DOMINGO TI RAMOS TI PANAGTUTUOK TI

APO
 On this day the Church celebrates Christ’s entrance into Jerusalem to accomplish his
paschal Mystery. Accordingly, the memorial of this event is included in every Mass, with
the procession or the solemn entrance before the principal Mass, and with the simple
entrance before the other Masses. The solemn entrance (but not the procession) may be
repeated before one other Mass that is usually well attended.

PANNAKAILAGIP DAYDI ISESEREK NI APO

JESUS SADDIAY JERUSALEM
At the scheduled time, the congregation assembles in the secondary church or the chapel
or in some other suitable place distinct from the church to which the procession will
move. The faithful carry palm branches.

The priest and ministers put on red vestments for mass and go to the place where the
people have assembled. The priest may wear a cope instead of a chasuble; in this case he
removes the cope after the procession.
Meanwhile, the following antiphon or any other appropriate song is sung.

The priest then greats the people in the usual way and gives a brief introduction,
inviting them to take a full part in the celebration. He may use these or similar:

Kakabsat: Kadagiti lima a lawas ti Cuaresma, nasag-

saganatayo babaen ti panag-penitencia ken dagiti aramid ti
kaasi. Ita nga aldaw nagu-urnongtayo, tapno datayo ken ti
kadagopan ti Iglesia roggiantayo a rambakan ti misterio ti
ipapatay ken pangungar ti Apo.
Tapno itungpal ti Apo daytuy a misterio, simrek saddiay
Jerusalem. Ilagiptayo ngarud a sipapasnek ti makai-
salakan nga iseserrekna, ket sumurottay
Kenkuana, iti sibibiag a pammati. Makikaysatay ken
Cristo iti panagtutokna iti Crus, tapno mairanodtay met iti
panagungarna ken iti panagbiagna.

Bendissionantay ita dagiti ramostayo.

Afterwards the priest, with hands joined, say one of the following prayers:

2
Kumararagtayo:
Mannakabalin ket agnanayon a Dios, bendissionam + kad
dagituy a ramos ket pasantoem ida. Sumorotkam ita ken
Cristo ket ibonannagmi a siraragsak nga isu ti Arimi.
Ipaaymo kadi ta iti isusurotmi Kenkuana mabalinminto ti
sumrek iti agnanayon a Jerusalem. Gapu ken Cristo nga
Apomi,

All: Amen
The priest sprinkles the branches with holy water in silence.

Then the account of the Lord’s entrance is proclaimed from one of the four
gospels. This is done in the usual way, or, if there is no deacon, by the priest.

EBANGHELIO
+Daytoy sumaganad naadaw ti nasantoan nga Ebanghelio
kas insurat ni San Lucas

All: Gloria ti maipaay kenka, Apo.

Immuna ni Jesus a simmang-at idiay Jerusalem. Idi

makaasideg idiay Betfage ken Betania, iti Bantay Olivo,
pinaunana ti dua nga adalan. “Inkay iti masungad a
barrio,” inbilinna kadakuada.” Apaman a sumrekkayo,
masarakanyonto ti sigagalut nga urbon ti asno a di pay
nasaksakayan. Warwaranyo ket yegyo ditoy. No adda
agsaludsod kadakayo no apay a warwaranyo ti urbon,
ibagayo kenkuana a masapul ti Apo.” Napanda ngarud ket
nasarakanda amin kas imbaga ni Jesus kadakuada. Idi
warwaranda ti urbon, kinuna kadakuada dagiti
akinkukua, “Apay a warwaranyo?” “Masapul ti Apo,”
insungbatda.

3
 Innalada ngarud ti urbon ket impanda ken Jesus.
Inap-apanda ti urbon kadagiti kagayda sada tinulongan ni
Jesus a simmakay. Idi magmagna ti urbon a nagsakayan ni
Jesus, inyaplagda dagiti tattao dagiti kagayda iti dalan. Idi
nakaasidegen idiay Jerusalem, iti dalan a sumalog iti
Bantay Olivo, nagdayaw ti Dios dagiti amin nga adalanna
iti napigsa a timek gapu kadagiti naindaklan a bambanag
a nakitada. Ipuk-pukkawda,
“Bendisionan koma ti Dios ti Ari nga umay iti nagan
ti Apo. Talna sadi langit ken Gloria iti Dios.”
“Maestro, ibilinmo nga agulimek dagiti adalam!”
kinuna ti sumagmamano a Fariseo nga adda iti ummong
dagiti tattao.
“Ibagak kadakayo a no agulimekda, agpukkaw dagiti
batbato,” insungbat ni Jesus.

