Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 36

December, 2012

www.mizoramsynod.org

December, 2012

www.mizoramsynod.org

December, 2012

3
KRISMAS

Kan nghahhlelh, beisei taka kan thlir December thla a ropui zual bikna Krismas hun pui leh pawimawh tak kan hmang leh dawn ta. Rilru, taksa leh thlarau inbuatsaihna hrang hrang a awm ngei ang. Hun lawmawm lo inher chhuak leh tur hian kan nunah thil tam tak a rawn thlen leh ngei ang a, Pathian hnaih zual thei turin inpekna thar nen he hun duhawm hi hman a va \ul em. Rim tak leh chawlh awm lova Lalpa rawngbawla i pen chhuahna chhan hrang hrang kha, mihring anga lo pianga min tlan tura inpe pumhlum Isua Krista rawngbawl hna i thawk a ni tih hre rengin hmasawn zel dan tur te, Pathian thu nunpui zel dan tur leh I rawngbawl zel dan tur ngaichanga, a kohna chhang thei turin inbuatsaih zel ang che. I tan chauhva i chet chhuahna hrang hrang kha thlir kirin kumin Krismas hi mi dangte tan han hmang \an tawh teh le, ruahmanna \ha tak nen i chet chhuah in a hlu, mahse kan inruahmanna lo zawnah pawh chet a ngai \hin tih vawng reng ang che, i hun mi dangte tan hlan la, tihbelh tur leh thawh tur tamzia i hmuh belh \euh ngei ang. Sual kalsana thil \ha tih zel kawnga hma latu, mi dangte kawng dika hruaitu nih hi kan tih tur pawimawh tak a ni tih vawng rengin rilru, taksa leh thlarau lama \anpui ngai tam tak an awm ang, vak chhuak a, puih ngaite pui a, he hun pui hi hmang turin inring rawh le. Isua Krista zuitu leh rawngbawl hna atana inpe i ni a, mi tu emaw i \anpui leh puihna nghak mek an awm ngei ang. He hun pui hian i nunah danglamna leh thlamuanna nang leh i \henawmte tan a thlen thei a ni. Min tlantu Isua Krista piancham hun lawmawm hian, rilru harsatna, retheihna natna, lusunna, thihna, hrehawmna hrang hrang i chunga thleng mek nangmah delh bet tlattu, mi dang tana hun hmang thei miah lova siamtu zawng zawng kha theihnghilhin hun rei lo te tal mi dang tan i theihtawp han chhuah teh, Krismas tih hian i nunah thu a sawi fiah lehzual ang. A lo kal leh ngei dawn a, i thil tih ang zela i chunga rorel a nih dawn avangin he hun hlu tak mai hi hmang \angkai la, i kum a lo tam hun leh i thlir kir leh pawh a, i inchhirna tur thil ti lo hram ang che. Belh tur leh awmna tur dik tak kan nei a, rawngbawlna tur kan nei bawk. Kan thil tih ang zela lawmman pe tur leh min hrem a, ro min relsak turin a lo kal dawn. Siam \hat, siam thar, sim ngai tam tak kan nei \hin, chung zawng zawngah chuan kan famkim theih lohna nen a hnen pan ila, puih kan ngaih huna min pui turin kan tana lo piang a ni asin. Editorial Board-in Krismas hlim taka in hman theih nan duhsakna kan hlan a che uw
www.mizoramsynod.org

December, 2012

Kan tan naupang a lo piang a, Fapa pekin kan awm ta a (Isaia 9:6)

KAN DAM NANA PIANG- LAL ISUA


Rev. Zosangliana Colney Executive Secretary, i/c K|P

al pian hun champha kan lo thleng leh dawn ta. Thu chhiar ngai leh hla sak ngai te sain hun kan hmang leh ang a; puitling zawk tan chuan ngaia neih mai palh pawh a awl da wn a nih hi. Kutni vangthla ang maia he hun k a n h m a n \h i n h i a n k a n nunah Krismas tak a thlen lo thei hle tih hre chungin k u mi n K ri sma s c h u a ta k ngeia hman tum ang aw! Kan nau te chuan fanu an awt em em mai a. A pathumna atan fapa bawk an nei leh a, 'Fanu chu ni se ropui taka lawm kan tum asin le' an ti a. Fapa peka an awm khan an lawm vak lo. 'Kan tan naupang a lo piang a, fapa pekin kan awm ta' tih te hi an tan chuan a lawmawm zawnga hriatthiam a har ang em aw ka ti \hin. Pathian khawngaihna azarah fanu pawh chu an nei ta ngei a, an lawm hle mai.

'Ka fanu' 'Ka fapa' te hi kan han ti \hin a. 'Ka tunu, ka tupa' tia ta neihin, an lo pian hian kan lawm khu chung \hin tak na a, hun a lo kal zel a 'kan ta' an ni lo tial tial emaw tih tur a lo ni leh \hin. Fanu awt taka neia hlim te pawh khan hun a lo kal zel a, nu leh pa aia hmangaih leh nu leh pa kalsan duh khawpa hmangaih dang an han nei a. Mizo \awngah phei chuan 'kan hralh ta' te kan ti liam mai a, kan ta an lo ni lo leh mai \hin! F a p a te c h u ro tl i n g zawkah kan ngai pawh a ni thei e. An taksa kawl zui reng mah ila an chungah kan thu lo tial tial a, kan duh zawng aiin an duh zawng a pawimawh zawk hnuah k e i n i a i a i n ti n e i t u z a w k nupui an han nei a, keini aia ngaihsak zawk tur leh duat 'number one' tur fanauin an han chim buai meuh phei
www.mizoramsynod.org

December, 2012

5
mai zawng a nih hi. Piang lo zawk atana kan ui reng tur, khawvela kan tana nau lo piang awm chhun chu Lal Isua chauh hi a lo ni e! Pian chhan dang nei miah lo, kan dam nana lo piang a ni a, i tan leh ka tan a va hlu tak em! Khawvel \hiante leh hmangaihte'n min kalsan hun pawha min kalsan ngai lo tur, miin min duh loh hunah pawh min pawm reng tur, kan hrehawm leh kan chhiat ber lai pawha min awmpuia, a tuarna hmanga min thlamuantu tur 'Kan dam nana piang, Aw, Lal Isu' tia kan pan theih reng tura min hmangaihtu a ni. Khawvela lo piang dang reng reng kan ta anga kan ngaih leh mi ta anga kan ena kan chan phak loha kan ngaih te pawh kan tana piang reng an lo awm lo. Kan ta emaw kan tih ho zawng zawng, kan nu leh pa, pi leh pu leh kan tu leh fate; kan nupui fanau leh kan bialnu rinawm, bialpa rinawm zawng zawng te hi kan tana piang tak tak leh min neitu tak tak an lo awm hauh lo mai. Kan tan naupang lo piang, fapa kan hnena pek awm chhun chu Lal Isua chauh hi a ni a. A hmangaihna ata chu thihnain emaw, retheihnain emaw, tuarnain emaw min \hen ve dawn lo va. Thihna kut
www.mizoramsynod.org

chuan an fate kan duatpui b a k c h u k a n ta l e h k a n thuhnuaia an awmna chu a tlem tawh \hin khawp mai. A chhe berah phei chuan Pathianin thihna hmanga min koh niah phei chuan a neitu tak tak a lo lang chiang a, ui leh ngai chungin a neitu tak hnenah kan hlan lawm lawm mai \hin chu a nih hi. Kan ta ni lo, kan kawl hawh tih mai loh rual a ni lo. Chu thihna hunah chuan 'ka nu, ka pa,' 'ka pi, ka pu,' kan lo tih ve te pawh 'kan ta' an lo ni lo va, Pathianin kan mamawh em avanga min kawl hawhtir an nih zia a lo lang chiang awn awn \hin. Nula leh tlangval te pawhin kan induh luatah 'I ta ka ni, ka ta i ni' kan lo intih pawhin indem rual chu an ni lo chung hian tu ta nge kan nih tih leh 'ka ta' a ni tak tak em tih chu a lo la lang chiang dawn khawp mai. He dam chhungah ngei pawh hian hmana ka ta nia ka ngaih kha mi ta a lo ni leh tawh a, min neitu te pawh kum sul liam hian a rawn thlak danglam thei leh mai \hin chu a nih hi a! Kan la duh ngawih ngawih te pawh kan nei reng thei lo a ni ang 'Piang lo zawk la kei ka dam mahna,' 'Lung min hersan mai le' tiin kan tate thlahna kan phuah kur lek luk

December, 2012

6
Van Lal fa a lo piang Lal kraun min khumtir tur Van mi zawng zawng pawhin min lawmpui ve rawh u" tiin. . . Van mite pawh lawmpuitu chauh; Amah chu chatuana kan ta ni tura lo piang awm chhun tih hriain 'Kan dam nana piang hi, aw- Lal Isu, I hming lo zahawm fo rawh se' tiin Krismas hlim takin i hmang ang u. Amen.

vawtin min vawn niah pawh a ta kan ni reng thei a, kan ta a ni reng fo dawn a ni. Thlan thim piah lamah pawh chatuanin he nau lo piang, kan hnena fapa pek hi kan ta a ni reng anga, a ta kan ni reng ang. Hla phuahtu chuan, "Khawvelah hian Lal tam tak an lo piang ta a Mahse Lal krista ang hi an la piang ngai lo

MTC HRIATTIRNA
Missionary Training College (MTC)-ah Bachelor of Missiology (B.Miss) zir duh tan dil theih a ni leh ta. Dilna Form hi office hun chhungin MTC Office a\angin lak chhuah theih a ni. 1. Dil thei chin : Cl-XII pass chin/Cl-X pass kum 2 tal zirna lamah leh rawngbawlna lama experience nei. 2. Dil theih ni hnuhnung : February ni 28, 2013 3. Written Test : March ni 27, 2013 4. Interview hun : March ni 29, 2013 Principal, Missionary Training College, Mission Vengthlang Ph. NO. 2310157/2301337/9612564113

KRISMAS LAIA AWM DAN MAWI


n Intihhlim vak tum suh, mahni intih beidawnna a ni ngai e. n Krismas vuak vet lai boruak hian a tih^t loh nan che fimkhur la, Krismas zawh hnua i inchhir lehna tur chuan eng mah ti ngai suh. n Krismas lai a lawm le tih vangin zanah meng rei duh suh. Men rei hian nun a ti zawi a, thin a tichhia a, chaw ei te hial a ti tui lo bawk, hmel lah a ti phak/chhe duh. n Ruai\heh nikhuaah chaw emaw, chawhmeh emaw sawisel tuah \ang suh. An siam ang ang chu tui ti takin ei tum ang che. n Krismas ruai siam emaw, hnatlang dang reng rengah relhru mi ni ngai suh. Nalh taka inchei lovin eng hna pawh thawk thei turin inruahman ang che. n Mi thil tihhonaah mumal taka sawm i nih loh chuan tel ngai suh. Hetiang nikhuaah hian \hiante \awngkam \ha chu an hrethiam ve mai ngai e.
www.mizoramsynod.org

December, 2012

7
tuipui zaua kan khualzin kawngah ringtute kan vanneihna chu kan Lawnga Lal Isua a lo tel ve hi a ni. A buaithlak ber chu Lal Isua chu ngaihsak lovin kan lawngah chuan thil dang kan ti a, khaw dang kan lo hawi a...Kan lo ngaihthah a, Lal Isua pawh thlamuang takin a lo chawl a. Hringnun thlipui a lo thawk a, kan lo auh ngai loh avangin kan hre chhuak mai lo a, kan buai fe hnuah kan hre chhuak a, kan au chauh \hin. Kan tunlai khawvel hian amah theihnghilhna remchang min siamsak nasa tawh khawp. Hmanraw changkang ber ber a lo chhuak a, engkim a lo awlsam a. Kan mit chak zawng, kan beng zatna zawng, eng pawh mai hi hmehkhep pahnih khat hmeha neih theih a ni ta fur mai. Pathian bia a, a rawngbawlna chu hun khawhralnaa ngai khawpin, mahni leh mahni kan inawm tlei \an ta. |iau dupa in sa ang kha kan ni, Lal Isua kan sak loh chuan. Thlipui leh tuifawn a lo lan hma chuan, in nuam leh duhawm tak a ni. Lal Isuaah kan sak miau loh chuan, tuifawnin a len chhe vek \hin. Khawvelah hian duhthlan tur leh belh tur pawh nei tawh loin kan inhre ta \hin a ni. |iau dupa tuipui fawnin kan nun min len bo sak lai pawhin Lal Isua chuan
www.mizoramsynod.org

