ^Xa corruptus
secutus est Hitzig ad Zacb. 1. c. ) -itot: ortum videtur a
(deovo), sortlidus , spurcus , de homine [talm. Jlll^s rad. -i^iT , nnde nT7: fort. peregrinatio et addita nova prae-
;

FiTTz ovum putridum Cbolin fol. i4o, 2, qnod r1T;;(^) formativa ( ut in rrii;»":): p. 276) -1T7:72 peregrinus (immo ;

scribit et luic refert Fiirstius , Buxtorfius recte ducit a locus peregrinationis). Ingeniose Reilslobius (1. c.) nT7:73
"l^T: ITa enim ,
quod Fiirstius in Gemara ,,crebris dictum esse coniicit pro ri^cT:): q. d. crimine Aegypiio geni-
locis " haberi tradit, vereor ut fictum sit]; vel i. q. .y lus ( i. e. ex incestu progenitus) , quia incestus apud Per-

(a permutatis) despexit
et 3 vilipendit (pr. , ni fallor, ,
sas (Catull. 89) et Aegyptios (Diod. 1, 27) lege
epigr.

i. q. tt: separavit, sed in malam partem expulit e reli- sancitus fuerit (imo apud Aegyptios licitum erat matri-
,

quorum consortio), med. O. exilis , vilis fuit , cf. -.^ monium cum sorore ut apud Athenienses et Hebraeorum
,

patriarchas). Sed nonne Iiac ratione adoptata ^T7:2


ignomlnia affecit (nisi hoc est a carpendo), et syr. jiCiO n!i:7:7: potius esset: qui incestum commisit TT^M es ,

Aph. contemsit. Inde incestu progenitus? Dicendum igitur erat, "iJiaM pr.
ci-imen Aegyplium ( cf. Onaniae crimiria iti-
Sodomiae ,
"ITUU m. spurcities, concr. spurcus, inde a^ spurius
e. ex proatibulo, adultera, vel ex incestu prognatus. Deut.
dem a locis et personis appellata) significare, et per meton.
i.
translatum esse ad eum qui hoc crimine progenitus sit.
XXIII, 3 ubi eunucho , IMamsero
, Ammonitis et Moa- ,
,

Redslobii vestigiis insistit Fiirstins 1. c. qui et nTH et li:'^


bitis receptio in ecclesiam Dei etiam post decem genera-
(unde D"''^::):) refert ad sanscr. micr misccre, ita ut
tiones denegatnr. LXX. ly. noQvT^g. Vulg. de scorlo natus
"1T27: sit homo ianquam mixtus (Mischling), pr. mix-
et ita Saad. Syr. liQs^f^filius adulteri. ( Onk. et tura, coll. iin inquinatio a rad. tbs , et ii:73 ( cni?» )
Sam. voc. hebr. retinent). Doctores Mischnici hoc voca- populus mixtus i. q. ^^l\ Exod. Xll, 38, quarum sen-
bulo spurios intelligimt sed non liberos extra matrimo-
, tentiarum prior non displicet postcrior veri specie caret.
,

nium genitos v. c. ex coitu mariti cum puella innupta,


vel caelibis cum innupta sed qui ex coitu illicito et ,
S^j^>^ i. q. aram. Nr": . \**^ feriii , pcrcussil.
matrimonio illegitimo orti sunt. Jcbamoth c. 4 §. l3:
wvn-ipy «3-1 1-im n3' xra Ninio iuja -iNt) :d -it?3?3 iriT'N Hebraeis poct. pro vulg. ~2rt. (Vide ad nnn )• Sq. nr
cya; •va r-i3 vry ^'^'''nia rs laiN •':aTrt -j^snv i. q. ;]3 Tl^n (2 Heg. Xi, 12) manus complosit. Ps.
R Nna, nna 782 wsna — nna
XCVIII , 8 : Ci3 ^NnXJ"' ni"in3 flumina comphdunt ma- ) II ''2m
^T.sirinxit, Icvit (streichen), iersit ( wi-
num quod exsultantuitn est. Jes. LV", la.
,
schen).
Pi. id. Ez. XXV, 6, addlto n;. Inf. c. SuDT. 'tiNna.
1) a) abstersit dctcrsit nostr. abwischen v. c. , ,

paropsidem 2 Reg. XXI, i3 (v. infra litt. b), lacrlmas


J<n53 chald. yi';a( , percussit. ( In Targg. saepe id.
de facie Jes. XXV, 8 , os Prov. XXX, 20 litteras de ,
pro hebr. r;2^T , it. texuit, quod fit percussione liloruni,
hbro , cui inscrlptae erant Exod. XXXII, 32. 33, cf.
vom Ejnschlagen der Faden it. ab&tersit, quae nativa ,
Num. V, 23 de dlris llbro inscrlptis DTian ''73 bN nnTJI
significatio videtur, v. Mn73 nnno plaga, textura. ,
easque delerga.i in aquas amnras i. e. easque abluit aquis
Syi-. et zab. j.-»*^ percussit. Sam. =f ^ ;i5 , ^^'il, amaris , ita ut in has quasi decldant. Translate abstersit

^V^ In Indogermauicis congruit fid/^oiiiat, (tuxrj.


id.
peccatum i. e. oblivioni tradidit Deus Ps. LI, 3. 11. Jes.
Sq. i impegit ad aliquid Dan. II 34. 35. Vett. ,
XLIII, 25. XLIV, 22 "rj^-li^un ^I^lJDl ^'^^3 aS'3 TlTia :

interpretes huc referunt NTO vel quod multi libri abstcrgo sicut nubem delicta iua et sicut nebulam pcccata
,

manu scripti et editi habent , Nna Dan. V, ig (Theod. iua (cf. arab. Ljs? qiiod spec. dicitur de vento nubes de-

livnxtv. Vulg. percutiebat. Gr. V^euet. na/wv), sed


tergente , unde bj^ tersio s. ventus tergens i. q. aquilo,
utraque foi-ma est part. Aph. a N''n, inde vivificans s.
it. Lic oblitteravit ventus manslonis locum , deln : con-
vivum servans , ad priorem cf. s)-r. t>*K i Cor. VII,
donavit delictum Cor. 5, 96. 3, 128). — b) delevit,

i6, ad posleriorem ipsuni part. l*».iO vivificans Joh. V", velut homines de superficie terrae (nyixn ''33 bys) Gen.
VI, 7.VII, 4, nomen", meraoriam alicuius Exod. XVII,
21. Rom. IV, 17, i-J*J vivlficablt Rom. VIII, ii.
i4. Deut. IX, i4. XXV, 19. Ps. IX, 6. 2 Reg. XIV,
2 Thess. I, Saad. Ti^m2.
7. 27 (^'ai"!! nnnia), urbem 2 Reg. XXI, i3, quo loco
Pa. Nn72 id. sq. T^a pcrcussit alicui manum i. e. cohi- nativa vis scrvata est nna"! ni2N3 dbuJlT; nN 'nTinn :

bult, compescuit eu.n. 'Dan. IV, 32 : Nn72'' iT ''nw Nbl n^rs bs ritiTi nny nnb^n-ns ci ddebo Hlcrosoljma,
m-S T1J2 ~b ''\12ii'^'l PiT^a ncque cst, qui pcrcuiiat manum eius sicut quis absiergit paropsidem, abstergit et inverlit eam.
(Dei) el clical ci: quid agis ? Est profecto in hac locu- 2) strinxii i. e. feriit ,
percussii i. q. Nna (nostr.
tione, inquo ofTendas, sed mltlgatur oflensio usu loquendi streichen , cf. Nnia I). Indc in73 percussio. Trans-
apud Chaldaeos Talmudicos et Arabes. Eccl. VIII, 3
, late sq. bs> : perligii, periinuit ad aliquid {anslossen an
Targ. rl^y^ ^n":"! N^iaj Nin ^a quis ille, qui feriat
: etwas anstreichen
, anriihren), sensu geographico , de ,

manum cius i. e. qui prohibeat eum. Sauhedr. fol. lO, 1 termluo. Num. XXXIV, 11 n-nra D; C]n3 b» trnTS^ :

IT^a nm?3 "'J quis ferlet i. e. impediet manum eius'^ Et


omlsso T' ibid. fol. io3, 1 : nmzj Nbi mnab iTa rrirr
Onk. 1073'^. Saad. <— v^ ferit, tendit ad.

erat in potestate eius, impedire, neque impedivit. 93, 1.


3) lcvit materiam pinguem, inde intr. pinguis , mo-
Har. Cons. 32, pag. 358 de Sacy: ^ >J J.ij JLi dullosus fuit i. q. nn": (q. v. ) , cf. infra Pu. iiativa A
Igitur slriiigendi et lincndi slgnlficatione {slrcichen) , quatj
in hac radice usltatissima est dnae allae profectae sunt ,

(cf. Schult. ad Prov. p. 5oi), quae frequentlus formis


dixit ; num Z£ce< ci, percuiere manum orphani? diciiur: cognatis Nn73 et nn73 (q. v. ) designantur. Apud Chal-
percussit super manum eius, uhi prohibet eum iudex ab opum daeos Nn72 est abstersit et percussit apud Arabes , ut ,

usu et polesiate, Vit. Tim. I, 5io Mang. jj,c ^^\ :


apud Hebiaeos L^ abstersit, abluit, delevit et oblittera-
,

S.^j\
manus
i5
iuas et prohibebo
^xm.1\ ^ ti^jt^\^

a studio vaslandi.
tt^.AJ perculiam super
In Kamuso
vit vestlgla rei v. c. urbis vit. Tim. I, 326 Mang. , inde
ie delevit urbem Ib. I, 108. Conj. II. delevit. In Indo-
sJU (Jic VV^ cxplicatur , ut supra , -^ prohibuit usu gcrmanlcls siringcndi, linendi , abslergcndi significata
respondet /.luaaio , (.dfia/a ; fivaaco praemisso sibilo
et
opunj., ^t3i 1J.C1 U.J.O percussimus super aures eornm afiuco , afivio , afii\/oi, afiw/u). Ad thema ;(tt!aaw propius
i. impedlvimus eos, quo minus audlrent. Metaphora
e. etlam accedit Ta"^73.
a paerisdesumta est, qui dlgitls percussis a re vetita
dcterreiitur. SimlHs imago a iumentis desumta est in his
.
Pi. emedullavil i. q.arab. i^^A Conj. II, et Pu. pas3.

emedullalus ad Kal 110. 3. est. Jes. XXV, Vide


Harirli I , p. i5 de Sacy (20 Schult.) 1^,^ i^cjo^ 6 : ^''"nB^a ail^SMJ pinguedincs cmcdiillalae i. e. e medulla
et percute ie ipsum in nasum i. e. compesce
te ipsum. Est nssiiun depromtai; , quae piuguedo tenerrlma et pretIo.sis-
tnim cj^i hasta in naso percussit admissarlum , cameluin slma est. Forma est a sing. 'n7p72 pro vulg. i^n^l^O , ,

equumve , atque ita furentis impetum retudit. unde plur. esset D^ina^a , et respondet formae Cp^p; in
altero niombro.
Ithpe. clavis affixus est ( nostr. angeschlageu vror-
den). Esr. VI, 11. Hiph. (fut. apoc. n7:n Neh. XIII, i4, TlMn Jep.
XVIII, 23, quod masc. est pro rrrjTan cf. "«JTn lll, 6)
R. nna,
~ T
rn^,
* '
I
-
pn:3
( - T
783 \-ia — pna
i. q. Kal no. I, a ohlincravit. Kch. XIII, l4 : nc ohlitlc- 2 Sam. XXII, 39, absol. Dcnt. XXXII, Sg : -«rNi ^-^Sr^J
rcs i. e. oblivioni tradas hcncjicia mca cet. it. condonnvit N2"^N pcrculio idcmquc ego mcdcor. lob. V, 18. 1'rans-
poccata (ailJito •<'
'rtVTa) Jcr. X\"ni, a.S. — Ad (lclcncli lale lob. XXVI, 12 et prudcntid sud percutii superbiam
:

vim rcferunt viilgo etiani Prov. XXXI, 3: niPiab T^S^i-il (maris) i. e. compescit fluctus superbos. ( Arab. ,j.i^.-:
I^Sr^p ct pcrdcndum rcpcs , rVn"2b pro
nc dcs rins luas acl
percussit tcrram pede , vic. :£^ percussit, et magna
nintrtb. Vulg. ad delendos reges. Gr. Vcnet. uJiofiuT-
raJicuni vis, quas laudat Firuzabad. h. v.p. 729. Quod ra-
jin (iuatXiag. Nimiiini eniin rci bellicae studium rcpre- dici iji^^ frangendi, confringendi vini tribuit AVinerus,
liendi putant, cui quideni repugnat priiis hemisticLium :
fictnm est).
^V"''^ Ctirb ]pn ;N.
Malim igitur: Jic clcdns ic corrnpiri-
cibus rcgum i. e. pellicibus sive aliis vocalibus legere pla- , 2) concussit i. e. agitavit , vehit pcdem in sangnine.
cet l^rV^J niri/ib , sivenin" derivabis a noniine participiali Ps. LXVIII, 24: frttn pjab,. (Arab. ^j^i-*
b-i^ •:jb3'n

nn72 fein. nn^: ,


quanquam hcc vim intransitivarr. haberet. agitavit , vehit situlam in aqua lac in utre ut butyruni , ,

Siiniliter Alb. Schult. ne des vias tuas cx-pvffnatricihus fieret, Schultens de defect. ling. hebr. p. y5. Origg.
v.
regum, coll. verbo 2 Reg. XXI, i3, sed urbem deier- hebr. T. I. p. loo. ad lob. I, i;i3. 722). Dubiae —
gere i. e. solo aequare , aliud est atqne expugnare. interpretalionis est locus Num. XXIV, 8, ubi de Israelc
Niph. !-;n"3 fut. nn-:% apoc. n:;"; (pro rr:'') Ps. victore: comcdit populos hostcs cius, ossa corum derodit
CIX , i3. Gen.' VII, 23 (ubi ita in Passivo legunt Bux- Y~'2'' ''^ni. Ac 0) vetcres plerique T^r; de inKfrumento
torfius, Hooghtius al. , alii in fut. Kal n"J'l
V. d. Mem accipiunt: ct sagiltis suis conguassat sc. hostes. Kimchi :

rapliato, v. J. H. Mich. not. ciit. ) 1) pass. Kal no. 1, yr,'2^ ri:n3 "nrii-E. LXX. xaJ ruTg jjoy.iaiv avTov y.mu-
a, ahstcrsus, obliltcratus est, cx libro vitae Ps. LXIX, 29, Toitvaii i/9()6r. A ulg. et perforabunt sagittis. Analo-
De dedecore oblitterato s. oblivioni tradito Prov. VI, 33, gia sua non caret liaec structura vide rjzin Tli^^Z Ps. ,

de peccato Ps. CIX, i4. Neh. III, 3? Ez. VI, 6.


, cf. XVII, i3, ry-ci!-; T-r r.rii XLIV, 3. l^X,'?. V Sam.
2) pass. Ral no. 1, b delclus esl. De hominibus de siiper- XXV, 26. 33 cf. granini. min. §. i35, 1 not. 3. Neqne
ficie terrae deletis Cen. VII, 23 , de tribu cx Israele de- tamen nccessaria est ,
quum b) explicari possit : iela eius
leta lud. XXI, 17, de nomine alic. deleto Deut. XXV, conquassat Israel (Rosenm.-Maurer. ). Ceterum
sc. hosfis
6. Fs. CIX, i3. fatendum est , ista omnia post ea , quae anfecesserunt,
pauUulum languere , magisque nervosam sententiam prae-
^n53 m. percussio , a rad. no. 2. Ez. XXVI, 9 :

ibs~ 'nn percussio rei cpposilae i. e. aries , quo moeuia bet SjTUS ,
qui vertit t.£.Ji:2iJ ^OU^jj dorsa eorum con-
perfbrant in urbibus oppugnandis. ^ ulg. vineae et arie- Jringet. Is enim (probante J. D. Michaeli, suppl. 892)
tes. Aliis ib-P per se significare videtur tormenti bellici
D^^n idem valere ponit quod sjt. ^'r--»^ dorsa , lumbi,
genns, Targ. ;^i;i;5 rr': pcrcussio tomtcntorvm eius, Kim-
chald. N^C-it^, C-irirr;, coll. Deut, XXXIII, 11:
hebr.
chi al. Sed ex etymo hoc vix elicias. Ceterum vide "33j?.
V::~ u^:n:i V^'^. ncque magnopere repugnarem si quia
> ,

reponerevellet i-:;":n. Non minus nervosa est sententia,


/ II i^ rad. iniisit. i. q. r,~^ no. 3 (q. v.) pin^uis, ubi (quod equidem tentavi in Lex. min. ) esplicatur ei :

meduUosus Jiiit quod a linendo ductum est. Arab. ^i^


tcla cius agitai sc. mz in sanguine , coll. Ps. LX^'111,
,
2-i neque ita duram et audacem putaverim illam ellipsin,
IV. medullosum fuit os, obesa fuit ovis. Radices cogna- ut a sublimiore Hebraeorum poesi quam spirat istud ,
tae sunl n"*n et n"^'72 levit, oblevit , unxit. carmcn , aliena esset.
niJ adj. 1) pinguis medullnsus spec. de ove. Ps. VnH
, ,
m. coniusio , vulnus Jes. XXX, 26.
LX\"I. i5. Arab. f.-^^ meduilosus, de ove , in cuius

pl |'„ linui ),iyuf.l. lud. V, 26 : coniudii Siseram


ussihus medulla apparet. 2) trar.slate, dives (cf. ]\ri
no. 3). Jes. V, 17. (malleo) iu;Nn npn'!: percussit capui eius (sie schlug ihni
durch den Kopf). l.XX. diiloian- y.i(fa).>v avToi. Targ.
1V2 m. medulla ossium lob. XXI, 24. ( Chald.
^,r''~ rt~ZT-. S}T. frogit caput eius. Non bene Kimchius:
NniB , syr. |jjQiO id. et cerebrum , Nn''?^ farina, pr. T^rya l^i^N-l m-on caput ei ahscidit, quod malleo clavoque

meduUa
Ceri nonpoferat. —
In lingiiiscognafis liaec radix idem fore
tritici.
j
Arab. ;^ et :. , melit. moch et noch valet quod r,-;z, chald. defersif, delevit (aqua), it. sfrinxif
medulla, mochtalmisri melior pars hni). mensuram cumulatam , das Maass streichen , Baba bathra
fol. 89, 1 , sam. delevit, pcrdidit Gen. VII, 4 (pro r-.r,'^ j,
V^ percussii concussit contfuassavit (schla-
zab. id. arab. :Jb.<^^ I. H
delevit, perdldit Cor. 3, i3o.
1) , ,

Abulpharag. p. 20. Me quidem iudice verbum tum fini-


gen zerschlagen , zerschmettern j v. c. caput alic. Ps. timum fum radici
. ,
est veibis ar.-o , r.r.^,Y'V\ percussit ,

LXVIII, 22. CX, 6. Hab. III, i3 lumbos alic. Deut. ,


~-r, hachen , hauen.
XXXIII, 11, tempora lud. V, 26, hostes Ps. XVIII. 09.
Ggggg 2
R. nna, N'ja, Vaa, Toa 784 ina TJ52

^n?2 i- q- "l^'^ vendidit, cf. «^flfc no. II. 32. n^in-ib (cf. 7, dn^inyb i Sam.
"in':b) lon. IV,
XXX, 17 (ubi suflixuin D—
nleovaCei) , et longe fre»
"ITJ^D m. l) preiium, qao aliquid venditiir. Prov. quentius n"n':": postero die postridie Gen. XIX. 34. ,

XVII, 16. r,ib TTIU pretium agri. XXVII, 26. iTiips Exod. IX, e! 'XVail, i3. XXXII, 6. 3o. Num. XVII,
pretio soluto ( um einen Kaufpreis um Geld) 2 Sam. ,
6. 23. Jos. V, 12. lud. VI, 38. IX, 42 al. Sq. genit.
XXIV, 2i. 1 Reg. X, 28 iinaa «b nuUo pretio gratis , , diei, quem excipit craslinus, ut Nliiri Di»n n^nrii:'? postri-
i. D:n Jes. XLV, i3. LV,'
q. 1. Jer. XV, i3. ^OD die eius die i Par. XXIX, 21 , nD?!^ n^in'':'': postridie
TTi?^ pecunia pretii i Reg. XXI, 2. lob. XXVIII, i5. — paschatis Num. XXXIII, 3. Jos. V,'ii, nz^n nnTsq
2) mcrces ,
praemium laboris. Micli. III , 11: iT^inb postridie sabbati Lev. XXllI, 11. i5, nz':in n^TrCi^q 13
lli- TTiaa. Parall. nn'ii. Deut. XXIII, 19: ab3 -|-'.Ta n''?''^':^^! usque ad diem qui excipit sabbatum septimum
mcrces scorli masculi. TTIJ^a in praemium (zui Reloh- Lev. XXIII, 16. 1 Sam. XX, 27: '^'iin Tii^ihrj n^^n-:?:
nung) Dan. XI, 39. —
Plur. ai^nin?: Ps. XLIV, i3. — cst : dic posl novilunium sccundum (anni), cf. coiiima
3) n. pr. viii 1 Par. IV, 11. extremum et 34, ubi idem exprimitur verbis Tlj^lhni ai''^
•:"i!nt. (Sic ''^'Viart \Dl'nn est novilunium tertium 8.
calendae mensis tertii Exod. XIX, 1).
inD subst. et adv. 1) cras , tempiis craslinum,
Exod. fx, 5. X, 4. XVI, 23. XVII, 9. Jos. III, 5.
Sl^'^ Dan. IV, 25 ct ni^^i^ VII, i3. 22 iut.
lud. XIX, 9. XX, 28. Sam. XX, 5. 18. Jes. XXII, i3.
1

"^Wz av dies crastinus LVI, 12. Prov. XXVII, 1, Jes. N^'2'; chald. 1) pcrvcniC Dan. VI, 25, sq.
aViqno , sq. b
irjiab in crastinum diem Num. XI, 18. Esth. V, 12, ct T;* VII, l3. — 2) pertigil ad aliquid sq. b Dan. IV, ,

crastino die (gr. tg urgiov, auf morgen) Ex. VIII, 6. ig. 8. 17. 19. — 3) venit advcnil v. C. tempus Dan. VII,
,

^niz ni'3 cras circa hoc tempus ( v. sub vc. ny, rad. 22, sq. bJ* venit super aliquem i. e. ei accidii Dan. IV,
Miy) ,
plenius nNT!"; m;3 nnii Jos. XI, 6. nn?3 nys 21. 25 cf. lob. IV, S.^EccI. XII, 1 Targ. (In Targg.
nv^i^-jj^..^ 1 Sam. XX, 12 circa hoc tempus cras (aut) persaepe , max. pro hebr. y^in. Aph. pervenire fecit,
perendie ut bene Vulg. Chald.
, Male Syrus: cras hora admovit. Ithpe. ivit, abivit. Zab. Sam. id. Sjt. li^"^
tertia ,neque probandi recentiores nonnulli qui aicte ,
venit pervenit, appropinquavit , sexcenties v. Schaaf.
iungunt: n''UJ"';.i'n "im ,
quasi crastinum iertium sit i. q.
,

Lex. sq. acc. accidit alicui Luc. I, g. i3. Respondet


perendie.
hebr. N^y).
2) poslkac , lempore postcro. Exod. XIII, l4. Deut.
VI, 20. Jos. IV, G. 21. XXII, 24. -in:: DV2 id. Gen.
XXX, 33. ^^'2 extendit, prolongavii (vic. bio), i nde C«f?i<

S3T. t>*iD. Sani. id. Argutati sunt, qui ad rad. feiTura ,


part. 3».Li*.j ferrum cusum. Inde
•?n^ boc vc. retulernnt, et vix dubitari potest, quin ?'ljU m. vcctis cusus , semel legitur lob. XL, 18:
arcta eius necessitudo sit cum rad. ^ns*. Neque tamen b^r^ia b"'t:7: veclis fcrreus. Non bene Hieron. laminae fer-
eos probo , qui ^n?: dictum putant pro -int*': hoc enim : reae. Kimchi : Da'>a. — Verbum bt:?: vicinum esse
vc. nihili est et contra analogiam effictum ' quum Part. radici iam supra diximus (cf. de siniili origine alio-
blU ,

Pi. esset inN): nt taceani, huiusmodi formam significare


: rum verborum primae Mom p. 777 A), neque tamen pro-
tardantcm non pnslridie vel postcro lcmpore
, et minus , babile est, quod Fiirstius coniicit, b^^:': ab ipsa radice b^D
etiam n^nri': explicari posse n^^nN): , quum Part. Pu. esset ducendum esse nam substantiva formae a''"^: , •"''Ta , ne a
,

n^inN?:. Statuere igitur malim ,'


ina ortum esse ex
inN DT", n^n;: ex n^ins Dr, contr. -\n?:T", n'in':i'' ut ,
verbis quidem 'S, nedum a verbo iy, utb^lt: .JLL, forman-
ap. Jonath. in Pentateucho saepe habetur'N"ino'l'", •Jin;:!"' tur. Ceterum videant eruditi, sitne gr. iitTuXXov potius
V. Buxtorf pag. 941, in a igitur latere' vesti^gium a buy cudit, quam a (UiuV.uco, fter' «?.?.a repetendum.
vocis Dr. Forma iriN i. q. nnN convenit cum arab.

_p.l, ad n^inx cf. l^iriN, ]^ntiN. Non obstat huic sen-


ILJ^ in Kal inusit. pluii , ut chald. sjt. sam.
tentiae, quod in vulgari lingua iungunt nna Dr, DV
n^^na : illa cnim vocis origo ita obiivione delota esse Arab. JjLi pliut coelum. IV. pluere fcrit s. pluit Deus.
poluit, ut nemo in hniusmodi ruvzoloyin odenderet.
Simile cxeniplum est 'bp^rn q. v. , cui niulta cx variis In Indogermanicis respondet sanscr. miltr mingere.
linguis addi possunt , velut gall. la licrrc hedera pro Hipli. pluil i. e. pluviam demisil Deus Gen. II, 5.
Vhierrc- la luclle ex ruette , uvetta ; le lcndcmain , le VII, 4. Am. IV, 7, nubes Jes. V, 6 (h. I. plenius
lenvers al. ni:': n''!:':!^), sq. bs in aliquam rem Am. Jcs. I. c.
'J'ransfertur ad alias res quas Deus niagna copia pluviae
,

n^C- rt
'^*'""'
'^'^C"?
^- ''"** crastinus ,
posterus ( le instar de coelo demittit, ut grandinem Ex. IX, 18. 23,
lendomaini, scmel addito Dr, n"!n-;n Di"' Num. XI, fulgura Ps. XI, 6 ignem cum sulphure Gen. XIX, 24.
,
\\. TJ^, '•a 785 laa ^a

Ez. XXXVIII, 23, niannain s. pnneni coelcstcm Exocl. c,;i.? Gcn. XXXII, 18. XXXVIII, 25, quibus?
tibus: -Tib
X^'^!, 4. Ps. LXXAIII, ^4. Constr. c. acc. rei ,
quae Exod. XXXII, 24, pro/Jter quem? Jon. I, 8; "J^-nN
depluitur et ;j' in quam pluviao instar desccndit
, (v. 1. qucm? 1 Sani. XII, 3. XXVllI, 11, Vj» }\z. XXXII^
1. c. c. ) , seniel cuni 2 rei depluentis lob. XX, 23 (v. 19, «az Hcg. XX, i4, 'a-bycet.
1 b) Pro latino —
ad Dnni; ). quis eoriim? dicitur 0^3 'Q Jes. XLVIII, l4, sq. ]): Jud.
liiph. phivia rigaius cst. Am. IV, 7. XXI, 8: VN^nJai '£:.3'.^'a int< ^» quae unica ex iribubus
Jsraclis? — c) Ponitur etiam in quaestione obliqua,
nD52 pl. cstr. ni-iay lob. XXX^ai, 6 m. phvia. post verbum sciendi Gcn. XLIII 22. , Ps. XXXIX,
7, vidcndi 1 Sam. XIV, 17, indicandi 1 -Rcg. I, 20.
(Arab. !lJ, S3T. lU^^)- Exod. IX, 33. Deut. XI, 17
et saepe. ;y i::a ]n2 pluviam demisit super aliq. (Deus)
— d) Intenditur interrogatio formulis n.T 'a , 'a

1 Sani. Xll,"i7.'i8."'i Reg. VIII, 36. XVIII, 1. 2 Par. Nin, riT Nlrt >» v. Nm, riT (cf. sji. QiiD pro OOT ^iD ,
VI, 27. lob. y, 10. '^i:"1N It:^ phivia torrae tuae i. e. non solum quis cst? sed etiam simpl. quis? v. Schaafii
terrae tuae necessaria Deut. XX\'1II, 12. 24. XI, i4, et Lex. 321. Agrell. suppl. 202). e) Saepe ita inter- —
.sic "y-T T"^ Jes. XXX, 23. Pluviae coniparatur oratio rogatur, ut negativani responsioncm exspectos , et scnten-
Kuaviter llueiis Deut. XXXII, 2 (cf. lob. XXIX, 23) im- ,
tia interrogativa negativam fere potestafem adoptet. Num.

perium mite et benignuni, Ps.LXXII, 6 73 bi" "irrjjS TTi. :


XXIII, 10: 3py" -IDS !i;": '« quis numeravit pulvercm
Jacobi i. e. nemo numeravit. Jcs. LIII, 1 ^''HN!^ '73 :
'''11353 (pro ?T-ipy pluvia Jovae) n. pr. viri Sam.
1
quis crcAidii? i. e. nemo credidit, pauci credideriint.
X, 21. LI, 19. Etiam sq. fut. lob. IX, 12 i;:j<i 'a quis diccl,
:

s. (piis dicat , -wer nioclite sagen? (cf. iig liv s<\.


, diirfte
7j2 pron. pers. 1) intcrrogaiivum : rig; quis, quae? opt.) pro : nenw dicci. XX, g. Eccl. VIII, 4.
Prov.
(De 2 Sam. XVI, 10. Sq. part. in formula Div 173 quis scit?
pr. intcrrogantis de persona, ut 'n'^ de re. correlatis
pro nano scii novit Ps. XC, 11. Eccl. II, ig (opp. ^c
"~, '3 V. pag. 677 B.
ii^r^,, '•^ , ApudTalmud. '23 latius ,

S^r^ iib lob. XII, g), idque pro lat. nescio an fortasse
patet, et est etiam quid? num? ubi? i. q. iN. : popu- E ,

(cf. ST' no. 5, litt. aa), it. inopinato (v. ibid.no. 6).
lis cognatis 'X: babent Poeni , ut Plaut. Poen. 5, 1 , 2 :
Etiani sq. nomine est extenuantis et contemtim ponitur,
myslliyal mycihibariim i. e. dil^^^SIS^a ^NnUJ'' V3 quis sub-
Irahct se vcrhis iussis corum deoruni v. cle Ii. 1. Epbem.
Exod. III, 11: !l?"iq-bN ?J';N ''2 ''D:N la quis ego, ut
,

Hal. l83i) 110. i5, et sc. 2,5o ubi legendum est: mihu lcch
Fharaoncm ndeam? pro cgo non is sum qui Ph. adire :
,

possim. Partim extenuantis partim extollentis est in hoc


ianna , r:""' "V Nin "'3 qiiis tibi respondeat? praeterea
loco paullo difCciliore, quem integrum adscribere et inter-
soli Aethiopes C\'m "" » sed pro quid? ubi de rebus uiter-
pretari placet. lud. IX, 28 i:"ia:y3 '3 C-IU '231 :'''?
7 o , ^i^"'^'?
rogatur : Aramaei et Arabes ^73 , 'jia q. v. r^io , ...< quis est Ahimehch iste cl qui contra sumus nos Sichemiiae,
vt ci scrviamus : nonne filius Jcrubbnalis esi et Scbul iste
Ab bis formis proficiscitur Redslobius, de part. '«3 p. 20,
praefcctus cius ? b2"P '3N ITOn 'tt;":N nX ^13? servile
qui ^a et '~'2 a veibo !^;^ ducta esse putat cui viri docti :

potius vos ( o Abimelech et Sebul j viris a Hamore, '

sententiae equidem ut assentiar, a me non impetro).


!

palre Sichemi oriundis (i. e. antiquissimae et nobilissi-


Gen. XXIV, 65: iTiVr: "CNn "'» quis esi vir ille? Ruth ,

nN quae es 1u? Cant. VI, 10: nN'T "23 quac- mac stirpis civibus), n:ri;N 'i:'!^?: S^li2^ quare serviamus ei
III, 9: 'J3

nam est?, etiam ubi de pluribus iiiterrogatur (arab. (Abimelecho) nos? Conf. Studerus ad h. I. qui senten-
illa
tiam bene explicuit. —
f) sq. fut. saepe etiani optanlis
,

.•.%j^^ Gen. XXXIII, 5: !i'-n ''12 quinam illi? Jes. LX, est. 2 Sam. XV, 4: Usuj KIZ^'', V2 quis me constituel
8 in quam sentontiam expllcatius dicitur ''73T 'a
, , Exod. iudiccm ? i. e. utinam me iudicem constituant Jcs. !

X, 8: csbn?! ': quinavi sunt cuntcs? (cf.


';"2'l aethiop. XXVII, 4: <::.:' ''a3 quis dabii mihi? i. c. utinam habe-
<?^f. (SiC^i-
: :
'.
K^^<y^
quinam vos ? Lud. Lex. rem! lud. IX^^^g! Ps. LV, 7. lob. XXIX, 2; Inde
pag. Raro refertur ad res, ubi in his personae
80). ^n^ <« est formula solennis in votis, v. ]n:.
vel personarum notio inest vel inesse cogitatnr Gen.
2) quicunque quisquis. Exod. XXIV,
indefinitum :
,
XXXIII, 8: nj- nrnH^t-ba '^b, "a quae (ad quid?) iibi l4 : dn^^bN
lii^l a''-|3'l bra •<a quicunquc lilcm habei,
sunt ioia illa caslra? lud. IX, 28: bSUJ "/"3 qui (quales) acceclatad eos pr. quis litem habet? is accedat ad eos.
,

suni Sichemiiae? v. infra de h. 1. litt. e. XIII, 17: lud. VII, 3 aiL'"' Tini {<-)i '23 quicunque timidus ei pavi-
:

•^Op, (syr. ^ia»


•"«? Luc. VIII, 3p). 1 Sam.
XVIII, 18: ^nn •'q^. i3:n •'?:. Mich. I, 5: ajjyi stz vz
^ dus
IX,
est, , pr. quis tiraidus cst? is redeat, Prov.
redeat
Eccl. V, 9. Jes. LIV, i5.
4. Gr. et lat. commode
STTltl^ niaa 'Ol .... int. quis est aucior sceleris Jacobita-
verlas*(T/e, si quis. 2 Sam. XVIII, 12: -ir:3 "73 nau;
cusloditc pucrum quisquis vestrum est (ubi taiiien Verss.
rum .... qiti sunt auciores excelsorum Judae?
antiquae et aliquot codd. habcnt •^\). Sq. i'dN Exod.
Spec. nota a) ponitur in genitivo ut 'a na cuins
:
,
XXXII, 33 N::n Ti\X '7: quicunque peccai. 2 Sain. XX,
:

filia? Gen. XXIV, 23. 47. 1 Sam. XII, 3. XVII, 55.


ler. XLIV, 28 < cum Pracfixis reliquos casus iiulican-
,
11. Cf. SJT. ? ,^iO.
R. '3, -jDQ, bya, lyn 786 tiz^:2 -ID»

Plernmqiie addunt, ""y adv. poni pro • qui, r/uo- pr^ chaldacum adolescentis Hebraei, antea
^ _ .. '>•

modo? nt !ia B,
quae laudant, 3. Sed iii omnibus, VNt^?: (q. V. no. 2). Dan. I, 6. II, 49. III, 12.
dicti

exemplis vulgaris significatio retinenda est. Ara. VII, 2. Etymon nominis Lorsbachius non male explicabat ex
5 aby nip'' '73 pr. (juis s. qualis consisfet Jacobus?
: neopers. bLw ja^o hospes regis.
concisc dictum pro quis est Jacobus , qui consistere pos-
:

sit? Cf. formulas no. 1, litt. e. Jes. LI, ig: -janiN ,<»
TjJU ruit , corruit , collapsus cst. ( Chald. et SjT.
pro pleniore Tj^n^N ''3 •'DiK ''». V
,
^'^ id. Pa. deiecit, humiliavit. Ethpa. pass.
fctS''^ V. rr^s^a no. 2. ?I3?3

Dei?) InAaiO humilis, \o\'^ abiectus , vilis. Sam. i}ii!ij,


/i^p''^ ( (juis est instar Michacl , n, pr.
i) unius ex septem archangclis qui pro populo Israelitico , ntiJlil) i5=f;ii inclinavit, declinavit. Finitima sunt
apud Ueum intcrcudcre credebatur Dan. X, i3. ui. XII,
1. Gr. l\Itxa>'X Apoc. XII, 7. — 2) plurium virorum
"^Mi , chald. ^N73 y5o
, arab. tjjCxi consunisit, jjeriit,

a) 1 Paral. XXVII, 18. b) 2 Paral. XXI, 2. c) alio- i. q. ad paupertatem redactus est.


?[ia Origo est in
rum Nura. XIII, i3. 1 Par. V, i3. i4. VI, 25. VII, 3. liquescendo contabescendo cf. pp73 , 5153).
, Ps. CVI, ,

VIII, 16. XII, 20. Esr. VIII, 8. 43 diwa :i37:''T ct in perniciem rucbant scelere eorum.
:

Niph. fut. ?j;3^ corruil (contignatio ) Eccl. X, 18.


(contr. ex bso"'?) ) n. pr. filiae Sauli , uxoris
PD''^]
Hoph. :i373n forma chaldaizans pro ^iS^nfl corruunt i.
Davidis Sam. XIV, 4g. XIX, 11 sqq. 2 Sam. VI, 16
i
e. pereunt lob'. XXIV, 24.
sqq. Etiam simile nomen ^ilis-^a mnlieri tribuitur, v.
'•3
h. V. no. 2. Vulgo originera ducunt a VS'^ parum •'33353, '73353 v. ny pag, 772.
aquae (v. rad. 3373), et sunt qui lioc ad sterilitatem
mulieris referant: nulla veri specie.

"^D^ rad. inusit. Arali. jXo parum aquae , ideo-


nS'''^ (pro =tn;S"'?3 Jehovae? LXX.
quis est instar
Miyulug) Michas , n. prophetae, qui inter duo-
pr. 1) que coenum iu aqua conlinuit puteus JX». 3»5C».
, J"^
decini prophetas minores sextura locum occupat cui ,

cognomcn TiUJ-i^ifi (p. 633 B) Mich. I, 1 , et Jer. XXVI, elusmodi puteus, max. antiquus, Jsk*.o parum aqiiae con-
18 Keri ubi Chethibh habet n^i^^JJ.
, 2) alius viri 2 Par. tinens stagnum.
XXXIV, 20, qui 2 Reg. XXIlVi'2 M;3^)3. 3) et 4) v.
^D^^XS m. 2 Sam. XVII, 20: rivulus
fiV?^ '^'''2
^"'3''» no. 1 et 2. 5) et 6) v. Wp"'?: no. 1 et 2.
aquac parum aquae habens. LXX, ftixQov Tov vSurog.
n''j''n riuis cst inslar Jchovae?) Michaeas
(^
n. pr. , Kimchi: CTiri :i;d. Male Targ. n:Tii. Ceterum —
virorum i) v. na''^ no. 1. 2. 2) Neh. XII, 35 , qui Kimchi aliique ";3"'73 ducunt a rad. bb"' i. q. b^3 continuit
N3^n XI, 17. 22.' 3) Neh. XII, 4i. [cf. p-ENJ, et arab. J„<.o denorainativum censent a bs^^Ti.

irr^D^^Q
) n. pr. 1) tribuiii regis Josaphat 2 Par.
( id. p'^''^ n. pr. vide bj>tp"'73 s. rad. fa.
XVII ,
uxoris Rehabeami , filiae Urielis 2 Par.
7. 2)
XIII, 2, cf. tamen 2 Par. XI, 21. 22. 1 Reg. XV, 2, n 7.353 V. rad. rrs.
quibus locis haec Rehabeami uxor , Abiae mater, Maacha
( TOilZ ) vocatur , Absalomi flJia. D353_ ct nD353 tributum V. rad. 003.

in^S^^H (id.) n. pr. 1) viri, qui sacra gentilicia


apud Danitas instiluerat lud. XVII, 1. 4,- saepe brevius ^'^'Qi int. -^z^^i-^ vendiilit. ( Vicina sunt nn73 , "lilTS,

riS"a appellati V. 5. 8. 9. 10 al. 2) prophetae aetate


Josaphati et Ahabi regum
,

filii Jemlae 1 Reg. XXII, 8. ,


fort. arab. ^ III. IV. vendidit alicui cum feuore ementi

2 Par. XVIII, 7 qui idem T^^y^Tl V. 24, et ^ns-a V. 8


,
imposito : nam quod AVinerus verbis .JCj et i^^ ven-
Chethibh nominatur. 3) Jer. XXXVI, 11, i3." dendi significatum tribuit, non recte factum est. Illud
est machinatus est boc despcisavit. Radix primaria et
PNC^Q Deus? ex "D , IZJ praef. et
[rjuis est cpiod
,

monos^llaba fortasse est n^ns no. I emit sanscr. kri. An ,

bN ) n. pr. Usiel ex gcnte Aharonis Ex.


virornm 1) filii
eiusdem stirpis sunt merx , mcrces ?). Constr. sq. acc. rei
Vi, 22. Lovit. X, 4. 2) unius ex comitibus Danielis
Gen. XXV, 3 1 XXXVII, 27.28. 36. XLVII, 20. 22. Lev.
.

Dan. I, 6. II, 17, qui dein chald. ?]"::'"3 apf ellatus est.
XXVII, 3o, sq. J73 (aliquid de) XXV, 25, passim additob
3) Neh. VIII, 4.
personae, cui venditur Lev. XXV, 27. Jocl IV, 6, vcl 3
pretii Deut. XXI, i4. Ps. XLIV, i3. Joel IV, 3, Am!
D^^ aqua, v. rad. Nia. II 6
, vel acc. loci
, quo defertur res vendita (wohin ,

verkaufcn) Gen. XLV, 5. Jocl IV, 7. Spec. dicunt:


^"^53 species , v. rad. "jiTl.
a) vcnderc Cliam i. e. accepto pretio ("1^73) in uiatrirao-
yO v. rad. ym. nium dare Gen. XXXI, 10. Exod. XXI, 7. (Syr.
K. i:-:, iib)2 787 i^:a — N^a
jSiD dcsponsavit ). b) Jova dicitur populum venclcrc i. o. implcvit, Ethpe. et Ethpa. pass. Sam. id. et Lausit
tradere in potestatem hostium. Deut. XXXII, 3o : Nb CN aquam, pr. implcvit situlam. Praeterea haec radix late
C^^S': ^''lii -3 '1141 rjipes corum i'enc1iilissci cos. Ps. XLIV, rcgnat in lingiiis indogerin. , ubi tamen pro m est p ut ,

l3: \M1 8<b3 Tl73y "ISSn vcmliilisti populum tuum vili pre- sanscr. p/c- implere gr. TiXtw ,
[7ih;cii';, nl/nnXr^fxi], n).iog,

tio. lud. 11, l4: C""'^'"^ n^2 a'n2»:'i1 vendiclit cos in prob. fii/.Xu valde pr. plcne cf. NrT: ler. XII , 6 , )af.

manum hostium. III, 8. IV, X,


Sam. XII, 9.
2. 9.
plcre , unde mplcre , coniplerc, plcnus ,
golh. fuUjnn
7. 1

Ez. XXX, 12: n-";;"; n:3 yiNri-nN 'r-r^, cf. Judith


nostr.Jiillcn, voll , ang].j'ull , iojil/. Adde polon. pil"y,
VII, 25 : niTtQuxiv >,ftuQ &ids ttg tuq /jTQttg uvrtijv, Cf.
hohcm, plny. Originem esse in abundando , XJchirJlicssen,
(

arab. vendidit, intclligis ex cognalis n\itii , nXeiu) navigo, it. qXko, rf).iiji),
(_>r.c sq. v_suy»>JI ij>^i l^^ tradidit
j^^'
gladio , igni Cor. 46, 19). — Nah. III, 4 Ninive appel- Jleo , fiuo ,
pluo),

latur: merclrix venusta .... pracstigiatrix O^ij n"i3an


Spec. a) implevit res locum vacnum sua ipsius molc
!^^3i:T3quac vcmliclit gentcs scoriaiionibus suis i. e. in ser- vel copia , c. acc. loci Gen. I, 22: d^^tj-s S^^Tar^-nN 5X373
vitutem redegit, mancipia fecit, iiil enim opus est , n3J3 iwplcte aquas in v>aribus. Comm. 28. IX, 1. Ex. XIJ ,
cnm Hitzigio accipere pro "lyD plexuit irreiivit. ,
34: ]3\:;73— -nN Nb73 ni33 splendor Jehovae implcbat
'''

I\iph. 1) vcnditus esl Lev. XXV, 34, sq. dat. pers. ialcrnaculum, 35. 1 Reg. VIII, 10. 11. Ezech. X, 3.
Neb. V, 8. Jer. XXXIV, i4. n3i;b -isaq vcnditus est Jerera. LI , 11: ^'ab':;;^ :)Nb73 implcte scuia sc. vestris
in mancipium Ps. CV, 17. Esth. Vll', 4. Translate (v.

'

corporibus , scutis circuindate vos. locum — b) implcvii


Kal litt. b) Jes. L, 1. LII, 3. 2) vcndidit se , cman- alia re , c. dupl. acc. loci et rei Reg. eum implentis. 1
cipavii se aVicui Lev. XXV, Sg. 4^. XVIII, 34: c-<73 C^^^S rt?:'!^ 'Nb73. Ezech. VIII, 17:
Hithpa. 1) venditus cst Deut. XXVIII, 68. 2) tcn- C7;n '^''-Nr! — ns mb"; implent tcrram violenlid. XXVIIT,
didit, emancipavit se sceleri patrando (y~M nibrl?) 1 Keg. iS'.' XXX, 11'. XVI,
Jerf i8. XIX, 4, rarius sq. f?
XXI, 20. 25. 2 Reg. XVII, 17. rei implentis Ex. XVI, 32 : n:7j73 "ITJ";! Nb73. Saepe —
T^3(3
(venditus) Manassis n.
patris pr. 1) filii
etiam c) omisso accusativo rei impientis Ex. XXXII, 29 :

Gilead. "Gen. L, 23. Num. XXVII, 1. Jos. XIII, 3i. r^ir;"'^ D3-'' :)Nb73 implcte manum vesirayn Jehovne sc.
XVII, 1 , inde poet. de tribu Manassis lud. V, i4. — muneribus ei oflerendis. Esth. VII , 5 : guis isle -'Jn

^) Clii Ammiel 2 Sam. IX, 5. XVII, 27. Pation. — 53 nTi;i'b izb 1X^73 qui imphvit eum , animum suum ( sc,
audacia spiritu),,'
ut hoc Jaceret , i. e. quis hoc facer«
""r^ Num. XXVI, 29.
ausus est? LXX. fTo/./(j;af noiT,aut, Suffixum in iNbl;
"!3H c. suff. ''1373 m. 1) vcnum , venale^Seh. XIII, abundat , ut lob. , 3. XXIX
Ad locutionem cf. Eccli
16. 2)' pretium venditionis Num. XX, ig. VIll, 11 'J-] nrrrb -173 C"!X~ •>:2 3b Nb73]3 '-V proplerea
:

impletur animus mortalium (sc. audacia j in iis ad mala


r»"*2i3 V. lad. T^3.
patrandn, ef Act.II, 5 dioz\ iTt\i'iQtoaiv auTuvuig TijV xc.g-
:

^"^353 (pro !T-r^ pretium Jovae) n. pr. vui 1 Par. diuv aov xpiiatta&cu at
, T. X. lob. XXXVI, 1 7 T""n •/.. — :

IX, 8.* ' '


nwNb73 y'i-i ct si culpam impii imples i. e. imples niensuram
peccatorum iinpii , wenn du das Siiiidenmaass des Frevels
*2H^ m. 1) venditio. Lev. XXV, 27 : i-^Stt^^ ^"i,
fiillest (cf. Gen. XV, 16).
29. 00.
'
2) concr. res vendita Lev.XXV, 25 : ->2T:b
TnSt a fralrc ipsius vendita. 28. 33
res "ir 7:73 : n"3 2) intrans. impltlus ,
plenus fuit Jos. III, l5, sq.
domus vendita. Ez. VII, i3. Pl. Deut. XVIII, "8: isb acc. rei qua quid 'jilenum
,
est. Gen. VI, i3: rtt{"r73
V-S^STi praeter vendita eius i. e. praeter ea , quae ex 0';n y-tNn terra plcna est violentiil. lud. XVI, 27:
pateniis bonis venditis sibi paravit. Vulg. excepto eo, domus plena eral 3"\2i:Nn viris. lob. XXXII , 18: plcnus
quod in urbe sua ex paterna successione ei debetur. sum C^'-;^ verhis. 2 Reg. VI, 17. Ps. X, XXVI, .0.
(T3r pro 173 nab, nisi legere placct f''^37373 n3b). — XXXIli, 5. XLVIII, 11. LXV, 10. Jes. XI, g.
7.
XIV,
3) res venalis Lev. XXV, l4. Neh. XIII^ 26. 21. XXVII,
6. Jerem. 12. XXIII, 10. XLVI ,

ri"l3H53 Lev. XXV, 42:


f. venditio.
LI, Mich. III, 8. Ezech. IX, g, sq. 773 Jes. II, 6.
5.
n-)373- k^b
Spec. Hebraei dicunt a) ''irt: !^Nb73 animus nK-iis expletus
"13? r-3;373 ne vendantur more servorum.
est de vindicta expleta sq. acc. Ex. XV. 9: "CNTTJn
, ,

i-iBa vindicta mea expleafur in iis perdendis ( ich will


^bl2 (semel, idque transit. Esth. VII,5) et 5<"5-l meinen an ibnen kiihlen).
3kluth b) impletum, s. com~ —
pletum esi temporis spatium. Gen. 24 «^tbic^l XXV , :

in praet. raro abiecto Aleph 'rVTa lob. XXXII, 18, iriO


n"!bb iTTS- ei completiim esl tempus eius acl pariendum,
Ez. XXVIII, 16, inf. ni<b73 Lev.'VIII, 33, lobl
aderat tempus pariendi. XXIX, 21: -73^ -"JNb^ "3 nam
niN!:73
XX, 22 , fut. .\'r;-
complctum est tempus meum. L 3 B-a;!^?^ "'f 'N;';'' "3 , :

1) transit. implevit, rcplevii. (Aiab. iL implevit, ifa complelur tempus condiiurae i. e. tot diebiis peragi-
tur t. c. (cf. Esth. II, 12). Levit. VIII. 33. XII,
sed .J^ plenus fuit, sjt. PiO trans. et intransit. Pa. 4.6. Num. VI, 5. 1 Sara. XVIII, 26. Thrcn. IV, 1«.
R. N?a 788 N^a, 4<^a

Jer. XXV", 34. Ez. V, 2. (Syr. cAl^ioii saepe de tem- 8. 9. i4. 1 Reg, XI, 6 et saepe, LXX, inuxoXovd-eTv r<p
pore completo, cf. in N. T. TtXtjQovad-ai). &eip. Vulg. sequi Deum.
2) c. acc. rei , i^ua aliquid implemus (etwas cinful-
Niph. (maxime i. q. Kal no. 2
ia fut. usitatum) len), ^vo infudit, inseruit. Jes. LXV, 11: ''jyb ^''NbTiMn
impletus ,
plenus fuit, Gen. VI, 11 Nbam
c. acc. rei. :
?JD73;3 infundunt libamen Foriunae , s. implent craterem
D^n Vtl^iT pl-<^na erat terra violcniid. Ex. I, 7
'^' Nbam :
libamine in honorem Fortunae. Sic ^'aSN Nb72 gemmas
dnS y"lN!7 <^' terra iis repleta est. 1 Reg. VII, l4: Nba'1 implere pro inserere in fundas. Ex. XXVIII, 17, XXXI,
njnarin-nij'^ n723nfi-nN. 2 Reg. III, 17, it. sq. ]tz rei 5, XXXV, 33, Semel absol. 1 Par, XII, i5: NW)
Ez. XXXII, 6. Eccl. I, 8: »bia73 ]tN Nban N'b non ex- l^niia-bD-by Nb7373 isque (Jordanes) implebat (alveuni
pletur auris auiliendo i. e. non satiatiir et b Hab. II, l4. ,
aquis ) super omnes ripas suas.
De animo s. desiderio expleto Eccl. VI, 7 de tempore ,
3) c, dupl, acc, rei implendae et implentis , v. Kal
complcto Ex. VII, 25. lob. XV, 33. Implcri ferro (c. no, 1, b. Ex, XXXV, 35: ab-n73Dn Qnn Nba implevit
acc, ), armis dr. pro armari, insfrui 1 Sam. XXIH, 7.
eos animo perito. lob. III, l5. XXII, 18. Jes. XXXIII,
Pi. Nba
rarius Nb5: Jer. LI, 34, inf. Nb73 et niNba
, 5, Ps. CVII, 9, CXXIX, 7. Rarius sq. j^: rei implentis
fut. Nbi3i semei nbu"; lob. VIII, 21 implcvit , compte-
, Ps, CXXVII, 5 beaius Dn73 insuiN njj Nb72 -im qui iis
:

vit, explcvit. 1) Consti'. c. acc. rei , quae impletur, implet phareiram suam. Jer. LI, 34. Lev. IX, 17, it, 3
i. q. Kal 110. 1, c. Nota formulas : a) implevit manum in hac formula nuij~3 inj i<b73 manum suam arcu imple^
:

alic. i. e. sacerdotium ei in manus tradidit Ex. XXVIII, vit , arcum preheudit. 2 Reg. IX, 24.
h. e.
4i. XXIX, 9. Lev. XXI, 10. Num. III, 3. lud. XVII, Pu. Part. D^iNb^iia impleti gemmis insertis sq. 3
5. Cf. by in; tradidit alicui niunus.
^"i'^ b) implevit — Cant. V, i4. Cf.Pi.no. 2,
,

manum suam Jehovae sc. muneribus i. e. larga munera


Hithp. pr. compleverunt se vicissim i. e, mutuum sibi
obtulit I Par. XXIX,
2 Par. XIII, 9. XXIX, 3i, 5.
cf. in Kal Ex. XXXII, 29. Translate c) complevit — auxiUum
sq.
praestiterunt altero alterius lacunas qs. explente,
bS coniunciis viribus impetum fecerunt in ahquem lob.
tempus , ad finem peregit ( cf. Kal no. 2, b). Gen.
XXIX, 27 comple scptimanam huius mulieris. 28. lob.
: XVI, 10. (Arab. ^xi iuvit aliquem ,
pr. explevit, quae
XXXIX, 2 (3): numerastine menses nilNban quos com- ei deessent. VI, iuverunt se inviccm).
plent a conceptione usque ad partum. Dan. IX, 2 cf.
2 Par. XXXVI, 21. —
d) implcvit s. complcvil nume-
i<^50 chald. implevit Dan, II, 35.
nim. Exod. XXIII, 26 complcbo numerum clierum tuo- :
Ithp. ]pa.ss, Dan, III, 19, (InTargg, saepe),
rum, cf. Jes. , LXV
20. 1 Sam. XVIII, 27 Davides :
N!552 ra. nsbTp f. A) adj. verbale 1) implens, c.
afferehat praepuiia ?jb"3b dlNbyi eaque complcbant acc, loci Jes, VI, i: bD^^nn-nN D\vb7j 11?=!© syrmata
regi i. c. pleno numero oflFerebant. 1 Reg. I, i4: ^lNba
templum. Jer. XXIII , 24,
•l'''^^!— nN complebo s. supplcbo verba iua. e) explevit — eius implebani
no, 1 a. —
Cf. rad. Kal
2) intrans. repleius , plenus, ut Nb73 S1D3
animam i. e. famem alic. jer. XXXI, 25. lob. XXXVIII, ,

pccunia plena i, e, iusta Gen, XXIII, 9. 1 Par. XXI,


_ 3g. Prov. VI, 3o (cf. ad irn). t)pp. anima vacua i. e.
famelica Jes. XXIX, 8. Cf. Kal no. 2, a. f) im- — 22. 24; sq. accus. Deut. VI, 11: 3iD-b3 ^''NbT^ D"n3
domus omnis generis bonis repleiae. XXXIV, 9 Ml"! Nba
phvit promissum 1 Reg. VIII, i5. 24. Jer. XLIV, 25,
:

votum Ps. XX, 6, vaticinium 1 Reg. II, 27. g) cum — nasn Jes. LI, 20;
plenus dierum, aetate provectus. Jes. I, 21.
et genit.
Semel c, dat.
Jer, VI, 11: D''»"' «ba
alio verbo plcjie i. e. fortiter Yalde fecit aliquid. Jer. ,
pleonastico Am. II, i3 : Tn:» "b nxb^an nb53>n plaustrum
IV, 5: INba 'iH^ip clamate plene i. e. fortiter ut bene
LXX.
,

^UJ'
plcnum sibi mergitibus. —
Ventus plcnus csiforiis^ vehe-
Vulg. y.iy.Qa^uxi (^uya. Cf. arab. o' J^^ mcns. Jlt. IV, 12: nbN73 Nb70 vcntus foriior quam mi
intensc intuitus est aliquem et implevit quo ad illa f ad ventilandum purgandum) opus est (cf,
, ^/Oj J^> fecit
IV, 5j,
,

i. e. accuratc fecit, Etiam omisso verbo per ellipsin in


B) subst. plcniludo. Ps. LXXIII, lO NbS '•Kl aqua« :
his formulis «) nffipn Nb?3 fortiter tetendit arcum, pro
plenitudinis i. e. plenae , abundantes,
niopn rj^nb Nba Zach, IX, i3. (Arab. (j-^5 ^ "SJi C) adv. plcno numero et acervo lurmaiim (in vollen ,

Haufen, haufenweise) cf, t<b73 no, 2. Convenit hoc


et plene ,^*y,jij!
J c Jjt ^i Schult. Opp, min. p. 17G. utrique , quo reperitur, loco. Nah. I, 10: u;pD nbSN
Nb73 Ita"' consumentur sicut siipula arida iurmaiini (haii-
355, syr. IAaL ]]io Ps. XI, 2. Jes. XXI, i5 Pesch.,
fenweise). Al, penitus, ad fincm usque (vollends).
quod Lex, Adl. explicat {j^yil^ J.,5; it. sanscr. pur im- Rabbiiii Nb73 male coniungunt cum u;3'' \rp. Jer. XII, 6
plcre , et tendere arcum , Ilosen radd, 281. Bopp gloss. tibp^ i^^^nN :iN"1p iTsn illi clamant posi ie iurmafim , LXX

111 ,
gr. nXrjodio tuv joS,ov Symm. pro hcbr. Oin 13"1'^ xui uvTo) ijimjaav ix T(ov otiioo) aov iniavr)[ydTiaav et ita
Ps. LXIV, 4). /?) !; i-)nN Nb73 pro 1; i^iriN nibb Nbu qnoque Jarciii ct Kimchi. Alii exphcant plena voce :

Deum sequi plene i. e. plouam obedientiamci praestare. Hieron. sclireien Zeter iiber dich (Luth.), coU. ^iN^njS
,

Num. XIV, 24. XXXII, 11. 12. Deut. I, 3G. Jos. XIV, nNb73 IV, 5, idque magis placet quam Schnurrcri interpre-
R. nb;q, nS^, 789 it?a — n^JD

tatio : clamant posl te: plenus est sc. maturus ad caedem. tili-iJ vallum m.agger , a ]aj)ldibus terraqne ,

aggestis et inde caslellum.


opplelis (Chald. Nn^jba
,
(S)T. PiO sec. Lex. Adl. JL^JCI^ |»'-*.*^W
integre, pleiie).
Nn'':a, t<n''V?:, t<''br53 ). Spec. ita appellatur pars arcis
Hierosolyniitanae prob. coi/c?Zum (der \A'alI, die Schan-
iO^ri, iir?'^, semel 1^53 Ez. XLI, 8 m. i) ph- ,

ze). 2 Sam. V, 9. 1 Reg. IX, i5. 24. XI, 27. 1 Par.


quod implet quo impietur alicjnod
nituclo rei i. e. id s.
XI, 8. 2 Par. XXXII, 5. ter «xpa. Targ. Nnira , LXX
spatium. Jes. VI, 3: inins V-.^in"--? '*-'^ gloria eiiis Nn-^ba vallum. Kimchius *]iac fr-jji-i-ia Cip": t<in :

implct universam terram. VIII, 8 anh Nb^O Vr" niCTi :


t:\D 'a-ECN:'iJ nam rrn «':«
rrn n':i c^ca?: rtaini 'i:a
^Ji^lN ea-ercilus eiiis longe lateque implent terram iuam. Ni'-?: N-^p: '|:"e": t^ws vn^ss, quae
V*i3pi rccN f::
Sic isVan Ci^ mare et quod hoc implet Ps. XCVI, ll. tamcn ex etymo (Ni"rJ: i. q. J<"ra 110. 2) potissimum con-
XCVIIi; 7.' Jes. XLII, 10, -Nrnn y^N terra et quae fecla vid.-ntur. Cf. Lightfoot Opp. T. II. p. 189.
eam implcnt Ps. XXIV,
Jes.'x!sXIV, 1. Jer. VIII, 1. Hanielsveld geogr. bibl. II, 46 sqq. Vel idem atque Ni"373
16. XLVII, 2. Mich. I, 2, ?iN:an V^n Ps. L, 12. vel pars eius erat Ni":?: Fi^Z 2 Reg. XII, 21, in qua
LXXXIX, 12, r:Nb";n -Cj; Am. VI, 8'. Saepe sq. genit. Joas interfectus est. 2; castellum Sichem urbis. lud. —
spatii tantum quanium implet spatium , vel qunnitim cnpit
, IX, 6: Ni":;: n^s-btT DSP "<by=-"« omnes cives Siche
Diensura. ^^'^nr; NrS quantum volae vestrae capiunt et omnes incolae castelli. Comui. 20 (bis). ( Idem vc.
( eure Ilande Volij' Ex.IX, 8. Lev. XVI, 12, i:!:7:p Nba mihi latere videtur in n. pr. Milevum , quod est oppidum
Lev. V, 12, nri' N-'ra Exod. XVI, 32. 33, Mnna Nja Mauritaniae).
qnantum cepit thuiibulum Lev.XVI,
12, ii;a t<ba 2 Regi
IV, 39, adcoquc de meiisura longitudinis , n.jpi^ il:':
C^N^H m. pl. 1) inaiiguralio ad munus sacerdotale
integra decempeda Ez. XLI, 8, -^nrt silj!0 (die Mess- ( 110. I, a).
V. N"r": £"N'rn b''^ aries inaugurationis Ex.
rntlie lang) 2 Sam. VIII, 20, inrip N?;: tota statura eius,
XXIX, 22. 26. 27. Lev. Vlli, 22. 29. D3'8"-7: "a";
dies inaugurationis vestrae Levit. VIII, 33. Meton!
totus quantus erat 1 Sam. XXVIII, 2. (Arab. S^^ t^Ls sacrificium inaugurationis ( cf. nN^n peccatum et sacri-

quantitas rei, quae quid implet ,_s>S ^ quantum capere


ficium pro eo). Lev. VII, 37. VIII, 28. 3l. — 2) in-
,
seriio s. inclusio gemmae
no. 2), in fundam (v. t<'sa
das Fassen der Edelsteine. Cn'??: 'rSN gemmae in fun-
potest mauus , b^ ^j
-'""'
^ ^a mihi quaiitum capere potest
das inclusae Ex. XXV, 7. XXXV, gl "i Par. XXIX, 2.
lioc vas, gib es mir voll. Sjr. t— * V^ tzqoc w()av,
HN^ia fem. i. q. a'N'rB no. 2. Exod. XXVIII, 17.
eineii Augenblick lang Gal. II, 5). Res metienda, ut
post aJia nomina mensnrae additur in accus. ( Gramm. ,
20. XXXIX, 10.

§. n
1 , 2 ) , ut nap Ej3 Nba pugillus farinae 1 Reg. riN j^U f. pleniiudo concr. rivi pleni aquarum. ,

XVII, 12 D-J3 h^crt Nrc lud. VI, 38,


, v\zz "n-^s «b?: Cant. V, 12 oculi eius sicut columbae acl rivos aquarum,
:

arjn. Haus voirGoId und Silber) Num'XXli, 18^


(sein quae lavantur in lacte nNba ';:• nilwi'' y.ud^r^Lttvat LXX
sed^Eccl. IV, 6: b^rr D":sn J<baa nn: t): n'??: aia ini Tii.r^QOjfiuxu , Alex, Ald. al. Im nXriQWftuTu iduTiov
sententia baec est melior est vola plcna cum quiete, quam
:

duo pugilli cum aerumna. quod expressit Arabs : z'^ *-J^ U^l>^' l^ "'^ piscinas

2) mullitudo, turba. Gen. XL^^III, 19: fis!^ ^jra, aqua refertas, Vulg. super fluenta plenissima. Congruit
'
9.., ' ''

Jes. XXXI, 4: c^s^ n:73. (Arab. iU turba, coetus. Syr. syr. iPiO quod Luc, VI, 48 ponitur pro gr. n'/.r/.ifivQa,

et sjc Barhebr. p. i52 lin. 12 de inundatione fluminis et


loQ^iO, de cuius significatu dubius baeret J. D. Mich.
,

ad Cast. est pecuniae


, summa Barhebr. p. 200. 223. 238. m]J^ quod Lex. Adler. explicat Ui J._y» fluxus aqua-
,

4o5. 424). rum. Aliis maxime Hebraeorum interpretibus ns'r^


, ,

est X. q. nx':?: funda s. pala annuli idque ad oculos, non ,

ni<^_0 f. plenitiiclo , alunSaniia , spec. dicitur de ea ad columbas referunt , hac sententia


, oculi .... : eius
fmmenti vinique parte , quae Jovae ut decima vel primi- sedent veJut in pala qua gemma incliidilur , ita ut ocuh
,

tiae offerri dcbebat. Significare volebat legislafor, a civi- comparentur gemmis splendidis in fundam inclnsis. Ne-
bus Israeliticis non nisi ea postulari ,
quibus ipsi abunda- que hoc displicet quanqnam durius est, ,
verba niaKJS^
rent. De frumento Exod. XXII, 28: n: '')i'3"!l ''1^!;*-^ nNr"; :; ad oculos referre.
"inNn. LXX. unuQycg u).wrog xat X^jvov. Cod. Sam.
HAiUVii- Deut. XXII, 9: nN«ni .... ynrr: r:N"--:r: I, riT^, in Pausa n"r« Gen. XIV, 3. XIX,
CnSf^ abundantia sementis .... proventus vineae , ubi
S^njn post !rN:a~ est accus. pendens n substantivo men- 26. Lev. II, i3al. tal. (Chald. n":;: empb. Nn'rJ3 , syr.

surae, ut Z"-.TZ nE">{< , Cja bEDSl Hb?: , Gramm. §.111,2. ]ai.1::^j arab. ^Xc, neque vero «^Ju , ut apnd Eichhorn.
De vino Num. XVIII, 27: 3j!?r; - p ~l\:?: LXX
aqalQifxa, uno Ar,voi, et Wiiierum, id. Et\Tnon si quaerendum esl , sal potest
H h h h h'
R. n^n 790 nb^ — n^S3

esse contritum , comminntum , a nb?3 no. II, svcnt pulvis Pu. pass. Exod. XXX, 35.
4e aroniatis dicitur, v. rtpSN , nj<35. Firmatur haec con-
H(pp/i. nb>:ninf. absol. nbH^l sale consperstis est infans
iectura syriaco >*r^ aromate et sale condivit , cf. J^iiQiO
recens natus. Ezecli. XVI,, 4. Hierou, tenera iufantium
contritinn et rad. ^j.contrivit). VI
lol). , 6. lud. IX, corpora solent ab obstetricibus sale contingi , ut

45. nb;3rt C mare salsum i. e. mortuum s. lacUs asplial-


sicciora sint et restringantur. Galen, de sanit. 1, 7. Cf,
tites ciiilisraqua sale impraegnata et taiitum non .satiata,
Troilo itia. p. 721
,

nbi resfagnat, magnam salis vim in vallibus vicinis relin-


quit (Ezech. XLVII, ii. Zeph. II, g). Gen. XIV, 3. (!!? chald. sal comedit , denom. a nb^. Esr. IV,
Num. XXXIV, Deut. III, 17. Jos. III, 16. XII, 3.
12. l4: N:nb^ ^bp^^! nba i^^-bap-bS proptcrea fjuod sal
XV, 2. 5. XVIII, ig (apud Arabes ^ljl fS\^ est palatii comedimus i. e. servi sumus regis qui victum ,

Oceanus Abdoll. p. i ).
, v. nby N"'.T vallis Sdlis , v. nobis praebet (da \yir an des KSnigs Tische essen in ,

N';^ p. nb^an-^ni foedas salis '2 Par. XIII, 5, i. e.


281. des Konigs Brot steljn), ut recte Vulg. et SjTtis. (Sjx.
foedus sanctissimuni et in omne acviim duraturum , iinde «-M.^^2} salem snmsit cum aliquo , commensalis eius
Bbny nba ni^2 Num. XVIII, Vg, quod eo referendum
videtur ,
qnod sal ,
quippe qui cibis diu conservandis fuit Ps. CXLI, 4. Bar Ali : lj*iiiO ^iD ^oiiQi, tx^biLij
inserviat,
Philon. Opp.
diuturnitatis et pcrpetuitatis avfiftoXov est (v.
II, p. 225), unde Arabes foedus inter se
ff^^lA (^! xs^iU*i! ^ gJ-».^' i. e. )rV2'J nb^nx a NnbO
iunctiui hodieque salcm paacmque comedere spleitt ( v. comedil cum iis , cf. arab. rfJL-« n. a. iCi^JU-* et _^
Stepb. Schulzium , Arviosium al. quos cxcerpsit lloscnm.
altes und. neues Morgenland , ad Lev. II, i3) *) : dicunt comedere cutff aliquo :c. a. p. Eodem pertinet etiam
•"<' . .
Oo Castelli glossa : fj*-iiiO i. q. ]ioA£i B. B. comraensalis
etiara ,^Sa LUaj iniernostst sdl i. c. foedus; uride f,-^l-<i,

[imoi mensa nam poAa fCi est coinmensalis].


, Cf.
AjsU./o foedus , iuramentum explicant Lexlcographi. Hinc
Acur. 22. Apud Persas et Indbs sal alic. comedere cele-
intoUigitur quid slbi velint verba Levit. II, i3, ubi bratur de servis , quibus dominus victum praebet , et
,

fertum iubentur Israelitae et additur: n^i^w'»") Nbl


salire ingrati hominis csse dicitur eum , cuius sal coinedat, ,

'^riMjl^ syo '^"17'rN D^^Z nba ncque dcsit in feytis tuis sal
prodere, cuiustoodi homo Acmcl/iaram appellatur a nemcTi
foederis cum dco tuo. Sale enim condienda suht ferta, sal [pers. tj5C*i ] et haram infidelis.' [an *L=- nefas?j
proptcrea quod sal sigmim foedoris est Denm inter et
v. Chardiniiini , Wardium
apnd Rosenm. Morgenland al.
Israelitas iuncti quem coinedens ( Deus enit» sacrificiis
,
no. 688 adde Borhani Kalie p. 1086. Neque ab hoc usu
vesci cogitabatur ) Jova quotidie foedus suum et renovabat
alienum est lat. snlarium , quod ab annona salis militibus
et firmabat neque igitur audiendi sunt, qui neglecto hoc
data traductum est ad quodvis stipendium annuamque mer-
:

loco salem fertis non aliam ob causam admixtuin esse opi-


nantur, quam quodsal optimuin adeoquenecessarium cibo-
cedem a priiicipe erogatam. Ceterum facessat Rabbi- —
norum ut Kimchii, Aben Esrae, interprefatio , qui colL
,
Tum condimentum sit ( Wineri lex. bibl. II, 43i). Apiid
?T— b?: huic verbo tiai/ajif/i potestatem tribuunt , locumqae
alias etiam gentes sal et signum ainicitiae erat et sacriliciis
integrum ita explicant: propler dcmolitionan iempli, quod
addi solebat-, v. Sylces vom Ursprunge der Opfer p. gl
demolili su?nus.
sqq. ed. germ. Rosenm. ad Lev. 1. o. nr'3 a"»!:: Gen. —
XIX, 26 statua salis fossilis
int. lapidem salis fossilis, ,

([uicippi figuram referebat cf. de sale fossili in vicinia ,


n,>i3 (denom. formae bt2)? a nb;: signiGcatione jna-
maris mortui Seetzen in Zach monatl. Correspond. XVIII, ris ut gr.
, ij uXg , lat. sal poet. de mari , unde cO.uvi
438. Burckhardt itia.II,. 664 ed. germ. nauta, arab. ^.-JuiS ..js^o mare salsum opp. ^l^^JI .^^j
C ^ • " » .-
^r

Thy\ m. chald» \al Esr. i,V, mari dulci i. e. Nilo) m. naula. (Sjt. ct arab. |^>j.-^^,
1,4.

n^a
H denom. a rtb;? , salivit aliquid , addito nb/33
J^Li id.
O
Adde «.-•J.ii^io scc. L.
p
Adl.
T
^ .«JS
^
.j^>
-^" ^^'um
,

rexit, gubernavit navigium )tj*i^iO ibid. .srJt Jj^,


(sale) Lev. II, i3. ( Arab. ^lj> , sjr. •Jj.l^io , aeth.
,

<73A/h: id.). iter maritimum, iCi/^A^^J! .a;l\j' KQj*.^iO gubernatio

) Si modo ccrta ct accurata sunt, qnac tradit Sieph. Schulz (Lcitungca des Iliiclistcn T. V. pag. 247) focdus inter
Arabiac principcin et Turciac praerectum ( LwLj ) iunctum appellnri baraih miUeh , lioc neque est foedus lalis , neque respondet ipsl

hcbraco n.S '^''''13, ul opinanlur Eichhornius et Winerus; leH ^^ S^J nibil aliud cst quam diploma salis, litterae salis s. litlerac
pacis comcsto sale composilac. —
Cclcrum in nostils ctiam rcsionlbus liac cacrimoiiia usi sunt veliit in focdcre Protcstanlium Salishur- .

gcnslum d. 5. Aug. 17,U Schwarzachii luncto (|aod ipsum a sale qucm lingcbant Scniorcs focdus salis appellalum cst.
,
. ,
R. nbi2, t:!?a 791 niVa — D^a
navis. Arab. :\^vU mare profundum , x>^l/Oj ly,=-^U bcschneiten Feldes dar. Auch -wo die Salzlagcr aulhoren,
Ez. XXVII, 26. 29. Jon. I, 5. ' daiurt doch die "Wiiste fort etc. ) lob. XXXIX, 6. Ps.
ars nautica).
CVI-r, 34, plenius rinVy Jer. XVII, 6, cf. Sir. y-N
nl!?53 m. halimxis gr. uXifiog atriplex lialimus XXXIX, 3oiduTu iig uXf.iriV (D"?: T\tTt
: fieTtTQtipiv
Linn.), plaiita
,

salsuginosa (^snlalani dixeris ciim Italis,


(

T\Ty:^y:). —
Vide Virg. Georg. 2, 238: Salsa tcUiis et
Gallis, Gcriiianis) s. arbiistnm ad littora niaris et circa quae perbibetur aniara Frugibus infelix: ea non raan-
sepes crcscens , sepibus ctiani adbibitum rhamno siniile, ,
suufetit arando Nec Baccho geuus ncc pomis sua ncmina

nisi quod spinis carct, foliis oleae similibus cuius geni'- ,


servat. Plin. II. N. 3i, 7: omnis locus, in quo reperitur
mae receulia a pauperibus comedebantur v.
foliaque sal , sterilis est nihilque gignit. Forskal Flora p. XLV.
Tbeopb. hist. 4, 17. Dioscorid. 1, 120. Galun. de nied. In Palaestina huiusmodi desertum erat in vicinia maris
simpl. 6, 22. Athen. 4, 16. Tournefort itin. pag. 43. mortui, nba N^a v. i»'^a. (Syr. |Aj*_iiO saliua, descr-
Ita lob. XXX, 4, ubi bomines niiseri et inopes qui in ,
tum salsum, Lex. Adler. 2C:<vJL.« O^i'. Apud Arabes
desertis vagantur, sistuntur tT'ia "'bi' W >K CD^fe^l decerpen-
les hdlimum ad arhusla. LXX. u7.ifia. Adde Gemar. Kid- ivi.;yio est terra salsa sterilisque ).

duscbin c. 3 fol. 66, 1 de Jannaeo Rege : ivit in urbent


Cochalilh in tleserio redux
et pariis ibi searaginla ialeutis II. P^^'^ prob. i. q. ni?3 conirivit (r cmollito in
phtrimum laetaius omnibus sapieniibus
esi, Et invitaiis
1). Semel in
(Israelis) dixit : paircs noslri (prae inopia) comederunl
Cm.O , quo tcmpore lahorabani in aedifxcaiione icnipli Niph. coniriius est, in pulverem ahiil. Jes. LI, 6 :
'2
secundi: et nos quoquc comedemus CTlltH in mcmoriam inV^: Vdy" t'');\2J nam coeli instar fumi disjielluiiUir
patrum rtosirorum. Et allaii sunt d-mVJj supcr mcnsas parail. !^V2n T;r; y^Ni^, ex quo apjjaret, simileni verbi
aureas et comederunt , ubi glossa exponit pbipp i. e. arab. potestatem esse atque radicis ^ibs undc fnVto et CVrz :

AjLs, quae berba est salsuginosa similis tw U.i,l s. Sal- .


vestes detritae. Quid discriminis inter ntramque radicem
fuerit, ex eo intelligitur, quodnba h. I. ady«nji.7nrefertur,
solae (v. infra). Respondet syr. (-JjQ-^iO , quod Zeph.
ii:2 ad vestem illudque fere respoiulere videtur nostro
:

II, 9 habetur pro hebr. bl^in , et lud. IX, 45 (nbi zcrsiiehcn fuiui Vel pulveris ienuissimi instar dispelli.
,

Polygl. habent l>ja!::iiD) pro hebr. nbJ2. Arabs ludd. Veteres intpp. et Rabbini ex ccyitcxtu coniccturam faciunt.
I. c. reddit ii^^u^l iCJLflA^Ji plauta salsa , Lex. Adler. Illam ir^erpretatiouem praeivit Hitzigius ad h. I. quem ,

sequi malui quam ea repetere


,
quae in Lex. man ,

Jiili (lege .,ljLi;l


J.V> ) .,U-i»jt sinapi, salsola, JcaJcoIa coniectavi nedum quae commenti sunt Simonis et uupei
,

(v. supra) ,
quorum primum falsum esse iam Bochartus (I. FiirStius. A cnnicrcndo et comminvendo etiam sal pbj;
dictum esse posse supra dixi poterantque hoc modo
, :

infra c.) demonstravit. Arabes habent ^^l^ ,,


planta quae- conciliari duae radices no. I. II.
dam salsuginosa " , et ^ ^a (_ Ji/;?) quod iisdem fere
verbis describit Abenbitar ( apud Bocliartum , Hieroz. I, n^^. pl. tT.r" m. vesiis detriia, inde Jerem.
225 Lips.), quibus Uioscorides et Galenus descripserunt XXXVlli, 11. 12: fnVa 'Vrz panni vcslium detrilarum.
halimnm. Apud Avicennani p. 211 ed. arab. (
quem Chald.^jpnffi 'Nlrz veteramenta detrita. Syr. ii^-coij jjiiO
testem laudant Castell., Freytagius) nulla eius nientio est,
veteramenta pannorum. Conferri etiam possit arab. ^JU
nisi cum Bocbarto (1. c. p. 226) pro ^..a^ ex auctori-
manibus dentibusque prehendens traxit rem (zerren).
tate interpretatlonis latinae (in qua mclha est) repones
VIII. extraxit , detraxit, evulsit , aethiop. ^A"? •

Li-Ju: j
vel potius ^tiU. Illud enim ,
quod etiam Firu- traxit , rapuit, sed verbi usus Jes. LI , 6 Luic quoque
zabadius ignorat , suspectum est prorsusque alienum explicando sufficit.

La:>Juo = fA.a'KuyJ] , Tnalva ,


,

quod plures (nt nuper qui-


dem Fiirstius) cum hoc vc. confuderunt. Ceterum hali-
0^'C i° Kal inusit. pr. laevigavii glahrum fecit,
mus appellatur etiam )>^X^J:^==i et iv;^.4^^=> v. GoL ,

Frej-t. hh. vv. Vide quae docte disputavit Bocbartus I. c. sive oblinendo sive dcpilando (v. arab. ) ,
infr. laevis,

p. 223 — 229, strictim Celsius in Hierobot. II, 96. 97. glabcr fuil ( schliipfrig seyn), hinc evasit , elapsus cst,

nostr. entschliipfen , entgleiten, entwischen, i. q. vici-


ill i^U f. ierra salsa et propferea sterilis inde
, ,
num C:c. (Syr. «4^^^ levit, oblevit Etlip. ohlitus est.
deserium nutlum enim desertnm sterilius, qnam quod sale
:

conspersum (uXicmuQxov) vel impraegnatum est (v. Heeren Arab. oblevit murum luto rasit crines utiumque a
, , lae-

Ideen I, i. p. .ti3 de Aria deserta der westliche Theil :


vigando (glatt macben) , SA^ glaber, depilisfuit, Jai,5<
desselben ist stark mit Salz impraegnirt , dass der Boden
damit bedeckt ist : -weshalb dieser Tbeil aucli den Nami-n glaber, IV. peperit foelum non maturum,
depilis, dein I.
des Saizmeers tragt. Es bietet fast den Anbbck eiues abortavit pr. elabi fecit foetum
. v. Pi. Hiph. Do. a. ,

H hhhh 2
R. D!3ti, "^bp 792 ^^.^.»1^55

Vicina sunt yba laevis fiiit, (j^ id. V. VII. liberatus sani et integri quidquam superest in corpore meo ( cf.
arab. xavLj Ls^ evasit cum capite suo i. e. vitam servavit,
e»t, evasit, (jJUI lubricus ,j«J^ laevis glaber fuit JU
; , ,
vit. Tim. 1, 180). Parum eleganter J. D. Micbaelis,
Eichhornius al. pro fia"l7:nN ) cute dentium
dcglabror
evasit , elapsus est , liiJU demulsit , blanditus est , lXLo (
meorum ,
quod dictum volunt pro barba mihi excidit. :

j^JUt tener , uiollis , cf. gr. /.tiXSw emolllo, nostr.