Ti Ebanghelio ti Apo

All: Dayaw ti maipaay kenka O Cristo.

After the gospel, a brief homily may be given. Before the procession begins, the
celebrant or other suitable minister may address the people in these or similar
words:

Kakabsat,
Tuladentayo dagidi tattao a nangitan-ok ken Apo Jesus,
ket aglibottayo a sikakapia.

The procession to the Church where Mass will be celebrated then begins. If the
incense is used, the thurifer goes first with a lighted censer, followed by the
cross-bearer (with the cross suitably decorated) between two minsters with
lighted candles, then the priest with ministers, and finally the congregation
carrying branches.

4
During the procession, the choir and people sing the following or other
appropriate songs:

When the priest comes to the altar he venerates it and may also incense it. Then
he goes to his chair (removes the cope and puts on the chasuble) and prays
immediately the KARARAG TI GIMONG, of the Mass, which concludes the
procession. Mass then continues in the usual way.

KARARAG TI GIMONG:

Mannakabalin ket agnanayon a Dios,

inkeddengmo a ti Mangisalakan kadakami
ikawwesna ti kinataomi
ket sagabaenna ti pannakai-lansa iti crus,
tapno agserbi a pagwadan ti kina-pakumbaba kadagiti
tattao.
Ipaaymo kad a si-aayat,
nga iti panagbiagmi, iparangarangmi ti kina-anosna,
iti kasta, maikarikamto a mairanod iti panagungarna.
Gapu met laeng ken Apomi a Jesucristo nga Annakmo ket
Dios, Isu a makipagbiag ken maki pag-ari kenka iti
agnanayon nga awan ti inggana,

All: Amen.

5
 LITURHIYA TI SAO TI DIOS

UMUNA A MAIBASA

Daytoy maibasa naadaw ti libro ni profeta Isaias

Insuronak ni Apo Dios ti sawek tapno mapapigsak ti

nabannog. Binigat a paggagarennak a dumngeg iti isurona
kaniak. Inikkannak ni Apo iti pannakaawat, ket diak
nagsukir wenno simmina kenkuana. Intayak ti bukotko
kadagiti mangsaplit kaniak; binay-ak ida a mangpabain
kaniak, impalubosko a parutenda dagiti barbasko ket
tupraanda ti rupak. Ngem saanak a maan-ano iti
panangpabainda kaniak, ta tultulongannak ni Apo Dios.
Pinapuskolko ti rupak tapno makaibturak.

Ti Sao ti Apo.

All: Agyamantay iti Dios.

SALMO RESPONSORIO

Sungbat: Diosko, Diosko, apay a binaybay-annak?

1. Amin a makakita kaniak, pagang-angawandak;

guyguyaban ken wingwingiwingandak. Kunada,
“Nagtalekka iti Apo. Apay a dinaka isalakan? No
ayatennaka ti Apo, apay a dinaka tulongan?” (S.)

2. Ti bunggoy dagiti dakes a tattao lawlawendak; kasda la

pangen ti aso nga umasideg kaniak, lasanglasangenda dagiti

6
ima ken sakak. Agparangen dagiti amin a tulangko,
mulmulagatandak dagiti kabusorko. (S.)

3. Pagbibingayanda dagiti pagan-annayko, ket

pagbibinnunotanda ti kagayko. O Apo, dinak kadi panawan!
Sika a mangisalakan kaniak darasennak a tulongan. (S.)

4. Saritaekto kadagiti kailiak dagiti inaramidmo; kadagiti

kongregasyon idaydayawkanto: Dakayo nga adipen ti Apo,
agdaydayawkayo kenkuna; dakay a kaputotan ni Jacob,
itan-okyo; dakay a tattao iti Israel, agrukbabkayo kenkuana.
(S.)