HRINGNUN THLIPUI
F. V anlalrochana, T uikual Branch

hawvel thil thlengah hian kan thu lo viau mai. Kan nunna leh kan hun hi kan ta emaw, kan ti fo a, thu em emin kan inhria a, nia kan hriat dan anga her vel mai maiah kan ngai fo. A ni teuh si lo. Kan thu hauh lo. Kan duh loh danin thil a thleng a, ni lo se ka tih a ni a, ni se kan tih a ni lo a. Kan thu lo em em a ni! Muang taka kan awm laiin hringnun thlipuiin min han nuai a, min han sawp zet zawngin kan nun hi kan thu a nih loh zia a chiang \hin. Hringnun thlipuiina mi a sawp hnua kan thutlukna chuan min ti ropuiin, min tichhe \hin. Thawnthuah te leh, thuziak tam takah te, mihring nun kawng hi tuipuia khualzin anga tehkhin a ni \hin. Ringtu thlarau nun kawng leh tuipui khualzinna hi tehkhin a ni fo bawk. A chang chuan tluang takin, tuipui dam dup maiah kan zin a, hriat loh karin tuifawn a lo so but a, a chang leh thlipui a lo tleh thut a, a chang chuan hmar arsi hmu miah loin kan then kan then a. Hringnun

December, 2012

8
a. A zirtirte hian an la hre chiang tawk lo hle a ni. Amah an zui ni tin a, a thil mak tih tam tak an hmu a, a zirtirna an ngaithla nitin a, chuti chung chuan, "He mi hi tu nge ni le?" an la ti chauh mai. Kan chunga a \hatna zozai kan hmuh hnuah pawh, "He mi hi tunge ni le?" tih fo hi thil awm thei tak chu a lo ni. Galilee dilah hian thlipui hi a thawk thut thut \hin a. Boruak pangngai a awm lai te hian kawl a lo phe a, thlipui a lo thawk thut a, tuifawn a lo inchhawk nghawl nghawl a. Dil chunga lawnga kal mekte inring lo lai te pawh a tibuai leh thut \hin. Hringnun Galili-ah pawh muang taka lawnga kan tawlh del del laiin thlipui na tak a lo thawk thut \hin a ni. Galili-a Lal Isua nena lawnga ral leh lam kai tuma zirtirte kha Lal Isuan thlipui a hau rehsak a. Keini pawh he khawvel tuifinriat zaua kan khualzinnaah hian thlipui leh tuifawnin min nuai se, amah kan auh chuan min hauh rehsak dawn a ni. Hringnun sak leh khirh ber, tuipui fawn phul bulh bulhna karah, hringnun thlipui nain min nuai lai pawhin, Lal Isuaah chuan thlamuanna kan chang thei a. Thinlung muanna min pe thei a ni. Lal Isua khan hringnun thlipui lak ata engtin nge min muan \hin le?
www.mizoramsynod.org

a chuanna lawnga lut turin min la au reng a. Kan luh leh luh loha kan thutlukna chuan Chatuan a hawlh ta \hin a ni. Amah Lal Isuan hmaichhana a thlan te ngei pawh khan a takin hringnun thlipui hi an lo tawk tawh a ni. Ni khat chu kan Lalpa khan dil kamah a zirtir a, nilengin. A zirtirna ngaithlatute hnenah chuan tehkhin thu hrang hrang hmangin a zirtir a. Hemi \um hian a tehkhin thu hmingthang tak mai pakhat "Buh chi theh" tehkhin thute pawh kha a sawi. Tlai lam a lo nih chuan, Dil ral leh lamah chuan i kai ang u, a ti a. Lawngin an kal ta a. Lawnga an chuan lai chuan thlipui na tak mai a lo tleh a, tuifawnte pawh chu lawngah chuan a lo fawn lut hlawp hlawp mai a. Tuite chuan lawng chu a lo khat dawn ta mai a. Chutih lai chuan Lal Isua chu lukham khamin, lawng mei lamah chuan tui tak hian a lo muhil a. An va kai tho a, an hlauh thu an hrilh a. Ani chu a lo tho a, thlipui leh tuifawn te chu, "Ngawi la, awm hle hle rawh" a han ti a. A lo thiang ta vek mai a. A zirtirte chu, "Enga ti nge chu ti em em a in hlauh ni le, rinna reng in nei lo em ni?" tiin a kamkhat hial a ni. A zirtirte chuan mak an ti hle a, "He mi hi tunge ni le, thli leh dil lam pawhin a thu an awih hi?" an ti

December, 2012

9
Lal Isua chuan muanna min pe. Eng tik hun lai emaw chuan, tih ber tur hriat loh, duhthlan thiam loh hun lai kan nei \hin. Hringnun lam peng \huamah kan ding a, kawng zawh ber tur hre loin kan buai fo \hin. Hetih huna a lam kan hawi a, "Lalpa, khawi nge ka thlan dawn le?" kan tih chuan, engkim a lo veng fel kuar \hin. A lungchhiatthlak lai chu, hetiang hunah hian kan tih tur kan hre lo a ni lo a, Lal Isua hnena kan inpe pumhlum \hin lo hi a ni. Eng nge ti se min duh zawt ila, min duh ang chu ti ila, hetiang thlipui hi a lo reh anga, muanna kan nei dawn a ni. Rilru hahna thlipuiin min nuai laiin, muanna min pe \hin bawk. Thlamuanna hmelma ber chu Lungngaihna a ni. Keimahni kan inngaihtuah buai a, kan hma lam hriat lawk loh ngaihtuah buaiin kan lungngai a, kan mangang a, kan hmangaihte kan ngaihtuah a, kan lungngai fo. Lal Isua chuan, Pa, ama fate \ul loa mittui luan tir ngai lo tur chanchin min hrilh. Hmangaihna tawp chin nei lo, keimahni leh kan hmangaihte pawhin kan bosan theih loh tur chanchin te chu min hriattir a. Lungngaihna leh manganna, rilru buaina karah Pathian Hmangaihna leh thlamuanna duhawm tak chu min hriattir a ni.
www.mizoramsynod.org

Thihna vanga lungchhiatna leh tawrhna lakah thlamuanna min pe. Thihna vanga Lungchhiatna leh tawrhna thlipuiin min nuai laiin, kan Lalpa chuan thlamuanna duhawm tak min pe a ni. Lungngaihna thlipui a lo tleh lai chuan, lo tleh \hin tur pawh a ni a, nunna lo awm tur ropui tak chanchin min hrilh a, min thlamuan \hin. Thihna thim tak mai chu chatuan nunna engin min thlaksak a ni. Pathian hmangaihna ropui tak chanchin chu min hriattir. Thawnthu hlui pakhat a awm. Pangpar huan enkawltupa chanchin chu. Pangpar huan enkawltupa chuan a huanah chuan pangpar duh em em mai a nei a. Ni khat chu, chu pangpar a duh em em mai chu a lo bo ta daih a. A lungawi loin, a phun nasa hle. Nakinah chuan huan neitupa chu a lo kal a, Pangpar mawi tak chu , "Ka duh a, ka thliak ta mai a ni e" tiin a rawn hrilhfiah ta a. Thihna vanga lungngaihna leh tawrhna thlipuiin min nuai laiin kan Lalpa chuan, kan duh tak kal tate chu, Rammawia tlansate zinga par vul turin Pathianin a hruai ta a ni tih min hrilh a, eng tikah emaw chuan Chatuan ngah kan la tawk leh hlawm dawn a ni tiin min thlamuan \hin a ni. Hringnun harsatnain rinhlelhna, buaina leh hrehawmnaa min hnuh luh laiin

December, 2012

10
Ka chhungah van Lal a mu; A tawk e, Lalpa, nang nen" Lalpaa thlamuanna neitute thu khar dan hi chu a dang bik \hin a ni. Margaret Alva khan thawnthu mawi tak mai a sawi \hin. Tlang panga khaw te tak pakhatah hian sikul pakhat hi a awm ve a. An zirtirtu chuan a naupangte chu Lal Isua thlipui hauhreh chanchin hi a hrilh \hin. Ni khat chu vur thlipui hi a tlehchiam mai. Sikul khar a lo ngai dawn ta. Thlipui karah chuan Zirtirtu chuan a naupangte chu hmun him lamah harsa takin a kalpui a. Chutih lai chuan, naupang te pakhat chuan, " Kha pa Isua kha chuan heng hi a tikiang vek ang" a ti a. He nau hian a ti dik a ni, an zirtirtu chu zirtirtu ropui tak a ni ngei mai. He thawnthu a\anga kan zir tur chu, hringnun thlipuiin kan chhungril thlenga dim baksak lova, min nuai laiin kan tan Lal Isua chu a awm a, Ani min awmpuina karah chuan thlipui hlauhawm berah muanna kan nei thei a, chu chu eng thlipui mahin min len bosak ngai lo ang. Aw Min hum rawh Chatuan Lungpui I hmel mawi ka hmuh hma chuan, Dam chhung thlipui ka tuar laiin Chatuan Lungpui min hum rawhw
www.mizoramsynod.org

Kan rinna ngei pawh hi thlipui hrang hrangin a han nuai a, kan nghing fo \hin. "Ngawi la, awm hle hle rawh" tia Galili dila thli leh tuifawn te hauh rehtu kha kan Lalpa hi a ni. Rinhlelh tur a awm lo e. Ram leh hnam hmangaihna hla te, Mizoram mawina puan chhuahna hla a phuah te a ropui hlawm em avanga Zofate'n kan theihnghilh ngai loh tur Rokunga khan fakna hla mawi tak tak a phuah tho a. Kan hre lar ve vek kher lo thung. Kohhran Upa a ni a, a rawngbawlpuite leh a eizawnnaa a thawhpuiten sawiselna tur an hre lo an ti hial. Ani meuh pawhin, "Sualin bo mah ila" (1969), tiin a thih dawnah a testimony a puang chhuak hial. Hringnun thlipui hian a nuai ve viau \hin a ni. A hla te zinga kan hriat lar em em loh pakhatah chuan, "Aw, ka damlai tuipui fawn, sual thlipui hrang karah hian, boralin ka pil mai dawn, aw, Isu min kai ang che" a lo ti hial a ni. "Khawdur leh thlipui hlauhawm, tuipui fawn inchhawk ri nen, i hnen lam ka rawn pan e; Aw, Isu min kai ang che " tiin a \awng\ai a. A kharna phei hi chu a mawi mang e, "Dam lai tuipui Galili Tuifawnin min khuh mah se

December, 2012

11
chung pawhin kan inchah khawm hram hram \hin a. Sum leh pai pawh hemi atan hian kan seng nasa \hin hle a, kan neih bk bk thlengin, pk chawp pawhin kan inbuatsaih hial \hin a ni; tin, he hun ropui tak hi remchangah hmangin sual setana'n, nasa taka mite thinlunga \an a lo khawh ve bawk \hin avangin he hun lo thleng turah hian kan zauthau phah a, kan sahwk phah a, kan lo chi-ai phah ta hial \hin a ni. I \hatlai hun chen nan hmang rawh Kan Bible chuan \halaite hi kan \hatlai hun hi nasa taka chn turin min fuih a (Thuhriltu 11:9). Chuvangin kan hma lawka Krismas lo thleng turah pawh hian kan \hatlai hun hi a nasa leh a nuam thei ang berin chen i tum ang u. Kan \hatlai hun hi a rei dawn si lo va, eng mah engto nei lova kan \hatlai hun hi m taka chen turin min fuih a (Thuhriltu 11:10), chuvangin kan \hatlai huna Masi lo thlengah hi chuan insum lovin, eng mah engto lo leh lungkham lovin kan vanglai hi theihpatawpin i chn ang u. Nakkumah chuan kan \hatlai hun hi a lo liam tawh mai thei a, kan nulat tlangvalna te hi kan snin, kan vui liam mai thei asin..! Chuvangin inchhir lo turin kumin Masi hi nasa taka chn in i hmang ang u khai.
www.mizoramsynod.org

KRISMAS INBUATSAIHNA
Saithangpuia Sailo Secretary, Khawzawl Dinthar Bial K|P .