U<7j m. caementum ,
quo lapides niuri compingun-
mild. Eandom vim habent nonnullae radices ,
quarum tur et paries ohlinitur Jer. XLIII v. radicis usuin
, 9 ,
tertia est palatina vel gutturalis , ut v_sJu laevigavit, de-
apud Syros. Arab. _bjU, syr. J.£\^iO id. , apud Phoe-
mulsit , ^NJL/g III. blanditus est , ^SU fugitivus , ab ela-
nices respondere videtur fiwv i. e. iXvg Sanchun. Orell.
bendo gr. ftc.Xaxog
,
uftiXYlo, ftiXi, lat.mulgco, mulceo.
,

p. 10 (eoiitr. ex malt, v. p. 727 B). Ad Graecos transiit


Indurata media radicali eiusdem familiae est U"i73 ). Ab ela-
bendi potestate a Phoenicibus dicta videtur Mtlixi] colonia, fiuX&a, fttxXd^rj, i. e. cera mollis qua obducuntur pugilla-
res cera pice mixta,
qua obducuntur naves (Polluc.
flt:'!?^, quam nautarum xuTUffvy^v appellat Diod. Sic. 5, 12.
,

Ononi. 8, 45), malta Plin. 2, io4. 36, 24. Salmas.


lat.
D?!2 Eccl. IX, l5, in Pausa t3?a elahi fecif,
Pi. exercitt. Plin. p. 1096), ital. malta (argilla, lutum).
inde 1) eripuit ex periculo servavit , sq. acc. pers. lob. ,

XXIX, 12: d^son 's. XXII, .'50. Jerem.


rnu;7j •ay
XXXIX, 18, oVrei' 2 Reg. XXIII, 18: vniyiry iab72-'i. ^U
t-Q fut. tjby^ inf. cum suff. iDba 1) regnavit,
Ecc' IX, \5 (urbem). Jes. XLVI, 2 ( idola ).' DiciUir":
rex fuit. (Aeth. Arab. possedit,
'b \aD3 'a\J2 servavit vitam alic. 2 Sara. XIX, 6. Ps. C73y\^ Yl J
''^- ti^lxi

CXVl 4, iU5C3 tii>a servavit vitam suam x Sam.


,
regnavit. Sj'r. consuluit,
consultavit. Chald. Ethpa.
XIX, 11. 1 Reg/I^ 12.' Jer. XLVIII, 6. LI, 6. 45. Ez. et saiii. sicut consulendi
coiisuluit et rognavit iudicandi
: ,

XXXIII, II, i4. i5.


5. Am.
Semel sq. 3 rei , quod et regnandi verba etiam in aliis linguis eadera snnt, cf.
vim partitivam habet (v. a no. 2, litt. c. d). lob. XX, consul i. e. iudex a consulendo quod eliam de iudicando ,

20 Osa-; N'b ii:iyn2 non servabit quidquam ex deliciis dicitur in formiila hnni consulcre i. e. boiium iudicare , et
:

sui'!. Passim additur T?3 ex mann vel potestatelalic. lob. germ. rathcn coll. anglosax. raedan et suec. rada imperare.
VI,' 23. Ps. LXXXIX^4g (e manu orci), 7\-y>2 2 Sam.
Quod radicem primariam esse volunt "^b Jb nitere colJ. ,

XIX, 10, ]73 Ps. CVII, 20. Ponitur etiam ahsolute Ps. jb3, ut rejc sit a sanscr. rag ruc iiitere , regnare , id ,

XXXIII, 17 talsa'' Nb servare non potest. Jes. XLVI, 4.


:
— parabolanis etymologicis relinquo). Coniungitur sq. b?
vel hoininum populique Gen. XXXVII, 8. 1 Sam. VIII,
2) peperit ova Jes. XXXIV, i5, cf. ad Kal et Hiph. ,

7. XII, i4. 1 Reg. VI, I. XXII, 52, vel terrae 2 Reg.


no. 2. (Arab. iiJu foetus). XI, 3 , cui aliquis imperat raro sq. a 1 Reg. XI, 37 , :

TiTS: mxn
nuiN bb:i nsbyi Vulg. regnabis super omnia,
Hipli. i) i. q. Pi. no. 1 eripuit, servavit Jes.XXXI, quae desiderat aiiima tua. 2 Sam. III, 21 ubi Viilg. male:
5. 2) i. q. Pi. no, 2 peperit (de rauliere) , c. acc. et imperes omnibus , sicut desiderat anima tua pro ,

Jes. LXVI, 7. qnae desiderat. ( De Wettius , qui ed. 2 Vulgataiii secu-


Niph, 1) liheratus cst e periculo , servatus est Ps. tus erat ed. 3 hunc locum correxit).
, Sed longe fre-
XXII, G. lob. XXII, 3o. Prov. XI, 21. Ez. XVII, i5. qnentiiis additur 3 loci s. sedis regiae ubi habitavit rex, ,

Saepius reflex. evasit c periculo (se sauver) addito TJa , 2 Sain. V, 5: .". . Qisuj
H-.'? li^^O^ i>aiD in^lT ^^1
ox potestate alic. 1 Sam. XXVII, 1. Jer. XXXIV, S'. r-:-iD uibdi ^'•yZJbiiJ XIII, 12. 21!
rjb-: DbuiiT^ai. Jos.
XXXVIII, 23, a-n)j i Reg. XIX, 17, sq. ]y (e Iiur. IV, V. 1 ileg. ir,'ii." XIV, 21. XVI, i5. 2 Reg.
manlbus mulierum) Eccl. VII, 26, etiam sq. fa loci, VIII, 17. Mich. IV, 7. (v-jjsarjbj: Geu. XXXVI, 3i
unde quis fugiciido evadit 1 Sam. XXIII, i3. 2 Sam. I, quaiiquaui regnare in terra etiani iuvolvit iraperium iii
3 et acc. loci
, quo evadit Jes. XXXVII, 38 , etiam terram). Non raro additur acc. temporis 2 Sam. V, 5

,

cum n locali Gcn. XIX, 17. 20. 22. lud. III, 26. (v. supra). II, 10. 1 Reg. XI, 42: ?J573 ^«D.V QVi^Tl
Absol. Ps. CXXIV, n&ri ... rttab^a "iisjip "a.s3
7: n:ia ^'yal."* . nbblS lempus, quod regnando explevit
. .

«pba: =i3~;f«i I3u;3. 1 Sam. XXX, i^Vn^ta tabba Ai] Salomo .... erat quadraginta annorum. XIV, 20. 2 Reg.
\:J^N. Passirh copulatur cum nl3 1 Sam. XIX, 12: rib^i X, 3G. XII, 2. Ponitur etiam absol. v. c. nJbUJ n:ii;3
t:b?a'i n^ia^i. Comm. 18: t:b72:;T tTi3 Tini. — 2) fes'ti- iDb':b anno octavo imperii eius 2 Heg. XXIV, 12. XX^'',
nanier discessit , sine periculi et fugae notione. 1 Sam. 1.' risth. I, 3. Jer. I, 2. Ps. XCIII, i. XCVI, 10.
XX,
Diarlicn.
20: N:-nt:b?3t< nostr. ich will mich eilie davon XCVII, 1. —
Praeter reges terrestrcs tribuitur Deo v.
Ps. II. cc. Exod. XV, 18. Mich. IV, 7. De iinpiorum
Hithpa.
i. q. Niph. no. 1, evasit , de scintillis dis- imperio lob. XXXIV, 3o. 2) rex factus est, regnum —
persis diHngientibus lob. XLI , 11.
qs. Proverbiale ndeptus est 2 Sara. XV, 10. XVI, 8. I Reg. I, 11 l3. .

quid es50 videtur in verbis lob. XIX, 20 li|y3 n£3>5:nNi : XXII, 4i. 2 Reg. IX, i3. 2 Sam. II, 10: o^J^a-^N-ia —
""1^3 et vix evndo cum cute denlium meorum pro vix : isbya rffi3- «;'{< nili; quadraginta annos natua erat
R. ^bu 793 •^Va

Jsboscth, quum rer jieret. Passiin concise dicitnr hunc XIV, ?}b-:m 2 Par. Xll, 6.
10. rjb-33 1 Sam. XVIII,
in modum , l Kcg. XVI, 23 anno primo et iriccsimo
: 22. 26. 27. rReg. XI, 26. 27, nhrS.' Ps. XLV, 2. Ez.
Asae ,
rcgis Jmlae , nJlU niby D'n'^ -'<.'^^"'. - " ""^P^ H?'^ XXXVII, 22, Sam. XVIli,'i8. 2 Sam. XXIV,
?jb;3b 1

rex factus esi Omri supcr


rcguabul duodccini ]sra'cl ct 23. 1 Reg. IX, i4. 2 Reg. VII, i5. 1 Par.
I, 3. 16. 3;.
amios. Coram. i5. Cf. plenam locntioneni , in qua ver- XXVII, 33. 2 Par. XXIV, 17. Esr. VII, 8. Neh. I, 11.
bum bis repetitum est Comm. 29. 2 Reg. III, 1. Dan. I, 10, Tjb'3bT 1 Par. XXIX, 20, Tjbaa 1 Sam.
XV, 23 et sic in oninibus nomimbus propriis in Tjb73
,
Niph. secum consultaiif, consilium iniit, Neb. V, 7 :
exeuntibus, ut Tjb!:''::^ c. sufT. •'"b^ pl. Dob^O semel ,

;jba'1 Vulg. cogitavit cor menm apud me


, ,

<by 'sb vel ,

<-
plene D">DNb7q 2 Sam. XI, 1 (ubi 20 codd. Kennicott.
potius : sibi (•'by i. q. , v. br A, 4 litt. c). Cliald.
M omittunt) ji3b)2 Prov. XXXI, 3, cstr. "'rb'3 m.
,"

•jbanx consiliuni iniit cf. etiam Apb. rr-^aab rfisbiaN 17


,

cui suadeat cor ipsius Eslb. VII, 5 Targ. Sjt. Etbpe. id. 1) rea-. (Phoen. et Pun, id, Monunmi. Phoen.
p. 352 praeterea contr. 'JB moch ibid.
. unde n. pr. ,

Jiiph. regcm consliluit abquem


sive populus 1 Par. ,
Blwxog i. q. Muh/o^ i. e, "jbtt , cf. nr^ muchut i. q.
XI, 10, sive abus rex potentior 2 Reg. XXIII, 34.
XXIV, 17. Jer. XXXVII, 1, sive Deus i Sam. XV, niDba. Arab. t^JLcj fei5ol.<, raro ^Lt^ et ita etiam
35. 1 Reg. III, 7, consU-. sq. acc. , raro sq. dat. (impc-
alicui) 1 Par. XXIX, 22. Passim pleonast.
in lingua Himjaritamm , certe in titulo Himiaritico, quem
rium dedit
nuper edidit \^'elsted, Travels in Arabia, Vol. II, p, 424.
additur acc. ?|»7:. 1 Sam. XII, 1. Jes. VII, 6 , r]b-ab lud.
exputavi DT^Tsn "^bTJ rex IHmjarilharum. Aethiop,
IX, 6. Sam. XV, 11. Populo
1 cui rex datur, prae- ,

mittitni 35 2 Sam. II, 9. 1 Par. XXVIII, 4 b.V 2 Sam. ,


CT^AYl,! moderator, sed vulgare vc. est z"?"!^ J

ir, 9, b 1 Sam. VIII, 22, Absol. reges constituit Hos. rex. SjT, i^-iio id. ,
quod vocali distingui nr a ln—^
VIII, 4.'
consilium). Saepe copulatur cum genit. populi terraeve,
Hoph. pass. Dan. IX, 1. ut JTJW^ nV9' -^'7^1 n^'^' '1'^??.^ n"?.'^, et d-;'ii:-: rjbn, >

IVi'NTj'r'75 ('raro nriJN rjbrjri Jes."XXXVI, 8. 16'), jj':'?;


Pausa etiam ?J^;2 ( non ?]b73 , ul pracci-
^j2_ , in
vide ad b piapp^s.
b33 cet. , aliquoties interposito '-
,

piunt Grauimatici) quod , nc dubium superslt cunctis,


p. 737 A med. cf. gr. ura^ uv&Qioaiv II. 5, 546. Euripiu.
,
,

quibus in Pausa legitur exemplis firmare placet Gen.


Phoen. 17; item cum genit. eius, qui regem con.stituit
,

XLIX, 20. Deut. XXXIII, 5. lud. IX, 8. 1 Sam. VIII, suumque vicarium fecit, unde rex Israelis appellatur rex
10. 22. XII, i3. 17. 19. XVI, 1. 1 Reg. XXII, 48,
2 Par. II, 10. XXI, 8. Ps. XXI, 2.XLV, 16, LXXII,
Jchovae i. e, ab eo constilutus Ps. II, 6. XVIII, 5l. —
Cum nomine proprio regis coniungitur per appositiouem,
1. Prov. XIV, 28. XVI, 10. XIX, 12. XX, 2.28. XXII,
ita quidem ut pleruinque nomen proprium postponatur,
,
11. XXV, 5. 6. XXX, 28. XXXI, 1. Jes. XXXII, 1.
v. c. nTi ?;b5;:i 2 Sam. III, 3i. 1 Reg. I, 1, rjbi.-:
Hos. VII, 3, Tjbai 1 Reg. XXI, 10. i3. Prov. XXIV,
r!7:bp, r;'~7r;'' rjb^jn sexcenties, raro ?j'r:3~ D'ni'' 2 Reg.
21, r;b:2n Gen.^XIV, 17. Iud.VIII,i8. 1 Sam. X, 24. VIII,' 29. IX, i5. Xeh. V, i4, atque sic in formida
XVIII,"6^ 25. XX, 29. XXII, 11. XXIII, 20. XXIV, ?jb'j!l o:tN, qua uluntur qui cum rege colloquuiitur
i4. 17. 22. XXIX, 8. 2 Sam. IX, 11. XI, 8.
g. XXVI,
19. XIII, 27. XIV, 4. 18. 26. 33. XV, 3. 6. i5. 18.
1 'S'am. XXVI, 17. 2 Sam. III, 21. XIII, 33. Ubi —
de rege populi xut' iioxi]v loquuntur, plerunique articu-
XVI, 4. 9. 16. XVIII, 12. i3. 19. 28. XIX, 11. i3. lum praemittunt rjbsn o ^uailivg , v. c. ?jb;:n Ti'^ vivat
,
18. 21. 24. 25. a6. 28. 29. 35. 36. 37. 42. XX, 22.
rex 1 Sam. X, 24, adeo in sermone poet, Ps. XX, lo.
XXI, i4. XXIV,
I, 2. g. i4. i5. 22. 28. 32.
9. 1 Reg.
36. 44. 48. II, 18. III, 16. 22. 24. 28. IV, 5. VIII,
XLV, 6, 12. Cant. I, 4. III, 9, sed non raro in utro-
que sermone (licet crebrius in poetico ) articulus omitti-
66. IX, 1. XII, 2. XIV, 27. XVI, i3. XX, 4. 39.
tur 1 Reg. XXI, 10. i3. Jes. XXXII, 1. XXXIII, 17.
XXII, 6. 12. i3. i5, 26. 2 Reg. I, i5. VI, 12. 26.
VII, X, 8. XT, 4. 5. 7. 12. 19. 20. XII, 19. Xlil,
9.
Prov. XXIV, 21. Ps. XXI, 2. XLV, 2. 16. LXI, 7. —
TjbJJ-^a honorifice appellatur rcx regia slirpe orlus Ps.
16. XXII, 10. XXIII, i3.' XXIV, i3. XXV, 9. 1 Par.
LXXII, 1 (ubi quem priore membro ?jb"3 alloquitur
XVIII, 17. XXV, 2. XXVI, 3o. 32. XXVII, 32. 33.
poeta altero ?;^i3-jr vocatur)
, opp. bouiini novo et
XXIX, 6. 24. 2 Par. VII, 11. IX, 12. X, 2. XVI, 2. ,

loco ignobili orto , cf. fiaai).iig ix ^uadiiov Xenoph,


XVII, 19. XVllI, 5. 11. 12. 25. XXIII, 3. 11. 12. i5,
Agesil. 1 §. 2. Bos exercitatt. ad Phil. 3, 5, et quod
16. 20. XXIV, 21. XXVI, 11. XXVIII, 7. XXX, 4,
XXXIV, 18. XXXV, 7. 10. Esr. VII, 7. Neh. II, 9. hodieque in titulo regis Pcrsarum
Sultauus
est :

Sultani
^ q
filius
. H
t 1,».,

et
i4. V, 4. XIII, 6, Esth. I, 5. 7. 18. 11,9. i3. 18. 19. ^^.,LilJ^i f^yi ^ijLliLJl
o'^'^''^
21. 23. III, 2, 3. 9. 12. IV, 2. 6. V, 1. 8. 11. 12, i3, Chakan Chakani filius. — Qnum minores quoque prin-
VI, 1. 7, 8, 10. 12. VII, 4. ". VIII, 4. 5. 8. 10. i4. cipes , adeoque magnorum regum virarii atque Satrapae
rX, 11. X, 2. Ps, XLV, 6. CXLV, 1. Jer. XXXVI, (Jes. X,8: C'="r'J t-rr '-ir .xb-? Tabariap. Hamme- cf.

21, XXXVII, 20. XXXVIII, 8. 25. 26. 27. LII, i3. rum ,
F;uidjrubeii des Oiituts l'p. 3. Spartian. Pescenu.
Dan. 1, 4. 5, i3. i5. 19. 20. 21. II, 2. VIII, 1. 27. 12) regis titulo nonnunquam ornari solerent, magni
Am. VII, I. Zeph. I, 8. Hagg. I, i5. Sacli. VII, 1. Asiae reges magnificeutioiibus titulia utebautur : a) regis
R. ^bl2 794 ^^» - V?
magni, biiaii TfVJsn, quo xar' ^^o/^v appellatur AssjTiae de Deo Lebid. 85 , ubi Schol. explicat J^» ic xJU5
rex. Jes. XXXVI, 4. Ita rex Persarum vocatur in in-
Persepolitanis cuneatis : li iahl^i^-h ivazark rex
Deus Opt. max.). — b) ad idola nbi loquuntur culto-
,
scriptt. Jes. VIII, 21. Am.
res eoriim V, 26. Zepb. I, 5 cf.
magniis ct n"-h tuazark idi. (v. Lassex, die altpersisclien gr. ura'i, ^uatXivg II. /, 35 1. n , 253. Targ. ubiqne
KeilinscLi-iften p. i4o. i46. i65. 1/4), in nunio Phoe-
nicio Ciliciae '^^3 "^babN (v. Monumm.
"l3n3 i. e. idolum , conflatum ex pers. 00 poi idolum et
Plioen. p. 282.
JS factum. (Apud Phoeuices Baiil Hainmon appellatur
tab.36), a Graecis (.ityug fiaatXiig, /SaaiXtvg b itiyag
Aristopb. Plut. 170. Av. 486. Acbarn. 65. ii3. Plat. Ub'J 'jba rex acternus, inscr. Nuinid. 1. 2. 3). Contra
Menex. p. 78 D. Gorg. 470 E. (cf. Schaeferi melet. p. 4. c) ad animalia. lob. XLI, 26 de crocodilo ?j:y N1!^
:

65); rex Bactriae in numis nuper demum et inventis' et Vril2;-i:a bs-by. Prov. XXX, 27 de locustis:' regem
ssrmone maharngo
explicatis jjuatltvg fityug et domeslico non habcnt, Intellige ducem. raro ejiim reges ut Non
(v. Lassem zur Geschichte der Griechischen und Indo- imperatores s. duces excrciluian inducuntur (cf. 1 Sam,
scytbischen Konige pag. 43 sqq. qui observat tituhim IX, 20). lob. XV, 24. XVIII, i4. XXIX, 25.
,

maharaga a minoribus etiam principibus adeoque pri- , 2) n. pr. viri 1 Par. VIII, 35. IX, 4i. Etiam
vatis hominibus afFectari), rex Jemanae jJicSl ti5lUI addito art. Jjbjri Jer. XXXVI, 26. XXXVIII, 6.
(Pocockii spec. bist. Arabum p. 67 ed. White); impe-
T'^^'^ ( Caph rapbato)
"^753 st. emph. NSVa pl. ,
rator adeo Germaiiorum a medii aevi scriptoribus Syris Dan. II, 21.47. VII, 17. 24. Esr. JV, i5. 19. 20. 22,
is) i^!^^ appellatur (Barhebr. 334). — b) rcgis regum et more Kebraeo disiry Esr. IV, i3, st. emph. N':;]:»

D-^^b:: "t appellatur rex Babyloniae Ez. XXVI, 7, Dan. II, 44 cbald. m.' rcx. De rege /«r' f50/;)v dicitiir
?!?.'? '

cbaldi N;5r?5 ?]"ra Dan. 11,37, et Persiae , chakl. Esr. emph. N2"~)3 Dan. II, 5 sqq. III, 2 sqq. nomen pro- ,

VII, 12. Ac Persiae quidem reges in inscriptt.


priuin modo Darius rex Esr. V, 6. 7,
praeponitur,
cuneatis
appellantur : k s ah\^i"h h^sahCihundm rex regum , quod
Cyrus rex VI, 3, Artaxerxes rex IV, 23 , Nehucailnezar
copulatur cum titulo regis magni ( Lassen 11. cc), et rex Dan. III, '2 sqq. modo postponitur: rex Nebucadne-
nah nahunum id. zar ib. II) 46. IV, i5. N^ib)^ rjba rexregum, de rege
in numis Sassanidarum malcan malca
,
Babjloniae Dan. II, 37 Persiae Esr. VII, 12, v. supra
(de Sact Memoires sur diverses anti^uites de la Perse ,

ad hebr. T|b)3. Sed N^au; TjbXJ rex coeli est Jova. Dan.
p. 87. 88), syr. ln^io y^io (Barhebr. ), gr. ftuai- IV, 34.

' Dan. VII, 17 'Jisba nJ^a^lN quattuor rcges
Brisson. de regio Persarum princ. §. 3.
)iivg fiuatXiioy' v. sunt quattuor rcgna, ut Tbeod. et V^ulg. cf. 23.24, etVIII,
Theophili Simocattae chron. pag. 101. ed. reg. Spanbem. 21 cf. 20. 22.
de nsu et praestantia numism. p, 364. 422, hoJie at.ixiLPL.i;
i>^. chald. c. sufT. iSb^i consilium Dan. IV, 24 In
(cf. Saensaes Ammian. Marcell. ig, 2); reges Partbiae
fiaatXtig ^uailuov ( in numis Tigranis v. Eckhel doctr.
,
Targg. saepe. Syr. ^a^io.
numm. III, p. 2^7); eodem modo reges Bactriae , sed
domestico sermone ragarago quod idem valet (Lasses ^ ^.H ,
praeter 1 Reg. XI, 7 ubique c art. TjrJafl,
XVIII, 21. XX, 2
,
?jr;2"r, Levit. sqq. 1 Reg. XI, 7.
1. c); Tartarorum la^io ^^io Barhebr. 627 sqq. 2'lleg. XXIII, 10. Jer. XXXII, 35. (Aqu. Symm,
Assem. bibl. II, 2^9; Aegypti (Diod. 1, 47. 55), Theod. Vulg. Mo).6x, Dloloch, LXX appell. 6 tio/wv
Aethiopiae ihWJ rex regum cf. etiam
\ ?*?V*^'1^I Ainmonitarum, etiam CartJ 1 Reg.
(juatXtvg) n. pr. idoli
inscr. Axum. in Buttmann Museum d. Alterthumswissen- XI, 5 (cf. 7). 33. 2 Rcg. iXXIII, i3 'et Ds"?»
schaft T. I. —
In Phir. CS:?: reges nonnunquam dicitur
Jer. XLIX, 1. 3 (ubi LXX Mtlyofi. Sjt. >OQ*a^iD
de regibus gentium exterarum adeoque hostilii)m (ut C-^ia
cf. Zeph. I, 5) appellati cui inde a Salomone etiam ,
degentibus exteris) Ps. II, 10. LXVIII, i5. Zo. CX,'
Hebraei in excelsis (niJJS) in valle Hinnom exstructis
i. q. d';'^ ^Dby Jes. XIV, g. 18.
infantes sacrificabant. De traditionibus Rabbinorum (v.
Fiegis nomen varie transfertur : a) ad .Tovam ,
quom Jarcbi ad Jer. VII , 3 , cf. Lundii jiid. Hoiligthiimer
ct totius populi Israelitici (ap;"" ^r-p Jes. XLI, 21, fjb'; p. G38. Carpzov. antiqq. 87. 4o4 ) statua eius aenea,
btt^lia^ XLIV, 6) et singulorum eius civium regem appel- membris humanis, capite bovino , intus cava ab imo can-
lant. Deut. XXXIII, 5 rjb)? 'Jllir^a Tj"'! et faclus est
: defactaest, inque braehia cius liberi immolandi coniicie-
rcoc in Jeschurun i. e. Isracile. Ps. V, 3. X, 16. XXIX, bantur sacrificulis tympana pulsantibus , nc parentes
10. XLIV, 5. XLVII, LXVIII, 7. 25. LXXIV, 12. liberorum pcreunfium clamores aiidirent firmaturqne :

LXXXIV, 4. LXXXIX, 19. XCVIII, 6. CXLV, i. Jos. haec traditionis species ( non alia qiiaedam de septem
XXXIII, 22. XLIII, i5. 1 Sam. XII, 12, additis etiam condavihus iii cava statuae parte, quain ex Jalkiit Simeon
opithctis, ut 51 ?];a Ps. XLVIII, 3, liasr! T]bX! XXIV, refert Fagius ad Levit. 1. c. ) nobilissiino loco Diodori
7 — 10, nisai: -V r|Wj3i^ Jes. VI, 5. '("Cf.' 'aethiop. (20, i4) de sacrificiis humanis a Carthaginensibns Satumo
Af^A^I pr. rex, moderator, de Deo. Arab. t:^ oblatis ?'j' StuuQ' uiToTg i'iyfi(itug Kqiivov yulxovg, txTlTa-
:

xfo, Tug yirQug vriTtug tyy.ixltiitvug in\ tjJv y>,v , logTt lor
^^wUii rex hominum, de Deo Cor. ii4, 2, y5L^UJ( rex, iniTtSiVTa Ttov -naidwv unoxvXitaS^ai xal ninTiiv iig T«
R. ri^.a 795 rts^n -^s-^a

•//ta^ia, nXtiQig nvQog. Qutim mimoii istud Cartlia{;inense 15^53 m3b)3 emphat. Nrnrb": f. chald. 1) re-
cstr. ,

ii()oro? s. Saluiiius appclietur , viri docti magiio couscnsu gium imperium Dan. IV, 28. VI, 2. VII, l4 et sacpe.
etiam I\Iolochiim V. T. Haturrium , eumque f|iii(lcni planc- ^nbT: rrz metropolis Daiu IV, 37.
sedes regia bcn ,

tam fuisse opinantur', quem tanquain xazoJu/jdOiK liostiis Nrob): palatium regium IV, 26. «SV"i'i niab?: iinperium
liumanis placabant veteres (v. Coininent. ad Jes. II, p. 343 Darii' Esr. VI, i5. De imperio IDef Daii. III, 33,
cf. ad ]i?3 pag. ()6g). Sed videant eruditi, debeatne futnro Sanctorum imperio Dan. VII, 18. 22. 27. —
ex verbis jeieiniae (XXXII, 33) : b^_zr\ ni'23-nN :i:n-)1 2) imperium regnum , ^"ins :iSb;: aliud regnuni. Dan.
,

rjbbb cr;"ni:3-rN-! Drt-^ps nN T^ayr:: C:rt ]a' N^M "Ti.N li, 39. Comm. 44. VII, 23. Plur. empliat. Nmsba
coll. XIX, 5: ni7j3-nN ^:3i
orj-^ra-nN tj^isb iri^r
Dan. II, 44. VII, 23. (Syr. Qaiiio, '(lq.u^^ id. ,
isab niV? lt\V3 colligi, Blolochum (r[b'3^t) non aliud
Dumen Fiiisse quam Banhm ( bysn ) cui ipsi in agro ,
etiam aiab. OtXJ./* Cor. 6, 65).
Carthaginensi vel Nuinidico infantes immolatos esse,
testantur inscripliones tres Punicis litteris scriptae (v. niD/^53 f. rocentioris Ilcbraismi vocabulum pcr- ,

inscr. Numid. 6. 7. 8 in Monnmin. ]'hocn. 448. ^ig. 453), frequens in libris Paralipomenon , E.«therae et Danielis,
in quarnm iina (Nuiiiid. 8) Baalis diserta mentio est. rarissimum in anliquioribus (Num. XXIV, 7. 1 Sam.
Cogitari eniui potest , T{~''2 , cbrt2, C~b': epitheton Baalis XX, 3i adde incertae aetatis carmina Ps. XLV, 7.
,

fuisse apud Ammoiiitas potissiiuum usu reccptum ut , CIII, ig. CXLV, 11 sqq. Est 1) imperium r^ium, .

nijrr'^ elusdem epitheton erat apud Tjaios. Apud Phoe- regia clignilas , etiam de dignitate regiiiae ( Esth. r,'ig).
niccs quoqne non solum soJeniie Baalis attribiitnm est nnDba p-irirt imperio potilus est Dan. XI, 21 cf. 4.
nbi' "s-f^ rex aeteriius (Numid. 1. 2. 3), sed oliam b^S":: niSba imperium Sauli 1 Par. XII, 23.: ^ Par.
siiupl. "jbO', unde nomm. pr. -b";~\3, Jlb/JTa^" , Jn^cb^O XII, 1 , saepe in hac lopulione , Dan. I,- 1 anno :

(quera Rex dedit). De


Cbba , DSbJa idem statue-
forniis iertio &'"p''ir!^ ni3b73b impcrii J(jaJcimi. II , 1 . VIII, 1,
rim ,
quod supra (pag. 020) de nomine ]iJ1 observavi, 1 Par. XXVI, 3i. 2 Par. XV, 10. 19. XVI, 1. XXXV,
D- — et C~ lerminationes charitativas
(i. q. ]i , T~ )
ig , ubi antiquiores dicere solent anno duodevicesimo :

esse deorum nominibiis affigi sohtas licet in liis sylkbis :


CSS^n^ n?'3^ ''i^S'-^ Jorohcami. 1 Reg. XV, 1. g. Saepe iu
etiam latere possit siiffixum cuius vis sensim periit ut , ,
genit. postponitur , ad exprimoiulnm adiectivum regius
in deorum noniinibus 'I:/(5wi'(5 •':iN Bac.XTig "rb;'3 (v. (ubi antiqHiores ipso rjb'? utuntur), v. c. TiVS^'i n^3

,

Monumm. Phoen. p. 4oo ) ipsoqiie '^:t^< (p.^Sag). ,


palatium rcgiuin i. q. rjb": n^^a Esth. I, g. II, 16.' V, 1,
De nonnullorum Rabhinoruin comraenio apologetic», qui n:)3b"3 "i3':t i. q. ?7b"irt 12" mandatum regium ib. I, 19;
pneros non combustos immolatosve sed igne-lnsfratos ,
'ba NDS soliuin regium '1
Par. XXII, 10. XXVIII,' 5. ,

esse tradunt , v. infra s. v. "lay Hipli. a Par. VII, 18 (parall. rtsrr: N3= 1 Reg. IX, 5). Estb.
regina, tum uxor regis Esth. I, g. 11. 12.
ri2^53 f. I, 2. V, 1 , 17. VI, 8, cbia
'a -irs Esth. I, 11.' II,

16. VII, 1 sqq.


17. 18. tum suo arbitrio impcriuni ,
nob^s, Ps. XLV, T,"^ VI, 8. VIII, i5, -iiri ^'=i3b ib.

tenens ut regina Sabaeae i Reg. X, l. 4. 10. i3. Plur. ni3bJ3 1 Par. XXIX,
25. Dan. XI, 21 , adeoque ]i"<
,

nisb;: Cant. VI, 8. 9 sunt uxores Salomonis regio genere ni-bo vinum regium Esth. I, 7. Concise dicitur: —
ortae j opp. pellicibus ( 0'ni''^b"'i: ). n^5b73 iriib induit vestes rcgias (regina) Esth. Y, 1.
2) regnum, v. c. mir;'^ '^3 regnum Judae 2 Paralip.
iiiStJlj emphat. NrSbo chald. id.' Dan. V, 10. XI, 17, Clba '/3 regnum' Chaldaeorum. Dan. I-^, 1.
C^S 'n regflum Persarum 2 Par. XXXVI, 20. Dan,
n37'2 (id. vel ex usu Chaldaeoruni consilium :
X, i3, 'ji;: 'a XI, 2. no'3-3rt •'i:n dimidinm regni
n. pr. uxoris Nahori Gen. XI, 29. XXII, 20. Esth. V, 3. 6. VII, 2. ri3b73 "ilrt decus i. e. optima
:j1^0 ( regnans , vel i. q. syr. ^Q-iiO consiliarius) pai*s Dan. XI, 20.
regni Piiir. ni»C:"3Dan. VIII, 22. —
(De usu Aiaraaeorum v. supra. Praeterea hoc vc. late
n. pr. virorum , idque non nisi post exilium usitatum, regnat apud Phoeniccs, ubi scribltur n3b73 v. c. C"l ."lcbJO
1) 1 Par. VI, 29. 2) Neh. X, 5. XII, 2. 3) Esr. X, imperium Romanum inscr. Tripol. I. v. Monumm. *
,

29. 4) Neh. X, 28.


Phoen. p. 352, dein contr. nc!0 i. e, mocul de qua ,

conti-actione v. 727 B v. c. ^abr! b"3 nDJ3 imperium ,


tjlP/J f. re^ium imperium 1 Sam. X, iG. XI, l4.
I

Baalis Libyci inscr. Nuniid. 5, 1 it. cb>" n3J3 regnum


XIV, 47. 'X^ail, 8. 1 Reg. II. i5. 22. XI, 35. Jes.
XXXIV, 12. ri3:ib;3 TTHS imperium exercuit, regem se aeternum int. Numidicum Numid. 1, 2. 4, 2 , et nci",'^
, ,

gessit I Reg. XXI, 7. Saepe postponitur in genit. •J scripto pro vocali 6 , num. Jubae min. ).
ubi ,

latine utaris adiectivo regius ut r2lb"3n T3 urbs regia ,


^JSt^^BPlQ (rex Dei h. e. a Deo constitutus ) n. pr.
2 Sain. XII, 26. rT3ib;:r; NDC solium regium 1 Reg. I,
viri Gen. XLVI, 17.
46, 'art 5'-T Jer. XLI^"i. Ez. XVII, i3. Dan. I, 3,
'."3 diadema regium
;)i3:: Jes. LXII, 3 , J^s^iban D-:"d;3 ri*2?53 et In^StJK (rcx Jeliovae h. e. a Jehova
ius regium1 Sam. X, 20. — De regio imperid JDei Fs. constitutus) n. pr. virorum 1) 1 Par. IX, 12. Neh. XI,
XXII, 29. Obad. M. 12. Jerem. XXXVIII, 1. 2) Esr. X, 3i. Nchcm.
R. ^^.a, bbi2 796 pns-^s!?^ — bbjn

III, 11. i4. 3i. 3) Neh, VIII, 4. X^ 3. 4) Jerem. concr. 1 Sara. X, 18: DSntj t:''!:)!"^!! nisbMar^-bS omnes
XXXVII r, 6. (Sicphoen. -|DN3;53 rex Osiridis). reges opprimenles vos , ubi TTzb^Dlj adeo cum masc. copu-
latur. ( Cf. ^Lc ij~J^ alta sedes Imperli , de ipso prin-
p^S-^^S^IO (rex iustitiae cf. JjiLaI! i:j5vjLo rex
iiistitiae quem titulum multi Muhammedanorum principes
clpe , Flelscher ind. ad Ali sent. p. 121). — 2) regnum,
terra, quae regi paret. y\S nsb?:?: Num. XXXII, 33,
gerunt, Aihl Chan vel del Chan rex iustus quod regum ,
biNtTiS' 'aSam. XXIV, aij^onniD naba^s imperiunl
1
Decan et Golcondae nomen est, it. gr. /)ixulu()/_og)
sacerdotum Exod. XIX, 6.
Salem (Hierosolyroae) et sacer-
n. pr. Blelchisedeci, regis
dotis Jehovae Gen. XIV, i8. Ps. CX, 4. LXX. MeXxi- niDP53zD , nonnisi cstr. n53b73M i. q. M3b7352 no. 2.
atdix, Hebr. VII, 1. Jos. XIII,' 12 sqq, 1 Sam. XV, 2!' 2 Sam. XVi,'3. Jer.

DT^3?^ (rex altltudinis) n. pr. viri i Par. III, i8.


XXVI, 1.

yllD''^^^ (rex auxilii) n. pr. Clil Saull Sam.


l
i. y yQ locutus est , vc. fere poet. pro vulg. 13^.
XIV, 49. XXXI, 2, etiam seiunctis vocibus yd-^^sba
- -
1 Par. VIII, 33. IX, 3^.
. :
(Chald. et Syr. bbu, \!iio id. Sonum quodammodo
Ubh^ i. q. ?]V53 q. v.
imltatur, ut gr. XaXto) , lallen. Haud enim placet II. A.
Schult. ad Ehiabawig p. i32, qul a seca^jfZo duclt , v.
D375D 1) i. q. Dbb53 et ^Vb q. v. 2) n. pr. vlri no. II). In Kal scmel part. bbia Prov. VI, i3.
I Par. Vill, 9. Pi. bba id. Cstr. c. acc. elocufus est aliquid. lob.
VIII, 2: quousque falia elocufurus es? XXXIII, 3. Ps.
p!?a 2 Sam. XII, 3i Chethihh. Id vnlgo pro-
CVI, 2. Cum dat. pers. et sq. oratlone recta Gen. XXI,
nunciant isb/i et vel idem esse volunt quod D3by Obby
quum 3 ei praefixuni nomen loci flagitet , Molochi
, ,
7: 'liT DJTlIi.vb bb53 'a quis diocerit Abrahamo : Sara in-
vcl ,
fantes lactabit, Cf. "IST no. 1, b.
sacellum interpretantur (Hilleri arc. Keri el Chethibh
pag. 326): sed neutrum probabile est et praestat cum ?? chald. Pa. bbn locutus est , sq. acc. elocutus
Keri legere J2b?3. est aliquid. Dan. VII, 8. 11. 20. 25, sq. D3> pers. (cum
riJ?5D
formae cLaldaicae !jbn (ut rt3b?2 a rjb^p)
f.
aliquo). ib. VI, 22. In Targg. sexcentles pro hebr. "ia''I.
regina. Non Jer. VII, 18. XLIV, 17. 18.
legitur nlsl ^7?53 (facundus) n. pr. vlrl Neh. XII, 36.
19. 23, quibus locis aia^il nsba regina coeli, quam
mulleres Hebraeae divino cultu prosequebantur , vix dlf-
n?n f. 1) verbum i. q. '^^'^ , vocabulum poet.
ferre vldetur a lunn Aslarte ( rTnrillJy ). Ita
s. cap. LXX (Chald. et Syr.I^^io, zab. lA^^xio verbum , res,
44: /]uaiXiaaa Tov oipavo?, et Vulg. ubique, nec magno- caussa). 2 Sam. XXIII, 2. Ps. CXXXIX, 4. Crebro
pere difFert cap. 7 LXX
aTQUTid tov ovQutov, Targ. :

in plur.D^^bTi et saepius etiam l^bu (syr. ^-^io ) verba,


sfella coelu Ceterum sat multl codd. In utroque capite
plene scrlbunt nSNbn pr. minisferium (a rad. ?JNb, v. sed praeter Prov. XXIII, 9. Ps.XIX, 5 In solo lobi libro,
lob. VI, 26 ^iaujnn ^'b?: nSillbri num verba arguere
p. 737 ) coeli , seu , ut hr.bet Sjtus interpres : ^^
h\ q3 vultis? i. e.
:

In verbis argutari. lob. XXXIII, 32: DN


.» » y
]Ai£l»'i cuhus coeli (Gabr. Sionlta : militia coeli, cf. ^:S^U;n yhTi U." si verba habes , responde mihi. XXXVI,
Mlch. ad Cast. p. 708) pro concr. numina colenila coeli, 2: W^ttZ rJibiXb "iSS adhuc verba habet Deus , habet , quod
,

el Kimchius quoque hanc interpretationem memorat. Sed respondeat. IV, 4. VIII, 10. XII, 11. XV, i3. XVI,
prior illa praeferenda est. 4. XVIII, 2. XIX, 2. 23. XXIII, 5. XXVI, 4. XXIX, 9.
XXXII, i5 et saepe. — 2) sermo. In slngul. lob.
^?.?.*^ c- art. nabbn (rcgnans) n. pr. mulieris XIII, 17. XXI, 2. XXIV, 25. XXIX, 22. Plur. ser-
1 Par. Vil, 18. mones lob. XXXII, 11. Meton. obiectum sermonls spec.
^55j2 ( quem res;em fncit sc. Deus ) n. pr. phylar- irrisorii. lob. XXX, 9 : nb73b D^b inNl.
chae Simeonitarum Par. IV, 34.
1
n^^ Dan. II, 9, emphat. Nnb73, semel iinba
'^^<'?'^ cstr. nabaT: c. snfF. ^nsVaa pl. nisbTcTj Dan. II, 5, pl. I^^ba emphat. N^ba f. i. q. hebr. 1) ver-
cstr. nisr^i^ f. i. q. msb?^ sed aureae potissimum ut hum Dan. IV, 28, spec. mandaium Daa. III, 28. Pl.
(quanquam etlam in Paralipom.
illud argenteae) actatis vc.
, (

Dan. VII, 11. 16. 25. — 2) sermo Dan. II, 9. 10. —


reperitnr 2 Par. XI, 1. XIV, 4. XVII, 5. XXI, 3. XXII, 3) res ib. II, 5. 8. i5. 17. ( In Targg. minus frequens
10. XXIII, 20. XXV, 3. XXIX, 21) l) imperium re- est : utuntur enim synn. N173N73 et NOanD).
gium. 1 Reg. XI, 11: Tibra n3lr5375n-nN y^ipN snjs
avellam (removebo) a fe imperium'. XIV, 8. i Sam. II, ^VQ !• q- bia , bfra abscidit, vel abscissus

XXVIII, 17. naba^jfi T';^ urbs regla Jos. X, 2. 1 Sam. est , maxime de gramlne Fut. (more , herba , arlstis.
XXVII, 5. MSbTa^i n-^a domus regia Am. VII, i3, 'n NS3 Chaldaeo formatum ) ba"' lob. XIV, 2. XVIII, 16, phir.
a Par. XXIIlV Lo , ''n s-it 2 llcg. XI, 1. Abstr. pro in puusa ib;:-; XXIV, 2'4. Ps. XXXVII, 2 (v. Bleeckii
R. Y'5a, pVa, n]a 797 n!:^ba — n:a

de lii» formis disputationem , in llosenm. Repert. T. I. (juicunque Dan. III , 6. 11. IV, l4. ( In Targ. saepe,
p. 80) abscincUlur. 2: ba'] Ni:;
lob. XIV,insiar y^2 talmud. etiam 'JNa , dial. IJierosol. ]ia , ex Syrismo N:a ,

floris prodil et nhscindilur. XVIII, 16: infra


radices eius ^io
MT., syr. ^^ quis? ixiD , quid? Aeth. <f*i^)-
arescunt i^^^p b?-"" bvii'^ superne ahscindilur ramus eius,
,

Alii , ut KimtHi«5 et Simonis radieum statuebant i37:2 , ,


^U manna, V. rad. 1:73.

quara utique tuetur nomen ribaJ , sed illa ratio cer- fdes
^53 pars , Tp\. , v. ]:?:,
tior est.
Niph. circumcisus est , i. q. b^lOi , bi733 a rad. i^a. yn praep. ab , ex , rad. ]:a.
Praet. Dn'r'?3 (pro anV^aj) Gen. XVII, 11.
Po. 'iSblS) abscidit', v. bia Pil.
t{D53 chald. V. n:a.
iTJ^^^a f. videtur, abscissa (lob.
spica, pr. ut
n^lft^jH plur. an:a, v. rad. r;:n.
XX1\ ,'24).' Plur. Deut. XXIII, 26. Spicam reddunt
LXX. Vulg. SjT. Apposite Kimchius ex Gemara laudat
nib''!!^ :b'\'^ messor (Beza fol. 12, 2). j^ jl^ pr. partitus est , mensus cst. ( Aniuia sunt

];7a et n:?:- In linguis Indogermanicis respondet fcre


V^^ in Kal inusit. laevis fuit i. q. t3b?3 , ubi vide. transp. vf/iiu)). Inde 1) admensus est , atlribuit alicui,

sq. b. (Arab. ^c.^ certa quantitate certoque modo defi-


Nipk. Ps. CXIX, io3 : "^in-niqN ''Sn^ niib?:; -!ia quam
laevia sunt palalo meo verha tua i. e. quam grata, iucun- nivit alicui rem , c, a. rei et J pers. , U/c mensnrae et
da. Parall. •'Eb ira~7: unde Kimchius aliique etiam verbo
,
modus fatum).
ponderis species ; definita quantitas et rei ;

uostro dulcedinis vim tribuerunt inviia analogia eius. ,


Jes. LXV, 12 : ^l^nnb tlinN 'n-':a assignavi vos gladio.
Minus etiam probandus Fiirstius cui yrU est denom. a
fti:"';?: , q. d. M:;:"'-.!? 17:n pohte,
,

eleganter loqui. Ne Cf. Pi. — 2) numeravit (chald. et syr. l-i^ id.),

e.nim memoremns , hunc substantivi MlJ^^Va signiflcatum quae antiquioreHebraismo usitatior est, licet
significatio in
prorsus arbitrarium csse , inepta esset sententia quam : illa origine propior esse videatur. V. c. pecuniam 2 Reg.

pohta s. elegantia (pr. hmiinibus ornata) sunt verba XII, 11, stellas coeli Ps. CXLVII 4 , pulverem Gen. ,

diviua palato meo. XIII, 16, Num. XXIII, 10, populnm (de censu) 2 Sam.
ft ft * XXIV, 1. 1 Par. XXI, i. 17. XXVII. 24 (sq. 2). —
IS^B c. art. ~)2:l:ari Dan. I, 11. 16 prob. ncmen 1 Bcg. XX, 25; e1 tu numerahis tibi eocercitum , quantus
erat excrcitus qui iibi cacsus cst. Part. n:ia numerator
muncris in aula Babylonica, quod Bohlenius (symb. p. 22) ,

(pecoris), inspector. Jer. XXXIII, l3.


beue exphcat ex neopers. _««..Ju vini princeps i. e. cella-
Niph. pass. Kal no. 2 numeratus , est , numerari
rius. Ceternm errant , qui arliculo effici putant, hoc
poiuit Gen. XIII, 16. 2 Par. V, 6. Eccl. I, i5, sq. nx
nomen appellativum esse proprium esse non posse ,
annumeratus est Jes. LIII, 12.
quum Hebraismo eticm nomm. propria arti-
in recentiore
culum admittant, v. Lgb. 65/ adde Y^f.^ri (v. hac voce), Pi. (in recentiore tantum Hebraismo ) 1) assignavit
,

n^jariisr! Cant. VII, 1, cf. deSacy gramm. arabe I, §. 772.


nhcni aliquid, sq. h pers. Dan. I, 5. lob. VII, 3, omisso
dai. Dan. I, 10. — 2) instiiuit, constiluil (Deus aliquid).
Jon. II, 1 : biia i1 ^; ia";i. IV, 6. 7. 8. Sq. verbo finito
p^^ infregit (einknicken), fort. avellit (abknicken). uavvdhwg Ps. LXI, 8: ^rrni:;") ]75 fac eum tueantur.
Sq. by praf^ecii aliquem alicui rei. Dan. I, 11.
(Vicina est rad. pls , ex qua haec orta est, littera r :

emollita in I , p et ni permutatis. Syr. et chald. ab?: Pu. constilutus ,


praefcctus est 1 Par. IX, 29.
avelUt). Lev. I, l5 de ave in holocaustum oblata pr^Bi :

nDa chald. numerarit. Dan. V, 26 numeravit Deus


:

i\I5i<T-nN el infringit caput eius. Ibid. V, 8 de ave pro Part. pass. N:72 nuurcra-
imperium tuuni i. e. annos eius.
peccato oblata b^~a^ ^«bl iCTr" bv,Z)2 irNI nN pra infrin-
:

tus ib. 25. 26.


git caput ante cervicem, sed non separat. utrobique LXX Pa. hebr. Pi. no. 2 constituit, praefecii
•':a i. q.
unoxvl^U), in altero certe joco conlra diserta verba t<bi :
muneri Dan. Esr. VII, 25, sq. b? rei , cui ali-
II, 24.
b^-a-. Rectins Talmudistae (Sebachim fol. 64 , 2 ) iri
quis praefititur Dan. II, 49. III, 12. Imp. "273 Esr. VII,
bolocausto caput separatum , in sacrificio pro peccato col-
25. In Targg. saepe.
lum tantum infractum esse volunt.
nsa Ez. XLV, 12, pl. r:?: 1 Reg. X, 17. Esr.
II, 69."Neh. VII, 71. 72 m. (pars, numerua , spec.)
XD 1)chald. pronom. interrogativum
Esr. : cjuis?
V, 7>. 9. Dan. III, i5, in interrogat. obliqua Esr. V, 4: mina, gr. ftva (syr. U.' io et Uj-iO Ephr. II p. 4oo
^''naa r~BU; "IMH "(O quae sint nomina virorum ( cf. hebr.
tjaip 'n , qnanquam }» in Targg. etiam ad alias res, v. c.
aral). lL» et ,-5<«), pondus Cfn/um siclorum , ut colligitur

lociim, refcrtur). —
2) pron. indcf. ''i-]a quiscjuis, ex 1 Reg. I. c. coll. 2 Par. IX. 16, ut mina Attica centum
I i i i i
R. n:a, n3S 798 71112 — nn3a
drachmarum erat. — Sitbobscnras est locas Ez< XLV, regionis nrbibus (Archaeol. i4, ii §. a. b. jud. 3, 3
12 : viginti sicli , viginti quinque sicli, rjuindecim sicli §. 5) adeoque toparchiae nomen dedit ( b. j. 8, 8 §v i ).
erit vobis mina. Picrique, praeeuntibus Clialdaeo et Eusebius v. Qufiva : ..... Siuuivii xcoiit] ficyuXrj iv oQtotQ
Jarchio , scxaginta siclorum minaui intelligunt , quara in jJiogjToXiwg , finu^i) anwvTMV iig AlXiav. v^v di (fvli^ig
tres partes h. 1. distributam esse putant quod illae siagu- ,
/dav ); lovda. Fueruut, qui Thimn.ni, Judae urbem,
lae usitatum monetae genus fuerint. Chald. ,,tertiapars et Thimnatam , Danitarum et Philistaeorum oppidum,
minae viginti siclos habet mina argentea viginti et quin- , dislinguerent (Relandi Palaest. p. loi,'^) , sed sino caussa
qne siclos, quarta pars minae quindecim siclos habet idonea ( cf. Maurer ad Jos. XIX, 43).
omnes sexaginta sunt mina. " Alii, ut J. D. Michatjlis,
triplicem, 20, 25 et i5 siclorum minam distingui putaiit. n jO"*n3!Dn (portlo abundans) n. pr. oppidi in
Sed illud magis placet. montanis Eplirairai ,
quod Josuae imperatori in peculium
traditum et ubi is , sepultus cst JoS. XIX, 50i XXIV, 3o.
n353 cstr. n3a Jer. XIII, 25, pl. niaia c. sntT. Idem lud. II, g 0*irt n:an (portio solis) appellatur: sed
(Kamez manente) rr^nTJij Esth. II, 9 f. 1) pars , portio illam scripturam nativatii csse recte iudicat Studerns,
Ex. XXIX, 26. Lev. VII, 33. VIII, 29. 2 Par. XXXI, quum eiusniodi poculiuin reliqua terra iam distributa (Jos.
ig max. ciborum 1 Sam. I, 4. 5. IX, 23. rnziz nb'j3
,
XIX, 4g ) Josnae seorsim datum apte porlio abundans s.
misit cibi portiones (de convivio) Neh. VIII, 10, 12. redundans appellari posset.
Esth. IX, 19. 22. —
2) i. q. pbn sors (v. arab.). Jer.
XIII, 25 JJ^ia n:73 sors tibi admensa.
:

n3n tantum il J — rad. iiiusit. arab. ^J^ I. II. donavit , <so'w«.


, in pl. V^iti partes i. o. viccs. Oen.
XXXI,''7.4i. ,fsM.A donator, iLs\AX dorium. Origo esse vidctui' in

''353 fatuTtt, fortuna (arab. iJLa et xaa/sV c. art. dispertiendo (vic; ?7:'3 ":). Kimchius aliam memorat
,

Opinionem de qua Mn:73 sit a rad. rrn: ( pr. adductio,


,

nomen idoh ,
quod Judaei in Babylonia una cam Gado tes adducta), ut nmiN ab n"lN (sed v. pag. i4g): sed
(v. '\i) lectisterniis oblatis eolebant Jes. LXV, 11. Ple- f-ecte e^m refellit quum'nn:): a rad. Mn: phiralcm habe-
,
rique propter similitudinem gr. i.u]vrj Lunam ixitclligebant ret nin:73 (ut.^i:in, niii-j), non nin:*:.
sed Jortunae signifieatid ex Comm. 12 certa est , et non
potest non numen aliquod dici j quod fortunae s. fato nn353 pl. nin:?3 f. i) donum. Gen. XXXII, i4.
praeesse credebatur. Intelligenda igitur T^encris stclla, 19. ^i.^XXXIII, iJ.' XLIII, 11. i5. 26. 2 Rcg. VIII,
quam nt fortunae datricem f.iuSi\ iXxm bona fortuna 8. 9, max. quod nobilioribus , ut regi , offertur, lud.
minor) una cum Gado ( i. e. Jove stella) colebant vete- III, i5. 1 Sam. X, 23. 2 Par. XVII, 5. 11. IIos. X, fi.

res Semitae. Non diversa videtur jiLLs Arabnm geutilium Ps. XLV, i3, Tcl reges sibi invicem mittuut Jes.XXXlX,
dea Cor. 53, 19. 20. Vide quae disputavimus ad Jes. 1. c. 1. 1 Reg. X, 25. LXX. SiOQOV. 2) tributum, quod —
a populis stipendiariis sub mitiore donorum (Diod. 1, 58)
^V^ (pronN:?3, nN:n, cf. niS a rad. nj3 et Lgb. nomiue exigebatiu- 2 Sam. VIII, 2. 6. i Reg. V, 1 (IV,
pars, JAxic). 21). 2 Reg. XVII, 4. 2Par. XXVI, 8. Ps. LXXII, 10.
nJM
509)
li^^inbr;
st. cstr. f.

saccrdotum 2 Par. XXXI, 4 , cf. 3.


n:i^ portio
portio. (Syr.
— 3) donum uumini oblatum , sacrificium Jes. I, l3.
1 Par. XVI, 2g. Spec. ferlum non , sacrificium crueft-
Pfi; LXIII, 11 portio i. e. praeda vulpium erunt, XI, 6:
:
tum , Speisopjer (opp. nST sacrificium cruentum
q. V.),
veiJux calidus est portio calicis eorum i. e. iis propinabi-
gilalia de lege Mosaica farina polenta aut libis constantia
tur XVI, 5.
,
Plur. niN:7a Neh. XII, 44, nr:» 4;.
cnm oho , sale, thure in altari cremabantur , sive seor-
XIiI, lo.
8um (talmud. ffzxs "<:3i ^V^tail) sive ita nt sacrificiii ,

cruentis adderentur Lev. ll, 1 sqq. VI, 7 sqq. VII; 9.


I^SlQ tfi. chaiu. /iMmerus Esr. VI, 17, Syr. li*U.iD
10. XIV, 10. 20. 1 Sam. XXVI, ig al. , raro do obla^-
id.
tione non cremata Lev. XXIII, 16. 18 v. Relatidi anti- ,

quitt. sacr. p. 222 sqq. Wineri lex.bibl. II, 5/2. HniuS'-


naan
(pars assign.t.71 Gen. 12. Jos. XXXVm,
XV, io.'57. a Par. XX.IjI, f< c. He locali r,r\\iir\ i^odi sacrificium iam Kaino tribuitur Gcn. IV, 3. De ferto
i ,

idolis oblato Jes. LVII, 6. LXVI, 3. -ip> nn:» fcrtnm


lud. XIV, 1. 5 (prima vice) He ''lere paragogico Jos. ,

XIX, 43. lud. XI\'", 5 (alteravicc matutinum Exod. XXIX, 4i 3'ii' nn:73 a Reg. XVI,
Oa/iivaO-u i Macc. ,
,

IX, 5o ) n. pr. oppidi autiqui Cananaenium Gen. 1. c. i5. Esr. IX, 4. 5. Dan. IX, 21. Saepe copulantur
primum iribni ludae Jos. XV, lO. 5/), doin Danitis(
,

TJD:! nn:!3 Joel I, 9. i3. II, i4. LXX plerisqac locis


(ib. XIX, 43) assignati quod diu tamtn Philistaeis &vaia, bis itvaiuafxa, semel nQogcfOQu Ps. XL, 7.
,

parebat (lud. 2 Par. II. cc. cf. Jos. Arcli. .', « §-5).
Vom. nn353 chald. i. q. hcbr. uo. 3. Dau. ll, 46. Ebf.
gentil. cst •<3i:n lud. XV, 6. Apud J-iscpUum
VII, 17'
©UjMvel isaepius copulutur cum Gophna et Lydda , eius
R. lyc 799 ]3a ^ ]a

jj^ rad. iDiisit. Hiviiiii ,


parliius cst , affinis r^dd. potcst iion plurimum vaJere. Apud lios enim manna

r;r3 et n:^:. Ai-ab.


^ piaecidit funem, diminuit nume- nppellatur ^
donum (de dono Dei vit. Tim. II, p. 778
rum, it. bencfccit alicui , benevolus fuit in aliquem, pr. Mang. ), plene l<wJ! .._.3 donum coelcsle , quod npmen
attribuit, krgitus est liberaliter, undc ^ douum. profectum est ab opinione supra memorata de qua haec
resina non cx plantis promanare sed dc coelo decidere ,
,

credebatur ( cf. Kainiis Ji. v. ) , ct congruit cujai his eius


13 c. sufl'. Tj:?: (aJii codd. sinc Dag.) Neb. IX, 20 atlributis; Cnb pauis coeh Ps. CV, 4o ,C"^u; ]ys
f;!:'»:; ,

m. tnanna arabicflj resijia dulcis melli similis ,


quae in frumentum coeleste Ps. LXXVIH 24 Giaeci auteni , :

Axabia Petraea, neque non iu Persiae (ubi Manna (j-..«i^j' Judaei ,


quibus manr.a appellatur vqtoq iyyi^MV ( Ps.

io_«iC: j' Armeniae noimullis regionibus,


appellatur), Indiac, LXXVIII, 25 LXX. Sap. XVI, 20), statuisse vidcntiu-,
media aestate ante sohs ortiim ex comphnlum arborum
eam ambrosiae instar angelorum cibum fuisse .populo
fruticumque (qualessunt „1=^! s. .J^iLRj! frutex spinosus, dilecto coelitus proiectam. (Syr. P-Xioj,
hcJysarum alhagi Linu. , Li-j tamarisci specics in penin-
8ula Sinaitica frequens, tamarix mannifcra Ebrenb. , _L^JlJ m. 1) pars , poriio. Hanc propriam vocabuli
^53
qnercus.al.) foliis post insectorum quorundam cocco simi- vim Simonis, quem sequuntur de "S^ettius , Maure-
lo.
liuni (coccus majiniparus Ebrenb.) ictum exsudat. Vide ms al. , reperire sibi videtur in verbis Ps. LX^S^IIJ, 24 ;

J. E. Fabri bist. maniiae in Fabri et Reiskii Opuscc. ^!^:73 C"5-t<a '^"SVs liltV quae is interprelatuj- Vwgua
,
:

med. arab. p. 83 —
i4o. Cl. Salmas. de Manna post ,
canvm luorum , de hoslihus sit pars eius i. e. ut lingua ,

honionym. Jnles iatricae p. 245 sqq. Foti}ergill in caniini tuonim partcm s. fortionem habeat in hostibus.
PbLlos. Transactions XLIII, p. 86 sqq. Niebubrii descr. Ista tamen signiCcatio in ipso linguae usu valde incerta est,
Arabiae p. i45. Sectzen in v. Zacb nionatl. Correspon- multoque probabilior est alia istum locum interpretandi
denz X^VII, i5i sqq. Burckbardt itin. p. 798. g53 55 — jratio de qua in altero hemisticliio ex priore membro
,

ed. germ. Riippell itin. p. igo, sed niaxime recentissi- cogitando repetitur verbum yn7:n ogiiet se vel potius
mos quosdam naturae scrutatores, qui mannam non aliud ei simile, v. c. (agitando se) lamhat (lingua enim
sponte , sed insectis illis utcunque adiuvantibus cfilucrc, lambens agitat se) et vtrba ita explanentur ct ut lingua
, :

primi ostenderunt, ut Hardavicke in Asiatic Researcbes canum %uotum Jambat de hoslihus cius [de fo]. Sj sana
XIV pag. 182 sqq. Frederick in Transactions of the essent verba nl-.iTS a"'^'^?:, ea vCrttnda essent de hosli- :

literary society of Bombay Lond. i8ig T. I p. 25i , lus , de eo sc. sanguine sed haud scio an prius glossa
:

sqq. Ehrexberg in symbol. ph^s. Berol. 1829. 1 cf. sit ,


qua librarius quidam explanare vokbsrt alteruin-iir;:r ,

Sprengel Entdeckungen in der Pilanzenkunde III, p. Sgo. quod ad sanguinem potius referendum erat, hac sententia
Exod. XrVI, i5 —
35. Num. XI, 6 sqq. Deut. VIII, 3. ut lingua canvm iuorvm lamhat de eo. Ceterum pro- —
16. Jos. V, 12. Ps. LXXVIII, 24. guod Exod. XVI, pria nominis vis latet in foimis ":";»" pr. q parle mea de ,

l4. Num. XI, 7 mannae granida cum pruina cum , ma part (cf. Ez. III, 17 hortare eos ^ZTzy: gcrm. von
:

coriandri semine et bdellio 1. margaritis (pibis) compa- meinetwegen), ^nziz a parte eius, ct piaeverbium yz nibil
rantiir , et quae praeterea de natura ct usu eius pexlii- aliud est quam status constructus eius sing. numero , ^in
bentur Exod. XVIj 20. 21. 3i. Num. XI, 8, cum re Jes. XXX, 11 plura!i numero.
ipsa conveniunt quodque iroris instar de coelo in castra
;

Israelitamm depluisse dicitur (Lxod. XVI, i3. i4), in 2) pl. D"':": fdes pr. fla icnuia , a dividendo dicta.
eo vnlgarem certe de mannae origine opinionem secutus ( Vi-^ id. Ps. XXXIII, 2 pro -ii:3 , et Ps. CL,4 pjo c:::
est sacer scriptor (v. Oedmanni verm. Sammlungen VI,
^j\j2 Ephr. II, 44o. Adl. ,'j\i fides. Praeferea U^
8 sqq. , cf. L-^' .^a , similemque de mcllis
infra arab. pilum significat et XiJiTor , itaque rem tenuissimam. Fue-
apiarii origine opinionem ap. Virg. Georg. 4, 1 [mellis runt , qui conferrcnt lat. Jidcs a findendo, sed lioc coll.
coelestia dona] ibique Vossium. Plin. N. H. 11, 12 — oqidri intestinum est potius a 017 /7; w). Ps- CL 4: ,

l4) quod vero manna per ^guadraginta annos unicus fere


:
5i:ii'1 C":i:3 ^m":':-n laudule eum Julibus ct fsiula, ubi
popuJi cibus fuisse et nonnisi scnis per bebdomadeni die- in.strumenta', cuius Cdes pulsantnr, opponuntur instru-
bns excepto sabbato de coe.'o dccidisse narratur, id vel mento quod infiatur. todem cum Seb. Schmidio pln-
miraculo factum est vel traditioni debetur. Nomen 'jW — ,

rimisque recentioribus rcferimus Ps. XL^S c^: ex palaiiis ,

ita ortnm esse narratnr Exod. XVI, l5. 3l , ut Israelitae, churneis 'TjiinEC 'ITZ fdes ( i. e. concentus musici) ecrhila-
nescii qnid sibi velit ros ille coelestis ,
quaesiverint ; 1?: rant ie. •«:» Vro !:-:)2 v. Lgb. 5^5. 5^6. E^s^ald. gramm.
Ksr: quid koc ?Sed probabilins etynion (nam 1?:: Chaldaeum §. 559. AJiurum inteipretationes, quibus ':S! ast vel
est, non Hebraeum et adco apud Chaldaeos rarissime de Armenia vel mn^is cjuam ego vix mcmoratu dignae sunt. .

rebus interrogat , licet hic nsus apud Aethiopes valeat: ,,Quid vero, si i:a sit fdes mea i. c. fidiiim mearum can-
C^i^'. qnis? ambar. C^i^il quis?) nobis offert linguae tus aut si ":t3 signiCcet _^(/ici.vf7n ( cf. ^ry ex DJ", "i:5'1
,

arabicae analogiii quae Ln re apud Arabes domestica uon


,
ex i;'?) singularis vero collective sit positus? " Maurer.
.

I i i i i 2
:-;R. ]3a 800 1»^

quae forma integra in antiquioribus rara est,


]5D ,
iX« pro iij.^ al. Schult. ad Ham.435, de Sacy gramm. I
nisi sequitur articulus v. c. Mnian "jiz , T"?!^ 1« , ]73 ,

rtaiNn (non ita saepe reperitur Tia ut Tiyfi?: i Sara. ,


§. 838, syr. ,^, cuius Nun itidem perit innonnullis vcc,
XVri,^34. fTi^sriX: XXIV, 8 cf.^g Keri ) ,"in recentio- nt lalDj ^*^, lrJ*l£), >O0AiQiD, phoeu. 73 Monumm.
ribus (niore Aramaeoruni ) satis crebro tum ante guttu-
Phoen. p.35i, aeth. 7\(^ " ) pr.
,
status constr. nominis
rales molliores TN-]!: Jcr. XLIV, i8, OiV^DaN )T2
,

]73 (ut]a cstr. ]a), pors alic. rei inde Praep. eaque
aSam.XX, 6, iinN/])2 iPar. XVII, 7, m-|2nnn IJan. p , ,

XI, 23, On Par. IV, 4o, tuni ante alias litturas maxime
]J3 1
X) proprie partitiva (rf^n^p vocant Hebraei),
d73
labiales, ufsa-jn
1 Par. V, 18. IX, 3. 3o. XII, 25. 26. partem designans ex loto exemtam quae gr. et lat. modo
,

29. 3o. Joel ij 12 , nana ]?3 1 Reg. XVIII, 5 Chethlbh, t§, tz , ex , e, modo «710, ah , a praeverbiis (raro de)
r-^a-]?: 1 Par. XV, 25,^ni-]J3 Thren. I, 6 Chethibh (Keri exprimitur. Gen. XXIII, 6 : :i:7373 UJ^^N aliquis e nohis.
naa), Dinity ]72 Jes.XX,5;
bip ]73 ''^n';;».^ ]?: Ps.CIV, 7, Exod. II, 7 : ^'^''"layn ]73 rfj>Tii n^a. Jer. XXXIX, 10
Ps". 'CIV,"6:
'1
Par.VIII,8. DanrVII, 23, nnu-' ]73 2Reg.' fiy.n ]73 D'''?':!!^ paiiperes ex populo.
XXI, 19, ]iJ3np-' ]72 Deut. XXXIII, 11, njaiVV^ 2 Reg.
XXIII, 36, riinin ]a 2 Par. XXXI, 3, inbia ]73 1 Par. Ponitur a) sacpe post numeralia. Neh. I, 2 : TntJ

VIII, 8 [v. plura iiiMasora finali s.]a] in locis bis editis , ^t«73 untts ex frairihus meis. Esth. VII, 9. (Syr. ^iO lrJ«
passim ita , ut una editio forniam inlegram habeat altera ,
Agrell. append. I, p. 5i ). Gen. VI, 20:
suppl. 235.
formam contraetam ut ^ai^* ]7: Ps. XVIII, 4(2 Sam.,
i373 b\2V} iluo ex quovis genere. Ruth IV, 2 dccem viri :

•aiNy), -«ap-^a Ps. XVIII', 49 (2 Sam. v:>p2), laiab ]a l^yn '«DpT73 ex seniorihus urbis. 2 Reg. II, 7 quinqua- :

2"keg. XVni, 17 (Jes. XXXVI, 2: uj^^dW); ginta viri O^H^^^lTf "'3373 ex jiliis prophetarum. lob. V, l:
^'.lilpT^ '73 quis ex niimero sanctorum ? Jer. XLIV, 28 :
^jD poct. (c. Jod parag. quale statui constructo
el intelligent omnes 011731 '27373 Olp"' <a "IST verbum
,

annectitur) lud. V, i4. lob. VI, 16. VII, 6. IX, 2. 25.


cuius (utrius partis) ex me et ipsis (i. e. nostrum) ratum
XI, 9. XII, 22. XV, 22. 3o. XVI, iG. XVIII, 17.
fuerit, ubi ]73 pendet ex ^73, ut lob. 1. c. Vide Maure-
XXX, 3o. XXXI, 7. XXXIII, 3o. Ps. XLIV, 10. 11. rum ad h. 1. , qui vulgarem hunc locum interpretandi
LXVIII, 32. LXXIV, 22. LXXVIII, 2. LXXXVIII,
rationem egregie refellit. It. post substantiva quae par-
10. Jes. XLVI, 3; semel ,

lem signiCcaut. 2 Par. XXXI, 3 iu;iS^ ]J3 n^^sn n373. :

**?• (plur- csli-.) Jei. XXX, 11; longe croberrime Jes. XXI, 11 nbib73 TiXi quid de nocte? "\. e. quae noctia
:
,

pars agitur (was ist die Zeit?). Similiter iam Saad. quld
a sq. Dag. , sed aute gutturales
de nocte sc. superest?
, Q
raro 53 ut U^iny Gen. XIV, 23 , tpia 2 Sar-,.
,

XVIli", 16, Tiaiy): et ^TJ'iy Jes. XIV, 8 (ubialii Zere


b) omisso nomine indefinlte «) ubi refertur ad nume-
habent v. J. H. Mich. not. crit. ) , et ita constanter in
,
mm vel multitudinem est : [aliquot) ex toto numero.
Exod. XVII, 5: bN'li23': "'3p'r73 TiriN ni> (aliquot) ex
formis yin72 , nvrtiz
^'''iorihus Israclis. XVI , 27 : Oytl ]73 TIN^' egrcssi sunt
c. Suff. tiwz (v. supra ]75, no. 1, aHam de hviius
expopulo. Gen. XXXIlf,' i5. Num. XIII, 23.
i...rv.;'li
repetitionis caussa sententiam ap. Ewaldum gr. min. ,
2 Sam XI, 17. Ez. V, 4. Am. II, 11. Esr. II, 70. VII,
§. 467), pofet. ^373 Jes. XXII, 4. XXX, 1. XXXVIII,
7. Dan. VIII, 10. XI, 35. Cant. I, 2 nip"',!;:^ '3p'^i :

12. lob. XVI, 6,' bis in Pausa 'l^ Ps. XVIII, 23. lob.
^Jl^S osculctui- m' r^ '^ulis oris sui. (Sic arab. *^jU aliquot
XXI, 16, utrumque more Aramaeorum '^7373 (altero ;

Nun prorsus abiecto) Gen. XA^II, 6. XXVIl', 45 in ' ,


eorum Cor. 57, 26, ^IIJiAJI ^y" aliquot denarii, Ham.
pausa
^37373
'^372
(pro
XXXV,
!in37372) v.
11, f. r;rj7:

exempla ap. Nold.


XXX, 2. Jes.
p. 507 sqq.
XLIX, 17 ;
cuius
172 Freyt. oLo! ,
^ JLi cecinit versus Abulf. Ann. I,

i64, it. LT^stj sq. genit. parstotius, inde aliquot, non-


suifixum passiin neutraliter accipiendum ad pluralia rcfertur)
Ex. XXV, I 5. Num. XXXI, 49. Jes. V, 23. Hos. XIV, 5, nnlli : syr. r^io v. Agrell. suppl. p. 244, litt. G. H. a^g.
et ad feminina Lev. VI, 8. XXVII, 9. Jos. I, 7. 2 Reg. IV,
Sg.^Mas. ad lud.XI, 34), poet. injT: lob. IV, 12, in Pausa 25o ,
plenias ^io yO^ al pid de i. e. aliqnot, gr.

^TltlZ Ps. LXVIII,24, fem.n:7273 'Nold. p. 507; pl. r.^2i2 Matth. XXIII, 24. Respouijct art. indefinitus Gallorum :

(pro ?3 fx nobis, quod usu distiuguendum a !|i7373


— 37:73) a, des anciens , des vcrs , des hi iscrs). Sed Deut. XXXIII,
eoc, ab eo (quod enim Orientalos pro plurali scribere vole- 3 huius loci iion est, v. ^JI Hithpa. supra p. 3i5. —
bant :i3i373 recte vituperat Abcn Esra ad Gen. III, 22) Gen.
, Rarius unum tantum ex nun.iTO designcit. Gen. XXVIII,
111,22. XXIII, G. XXVI, 16. Ex. XIV, 12 (Nold. p.5o6. 11 : et sui.'sit utuim ex lapidihus loci,
Oip73n ';5N73 np"!
507), &373ex, a vobis (Nold. p. 473); dn73 (ibid.), cf. Comm. Exod. VI, 25: Eleasar duxit unam e.T
18'.

poel. Dn373 lob. XI, 20, f. ]na Ez. XVI, 47'. 52 filiahus Puthicl. Jer. I, 1 HiLias ^'inan ]73 unus ex :

sacerdotibus. Dan. XI, 5 rex Austri T^Sili ]731 ct unns :

^arab. .jA qund passjni cum sequente voco coniungi- ex iribunis cius. LXX. iigix Tcov 6vvaaTwv, Theod. tig Tiov
tur abiccto Nun , max. sequente art.
J^ pro Jl ^, iX«, ug/6vT(ov. ( Arab. ^jjxxj etiam de uno dicitur. Syr. ^iO
R. ]ya 801 p^
et ^io >Orio Assem. T. II, p. 4Gi lin. 7 a fme. Barliebr. dnts nisi Deus Sur. 3, 53. 5, 77. 38, 65 (cf. eadem
277,
est :
lin. 7). —
ubi rcfertur ad totum quoddam
aliquid, aliqua pars tx. massa.
/5)

D''^ aliquid sanoiiiuis


verba sine
r
^
Sur. 3, 1. 11, 27. 20, 7),
«
^ ^^ j^'
Lo

,^
r. , ,
'• •» 18, 4 (sme .^ 22, 70. 24, i4), Aj>, ,._* 1'^ U non
Ex. XII, 7. XXIX,' 21. Lev. V, 9 ( oiiDj ^io Barhcbr. -. „ >^„ ',
' ^ :,
620).
' '

lob. XI, 6: deus iibi rcmitlit '^:i;'^ f?e pcccato


..... •
venit ad, me ullus vir, 0>j>-\
•„
'ff quidem
a ia ne ullus ct

. ,

ri » .• 1 •

,.-^ nunime est pleonasticnm


1
-'''
, .• ^ n /-.v-irx^-Trii "--2 • • similibus sed partitivum, ,
tui. Ps. CXXXV^II , 3: ^-
i_ ,
tuo, partcm peccati ;i:b JiT^lU . ,
,
^staeque locutiones cnarrandae sunt: ue minimum yuidcm
7^'i: Vi-73 canitc noAwaliquod specimcn pocscos Zioniticae.
scicntiae; ne pariwula quidem nummis ( auch nichts von
Cum negandi particula: mhil quidquam. i Reg. XV^II,
5: rtan: ]^ n"-:: Nibv 2 Reg. X, 10. Dcut. XVI, 4.
emem Gotte, nichU Gotthches ) ; ne particula quidem
Nah. lVl4: niy "^l^^Ti s-^^r S<; non seminabitur arnplius de ""'"* ("^" ,^- "»"^''^ '^"» Stuckjon eniem ) ,
plane
^"f^^
nomine tuo 1. e. lilla res , quae nomcn tnum gerat. — ut sjt. ^ooiiO ^io P et contr. ioOiliiQiO P nequaquam,
Exhisautem }) manifestum cst quid iudicandum sit de , nunquam Gal. V, 16. — Sic iu V. T. n) nrj*- ullus,
^
dc
,,pleonastico" Arabum ( de quo niultus est Agrell.
varietate gen. et num. iu ling. oricnt. p. l42sqq.),
riHN-a uUa.
'^^~?\2i T~N3
Dcut.
"TN
XV, 7: vos pauper Vst' -i-if!2
si inter
uUus fratrum tuoium intra unam por~
cui similes locutiones etiara in Ilebraismo reperiuntur. larum tuarum *). Lcv. IV', 2 : et si facit Tr.T," nnNS
Namque in formulis Arabum : .\i'l "ii &)! ...< L* non cst uUam harum rcrum, quodcunque iii ima harum legum

) Qui hunc locDin a reliqius, maxime Levit. IV, 2, segrejandnm censuerant JFlncrus (Lex. pag. 566) ct Frider. Fritzschins ,

( Fritzschiorum Opuscc. p. 213), in varias sententias disccsserunt. Atque illi quidem ,,videtur, id quod in graecis et lalinis scripto-
ribus passiin fit , praevcrbium traiectura esse pro ''JTINJJ TrjN cf. XII, 1; a(-d ij i/uigiuy tov jdoxa et Ew. gr. p. 600 [ qui
lo.
qnidem traiectionem nullam statuit] , nisi rclis ita interpretari : egenus cx uno fralrum luorum (ut gr. o! ix rovToiy) propnn/us'';
huic coutra locus ,, ex logica confusione cxplicari posse videtur, qua scriptor ipsum quoque ^riM praepositionis 153 regimini subiieeret,
qnum aonm debuisset voc. 'riMx • • • • coll. Act. III, 24: xa! navzit 8s 01 TiQOifijzai ano 2'afiov>]?, y.al rtu r xaS^sj^s (pro ol xa&i^ilt)" ;

idemque •j-q partiti^Tim vix locum habere censet, ,,qunm de homine agatnr, qui aut pasper aut non pauper sit necesse sit'' ; ia Arabum etiam
formula iAs»l ^-a L* particulam ^/e uon parlitivam esse statuit, sed hanc locutionem enarrandara esse non ab uno i. e. si ab uno numerum :

iniero i. q. ne unus qniJem ut contra dicatur: "^TlH iy — N; lud. IV', 16: non
, usque ad unum. Aobis quidem persuasum — —
est verara huins loci ioterpretationem non aliuude arcessendam csse
, qaam cx loco parallelo legislationis Mosaicae Levit. iV , 2, ,

neque cogitaudi loquendive errorem ei subcssc , sed certum atque legitimum linguae hebraeae et arabicae usom , de quo TnN''^ ^- '•

(pariter atque f. Lev. IV", 2) respondeat arabico k\s-i i^ ullus. Iluius locntionis ut vera ratio percipiatur, ab esemplis ordiamur, ei
qaibus apparebit , eam in senteotiis tum negativis tnm interrogativis , et non dc rebus tantum , sed adeo saepios de persanis ireqaentari.

Snr. IX, 126 :


lAs-i
,'c
^
f^^J^- J^
o'->--c2t,
""'" ^'"''^ "" """' •' XXIV, 21 : !>^! J^!
*
q^*
' I«.<^' ^j U non purus
-E
esi ullus veslrum,

XXXV, S9: iX>! ^yA I^jXm^] .,t non rclineret eos ullus , in accns. XIX, 98: an invenies ex its 0^\ ,.y* uXlum > II, 96:

vX=-i qvc xj qJ^LaIsj jfcp Ls non damno ajfcccrunt ca re uUum et de re ibid, iAs»| yt ..LJI*J L< non doccbant uHam rcm.