MAIKADUA A MAIBASA

Daytoy maibasa naadaw iti surat ni San Pablo kadagiti taga

Filipos

Nu pay adda ken Cristo Jesus ti pudno a kasasaad ti Dios,

Dina impapilit nga agtalinaed iti kasta a kasasaad. Ngem ti
kabukbukodanna a nakem, binaybay-anna amin. Innalana ti
kasasaad ti maysa nga adipen. Nagbalin a kas tao,
nagparang iti nataoan a langa. Nagpakumbaba ket
nagtulnog agingga ken patay, wen, iti ipapatayna iti krus.
Gapu iti daytoy, intan-ok ti Dios iti kangatoan a saad, Ket
intedna kenkuana iti nagan a natan-ok ngem iti amin a
nagan. Iti kasta, kas pammadayaw iti nagan ni Jesus.
Agparintumeng dagiti amin a parsua sadi langit, ditoy daga
ken iti uneg ti daga. Ket silalatak nga ipablaak ti amin a tao a
ni Jesu-Cristo isu ti Apo, A pakaidaydayawan ti Dios Ama.

Ti Sao ti Apo.

7
 All: Agyamantay iti Dios

The Passion is read by the deacon or, if there is no deacon, by the priest. It may
also be read by lay leaders, with the part of Christ, if possible, reserved to the
priest. It is proclaimed without candles or incense. The greeting and signs of the
cross are omitted. Only a deacon asks the blessing before the passion, as he does
before the passion, as he does before the gospel.

EBANGHELYO

+ Ti panagtutuok ni Apotayo a Jesu-Cristo kas insurat ni

San Lucas

Timmakder amin a kamkameng ti Sanhedrin. Impanda ni

Jesus ken Pilato ken indarumda kenkuana,
“Natiliwanmi daytoy a tao a mangalallilaw kadagiti
kailianmi,” kinunada.
“Iparitna ti panagbayad iti buis iti Emperador.
Kunkunana pay nga isu ti Cristo a maysa nga ari.” “Sika
kadi ti Ari dagiti Judio?” sinaludsod ni Pilato.
“Nasaomon,” insungbat ni Jesus. Iti kasta, linuna ni Pilato
kadagiti panguloen a papadi ken dagiti tattao, “Awan
masarakak a basol daytoy a tao.” Ngem inyad-addada ti
nagkuna: “Babaen ti pannursurona, sugsugsoganna nga
umalsa dagiti tattoo iti entero a Judea. Inrugina diay
Galilea, ket adda ditoyen.” “Taga-Galilea kadi daytoy a
tao?” sinaludsod ni Pilato idi mangegna daytoy. Ket
naamoanna a naggapu ni Jesus iti lugar nga iturayan ni
Herodes. Imbaonna ngarud ken ni Herodes nga adda ijay
Jerusalem.

8
 Nabayagen a kayat ni Herodes a makitana ni Jesus.
Maragsakan unay idi maidatag kenkuana ta
nadamdamagnan ti maipapan kenkuana ket ninamnamana
ti makakita iti milagro nga iparang ni Jesus. Adu ti
sinaludsod ni Herodes ken Jesus, ngem pulos saan a
simungbat. Adda a nakatakder sadiay dagiti panguloen a
papadi ken mamaestro iti Linteg a sipipinget a
mangpabpabasol ken Jesus. Inangaw ken linalais ni
Herodes, kasta met dagiti soldadona. Pinakawesanna iti
narangrang a lupot sana pinaisubli ken Pilato. Manipud iti
dayta nga aldaw, aggayyemen da Herodes ken Pilato,
numan pay agginginnurada idi.
Pinaayaban ni Pilato dagiti panguloen a papadi,
dagiti agtuturay ken dagiti tattao. Kinunada kadakuada:
“Insaklangyo kaniak daytoy a tao a kas maysa a mangyaw-
awan kadagiti tattao. Inusigko iti imatangyo keta wan
masarakak nga inaramidna kadagiti ipabpabasolyo
kenkuana. Uray ni Herodes, awan nasarakanna, isu’t
gapuna a pinaisublina kadatayo. Awan naaramid daytoy a
tao a pakaigapuan ti pannakapapatayna. Ngarud,
pasaplitko laeng sakonto palubosan.”
Ngem sangsangkamaysa dagiti tattao a nangipukkaw,
“Papataymo! Ni Barabbas ti kayatmi a wayawayaam!”
Gapu iti ayat ni Pilato a mangpalubos ken Jesus, nagsao
manen kadagiti tattao.
Ngem impukkawda, “Pailansam iti krus! Pailansam
iti krus!” Pinitlo ni Pilato ti nagkuna kadakuada, “Ania
kadi ti basolna? Awan nasarakak nga inaramidna a
pakaigapuan ti pannakapapatayna. Pasaplit konto laeng
sakonto palubosan.” Ngem inyad-adda dagiti tattao ti
nangipukkaw a mailansa ni Jesus iti krus. Iti kasta,
impangag ni Pilato ti dawatda. Inkeddengna a mapapatay
ni Jesus. Winayawayaanna ti tao a kayatda, ti naibalud