um khata ni pakhat ve mai, ni dang aia danglamna tehchiam pawh nei chuang bik lo, danglam bik ta riauva kan ngaih tlat lawi si avanga keimahni pawh danglam viau kan tumna hun, he Krismas (25th, December) a lo thlen dawn hian mi tin mai hi kan zauthau va, kan sahwk a, a bik takin \halaite kan zualkai a, \henkhat phei chu kan lo chi-ai chiam mai \hin a ni awm e. Eng vang nge ? Khawvel puma ni ropui ber leh mite ngaihven hlawh ber, Birth-Day lawmna ropui leh lian ber a ni a, a aia ropui zawk a awm lo. Lei leh Vana thuneitu ber, chhandamtu Lal Isua Krista pianchamphaphk a nih avangin Kristian-te chu kan phur zual a, he hun hmang tur hian kan taksa, rilru leh thlarau lam thlengin theihtawpin kan lo inbuatsaih lwk \hin a ni. Chhungkaw kim ngeia hman kan duh avangin hmun hla tak tak a\angin, harsa tak

December, 2012

12
ihe lovin zawh mai ang che. Mi i nih loh kha, aw..a va han nuam dawn em..!! Hausak a ngai kher lo I \hatli leh vangli hun chen tur khan sum leh pi ngah a pawimawh ber lo, hausak a \ul kher lo. Silhfen a pawimawh ber lo va, hmel hmachhuantlk a ni hek lo. I nawmna tur twk chu i sum leh pi khan a tlin a, i hmel leh nihna khn a phu hliah hliah zwk asin. Mite aiin i \hing bk lo va, i vanglai chn tur khan nangmaha nangmah kha i tling twk em em a ni. Khawvel mi ropui leh hausa te i thlir a, i insit a, i lo zm mai a ni ang e. A tehna awm ngat se chuan celebrities tam tak, thlang sappui lanu leh val rualte hlimna ai khuan Zoram kilkhwr taka i hlimna kha a uai fual bk miah lovang tih hi ring ringawt mai rawh. Ring lo mite hlimna pawh thlensak \hin kan Pathian hian amah ringtute chan tur leh hlimna tur chu a ngaihtuahsak em em ang tih hi ringhlel ngai suh. I kiangah khan i nawmna tur twk chu hluiin i awm zel ang tih hi ringhlel ngai suh. Chuvangin insit lo la, i vangli chn tur khan i tling em em a ni tih hi pawm thlap rawh. Insm bik lo la, Masi lo thleng turah hian i vangli / \hatli hun \ha kha theihpatwpa chn turin inbuatsaih mai rawh le. I hlimna twk tur chu i hmaah chhawp
www.mizoramsynod.org

I nun kha i ta a ni Lalpan i nun kawng, khwl ropui tak kha thunun a, kaihruai tur khan mi dang ni lovin nangmah kha a ruat che a ni. I nunah khan i thu ber a, mi dang an leng ve lo. Chu mai a ni lo, duh duh tih theihna turin duhthlan theihna a pe bawk che a, i duh duh i tiin, i duh duh i ti lo thei, i ta i ni a, mi dang ta i ni lo. Chuvangin a nuam thei ang berin Masi lo thleng tur hi hmang turin inbuatsaih rawh. Mi dangin thuneihna an nei lo. Zalenna zau tak i nei e. Aw..i va han vannei tak em..!! Nuam thei ang berin aw I lal berna nangmah kha a nuam thei ang berin siam ang che. Biak In-a inkhawm ai chuan khawlai khawvwt hnuaia rider nih te chu a nuam zawk mai thei a nia. Lenkhwmna / Zaikhwmna hmuna awm ai chuan \hiante nena interek hrana thil dang lo tih daih te chu a nuam zwk mai thei bawk. Nu leh pate bula, "Ram Thianghlima Lal lo piang chu" tih hla nena kalvari dance ai chuan chhas-te nena dm light hnuaia, "Feliz Navidad" tih hla hot tak per rem a, lo break dance vel te chu i chek chuan a ngeih zwkin i thlarau pawhin a mil zwk mai thei Ngun takin ngaihtuah la, i vangli / \hatli hun chenna tur atna i duh zwk chu thlang la, nuam i tih zwkna tur kawng chu

December, 2012

13
zawngte hian Lalpa rorelna niah chuan awmzia a nei tawh dawn lo. Mihringte hlimna leh lawmna tak hi chu kan nakin hun tur suangtuahna hi a lo ni a, chu kan nakin hun tur chu tun huna kan awm dan hian a hril zel a ni. Kan nakin hun tur chu a nuam emaw, a hrehawm emaw pawh ni se kan vanglai / \hatlai hun hian kan lo tem lwk ngei ngei \hin. Chuvangin i vangli / \hatli hunah hian i pang tinatu i insiam tur a ni lo va, chuti ang awm thei tur lak a\ang chuan inthiarfihlim ang che. Kan vangli/\hatli hunah hian natna te hi keimahni insiam chawp a ni duh khawp a nia. Mahni natna thlentu nge i nih dawn mahni hlimna leh lawmna thlentu? Masi leh Sual Krismas-ah hian engati nge sual hi a hluar bk em em kan tih chuan, he hun ropui leh hlu tak hi Lal Isua khawvela a lo pianna ni a nih avangin sual lalpa setana chuan a thik em em a, a theihna leh chakna zawng zawng hmangin chet a la ve vat vat \hin a ni. Lal Isuan i thinlung hmun ruak zawng zawng luah khah vek a duh ang bawkin setana hian a duh ve tho va, neih che a duh a ni. Chumi a duhna tihlawhtling tur chuan hmanrua eng pawh a hmang mai \hin a ni.
www.mizoramsynod.org

chhuahin a awm zel ang a, mi dang i ngai bk tawp lo vang. A tihchi dwn em ni? Eng nge a tihchi loh bk lem ang le? Mi fate pawhin an tia lawm, eng vangin nge i \hatli / vangli hun twi te kha i chen loh bk ang? Naupang chhia i ni tawh lo va, Lalpan chhia leh \ha hriatna a pe tawh che a. Chumi i chhia leh \ha hriatna hmang thei tur chuan duhthlan theihna turin zalenna a pe tawh bawk che a, chu i zalenna chu mi dang tel lovin nangmah ngeiin i hmang mai tur a lawm. Mite hmuh dan tur che leh ngaih dan turah che khan buai duh suh, nangmah chiah kha inngaihtuah la, i hlimna tur leh i tana \ha tur nia i hriat chu ti pawp mai rawh. Tichuan, i vangli / \hatli hun hmang tur khan nuam i tih zwng tur lam chu thlang mai la, \ha i tih kawng chu inthlahrung hlek lovin zawh mai ang che. I thu vek a lawm. Eng vangin nge dam chhung rei lote, thih hnu sei leh tur siah hian i vanglai / \hatlai hun kha i chen loh bk lem ang le..? Mahse(Thuhriltu 11:9c) I hriat hmaih ngai hauh loh tur chu i thil tih leh awm dn azir zel khn Pathianin i chungah ro a la rel dwn tih hi hre reng ang che. Setanan ro a relsak dawn lo che a, khawvel ropuina, thiltihtheihna, nawmna leh hlimna zawng

December, 2012

14
chibai bk tur hian engtin nge i inbuatsaih tawh a, engtin nge i inbuatsaih dwn? Nau piang lawm tur hian i duh thlanna kha engtin nge i hman tawh a, engtin nge i la hman zel dwn? Hmanlai hian Naupang pakhat Birthday lawm tur hian an kal khwm a. Tlai lamah chuan music chi hrang hrang play-in an lm mup mup mai a, chutia hlim taka an lam mup mup lai chuan naupang nu chu a lo \ap chhuak ta phut mai a. Eng nge thil awmzia tia an lm an han chawlh nk chuan, kil khatah chuan naupang, a birthday an lawm bera chu thiin a let reng mai hi a lo ni a. Birthday lwm tura kal khwm te chuan an lawm ber, an kal chhan ber hre chang lo lkin a behbwmah an inhnangfk a, anmahni lawmna leh hlimna ringawt an buaipui avangin birthday neitu ber pawh chu ngaihsak lk lovin an lo chl hlum reng mai hi a ni a. He naupang birthday lawmtute ang mai hi kan ni ang tih hi thil hlauhawm tak a ni. Kan lawm chhan ber hre chang lo lk hian kan tisa duh zawng ringawt kan zawn a, kan hlimna ringawt kan um a nih chuan Isua Kraws-a khengbet nawntu, Pa lung tichhetu mai kan ni dwn a ni. He kan khualzinna rama kan cham chhung hian kan thil tih, kan awm dn ang apiangin kan chungah action lk a ni dawn tih hi theihnghilh chi a ni mawlh lo.
www.mizoramsynod.org

Setana chu film leh drama vela i hmuh ang, hmelchhe tak, \ihbaiawm leh \awphnawk tak, \hing leh mawl tak emaw i lo ti ngawt ang e, a ni teuh lo a nia. Setana chu hmel\ha tak leh thianghlim tak, nelawm si, changkng leh fing tak a ni tih hi theihnghlih ngai suh ang che. I duh theihna ngei turin fing takin a thlm ang chia, i \hian \ha ber hmangin emaw, i hmangaih ber hmangin emaw i thinlung a lama i hawn theihna turin mawi leh itawm, nalh theih twpin, theihpalingkawh tak meuh meuhvin a \ang leh dawn a ni. Chutah tak chuan i chhia leh \ha hriatna hmanga i duhthlanna a pawimawh dawn a, chu i duh thlanna chu Lal Isua leh setana chuan an nghk reng ang, a tu mah mahin an tha chakna hmangin an tilui dawn lo che. Engtin nge i inbuatsaih ve? Silh leh fenah rual pawl loh hlauvin ni tla van vuaiin, bianga thlan tui luang zawih zawih khawpin i hun i hmang \an tawh em? |hiante zinga hawi hil bik nih hlauvin chu hun pui lo thleng tur atna i chhs tur chu i zawng ruai tawh em? Thleng har bik leh tln chak lo bik nih hlauh vangin lirthei \hami i ngaihtuah fel tawh em? Masi ruai \hehnaah dawih bik nih hlauh vangin \heh huaina tur i ngaihtuah \an tawh em? Lal thar

December, 2012

15
'Rawngbawl' hna thawhna hun remchangah hmangin, Lal Isuan min siam chhan leh kan awmna tura a lo buatsaih lwk diam, 'Thil \ha tih' a awmna hun \haah kan chantir zwk dwn lawm ni? Kan \hiante leh kan unaute Isua Krista rinna leh amah anna kawnga hruai nan hmang ila, Kohhran hnathawh tipuitling a, Kohhran kutke ni tura kan \halaipuite buatsaih nn leh Krista Chanchin |ha hlu tak chu member hla zwkte hnena puan darhna hun remchangah i hmang ang u. Kan Lal Isua Kri sta pianchamphaphk lwm tura inbuatsaihna vwrtwp kan hman mek l ai hian kan duhthlanna hi tu nge nei dwn ? A nei theitu chu pahnih chiah an awm, Isua leh setana te hi an ni. Anni chuan tharum thawhin min tilui dawn hauh lo, tunah hian keimahni duhthlanna chiah an nghk a ni. Kan duhthlanna chu kan nunin a lantir ang a, chu kan nuna lo lang chhuak chu kan nihna dik tak a lo ni ang a, chumi hmang chuan kan chungah rorelna a lo thleng bawk angw

Remna Lal Kan Lal Isua lo pian chhan hi Pathian leh mihringte inkr mai bkah mihring leh mihring inkra REMNA a thlen theih nan a ni. Chuvangin kan mihring puite, kan member puite nena kan inrem theih nan he hun hi \hahnemngai takin kan hmang tur a ni dawn lawm ni? Lal zawng zawng zinga Lal ropui ber, amah ang reng reng la awm lo leh awm thei ngai tawh lo tur, kan Lal Isua Krista hi he hunah hian kan thinlungah Lal a ni ve ang em? Khawvel thil chi hrang hrangten kan thinlungah lal tumin hma an rawn la leh ngei ngei dawn a, i bialnu / bialpa khan Lal Isua aia lal zwk tumin a thlem ang chia, ruihhlo chi hrang hrangten i thinlungah Lal Isua aia thuneih tumin an rawn hel leh dawn che. Tu nge i thinlunga Lal atn i lo thlan dawn le? Tu nge i thinlunga thuneitu turin i lo thlan dawn le? Inbuatsaihna \ha Rawngbawl tura chhandam Kristian \halaite hian he hun hi chhandam kan nih chhan,

n K|P Report Form Bial tinah thawnchhuah mek a ni a. Form hi Bialah hmu lo kan awm a nih chuan December 2012 chhungin K|P Officeah ngaihven ni se.
www.mizoramsynod.org