Partitivnm esse hoc i^j nt in reliquis huius generis formulis snpra memoratis, ct '^S>\ .,,a proprie significare : pars unlus s. unus
utui parvus, diminulus i. e. ullus, quicunque [/emaud i. e. vir quicunque^ t
id nescio an eviuci possit tam arabicae tum latinae et germa-

nicae linguarum analogia. Arabes enim in idiomate vulgari pro ^,^ atuatur etiam vc. ij^iJU pars , dicuntque JvJ^^i! (jiuu part unius
(ein Einem) ullus, aliquis.
StUck von Latini in hniusmodi locuticnibns, qnod eandem vim habet, diminutivo ntuntur vocis unus:
dicnntque uJlus qnod est pro unulus, cf. singulus pro sinculus, ex iiixo; , adeoque nin^Jus nuUus ( Fest. ) , ut Germani vetcres =
einizcn ( nostr. eimig cinzeln), quod diminulivum est vocis ein (v. Grimm deutsche Grammatik. III, 697 not. cf. Doederlein Etymolo-
,

gicn und Synonymen VI, p. 336). Id ipsum autem flagitat loci , quem tractamns, ratio si inter vos pauper esi, ullus s. quicnnque :

fratrum tuonim, ut recte vidit Saadias ,


qni lingaae snae beneficio idiotismum imitatas iiiterpretatnr : ksXj^l {J^ i^ aliqnid

de uno jralrum (uorum i. e. nllus fratrum tnorum. Ad Fritzschii , viri eximii , verba nt redcam, quod supra secundo loco posoi
illud
interprctationi nostrae vix opponi possc videtur, qnum »73 partitivum (diminulivum h. I. dicere possis) non ad paupertatis notionem
referatur, sed ad unilalis (ex unus arabicum autcm ^\>l ry^ noo minus pariilivum
praemisso •jy fit unulus , ullus qnicnnque ) :
,

( dimiauti^-um ) essc , ubi de personis agitur, qnamubi de rcbus , ex snperius dictis apparet. Etiam Enaldns (1. supra landato) —
et ntrumque illum locnm (Lev. IV, 2. Dcut. XV,
7) copnlavit et comparavit arab. Jv^! ,•»<, sed caussam idiomatis non prorsus
perspcxlt ubi dicit ,,von jenem haufigen Gebrauch dcs Theils ist es gckommen, dass die
, :
'ja fur die Bezeichnnng des unheslimmten
Sprache es gern mit V^ (?) und ^riN irgend einer des iihnlichen Begriffs wegen verbindet " praetcrea male huc retulit Le,-. V, 13,
;

mius ratio longe divcrsissima cst (M^N?3 nnN» . .. ^flifl T»^;? 123"! expiahit eum tacerdof vno horvm, ttbi ^JS est iDStrumenti)
adeoqae Comin, 15 , oti simplex reperitur In partltivBm.
R. |3a 802 P.
vetitiim est. Ez. XVIII, lo ubi riN spurium videtur, (
(
prenez du sang , ninun des Blutes Luth. ) genitivo .ex-
V. pag. 64 B ) ; et a) in formulis negativis ]^N?3 , OEN73 primitur.
Jes. XL, 17. XLI, 24 i. e. (aliquid) clc nihilo , nihili
quid, quasi diniiimtivum nihili , v. not. ) , ninguliim dica» A significatione partitiva proficiscitur
cum Festo h. v. Jes. XL, 17 de gentibus ethnicis -1:3 :

notio egrediendi ex aliqua re , ubi significatur


2)
iib l^^.ni ^!^>"l] '2?'$^ i''^; T!'?^ d';!^!! omncs gentes insiar aliquid antea fuisse in re et quasi partem eius fecisse,
nihili sunt coram eo , ut res nihili reputaniur ci. XLI, 24
gr. et lat. *§, ex. Ita sexcenties proprio significatu posl
de idolls : DCNn fiD^^SI V.^.'°. ^^^. "°* "'" nihili et de egrcdi v. c. ex populo , urbe
, terra arca , porta orC ,
, ,

nihilo opus vestrum, cf. XLI, 12: DENSn T^NS 29: DCN ,
V. N^"' ) , extrahere v. c. ex aqua fovea Ps. XVIII, ,
(
DlrT^iUi'^. Male nonnulli , in his Ewaldus gr. crit. p. 601, 17. XL, 3, kaurire ex fonte Jes. XII, 3, eripcre (^ser'
ya inhis forumlis comparativum esse voluerunt: minus vare) ex potestate alic. (v. bi!!!! , 1J35, "I^JIU ) v. c.
quam nihil quod mathematicorum non poctarum for-
, , ,
siij-a Ps. XVII, i3, niaa XXXlil, 19, a-iwa Ps.XXII,
mnlam saperet sed hoc tamen isti recte fenserunt,
:
2r,"it. auxilium fcrrc (v.Deut. XXXIII, '7'
Ps.XLIII,
nihili notionem hac particula praemissa diminui (v. 1 ) ex terra Ps. X, 18, extermlnarc Ez. XIV,
expcllerc
,

not. *). Ceterum hic loquendi nsus in Jesaiae locis minime 17, removcre ex Dent. XXVI, i3 al. it. capere, acci-
8olitarius cst, scd eodem revocandum est 'JiN!3 nullus, nc pere cx manu al. (v. npb ) clamarc ex aliquo loco (ubi ;

ullus quidctn nemo. Jer. X, 6


, !lin'' Sl^lSS
T^'^-
Comm. :
vox certe egreditur) Joii. II, 3. Hab. II, 11 al. Id ex
7. ^ias y!ATi, neque aliter nunc explicavorim ]iN73 in quo aliquis exit, potest etiam conditio esse, ex qua trausi-
formula 3uJv l-NJ: i. q. auir T^N (v. pag. 83 A) et simi- tus fit in aliam inde mutari ex alllictione in gaudium
:

libus, quae proprie suut : et non est ullus habiiator. Esth. IX, 22 cf. Jes. XVII, 1. Ad egressum Winerus —
refcrt quoque Lev. XIV, 16: ^y^j^i ^^2 l^^r^CN-nN bit3,
Contra in hunc censum non veniunt hi loci , in qul- idque explicat intingit et retrahit digitum ex oleo quod
bns n pleonasticum rcperisse sibi visi sunt interpretes non magis ferendum videtur , quam si dicas ascendcre de :
,

nonnuDi ( Storr observatt. p. 45o al.) Gen. VII, 22, qui :


equo , idque declares ascendere et descendere de cquo;
:

ita explanandus est bb^a VENr Diin riTl nauis "HrN bb


:
rectius: linxit i. e. imbuit , infecit digitum oleo , ut ^O
ilTtt In2^n3 'nlCN quodcunque spiriium vitalcm hahehai in na- sit materiae. Inde frequontatur
ribus suis eor omni quod in icrra erat eirspirai>it,omnia. ani-
de matcria, ex qua aliquid fit et qnasi progreditur.
a)
mantia in terra exspiraverant. lud.X, 11. 12 Dilil-sy iib!l :
Gen. ig: ct foirnavit Jova Deus nj;n-b3 FIUTN^I 'Jp
II,
snyiaiN') ... DsnN ^isnb ... pbayi Dinisi .... "iJaNn^ai
lllto— ex terra omnia animalia agri. Comm. 23 haec :

ClsnN Hi qnibus verbis anacoluthon esse observant de iandem est os de ossibus meis el caro de carne mea, i. e.
Wettins , et Studerus ad h. 1. Nempe scriptoris animo ex me orta ideoque ofioovaiog fioi (cf. locutionem Ara-
obversabatur ciusmodi sententia inyttJiJl Di^lSaa ^ibn :

DDn^f , inscrebat autem verba :)pi-2;m .... Diaiinni : U>~*.*^^ i:!N.L-a J . JLs neque ego sum a tB

«bN ,' et post ea neglecta prima structura pergebat !iy\SiNi nequo tu a me i. e. nos diversi generis nobis non similes ,

DsnN. Etiam apud Syros ^^^ pleonasticnm non reperi- sumus). Cant. III, 9: leciicam fecit Salomo 'Jiainbw i5L:S|n
Quod ex Jignis Libani. Ps. XVI, 4; DT^ Dll^^DDJ libationes
tur. Agrellius (suppl. synt. p. 284) ex Assem.
I, 237 lin. l3 sqq. laudat: cjc seri'is ... ex Cosnia ... corum ex sanguine. XLV, l4. Hos. XIII, 2.
ex procuratore pro : servi , Cosmas ,
procurator maui- ,
b) de ortu , a) ex parentibus. Gen. XVII, 16; reges
festo expllcandum est a servis cet. (sc. proficiscitur :
erunt I^TZTi. XVI
!n:a?3 n^^N ""blN fortasse liberos
, 2 :

haec epistola), apud Barhebraeum autem p. 456, 6. 7 habebo ex ea, Sam. Il 20 Jova det tibi posieros
l , :

( Agrell. append. I p. 55) a praefecto 8unt: comitcs eius ex ea, Ind. XI, 34: ea unica erat filia ^S?3?3 ib T^N nul-
(suincLeute, sein Gefolge). lam amplius habebat a sc gcnitam i. e. germanam opp.
privignis qnanquam hos fortasse non perspicue cogitabat
,

c) post verba sumcndi de a\\c[x\9. rc (partem


c^j^jV/iJj, scriptor ( Rabbiiii ^v^Jo pro T'i'^2'!2 dictum existimant pro
totius) V. C. Gcn.II,22: costam D^^Nil '^TZ npb mrN quam praeler cam alii id neutraliter accipiunt
, praeicreay. :

suinsit dc hominc. Exod. XXIX, 22: sumas adipem de Gen. XXXV, 11. Lev. XXI, 17. lob. XIV, 4: ]ni ^a
aricic. lob. XXXIII, 6: i:^ D.l 'Ti:!i:'np 'lahy, ct quae NOC:a nil^L2 ubi est purus, qui ex impuro ortus sit?
his similia sunt ut edendi [ya bDN Gen. XXV, 20. lob.
: Jes. LVIII, 12: 'rf-3'a ex ie orti i. e. filii nepotes tni ,

XXXI, 17 cf. ind-ifiv, nlruv Ttvtig), s/itidndi sc (•;?: :>ab), cf. gr. 0« ty to/twi'' (non bene alii nonnnlli ex civibus :

eligendi e.T numcro Ex. XVIII, 25. 2 llcg. X, 3 et contra ;


tuis cf. no. I, b). /i) —
ex populo locove iiatali. 1 Sam.
post verba dandi (Gen. XXV, 3o ). XXX, i4, ct quae his IX, 1: Tia''327: \ij\v. lud. XIII, 2: i-iy^is^ iD''^. XII,
finitima sunt, implendi [fiz Nb53, 1^2 sba , implevit aliqua 8. XVII, 7!' a ileg.XXI, 19. XXIII ,
'36.' Am! I, 1.
parte rei), reliquum faciendi (Ex. X, 5. Lev. VI, 9 ) , tra- Jcrem. I, 1. do bestiis rebusque
Ncliem. VII, 6. Sic
dendi, doccudi (Jcs. II,3.r8.LIX, i3), in quibus omnibus inanimatis Ps. LXXX
i4: •^DVZ '^''Tn aper silvesteK.
,

p partcm rei indicat ,


quae eadom apud Graocos (vide Jer. V, 6: i:?.in !n;;iN. Ps. LXXX, 9: ^^'nitau IBJ-
locutiones laudatas) , Francogallos, Germanos antiquiorcs Cf. Ps. LXXII, l(3: liyu .'IX"'!:'' efforcscnnt honiines eof
R. ]3a 803 1»
urbifius gramen terrae.
, Metaph. Neh. VI 8
ui 1\i , : cogitarnnt poi;lam Deut.
, 1. c. etiam reliquis fratribn»
fingis ista ^2V". fausta adprecari.
c) ile aiiclorc ex qno vcl ct quo aliquiil proficiscitur d) de caussa efficiente , post verba activa Jes. VI, 4 :

(gr. d.n() i. q. vno Hcrod. 2, 54. TLuc. 3, 7>Vi) vchit , limina contrcmiscciant a voce vocontium. lob. IV g :
,

l^lf^r""" conccpit , gravida facta est fjr aliquo Gen. XIX, ^i3N'' nibN n^r-d:?: a fiatu Dei pcmtnt. XIV, 9: n'no
36. IJos. VII, 4 fornax tlEJ*? rT^yi /lagraiis i. e. ac-
:
r-^,l Ct: ab odore aqunc pullulal. Ps. VI, 8. LXXlii,
censa a pistore, Ps. IX, l4: 'Nraa "'''ly miseria mea ab ig; post verba passiva (quod ncgare iion dcbebat "V\'ine-
inimicis meis profecta. XXXI, 12. lob. VI, a5 n3i!l : rus p. 565, qui ex uno excniplo Cant. III, 10 iudicare
CST3 rcprchcnsio quac a t'o6is proficiscitur i. e. vestra. Ps. videtur). Jes. XXII, 3 mr;:.?: inON capti sunt a sagitia
:

LXII, 2: ^rSVii"' 1:J372 aJ ro projiciscitur saliis mca. lud. i. e. sagittariis (quod exemplum , si sensum spcctas , ad
XIV, 4 : parentes cius nesciebant fjin ITM*^ ""S fioc a Jova litt. c. rcfcrendum esl\ XXA'1117: •i''TT-'J?2 fl^fba; ,

profectiim cssc.Vtov. X^^, 1. 1 Par. XIII,' 2. Ilos. VIII, Jcvicti sunt a vino. Ps. LXXVIII, 65. Ez."XXVH, \'f4
4,: rcgcs constituerunt ':':?2 ^<bl quod non a me profoctum (lat. apud ICtos : coactus a fideicommissaiio Dig. fort.
est ,
quos ego non constitui. Cum verbo passivo Ps. Quinctil. 6, 1, 4l : ex paedagogo se vellicari dixit) post ;

XXXVII, i3. Eccl. XII, 11. (Jer. XLIV, 28 huius loci substantiva. Hos. Vlf, 5
'J'"'?:
rran caloravino. lob. IV,
:

nou.est, V. no. 1, a). l3 nb')^ nil^TnS: D'J3>p cogitationes ortae cjc visionibus
:

Saepe etiam Ae nuctore {uilicii vel aestimationis. lob. nocturnis; postadiectiva Gen. XLIX, 12: D"':''? '^'bpn
IV, 17: n23 ina"; =i~"i;3''?. CwV p^i:^ r!''"-^.'?. i^^i^Nri quod 3bn;3 D^:uJ ]2bl ]';-"'a caligans oculis ex vino, albus denii-
lat. redditur num iustus cst homo coram Deo
: an vir ,
bus ex lacie.
purus coram creatore :' pr. iustus purus ex sententia ,
e) de insfrumenio, qno aliquid efficittir. (Soph.
Jovae i. q. Mirr^ "'""r- Nuni. XXXIi, 22: rrirt"": D'^]^: Trachin. ii33: Ig f/^^j &uritv yjQog'). Gen. IX, 11:
i^^^i-ijs^ft (ubialii yo peudere existimant a notionc liber- iiOTi amplius delebiiur omiie vivirm b'2:3n ^^:"; aquis diJuvii.

tatis , quae insit in innocentia), b"'2 1"'' carus aestima- lob. VII, l4 i:n:'3n ni:i"n": visionibtis terres me. Ps.
:

tua est ab aliquo Zach. XI, i3 contra Ps. XVIII, sa: ;


XXVIII, 7: ^s^iinN^SvaV"
^nVs'': TSil Nb culpam non coniraxi coram Deo meo, f) de caussa
remotiore s. de raiione propter qiiam
nbi aliis est constructio pracgnans non impie defeci a : aliquid Jocl III, 24
fit. nTin'^ ^:2 CSn^ propicr iniu- :

deo. Jer. LI, 5: bN^^OVdiip;-; a'i;N ^iNb?^ t:^"i*- Deut. riam in Judaeos. Jes. LIII, 5 ^i:"'?^;-;'': propter sceJera :

XXXI 47: C2y p^ "13" verbum inahe visum vobis,


, jioslra.Prov. XX, 4. Deut. VII ,"7.' Jo». XXII, 24.
niM''?: rtb^^bn maledictum a' Deo, v. j^b-^bn.p. 478 B. (Cf, Cant. III, 8: quisque gladium gessii nSb^TZ "^r.SIZ propler
Thucyd. 1, 71 uSixov ovdiv ovTt noog ^twv twv liQxlwv, icrrorem nocturnum. Zach. VIII, 10. Sic dicitur gau-
ovTi noog dv&^amwv Ttov uia&avofuvwv). dere (n?:'b) propier rem s. de re, raoerere oh al. Rnth.
Eodem Gen. III, i4 de serpenle : "11"1N
revocabis I, i3, ingemiscere ob aliquid Exod. II, 23, yi ^12
r!Hn~~ btJZ "rx
^i^ins-bS '^r^ya nQog nuvTwv tuv
i. e. erubescere ob Mich. VII, 16. Ubi significatur ratio
rry w»' diris te devovebunt teque beu pestem fugient
,
propter quam aliquid non fit lat. utuntur praeverbio ,

omnia iumenta. (LXX. uno i. e. ino, v. supra). IV, 11 : prac. Gen. X\'I, 10 : an:: nS3"' Sb numerari non potest
r!B"Nr;]'j S^nN *mN f^irisfZfrofuses/oafcrrai. e.terrateccu prae mullitudine. Exod. XV, 23: 710« poierani yotare
diris dcvotum expellat. ])3 particulam de eo frequentari, aquam prae amaritudine. VI, 9. ludc lirN": propterea —
ex cuius sententia res existimatur , docet magna quam quod, quia, v. "lUJN.
,

laudavimus exemploruni vis ( cf. "Wineri Lex. p. 565


,
g) de lege ,
praecepto ex quo ahquid fit (cf. lat.
,

litt. f ) quae iiegligere illamque explicationem


,
quam ,
cx more , ex lege , ex foedere). n^^n^ 't'': ex inssn
facillimam esse fatutur (ad IV, 11), gi-ammaticae (?) Jovae 2 Par. XXXVI, 12. Tj':'^n tycb ex iussu regis
contrariam vocare iion debebat Tuchius. Quam ipse com- Jon. III, 7. Inde secunduin
cx auctoritate , ex opi- ( cf.
meudat prioris loci interprelationem (a Hitsiigio desum- nione hominum Cic.) lob. XXXIX, 26: niN'' ifn:-;":^
tam ad Jes. p. 566 )
, devotus esto eaque re eicemtus ecc :
y: an secundum tuam intelliscntiam volat accipiter? Ez.
pecudibus quae diris obnoxiae non sint ea vel propterea
, , VII, 27: CrS nbyN Da-i~73 secundum vias eoriim Jaciam
ferri non potest quod serpens minime erat cjr tuimero
, iis. (Elor. 4, 12 ex nieritis seuatus cognomen
:

pecudum {n^ltziz), quae in his Gcuoseos capitibus ubique ex provincia dedit). •'^ys secimdum copiam, pi-o uuuiero,
distinguuntur anTt'!-; rrn. Scrpcntcm ceu pestem fugiunt V. ^i.
?Ti"i"n n^ni nans ex prionmi ( n^n:: ) numero is eximi
:

non poterat. Eodem modo accipi potest contrarium T]^-^2 Freqnentior etiam ( neque tameii ut vulgo volunt .

Deut. XXXIII, a4 "iicn Crra rjT": laudatus a reliquis : pi-imaria) est


filiis est Aschcr cui respondct in alteio menr.bro
, '^:;'! :
3) notio discessus ab aliquo loco (nostr. von elwas
l-^ntj, cf.] Gen. XLIX, 8: laudant 1e fratres tui. Et lud! ab von etwas htr, von etwas ^i'cg) , quod ab exeundi
,

V, 24 bT^ ClZ-::'^ ^t-'"' ^^'1 in utroque hoc loco j» potest


:
potestate (no. 2) pro[ rie ita dillcrt, ut , qui exii e loco
etiam emiiientiae vim liabere (no. 5) ita ut hac re emineat : in inteiiore eius parte fuisse , qui abit a loco prius ad ,

e fratribug. Qui ];3 reliqua excludentis esse volunt non , eum s, in vicinia eius fuisse cogitetur. Sed utitimqu«
R. 132 804 P.
arcta necessitudine^ inter se coninnctnm , et etiani hoc verba eundi, abeundi (!]b!i), veniendi (^Gen.
a) post
posterius a partiiivn potestate (no. i ) profectum est. Non XVI, 8), redeundi (3i\u) *) , mittcndi (rtVic), petendi
enim ea solum quae exeunt par-
eoc interiore rei parte ,
( n^i nostr. holen Jer. XIII, 7)0 vel e loco it. post ;

tem eius fecisse cogitantur sed etiam quae ad eum in , , verba rccedendi ( iriD Tia ) et quae his finitima sunt v. c.
,

vicinia eius fuerant eique atZhaeserant et ab eo disce-


, ^7: TiJJ perire alicui ,
^f^ -12? praetcrirc aliquid , 'jn HOn
dnnt repetuntur, vel certe dependent (v. litt. f), pr. aberrare a lege Lev. IV,
T33 deficere ab aliquo ; 2, 'ja

cf. ysn ]a bsN comedere fructum ab arbore (cuius pars it. removendi (t^D?!, pTj^iri), repellendi (3'i:;?7 Ps.
erat) decerptum al. —
Dicitur autem de quovis discessu XLIV, 11), depellendi et expellendi (tb"i3), retinendi
et motu , sive locum in inferiorem v. c.
e superiore ab aliquo vel aliqua re (;s>:7:), cohibendi (Tjisn), dehor-
decidit de tecto Deut. XXII, 8 de coelo Jes. XIV", 12 , tandi (il-tT;); denique desistendi (bnn), cessandi , de-
cf. Ps. XIV, 2. XXXIII, i4, descendit ~i1in de monte sinendi (Esth. IX, 28, nj:y sq. )12 Gen. XXIX, 35),
sive ex inferiore in superiorem v. c. ]73 llbs, p: C^i^J^ quiescendi (ni:, ra"c),, et quae his cognata sunt , velut
1 Sam. II, 8 neque solum de motu corporis
: sed etiam , obliviscendi (f-p riDd Ps. CII 5). Eodem revocabis ,

vocis sensuumque qui ab aliqno loco vim suam excr-


,
1 Reg. XII, 28 mbsa DDb a"! salis vobis
: (i. e. deslstite
cent in alium longinquum (cf. lud. V, 20 de coelo pugna- : nnnc) ab ascendcndo.' Joel I, 12: D1N i:^ fJo |vi5ia lii^^zh
liani stellae). Sic de voce Jes. XXIV, l4: ib^lS exaruit gaudium et recessit a Jiominum. Ps. CIV, 35
filiis
C'"3 iuhila tollunt de mari. l6. XLII, lO: canite carmen y^N^i ]a d"NL:n ^'^n'' consumanlur pcccalores et expellantur
novum 7"iN" ~i:~)3 de auditu 2 Par. VI, 21 T,y<UT) iirN
: : e lerra.Prov. XXV, 17 ':|i'-| ITi^-a ^bj^ "Ipi^I rarum fac :

D''?^'^'" T;. 21. 25. 3o. 33. VII, i4, de vlsu etobtutu et cohibe pedem iuum a domo amici iui , tVVliSlZ i^b^bn
Cant. II, 9 ni:"~n~ ]a frJlUiO
: introspiciens de fencsira, absit ut faciam.
vom Fenster her , uhi nos diirch's Fenster herein, cf. :

V Ad recedendi notionem redeunt etiam verba fu-


b)
, 4 lin!"
: p3 iT^ nbyi cxtendit manum de feneslra,
giendi (n")3, Oi:), occultandi et se occultandi ("inO-,
durch's Fenster herein.
Dby, nriD), timendi ( NT' , ins ) et contremiscendi (Jes.
Sibi opposita sunt «) nj» - ^y et 15>1 - ]» inde ab
:
VI, 4. Nah. I, 5), cavendi, custodiendi (na'^, noilj:),
— usgue ad , Lev. XIII, 12: l^bj"! n^l idJJI^i a capite
usque ad pcdes eius. Jes. I, 6. l Reg. VI, 24. VII, g. — defendendi (Ps. XLIII, 1. CVII, 4i ) quae omnia con-
iunguntur cum 'J)3 eius personae, quam fugimus, timemus,
,

Gen. XIX, ii ti-i nsi ^bp):.


: Comm. ii. Jon. III, 5. a qua custodimus aliquem cavemus defendimus nos, , ,

Esth. III, i3: ipi -isi -^sv:. Exod. XI, 5. XII, 12. cf. xQimu), xukvmw unb Mt. XI, 25. Luc. IX, 45.
1 Sam. V, 9. Motus , qiii in rebus ipsis quidem nulhis XIX, 42 lat. custodire defendere ab aliqua re tutus
, , ,

est, in his locutionibus cernitur in oculis animoque nostro,


a periculo, ubi germ. dicimus fliehen , sich fiirchten, :

qui rem aliquam a capite ad calcem perhistrat. llac sich huten , verbergen vor , ubi timens et abscondens se
formula autem saepe utuntur, ubi imiversum rei ambitum, cogitatur fugere ante persecutorein. His similia sunt
omnesque sine disciimine, res , quae sub aliquo genere 'ja ^•CEn liber (tutus) ab aliquo lob. III, 19 ; psa
coniprehenduntur , indicare volunt. Gen. VI, 7 CTNO :
i''S;: piaesidium ab hoste Nah. III, 11 D^iha b:£ umbra, ;

B^a-v^fi ^l^s ni^i iiia^^ is rraJ^a n:?. lud. XV,' 5 V


VII, 23. quae defendit a calore Jes. IV, 6. XXV, 4. lob. XXI,
C"!3 i;n ri?:p lyi "ii^laa , unde reddi potest: tam, quam. "in2T3 Sib^ D^i"n3 domus eorum iutae a lerrore^ item
9 :

Eiod.ix^Vs. XXII,'3. Deut. XXIX, 10. Jos. VI, 21. Esth. V, 9: :):737: yt Nbl Dp ^sb neque surrexit neque
VIII, 25. lud. XX, 48. 1 Sam. XV, 3. XXX, 19. Jes. movit se coram illo , pr. prae reverentia eius. lob. XXXI,
X, 18. Jer. VI, l3, et cum negandi particula : neque, 23 bDiN i<b inNilJ?: prae maiestate ( ob timorem maiesta-
:

neque. Gen. XIV, 23: bs: H^''^ "l^"! tllfTa bN ncque tis eius ) non potuissem.
filum, ncque corrigium calcei. XXXI, 24. ^) Vn '{'0 — — c) Ponitur post accipere {ya flpb T72 Hpb), dari
id. (vide s. V. SN p. io3B), et pro : lam , quam. Ps.
,

(Eccl. XII, 11), poscere (icpa), pctere (bNI») ab aU-


CXLIV, l3 f1 "N ITy lam specics quam spccies i. e.
:

omnis speciei res. y) b \!Z lam, quam , nt Htt. a. — quo et quae his cognata sunt
, v. c. vLndictam sumere ,

Gen. IX, 10. S) —


V^ h—
'^^- Ezech. XXV, i3: — ab aliquo (]73 np: 1 Sam. XXIV, i3) al. Eodem per-
tinet Jes. LVII, 8 Dr:7; rjb-n^^Dni pacisceris iibi aliquid
~:t;? ^Ti-PM a Themane usque ad Dedanam. Magis etiam
:

in his locutionibus frequentatur foh de quo infia. ,


— ab iis (v. n^lD p. 718'A).'

De rrj^Ti '^an et t^Nitri '^:n. v. insVn p. 3/6. — Ista d) Queinadmodum ponitur post verbnm surgendi,
autem discedendi notio varios usus habet. Ponitur erigendi , sic ctiam post solari, consolari. Gen. V, 29
enim IK

) lud. VII, 3 verba st qu!s timidus est "'^jbal^ *1?nX) "ICiJ^"! D'i3^ pxpliranda snnl: is rcecrlalur per monlanum Gilead i. r.
:

levcrtatiirin palriam ( transjnrdancnseni) ita ut inontanum Gilcaditicum transeat ct ex Iioc in patriam provinciam ingrcdialur.
,

r.nn^raunt forinulae arabicac i_iLaI( .._* ^i*-^ ingrcssus est nrbcm de porla veniens , ubi nos : per portam , -m ^\
: l-JJ jaB ^ ^^
trausiil Humcn de pnnte vcniens ,
pro [icr pontem. Conf. supra Cant. II, 9. V, 4.
R. pa 805 ]B

c) Sacpe pracnnttitiir particiilis loci (qiiae magnam tione propc abesse a f.l^y:: , tum cx sequentibus verbis
partcm proprie noniiua siint), cl significat discesihm ab apparet , ti.m cx loco pariillclo VII, 8 , ubi pio co est
(ex) eo loco , qiicm particiila dcsignat. Ita pracfigiliir lm":T. Sic ctiam Syr. ct Gr. Vcnct. f<(x()o»'. In eandem
«) adverbiis
:""
linNfl. a tcrgo , f^;a indc , 'J-n;: iindc? sciifcntiani C. a Lcngcike explicat cx parviiate i. e. :

!1T?: Mfc72 liinc, a^^rzSa nndiquaque , r;":J";bt desnpcr, p.nr-sum. — Praeterca ab liac di(.putatl( nc alieni sunt loci
,

ti£:7:b73 ab inio. — /i') piacpositionibns, i'-nN7: et n;s7: Exod. XXVII, 2. XXXVIII, 2 ct XXV, 3i sqq. in ,

apost, hinter (etwas) wcg ; i;eV?:, blK"; , T;:a ab antc, quibus p


ncn co refcrcndum cst quod altari cornua, ,

vor (etwas) weg\ rsn , EJ'?: ab apud, irj (^etvas) ucg ; candelabro oinamcnla cius adhaercnt, scd ad materiam
by?: oben von (ctwas) tvig, contra ni-r:: ; i^^pK > sil!"'^ spcctaf. Exod. XXVII, 2: cx eodem (ligno) sitii cornua
e medio alic. rci yzi^ zuiischcn (etwas) weg.
;
Cf. gall. , eius. XXV, 3l fx eodcm (opere tornatili) erant.
:

dc chez , d'ovprcs. Alia est particiilae vis in cxemplis h) Pracmittunt 15: rcgioni locove, in quo aliquid est,
litt. A et I cjcplicaudis. dicuntquc fiip: ab oricnie t": ab occidente , ubi nos ,
:

gen Osten 'icrsvs orientcm. Ea cogitatur regio spaiii,


,

f ) Etiani sinc verbo positnm signiCcat, aJiquid distare


in quam ab oricnlc venicntes mcdiiimque spatlum pctentes
ah alia re , procnl abcsse ab ca ( cf. lill. a iit gr. «?i \ incidunt, quam nos ifa describimus, ut nos c luedio spatio
^ AQytog prociil ab Argo qCkrig uno TtaTQiSog uirig II. 2,
,
proCciscentcs cricnlem vcvsus progredi fingamus. Gen.
162. Prov. XX, 3: ai^S ri"i: sedcrc iiiccvl a lifc Nnm. Deus horium in Eden Clj:): ah
II, 8 : ei planiavii Jova
XV, 24 : iT;"— •>;':•?: procul ob ociilis conciotiis. Jes. XIV,
cricnte i. e. in oiicnfali cius partc (von Ostcn hcicin).
19. (Ex hoc genere est arab. c^Lj „ _j.j .../» \^i^ ,..jJ
f^f.K 'ST.' t»» ^N t"Z Bcihcl sita erat ah
XII, 8 :
occi-
».*£ ubi tn es a Noacho et loiigaevitate eius ! i. e. qiian- dct.ie eius \oc\ , 'elAiab cricnle i. e. Bethel jbi sita crat,
topere tn distas a Noacbo cet.). Inde est aa) alsquc, ubi ai crcu^tn/^- venienfes ad eum accedcbant. Sic liESa
sinc. lob. XI, 5 5 ioUes facicm ivam Cl/ia absqve mocula,
: lud. VII, 1, nequealifcr cogifanda sunt: n-2;: inius , ab
immunem a niacula. Gen. XXVII, Sg. Mich. III, G; infcriore parfe et y^n^: extrinsecus, ab exferiore parte,
^^Tn?: E^b Irjr"]' nox vobis erh sine risione. Jer. XLVllI, V. c. Gen. VI, i4: '^th.z yw7:n r-^zjz ~n'i* r^cri ; tflsn
45; bb) pracier , cxccpto, 2 Sam. XIH , 16. 1 Paral. ab antcriore parfe, a fronte, nrra ab ir.fcriore paite,infra.
XXIX, 3. Contra Sic gr. nQcg AVicr, Jat. a fronfe a teigo, gall. (/«sous,
,

dessvs, c/fdans, Jchors , derrifere pro d'arri^re.


aliquid pcndere ah [s. ex) aliqna re,
g) significat,
cum ea coniunctam csse , ita qiiidem , ut ab ca qua.^i pro- Sq. genit. vcl V particnla oriunfur hae locutiones
12;« a hilcrc alic. b "[^T.yu a dcrtro alic, b^St;;; a sinistra
dire et proficisci vidcatur. Jes. jXL, i5
amphora dependens
i":t7: "D: gnlla de

Tropicn ?m Eimer.
:

alic. b ";;; a svpcriorc ponc alic. b:', r rirrj: ab =


,

LXX. otctyiuv onu y.odov. Slale Hitzigius: giitla cx


ubi nos : ein ,

infcriore jarie ahc. = nnn , b yn;: = pli al. (v. \

ampbora , ut gutta ex mari. Cant. IV, i: ^'rTj ?T2;":-i lift. A, e, p. 730 B), quae eodem modo cxplicanda
4,
sunt nbi a d<xira arcedo ad aliqucm v enn ich rcTi ,

=
:

l?ba discu7nbunt (greges) pendcntcs quasi a »ro»i/f G!7fOf/


unicn her zu cfvias gclange an der unteren Seite.
i. e. in latere eius (cf. Soph. Antig. 4ii: xadi'f.ii&'
Neque alifer l-.ae paiticulae cjuae si originem spectas, , ,
lixqmv ix nuywv, Od. 21, 'mo: ix d/qQoio xu&ifarog,
ef ipsae locales .«unf i:::;; et -[Tz -il'-^ geim. dicas: Jn-
=
:
it. nQogqvlg ix iiviig Od. 19, 58). Eodem referenda sunt
scils vvn —
et von lcysciis, mit i3e£ei1igung von
,

.,/0 .-r.i prope abcsse ab aliqua re ; syr. vicAxi£; nudius ausser : et ""lybzT: = '''ii^b^.

teitius, proximus ab hesterno ; et fortasse ctiam


pr. dies i) Quoniamres, quas ncs conspicimus, efiam ad nos
Ruth 20: N"?'; ":':N:.7: is cst proximus a Gocle ncslro
II,
spccfare vidcntur, locus aliquis paulluluni rcmotus ita ,.

(cf. pag.254A), lat. alter a Goele, quanquam LXX. Syr. quoque describi pofest ut ad nos prospiccre dicafur.,

interpretantur unus ex cognaiis noslris , quasi scriptum


:
Sic lafine dicitur e rcgione , cx advcrso et sic hcbr. ly-" ,

sit «ibNaa. Ferme coaluit particula h. 1. ( et in syr. e rcgionc Gcn. XXI, 16. Num. II, 2 et i;in";2 c longitiquo
\iiDAj.iD) cum nomine , et similiter iudicari poterat hoc jtTO procvl. 1 Sam. XXVI, l5 : ct slclit in cocvmine mon-
iai7-/.tiai fiaxQodiv ( lat.
exeniplum Dan. VIII, 9 rr-iJXB r^N 'f1~- quod cx illa :
tis pin^^a e lcnginqi.o cf. gr.

analogia cxplicandum esset cornu aliqvod salis parvum, :


procul adstare).
suhparvum , in quo vocabulo particula itidcm coaluit cum Ccterum k) eiusmodi locutiones, ut C"|:.C ob orienic
adiectivo. Vulg. 77io(7jcj/»j. Sed malim tamen 'ja h. 1., ut in pro in oricnlali rcgione et pin';;; c longinqvo pro procul,
,

exemplis supra p. 801 B et not. *) espositis, partitivum vel adeo post vcrla motus poni pcssunt de fcrmino qui ,

potius diniinutivum habcre ut !T-"y:ii: ','-'p. fit cornu par- , eundo pctitur. Sic Jes. XXII, 5 sn-= -^W^TZ. XXIII, :

uvlum, cf. nnN unus, nt:Na unulus, wjlus.' Non bcncC.13. y. _,,.', pin"» 1-;-'::'^ f7"br"- Cen. Xlll, 11 Cib i"C'- :

Michat-lis: ,, pracparvum seu quasi minus quani parvum" C-^pT:. ^Non 'sulfitiV m'his locis interpietari : fugiunt 1«
coll. ^'N;: dc quo vide supra linguae <>utcm lationibus ct : lohginquo , et videtur potius integra locutio in accusa-
contextui prorsus contrarium alii (Ewald. gr. crit. pag. tivo cogilanda esse , ut idem valcat quod pin"!!:-";!*. :

5l5): non parvum, 7ion adnwdum parvvm, LXX. Theod. Eliam lat. procul est e longinquo, in longinquo et in lon-
la/vQov ; nain parvum fuisse cornu , et n^">":iM significa- s^inquum , unde nbirc. disccdcre , proficiaci ;^'-ocw?.
Kkkkk
R. pa 806 n
<;
4) De tempore, signiflcat cnm verbis lud. II, 19: dni3N73 in^^nffln pravius ngebant

a quo
a) termitiuin velut N^r;^ nyri 173 inde ab , :
quam XIX, 9. XXVI, 16. XXIX, 3o.
patres eorum. Gen.

hoc tempore Neh. XIII, 21 TN73 a longo tompore it. ,


XXXVIII, 26. XLI, 4o. lud. II, 19. 1 Sam. X, 23.
,
XV, 33. XVIII, 3o. 2 Sam. VI, 21. XX, 6. 1 Reg. I,
ab (aliquo) tempore ex quo DibO bi^Sn^a ab lieri et
, ,

•'11^73 ex quo ego (sum, vivo), 'nnvo a 37. IV, 3o (V, 10). Jer. V, 3. lob. VII, 6. IX, 25.
nudius tertius ,

nnnc, ^'''lyin a iuventute 1 Sam. XII, 2, et sic etiair.


XXXV, II. Prov. XXVIII, 23. Prae ceteris notentur
at utero matris meae i. e. cx quo ex utero
hac locutiones (73 'non minus habuit quam alins, caiuit
:
"';aN )P,223
aliqua re magis , quam alius Ps. VIII, 6 ; |73 bes cecidit
egressus sum lud. XVI, ij , 'jaa "'in Jes. XLVI, 3.
coniparatus cum aliquo i. e. ei cessit , conti-a 'J73 '1733'
Ubi certo temporis spatio praemittitar , ab iiiitio , non a
ei non cessit , restitit ei Dan. XI, 8, TlTS diver-
ut gr. uf ' i;iiiQctg , uno
fine eius compiitandum est ,
vvxiOQ, lat. de die , de nocte. Lev. XXVII, 17: ri;3>3
sus fuit ab aliquo.
'J73

Non multum differt eorum sen- —


tentia , qui ad rcccdcndi potestatem revocant compara-
ba^n bene Vulg. sfalim ah inilio iicipieatis iubilei , opp.
tivutn huius particuiae usum , ut Ewaldus ingranim.
ba^rt -ins» Comm. 18. Jes. XXXVIII, 12: nb-^b n? QTa
crit. pag. 599 et Winerus in Lex. pag. 565 , et
ab initio diei i. e. a maae ad noclem , unius diei snatio.
exempla illa declaraut : ,,tam dulce , ut hac ratione
^^«'73 inde ab initio vitae tuae lob. XXXVIII, 12. Sam. 1
seiungi debeat a mclle" ( malim : distet niagno spatio a
XXV, 28. dv>73 inde ab initio teinporis s. mundi (LXX.
melle) ; namque qui eminent supcr alios , etiam distant ab
un' «p/^?) Jes. XLIII, i3. Aliter OTp "'3:3 ex antiquo
iis ; sed ad praestantiam et excellentiam alicuius rei depin-
tempore Ps. LXXVIII, 2.
gendam et quasi ante oculos ponendani specialem emi-
b) ipsum tempus, quo aliquld fiat vel factum sit (cf. nendi , pirstandi hinc superandi imaginem aptiorem esse,
,

J'0
de ipso loco no. 3, h). Bbiy/3 a longo tempore i. c.
, qiiam generaliorem (?jstandi , nemo non iatelligit es ist :

oiim Jes. XLII, 1 i. Prov. Vllf, 23, ts-3 id. DT^/3 i. q. an die Enlfernung mii der Richtung nach oben zu denhen
C-iUi: noudum , n")n'3a postoro die Gen. XIX, 34. Ex. (cf. usum particulae bj> in comparando lob. XXIII, 2.
IX, 6. Jos. V, 11 ('ubi vide Maur.). Ps. CXXXVIl, 6).
c) tempus , quod prosime excipit aliud staiim post :
Cetcrum adde hos 'J73 comparativi usus : a) Tertium,
(cf. no. 3, litt. g) ut gr. I§ uqigtov , lat. ab itincre , ex
quod vocant, comparationis omitti potest ita ut simph- ,

consulatu (Handii Tursell. II, p. 645). Ps. LXXIII, 20


citer dicatur, aliquam rem super aliam ominere, non addita
y^jjnn Dibn3 ut somnium postquam expcrgejacti sumus.
ratione qua id fiat. Jes. X, 10: Db-dlT^T: Dri''VSi: quo-
,
Prov. VIII,' 23 :
Y^ii '''at'^'a slatim posl primordia ierrae,
rum idola supcranl idold Hicrosolymorum sc. multitudine
postbiduum Hos. Vl, 2, y^fZ et !lUi573
a"';^'^ statim post
et potentia. lob. XI, 17 nbn Dlp"" D^iinjra prae meridie
Cuem et simpl. post
, inN. Geu. XLI, i. = Jos. III, 2.
( clarius quam meridies)
:

surgit vita. Mich. VII, 4. Ps.


D''^'^ post aliquod
D''='i Jos. XXIII, 1
tempus lud. XI,
D^Tj; m;: XXIV, 22
Jes.
4. XIV, 8,
,
D^T^VJ
«buJ73
LXII, 10. — Maior maius aliquo vocatur
b) quod
,
,
,
maius est quam quod alicui couveniat iusto maius qnam ,
D''U;"ir! post tres menses Gen. XXXVIII, 24. Eodeui
quod id assequi (zu gross fiir Ihn).
, facere possit
referri potest iri73!l ]73 ultra tempus statutum 2 Sam.
iud. VII, 2: D"J^2 Jp73-nN ''nnT: ... D';»- a"! maior
XX, 5.
est populus .. . quam u1 Blidianitas ei Iradcrem , non
convenit tam numeroso populo tradere hostes , quum
Ab egrediendo et cximcndo (no. 2) proficiscitur
,

Deus parvis copiis victoriam roportare possit. Deut. XIV,


S) Luins particulae usus comparalivus : magis qnam, 24 •7'1'7~
: '^7373 !121^ itcr maius cst , quam ut facere pos-
'
quem habet etiam apud Arabes Syros habetqiie 7\P^ , , sis. lob. XXXV, 5 : inluere nubes ij'373 :ir!33 nimis altae
Apthiopum. Usurpatur enim de re quae rehquis aliqna , sunt tibi i. e. Gcn. XVIII, l4:
eas assequi iiou potcs.
ratione praestans ex earum grege qs. cvimitur (cf. lat. ^21 niiT'^^ Nbcn. IV,
Contra minus lcvius aliquo l3. ,

egregius eximius
, gr. ix ndvTMv /.tuXtaTU 11. 4
, 96 , , vocatur , quod lam leve est , ut eo vix dignum sit (zu
ix nuolav 18, 43 1, lat. ex omnibus optirae Piaut. klein zu gering fiir). lob. XV, 11: '7^7373 uyr!^ num
,

Most. 2, 1, 24, hebr. 773 -ins Ps. LXXXIV u). , parum esi tibi? ist's dir zu wenig? Num.XVI, g. Jes.
Deut. XIV, 2: populus U^-zyT^ ^V^ti ex ontnibus populis XLIX, 6 133 •'b 1ni"i!7a b;::. De homlne Gen. XXXII,
:

exemtus, iis praestaotior. 1 Sam. IX, 2: Dyrt-baa ri33 11 D^i^lOnil b373 ^nbbp (vix dignus sum omnibus bene-
maior omni populo pr. et hac ratione ex reliquo populo
,
:

ficiis).

c) Magiia intercedit neco.vsitudo inter hunc
'

e.rstans , emincns. b373 2pV fraudulentior ouiiiibus i. e. comparativuin particulae usuin et vim negativam (v. no.
fraiidulontissimug omniuni. Jerem. XVII, 9, cf. i Saui. 6, b). Hos. VI, 6 : nib« D"!"ibx n^T) nar Nbi TiSEn "non
XVllI, 3o. 2 Reg. X, 2 Par. IX, 22. Ez. XXXI, 5. 3. piclale delcclor HOU sacrificiis cognitionc Dci magi»
, ,

Ps. XLV, 8 al. In aliis exemplij aliqiia res (aliqua quam holocaustis.
ratione ) eminerc dicitur super aliain , hinc eam snperare,
V, c. pbz'3 ^•ia melior Balako i. o. bonitato einiuens super 6) 773 infinitivo praemissum wios usus habet qui .

Balacum lud. XI, 25, uJaiT: pin73 dulcius melle XIV, quidem omnes pendent ex varia particulae potostafe in
18, bsna DSn sapientior Daniele Ez. XXVIII, 3, et superioribns (no. 2 5) exposita. Est enim a) propterea —
R. ]:d 807 •ja^ — n^:22

quod, quia (cf. no. 2, litt. f). Dcut. VII, 8: i^ natlNTa nrpr:b 1 Reg. VII, 32, quae sunt pro r^^zn',

CSriN yi'ifi Jova vos amat. —


b) A receckndi potcstate ir73 addita notione moius ad locum , cf. yinn "?SJ-

(no. 3) perdet vis eitis negativa ne , qvominus , v. c. :

Gen. XXXI, 29 •n3'17: '^jb '^"^^'ri cavc lihi a loi/uendo


:
IIQ cbald. (quod inlcgrum manct, sed v. Esr. VI, i4)

i. c.nc loquaris. Ita post verlja , qiiae ad cessandi , ittm c. Suir.* ':?:, nV-' ~-.'^' '^5'^' f^^.^r i- <j- J'<=^»'- r°f*
retinendi imiiediendi notionem redeunt , v. c. retinere
,
rei , ncmlnis ]7:. Vis partiliva maniftsta cst in
st. cstr.

Nnm. XXXII 7, custodire ,


cavere , Gen. 1. c. Ps. Luiusmodi cxcmplis Dan. II, 33 quod ad pcdes eius attinel, :

XXXIX, 2 deliortari Jes. VIII,


, 1 1 , reiicere 1 Sam. PlCn \\1'.l12 '^[^,Zi ''n y^mn par^ eorum (iia.\. ferrea , par$
i':t

VIII, 7, claudere, obturare Jes. XXIV, ZacL. Vll, 10. sjr. ^0°^^-^
eori.vx figlina
,
v°°^-^^ ^ Tim. — II, 20.
12, dimittere Exod. XIV, 5, CII, 5. V.
oblivisci Ps.
Barbtbr. p. 171. 200. Agrell suppl. 242. 244 (litt. H).
C. Num. 1. c. (juare ai'ertilis animum Isratliiarvm "li5'7a
y^N^ 3{< nc iranseant in lerram. Gen. XXVII, 1 oculi :
2) cx pr. de egrediendo. ,
Dcin a) de auctore ,
a
cius coligabant ni5*ia ita ut non inclerent. Jes. XLIX, l5: qno ceu fonte aliquid prodit, posl pass.
proficiscitur ,

an obliviscilur mulier injantis svi nrpa^^r. tnin ita ut Esr. IV, 21 ; b) de causa, qiia quis movetur propter :

non mitereaiur cet. Eodem redit Jes. LlV g iuravi ,


: Dan. V, 19, ^^ ]a 91110 Dan 111, 22; c) de norma, ex
JJ'by SliiPM "'^ "on irasci vclle , pr. iurnvi et boc obslat, qua aliquid fit Esr. VI, l4, fJ-C ]^: VII, 23, unde vxp^ ^M
quominus irascar. —
Passim loco verbi est ncmen et 'JJ3 ex veritate s. secundum veritatem vere Dan. II, 47 ]^ , ,

est pro pleniore nr!^?3 1 Sam. 23 reiecit 1e ?|Vat! ^V . : a^i:'^certo II, 8 cf. gr. iy. in adverbiis circumscribcndis
ita ut non amplius rex- sis. Jer. XLVIII, 2 dclcbimus : v. c. f'§ (^iquvoig , i'i toov, lat. es aequo, exverO.
eam "'iJM ita ut non amplius gens sit. Jes. Lll, l4: nnii^n
bcbr. no. 3.
3) ab, a, V. Inde poenam sumere 06
!lt1N"ia ui^^Ma clejormis , vix humana (pr. non amplius
aliquo Esr. Vll, 26, timere ah aliquo Dan. V, 19. Dc
honiinis) erat specics euts lob. XXXIV, 3o. Adde Jes.
tempore •!:! ]7: cx qno tempore) Dan. IV, 23. Esr. V,
XVII, 1. XXIII, 1. XXV,
:

=
(

2. Jerem. II, 26. 1 Reg.


bebr. C"M,
XV, l3. —
c) de tempcre : «) ex quo ( v. no. 4, a).
12.
nNJ:
Saepe sqq. aliis praepositt. n;|lr "^ID
V. n;b. D"jp^. pa i. q. hebr. ''itiz, ':.cVa. 1» y:^_»
Jes. XLIV , 7 : fiViS tS ^SItET: cac quo crcavi populum
,

inde ab eo tempore v. — Eodem per-


i. q. TN73 ,
'(""^f,.
aetcrnum. Num. XXIV, 2Z. lob. XX, 4. 1 Par. VIII, 8.
tinet s'ignificatio privativa (de qua vV bebr. no. 6, b;
2 Par. XXXI, lo. /S) siali?)^ post (v. no. 4, c). Ps.
Dan. IV, i3: ]i:C-' NlZj^N ]" ~r.^^ '^*"' ""* muiahiiur,
I.XXIII, 20.
ui non amplius cor hominis sit.

1) Semel est Conj. futuro praemissa i. q. sjt. 4) compai-ative : prae , magis quc.m Dan. II, 3o.

}^, arab. .\ ^a: ne , cf. uo. 6, b. Deut. XXXIII,

11: ]l?3?p^ "]'': LXX. ((tj) «laar/^aovrtti. Vulg. non con-


surgant. Cf. Lgb. p. 636. '32 Jer. LI, 27 (etsec. Targ. Ps. XLV, g, scd
vide ]'^ pag. 799 B) n. pr. pro\inciae Aimenicae, quae 1.
Not. Quod LXX
Deut. XXXIII, 2 ]:: reddunt aiv
c. cum Ararat copulatur , i. e. bcne observante Bocharlo
cnm, a notione buius particulae prorsus alienum est, iieque
(Phaleg I, c. 3 p. 19. 20) Mivvug Nicol. Damasc. ap.
necessarium, quum verba apte explicentur venit (Deus) :

Jos. ant. 1,3 §. 6, Armeniae tractus super qucm pro-


a myriadihus sanctis, ab angclorum agminibus. De locis ,

Sjt.
mineat Baris mons, in quo vestigia arcae supersint.
Jes. XXII, 3. Gen. XIII, 11, ubi reddunt versus, quid ;

iudicandum sit v. supra no. 3, litt. k.


, )^.kX^i) Arnienia. Ad utrumque (ija Miwcig) St. Mar-
TiN Memoires sur FArmenie I p. 2^9) scite confeii
TH^j
'52 < ) !D/^ idem valet quod V): (qnod tantum
in centro fere Armcniae sitam,.
terrani Jlionorajfacorum ,

111 quibusdam formulis reperitur ~V>'::b7: ^itTsVa


certis : , ,

dictam a 3Janavas ( Uuhjujum£j_) filio Haigi quem . ,


C^Eitt), et prorsus respondet latino inde (pro de-in).
Frequcntatur enim pro ]?: significatione supra no. 3, Armeniae conditorem fuisse ferebant (v. Moses Choren-
a (5—exposita de termino a quo pro inde ab a) de loco , : I, 11). Minus probabile est quod Bochartus 1. c. con- ,

pin'"^:'"inde a longinquo lob. XXXVI, 3. XXXIX. 2g. iicit, ex":7:-"^r ortum esse graecum nomen 'Aq^kviu,

b) de tempore 2 Sam. VII, 19. 2 Reg. XIX, 25. 1 Par. quod potius ab Aram ductum videtur (v. St. Martin 1. c.
XVII, 10. Mal. III, 7, cf. 1 Par. XXVII, 23. Saepe — p. 259).
sibi respondent 1~ ]7;b , ^J'" —
]7;b inde nb usquc — — r^^SlD n. pr. oppidi in finibus Ammonitarum lud
ad Micb. VII, 12. Zach. XIV, 10, de tempoie lud.
XI, 33 ,'
linde triticuni ad Tyri mercatum deferebatur Ez-
XIX, 3o. 2 Sam. VII, 6. Jer. VII, 7, it. inm quam
XXVII, 17. Iliiron. de ioris bcbr. ,,Meniiitb
,

2 Par. XV, i3 JTiiN IS"; i^Nilb iam vir


: quam femina. ,
nunc autem ostenditur Marnitb villa in quarto lapid(
Esth. 1 , 20. Jer. LI, 62 , et cum negandi particula ''

neque, neque Exod. XI, 7, 2 Sam. XIII, 22. Cete- — Esbus pergentibus Philadelphiam.
rum in liunc censum non veniunt : n^aor Num. XVIII, 7.
Kkkkk 2
R. na, noa, '^i&a, od^ 808 y:)2 — ODa
^^^ i) clencgavll , recusavit, (Arab. «^^ id. et angl. io mash, to mix nostr. mischen). Ps. CII, 10:
,

potum mcum misceo Incrimis meis. Jes. XIX, l4: niM^


Cbald. id.
probibuit. Syllaba priinaria est 5>3
arcuit ,
H"'3>'1" nn TJDa Jchova miscuit in medio eiu spiri^
rT2"ip3
quae negandi vim babet v. Ni3 ). Coniungitur sq. acc.
,
turri pcrversilaiurn h. e. Jehova immisit in eos indolem
rei et ^^ pers. deuegavit alicui aliquid. Gea. XXX, 2: pervorsam. Ubi dicunt misccrc \vinum Prov. IX, 2. 5,
^pS ^"10 riT'^ i^a^a "1123.^ gut tibi dcnegavif fructum vciitris. dubitatiir, utrum intelligendum sit vinum ai^Ha tempera-
lob. XXII, 7: Dnb iJjyn a:»1'2n <•« csuricnti dcncgabas tum an aromatibus coudltum j( v. Lowthium et nos ad
,

panem. 2 Sam. XIIl7i3l 1 Reg.XX, 7. Prov. III, 27. Jes. I, 22. Hitzig. ibiJ. Wincr Reallexicon II, 7g5).
XXIII, i3. Neh. IX, 20. Jer. XLII, 4. Am. I\^, 7. Quae priorem sonlcntiam commendare qneant supra dixi ,

Rarius sq. b pers. Ps. LXXXIV, 12 et absol. XXI, 3. s. v. iV2 , et Hebraeos Arabesque vinuni |nonnunquam
2) arcuit, prohihuii aliquem (aliquiJ) ab aliqua re, aqua temperasse apparet tum]ex Misna, Baba Mezia 4,
,

sq. acc. et ^'3. Jer. XXXI, 16: '32'q rjbip '5>3?3 prohihe 11, tum ex vcrbis locisque supra ( s. v. bn''^ ) collectis
vocem tuam ajletu. XLVIII, lO: d~"J i3"in i^a;]: qui pro- licet hae ipsae locutiones evincant , vinum aqua tempera-
hibet gladium suum a sangainc. Prov. I, l5. Sq. pj c. tum potatoribus enervatum et languiJum visum esse (vide
inf. 1 Sam. XXV", 26. 34; rjnk ^^'yniz "32';^ TuiN et ,
prae ceteris quae collegit Silv. ne Sact ad Har. ^Cons. 35
concise (v. 'ja no. 6, b) Jer. If, 25: r|n'a Tjbj^i-^i^JTa Postea vero inciJi iu locum Misnae ex qno
p. 391). ,

cave ne discalccatus fias, noli ila festinare ut calccbs apparet, vini conJituram Ilebraeis aliisque Orientalibus
amittas. —
Sed arcere alir/uetn ab aliqua re etiam liunc
,

minime, ut censebat Hitzigius, incognitam fuisse. Maaser


sensum habet: dencgarc alicui aliijuid (v. no. 1 ) Num. Sclieni 2, i: biwX ^TJi TJjy?3 b'£i ];.:•:: j^aasa tm
XXIV 11: 11^323 "i; ^i;:"^ arcuit fe Jova ah honore, nnmn in-^a-am ]ibani a^T iDina bs: ji-in nt< Nin 'a'^zn

,

denegavit tibi honorem. lob. XXXI, 16. Eccl. II, 10. 'JlSlIJn 'Sb non condiunt oleam decimarum sccundarum,
Absol. Ez. XXXI, i5: rjinili^: S313N cohibebo flumina .... . sed condiant viimm ; si inciderit in id mel et condi-
eias. Prov. XI, 26. lob." iST " " XX mcnla , unde meliiis rcddalur , illa in melius confcctio ft
Niph. cohiberi (de pluvia) Jer. III, 3, sq. JS: pers. iuxla computum. Accedit quod Prov. 1. c. vini mixtura
lob. XXXVIII, i5, sq. jTa c. inf. ab aliqua rei facienda coniungitur cum mactatione et convivii adornatione, qnum
Num. XXII, 16. contra vinum aqua miscere solerent , tkim potarent et
yja' (quem relinct Deus ) n. pr. viri 1 Paral.
vinum infunJerent; et Jes. V, 22 -\^-a rjDa de aqua
iemelo admixto vix inteliigi potest. Contra ex crebra
VII, 3T5.''
huius ipsius potus (v. "^D"»!:) mentione colligas, Hebraeos
y3Hn
(quod inaccessum est, coll. arab. <eS.A inac- eiusmodi latices fortins inebriantes in deliciis habuisse,
cessns fuit, aptum nomen mulieris puJicae) n. pr. pelli- eorumque mentionem a strenue potantium descriptione
cis Eliphasi filii Esaui Gen. XXXVI, 12. 22.
, 1 Par. I, (Jes. 1. c.) non alienam esse. In N. T. habes tai.ivQvi(S(.ii-
39 quae cognomini EJomitarum tribui nonien dedit Gen.
,
vov otvov Mc. XV, 23.
XXXVI, 4o. 1 Par. I, 5i.
"TJpQ m. vinum mixtura (v. rad.). Ps. LXXV, 9
(prall."]^2).

(ID^ i. q. aa?3 et :>HJ3 no. II. liquefactus est, "^D^ v. ra-l. -JDD.

difjiuxit. ( Chald. N073 , syr. ).iuio dissolutus est, com- flSDQ V. ibid.

pntiniit, aeth. <3^I*1(D I liquefecit.


naoa V. rjD.:.

Hiph. apoc. DUn Ps. XXXIX, 12 liquefccit,


fut. ^DM^ i. q. rjoa Prov. XXIII, 3o. Jes. LXV, 11.
dissolvit, ut glaciem Ps'.'CXLVII, i8. Ps. VI, 7:
nD^ON ^^"1? TiyOTa slratum meum hicrimis dissolvo. Hinc iSp^ adj. pauper, v. rad. pD.
consumsit , cvanescere fecil. Ps. XXXIX, 12. Trop.
liijuefccii cor i. e. ei pavorcm iniecit. PI. i-^Dan more i^D^ diffluxit, Jiquefactus cst. ( Chald. DM ^t
chald. pro iioyrt Jos. XIV, 8. Cf. DDJ3.
OaDanN liquefieri, dissolvi , taTMnN diflluere. Vicinae
radd. sunt nDa et DNtt no, 11, arab. OU dissolvit,
miscuit i. q. SiVli. (Latissime patet haec maceravit in aqua it. OD:. Cf. ctiam radd. Nia , aia).
,

radix praeter linguas semiticas in linguis indogerni, nec In IVal scmel legitur de acgroto contabescente Jes. X, 18.
,

nou slavicis. Vide arab. ^.i,^, „i/a, ^ vj^< ^a, Niph. oa: in Pausa D?35 et Oa: fut. Da^ inf. Oan
, (i.Ls
G-o- G-.o- 2 Sam. XVlf^ 10. Ps. LXVIII, 3' liqucfacius est de ,

med. Je niiscuit, {^«U.w..^ , i*»^*»^ permixtio , nostr. inanna Ex. XVI, 21 , de cera Ps. LXVIII, 3 (cf. XXII,
i5. XCVII, 5), per hyperb. de montibus sanguinc lique-
Mischmasch; arani. «.^io , 37«, ^TXj; sanscr. T^iaAsc/;,
factis Jes. XXXIV, 3. — lud. XV, 1 J : vincula de
mig , micr, pcrs. ^^^Xj-x/t!, ^yC^\j^\ et ijij^i\ mixtura, manibus cius lu/uefacta sunf h. e. qs. soluta deciderunt de
gr. filayd), lat. miscco, polon. micszam , bohem. smisseli, niauibiis. De pocore tabe alfocto 1 Sam. HV , ij. Saepius
R. CDQ; ?pa, ^ya, n?a 809 ca — n?a;
transfei-tur a) ad pavorem (cf. aia ). 2 Sam. X^'!!, lO: V, G. 2 Par. XXXVI,
i4. Ezech. XIV, i3 legitur byyzb.
forlissimiis quisquc , cui cor essci itistar leonis , D'2'' ti'ZT' byJS , an etiam h. 1. ita reponcndum sit. Lit-
et nescio
liqueficret i. e. pavesccret. Dc rebus inaniniatis Micli. I, tcrarum 2» et D permutatarum exeinpium manifestuni
4. Ps. XCVII, Plerumquc
5. tiibuitur cordi. Jes. XIII, habetur Jes. XLI, 24 et cx b superiore scapo evanido
,

7: C-;-' a;i:N 3a"r-b2r Deut. XX, 8. Jos. II, 11. V, facile oriebatur -\. vcrbum iD^ eo faci-
Librarii autcin
1. Jes. XIX, 1. Primigenia
Ez. XXI, 12. Nah. II, 11. lius admittebant, quo magis iis tritum videretur.
formulae vis scrvata est in his Jos. VII, 5 cor populi : Alio contcxtu iii Niph. legitur Nuin. XXXI, 5:
liqucjhctum cst f^b "'11';t ct aqua factum est. b) ad ntiab l^bN bi<'^ia'; '^EbN-: l^np"'!, quod de coniecturanostra
moerorem, dolorem Ps. XXII, i5 cf. Ovid. ex Ponto ,
transferri possit : et scf^regati sunt cac tribubuslsraclis mille
1,2,57: sic mea perpetuis liquescunt pectora curis, ex quavis iribu , ut vertit ctiam Saadias. Liberius Onk.
Ignibiis admotis ut nova cera solet. Ps. CXII, 10. SjT. elecii sunt. LXX
i'^TiQiiy^a]aur , vel ex iisu Sama-
Hiph. causat. Nipb. litt. a. paviJum rcddidit Dcut. ritanoruni , quibus ^Da est i. q. TpB (v. supra), vel
I, 28. quod lcgebant i-iECi, quae .icriptura noa dispJicet.
Du
m. moerorc ct ac!;ntudine confcctus L e. infelix. ri"lp^ v. rad. 1DN.
lob. VI, i4. Cf. rad. Niph. litt. b. Hnud pauci codd.
plene legunt SN^a , ad nonnam part. Conj. I. apud Arabes
jy"2 vacillavit. (In reliqnis linguis cognatis nou
0'J.
repcritur. Sed cognatae sunt radd. Di^ et n»'^ oL«j
D/J et nDu numerus ,
porlio , Iribuium v. sub rad. quanim media videtur).
radicalis 1 ex v emollito oi-ta
533 p. 703 A. Nuper quidem Studerus (adlud. I, 28) Dicifur de falis 2 Sam. XXII, 37. Ps. XV^III, 34 , de
vulgarem derivationem a OO^ ita explicuit, ut D73 pr. passu Ps. XXXVII, 3i , de ipso homine XXVI, 1. lob.
sit contritio virium , dein concr. contriius , suhsiralus XII, 5 : bJ'^ '1-iJ3 quorum pes vacillat (y. de hoc loco
quidni saltem confectns? coll. D'J lob. VI, i4, nam
:
V. TEb Prov. XXV, 19: ri"'''^ bi'^ pes
( s. p. 709).
illa potestas in radice vix inest) sed nil dubito , quin :
vacillans pro nn?ia , i correpto in n , cf. Lgb. p. 309.
,

aliter iudicasset vir doctissimus , si arctam necessitudiuem Aliis, ut Kimcliio , est part. Pu. pro n^lSbTS.
inter vcc. OD^p , nSpa et S'^ , !nD53 reputasset. Hiph. vacillarefecit Ps. LXIX, 24. 'Cf.Ssy no. II.
Dfin m. liqucfaciio Ps. J.VIII, 9. —^^y-»--»—
I
(^'^ rad. iiiusit. quae mollilici vim habiiisse vide-

nD"» ^'^^- ''is obvia (Num. XXXI, 5. 16), eaque tur , ut arab. ._jw V. molle fuit corium , -kA mollities
tamen valde dnbiae interpretatiouis et nescio an etiam ,

lectionis. Perfrequens ea est in Cbaldaismo ibique est


corii , ;;U moUis , lenis , de cibo , a rad. ^a. Fortasse
,

tradidii (in Targg.pro TZ |n; "^aD, T3C" ) quod , ,


cognata suut ^U llirxit, diffluxit, j1!3 , adeoque ^U (v.
refertur etiain ad traditioncm doctrinae unde dicfa cst ,

Masora i-l^^D^^ , et passim in malam partein accipitur, rad. i<ia p. 774). Nugatnr Fiirstius, qui hanc radicis ori-
1
)
V. c. "^bii:; i:3 nD73 filium suum Molocbo tradidit immo- ginem ita increpat p">-!'i Dsa ^"N>3 Nbr:i 1? ntl , Hcet
:

landum (Misna Sanbedi'in 7), "ID"!^ tradiior per- veram sibi incognitam csse fateatur. Dicat veliui ,
quid
7, §.
insulsi insit in illa origine, quae a certis aiinlogiae legibus
fidus prodiior cf. syr. |5QiaiO, IZOfimiD dclatio
,
,
non recedit. Inde
traditio in manus inimicorum. Idem significat apud Zabios
el Samaritanos, sed apud hos etiam in Pe. et Apli. i. q.
n"53 m. in plur. tantum i3''^'2 cstr. "?^ c. suiF.
^iJS yisitavit Gen. XXI, 1 punivit Exod. XXXIV, 7. ~'^vy. acleoque Dr;"'":^ (
pro Z~^fa) Ez. VII, 19, semel
,

Deut. V, 9. Aph. Lev. XVIII, 25. EtLp. pass. Num. 111752 Jes. XLVIII, 10 i) inlcsiina. ( Chald. .VS» veii-
XVI, 29. Syr. jmio est: vinxit, reiecit (Lcx. Adl.), ter, pl. ^''Sa, lya. Syr. U^iaO intesthium, v. c. U ^ iO
^

it.aususest, opus aggressus est (BH. 2i4. Epbr. Opp.


(yiZ intestinum rcctum , ]i^0-^ ljub.i£< intcstinum coe-
III, p. 679. Lex. Adl. ^L:>\ Sed nihil fere Jiornm
congruit cum nsu duorum locorum V. T. , nisi quod usus cum, Zab. pl. intestina. Arab. ^^*^, ««-j pl. Ljt*i,
SjTornm (ausus est) adhiberi possit uni loco Num.XXXI,
16 : l^irtT b~y ID'^* ui audcrciii perjidiam conira Jovam aeth. AifiU'^'. 2 Sam. XX, 10. 2 Par. XXI, i5.
id- )

(Abulw. et Kimchi ut darent exercerent perjidiam in : 19. lon. 11, 1. Spec. cogitantur a) stomachus , cibi
Jovam fcd non altcri quoque.
; : Itaque si modo sana , receptacuhim Num, V, 22. lob. XX, l4. £z. VII, 19
est utriusque loci scriptura statuere malim idj: idem , , cf. Jon. II, 1. 2. b) uterus niatris. Gen. XXV, 23.
valere quod nt: (fortassc "^VO v. p. 781) scparavit se- , Ruth. I, 1 1 : 'JM3 D":3 ''b lii'~ num liberos adhuc ulcro m
paravit vertatur : ad separandum se i. e. ad
se , iit 1. c. gestabo? 'at* 'ij^b ab utcro matris Jes. XLIX, 1. Ps.
deficiendum pcr^Je ab Jova. Scd in locis paraUclis Num. LXXI, 6. c) viscera genitalia patris , unde '2 '^ii:i NXJ
R. nya, i2pa 810 nya — Ljya

prodiit ex visceribus alic. , ab aliquo orfus est Gcn. XV, 'Sl t3^5*a^ JJb et paiiper non minus dahit , rpiam siclum
4. 2 Sani. VII, 12. XVI, 11. d) ut pectus, cor, trans- dimidium.
lato de intimo animo utdoloris, misericordiae caritatis
, ,
'OyU (non semel, ut Fiirstius notat,
in Pausa
, t3J>a
sede. lob. XXX, 27: :)aT Nii'i nnri"i ^ya. Tbren. I, no:
sed ubique) Deut. VIl' 22. Ruth II, 7. 2 Reg. X, 18.
ina"lSrT •^sn. II, 11. Cant". V,'4: v!ry riarj "•.'«a. Jes. XVI,
iiT LXm," i5. Jer. IV, 19. XXXl', 20. 'Ps. XL, 9
— :
2 Par. XXIX, 34. Jes. X, 7. Dan. XI, 34. lob. X, 20.
Eccl. IX, i4. X, 1, adeoque cum Sakeph ^Va Deut,
'S"0 nira '^n"lin lex tua in alto peclore meo residet. Cf.
XXVIII, 62, (quanquam etiam aya Ez. XI, 16) adeo-
Can"!. i^ue semel praeter Pausam 2 Par. XII 7 pr. ramcnium ,

2) de ventre exlcrno. Cant. V, i4, cf. Dan. II, 32. (ein Spanchen) inde pauZZujn, non multum.
, Aptissimum
Fuernnt qui huc referrent etfam Jon. II, 1 ^iSv ^iT'':
,
:
hoc etymon quod nisi fallor Nanningae debetur ( diss.
,

'iai d''/2'' rnobu; 5~?1 ^yai et Jonam dc scntentia scripto- ,


Lugdd. p. 920), non tantum firmatur analogia ipsius latini
Tisinventrc piscis (dorso innatantis?) sedissc existima- ramcniuni (Plaut. Bacch. 4, 4, 29), sed omnium lingua-
rent : sed abunde refelluntur iati Comin. 11. rum , in quibus notio paucitatis , minimi, nihili rebus
Fem. pl. nisa habes in loco vexato Jcs. XLVIII, quibusdam minutis exprimitur, \it nc hilinn (filum) qui-
ig , quem ita expedio erit instar arenae semcn iuum,
: dcm (v. ad tiin ) gcrm. vet. ,
niht cin hast , niht ein
l^niyOi ^'i''?. ^Ni^N^'! et propagines viscerum tuorum ut stro , nikt ein spriu (
palea ) , ni drof ( ne gutta quidem ),
propagines tfcsccrum «Hs sc. maris (V. 18), pro plenioi-e nihi cin hdr , nicht en siof ( ne pulvisculus quidem ) v.
TTiJ^a ''NinNlIS , i. e. ut pisces maris in visceribus eius Grimm deutsche Gramm. III, 728 sqq.
orti. riya est i. q. D''»^ , sed forraa feminea usuui trans- Ponitur 1) substantive, ibique a) absol. paullum
latum indicat. Vett. verss. T^ni^voa reddunt iit lapilli eius non multum (A^eniges), IXiyov. Gen. XXX, 3o I3S>a :

su. arenae , quod secuti sunt recentiores plerique et vin- ^b rfn nipN «0« mullum habebas. Ps. XXX^^II , 16:
dicatum iverunt coll. cliald. asj^ nummulus, obolus Dii'1 D-^i^iiil iiartT:, ^•'•^sb £::va 3iD. Prov. XV, iG. XVJ,
( fort. lapillus ) , et arab. Kac^uc mlnutim trita res parum :
8. Lev. XXV, 32. Hagg. I, 9. Opp. na^in multum
prospere. Illam sententiam quani in Lex. man. primus Eccl. V, 11. Jer. XLII , 2. y\ Num. XlH,'i8. It.
proposui ,
,

calculo suo probarunt Ilitzigius et Maurerus. pauci (Wenige). Gen. XLVII , 9: la^ m n''j>'ni Q^a
pauci el mali fuerunt dics mei. Jos. VII, 3 0^13 ^3.
t^ilZTi
ny^ vel ^y^ cbalJ. tantnm in pl. i. q. hebr. ^''STp
1 Sam. XIV, 6. XVII, 28. Num. XXVI,
:

56.' lob'. X,
n. 2 venter , isque cc/ernus Dan. 11,32.
50. Cum art. USar; ol oliyoi , c. b praef. Num. XXVI,
54. XXXIII, 54." — b) a) sq. geiiit. nominis:, D^^a Xisjn
panllum aquae Gen. Xr\'"lII, 4. 17 XXIV,
b^N t:y7: paul- ,
155'^ 1) arab. JaxA glaber, nudus , depilis fuit,
lum cibi XLIII, 2, illiuya Gen. XLIII, ii^ nfa^Jn ViVja
dein polilus , acutusfuit , v. Di>a , trans. _Li«/» pr. rasit, paullum soporis Prov. VI, 10, 'ia Dsa Xaog ollyog Dan.
derasit, depilem fecit (cf. ^j^xa fricuit, it. t2^M, quan-
XI, a3 /?) praecedente genitivo norainis;
;
DS>a \na viri
pauci Deut. XXVI, 5 t::;»a "^Ti' auxilium exiguum Dan.
doquidem :> et n litterae sunt sibi vicinae ) ,

pr. ramentum (einSpan, Spanchen), hinc paulum.


unde t3»a
At
,
XI, 34, D;>a mbSD Eccl.' X,' 1. c) praecedente —
substantivo absolutoi per appositionem tSJ^a ^''UiSN Neh.
hoc ductum est denom. ,

II, 12, tjya i<b ^'ia populi non pauci i.e. per litot.
2) paucus haud numcrosus fuit (opp. !l!31 multus
,
multi Jes. X,' 7 , inde vocabulo quodam inscrto nz a''^;:»
fuit). Lev. XXV, 16: d-^jiar! t:i'a 'Bb pro anuOTum pau-
t35_"2 Eccl. IX, i4.
citate. Exo^I. XII, 4 n^^rrf Uya"; DN si parva est Jamilia,
:
2) adverbialiter paullum , non mulium Ps. VIII, 6,
:

it. paucior factus minutus est. Ps. CVII, Sg. Jes.XXI,


,
de spatio 2 Sam. XVI, 1 saepe de tempore paullisper
, :

17. Jer. XXIX, 6. XXX, ig. Prov. XIII, 11. lob. X, 20. XXIV, 24. Hagg. II, 6. uya liy (sq. i),
3) hvisfuit. Neh. IX, 32 : -b3~nN
'
T^JDr
'"
DSfli bs iTi niy.Qov xui —
Exod. XVII, 4. Ps. XXXVII , 10.
nt^bnrr.
Hos. 1,4. —
t2Sa Uya peu a peu, pauUalim Exod.
Pi. asa intrans. i. q. Kal paucior factus est Eccl. XXIII, 3o. Deut' VIlV^^. Singuiaris locutio est: —
XII, 3. t:5'art num parum est? nonne satis cst? Gen. XXX, i5.
Hiph. ta^yan l) paucum Jedt , minuit. Lev. XXTV, Num. XVI, i3, sq. 'ja pers. '^jiaa DS';:^ num minus eat
16. XXVI, 22. Num. XXVI, 54. XXXIII, 54. Jer. X, guam ut tibi convcniat, nostr. ist's zu wenig fiir dich,
24: ''3t3''yan~7E ne mc (populum) paucum redclas i. e. nicht genug fiir dich? (cf. la no. 5 litt. b). Num. XVI,
minuas. Ezech. XXIX, l5. 2) /cci^ vel insii/ui/ aliquid — 9: b-^Til-i ''3 D2a tJi-an,
">:; lob. XV, n. Jes. VII, i3.
paulum 8. parum etwas in geringcr Menge in geringem
( , Ez. XXXiv, 18,' sq. Vpers. id. Jos. XXII, 17. Alia
Maasse thun). Num. XI, 32: D"''?an tT^iaj». fjDN t:''»»;^!! ratio est loci Ez. XVI, 20 ri'n!i;Tna tasa!" nonne satis
:

(pti paulum ( collegerat dccem Chomeros collegcrai. Ex. ,


est scoriaiionum tuarum ? ubi la est partitivum pendens cx
)
XVI, 17. 18. 2 Reg. IV, 3 pele vasa vacua , 'U''y?^n-b5? : DSa (vielvon, wenigvon, v. ^a no. i litt. a): neque
sc. biJUJb nec pauca (pete). Spcc. pauca dedit. Num. est quod rcfellatur Roscnm. qui 'ja h. 1. redundare et ,

XXX V; 8. Exod. XXX, i5: divcs non plus dahil b^nrtl nominativum circumscribere observat. Raro ponitur
R. cya, rj?a, bya 811 Dj'53 — ?iya

3) adiecfive, unde iii pl. D^Bys. Ecci. V, i: ^ITI^ XIII, 2 !ino'J3. bb) 2 Sam. III, 3. cc) i Par. II 48.
dd) ibid. VII, i5. 16.
6iim"praof. j) t3»72S , semel DiJ^S 2 Par. XII, 7
muhum — ^nSyti" nom. gentil. v. i-.^y^i, it. n. pr. viri 2 Reg.
a) nm lucnigcs i. e. no/i alyfuit quin (cf. 3
XXV, 23."'
uo. 3 cxtr. ) i. e. paene. (Arab. dicas: ^^^ ^j-' iiisi
ejciguum quid deesset, i. e. parum abest, v. Cciussin
gr. arab. p. 26). Ps. LXXIII, 2. CXIX, 87. Gun.XXVI,
10: "rjr-fN-nsj Qy^ nnx aair V^Ji") (facile fieri poterat,
bTQ fut. bsa: Prov. XVI, 10, bi-a' Lev. V, i5

ut). Caiit. IIl', 4: 'inNS-r:; -is ciiTq Tiiir:; t2"^3 «m 1) pr. texit, unde
verbo ubique translate
b"'»a , in

ein weniges \var ich voriiber vor ibncn , als icH fand 2) perjtde egit, praevaricaius est ab officio dcflexit. ,

(vixdum praeterieram quum). b) de tempore (v.


,
— (Pr. tecte , occulto egit, cf. rad. n^a et quae ibi Jaudavi-
3 no. 3): brcvi lempore , ciio Ps. II, 12. LXXXI, l5. mus. Apud Arabes respondet tum susnrravit clam
ieiV, 17. lob. XXXII, 22. — c) oaov oA/>ov, per-
Jjtx! ,

paucum (v. 3 nc. 4), Prov. X, 20. 2 Snm. XIX, 37; obtxectavit, quod peiTidi tectique hominis est, iCJ'.ii
perpauci 1 Par. X'^''^, 19: ^•'•lai U5S3 "l-3'J Tiy BtDnrrja
R2. Ps. CV, 12: in appositione b ;':; S T^lis '•esi(7uuVn:
perfidla, fraus , tum j^ surripuit, v. infra htt. b).
perexiguum Jes. I, 9. Sj,", U"?j!i '
perexiguum momentum Prov. XVI, 10: oraculum est super labiis regis tSSUiBB
'
Jes. XXVI, 20. Esr. IXV'8. '
I^D hyjZ') iib ne pracvaricetur os eius. 2 Pari
in iudicio
2) I2?Bb (pr. secundnm paucitatem cf. nab) i. q. XXVI, 18:
egrcdcre e sanctuario nbST^ "'3 nam praeva-
Ziro,. Hagg".'l, 9. 2 Pai". XXIX, 34. ricaris. Esr. X, lo. 2 Par. XXIX, ferjjeli. I, 8, plenius
bi'!: bm
Lev. V, i5. 2 Par. XXXVI, ]4. Ez. XIV, i3.
t2">'53 adj. f. n-^ya Ez. XXI, 20 glaber , inde poli-
XV, 8 (saepins cum Nt:n). Spec. a) sq. 2 pers. perfide
tus, acutus , de gladio, i. q. a^n Comm. l5. 16. Vide egit in aliq. , ut mnlier adultera in niaritiim. Num. V,
rad. uo. 1,
12. 27, max. rtin''^ bl'^ pecca^-it in Jovam, defecitabeo.
Deut. XXXII, 5i."2Par. XH, 2. XXX, 7. Esr. X, 2.
Tj^y pressii , compressit, impressit. I Sam. XXVI, Neh. XIII, 27. Ez. XXXIX, 23, saepe in hac formula bs^
r.^trrz bi'':. Lev. V, 21. Num. V, 6. Jos. XXII, i5. oV.
7 : y~N3 naiyTJ TJT'?'!! ^"Sta eius impressa i. e. infixa
erat in ierram, recte LXX. Vulg. Cbald. — i>ar. X; i3. 2 Par. XXVIII, 19. Ez. X^'"II, 20. XX,
"ut Part.
pass. JJ^iy^ animal comprcssis s. comminutis tcsiiculis casXra- 27 ( ubi hic est verborum ordo ^5*73 'd3 byjj). b) sq. :

2 rei perfide egit in rem, i. e. surripuit aliquid de re


tum. Lev. XXII, 24. LXX e/.Te&hfi/.itvog. Vulg. cou- :

( etwas veruntreuen ) , sic n-tns b?J3 1 Par. II, 7 by"3


tritis testicuHs. " ,

de maTnmis impudice contrectatis


Pu. conireciatus esi,
C^ns bya Jos. VII, 1 . XXIL Vo.
Ez. XXIII, 3. Apnd Talmudicos de compressione mam- '''JH.j c- suCr. i3~"2 m. perjidia in Deinn pcccaium
,
marum z^p^^ imJ?i ut loqnuntur boncstatis caussa, v.
,
2 Par. XXIX, 19. XXXill, 19. Esr. IX, 2. lob. XXI,
Buxtoi-f. p. 1238, uude rji^^^J cingulum peciorale. 3i, nbiar! by:: Em-. IX, 4. X, 6, plenius rrii-fa bi"3
"^"Jh (cingulum pectorale?) n. Sam. Jos. XXII, 22. Praeterea saepe in formula bya by^S
pr, viri t
:

XXVII, 2'cf. .-]!T':, V. rad. De loco Num. XXXI, 16: bs^"nC":"^


Ti^D^TZ 110. 2, a.
V. rad. TOy. — Aliud byj vide 3. r. nbr.
n3?a u. pr. 1) regionis regnique ad radices Her-
monis niontis ,
prope Gesuram Syriae tractum aJ , ,
^?a V. rad. n"ri'.

septentrionales terrae sanctae fines 2 Sam. siti (v. -iiujs ) ^yD chald. V. rad. bbs.
X, 6. 8. 1 Par. XIX, 6. 7, alibi r3?;3 Jos.'XIII, i3,
""^ CIM. 1 Par. XIX, 6 (ubiTargJ Syri prope Maa- ? yn m. vestimciiii genus (ategendo, v. raJ. 110.
chain), T.-^y^ n^2 ( uude r;:!''; n-2 tnN v. p. i4. i5). 1
) , iunica longior et aniplior
qualem gestabant pueUae ,

Populus, qui Cananiticae stirpis fuisse videtur, appellatur (ac regis quidem filiae practer consuetudincm manicatam
irr^^T: collect. Maacbatitae Deut. III, i4. Jos. XII, 5. sic enim explicanda sunt verba 2 Sam. XIII, 18: gcsta-
XIII, 11. LXX
scribere solent Mw/u Moyd de more , bat ea 3*03 n:h2 iunicam manicatam: ni:: ~;iC2bn 'JS ""S
apud Phoenices recepto, quo y pronunciant (Momjmm. Cb-yS nib^inan rfb^arr sic enim sc. manicatas Jiliae regis,
Pboen. p. 43i ) et de eiusdem linguae aiwiloglae- (v. ibid.)
: dnm virgincs erani , solehant gcstare tunicas) , reges et
rrDi^S n"3 interpretandum videtur i^rb^y ^"3 scdcs rcgiuae, principes Sam. XVIII, 4. XXIV, 5. 12. i Par. XV,
1

cui coniecturae favet etiam quod n3yj3 n. pr. muliebre 27. Ez. XXV^I, 16, aliique viri nobiliores lob. I, 20. II,
est , v. no. 2, aa dd. — ,

12, sacerdotes, velut Samucl 1 Sam.XV, 27. XXVIII, i4,


2) complurium virorum
a) 1 Reg. II, Sg. 1 Par. XI, Esras Esr. IX, 3. 5, maxime sacerdos summus apud
43. XXVII, 16, qui et l]i50 q. v. b) Gen. XXII, 24, Hebraeos, cuius tunica ( Exod. XXVIII, 32 34. Lev. —
ubi tamen de sexu dubitatur et feminarum aaj uxoris ; , VIII, 7 ) ex purpura caerulea facta in margine inferiore
Kebabeaini 1 Reg. XV, 2. 10. i3. 2 Par. Xf, 20, quae malis Pnnicis et tintinnabulis urnata erat et infra humerale
R. byq, yya 812 )yp_ — ^12

gestabatur , unde etiain TiSNirt b"'»x: appe'lata Exod. splendidae (v. Abdollatiph p. 116 ed. White , p. i84
XXVm, 3i. XXXIX, 22. Jos. Arcliaeol. 3, 7 §.4: de Sacy) vaoTi. , maxime cum Cahira urbs conderetur, ita
o un/ieQivg iniv6vauf.uvog ()' i^ vuy.ivd^ov ninoiTj- imminutae sunt , ut adeo de situ antiquae urbis dubitare-
(.livov yaiovu. nodrjpi^g 6' iail y.ul ovrog. /.ihiq (utb:^.;;r3 tur , donec Francogallorum investigationes evicerunt, in
BihuQ) y.uktiTui xuxu Ttjv 7ifUTiQuv ykwaauv. t,(i'm] ne- parietinis ab austro veteris Kahirae in occidentali Nili
QtarfiyyiTUi (iufAj.iuaiv olg tj nQijxtQOV tjvd^ti dtuntnoi- littore ad pagos Mokniln et I\lonjath Hahine ('i.k.KS'. KavL*)

y.tXj.itv>i , /Qvaov cvvvcfuafiivov taxi Si o ytTiov sitis veteris urbis reliquias servatas esse , v. Jomaud in
ovTOQ ovx ix dvoTv niQiTfnjfiuTiov , ioqti QitnTog inl tiov Description de ]'Lgypte V, 1 sqq. 53i sqq. Bois Atme
lofiwv tivui y.ul Tidv nc.Qu nXiVQuv ' (fuQaoQ & tv tni- ibid. VIII p. 53. Champollion rEgyptc sous les Pharaons
fitjxtg i(fuafiivov a/iaTov f/ii (iQoyyjoTrjQU ov nluyiov 1, 336 sqq.
uWu xuTu fUjy.oQ iQQioyiiTU nQog Tt to ariQvov xui ftiaov to De domestica scriptione et de etyTno nominis acturi
f.UTuqQivov ofioltog di xw) od^tv ul xi~Qtg dieiQyov- prionim eruditorum (v. Jablonski Opuscc. ed. te Water
Tut a/iaTog iaTtv. Vid. Bkaujjius dc vestitu sacerdotum T. I. p. 137. i5o. 179. T. II. p. i3i. Forster epist.
p. 436 — 61 Schrocdcr de vest. mul. p. 267. A. Th.
cf. ad J. D. Michaelem p. 34. Champollion I. c. p. 36l sqq.)
Hartmann Hcbraerin HI p. 3i2'sqq. Quod Winerus
, coniecturis recensendis supcrsedere possumus, quum de
(Lex. p. 574) ex Ueut. XXII, 12 colligere voluit, for- nativa eius orthographia nunc ex ipsis Aegjptioruin monu-
mam huius vestimenti antiquitus quadratam fuisse , a mcntis constet. lu his quidem duplex eius appellatio repe-
tunicae ratione prorsus alienum est et mero errore nititur, ritur, quarum unanonnisi in scriptura hieroglyphica,altera
quum ibi deniDpagatur, nondeb^^yJi neque magis verum, : in uh'aque scriptura, hieroglyphica ct enchoria, obvia est.
quod ibid. pallium, quum 2 Sara.
vcstis eactima dicitur , Illa est Ma~m-pktah i. e. lociis s. hahitatio Tov Phtah i. e.
1. c. lespondeat tunicae (ni:n3) et a sacerdote summo sub Vulcani modis exprimitur
et variis (v. Champolhon
humerali gestaretur. Vestis extimae nomen est Jibaia. giaram. egyptienne 1, i55 iS^): —
Contra LlOi. vnodvTtig Exod. XXVIII, 3i. 34. XXXlX,
22. 23. 24. 25. Levit. 1. c. Esr. IX, 3, yjTtiov Jes.
LXI, 10, dtnkofg (sexies), quod huiusmodi tunica
amplior super vulgarem gestari soleret (v. Hartmann 1.
c), imvSvTtjg (bis). —
lob. XXIX, i4. Jes. LIX,

17, LXI, 10. Ps. CIX, 29. (Chald. N3^3>a , zab. V^iio
id. Cod. Nas, 1, 178 lin. 7).

]^J^i 1'^'^'? propter, v. rad. nj^.


(In no. 1. tres litterae Fta inclusae sunt margine ,
qui
moenia cum porta repraesentat et habitationem designat
T^y'^ rad. inusit. arab. ijjix.A iratus est , inde inno.2 tres illae litterae antecedunt et sequuntur duo signa
colore rubro picta itidem domum s. habitationcm notantia;
yPfi (ira) n. pr. viri 1 Par. II, 27, cf. y^y^^TIN. in no. 3 pro nomine numinis liUeris scripto habetur eius
imago hieroglyphica iu no. 4 signum
;
quod clomum ,

significat, excipit aliud fortasse donium sanctam s. tem-


,

1^53 nuditas, v. rad. fi^j>.


plum significans ). Haec est (v. Cbampollion p. l53, i54)
•TiyH spelunca , v. rad. "iiy. UsuTOilp. Us\uost[s

Ez.
!ria
XXX,
Hos. IX, 6,
et ^2 Jes.XIX, i3. Jer. II, 16.
i3. ]6 n. pr. McmpJiis , urbs et antiquissima
st" A etA
et nobilissima vetcris Aegypti quattuor dynastiarum figurarum comprehensio sub fincm decurtata
posterior
, (
sedes, inde a Psammeticho lotius Aegypti metropolis ( arx est utraque extrema figura ijla rotunda
: in quae rubro ,

colorc picta est urbis signum est


, pyramis super eo
Aegypti regum Plin. 5, 9, indo arab. jiLo Acgyptus), ,

Memphidis symbolum), iii scriptura enchoria


aggeribus tum ab inundationibus tum ab hostiU invasione
munita, splcndidis audificiis ornata in quibus prae coteris ,
Ifxi-i i/rj.5.
eminebat Vulcani (Phtah) templum a multis rcgibus cer-
tatim auctum et ampjilicatum ( lierod, a, 99. i36. l53. ( V. inscr. Rosett.5 et quae laudat Th. Younc. in
lin,
Iludimcnts of anEgyptian dictionary iii the ancient entho-
Diod. 1, 5o. 5i. 67). \i\ vicinia eius pyramides erant.
Post Alexandriam conditam a regibus neglecta iam Strabo- rial character, London i83i p. 91) i. e. llAnOXlJ,
nis actate(XVII p. 807) ex parte in ruinas collapsa erat Dc inutua utriusque ratione adscribere placct quae ,

quae tertio dccimo adbuc post Chr. n. seculo ct multae ct observat Young libro citato praef. p. V^ Postqum enim
R. n:sq 813
de tnutatioiiibus dixit ,
quas praeter scripturatn ,
quae XXVI, 12: Isaacus eo anno impeiravii cenlnm mcnsuras
intor Psauiinuticlii ct Ptolcniaeonira aetateni ex hierogly- i. e. messem fecit centupHcein. 2 Sam. XX, 6: •|S

pbica pauUatim iu , eodenj tenipore enclioriam transiit nil^a D">'iy V; Ni::: ne impclravcril sibi urbcs munilas.
etiani Jiiigiia causa addit: ,,Asiinple
subierit, exenipli Cf. no. 2, a. Sed longe frequenlius
exemple wiil be abiindaiitly sufRcieiit to sliow the way in 2) invenil (LXX. tv(iiax(i}) aliquem , aliqiiid (pr.
which some of these changes took place. Thc city of venit = incidit in eum ) reperil
, sive bomines Gen. ,

Cairo was probably first calied Memphis or Blcniphe XXXVIII, 20. 23. Num. XXXV, 27. Dent. XXII, 27.
(^ JUlHiJLB.^ ) , the Hieroglyphic name being read 1 Sam. X, 2. Eccl. IX, i5, sive res Gen. XXXVI, 24.
2 Reg. XXIll, 24, maxime amissas Lev. V, 22. 23.
MA-ii-rHTHA, ihe place of Phthah or ^'ulcan its :

1 Sam. IX, 4 sive quaesiverit Gen. XXXI, 33 sqq.


;
elemeuts consistlng , according to the most uatural rea-
Ez. XV, 22. XVI, 27. Cant. III, 1. 2. 4. V, 6, sive
ding of lemple or sacred place and Phthah.
, Before
the place had apparently
minus Gen. XI, 2. XXVI, 02. Deut. XXIV, 1 al.
the time of the Ptolemies ,

1 Reg. XIII, l4 'l3l 2q-< :if1Ni:c:i2 et invcnii cum seden-


:

assunied the sjnonymous appcllafion of Panvf or Parwu-


tcnx sub cjuercu. 2 Reg. XIX 8. Varius autem buius
phis , thc NorH of the Hebrews, meaiiiiig the tcmple ,

goocl gocl whicli is cleariy the sense of the two verbi usus est. Dicunt a) invenire pro assequi, nancisci cf.
of the ,

no. 1. «) in bonam partem (nt lat. invenirc laudera


cognomen), v. c. invenire bonum
Encborial cbaracters ^ and l^ , whLle the soiind
felicitatem Prov.
VIII, 35. XVIII, 22 (cf. ast! p. 545 B), sapienfiam
,

ib. III, i3. VIII, 9, favorem (v. ]n), opes Hos. XII,
Paxuf expressed by the distinct Hieroglypbics
is as iittle
as Memphe by the popular characters.
is But in neither 9, visionem a Deo (.-iirT'J3) Thren. II, g cf. Ez. III, ,

1, quietem Jer. VI, 16.' XLV, 3. Thren. I, 3 (sed


case did tbe sound adequatelj- cxpress tbe v.ritten cha-
Rutb I, 9 invcnire quietem est i. q. tlbia K^i!^ Cant. VIII,
racters tbe sacrccl of tbe one and the god of the olber
:

10 diciturque de muliere, quae maritum invenit) sepul-


being equall}- omitted in the pronunciation. "
,
Sigiiificat
crum i. e. mortem exoptatam lob, III, 22. lob. —
igitur U<An015»{5 locus s. babitatio boni (dei), llA- XXXIII, 24: '\zb •'nNS:;: nactus sum Xvtqov cf. Od. ,

19, 4o3 &UVUXOV liaiv ivQoifiriV et Hebr. IX, 12:


: ,
S\0^vji^
oculos incurrit
idem , pr. to rov iyu&ov {&ioi): et facile in
ex urbis appellatione IMamphta ortum
uicoviav y.iTQioaiv ivQafiirog. Absol. 2 Sam. XVIII, —
,
22 nN2tb !T:ir2 ]"'l\ non csl nuncius quidquam assecuturus
:

esse copt. U^GJULtlJ, UEJULfi."^ (v. Ezecb. 1. c. Vers. b. e. uon gratus est bic nuncius, uullo praemio ornabitur,
copt. CbampoUioii 1. c. p. 363. G4), graecum 3Jf'fiqig, qui eum perferet. Syr. ,^ «j*il»| invenire ab aliquo
arab. v_jUyo , fortasse etiam bebr. >]b , ex Bla- nnph auXcm i. e. accipere, A. Mart. I, 189. /S)
v. malam par- in
et Pa-iiuph Hebraeorum ti:. Ceteruni veram nominis tem (gr. ivgioxtiv xuxov Od. 21, 3c4. 24, 462), v.
significalionem iam intellexit Piutarcbns ( de Iside et c. invenit calamitatem i. Ps. CXVI, 3 e. incidit in eam :

Osiride p. 36g ) jiv /niv no/.iv IHffifjiv oi /.itv oQ/iov


:
N2:7;n (ii-iri^i:. Prov. VI, 33. JJos. XII, 9. b) in- —
ayad^tjjv tQ/ir^rtvovaiv, ol d' tog Tdcfov^Ooigidog. Utrum- vcnire pro cogilondo assequi. lob. XXXII, 3 non inve- :

qne enim proficiscitur a significatione propria locvs boni ncrunt responsum. Neh. V, 8. Eccl. III, 11. VIII, 17.
dei Osiridis) vel locvs bonorvm ( sepulcrum pio-
i. e. Inde irtvenii i. e. recte solvit nenigma lud. XIV, 12. —
rum). Cf. de bac altera eius espositioiie Lepsius letire a c) Formula: "laT ilNSM "'"^ maiws mea invenit aliquid ,

Rosellini p. 5u. Creuzer Comment. Herod. §. ii. sensu legitur: u) comparavi mihi, acijiuisivi aVi-
triplici
quid (icb babe etwas erworben ) possideo aliquid. , =
^72 "'Sja , nffin 'sa v. rad. nt«=. Lev. XXV, 28 ib ai«;r7 ^n ii; nKi:^: Nb Dn si tantum
:

pecuniae conquircre non poteat ,


quantum satis esi ad resli-

tuendum. XII, 8 cf. XXV, 26 ,


ubi «:;:: de ipso bomine
Jj^^';2 > 1 pers. TiNi:/: et -n::a Num. XI, 1 1 , fut.
dicitnr. lob. XXXI, 25: -:^ ns<>::/-i''=i '2, parall.

NS';'; , imp. Ni:72 , inf. NX^ , c. suff. «Ni;-: , sed l32NJi': «b-n 31 '3. (Arab. l.V>. invenit , 'itrsatis babuit opura,
(pro c::.v^73) Gen. XXXII,' 20, part. n;:;: semel Ni;-:
,
opulentus fnit ^v>, opulentia, divitiae). Sq. 1; Jes. X,
(more verborum i-ib) Eccl. VIT, 26, fem. riNSa , DNiia ,

2 Sam. XVIII, 22. Cant. VIII, 10 ''^' potita est tnanusmeadiviliis


l4: D^a?- b-^nb ina t<j:sm
t;.-*
Apnd Arabes
•-T .T'i..- '1* 1' •
1) pr. venit. (Aeth. <7^/CA I id.
populorum, sicui niclo. ( SjT.
-.Oio,jIo X^^iO venit in
^jA^ est abiit, sed cogn. et cbald. NU^
^^^ ivit. Syr.
manus eius i. e. potnit , valuit). — §) incido in ali-
t.£viO venit , advenit, pervenit, l^ id. in formula : in- quid, kommt mir (zufiillig) in die Hand
etwas hoc ,

venit robur i. c. potnit). Sq. ti> pervenil ad aliquid. lob. nexu: 1 Sam. X, 7- TC. ^^'^'P- ""^X T^ ^^^: ^""^
XI, 7 : NJian '^"12 n-^rrn-ns-CiV imm pervcnisti uscpie ad quodcunque libi in mnnum 'incidit 'i'was dir in die "iJand

perfectioncm Omnipoientis? num eam atligisti , cogilando kommt), i. e. age pro lubitu. XXV% 8. lud. IX, ."3.
assecutus es? Inde assecuius est , impf^rarii aliquid. Gen. Rcpetita est locutio ab co . qui ex magna reruni miiltitu
Lllll
R. N^a, nsa 814 D2a — nsa
dine expromit uiiam casu sibi oblatam. Similiter Eccl.
, nos: gefunden werden unter einer Menge. Dan. I, 19,
IX, lo: niai; ^nba nimb Tin^ N::^ri -iiaN-i>3 ijuodcun- Esr. X, 18. b) 1 Reg. XIV, l3: 3iB laT 13 NXTSJ
que tibi faciundiim occurrit id Jac omni virium contentione ,
inventum est boni quiddam in co (an ihm). I, 52: DN
— y) 1 Sam. XXIII, 17: biNIIJ T^ ^NStJsn N3 non attin- 13 NJSTsn W-i. 1 Sam. XXV, 28. Ez. XXVIII, i5. In
get manus Sauli.
te Sq. b pers. Ps. XXI, g : "^n^ Ni?3n eadem locutione habetur loco 3 particulae fis 2 Par. XIX,
T^a^t^-bab Jes. X, 10. — d) l Sam. XXIX ,"0 : 'sib 3, b» 2 Par. XXXVI, 8. Silniliter sq. b l^eut. XXII,
rtaiiw 13 TN:i^ non invenio in eo quidquam sc. criminis. 20 n»:b ^'binB 1N:;a3 t<b. c) invcniri ab hominibus
:

Ps. XVII, 3: Ni:'3n ba nihil invenies. Plenius idera dicitur Deus ubi iis praesto est , eosque exaudit. Sq. ,

tffertur lob. XIX, 28. Luc. VI, Sed aliud est 2 Reg. b 1 Par. XXVIII, 9 T]b Ni:7il^; iriDTin DN si quaeris eum,
:
7.
iibi praesto est. 2 Par. 'XV,'2. 4^! iV. Jer. XXIX, l4.
IX, 35: na msa
i(b nihil eius invenerunt (sie fandeii
nichts von ihr) praeter cranium , pedes et manus , ubi 3
Jes. LV, 6. LXV, 1. Cf. Rom. X, 20: evgid-rjv ToTg

est partitivum (v. 3 no. 2, cf.


,

lob. 20). XX, — i/xi firj l^rjToiJaiv.

e) invenire Deum est Deum habere propitium precibus-


3) esse, adesse, existere a) addito loco ( sich irgend-
,

que annuentem Deut. IV, 29 cf. UJpa, UJIT. Eo refe-


wo finden , beflnden, befindlich seyn). 1 Sam. XIII, 19 :

bNliU'' bb3 Ni:73"' Nb lain (es war kein Schmidt zu finden


renda sunt etiam verba P». XXXII, 6 propferea ad te :

precetur omnis pius N^?3 nsb tempore invenicndi i. e. ,


in ganz Israel). 1 Par. XXIX, 17 : ns iNlI^prn ^72y populus
dum iuveniendum i. e. exoraudum praebes
te dum ,
tuus ,
qui hic adcst. 2 Par. XXXIV, 32: Ni£73:n-b3
tempus est. Vide Niph. f) invenire animum suum i. e. i''7:'i:ai Qbmil^S. 2 Sam. XVII, 12. i3. 2 Reg^ XII, 6.
animum sibi sumere 2 Sam. VII, 27. Cf. Ps. LXXVI, Jes.^LXV',"^. Jer. II, 34. V, 26. XLI, 3. LII, aS. De
6: Q^''f} b^n iU:2N-bs INSa xb non invcniebanl .... rebus Gen. XLVII, i4: d^-iSTa '^iN3 N^7::n Eigsn-bs
mniius suas sc. prae terrore et metu. g! pro invenire — omnis pecunia, quae erat in Aegypto. b) absol. Gen.
studuit i. e. quaesivit. 1 Sam. XX, 21 — nx N^y Tjb : XIX, l5 niN!!:);:" ^'^133 'nuj duac fiUae iuae , quae
:

^''Snn i, ut invenias sagittns. Comm.


36. lob. XXXIII, adsunt opp. absenfibus comm. i4. Esr. VIII, 25. Jes.
,

10. Eccl. VII, 27 jiauin ii^ab quacrendo rationem. XXII, 3 T]"]KiJ3:-b3 alle deine Vorhandenen , pro ple-
:
:

3) attigit aliquem, i. e. obvenit , accifijV alicui , c.


niore: ?J725 D^Niarn Dsri. 1 Sam. XIII, i5. Dan. XI, —
acc. pers. (cf. Nia no. 2, litt. e). Ex. XVIII, 8: 19: cadet Ni:73') SJbl et non amplius erit i. q. Isi^NI.
-bs
rfTia nnNSin riNbnn onmis aerumna
TlZit* qune iis acci- , (Arab. v>^:>.»/i inventus i. e. existens, praesens).
dcral in via. Jos. 23: DnH niJ<3t^2ll — 33 quaecunque
IIj
Hiph. causat. Niph. no. 1 pervenire fecit sq. , 's 1^3
iis accideranl. Gen. XLIV, 34. Num. XX, "i4. XXXII, tradidit in manus alic. 2 Sain. III, 8. Zach. XI, 6 attu-
,
23. Deut. XXXI, 17. 21. lud. VI, i3. Neh. IX, 32.
Esth. VIII, 6. Ps. CXVI, 3 »:iNS7: bina •'-lirJa angustiae
lit, obtulii, sq. bN Lev. IX, 12. i3. 18. (Syr. «-»i£\iO

orci mihi obvenerunt. CXIX , l43: "'^^lN^a pixyi -iS.


:

pervenire fecit , admovit, adduxit). — 2) assequifccit,


lob. XXXI, 2g. Cf. Tob. XII, 7 xat aaxov oi/, tiQr^au :
tribuit alicui, sq. acc. lob. XXXIV, 11: ffliN niN3
«N-'i:a> XXXVII, i3.
'
' '

tfiHg. (Cf. syr. et chaTd. NUJa , i-^^ ; arab. vjLo! inve-


iiit , c. acc. accidit alicui malum).
DSa, nrSa V. rad. 3S3.
4) si;^cj< aliciii , sq. dat. (nostr. hinreichen , hin-
rcich<;nd seyn). luJ. XXI, l4 anb INlta Nbl non sufji- : 1253 V. rad. '11S.
ciebant iis. Num. XI, 22. Cf. gr.' Ixvovflevog', txavog ab
txrio/nai.

Niph. NS732 , 2 pers. nNS723 part. NSJJi, sed pl.


1 \^^ P'"- '• ^- V^'^ > Tltn surit , iaie exsuocit,
,

a-'NS?3: 1 Sam.'Xni, i5. 2 Reg. XIV, 'XXV, ig, ]4.' exsorbuil. Jes. LI , 17: calicem inebrianlem hausisti
in Pausa ^'N^Tis Esr. VIII, 25. 1} a) pass. Hiph. vel exsuxisii i. e. usque acl facces ebibisti. Ps. LXXV, g.
i. q. Kal no. 1. pervenit perlatus est. Jer. XV, 16: , Ez. XXIII, 34. (Syr. ^^io Pa. et Aph. exsuxit. Ethpa.
''J'''!^"^
INSaj pervenerunt verba tua sc. ad me b) pas.s. ;

Kal no. 1 acqiiisitus est ab aliquo sq. b- Deut. XXI, ,


pass. Mr^ sorbitio , epotatio).
17 : ib N3£53' "llZJN bs omnia quae acquisivit i. e. possidet. 2) humorem expressit , sq. ]73 ex aliqua re. lud. VI,
Jos. XV4I ](). 'PraegM. lob. XXVIII, 12: sapientia
,
38 (rorem ex vellere). Chald. id. Syr. Pa. et ImiO
Ni:'2n ^'Nn unde ea acquirilur?
id. lob. VIII, 10 Pesch. Arab. ^^*^ condensavit
2) inveniri 1 Sam. X, 2. 16. 21. Gen. XLI, 38.
P». XXXVII, 36 (opp. quaeri). Jos. X, 17. 2 Par. caseum, pr. expressit serum ).

XXXIV, 21 deprehendi, v. c. de fure Exod. XXII, 1.


;
JSiph. 1) pass. Kal no. 1. Ps. LXIII, 10: ttbn ^rp

K. Deut. XXIV, 7. Jer. II, 26.


•7. Saepe addito loco : iob !i:;7ji nquae plenae sorbenlur ab iis. Aliis 1i:73'; scri-
inveniri alicubi (ien. XVIII, 29 sqq. XLIV 16. 17- ptum videlur pro 1N:^73-' , ut sententia sit : inveniunlur a!>

,

:- Reg. XX, i3. Jes. XXXIX, 2. lob. XXVIII i3. , iis, sed siue necessitate. 2) pass. Kal no. 2, expressus
Spec. a) sq. fa invcniri et eximi ex aliquo uumero , ubi est hunior , inde de sanguine emananle Lev. I, l3. V, 9.
R. nsa, 7=253, -isa 815 n^a ansa
XIX, 24. (Jes. XXXVII, 25). Quae de origine acgy-
ptiaca vocis D^^X^ liadit Joseplius (Ant. 1, 6 §.2:
irrjQr]!)-!] MtajQulnig ^ x«t« t^v nQoqriyoQluv firinr],
xui
T>,v yuQ AiyvTiTov MiaxQTiV xui MKTfQulov^ tovq Alyv-
I^V^^ rad. inus. fort. splenduit , i. q. •-"5-' et mlovg unuvTug o* ruixtjv xuToiy.oivrtg y.uXovat ) ca ,

hactcnus vera esse possint , ut sub nomine -lisa lateat


^^.^ cf. •"r^ hilaris fuit et transp. «-**^r splenduit a acg3'ptiacuni ll^TCSpO regnum (sicut siib nsiE latet
radice primaria et monosyllaba nns. Inde
y^O^pO rex), ct nescio an tale quid , fortasse minus
nSB m. (etiam fem. esse , ex Jes. XLVIII , 4
accurate intellectnm Josephi animo obversatum fuerit.
minime efficitur) c. SufT. Ti^iiz frons. Ex. XXVIII, 38.
Hebraei autem huic vocabulo procul dubio doniesticam
1 Sam. X\'I1, ig. 2 Par. XXVI, 19. nriT ni;N ns:3
originem tribuebant vel ut Bochartus volebat ( Phaleg
, ,

frons (impudcns) nieretricis Jer. III, 3. Ez. III, 7: "'pTri


IV, 24), "11^72 interpretantes icrrnm munilam (ccll. 1i:i!3
n::'0 fronlis perfriciae. V. 8. 9. Jes. XLVIII, 4 '^ni:» :
a rad. "liX Diod. 1, 3i, tj Alyvmog nuvTa)(^o&tv qvai- :

ncin: frons tua est aes i. e. (frons) aeris , aenea. Plnr. y.tog layvQioTui) vcl quod equidem malim, tcrminum,
,
,
csti-. mni:a Ez, IX, 4.

nnSfl f. ocr.a, qs. frons tibiae, cruris 1 Sam. fi"" ' ^- "'^?.'.^» '^^ "* D^-iI^t: (q. v.) idem nomen
'
..mit m .
esset duali nuraero. Priori sententiae faveret etj'mon
nuper propositum vc. .Alyvmog a sanscr. uguptas munita,
V^'2 1) suxit , exsuccii , i. q. niSSM et nT73. Arab.
si modo ipsuni certius esset.

(jki^, chald. Vi:y, , syr. jio yw


(unde 1^^^ suctio Cj^lSia n. pr. dual. ^egypius Gen. XLVI, 34. L,
L. A. ) id. quae omnia sonum imitantur, ut gr. fivCw,
, 11 , saepe plenius D*"ii:73 y^N terra Aegypti fem. Gen. ,

fivCaio ,
jUaCof. Inde cum voluptate hausit gusiavit Jes. , XLV, XLVII, 6. i3,
20. it. Aegyptii ap. prosae oratio-
LXVI, 11 ef. p:' Comm. 12.
, Quae dulcia suiit et esu nis scriptores pkrumque c. plur. Gen. XLV, 2. XLVII,
(

iucunda , ea sugere solent, inde \5. 20. L,i4), raro c. siiig. masc. XIV, 26.
3. Ex. I,
2) dulcis fuit , unde ni:73 dulce h. e. non fermenta- 3i poet. c. sing. masc. Jes. XIX, 16. 26- Jer. XLVI,
,

tnm , cf. pma quod et ipsura utrumque significat. 8, et ftm. Hos. IX, 6. Joel. IV, 19. Cnm He locali
nSQ nM"il:73 Gen. XXVI, 2 et saepe. De duali equidem (pro-
f. pr. dulcedo , concr. dulce i. e. non fer-
barite Guil. de Humboldt, iiber den Dual p. i5) sic
mentatum , al^vftov. ( Alias derivationes parum idoiieas
v. ap. lo. Simon. etWinerum). Lev. II, 5: !T",-;n ni:J3 statuo , Hebraeos singulari numero pro "lJ£ia arab, .joa
non fermentatum sit. Saepe in genit. postponitur ut ,

nsa nVn placenta non feruientata Lev, VIII, 26. Num. usos esse forma "lisa fq. v. ), quae proprie inferiorem
VI, 19, n2:73 p^ip"! Num. ib. in pl. nis^a niVn (cf. de Aegj'pfnm significabat quippe Plebraeis propioreni niagis-
duplici plurali nominis regentis et recti Gr. hebr. §. 106, que notam duali in autem D^'"^'^ vlramqve yieg\'p1um de-
,

3) placentae f<u-«ot Num. VI, i5, 'J3 "^'pl Lev. II, 4. signare i. e. infcriorcm et superivrem idque, quum superior
VII, 12, mSTa nias Ex. XII, 39, quo etiam pertinet Aegyplus nomen haberet sibi proprium DiiriE per ,

riSTS Dnb panes non fermentati Ex. XXIX, 2 et simpl. zeugma , sicut utraquC Sicilia pro Sicilia et Neapoli dici-
r^sa Gen. XIX, 3. Saepe dicunt: rt')^^ -3N comedere tur licet hac origine posthac neglecta ctiam dual. d^"ii:J3
:

li^vffu Exod. XIII, 6. 7. XXIII, i5. Lev. VT, 9. Deut. ita reperiatur , ut Patrosum non complecfatnr (Jes. XI,
XVI, 3. 8, et ni:;a S brN comedcre aliquid ( v. c. fer- 11. Jer. XLIV, l5). Apud ipsos Aegyptios ulraque Ac-
tum) non fermentatum Lev. X, 12. 1 Sam. XXVIII,
24. nii;7jn an toQTi] tcuv ulifiwv, de Paschate Exod.
1'
gyptus appcliatur TO seu -U-O cum signo dualis numeri

XXIII, i5.' 2'Par. VIII, i3.' XXX, i3. 21, brevius i, e. utrumque imperium (v. Champollion
uterque munclus s.

nisjan gr. t« «u><« Exod. XII, 17 (cf. XXIII, i5). gr. p. 98). Prorsus abiicitndum aulem quod alii di:a- ,

lem numerum ad terram Nilo bipartilam retulerunt Uini ;

niSH lis V. sub rad. ns:. enim sola superior Aegypti pars bipartita est tum utrum- ,

que Nili littus autiquitus nunquara non einsdem ditionis


fuit, nunquam a Nilo ceu termino separata. (Arabes
, ,

"ifcU rad. inusit. ,


quae idem valnisse videtur quod
habent .kia Aegyptus it. Mempbis , Syri dualem ,
etsi
vic. 11:3 coercuil , inclusit , inde cbald. ni:73 , nasor.
1. " . 5 o
l»^i>3 limes , terminns, arab, j^ id, et urbs magna, in hac lingua rarissimum, j^^iij),

Nom. gent. est i-i^b Gen. XXXIX, 1, f. ry^


Ter
"11252 n. pr. Acgypius eaque, ut videtur, inferior.
legitur hoc nexu
XVI, 1, pl. m, D''-i2:a Gen. XII, 12. i4, f, nv Ex. —
1^1:73 "«'in-; flumina s. canales :
I. '9-
Aegypti i. e. Nili brachia et canales jes. XIX, 6. 2 lieg.
LIlll 2
R. Vj^a, ^^_)2, a^rq 816 ^pa ^''na

^pT^ rad. inusitat. quam idem notasse suspicor V. Dschauh. ap. Schult. ad lob. XXXIX, 18, et infra
,

Hiph. —
2) coniumax rebellis fuit, Part. fem. rtN"lia ,

quod aethiop. Cl^P^A.1 et fl4^A' germinavit ,


pullu- i. q. !Tni73 rebeUis Zeph. III, 1.
lavit (aet73 litteris perniutatis) , unde fl^i^A. ' planta,
vimen, a quo verbum secunJarium est 't'flTP/\. I qui e nido exsurgens alarum
liiph. de struthione
stirps, ,

iabakliala punivit pr. si quid video virga percussit,


plausu tanquam ad cursum se impelHt. lob.
flagello
, ,

quanquam has radices plane discrevit Ludolfus in Lux. XXXIX, 18 (21): «•'"lyn 01^733 ny3 mox excitat se in
alium. Cf. t3iuj et 131125. LXX. vyjcuoti. Vulg. alaa
p. 238. Adde syr. Pxsaa quod Lex. Adl. interpre-
, erigit. Kimchi m35n quae Bochartus ( Hieroz. II,
:
,

tatur : ^jli'0 i_n>^-^ clava , tudes. Caeterum cave con- p. 261) ita explicat,' ut N173 sit i. q. dNI, sed Dn :

feras lat. Saculus ,


quod est a stirpe ^uco ,
pr. Gelistock, praestat Schultensii sententia supra proposita. Practerea —
cf. fJay.iijQiov. Inde huc pertinet part. nN-1737: (nN"l7373 vel nN17373), quod in
Cod. Sam. Lev. XIII, 5i. 53.' Xiv, 44 iegitur pro vul-
^jp.^Q st. cstr. bpn Jer. i, ii et ^pa Gen. XXX, gari leprae attributo niN7373 et haud dubie est lepra , :

3/, c. sufF. ibj:?3, dDbpy pl. nibpy ( sed u3"'?pa Exod. coniumax i. e. pertinax , longinqua, cedere nescia.
XII, 11 Cod. Sam. ) m. (Zach. XI, 7. i4), surcnlus,
virga Gen. XXX, 3/ sqq. Jer. I, 11 dein bacuhis (cf. ,

Itpn ) quem quis manu gerit Gen. XXXII, 11. Exod.


,
I[. ^ I^Q vel 2n l'^ '"^^^- i" verbo non nsitata:

Xil, 11. 1 Sani. XVII, 4o sqq. qao iumentum caeditur , ci5o repletus , bcne nutritus pinguis Jiiit. Arab. I^ et
,
Num. XXII, 27 peclum pastoris Zach. XI, 7 sqq. bp^a
,
s - s ' -
n; de hasta Ez. XXXIX, 9. ( Chald. Ti bp'^ spiculuiny (_c^ bene profecit s. bene
.

cessit cibus,
.

, a fortis
.

(pr.
Castell.). 'Pa^Jof(a»'r£tag mentio fit Hos. IV, 12.
pinguis), virilis fuit , unde S./o chald. X^l^a vir. Admo-
ni?p53 (fort. pro nibp73 baculi sortes ) n. pr. ,
dum vicinum est N13 Hiph. saginavit Ni^ia pinguis, ,

virorum i)'i Par. XXVII, 4.' ' 2) VIII, 32. IX, 37. 38.
quod supra (s. rad. Nn3 uo. 4) ad secandi inde come- ,

dendi notionem revocavimus. Sed nescio tamen, sitne


rad. y:;^. potius ab implendo ut N^l^^ , N'n2 prope accedat ad Nb!3
YJ553 V.
,

q. V. , quam coniecturam iam in Lex. nian. proposi-


tam Fiirstius quoque amplexus est. Sed N^IT^ dominum
ppV] Kal esi coniabuii hic eiusdem originis esse credit atque lat. nias maris. ,
in inusit. liquefacius ,

Congruunt sanscritica prt , pri implere , nutrire , suslen-


cogn. ?|sy, ?)ia, Sia q. V. (Chald. id. saepius in Nithpa. taie )

p72pi2n: in linguis occidentalibus respondere videtur ma-


;

ceo , macer ).
i^nSJ chald. dominus. Dan. II, 4^ : pdbTS nyz domi-
Niph. pai 1) liqitcfactus esi. Jes. XXXIV, 4 :ip?33 :
Tius regum. V, 23 : N''^^!!? N173 domiiius coelorum, Cum
D^iaffi!!" N3:; bS liquefiunl i. e. liquefacta decidunt om«t<x Suflf. •'N'n73 Dan. IV, iG. 21 in Chethibh , sed Keri habet
coeli sidera quae candelis cereis a poeta comparantur , ut
,
1173 Aleph abiecto. ( In Targg. •'1;3 frequentatur max.
bene hanc imaginem explicuit Vitringa. Inde cliffluxit.
pro hebr. bya , rarius scribitur 173, '1kV73 , rabb. 'J10
Ps. XXXVIII, 6 Tnisn ^p733 sanie dijjlinint vihices mei
:

(cf. ss': 1 Sam. XV, g.^DN^a' lob. VII, 5). 2) ia- — dominus iioster , de magistris illustribus , fem. Nnl73

buit , contabuif de oculis et lingua Zach. XIV, 12:


,
doraina , N1173 dominium. Syr. (
i-iiO ,
\*t^ dominus ,

firr-iDs pan i:iDbn irj^^^iha n:p73n T<5"'y contahescent ocuU

in fnraminibus corum et lins;ua in ore corum de ipsls


unde i-^, »Ji.iD et aeth. d^C\ honoris caussa piaemitti-
,

hominibus sub onere peccatorum collabentibus. Levit. tur nominibus doctorum. Sed arab. ?.<0j3.,0j i.A esi vir).
XXVI, 39. Ez. XXIV, 23. XXXIII. 10.
Jiiph, pafl causat. tahescere fccit Zach. XIV, 12. N^Hu m. saginatus Ezech. ,
pinguis , de pecore.
XXXIX, 18: ^uja Batanaea sagi-
'''?."'1'2 ^''^S iuvcnci in
pQ m. putredo , a) de putredine vulneris sanie nati. Dein subst. vitulus saginatus [fioa/og aiTtvTog Luc.
diffluentis (v. rad. Ps. XXXVJII, G). Jes. III, 24 nnn :
XV, 23. 27), saepe copulatur cum liu; et npa 2 Sam.
iT^^r;"' pT: Diua. Vulg. et erit pro suavi odore Joelor sc. VI, i3. 1 Reg. I, 9. 19. 25. Jes. XI, G. Plur. Jes. I,
vulnerum diffluentium. b) de ligno jputrido. Jes. V, 24: 11. Am. V, 22. Targ. ubique reddit ^''tiC , Sjtus passim
niT]-' P733 aui"iia. (.^.^a^, LXX ap. Ezecli. iaiiuTcofuvot Hieron. aliilea
et pinguss. Cf. Bochartuni in Ilieroz. I, 280 sqq. Lips.,
equum scd quam ipsc defendit Kimchii , Aben Esrae al. sen-
,

[. ^*!'^^ i- q. N'1'3, i^'-» >) strinxit fla-


tentiam , N"'"173 esse bubcUum, eam recte refellit Ilosenm.

gello, ad vclocem cursum impulit (streichen,anpeitschen), ad h. I. p. 282.


R Nia, 5ia, lya 817 n»ir) 1-1133

fli^^lp f. ingluvies avium. Levit. I, 16. Arab. 102 ct tab. 17. Russel hist. nat. AIcpp. I, 98 al. De
9 . hodierno prioris instrumenti in Uispauia usu v. Neueste
id.
Liinder- und Volkerkunde I, 272.

^"^^53 (formae pinguefaciens , inde


nncTj, pr.
fort. /luiifww, q. lob. XV, 27, lat.
d. fi^-'^^ JTiJJ'

faciens corpus lust. II, 8) n. pr. viri Amoritae , qui Ir^ fut. nS»^ contnmax , rebellis fuil , Hejecil a
cum Abraliauio foedere iunctus erat Gcn. XIV, i3. u'i.
domino. (Chald. id. Syriacum ^-^ tum absol. ponitur
Inde N-i-TTj •':iVs quercus Mamrei XIII, 18. XIV, i3.
XVIII, 'i,' et simpl. N-n^^y XXIII, 17. ig. XXV, 9. pro : restitit, Widerstand leisten, v. c. de hostibus in arce
XXXV, 27. XLIX, 3o. L, i3 nomen qucrceti prope
se defendentibus Barhebr. 407. 565, unde f^i^ el
Ilebronem. LXX. Vulg. Mambre.
Mu^i^qT-. Apud
Joscpbum (b. j. 4, 9, 7) et in scriptis Christianorum vete- IjfiO AaS arx, tum sq. ^i^ ibid. 117. 443. Arab.
ris mediique aevi ibi locorum celebratur perantiqua tere-
binthns secundum alios quercus
, quam ab Abrahami ,
Couj. I 0„c 0./C et Conj. V pervicax , inobscquens
temporibus permansisse credebant (v. Relandi Palaestina fuit , audax in rebellione Conj. I etiam assiduus,
fuit , :

p. 711 sqq. ), et huiusmodi arborem etiamnum Hebroue contiuuus fuit in re agenda. Vicina sun^ n-i^a et sam.
monstrari nuper narravit ex Falaestina redux Ed. Ro- ni"J recalcitravit et originem quoque eandem putave-
,

BiNsoN , Professor Neo-Eboracensis. rim). Ponitur absol. Gen. XIV, 4. Neh. VI, 6, saepius
sq. 3 in aliquem (v. 3 no. 12) , ubi lat. dixeris ilefecit :

V. -jn^n. ah aiiquo, 2 Reg. kvill, 7. 20. XXIV, 1. 20.'jes.


XXXVI, 5. Jer. LII, 3. 2 Par. XXXVI, i3, et bv (v.
syr. ) Neh. fl, 19. 2 Par. XIII, 6, raro cum accus. (cf.
fTia) Jos. XXII, 19. lob. XXIV, i3: niN-"'nito rpii
Jl I
y rad. inusit. ,
quae idem significasse videtur aclvcrsantur luci lucifugi. , Sj'mm. unoOTUTug (fWTog.
i-nTTZ T'!'^ defecit a Jova idola colendo Num. XIV, 9.
quod 3*^3, arab. quadril. — r^J quoad ex derivatis colli- ,

Jos. XXlT, 16 sqq, Ez. II, 3. XX, 38, Dau. IX, 9 , et


,

gitur : 1) ciio vohit se, unde i^h^j tribulum (nisi forte


absol. Dan. IX, 5.
J-1J3 in hoc nomine cst i. q. n"a , p^TJ trivit , contrivit)
2) celcrilcr locutus est , de garruhs, susurronibus , mide XXII,
T153 m, 1) rebellio, clefeciio Jos, 22. 2) n,

^ 'J5'i; susuiTO. Cliald. ii^^iz est propulit , impulit. pr. viri'l'Par. IV, 17. 18.
~
— Inde *T11D chald. i. q. Tia no, 1, Esr. IV, 19. In Targg.
NTia, Nni-):;, n^'^^ id.
3^113 m. Jes. XLI, i5, plur. D"'a'i'lJ3 2 Sam.
XXIV, 22, el syllaba more recentiorum producta (v. T^13 chald. adj. rebelUs f. inyya emphat. Nn"]^a
Lgb. p, l45) aij-i-lia 1 Par. XXI, 23 tribulum ( ai-ab. Esr. IvVi2. i5.

^ .jj)j instmmentum msticnm qno frnmentum in area


C^na
,
V. rad. nn.
conterebatur , poet. etiam ^^.Tin appellatum q. v. Duo ,

eius genera eraut. Unum, quod /riiiJum y.uT i'^o/>]v appel-


labatur labula lignea crassiore constabat
, quae infra vel
m i j/3 f. contumacia 1 Sam. XX, 3o.
,

lapldibus acutis vel ferramentis vel incisuris asperata IhTlli^ n. pr. Nimrod (LXX
Ni^gciS , Jos. Arch.
imposito aujiga aut pondere gravi (talmud. N31p-i[?l NTV 1, 4 §. 2'Nij3Qiad7;g), CuschiCIius, veuator fortissimus,
Aboda sara fol. 24, 2. Menachoth fol. 22, 1) a bobus Babjlouici et Assyriaci regnorum, neque non Nineves
trahebatur (v. Varro R. R. 1, 52 §. 1. Raschi et Kimchi urbis (verba enim Gen. X, 11 explicanda sunt ex ea :

ad Jes. XXVIII, 27. Bellon. obss. 1, 64 al.): alterum, ierra Babjlonia egrcssus esi Nimrod in Assyriam et ex-
quod plostellum Punicum dicebatur , carpentum erat struxit Nineven cet. ) conditor Gen. X, 8 12, fortasse —
C3'lindris (Walzen) rotisve instructum quae ferramentis idem ille rex antiquissimus , quem Graeci Ninum appellant
,

lapid.busve serrarum in modum asperatae frumentum con- (Diod.2, 7) et Nineves conditorem faciunt. Hebraei
terebant ( Varro I. c. Hieron. ad Jes. XXV, 10. XXVIII, recentiores ex etymo nominis plures fabulas exsculpse-
27). Illud hebraire proprio vocabulo Jlia dictum est, runt , eumque hominem impium atque rchellem turris ,

hoc r:\iS appellatur Jes. XXVIII, 26. Praeter scriptores Babylonicae aediCcatorem fuisse commenti sunt, Pseu-
iam laudatos v. FuIIeri Miscell. 6, 12. Schottgen triturae dojon. Gen. 1. c. Joscph, 1. c. i'i>,Qi ()' uvTuvg nQog Tt
et fulloniae antiquitates (ed. 2. Lips. 1763) p. 19 sqq. t'//p(v Toi; Qtoii y.ut y.uTuqQovj]aiv Ni^gwSr^g .... toJ.^«jj-
Bochart. Hieroz. I p. 3 10 (qui i^^ia niale revocat ad rad. Qog (5f xaf yji^QU yivvutog. ug iTiiid^iv uvTOvg /.i)j tiTi Gew
n-ia), Paulsen Ackcrbau der Morgenlander p. 110 sqq. didovai To di' ixiiiov ivduifiOViTv , uXXu tiiV iSiuv uqitiiV
Niebuhr descr. Arabiae p. i58 ct tab. i5, eiusd. itin. I, jutTu nuQ:'/^iiv uvToTg ijitadut. Inde novac Orientalium,
il.ina-, Tr:n-< 818 11'"'» ni53

quibus Niinrodus etiain LiLi^-eJt *) irrisor appellatur, 5 sqq. LXX


MuQSoyutog. Incertum , an idem sit qni ,

fabulae ortae sunt (v. cI'Herbelot bibl. orient. v. Nim- Esr. II, 2. Neh. VII, 7 in eorum numero memoratur,
rod) , in bis ea de qua supra dictutn 6st s; v. ^"'DS.
, Cf. qui cum Serubabelo in patriam redierunt.
Wineri lex. bibl. v. Ninirod. Magis placeret et^mon ex
neopers. o,aJ ifZZum ducendum , si modo probari posset,
antiquum e.sse hoc vocabuluci, 1^03 y^N Mich. V, 5 ^^"^"2 1) pr- i- <!• f<'^'9 no. I, arab. ^^a strinxit
est Babylonia.
(nostr. streichen ) cutem novacula (v.
, streifen , v. c.
illia novacula ) apud Arabes equum flagello
, ubera ,

mulgendo ( cf Scbult. ad Har. Cons. I, p. 24. de defect.


.

^)""''^ Jer. L, 2
pr. idoli Babyloniorum , prob. n..
ling. hebr. p. 117). Vicina sunt n"ia bestreichen, inun-
Martis planetae quem paiiter atque Saturnum utpote
, ,
xit. Hinc
sanguinolentum caedisque auctorem hostiis humanis-pla-
cabant veteres Semitae (cf.de culta eius apud veteres 2) coniumax rehellis Jiiit , , pr. restitit , repugnavit,
Arabes Comment. ilostr. ad Jes. T. II. p. 344 sqq. ). manibus pedibusque stringendo et conlendendo. (Arab,
Nomen , quod hoc numen gerit apud Arabes et Naso- (_j^ denegavit, Conj. III. contendit disputando. Cognata

sunt sam. ^'^^ Deut. XXXII , 35


recalcitravit
syr. ,
raeos J^y>, «-^^r*-^, ex nostro ortum videtur {Mir-
,
audax , impudens
adeoque Tia q. v. Prorsus falsi
fuit ,

rihh ex Mirdich) ^ atque buius ipsius origo {Mcrodach sunt, qui originem in murmurando ponunt). Construitur
a stirpe Mord, Mort^, quae nlmorlem et caedcm sigui- a) sq. 3 eius cui resistitur. Ps. V, 11. Hos. XIV, 1.
,

ficat V. p. 77fj A, et syllaba formativa ach, och in b) c. acc. eiusdem ( pr. propulsavit aliquera). Jer. IV,
assyriacis et chaldaicis «"ebriore cf. Tjna , TJVTN, H"^^')
, 17 : nr"ia TN ''3 nam conlumajr csl contra mc. Ps. CV,
bene quadrat ad deum caedis ^ellique. Quid? quod Mar*, 28: "naT-nN lia Nbl. Crebra est formula: -riN !Tia
Mavors et mors eiusdcm origiius esse videiitur. ut
Aliis , 11 is restitit raandato divino Num. XX, 24. XXVII, l4.
Hitzigio (ad Jes,. XXXIX,
Merodach i
) , videtur pers. /Sam. XII, i5. 1 Reg. XIII, 23. 26. Thren. I, 18.
t<5\>./0 vir pr. vir parvus, quod non ita absurdum est, ut Sed 'o '2 - DN nT3 primitus et proprio significatu nihil
putabat Kieiuertus (Dorpater theol. Beytrage i, 2i4 sqq.), aliiid fuissc videtur quam strinxit s. percussit os ahc. :

quum diiuiiiutiva non sohim contcmtiin sed etiam chari- , i. verba eius vilipendit
e. v. quae supra disputavimus ,

tative de persouis rebusque sauctis usurpeutur ( v. 'jia~ el, ad formulam chald. T^a txtliz s. v. Nna. c) albsol. Deut.
quem ibi laudaviinTJs , lac. Gdinmium). — Ceterum XXI, 18. 20: nibl ^"110 ja ^lius reji-aclarius et coniu-
huius -numiuis ab AssjT-iis et Babyloniis studiose culti maor. Ps. LXXVIIl , 8. Jer. V, 23. Jes. 1 , 20 dJ» :

praeter Jes. et Jer. 1. 1. c. c. testes habemus nomina pro- nn-^iai nDNi:n opp. DnSTiuJ:! naiin CiN. L, 1. LXIII, 10.
pria regum Assyriorum
Babyloniorum cum hoc nomiue et Thren. Ill,^ 42. "Metaph. 2 Reg. XiV, 26: — ij»
composita ( v. quae disputavimus ad Jes. T. I. p. 281), TN^ ni73 bSilTB'; calamitas Israclis admodum contumaoc s.
ut Mesessimordachus Sisirnordachus , ?J"lha i^lN ( q.
, pervicax, perdurans insanabilis. Vett. verss. 'rr^lz ama-
,
- •«
V. vel quod ITi^ legunt (invito quidera sexa
:
) et i-am reddunt ,

vocis "'3»), vel quod radici ^iia eandem potestatem tribuunt


11'*.^^ "^l^l^^ (Merodach i. e. Mars est deus
dcminus b>a bya ,
= sec. Bohlenium i. q. pers.
, bya ,
atque l'!»
LXX
sed neutro opus videtur.
: Ceterum etiam
ril73 el niail saepe reddunt nuQantxQulvd) , quasi
.,!ji^j ^6^yi vir laudatus hon benc) rex Bahyloniae Jes. ,

vis verbi ab amaritudine proficiscatur.


XXXIX, 1, teste Beroso (ap. Eusebium in Chronico,
Vers. arm. ed. Aucher. T. I. p. 42. 43) prorex Ass}Tiae Hiph. fut. apoc. "i73nn Ez. V, 6 i. q. Kal
!i"i7:n

regis , a quo hic defecerat Babjloniae imperium ipse no. 2. repugnavit , contumaoc fuil. lob. XVII, 2:
reslitit ,

capessens (v. Comment. nostrum ad Jes. 1. c), quanquam |bn Dni"172!l3


i5''3' (Dagesch euphon. in 73) iVi reclamalione
Hitzigius ( ad Jes. 1. c.) Mcrodach - Raladanum Berosi ab eorum commoratur oculus meus , circumdant me obloquen-
huius nominis rege in V. T. diversum fuisse existimat. tes et repugnantes. Plerumque de his qui contumaces
Idem appellatnr ^TNb: ?ITS<"ia q. v. w in 6 mutato apiid ,
sunt in I3eum. Constr. a) sq. 3 (contra). Ps. CVI,
Ptolemaeum iu Canone MuQdoyJf.inadoi. 43. Ezech. XX, 8. i3. 21. b) sq. t3S (contendit cum)
Deut. IX, 7. 24. XXXI, 27. c) sq. acc. Ps. LXXVIII,
""JTnu (pers, ^J)./j parvus vir, Mannlein , vel 17. 4o. 56. CVII, 11. Ez. V, 6, maxime informulis:
Maitis cultor, a Merodach) n. pr. i) viri Benjaminitae << 'S-nN !Ti;2!l (de qua vide Kal) Deut. I, 26. 43. Jos.

iii Persiae metropoli degeutis qui Eslherae nutricius ,


I^ 18. 1 Sam.' Xll, j4, '1 15-y-nN '!l (q. d. oifendit
erat postea supremus regis amicus factus est Esth. II,
,
oculos Jovae) Jes. III, 8, "'i m"l-nj<'r P». CVI, 33.

") Cum Dhohaco , rcge mythico Pcrs.Tnim cnnfudil boc vc. nosenmiillenis (bibl. Alterlliumskunde 1, 2 p. 60), cum Dejoee,
,

MediBc cnnrlilore, Hohlcnius (ad Gen. ]). 127), cnius ipsius coniectnram NimrcJum eundcin rcgcm fuisse Mque Mcrodach Batadan ,

(Jes. XXXIX, 1), uemo lacile probel, qui temporum rationes reputaverit.
R. nya, nrq 819 nna^T- mn
iTlB f. dnal. Jer. L, 21 D^n"!?: V^Nn ''^'•''i <?«p?i- : (part. fem. a nn^J, ad formam n»"^iE) i. c. aror, cacumen
cis contumaciac de Bab^lonia, in qua priuinin Ass^Tii,
,
montis (cf. .syr. Ijf*^ rcsistentia, ct Ijfio ^*0 locus
deia Babylonii populum Dei dttinuerant et vcxavurant
(cf. Coinin. 17. 33 et JMaurer. ad h. ].). Aliud v. sub resistentiae , de arce , arabi li.L» n. pr. arcis Dumae),
rad. nnn.
ita ut Moriae et Zionis (]i'l£) nomine paene conveniant. Si-
n"lT53 dnorum locornm , nnius prope Sicliem
n. pr. mile quid spectasse videnturLXX veiftfentes ry/jj>.^ (qnod :

nrbem (quercus More ) Deut. XI, 3o, libN


rr^iTS ""rVN alii ducunt a prospectii late patente) qno vocabulo red- ,

STiia Geii. Xil 6 alterins rTiiTari ri'33 lud. VII,


, , ,
dunt etiam n-^ia Gen. XII, 6. Deut. XI, 3o (v. supra).
1 in valle Jesreel. Quod de etymo vocis posui p. 627 Quod alii veteres n>1ia de culiu divino explicant ( Onk.
B , nunc minus placet , et vix dubito quiii -r;"!iJ3 pr. Pseudoj, duo Arabes), in eo et)'raon sequuutur a rad.
conturaax , resistens montem s. arcem montanam signi- nT" Iliph. n-iin ductum.
ficet, in qua hostibiis resistatur cf. !n^a, rniJiB , nn^Ii^.
''"153
Feni. eius esse videtur !T"iia q. v. utiumque red- LXX , '^a , c. suff. D^*ia Neh. IX, 17 sed
in pausa ,

dunt ii/i;;X/;. ':pi'm3 Dent. XXXI,


27 m. 1) rcclamaiio. lob. XXIII,
2 : Tli!} '^^T3 Di'n Da nunc quoque reclamatio e.s< sermo
mlH novacula, quae ( observaute Schult. ) a striii- meus , etianinunc non possnm non reclamare et <le iniuria
gendo dicta lud. XIII, 5. XVI, 17. 1 Sara.
esse potest. conqueri, Alii nnm ctiamnunc. rebellio vobis videtur
:

I, 11. Quum
vero omnibus locis gen. masc. sit hoc vc, qucrcla mea? vel ctiamnunc amnritudo (Targ. ^'"l/a ,
:

et nm73 Ps. IX, 21 in Chethibh legatur pro Nlia qs. nT3 idem valeat quod 1^^) est quercla mea; sed neu-
inclino in sententiain lo. Simoiiis cui etiam ni1?3 nova- , trum aptum, nedum necessarium est. 2) contumacia —
cula est pro i<"iia tremor timor, ,,quod cum timore ,
in Deum. Deut. XXXI, 27, 1 Sam. XV, 23. Saepe dici-
tractetur. " contumax Ez,
tur '-)a-n^3 gens II, 5. 8. .111, g, 26.

nna 27. XII, 2. 3. 9, >'ia ":3 contumaces Num. XVII, 25,


oen. xxii, 2 et Tvnya 2 Par. iii, 1
^in Cy Jes. XXX, g, et '"ja concr. contumax Prov.
n. pr. lyioria , collis Hierosol^^mitanus cui Salomo tem- ,

plum superstruxit. Ab aquilonari Zionis psrte (nord- XVII, 11 , contumaces Ez. II, 7. XIJV, 6.
ostlich von Zion) sifus et valle Tyropoeon dicta ab eo '?^
''1'^ "• pr- filii Jonatbani i Par. IX, 4o qni ,

separatus erat (Joseph. Ant. 8, 3 §. g. XV, .11. bell. ibid. pauUo superins b5'3 3^"7'r (irapiiglians Baalera
jud. 5, 5), sed vulgo tanien Zionis nomeu etiaui Moriae vocatur qnae scriptura verior videtur,
,

collem complectebatur , cuius nouien perraruni nonnisi


bis et ne 1 Reg. VI, 1 quidem
, legilur. Quod Gen. ,
•T^TB (contumacia
''
in Jovam) n, pr. viri Nehem.
XII, 12.'
1. habetur n'"?^n ^IN est terra s. ager TMoriae , i. e.
c. ,

regio illi monti vicina cf. lyn yiN Jos. VIII, 1,


, nec DwvZ ( conlumaciae) n. pr. virorum 1) 1 Par. V,
senteiitiam suam nobis persuasit Bleekius ( theol. Studien
32. VI, 57! Esr. VII, 3. 2) 1 Par. IX, 11. Neh. XI,
u<;d Kritiken i83i, 3 p. 520 24), qui n'n?3n y^N ad — 11. 3) Neh. XII, i5, sed hoe vitiosum videtur pro
templi montem pertinere negat , et regionem Sichemiti-
ni^aia comm. 3. Etenim • et a litterae sunt in antiqna
caui quae alibi quercetum 31ore dicitur ( v. pag. 627 B),
,
scriptura sibi similes.
iutelligendam existimat. Templi montem intellexerunt iam
Josephus ( Ant. 1, i3 §. 1 to Mwgioi' ogog ,' et §. 2 ro C^T^D (contumacia, i. q, 'T; adilita syllaba for- ,

0Q0(, i(f' ov To Uqov z/«/!?('d;;g jiuatXeig lariQOi' (Jpit- mativa , D—


ut in D"tD, DblN) n, pr. mniieruin.- 1) soror
Tuj) et Targ. Hieros. (n"'-!1?3 niO ) idemque totius ,
Mosis prophetissa Exod, XV, 20, Num. XII, 1 sq.
,

narrationis argnmentum et ratio suadet. Ad origiiiem — (quae narratio cum etymo nominis mire congruit) Mieh.
quod Qttinet non dubinm est, quin sacri scriptores ,n'"?7a
, VI, 4. 2) 1 Par. IV, 17. Gr. MuQiufi MuQia. ,

acceperint pro rT-^NTa Genesin cZec/us a


vel secuiidum
n"l53'; n. pr. viii 1 Par. VII, 36.:
Jehova ( comm. l4: nin' N'nr; Dip-;n D'd D--;3N ii-^T:'.!
ni«^7 cf. Cumm. 8 ) vel secunuum Paralipoinena 1. c.
,

monstratus a Jehova (tti; nN-i: nCN n^TVin nn2 )


quod idem spectarunt Symm. )'jj T/"f riniualtxg. Aqu. 4?c ( M^ 1) fricuil , Irivil , conlrivit , V. ni1?3.

ir^v yr^v xr^v xuTuifurrj. Hieron. terra visionis quodque ,


(Cognata sunt pi?:,
"" '
, ma et r iu I emollito nia no. II.
scriptura adeo inutata cominendare volebat cod. Sam. Gf. '
.....
trita ignis elicitur).
, '

a)
X .

Arab. j,,a aibor , ex qua 1. q.


(nN-l^Tjn, Vers. Sam. nn-iTn). Neque linguae ralioni-
bus contrarium est hoc etymon (prae ceteris vide qnae arab. .:.,a inunjcit , v. c. corpus oleo. IV, emolliTit,
observavimus ad n-lin p. 627 et lin. 21 sqq. ) nihllonii- :
(Vicinntn est niTO littera r in sibilum versa). In V. T.
,

nus priraarium et nativum uon videtur sed eo demum ,


semel de cataplasuiale imposito Jes. XXXVIH, 2I Jesaia :

tempore excogitatiim quo templum iam in hoc colle ex-


,
hihcnie cnricas sumcl<ant JTTcin-rr ^n'^''!';') praegn. eas-
structum erat. De nativo autem etvmo si cxmTertura (jue cnwUilas ulceri imponehnni. LXX. xui tQnp«v xul
facieuda est , n^-^a, nj-)ia erit refractaria , resistens y.uTunXuaui. Vulg. etcataplasmarent snper vulnns.
R. ana, yia, ^-yn 820 niia — ^y)ii2

mn^ ni. contritus. Lev. XXI, 20 : TJITN nil» 1/ IQ rad. in Kal inusit. , cuius vera potestas in-
coniritis testicidis castratus qualis gr. d-Xadlag, dXualuQ
,
certa est. Kimchius: pTin y^S significaiionem
EJpim
appellalur. Onk. ^'ID^ O''^.'?' ^i"- Veiiet. xtd^luaj.ilvog
hahet validitaiis et vchcmenliae , nec male , si quattuor
zbv oQ/tv. Sed LXX /.lovoQ/jg. Vulg. et Saad. hemiosus.
locorum quibus legitur , rationem reputas.
,
Sed rectiua
tamen originem indicasse videntur Coccejus et lo, Simo-
TI3"la n. gentilicium aliunde nou coguitum i Par. Nis ed. 1 et 2 , cui ^la pr. est ac^r, dein vehemens fuii,
XXVIl, 3oV Neh. III, 7.
coll. transp. «a-^ acer, acidus fuit; neque eam senten-
tiam deserere debebant recentiores huius lex. editores,
qui (auctore J. D. Mich. in suppl.) cunctis locis adhibent

UnG (vic. verbo D^73, q. v. ) pr. laevigavit,


arab. [JCjA aeger, morbidus fuit.

1) polivit, acuit gladium Ez. XXI, i4. 33. 2) laeve fecit


Hiph. vehementem fecit i. e. irritavit. lob. XVI, 3 :
Cfiput alic. i. e. depilavit aliquem evulsit 1. vellicavit cri- ,

nes , in altercando castigando Neh. XIII, 26, hidibrii '^^'''nu^-Ma quid te irriiat? exaccrbat.
,

causa Jes. L, Q (ubi ^''^'na sunt vcllicantes barbam), in Niph. acer, vehemens fuit, 1 Reg. II, 8 : nS^iaS rtb]5
luctu Esr. IX, 3. —
Ez. XXIX, 18: rtuna fins-bs exsecraiio acris vehemens,
s. LXX. odvvrjpu. Vulg. pes-
Cfuivis humerus depilis factus est , oneribus portandis. — sima , Chald. et Syr. amara.
(

Non apte Winerus: exse-


cratio debilis). Mich. II, 10: ynn:: bari perditio acris,
(Syr. '-ii^ glaber, depilis fuit. Arab. ±:^ fut. O.
e. gravissima. — lob. VI, 25
i. "iT"» '''1'Oit :ii:l533~M73
:

pilos evulsit, it. abortavit , eiecit merdam ,


pr. elabifecit; quam acria i.e. valida, victricia sunt verha iusfa? Saad.
telum misit). ms. iC«.AiiAA*^I! quam facunda sunt verba
ili\ Lo
J[j.'s'il

Niph. depilis , calvus facius est Lev. XIII, 4o. 4l. recta, Michaelis, quem sequitur Winerus quam morhida :

Pu. 1) poUtus Reg. VII, 45.


est (demetallo) 1 — s. dcbilia suni vcrba vcriiatis quae vera et cejta esse i. e.

2) acuius est (gladius). Part. ntc^ni?: pro ina^iba (cum


iactatis? quae irouice dicta volunt. Magis placuerint
dag. f. euphon. ) Ez. XXI, i3. ibl Huc^praeterea — Jarchius , Rosenm. al. quibus ^:i1a: h. I. idem est quod
:!^";a; (quod in uno cod. Kenn. legitur ) dulcia sunt,
referendum est qnod Jes. XVIII, 2. 7 Aetbiopes vo-
,
:

cantur sed nil opus esta triuni reliquorum locorum usu discedere.
tSliXll ^'^»^3 tiy (pro U-iba) populus clurus (al.
:

longus) et glnhcr, quod non eo refero ,


quod depiles
fiicrint, sacerdotum Aegj^ptiorum (Herod. 2, 37),
instar
sed quod nudi sic enim comparent Aethiopes iil eius
:
pnl2 pr- fiicuit (cf. vic. |T153 , gr. ufUQyia,
regionis monunientis a Gau et Cailliaud editis. Hitzigius ofioQyvvio), \)polivit metallum. 2 Par. IV, 16:
inde
cutis nigrae glabritiem et nitorem intelligit. Minus tutum pi"i53 nirnJ aes politum, Jer. XLVI, 4 fiTia^itl 'ip^in :

videtur, translate interpretari /)op;//i/?n aculum i. e. acrcm, poUte haslas, 2) abstersit , mundavit lavSndo. (Syr.
celerem, vebementem , ut ^i^in Hab. I, 8 de Chaldaeis;
«.Di^ tersit, abstersit. Aph. lavit. Chald.). Vidc
et prorsus desererfda quam in Comment. secutus sum, ,

voc. c:ti73 derivatio a rad. di (q. v. ) , quum part. Pu.


TjiaT;?^ arguat, eliam U^-iiJa pro tali forma habendum esse. Fu, p^ia tersum est (vasaeneum), gescheuert wer-
den. Lev. VI, 21.
U^a chald. i. q. hebr. no. 2 evulsil (alas). Praet.
pass. evulsus est Dan. VII, 4. ( In Targg. NU-ITa calvi- pltt m. ius , iusculum lud. VI, ig. 20 (ubi non-
tium, dcpilatio). nulli libri mss. et editi habent p"!): , ut DU^nT^ Jes. X, 6,
p;nn lob. VII, i5) et Jes. LXV,"4 Keri,"ubi Chethibh
^^P pavor , V. rad. 7\^^. habet p19. Arab. ^.a iusculum , xijXi portio iusculi,

0^/3
^ a I. IV. iuscnlo implevit ollam. Etymon dubium est.
n. pr. principis in imperio Persico Esth. lo. Simonis quidem auctore Castello et Giggeio radici
I, i4.
tj,,A ctiam tolandi potcstatcm tribuit, unde iusculum

^^: - 1. pr. alius principis , ibid. Benfey (iiber dictum esse , quaeque ipsa a mundando et purgando ducta
I

die Moiiatsnamcn p. 200) ad prins illud confert .sanscr. essc possit. Quum vero haec siguificatio a Kamuso, ne-
mur.Jia dignus a rad. mfisli, zend. meresh ; ad lioc
,
que non a Golii, Freytagii all. lexx. absit, et Giggei
adiectum censet nu nominat. zendici nar vir (Burnouf, auctoritas saape valde suspecta sit, illa ratio , licet non
Cominont. Not. CXXXIX ). incpta, tamcn incerta est, et nativa huius vc. forma esse
videtur p^D q. v.

^."153. i. q. y^ V. rad. Wi. D^^jJnfl m. riiiJMf/ir/ionci- puellarum, quac in gynae-


ceum regis Persinnm adinittendae crant Eslh. II, 1;?, qiiac
^R. nrir'"' 821 D3]!ilnUfl-'— "^fc

jn fo hnnd dubie cernebantiir , quod in balneis (fe^tringe- Hilhpa. •i73"lMr!7 exacerbai-us esl in dlr^em , «q. bt»

rcntur et fricareiitur <lein nnguenlis odoribusque perfnn-


,
pers. Dan. VIII, 7, absol. ibid. XI, 11. (Syr. r^jip
derentur (v. Brisson. de rcg. l'ers. priacip. p^-2^.;ii28).
LXX. Gfuyfiu. Targ, ungucntum odor^tun^ exacerbavit, lacessivit , Etlip. pass. , arab. -<.,o iratu»

pnSn m. icl (fuo qvis mundatur (Beinigungs-


fuit, "!j.^y biliogus). " ' ii . '
'f •'' ;'l

miftcl), a) dc unauciitis odoribufqiu- ,


quibns pnellae
ad regeni adniitlcndae pnrgabnniur Kstli. II, 3. g-. I2 "153 A) a rad. no. 1 gma Jes. XL>l5, rf. nirf^
( V. vc. praec). b) q«ii) quis corripliir et 6ni'endatiir pag. 8o5 A med.
Prov. XX, 3o Keri. In Cliethibh est C^p-^lar;. B) a rad. no.' 2 1) adj. cum fem. n~72 amarut ,

^"liiri V. praec. litt. b. (opp. dulci ) Jes. V, 20. Piov. XXVIl, 7, occrbvs, de
aqua salsa Ex. XV, a3. Tranglate a) moajfus, o-ffiieius.
fT^n «p: lob. XXI, 25, contra \l5D S); tristis aninii
1 Sam. 'XXII, 2, f. iLZZ ni» I, jo,"pl. m»»c. tJE; •<'^i4
"1^^ i) fliixil , stillavit , nnd.e "m gntta., "^b 6"
lob. III, 20. Prov. XXXI, ct .slmpl. i^ Ti.A.M}, >^-
inyrrha , et fort. JTi-ia fel. (Arab. ^^} rtSeife 'fecit, — b) acerbus , de fletu ( nosfr. bitterhch ). !l!^T3 "h):!'!:

tT^t::)clamor niagiius et acerbus Gen. XXVIl,,3itw.E.sth.


S.AjJt pluvia frequens, .^ canalis. Trilitt. _« eundi, IV,' 1 de luctu Ez. XXVII, 3i, de fato acerbo Jer.
,

ti-anseundi signiGcatu frequentatur [ nunquam ilueudi , ut IV, 18. Prov. V, 4 (ubi additur: WTbS .'icut absin-
Micli. suppl. p. i558 colHgit ex Cor. 27, go, ubi vulgaris thium) Am. VIII, 10. Inde i. q. ccritibsvs. Eccl. VII,
tianseundi potestas tenenda est]: quae cum fluendi vi in 26: inveni , gucfl ipsa morte acerhius essei mi.Uerem. Ps. ,

muJtis radd. coniuncta est , v. ijtri, -3'', ,_^i>5 Oinl ^ LXIV, 4: -; ^^:; scntio ocerhus. icr. 11, I9. ( Lal.
amara!dies Tibull. casus amari Ovid. amara,. d'e rebus ,

=) A. id. et
fiiit. (Arab. ys fut. adversis Hor. Od. ii, 16,26; ad Ps. LXIV, 4 cf. dittii
omnibus Jinguis cognatis adde lat. amarus, item Tnoereo. , amara Ovid. Trist. 3, 11, 3i.) c) acer i. e. vehe- —
Quae notio quoniodo cuni priore illa coliaercat non satis ,

constat fort. denoni. est a -ib ct iiTT';


: ut rebus ama- ,
mers , ferox , i. q. arab. j^ (
qua translatione iHustratur
ris. Alii nil prorsus inter utrsmquo radicem cognatiopi»
Dppositio iiiteT i9 fortis et pina dulcis Jwd. XIV, l4; niuao
esse afBrniant ). Fut. -n;- (Granim. §. 67. not. 3).' ^q.
Htrimonia translcrtiir ad animi velienieu^Bm ut dukcdo ,

b Jes. XXIV, 9: l^niit 1312J -in^ amarum^csi ^eiinetuni


ad niansnctudimm) IJab; 1,6, pJenius nc3 -n: lud.
Translate iwr: ip T,"!: aninius amsfus est
potantibus. :
XVIII, 20. 2 Sam. XV JI, 8. (Sic lut. ajKarus Cic. Att.
ei , i. e. tristis, afflictus est , doluit 2 Heg. IV , 27. i4, 21 ). „.,...
I Sam. XXX, 6 (quo loco dolor intelligendus est cum
2) subst. a) amamm, amarifvHo , ul morbS. i' Sam.
exacerbatione et ira coniunctus , erbittert reyii , cf. i^y
XV, 32. —
b) 'icc: 1H nioeslitia lob. VII, 11. X, 1.
doluit arab. ^_/^«:i£ iratus fuit). Impers. ib )?: amarum Jes. XXXVIII, l5.,' — c) falum ncerbum^ cajam*a«. Jes.
est alicui , i. e. tristis , moestus est ThrLii, I, 4., it. tristi XXXV^III , 17: n7; "r ->?; tibrb T,\T> en in salutem versa
sorte ntitur ( es geht ihm bitter, betrfibt)."Ruth t, i3, Num.V, 24:
est calemitas mihi, colamilas. Iiide eoritivm.
sq. ]S3 comparativo. l:^~7;b D">T-iV7'!^ D'";- ~Z ?Nr? eii^u( exiiio ']^tr\a(^uae
. Niph. na: v. -iw. diris clevolae. 27. Et Plur. fi"'""";^! 'i; at^uae cx>Jicsne ib.
Pi. 1) amaram ,
acerbam fecit (vitam) Ex. 1, l4, Comm. 18. 19. 24. Cod.iSam. D^-^N?;?:: fortasse Di-NEn
it. acerbe egit addito '"323 flendo , i. e. acerbc.flevit; Jes. dirae. v,^^ —
XXII, 4. —
2) cTaccrbavit , irritavit , c. acc. Gen. 3) accrbc Jes. XXXIIJ, 7. Zoph. I, l4,^ lic' fem.
XLIX, 23. Vide Hithpa. r-ja .jEz. XXVII, 3o. _
] ^^^: ^,,,^ .,,r,i7Z (
Hiph. 1) amarvm fecit i. e. afflisit, lob. XXVII, 2
sg. Makk.
:
"lb, pkne "liti Cant. iV, 6. V, 5 ,
pcr Omnipotentcni
"irt: -n:n fccit aniwum qiii amarmn
mcum e. qul mc aiflixit ( cf. in Kal 2 Heg, IV, 27).
-'it; Ex. XXX, a3 m, 7nj*rA« r(a defluendcf^dTB , v.
i. '
.Si ,
:
--'--
.

,,,^; - - .

Sq. b PiUth I, 20 nit2 <T)U.'' ^b -latn xahWtifftia^il mc


! rad. no. 1), arab. ^^ gr. (ii'(i(ic'. (<|s'. a /cin. !-i*^7^ ) -et

Omnipotens. Cf. b y-^, Coinm. 21 , 2) intiars. moe- — .


o^/pia lesina aromatica,
adscito sibilo ,
odo)al.i et amara,
rove affcclttt , afjiicius cst , lusril , sq. br (proptcr) Zacb.
qnae apud HeLraeos suiiilui sacro Exod. XXX, 20),
XII, 10. —
Exod. XXllI, 21Ceterum
qoamvis ^T:r! , aqnis odoratis (Ps. XLV.g. Prov.
(

VH , i7.).fn^gvW-
formam habcat futuri chajdaej Uiph. luiius ra.-iicis non , tisqne (Esth. Caot. V. 5 cf. Plii». J3, a. IJiosc,.
II, la.
est, sed refcrendnm ad »ad, tn-s contumacr non ohse- ,
1, "l7,.),,j,^apud Graccos vino quoque condicnd« ( Alarc.
quens fuit is b«. LXX.^ OnkL
: -|-:ri ^/») d-tci&ii axTU.. XV. 23.' "3(5, V. ?]C^) adliibcbalur. Cant. 111,6. Piae-
'''^^p? -^"^n Nb ,
ct sic Syr. "Vulg. Saad. ,^ qni .vranes stahtissima cius^sivcT^ic.s appcllatur '^iS' 1?: Cart. V^ 5.
^Sn ita pronunciarunt , ut ad rad. n^-; r^ferreaitv prob. ei ^'i-'':; -^:; Exod. '.'c^. ofii''Qru aTitiir^^ (LXX ofirgru
nan. Ita etiam Cod. Sam. nT^^^A- }v.Xi/.T-> ') ,
qtiBC spontt et sinc Hhcipiolvibns ex arbore
Mmmmm
il. -ina-,jntoM:: 822 N"itt .— mrjjfl

defluebat. Cant. I, j3 sacculus fuisse' vide-


liKn -liii: i5 de radlce venenosa) ,
quia pharmaca et venena saepe
tur myrrlia suavis oJoris caussa (^UD: rT^a
repletus ,
aniara esse solent. Cf. fi:y!: , u:j<-) (\an).
Jes. III, 20) e mulieris suspensus
coll.) non fasci- ,
Cllti m. herbae amarae Ex. XII, 8. Nnm. IX,
culus florum s. foliorum myrrjiae. la arbore myrrhifera,
11 ( LXX. Vnlg. laclucae agrestes), quae ex
'yrjxp/Jf?.
quam antiquitus in Palaestina crevisse testantur loci Cant. lege una cum agno paschali et azymis comedebantur; Et
IV, 6. V, 1 ( cf. Belon observatt. 2, 80), describcHida
Misclina quidcm (Pesach. cap. 2 §. 6) ut tales rccenset:
sibi non constant veteres scriptores ( Diod. 5, 4i._^Theo-
m-iani ni-tamniTi nsanrn ]iu5bii'm nirnn i. e. lactu-
phrast. hist. plant: 9, 4. Plhi.' 12 33), ita ut cliara j
cam inlybi genera , parthenium (al. raplianum , Rettig),
,
recentiores varias de ea scntenrias sequerentur ( v. '

eryngium , et lactucam amaram vide quae docte disputat ,

Sprengel ad~Diosc. donec Ehhesibehgius arborem


invenit et accnratius descripsit.
l, 77) :

Nunc appellatur bnha-


BocHARTus, Ilieroz. 1, p. G91 700 ed. Lips. cf.
Celsii Hierob. II, 227. Carpzov. Apparat. p. 4o:^ sqq.

modendron myrrha
tab. 357.
v. Nees v. Esenbeck plant. officin.

,

Vide Celsii^ Hierobot. «, 520 sq. Bodaei a


Castelli lex. syr. ed. Mich. 520. Translate de sorte —
accrba Thren. IH, i5 ( ubi in altero membro est njsV
Stapel comment. ad Theophr.. p. 974. 976 sqq.
absinthioim ).

JJt^Xl Ruth, I, ^o Chethibh , v. n^^a no. 2, b. ^T?53 (amarus, 'infelix) n. pr. filii Levi Gen.
XL^M,'^ii Exod. VI, 16. Consonat patron. Num.
.'1 nnlQ' f. ,1) fem. adject. amnra, v. l'C. Inde neutr. XXVI, 57.
acerbum (Bitteres) i. e. malum calamitas ( Uugliick ,
Q'''^''"^'^ vett. intpp. reperiri statuunt lob. III
2 Sam. II, 2S. Adv. acerbe Ez. XXVII, 3o. , 5,
sed V. D''']^'^':^-
2) n. pr. a) fontis paeninsula Sinai- amari s. salsi in
tici Exod. XV, 23. Num. XXXIII, 8, de probabili ''T^lp adj. amTirus , inde venenosus ( cf . n*!"!»
sentantia Burckhardti (itin. Syriae p. 776 sqq. ed. germ.) no. 2) Deiit. XXXH , 24: "''n'''!?: a::)5 pestis amara s!

eiusdem qui' ihtodie »,U^ t^^i Bir Hovdra appellatur non venenosa. Sed Cod. Sam. pro his verbis habet D^P
AjiVn Musa ( '^**^'» .,^»*c fontes Mosis), quae Pocockii •^nf^rrr^^^iJ , quod noii interpretor cum utraque Ver-
(I, p. 21 4) et Niebuhrii (Descr. Arab. p. 4o3) opinio erat. sione Samaritana confringens rebelles
: sed a'''1^'173 3Ii3T5 ,

(Idem etymon habet Mara/Aus, oppidum Phoeniciae in , carpens herbas amaras i. q. D''»'!"!^ sc. prae fame cf. lob.
namis ma
=^ ." *: a fonte aquae maritimae i. e. salsae, XXX, 4. Vide Comment. de Pent. Sam. p. 44.