December, 2012

16
Ka bag a bo! Bus enkawltuten bag/suitcase pakhat tla ni awm takin an hre tlat mai, ka bag a ni em? tiin kan check sap sap a, pakhat a kim ta lo ! Pu Zohmaan Bike a rawn hawh nghal zat a, Synod Office thlengin kawngsir zawng zawng an va dap, darkar hnih zet hnuah beidawngin an lo let a, a tawp nan vawi khat bus an check leh a, a lo awm reng si !! Bo tak tak palh ta se tia \hiante rilru kha a va ropui em ! Chaw ei man ka tumsakvek ang... Kamis, kekawr ka keng \euh... kan inpeizawn thla vek ang... Sermon Mahni inhriatchian thupui hlim taka sawi zuiin Kolasib kan thleng a, Kolasib Diakkawn Pastor Bial Zaipawlten min lo nghak a, tichuan Bus 2 leh Sumo 1-in kan kal ta a ni. Zan dar 7 velah Silchar Mission Compound kan thleng a, Mizo \halai sipaia intlar tur za rual an lo thlen avangin chaw ei tur kan chang lo, rawngte bawl chawp leh in, kan ei kham zan dar 9:45-ah Silchar chhuahsanin zankhuain kan tlan a, zing dar 8 velah Shillong thlengin Mizo Kohhran Biak In choka-ah rawngbawl chawp lehin kan ei leh a, chhun dar 12:00-ah Shillong chhuahsanin Barapani-ah innghakkhawmin thla te kan han la nak nak a, Birsingki kan pan ta a ni. Shillong a\anga km 70 vela hla niin, kawng a chhiain kawng peng a pui a tam hle mai a, kawng lah a te tawlh tawlh, a tawpah kawng kan bo ta ! |awng thiamten an han
www.mizoramsynod.org

PYF YOUTH CAMP 2012 Report


T. Lalramnghaka, Saitual Branch

resbyterian Youth Fellow ship (PYF) Youth Camp ni 18-21 Oct 2012 chhunga Birsingki, Karbi Anglong District, Assam-a neiha tel ve thei leh hruaitute duhsaknaa report pe theia ka awm hi a hmasain Pathian hnenah lawmthu ka sawi a ni. PCI hnuaiah hian Synod 8 awmin, heng bakah hian Associated member 3 an awm a. Mizoram Synod hnuaia CK|P hi PYF-a Unit pakhat kan ni. Heng Synod hrang hrang a\anga palai kal zawng zawng hi mi 221 kan ni. CK|P a\angin Pu Zohmangaiha, Fin. Secretary, CK|P leh PYF Committee Member ni bawkin min hovin, Bial 29 a\anga palai pakhat \heuh leh Kolasib Diakkawn Pastor Bial Zaipawl leh Rev. Dr. K. Lallawmzuala, Leader, PYF leh Dr. Lalrindiki Ralte, Associated Proffessor ATC te nen kan vaiin mi 63 kan kal a, City bus, MST pakhat leh Sumo pakhatin kan kal a ni. October 17, 2012 (Nilaini) zing dar 9:30-ah Synod Office kawtah Upa Lalrinmuana Gen. Secretary CK|P-in kan mamawh turte min buatsaihsakin Pathian hnenah \awng\aiin min thlahl iam a ni.

December, 2012

17
an entawn tlak hle a ni. Mikhualte in hrang hrangah min semdarh a, 10 vel zelin kan thleng a, ei leh inah pawh a tawp thlengin sa min hmehpui vek a ni. He Camp hi an ngaihlu hle a, hriatrengna lung lian tawk tak Biak In kawtah phunin Pathianni tlaiah hawnna hun hman a ni. Birsingki-ah hian thla thum kal ta khan electric an nei ve chauh a, Mobile phone pawh a hman theih loh a ni. Hun hman dan tlangpui October 18 , 2012 (Nilaini) zan hi a \an zan a ni a, kan thlen tlai avangin dar 7:30-ah tan a ni a, Rev. Dr. K. Lallawmzuala, Leader PYF in inkhawm kaihruaiin Palai lawmna hun a hmang a, Rev. Remsiama Ngamlai-in kan thupui Youth and Development sawihawnna hun a hmang bawk a ni. October 19, 2012 (Zirtawpni) zing dar 8:00-ah devotion kan nei a, hemi zawh hian Sharing of Experiences on the theme hmangin unit tin a\angin report kan ngaithla a, kan unit a\angin Tv. Lalrammuana, Dawrpui Bial in report dik leh felfai takin a pe a. He hun hi Pu Zohmangaihan a kaihruai nghe nghe a ni. Thingpui in chawlh neih hnuah Session-I na \anin Rev. Dr. PBM Basaiawmoit-an Development is Liberation : concept and type of development tih min zirtir a. Chawhnuah Session II -na hmangin Dr. Lalrindiki Ralte, Associated Proffessor, ATC-in Effect of Development on Indigenous
www.mizoramsynod.org

zawt vel a, he kawng hian a pawh tho nain, kawng a chhiat bakah a kual hle an lo ti a, ngun taka kan zawh chian hnu pawhin RS-a of Venghnuai Bialin paper leh pen keng chhuakin a lem a va ziahtir leh hram! Darkar chanve zet kan tlan let leh hnu chuan kawngdik kan zawh leh thei ta a ni. He kawng hi Pu Zohmaan Also road tiin hming a phuah nghal hmiah. Bu eng emaw zat Mizoram Synod Choir zai kan let hnu leh mawng pawhin mu leh mal a hriat tawh mang loh hnu tlai dar 5:55-ah Birsingki chu kan thim lut ta a ni. A Thlengtu Inbuatsaihna Dil (Bir) leh Sangha (Singki) a tam avanga Birsingki an tih khua hi rauhsan tawh ni mahse kum 1935 khan luah \an leh a ni a. Presbyterian Kohhran hi kum 1948 a din niin, In 72 vel an awm a, Presbyterian vek an ni. Thingtlang khua leh Kohhran te tak te nimahse he Camp thleng tur hian an phurin, chhung tinte an inbuatsaih nasa hle. Playground-ah Pandal hi Biak In ang takin 75x35 ft velin an sa a, chhungtinin mau pum 3 leh tha 3 \heuh an thawh a, Pandal hmaah hian huan leh gate mawi danglam takin an siam a, vaki 2 gate-ah an fuktir vang te hian an theihtawpa an inbuatsaihzia a entir a, a hmuhnawm dangdai hle a ni. Stage decoration a \hain, sound system pawh lian tham tak hmangin kan programme min cover hneh hle. An khawtlang a faiin in leh a vel a fai em em vek a,

December, 2012

18
hrang a\angin item \ha tak tak neih a ni a, Kolasib Diakkawn Bial Zaipawl pawhin lam mawi tak an entir a, mipui mit an titlai hle. He Youth Camp-ah hian CK|P palaiten kan thawhhlawk hle a. Neitu chan chang takin, zai hruai leh rimawi tum pawh kan kutah a awm a. Kolasib Diakkawn Bial Zaipawl ten hla 8 an sa bawk a, chu mai bakah lam mawi tak an entir thei bawk a. Palaite kan hlimin kan inpawh \ha hle bawk. A duh tan Facebook-ah Birsingkian KTP (youth camp 2012) tiin hmuh theih a ni. Haw Kawng October 22, 2012 (Thawh\an) zing dar 6:15-ah Jo kemeh dei (Mangtha aw) Kardom (Ka lawm e) ti chungin Birsingki kan chhuahsan a. Shillong dar 11:00ah kan thleng a, Shopping hun te neiin tlai dar 5:00-ah Shillong kan chhuahsan a, zankhuaa tlanin a tuk zing dar 10:00-ah Bualpui-ah Mizo chaw leh bai ngei mai eiin tuk\huan puar takin kan ei a, tluang takin ni Oct.23, 2012 (Thawhlehni) chhun dar 12:30-ah Bawngkawn kan thleng leh ta a ni. Youth Camp kan hman chhung zawngin harsatna leh buaina tawk lovin, damtlang tak leh hlim takin hun kan hmang thei a. Kan hruaitute an felin an nelawm hle a, palai te pawh an chungah kan lawm hle.Pathian hruaina ropui tak kan chan avangin Pathian chu fakin awm rawh se. KARDOMw
www.mizoramsynod.org

People tih min zirtir a, a thiamin a chhuanawm ngei mai. Zanah vantlang inkhawmah Rev. David T. Lhouvum, Administrative Secretary, PCI-in Pathian thuchah ngaihnawm takin a sawi. October 20, 2012 (Inrinni)-ah Session-III na hmang lehin Rev. Dr. Bright Star John Syiemlieh-an Christian Youth and Sustainable Development tih thupui a sawi leh a, Group 5-ah in\henin thupui zir zawh apiangah group discussion neih ziah a ni bawk. Group tin Secretary-ten report an pe leh \heuh a ni. Kan thu zir hrang hrangte a\anga hmalakna tur chhawp chhuah palite chu Unit tina lo bawhzui tura dah a ni. Chawhnu lam hian Sight Seeing (Sight Singing? by Ate-a of Lungdai Bial ) hun hmangin luiah te kalin tuite kan inchensiak a, a nuam hle. Inrinni zanah Praise and Worship hmangin, unit tin a\angin special item special tak tak neih a ni a, kan unit a\angin Rev. T. Lalthantluanga (Sairang Pastor) leh Nl. Lalrodingi (Kolasib) te an solo a, Kolasib Diakkawn Pastor Bial Zaipawl te thiam takin an zai bawk. October 21, 2012 (Pathianni) hian khaw \henawmte pawh Biak In kharin an lo tel hlawm a, kan \hahnem hle. Rev. Thanglienmang Hangsing leh Rev. Dr. J.F. Jyrwa ten Pathian thuchah an sawi a, zanah Rev. Dr. K. Lallawmzuala, Leader PYF-in Pathian thuchah nung tak a sawi a. Fellowship hlimawm tak hmangin nunau nen Pandal-ah kan khat hneh hle, unit hrang

December, 2012

19
dinchanna, a ruh no no chhuahna khawvel a ni. Kan inelna ruam erawh a inang lem lo. Mi tinin mi dang kan elna hmunah hlawhtlin thuai thuai kan duh a. Chumi khawvelah chuan Bible-a innghat philosophy thar kan mamawh. Nih thuai thuai duhna hi hlawhchhamna a ni thei : Thu sawi pakhatah chuan tlan chakte chu an inchhuih tlu \hin tih kan hmu, kawng tam takah a dik. Kohhrana tui lo leh kohhran chhuah san tam tak hi an beisei anga chanvo chelh mai lo te an ni. Politics-a mahni thlan khur lai an tih fo chu candidate emaw therhlo emaw beisei hma lutuk te an ni fo. Mi brilliant em em si, rin aia hna thawk hniamte hi hna lungkham hma lutuk an ni chawk. Ei ruk vanga mualpho ho pawh hi hausak thuai thuai duh an ni tlangpui. Mi tam tak hi chuan tlem han nghak leh hret se emaw, thawh khatin han bei leh se, tuna an nihna aia sang ni thei an awm nual. Hlawhtling tur chuan tei rei peih mi nih a ngai : Rome khawpui ropui tak hi ni khat chhunga sak zawh a ni lo. Mi ropuite kawng hi a thui a, zawh chhung pawh a rei. Lal Isua leh Baptistu Johana te chanchin hi kum 20 vel chhung Bible-ah a lang lo. Mi thiamte chuan rawngbawlna atan an inbuatsaih niin an ring. Tirhkoh Paula
www.mizoramsynod.org

HMANH MAWH SUH, I TLAI ANG E


Laldinpuia Tlau Saiha Branch

unlai khawvelah hian mi tin hi kan hmanhmawh a, muang chang delh delh hi kan ning thuai \hin. World level te, Europe leh Latin American football en \hinte chuan Asian football an en peih meuh lo. A chhan bul berah chuan an khel a muang lutuk a ni. K|P member tam berte hian inkhawm \hulh an duh miah lo, mahse an han inkhawm ta cheng a, ban thuai thuai an duh a, fellowship an nghakhlel hle emaw tih tur a ni a, kan han fellowship a, rei an ti hma leh em em bawk si. Ni, tunlai khawvel hi a hmanhmawh a, muangchang delh delha thil tih kan peih tawh lo. Hruaitu atan pawh mi virvat \ha leh \awng rang lam deuh kan duh a. Mi \awng muang, ban chet chawta thusawi \hin tan TV/Radio-a announcer tlin rual a ni lo. Tunlai \halaite nun hi a speed a sang em em a. Mi \henkhatin tun kum zabi 21st century hi anxiety age (zat ruaina khawvel) an ti pawh hi a inhmeh hle mai. Chutih laiin tunlai khawvel hi inelna khawvel (competitive world) a ni. A thei apiang