,

". Moin:inm. P)ir,"rn. p. 272). b) quod Noemi sibi


nlT^lla f. moeror Ez. XXI, 11.
luipon; mssii; 1. e. am(ara s. moesta. Ruth I, 20 Keri, pro
qao in Chc-thihh est N^M. )5p53 m. (cf. Oun a DMjian a iba) moeror Prov.
'
'
„ morra
tTi-\U cum Dag. forti in ~\
(lege
I

praeter
. ; :

XVH, 25.
,

normam vulgarem) f. moeror. Prov. XIV, 10. D^"in5353 (c. dag. euphon.) m. pl. amaritudines
fortuua adve'i-sa lob. IX, 18.
y nntJ' f.' .id:^ Gen. XXVI , 35 : riT', m.b
^animi.
>j
' .
. . D^^infin ra. pl. amaritudines. d-^n^-ian "'33 fletus
acerbus Jer.XXXI, i5, 'r nssi: luctus acerbus "Vl, 26.
'»11153 (amaritudines , fort. fontes amari ) n. p'r. Adv. accrbc, graviter llos. , i5. Aliud v. sub XH
ojipidi in tribu, Judae', qUod semel memnralur Mich. rad. nnn.

nfflnB V. nuiNlia, rad. \rN-i.


II
.^ '7^'!1^ ^"
fi^' * fluendo (v. rad. no. 1) dictum,

lob. XVI, i3, arab. by, By^, syr. iniO> ]%^ id.
'
^ffl^Q '^^- i"* verbo inusitata adeoqne incerta,
1.1 :t/: ,

liJnnn f. l) amarilxido , acerbitas. Deut. XXXII, fortasse i. q. .xi-< II. dlvisit. Inde
32 nilh^ nib31i;N uvac amariludinum i. e. amarae.
:
miiDXD f. mensura, eaque, ut videtur, rerum liqui-
Metap*': acerba, pdenae acorbae. lob. XJII, 26 5n3n ''3 :

darum. Lev. XIX, 35 ne Jaciatis iniustum in iudicio JTjaS


:

ni-lTa 'ty quod tam accrha miln imponis , tam accrbo


nilia?32i bp"i:i'3ai in mcnsura el in pondcre ct in mensura,
supplicio me afficis. 2) /1>Z lob. XX, 25. D^DHd n^niia — ubi n-ia ad'res'ulna mensurandas n^niba ad mensurain ,

fel viperarum ib. l4 de veneno viperarum quod in felle


,
cavam refertur , ut recte observat Jarcliius. Non bene
crcdcbant vetercs (Plin. H. N. 11, 37 s. 62),
inesfie falso
parvam csse vo-
Kimchius m?: mensuram magnam, n^ilTO:
quanquam in aliis etiam liuius radicis formis amari notio et cum
Jebat. I^zech'. iV, 11. 16: comedcnt pancm nd pondus
ad r«nfnu«i relata est (v. ^h^llW > syi"- K»^ de veneno timore, et aquam secundum ^ncnsiiram (n"J1"iin3) ''' cum tor-

Ephr.,Opp. I, l35. III, 342, zab. NTia id. Lorsl^ach. pore bibent. 1 Par. XXIH,
'nim ^'i^b': "rab,. Vulg. et29 :

Museum iasc. I, p. 16, cf. gr. (hL^u nixQlug Ilcbr. XII, CliaKI. ubique mensuram reJdunt. Radicem priores Lexi-
U. niDX), niriB 8l>3 »».,-r- nffl.a

t(ij;iaphi, in liis Simonis , stafucbaiit l?b , cui divitlendi .,l^-i*), inler ostia Pasitlgridi» (wJjtll _U-^ ) sitHm, ul<i

rulcslatcm tribucbaiit a sciiaiiJo ic: ^-^J) lortassc


( , hic ih mare Persicum sese immittit. Hanc Philostorgiiip
(Jitctaui ;
quoj siipra posui ,
prinms comuHiidavit J. D. (3, 7) ita dcscribit, ut Tigris %oig iayaxoig axi>ixaaiv
a}.l!})MV dnigyofitiotg clficial naor noTu/jiuv Tt liifiu xdi
Mitli. (siippl. 1574), licet ct fpse J^ doioniinativum
&a).uTiiuv i]v tiiyog ivoixic Tiuv ilVfOjjjfti)' iTtixuhpvfxivov,
,

vide pluribus de hac Mcsene Dion. Cass.68 §. 28. Assem.


esse suspicetur a .UiJL* , i^toTj serra.
bibl.orient. III, 2 p. 43o. 6o3 Abulfcdam in tab^ Iracee ,

ap. Mich. in spicil. 1. c. d'AnvilIe 1'Euphrate et le 'J'igre


p. i35: idcm tnim nomeu perit alia quoquc regio inter-
tDfi Gen. X, a5 ( in loro parall. 1 Par. 1,1/ et apud amnis ( ali forte Nltu ciusmodi insulfim JluviaUm si^iiQ-
Alex. nialc T^iaa Cod. Sani. KlDT; quod cx Coinm. 3o pe-
, , cabat?, vel a cbald. Nffi''?: recessus vel a radice indCf- ,

tiUim cst) gcns ct rcgio ab Aranio oriumla, in S}ria igilur persica quae cum /.itaog, medius coniuncla esact
,
cf. ,

vel in Mesopofamia qu^erenda. Joseplius (Aiit. 1, 6, 4) '"17;) duolais biachiis Tigridis cincta intcr Apamcam ,

mr^a'g xtiZh 3I>;auvaiovg, Mesenen (^A^io) cogitans ,


Mcsenes et Scleuciam intcriecta quae a Geographis ,

quae est circa Bassoram ad Tigridis Eiipbralisqiie exitiim Graecis saepius quam illa memoratur (v. Steph. Byz.
,

paritcr atquc Samaritanus, u;» v. 'Dp«5« ct JtJcOo(rij, ibique infpp. Plin, V, 2,7 g. 3i.
in sinnm Persitum et , ,
Cellar. notit. 01 b. aiit. ]I, p. 7^9 sqq., d',AnviW^ I. c.
eandem genlcm statuens cum Nu;?: coDim. 3o. Sed.recte
Bocbartns ( Plialcg II, 11) potius nionlis BLisii ( arab. p. i3o. ]3i). Ab ojitntali igitur lermino proflciscebatur
scripfor desincbat in occidcntali et sieptcntiiouali : infcr
jsj_4j>.^ incolas intelligit quae Tauri pars Nesibi. a ,
,

utrumqne qnaerendum erit nCt? , de ,q\j(p ivid^ su^jGoiCtti;;


scptcntnone imminet et Armeuiara a Mesopotamia scccrnit
(Strabo XI, p. 54i ) , licet hodie id nominis ( Ijumfiu )
montani in ccnfro Arnieniae ad
^-^ traa-it , extraxit , y. c. ex aqua , aq. p:
gerat altissinia pars
dextrum littus Araxis sita (St. Mahtin Mcinoires sur Exod, Il^, LO. ( Sjr , l*iiO tiaxjt , ejxtras.it. B B ! . , ap.
,

PArmcnie I, p. 48). Illius tisus apud Syros et Arabes


etiam vestigium aliquod snpcrest iluvius cniui de Mapio : CaAt', ; S^ L A ; !t*4» (j 'Jas}' coTitraxit ) cdrra'^it , con-
monte defluens syr. Mtio iou appellatur (A.ssem. bibl. gessit; Arab'. />*Utral»endo eduxit rem Kam . 'Vicinym
orient. T. 11. ind. geogr. v. Nisib. et p. no. T. II. P.ji.
p. 498), arab. , quod ex eo ortum est, ^j»l.< <?. '';"'r'Hi^A.''iaV'2 s.am,xxir, 17; ps. xviii, 1,

[Dearab. Lm-< vespcri fuit eiusque derivato ujjjK


itlDz3 n. pr. loci, cuius mentio est Gen. X, 3o in >..•>..;
iam dictiim t3st p. 123]. v?"i''*
describcndis '.erminis Arabiae Joctaniticae : coniTnijue liahi-
tatio erat b"1j:M ^'n w";^!: t^^Ni N"dT;J3 n Mcscha vsgve ndtf iL, pr.'. JlJo.tfy (LXX et JoseplJ! "Mwi«t"c ,

ad Sepharatn et usque ad motilaniim }irabiuc. lii bis ver- Vulg. Bliyscs , V, infia alibi Bhuaf^g Diod. J, ^4 et ,

bis ante omnia pro certo suniendum cst B^Jtr^ "'fl non , fragm. lib. ..4o. Sbabo 16, 760 sqq. EzccbierTragicus
per appositionem coniunctum esse cum !T^eO .sed terfium , ap. Clcm. Strom. 1, p. 345 et Kuseb. praep'. cvang. 9,
qucndam locnm csse , ad qucm termiiius ponigatur ( cf. 28. Eupolem. et Dcmetr. ib. g, 26'. 29. Philo cd. Mang. ,

Comm. 19. XXV, 18), ita ut Saadias recte suppleat BToses lustin. 36, 2, JlJfii^oof' Artapanus ap. Euseb. 1. c.
ii,t :montano Arahiae autem nibil aliud indicari quam 9, 27, arab. *«»,:, unde forraant diminut. ^jjx^
montium iuga in niedia fere Arabia e regione Mgccae et lat. Mcsve , V.5), magnus Anccdofa prienf. II, p.
Medinae usque ad sinum Persicum excurrentia bodie , legislafor , duXet c tribu Levi f^Jibplieta Isi-aelitariim ,

oriundiis filius Amrarni et Jocbebed ,


. cuius res gestas
k,\i? dicta (v. [Jomard] Notice sur le pays Nedjd ou
quattuor postejk)ic3 Penfafeuchi libri narrant. Solennc
J"Arabie centrale , Mpschom (azi:), a
Paris iSaS. 8). eius alfributlim csf scrvux Jovoe. sirvvs Dei Jos. J, 1. :

qua proficiscitur tciniinus, Bochartls (Plaleg 11, 20) 2. VIII, 3i, XII, .6. XIII, 8, XXII, 4, 1 Reg.
i5. ,

3Iusam s. 3Lizam [3Ioicu Ptwl. 6, 8, MoiCu AiTian. VIII, 53. 56, 2 Par. I, 3/ XXIV, 6. Dan. IX, ii,
Peripl. 3Iuza Plin. 6, 23) essu putabat , Arabiae portum semel adeo jn Penfateucji* Ddit. XXXIV, 5, it. vir
cum oppido in ditione Moccbcnsi sito , vel ubi nunc est Dci Ps.XC,']. I cx 'ciiis appellafiir T^t': n-^r Esr. :

{'•^ Bluzaa (Nieb. Arabicn p. 223. Jol)annsen hjst. III, 2.' rii. 6. 2 Par. XXllI, 18, r-r?: r-ir -\e.£ Jos.
Jemanae p. 286), vel ubi ,j.j-_»^ Mausidj ( Nieb. p. 224. XXIII, 6. 2 JBeg. 6. Neb, VJII, J , «s^a n^C XA , ,

325. Mannert Geogr. VI, 1 p. 63) p •,_j.-o enim hodlerna 2 Par. XXV, 4. N.b. XIII, 1 cbald. r.tV -lEp Esr.

mare non attingit. Quum vero huius nominis scriptio VI, 18, tabulae dccalogi inta r"in^; 1 Reg.'VIII,'9,
,


Paullo; JiMredifior est Jotus Jes, LXIII, 11 ; "«X)") 12«1
nativa (v. Jolfennsen 1. c.) videatur c >-*, quod cum NU;70 ,

V^i" fllife CViJ* ita expliranclus cura Maurero)': el rccr-


. 1

conferri non potest praestat cum J. 13. Michaeli (Spici-


,
dahalur (Isi^Sel) dicrum anliqvoriim , 31osis ct pcpiili eius
leg. U, 2i4. suppl. i56i), Mesencn intelligere (^A»if4» g
(^Mosis), ,1.'^ Cp ab!co,^ex Aegyi '
to cducti. Qu^o.d Horstius
Mni iifuim 3
R. nm 8U ^m'
(ad Motenabb. p. 4/ iray hi 1. appollatlve (ywTr^rta inter-
) vel JUltU07f-05) veram et nativam fuisse Aegj-ptiacain,
pretari suadet h. m. ium ireconlnius est Israel dierum
veteres Ilebraeos autcin lioc noraen ut , alia percgrina,
antiquorum et eervaioris popali sui i, e. Jovae vix pro- ;
litiguae suae ratioUibu.'? ita accommodasse , ut adradicem
ihandum est,' qnum {ittjto ikbique et statim! Comin. ii; ni^2 referri, et vel ,serv:t^or populi {a(oti'jQ), vel activa
n. propriunr siti> i
i. ^ i \
fornia passive accepta servalus (Exod. I. c. ) explicari
De
etymo nominis narratur Exod. II, lo, filiam Pha- posset.Neque hoc ineptum est et a re alienum. Sed repu-
nionis puerutn a se ex aqiia ex^tractum appellasse nii;'^ his , tanti tamen mihi nomlnum proprlorum apud veteres Ae-
additis verbis tlMrfUJTO D^'if1 ]12 •'3 nam ejr nqua eoclraSri
:
gyptlos usitatorum, quae pleraque cum deorum nominibus
ritm: cui quidem obstst tum; afttiva noniinis forma {e^rirtt- conluncta sunt, rationem animadvertenti iusupei>,- voca- ,
^As, rton e3rlraerA<i}^ fi(ffl'iitl quoJ non probabile iit, '

i^haraonis filiam puCfo mMneri'dediss<i 6x lingi<a Hijbi^aea


-bulam mus {SXC}, quod filium slgnlficat (ChaaipOll.
desumtum (cf. Geh. X^Ll, 4f, ): llofc repufantes Jndaei gr. i32. 1,33, arad. JLX.C. JU.gC , JUliC > gignere ,. parere,
Alexan,drini similem originerti huic noniini ex Imgua Ae-
gyptiaca vindicare studuernut idqHi» variis modis. Ac ,
JU><^C .infaijs ,:. puer , JlXOCi ventrem gerere), ti^m in
Josephus (jnidem , Alexandrinoruili haud dubie ea in rc ji'egum antiqulsslmoi-um (v. e. I^huimosis , Thetmosis i.

opiniohes secutus ( Ant. 2, f) §. 6): >;/<r' a('rc5 inquit, , e. Mercurii filius , Ilosfcllini Monum. Storici 1, 286 sqq. ,

rfjv inlxXtfaiv rtxvrrjv xarc. to avftjStj^^rjxog (d^fTo ttg tdv


,
Aifiosii «AAtjJUlC hmaefillns) tum in privatorum
i. e.
noxufiov i(AntpoyTt. Toyu^pdco^ fiu [SXOX} oVAiyvTtTiOi hdminutn liomililbus (piaclcr Thoutmvs ct Ahmos vlde
xaXodaiv, vtjijg H roi? ^J vSutd? mif&tHTag Anteiimos Auionls filiiii Harmns UoH filiu^ Phthamoa ,
[of.- O^OfCAl ,

Vulcanl filiii^, JiAi"ioi Solis Cliiis Champoll. i33 , cf.


Memph. Theb. sanari , bene valere , subst. salus , it.
Tlrt — ^'^ et sirallia) longe nsitatissimum esse , credibile
OuXso9at, beatam i<eddi Adt. XV", ii. XVI, 3o, O^X"GI vldetur, etiam TUosi* Hebraei nomen nll aliud significasse,
basm. id. Pe^Ton sed idem alibi (c. .^pion. 1,
p. 162], vulgarem tauien cius fprniam non pleuarn et natlvam esse,
3i ) altera vocabiili parte nogtecta -ri d' uXrjd-fgovofia :
sed priore parte orbatarn (ut hebr. dicunt ]n3 pro ^niv ,
6r]Xo< tov iji tov, ydatog ow!}evta 3J(ou(jijy^ ;tp_ yu^ ol
|^SW'5^ro •jjn'!"», 'n.T9'>« pi^ff^iJST^M, arab. '(^.^LC>. 'dlmin. a
^iyiatioi fiuV [JULCU05] x^^ofCa», cojiscntianttbua Phi- ..ii3-kJ puVl. Garihalon pro Melkart-alon al. v. MonnxDJH.
,

lone T. II. p. 83 Mang. Clem. Alex. Strom. 343. Sylb.


Phoen. p; 399), fortasse a plenlore .^-7710.5 A<^2,JULC
Eusebio praep. evang, g, 28. Suida v. MtHv ali,- quod (

ita vindican potCat ut altera nominis pars se vel


, sche i. lunae fillus), gr. 'Aftiaatg et lAftdaig , quod ipsum
e.
etiam sub alla forma pleniore ( DiaJ' ) Hebraeoruoi clvi-
[arj-g) rcpetatur a rad. 01 acciperc ( Peyron io^J tatepi nactum esse su^cor.
quam sententiam iam veteres praolverutit... Jjlossa
ipsarr^
,Co5. Vbss. Ijugd. ad O^tateuchuin 'MmiaT^g ntffiu Mutv '
;., .''U553 Ez. XVI, j3 (extia pausatn )
, in Pausa >c;»
Conun. 10 m. pannL preUosissimi genus , secundum Rab^
"nege Mdiv)., arif.ialvH vSioQ AJyvTtttaii , xa\ th Sijg,
binos: 6owfyciiium , \ sericum. Abulvvalides : .._* v_aijo
ari/.iutvit tb Xufifiavio >:at' .Aiyvjiriotig' o ix toi- vSarog
Kfltfd^tlg. Ezechiel Tragicu»;' 1. c. "OvOjwa Si McoaT^g (oi^o-
ijiil sptcies serici,- Kimchius ipsum vc, nay de serico
iA.ul^t , rov /cIqiv vygug uvtTXtv TforUfj.lng un* jovog. cf. tiSnrpat (V-. nip^^ip). LXX. tQiyuntov pr, pannus e cri-
ex recentioribus Salmasium de annis rlimacter. p;' 6ii4. rtlbus textus ut recte Hicronj'mus , de vesti-
, sed dein ,

Ge6igl ad fragnfim. loh. Thcb. p., f i4-j jninus certe pla:- ttienlo quod tSmtae subfllltatls erat, ut pilorum et
,

capillorum feriuilatem habero crederotur. Theodoretus id


V^t) giiod al^i areqssiverunt UjB ,wv, aJu-Cj abieci etia,m,
proprle acCipIt,' aitque TtXiyftf» esse unh TQt/iov xttrt-
quod mihimet Ipsi in rtientcm venin^at , ae^ypt. C^ copt. ay.ivaa/iivov tuTg tiZy yvvutxfTiv ,ntQitt9ifiivov xnfuXaTg, et
eodem inodo Poilux 10, y scd Ile.sychio est liofijivatvov ,

ty "E ( ut UttCU — CE esset jilius aquae e* aqua progeini- TQi/iHv t~-g xicfuXT^g unroftivov noXv-
vifaaftu vnl'Q 'lioi' fj

tns Pseudo - Orpheo vdoyivr/g)


, qnum videfem hoc , , Tiftov , Suldas f^oft/Svxtvov' vifaafta, \.ftutiov noXvxtftr^tov.
vocabulum ih compositis pracporii solere non pogtponi, , Neque ctymon huic iniqunm est sive "Tap explicalioni ,

ut Cen.HCI fiHusIsidis, CBWH fillus So);s (pham- est netum, quod equldem praetnle-
a trahendo dlctum
rim), sive snbHle, sivejila' e.Ttracfa, quandoquidem teste
(

polliou gr. ji4. ..Peyroij 282) '*)^ Stptiiuni ^gi^iir rectan-


r*Iinio (10, 22 s. 26) saltem Craecl vestes bombycinaa
^loverf pteriqfte, bulusthofli otigiv/&a{.(v^iJXQl-**0'S^A\, ex interlori Orlente advectas fililj cixtractls redordiri riir-

T ,1 . !.. . /

*);"Ci'rtnin eit , li»nc A^IewmdpiMi etiam iitcrpretis sent^iili.im fuissc. Mullo alio enim consilio is Slvi'v<rt'e scripsil inserlo ti
[
quod 5n pli;ri^(jne fcrlpcodd. h^lji.'lur, vide llolme* «d Ji.Kod. 1. c. et saepe , al. IH oj aij s) qu.iiti nt cam nominis formam cxprimerct,
,

iiuac sibi nfttivi|i pl: donjfstii;.} vM^T'-''."'". r.cterum alii velcr*;» , eadeM rc, llebrnen nominis Mttia origine ,
oflensi, nlio modo lioc
scopnluin practervcoti sunl. C6mimiuscuntur enini Moscn prius .ipiid Acgvulii>s .iliiid idijue dniiicsticuin iioinen gessissc , velut 'Oaaftaitf
CMaiiiUtio ap. Jos. c. Apion. 1, 28), "Tisi/Aes ( r.liai;rcmon ibid. §. H2y,'W(ifii]s (Artapati. apud 'Euscb. pi-aep. cvang. 9, 27).
R. nau, "noa 825 ^BQl '!|Br

Rusqus texere solebant (cf. Heereii Ideen I, p. 109 ed. 4): Niph. pass. Xal no. 1 vncius i. e. ungendo conse-
quod etiim Fiirstius et 'lUp et ^'ijQixitv , Sericum ( imo craius esi Lev. VJ, i3. ^um. VII, 10. 84. 88. 1 Par.
Si]q, Ser pl. —/;(){?, Sercs) a sin. schi (quo iircentii?)
XIV, 8.
,

sericum ducit somnia snnt. De liuius ipsius vc. Sinici


,
nfflfi chald. oleum Esr. VI, 9. VH, 22. In Targg.
anctoritate dubito qnnm Jiiliil tale liahcat de Guipnes s.
,

120 mij scricuin significante nisi fortc eo reftres


saepe. S^r. 1*** i) , sam. H.^'ii id.
clavi ,

tchsj Cetenim vide Fulleri Miscell. 2, 11


tcxere. et , n^BlQ ni. i) adj. veibale pass, pfpiarof , un^ius (de
Schroedernm de vest. mnl. p. 32.') .''qq. qni Braiinium , cl^rpeo) 2 Sam. I, 21. T>;: r^2;73 piincens unctus Dan.
refellit (deVest. saccrd. 1, 8) coiilra sericum disputantem. IX, 25 (int. Cjrum ). ti^^tr:;;] 7ri;r; saei unctu», e.
j.

^ID!Q3 (i. q. rtir73: extractns i. e. servatus) n. pr. maximus. Lev. IV, VI, i5. 3. 5. 16.

proavi regis Jehu 2 Keg. IX, 2 cL 1 lleg. XIX, 16. 2) subst, A'(;/0T6f, Uncius i. e. princeps ( ungendo
consecratus ) Dan, IX, 26 ( intelligitur Alexander ) ple- ,

nius ^'''wn Unclus Jehovae (LXX, o X()taTijg Ki-


'''

semel rinuin Exod. Qiov), epith. honorificum regum Israelitirorum , utpote


n^JU^ fnt. rnrS"; inf. rvry,
ungendo Deo consecratorum et propterea sacrosorncto-
XXIX, 29, pr. sirinjcit , manum duocit super aliquam rem, rum 1 Sam. II, 10, 35. XII, 3. 5. XVI, 6. XXIV, 7'.-
II. XXVI, 9. 11. 16. 23. 2 Sam. I, i4. iG, XIX,
mit der Hand streiclien. (Arab. ^ut^ id. inde manu
22. XXIII, 1, Ps, II, 2. XVIII, 5i. XX, 7. XXVIII,
abstcrsit, demulsi^ faciem gladio percussit. Cbald. sjt.
,
8. LXXXIV, 10. LXXXIX, 39. 52. CXXXil, 17! Hab.
id. hoc ctiam discriminavit capillos , die Haare zurecht-
,
III, i3. Thren. IV, 20. Semel adeo Gyrus Ptrsariim ,

stieichen. Radd. nioaosyllabau s:uit u;73 unde r^ct;, et ,


rex , Unctus Jovae dicitnr, utpote a lico niissus Jes.
na j unde ,-;n)3 Hmz s!rini.it, abstersit, percussit).
,
XLV, 1 , prophetis praedictus
Blcssias s. Rex servatpr a.

Hiuc i) illcvii alicui aliquid , spec. colores iuduxit in


iiunquam nomcn Nrr^ira (v.
quanqiiam solcnne eius
,
aliquid (sq. 2 coloris) Jer. XXJIj i4, inipr. unxit oUo
Buxtoif. Lex. chakl. h. v,), o J^haolug Joh, 1, 42. W„
( erab. iC^w»»^.* iinCtio , „^^^ niiguPntnm; syr. «-»**iO 25 cx illoruui loconirri noniiuHis , quos recentiores Juda^i
unxit) v. c. placentas Ex. XXIX, 2. Lev. II, 4. VII,
ad Messiaui refereljant (Ps. II, 2. Dan. IX, aC), petitnm
est. Plur, Uncti Jebovae , de patriarchis Ps. CV, i5,
12, clypeum (quo corium Ceret tenacius, ne tela pejie-
1 Par. XVI, 22.
trare possent) Jes. XXI, 5 cf. 2 Sam. I, 21. Jlax. vnxit
aliquem sacro ritu ad euni inauguratuhim et con^iccrandum nnfflS f. 1) vnctio. rtP.ic;;,'! )Kir oleum unctorium
ad munus , ut saceiuotem Ex. XXVIII, 4i. XXIX, 7. Exod. XXV, G. XXIX, 7. sV.XXXI, 11. XXXV, 8.
XL, i5, prophetam 1 Heg. XIX, 16. Jes. LXI , 1, 28. XXXVII, 29. Lev. VIII, 2. 10. 12. 3q. XXI, 10.
regem 1 Sam. X, 1. XV, 1. 1 Reg. I, 34, it. les inani- Num. IV, iG, plenius nnp rr^pa \iya Ex. XXX, 25.
matas Deo conseciandas , velnt rippum Gen. XXXI, l3, 3i •; rintDX! 'is Lev. X, 7
, v-rN nnira XXI, 12. , '11;

altare Exod. XXIX, 3G. Lev. VIII, 11, sacraiium


2) mensura portio demensa, V. rad. no. 2. Levit.
Exod. XXX, 26. XL, 9. Dan. IX, 24, vasa sacra Num. ,

VH, 35: ij '•i;.N« VjS nnuiui -{-irn nncTa nKT. Sjt.


vll, 1. Plene dicitur '^'-XLb 'z rT,L'S iinxit i. e. consecra-
f s
' " '
'

'
' "g ,
" ; ;.

vit aliqueni regem lud. IX, i5. 1 Sam. IX, 16. XV, 1. jaj,»a*.io mensiira , metrum , arab. iis»L«,/o dimensio,
2 Sam. II, 4. 7. V, 3- 17. XII, 7. 1 Reg. V, i5.
nnfflH f. 1) inf. rad, v. supra. 2) i. q.
XIX, i5. 2 Reg. IX, 3. 6. 12 quod j)]erumque popnlo rirja;';?
,
no. 2. Ex. XL, i5. Num. XVIII, 8.
tribuitur, passim etiam Deo 1 Sani. XV, 17. Addito
"-V lud. IX, 8, 2 Sam, XIX, 11 .Absalom :::r"w''3 TiN : ntDCp. m. expansio. Ez. XXVIII, l4: an3 ns
53"'~y quem unximus i, e. regem constituimus svper nos. sq.
^^"l3~ ni2J^:^ tu es Chcruhus expansionis i. e. expaiisis
gerundio unxii (Jova) 'aliquem ad aliquid facieiidum i.
:
alis, tegens, (cf. Es, XX\'', 20), pro quo brevius Vers.
e. legavlt, coiisecravit. Jes. LXI, 1 quoniam unxit me :
16: -121071 n:)'?^. Secundnm accentus nir'':r absolutum
Jehoia ^iaat ad nunciandum. 2 Par. XXII, 7. - Res — est , non constructnm (de forma v. ad p""?:), nec copn-
(oleum, unguentiim) qua ungitur, ponitur praevio 2 Ex.
lari poterant ^rio- n'i"rO.
XXIX, 2. Ps. LXXXIX,
accus. Ps. XLV, 8 : 21 , et in
unxit ie Dcus ^ dcus luvs ,
i. e. perfudit te oho laeliliae
laetitia. Ani. VI, 6 illinunt uiigucnla preliosa i. e. utun-
:

'HiJ^O f«t- n^i'»"! j JEip. rjica j


pl- '3'aJM Ex. XH,
tur in ungendo unguentis pretiosis , sie streicLen kostliche
Salben auf , niimlich auf ihren Koipei. 21 et :i3t2JaEz. XXXII, 20 1) traxit. (Vicinum est
ni2;?3. Aiabico 1^*»^ vulgo prehciidii [v. no. 2], etiam ira-
2) a) expandit ( quod fit nianibus stringendo), v.
hendi significatum ei vindicatiim it Lettius ad Cant. Deb.
nirnjj ; b) mensus esi res longas latasque v. c. pannum,
p. 96 et ad Caab ben Soheir p. li5, laudato proverbio :
quod fit manibus stringendo. ( Arab. mensus est ^^a U^ uii.«».*j' ^aJ l-i^xl A^*.i; idJo ..,LJ' jjl si hahueris
agrum, aram. tt-": ,
'*»«^ id.). Inde nriCT:, nnisn. rete, trahe illud , ne forie iraharis ab eo, cf. nC"l2 T]Vix:
f{. '?it&a- 826 •^ran

Ps. 9X ,
, licet etiam h. 1. vnlgaris prehendendi et Ceterum vide possitiie trahcndi
h. I. apte reddi verbum
capiendi potestas relineri possit). Sq. acc. pcrs. iraocit frequenlativo tractare pflegen), eo sensu,
( behandeln ,

aliquem aliquo. Cant. I, 4: '^'-inN "'raay trahe me post quo Hor. Epist. 1, 17, 12 se henignius tractare dicit , sc.
le, adJito Ps. X, g: 'inip'13 iDlBT:3 , vel bM
2 loci cibo potiique , et nostrates adeo hoc vocabulum recepe-
pers. et loci lud. IV, 7 -ni< iva-ijs Sni Vcj ^''^N •^Fi^DXjm : runt (tractiren, traiter). Saltem nil facile invenias
NTO'"^ et attraham (ducam) ad te Siseram. Contra quod magis quadret ad hunc locum quam carnem tra- ,
:

addito ]73 loci: extraocit aliquem (aliquid) ex fovea Gen. ,


ctare i. e. (ut verbis Horatii dicam ) cutem, curare et
XXXVII, 28. Jer. XXXVIII, i3, quo etiam referendum oblectare vino. AI. protrahere corpus iii vino i. e. ad-
est lob. XL, 25 M^na ^fJ^lV' Jjion an sursum trahis cro-
: suescere vino , al. pertrahere ad vinum. Cf. Pu. no. 2.
codihim hamo? Sq. 3 rei ( an etwas ziehen) Deut. XXI, ^Aio
( Syr. Ferrarius p. g3i et Castellus reddunt indu-
3: vilula bisa nsii-n i<b TwiwV. Absol. atlraocit. Jes. V, 18:
NllEfl 'ban2 ]1J"ln 'S">2J3 qui attrnhunt poenam funibus ini- ruit. Sed minns accurate. Bar Bahlul reddit (^-0 are-
quitalis i. e. qui impietate sua poenas divinas omni viriiun fecit,diciturque, uf ex ipsius Castelli glossis colligi potest,
contentione quasi funibus
, attrahunt. Hos. XI, 4: ,
de macie ventris et mainmarum pendularum , qune cute et
hiijN nin33>3 CairT^N dTM ""bana funihus humnnis (noa
euismodi quibus bestiae coerceri solent) eos nltraxi vin- ,
pelle [ j.a*.iO] potius quam carne et ajipe constant).

culis amoris. Spec. notandae sunt Iiae formulae :


Denique g) trahere , irahi, dislrahi dicuntuT, qui
a) mups^T]'^» ietendit arcum I Reg.XXII, 34. 2 Par. projiciscuniur magno agmine, Sicut eniin agmcn quod ,
'Trr "'^'"Part. n^2 ^^P'^ •f®*- LXVI, 19. (Gr. in nativo loco commoratur vel in itinere subsistit, in unum
iXxtad^aiTj^ Hom. aeth. CT^jftYl .'
id. ). colligi et contrahi solet ita agmeu proceJens et progre- ,

b) l"Trr: ?]lt/2 semen traxit i. e. tractim sparsit per diens in longum se explicat distrahit et protendit. Ita , ,

snlcos Am. IX, i3 cf. ?jica no. 1. germ. die Truppen ziehen sich nach dem Rheine et act. ,

die Armee zicht ins Feld , die Vogel ziehen in langen


c) bai'n et b^i'!!
?]'i3y
'J'7p3
Ex. XIX, i3
^t-a Jos.
Ziigen nach Siiden , der Ackerraann zieht auf den Acker,
VI, 5 c7ass7xyum cecinit i. q. nilDi'^^ VpT) v. Jos. VI, 4.
aus einem Hause in das anJei-e ziehen ( sc. cuin suppel-
8. g. i3. iG. 20 ooll. Vers. 5. Pr. est magna vi inllavit
lectile sua) raro de siugulis
, er zieht seine Straasse. Ita :

in cornu iubili (contaleris nostr. lieftig loszielm) et in


lud. IV, C -linn -|!r2 nSinn bcne Alex. untXiiari ilg
:

utroque loco dicitur de signo quod cornu ,


iubili datnr,
oQog OufiwQ, liostr. ziehe auf deiiBergTabor sc. cum exer-
v. p. .')6i B. Congruit arab. u^=. traxit , it. I. II. IV citu, statiin enim additur: d-^N a^^Db."* n'!!»» '^53» nn|ibl.
claraorem extnlit inrlamavit increpavit.
, ,
XX, 37 a^isn ?j-i;7a'^l. LXX. y.ai i^ixv&ri ro ivtdqov.
:

d^ Hos. VII, ^'iiSb-nN .'i : IT; Tjry trahit manum Cod. Alex. tnoQiidrj rb trtSQOv. lu utroque hoc loco
sunm cum irriinri'}!/'! oontemtim de commeicio. dicitur rcliquae interpretationes omnes a coutextu plus minus
familiari cum impiis hominibus ( cf. vnlg. sich mit jemand alienae sunt (v. Studer. ad lud. IV, 6): sed prae-
hernmziehen \ Plures interpretes propinandi quendam terea ad hanc significationem revocandi videntur loh.
gestum intelligunt sine caussa idonea. , XXI, 33: ?]t"73^ aiN-b3 ^'iriNl cumque sequuntur ( ean-
e) ;)ro/ro3-i< i. e. continuavit, diutnmam fecit. (Svr. dem viam ingrediuntur) omnes homines , xat oniau) LXX
uvTOv nuQ uv&Qionog untltratiui ( vulgo minus apte post :

KjjJ traxit , Aph. diu commoratus est in loco Ij.vtQJ


se trahit impius sepultus omnes homines). Ex. XII, 21:
,

diutirrnitas. Arab. :>. traxit, it. protraxit tempiis gra- TN^ DSb inpl ^Dir72 LXX untX&ovTtg XujSiTf vfuy nQO-
/?«ra. Fortasse etiam lud. V, l4: neb U3'd2 D^iSlca
viditatis fcmlna cf. lat. trahere comitia , benum. ) Ita
incedentes cum scipione ducis, sed vide no. 2.
Beiie hlinc
b ISn -J^ijy diutnrnum favorem praestitit alicui Ps.
significatum verbo hebraeo rji:;'^ vindicaverunt Luo. de
XXXVJ, IK CIX, 12 , c. snff. (loco dat. ) Jer. XXXI, DiEU ad Jer. V, 8 (licet hic pluia exempla addat , in
3: TCn Tj^^nilJJy senmvi lihi favorem ; contra f|N r)"i")3
quibus vulgaris trahendi significatio retinenda est , Gen.
servavit iram Ps. LXXXV , 6. Ellipt. Nch. IX", 7>6\
XXXVII, 29. Exod. XII, 21, Dcut. XXI, 3), nuper
risi S'';'^ Oll''^" -J^rcn protraxisti iis benignitatem per
Bottcherus in s])ecc. p. 162 et Studerus aJ luJJ. 1. c.
muhos annos. Cf. Niph.
Inde — Siinile est talmuJ. D^JIJyn inN "'iJ^J seqiiitur voluptatcs,
f) ibs corpus i. e. perenne,
TJita protraxit dura- ,
el chalj. T^sanN quo Targg, II. ce. ntuntur, pr. traxit
,
tiiriim fecit s. firmavit corpns. Eccl. IT, 3: proposui mihi
^'1\33 — nj« ^^^S rfirab firmnre (s. roborare ) x'ino cnrpus
se , deiu di.Jjfudit se ,
pro hebr. dZJs lud. XX, 37. 1 Sam.
meum meincn Leib mit Wein zu pilegen Non obstat XXIII, 27, ahiit Cen. XXV, >'. lob. XIV, 10 (pro
,
yia , act. 133 ivit festinavit. Ceteruin quae Studcrus
,
hnic interpretationi , quod occurrit Knobelius flagitanle ,
)

coinparat exeinpla arabica a Sclinlt. ad Jcr. V, 8 lauJata


rontextu volopt.ntem potins ex vino potato perceptam cOgi-
ab hac analogia aliena sunt. Qiiod enim Arabes dicunt
fari ,
qnam corporis roborandi consilium licet enim :

verba prnpric accepta ad valetudinis curam pertineant, >_jt\i> tractio , Iiinc velox incessus equi , .i^li>l equua
non diibium est quin h. 1. voliiptas spectetiir cum
illa curatione couiuncta ut in nostro seinen Leib pjiegen. ,
pracstans ct velox , a ^JLi- traxit , et ^}jsl\ ^-JLw (j*j
R. ."^iffla, ^ma 827 n^iDuJ^ia— btxi

cquaa pedes trabeiis i. e. celeriter cuiTcns , ab eo ductum (Ant. I, 6 §. 1) Cappadoces intelligebat , antiquae appelr
cst, quod eqiii nobiliores et veloces in cursu rapido pcdes lationis documentum supercsse censcns in 3Ju^uxa, urbe
esplicant ct distraliiiiit ( noslr. sich streckcn ) unde ctiaiii , Cappadociae priinaria ( d<; qua v. Jablonski Opuscc. lil,
nos ecjui cursuui citatum diciinus cinen gcstrechten Jjauf, p. 13?), quani scntenliam scquuiitur Hicron. ad Ezech.
gestrecktcn Galopp. Rectius conferas arab. v_^JL> traxit, XXVii, i3, al. VidcBocHARTi Phalcg 111, 12. J. D.
it. duxit, egit, max. ad vendondum, v. c, servos, perora. Michaelis spicilcg. I, 5o sqq.

2) prchendit , cepit (arab. ii5s.*»^ sq. i_j id. ). Ind.


V, l4: duccs tenentes scipionem praefccli.
prchcndctites s. <^G fut. ^ca'' I) imperavit , dominatus est, ( In
Gr. anon. iviayiovngiv axi\mQto (Schnurrcr. ) scd vide ,
reliquis linguis Seniilicis liaec radix non rcperitur prae-
,
no. 1, g. Gravius rapuit , abripuit , ad morteni ad sup-
: ,
ter Phoeiiiciam, in qua bUJO princeps legitur inscr. Numid.
plicia, Ps. XXVIil, 3. lob. XXiV, 22. Ez. XXXII, 20.
6, lin. 4. Vi'Je Monumm. Sed con- Phoen. pag. 448.
Niph. protrahi, differri Jes. XIII, 22. Ezecb. XII, gruit gr. fiua tX-tig). Ponitur a) absol. de rege Pror,
a5. 28. XI, 24. XXIX, 2. Dan. XI, 3, de Deo Ps. 3-
P«. 1) i. q.Niph. Prov. XIII, 12 (de spe dilata). LXVI 7, addita loci notatione Zach. VI, i3 auiii :


,

2) Jes. XVIII, 2. 7 Aethiopes appeliantur: ?I"i"Sia ^ia iNC3 b:i i-diz^. Jos. XII, 2: pz;; tsi ... -i5p?a b'i!ia
populus tracius i. e. longus , proci:rus. Ita certe LXX bn:~. Addito dat. coramodi Jes. XL, 10: !ll:U:a 1i'hT
td^vog fiSTtwQOV populus suhlimis i. e. altae staturae, qualis ib hrachium eius dominatur pro eo. b) sq. 2 , impf- —
Aethiopibus tribuitur Jcs. XLV, i4. Herod. 3, 20. ii4. rium habere in aliquem quod usurpatur de rege,
i^ai ,

Ipsum e5C.«wo X
de corpore usurpatum habes vit. Tim. I, imperat populo Deut. X\', 6. lud. VIII, i^. 2"^. . -Sam.
420: c^XjJi k<5L«^*X»M./« robustus corpore (pr. ni fallor XXni, 3. Jes. III, 4. 12. XiX, 4. LXIli, 19. Thren.
V, 8, terrae regnove Jos. XII, 5. 1 Reg. V, 1. 2 Par.
continens se corpore i. e.
,
quadra-staturae se continentis
IX, 26 neque non de prorege ct pi-aefecto terrae Gen.
,
tae zusainmengehaltenen
, gedrungcnen Koiperbairs) ,
XLA'^, 8. 26; de viro qui imperat uxoii Gen. ill, 16^
sed illud magis placet iccirco , quod contextus il.ngitat
,

de servo , qui rei familiaii praefectus est Gen. XXIV, 2.


corporis virtutem quae in oculos facilo incurrat: quam
,
Ps. CV, 21; de populo, qui doniinationem habet in
ipsam ob caussam ferri non potest quod alii suaserunt,
alium populum lud. XIV, 4. XV 1 1
,
denique de Deo,
populus lovgaevus , f.iuxQcfltog coll. Kal no. 1, e. , ;

qui omnibus rebus iniperat. Ps. CIII, ig iba ir"ijy :

mDHJTQ f. pl. trahentes (part. act.), poet. pro rr^r':. 1 Par. XXIX,
12: bba b-ia r.Pa. Ps. LXXXli",
funibus ,
quibus aliquis vincitur. lob. XXXVI II , 3i. 10 C'~ r.^SC'- b'£i?3 r^nN. Dicitur etiam de imperio in
:

res inanimatas Gen. IV", 7 ia birn !inN'l luque impera-


:

Cf. arab. iiC«..« compes, a t><^*^ lirmiter tenuit.


bis ei (peccato insidianti). Prov. XVI, 32: in^~i2 tui^
3 m. 1) tractio. Ps. CXXVI, 6: yijri rjitn gui imperat anirr.o suo : tribuiiur adeo inanimatis Gen. I,
tractio seminis i. c. sparsio cius per sulcoa , v. verbum 18 de sole et luna i^b-Va;! Di'3 birab (cf. Plin. 2, 4:
:

Am. IX, l3, Malc J. D. Micbaeiis saccum interpietaba- sol siderum etiam ipsorum coelique rector. Cic.
tur coll. syr. tilAiO corium. — 2) posscssio, a capiendo
Tuscul. 1, 68: omnium modcrator et dux sol).
c) sq. ^S Prov. XXVill, i5. d) sq. gerundio
Karo
potesta- :

(v. rad. no. 2 ). lob. XXVIII, 18 d'':-:-:» MaDH ^t-a ct


tem babuit aliquid faciendi. Exod. XXI, 8 Jjb "'"::; Cy;
:

sapicntiam possidere satius est (pjam margaritas (1. coralin^j.


n'^;^" b'L."- hominihiis pcrcgrinis cam vendere non licet ei.
Dochartus (Hieroz. III, p.'Goi sqq.) al. alludi existimant
ad margaritarum eoctractionem s. expiscalionem ex mari, Part. blciTi dvminator ,
princeps Prov. Vl , 7.
sed quum n^srn Tl"i",7a manifesto sit possessio sapientiae, XXIIT, 1. XXVIII, i5. XXIX, 12.26. Eccl. IX, 17.
D^p;!? '13 non aliter accipiendum est. 3) n. pr. Moschi, — X, 4. Jer. LI, 46. Ez. XIX, 11. y^N bttJi» dominator
terrae i. e. rex^ Jes. XV'I, 1 C-735' bitiz: id. Ps. CV, 20.
0( TMoo/oi, populus septentrionalis barbarus (Ps. CXX, ,

Mich. V, deMessia: bN'^!»-: b^ia ni-^lb. Hab. I, i4:


1
5), montes Moschicos inter Iberiam Armeniam et Col- ,

chidem sitos (Strab. XI, p. 344. 3^8) habitans, paene i3 blia Nb ii;?;'^^ nonnunqiiam in uialaui partein fZcmi-
;

nbique coniunctus cum Tibarcnis vicinis (b2n, ba^n ^ nus, 'iyrannus 'jes. XIV, 5. XLIX, 7. LII, 5 ( cf. 0-3-1:

Gen. X, 2. Ez. XXVII, i3 ( ubi uterqne populus cum Jes. Xill, 2).
mancipiis et ferramentls Tvri mercalum adiisse narratur). II) pr. trans. coinparavif, assimilavit , intrans. similis
XXXII, 26. XXXVIII, "2, 3. XXXIX, 1, ut apud fuit. Vide Niph. Hiph. et nomm. b<t?3, bil'a. (Arab.
Herodotum (3, 94. 7, 78) copulantur Mocyot xu\ Tifiu- similitudo, simile,
yjji similisfuit, assimilavit, Jvixi J.i.0
Qr^voi. Pronunciationem ad forinam graecam propius ac-
cedentem exhibent Codd. sain. "jiins et "TUjiJj LXX. ,
siniilis. Aethiop. C^i\A.'. pntavit, visum est alicui.
Moaoy Vnlg. Mosoch
, sed vulgaria textu.s Hebraei ,

piincta tuetur forma / Mia/iu qucmodo mcridionaiem ,


f7^l^y\,; similitudo. Aram. ^i^io id.). Varii usus in
Gcorgiae partem appollal Cedrenus T. II. p. 770 (v. St. Kal a nomine bw:"3 ducti sunt omnes ut 1) parabolam ,

Mai-tin Memoires sur l'Armenie II, p. 223). Josephus proposuii plenius b''^'3 blta
,
sq- bx alicui Ez. XVil, a. ,
H. 7nB,'yt&b 828 ^fflti — •'yoa

XXIV, 3; a) proverhio uius esf btliJZ blD» XVIir, 2. , XLlX, 5. LXXVIIT, 2 , saepe de carmine irrisorio s.

3 sq: by de aliquo XVI, 44 3) dicterio usui est Ez. ; diclerio nnde 's V» IriTTD Nto3 Jes. XIV, 4. Mich. II, 4.

, ,

Xll, 23. Joel II, 17 (sq. a). Part. Cj^^blija poetae Hab. II, 6. nnujbl bl23Bb'V!^?r fabula factns est Deut.
(quidictione parabolica utuntur) Num. XXI, 27. XXVIII, 37. rReg;'lX,'7.' JeV^ XXIV, 9 , b buj)3b Ti^r]

conciliandas imperanai et assimilandi significa-


A(l Ps. I>XIX, dlb facere aliquem fabulam P«.
12, btij^ '3

tiones varias \ias ingressi sunt viri docti , v. Scluilt. aJ XLIV, i5. 2 Par'.'VII, 20. cf. Ez. XIV, 8. (Phoen.
Prov. I, 1. Michaelis ad Lowth. de sacra poesi p. 4i, bina imaginem homi<iis significat, v inscr, Numid. 4,
Siraonis in lex. al. EquiJem in prioribus Lexx. editt.
duas proposui coniecturas. De iina , cui calcuhim adiecit
lin. 1. Monumm. Phoen. p. 207. Arab. ^jiA^ ut hebr.,

est parabola
Winerns p, 585 ,
proficiscebar ab arab. yu constitit , fabula , sententia ,
pl. JLi'»' versus , vide

efectus inde stitit se coram aliquo (obsequii caussa).


,
Ev. Scheidii disp. de J^a^, quam selectis Arabum seutcn-
VIII. obsecutus est , inorem gessit, imperata fecit, et a tiiset proverbiis ITarderovici ifjS editis praefationis loco
statuenlo sistertdo ducebam tum dominancli impemndi--
, praemisit. Ad 110. 4 conf. Ibn Doreid. 171 (|uilibet vir :

que componendi compnrnndicjne notionem : quae enim


,
est fabula post mortem suam , ta esto fabula pulchra.
componimus ea iuxta se ponere solemus.
, De altera Aram. pA-fl NbnJ3 id. ).
,
( Lex. man. lat. assimilandi sinniScatum priniarium cen-
)

sebam, unde ducta sit iWicctififi, sentiendi , censendi (cf. ^ii353 n, pr. V. bN\25?3.
deth. ) , dein senlentiam dicendi, iubendi , imperandi nOtio
Fortasse tamen duae radices dive.-sae originis
^U353 m. I) imperium Zach. IX, 10. II) simili-
( V. D1'U)'
iudo concr. simile lob. XLI, 25.
8ub hac fornia coierunt una , quae respondet verbis :
,

yj^^ "i&iD assimilavit , altera , arabice scribenda ?uJ/J inf. iiom, i. q. btuy no. 4 carmcn irrisorium
J^j**.*

Jorlitudinis fortasse vim habsus quae superest in vic,


lob. XVli, 6.
,

y^ forfis , strenuus fuit , J— Li vir strenuus , et in gr.


Plur.
PaJZJiJ m. doniinium , principalus.
coucr. principes 1 Par. XXVI, 6.
Dan. XI,
Cf. gr. «p^»;
3. 5.

fiuail-evg. ,

{'^ovoia.
Niph. pr. assimilandus hinc similis fuit alicui rei, ,

sq. bN Jes. XIV, 10, 3 Ps. XLIX, i3. 2i , dJ» (com- nbfflSa Mich. IV, 8, cstr. n-.tm Gra. I, 16.
parandus cum) XXVIIi; 1. CXLIII, 7. Ps. CXXXvi, 8 c. suir. '^nbiziaJi Jes.^XXII , 21, pL
Pi. i. q. Kal no. II, 1 parabolis usus est Ez. XXI, cstr. nib-i;:3>: Ps. CXXXVI, gVc.^suiT. rnibTa'?3J: CXIV,
3 (XX, 49).
,

2 f.dominium principatus Mich. 1. c. Dan. XI, 5.


,

Hiph. I) imperium dedit aliciii , in aliquid, sq. acc. 1 Reg. IX, ig: inbu:a?3 yiN bsa in tota terra principa-
pcrs. et s rei Ps. VIII, 7. Dan. XI, Sg. Inf. subst. tus sui. Jerem, LI,' 25,' XXXIV,' 1 yiH nib!:73n-b3 :

b'i3Cl7 dnminatio lob. XXV, s:. II) comparavit Jes. IT' nbTL'72a omnin regna lerrne principatiis sui. De domi-
XLVi, 5, sq. dat. nio Dei Ps. CXIV, 2. CXLV, i3, de munere principis
aulici Jcs. XXII, 21. Translate de dominio solis et lunae
tlithpa. 1. q. Niph. similis factus esi sq. 5 lob. ^

in diem noctemqnc Gen. I, 16. Ps. CXXXVI, 8.


,
Inde
x:>rx, 19.
concr. a) i. q. terra principaius regio cui imperatnr, ,

?u35j m. 1) similitudo parabola quales sunt ser- , ,


ditio 1 Ueg, XX, i3. 2 Par. VIII, 6, Ps. CIII, 22.
vatoris paiabolae in N. T. Ezech. XVII, 2. XXIV, 3. b) principes. 2 Par. XXXII, 9 V:? inbirOa bai ei omnea :

AHae nuQitfiolal (d^^ViTa) sunl ludd. IX, 7 sqq. 2 Sam. principes cum eo. Male et Vulg. cum universo LXX
XII, 1 sqq. 3 lleg. XlV, 9. 2) — senteniia, yi'a')^Tj, exercitu. Cf. i Par. XXV^, G.
sententiose dictum ( cuius generis sententiae duabus rebus

sfentcntiisve ingeniosc comparandis continebantur v. c.


Prov. XXV, 3. 11. 12. i3. i4. i5. 18. 19. 20. 23. 25. J/^yM rad. in verbo Inusit. et in V. T. dubia , ad
26. XXVI, 1. 2. 3. 6. 7. 8. 9. 11. i4. 17). Prov. I, 1.
6. X, 1. XXV, 1. XXVI, 7.Eccl. XII, 9. lob.
9.
qnam inde ab Abulwalide phiriini interpretes revocant
cintt^ Xfyoft.
XIII, 12. I Reg. V, 12. Eiusmodi scntentiae quum
saepe in proverhium cedant i4), est (1 Sam. XXIV, "'ytda Ez. XVI, 4 "raiab nsrt-i jib D-^nai , quod
:

5) proverhium, naffotftlu , v. c. 1 Sam. X, 12. Ez. XII,


22. XVIII, 2. 3 (cf. naQaftol', Luc. IV, ^.^). — ex vott,
Nipinxb ad mundandum,
iutpp. uiius Chaldaeus accuralins interprefatur
sic eiiim teste Abulvvalide logen-
4) univ. carmen cuius singula commata (ex logibus,
duin pro depravato N-)p:nj<b, ct pro viilgari MNprnNb,
parallclismi quem vocant) duobus similis argumenti for-
,

maeque hcmisticliiis contineri solent spec. dc vaticinio ,


quod maiiuiu omendatriieni .sapit. Eu qiiac dispiitat
Abulwalides !i_y»^aj^ SjLj; «.*: LJS
: "yuiab n:;m Nb
Num. XXIII, 7. 18. XXIV, 3. i5. 20. 21 de oratione ,
,

vel carmine didactico lob. XXVII, 1. XXIX, i. Ps.


-ill. i>23D'C;ffi 809 '.pfflff."^ ,j*t0at

^_5l Ti^cn ipDb }r>}:'i^ c^i' ^^-^^ p'y^O i'adix inusit., Ciii /f?i*wfZt ;70isif??nrfjqne signi-

'5
"J" ficatum recte tribuit Sinionis, i. q. Jjtt.'^ , 1^5^*-«, S et
p
i_^L:^ lyaraii ^! -
icliijjl buN^. intcr se permutatis (v. 3).

:, pBHl. Tn. poss.essiQjJi^ ^'^^ X^UI,.j8),,,


^\MH'^..
uijJe P}l"J5~]3 filiiis posscs^ionis i. C. possessor, iri loco
,lX*!j j) Uj cXJjA'^' >^ I.^Uaa*'!)!'^; ^e-jJi^^ji, Li^Xjl/^ vexato Geu, 'XV, 2 : -ij:^''"!:^*
P'3;;.-:
^«^n '^"2 ptM -^af
i. e. in vocahulo '^'ca Ez. XVI, 4 Jvd redunHal, itlque et posscssor heres domus rei familiaris •mcae cril Damasce-
explicandum esi : jud ninmlationcm el purgalionew. Ila nus Eliescr, Hariore vocabulo p\r72 pro T)'>r^. ct exqui-
iarii Targum : N1p:nNi i. c. ad purgandum , ut iii Tal- sitiore locutione p'^^:-'}^ pro uj-iv hcres comm. 3 ( cfc;
^.yMf.lTli^n lp-3 -9J'0.fZ fA/ ad pfirgandam ct mundanddm P'i;'!:a. Zeph. II, 9' 1. q.' izi-iia Jes. Xl^V, s'6) scriptof

hal>iiationem suam,' iinde etiam^ pui-galio carrds ab adipe uon alio consilio usus esse videtur , quani iit alhidatur
appellaiur ^B3 nnp3. Jflud aulerfi v^. , ''Syin (liqo seqnenti piaai, quod ipsuih eandt-m ob canssam poSnit
cognatum est voci .ar<ibicixe ,. siquidem purgatiq ^rabice pro pia»3T-]a i. e. 'pb73'i, coll. ';y:3 no. 2. Forniaruin
vocninque minus usitatarum propter paroHOinasiam hlsnmf
diciiur iiM^j : dicunt ij5^**Jt:S ^^i^' i. e. absterge , munda que verborum arcessitarnm exempla dedimus Lelirgeb.
pctropsidem luam pracicrca abslersionem et rmindaiionem
: 374 not. r, quibus addi pussuut Jes. XV, 4. XV"II, '

pi^dicis , sive ~aqvd Jil sive glebula , appcUant ^/..i^^j'. LIX, i3, .Prov. XXIII, 29. Gcn. XXX" .. ^.

Dein eiiam ineniorat explicationem' a rad. ^iX" , coll. i'^siu Interpretum vett. plurimi ut Thcod. ''«'ulg. Unlf. Sam. ,

glaber , et.rn"''»'.^ glalarities ,


quanquam se priorem illara reddunt Jilius procuralcris doniiis 'm^ae ,' Pseudojon. ^
:

probaie dicit, KiJiciuus (sl rad. j;^'^;) ,


postquarn hanc Arabs Erp. , Saad. Jilius procurationis domus meae • i. e.
posterioren} sen;[entiani (a i';"d,) a patre Josepho proba- n';:!! bv TiTN s. otxovofiog ca'mqu§ interpretahoneni ,

tam exposnit eique calculum adiccit, etiam iiiam memorat Kimchius tuetur ut pu;7J curiitationem valere statua^f
ita ,

Ca SU::5 )_, sed nou ut R. Jonae s. Abulwalidis cui , (a ppizj cucurrit, discurrit, ut "laa a "T^7: ) , pid-z-ljs
(maTe' qnidem ) aham tribuit ( J.'12,'n ]';i'a M;i'> "n •^T^n Clium cur»ilationis i.e. servum reliquis sCrvis praefectum.
'l'';"';'). Ut ad prioreni eiplicationein "a rad. yiL'a .t/iX/o Ferri posset hoc etynion si modo hac inter[)retatione ad-
,

redeamus. variae huius yerbi p, siguJficajtiones ( v. K^mus missa apta sentcnfia.prodiret, Sed qiiid sibi vohirit haec
rpg2")"in lexs. prorsus indigestae, omniiLO ad apslergendi verba hiulca et procuraior domus meae
: Damascenus ,

Eliescr .,,..? Supplent cum SjTo '


(coll. 6omm. 3)-:
(vic. jji:./* abstersit) et purgandi vim revocandae sunt hcrcs meus sed quis credat
erit , haec, verba omitti- ,

omnes, veTut discerpsit gossypium (Baum wolle zupfen ) ,


: potuisse? Minus etiam placent Lud. be Dieu ad. h. I.
quod fit, ut purgetur a sordibus totuni elTudit vas (rein ; et A. ScHULT. ( de defcct. ling. liebr. §. 33. 3/? Vind.
ausgiessen), ut purgetur; totum emulsit lac (rciu aus- eiusd. op. sect. 2 ) , qui pu.'7: i. q. os^i^ pr. peclinare,
melken) evacuavit patinam
;
(rein abessen, rein abputzen); carminare , dein metaph. diligcntcr et nitide curare (do-
abstersit sordes lapillis praedandd evacuavit '.jof. flj;; ; muin ) significare statuerunt, hiiuc vero usum translati;m.
Jes. JIJ, 26. [In una re Abulwahdes disorepat a Kamuso. minime probarunt. Namf^ue kiici,.* in Catechismo Romano^
Hic enim paropsidem mundandi et evacuandi significatio-
ad quod provocat DE DiElT/ 6st'iAii^'rri'ofestid (a yJlA)^
nem quintae coningationi tribuit: JJ' JJ^ !- ijtljiS "*^< j'
et exemplis a Schultensio propositis nihil plaiie eilicitur,
L^, ille secundae «.x,i.*j; qua in re ntri maior fide»
quam pcctinationcm ad eleganliorem corporJs curam traiis-
habenda sit, non definio]. Nec displiceret ista inter- ferri v. c. ^_v_j.xi.*/o vir pcxus i. e. elegans gracilis
J-:?-; ,
pretatio grammaticae rationes obsfarent. Sinfi ullo
, nisi
( geschniegelt und gebiigelt). Nnpcr Ilitzigius ( ad Ps.
enim exemplo sumitur , a yda derivari posse nomen
^'Vup =
T. 11, p. i<]3) vcrba pil';;'^ N"— glossam esse suspicalus est,
n">s;cn .(formae nnbtrp, quaenurfquam reperi-
qua iiiterpies q.iidam explic'are voluerit vc. plt^ii ct nemo
fur), nedum <i'u;n quod inde decurtatum sit more admo-
,
iion videf , his vocibus' omissis sententiam prodire
Chaldaeorum (ut''"iN'l P™ n"rN-): multoque minus
dum corcinnam. Contra vi^ cjedibile est, hominem men-
^-;— potest ( pron. ) prorsus
suff. esse Simonis ed. 3 alit
tissuae conipotem pc 7: hoc ncxu ita infcrpretari potuisse :

redundare. Malim iccirco 'idr; referre ad rad. rtJlU nt Conim. 3. —


i
quid enim es.>.Ct ilhid •'n"z i^iV"'n~l'T^ :

idem valeat.quod ni;'ia , Jod radicali servato cf. C''1N5:, ,


eadem senlentia sin.plicioribns veiLis rcpetitnr: ''nir-fa
S^^jbna 2 Par. XXI V, 25; quo posito sententia esset
Ti» ;i'1^ vcri.a mcus Ibrf. ille Eliestr) hcres mcus eritJ
(
aqud purgata non eras a3 specialioncm vel monslrationcm,
nisi iorfe hoc comma cx alio monnmeiito (cui ab /^foAiTfr
ita ut parentibus aliisque hominibus monstrari et ad '

,"'
uomen dedcrunt Critici) reptlitum est. '
' '
'

spectanduni oflerri possfes qfiod fieri' non solet, nisi


postquam infans recens natus a sordibus purgalns et fasciis pffi52Q m. posscssio. Zeph.'II, 9: i^l^^rl ptt;7:ti po*-
involutus est. uriicae, locns ab urticis possessus et occupalus cf,
sessio
nbp Iflia possfssio herinacei Jes. XIV, 23. Inepte
.N nnun
R. 12^23, sntt, nna 830 m)2 — ina

Schult. de coniectura eius snpra memorata : locus , uhi Israel, sed haec parvitatis et miseriae notio minime inest
( transeuntes ) pectinant
cl lacerant urlicae. in QTia sed ex praecedente nsVin repeteuda, ita ut utra-
,

que demum locutio, Sp^i nyVin et bNITIJI ''na. scriptoris

^'^12 polpavit manu, contrectavit. (Chald. MJirS


sententiara plene exprimat. Observatu dignnm est, —
tJT)^ dnJ3 ( semel pnJ3 ) in regimine positum quattuor
,

et iijyuja, it. fflBlIJS, zab. t.A^ , arab. ,j~-*, melit. locis penJere ab •i\'» quod his certe locis non potest
,

non incolas urbis vel potius turham frequentiam, cele-


mass, aeth. inserto r C^Cfl^'. ct transp. KC.<^fl ,

briialem horainum significare (vide h. v.), opp. urbi


,

C^(\ ', id. Cognata sunt iiiw no. II , et


Gr. fiaaaco. oppidove quateuus id domibus moenibusque cemitur.
,

fflica q. V.). Constr. sq. acc. Gen, XXVII, 12. 22, Deut. II, 34: et cepimus omnes urbes I^S^bS-nN Cnntl
neque non "^UiaN Comm. 21 (Dag. eiecto) , quod vulgo occidimus omnem frequeniiam virorum,
tiniz et
fJDrtl P''li;:^I'l
referunt ad uiib. et niulieres et parvos. III, 6: ^•'U;:^; fin53 *1^5""b3 D^nnn
Deut. XXVIII, 29
Pi. palpavit. palpabis mericlie, :
]£i^1 occidenclo omnem frequentiam virorum , mulieres et
instar coeci in ienebris. lob. V, l4 sq. acc. conlreciavit, ,
parvulos. Eodem modo de auctoritate accentuum iuu-
manibus exploravit Gen. XXXI, 34. 07. lob. XII, 25 :
gendum est lob. XXIV, 12: np{<;'< tJTlU l^sS ex iurba
JJUJn nUJlZiy^ palpant tenebras.
virorum ( hominum ) clamorem iollunt i, e. undecunque
Hiph.' id. sq. acc. Exod. X, 21. auditur clamor de iniuria et violentia, parall. d^bbn UJD3
Sr>l5n. [Haud male quidem Syr. h. 1. C'n?3 morienies
pronnnciat, parall. D^bi^n scd vel sic i^S multitudo
j,J^'^ rad. in verbo inusit. vel i. q. Piny nnJJ
, ,
,

reddenda esset frigidum enini ex urbe 1. ex urhibus^^.


; :

extendit, vel i. q. rjca traxit. Inde Quartus locus in quo pnS "l^S adeo opponitur urbibus
,

5np_ c. sulT. "'ana m. frenum ,


quod ori iumenti (^'lyn), est lud. XX, 48: ei percusserunt eos (Benja-
minitas) ore gladii Cny "T^r^a (codd. 8 et editt. 8 DnJJ ,
28. Jfes. XXXVI l
,'

iniicitur 2 Reg. Xlj^ 29. Prov. ,

codd. 12 D\-]-j) NXpfM-is-n» rt?3rta-T9 et coetiim


XXVI, 3, div. a Jp-i Ps. XXXII, 9. Metaph. 2 Sam.
virorum et pecudes et omnes quoscunque , f''lS'n — b3 &3
VIII, 1, V. ad naN no. 3.
ffiNU inVU! nTN;;?3:i:i cunctas quoque urbes igne vasiarunt.
(Scriptura dintt h. 1. servari potest et pro abstracto haberi
rad. in verbo inusit. prob. i. q. arab. a n?3 ducto Mannschcfi , ad formam Qbb/3 ,
p]f^!2 , q. d. ,

Di"'^-: cf. Deut. II, 34. III, 6 , ubi pleriquc libri de-
^A U^ et ci^* exlendit v. c. funem. Vicinum est nn^, ,

fective scribunt, sed fortasse etiam haec puncta vocalia


cognata snnt T772 et MT3. ex falsa loci interpretatiouc orta sunt , ea nimirum , qua
nfi in sing. inusit. , vir , quod ab cxlendendo Dn?3 TJ; urbem iniegram explicabant. Non mediocriter
dictum volunt , pr. aclullus (Ewald. gr. §. 382), enim iam veteres in h. 1. laborasse , mirae ostenduat
coll. frny O^N. Reperitur tantum forma constructa ^nn interpretum hallucinationes , v. Clericum al. ).
(cf. Qttj' cstr. WU3, in VNMir ;
^''iB , sing. cstr. ll-: iri
?XU31n53 (vir Dei, comp. ex ^ina de quo vide-
,

b8i:s:
bxttjiny
iN chald. cstr. 13n)
flb^^in^ , et Punicis', ut Metuasiartus i. e. inX)
iu nomm. pr. Hebraeis
s.V. n?:, Vj =
"IIZJN nota genit. et b^t) n'. pr. patiiarchae
,
ex posteris Kaini Gen. IV, 18.
mniJJ» ^m
vir Astartes, Melhymatnus 'Jny vir doni (i. e.
a diis dono datus, cf. Theodorus Diodorus) Monumm. , npP.1n53 (vir teli) 11. pr. patriarchae antediluviani,
Phoen. p. 3gg. 4li [ non Muthumhal, quod in inscrr. filiiHenochi "Noachi avi admodum longaevi
, ,
,
qui anuo
scribitur b^SDna donum Baalis] cui cognata est ^na (m ;
aetatis 969 mortuus est Gen. V, 21 sqq. .,[

et b pcrmutatis) in VnW3 (p. aSo) cf. phoen. BhvXoi ,


^n53 pr. extensio, spatinm temporis, abit in adv:l
i. (j. ^Nina cl Bttyvug ,'Bithyas
,
fort. !T>in3 (Monumm. ,

463). (Aeth. f^^; vir ,


pec. maritus). interrogandi de tempore : tpiando? (Arab. lO^, etiam
Phir. 'lD'ri>:. , bis defoct. Dn'2Deut. II, 34. III, 6 \Sa diw. Hudeil. , chald. "<ni3"'{< praemissa interro-
viri , opp. rauheribus et infantibus Deut. 11. cc. Jes, III,
gandi particula, syr. >-»^i£i|. Eodem modo translatum
25 : iVb"' a^ina ^''n'^ viri iui gliclio peribunt, parall. Tjn/niDS
i. e. heroes'tui. Idb. XI, 3: ^^'''nn"; B^na T^^JS- Saepe est J JjjAiO pr. extensio , duratio rei , inde pfr aliqnod
sq. genit. ( ut ''UJIN )
, "^Epa '^m viri pauci Gen. XXXIV, tempus, gs\\. durani, pcndani que Bll.^og, i).Gen.XXX,
3o. Deut. IV,' 27 cf. XXXLII, 6, UJ-a -«na id. ihiJ. 3o. Neh. II, 6. Ps. XLI, 6. XLII, 3. XCIV, 8. CXIX,
XXVI, 5. XXVIII, 62, N-iuj ^na Ps. XX VI, 4. lob. XI, 82. 84. Am. VIII, 5. Praeter interrogationem (sjt.
11 (IN Tiy XXII, i5, SJ"n 'a esurientes Jes. V, i3, Tia
,
}_iAiQJ ) Prov. XXIII, 35: y^'^» \-i!0 quando expergefio.
^btlN contutcrnales mei lob. XXXI, 3i, ''niD ''n?: familia-
resmci Passim comm. homines P^s. XVII,
ib. XIX, ig. Ps. CI, 2.
i4. — i4 verba tNliO") "'nia recte quidem LXX
Jes. XLI, Cum praefF. a) Tiab i. q. "»n73 (v. b B, 2, a) zu
reddideriint o}.iyoa%ug 'laQurj}., Luth. du armer Haufe welcher Zeit, sine interrogatione. Ex. VIII, 5. LXX.
R. nna, ]na, pna 831 Dnfi ^ pina

jT*. Vulg. quando. Syr. .-«Aiol. b) ^na-ns' (juoou*- tur. Am. V^III, 10 : pi» D^snn-ba is •<r\'isi^^. 1 Reg.XX,
yue.'' guamdiu? l?^)- (Arab. .eC^ * Sam. XVI, l:
3i. Jes. XX,
Jer.XLVIII,37. (Cf. arab. ^]f dorsum,
2.
guamcliu lugcHs proplcr Sanlum? I, l4. Exod. X,
lumbi Cor. 20, 32, robur, a rad. .;t robustut fuit II.
3. 7. Nura. XIV, 27. 1 lleg. XVIII, 21. Ps. LXXX, 5.
cinxit cingulo firmavit ). Alibi b) memoratur nt sedes
LXXXII, 2. XCIV, 3. Jer. IV, i4. 21. XII, 4. Dan.
,

VIII, i3. XII, 6 Poet. passim per aposiopesin, ut Ps.


al.
roboris (lob. XL,yna confregit lumhos
16), indc D";:nn
VI, 4 "'n72 ns nini nNI et tu, Jova , quamdiir? sc. diflFe-
:
alic. i. e. eum totum
confrcgit iJeut. XXXIII, 11, et
himbi alic. de homiiie ad casum veigente Ps.
vacillant
res auxilium mihi praestandum. , i3. Jos. VI, 11: XC ,

^:tN ^na liJ "I7:i<1 et dia-i: quousque ( duratura est haec


LXIX, 24. Ez. XXIX, 7. (Arabes dicunt rohorare :

popiili conditio de qua conim. 9. 10)? Hab. II, 6,


,
— dorsum alic. in litc i. e. ei auxilium fc^rre, de Sacy chrest.
I, 3g3 Jraclum est dorsum i. e. robur eorum vit. Tim.
c) "'n^ •'"ins post quantum temporis? i. e. quando? Jer. ,

II, 5o Mang. ct saepe coniungunt caput vel cranium et


;
XIlf,'27.''"
dor inde .j^IiJI^ |..=-L».S\;t ^.j^ ^A qui (rUnia et
Dn53 fort. virorum coelus (Mannscbaft) lud. XX, dorsa frangic , de Timuro vit. Tim. II, 498, ^^9 lAs
48, V. DT)».
conjirmatum caput dorsum
-jlill^ («IJ! iJ.A et est eius et

ib. I, 38, capita ct dorsa i. e. fortissimi civitatis II, 3^8.


"^U extendit , ut tentorium , coelum Jes. XL, Cf. lat. elumhis, delumbare). In hinibis c) onera gestan-
22. (Syr. et cbald. id. nasor. nna et nna id. aetb. , ,
tur Ps. LXVI , 11: ^i^^^rnna M~yw r. 1. DeniquL
d) lumhi vel coxae , coxettdioc sunt sedcs dcii»^s parta-
^PI^rh.' pro C3^ar'l'rh indult, velavit, unde .'

plura nomm. derivata pallium signilicant. Iladd, vicinae


rientium Jes. XXI, 3. Nah. II, 11.
sunt nnb sam. nr; expandit, it. !ina expandit, *;;.< "•Sn^pN fem. (pro n^:n::N , abiecto n, ut :i3b)3 pro
provectus fuit dies). mS^a) adj. valida , robusia. Dan. VII, 7.

nnnpK c. sufF. hnnnnN ,


pl. cstr. ninr/aN f. sac-
cus frumentarius Gen. XLII, 27. 28. XLIII, 12. 21. 22. trans. suxit. (Syi'. «.C^iiO suxit, spec.
23. XLIV, 1. 2. 8. 11. 12. ', " LXX iP^^ 1) ,

jua()a(7t7io£.
lac in mammis matris. Lex. Adl. ^^yjt %j:a. ^L\^j
Tln quando? v. rad. rtns. J^ IvcLo, UAio InAiOj ^\j ioAio. Non igitur

Dna erat quod subdubitaret J. D. Mich. ad Cast. Arab.


I) integrilas, v. Dan.
'
II) lud. XX, 48, ,

V. na (rad. nna) pl. ext,-. ' »*.•• L^v-tsSii^ V. sorpsit). Inde cuni voluptate comedit (cf. 'ysrn
et lob. XX, 12). lob. XXIV, 20: obliviscitur eiua
(impii) uterus matris (niater, quae eum peperit) ipnn
~72l si eum sugit vermis, ubi veimium esca factus eritJ
^^^ rad. in verbo inusit. arab. ..iiA xalidus ,
jir-
Bene Syr. qui linguae suae beneficio eodem verbo uti
,

musfuit , cogu. IrD.


poterat l^io? ^^j] loAio, quae Arabs reddit : l^^iliul
]n2 , in solo dnal. C^rnO m. (
Exod. XII, 11. Dan. > -i »
X, 5) utergue lumbus , lumbi s. iiiferior pars dorsi, quiii- i_)\jJi sugit eos pulvis. Cf. Bocharti Hieroz. III, 622
que imas vertebras complectens, gr. ooqig , probe Lips. — Vu]g. dulcedo illius vermes , et e recentioribus
distinguendi a femoribus (D';3"i'^ q. v.), a firmitate et
,
Ewaldus: sein Meth ist Moder, quasi ipnn sit nomen
robore dicti, v. rad. Sjti. est D'i:Vri q. v. (Arab. ^:^ pnn c. sufCxo sed : cadaver non vescitur verrnibus, coii-
tra vermes cadavere.
imum latus lumbi s. carne nervisque
dorsi inferioris cum
2) dulcis Juit (dulcia enim suguntur cf. V^O n^M), ,
protuberans v. poet. ap. Reisk. ad Tar. 78, Sthroed.
dulcis Jacla est aqua Exod. XV, 26.
,
Prov. IX, 17,
origg. hebr. 48, dual. ^LU/Cj plenius ^^lii! LuUi, sjt. Translate lob. XXI, 33 bn; ^a;-l ib :ipnn dulccs ci sunt
:

glehae vallis , est ei terra levis. (Aeth. ^^f tP*P I

lAjAiO , zab. IjAiD, ij^io lumbus , Uo^ loAio lum- dulcedo).


Hiph.
1) s. suavcm rcddidit. Metaph. Ps.
dulcem
bus interior, uterus). 1 Reg. XII, 10. ^«inn "«n aqua
ad lumbos pertingens Ezech. XLVII, 4. Spec.^a) est ea
LV, l5: "liD ^'r?;: T^n^ -nrN (nos) qui uml duke red-
pars corporis, cui cingulum circiimligatur unde dicunt ,
debamus coUoquiuw Jamiliare i. f. qui ut iutcr familiares ,

ficri solct, duicia colloquia habcbamus. 2) intrans. dulcis


DV.n'? *15'^) "lC* accingere lumbos Ex. XII, 11. 1 Reg.
li', '5.
Juit (pr. dulcedintni produxit, v. Gr. §. 52, 2). lob.
2'Reg.'i, 8. IX, 1. lob. XII, 18. Jes. XI, 5:
T^Dnn -liTN pns fr^^. XLV, 1. Jtr. I, 17. XIII, 1. 2.
XX, 12.

4. 11. Ez. IX, 2 sqq. Dan. X, 5, it. D^^rnna pw Diis p^ina adj. f. n,-;^na EccL.V, 11 pl. D'-.^na Ps. ,

Gen. XXXVII, 34 , quia cilicium cingulo liimhis alliga- XIX, 11 (neque enim opus cst, masc. pinn statuere,
Nnnnn 2
i-tf^. firn-iz 832 rrp?3a:-.=rr n^Tiria

v.-Gr. §. 27, BpJ. i) rfiJcw( opp.; -W^atmu-o) Jea. V, ao. de Iside et Osiride c. 46) cogitabant (zend. mithra, quod
lud. XIV, j8. Ps. XIX, 11/ sq. b^_ Proy.XXlV, i3,. sq. respondetsanscritico miira amicus; pehlev. ma/uni recen-
yXVIj'24. Cant.
iJtione Prov. XXVII,
II, i'3,

7*:
et eodem
pinlj '^^"^ba
coritextu
^^sn
sJiie

UJSSl
praepo-
animae
tioribus Persis
solem
^
Mihir , quod appellative amorem ej^
significat, cf. sanscr. mihira sol v. Bri.sson de regio
,

esurienta omne amarum Rulcet%i.


Neutr. dulce lud; XIV, Persarum principatu II, §. 8 sqq. Reland de Hng. pefs.
i4. K2.III, 3. TrajR&liXe iuavis Eccl. V, 11 (de somno). §. gi. Hyde de rel. vett. Persarum p. 100. Aiiquetil
XI, 7 (delace vitae). '

apud Kleukerum III, p. 322. de Sacy ad St. Croix sur


les myst^res II, p. 12. Pott etym. Forscliungen I, pag.
Prjy m. dulcedo, metaph. suaviias. Prov. XVI, XLVI sqq. Rask iiber die Zendsprache p, 35. Buruouf
21, XXVII, 9, et Cbmmentaire sur le Yasna I, 35 1. Journal des Savans
i833 p. 5^4) et dat a rad. zcnd. et sanscr, dd dare .(cf.
Pllb m. fZuZcetio lud. IX, 11. ,

riT p. 358), pers. .•jOtJ». Persis autem admodnm trita .

njPria (dulcedo, prob. fons dulcis, opp.'VlSb sunt noraina propria cum hoc eornm numine con^posita,
n. pr. stationis Isra«litaram in Arabia Pettaea Niim. ut Mithraustcs I.X*»j!_^ Mithrae verbum Milhrohaeus ,

XXXIII, 28. Cod. Sam. ni5-<nH. j_5Lj..j,o Mithrae via , Milhrobarzanes ,(:.ij.* splendens

^''pnBn n. pl. dulcedines Neh. VlII , 10. Cant. instar Mithrae , Miihrenes ..^Jji* Mithrae similis al. ( cf.

Pott 1. c. ) : etiam cum recentiore forma .^ unde


Meherddtes otJ_w: Hcet in ahis syllaba miihra q.mici
nTnria n. pr. pers. gr. MngaSaTTjg Herod. 1,,
significatibnem habere videatnr, ut Susamiihl-es (Phit.
110. Ctes. Pero. 55, recentioribus accuratius M/5^(p(Jar?;c
Alcib. 39) lilia amans. Simile est Tiridates i. e. a Tir
(Xen. Strabo , LXX), lat. Miihridales , qUCKl •gerebat alioPersarnm Izedo, qui etiam Faschtardicitiir, daius (v'.'
1) praefectus aerarii imperante Cyro Esr. I, 8. 2) prae-
fectus Samariao imperante Artaxerxe , ibid. IV, 7. — Kleuker III p. 35o).

Significat rr IVliihra datum; a. Milhra, genio (Ized) Per- nJHu donum f v. rad. 'jn3.
sarum nobilissimo et principe quem Solis genjum et
,

comitem /iitaiTrjv
,
inter Oromazdem et Arimanem (Phit. riTinn MaHhalhias, v. ibid.

liiiii uo'A .ui..i:

>.vtL .le
) h.. .
3(V
i-'un, quarta decima litterd , nbi nunieri nota cst, Nun Segol ausiliari pracditum pcr sjncopen abiiciatnr,
(jmnciuoginla significans. Nonicn eius 'jij S^Tis , CLal- v. c. j\:i< (proti:iV) contr. f\ii ; n:: contr. rr r:i;N ;

daeis ,Arablbus ptscem designat, cuius Cgurain antl- n7;N (licct in bis Dagesch in ultima littera delitcscat) ;
quissimae et nativae eius lifterae formae rcpraesentassc c) ita ut Nun in Jod vcl Vav mitigetur , v. c. "i;''N pro
videntur, v. Monumni. Phocn. p. 3? sq. i£;:N ; R:2 contr. O^iS poculum nin pro n:'n uncus, cf. ;

Permutatur a) cnm rcliquis liquidis, ut Lamcd gr. tig pro hg {(vdg) unus , udoig pro odorg , zvq&dg
pag. 727 A, Hlem pag. 764. 7G5 , eum Mesch in pro Tv<f&tfg. —
3) extremis vocibus , ut gr. TD.uiuv,
peregriiiis magis quam domeslicis, v. c. -i::n:";zi3: et lat.PJalo, V. c. •j'i':;jn et i-:!3Xl n.pr., ^*;» et '{< ubi?, ]•;«,
•iSN^nSnSi; n"iT cLald. n:'^ ortus est soi , -^^n^ et vpKjv^ 1'N 7ion, inde >« in "133 'N al. (v. pag. Goo), cf.ttiam
1i;'gr. m,
Tip y.iQa-g.
inclinavit se , SV«2J arani. |i'in duo ; ^-^y^ et ,_».*5> Contra CLaldaei, Arabes et Aelbiopes ,
qui duriore
pronunciatioiie (7^:'', pro Irt- delectantur
aranea ,
^i^ et {^^j purpura : praeterea b) nt liqnida- illa , 11011 in^ )

rum fere lenissinia saepe emollitur in Jod , ita ut per-


tera geminata passim simpliccm litteram ponere solent
,

praevio Nnn , v. c. 3N (ab 33n)'c. sufF. n3:!< pro ~3 S


mu'ta verba ih et T (arab. »i ) iusta sc eodem signiCcatn
existant v. c. f;ti: ct ^rx"' sedit, decuit, 3:4: ..^^.j^ et y^:)5 scientia ,
pro s^ij: (a »n;); nbzu; iiJuXw arista;

ajf i_»jo. stitit, aip: et icpi aucupatus est , iic: ./io G lo 1

et _i;j serravit
, ij^i et ijcij» al. , cf. Lgb. §. iis, 2, a
lisp O^kXi herinaceus, n:"d fxiCi^'. ^abbatum et in
ipso Hebraismo ^:c:p lob. XVIH, 2 pro '^'i; (rad. I^^cp) i

et de cognatione radd. ';2 cum aliis bilitteris ut is s:> , , ,


fortasse aliquoties efiam Nun postposito ut n":Ti'a ,

^ib ibid. no. 2. 3. Eadis enim monosyllaba et primaria


(si modo sana est lectio) Jes. XXJJI , 11 pro ^j^-jra
verborum 12, pariter atque "c persaepe est in postrema ci.in^Qu, Oftt^Qu, cfiiQru.
?:••': T» (v. jTi")
sjdlaba, nnde signiCcatioue couveniunt T-." et i.s«^ , j^
serravit nj3 , 'mi , rirj^Trnsit
; , Dr;: et ^j^rr fremnit, ND particula excitandi age, inde rogandi , peteudi J :

SC3 et 5^15 recedere, nc: et n?3 flarc ,


yc; et ytZ dis- obsecrJ, qiiaeso , gr. J^, quo passim utuntur. (In LXX
pergeie, ^Ji: et aap maledixit, tp; et D^ip nauseare, linguis Semiticis Iiaec vocula praeterea exstat apud Sjtos,

ISp; et cVp aucupari b^iTj et bbu; extraxit al.