December, 2012

20
karah pawh hian mi rinawm leh dik, kawng engkima rintlakte hi ngaihsan an la ni reng. Robert C. Edwards chuan "Thil \ha tih tir atan chuan mi buai tak thlang rawh. Mi buai tak lo chuan hun an nei ngai lo." a lo ti a. Engtia thui nge kan kal : Kum naupang te nia HSLC pass thei nih te, MA pass thei nih te a hlu. Naupang tea Kohhran Upa nih te, K|P OB nih te a ropui. A ropui ber zawk chu engtia chakin nge ka kal tih aiin engtia thui nge ka kal tih a ni. Rawngbawlnaah pawh kan phur lai chuan a thlawhin kan thlawk a, mo thar tha anga chet vut vut kan duh a, nihna pawh neih thuai thuai kan duh \hin. Mahse, a lo rei a, ral thlir bak kan peih meuh \hin lo. Rev. Vanlalzuata \awngkam takin 'kan intlansiakna kawng chu khawvel a\anga khawvel lo la awm tur thlengin a ni a, a hlat zawng chu dam chhung daih' a ni. Heta ringtu speed chu a muang tawlh tawlh a tih theih ang, thlawk, tlan, kea kal a ni tlat. Kal chak aiin a tawp thlen a pawimawh zawk. Rawngbawlna thil a ni emaw khawvel intlansiakna a ni emaw, mi bikte hlawhtlin zung zungna kan sawi mawi lo a ni lo e. Dik lo leh fel hlel (foul play) taka hlawhtlinna hmuh hi a tlo lo a, mualphonain a zui \hin. A sa kal tea Pathian leh mihring pawmpui thlapa hlawhtlinna hmuh hi a ziktluak a, chu chu ringtute kawng zawh tur a niw

pawhin kum 3 vel lai a thang bo thu a sawi. Bible chuan kohhran hotu atan chuan ring thar mi a ni tur a ni lo a titawl mai. Mizo \halaite hian hlawhtling tura biru taka inbuatsaih kan thiam a pawimawh hle. Lungpui phena nawinawk par nih \ul chang a awm a. A tawpah chuan chung mite chu April par ang maiin an par vul chuk \hin. Rawngbawlnaah pawh hian, mihring nun a inbuatsaih \hat chuan, Pathianin a hmang nasa nge nge niin a lang. Duhsakna hi a hlu : Zep thu a cheng lo, duhsaktu neih hi kawng engkimah a hlu a, hlawhtlinna kawng pawimawh tak a ni. Isua chu a fing deuh deuh va, a lo lian telh telh a, Pathian leh mihring duhsaka a awm deuh deuh thu kan hmu a (Luka 2:52). Naupang Samuela pawh a \hang lian deuh deuh va; Pathian leh mihring duh zawnga a awm thu kan hmu bawk (I Samuela 2:26). Lei chunga thuneitu Pathian leh thil siam zinga ropui ber mihring duhsak leh duhzawnga awm hi hlawhtlinna chu a lo ni. Pathian leh mihring mithmuha duhsakna leh hming\hatna hlawh dan chu khawngaihna leh thu tak inhnuchhawn tir loh a ni (Thufingte 3:3&4). Chu chu rinawmna leh rintlak nihna tihna a ni thei awm e. Pathian hian a tana rinawm leh a tana mi hmantlakte chu a chawimawi ngei ngei tih pawm ila. Tun lai khawvel sual tak

www.mizoramsynod.org

December, 2012

21
pawh kan tawm puk min luh chhuah vek a. Chu tuifawn chuan chhung tin min chim a, hnawl tam tak min hnutchhiah a. Chhungkaw \henkhat tan phei chuan an dam chhunga an thenfai sen tawh loh tur khawpa ngaih chhawl a bang a, a \hente tan chuan a pan deuh a ni mahna e. Khawvel hun inher leh inlumlet hian eng emaw thil takah hian phurrit min siamsak vek a. Dam chung ni khawsak rualelna sang tak chu thlipui angin a tleh hum hum a. Ban phak loh ban leh; um phak loh um reng renga intlansiakna khawvel hi Damlai Tuipui Fawn chu a ni. He tuifawn hian mi tam tak a la tawh a, a chim pil a, hmuh leh tur leh an chanchin chhui zui tur reng reng a hnutchhiah lo. Damlai tuipui fawnin a chim mek chhungkua leh mi mal kan va tam em. Tun \umah hian mahnia tal chhuak zo tawh lo a, li thuk lam pana a len dawrh dawrhte, in ham tanna reng reng nei tawh lote tan chhanchhuahna lawng kan rawn chhawp chhuak dawn a. He lawnga inham tang duh apiangte chu an him mai dawn a ni. Chhungkuaa hlim zo tawh lote kan awm em? Damchhungni hi ngui leh \ap chunga hmang tate, damlai tuipui fawn avanga khawvel hmathlir pawh thim ruiha hriaa hun hmang mek te, hlimna kawl eng pawh thlir pha tawh lote tan Fatu hna kan rawn thawk e.
www.mizoramsynod.org

DAMLAI TUIPUI FAWN


P V .C. anneia, Venghlun, Chhingchip.

uifawn rapthlak tuara mangang leh thlabar taka rum ho chu ka thlir reng a. A sa him chin, sitting room-ah chuan \humu duai chung chuan, A va rapthlak em, a va rapthlak tak em ka lo ti mawlh mawlh a. Mi chakin an chakna an chhuang thei lo a, in ropui dinna leilung pawhin a dawl zo hek lo. Thing kung leh thlai te reng pawn \an hmun an rem fel thei bik lo a. Nunau pawisawi lo pawh dimna reng a nei lo. Dan chi rual a ni lo va, thil zangkhai leh rit pui puite chu avaihma a, tu tan mah \an hmun han siamna hman eih a awm lo. Chu tawrhna rapthlak chu Tsunami kha a ni. Chutia ka thlir reng lai chuan he hring nun damlai khawvel hi tuifawn in min hnawl ve buan buan ni hian ka hria a. Damlai tuipui fawn tiin ka rilru chu a vak darh vel a. Ka ngaihtuahna zam vel chu ka kawm ta melh melh a. Hringnun damlai tuipui fawn phul bulh bulh chuan kan duh emaw duh lo emaw, mi tin mai hi min hnawl buan buan a, min vawrh kang dawrh dawrh hi a lo ni ber. Bikna hmun him zawnga vak vel te zawng zawng

December, 2012

22
rem lo, thianghlim leh thianghlim lo pawh thliar hrang hman lovin kan ham buan buan a. Lungawina kim hmu chhuak ta reng an la awm lo. He damlai tuipui fawnah hian chawlhna i zawng \hin mawHlimna hmu chhuak turin nasa takin i bei a ni mahna. Chawlhna leh hlimna tia an sawi tawpa kan hmawr bawkna hi a va chau \hin em. Tisa phurna leh chakna phul ten kan taksaah dam chhunga reh thei tawh lo tur sernung a hnutchhiah a. Rimawi thawm ri bengchheng avanga zauthauna ten kan nun hlutna sadai min \hiah sak. Taksa khawl thuneihna tibuaia thisen leh thluak finna chai buai nana kan hmanraw hman te chuan kawng sir leh dai tam min fantir a. Kawtthlera nun ze huai huai leh puipun hlim hlawpnate chuan kan kham khawp min fah chuang hek lo. Nun zangkhai nan ti ni awm fahrana kawngpui tluana ving tak taka chet la a, Suangpuilawn kal tum ni awm taka tlan chiam chiamho pawh hi a tawpah chuan an ding leh mai a. An hawi an hawi a, an kir leh ringawt mai. Rei lo te atana nawmna so sang hmachhuana tisa za sum bet zo lo ho pawh hian kham lem an nei lo a, a ngai an ning a, a thar an chuan a, duh tawk tih leh kham tawk an hmu hek lo. Hmanrua changkang leh chhuak thar apianga hlimna zawngtute
www.mizoramsynod.org

A \hente lem hi chuan an pil mek tih hre loin an la hleuh tak burh burh a. An hma lawka khawvel livir so phul bulh bulh chu an hre der si lo. Hlimna beiseiin a umin an um a, lungngaihna tuifawn chuan an hnung lamah a aia chakin a khuh leh a. Chawlhna nia an hriatah nasa takin an tlan a, manganna leh thlabarna in a lo hmuak bawk. Nuam nia an hriatah an phe hlawk hlawk a, hrehawmna thuah tam tak chhipchhuanin an hun tawp an hmang leh si. Chung zawng zawng chuan zawn an nei vek a, an thil zawn \heuhah chuan hlawhtling ta sawi tur an awm lo. Aw le, Unau duh tak, tunlai kan chenna khawvel tuifinriat zau tak hian kawng hrang hrangin min chim pil ta ruai ruai mai le. Hmasawnna leh changkanna fawn vel chuan min len hum hum a. Hmanraw changkang leh nunphung khawsak awlsamna chuan inthlahdahna leh nun pawlawhnaah min hruai lut ta a. Kan ngainat zawngte chu a inher danglam a, mit chakna leh hriatna chak tak takah kan intlansiak a. Pathian thu tak rengin hmun a chang pha ta lo. Thil thar hmuh kan chak a, chu chuan kan mit a fah zo lo a, chhiatna rapthlak leh thu \ihbaiawm ten kan thin a ti\hawng pha tawh hek lo. Intlansiakna khawvel a ni tawh a, sum leh pai ngaihtuah luatna tuifawn ten min len a. A rem leh

December, 2012

23
Krista Kraws hi i pan mai ang u hmiang. He Kraws-a innghat ngamte hi chu damlai hringnun tui fawn chungah hian thlamuang takin an leng delh delh mai a asin. Chu Krista Kraws himna Lawnga chuang fuh tawh lailengte hi chu an inchhir lo khawp a ni ang, Lawmin ka puang zel dawn, ka damna Krista Kraws chanchin hi; chhuan tur reng ka nei lo, sawi tur pawh ka neilo; ka damna Krista Kraws thu chauh lo hi chu an lo ti vawng vawng mai. He khawvela manganna leh buaina i tawrh zawng zawng kha Krista Krawsah hian rawn nghat la, he hmangaihna lawng, Zion panna Lawnglian hian a lo phurh sak mai dawn che lawm. He tui fawn hian a lo chim pil lek lek \hin che a ni maw mangang leh thlabar takin i lo invai ve fat fat a. En teh, i hma a saw.. Chatuan lungpui Krista a ding luah mai. Chatuan lungpui aw Krista, i angchhungah min hum rawh tiin au vawn vawn la. Lalpa Zion khawpuiah khawngaiha min teltir chuan; khawvelin min hmusit mahse, i hming chauh ka chhuang tawh ang tiin Damlai Tuipui Fawn hi i daikai ve dawn alawm. Damlai tuipui fawn piah lamah sawn ka lungkham ram eng mawi chu a awm tiin lei lam thil chu i ralkhat thlir tawh dawn a niw
www.mizoramsynod.org

lah hi an ning hmel a chhe ting. A ni e ti rawdamlai tuipui fawn kan pal mekah hian chawlhna reng reng hi a lo awm lo tak asin. Mosia pawh khan a lo hre chiang a, Rei lo te sual nawmna hlimpui ai chuan a mite nena tihduhdah tuar a thlang ta zawk a tiin an lo ziak a. Hmangaihtu Lal Krista hnenah lo chuan Chawlhna reng reng a lo awm lo a ni. Damlai tuipui fawnin a chim mekte tan kan himna kulhpui Krista Kraws pan mai hi a va \ha em. Chhungkua hlim ni hmel hmu ngai reng reng tawh lote, \apa kun tlawk tlawk a \hu mek te, hma lam hun beiseina eng nei tawh loten Krista Lawng hi rawn pan ang che u. A ni, khawvela beidawnna tui fawn in a khuhte, innghahna tur reng reng nei lova dinhmun phet te; belh tur reng nei lo ni a baihvaia inhria te, retheihna tui fawnin a chim mek avanga khaw engah pawh chuang chhuak ngam lote; Seol-natna tui fawnin nghet taka a phuar tawh avanga an damlai nun chawhnu ruiha hmu te, vanduaina hrim hrim fawn vel lo nang fuh avanga damchhung ni chhiar fuh thei tawh lote; dam chhung khawsak ei bar zawnna fawn vela rahbi rualrem rap fuh thei lo te, hausakna sum leh pai ngah hle si a, nun thlamuang chuang lote; khawvel manganna hrang hrang fawn velin a chimte kan lo ni thei e. Chung ho zawng zawng chuan

December, 2012

24
tizautu atan tun \umah hian mi thiamte thuziak a\angtein tlemte lo tarlang ila : 1. Khawchhak mi fingte kha pathum an ni chiah em? : Mi tam takten khawchhak mi fingte kha mi pathum niin kan ngai nghet hle \hin. Kan Bible hian engtin chiah nge a tarlan le? Fakna hlaah te pawh Khawchhak lal pathumte kan ni tihte kan nei a. Kan hriat angin Isua Krista pian thu hi Luka 2:1-20 thuah hian kan hmu a. Mi hrang hrang- Mari, Josefa, nausen Isua, angelten berampute hnena Isua pian thu an thlen thlengin a lang a. Nausen Isua chu Bethlehema ran chaw pekna thlengah a lo piang a ni. Luka 2:814 thuah hian vantirhkohten berampute hnena Isua pian thu an thlen dan chiang takin kan hmu a. Vantirhkohte thu awihin beramputen nausen Isua chibai an buk thu Luka 2:16-ah kan hmu bawk. Luka hian Isua pian zana arsi lan thu te, khawchhak mi fing ten nausen Isua chibai an buk thu te a ziak ve lo va. Chanchin |ha Matthaia ziak lo en ve leh ta ila. Mt. 2:1-2 ah chuan, Tin, lal Heroda a lal laia, Judai rama Bethlehem khuaa Isua a lo pianin ngai teh, khawchhak lam ata mi fingte Jerusalem khuaah an lo kal a, Khawiah nge Judate lal lo piang chu? khawchhak lamah arsi kan hmu a, amah chibai buk turin kan lo kal a ni, an ti a. Kan Bible hian, khawchhak lam ata mi fing pathumte Jerusalem khuaah an lo kal a, a ti lo va, khawchhak lam
www.mizoramsynod.org

KRISMAS THU DIK


Joel Lairemsanga, Guwahati Branch

athian hruaina zarah krismas kan lo thleng leh dawn ta reng mai. Pathian hnenah lawmthu awm sela. Rilru pawhin Bethlehem mual tlai tla eng lam a hawi ve der tawh zawng a nih hi. Krismas tih thumal kan hman leh hmuh apianga rilrua rawn lang \hin chu Berampute, Ran chaw pekna thleng leh Khawchhak mi fingte hi an ni ngei ang le. Biak In chei nan te pawh Ran chaw pekna thlenga nausen Isua, Berampu te leh Mi fingten chibai an buk lai lem te pawh kan hman \hin hi. Krismas vuakveta kan hmuh \hin tam zawkah te hian nausen Isua kha Berampu te leh khawchhak mi fingte khan chibai an buk rual niah kan ngai a. Khawchhak mi fingte lah mi pathum ni tura ngaihna kan nei deuh vekin a lang. Bible keu khat deuh phei chuan Bible tlawh chhanin huai takin inhnial kan cho mai awm mang e. Eng pawh ni sela, Krismas chanchinin a ken tel Berampute leh khawchhak mi fing chungchangah hi chuan Mizote chauh ni lovin hnam dangte pawh hian ngaih dan leh pawm dan nghet, Bible-a lang si lo hi an lo nei ve tho mai. Heng ngaih dan nghet tihdik hi a pawimawh ber ni lo mahse hriatna

December, 2012

25
teh, khawchhak lam ata mi fingte Jerusalem khuaah an lo kal a, Khawiah nge Judate lal lo piang chu? khawchhak lamah arsi kan hmu a, amah chibai buk turin kan lo kal a ni, an ti a. tih kan hmu a. Isua pian hun lai khawvelah hian zin vahna atana an hmanraw \angkai tak chu sanghawngsei a ni a. Tunlai khawvel nen hian a la inthlau em em a ni. Hei vang hian an rawn chhuahna a\anga Jerusalem khawpui lo thleng tur hian rei tak an thang a \ul ang tih chu chiang tak a ni a. Khawchhak lama arsi an hmuh \an a\anga zin chhuak chauh an nih avangin beramputen nausen Isua, ran chaw pekna thlnga mu chibai an bk zan khan an la awm ve lo tih chu a chiang mai awm e. 4. Mi fingte khan nausen Isua nge naupang Isua chibai an bk le? : Mt. 2: 7-11 ah chuan, Chumi hnuah chuan Herodan a rukin mi fingte chu a ko va, dilchhut takin arsi lan lai chu a zawt chhuak a. Tin, anni chu Bethlehem khuaah a kaltir a, Kal ta ula, naute thu chu dilchhut takin zawt chhuak rawh u; tin, kei pawhin amah chu chibai ka rawn buk ve theih nan, in hmuh veleh mi rawn hrilh ang che u, a ti a. Tin, lal thu chu an hria a, an kal ta a; tin, ngai teh, khawchhak lama arsi an hmuh kha naute awmna chung zawn a thlena a din hma loh zawng an hmaah a kal zel a. Tin, arsi chu an hmuhin an hlim em em a. Tin, in chhungah an va lut a, a nu Mari hnena naute chu an hmu a, an bawkkhup a, chibai an buk a: tin, an ro bawmte an hawng a, a hnenah chuan lawmna www.mizoramsynod.org

ata mi fingte Jerusalem khuaah an lo kal a, a ti mai chauh a ni. Chuti a nih chuan mi pathum ni tura kan lo ngaih ngawtna chhan hi chu Bible pawn lam a\angin a ni tih a chiang hle. Tin, Isua chibai buk nana thilpek pathum an hlan avang ngawt hian mi pathum ni tura ngaihna hi mi tam tak thinlungah a bet nghet hle bawk. 2. Khawchhak mi fingte hi tute nge? : Khawchhak mi fingte hi an hming leh an rawn kalna pawh hriat a ni lo va. Thawnthuah chuan Aigupta leh Greek ram a\anga lo kal niin sawi a ni. An hming pawh Casper-a, Melkior-a leh Balthasara tih a ni. (William Barclay, The Gospel of Mattew). Kan rin pui ber tur Bible-a a lan miau loh avangin Bible pawn thawnthu pawm vek loh hi a him ber awm e. Greek chanchin ziaktu ropui Herodotusa sawi dan chuan khawchhak mi fingte hi mumang hrilhfiah thiam an ni a. An hun laia khawchhak han tih hian Mesopotamia emaw, Arabia emaw, a piah leh daih pawh a huam thei a. Tin, mi \henkhat chuan Persia rama puithiam chi niin an ngai thung. Lal nia ngai an awm bawk a. An chanchina lang chiang tak chu khawchhak lam a\anga lo kal an nih leh arsi chanchin zirmi an ni hi a ni (Bible Thumal Hrilhfiahna : Revd Chuau\huama). 3. Berampute leh khawchhak mi fingte hian Isua chibai an bk rual em? : Mt. 2:1-2-ah chuan, Tin, lal Heroda a lal laia, Judai rama Bethlehem khuaa Isua a lo pianin ngai

December, 2012

26
hma chuan a ding lo tih kan hmu a. Mi fingten Jerusalem an chhuahsan hnua rawn lang thar leh a ni lo tih pawh kan hriat a \ha awm e. 6. Isua pian hun hi engtik nge? : Isua pian hun hi Matthaia chuan Heroda lal lai niin a sawi a. He Heroda hi Herod Ropuia a ni a. Rom \anpuia Judai ram chhunga a lal hmain a pa Antipatera chuan B.C. 49-ah Galili ram governor -ah a dah a, B.C. 37 a\anga B.C. 4 thleng a lal a, B.C. kumah a thi. Chuvangin Isua pian hi B.C. 4 aiin a tlai a rinawm loh a ni. (Mt. 2:1). Luka hian Kaisara Augusta lal laia ama thupeka chhiarpui awm kum, Kurinia Suria Ramawptu a nih lai niin a sawi a. (Lk. 2:1-2). Luka hian Heroda lal lai tiin sawi chiah lo mahse, Johana pa Zakaria hnena angelin Johana pian tur thu a sawi pawh kha Heroda lal lai tho a nih avang hian (Lk. 1:5) Matthaia nena an sawi hun lai hi a inang reng a ni. Aw le, krismas ni December ni 25 kan hman chungchangah pawh hian sawi tur tam tak a awm thei a, chhiar tur pawh a tam hle. A ni dik taka hman te, a lo chhuah dan chipchiar leh dik taka hriat te hi thil \ul ber a ni lem lo va. A pawimawh ber chu kan thinlungah tlawmna nun nena nausen Isua hi piang thei ngei tura lo inbuatsaih hi a ni tih hria ila. Vawi tam tak krismas hi hmang ve tawh emaw inti zingah pawh krismas dik tak la hmang hauh lo a awm theih a ni. Kumin krismas hi thinlung thianghlim tak nen hman \heuh i tum ang uw
www.mizoramsynod.org

rangkachak te, beraw te, murra te - an pe a. tih kan hmu a. English Bibleah te chuan heta, naute tih hi the young child tia hman a ni hlawm. Tin, Matthaia ziak vk Mt. 2: 16ah chuan, Chutih lai chuan Herodan mi fingte tihder a nih a inhriat veleh a thinur em em a, mi a tir a, a hun lai tak thu dilchhut taka mi fingte a zawh chhuah ang khan, Bethlehem khua leh a vel zawng zawnga mipa naupang kum hnih achin hnuai lam chu an zain a that ta vek a, tih kan hmu bawk a. Helai chng a\ang pawh hian mi fing ten chibai an bk lai hian Isua hi nausen a ni tawh lo tih a chiang mai awm e. Isua hi kum 2 emaw a aia naupang emaw a ni ngei ang le. Nausen mai la ni ta se eng vangin nge lal Heroda hian mipa naupang kum 2 chin hnuailam zawng a thah ngawt ang le? 5. Mi fingte kha arsi hruai bo an ni em? : Mi \henkhatten arsi-in mi fingte hi Jerusalem-a lal Heroda hnena a hruai luh avanga nausen pawisawi lo suatna hi lo thleng niin an puh ve tlat mai bawk a! Mt. 2: 9 kan en chuan, Tin, lal thu chu an hria a, an kal ta a; tin, ngai teh, khawchhak lama arsi an hmuh kha naute awmna chung zawn a thlena a din hma loh zawng an hmaah a kal zel a. tih kan hmu a. Mi fingte hian hruaitu arsi hi en reng lovin an finna hmanga chhandamtu hi Jerusalem-a lo piang tura an rin avang zawka hruaitu arsi hi phatsan an ni tih hi pawm theih a \ha awm e. Hruaitu arsi hi chu nausen awmna chung zawn a thlen

December, 2012

27
bakah midangte tihkep hram a tum \hin a ni. Pathian faka zai hi nuam a ti hle a, a hla ngaihthlak tam ber pawh zaipawl a ni. Khawtlang rawngbawlna lamah kum 2012 hian Tlangnuam Branch YMA-ah Executive Committee Member a ni a, tin, Chawngbawla Section YMA-ah Ziaktu mawhphurhna a chelh mek a ni. Rawngbawlna lamah kum 2012 hian Kulikawn Pastor Bialah Bial K|P Committee member a ni a, Bial Zaipawl member a ni bawk. Kohhranah zai hruaitu a ni a, NPSS lamah Primary Departmenta zirtirtu ni lai a ni. Tlangnuam Branch K|P-ah Branch Committee Member niin, Kohhran Zaipawl convener a ni bawk. Vanduaina a tawh dan : Tv. Vanlalhriata hi a hrisel loh avangin a taksa hian hah a haw hle \hin a. Chauh thut chang a neih \hin avangin doctor-te pawhin hah lo tur leh rit la lo turin an ti hial a ni. Inrinni, June 23, 2012 khan Mission Veng Kohhrana Synod Revival Meet neihah Kulikawn Pastor Bial Zaipawlin chawhnu inkhawma hla an remnaah a tel a. Hemi hnu hian Rajiv Gandhi Stadium, Mualpuia Bial K|P Sports neihnaah a kal ve leh a ni. Bial Sports-ah hian Tlangnuam Branch football team Manager niin, infiamna ngaina tak a nih avangin a phur hle nghe nghe a ni. Intihhlimna a nih avangin football-ah hian rei lo te a tel ve a, a chauh deuh avangin a inthlaktir thuai a, tichuan, buk lamah a taksa tihahdam turin a mu zui ta a ni. Hetia a mu hi buaipui ngai khawpin ni khaw hre lovin a awm zui ta a, a harh hleih theih loh avangin a \hiante chuan Aizawl Civil Hospital an panpui a; doctor-te rawn angin CT scan te tih nghal a nih hnuah amah pawh \ha leh mai tura a lan laiin a \ha lo leh ta thut mai a, a lung a lo \hat loh avangin zan dar 8:15 khan lungphu chawl avangin natna na tak tuar chung pawha a fak \hin Pathian hnenah natna tuar tawh lovin a chawl ta a niw
www.mizoramsynod.org

nnn SULHNU

Tv. Vanlalhriata (1977 - 2012)