,
Contra his formis P et »-»J , sed tam raro nt ab ipsis Sjto-
ab indole linguarum Scmilicarum alienissimum est , quod
nuper escogitavit Fiirstius (in concordd. ) , sat mnltas rum Lexicographis ma]e intellecta explicetur <-»-^» i^
radices Lebraeas "jr composilas esse ex slirpe bilittera et rinhi, v. Gescn. Anecd. Orient. fasc. 2 p. 52 : utramque iilara

praepositione quadam jia , quae respondeat sanscr. n{ A-p Gen. XII, l3, (h1
formani Labcnt etinm Samaritani
deorsum, velut Ji2: ex rad. ba i. q. qu-b), Jari et /lo, XVIII, 21. XXIV^, 18. XLVII, 29, quanquam hi saepius
inde pr. oratione aliquem de-vincere , jemariden idcder- etiam Hebraeum k; iu iuterpretando omittuht apud :

reden (!); t;2; inf ueri pr. (?«picere (?), a t23 i. q. quod imperativi
,
Aethiopcs respondet }UI age veni ,
,
budh, tvid sciie (videre), et ra ; t^r.i a rad. br: prae-
misso n (niun deorsum fiemere?); adeoque -in; deiitere,
iuitar dcclinari solet , fem. J^ T plur. ^0^ I 2^ •

prosternere , nicderv.A^zen ; 13:luxit, ex 13 "na et = amhar. per Aleph 5" id- , cf. 5*lh: JT.' iP'.A
ecce. Verbum integrum mihi servasse videntur Aeg}ptu,
.'

na ( njWfileucbten?) cet. cuiusmodi commenta L. 1. ,

semel commemorasse sufCciat. quibus nA est venire, et imp. vcni , cf. cogn. IXiA
Quum
proininciatu satis knis fuisse vidcatur, in cedo , da. Qui radiccm in verbis Hebrseis etiamnunc
vocibus forraandis non raro abiicitur , idque variis modis. usitatis quaerunt, pulchre hene explicant a rad. fiN!,
, ,

Ac 1) ab initio vocum ubi vocali caret ,v. , c. "r, pro


coll. locutione vulgari nostratium : thue das liiibsch , ir
^r;; lamentafio , sidus ursi pro •£;•; (_^ciLsu , ]"; pro ]r; Redslobio pr. ne-
•ii':^
Geriuania superiore tbue es schon.:

da; 2) mediis vocibus idque duplici niodo vel a) ita ut


, ,
gandi particula esse videtur, a rad. Ni; quae ad optand, ,

Nun vocali carcns sequenti litterac assimilclur ("(n" pro et rogandi vim transiala sit coll. N^i ?> , qnod non , ,

^p;'', Ut illuslris pro iidusiris)


,
qui fontralicndi modus probo pror.^us .nulcni a vcra vocis indole alienum , quod
;

in linguis cognatis rarns (v. ad ]tz , .y^ p. 800 A. 13) ab Ewaldus, gr. §. 448, propriam eius vim temporakm fuisse
Hebraeis saepius observatur, quam iiegligitur ; b) ifa ut ponit ,, N5 ist
: cigentlich imn, indcss (?!)". Anncctitur
:

o o oo O
it3 834 wv:, Ni

1) imperativo tum simplici (N5-nj"5 Gen. XXII,


, praeterito vim optandi tribuit. Cf. de h. 1. ad ON ""S

2) tum paragogico s. energico (N:-."-!3b lud. XIX, ii. p. 682 A.


Num. XXII, 6) estque aj excitantis v. c. n; nbUJ lob. I, 4) interiectionibus : a) N3-!n;r: ags ! vide ! siehe
n. 5 IIb) iubentie, sed leniter et mansuete
, ; ubi ,
cinmal, siehe doch ! Gen. XII, i\. XVI, 2. XVIU,
nos thue einmal, thue doch einmal dieses oder jenes.
:
27.31. XIX, 8. 19. 20. lob. XL, i5. 16. b) N:--'iN
Gen. XXIV, 2: id'i'i nnn '^•T' NJ-D-iU) age, suppone nostr. ach wehe ! Jer. IV, 3i. XLV,Thren. V', 16.
3.
manum tuam jemori meo. XIH i4. XXVII, 3. Num. , c) Ex N:-nN coaluit N:N et n:N (v. pag. 120 B), pai--
XXII, 6. lob. IV, 7: N3-n3T bedenke einnial. XII, 7 :
ticula rogandi ab inilio sententiae posita.
NJ-bNlB frage einmal. XXII, '21. 22. XXXIII, 1 et in ,

sermone Dei. Gen. XXII, p


5) Adverbio interrogandi : N2-!TN ubi tandem?
tjjs-dN N:-np "ge , sume :
Ps. CXV,
X ..
-

2.
Jilium iuum. Ses.VllfS: n:'- Na. Ex. XI, 2. c) hortantis
adeoqwe increpantis et minantis. Num. XVI, 26: rece- 6) (^oniunctionibus : a) n: — bN ne quaeso , sq. fut.,
quo rogatur, venia petitur ut aliquid non Sq.
diie (nJ-^IIIO) ab isiis tentnriis. XX, lO: Na-n^^nilJ
, fiat.
prima persona lob. XXXII 21: jd^^N '':s NiUN N;-bN
D^1'i^ audite dum rebelles , hort einmai, ihr Widerspeu-
,

pr. ne sim partium sludiosus pace vestra , i. e. a partium


stigen. Ps. L, 22: riNT N:-:):"'^ bedeukt einmal dieses.
— A verbo seiunctum et in alteram commatis partem studlo immunem me esse patiamini lasset mich unpar- ,

teiisch seyn sq. 2 pers. Gen. XV^III, 3: "liyn N;-bN


reiectum est N^ in his Ps. CXVl, l4: voia Dco persnl- ;

ne quacso transcas. XIX, 7. Num. X, 3l ; sq. 3 pers.


vam i7;y — "3: n: — mj: '^S'^' Coram omiii populo suo,
pro vulgari Gen. XVIII, 32: •';'TNb -i!7i N:-bN. XIII, 8. Ponitur
h73V'i;N vei N:-aVu;N.
: Persaepe d) rogan-
tis. Gen. XXV^II, ig: Manj N: -D^p surgc quaeso el ,
etiam absolute : N:-bN (v. biV no. i,a).
conside. XXIV, 45: Ni — ':''ptt."M da milii qiiaeso biben- b) N: - ON si modo , dummodo, gr. iinoxi, iuv nOTC,
dum. XII, i3: N:--'^^^ dicquacso. XIII, 9. XXXII, quo utuntur, qui verecunde et paene timide conditionem
3o. XXXIV, 8. XXXVil, 16. JL., 17. lud.XIX, 9 et quandam^ ponunt. Ita saepe in forniula ]n 'HNilJi N3 — DN
saepe. —
Cum quadam acerbitate dictum est Jes. '^"'p^ya si modo graliam inveni in oculis tuis si modo milli ,

XLVII, 12: ^^'lani N:-''"!^» age! pcrsisle in praestigiis faves qtiod opto magis qtiam sumere audeo Gen. XVIII,
,

iuis , i. e. per me iicet persistas, beharre nur, beharre 3 (LXX d uQa). XXXIH, 10. XLVII, 29. L, 4. Exod.
immerhin. XXXIII, i3. XXXIV, 9. Semel ( Gen. XXX, 27) haec
futuro , eiusqae a) primae personae
2) saepe nna ,
verba sine apodosi habentur ubi optantis sunt si modo , :

cum He paragogico , quod et ipsiun similem vim habel. gratiam invenerim apud te ( cf :)b sq. praet. Num, XIV, .

Excitantis est Jer. V, 24: mn^^-nN N:-kST': agite .' 2 al, pag. 745 A) ut sententia sit dabo quod postulas,
, :

colamus Jnvam, in singnlari se ipsum excitanti.3 de ,


agnosco merita tua, unumque a te peto ut favorem tuum ,

his ^ui soli secum deliberant. Gen. XVIII, 21 -riTlN :


mihi serves. n: a —
coniunctione seiunctum habes Gen.
!1X"1N1 N2 age descendam et videbo auf! ich will doch
.'
,
XXIV, 42 '3'nT nibi:73 N: TI:'.-DN si modo prosperare via
:

hinabsteigen nnd sehen. Ex. III, 3: !iN1N1 k:-,-i110N viam meam (Sic dici poter;Lt '^i;''yz ]n N3 TlN^Ti-dN :

age! secedam et videbo. 2 Sam. XIV, i5 ei ineciimcogi- :


quam formulam omissis postremis verbis reperire mihi
iabam H^'?^ ^^, N:-!T12TN age ! coUoi/uar cum rcge. videor in Punicis Plauti Poenul. V, 3, 22 im musli ne
, :

Cant. III, 2. 1 Par. XXII, 5'. Qui cum aliis colloquentes = N: >nN2:J3 ON dummndo inveni sc. gratiam , ad senten-
hac locutione utuntur veniam eorum ad aliquid agendum
,
tiam cf. Gen. XXX, 27).
petnnt. 1 Sam. XX, 29: N:-!li2b73N age ! festinabo pace Qui urbane loquuntur cum
nobilioribus vel submisse
iua, festinare me sine. Num. XX, 17: N^-n^n^yj trans- petunt cumiilare solent banc particulam. Gen. XVIII,
,

ire nos sinite. Vulg. obsecramus ut nobis transire liceat. ,


3. XIX, 7. 8. 18. 19. L, 17. 2 Reg. XX, 3. res.
1 Reg. I, 12: ii^S N: n^^'^'"^ '^"^'^ "^' consiliur.i si , XXXVIII, 3. Ex; velt. intpp. Saad. et Syrus N3 omittere
accipere placebit. Vulg. accipe consilium a me. Ex. IV,
18: {t:-n3bN ibo pnce iua , lass mich liingehn. Jes. V, solent, rarissime hic retinet ij (v. supra), LXX vel Jj;
1: N^-r.T^aN agile! cantabo , qs. addat : pacc vestra, roddunt, vel «pa vel omittunt. Targg. plerumque I^S
,

auditores , lasst mich singen. Comm. 5. LXX. ctfJw (5;j. nunc Vulg. passim vertit obsccro tob. IV, 7. Num,
,

Ruth II, 2. —
b) tertiae personac , estque m) excilautis, XX, 17, pauUulum (lob. I, 11: extende pauUulum )
piovocantis. Jer. XVII, l5 ubi cst verbum Doi? -Ni2i : sed plerumq^ue omittit.
N: veniat tandem ! ( Cf. Jcs. V, 19). /S) optantis et
rogantis. Gen. XLVII, 4: N:-n2",a'< hnbilent quaeso i. e.
NJ crudus , semicoecus , v. rad. Ni;.
habitare eos sine. Ps. CXXIV, 1 : bN'iia'' n: - -|7:N'' dicat
Isracl. CXXIX, l. Cant. VII, 9. 2'Reg. 11, 9." y) ve-
niam petentis. Gen. XVIII, 4: N:-np"' affcratur pace N3 Ez. XXX, i4. i5. 10. Jer. XLVI, 25,
pleno
vestra, afTerre me sinite. XLIV, 18: -im':]-^!' NJ-naT' TiTJN N: Nah. III, 8 n. pr., T/icbae acgyptiaciic Diospo- s,

line mc loqui verbulum. lis , vetu.stis.«ijna et iiobilis.sima superioris Aegypti metro-


3) semel ,
quou sciam ,
practerito. Gen. XL, i4 : polis iam Homero fnuKjftnvXog dicta (II. IX, 383),
,

lOn '"las N3-ni"i5;'l et benigne mccum agas , ubi N3 l4o stadiorum circuitu in utroque Nili litore »ila (!i3ttJ»rT
M3 835 \ii:

rh 3^30 b'''^ D^'^^"'^ Nali. I.c), templorniii, oheli.scoruni, qnod utrumque hahitalionem Amoni^ (^togTiohr) significat,
statdaruin luultitiuliiie et spleiulore insignis ( Diod. Sic. siquidem tres litterae Amn (vide pag. ii5) vel (fig. i)
i^45—00. Str.ibo XVII, 1 §. 45 p. Sifi Casaub.). Pcst- margine inrliisae sunt habitationem significante vel huius ,

quam iam Naliumi tempore 10) expugnata (ab Assy-


(III, fignificrtfionis determinativum sibi adiectum liabent (fig. 2).

liis , si quiJ video coll. Jes. XX, 4 , non a Cartliaginen- V. ChampoUion p. i55. i56. ig^. 2o5. Atque hic quidem
sibus ut nupei- volebaut nonnulli iiam qnae Ammianus ,
ista signa pronunciat T\ - Hl - I\ - AXiO^jn
,
aegyptiace
17, 4 habet de TLebis a Cartbaginensibus oppressis ex
clomus Amonis (pag. ig^. 2o5), non auctoritatem quan-
Diod. fragmm. 24. T. IX p. 344 Bip. fluxisse videntur,
dam , sed suain conlccturam secutus (v. Lcpsiiis lettre i
ubiHecatoinpylos non Thebae snnt, sed liuius ipsius nomi-
Rosellini p. 83 sqq. ) at eiiim baec ipsa nominis forma
:

iiis oppiduin est) incolaruinque [lars in exiliiim acta est, a


Hebraeai\'o-y^i/io/i pro Jomo, habitatione aliud vocabulum
Cambyse ex paite vastata, templa mutiiata atque combusta
Aegjptium opfare iubet quod propius accedat ad sonuni
sunt ( Diod. i, 45. Strab. 1. c), et Strabonis aetate ex ,

jiarte deserta iacebat (vvri xwfiTiShv Gvrotx(TT«i),yicet aPto- hebraei iVo. Vel igitur lege KA-AJULO^Sn qund Amo-
lemaeis adeoque aRonianis complura vetera aedificia instau-
rata essent. Splcndidissima eius rudera, in quorum anibitu
nis est , ut nAHCi Isidis oppidum , vel ,
quod malim,
viciMedinat-Abu, Lucsor, Kurna exstructi snnt, descripla JIJLA - AJtXO^SH locus Amonis ,
quod quidem posterius
ntque depicta exstant in Denot Voyage dans la bas.se et cum Memphidis nomine
convenit (p. 812), qiiod aegy-
liaufc Egypte. Paris 1802 tab. 4i 5o — ,
pag. 117 sqq. ptiace eodem charactere [domum notante) scribitnr IHa-
Hamiltox Acgyptiacis London 1 8og , Description de
m-phla locns Vulcani, atqiie firniatnr coptico iiibis nomine
rEgj-pte T. n. III. cui accedunt P. II. 92 planches,
P. 111. 69 planches. Belzoni narrative of operations in Marfyrologiis obvio : TlSJULc?. I\TB T\S<\JULO«I\
and recent discoveries in Egypt and Nubia. Londini 1821 i. e. locus Amoriis Jablonski 1. c. ):
( et il aulem in m
lab. 1 8. — F. Cailleaud Voyage a Toasis de Th^bes et his facile permutata esse , apparet vel ex Bloph et
dans les deserts situes a rorient et roccident de la The- Noph. Ouod Seyflarthus (rudim. hierogl. pag. 49) ^''o
baide. Paris j8ai. Chamfollioit lettres ccrites d'Egypte
deum significare coniicif , nt aegj^t. HO^T", ITO^Tt
etdeNuble, Parls i833 p. 177 sqq. ^^'^ilivinson Vievv
of ancient Egvpt and topography of Thebes. Lond. i835.
(Pevronp. 127), parum probabile est quum non dei, ,

8. cf. Heeren Ideen II, 2 p. 216 sqq. ap. — LXX sed domus loci notioneni
, ( in scriptura hieroglyphica
ideograpbice expressam ) desideres. Non inepte allquis
Ezech. bene reddidenint z/(f'?7zoJ.(?, apud Nab. 'JiaN-Nb
scripturam aegjptiacam cuui Alexandxini interpretalione
ftiQig \'4ftfi(i)v ( de quo mox), CLald. et Ilieron. male :

ita conciliari posse putet, nt ilomus siguum h. 1. legafnr


^leoraiidria male etiam recentiorum nonnulli ( Kreenen
,

ad Nah. 1. c, cf. Bocharti Phaleg p. 6. Champollion S\OC funis mensorius , dein possessio: sed copt. t\OC
l'Egypte sous les Pbaraons II, i3i ) Diospolin parvam, pr. funem pro fune mensorio praeter IVIicb. II,
sicnificans
inferioris Aegypti oppidum intelligere volebant, sed igno- 4 ( ubi de metiendo agitur) non nsurpatur nisi addito
bile illud uec dignnm quod cumNinive comparareturNab.
I. c. —De siguiCcatione domesticaque scriptnra noniinis genitivo npCUty (mefiendi) Ps. XVI, 6. CV, 10, vel

No- Amon quaerentibus nobis priiiii occurrunt in- LXX I\UJI\"E\paiCE (v. Peyron. l3i); isfaque /U/.w 771«.-
terpres ap. Nah., qui fHQ)g'Aftfiuv vertentes haud dubie
soriiad agrum ilcmensum , deiu lerrae tractum tralislatio
etymon nominis exprimere volebant coll. aegypt. HOC (v. bnr ) Hebraeis quidem , non Aegyptiis usitata fuisse

HO^C funis , funis mensorius, inde portio demensa ita


videtur. —
De orlbograpbia urbis in encboriis v. YouNS
,
rudiments of an Egypfian dictionary p. 80. 81.
ut No-Amon esset porlio, posscssio Amonis dei , qni
lanta cum religione ea in urbe colebafur ( cf TV^.T," ribn; .

de terra Israelitica) v. Jablonskii Opuscula ed. te ^^'ater


T. I. p. i63 168. —
Non male si sententiam spcctas, ,

quanquam ipsa veterum Aegvptiorum sciiptura de priore ^S^I rad. inusit. Arab. oLJ aquam emisit terra, »ilj
iiomine aliter statuere iubct. In hac enim huius urbis
( ut Memphidis, vide pag. 812) dnae appellationes exsfant,
tena aquam fundens. Inde nN'3 utrcm ducebant Simonis
altera vulgaris lop io/" ( Champollion gramm. i36. i53),
,
al. quippe qui aquam exsudet et uvidus sit. Staluere
,

nnde Tlicharum nomen apud Graecos ad sirailitudincm malunuis, ^n: ferc idcm valere quod n::: ogiiarc, utrem-
Thcbarum Graecarum conformalum , alfera sacra ct sacer- que ab agitatido dictum esse: ufro enim og^jVa/o ex lacte
dotalis , ita scripta : butyrum fit. ,,Dio Milch vrird zwei Stuiiden lung in
"
Scblaucben geschiittelt und so in Butter verwandelt.
Bnrckbardt Bemerkungen iiber die Beduinen p. 1^4 cf.
vel p. 47. Quod Fiirstius ponit nN3 ni3 cavitafis vim , =
babere (coll. SiN uter ab a3N ca-iTis fuit ? ) commenti- ,

cinm est.
O o o o o 2
R 11X3, n>{3, ai<D 836 *IiJ3 Dw^3

lN3 (pro liNJ , quod ipsum est in Chethibh lud. confert sanscr. najn loqui commenlicium est haec enim
, :

IV, ig) pl. niTN'2 rii. uier , ut lactis lud. IV, ig; vini radix, quae /?cc/f«(?^ significatu frequentatur, semel qui-
1 Sam. XVI, 20. Jos. IX, 4. i3, qui iii fumo sospendi dem Nun nasali scripta a ^^'ilsouio redditur: /0 sound, sed
solebat Ps. CXIX, 83. Solebant autem utres ex corio loquendi signiCcatum inde non efiiciat qui horum lexx. ,

caprino parari et vel oleo saturari vel pice oblini. Vide indolem perspectam habeat. In vcrbo seniel legitiir Jer.
Niebuhr itin. i, p. 212. Burder oricntal customs 110. 4^3. XXIII, 3l Je vatibus mendacibiis fiN: Wn;'1 proloquun- :

tur cjfata ( sc. mendacia). Vide DN". ( Praeterea Zach.


X, 2 in uno cod. Kennicotti est: 'ii73N3'< b^M frustva '

ni^J i** K.^ inusit. i. q. tnii sedit , hahitavit,


vaticinantur , pro 1173^3^ ).
( Vicinum est gr. vaioj , unde vaog. Primigenia notio
mihi esse videtur in quiescendo v. Hab. II, 5 cf. aeth. D((j (formae bl33 ) m. oraculum , effatum, l) Dei.
Serael lcgitur in statu absoluto Jcr. XXHI, 3i : :i73N3^1
iUP' requievit, adeoque hebr.
respiravit , ms).
tN3 , licet in tanta formnlae i'' DN3 frequentia per ellipsin
Pulchri decori significatu frequentatur apud Rabbinos :
,

Genitivi ita dictura essc possit. Ilosenm. et dicuni DN3


!1N3 rTiaN femina pulchra !iN3 congruum et adv. bene, ,

sc. ni!T^ , ad exemplum verorum prophetarum orationes


apte , niNJ pulchritudo.
XCIII,
suas auspicantur a formula 11 DN3. Et hacc quidem : —
Pil. niN5 (cf. nn\2j Hithpa. rtinriu;!-!) Ps. 5, formnla, quae freq-ientissime et apud Jeremiam constan-
pl. contr. 11X3 (ex^nsa) 1) sq. b cofive/iU alicui, decuit
ter est: nin'; D.x: I, 8. i5. ig. II, 3. g. 12. 29. III, 1.
aliquem pr. bene sedit alicui cf. Plin. Panegyr. 10:
,
10. i3. i4.^i€>. 26. IV, 1. g. 17. V, g. 1 1. i5. 18, 22. 29.
quam bene humeris tuis sederet imperium , nietaphora a
VI, 12. VII, i3. 19. 3o. 32 cet. Zach. I, 3. 4. 16. II,
vestibus repetita. Sic germ. jemauiem sitzen, gut silzen
9. 10. i4. IH, g. 10. V, 4. VIII, 6 cet. , apud Jesaiam
olim ampliore signlficatu usurpatnm est ex quo pendet
niNSiE ''i DN3 111, i5. XIV, 22. 23, apud Ezechielem
,

nomen Sitte. Hodieque dicimus es kleidet jemanden


131N DN3 V,'ii. XI, 8. 21. XH, 25. 28. XHI, 16.
:

est steht ihm wohl an unde anstimdig decorus. ( Fuerunt,


,
XIV, iV. i4. 16. 18. 20. 23. XV, 8. XVI, 8, plerisque
qui !l1N3 Niph. verbi I^tn esse censerent inde deside-
locis a) extremae sententiae addi solet, ut Am. II, 11.
, :

ratus hinc gratus , decorus fuit). Ps. XCIII, 5: '^r)i2b


,
IV, 3. 5. 8. g. 10. 11. Jcs. III, i5. XIV, 23. XVII,
UJTp mN3 domum tuam decet sanclitas, sanctc haberi debet
3.6. XIX, 4. XXXVH, 34. LV, 8. LIX, 20. Hos.
templum" tuum. Cf. adj. !^1Na. 2) absol. decorus, — 11, i5. 18. 23, passlm ita , nt oratioiiem ordiatur siuiilis
pulchcr , gratus fuit. Cant. I, 10: d^^lina Ti?-'^"-! ''^'*^
formula !ii!Ti n73N nb, quarum una redundat. Ezech.
:

pulchrae sunt genae tuae in margaritarum ornatu. Jes. LII,


XIII, 8. —
'xlfL 16 cf. i3. XIV, 11 cf. 6. XIV, 23
cf. 21. XV,
8 cf. 6. XVI, 8 cf. 3. Jer. I, 8 cf. 7. II,
nN3 nis tantum in pl. cstr. niN3 f. 3 Aui. II, 16 cf. i3. IV, 3 cf. 2.
cf. 2. Alihi b) sen-
i. q. , !T13,
vc. mere poet. sedes , domicilia a) hominum, Dei ut ,
tentiae inseritur, ut lat. inquit Dominus , ait Dominus.
apS'' niN3 Thren. II, 2 D7:n niN3 Vulg. domus iniqui- Gen. XXII, 16. Num. XIV, 28. 2 Reg. IX, 26. Jes,
talis" D^-^iN niN3 LXXXIH, i3.
Ps.^LXXIV, 20,
,

— XXII, 25. XXXI, g. XLI, i4. XLIII, 10. 12. XLIX,


b) gregum
pascua, in quibus greges consident recnm-
,
,
18. Am. III, IX, 12. i3. Jer. II, 9.
10. VI, 8. i4.
bunt rcquiescunt (v. rad.). 12^73 niN3 pascua deserti
,
Ezech. XIV, 16. ut eadem extrema
18, ctiam ita ,

Ps. LXV, i3. Jer. IX, 9. XXIH,'io. joel I, ig. 20. sententia repetatur Jes. XIV, 22: '1 DN3 Cmb;* ^i73;:i
II, 22. N-iT niN3 pascna virentia Ps. XXIII, 2. niN3 !ii!T; DNa 1331 7-«:i -iJ*ii3i d-^j baab Ti-ipni niN3i?l
Cyhn Am. J, 2.' dibsn pacifica Jerem. Raro c) haec formnla (id quod prorsus neglexit, qui de
T- niXJ pascua his formulis separatim agit Kleinertus, iiber die Aecht-
XXV, 37.
:

heit der Jesaianischen "Woissagungen T. I. p. 246) ora-


nii<3 (pro !11N5, a rad. !lN3) adj. f. !liX3 1) de- tioui praemittitur, ut alibi formula IrVrV] "173N Tb. 1 Sam.
cens , d'ecorus sq. b- 'Prov. XXVf, 1 b-^Oib' mN3 «b. :
II, 3o bN^iS"' i!lb.V " DlV3 pb eteodem commate: ,


:

XVII, 7. XIX, 16. Omisso dat. Ps. CXLVII,'k Ps. tti!T; Dwx: !-!riyi. Jes! L 24.Ps.XX, 1. 2) vatum
XXXIII, 1 nVnn .mj<3 d-^lia-^b prohos decct laudatio
:
mortalium. Num. XXIV, 3: D.Ni^l lJ>a 332 03*^2 DN3
Dei, Deum celebrare. J^iy.T dnui "i:ia!l. Comm. 4. i5. 16, adeoque poelaruin
2) pulcher, gratus, amoenus, de puella Cant. I, .'>, de aSam. Xxiif, 1: •'Uj'; 73 Tl^ DNq. Prov. 1, XXX,
voce IV, 3, de urbe VI, 4. quanquam nescio an in his genitivus passive accipiendiu
sit : revelatio , qua usus est Bileamus , Davides , i. e.
carinenafflatu s. inslinctudivino aBileamo, Davide fusum.
UjSJ i- Di^^ !n73|-t gr. fivio fremuit susurravit,
XXXVI,
I- , ,
Translate Ps. 1 : i2b :3-!i52 l-ffi^b y«;D DN3 (sic
sub misse locutus est id., vox debilis et enim ciim velt. intpp. et nonnullis codd. legenduih pro
(arab. |.Lj |».^aj
vulg. '2b ) in animo impii csl inslinctus s. afflatus sceleris,
occnlta) , spec. devoce se revelantis , quippe qui oracula i. e. homo
impius interna quadam voce internove animi
vati quasi iii aurem insusuirare crederetur (cf. ]Tj< !lb3 instinctu ad scclus impellitur, pariter atquc vates afflatn
p. a83), dein de voce et elfatis vatum. Quod Fiirstius divino ad vaticiuandum , in his est ni!T; D1S3 , in illis
^- mh )'^-h ^^-h ^'15
837 tli<3 -)N3

SttJD dN3 , hos spiritns divinus agitat, illos propensio ad ]' Ni3 ^"'- V'?:'! ^f'^'-*} <~"'" irrisione et conlemiu reie-
scelns. Ab nfflata divino ropctita est lonitio et ad diaboli
cit , sq. acc. v. c. popuhim
spernuni Jcr. XXXIII, 24:
(ut cum
Tbcologis dicain) consilia Iranslata iicqiie opus :

pnpuhim meum Chaldaci ) , nl non amplius populus illis


(
est , cum Maurero ) Ds: ab lioc coiumatc sctcinatiir,
ut (

et ad inscriptionert^ refcritur , licet per se non ineptum


vidcalur doctriiiam , admoiiitioncra Prov. I, 3o.
, 12. V
XV, 5; dccretum diviiium Ps. CVII, 11. Sacpe de Deo
esset: Bn3 Tli;- (Rabbini noniine Ci; , iJ313 utunlur do
bomines reprobante Deut. XXXII, 19. Thren. II, 6,
dictis effatisque doctorum celebrium). absol. Jcr. XIV, 21: ne reiicc propler nomcn luum ! (Do
propria sigr.ificatione dubitari j.otcst, utiiim quaereiida sit
in irridendo et maledicendo, coll. yti^ et 2 Sam. XII, l4,
Cl^J f>it'
'l'??^**
Pi. P|N5 part. SJNJJS (qnae species
an in fastidiendo coU. CNM et Eccl. XII, 5, scd illud niagis
usu non differnnt) moechalus cst (LXX. f.toixn(o, ftoi/u- placet ncque contulerim
, ut prima edit, feci et rcccpit ,

o/.iat), de niare et feniina. Tonitur absol. Es. XX, i4: Winerus, arab. (joLi retrocessit , retromansit quod cst
,

^N:n wSV. Deut. V, 17. Hos. IV, 2. i3. i4. Part. f]N'3 a fugicndi notione coll, y^; no, 3 et Ci;. saepc LXX
lob.XXIV, i5 et ;in:;o mocdius Jes. LVII, 3. Ps. L, reddunt nuQoiird) niax. in iocis ad Pi. no. 1 citatis , sed
,

18, fem. nENJ Ez. XV'l" 38. XXIII, 45 et nEN:a Prov. neque hoc nativam vcrbi potestatem exprimit. Alibi
XXX, 20 moccha , adullera. Sq. acc. mulieris , adulte- sed rarius ^(t>xrj;pi'cw Prov. I, 3o. XV, 5, fi'/.uo(f)]fii(o
rium commisit ciim ea Prov. VI, 32: rTi"N ^N3. Lev. Jes. Lll, 5, u&iTeo) 1 Sam, II, 17).
XX, 10. Jer. XXIX, 23 et contra sq. acc. moechi Jer.,
Pi. 7n:, fut. 1) i. q. Kal sprevil conlemsit
VN:'^ ,

111,9 (sensu translato, v. infra). Jes. LX,maxime Deum Num. XIV, 11. 23. XVI,
i4,
Pariter atquc 1-i:t saepe transfertur ad idololatriam,
, 3o. Deut. XXXI, 20. Ps. X, 3. i3. LXXIV, 18. Jes,
qnippe qua Israi;! a vero Deo ceu legitimo marito ad idola I, 4. V, 24. LX, l4. Jer. XXIII, 17. 2) causat. irri^ —
ceu moechos et adnlteros deCciat. Jer. III, 8 J^tN; "iirN : dere Jecii i. e. irridendi , malcdicendi occasioiiem dedit
iN'niS"' JiaUJB quin moechalur Tsracl rchelUs. V, 7. IX, 11 : 2 Sam. XII, i4. Vulg. blasphemare fecil.
^''DN:?; DVS omnes sunt ailultcri i. e. idololatrae. IX, 1 Hiph. fut. yN':^ (more Syrorum pro yN:"" ) intrans.
XXTir, i4.' Hos. VII, 4. Sq. acc. Jer. III, 9 ;]N:ri : spernilur Eccl.XII, 5 tT-''^^ ya:^ spcrnilur omygdala, ut-
:

^ITT nNT 11;N!l~nN moechatur cum lapide et ligno. Ez. pote fructus ceterum delicatus et valde expetitus sc. a sene
XX1II,'57."' dentibus carente. Male alii (cum LXX. Vulg. S^r. ,
qs.
yN;'' sit a yi;) Jlorcbit amjgdalus, quod ad canitiem refe-
De prima et nativa significatione nonnulli ita slatuunt, runt , qunm amygdali flos uon albus sit , sed roseus et :

ut SJK; vc. honestum esse putent , quo res turpis vere- peius etiam Rabbini , qui "^jyci h. I, coxam , membrum
cunde exprimalur, vel sitim explevit (Scbult. genitale interpretantur.
i. q. i^jLj
Hi/hpo. part. (in Pausa) yNi:; pro yNina Jcs. LII,
ad Prov. VI, 32) vel i. q. ;]i; evagari , immoderatius
5 sprclus conlcnilus pr. ccntemtui exjositus (der sich
,
excurrere, nostr. ausschweijen (Maurcr, Fiirst). Scd ne- ,

verachlcn Jassen muss). Inde


que Iianc potestatem babet V\n , iieque ea assumta c. acc.
construi posset: accedit quod a propbetarum omniumque n2N3 f. conliimelia. 2Eeg. XIX, 3. Jes. XXXVII, 3.
eorum , qui severos morum censores agunt , consiieludine
n2JN3 (verbale Pielicum) id. pl. nili^N': Neh. IX,
alienum est , vitia castiganda honcstis verccundisque
vocabulis appellare. Nil igitur dubilo , quiii hoc verbiim
18, 26 et^-j^n^iXij: Ez. XXXV, 12.

proprie siuprum coi/umque illegitinium designet ac potius


turpe obscoenumque sit quam verecundum, et nafivam eius pW^J onomatopoet. i. q. cogn, p:N (q. v. gemuii,
)
potestatem coll. r|i; vel in ogiiando (luven. 2, 21) posuerim
vel in scmine spargendo ( v. >]i; conspcrgcre abquid agilaia
clamorem exiulii angore doloribusve extortum Ez. XXX,
24. lob. XXIV, 12. Indc
manu Prov. VII, 17 , sam. ZJ^J i- q- i'"; semen , dcin
progenies Gen. I, 11. III, i5.' IV, 25, cf. ad
npi^D f. st. cstr. npN; clamor, gcmilus misere
fT;T et
gr. fioT/og a. /.ii/w , oi.ti/Ju)). Iiide oppressorum Ex. II, 24. VI,' 5. lud. II, 18, pl. cstr.
ripN: Ez. XXX, 24. LXX. in Ex. or£)«;/<of.
C^iXa
m. pl. adulleria. Jer. XIII, 27. Ez. XXIII,
43 ^de usuphiralis in huiusmodi vcc. v. CanN p. 3i), et
i^J in Kal inusit. Apud Arabes duo sunt verba
CEISit^D m. plur. id. Hos. II, 4: rT"'S/SN:--|Cn
n^Tw 1'2B aiiferal adulleria e mcdio mammarum suarum : cognata, unura .Li med.Vav: abhorruit ab aliqua re, sq.
mammae impudico denudatae scriptori sacro sunt
eniin .-Cj alterum ju adversatus est, restifit, iioluit. Verbum
libidinis impiidicitiae et artis meretriciae scdes
, ut alibi , Hebraeum intcr utnimque medium est ("153, 15<3 T":). ,

collum resupinum sedes est superbiae Ps. LXXIII , 6, Cognatum vidctur "i^^N cxsecralus esl.
c«rvices roboris lob. XLI, i4. Pi. In; abominalus esi , reiecii. Thren, II, 7 : niT
•llB^jpB nN,: in^TM •'pN. Beue Sjtus «.*iiA>l rciecit.
R. xna 838 N33

Hebraei Tb-Dm p-^mn. Ps. LXXXiX, l4 ff-lla nit*: Ez. XXXVI, 1. XXXVII, 9: 'i5i m-ih bN Na;n. nund,

:

"^1^3 rciicis Joeilus cum servo iuo. (manda) vento ,


fili hominis ! c) c. acc. eius ,
quod
vaticinatur propheta Jer. XX, 1. XXV, i3. XXVIll, 6,
v. c. "ipu; N23 vaticinatu» est mendacia Jer. XIV, i4.
^JJ in Kal innsit. pr. {s emollito in n) i. q. 53: XXIII, 25. 2'l3. XXVII, 10. i4, -ipuj niabn '3 Jerem.
XXIII 32 , et sq. 3
, 'IpiJa pr. vaticinatus est cuni ,

ebullivit , cf. syr. )Zoiaj i- q- ]2Qi»CiJ ebullitio , sca- mcndacio, tanquam propheta mendax Jer. V, 3i. XXIX,
turigo Lex, Adl. Cast. Inde copiose effudit sermoncj
, g. Ipsa verba vatis sequi solent praevio "inxb Jei". XXXII,
(Cic. 27 quod solet Epicurns ebullire i. e. effun-
fin. 5, : 3 vel -(72N1 Ez. XXI, 33. XXX, 2.
, d) sq. 3 elus, —
dere, iactare), ut faciant qui cutn animi ardore vel mente quo inspirante vaticinatur vates , inde prophctae Uei vati-
diviuitus agitata loquuntur, ut vates propbetae. Apud cinari dicuntur 11 Du32 Jer. XI, 21. XIV, i5. XXllI,
,

Arabes vis illa primaria servata est in «.>j scaturivit , de 25. XXVI, 9. "XXVII,
21, prophetae i5. XXIX,
Baalis by33 &iov Herod.
Jcr. II, 8 (cf. /iatvia3ai vno roi;
sermone prophetae usurpant Li Cor. 3, i3 , sed vulgaris 4, 79 , ii, 'AnolliovoQ Pausan. i, 34, fxavriviad^ai ly. &iOV

radicis LaJ usus dilatior est Conj. I. nunciavit, indicavit


ib. 3, i3 §. 3 et infra isb'^ N32n!i). e) sq. ^ quod —
refertur ad obiectum vaticinii (ut litt. c) Jer. XXVIII,
i. q. '^i>\ Cor. 2, 29, 3i. 6, gS. II. Cor. /5, i3. 66, 9, et ad tempus, quo spectat vaticiuium Ez. XII, 27 :

3. Conj.
N33 Nin niph-1 C!T;;'b.
IV. iMinciavit re, uon verbis Har. VI, p. i84
2) divino spiritu actus cccinit carmina sncra, deum
Schult. Lj res qnae nunciatur Cor. 78, Et.sic i^j
, i. lauiavit 1 Sam. X, 11. XIX, 20. 1 Par. XXV, 2. 3.
apparuit, raanifesta fuit res ; divulgata est res (pr. ema- (LXX. unotp&iYyofitvoi iv y.iv/guig x.T.k.) coll. Luc.
navit res ,^ effiitita est), contra xijLi poeta ingenio potius, I, 6/. Ita Cic. Amic. 7: graecis carminibus valicina-
quam nalivitate excellens. Vulgo redeunl ad aliam signi- tum. — Praet. 2 pers. nN3: semel n^^zi (morevei'-
et
borum rib ) Jer. XXVI ,
Tg ,
N33 plur. D-^Ns: et
part.
ficationem verbi L^ editus, elatus est, ut hebr. NSa Ni. D1N33 1 Sam. XIX, 20. 1 Reg. XXll, V2. Jer. Xiv','i4.
et Hithpa. sit extulit, prolulit sermonem coll.
: N>"i3 : at 16 al. qs. a sing. N2; ad analogiani verborum mb ,
quam
illa verbi arabici potestas minime naliva est , sed a etiam sequitur inf. c. alf. inN3:!^ Zach. XHI, 4.

vicino ^_*i petita ,


praeterea Ni. et Ilithpa. vijn illam nithpa. Nainh, passim NSSfi Jer. XXIII, i3. Ez.
causativam non admitterent. XXXV^II, 10, 2 pers. semel n^^sinn 1 Sam. X, 6 et inf.
ni3;r!l 1 Sam. X, i3, utrumqiie more verbomm rib
Niph. N23 1) vi divina locuius cit vates valicinaius w»Oj4 Niph. no.
,
(syr. , aeth. 't'?nP.*) 1) i. q- 1
est
Ln
, gr. 7iQO(pi]Ttvio.
hoc verbo utuntur Hebraei
Formis passivis Niph. et Hithp.
,

quoniam alienis magis


,
vaiicinatus est , absol. Num. XI, 25 — 27. I Reg. XXH,
,
10. Ez. XXXVII, 10, sq. acc. rei et bi* pers. vatici-
quam suis viribus moveri et aflici credebantur vates divini,
natus est alicui aliquid 1 Reg. XXII, 8. i8."2Par. XVIH,
cuius generis notiones etiara Romani deponentibus expri-
meru solent (v. Ramshorn de verbis deponentibus Lati- 17, sq. bs pers. Jer. XIV, 1.4. 2 Par. XX, 37. N3:rin
bsa^ ex aucloritate Baalis vaticinatns est Jer, XXllI, i3,
norum p. 24) cf. etiam loquendi verba passive expressa,
contra i^b^ ex suo ipsius ingenio (sine afflatn numinis )
ut lo(fui , fari , vociferari , concionari , vaticinari ( Rams-
horn I. c, p. 26). —
Soleane est verbum de oratione
Ez. XIII, 17. —
imputu divino abreptus cccinil,
2)
Deum Inudavil prophetarum et Saulo 1 Sam. X,
, de filiis
prophefarum , sive castigantur impii sive futura praedi-
cuntur , sive mandata divina pronunciantur ( Ezech.
,
6. 10. i3, cf. 1 Sam. XIX, 20 24, de furore sacro —
XXXVII, 9). Constr. a) absol. Jor. prophetarum Baalis 1 Reg. XVIII, 29. 3) insaiiivil, — "

, 21: s?b XXHI fitttviad-ai, s. potius insanum egil 1 Sam. XVIII, 10. Targ.
nN3^ tni Dly^bii ^ilaT non me loqucnie i. e. iubentc vel
"aniz;N. Etenim vates divino spiritu acti non nllter atque
inspirante vaiicinati' suni. Am. 111, 8: (si) leo rugit
guis non iimeal? (.si) Domitius loqiiitur
dclirantes membra corporis veheinonter agitare , distor-
i. e. iubet Nb ^)2
quere spasniisque iactari solebant (Virg. Aen. 6, 45 sqq.
N3J"' non vaiicinctur? Joel 111, 1. Ezech. XI, l3.
quis
77 sqq. Lucan. Pharsal. 5, 161 sqq. ) quam ob caussam
XXXVII, 7. 1 Reg. XXII, 12. Jer. XIX, i4. Zach. ,

ctiam Graeci et Latini furendi vocabula [f.iavrtg a fiaivo-


XJII, 3 al. b) addito nomine populi tcrracve ad qnam ,
fiut Platon. Phaedr. p. 244 Steph. , furor furerc) ad
specl.it vaticinium, sq. b Jer. XIV, 16. XX, 6. XXIII,
divinnm vatnm poi/tarum inipetuni rcferrc
,

.solent. Apud
.6. XXVII, 16. XXXVII, 19, sq, b» plerumijue in
malam partem (de minis) Jer.XXIX, 26 coniuncfa habes N3:n73n JMUi/J irisaniens
Jer. XXV, i3. XXVI, 20.
el valicinans et propheta verus 2 Reg. IX, 1 1 in ludi-
Ezech. IV, 7. XI, 4. XHI, 17. XXV, 2. XXIX, 2.
brium insanus vocatur.
,

Ita apud Cic. pro Sexto 10 copu-


XXXI V, 2. XXXV, 2. XXXIX, 1, in bonam (ubi solatia
lantur vnticinnri et insanirc , v. plura apud Knobelium,
et .'=pem mcliori aevi continet vaticinium) Ez. XXXVII, Prophetismus der Uebraeer I, p. l38 sqq.
4, it. sq. bN iii malam partem Jor. XXVI, 11. 12.
XXVIH, «. Ez. VI, 2. XIII, 2. 16. XXI, 2, in bonam fc^D3 chald. Ilhpa. "i3:n^t vaticinatus est Esr. V, 1.
R M3: 839 N^33 — -iS^^ilSlSD

^''DD m. vates ,
propheta ,
qui afflatii clivino 8. spi- SoTtQOtfT^TUt Jer. VI, i3. XXVI, 7. 8. 11. 16. XXV^III, 1.
ritu diviiio actus tutn regum populorumque mores casti- XXIX, 1. populi aurt-s blandis vcrbis mulcebant,
8)
- - ^ - gravitcr propterea a veris propbetis castigati (v. Jes.
gabat, tum futura p^aedicebat (arab. ^o pro (CiVjJ> XXVIII, 7 — i3. Jer. XIV, .3 sq. XXVIl sq.
, 9
unde dimin. ,^>J, U^^J XXV^III, 10 sq.), sed etiam
de his Ni2: simpl. dici
ut apud Meccanos , syr. , aeth.
poterat Hos. IV, 5. IX,
Zach. XIII, 2 cf. Coinm. 7. 8.

iiXlK'.) Deut. XIII, 2. lud. VI, 8. 1 Sam. IX, g.


3. 4. Targ. N'?"^:; '"3:. —
Pas.sim prophetae notio latius
patct, et dicitiir de quovis familiari Di-i, cni Deus volnn-
1 Reg. XXII, 7. :2,Heg. III, ii. u Tar. XXVIII, g ai.
tateni suam palefaciebat , ut de Abrahamo Gen. XX,
«»3:- ]r5 I Rcg. I, 8 sqq. N'a:rt ^r.-^y^-' aReg. XIX, 2. 7,
de palriarchis Ps. CV, i5. Ceterum de universa ratione
XX'"i,"N'2:n M;J3'n'; Jer. XXVlIlV 10. 11. Ccniun-
proplsetarum IJebraeorum v. Aug. Knobel, Prophetismus
gitur cum genit. a) iiuminis cuius , afflatu vaticinatur
der Ilebraeer, T. 1. II. ViatisJaviae 1837, et quos laudat
piopbeta , ut niTii ^^'li 1 Reg. XV^III, 4. i3, et contia
T. 1 p. 34.
vyzrt '«'a: Regi XVlil, 19. 4o. 2 Reg. X, 19, ^N^a:
1
^''SD chald. id. Esr. V, VI, i4. In Targg.
n^'i."Nn I Reg. XVIII, 19 sed in sing. saepius ponitur sq.
;
1.

dat. ri^^ryt «•'a: prophetaJovae 1 Reg. XVIII, 22. XXII, 7. saepe.


2Reg.'llf, 11/2 Par. XVIII, 6. XXVIII, 9 (v. !: p. 730, (syr. l^A^J)
riX''-^ f. 1) propheiissa, mulicr Jalif
litt. f ) b) populi et regionis , culus civis et doctor est
;
ilica, LXX Debora lud. IV, 4, Chulda
7tQ0(f~iTtg de
propheta inde prop/ielae HierosoIjTnorum , Samariae Jer.
,
2 Reg. XXII, i4. 2 Par. XXXIV^ 22, Noadja Neh. VI,
XXIII, l5, propheiae Israclis Ez. XIII, 2, prophetae l4 (ubi LXX TtQoqrjrjq, adstipulante R. Jona, qni ^TN-35
vesiri Jer. XXVII, 9. 16. XXIX, 8 al. (sq. dat. Jer. I,
h. 1. de propheta diclum esistimat recte hoc noniine ,

5: Trr: O^^iJb ^'a:)- c) rcgis, cui parebat (pseudo-) castigatus a Kimchio ii. vaics, poclria , de Mirjam Ex,
1
:

propheta 2 Reg. III, l3 abi ad propheias pairis iui et


:
XV, 20, quae prophetissa non erat (v. Num. XII, 6).
mairis tuae. —
Singulare est Num. XII, 6, ubi Dens — 2) vocor propheiae Jes. VIII, 3, ut tnsVa et de uxore
ad Aharonem et Mirjauiam Mirf^ DpN''^: in.^il"' 0'* si pro-
:
regis et de regina suo arbitrio regnante
,
cf. episcopa, '

pheia vcsirum i. e. propheta inter vos (propheta) Jovae


presbytera, de uxorc episcopi, presbyteri. Kinichi : rTiCN
essei , cet. Vulg. si quis vestrum fuerit propheta Domini.
Onk. 'I''»''^: 'Jisb fnn'^ DN. Singulari numevo etiam — «^3:n.
n^JlDD f. valicinium Neh. IT, 12. 2 Par.
CoUective usurpari videtur de propheiis Deut. XVIII. i5. XV, 8,
18 (ubi alii singulariter p»-o;)Af /am interpretanlur et Mes- it. cpus a prcpheta conscriptum 2 Par. IX, 29 (LXX.
}.r'iyoi )
siam intelhgunt coll. Act. III, 22. VII, 37). Dau. IX,
a4 , cf. ni!T) lay. nXlDl ch.ald. id. Esr. VI, i4.
1— J n. pr. IUercurius planeta (apnd Syros
Cum prophetae notione id prae ceteris coniunctum 1) et

fuisse , ut non sua sed divinitus accepta eloqueretur Zahios QOJ , de illis v. Gesen. Anecd. orient. II, p. 53,
(v. Philo T. IV, p. 116 ed. Pfeifferi nQO(fi'jr^g yuQ :
de his Norbergii Onomast. h. v. ) qcem tanquam scri- ,
idtov fiiv ovdiv (/.TtoqO^fyyiTut uAloTQtu di nuvTU vtitj- ,
bam coelestem Chaldaei (Jes. XLVI, 1) et veteres Arabcs
XOvvTog iXiQOV , 2 Petr. I, 20. 21 ) deique legatus esset et divino cultu prosequebantur. V. comment. ad Jes. II,
interpres apparet ex loco singulari P!xod. VII, 1 , ubi Cum Mercurii munere nou male congniit
p. 344. 366.
,

Deus Mosi: ^N'^: f~rr\1 Ttin liiij.N"! "y--:; fi''!7VN "TH? etj'mon nominis, i3: pro Ni3: i. q. N'3: interpres 01.0-
ego consliluo 1e deum Pharaoni et Aharon fraier iuus, , rum. Ceterum divini honoris' Mercurio^a Chaldaeis et
erit propheia tuus i. c. in colloquio cum Pharaone insti- Assyriis concessi testes habemus nomina propria vel ab
tuendo tu , ntpote sapientior , Dei quasi partes agens hoc nomine ordientia, ut Achucaclnezar , Aebusaradan,
verba suggeres fratri tuo frater autem , quippe q«i expe-
, Ncbuschasban (v. statim ) et quorum mentio est apiid ,
ditioris liiiguae sit prophetae instar a te accepta pronun-
, classicos scriptores I^\iboiieclus , Nabonassar, Naburia-
,

cialiit. In eandem geutentiam dicitur IV^, 16: r''-'' a^n t>us , Nabonabus , Nabopolassar vel in id exeuntia , ut ,

TiCb '^h ille erit os iuum. Onk. pro N''~: et rz ponit '

^3: nara. Aliud v. sub rad. iTz:.


]MJ"1in;2 interpres , et sic Syrus c, 4 liio^/jiD. Jer. |~^.1Ti2j n. pr. chald. (Mercurii dux doiiiinus
XV» 19 : tTfin ''B3. (Lat. interpres divum , de Mer- i. e. dux cui Mercurius favet, q. d. Heimianax comp.
, ;

cnrio Virg. Aen. 4, 377, de vatibus et hariohs ib. 3,


358. Liv. I, 7). —
Qui ad munns propheticum infor-
ex 13:, TT =
lio princcps et "N i. q. ^ilN dominus, ,

cf. Sardnnopahis , ie ITN':? princeps doniinus magnus, ,

niabantur, appellantur D'Na:!l -:3 prophetaruin Ciii h. e de syllaba :: Jkj v. i^js, "iCNbs n:;r) praefecti bellici in
discipuli 1 Reg. XX, 35. '2 RegVlI, 3. 5. 7. i5. IV, i
2 Reg. XXV,
38. V, 22. VI, 1. IX, 1 (cf. no. 7). Ceterum p — exercitu Nebucadnezaris.
XXXIX, 9 sqq. XL, 1. XLI, 10. XLin,
8.
6.
11. 20. Jer.

non deerant in populo iiraelitico. psfijf?op?-o;)Af/a<?, qui


ofllatu divino simulato ( DzVy ^K"'^: Ez. XIII, 2 , ^'^''n -l2N2'7:i:3, n2N3j:3D 2 Reg. XXIV, 1. 10.
c-bD3 ib. 3, -)i:.ia rrniJa «'2: Jes. IX, ]4 LXX. rpiv n. XXV," 1. 8. 22. 2 Par'. XXXV^I, 6. 7. 10. i3. Jer.
R. 6«n3, 221 840 |2Tffljn3, 3^3

XXVII, 8. 20. XXVIII, 3.11. i4. XXIX, i . 3. XXXIV, satis apta est (exspectes potius : Mercurii princcps, Mer-'
curii dominus princeps cf. Nebusaradan) tum universa
1. XXXIX, 5, omisso N, nSJ^lSlDi Esth. 2, 6. Esr.
illa nominura Assyricrum et Chaldaeoruin cx recentiore
, :

I, 7. V, 12. i4. Daii. I, 18. II," 1. 28'. 46. III, 1. 2. 9.


Persismo illustratio anceps est nisi veterum dialectorum ,

i3. i4 sqq. IV, 1 sqq. V, 2 sqq. , item per 1 pro 3,


auctoritas accedit. Equidem nescio an iu voce N"n3 (et
iSiil^lSlSJ Jer.XXI,2. 7. XXII, 26. XXIV, 1. XXV, NDTD^Iateat zend. Jischetra vel potius forma quaedam pehle-
1. 9 al. (26 locis, V. Keauioottum et Rossium ad Jer. vica inde repetita, quae Jcschadra etkschadna, demto sibilo
XXI 2 quoruni alter insignem in hoc nomine scri-
, ,
liadra et hadna esse possit. Nam , ut observat Anqnetil
bendo varietatem esse annotat) Ezech. XXVI, 7. XXIX, (Zend-Avesta II, 42/), ,,dans lesmots, que le Pehlvi
18. Ig. XXX, 10, passim in codd. divisim, i^lJt") 71D133, a refu de cette derni^re langue (Zend), Tr se change
quelque fois en 1 ou en n [cf. Zend. milhra pehlev.
-i:;N5 13135, bis liSJtnl^l^: Jer. XLIX , 28. Esr.
matun^, le t ordinaireraent cn d et la pluparl des
,
,

Chethibh, LXX Nujiov/fidovnaoQ Nu^ovyoSovLaoiQ


,

2, 1 ,
voyelles disparoissent surtout a la fin " deque sibilo, :
Syncell. 1, 3gi. 3g3 Dind. , Nu/jovxodovoaoQog Beros,
abiecto conferri possint , quae infra ( ad Zade , vide Lex.
ap. Jos. c. Apion. i, 20. 21 sed Nu/^oaodQoooQog ( per ,
nian. p. 1072 ) dc litteris a, D p cura X permntatis obser-
r) al. cod. Nuvoy.oiSQoaoQO$ Strab. XV, 1.
,
§. 6, vata quis Jihoda acquiescere
sunt. Si in persico !a3>
NufiovxodQoaoQog Alex. Pojjh. Megasthenes , Abydenus
ap. Euseb. praep. evang. 9 4i , Chron. armen. I
malit , non repugno
sed dominum saltem regem\e inter-:
, ,
pretetur (Anquetil I. c. p. 442: zend. hhschclro pehl. ,

p. 44. 55 , arab. contr. jji^JCjffo Vulg. Nabuchodonosor hhoda roi) et videat , quoraodo expllcet syllabam re, ne
,

11. pr. nobilissimi Chaldaeorum regis filii Nabopolassari ,


(an coll. .^Ij.i> rex, Ju^liAi» dominus?). Quicquid
(Can. Ptolem. Beros. ap. Jos. c, Apion, 1, ig), qui eligis , rex princeps,
sentcntia fere haec erit : I\Iercurii
tres ct quadraginta annos 6o4 56i a. Chr. impe- — ut '["N1T133 Mercurii priuceps dominus. Bohlenius inter-
rium tenuit (v. ibid. et Euseb. chron. arm. 1, pag. 44). pretabatur jl tvXi» _^*i Nebu deus ignis
: . Simonis in ;

Is postqnam ao. a. Chr. SgS Jojachinum Judacorum ,


Onomast, p. 5^3 -liiN TjN "133 Nebu (cum Tj forma-
regcm cum mihtibus et proceribus in exiliutn duxerat
,
tivo ) est deus splcndoris coll. pers. .6\ ignis , deus
(2 Ileg. XXIV, 11 sqq. Jer. LII, 28) et Zedeciam regem ridicule Forsterus (ap. Mich. spicilegio geographico
,
constituerat huius defectionem ulturus post noven-
,
T. II, p. 102) ex liiiguis Slavicis : ISebu - godnoizar coe\o
niura rediit, atque Hierosoljrma per octodecim menses a se
dignus princops. De Lexicographorum Syriacorum con-
oppugnata expugnavit et una cura templo cremavit ao.
iecturis etymologicis dixi in Anecdott. orient. p. 53.
588 (2 Rcg. XXV, 1 sqq. Jcr. XXXIX, 1 sqq. LII, 4.
Eiusdem farinae est haec Abulpharagii ( hist. dj^nast.
5), reliquosqne incolas praeter agricolas , vinitores et
Mercurius loquilur. Ceterum hi
,
p, 47 ) : oilxlj ^,LLc
pauperes , in Babyloniam abduxit. TjTura praeterea per
ti'edecim annos obsedit (Jos. Archaeol. X, 11 §. i. c.
omnes in primo vocabulo recte agnoverunt Mercurii
Apion. 1 §.21 cf. Ez. XXVII XXVIII), quanquam — nomen.
non cepit (v. Ez. XXIX, 17 sqq. Gesen. ad Jes. T. I. ^3Tffli33 n. pr. pers. ,
qnod gerebat princL,>s spa-
p. 7 1 1 sqq. et Hitzigiura ad Jes. p. 271 qui Hengsten- ,
donum Nebucadnezaris Jerem. XXXIX, i3. Simonis
bergii dispntationera de rebus Tyriorum Berol. i833 sub- (Onomast. p. 5^3) alteram vc. partem 12TU: ,,liberatio-
tiliter refollit): sed Aegjptum petiit (Ezech. XXIX, nem intcrprctatur [ iino liberatorein] a chald, 3T52} eri- ,

ig. Jos. Ant. 10, g §. 7 ), adeo usque ad columnas Her- puit, liberavlt, inde Nebo est liheratio vel Nebonis ,

Culis eura progressum esse ferebant (Megasth. ap. Jos.' liberatio sed istud verbum chaldaeum nbique scribitur
,

Arch. X, 10 §. I. c. Apion. 1, ig). De Babjdone urbe '^Vvi ^•'rilJ , neque unquam sine Jod reperitur.
,
Malo
a Nebucadnezare munita pulchrisque aedificiis ornata v. igitur conferre pers. ..L,;,**==- ischcspiin adhaerens, assecla,
Boros. ap. Jos. I. c. , de singulari eius insania {Ivxuv- ut Nrbuschasban Mercurii assecla e. cultor Her-
9-QU>nia) Dan. IV. —
De etymo in prioribus editt. modulus.
sit i. ,

Lorsbachii (Archiv f. morgenland. Litteratur II, p. 24;)

opinioncm scqucbar, qui formam "laKIlinS; .m ..'Ai- »aJ ^^J '•


l- -''^ perforavit , cxcavavit, fort. etiam

scribl posse censebat , i. c. Ncfiu est dcorum princcps aperuit (v. ri33 '. — Part. pass. 3!|35 cavus Ex. XXVIl,
sed ut priniae et tertiao partis explicatio satis ccrta est (ad 8 de altari ninb 3133 cavum cx asseribus factum
tertiain quae modo n:s:
, ll^.V , modo no iD.V scribitur
, ,
XXX\^1II, 7, de colurnnis intus cavis Jer. LII, 21,
et vcl Semilico ife rcspondet vel Persico caput, cf. melapli. de homiiie inani stupido lob. XI, 12 cf. de , ,
.*»
h. I. ad rad. 333 Niph. ( Cliald. et talmud. 3133 vena

cava , 3''1 fossa , cloaca , sjt. UiOJ \^±Ci aquaeductns,


"iDNiab^a; , lCNb2 ni;in Nabopolassar, Nabonassar, Ne-
,

riglissar al.),
enim talis sentenlia
ita de media vocc dubitaii potest.
Ncbo cst dcorurn princeps
: vel
Tum UOQO id. , fistula, vIaaj can.nlis, pro S-^SS, H » '^^
,
,

Acio, (lcorum princeps nominum projiriorum rationi non Nun servatum est in -iy^ fistula, tubulus. arundo,
K. 33:;;nD3 841 nn^ — n^i^ns

jCj Jl >_AJuLjl (Istiilaiiulinoiiis, qua spiritum ducimns, Kamus Syr. \Oa\S Q^i^o. Scriptnrnm niarginalem cxprirntt

p. l-i8, cbiild. 3'3N fistula (v. p;ig. 4), it. in 32N i. q. Chaldaeiis , sed hanc niinus aptam essc , Datliius rectp
lia porta). Aliis veluti KiWichio , radix est 3^2 vcl , obscrvavit. Inde
'a-ia ct 3135 part. Niph. ;' nos Abuhvalidcm scqnimur, tum
|3D pr. locus altus , clatus iiide n. pr. 1) a) mon- ,

pi-opter vcstigia rad. Nilin in »_jjaJ' , S^N , tuin qnia


lis Moabitidis in montanis Abarini e rcgione Hierichuntis
part. Niph. a rad. 312 fnlnruin essct 3135. Cholcni cniin in quo Moses mortinis est Deut. XXXII
siti , , 4g. ,

in Sthurek vcl Kibbuz rorrepti exenipla nonnisi accedcn-


XXXIV, 1 (ubi cod. Sam. A^^)- LXX. Nuftav.
tibus Aiformativis iiiveniiu;tur , ut ^•«SSS (Lehrg. 4o4).
Eusebius: Nuiiuv, oQog ijifQ tov '/opJrJv^v i.n^ruvxi
«133 pro !133:) st. constr. 13"'? r32 pupilla oculi 'lepiyoTg iv tij HJwit/i , tvdu iTfliiTr^ot Mo)var,g. xui
(
itg tTi vTv uno g' arji.i(iov 'Eaftovg iig itaftitg.
dii-/!vvTui
eius. Zach. If, 12. Ita S}ni Ij^? ffiriS Deut. XXXIT, Idein inons esse videtur, qni hodic ^^.^..LXe AllanU appel-
iOr^Ps. XVI^ 8. Prov. VII; 2. Thren. II, j8. Sir.
latur (quod quidem homen haud scio an a vico ni"'::^
XVIl' l8. Zach. i. cV dimiii. IjQCiS (v. IBaibablul) Num. XXXII, 34 petitum sit) v. Seetzen in Zach monatl.'
Correspondenz p. 43l. XVIII.
Burckhardt itin. II
>iet. Plur. (Aoo simpliciter deoculis Barhebr. 627. Epbr.
,

p. 63o. ed. germ. Legh in Macmichael Jonnu-y p. 243.


1, 45. III, 407 E. Assem. I, 226 B. , chald. n:-:»"! Nn3- — b) oppidi monte vel in vicinia
cognomiiiis in illo ,

id. Dont. Prov. c. talmiid. Nn"'^^. In etymo pro-


1-.
, eius siti quod modo Rubcaitarum modo Moabitan»m ,
,

priaque vocab«H pOtcstatedeCnienda ambigi potcst. Col- erat. Num. XXXII, 3. 38. XXXIII, 47. Jes. XV, a.
Jer.XLVIII, 1. 22. 1 Par. V, 8. Uitzig (Orakel iiH.
latis arab. _yj »j' p.upilla (fr» pHellus) oculi , a rad. ULj
Moab p. 42) : ,,Uner-vi'eisIich ist eiiie Siadi NeboL'^ Sed
papavit, balbutivit;' et ' iffiQtia puellus lactens B. B., vidc Niim. XXXII 3/. 38 et Hub.enitac aedijicarunt
, :

Hcsbon ci Elale et liirjalhaim ct Nebo et Baalmcon cet.


I^icaps pae]la.Marc. V, 4i Philox. r!33 (pro !^J<3N3) qaod
2) oppidi in tribu Judae Esr. II, 29. X, 43
,
,

idem valere putaveris ,


quod syn. ^r«25\V sed ego vulga- :
plenius (utab illo distinguatur) appellant "inN i3: Neh.
rem sententiam seqiii pialui ab Ilgexio ( ad Tob. VII, 33. -^ De i3: , Mercuiii iiomine , v. ad rad. «31.
p. 92 — 100 cf. Mich. Snppl. i47, ad Cast. p. 78) Ceterura ulrumque illud n. pr., quod ab altiiudine dictum
^otte 'exornatiiri', 'de q"^ his 'pr. oi/iu?7i' oculi siguificare esse posui, possit etiam ab anliquo quodam Mercurii cultu
statuitur a raaiC. 33 arab. v^J, chald. et talpiud. 33, nuncupatum esse. Hieron. in Nabo erat Chamos idoluip
^33 purta, osiinm, quae omnia ad rad. 33: mihi revocanda consccratum , quod alio noniine vocatur Eeelphegor. Sed
videntur. Pupilla enim s. acies oculi ( Cic. nat. deor. vide ni"'^:.
2, 57) re vcra est (/siiuni s.Jcnesira eius per quam lux , 33 v. rad. an.
intrat (Plin. XI, 3;), qnani ipsam ob caussam Ilgenius 1. c.
,Tob. Xj (fws wv/o^fdnlpiaJv pupiliam intejipifetatur,
5 fit''
n'!''^: (cod. n. pr. quod
Sam. AVAS^ = niN3:)
cpll. qf<u? ianna Ez. XX.H', Jiw Hesy,oh. (fioxu .... &v^idis.
gerunt i) filins Gen. XX\ l3.
primogcnitus Ismaelis ,

Barbablul (quem excerptum dedi Anecdott. orient. f&sc. 2 XXVIII, 9. XXXVI, 3. 1 Par. I, 29, frater Kedari
p. 09), de etvmo iiihil definit, omnes tamen, quos Jandat, (l"p), qui aetate eum proxime excepit 2 jSobaiaei, ;

popuius Arabiae isque gregibus abundans Jes. LX 7, ,

Lexicographi fCiC > KP^Sj f-JOC^^ pvpillain , nigrttm


ubi copulatur cum -i"ip, ut apud Plin. 5, 1 s. 12 Naba- 1

,oculi, iuterpi-etantur (iiisw, iC3kV>,


o'.-.*-' r)^^')? P°sf'^" taei cum Cedreis. Hieron. in quaest. hebr. ad Gen. I. c.
primogenii.us fuit Nebajoih a quo omnis regio ab Eu-
•tihsilidfl vc. fusius ita explicat; Q»w^ lAcu-ik ZQvj-liS
^^
,

i^lJ.y,-:: I ..... ..10: : > . jKf ,< >^ phrate usque ad mare rubrum Nabatenc us(^ue hodie dici-
lur, fjuae pars Arabiae est qua in're ad verbum fere ,

\etA-)i ifKjud cst vii ridentli. \


> '-"luA ^i,'! expressit Juscphum Ant. 1, 12 §. 4. Ulerque maiorera
,

Nabataeae ainbllum tribuit quam vulgo tribuunt Graeci, ,

quibus Nabataei sunt Arabiae Petiaoae incolae, -in quorum


^
^jj
'i^
I . i.c:s _<}.:
rad. mnsit. prob.
.i

i.
i!» .'

q. l^ eminuit, elatns finibus Petra et Aelana urbes erant. Vid. Diod. 2, 48.

fuit. Schultensins (de defect. ling. hebr. p. 324) ad


hanc rad. rePert ts'''! 2 Reg. III, 24y libi in Chethibh est
DNia'riN'ni3r1'! ns la-ii/^ift K'eri wy^B'-),' illudqne legit Ciiv' <)g j' uv nttQu.^tuTTU noiiTiv irQiaxttut, ^&uvutov
M2 ^3^1 ei hehetatTtnt-('emes') in ea , Vie st^hlugen ihre uvTiTi nQogTitiov elrui TQtqovai d' uvtwv ot ftiv
Schvertcr stumpf drauf, coll.arab. l*i retnsus fuit ab ictu yufiliovg, ol ffi nQ/:,SUTU.: ti]v tQr^tiov inivfftSvTigyov/.
(ensis), hebelatvis est visus. Sed ui! opus est Iris artifi- fjhywv d'fnTO)v"AQaiiiy.u)v i&voiv tuv ti]v tQr^fiov intvi-
ciis. Cliethibh cnim legendum : i3'-! i. q. N'3s- , ut fwvTwv , ohoi mWTiuv uXloiv nQoi/pvai rutg ivnoQiatg,
1 Reg. XII. l3 •tftexplicandtim , : et reml Jstacfincam Toi' uQi&fiov oiTft: ov noXi nlilovg TeiJv ftvQio)v. tiio&uat
Moabilidem . LXX. y.ai tig'X&ot: ^'ulg. et venermit. yi/.Q uiToiv 01/. i)'t.i)oi /.utuynv ini &i!'.Xuaouv hfii^vwTov te

Ppppp
R. nn3, na:, dd: 842 nac3 — 023
x«( ai-LVQvav y.ui r« noXviiXiaTttTa Toiv apW|iiarwv, SiaSiyo- ipsara ob caussam nil dubito quin verum viderint anti-
,

fiivoi nuQu Tcuv xofut,6vriov ix t/"? cvSui/^ovo? yJQufiiug. quiores Etymologi ,


qui M2Ta3 revocarunt ad rad. Tta,
Strabo XVI p. 777
,
*?.?^' o 'EXuviTrjQ xolnoQ xul :Nuj3a- 1, chald. Pilp. T2T3 erogavit ' expeiulit ( v. Deut. 1. c),
Tuiu, noliuvSQog ovaa //oqu xai tiftoTog, p. 767. Ut pr. sjt erogaiio, largilio amplior et honorifica.
-i-j

Ad
779. 783. 784. 8()3. 1 MacG. V, 24. 25. IX, 35 ( ubi Nun fovmativum cf. rjais i. q. r[ana ( quam formam in
Medaba, Moabitidis iiibs, Nabatacae accensetur cf. Steph. dubium vocare non debebat C. a Lengerke, v. p. ii3 B),
Byz. 3Ii,Safiu, TtoXig Tiiiv Nu/iuTui(ov) , et qiiae dispu-
bi\25n3 et pOAjAiDj ad geminatam extrema voce abiectam
tari:iit Relawdus
in Palaestina pag. 90 et QujiTREMERE
mcraoire sur Nabat('ens (extrait du nouvcau Journal
les MUJ"1UJ cafena pro iTiia^nuj; n!b.i!rS roAya^a, arab. iCjpJb>,
Asiatique). Paris i835, pag. 1 5i. Ab lioc Graeco- — syr. (A2ii,^ja^, fS-iV pro Qiisiy. Nil igitur opus est
rum usu discrepal quidem vulgaris Arabum nsus , apud
cam A. Pfeiffero (dubiis vexatis p. 796) et Bobknio
quos Nahalaei (joli, -b*AJ jj_^aLLo ) non Arabiae confugere ad linguam persicam , ex qua ille arcessit
,

i^jAjjI^ blan-le tractare , tjij^jj blanda iractatio , hic


Petraeae sed potius Babyloniae incolae sunt agricultu-
,

^jly donatio , a verbo ^Xi>[jj benefacere , laudibus


rain et rem pecuariam exercentes, a plerisqne scriptoribus
Aramaeae, ab aliis Cuschiticae stirpis habiti (Quatremere donisque cumulare aliquem quod quidem utrumque a :

1. c. p. 56. 63.
forma ,";aTa: paullo remotius est multoque minus cnm :
64), dialecto ntentes , quae vcl ipsa
aliis comparabis gr. vofiiafiu moneta, cuius mentio ab
Aramaea est, vel proxime ad eam accedit (Quatrem^re
illis Ceterum dubitari potest , an
locisprorsus aliena cst.
1. C. p. 91 sqq., adde Bar Aliuin, qui UiCii reddit
liuc pertineat sam. ^'SfiJ
J'y3lp} quod bis ponitur et
^_^Ui): sed nihilominus credibile est , NufiuTuiovs et pro ri^nJjT Gcn. XLIII, 11 (de clono terrae). Ex. XV,

JsaaJ idem nomen 2, alibi de sorte (dono?) pro b^iia. Certe non placet
Ji.jj , esse et proprie eundem pupulum
Ulileraannus (chi-estom. sam. p. 68. Lex. p. 48), qui
designassc cuius sedes primariae dein pro raore Nomadum
,
utramque haiic segregandam certset et rtTa: il^nMT ad , =
mutatac alio tempore in Arabia Petraea alio tempore in ,
arab. (__>j/j , ij~-o revocat.
Chaldaeae palustribus fuisse, alio denique (v. Joi!epbum et
Hieron. ) ab Euphrate usque ad sinum Aelanitem patulsse
IjJJ lalravit , rad. onqmatopoetica , semel obvia
videntur. Ceternm Arabum traditiones et stemmata sihi
minime constant et praeter Nahatum (^3.0) , filium Jes. LVI, 10. Arab. ^i , sjt. "«.j*EiJ id. Syllaba
Masch, nepotem Semi, sec. al. filiuni Canaanis apud eos ,
primaria est na, quae (pariter atquc "ja, pa) pulsandi
comparct etiam Nabat ( o«jLj JiUus Ismarlis ( ut Gen. vim habuisse videtur (cf. aVs , ^^3), eamque solam
) ,

XXV, i3), qui Caabae praefectus fuisse dicitur Abulf. babet lingua sanscritica , in qua est hukh latrare.
Ann. I, p. 22. Schult. monum. vet. Arabum p. 2., 7. — n^i (lafratus) n. pr. riri^Nirm. XXXlI, 4a a qoo
De etymo mutuaque ratione vcc. nvSJ et Ji/i , iiA^ ,

Kenath oppidum etiam Nolkich nuucupatnm est lud.


i^^Li equidem ita statuerim formam Hebraeam ut anti- ,
VIII, 11.
quissimam quoque nativam esde et locn ela/a montana
ita ,

significare (a sing. 133 i. q. '133 unde cod. Sam. niNa? ,


,
Tn33 (al. Tn3>5,'-al', ]hM, contra vctt. intpp. auctp-
coU. ^'lai:, D^^Nis: ), quae app^jllatio ad Arabiain Pctraeain ritatem ) n. pr. idoii~Avvaeofum 2 Reg. XVll, 5i ,
quod
perquam accommodata est ex ea autem natum esse ara- ; figurae caninae fuisse vohint Hebraei probabiliter ex ,

bicum _LuJ, n proprie servili in C radicale mutato cf. ,


etymo (a rad. na:J coniecturam facientes quanquam ,

caninae figurae idoli in Syria olim culti noniuilla vestigia


hebr. n'dj5 (cuius n servile est) sjt. IAad inde
, supersunt v. Thevenbt iitin. p. 3o5 ed. germ. la Roqijo
,

>^\*.C2.] , adeoque >~^\m.^ iaculatus est, \i\M^ sagittarins. p. 227, Pauli Lucae itiii. p.253, max. Ikemi dissert,
de idolo Nibchas , in eius dissertatt. Cremae 1^43 editis,

•'^lr? f- chald. donum, munus. Dan. 11, 6: ^rn?? p. i43 sqq. In Codice Nasaraeo l-aJ , ut scribit Nor-
narasi 'J"heod. Sii/naTa xui ScoQ(uv. Vulg. praemia et bergius (i. e. TNa:), esl domininoinen cacodaemoiMs,
dona. Gr. Vcnet. SuiTivug '^fvtu n. Intp. hobr. min': caliginis qui solio in terra collocato iusistens pedibas
,

mri;m. Sjt. dona et divitiae. 11. Saloino !^n3Bl p"in. : imuni tartaruin pertingit (v. Norbergii Onomast. p. 100),
-- Plur. c. suff. Ibid. V, 17: rjn;3T3:i ... l\r^inp (ubi poteratque idoli nomen ad daemonoui referri ( v. jTitTi^J,
ahi c(jJd, rjmara^ alii per Kamez >]n;an:) dond Uta
, — «ed incertum tamen est , num idem uomen sit. -;-
munera lua. Gr. Venfct. t« /iQafiuu. Targg. Jer. XL, 5 •

l^P?'' '!;1'? pro hebr. nNiUJiji nn^ns, et Deut. XXXHI,


24 Jonath. Nyjn^ip n-ill n^STai expensa domus sanctae. Im^J rad. in Kal inusitata et spec/anf?/ significatn,
Adde , quod Sal. b. MeleVli laudat locum ex Bereschith qui est in Pi. etlli., etiam reliquis linguis Semiticis ignota.
Rabba, in quo N^Ta explicatur pm (SioQOv). Haiic (In Indogermanicis syllaba Da conferri possit cum sanscr.
R. cn3i, "^33, bzi 843 1323 — ^33

wid ; biidh sciTC , cognoscere, quod a rwZendo profectnin [32u m. spes exspectatio (v. rad. no. 2).
, Cum
videtur , v. ad :>t< p. 670). suff. PTD273 (pro PID27J Patach in Scgol correpto , cf.
C;:
gramm. §. 27, not.'2, a) Zach. IX, 3, ineton. id in
Pi. speciavit , intuiius est , sq^. b Jes. V, 3o.
quo spem ponimus Jes. XX, 5. 6.
Hiph, D^2!7 speciavit, intuitus est. nifTert fere a
niS"l, ut 13T loqui ab -)?:£< dicere. i Sani. XVJI, 42:
m.^-ns iiN"!"! •n\L:'52n u^.^t. Threu. V, 1 !-;n-):i na^a;-: :
"nn!] ^°''^' "'"*''• i- 1- ^"3; «t <ivxj, 333 scalurivit.
!lJnE"in~rN (scliaue Ler und sielie unsere Siliniacli), I,
la/Ps. XXil, 18. XLII, 18: niN-ib ^D-zrj, et Inde
Jes.
contra Tliren. 11: ntD^^am I, "''' oS'1. Karo ita pouitur, ^3.3, semel in pl. lob. XXXVIII, 16: a; ^p^n:
nt a videndi verbo non muiturn diflorat. Nuni. XXIII, 21 scaiurigit:es }naris. Parall. Dinn npn. LXX nrji] i}uWa-

:

apr^a 7155 D-^zr! Nb, parall. rtN"! Nb. 1 Sam. II, 32. ar,Q.Vulg. Syr. profunda maris. Rectius ita quam — ,

Poiiitbr a) absol. Vide exenipla supra laudata , adde quod alii auctore Schultensio inlerpretantur scopuli ma- :

Ps. XIII, 4: 1; 1::^ nc^rn. Jcs. LXIII, 5: ;'ni D'2N


ris , coll. tdC^J VIII. eminuit, altus fuit, li^Ui collis
Tti^ spcctabani (circumspiciebaui ) sed non erai auxilialnr.
Jes. XVIII, 4 b sq. acc. eoque passim He locali muuito, acuto vertice. Peius ctiam Rabbini, quorura alii ""32:
;

pro aspejcit. lob. XXXV, 5 : r;Nln C'':"^ ViZllaspice coeiuin revocant ad rad. ii22 (coll. -22 lob. XXVIII, 11), alii
et vide. Reg. XVIII, 43. Ps. 'CXLII, 5. Geu. XV5 5:
i ad T]i2, ut sint perplexa maris i. e. vortices, gurgites
r!OV:!i"!n N3 Dril aspice quaeso coehan. 1 Reg. XVIII, 43; (Sfrudel).
c^ ^'(j. 2 intuitus est cum vokiptate(v- ano. lo,a) Ps. XCII,
:

12 ;d)' sq. bN Ex. III, 6. Nnm. XXi; g b. Ps. CIV, 32 ,


ba3 (Jes. XL, 7) fut. 32'; 1) p.accidus fuit prae
,

(in Pi. Jes. V, 3o), b» Hab. II, i5 loci, quo spectant et ;

flaccidiiale ei marcore
In reliquis linguis Semi-
decidit.
k) yn loci unde prospectatur Ps. XXXIII, i3. LXXX,
,
(

ticis hac siguificatione non reperitur, sed in Hebraea


iS. Jes. LXIII, i5. lob. XXXVI, 25. Utrumque (d. e)
vicinae radd. sunt !i^3, bax it. bc: ). Dicitur de foliis
coniuuctBm habes Ps. CII, 20: D"'2r7 y-N bx C^aii;?^. ,

floribusque flaccidis et decidentibus Ps. I, 3. XXXVII, 2.


f) sq. ''-inN abeuntem prospectavit oculis prosecutus est ,
Jes. I, 3o. XXVIII, 1. XL, 7. 8. Ezech. XLVII, 12,
El. XXXill, 8, sed reflex. T"-vnN 'j^ post se i. e. retro
itaque poot. de stellis coeli Jes. XXXIV, 4: DN-j:-b3
spectfLvit 1 Sain. XXIV, g. Gw. XIX,
17: D'215 bx
'JSa;; nb^ bh^S bi^'; omnis exercitus eorum (coclorum)
sj^rirrN'
Gen! XIX, i^G:
ne^retro species.
^i-rjN-ip
1g eaudem seutentiam dicitur
irotN D2pi et spedavit uxor
decidii ut folia decidunt de vite.
, 2) Trans- —
late viribus dcfccii, virium defectu concidit
: de homi- ,
eius (Loti) a iergo eius. Vulg. recte post se. Mulier
nibus Ps. XXXVII, 2
:

]:ibia"; tH^Zy;^ p-^S ut herba virens


:
enim maritum sequi nec retro spectare iussa (Comm.
marcescunt. Exod. XVIII, 18. p7. XVIII, 45 ns: 1:3 :

17), recta pjrospicere oculisque terga mariti prosequi


debebat. Idem igitur valet T^^inxTj atque !Ti"nN.
=)bi"; pcrcgrini (Lostcs) viribus a.n\mo(i\x^ deficiebant. De
moute lob. XIV, l8 : bi2"; bEi: nrn mons ,
qui cecidil,
Translate esf 1) respeocit , curort* aliqueni , aliquid.
iacet iners , virium defectu resurgere nou potest cada-
y. c.Deus hominem Ps.LXXXIV, 10 : 'f^nvijy »;; 'CZT..
veri siniilis iJe terra Jes. XXIV, 4:
,

( cf. nbn:). !^b38


Thren.lV, 16. populum Jes. LXIVj 6 , sacnficia Am ban !-;'r3: n':i:CN — ^) stulius fuit stulie,
V, 22 homo leges Ps. GXIX, v5
, et lils quidem exem- Vn^^^T ^\^r ,
,
impie cgit marcor enim et torpor ad stultitiam transfe-
(
plis sq. accus. Sam. XVI, 7: Dsn bN
, alibi sq. btj 1
runtur, ut contia robur ad virtutem et pietatem cf. arab.
nflN'"^'^ bX ne 2 Reg. III, l4: Dx
rcspi-:ias eius figuretnr.
'^'hi^ t^^N
Jes. tfXVI,' 2
non curassem ,
Vulg. non attendissem te.
1e
ri:i^-hrS^''b!y b*< D^^SN nr bNI el hunc
:
^5 ^ri '•^f'^)
quae flacciditatis et imbecillitatis vim

rcspicia, miservm ei bffiieium. Ps. CXIX' 6 '(cf- l5); habent, dein translatam ad stuporem). Prov. XXX,
sq. b Ps LXXIVi-iHr; n'"n£i: D::n vespice focdus.. Ahsoi. 32. V. nonu — liba: Gen. XI, 7 v. sub
Ps. Sni, 4. — p) spew» posuil in aliquo , sq. bi! Ps.
rad. bb2.
XXXIV, 6: n-ir::- -';s rc-zr.. Jes. XXII, 11. LI,'i.2. Pi. 1) fhccipendit, vilipendit (cf. arab. oij' stnltus
omisso casu Iob.\T, ig. 3) patienier /it/i^ aliqnid
'

— fuit, VII. vilis, abiectus fuit, , vU med. Vav vecors et


(ruhig mit ansehn) v. c. iniuriani Hab, I^ 3 ... rT;:b :
fatuns fuit, it. vilis pretii fuit res). Deut. XXXII, i5.
Czr b?3i;? 13: n^-i5is d-^^i^ m.-ib b^nn Kb bay bx D'':^
ferre non poies iniuriam , (ji^aj-e fcrs impios? Absol. Jgs.
Mich. VII, 6. —
2) contumclia affecit. Nah. III, 6
(nbi Hitzigius cadaveribus texit: denom. a !^b3: non , ;

XVm,4: ,i:ist;a WD-2iit-i ^r^-p^it:N. Contra Ps. X, ]4: hene). Jer. XIV, 21 "'1^33 KOS b2:n bN ne ignominia
:

^'isn D^5J b^y nnN lfi^,ysp{fj^ in^fjuUatefn et f,celus sc. et


','''''' afficias solium sple.ndoiis iui. (Ita ctiam in Tarfg. utro-
••
aflixnadvertis in ea. quein laudavimus loco, praeterca Am. VI, 8 pro
,'

' - -> [.ii<- .: , .li 1-


que ,
,

1333 n. pr. patris Jerobeami, primi Ephraimitarnm 3Nn ; b^a: turpitiido, obscoenitas). Cf. n-lb2:.
regis 1 Reg. XI, 26. XII. 2. i5. XV, 1 et saepe.
LXX. p33 1) adj. stultus. LXX. fxwQOi, liqQiov, semel
NujjUT, u(TvvtToV- Prov. XVII, 7. 21. XXX. 22. Jer. XVII, 11.
Ppppp 2
B. !53l-: 8# ^a:-,'^ »^33

Opp. Csn Deut. XXXII, 6. ( Habebant vc. etiam Poeni, LXX. in Paralipp. ubique retinent vufiku, sed in Psalmis
velul PlVut. Poeii. 5, 2, 67 , ubi gun ncbcl est bi: pN.-, reddunt ipiaXT/jQtov , semel xid^ufja Ps. LXXXI, 3, bis
superbia s. petulantia stulti). Ut autem sapientiae voca- uQyuvov (Ara. 11. cc), non bene. Joseplius (vidc s. v.
bula ( V. aan n:2in ) etiam yirtutem et pietatem com-
, TCS ) a cithara ( "ii:3 ) nablam ita distinguif , ut lianc "

pleotuutur, ita ,s?i/7/«ssimul cogitatur tumifn/jroius, nci/tiiim duodecim chordis instructam esse et digitis , non ple-
1 Sam. XXV, 25. 2 Sam. III, 33. XIII, i3. lob. XXX, ctro , carpidicat: sod verbis hcbraeis -iri3:> b3: nabliuitf
8. Jes. XXXII, 5. 6 (opp. a^^n: ). Ez. XIII, 3 (ubi decachorJum indicavi videtur. Multus est de nabla .\tlie-
Cibi:il D''»''^:!^ sunt propbetae improbi i. e. mcnJaccs), naeus IV p. 175, qui a Phoenicibus repertam , ex lOli
Uimimpius. 'Ps. XIV", i: QT;'^N T''"^. ^-'?r '?; ^l^- ligno factam et in choreis adhibitam esse docet. Et in-
LIII, 2. lob. II, 10: '13'in n^ibasrirnN "i^lb ut loquun- strumentum noraen eius a barbaris acceptum esse
et
Uir stiiltae (impiae) loqueris. Deut. XXXll , 21. Ps. refert Strabo X
p. 471 Casaub. cf. Valkenar. ad Callim.
XXXIX, 9. LXXIV, 18. 22. 2) n. pr. viri 1 Sam.. — p. 17. Pririz. ad Aelian. var. hist. 3, 34. Figur;(ni eius
XXV, 3 sqq. triangularem fuisse et /J inverso similem ( quae eadem
etiam sambucae figura erat Vitruv. 6,1), tradunt Hie-
,
533 et ^3] ,
quod utrumquc ia statu et absol. et
ronymus, Isidor. Orig. 3, 20, et Cassiodorus hniusque ,

constr. Vcperitur ,'

sed ut codd. et editt. sibi noii con-


ita
speciei citharae s. harpae in monnmentis aegjptiacis iion
stent (vidc Atbiam et J. H. Michael.), ut b33 absol. Ps.
raro reperiuntur (v. Wilkinson cnstoms and manners of
CL, 3 (al. Segol) Jer. XIII, 12; ba:i-i Ps' LVII, 9.
ancieiit Egj^pt. II, p. 280. 282. 287). Vix ab eo diver-
CVIII, 3 (al. Segol), constr. 1 Sam. I,"24. X, 3. 2 Sam.
sam erat zQiycovov (Hesych. Porphyr. ad Ptol. Jlarmon.
XVI, (quibus locis pars codd. sex punctis scribit).
1

Jcs. XXX,
i4, b3:absol. Ps. LXXI, 22. Jes. V, 12, p. 217), ae^ypt. T"ED.0?^I^I Jablonsk. OpuscC. 1,344.
-iTJSy ba.: Ps. XXXill, 2. CXLIV, 9 (al. quinque pun- Hebraeum eius nomeii inde petitum putaverim , quod
ctis , ) constr. in parte codd. supra ad ii23 laudatorum urcei lagcnacve kistar e ligiio excavato factum superne
(KimcLi: nnp: «jana d-inso '£111 bs:), in Pausa — tenui assere (Resonanzboden) obductum erat, ut simili
b:3: Ps. LXXXI, 3. XCII, 4, b3:n Am. VI, 5 pL modo testuclo nomen nacta cst. (Ex intpp. antiquis Arabs
CV35 cstr.
XLVIII, 12
'
ibaa lob. XXXVIII, S/.' Drfbs: Jerem. Hos. III, 2 retinuit ..i^Ji ^y, JjLj ex graeco nljtX o\'vov,
Aethiops 2 Sam. VI , 5 et Dan. III, 5 l-flAfli
1) uter fortasse a flacciditate dictns (v. rad. sed ipsis eorum linguis hoc
^ )
^ •fl A,fl \ ex gr. vujHut^ ,

niernm certe recentiorum Rabbinorum commentum est


vc. ignotum est. Quod autem apad Syrum aliqnoties prp
quod originem in eavitafe posifam esse volunt nNllM (

3'3pi a?3: 'ba p:sn Fiirst), quae neque in hac radice,


PiiJ habetur Po.. 1 Par. X^II, 8. XV, 16, id ihero

neque in cognatis inest. LXX bis ua/.6g 1 Sam.' X, 3. librariorum errore faclum videtur).
Jer. XIII, 12. Kimchi: ni:Ti!l 1D 1N m:»- IND. bas np33 r) adj. fem. stulia. lob. II, 10. 2) abstr. —
j-;;; uter vini 1 Sam. I, 24. X, 3. 2 Sam. XVI, 1, iba: stiihilin, cnm notioire improbitalis et nerjuitiae 'Jes.:
1 Sam. XXV, 18 (quanquam Iiaec exempla etiatn ad
^^^-^
XXXH, 6. 1 Sam. XXV, a.l. Inde a) stulte i. e. im~
no. 2 referri possunt). lob. XXXVIIJ, 37: Li-^iyiv iba: probe fnctum, sccJus nefandum nt stupruini viplejitum, ,

iilrcs coeli poet. de nubibus ut Arabum poetae nubes ,


incestiis lud. XIX, 23. ;24. 2 Sani. XIII, 12. Spjenni?
aqua plenas hydriis lagenis utribus coniparare solent
, ,
forniula est bN-liJJ^^a T^l n03>- commisit sceltis iii Israele
:

(v. Alb. Schalt. ad h. ].). (deipopulo, dei'famiIiaY'Geri."XXXIV, 7. Deut. XXII,


Quum autem anuae, lacti , vino condendis portan- 21. lud. XX, 10. Jer. XXIX, 23, plenius nvj7 ni»^
disque utplurimum utres adhibere solerent prisci homines,
''W^J. !lb3:i lud. XX, 6. —
b) pocna stultitiac et impro-
hoc nomeii dein translatum est ad cuiuscunque generis litatisYv.-i-)s), inde O;- rrba: fTS^ poenain stultitiac
vasaaquaria, et 2) saepe etiam lagenam , urceum signi- repetere ab aliquo lob. XLrij,8 '(cf. q? "lOr] TJ^J^"}-
ficat. LXX ayyiTov. Jcs. XXX, w: D"'^^!'' ba: lagcna
'Ti)x2!i cstr. nb:::-, "-•c,- -snff. !:|iibay, inb:3:,' opbas
ficlilis. Thren. IV, 2: to-in'ba; lagenae iestaceae cf.
"Jer.Xril, 12. XLVJII, 12!' Plur. per appos. dV-^^; iVjs (saepe)' sed c. suff.' 1 perSj «riba? Jes. XXVI, 'ig (c'f.