A chanchin tlangpui : Tv. Vanlalhriata (Mahriata) hi June 18, 1977 khan Pu Vandailova (L) leh Pi Hrangsiami (L) te fa paruk (6) zinga a tlum ber niin Tlangnuam, Aizawlah a lo piang a. Unau hmeichhia pathum leh mipa pahnih a nei. Zirna lamah chuan Pawl 10 chauh thleng mahse kohhran leh khawtlang tan theihtawp chhuahin a inhmang \hin a. Mi ngainat leh ngamtlak, harsatna leh lawmna an thlenna \hin a ni tlat thung. Tv. Vanlalhriata hi a naupan lai a\anga mi huatthu leh mi pawisawi lo mi a ni a, Mizo tlawmngaihna nunpui tlattu niin, kohhran, K|P leh khawtlanga hnatlang a awmin a tawp thlenga thawkin hnatlang sulhnu thianfaitu a ni ngei \hin. Mi hlim thei leh kawm nuam tak a nih bakah fiam dawl em em mai a ni a, K|P member inpe thar apiangten an nel leh ngamtlak ber a ni \hin. Upa zawkte zah thiam tak leh mi inngaitlawm a nih avangin amah hrechiangtu apiangin an ngaina a, remchan loh avanga K|P leh kohhran rawngbawlna hnaih thei lo member-te hlei hlei hian Tv. Mahriata hi an ngaina emaw tih tur a ni. Mi pawi sawi palh hlauh vanga tawng tlem nimahse, mi dangte fuih leh hmasawnna kawng zawn kawngah chuan khum rual lohvin a fakawm a; K|P leh kohhran rawngbawlna kawngah hian damlohna avanga harsatna a neih chang pawhin ngawi renga tuarin a tih tur hlen chhuah

December, 2012

28

Krismas a thleng dawn ruai tihin ka nupuiin kan fa 3-na leh kan fapa neihchhun, Bay-a chu damdawi inah min hrinsak a, fapa ka nei ta chu ka lawm ngang mai. Krismas dawn \epah, fapa lehnghal ka han nei ta chu ka thinlung chhungril chu a hlim ru hliah hliah a; ka mamawh chu a kim ta ni berin ka hria. Damdawi ina ka nupui chau tak ka chhuahsan lai pawh chuan ka hlim em vang a ni ngei ang, chu December thla khaw vawt pawh chu ka lo hre chang mang hlek lo va. Krismas a lo thleng a, chhungkuain hlim takin kan hmang ho va, a va hlimawm tehlul em! Kan fapa chu a sam leh a mitmu chu a dum chiang kal mai a, ka duhin ka lung a tiawi hliah hliah a, ka en ning thei lo achh a ni e, zep lovah chuan! Krismas zawh chuan kan chhungkua chu zan hnihkhat riak turin chu kan pite in lamah kan insuan phei a, kan hlim em em zel, naupangho lahin nuam an ti. Tlai khat hlim taka infiama kan hlim nui ri chu kan pi rawn \ chhuak ta chul chuan a rawn pawt chat ta a ni. Bay-a a thaw hlek lo a nia, a rawn ti ta chul mai a. Bay-a mutna pindanah chuan kan tlan lut a, a pi chuan a biang chuan Bay-a biang chu a siktir \hin a; mahse a vawt vek tawh! Bei tihdawn nan reng reng tiin Bay-a chu damdawi in lam panin kan tlanpui nghal a; mahse a nun chhanhim tura beih chuan awmzia a nei tawh lo tih chiang takin kan hrethiam vek mai. Bay-a taksaah chuan nunna a awm tawh lo. Ka nun min tihlimtu, ka fapa neihchhun leh ka duh em em, Bay-a a thi ta a ni. Kan fapain min thihsan hun chu Krismas nen a inhnaih em avangin chumi kum a\ang chuan Krismas chuan kan chhungkaw tan awmze thuk tak a nei ta a, tun hma lama Krismas kan ngaih dan ang ngawt kha a ni ta hauh lo mai. Kan fapain min thihsan hnu chuan kum tin Krismas urlawk zan hian kan thuk belah hian kan fate mawza sei 3 hi an zavaia hming inkimin kan zr tlar dal \hin a; mawza sei kan hmuh chuan Bay-a hmu ta riakah ka inngai \hin a ni. Bay-a thih hnu chuan kan nupain Bay-a pianchampha apiangin a thlan tlawha cheimawi chu tih \hanah kan neih a. Mak tak maiin Bay-a thlan chei tura kan kal apiangin kan fapa thlan chu mi tu emaw hian min lo tlawh khalh \hin a ni ngei ang, thil eng emaw hnutchhiah hi a lo awm ziah \hin a. Bay-a thlan min tlawh khalh \hintu chuan kum tinin a thawk rip tial tial a.
www.mizoramsynod.org

December, 2012

29

Kum khatnaah pangpar, kum hnihnaah mipa naupang lawm chi savawm lem, a kum lehah phei chuan Krismas tree cheimawi biai hi a lo hnutchhiah ta hial a. Chu thil titu chu tu nge ni ang tih ngaihdan kan nei thiam lo. Kan fapa duh tak thlan chunga a thiltih ngilnei tak chu kan ngaihhlut tehlul nen, a thil hnutchiahah chuan ama chanchin tilang thei thil engmah a awm ngai tlat lo. Kan fapa thlan min cheisak \hintu chu kan pi hi a ni ang e kan han ti thla rirawk a, ani lah \an pa-ekin a lo \ang ve bawk. A kum lehah chuan kan pute nupa chuan kan Kohhran Mission Board tirhin ram dangah missionary hna thawkin min chhuahsan a. Chumi kumah pawh chuan kan fapa thlan chu kan chei ve hman hmain mi tu emaw chuan min lo cheisak leh diam tho mai. Chhungkhat lain leh \henawm khawvengte kan han zawt kual zau va, tu mah rengin an tih a nih thu min hrilh tlat lo. Kan fapa thih cham kum 10-na chu kum dang zawng aiin a vawt zawk emaw tih mai tur hian a vawt vin hlur mai a, an vur thli tleh vuk vuk chuan lah chuan bn zai a rel theih loh avangin chumi kum chuan kan fapa thlan chu kan tlawh hunbi a\anga thla 7 hnu ngawtah kan tlawh thei chauh va. Bay-a thlan kan thlen chuan a thlanah chuan Krismas tree t fel kak mai, vur tlain a lo khuh pil lek lek tawh hi kan va hmu ta a. Kan fapa thlan chu kan tlawh hunbiah tlawh thei ni ila chuan chu Krismas tree chu thar sarin kan hmu thei dawn a ni si a. Mi tu emaw chuan kan fapa kan sunna chu mi sunpuiin, min tawrhpui a ni tih kan hrechiang lehzual sauh va; kan lawm chu kan lung chhia a, kan mittui chu kan biangah a luang zawih zawih a. Kan fapa thi tawh chunga ngilneihna nasa tak lantirtu chu lawmthu hrilh ngei kan duh avangin kan thinlungah amah hmuhchhuah duhna thu tak nei mah ila, he mi ngilnei hian mahni inhriattir a duh lo niin ka hre bawk a. Kan chhungkaw laka hriat loh \hian nih reng chu a thlang zawkah kan ngai ta a. Kan chhungkua pawhin hriat loh \hianah kan pawm nghet tlat tawh bawk a ni. Kan chhungkaw \hian \ha ber chu kan hriat loh mi a nih tlat avangin kan chhungkaw tan chuan mi dang laka thu pawi neih te, \awngkam mawi lo cheh leh mi rilru tina thei lam hawia thil tih reng reng a rem tawh lo, tu emaw ber chu kan chhungkaw hriat loh \hian chu a lo ni thei tlat a ni! Mi dang tan thil \ha tih kan nei tawh reng em? Pathian an hmuh phahna turin eng thil \ha nge keini nupa hian mi dang tan kan lo tih ve tawh? tiin, kan fapa min sunpuituin ngawi renga a thiltih dan a\ang chuan kan rilru putzia chu kan inbih chiang ta a, kan nupa chuan hma min tisawn nasa hle a ni. Kan nupa tan chuan kan fapa thlana Krismas tree, vur khuh pil lek lek tawh lo awm chu mi dang tan malsawmna nun nei tura min fuihtu \ha ber a lo ni ta a ni. Mr. & Mrs. Darrell K. Smart (Source : Alabasta)
www.mizoramsynod.org

December, 2012

30
d) Ka ngaih pawimawh thar tak riau chu, kan khuangpute hi hla thuah hian cheng sela, anmahni pawh an tui a, mipui pawh kan zai tui nge nge. A hla thua an chen chuan zai 'flow' pawh a dik duh bikin ka hria. 'Flow' han sawi takah chuan, Biak in chhung kan zai tui theih lohna chhan bul ber hi chu a 'flow' dik lo hi a ni a. Mipui zai tlafual, muang dulh dulh tur ven tih kan conscious lutukna lamah mipui thaw lak hman loh deuh va khuang vuak chang a awm fo mai. Hla sak reng renga zai tuina tura pawimawh ber zawk chu, kan thaw lak nena inmil hi a ni a. Hymn ho hi chu chutiang ngaihtuaha phuah chu an ni a. A hla awmzia ngaihtuah miah lova, khuangpuin min hruai \hin hi a dik lo bawk. Hla Solemn deuh hruai harh tum te hi. Solfa zaia pawimawh chu khuangpu hi an 'confi' tur a ni. A thluk rei zawngah pawh mipui an control ngam tur a ni. Tin, 'uniformity' a awm tur a ni. A chang khatnaa a thluk chen chiah zel khan chang 2, 3, 4, thluk zel se, mipui chu kan in-adjust mai. A chang khatnaa a lo tisual palh a nih chuan, a chang 2-na a\angin ti dik se, chu ang chiah chuan chhunzawm zel se, a fel mai. Tin, a chang, a thunawn lak hun hi khuangpu chuan a chian a ngai, 'confi' takin ring deuh hlekin hetih hun hian min hruai \hin se, mipui chuan tim lovin kan zawm mai, zai a \ha ngei ngei \hinw
www.mizoramsynod.org

nnn RIMAWI

Solfaa zai hruaitute tana hriat \ul ka tih ve chu


Upa Thanhawla, Kulikawn
1. A key lak dawn hian Hlabu a a key ziak hi en a, a sang tur nge hniam tur tal ngaihtuaha a key lak a \ha (Entirnan 'C' key chu hniam deuh va lak tur, b (flat) chu sang deuhvin) etc. Zai hruaitu \henkhatin a bu ami aia note khat emaw a a key lak hniam ngei ngei tur emaw kan ti ringawt hi a dik vek lem lo. A hlaa zir a ni. Solfa si, bass theih miah loh khawpa lak hniam pawh hi a dik lo. A tam ber tlin mang loh khawpa lak san pawh a dik chuang lo. 2. Tempo ngaihtuaha khuang vuak ngei ngei tur. Vuak 3, vuak 6 leh vuak 9 te hi chuan secondary beat vawi hnih an neih avangin, vuak 2 leh 4 te anga vuak ran vak chi an ni lo tih hriat a \ha. Tam takin kan hriat fuh loh chu, sak ran leh ran loh tur hi a vuak (beat) ang zel tura kan ngai nghet tlat hi. Entirnan, vuak li pawh hi sak ran leh muan chi a awm, a hlaa zir a ni. Vuak thum speed pawh a inang vek lo, a hlaa zir bawk. c) Khuang pui hi Rhythm & Stress vawngtu, khuangte hi tempo vawngtu an ni tih hriat tur. Khuangte changtu in tempo ngai pat a vawn loh chuan zai a tui thei lo. Uar hun laia khuangpuiin tlema min han chawi deuh \hin hian zai a ti tui.

December, 2012

31

KANTU
Shillong Br. & Sialhau Br. SHILLONG BRANCH K|P Shillong Branch hi Pastor \huthmun leh Shillong Bial Branch 4 te zinga upa ber leh lian ber a ni. Kum 1981-a din niin, kum 2005 khan Silver Jubilee an lawm tawh a. Kumin hian member mipa 86, hmeichhia 82 an vaiin 178 an ni. Group 3 - Jeremia, Isaia & Ezekiela Group-ah an in\hen a. Group te hian 2010 a\ang khan Group Day an hmang \hin a ni. Sub-Committee hrang hrangEvangelical Cell, Programme, Refreshment, Light & Sound bakah Zaipawl i/c, Transport i/c, |halai Editorial Boards te din a ni bawk. Member tam zawk te hi zirlai, Mizoram leh State dang hmun hrang hrang a\anga kal khawm an nih avang leh a tam ber Hostel dead line neia awm an nih avangin thawh\an zan \halai Inkhawm hun an nei ve thei lova, Friday tlaiah (Summer 3:15pm, Winter 3:00pm)-ah an inkhawm \hin. Inkhawm hi Sermon, Sharing, Hla thlan, Kum puan thupui zir, Kohhran Thurin Zir, Sex Education, Praise & Worship, Career Guidance, Member ralna, hla zir, etc a hun hman \hin a ni a. Tin, Inkhawm apiangin Bible chang chhiar tur mi 2 ruat \hin a ni bawk. A remchan angin Branch Hruaitu retreat, Leadership Training leh Seminar hman \hin a ni a, an hlawkpui \hin hle a ni. Thla 2 danah English Service an nei \hin a. Hetah hian member ten an zirna hmuna an \hian kawm hnam dang leh ring lote pawh inkhawm turin an hruai ve \hin a, an hlawkpui \hin hle. Mizoram chhunga neih ngai zen zen loh, kum tin project pakhata neiin member thar lawmna (Class-XI, BA/Bsc IYr, MA/ Msc I Sem, etc) leh Member chhuak tur thlahna (Class-XII, III Yr BA/BSc, MA/MSc Final Year, etc) programme an hmang \hin a, Aug/Sep thlaah Branch chuan Sports 'K|P Ual Kap' a huaihawt \hin a. Oct/Nov thlaah Advance Christmas hlimawm taka hman \hin a ni bawk. He hunah hian EFCI, SAY, LCF leh \halai pawl dangte sawmin zaipawl leh special items te an nei ve bawk \hin. Tin, Khasi Kohhran leh chhehvela hnam dangte Kohhran leh Youth programme/function lianah outreach programme angin zaia rawngbawlna Kohhran leh K|P hmingin an nei \hin bawk. Inkhawm zat hi za zelah 52.39 % an ni a. Pathianni chawhma inkhawm ban apiangin St.
www.mizoramsynod.org

December, 2012

32
te leh kawng hrang hrangah Kohhran kutke ber an ni \hin a ni. Kohhran Ramthar Committee hmalakna in kum tin Shillong pawn-Cherrapuiji lamte, Jaintia Hills chhunga Khasi leh Jaintia awmna khaw hrang hrangah te kalin Bible Tracks semna leh riak leh langa feh chhuahna neih \hin a ni a, hetah hian K|P ten zaipawl te neiin Kohhran feh chhuak an \awiawm \hin a ni. Tin, 2011 khan Music video pakhat 'Hun \ha a liam hma hian' tih hla hmangin an lo siam tawh bawk a ni. Kum 15 chuang zet a\anga an lo buatsaih tawh, thla tin chhuak Branch chanchinbu "|halai" (200 copies) tih chu a thlawna tihchhuah \hin a ni a. Tin, Kohhran ni pawimawh bik (Good Friday, Easter Sunday, Penticost, Krismas, etc)-ah Special Bulletin an tichhuak bawk \hin. Kristian |halai chanchinbu hi 100 copies an la mek a. Group budget, Thawhlawm Ip, AIR Shillonga hla thun, motor sil, Branch TShirt siam, Jumble sale, Sachek & Pickle siam, Syntax leh tanky tihfai, in sakna chak thiar, etc te hi an sum hmuhna te a ni. Missionary 3 an chawm mek a. Member hla leh Biak In thleng phak lote pualin Evangelical Cell hmalaknain \awng\aipui na hun an hmang \hin a. Tin, Kohhranin Camping/Crusade a neih dawn apiangin K|P ten a pualin \awng\ai tlaivar hun an hmang \hin bawk. An Branch a\angin Pro. Pastor 1 leh BD zir zo pakhat an nei mek bawk a niw
www.mizoramsynod.org

Anthony's College Hall-ah hla zir leh \awng\ai inkhawm hun ang hmang \hin a. An hla zir te hi chawhnu Kohhran inkhawm apiangin an rem thei ziah a. Hei hi an rawngbawlna pawimawh tak pakhat a ni. Member emaw, member chhungkuaah chhiat tawk an awmin Friday inkhawm remchang hmasa berah 'ralna inkhawm' an nei \hin a. Branch hmingin 'Tuarpuina citation' an pe \hin. Kohhran chhungkuaah chhiat tawk an awmin remchang hmasa berah khawhar chhungte an inah tlawhin inkhawmna hun an hmanpui \hin bawk. Faith Promise tih a remchan ve loh avangin a aiah thla tin 'Thawhlawm Ip' sem \hin a ni a. Member-ten an pocket money a\anga an phal zat zat an lo thawh \hin a ni. Tin, Scholarship an lakin sawma pakhat an pe bawk \hin. Member hla leh member tharte Kohhran leh |halai pawla an lo inhman a, an lo tlangnel zel theih nan kum tin project pakhata neiin Shillong Khawpui chhunga Mizo \halai awmna Hostel hrang hrang tlawh chhuahna an nei \hin a. Hei hi an hlawkpuiin member an pun phah \hin hle a ni. Kohhran hun pawimawh leh inkhawmpuiah K|P ten zaipawl an nei \hin a. Bial chhunga Branch lian ber leh Biak In nei lian ber an nih avangin Inkhawmpui hrang hrang thleng reng \hin an ni a. Heng hun puiah te hian chanvo hrang hrang-Zaipawl, receptionist, Ushering, Inkhawmpui Minute i/c, Fatu, Sound i/c, etc ah

December, 2012

33
inhlawh \hin a ni bawk. Kumin hian K|P Sawhthing hmun siamin 2Qntl. hmun an nei mek a ni. Kohhranah sum leh bungrua a tam thei ang chhunluh \hin a ni. Member kum khat chhunga Bible chhiar chhuakte hnenah lawmman pek \hin a ni a, Biak In changa Inneite lawmpuina thuziak(Citation) pein a remchan dan a zirin Kohhran Zaipawl an zai bawk \hin. Kohhran Zaipawlte hi Kohhran hun pui hrang hrangah te a tam thei ang an zai \hin a ni. Central a\anga tih tur hrang hrangte an tihlawhtling thei zela, Kum puan Booklet phei chu member-ten an tuipui thei hle a ni. Kumin hian Kristian |halai 30 Copies an la a ni. Member boral an awmin hun remchang hmasa berah inkhawmpuina nei \hinin ralna thilpek hlan \hin a ni. Kum danga an lo tih fo tawh angin kuminah pawh hian Bial pawn Branch tlawh turin ruahmanna an kalpui mek bawk a ni. Branch OB nih laia over an awm chuan ngaihhruina thuziak hlan an ni bawk \hin. Kum danga an tih \hin angin Advance Krismas cum K|P Sports hman an tum mek a, hei hi member hlate hnuh hnaihna \angkai tak a ni. Krismas Carol Service an nei \hin bawk a, Carol pahin Kohhran in tinah lutin thilpek an la khawm \hin a, harsate \anpuina atan hman \hin a ni. Kumhlui thlah zan, zanlai Inkhawm an nei \hin a, member mai ni lovin Kohhran mipuiten an hlutpui hle a niw
www.mizoramsynod.org

SIALHAU BRANCH ristian |halai Pawl Sialhau Branch hi Chhiahtlang Pastor Bial chhunga awm niin Mizoram laili Serchhip District-a awm a ni. Kum 1956 (8 Aug.) khan din a ni a. Ram buai avang khan Chhiahtlang-ah khawm an ni a, khawhmun ngai an luah leh hnu kum 1976 khan din leh a ni. Tunah hian member 117 (mipa 79, hmeichhia 38) an awm mek a ni. Branch tihchakna turin Ramthar leh Project Sub-Comt. din a ni a, Financial Group paruk; Ezekiela, Daniela, Jeremia, Amosa, Isaia leh Hosea Group-ah te \hen anni a, Group-te hi Branch chakna hnar ber an ni. Missionary pakhat leh a chanve an chawm mek a, hei aia tam chawm tum hian hma an la mek. K|P Inkhawm hi sermon, sharing leh booklet zir nan te hman \hin a ni a, thla tin thawh\an zan inkhawm vawi hnihna thilpek hi project pualah lutin, thawh\an zan hnuhnung ber thilpek chu Ramthar pual atan an dah \hin bawk. Pathianni tlaiah Fellowship an nei \hin a, a remchan dan a zirin Group hrang hrangten an inhruai chhawk \hin. Thlatin Pathianni hmasa ber tlaiah Branch pum huap chaw nghei \awng\ai neih \hin a ni a, K|P Inkhawm ban apiangin member hlate pual \awng\ai hona an nei \hin bawk. An sum lakluhna tlangpuite chu; Inkhawm thilpek, Group Budget, Ramthar Ip, Project Ip leh a remchan dan anga mi hnuaia

December, 2012

34

Keimahni

n October ni 20, 2012 (Inrinni) khan Muanna Branch K|P-ah Leadership training neih a ni a, he hun hmanpui hian Pu R. Lalhmingthanga leh Dr. Lalliansanga, C/M te an kal a, training-ah hian mi 20 zet an tel a ni. n October ni 20-21, 2012 chhunga Kawrthah Branch K|P Diamond Jubilee lawmnaah T.Upa Lalramdina Ralte leh Dr. Lalthanzara, C/M te an kala, Pathian Biak Inkhawm leh Fellowship-ah thuchah \um 1 ve ve an sawi a ni. n November ni 3-5, 2012 chhung khan Rullam Branch chuan an Branch din champha Golden Jubilee (1962-2012) ropui takin an lawm. He hun hmanpui hian Rev. Lalrinmawia, Leader leh Nl. Julie Remsangpuii, C/M te an kal a ni. n November ni 10, 2012 (Inrinni) khan Thenzawl Venglai Kohhran Hall-ah Thenzawl Bial K|P Leadership Training neih a ni a, training hmanpui hian T.Upa Lalramdina Ralte leh Tv. Lalruatkima C/M te an kal. Training-ah hian mi 52 an tel a ni. Hruaitu kalte hian Pathian Biak Inkhawmah thuchah \um 3 an sawi bawk a ni. n Synod Choir rawngbawlna : 1. Armed Veng Branch : October ni 15, 2012 (Thawh\anni) zanah Armed Veng Branch inkhawm an hmanpui a, \um thum dinah hla vawi 7 an rem a ni. Director-in thuchah tawi a sawi bawk. 2. Mission Vengthlang Kohhran : October ni 18, 2012 (Zirtawpni) khan Central K|P Committee member, Synod Choir Director ni bawk Tv. Vanlalhruaia nupui neih inkhawmah an zai. 3. Kawrthah : October ni 20-21, 2012 chhunga Kawrthah Branch K|P Diamond Jubilee lawmnaah kalin \um nga dinah hla vawi 10 an rem a, Soloin Nl. Nancy Zothanmawii vawi 2, Nl. Vanlalpari vawi 1, Dr. Zothansanga vawi 3, an zai bawk. 4. Mizoram University : October ni 28, 2012 (Pathianni) chawhma khan Campus Christian Fellowship, Mizoram University inkhawmah Upa Lalrinmuana, General Secretary-in thuchah a sawi a, chawhnuah Synod Choir ten rawngbawlna neiin \um 5 dinah hla 8 an sa a, solo-in Nl. Nancy Zothanmawii, Nl. Vanlalpari, Nl. Lalhmangaihi, Nl. Lalbiakremi an zai bawk. Central K|P a\angin Pu Vanlalhruaia, Pu Laldingliana leh Tv. Lalruatkima ten an \awiawm. Hemi ni chawhma inkhawmah hian 5. Hmunthar Branch : October ni 29, 2012 (Thawh\an) zanah Hmunthar Branch inkhawm an hmanpui a, \um 3 dinah hla vawi 7 an rem a, Pu Lalnunmawia Tlau solo in Nl. Vanlalhruaii hnen a\angin testimony ngaihthlak a ni bawk. 4. Chanmari Kohhran : November ni 4, 2012 (Pathianni) zan khan Synod Moderator Rev. Thangzauva Chanmari Kohhran tlawh \awiawmin \um 2 dinah hla 3 an rem.
www.mizoramsynod.org

December, 2012

35

www.mizoramsynod.org

December, 2012

36

www.mizoramsynod.org

You might also like