Jes. XXII, 24, opp. ni:aN!i pelves.


arab. 'i>l>^) f- cadaver v. rad. no. 2 'et arah., J^. V.
3) instrumentum musicum gr. rn/^Xa (xba:), raro ,

vai'Xu , lat. nnblium ( Ovid. A. A. 3, 327: disce etiam VIII. mortuus est camelus. (cf. n!r.s:2 a raa. bs:) , idque
genialia nablia palma Vertere coiiveniunt dulcibus illa ,
hominum Deut.XXI, 23. 1 Reg!'XIII, 24 ^qq. 2 Reg.
modls), citharae gcnus, iccirco saepe copulatum cum IX, 37. Ps. LXXIX, 2, et brntorum Lev..V, 2., Vll,:
l'»:^, tum conviviorum laetitiae (Jes. V, 12. XIV, 11. i'i. XVII, i5. XXII, 8: Deut. XIV. 2i. Ez.IV,»,;
Am. V, 23. VI, 5), tum inaxime sacrae musicae adhi- transiate de idolis fractis 'Jer! 3iVI 1 8 ( cf. T-V^ I evr ,

bitum (2 Sam. VI, 5. l Rcg. X, 12. 1 Par. XV, 16. XXVI, 3o et lat. oppidoruin cadavera proiecta Sulpic'.'
20. 28. XXV, 1. 6. 2 Par. IX, 11. XX, 28. Ps. LVII, apud Cic. ad fani. 4, 5, 4). Pluralem non adinitfit", sed
9. LXXXI, 3. XCII, 4. CVIII, 3. CL 3 ) jilenius , ,:
etiam de niultis singulariler ponltiri' lit !17!l S9^ nb^? ,

ba: •'b3 Ps. LXXI, 22, pl. ia-^ba: 'bs 1 Par.XVJ, 5. Jer. "^'11, 33, Tiiba: Jes. XXVI, 19 cadavcra mea 1. e.
R.-,.:3?a3, •T.13 845 m^aj — -,^2

cadavcra popnli nici , trbn; cadavera corum , dc homi- ]-A.«ti:jJ ilanima Ferr. et Lex. Adl. lucerna , lychnuchus
nibus Jes. V, 25. Jer. XVI, 4. XIX, 7. X.XXIV, -ju,
Oir. Mar. 104, «-«irij sec. Lex. Adl. Joi.i;! ^y^ ^j^\
dc brutis (ubi etiam nos das Aas von iLnun) Lcv. XI, :

inflammavit, accendit, Ethpa. inflammatus est, luxit. Arab.


8. 11. 24 sqq.
(*i_o lucerria, Quadrilitterum ortnm esse videtnr ex 133
myj3 f. inde pars obscoena Hos. II,
ignominia,
12 (g). llXX. uxaSuQaiu. Vide rati. iu Pi. ,no. 2 et ,
i. q. -1« (cf. saT»-nz, yw na; m-«, nn>i, sam. nan)
et 'aN ignis.
chald. iiz; obscoenitas. Cf. etiam s j.>wv iHidcnduin, it.

cadaver, pr. turpe quid.


]t!JD3 v.:*aa. 'jTiia p,25o.
^1213 V. rad. ba;.

t3>j3 n. pr. oppidi Benjaniinitarum Neh. XI, 54


JjJ rad. innsit. 'Sjr. chald. sam. sipJuS^^ ixsicCa-
(cf.,D'{3;0?). .

^ tusfuil, cf. tlijjj niacer factus est. Inde

aTiHj chulRvit , scaturivit. (Syllaba primaria est y3


Pausa itideni aj: Jos. X\', 4. XVIII, 19.
3^.3, iu
rj quae pariter atque p^ bombum s. bulliendi sonnm XIX, 8.' 1 Reg. VIJ, 3g. Jes'.' XXX, 6 m. mcridics, plaga
ausiralis, a siccitate diqta. Ex. XXVII, 9. Jes. XXI, 1.
iinitatur, v. ad rad. V^Z , adde aegypt. IiEB.^j B-EBlO^ Ps. CXXyi, 4. a:.5 ijnn;! finis australis Jos. X\', 4.
ebullire, ernctare , elTundere. Arab. «^j scatnrivit e XVJII, 19, 335 -\raporta austialis Ez. XLVI, 9. ni<D
3j: in plaga australi Num. XXXV, 5, pleon. 2.1: nNcr
fonte c »A*J scaturigo Cor. 17, 92, jc^ scaturivit, nja^n Exod. XXV^JI,
,
9. Ez. XLVIl,
19. XLVIII, 2^';
^i^J Sq. genit. nnrir:^ 3^: pars australis Judae 2 Sam. XXIV,
apparuit, evulgatns est, v. Hiph. no. 3. Syr.
7. 1 £am. XXV717 10. i4; in accus. ab austro XXX,
scaturivit ,
pnllnlavit , it. in lucem protulit , tl.ci:^iO (regionis) , D';:'^;!-!': 3J: ab auslro Hierosolymorum Zach.
XIV, 10. Jos, XI, 2. 'ij:r; 'jr-nx tcrra ausfralis Jos.XV,
zab. lyjOliiQiO scaturigo , it. •-\:^^J scaturivit
,
gernii-
9 .spec. pars austialis Palaestinae Gen. XX, 1. XXIV,
navit, fv^^^-' scalurigo germen , it. ca^iJ emanavit. 62. Num. XIII, 29. Idem cst 33:n Geu. XIII, 1. Num.
,

Trov. XVIII, 4: XXI, Deut. XXXIV, 3. Jos X;'4o, XI, 16. Jer. XVII,
1.
Cf. praeterea hebr. i^af). ?3: bn:
rivus scaturiens.
26 sine art, 33: 1 Sam.
et l, 3.-.:|-! "'-s urbes XXX,
austri (Palaestinae)'jer. XXXII, 44. XXXlir, iZ. Obad.
Hiph, ysrt 1) elullivii (act.), copiose cffuclii. Vs. 20 (cf. DiTj ap. Talmud. de Judaea , opp. GaliJaeae
CXIX, 171 rtbnn 'ncp r;:i;:n chulUunt lahta mea lau-
:
Lightlooti opp. II, p. 169 et aegypt. ma-ris regio austra-
dcm. Prov. I, 23 )''m~l tp* r;ycN effundam in vqs spiri-
:
lis, de superiore Aegypto). Poet. 33J Jes. XXX, 6 et
tam mcum. XV, 2.28 niy^ ys"" D''.""w'1 os improhorvm
: ""i;

^tW ^^21'- XI, 5 4o ausicr dicitur eliam de Aegypto. —
cl'i:l]it mala ; unde absol. iwpic dicln cruclavii P§. J.IX, Cum He parag. TiZy: austrum versus Gen. XIII, i4,
8. XCIV, 4. — 2) ehulHre i. e. fervere , fcnrtentari et XXVIil, i4. Ex. XL, 24. Dan. Vlll, 4. Sq. b: |-;z3:
puiresccre Jccit. Eccl. X, J muscae mortuoe ^«ai B''t<a'' :
a^^-CNb ab austro Ef^hrainii jos. XVII, 9. 10, et sq. yz',
yo^ foeicrc et pvtrescere faciunl unguenium. Z)- fvulga- — ni^^i ;a nzj.: ab austro montis ibid. XVIII, i4, Cnm
vit , nunciavii (cf. N3: quod ex hac rad. ortum est (mol- piaef.
, !-:23:2 in regione ausirum versus sita Jos. XV, 21
lita liltera y, it. P]t::). Ps. XIX, 3: -ij:n :'iz'' CvV DV. (cf. ^ie:^ )', et nzi:^ 1 Pa^-, XXVI, 17.
LXXVIII, 2. CXty,.,7..i (Syr. ^J Aph. vulgavU v. — -
i^ ^
.. \i ii
'
'i

supra arab. i*j")


-' ' ';'-")
.'•'i'X/.^
.,! .
,
-
,_.-
^^
(JlJ
_

in Kal. inusit. pr.


1: (Oi; «illi

toram (T^i:, til) > in con~


y"3D m. 5ca/ui-%o. Eccl. Xir, 6. Plur. fi^a '^»12»
G-o- spcctu fuif. (Arab. O^^r manifesta , clara fuit res ,
pr.
Jes. XXXV, 7. XLIX, 10. Arab. il>^ id. Formas
arainaeas vide ad rad. in Kal. quae in conspectu est, iXS>'terra eminentior ,
quoniam

]ate<;on.spicitnr.S}T. rvj^J vulgo : traxit, duxit, sed etiam :

p^J rad. spuria, nani rp^a; Jes. XIX, 3 est Niph. pracivii , (tJj^h.j^ ^^^^ duxit excrcitum 1 Macc. X,
T T T y
a rad. ppz q. v. 82. Ephr. ii3 D: duodccim apostoli OjS^^O Orv^)
1,

^^^1r?. fhald. fcm. emph. candcjabrum Dan. V, ^iiQiii:^ \Ji3 ^,C (jui pracivcrunt coram omnibus populis.
5,- de lucqrna Zcph. I, 12 Targ. Nnui^a:;: ^^ttJbzT N7:3 : A'ide plura adT^i;. Male coiiferunt sanscr. gad loqui,
sicut cjuacruni aliquid Inccrnis. Rabbin. no-a:.^ Svri nunciandi enim r.otio secundaria esl).
R. 53 846 "^3, 153

Hipk. n^Jrt pr. prolulit in lucem. lob. XXI, 3l tle tamen hnc referenda sunt vcrba lob. XXVI, 4: iB-nN
impio beato is^ii T^^s r^ V.l^ '^'^ luis vitam moresque eiiis
:
'J'''573
n'an quae non sunt cui nunciasti verba? sed quo~ :

in Iticem protrabere et coram exprobrare audebit? Inde cum i. e. quo tandem auxiliante et inspirante nunciasti
l) monsiravit repracscntavit
, sq. acc. roi et pers. (nt
, talia t'f rJa lioc enim flagitat altorum merabrum
.''
ni3llJ3 :

rrN^in). Ez. XLIII, lo: n^s?i nis bN'iip'; n-^a-DwN' narr TiiifO Passim additur 2 loci
1'\^^'^ ''12. ubi qiiid nuncia- ,

monsira s. repraesenta Jsraclitis hanc clomum ; inde prae tur. Jer.' V, 20 ajpy"' ^'aa nitt iT^all nuncinte hoc in
:

se iulit. Jes. III, g: nna i<b ^Tan tJTps DnNiin. domo Jacobi. 1 Sam. IV, i3. 2 Sam. I, 10. Mich. 1,
Creberrime 10. —
Part. IM^ nuncius 2 Sam. XV, l3. Jer. IV, 10.
LT, 3i.
2) indicavit, nunciavit. I,XX plerumque «vxtiyAlw,
Spec. indicare , nunciare (allquem aliquid) est aa)
dnayyiXy.io. Id quod quis indicat , ponitur a) in accus. ,

Gen. XXXII, 3o N2-!in^an indica quaeso nomen


: '^'3;2
i. q. prodcre , dcfcrrc nomen alic. (angeben), sq. acc.

iuum. Esth. II, lo. 20. lob. XXVI, 4. — pers. Jer. XX, IT^an hulicate indicemiis eum
10: 13'1"'j:'! ,
b) praevio bs:
i. e. prodemus accusabinius eum , sq. acc. rei et dat.
nunciavit (?e aliqua re. i Sam. XXVII, il. Esth. VI, 2. ,

pers. lob. XV^II, 5: Q-^si nMi pbnb qui pracdae (i. e.


lob. XXXVI, 33: 'ISI T^bs nia-' nunciat de eo (Deo)
praodam agentibus) indicai prodit amicos ; c. acc. rei,
tonitru eius ( Kunde iiber ihn gibt sein Donncr). Diili-
jirodidit rem Jos. II, i4. 20. Eccl. X, 20, omisso acc.
cilius dictu est,
nriS bJ> V\»
quo spectent feliqua commatis verba
sed non male cum Ilirzelio vertas :
: !i:p?3
gregi,
Prov. XXIX, 24. —
bb) i. q. pracnunciare futura , de
vate locutio Deutero- Jesaiae fere propria Jes. XLI, 22.
etiam de surgeniei. e. tonitru Deum annunciat adeo gi^egi-
,

23. 26. XLII, 9. XLIII, 9. XLIV, 7. 8. XLV, ig. 21.


bu3 , simulatque hic in tenlpestate ascendit. ilJpJD dici
XLVI, 10. XLVIII, 3. 5. i4, cf. Jes. XIX, 12. Hos.
potest de eo cui nuuciatur (v. infra), libi:> b3> et vb5>
,

sibi respondere et ad Deum refercnda esse videntur. — IV, 12. Dan. XI, 2. — cc) indicare solutionem aenig-
niatis lud. XIV, la. i3. i4. 19 ( vide maxime Vers. 12,
c) sq. -lUNb et iiitegra sentontia l Sam. XXV, i4: T>s!i
ubi distinguitur a N^y assequi aenigma , recte indicare
-ibxb nrjN -ir:. 2 Sam. XV, 3i. Lev. XIV, 35, item"
soI-Qtionem). 1 Reg. X, 3 , *it. somnii Gen. XLI, 24.
sq. 1 ir.it' ( quod ) Esth. III, 4, •'3 (quod). Gen. III,
Dan. II, 2. —
AA) fateri, con;?/crJ Ps. XXXVIII, 19,
11: T-tVia aT<5' ^S ^b Tafi 'a. XXXI, 20. 1 Sam. X,
iG. 2 S^am. Vil, 11 ;' - (num) Gon. XXIV, 23: ^TJin
cf. CXLII, 3. Jes. III, 9 (v. no. 1 ). ee) emphatice, —
praedicnre cum Inude- celebraro aliquid
, c. aciJ. roi. Ps, ,
Dip)3 -J^nN n''^ U5"'n '^b N5 indicn mihi ijuaesn num sii in ,
XIX, 2: i>ipiJi i^m vr^ iiwai. IX, 12: x^v^i^sn nT.in
domo patcrna tua locus. XLIII 6; Tn (quid) lud.
XVI, 6, nb\^ (ubi). Micb. VI, 8: -n-j tJiX !{!: -^^s.T]
,

vnib''b:' XXlI^SarLl" i7?"LXXr, 17. XCII, 3?


XCVli/e. Jcs. XLII, 12. LVIi, 12. LXVI, 19, omisso
aic. Gen. XXXVII, 16: d-^sT a!n nb-^tt" ^b 'ns -nn-^an
— d) u'bi res indicanda ex praecedentibus intelligitur
accus. Ps. XL, 6. LXXV, lo.

et pronomine exprimenda erat, huiusmodi prono-


id.
Hoph, T^n pleonast. la!^ Jos. IX, 24.
fut. na;" inf.

men prorsus oniittitur (cf. ad i?3N pag. iig B extr. ). Ruth II, II Hiph. no. 2 indicdius ,' minciatus est,
pass.
Gcn. IX, 22: VllN ^:'iS'b lil'1 ct nun'ciavit rem fra- sq. dat.' pcrs. Gen. XXIT, 20. XXVII, 42. XXXI, aa.
iribus suis , germ. er sagte es seinen Briidern. Gen. XXXVIII, i3. Jes. VII, 2. XXI, 2 et saepe,
XIV, i3. XXIV, 49. 1 Sam< XIV, 1. XXV-, 19. 153 chaU. fuxit Dan. VIJ,, ao, cf. Jes, XXX, 25.
2 Sam. XVII, 17. 2 Reg. IV, 27. lob. I, i5 sqq.
XLVIIl', 21 Targ. ( Cf. aeth. <^(DrlJ^'. ilucUis).
lon. I, 10. Paullulum diversa est ratio locorum lobi
XXXVIII, 4: nj^s tl^T' DN nan, ubi n:^2 etiam prio- *753 in Pausa lii Deut. XXVIII, 66. 2 Sam. XVIII,?
ris verbi obioctum est h. m. nyT QN ^^;''^ "I3^i; et lob. i3 pr.subst. pars antica, frons facies rei spectantibus ,

XLII, 3: ]"qN ^fb"! Ti^ian ubi sententia est quasi dicas , obiecta. In ace. abit in Praep. c. Suff. '^l^i, ^~''.5 "^'
^'a!* N3 "^^^5?. ^"lT3!l dixi de rchus quas non pcrspcarcram. 1) coram, in conspectu, a.ite i. q. ''^ab, lil ':j?3S-b^ li:
— Contra is cui nunciatur ponitur plorumque sq. et
,

';:
,
coram omni populo tuo Ex. XXXIV, lo. Jos. VlII, 35,
saepissime verbotn' coniuwgitur sq. acc. rei etdat. pers. Ps. XXII, 26. D^inbN lii Ps. CXXXVIII, i , ni!^^ t:
lud. XIII, 6: 'b nv,n Nb i^^ui-m. XIV, 6. XVI, 18. coi-am Jehova i Sam. XII, 3 , uiMiB!! ^5; corans sole i. e.
Gen. XLI, 25. '
i Sam. IX, S". Jes'. XXI, 10. LVIII, i. dum sol in coelo est Num. XXV,' 4 ('cf. i::73u3 ijsb Ps.
Afich. III, 8. lob. XXXm, 23. XXXVI, 9, rarius c. LXXII, 17). Am. IV, 3: cocibunt rn^' "•^^N (juacrjuc anie
acc. rei et acc. pcrs. (ut verba monstrandi , v. no. 1, se i. qua via patebit (vor sich hin
e. ihres Weges) cf. ,'

adde nin, nJ» c.acc. pers.). lob. XXXI, 3/ '^'lya "1CCJ3 : Jos. VI, 5. 20 et v:z\ u;\y Jer. XLIX, 5. Quae in
n:T."N omncs gressus rneos ei (Deo) indicarertty pateface- oculis habemus qnorunique coiispectu gaudemus ea nobiS ,

rem'. 'Ez. XLlYt 10 (vide supra no. i ). lob". XXXVI, grata curao cordique sunt
, inde Jes. XLIX, 16: muri ,

33 (v. supra nov 2 litt. b). Acciisalivum personae for- lui '^IJJ in conspcctumco sunt , mihi curae cOrJique sunt
tasse habes etiam 2 Sam. XV, 3i n;2Nb "f^t^T^^ T"7i "'>' : > (cf. ';'^:pl: Ps. XIX, i5. Gen. X, 9). Ps. XXXVIII, 10 :

sententia non potest ncm esse ( vide Vers. 28) et t)avidi : 'nlNr-bb '^'IJ: coram 1e sunt omnia vnta mca i. e. tibi
nuncidruni, ut rectc vett. interpretcs. Coniplures codd. ha- curae coraique sunt. —
2) c rcgionc. Ex. XIX, 2 : "IJJ
bent Tii'r , sed non opas est fecripturam mutare, Nequc
, •ll-!!^ c rcgione moniis. Jos. III, 16: irT"!') I^' e regionc
R. nw 847 '733, ":">33

Jcrichuntis, VI, 5. 20. Quoniatn res coniparaiidac c b) ex adverso ^x tov ivuvtlov adv. pr. von dcr
,

regioiic ponuntur Jcs. XL, 1 7 omnes genlts sunt sicut


: gcgcniibcrstchonden Seite lier, von gcgcniiber. 2 Rcg.
nihil i~j: e rrgione cius ( cf. 1513). H, l3 et viderunt cum Jilii prophetarum Hierichunte n;:?3
:

Cum Praepcisitt. 1 ) t:.;5 pr. sicitf c regione. E ex odvcrso ( v"" gegeiiiibcr ]. Dcut. XXXII, 32 1ifa/'7i :

regionc autcm ponuntur ros coinparandac (Jes. XL, 17),


yiJ<ri-nN PlN"ri nam ex adverso (von gogeniiber , von
jciisoit des Jordan hcr ) vidcbis terram. Dein etiam auf
sibi rospondoutcs , siniilcs (dic Gegeiislacke) , indc :

Gon. II, 18: Jaciam ei (Loniini) aujciliuni i~^33 <juod der gegcniibcrstchcnden Seitc , e regione , gcgoniiber si- ,

ipsi rapondeai. Vers. ao. Bene coram, ib: LXX xar quidom locus paullulimi rcmotus ita quoque doscribi
uirtuv , 20: ("jnoio? ttvroi. Cf. *i;:blNeh. XII, 9. Apud potest ut ad nos prospitiat (v. pin^ia s. v. I73 no. 3,
,

Habliinos na:3 sacpe usurpatur de' rebus sibi siniilibns L k, ipsumque lat, e regione ex advcrso gr. i'^ Ivav- , ,

rf. pors. j'jj e rcgione, siinilis, conveuiens. Bcne Lud. Ti«f). 2 Reg, III, 22: viderunt Moabilac e regicne
(gcgeniibor, auf dem jenseitigen Gcbiotc) aquas rubras
do Diou ad li. 1. ,,nl aiitom Vulgati versionem , a quo
instar sanguinis. Quae autem e regione loci snnt ea
ploiiquo iiostrorum discodunt , stabiliamus magis , scion- ,
,

necessario ab eo paullulnm remota sunt , quo factnm est,


dum ni:3 apud Doctoros Ilebraeorum non raro ad simili-
ut t^ip siniii! significot modico spatio aliquid a locb ,
tudincm denotandam usurpari, ut in Commcntario R. S. J.
distare eminus in einiger-Eutfernung. Gen. XXI, 16-:
: ,
(Jarchi) ad Ma]. I, 7: i-in:^ "MIZ ^n:» pibnb ii -nON
r;r)7 'in^T^s pn^ini ni:a nr aivri ct conscdii e regione
n3T i;i:3 nnt prohibilum esi nobis partiri manus ad modum
(eminus) inlra iactum arcus. LXX. fiaxnoi^iv (tigil TU^ov
muncris et sacrijicium ad modum sacrijicii. Sic solent
fioXijV. 1 Reg. II, 7: pin^^a nr."n n735'2 ct epnsiitcrunt
Rabb. dicere DTN ':a i;:3 fTliri!l ^i-^ai locjuilur lcr more
cx advcrso e longinquo (ci'. ad ]a 1. C.). IV^ , 25; et
hominum , uv&QwnOTiu&iiu est. At iiiliil planius illo R.
quum videret eam vir Dci 1^112 cminus , quod vix differt a
Levi f. Gersonis
1 Sam. XVII, 4: D^nuJPi «i:aD 'J''N
pin^ia. Num, II, 2 caslra posucrunt Isra'clitae a'35 TJta
:
Z-\3.:3 C^JDMI C^-lCnCr CN ^D Cnbf-lb D^ZJCm non
-iffiN
ni"ia bntib eminus circumcirca icniorium convenius, i. e,
esi ex moreducum el capiiancorum pugnare nisi cum ducibus
circa teiitorium sacrum ifa quidem lit tentoria eonim
qui sibi rcspondcni i. c. sibi similibns. "
,
et capilancis ,

Sed parnm elegans profecto quam ipse L. de Dieu primus


modico spatio a tentorio sacro distarent. Sq. genit, —
paep, eoc ac^vcrso alic. rei, Neh, III, 19, 25. 27. 1 Sam.
commendavit explicationem , de qua i^;: sit anicrius eius
(Oiik. fyjap. Arabs iijJL*j) et ad gcnitaJia ct coitum
XXVI, 20: rilir; '':e 1J:a cor adverso facid Dei' i. q.
y^ -^pb in conspectu Dei , unter den Augen Johova'8
rcferatur licct etiam rccentioribus nonnullis probata sit
,
(non ut de ^^effe fern vom Angesichfe Jehova's), Ps.
, :

iiequo miuus ab Hebracorum usu alieuum qugd llgenius ,


XXXVIII, 12 amici mei n?;!"'' "";•: 1"T3 e rcgione pla-
:

suasit (ad Tobiam p. CCLXVII), sccundum siirpcm &.


^ae meae stant quod non inagncipcre diDert a verbis
,

cognationem cius coll. aetL. i"]^^ , de qno Tide a.d T^;. ',
alterius niembri : ^IT:» pin*ia ^2i-i|;, qnum njra spatium
2) li:b, c. Suff. ^-i:b ^'^Jpb cet. a) coram, in , aliquod interiectum ponat. — Pro '-
1^:a e rcgione
conspeciu i.q. lij no. i. 2 Reg. I, i3. Hab. I, 3. "^:"!' Ta;b alic. praomisso legifur Deut.
b XXVlll, 6G: et vita Itta

'b 2 Sam. XXU', a5. lob. IV, 16. b) e regione jo». V,' pendcbii n;:a '?jb tibi e regione ( nostr. dir gegwiiber)
l3. 1 Par. V, 1 inde ejr advcrso, contra (sensu bostili)
1 , e regione tui , quasi in eo sit ut aufugiat , i. e. in ,

Dan. X, i3. Constr. praegnans est Neb. III, 57 guia : praesentissiino vitac pcriculo versabcris, BeneX,ufh. dcin
irriiaruni ( Denm ) B^i^sr; "lj:b oppcnentes se acdijicaniibus. Lcben wird vor dir schiueben. Sequitur '^•"na l-aNP Jtb. :

c) instar T;:3) Neh. XII, g; C-a:':r CP^^PlN^idTfs


( cf. c) cr advcrso , sensu Losfili , nostr. gegeiiiiber auf ,

eorum instar ipsorum. d) pro ( cf. liostr. tfOr "iet / u r \ feindlicher Seitc , cf. i'£ *)«rT('«5 de adversario Tit. 2,

Neh. XI, 22: praefecfus Letitariim pro ( Tj:":' ) ministerio 8. Obad. 11: l^ta ^TS UVZ quiim siares cx adverso
domus Dei. i. e. a prrte hostium. 2 Sam. XVIII, i3: iSTn 'nrfi^
3) tyt^O a) pr. e conspectu {ror etwas ti'eg) , post l.".ia iu ipse stares eor adterso lu ipse ex adver&a parte
,

verbum removendi Jes. I, iG: rem(i<Hi^ opera veslra mala stares, coufra me surgeres.
^l^y Iji^ e conspectu ocuiorum meorum. Jon. II, 5, aver-
)5j chald. e regione , ex advcrso. Dan, VI, 11 : e
tendi Cant. VI, 5, abiicieridi Ind. IX, 17, abscondendi
Jer. X\'I, 17. Am. IX, 3, abenndi Trov. XIV, 7 (ubi rcgione Hicrosolymorum (in der Richfiwig nach Jemsalem).
b 1^:::), perdendi Ps. XXXI, 23 •:;-:;• -jxt: -r-Ts: post :
;
J« princeps, praejcclus, a praecundo dicfus , vide
j

riomen Ps. X, 5 ilj:a ':i''::i:ffi}2 £i-(a remota suni iudicia


: rad. ibique usum Syrorum , cf. geTm. Fiirst , dan. Tjr-
tua ab eo. Sic b i;:a lud'. XX, 34 1 M52ab n;sa :iN3'1 sten, Forsien, i. q. angl. Jirst, dan. J^orst pnmvs. (Phoen.
et venerunte regione Gibeae ( aus dcr Gegend von Gibca 13; lege "]:: princeps , v. inscr. Sard, lin, 2, n. pr. ibid.
her, von der Seite der Stadt her). Ibi enim insidiae
lin. 7. Clxald. "j"»;;, ni;:id., sjt. Ijciv»^ principes,
positae erant Vers. 29. Recte LXX. Sjr. non bene ,

Luth. gcn Gibea, et A^inerus: contra Gibeam. Singu- — arab. vAa,^ princeps, animosus , fortis, unde Jk^ stre-
lare cst lud. 1, c, ahiccii vilam suam livz pro pleniore
:

n;:53 a se plane ut nosfr. cr warf es daion pro von sich,


, .IKIU8, magnanimus fuit). L^surpator 1) de quoris prae-
cf.' infra 2 Sam. XVIII. i3. fecto, ut templi 1 Par. IX, 11, 2 Par, XXXI, i3.
R. n455 m3, ^as, p_3 848 W3. —m
XXXV, 8. Jer. XX, i. Neh. XI, n, sacerdolnm i Par. 17. 1 Reg. XXII, 11. Ps. XLIV, 6: naa: ?r-!:i la^ te

XII, 27 , aerarii sacri 1 Par. XXVl, ^4. 2 Par. XXXI, auxiliante hostes nostros proslernimus. (Cf. Dan. VIII,
12, palatii regii 2 Par. XXVIII, 7, tribuum 2 Par. 7 sqq. ). Lide '•'< '^

XIX, 11, militum 1 Par. XIII, 1. XXVH, 4. 2 Par. Hithpa. bellum gessit cumial. Dan. XI, 4o
XXXII, 21. —
2) z«r' iioyj^v de principe populi cornibus feriernnt se invicem.
pr.
Chald. dicitur Na^n^J nsN,
,

vocabulum geuerale., quod etiam regiam digiiitatem com- 'p n-^-Vy bellcm gessit Num. XXI, 26. lud. V, 25. XI, 5,
piectitur. 1 Sam. IX, 16: 3'<^ffi'' lay b? Tvob inncan.
sq. 03 cnm aliquo 1 Sam. XVII, 02 pass. Iltaph. n.in^t
X, 1. XIII, i4. XXV, 3o. 2Sam. V, 2'. Vi^'21. Vll,
,

Na^jj Ex. XVII, 16, et omisso NanjJ Ez. XXXII, 2.


8. 1 Reg. I, 35. XIV, 7. loh. XXXI, 37. Jes. LV, 4.
Ps. LVI 2. 3 Targ. Eodem modo. transfertur arab.
,

EK.1XXVIII, 2. Prov. XXVIII, 16: niawn -lon t^^j


princeps prudeniia carens, Dan. IX, 26 T'.i; ri"'ffli:i prin- : ^Lu cornu petiit Conj. III. pugnani cpmmisit , iL:«^U.«
ceps iinctus. XI, 22 rf~\7i TiJ3 princeps contoederatus.
: arietatio belhim, vit^ Tim. T. II p. 24.
Plur. Qi-iv,: lob. XXIX, loi Ps. LXXVI, i3. — 3) no-
,

bilis, supra usnm Arabum).


gemrosns V. Plur. abstr.
n.33 adj. petulcus, de bove. Ex. XXI, 29, 36.
(
D-^Tai nobilia, generosa Prov. VIII, 6. LXX. aif.ivu.
Vulg.' res magnae. Syr. et Chald. veritas.
^\y rad. inusit. Arab. J..^"
fidit, confodit iiasta

(cogn. ibn?). Addit Simonis aethiop. J<J>^ J


^jabsci.-
MjD 7^^""^"'"'» fuhit. (Syr. crVs'^ luxit, ijhixit.
dit, resecuit", sed lioc potius est y, ^vulsit, ^radicaf
Aph.transit. Sed qnodlex. Simonisiani editores habent, xs^ vit. " Inde , ,\ .• v ,i'. •. .•,-.(.ini', 1 •,
.1, ^n^ ,< A
eminult et cmicuit sol oriens , ortus est sol auctoritate , !?553 m. /aZo? WsWfe. J^it. t^_l6.^
caret). Diqitur de luce Jes. IX, i. Ipb. XXII, 28-, de
flamma XVIII, 5. Arab. J..^;L« id. Abulf. Ann. IV p. Goo , syi-. P^^^io
,

Hiph. \) fulgere fecit (lucemsuam). Jes. XIII, 10.


'


2) collusiyavit Ps. XVIII, 29. 2 Sam. XXII, ag. unde paullo corruptius Armeni i/uflin.inn mawg^ffg^.
.' ry.
1 '.. i
, .ir^r.iit :••!

n53 f. (Hab. III, 4) 1} splendor fuJgor ut ignis


.
j

~'"**^"""
,
, / •
Jes. IV, 5.Ez. J, 4. i3. 27. 28 lucis Jes. L, 10. Am. ,
133..pr. iU]t,yid.e^j[;>;,:);>nJis?yif ,,,,%Jii^,(j^ogr). v?f>jf
V, 20, solis 2 Sam. XXIII, 4, eiusque brientis Prov.
IVij 18, lunae Jes. LX, jg, stellaruni Joel II, 10. 17, na; , y^S , 'Sl^S «. iad n;5).- ltiA6 \yp\iU)vvit fides. PaiPtt

l5, ensis Hab. HI, 11 ; de splendore quo ciroumfusum D"':?'3 fidiciWes Ps. LXVIli, 26. — i
2) i. q. arab. ^:>^
cogitabant numen (nilT' 1133 ) Ez. X, 4. Hab. III, 4. (prima radicali emollita) tutudit contudit, ut , fullo pan-
Ps XVIII, i3. — 2) n, pr.'fiUiDavidis 1 Par. III, 7. nuni hebr. calcavit, pressit uvas
, unde n.1.^ ,
'

XIV, 6.
Pi. pulsavit fidesl -1 Saml XVI, 23: -nN l']':' HTJbl
n33 empiiat. Nn j; chald. lujc matutina, aiirpfa, ujide •iT^a ja:"" ii::ri. Jes. XXI'il,i'6 : -i-^iij^ •'i2*irr]a':^''3"i::h.

NHJ: ^^l^ stella aurorae esl Lucifer Jes. XIV, 13. fisth. '^' Sam.XVI,' 16. '17. i8;'XVlIl, lo.' XlX/g'.' 2'Reg.
'III, i5. Psl XXXHI, 3. Jes. XXXVlll, 2p'. fc&^l*
"
.35, 3 ,Taj-g, (Syr. oivj^ > l^^l^gJ, et )ai^J, Jot,s^^J
id.).' LXX. pdXUo, xtd-uQlim. '[' "''^ '' '
'
""-^^
j
^ .^^).
' •
. '. i 1 . .
'

prima lux aurorae; ,


^;Lex. Ad^. ^^i.'! , s_S..ii nl''^;]' i. ,^1) .cantus fidium .tes.] XXXVIH,„aQ'.
Dan, VI, 20: nr-,i:3, tJip-)N^IBncira siih ctworani ^vrri- Thren. V, i4. —n 1 2.) instrumfiiium.puUatile ,
quale erat
xii-adprimamiacem, Psalmorum IV. VI. LIV-

est. Theqdot. to
aC posterius quideul pl-iore.fartLus
jiQtoi iv rot q)(ozL r. • i-.\\ .t\ .•.-.r
cithara nablium ,

LV. LXI. LXVII, LXXVI. Hab, IH, (ig.


nipn ad fidium sonimi decantaluui
3) cnr-
psaltnus Vs,
, in titulis
—LXXVH)
HnJS splendor x "tiXjg.'
,
f. , lu
,'
flur. Tes.
7, spec. dicieriuin , caraicji irrisQriiim .lob. XXX ,
gc:

Tji';^^ Dn3%';: nn;^. TfartiiJ. ILl,.i4. . . ,, ,.,1


>

'* ''^'
'
rijij f^t. na'^ feriit cornu , de bestiis cbrnutis Ex. nS^^a^a f;'l''q,-'rii-<ii ;fid.;!3,'''iic«riU.' 'threii.
-)' '["T) "'";,(,, .• .,,•)' '> '*"
..
nii/63: '":^';^^^.';^;::.;!^^::.^; '-'."^'^:
•.

1,

XXI, 28. 3i. .52., Cod. Sam- pro eo subsfituit verbum ; ; ,;

ri33,: quod mir.ris, quunnad. n:)i ftiam chaldneae lin- ' ut narex, ti;3,).f.' (Joel
ri5,(c6ntr:.-iex hsa.ptfl. ribsflt,
guae non incpgiiita sit, v. ,Onk. 1. c. Jon. Dciit. XXXIU,
. JV, 1 3 ) 1 1 iorcuiar vel potius'. oiipa qua uvae pedi-
, ,
'
m .

17. (Est haec radix ox onomatopocticis. FerieiiJi cmm ihus conculcantur ,iuidc succus uvis extortus in lacum
,

pnlsandique notio inesl tnm in syllaba'^:, 33, cf. yj;', torcularem ( Sp;* ) 'irixta vel infra positum inllnit. LXX^.
15;' P.i> I?i; ) t">" inaltera, quae desinit in n, cf. n32 ^)j»o?. Joel IV;ii3. ludi VI, 11. nas rj-ii Jes. LXIII,
latravrt pr. pulsavit i. q, ::b3, cornu
ni: et ^^Lij petiit)! 2. na TJTi Thrcuu I, i5. Neh. XHIj i5 calcavit uvas
.,,^,y Pi. id. ,Ez. XXXIV, 2*1 Dan. VIII, 4, . translate in torculari , quod poet. refertur ad conculcationem
dp victore , gentcs coram se prosternente Deut. XXXIII, hoslium Tlircn. et Jcs. II. cc. Plur. n^rs Neh. I. c. ,
R. 'J53,
753 849 D^na y^a

in quo r feminiui geueiis servatum est , ul in rin\r;j5 ,


ris eius , statim enini additur : et luxalum est Jcmur cius.

rinbT. Conim. 33. lob. I, 19 : vcnii venius e descrio 1":"1N3 5.5'1


n^^r^l niiS e1 percussit (juattuor angulos domus. LXX. 1^«- ''

2) n. pr. uibs Philistacorum (LXX. rt'9-, Joscph.


,

TO. S3T. coucussit. Eodcm rcferri possunt plura exempla


I

rirra, rixrt]) ex numero quinqne urbium principaliuni


ad no. 2, a laudala). Iinle dc Dco qui plagis aiiqucm
1 Sam. VI, 17. XXI, 10. XXVII, 2. 2 Sam. I, ro. ,

aflicit 1 Sam. VI, 9 ^33 r;:';: in^ Nb '3. lob. XIX, 21.
XV, 18, sed nescio an rcliquis pauUo obscurior (v. Part. pass. y;ia: plaga diviua pcrcussus. Jcs. Llll 4
:

Zeph. II, 4. Am. I, 6 —


8), in qua Goliath nalus cst
(additur C^ji^N "72 a deo pcrcussus). Ps. LXXIII, i4.
,

1 Sam. X^'II, 4, ab Hcbracis aliquoties expuguala (v.


Translate fcriit i. e. Zocii/ ventus aliquid (arab. ^.^Y
:
1 Par. XVIII, 1. 2 Par. XI, 8. 2 Par. XXVI.^G), scd
ita ut mox iugum exuisse ^idcatur ( 1 Reg. II, Sg. Am.
Ez. XVII, 10.
VI, 2. Mich. I, 10). Hieron. ad Mich. l: Gcth uua 2) letigii (LXX
plerisqne locis uTiTtadui). Con-
est de quinque urbibus Palaeslinae vicina Judaeae confinio iungitur crcbeirime sq. 2 (aniiihrcn) Gen. 111,3: i«bl

et de Elcutheropoli euiitibus Gazam nunc usque vicus ,


i2:)i-5r. Exod. XIX, 12. Lev. V, 3. VI, ii. io. VH;
vel maxinius. Eusebius in Onom. Gettam 5 miUiaribus 19. Xi, 24 sqq. Kum. XIX, 11. Deut. X\V , 8. Ps.
ab Eleutheropoli remotam fuisse tcstatur in via versus CIV, 32. Dau. Vlll, 5. 18. X, 10 al. sq. ir Jes. VI, ;

Diospolin i. e. Lyddam. Inde patron. ^ria 2 Sam. VI, 7: "siTxi» :y n.T y.^: n:n. Dan. X, 16; sq. is Num.
10. 11. XV, 18. Jos. XIII, 3. IV, iSV •d-f,T, ?N Jiya^jiil:"!. Hagg. 11, 12: iD::a sjii
Cr;"-!^ bii ct iatigit ora vestis pancm; sq. "jy lob. IV,
.''

3) '?snii ra (cupa fossionis cf. Jcs. V, 2) n pr.


nunc ie iangit (jelzt Irifft es dich ) , sq. acc. Jes. Lil,
oppidi Sebulouitaruni i3 (ubi cum He locali
Jos. XIX,
11 : ly.W bN N7:t: immunda ne iangatis , et omisso acc.
•lEn nnA), qucd Jonae prophetae incunabulis celcbratum —
ex superioribus rcpetendo lob. VI, 7. Thren. IV, l5.
est 2 lleg. XIV, 25. liieron. praef. ad Jonani Geth :

Torgerc autcm aliqucm aliqnid spec. est a) eum violare, ,


in secundo Saphorim milliario quae hodie appellatur
,
vim ei inferre (jem. antasten). Gen. XXVI, 11; yj.n
Uiocaesarea , euntibus Tibeiiadtm haud grandis est vicu-
in\l.'N2n fltn Tt"NS (jui violat hunc virum ciusque.uxorcm.
lus ,ubi et sepulcrum eius (Jonae) osteuditur.
Vers. ^g.^Jos. Ix, 19: trrt yi:b ^^Y. Nb Mnyv Zach.
4) 'jis") ra (torcnlar mali pnnici) n. pr. oppidi II, 12: i;-'i- na32 i-y. &::= ;;:in'. Ruth II, g.' Jer. XII,
Danitarum Jos.
praegrandis Ln decimo milliario
XIX, 45, teste Hieron^mo
Diospoleos
villa erat
pergentibus
]4. lob. I, 1 1 , sq. ;N II, 5. b) iangcre niuliereai., —
dicitur de tactu minus verecundo , et honeste de concu-
Eleutheropolin. bitn Prov. VI, 29: ns jyjlin—ia ^i":'' Nb non impunis
erit quicunquc eam iongit, sq. ;n Gen. XX, 6 cj, etis n
C^PJ! (duo torcularia) n. pr. oppidi Btnjaminitarum
XXVI, 11. (Ita gr. ujiTiadui '/vruiy.og 1 Cor. VII, 1
Neh. XI, 33.
cf. Fesselii advers. sacra II, 17, lat, tangeie mulieiem

nT^]J instrDmenti musici genus Ps. VIII, 1.


f.
Hor. Serm. 1, 2, 54. Terent. Plaut. , arab. ^w^ tctigit
LXXXI , I ,. 1 , LXXXIV
neque a na urbe ( Targ.
mulierem , i. e. rem habnit cum ea Cor. 19, 20). —
neque a torculari (na) nomen habens (vide JMichaelis
c' ccmmovere animum alic. (das Herz jem. riihren).
suppl. p. 082^, scd ut bene observat Redslob de prae-
1 Sam. X, 26 c^tz B-rirN i>;: "itrN.
:
cepto musico nTar; ry n:;:,'^';, Lipsiae i83i p. 24,
3) sc"su locali atiigit aliquid, periigit ud aliquid
instrnmeulum pu/safjVf a ns pro nra n:;;: canius fidium.
; ,
:

(an etv.'as daian rcichen , eig. esberiihren).


austossen ,

Sq. 2 Reg. VI, 27. Hos. IV, 2: :;y;: t"<-:-z c-t:^;


1

sq. ny Mich. I, 9: 'KJ' "^y^U iy SS: pertingit usque c.d


533 fot- *?": inf. ?ii: Gen. XX, 6. Jos. IX, 19.
poriam popuJi mei. Jes. XVI, 8. Jer. IV, 10: a-tr Wi:';
/%ob. VI, 7 c. SnflP. iy;:, r]T-.: Ruth. II, 9. Lev. XV, 20 ffi-r:- ^j; , cf. comm. 18; sq. bN Jer. II, 9: y;: "'2
(Nun enim in hac
radice necessarium. haiid facile abiici nt:E'd73 fc-a^i— ^N nam ad coelum periingii poena ctus ^ sq,
poterat), n?3 2 Sam. XIV, 10. Ez. XVII, 10. bs lud. XX, 34: nesciebant TS^T. 01T"":~ nrr.: ^pclfii-

(Vicinae radd. sunt ND:, oS:, neque


1) percussil.
ciemiis prope inslare. Comm. 4i. Cf. .syn. 3"^". Inde
non rii:, ];:, f];.:. Sjllaba piimaria est jj, s:, quae 4) pcrvenii ad aliquem , aliquid , sq. S 2 Sam. V, 8,
puhandi perculiendi vim habuisse videtur, v. ad n:::.
,
sq. iN Jon. III, 6: r;-:': ^]":^ bw\- -i;:-r; J-S?:. Dan. IX,

Vel hanc ob caussam pcrcutientli potestatem , quae in 21. Absol. advcnit xebipus Esr. IJl , 1: •i'i'rr7- y."'"

Piel Niph. et in nomine s;: usitata est primariam,


, «y-a-i-s^. Neh. VII, 73 (VIII, 1 ). Cf. ir.r. no' 5?/'V;>
ia-nsendi i. e. leniter percutiendi vim ex illa pauUiiIum AipA pass.no. i.pcrcussus, cacsus «/ (exercitus). Jds; •

mitigata ortaui esse censeo , ut sacpe fortior graviorque VIII, i5 ?d:;' cr;-':cr i^N^ir-i-i^s" r-ic-M' 'y;:'.i "' cdcsi
:

eaque nativa significatio in Piel servata esse solet v. Lgb. sunl Josua ei Jsroclilac coram iis et jvccrunt. 'Vulp. sensiim
p. 242. Ipsum lan^o a rad. log , zu.-/-w, &ly-io pro-
, exprimens cesserunt metu, simulantcs mclum et fugien-
:

priam pulsandi vim habuisse videtnr). Sq. z Gen. tes. Masius fingebant se caedi ( cf in liithpa, ^"rr.rn,
: .

XXXII, 26: ir~' 7\ZZ ?a'^ et percussit acetabulum fcmo- "liryn,";), alii caedi se patiebastur : sed nil opus est, ,

Qqq qq
R. y:3, 5133 850 3^^? — tili

a vulgari signiGcatione receJere , fictam enim et cladem nb^lS unam insuper plagam Pkaraoni immitiam. 1 Reg.
et fugam fuisse, ex orationis contextu satis apparet, cf. VIlT, 37. Ps. XCI, 10: ^bnxa aip-' tjb J>jji. XXXVIII,
.-....-.
lud. XX, 36. Recte Kimchi Q-iyias ]3 ii.-ia 1u;-|Bb ]3n^l : 12. XXXIX, 11.
vit nb 'inuJ D^s«3 vn Nbu) pn'' Nb d-^o: vnia "inwV *3 2) nota , macula in cute , sive a lepra sive ab impe-
iN-inifi iini-^D n^n tb-^Ni annnN d^sTib nxinba n^niiay tigine et porrigine (lepra enim similesque morbi plagae
bvsnn ]riib:3 -\ai>J n-^n n^sia vn-a •'nbaa a-^i-ija o?:::? divinae erant v. 2 Reg. XV, 5 cf. fiuaTiyig de doloribns ,

BDaan j3 ''3 isa2n"'i. et morbis Ps. XXXIV, i5. Marc. III, 10, et infra ad
Pi. i. q. Kal no. 1 pcrcussit , nbique de plagis divi- ry'!!:) Lev. XIII, 3 (cf. 2). 5. 6. 29. 3o. 42, unde
nis alicui inflictis. Gen. XII, 17: ^•'yj: ns^lS ntJ i''
y35";i pn:n SJJ macula porriginis ryi^in J>JJ coram. comm. 3i ,

Dv^ra. 2 Reg. XV, 5 -J-i^i^ •''nv


H^'^^ "^, "'^l?''!"'''
: 3. 9. 20. 25, et omisso nsilt coinm. 22 id. , etiam de
percussii Jova regem ei lepra correptus est (cf. 3>a3 no. 2). lepra vcstium XIII, 47, et parietum XIV, 34 sqq.
2 Par. XXVI, 20. Meton. de homine huiusmodi niaculis affecto Lev. XIII,
Pu. percussus est sc. plagis divinis Ps. LXXIII, 5. 4. 12. i3. 17. Inde pn:n Si': est porrigine affectus
Hiph. 1) causat. Kal no. 2 tangere , attingere fecit.
Comm. 3i , pro quo simpl. pnj Couim. 33. De vcste
Jes. VI, 7 'ui by nj y.j3 "laN^T '? b:y ya;;'' W atlingere fecit
:
leprosa Comm. 5o.
(lapidem ardentem V. 6 ) labia mca et dixit: simnlatque
hoc tangit lahia tua. V, 8 n^^Sa ni^ 'S'M5; "'in «ae iis gui :

ym\jj fu*' ^^1 pcrcussit. (ChalJ. el sam. id.


domum domui iungunt i. e. longos domuum ordines vel 1)

coemnnt vel alio quocunqiie etiam iniusto acqnirunt. modo excussit v. c. sinum, decussit , nt pulve-
Aeth. i1 ^'m
Saepius in locutione : yiijn bx y-^an Ez. XIII, i4, 'n rem pedibus. Vicina sunt verba a J3 et 33 ordientia , ut
yixb Thren. II, 2, -icy'-iy ^y-^jn Jes. XXVI, 5, adeo- ]JD, JJJJ, i2355 ; nsj item ^JpJ q. v. ). Vox propria est
:

que -iEJ> 15 T';^'' ^ '^- XXV, 1 2 in pul\'crem coniicere de Deo horaines plaga (v. J>33 no. 1 et SJJ ) quadam
aedificium, oppidum destructum indo funditus dcstruxit. ,
afficiente , sive morbo , sive alia quadam calamitate
2) i. q. Kal no. 2 tetigit sq. b Ex. IV, 25. 2 Par. ,
sive denique morte. 2 Sam. XII, i5: et percussit Deus
III, 11. 12 sq. b!< Ex. XII, 22
, sq. bj; Jer. I, g. , puerum .... ct in morhum incidil. 2 Paral. XXI, 18:
3) Kal no. 3 pertigit ad aliquid ( an etwas rei-
i. q. ^bnb "t^yBa iSJJ percussil eum Jova in viscerihus , nt in
''"

chen). Sq. n:^ Jes. VIII, 8: J)\>,^ -|Ni:a 13* usque ad morbum incideret. —
Exod. VII, 27 (VIII, 2): ccce 1
ccllum pertingit (fluvius tumidus ) ^ ns 2 Par. XXVIII, percutio terram tuam ranis , immitto tibi ranas. Jes. XIX,
9 ; b lob.XX, 6; sq. acc. cum He locali Gen. XXVIII,
;

22, — 1 Sam. XXV, 38 : et percussit Jova Nabalum, et


12 d^^aiib J^Ma '|1Z3\XT1 et caput pertigit ad coelum.
: Inde mortuus est. XXVI, lO : iN nJJI NS^ iai' iN «ej'; nin"|
contigil alicui forfuna sive prospera sive adversa. Eccl. ncDJI IT' Inaribad {sive dies eius vencrit , ut moriatur,
VIII, i4. Esth. IX, 26 (sq. bN). Cf. NS^j no. 2. sive in proelium dcsccndcns perieril). Exod. XII, 23. 24.

4) pervenit ad locum (wohin gelangen). Sq. 15» Ps. 27. XXXII, 35. Ps. LXXXIX, 24. Jos. XXIV, 5. qjj
CVII, i8 ni!a ''lyu: nj> «'"'J^I
: sq. b^ 1 Sam. XIV, 9: 3 nEjy 2 Par. XXI,- i4, n\ nE.175 ;iJ3 Zach. XIV, 12!

,

Di-^bN 13J'"an tSi, sq. b Ps. LXXXVIII, 4, sq. acc. Jes. 18 ciade affecit populum. Jova percussii nliquem coram
XXX, 4"
(den Ort erreichen). Esth. IV, 3. VIII, 17. ('JCb) hosiihus i. e. hostibus caedendum permisit 1 Sam.
It. ad tempus. Dan. XII, 12 heatus illc qui exspeciat : IV;'3. lud. XX, 35. 2 Par. XIII, i5. 20. XIV, 11.
'lJ1 D^wb J'''3''1 ct pcrvenifad dics l335. Inde assecuius, Cf. Niph.
conscculus est aliquiJ ( zu etwas gelangen). Sq. b Esth. 2) fcriit bestia cornuta ( cf nJJ) Exod. XXI, 35, .

IV, i4: nobub nj'3n, sq. gerundio IX, 1: j^-^jjn -\\2JN homo hominum XXI, 22.
riiOJ"nb Tj^sn ia'1 quum co pervenirct mandatum rcgium, 3) offendii pes (anstossen). Ps. XCI, 12: Ejian fs
ut ei salisjieret. Etiam in hac formula manus mea assc-
: ':jbJ'n 13^2- Prov. III, 23. Vide Hithpa.
quitur aliquid i. e. acquirore potest Lev. V, 7 vide Nlttt
, Niph. caesus est (exercitus) lud, XX, 36. 1 Sam.
no. 2, litt. c. rV, 10. 2 Par. XX, 22. Perfrequens est formula : caedi
5) advenit , ahsol. de hominibus Esth. VI, i4, sae- coram hoste , de clade accepta. 1 Sam. IV, 2: flJ2:i1
pius de tempore Ez. VII, 12: Di^n ^''an nr n N3. Eccl. DTiiiJbD 'jsbbNliiS"'. Lev. XXVI, :i 7. Num. XIV, 4^2.
XII, 1. Cant. II, 12. Esth. II, 12. i5: nnON "in ^^''a.n. 1 Sam! Vii, 10! Deut. I, 42. XXVIII, 25. lud. XX,
32. 2 Sam. II, 17. X, i5. 19. 1 Par. XIX, 16. 19 al.
533
inPausa sjj Lev. XIII, 29. Deut. XXI, 5 al.,
,
Hilhpa. impegil pes sich stossen). Jer. XIII, 16,
sed c."suff.
ij-Jj Ps."'XXXVIII, 12. XXXIX, 11 pl. (

D^^JJ cstr. ''J>J3 m. 1) percussio plaga, vcrher. Dcut. V. Kal no. 3.


,

XvVi, 8. XXi,' 5. Prov. VI, 33 Ni:a^< iibj^i J>J3 vcr- :


C|53 , in Pausa EiJj Num. XVII, 11 m. i) plaga
bera et dedccus ei ohvcniuni. 2 Sam. VII, l4 TTinSrTl : divinitus missa. Ex. xll, i3: ^IJJ DSS n^n"; N'b. XXX,
D^IN ''33 '^5351 ^''rjN 13^1^3, cf. Ps. LXXXIX",' 33^ 12. Num.VIII, 19. XVli, 11. 12.' ^y offcnsio pedis. "
Spec. de plagis divinis i. e. de calamitalibns a Deo immif- Jes. VIII, i4: Pi.lJ '^ax Inpis offensionis, XiiJoi ngosxofi-
sis. Gen. XII, 17. Exod. XI, 1: b» ifaN nnN JJj; nis fiuTOi Rom. IX, 33. 'rPet. H", 7.
R. 153, \353 851 PlE3fl 033
nD3^ ncr: (Zcreimpr.ro) Zacli. XIV, i.''),
f. csfr. ita accepta
"7''
b» vel negligi vcl male intelligi. Praeter-
pl. c, suir. TlE.in Ex. IX, l4 l) plcga s. calaicitas populo niitto, quae coniectat J. D. Micbaclis suppl. pag. 363.
ilivinitus iiiiniissa. Ex. 1. c. Tj3b rN iriia?:"^^ riN nru." "rN Q)uae supia d-j bac lorniula dispnfavi el iam prima cditione
^^yni :T'T:y3-1 immillani plugas mcas i. e. omnis geneiis disputavcram ralculo suo proLarunt recenfiores plerique.
,

calaniitates ,
quas iniinittcie possnni libi et scrvis tuis et Iloph. , derolvi, praecipilari, de aqua Mich.
dcilci
populo iuo , max. de caede populi Nuin. XIV, Zf XVII, , I, 4. (Vide quae supra de usu Punico dicta sunt).
i3. XXV, i8. XXXI, i6. 2 Sam. XXIV, 2i. i Sam.
VI, 4. nE.152 5)53 V. rad. no. i. — 2) dades bcllica
1 Sam. IV,' 17. s Sam. XVII, 9. f"t- ^"a: (scmel LVIII, 3)
^335 fca:'; Jes. impulit,

ursit , adegil. ( Cognatum videtur ynz, yrib. Arab.


^^ inusit. pr. fluxit q. •^VH et chald. -153
^Ji.^ excitavit, agitavit ieram, venandi caussa, compulit
IJJ '" i.

camelos , intr. celer, festinus fuit pr. excitatus f;iit, cf.


Jer. IX, 18 Targ, , N^lSS fluvius, rivns, cf. arab. (=.=» y?n:. De nomine ^ciL^' v. no. 3) 1) impulit ad labo-
fluxit. Apud Poenos !T-.-.: et ^T-.^N (verbalia Pi. et Iliph.) rem JesrLVIII, 3 (v. infra no. 2 LTnde part. in;i: exactor .

catarrbactani significabaut et repcrinntnr in noinm. pr.


,
operarum fpjodiwxT);? (Frobnvogt). Ex. III, 7. V, 6.
,

Naraggara r,'-^^ ^r,Z , Jluz- egera T',-^:,ii t^ , Me - ncggcrc


10. i3. i4. lob. III, 18 , etiam sq. z, binc iz isi': Jes.
!T1A3^73, V. Monumm. Pboenicia p. 4i8. ( Origo for- IX, 3; de exactore asini , agasone lob. XXXIX, 7.
tasse est in irahendo , cf. cbald. "1.13 et T5; traxit et fluxit,
dehilorem ursit, exegii debitnm c. acc. pers. Deut.
2)
sjT. rs^ dolavit , serravit, a trabendo , Apb. produ3.it, XV, 2: nnr^ nx r.T' iib. Comm. 3 tribulum exegii, sq.
protiaxit. Vide Nipb. no. 2). duplici acc. ciyium et tributi 2 Rcg. XXIII, 35 i;''N :

"i'";;^^ ty rtj PlCS^l-nN C;: iS^iys excgit pecuniam a


Niph. 1) e/fusus esi. 1 Sam. XIV, l4: d"''^.'!:" C^aS populo ierrae proui quisque aesiimaretur, De vcr-
n^Z^^N sicui aquae in icrram effitsae. Tbren. III, 4g ^^'y :
LVIII, 3
TOa:P CS^n^y ts'! dubitatur, utrum
ri"a: oculus mcus cffundilur sc. fletu. 2) cxpansa — bis Jes.
verbum ibi copulafiim sit cum accus. personae an rei.
:

«rmanus. Ps. LXXVII, 3. rn.}3 lob. XX, 28 refero Prius statuunt LXX. y.ul nuvTug joig iTzoyciQiovg vftuv
ad rad. "nj Niph.
iTiovvaam. Vulg. omnes debiiores vestros repelilis , cni
Hiph. T-ar! effumi Ps. LXXV, 9, detrusit (lapides obstat qiiod 52:? vel 3:^r operarius sine certa aucto;-itate
,

de monte) Micb. Translate I, 6.


a"iri ''T^ r5 'c T^ar: :
sumitur; posteruis Kiincbi, Aben Esra et recentiorum
effudit s. detrusit aliquem in manus i. e. in potestatem pliircs ,
qiii iiitcrpretanfur : omnes lahores veslros i. e.
gladii (cf. 'T' ir post verba fradendi pag. 5f>j) i. e. omiiem quaestum laboribus parfum cxigilis. Postcrius
gladio tradidit'(cf:!T;;;^ Jes. LIII, 12). Ez. XXXV, 5: praefcrendum sed magis etiam placet Maureri infcrpre-
,

quoniam aelcrna iibi esl inimicitia 3" bK—b'' T2 ~ nN "'ari'' tatio om?ics labores vestros graves et molesfos ( id enim
:

3'-?: 'T^ el iradiilisli ^lios Israclis gladio. Targ. r^ Nr2:n signi/icat airi; ) exigitis omnia opera a servis aliisque ,

^^•^tt "iiCp "T' bl' ^N^-iS"; ':Z i. e. proiecisli f. 7. in manus bominibus imperio 'vestro subiectis praestanda die ieiunii
non minus rigide quam aliis diebus exigifis. Part. C3i3
occidgtiiium gladio. S^t. t!\adidisti ^ ASnN ^I J Clios Israc- exaclor tributi Dan. XI, 20. Zach. iX, 8.
lis in manum gladii ( fsiiaij IfjlJ , Gr. anon. (fort. 3) regnavil , imperavii ,
part. t;;i3 rex , iyrannus
Sjmmacbus ) apud Tbeodoretum avri'y.).iiaag .... inl Jes. III, 12. XIV, 2. LX, 17. Zach! X, 4. Aetbiop.
yuQU QOfiqv.iag, ubi non est quod statuafur , bunc pro ilW: id., unde 17-^ ."
et i^^iXM; rex , "JT-IU ."

lin legisse 1.^Cr. Jcr. XVIII, 21 : rpiaproptcr da ( 'Jn


{"Pl^Tl rex regnm , de rege Aetbiopiae. Arab.
liberos eorum Jami a^t: ''^^ ii' C-j!^*!. Targ. et Sjt. iit
supra. Vnlg. dednc eos inmanns gladii. LXX. adQoiaov (ciL^uJI rex Aethiopum , v. Gagnier ad vit. Mubamme-
ai-Tovg i^g XiiQug^ fiityaiQUi;. Ps. LXIII, 11: b? llT""i!''
dis p. 24. Ludolf. Lex. p. 3i5. hist. aetb. 2, 1, no. 7.
a^-n ^'7i\ LXX. nuQuSoS^i^aoYXut ifg /iToug QOfiquiug.
.* 7 , * - r *
Sic arab. «aj Tohha qui est titnlus regum Arabiae feli-
Vulg. Iradeutur in manus gladii. Syr. tSfJA-^ ^ifl-i^^ aj. ,

Male Rosenm. (et iam clim Kinicbius etJarcbius) bauc cis , Mou est ab arab. «^j succcssit , sed a VvS/ excgit,
locutionem interpretatur fundere per manus gladii i. e.
:
ursit , coegit.
*n/ciVZaif gladio, quod ( ne dicani de verbo) a sententia
Niph. 1) pressus vexaius e.<:t de populo , Israclitico
vocum ''n'; hy prorsus alienum est sed peius etiara :
,

1 Sam. XIII, 6, de servo Dei (populo Isr. ) Je«. LIII,


Alb. Scbnlt. (dc defcctibus ling. bebr. §. 68 sqq. vindic.
originum p. i5o. Exc. ad Hamas. 323) T^ar: iUusUabat 7 ;
pressii , exogilavit altcr alteruni Jcs. III, 5. — 2) la-
boribus esagitatus, inde dcfatigatus est (exei-citns) 1 Sam.
ex arab. j*J eflerbuit olla rcdundavit ebulliendo ut
, ,
XIV, 24. Germ. dicas abgctrieben seyn. I-uth, da die :

pr. valeret sanguinem ebullire fccit e vulncribus , quo


:
Manner matt waren.
iiibil contortius esse potest taceam , ctiam iu forniula
, m
Qqqqq 2
K. -11553, ni3 852 ffi53 3^3

I^^J Praet. Kal inusit. , cuius viccm tenet praet. Hoph. ffi;irt pass. Hiph. admotus est. 2 Sam. III, 34 :

pedes non admoti sunt compcdihus, nunquam fuerunl vincti,


Niph. Geii. XXXIII, 7. Ex. XX, 21.
u;a3 XXIV, 2.
sq. b ohlatus est Mal. I, 11.
XXXIVV'32. Deiit. XX, 2 al. fut. Kal dj'^ , imp. m Hilhpa. Kal appropinquavit Jes. XLV, 20.
2 Sara. I, i5 et -UJa Gen. XIX, 9, cum He parag. nuJa i. q.

XXVII, 21. 26, pl. vdi Gea. XLV, 4, et ^UJJ ijosc/iu


Jos. III, 9. 1 Sam. XIV, 38, inf. riaa ,
part. iba: Ex. Nl3 V. !TI3.
XIX, 22.

1) ietigit , attigit fberiihren) rem incle adhacsit ,

rei. Sq. 3 lob. XLI, 8 tle scutis crocot!ili Tn.S3 nnt« : ^^'] 1) i. q. arab. i_jvXj impulit, adegit, instiga-
IIBJ^ nllcrum alleri adhnerenl. Am. IX, l3. ( Origo est
vit ad aliquid. (Vicinum videtur radici f|T3. Alb. Scliult.
ad rem
in allidendo
vicino u5p3 ,
,

cf.
illidendo
etiam uJas. Adhaerendi
: qnod ipsum habes
significatu fini-
in
ad Hamas. p. 309 —
3ii, et ad Menken. ep. I. p. 3i
sqq. originem huius verbi ponebat iu uviditate et fluxa
timum est transp. pTlJ^ ).
uvido , quem ab Orientalibus ad iibej-alitatem et munifi-
appropinquavit
2) accessit plerumque sq. bN ad
,
,
centiam transferri constat , v. iv>.i uvidus fuit , vocavit
ahqnem vel aliquid Gen. XXVII, 22. XLIII 19. ,

XLIV, 18. XLV, 4. Num. VIII, 19. XXXII, 16. Jos. liberalis fuit, y\;a3C!( ^Ju madidus manibns i. e. liberalis,

XIV, 6. Jer. XXX, 21 3 Jes. LXV, 5, b lud. XX, opp. sicco i. e. avaro , cf. de hac imagine Lette ad cant.
23, n» Gen. XXXIII, 3,'by Ezech. XLIV, i3,
,

sq.
Deb. p. 19 23. —
Nititor is glossa Golii, qua verbo
acc. Nnm. IV, 19:Clfl^pn UJnp-nN an-ijja si acce- i_iAj iu VIII. praeter alias hacc significatio tribuitur i. 9. :

dunt ad sanctum sanctorum. 1 .Sam. IX, 18. XXX, 21.


icaj leviter effluxit scu cxsudavit. Sed hoc ipsum funda-
Absol. Gen. XXVII, 21: N3 - lrTd.1 accede quaeso.
Comm. 26. XXIX, 10. 2 Reg'. V, "iS. Jos. VIII, 11. nientum incertum est, nihil enim obstat quominns u^ij,
Spcc. a) acccssit , ad uxorem , honeste de coitu (cf.
quo utitur Kamiis p. iGo, h. 1. sit : haud difficulter
a^ip), sq. bN Ex. XIX, l5. b) accessit ad Jehovam,
contigit milii , fieri potuit, id quod cum reliquis huius
de sacerdotibus qui altari appropinquant Ex. XXX, 20.
speclei significationibus multo melius congrnit. Idem sta-
Ez. XLIV, i3 de piis ad deum se convertentibus Jes.
,
tuisse videtur Freytagius qui illam glossam omisit). Non
XXIX, i3 ( ubi 17 codd. et 10 edilt. toa3, non bene). legitur , nisi in hac formula Ex. XXV, 2
,

"iU!N «^''N-bS :

Jer. XXX, 21. c) accessit ad hostem, de eo qui impe-


isb liST' qiicmcunquc impcllil animus h. 1. quicunque
tum facere vult 1 Sam. XVII, 4o. 2 Sam. X, i3. lubens s. spojite facit. XXXV, 21. 29. — 2) intrans.
3) rctroccssit, reccssit. Gen. XIX, 9: MNbn-lIJa,
qnod bene LXX. anoaTa
Vulg. recede illuc. Jes.
ixet.
nt arab. i_jj^j se ipsum impulit , inde spontaneus , libera-

XLIX, 20 iV - !T>2Ja recede mihi , ut LXX. nolrjaov fioi


:

lis generosus fuit , i_jjO equns agilig et promtus pr.


Tonov Hieron. fac mihi spatium.
, Notandum antem , ,

lam veteres quam nostrates in accedendi et a'l)eundi voca- spontaneus Ibn Doreid 2o5 (186). Tauriz. ad Ham.
bulis recte adliibendis passim minns accuratos esse iisque 3 10 Schult. V. ai-i: et Hithpa.
,

passim de motu contrario abuti v. c. a^np de recedendo, , Hilhpa. 1) se ipsum incitavit , luheniem se praestitit,
mDetarab. »n< de accedendo cf. nostr. hcrah, herum , sponte se ohtulit sq. gerundio Neh. XI , 2 : d''^'^^!")';)!!

vel apud probafissimos scriptores pro hinah , hinum quod SbuJJlTia n^iab, ad dandum 1 Par. XXIX, 5. 6 , spec. '

posterius pleriqne vix admittunt. de spontaneis lud. V, 2. 9:


railitibus S^^ ^''aTlnTafl
Hi.ph. appropinquare fccit Am. VI, 3 (opp. rtT3 spontanci e populo ( cf. arab. ljJo spec. evocavit copias
1)
reniovit). Indo a) ofZJH.ri/ aliqiiem (aliqaid ) afZ aliquem ad bollum vit. Tim. II, p. 53o, 1. Ham. p. 3o8 Schult. ),
(aliquid). sq. i;N Gen. XLVIII, 10. i3. Ex. XXI, 6. cf. Ps. CX, 3, de his qui ad militiam sacram sponte se
Lev. II, 8. 1 Sam. XV, 32. 2 Ileg. IV, 5. b) attulit offerebant i; Par. XVII, 16: 1iM-i^\ 3^3^731-:. — 2) sponte
aliquid alicui, sq. b pers. 1 Sam. XXX, 7. 2 Sam. s. luhens dedil , obtulit v. c. donum Jehovae c. acc.
XVII, 29, sq. bN pers. 2 Sam. XIII, 11. 2 Reg. 1 Par. XXIX, 9: irvri-b la^in^i CiV^ aba i4. 17. 13 ib.

IV, 6, •'jEib (bringen und vorsetzcn ) 1 Sam. XXVIII, Esr. I, 6. 68. III,'5.
II, "( Arab. Vlli. annuit vocanti,
2;'i omisso acc. rei Gen. XXVII, 25: ^b !Ti;'.lrt
, piomtum segessit, vit. Salad. p. 226. 235).
i^-^SI affer mihi, iit edam omisso dat. pers. 1 Sam.,
J73 chald. Ilhp. i. q. hebr. 1) promlus fuit ad ah,
XXIli 9: nisN!^ irZj^^sn. c) proiuUi. Jes. XLI 21:
,

^"''riiJ^^cy llZJ"'^;! profertc argumcnta veslra , cf. 22. XLV,


,
sq. b Esr. VII, l3. — 2) spontc dedit , ib. V. i5.
Inf. (moresyro) nia^iSnn subst. sponte ohlaium. V. 16.
21 , ubi acc. obiecli omissus est. d) ohtulil lob. XL,
19: ia^n tL"A^ iizjyn crcator eius ohtulil ei gladium eius, 3l3 (spontancus, libcralis) n. pr. filii Jero-
1)
max. Deo sacrificia sq. b Ani. V, 25. Mal. II, 12, sq. beami (I;, regis decem tribuum ^54 — 9^2 C. 1 Reg. a.
b» ibid. I, 7. —
2) i. q. Kal 110. 2 appropinquavit Am. XIV, 20. XV', 25. 3i. — 2) filii Aharonis primogeniti
IX, 10. Ex. VI, 23. XXIV, i. 9. XXVIII, 1. Lev. X, 1. Num.
rR; 313, nn3 853 nms — ni3

III, 2. 4. XXVI, 6o. 6i alicrnm virorum , 3) i Par. ^nj praet. nou contr. irni Jes. X, 3i , -,ti:

;

II^ 28. 4) ibid. VIII, 3o. IX, 36. LV, 8,


XXII, 3.'XXXIII, 3, nh: Ps.
inf. fut. (more
nn i3 f. 1) nntmus proOT/us ad aliqnid iiide t^a^r^ ,
Aiamaco) n.rf Nah. III, 7. Ps. '
LXVIII , l3 et n^->

Niim. XV,' 3. Ps. LlV, 8 et in acc. T.zy Deut. XxYlI, Gcn. XXXI, 4o
24. Hos. XIV, 5 animo promto, sponte. Plur. conrr. —
'
1) movit , nt volucris alas. Jeg. X, l4 : TfTl fibl
Ps. CX, 3 '^Vt CV2 ni3T: "oy popuhis liiiis pioiniissi-
: n:3 Tib Vulg. et non erat, (jui moveret pcnnam.
mvs est ili* nnlitiac tuae i. e. si ad Lellum evocatur, cf. a) intrans. movit se
inde oherravil , vagatus esl , de,

vcrbum lud. V, 2. g. ave et homiiie Prov. XXVII,


8: ^d n:p ]a nn-i: liESS
2) donum spontaTieumTisT. 4 (cf. V. 7 ) maxime I, , iaip/J^a Tit: 'B-N. Jes. XVI , 2 , de homiue llos. IXJ
sacrijicium spontaneum opp. sacrificio qnod ex voto ofier- 17. lob. XV, 23: nn"jb N^!l Tli; ohcrrat jancm quaeri-
tnr ( -n3 Nnm. XXIX, 39. Deut. XII, 6). Ex. XXXV, tans. Part. Tli: (homo) profugus subst. l'"]uchtli»g. Jes.
29. XXXVI, 3. Lev. VII, 16. XXII, 21. 23: r;a-i3 XV^, 3. XXI" i4. Jer. XLIX, 5.
iliCJT vt socrijicium sponlaneum eam (pecndem;
ir\iX
Z) fiigii Ps. LV, 8. LXVIII, i3. Jes. X, Sa.XXII,
oferre pZies. Esr. III, 5. VIJI, 28. Ezech. XLVI, 12. 3, sq. 'j-q aliquem {vor jem. fliehen , v. 'jn no. 3
Plur. 2 Par. XXXI, i4 tD^nrN!^ nim: Levit. XXIII,
:
XXXI, Hos. VII, i3:
litt. b) Nah. 111, 7. Ps. 12.
38. Am. IV, 5 ni3T: ^a^T' procJamale sacrificia spon-
:
me. nEO XXI,
''1-012 n^3 fiigerunt me, defecerunt a Jes.
tanea. Metapb. 'E ni3T: Ps. CXIX, lo8. Qni sponte avolavii (avis) Jer. IV, 25. IX, g.' De somno
i5';
dat et animo pronito non parcus est sed larga manu
, ,
fugiente Gen. XXXI, 4p. Esth. VJ, 1. ( Vicinae radd.
dat (cf. largns, largiri), inde
sunt ':!12, tri:, 1:1: , cf. sanscr. nat movere, moveri.
3) largitas. Ps. LXVIII, 10 ! ni313 Qllia pluvia larga.
Arab. uXo fugit , anfugit, v. c. camelus. II. et IV. dis-
J^^^TD m.
volunlarius , spontancus, promtus 1 Par.
1)
persit, disgregavit, vit. Tim. II, aSo. VI. dispersi sunt,
XXV^III, 21, plenius: iz; i^n: aninii promti Ex.XXXV,
5. 22. 2 Par. XXIX, 3i (v." a-i; Kal et Hithp.). Ps.
— Juk>Ui , JsjiiUj' i. q. v_5-^ dispersae aves. — A fu-
LI, i4: !ia''"i: nil enimus promlus , sc. ad virtutem.
2) sponte clans i. e. liberalis Prov. XIX, 6 , inde 3) no- gando (v. Hiph.) est
bilis, ingenuus (quoniam Oriehtales morum praestantiam
4) rcmovit, abiccit et (ex nsu Syrorum) ahominatus
et generositatem e liberalitate iudicare solent cf. oL^, esi, unde rfi:. (Syr. r^ Pe. et Aph. aboniinatns est.

'^/), de moribns Jes. XXXII, 5. 8. Prov. XVII, 7. 26. fjfj2| id. , (-JrJ abominabilis). Cf. tTi:.
Opp. ^3:. Cant. VII, 2 a'''i: na filia gcnerosi i. e. :
Poal. TTi: fu^atus est fugit, avolavit. Nah. III, ,

generosa nobi]is
, (v. p
no. 1, adde Eccl. X, 17). 17, quanquam Iioc etiam ad rad. Ti: referri potest.
Pliu-. nia"*"!: neutr. generosa , nobilia Jes. XXXII , 8.
Hiph. n:n fugavit, eiecit. lob. XVIII, 18.

(Arab. i_)Ju generojsus, pulcher fuit). Transfertur Hoph. fugalus cst. Fut.TI''^ lob. XX, 8. Part.

4) ad generis nohilitatem , et est subst. princcps Ps. T:a eieclus^ eiicicndus 2 Sam. XXIll, 6, nbialii libri

LXXXIII, 12. CVII, 4o. CXIII, 8. CXVIII, 9. Prov. -1:12 , a rad. n«.
XXV, 7. 1 Sam. II, 8. Plur. lob. Xll, 21. XXXIV, Hilhpo. proripuit se , aufugii Ps. LXIV, 9. Ahud
18, ^sT. ^i^n: Num. XXI, 18. Ps. XLVII, 18. Bis v. snb rad. li:.
vertilur in malam partem tyrannus Jes. loh. XXI, 28.
XIII, 2, cf. t3':-\rM LXX. Ti-paivoc Piov. VIII, 16.
,

— Tl3 chald. figii. Praet. n^: Dan. VI, 19. Etiam


In plurimis significationibns hoc vc. congruit cuiu syno- in Targg. , sed raro.
iijTiio 1^5: sed ordo carnm contrarius est.
; Hoc enim a C^llS m. pl. agilalioncs et iactationes nocturnae
notione animi promti et libeialis profectunj ad generis hominis insomriis. lob. VII, 4. Targ. HrVCi nn": pr.
nobilitafem translatum est illud a ducis et praefecti no-
:
fugae somni (cf. Gen. XXXI, 4o. Esth. VlV> )•
t.one proficiscens ad tas, quae principem decent, virtutes
i3 m. acervus , agger, Vide rad. Ti:.
referri coepit (cf. arab. .> nobilis genere, nobilis moribus).
abovnnatio, impurilas. ( Vid€ rad no 4 )
nlS f. . .

''— ;^ f. noliUlas, conditio nohilis atque felix lob. Zach. Xhl, l': iUo tempore aperielur fons .... nNDnl|
XXX, i5. Parall. "n^ilt"'.
r;-:bl pro peccalo et pro impurilote i. e. quo abluatuf

2 Al n. pr. filii Ismaelis 1 Par. V, ig.


peVcatum et impuritas. r,-i',ri -n aqua inipuritatis i. e.
qua impuri pnrgantur, aqua lustratoria Nnm. XIX, 9.
•^l^ 1? (quem Jova iinpulit
r ) n. pr.
r viii 1 Paral. i3. 20. 21. XXXI, 23. Male LXX. Vulg. vSwq ^ixv- .

in, 1.8,
• /
ttaiioi, aqua aspcrsionis qsr. sit a lad. cbald. JTI: i. q.
,

riT: aspersit. Spec. a) impuritas menstruorum mulie-


brVuiii (cf. Plin. H. N. 7, 10). Lev. XII, 2: rrni- n^nl
R. 113, ma 854 T]T2 —- n313

impurilas menslrualionis cius. XV", ig. 20. XVIII, ig. Deut. XIII, 6 : MiM'] 'Tfijt -nrtt ?|'n'i^ 'ja ^n^hb. Comm.
Inde de ipsis meiistruis Levit. XV, 24, 25. Comin. 1 1 v-jbN nir:^ bsn 'i|n^'7nV. Absol. seduxit aliquem.
:

25, nmiS !T1~ quae menitrais suis laborat Comm. 33, Ibid. l4': "tiy» ^auJinN >n''-'l1. 2 Par. XXI, ii: n'^''!
rf^irt nsab quae immunda est ntenstruis Ez. XXII, lO. !Tinn^ - rN et scduxit judam sc. ad scortandum. 2 Reg.
XXXVI, 17. Concr. Tn^ f1i"tt mulier menstruata Ez. XVII, 21 Keri. Prov. VII, 2i nin-^^n n^ncb pbna

:

XVI ir, 6. b) abominalio , impuritcts , quae est rerum labiis suis hlandis seduxit eum. — 4) immisit (malum)
ad idola perlinentinm (i. q, nn:?'!^). Ez. VII, 19: DaHT alicui, sq. bJJ 2 Sam. XV, i4, cf. Kal no. 2.
n'n'' msb aurum eoriim nhominntioni erit. 20. Esr. IX,
Niph, ni': part. n^iJ , sed cum suEP. irn3 2 Sam.
H. Tliren. I, 17 , inde idnla abominanda 2 Par. XXIX, XIV, i3, •^mi, CDnVa Deut. XXX, 4. Meh. I, g
5. — c) depeccato quodam nefando , ut inceslu Lev.
l) pass. Kal no. 2 immissa est (manus). Deut. XIX, 5;
XX, 21.
gui cum socio suo silvam ingreclitur , caesurus Ugnum
n'!''^ f. i. q. ms
alominatio (v. Lgb. p. l45). yy^ '"'"'^b p1J5 il^ nn^l^l eiuscjue manus cum securi
Thren. I, 8 cf. Conim' 17, ubi est m-i. immitiilur impellitur, tollitur ad caedendam arborem
s.

TTQ V. rad. TlU Pi. (gerra. dlcas: seine Hand liolt aus), ut roete Syrus el
Lutherus. —
2) pass. HipL. no. 2 expuhus propulsus ,

est Jerem. XL, 12. de pecude


XLIII, 5. XLIX , 5;
I, ^^)J in Kal inusit. i. q. 'Vi'i fugit , recessil. di.spulsa oberrante Deut. XXII, 1.
et Fart. n-2 ex-
puhus, profugus. Jes. XVI, 3. 4. XXVII, i3. Jer.
(S^T. ]\i sec. Cast. id. Plur. ^^ Ps. XXXI, 12, licet XLIX, 36, fem. expulsa XXX, 17, c. suff. in^iS ab eo
boc etiam a rad. jessepossit, \tf2 excrementum sor- expjdsuS 2 Sam. XIV, i'3. Collect. masc. Deut. XXX,
,
4. Neh. I, g, fem. 'nmi profugi Mich. IV, -6. Zeph.
des corporis. Sam. ^Tj recessit. Aph. adduxit, attulit. III, ig, nn^^S pecns dispulsum Ez. XXXIV, 4. 16. —
Pro 60 quod ap. Simonem editt. 3 et 4 legitur : ,,'i3o i. q. Translatej. lob. VI, i3 ''T!pi2 'nn~': n'UJin salus a me ex-
:

pulsa est ( Arab. ^Ou' Conj. V. dispersae et


jvjij separavit Gol. col. 234i " repone iju i. q-. ^_v.2j aufugit. ,


:

separavit se. longiiis a caulibus digressae sunt oves). 3) pass. Hiph.


Pi. removit. Am. VI, 3 : i^l Di''';^ CTi^^; qui remo- no. 3 seduclus est , seduci se passus est Deut. IV, ig.
velis cliem perniciei i. e. remotum esse censetis exclusit, ;
XXX, 17.

repudiavit Jes. LXVI, 5. Eodem referendum NT1 2 Reg. Pu. propulsus est^ Jes. VIII, 23 : n3Tj5ni M";!: nrn"!
XV"II, 21 Chethibli (recedere fecit). ( Rabbiu. •'VI- ex- n^nZJZ nibSNI T,p'^^ fl^^'^ et ecce I tenebrae' spissne , in
communicatio ex sjmagoga). noctem spissam et caliginem propulsus est , propulsum se
videt popuhis. Bene Jarclii m^anbsNb, Jesaias enim :

J£ «^''^'3 '• 1- arab. LVJ med. Kesr. uvidus , liu-


in particulis motum indicantibns parcior accusativo nudo ,

midus utitur, ubi in pedesti'i oratione b particnla «egre careas.


fuit, inde {cf. .i>L>-) liberalis fuit (v. ad rad.
Similia sunt liaec Jeremiae (XXIII, 12) &3'1l M.^il^ 'J?^ :

anj ), Conj. V. id. Inde


na ibs3'! wn'] ribbK^^ nipbjirn^ dnb propterea via
• i IJ m, donum largum , spec. ynereiricium "Ezech. eorum erit utiii tcnebris, <^uorsnm propcllun-
loca lubrica
XVI, 33". iur cl cadunt in propulsmn s. propul-
ep..
'
Alil tcnebrae ,

sio; sed dispuhum


Hitzigius quod explicat:
caligo
m. id. (jidiecto }— ), plur. c. aBL
I^l^ !];i3n3 ibid.
: , ,

Cod. R0S8. 409 rj";Tl. Aliud V. ad rad. pl. caligo eaque tamen dispellenJa , dispergenda nam cet., ,

ita ut ab hac voce ordiatur spes mcJioris temporis:


'

utrumquo iusto durius. -

I I ij fut. T^Yi pr. irusii (stossen), v._cogijatum ,, Jioph. part. n-7^ dispnlsii^fi ^es. XIII, i4 : n~u2 '3i:'3.

nni p. ^33^
,Indp i) (letrusit, exirus,{^^ ( vel-stossen ) i
DTllTD m. pl. siAiiiHiimf^ TtttiiBtJ HEJ'i'*, V, rad:
sq. ]« abegit a«e. 2 Sara,.XIV,.' i4. a.) immisit secn- — .

Hipb. et Niph. no. 3. '" '"' '


'

''
'^'';'/' ''''''

rim in arborcm, sq. bi' Deut. 3IX, 19 ne perclilo arbores :

^T^il Vb? n~'):' immittenclo in ea^s securim.

n^ ^'"o^"" gladii. Cum suff. Tiiy^': t Par. XXI, 27.


Hiph. K^T: 1) detrusiA, cleiecit. Ps. V , 11 : ah3
i53n-''in Dn-^yiBs, &q. -j; LXII, 5. ii-iri^ .isy; iriN^^j nSTS ( ad formam n:5b
In Targg. J^ij ) chald. id.
consiUa capLint , utdie fasligio cius dciicianl eum. — c. sufr."',-Vn3 1 Sam. XVIl, 5i. a Sam. XX, 8, et ]n^
c. air. np'b ibid, J^y-. XLVII.,6. Ezech. XXI, 3. 4.
5'.
2) e.-rlrusil, e.rpulllKal no. i. 2 Par.
(verstossen) i. q.
XIII, g: Mjn': »Jtib'^nN Dritr^r! Nin. Sacpe de Deo, Translale de corporc ut vagina ct involucro animae.
qui Israclitas 'n\ aliasferras expcllit Deut. XXX, l. Jer. Dan. VII, l5 animus mihi nfjlictus cst npTS iSS in x'agina
:

VIII, 3. XXill, 3. 8. XXIX, i4.i8. XXXII, 37. XLVl, i. e. ''n corpore. Theod. iv ri' 'iiet fiov (cf. ($'? pro
28. Ezech. IV, i3. Itcm dispulit gregem Jer. XXIII, 2. n^M lud. XIV, g). Vers. Venet. *»' rw xokicZ. (LXX.
L. 17- —
3) aidujci/ aliqucm a^ aliqua re sq. 'J'3 byM , ,
Vulg. iv TovTOig in his , legcbant enim 1T:~ 'J133
,
male ,
R. cii3, -i"]:, an: 855 ni
— 5*3

qaidem). Sic Talniudiri , nnjV mnn NnJjc: Nnn Nba raens. Origo est in separando et consccrando quod ,

ne rcvertalur aiiimus in vaginam cius, Sanlicdr. fol. 108, 1. Hebraei exprimunt rad. iiuitima "ii:. Apud Arabes ju
Eadein nietaphora utitur Plin. N. H. 7, 52 s. 53 ,,doncc :
utrnmquc complectitur). UX^X. ivxofiai , seinel 0/110X0-
cremato eo inimici remeanti aniniae vcUit vaginam ademe- yiu) Jer. XLIV, 25. Dieunt sq.
acc. rei , vovit donuin
rint", et utobatur pbilosophus ruidam , qui ab Alexan- Nura. VI, 21 vovit votum ( "Ttj It:) Deut. XII, 11.
,

dro M. oh vuitus ilcforniitatem ccntcnitus, huicicspon- lud. XI, 39. 2 Sam. XV, 8. lon. I, t6, etiam co omisso,
disse fcftur: corpus hominis nil est nisi vagina gladli in ,
vovit (aliquid) Nuji. XXX, l I. l^lccl. V, 4, sacpe addito
qua anima reconditur ( d'Ilerbelot bibl. orientalc p. 642 ). dat. Gcn. XXXI, i3. Deut. XXIII, 24. nirrb Nnm.
Alibi corpus comparalur cum veste ( Schottgen hor. hebr. XXI, 2. XXX, 4. lud. XI, 3o. Passim adduntur vcrba
p. Gg,"?, arab. \jLaj c ij dejiosuit vestem suam i. c. vitam voti praevio -^?2{<r Gen. XXVIII, 20. 2 Sam. XV, 8,
,

vit. Tim. II, 86 lin. 1 1 , oLE;U-t extrahentes i. e. angeli n7;NM Num. XXI, 2.

mortis animas hominum ex


corporibus extrahentes Cor. ")'13 Lev. XXII, 23. Nnra. XXX, 10. i4. 2 Sam.
79, 1 ), cum indusio (v. de Nasairiis Nicbuhr. itin. II,
43g sqr[.), ufre (Schult. Hamas. 3G8), vase (ox^iof, XV, 8. Jes. XIX, quoque in pausa
21 , alibi "^7.?. ) ^^ sic

Aehan. h. a. 17, 11 ). Gen. XXXI, i3. Lev. XXVli;' 2. Deut. XXIII 19. ,

De origine uon liquel. Non multum tribno etymo, Ps. LXV, 2, c. sufT. i--i: (a nnj) Num. VI, 21 pl. ,

quod man. proposui


lex. , ab arab. ...tXJ molhs , lentns cstr. 1'—1: Lev. XXIII, 38 1) votum, v. cxx. laudata.

fuit (vagina cnim ex corio confici solebat) : magisque pla- LXX. paene constanter ilxi\ bis ofwXoyiu Lev. XXII,
18. Jcr. XLIV, 25, semei duQOv Deut. XII, 11. Ti:
ceret nupera opinio , rad. •,i3 , pb cavi profundique vim
modo haec in: a-^-n: -n: v. rad. d^ii: D-d Ps. XXII, 26. LXl)
habere , si certius probari posset , quam cum ,

g.^LXViriSra--^-!: niCi; lud. XI,' 39. Jer. XLIV, 26


Fiirstio ex talmud. n:^ dohum pers. .\c> vas , v. c.
'Ti: -^2 Clius votonim meorum i. e.
,
vofa persolvere.
...'lXX»] salinum , adeoqne nostr. /on/jeau, Toniic.
qnem votis conceptis a Deo impetravi Prov. XXXI, 2. —
( IJ doaum meritricium , v. rad. ni3. 2) res voto pronnssa , sacri^cium ex voto oblntum (opp.
n:3l5 donum voluntavium ) Lev. VII, 16. XXII, 18. 21.
Num. XXIX, 39. Deut. XII, 6.
^^\2 fut. Fi^3^ Ps, LXVIII, 3 et ;i=i^ Fs. I, 4
ex aliare, velut gra-
IJ^ 'n^J arab. .J»j excidit
3ispulil ut ventus palcam, fumum Ps. II. cc.
, (Origo
est in trudendo , et vicina sunt fj-in et nC" q. v. Arab. nnm ex mergite in area, inde
i_;JU violenter propulit iumentum. Aethiop. J JP^ (Arab. ^jjt, syr. l^j]). Plur.
TTJi chald. orca.
percussit, feriit stossen). Inde fvgavit bostem i. e.
,
cstr. '--s Dan. II, 35. In Targg. saepe pro ^nj.
vicit, mctaph. lob. XXXII, i3.
Niph. pass. Ps. LXVIII, 3 (ubi ffit^n est inf. constr.
a forma absol. F|i:n). Jes. XIX, 6. f|-;D'T2:p palca dispiilsa tlj Ez. ^^I, 11, V. rad. ri12.
XLI, 2 j\-r,: nbr folium dispulsum Lev. XXVI, 36.
,

lob. XIII, 25,


Vl^ '^~ '''<»v- ^^^ 6- egit agiiavit (trciben), du-rit. LXX.
Hipli. passim rcperitur in Cod. Sam., vibi textus j(^J 1) ,

vulgaris habet vcrbum ^iT; ut ^j^nnb ( 5l"-r:b ) Deut. VI, , liyw, unuyfiJ, (noyw , itguyu), uvuyw. Vulg. novies pro
cf. Num.
""' ) IX, 4 pro fir,~z
19 pro rjinb , *\-"\n^ (>\^-^t;z , eo utitur verbo minare i. e.agcre, ducere (pecus, iumenta),
XXXV, 22."
quod in vetere lingua perrarum (Appulej. Fest.) mediae
Latinitalis est (v. da Fresne h. v. ), gall. mener. ( Arab.
I. IJ fut. ni'^ Nnm. VI, 21 et caepe , sed c.
I

^s^ incessit , .is+i/o via. Eabb. jn: egit, duxit, if7:n


Vav conv. plerumqne itjjt Gen. XXVIII, 20. Num. consnetudo pr. via. Congruunt indogerm. «jw, 7,j't'o-
,
XXI, 2. lud. XI, 3o semel "^Tim 1 Sam. I,
, 11 vovit se
aliquid vel daturum vel acturum , opp. -|CN vovit se ali- ftat, ago, pers. ^..xi-i ducere). Spec. n) egit gregem,
quid iiitermissurum. (Apud Plioeniccs crebra est formula sq. acc. Gen. XXXI, 18. Ex. III, 1. 1 Sam. XXIH, 5.
-li: fN i. e. -nb la^^N vir vovens , de eo qui cippnm XXX, 20, sq. r (cf. nostr. antreiben et eum 2 parti- ,

queiidam ex volo consecravit v. Monumm. Phoenicia, ticulae usum, de quo dictum est s. 2 no. 10. p. 172). Jes,
Melit. 1, 1. Carlli. 1, 2. 2, 3. 3, 3. 4, 2. 3. 5, 3. 12, XI, 6. Cf. Ps. LXXX, 2 TitV Iths inb <p>i diicis Jose-
:

1, ^lwN -n: votum ex opibus meis Meiit. 4, 5 , sic enim phum rcu gregcm. — b) agilarii iumcnta , ad incessum
1. c. ]egenduiu suadet autographi nova cditio, Journal of the cursunive wipu/j/. Absol. 2 Keg. IV, 24: 5]bT an:

R. Asiatic SocietyNo. VII etJOfJ impcJlc (asinum) et ahi. IX , 20 XV:;^, (iJ'?^-:^ ;= '""" :

p. iS;. Syv. 'r-' fut. 'r^


agilat cquos (angl. he drivcs) instar insani. it. nrjy an:
Ferr. id. exempla v. ap. SchaaCum. Chald. sam. id.
2 Sara. VI, 3, et mV^:= i~: 1 Par. XIII, 7 plaustrum
Arab. .jj vovit , . jo votnm , jJsj Dco devotos . Nasi- agitavit (auriga). Ad hanc strncturam (dcn Wagen an-
R. jnj, -in:, nns 856 .iMjD — nn3

truiben) cf. s ifti Jes. XI, 6; inale enitn Winerus i Par. 'njrnj rad. inusit. Arab. Js.ij tursit v. c. de niam-
I.c. explicat vexit (aliquid) in plaustio.
: c) abegit, — mis sororiantibus puellae, med, Damm. carnosus magnus
ut iunienta per viui rapla lob. XXIV", 3; ahduorit capti- ,

vos 1 Sani. XXX, 2. Jes. XX, 4, et sic LX, ii :


ct pulcher fuit equus ( v. Zach. X , 3 ) , iA.gj mammae
^'Jinj dn^^nrJ^I et reges eorurn capiivos (Targ. ^''^''pT
vinctos) , non comiiatu siipalos.
: f]) cduccii exer- — turgentes , equus carnosus , res elata. Inde duci videtur

citum. 1 Par. XX, l. 2 Par. XXV, li. e) egit — TlH ( pro nin: ) m. 1) pr. turgor , vigor quo tur- ,

Juarii aliquem aliquo. Cant. VIII, 2: -^N "^JiS^^aN ^?"?'* get corpus humanurii iuveniJe (Prov. V, g) et vegetum,
^JN rrr. Thren. III, a : ^jiDn ^1:'t ili: Tii* egii ducitquc equus generosior planta. Hos. XIV, 7: ilin nyis ut
,

me in tenehras. Omisso accus. l Sam. XXX, 22. oleae vigor eius (Israelis). Zach. X, 3: DlOa CniN Ob
M73nb73i iTin rcdditque eos ui equum vigentent ( genero-
2) intrans. egit (pr. egit se , incessit) , rf. arab.
suni) in pugna v. supra ad rad. Dan. X, 8: ?]2!i: ilirt
,
ti^ incessit et nostr. sich auffuhren , Fiihrung ,
[AuflYih-
"'bi' vigor mihi immuiatus est i. e. turgor vigorque faciei ,

rung , de vivendi ratione. Eccl. n73in2 ah: "'^bl II, 3: et corporis coUapsus est aegritudine el curis. Translate
et cor meum agcbat cum snpieniia, sapienter: quae verba
de voce lob. XXXIX, 20 (23): rryN iin: Ti!l vigor
per parehthesin iuteriecta sunt orationi, h. m. ,,proposui fremitus cius terror (teriibilis) est. De tonitru Jes. XXX,
mibi curare corpus meum Tino ita quideni ut animus — 3o ibip nin. —
2) splendor, maiestas ( pr. tumor,
saplentiam non deponeret et prehendere stultitiam cet." — :

sed iii bonam partein ) , a) regum principuinque. Ps.


Editione prima interpretabar ex usu chaldaeo et cor :
XLV, 4. 1 Par. XXIX, 23 maba lin i';j> jn-^i. Dan. :

meum assuefactum esi sapienliae quod minus accommo- , XI, 21 niDb73 Tin vb^ ^:n5 iih\.
: Dc uuinere Mosis
datum est ad orationem contextam. LXX. et Tai;g. et Num. XXr\'IIJ 20: vby "^TihTa r;nn;i. b) Dci i Par.
eor meum ducebat {vtie) in sapientia. ".' •' •'' •' '
'

^. ^
- - .,-1 ,_ '>-r<'j^r
XVI, 27. XXIX, ii.'Ps. Vlli, ^rCXLVlII, i3. lob.
Pi. a!l2 1) anhelavit , hinc g-emui*. (Arah. ^^4.3 et XXXVII, 22. Hab. III, 3. Zach. VI, i3 saepe hoc ,

nexu: mm nin. Ps. XXI, 6. XCVI, 6. CIV, 1. €XI,


ri,AJ anholavit, more currentium et lassorum. IV. id. et 3. lob. XiJ, 10. —
3) n. pr. viri 1 Par. VII, S^.
Alii hoc nomeii revocant ad rad. iiT" , ut proprie
trans. anhelum fecit equum eques, ^,^i anhelatio , asthma. laudcm siguiCcet, et positum sit pro inf. Hiph. nlin, ad
foruiam b\4':^ 5 ^^t."^^ ( coll. nin i. q. Inlin), nuila veri
Syr. «.sis^J i. q. ,aju et \iy~^ [sic enim legendtim pro
specie (v. exeropJa iid 110. 1 laudata).
jCjL) apud Michaelem ] anhelavit lassitudine etsiti). Nah.
II, 8: D^Ji^^-pipS niSnSO n''nn;3N'' et ancillae eitLS g^munt n|J7''^ (maiestas Jovae) n. pr. viri Neh. VII, 43,
instar columharum ("cf. Jes. XXXVlII, i4. LIX;, 11. Ez. pro quo ^'TTin 1 Par. IX, 7.

VII, 16). SjT. ^iOOiJ.iD gementes. Non bene Targ. iT^llln (


pro RT iiin Jova decus eius vel pro ,

Hieron. Kimchi ancillae ahduclae gemebant ut columhae. iT' fllin laudate Jovam) n. pr. virorum 1) 1 Par. V, 24.

:

2) i. q. Kal a) agitavii currum. Ex. XIV, 20 et :


aj IX, 7. 3) Esr, II, 4o.
removit (Deus) roiam rotas curruum eius ( Aegyptli ) , ''•^!!']'!'^^ (i'1-) Ti. pi"' viri 1 Par. III, 24.
nia£3 irii!j:V eta.gitq.vil cum (cui;rura, non rotani) cum
fliffcultnie. LXX : coHigavit ( iDN^I o'i'>'fi)/;(Tf i.'V. fnipc-
divit) rotas Deus , "A^ agildvit- eas difficuher 'Aegy-ptitis;
) I^J 1) eiulavit , lameniatus esi pr. clamavit Pin ,
b) duxit aliquem v. c. Deus popuhim Jes. XLIX 10. ,

LXIII, i4.Ps.LXXVIII,52, hominos XLVIII, i5, addito }:inr. (Syr. joiJ , aeth. JUP I ingemuit, cf. Arfl®.'
loco, duxit aliquem aliquo Deut. IV, 27. XXVIII, 37; lanientatus est). Ez. XXXII, i8 Cj^lSJa 'jiT:-. b^ nnj :

c) adduxii ut \entum Ex. X, i3


, D''"!^ ri1~\ af-: mrf : Vulg. cane higubre super multitudinem" Aegypti. Michi
Vl^Ni. Ps. LXXVIII, 26; d) ahdujcit'Gc». XXXI, 26: IIj 4: •'n: TiTi'^ canent'1-ugubre carmen (cf. inframns).
— ^gendi ct nnhclandi (Pi. no. 1) sigriificaliones non- ^ 2) clamavit vociferatns est.
, Inde
nuUi ad duas radices prorsus diversas revocant. Equidem Niph. congregavii se pr. convocatus est (cf. pJiT
,
malim cas ita iuter se concihare , ut anhelandi vis prima- Ni. connregari) ut chald. 'n:nN. 1 Sani. VJI, 2: :in"^1
,

ria sit (coll. «) ,'n5?i, /J) TiTi-: , syr. ]oiJ , aeth: fUP: ^^ ''"inN bN'^U3'' rfZ bD ct congrcgata cst omnis domus Jsrac-
lis post Jovam i. e. oinnes uno aninio eum sequebantur,
gemnit; 7) pli: ,
anxius, soUici-
pN: , aeth. JU Yl I
cf. >; '^nN Tjbn, ''' ''-inN Nb73. Bene Targ. :iNin;nN
tus fuit et), uride fluxerit agiiandi, agcndi potestas (v.
''''1 N^:nb::: ina JN'"!^^ ^''i-bD quae male in Polyglottis
max. Kallitt. b),: qui enim iumenta ad cursum impel- ,

ej£ Vulg. redduntur :' et quieti fucrunt eet. immo et con-


hirit, ea anhelai^e faciiint (v. arab. ad Pi. no. 1). ^j gregati sunt. Eandem explicalionem memorat Kimchius,
:

3np53 eaque contextui longe aceonimodatior est ea, quam


in. lec/ura cuiTHS;''i'R£g.',lX, iao.
primo h)co posuit i-inN 13'ai D^^^in QlVOyii b^ ib^Nnn
:

'V Sic Jer. III, i-^ Targ. na nbETsb 'Jin:n'; pro hebr.
R. ^w. cn:, pn3, ina 857 'n: nn3

rr^bN ^ipj; ibid. XXX, 21 : •'rnVcb )i~'n7 pro hebr. iras gayig, Vu\g, Joramen (qs. aibn). Targ. domus laudis
^N.cf. XXXI, 22. XXXIII, i3.'lios. li,i5. 16.111,3.5.' (
qs. a bbrr). Saad. et Abulw. o %*J^^ siliqiia uabafaea,
ex mcra coniectiira, ut coiigrneret cum y^isya. Kimchi :

• iJ , in pausa '713 ni. lamenialio , carmen lugubre.


17 —
'
D-^mnB^^i ciBian D"::sn "a-iaa ]•'». AJb. Scllult. (Origg.
Jer, IX; 9. 19. XXXI, i5. Am. V, 16. Mich.
G -o
II, 4. 1. c.) locus aquationis coll. iW>U' sed iam supra diximas,

n^^nS Micli. II, 4 fem. praeccclentis esse volunt vix ullam inter se neccssitudincm ha-
radd. i!n5 et|j^
(ad foniiain rr^T") , ila ut iuiiganti'r veiba MTiJ ^ri; M!^3
Ininenianlur lamcnlationem lumenlalionis i. e. rnisere lamen-
:

bere. — 2) n. pr. oppidi Scbulonitarum lud. 1 ,


3o
quod Jos. XIX, i5 bVlnS vocatur.
tantur. Sed praestat , ^i^nD etiam h. 1. non alio sensu
accipere, quam certo et usitato ( p. 3/5 ) qao est Nipb. ,

verbi TS^I^. Redde igitur cum l.ud. de Dieu et cancnt :


fremuit (knurren, brummcn),
tHf iJ f"*- t-^?"; \)
carmen lugubre aclum csi inquient
, perditi sunivs, ,
,

Ceferum lusus verborum inest in verbis !T"n: ^iiJ. vox propria de voce Prov. XIX, 12. XX,
leonis iuvenis (

2),jdistingui'nda illa a lugitu (iMiT ), quanquan) leoni adul-


^3 incertae auctoritatis vocabulum qnod Hebraei
, tiori quoque tribuitur Prov. XXVIII, i5. (Radix onomat.
dictum volunt pro '!-;: (ut itT' contr. i"' , b''C;~'' pro b^tllrr!^), vic. iirn q. V. pag. 383. Arab. ^j rugiit Jeo, praesertim,
Ez. XXVIl, 32: i^^-ip quod reddunt:
Dr"':^ TJ^Vn :iNir;'i,
ubi niinatur, barrivit elephas, it. graviter anhelavit vir,
tollenlque svper ie in lamenialione sua carmen Ivgvbre. Sed
11 libri scripti , complures editi veteres LXX (cum , ^bj et iCiQi leo: minus est j.lj. Syr. >oaiJ itid. de
Arabe), Tbeod. et Sjt. vel esbibent vel vcrtendo ex- voce leonis iuvenis Epbr. Opp. II, 4i7, it. de gemitu
primunt C^T^rs , quod praefero. Nam quum crebrius
graviore, v. Cast., ]AiOCTiJ fragor Act. Mart. II, p. igS).
lepatur locutio iii^p Nir: sq. bx vel ^y , Ez. XIX, 1.
XXVI, Am. Transfertur ad fremitum maris Jes. V, 3o ad gemen-
17. XXVli, ^^'XXVin, 12. XXXII, 2. ,

V, 1 , rusquam additur otiosuci illud ';2 in iamenlatione :


tium voces (cf. n?;!-i) Ezech. XXIV, 23. Prov. V, 11.
(quanquam !^:"p et "iti: sibi respondent Jer. IX, 19), Inde
contra non iuepte carmen lugubre iurcntuii tribuitur cf. !2n3 m. Prov. XIX 12.
fremitus leonis iuvenis ,

XXXII, 16.
XX, 2 et
(pro'!^:) lameiitatio, Ez. 10.
''ij II,
ntinS f. st. cstr. nm: fremitus maris Jes. V, 3o,
n3 V. rad. rni. gemitus alilictorum Ps. XXXVIII, g.

7| U '^^- i** -^^' inusit. ,


quae lluendi et eundi pPl!3 f"t- ?~-'^ rudit, de asino esuriente lob. VI,

signilicatum babuisse videtur, nt cogn. "in: no. 1, cf. 5, de hominibus miseris et famelicis XXX, 7. ( Chald.
in: rivns. Alb. Scbult. (Oiigg. bebr. 1, 7) conferebat Radd. cognatae sunt ps:
et arab. p!i: , ^Ji^ et vji^j. ,

arab. ^WJ primo hausfn bibit opp. JkC altero hausto ,


p:N. n:s).
bibit (camelus), provocans ad exempla Ps. XXIII, 2.
_««^
XXXI, 4 , sed in his bibendi usus accessorius est. Inde
Pi. ^Ti, fut. tr::' 1) Jvocit, Ex. XV, i3. 2 Par.
J '*?^5 f"^^*- (Arab. ^ fluxit aqua ,
max.

XXVIII , l5: t"^7:r3 f.trr:''! eosqve duccbaut asii.is copiose flnxit. Gaubaii: fjs.y\ ^ L5r?' ''^' '-*''' -^
tectos, Spec. oq-ualum dvarit Vs. XXIIJ, 2: nin?:?: "r^i^' L^j »M*A*1 i- ^- usvrpatur de aqua, quae ita
y*^i j-fj
":b!^:'; od aqvas traiiquinns me dvcil. XXXI , 4. Jes.
fuii per tcrram, vt sibi rivvm fivvivnvefaciat. It. aquam
XLlX, 10. cum
nolione cuiae et tutelae (Jes. LI,
Inde
18). 2) — a Par. XXXII, 22 (rf. r;":!^ 1 Par.
tuiius est effodit , sed hoc estdenom. a -^j -p flnvius). In V. T.
XXII, 18) a^^^es bb!-;:''' Vulg. et praestitit iis quietem tantummodo mefapli. de populo in locum conflnente Jes.
per circuitum , h. susleniaiit ( nostr. durcbbringen) Gen. II,2: C"i;n-l52 T'";^ ^~n:" et coifuent ad evm (Zioncm)
XLVII, 17: tn""~ C":n;:"1 et sustcnlaiit eos pane, cf. omnes pcpvli ( cf Mich. IV, 1 , ubi ^y pro bx). Jer.
.

bsVs comm. 12'.' L.XX.T^idQiiptv, VuJg. suitcntabat. XXXI, 12. LI, 44.
Targ. SjT. alebat.
inS m. c&tr. ^Tr. pl. 0^"!^-" Jes. XVIII, 2. 7.
Hiihp. incessit Gen. XXXIII, i4. Inde
XXXIuVai. Hab. III, 8, cstr. '^ni Jes. XVIII, 1. lob.
P ^n 3 m. 1) pascuvm , quo pecus agitur (ut iz~.H XX, 17, saepius ni^n: (m. Ps. XCIII, 3. Cant. VIIJ, 7)
a la-i) Jts. VII, 19. Ita ego prcposui in Commenl.'ad cstr. vS'"r': ,fumcn 1) dasSlicmcn, dieStromung. Jon II.
b. I. probantibus "Winero Hitaigio , Maurero al. In , 4: •<:2St" ~'n;i et (maris) f.umen me circumdai (cf.
aJia omnia abeunt et veteres et recenfioies interpp. LXX. dix(aroi (ihdqu II. ^, 245;. De aqua maris ctiani Ps.
R r r rr
R. 1T\: 858 nriD — iTin:

XXIV, 3. lob. XX, 17 : nSMni Ca-I 'bni ^'l.r!? flumina nsytt J08. Xin, i3j \vj72 b:fz nia et fisa ]sS2, 'j-xj'»
'

rivorum lactis et mellis. pro '3/a';3.3 al.

a) fluvius, amnis. Gen. II, 10. i4, lob. XIV, 11.


"ltl3 emph. ^"1^3, !Tin3 chald. fiimen, fluvius Dan.
0— Oo- 1' »
XXII, iG. XL, 23 cet. (Arab. .p, ^^, syr. poiJ VII, 10,' emphat. de Euphrate xar' fj'o/(jv Esr. IV, lO
id.). Ponitnr sq. genit. regionis, ut a^^ls^ -if-3 fluvius sqq. V, 3. VI, 6 sqq. VII, 21. 25.
Aegypti i. e. Nilus Gen. , 18, 'jnJ nn: lluvius XV rrinDQ f. gemel legitur lud. VI, 2 : ilfes ^^nn i3En
Gauzanitidis i. e. Chaboras 2 Reg. XVIl', 6 laiD ''"i!7.3
amnes Aethiopiae (Nilus, Astaboras) Jes. XVIII, i. ZepSI
,
nNi n^nyari nN.i onri:;: im
ni-irj^-^rr-nN Brjb''!!}-! -•id
niTSart metu Hlidintiiiarum faciebant sibi Jsrdclitae anira
III, 10, baa niin; (Euphrates cuni canalibus eius) Ps.
in montibus et speluncas et crces i. e. antra et speluncas
CXXXVII, 1, pbmi ni-i~3 2 Reg. V, 12 it. sq. nomine ;
sibiinstruebant, babitabiles fecerunt , arces exstruebant,
proprio fluvii per apposit.", ut rTlD iri3 fluvius Euphratis
nt ibi tuti essent a Midianitis. Sic LXX. TpiytaX/a;.
Gen.XV, 18. nas -ir;3 Chaboras fluvius Ez. I, 1.3. Cum Vulg. anlra. Targ. Nni^iiXJUTi spelunca subterrauea , et
art. -(rj:ri fluvius xut iioxrv cVictus est Euphraics (etiam
sic quoque intpp. Hebraei ,
quibus n"irt"53 est foramen
arab. pVssim ^^i ) Geu. XXXI, 21. Exod. XXIII, 3i.
lucis (a no. II), inde spccus coll. H-ilNa Jos. XI,
-|tl3
2 Par. IX, 26. Jes. VIII, 7. XI, i5 (unde saepe -^a» 8. Sed magis placet Alb. Schult. (ad lob. p.^g), qui
"1?i:n terra transeuphratensis , v. 1133'), plenius •^Tltr:
n^is 1 Par. V", 9, n"is inj nrj:r Deut. XI, 24, -)n:'rt coll. arab. «rr*..*, j^^*, quod canalem fossamve inter

n-i-j -1.-;; binafi Gen'xvV


i8."t)eut. I, 7. Jos. I,"4J
singula praeilia significat, in quam purgamenla abiiciunt,
poct. etiam .=ine art. Jes. VII, 20. Jcr. II, 18. Mich. VII,
M-l!13y interprclalur fissuram rnoniis rupisve aqua cavaiam
12. Zach. IX, 10. Ps. LXXII, 8. (Sed -1^33 Jes.
(a rad. -in3 110. I fluxit), qualis graece (paQuy^, ^uyugf
XLVIII, 18. LIX, 19 est: sicut fluvius , 'et arti-
Quyfj (Schrund) appellatur (cf. ad rem Jes. II, 19. 21 ).
culus ibi positus est ex lege pag. 36l A exposita).
Semel contextu iubente -i^J3 est Nilus Jes. XIX, 5
Quod ed. 1. contuli arab. .ij fodit, unde !l-irt373 possit
et ,

Ps. XLVI, 5 multi intpp. Siloam intelligunt: quod per esse cavcriia cfl^nssa nunc non probo
, quum hoc ver- ,

linguae usum feiri potest, quandoquidem nns etiao» bum non aliara fossionem slgnificet, quam quae ad aquam
de niinoris moduli aquis (2 Reg. V, 12, max. lob. eliciendam fiat (v. supra rad. ) et minus etiam cum Stu-
:

XXVIII, 11) usurpatur quanquam praestabit Jluvimn, :


dero ad b. 1. arcessiverim arab. .Li med. Vav fugii, :
,

cuius rivi urhem Dei per imaginem de templo


irrigant abhorruit a re , ut n-iln3?3 sit refugium.
intelligere nnde salus et tutela redundet in urbem san-
,

ctam. Salutis et abundantiae imaginem fluvius praebet II. I( ij splenduit , luorit. ( Chald. id. Pa. et

etiam Jes. XLVIII, 18. LXVI, 12. Aph. causat. S3T. et Sam. id. Idem est IIS arab. .L:

nn3 i<l- (arab. Inde dual. vterque q. V. , cf. ad n litt. p. 36o). In V. T. nonnisi metaph.
^5). d^irt;
e.rhilarafus est gavisus cst , a luce 8. nitore vultus sereni
jiuvius e. Tigris et Eupbrates, nnde oiins DIN Syria ,
i.
(v. -,=iN litt. a). Ps. XXXIV, 6. Jes. LX, 5. Sunt, —
interaranis L. e. Mesopotaraia , v. Cj-in. Syr. ^J5caj AaO qui fluendi et lucendi vim inter se concilient ut Alb. ,

quod inter fluvios est ,


pro gr. Miao7ioTa/iu'a Act. II, 9. Schult. (ad lob. p. 49) ,,quia lumeii fluminis instar e sole
Non alia regio esse potest, quae in monumentis Aegyptia- cca fonte emanet (Lucret. 5, 282)", ctJMaurerus ,,qnod
cis signis phoneticis scribitur (v. Champollion gramm. aqua fluens luccat": mibi duptex radix esse videtur,
p. i5o. iSg) : altera proprie Hebraea et Arabica , altera Aramaea.

mnj f. lux , lumen diurnum, lob. III, 4. Ita

arab. .Ljj, quod Firuzabadius (p. 677) explicat: pLuO

L^5jc t^t (j^#.ij| lumen, guod ab aurora durai usque


ad occasum solis, vel ab ipsius solis ortu usque ad occa-
tum eius , unde I.Lii» ^ilS noctu ct interdin.

"Iin3 cbald. erepb. Nhirts , lu.r Dan. 11, aa Keri,


ct saepe iii Targg. ut Gen. I 3. 5. i4. 16.
, In Cho- ,'

i. e. No. 1 NHRINA (fortassc rectius NHRAIN, ex thibh est N'"i".-t3 , ut syr. (}.»aiJ.

lege a Lepsio eiposita, Lettre a Roselhni p. 4o),


^T^iHS f. chald. illuminaiio , metaph. de intelligen-
No. 2 NHRN, addito deterroinativo terram regionemve .» « « T

indicantc, qua in appellatione ab Aegyptiis reccpta prior tia, sapientia. Dan. V, 11. i4. Syr. KOjjOij id.

pars nominis abitxta est , ut H^m 01« i Va\. XIX, fi et


R. N13, 31], ^13 859 N13 — 113

Jj%*J rad. in Kal incertae auctoritatis (Nuin.XXXlI, viridis et succulcntae. b) ad ope», quac incrcmenta
7 Chetbibh), rccusatidi neganJi vim
qnye renuendi , , capiunt. Ps. LXII, u : Si:" '3 -i^n. c) ad os vcrba qa.
habet, ut aliae pcrrnultac, quarutn syllaba priuiaria est propullulans , Prov. X, 3i.
M3 , »3, ns , et quae his vicinae sunt, xa, na , Nb , et Pi. '2'2yz germinare fecit produxit Zach. IX, 17.
,

transp. )N, ut ULi et «^ probibuit, impedivit, Ui nl3 Jcs. LVII, 19 Chctbibh i. q. s^J q. v.

prohibuit, «^ distitit, recessit, rfsAjsPj repnlit, ju«, 3^w m. provenlus Mal. I, 12. Metapb. CTicb 3":
proventus lahiorum Jes. LVII, 19 Kcri pr. quivis sermo ,
oiio cave, abstine; najia negavit, recnsavit, Hithp.
(cf. Prov. XVIII, 20: rN'3n y.'cz yzin iz;"lN "c "'i:n
SZ^Si-i Tncia. X,3i), scdspec.Dei laudcs ex oie houiinnm
tergivcrsatus , cnuctatus esl, *.<_i» proliibuit, II. absti-
promanaiites, gratiarum actiones, unde Jes. 1. c. crfo pro-
nuit, sam. ^V'!ii noluit, recusavit; Mem Nun con- et ventum labiorum i. e. efficio, ut me celebrent, mibi gratias
iunctis : ]N^ et i':'3 «cJLj probibuit , recusavit, C^H', ^gant (cf. Ps. XL, 4. XLII, 12. XLIII, 5). Similis
rciecit, reprobavit ; Nib ncgare , undc i«b non ; transp. locutio erat Hos. XIV, 3: '^T^b C-C Mn'-"i--, ubi LXX
^^Net^iN, unde ^N, '("N cct. Quarum radicum orini!- uvTunoddiOOfiiv y.UQTiov ytAiiov c scriptura :ii'nEi2 "'"ID

ncm si in ipsis linguis Semiticis qnacrere placet , ncn quae haud scio an gcnuina sit. De gratiarum actiorc haec
inepte eam revoces ad rad. y^3 rrucre eum nimirnm capi- , habes etiam Hebr. XIII, i5 uruq^QiofUv Svaiuv ahtamtg :

tis nntum, quo aliquid renuere (dnrch Kopfschiilteln diunavTo^ lui &11Z Tovjiait y.uqtiuv yti).iwv ofjo).oyoiv-
,

vemeinen abschlagen ) solcnius.


, Sed syllabac ne na, , riov Ti'i iivlftuTi ultoi. In Clietliibh est 313, quod in
an etiam in linguis ludogcrnianicis eadem vi pollent v. , Targg.' est pro "^n n»:r Hos. VIII, 7. IX, 16.
,

sanscr. na non, an et a privativum ,


pers. Li et xi , zend. ^j''^ (fort. fructifer) n. pr. viri Neh. X, 20.
an et copt At\ non (nnde t\ et UL et JULt^ , litterae
niD3 proventus) n. pr. viri Jesreelitae,
fructus
( ,
et syllabae vocibus praefixae); gr. trj in v/i7iiog , vrifUQ- qui Ahabi ct Isabellae artibus supplicium passusest, ut
T>,s, diiv , it. fir^; lat. ne , non , in adiectivis praemis- vincam ei eripercnt 1 Reg. XXI, 2 sqq. 2 Reg. IX, 21.
sum ;
germ. vet. ni, niht cet.
25. 26. LXX. Nufiovdui.
Hiph. N"':!^ Fut. abiecto Aleph
l) renuit, recusavit.
— »^2l3n f. proventus Jes. XXVII, 6, arboris lud.
i:j Ps. CXLI, 5,
ubi 36 codd. plenius legunt N'r.
IX, 11 ,' Hgri Deut. XXXII, i3. Ez. XXXVI, Zo pl.
a) cohibuit. Num. XXX,
6: ."^nN rr^aN N"':r;-t3N si
Thren. IV, 9.
,

cohibet eam paler. V. g. 12. Sq. rjz avcrlit abalienavit ,

ab aliquo Num. XXXII, 7 bN'"b"' "Jr 3':- riN '}"y':r tTib :

"•;J ^) moveri , agitari , vic. radici T;:. (Arab.


ibs^D cur avcrtilis animum Jsrailitnrum ne transcant cet. ,

Sq.' "rrsr Comm. 9. Cod. Sam. t{:^! n:" qs. a rad. .>Lj med. Vav , nutavit, movit capnt, nt prae somuclen-

, ,

NN:. 3) ad nihihim rcdigit ( vernicliten ) , irritiim


lia. IV. commotus et agitatus fuit ramus. Syr. com-
fecit. Ps. XXXIII, 10: z^BS naitra N"':^ ,
parall. T-cn. t-'

motus concussus territus cst. Aph. comniovit (jQJ


nN13n f. i) alienalio , Dei ab hominibus. Num. , , ,

XIV, 34 TlN^lir— riN Dr?""' eorpericmini alienniionem mcnm


:
conimotio. Adde nud agcre
sanscr; agitare , incilare ,

i. e. quidsit, auxilio meoorbari. Gr. Venet. ri^v uvi- concitare). De arundiue vento agitata 1 Reg. XIV, »5.
Vivriv ftov. —
2) inimicifia. Icb.XXXIIi, 10: riNfl^n 'Jfl Inde
NSH^ "Vj' ecce ! inimiciiias quacrit conira mc. Cf. arab. a) vagari, profvgum esse de ave et homine Prov.
XXVI, 2, de l)omine Jer. IV, i. Cen. IV, 12: n:-i r:
»U med. Vav. Conj. III. surrexit contra aliqnem.
projvgus. l4. Ps. L^I, g
vagus et !ir",tw "^: vagatio- :

N3 crudi/s , v. rad. {<":. ncs mcas (i. e. fugas, esil a niea tiumerasti ; it. fugit Ps.
XI, 1 -li-ri:. rtiK. Jer.
: 3o, L, 3. 8. XLIX,
TransJate
Jes. X^'II, I I : T^p
n: figit messis i. e. ablataesl mes-
sis , ut Vidg. Sed vide inlra ad n:. -
^- j puUiilnre ,
gcrminare. ( Origo cst ir fcatu-
'

riendo ebulliendo
, ,
quam vim habet s^yllaba a: habentque 3) miserai-i, ccmmiserari bemiiJeiden ( qnod agita- ,

radd. ab ea ordientes , ut 55:, «*j , i^;-, _k:.»J <i/J, tione capilis signifcalur cf Job. XV"}, 4. 5 ) sq. V Jer, ,
,

XV, 5. XVI, 5. XL\^]Ii, 17, iude a) co/w/oij alfliclnni,


eaque modo ad puUulandi potestatem transJata est , ut 1*3 sq. b rers. lob. II, 1 1 : i»r::5 ib i":n XLJJ, 11. Jes.
v;>*j, modo ad proioquendi ut K2: , aetb. 23:, arab. , LI, 19: r]\ t:", "t:. Jer.XV'j"i5. Ndj. III, -. Ps. LXIX,
^AJ , {j^*J, et eminendi vim, utr:3:, <j<^*j Conj. V]II. 21. — b) dcplorarc morluum Jcr. XXll , 10. (Sjr.

eminuit, j*i extuiit, accrevit). Varie transfcrlur a) ad iZfJ tiisfilia D. B. '.

homines in scnectute vogetos. Ps. XCII, i5: ];3^:"' n^T Hfh. t:M 1) causat. ragarifccit, eorpnlit. 2 Rcg.
!l3"b2 adhuc tene* puUulant , 'vegeti sunt instar planlae XXI, 8. Ps. XXXVI, 12. — 2) i. q. Kal ogi/flvi* capite
R r r r r 2
R. ni3, m3 860 1): — niD

(\CN13 ) ,
qnod illndentinm est (cf. tiw^"T S''^^) Jer. , i;!^--' (iL^! sancte per Deum iuro , ipsum exaltntum iri

XVIli, i6 (parall. Dbi:' nip^-i-ij ). et a me super onines socios meos evehendum. Non minu3
Hoph. par'. T:?j 2 Sam. XXIII, 6 esragitatus, expulr- evidens est locus Haririi, Cons. 17 (p. 178 de Sacy);
sus , sed R. b. Ascher habet im , a rad. T\i.
[de Sacy:
«j,-o'^ .LLii»-":il |.L^t ]
|.!iA^'jLj jLLii-'!f! ?Laj.l
Hilhp. nTijn.-l l) huc illuc agitatus est , nulavil , de
.tiAsl^l oLj!».*j .!jv.s"jl celsitas bonorum obtinetur per sus-
terra concussa Jes. XXIV, 20 ; caput agilavit ( ad illu-
dendum, cf. Hiph. Jer. XVIII, i6 i. Jer. XLVIII, 27. cepta pericula [temeritatem periculorum] , et allitudo
Parall. phi». — 2) ploravit Jer. XXXI, 18. dignitalum per concessionem fatorum." Lentz in dissert.
Lugdd. p. loo5. Conj. III. laudibus extulit aliquem
113 cbald. fugit. Dan. IV, 11. V. c. Saad. Exod. XXXV, 3o. ,,Disertior est locus io
Eplcediis vetustis ab Ibn Alarabi collectis, quem CI. Prao-
*Il3 m. fuga eTsilium (Ps. LVI, 9), inde n. pr.
,

regionis in quatn fugiebat Kainus extorris factus Gen. (N. G. Schroedero) debeo
,
sidi : J-^ULj jJ^IA^! »jj "X!
IV, 16.
Lc^ji cr-LJl 3 ^.,L^ ^^j^ [lege ^^i?,^] ^j^lx*^^
T^O solatium (v. rad. no. 3, a). lob. XVI, 5: T^i enimvero dilnuduvit praeco noctu alcjue celebravit muniji-
'riEito solatium labiorum meorum i. e. inane (v. Mcb). cum liberalem inler homines praecellentem." Lentz 1. 0.
, ,

TlT^S Thren. 8 , y. rad. nT5. Alii agitationem,


I, ( Cf. ad !Ti: Hiph.). Inde esse vidatur UTia^ liyoft.
vdg^a/ionem interpretantur. Targ. b^iubu. Jarchi : nbiil. riD , m.
magnifica ornamentum. Ezech,
res eminens ,

"3 m. acervus agger , fort. a vacillando et nutando VII, n: Nri nihH magnifici remanet infer illos
1 1 : d.-i2

dictus quoniam acervus


,
v. c. roergitum pauljo altior i. e. cuncta spoliantur et diripiuntur ab bostibus. LXX
cod. Alex. of(){ wQuia/tog iv ulzoig, unde Arabs ; "iij
vento agitatur et nutat. ( Arab. Ju collis in altum ex- ^.AaJ ^LxJt ei iiihil ornati s. pulchri in iis. Hebraeis
surgens, ingens cumulus aggerve ex luto, quod quidem vc.
n: dictum videtur pro formae la-ip iiri': ( ) lamentatio , a

tum in rad, Jvj tum in oLi, commodo etymo caret). rad. ,in: ,
paruin aptc ad contextum.

Ubique poet. de fluctibus maris. Ps. XXXIII, 7 t:3 05b :

Cn coacervat , ut aggerem , acjuns maris.


^n Siiniliter
I Pj '• 1- ^**' •) ^^^ii >
quievit, Hab. II , 5 de
Ex. XV, 8: D^VTb T3 103 ^iasS stahant inslar aggeris
und :e. I,XX.fu(Tfi TtT/og, et .«ic eodem nexuXIV, 22 babes Chaldaeo: m;'' i<bl "VtV las vir superbus, is non quiescit,

Jos. III, i3. LXX. w? awgog. Ps. LXXVIII, i. e. domi sedere in otio et pace vivere non potest sem- , ,
.-.Oin. i'f).

]3. Ad rem Virg. Ge. 4, 36 1


cf. ut illum curvata per nova molitar, turbas et bella quaerit it. habitavit, ;

in montis faclem circumstetit unda cet. Jarchius ad


:

— V. ni: n"i3. ,

2) Jccorus /hjV (quod quomodo pendeat

liaiic vocem refert etiam -("Sp li Jes. XVII, 1 1 et acer- exsedendo, supra monstravimus, rad. MN: Pil. ).
vum mergilum intelligit bac sentenfia sed acervus messis
, :
Hiph. ornnvit (laudibus), celebravit. Ex. XV, 2:
(i. e. messis) erit tempore aegrituilinis ct iloloris gravissimi, !im:NT 'bN !1T hic est deus meus et celehrabo eum. Parall.
cui obbtat, quod iion de niesse frugum , sed de vindemia ^rt^uO^^t^. LXX. do%i'(i(o uriov. Vulg. glorificabo eum.
egerat proplieta. Malo igitur t; cum Vulg. pro 3 praet. Syr. id. Sed Chald. Kimcliius al. ncdijiccibo ei sanciua/-
verbi babere (v. rad. ). Sic etiam Aben Esra et Kimchius, rium , contra nexum sententiaruni. Lentzius ( in diss.
sed hac sententia nufat ramus , quae iusto frlgidior esse
:
Lugdd. ioo5) im:N revocat ad rad. ?li: (de qua cum-
p.
videtiir. Non probabilia de h. 1. tentavit' Eottcherus, maxime dixinnis), unde :i-!ti:n vel ^-n=i:N eandem
specc. p. i84 , cui n3 est i. q. rt~5 aCervus quisquiliarum sentcntiam praeberet effero eum'. Sed mihi non per- :

a rad, nn; i. q. mj
removit , et ^^'^p (contra lingnae suadeo n in ista forma radicale esse , et in vulgari
,

usuni ) ligua ampnlata , sarmenta, ut scntentia iit acer- :


sententia acquie&cere nialo. Inde
lus sartiienlorurn cst die aegritudihis , vel (
quod magis
feras) purgamenta sunt messis cet.
:
ni3 SufT. "^15
cstr. ini: m:
Dw: m. , cum , ,

A) adj. 1) Vem. ctlr. m:. Ps. LXVllI,


sedcns , kabifans.
11253 ni. agilatio. Ps. XLIV, l5: ffiNI liaia agi- l3 : n^T n: hnhifatrix domus i. e. matrona niater fanii- ,

lalio capiiis ,
qui gestus est illudentium, concr. is cui lias quae domi se coutinet ( cf lud. V, 24: rfTNS D^llj:
,

agitato capite illudunt. Parall. btZ/U. ct 2 Ileg. IV, i3 de Sunamitide: n^aC"' "'SbN "'^ry rjina
i. in media familia mea scdeo i. c. in umbra domus et
e.
paiietum vivo), opp. tumviris, qiii foras bello negotiis-
^\T\\ rad. inusit. Arab. bU eminuit, clata fuit res
que vacant tum niulieribus iinpudicis (chald. 13 np-::),
,

gr. olxovQoQ cu.slos doini (quo etiam de cane doinum


,
v. c. aedificium, caput extulit camela, procera fuit lierba.
custodicnte iitimtm) Tit. 1 1, 5. Eurip. llecub. 1261. Athen.
Tiansfertur ad lionores el dignitates. ,,In Eut^chii Anna-
i3 p. 5(jo oiy.ov(iriiiu Eur. Orest. 924,
, lat. domlscda
libiis p. 278 Alex. M. detetturus Darii interfectorem

dixisse legitur 1-3^ xUJ,"^^ w ^y^ ^**^ ^^i (*"*^' li' et casta inscr. Oiell. 110. 4639, *^f- ^rab, j^»Ai> !• II.
n ni3 861 ni; ni3

domi se continnit mulier i. c. casta ,


pndica fnit Cor. 24, Wi). —
Dicitur dc planta pcdis humani Jos. III, i3 , dc
excrcitu Jcs. VII, 2. 2 Sam. XXI, 10 (arab. aJ IV.
33. 66, 12 , ,.j*3L> mulicr pudica, o.lNo^' puclla in in-
caslra posuit dc agmine avium , locustarum , muscarum
),

teriorc aodium sedens. Fessel. Advcrs. s. p. 1.^5. In Ex. X, Sam. XXI, lo. Jcs. VII, 19 it. de inani-
i4. 2 ,

candem sentcntiam LXX. (o()«/orj;5 tov otxov. Syr. niatis ut de arca Noachi Gcn. VIII, 4, de arca foederis
,

Num. X, 36. Constr. absol. Nuni. 1. c. sq. z V.x. 1. c. ,

J.&A2J |j.oa«, Vulg. species domus i. e. uxor, ut dccus Jos. III, i3. Jes. VII, 19 ct iy loci Gcn.' VIII, 4.
famiUae (,,uxorcm olim specicm domus vocatam exemplis 2 Sam. XXI, 10. Jes. VII, 2. Mctajdi. dc spiritu
probat Roa , p. 2. sing. p. i6o" Geier. ). Luili. die divino in aliqucm se demittente, sq. ir Num. XI, 25.
Haus-Elirc. —
Fainillam inteipretatur Munstcrus (pr. 26 (cf. no. 2, c).
habitaiionem pro habitaioribus) , et eodcui inclinat Bott-
2) tfuiescere. Absol. Jc hominibiis ct bcstiis Exod.
cherus , specc. p. gS. g6 (,,das Gelagcr des IlaiKses " )
eed vulgaris latlo pracstat, quam temere vel sollicitarc vcl
XXIII, 12. Deut. V, i4. lob. III, 26. Jcs. LVII,
deserere non dcbebaut. — 2) decorus , f. l-r' decora. 2, de Deo Exod.
spec. de quicte mortis
XX, 11, de terra Jes. XIV, 7,
Prov. XXI, 16. lob. III,
Jer. VI, 2.
17. Dan. XII, i3. Dicuiit etiani impcrs. "^b n^:
B) subst. secles, inde, sed nonnisi in sennone poetico quies est niihi i. e. quiesco. lob. III, i3. Jes. XXIII,
et sublimiore (2 8am. XV, 25), 1) hubilatio a) homi- 12. Nch. IX, 28. Spcc. a) quiescere a labore i, q. nattj
num. Jcs. XXVII, lO. XXXJII, 20. Prov. III, 33. Exod. XX, 11. XXIII, 12. DeuL. V, i4. b) a vexa-
XXI, 20. XXIV, i5. lob. V, 3. XVIII, 15. 1's.LXXIX, tionibus ct calamitatibus Jes. XIV, 7 lob. III, 26, sq. fO.
7. Jer. X, 25, nib^; ^i: Jcs. XXXII, 18, p-r:: r^i: Jer. Eslh. IX, 22. c) i. q. rciiilcre , contmorari. Eccl. VII,
XXXI, 23. L, 7, in-N ^^13 liabitatio L, 44.
perpctna
9 aegritudo residct in sinu siulti. Prov. XIV, 33. Ps.
:

b) Uci. 2 Sam. XV, 25.' Jcr.' XXV, 3o. Exod. XV, i3: CXXV, 3 non : rcsidebil improbi sccptrum supcr sorte probi.
^\L""ip !ll3 habitalio ttia sancta. c) bestiarum. Jes.
— — De spirltu divino , qui quicscit s. conimoratur super
XiXIV,"i3: fi-^in r.-j: habilatio thovm. XXXV, 7. aliquo, sq. bi" 2 Reg. II, i5. Jes. XI, 2, dc mauu
2) pascuum, in quo greges consiihnt, procumbunt. Scmel divina Jes. XXV, 10. —
d) (juictus Juii , siluit. 1 Sam.
in oratione pedestri. 2 Sam. VII, 8 : mn 'J^
tjTnpb "IN. XXV, 9. Sq. b: iacite Jerre , intueri aliquid ( cf.
Saepc poet. Hos. IX, i3: Tyrus n;^:2 n-ni:: pJaninia in V t^^rr\ Hab. III, 16: rri:: tvb r;?:N.
pascuo. lob. V, 24: '^": rT~5 hnlras pascuum tnum i.- e.
gregem tuum. Sq. genit. ]}«:; fr;; pascuum gregis Jes. Hiph. duplicis et frrmae est et significationis

LXV, 10, parall. -<p2 yn-i; c4i:a rn: Ez. XXV, 5, A) n'':^ 1) deniisil , dcposuit aliquem in aliquo loco,
D^i;S Ti}: Jer. XXXIII^ 12! Phir."jer.' XXIII, 3. Pio c. acc. Ez. XXX^'II, 1. XL, 2; remisit
et.z ct :N loci ,

plur. cstr. utuntur foima niNr , v. rad. t^tc:. manum Ex. XVII, 11, {mmisit flagellum
(dpp. C'".". )

in aliquid die Geissel ruhcn lasscn au/ctwas) sq. ':S


(

m3 f. A) adj. fem. habiians , decora v. ^:_i: Htt. A. Jes. XXX, 32, scd contra Vn r.t^z n^:T. Ez. XLIV, 3oT
B) subst. i. q. ^fi litt. B. 1) sedes, poet. habiiatio, Metaph. a 'in/::^! r':!^ iiam sutmscdavit i. e. explcvit
hominum. lob. VIII, 6. 2) pascuum. Plur. csti'. m: in aliquo 'Ezciii. V," i3. XVI, 42. XXIV, i3, 'n
D"';?-! Zeph. II, 6. ini"'. Zach. VI, 8. —
2) (juiclem concessit alicui , sq.
dat. Jes. XXVIII, 12: i]-i-^ 'n-^rrj , addito ^a rei XIV,
n^l^ 1 Sam. XIX, 18 19. 22. 23. XX, 1 Chelhibh, 3: ';;n"'an "rjzirry ^b '' r.';" stz. Saepe deDeo, qui
ubi Keri' ni": (habitationes) n. pr. habilatiojiis propljc- populo suo tcrrae promissae quieiam possessionem con-
tariim ia Rama. cedit. Jos. I, i3: -ri* crb c::': n'':^. c:".-.':k nin^ 'f."^:''.

rN'7n y~N;~' Con.m. i5. Ex. XXXIII, i4: ?j"; "nn:r; ai


scdcm Cjuietam ie pcrducam. Deut. III, 20 (LXXxara-
jl' J lut. ni:"' 1) rcquiescere ,
consiilere , clcmiltere
nutio, et sic xuTiTiavoic Hebr. III, 11. IV, 8): max.
se ad quictem in aliquo loro caplandam. LXX satpc liac foimula Dcut.XJI, 10 a-:C7; Cc^'» bC7: CCr n"':r;i :

uraTiaith. ( Origo cst in respirando s|iirilum duceudo, ,


ccncedct vobis Cjvictcm cib omnitus hosiibus circumcirca.
tlll S^^l ^^' ^'^^- togn. _^ I. 11. IV.
' requicvit X XXV, 19. Jos. XXI, 42. XXJJI, 1. 2 Par. XIV, 6.
quievit pr. ex quo pendet etiam germ.
spiritum duxit ,
,

ruhen [ruchen], eiusdem slirpis atque riechen [germ.


XV, l5. XX, 3o al. (Syr. «.J**jf deposuit, c<7iot/5-j;/ii

inf. ruhen, ruken , cf. ruahen dcsiderare]. Arab. ^Li Eph. IV, 22. Act. XXI, 3. Rcm.XIIJ, 12, et quictcm
dedit Hebr. IV, 8 refociJlavit Matth. XI, 28. 2 Tim.
spec. est : iu genua procubuit camcla, ut iniripossit, vel ,

I, 16).
oneris imponendi caussa. Conj. IV causat. ^Ux> locus, Hoph. r,:^il p'ass. Hiph. no. 2. cjuics ccncessa cst,
nbi cameli procumbunt. Har. 4, 12. 5, i3o Schult. Sjt. sq. dat. Tliren. V, 5.
et chalJ. i. q. hebr. Sam. ^^lTf J pectus in quo requi- B) fut. nn^j part. n-':» (utn-^cn a nic
Ti-iT[ , 'fb^
escnut. Aethiop. JtTP I respiravit, requievit , cf. ad a y': ; tiV^r i. q- C^IU!?; a Bic cf. gramm. §-71, not. 9;
R. niD 862 n)! nn3
non a rad. n*'' ,
quam statuobant Kimchi, Simonis al. Syri e) deseruit (verlassen). Jer. XIV, 9. Eccl. X, 4:

quoqne deponendi sigiiiricatum habent in >*J Aph. ut


n:n bt* '^Jpp^ "« deseras locum tuum (aliquid aegre
,
ferens), noli animo nimis irritabili indulgens a loco tuo
modo dictum est litl. A e)ctr. ) l) dcmisil , deposuit ( nie-
recedere, imo potius mansuetuin et modestum te praehe.
dersetzen niederlogcn) ia aliquo loco sq. bN
, 3 loci ,

Jos. IV", 3. 8. 1 Reg. XIII, 29 3i spec. conservan- — ;


Hoph. n"'n
(ad forraam
depositus , collocatus est Zach. V, 1

dum deposuit Ex. XVI, 24. 2 Par. I, i4. IX, 25. Ez. cf. chajd. \2^pn Dan, VII, 4). Part. nsb
XLII, i4. XLIV, 19 coram Jehova Ex. XVI. 33. 34, quod vacuum rcliclum est , locus vacuus Ez. XLI, g. 11.
,

Num. XVII, 22. Deut. XXVI, 4. lO. 1 Sam'. X, 25. nlS m. quies Esth. IX, iG— 18. Cum suff. ^ni5
1 Reg. VIII, 9 cf. lad. VI, 18; it. posuit collocavit, ,
2 Par. VI, 4i.
ut staluam Jes. XLVl, 7 mensam 2 Par. IV, 8. 2 Reg. ,

XVII, 29, popuUim, milites in aliqua terra (versetzcn) nl) n. pr. Noachus ( LXX. Nioi , Nioi , sic in N.T.
Jes. XIV, I. Ezoch. XXXVII, i4. 2 Par. I, i4, nnrt Mt. XXIV, 37.Hebr. XI, 7. 1 Petr. III, 20, Joseph.
"IJJTL^Tja in custodiam dedil aliqueni Lev. XXIV, 12. Num.
Nweog , Vnlg. Noe, arab. et pers. ^jj Nuh Cor. XI,
XV; 34; et fortius: deiecit Num. XIX, 9. Jes. XXVIII,
27 sqq. Lamechi propter probitatem tempore
filius
2 : T^a ^^'INb'!T"n humum deiicit eam cum robore. Am. ) , ,

diluvii magni cum suis servatus Gen. V, 29. 32. VI.


V, 7; coniecit ( iu fornacem) Ei{. XXII, 20. — LXX VII. VIII. IX. X, 1. 32. 1 Par. I, 4. IX, 2. Ez. XIV,
saepe lid-ijfii , unOTid-^ftt.
l4. 20. nb V3 aquae Noachi, de diluvio Jes. LIV, 9. —
2) quiescere fecit , sedavil. Eccl. X, 4 mansuetudo : Gen. V, 29 etymo nominis alluditur his verbis ct vocavit :

Cbia ^'NDn n""!"' scdat i. e. cohibet mngna dclicia. Indo nomm eius nb diccns : la-^T ^ia^iWJI -la^^toJa^a ='3'?.l!I?"', ^J
a) quietem concessit alicui , missum fecit aliquem non , sed non est quod statuamus , scripturem nb duxisse a Dn:
turbavit, interpellavit (in Ruhe lassci) , c. acc. MIT':!^ recte enim Siraouis ( Onomast. p. 6): ,,scriptura sacra
"«ni? mitle me lud. XVI,
26. Esth. III, 8: an^irrb njir'l\Nt sicuhi nomina propria explicat non semper per eandem ,

non convcnit, eos mi<isos faccrc i. e. tolerare , non curare. radicem unde desccndunt , sed interdum per cognatam
,

LXX. 01' (JvfKfiQH T(o fiunilii luaai avTOrg saepius c. , id facere solet, non tam verborum quam rerum habita
dat. ib nn-^rn 2 Reg.' XXIII, 18. llos. IV, 17, et sq. 1 ratione." Satis ccrtum enim nb , si modo Hebraeum ,

c.fut.Ex' XXXII, 10. 2 Sam. XVI, 11 : bVp^l "ib w:^ est nomen, non aliam radicem habore qnam ni3, et idem
missum facite cum , ut exsecrelur , sinite eum exsecrari. esse quod ni: quies. Ita LXX. ovzog dtuvanuiaei i]ftuQ,
Inde b) c. acc. pcrs. el ger. rei : fo«ce5S!< alicni , aUquid qs. legerint ^:n''i''. Quanquam qui Indicam harum tradi-
facere (pr.eum missum fecit , ut faceret) nostr. jem. tionum originem statuunt , Noh potius nalatorcm vel nau—
etwas thun lussen. Ps. CV, l4 , c. dat. pers. Eecl. V, lam significare dixerint coll. gr. vuo), vavw , viw, vryw
11 1^"vi;"'b
: ib n''"*^ !li5'"N cum dormire non siiiit (pr. ei vuvg, lat. nare , navis ( Bultmann Mythologus II, 2o3,
quietem non concedit ad dormiendum). 1 Par. XVI, 21. V. Bohlen Genesis p. 70). Ab Arabibus etymo arabico
Cf. verba uiUj et ]n3 conccdendi et permittendi significatu
eodera modo consfructa. (a „Li planxit) allnditnr, vit. Tim. T. I. p. 4g6 Mang.
Praeter V. T. vestigium eius nominis reperisse sibi visi
3) reliquit , sivit , nostr. lassen. LXX. uq^lrjfti
siint in numis Apameensrbus in quibus super arca flucti- ,
xaTuXtlno). Idque variia modi^ :
biis innatanle ad quara avis advolat, habentur litterae
,

a) remniiere iussit (lassen i. q. znriicklassen ) ali- N£i (Eckhel doctr. nuram. III, i32 sqq. Buttmaun L c.
quem in aliquo loco. Gen. XIX, 16. XLII, 33. Deut. p. 193).
XIV, 28. Jos. VI, 23. 1Reg. XIX, 3, v. c. populum in
terra Num. XXXII, i5. lud. III, 1. ^Sam.XVI, 21.
iim3 (quies) n. pr. filii Benjamini 1 Par. VIII, 2.
XX, 3.Jer. XXVII, 11. — De re Gen. XXXIX, 16: nn3 (nt nniL' a rad. mw) 1) dcmissio (das
f.

et reliquit Vcslem suam iuxla eam. Ruhonlassen, Niedersenken, Niedersetzen). a) brachii, qiio
casligalnr. Jcs. XXX, 3o iyiT nn: dcmissio brachii cius
:
reliquum fccit (iihrig lassen). Levit. VII, l5
b) :

r.^^n n-":^ iib nihH dc co rcUnquet. Ex. XVI, 23. Addito in castigando, i. e. plaga brachii , cf. V. 3a mcia nt:a :

dat. pers. reliquil aliquid alicui (liiiitorlassen, nachlassen), ^''bJ' ^^ n'':; nttJN unde cfCcitur nns esse a niD
, uon a ,

nn:. Certius ciiim tam vicinum ipsius Jesaiae locum


dc moriente. Ps. XVII, i4: a^j-^bbjib D^gn^ ^in'':n. Eccl.
conforas, quam provoces ad Ps. XXXVIII, 3. b) concr.
II, 18. Jcs. LXV, i5 : ''TTiab inwbb' Da^piij t3rn:n relin-
quod dcmiltitur i. e. collocatur poiiilur lob. XXXVI,
quitis nomen vcsirum cleclis meis ad e.rsecralionem , CX- ,

16: "^jnbiC nn: cibimcnsac tuae imposili, q. d. die Be-


secrationi erit nomen vestrum clectis meis.

c) comjnjsiValiqucm alicui (iiberlasscn, Preis gehen).


setzung deiiier Tafel. — 2) quics. Jes. XXX, l5. lob.
XVII, 16. Prov. XXIX, Eccl. VI, 5. IX, 17.
9. In
Ps. CXIX, 121 <(?«!"!; ':n'"P b3.
: LXX. ftfj naQudiTig .acc. adv. in quicle. Eccl. 6: nn2 tllT ttb?^ manipiilus
1\',
fte ToTg udi/.oval fit.
in quiete, (Phoen. c. sufl. inscr. Cit. 2, 2: a3'i)a b?
d) reniisii (ablassen), ut ]13 l^ ^'rn remisit manum •nn: supcr cubili meo quieto. Gcsen. Monumm. Phoen.
- -
ab r« Eccl. VII, 18. XI, 6. p. l32).
R. m:, t3iD 863 nn"»: — "Vi:

nn^S m. pr. acquiesceniia (sit veniaverbo), a rad. 2) qvies. ^rns:»: ui^^N vir quietis ainang ,
pacificus
(de Salomone) 1 Par.XXII, 9. n^im^S '72 aquae qiiie-
n^3 , nt arab. K/c»*jO a rad. JiJj '^^'^^^ * rad, .,,Lj, de
tae ,
placidae. Ps, XXllI, a. Adv. quiele i. e. sine stre-
Sacy gramm. arab, I. p. 56i , 'h, e. suavitas- \vt lat.
pitu. lud. XX, 43: ^n2"i"!r! nim:a ^uiV/e sinc strcpitu
acquiescare in aliqua re pro dtlcctari , syr. <-^ 4_»**jZij ( noclurna enim erat expeililio) asscculi sunt eum ( Bcn-
ianiinum) sul> solis orium. Sic expcdicnda videntur
delectatns est aliqua re Barliebr. p. 221 ,
l-n-^J dcliciao
laec verba de quibus nuper uberius disputaruut Bott-
,

ibid. p. 38, Talmud. "pi Nn''2 placetnc tibi?) Ubique in chcrus ("NA^iner. Zeitscbrift II, 1 p. 62 ) et Studorus sd
Lac locutione rih'3 r;"''^ odor suavitatis i. e. suavis , do
: h. I, —
Quies dicitur etiam de soiado (Bonihigung)
odore sacrificiorum utpote Jovae grato. Gen. VIII, 21
, : 2 Sam. XIV, 17 ujide mn^i^n NSJt; inveniie solatium Jer.
,

r;n^:n tril^nN riii^^ riTI et ocloratus cst Vomin-us svavem XLV, 3 sed Ruth I, 9 lini:» Ni:a est invenirc con-
: :

ptlorew. Lev. 'll ] 12 nh'': n-^-ib ^ji;;; kXb n=r:rt ^m.


: ditioncm s. matrimonium , cf. III, 1 et supra niSM. (In
XXVI, 3l: £rnh"q TI^^^Z r;"<''!S t<; "»>" dehciaHor odor* Punicis PJauti pleriqne hanc voccm agnovcrunt Poen.
suavi vesiro i. e. sacriljciis vestris, (Cod. Sam. in Plur. 5, 3, 53 li minichot
: nin'':>3 -i. nini:^ ""b miiii quies =
t!3''nn"':). Ezech. VI, i3: -i»:^ nh'': r;"n t«; «r: -i\;;n »it , mitte me , q. d. "'b i^r"':— ).
ClT^blVa ubi prnehuerunt suavem odorem sacrillciorum oyniti^ 3) locvs quielis , scdcs xjuieta. Nnm, X, 33, Mich,
bus iclolis eorum. XX, 4l. Praeceptis mosaicis de sacri- II, 10. Plur. ni::Ni23 nint:t} Jes. XXXII, 18. Spec
Cciis sexcenties additur MitT^b nh'': — n"l odor suavis dicitur a) de templo ,"ut sedeJovae Ps, CXXXII, 8, i4.
Jtliovae Lev. I, 9. i3. 17. II, 2. g. III, 5. VI, i4. !ini:a r,^z 1 Par. XXVIII, 2. Jes. LXVI, 1. Cf. Jes.
Num.XV, 7 sq.XXV])I,8.24. XXIX, 2. 6, et nh"': n-^ib
XI, 10 de sede Messiae).
( h) de terra sancta, in qiia
nin^b iTCN Num. XXVIII, 6. i3. XXIX, 6: n^-i ivEti requiescat populus Dei. Deut. XII, 9. 1 Reg, VIII, 56.
nir;'r nf-: (v. nwN pag. 1^7). PJur. trfnn-': ^rn^:X! lorus quietis a me (Deo) iis ccncessus Ps. XCV,
r.-^-i

Eiecli, XX, 28. Cf, Cod. Sam. Levit. XXVI, Sl'.' 11.' Jes. XXVIII, 12: V|'i'b ;!n':n; nnn:::ni ri<T haec terra
LXX. oafti^ i^itidiug. Vulg. 0(7or fuavilalis , cdor suavis-
(Palaestina est sedes quietis vohis data quietem conccdite

i

You might also like