9
 gapu ti panangriribuk ken pammapatay, ket inyawatna ni
Jesus kadakuada tapno aramidenda ti kaykayatda.
Impanawda ni Jesus. Iti dalan, nasabet da iti maysa a
tao nga agnagan Simon a taga-Cirene a naggapu iti away.
Tiniliwda ket impabaklayda kenkuana ti krus sada
impasaruno ken Jesus. Adu a tao ti simmurot ken Jesus.
Sumagmamano kadakuada ti babbai nga agsangsangit ken
agdungdung-aw gapu kenkuana. Tinaliawna ida ket
kinunana, “Babai a taga Jerusalem, didak sangsangitan!
Dagiti bagbagiyo ken dagiti annakyo ketdi ti sangitanyo!
Ta umasidegen dagiti tattao, ‘Nagasat dagiti babbai a di
nagan-anak, di nagsikog ken di nagpasuso!’ Daytanto ti
tiempo a panagkuna dagiti tattao kadagiti bambantay,
‘Tupakanda-kami!’ ken kadagiti turturod, ‘Gaburanda-
kami!’ Ta no kastoy ti maaramidmo no naata ti kayo,
anianto ketdin nonagango? “Adda dua a criminal nga
inkuyogda a mapapatay met a maigiddan ken Jesus.
Idi dimtengda iti lugar a managan “Bangabanga”
inlansada ni Jesus iti krus. Inlansa da met dagiti dua a
kriminal, maysa iti makannawan ket ti sabali iti
makannigid ni Jesus. “Ama,” kinuna ni Jesus,
“pakawanem ida ta dida ammo ti ar-aramidenda.”
Nagbibingayan dagiti soldado dagiti pagan-anay ni Jesus
babaen ti panagbibinnunotda.
Nagtatakder sadiay dagiti tattao nga agbuybuya, ket
linalais dagiti panguloen a Judio a
kunkunada,”Insalakanna dagiti dadduma; isalakanna man
garod iti bagina no isu ti Cristo, ti pinili ti Dios!” Nakipag-
lalais met dagiti soldado. Immasidegda ken Jesus sada
inyawatan iti naalsem nga arak. “Isalakanmo ti bagim no
sika ti ari dagiti Judio!” kinunada. Adda kastoy a naisurat
iti ngatoen ni Jesus: “Daytoy ti Ari dagiti Judio!”

10
 Pinababainan ti maysa kadagiti maysa a kriminal a
nailansa. “Saan kadi a sika ti Cristo?” kinunana.
“Isalakanmo ngarud ta bagim ket isalakannakami met!”
Ngem binabalaw ti kaduana a kriminal. “Awankadi a
pulos ti panagbutengmo iti Dios?” kinunana.
“Agpapadatayo amin a madusdusa. Rebbengna nga
agsagabata gapu iti inaramidta. Ngem awan dakes nga
inaramid daytoy a tao” Kalpasanna, kinuna ken
Jesus,”Laglagipennak, Jesus, inton umayka a kas Ari.”
Kinuna ni Jesus kenkuana, “Ibagak kenka daytoy: Ita nga
aldaw, makipagyan kanto kaniak idiay Paraiso.” Dandani
tengnga ti aldaw idi nagpukaw iti lawag ti init. Nagsipnget
iti entero a daga agingga iti alas tres iti malem. Napigis a
nagudua ti kurtina a naibengbeng iti Templo manipud
ngato agingga iti baba. Nagpukkaw ni Jesus iti napigsa.
“Ama,” kinunana, “Kadagiti imam ‘yawatko ti espirituk!”
Apaman a nasao na daytoy, nauyosen ti biagna.

Agparintumeng ti amin ket agulimek ti sumagmamano a kanito.

Idi makita ti kapitan dagiti soldado dagiti

napasamak, nagdaydayaw iti Dios. “Talaga nga awan
basol daytoy a tao!” kinunana. Nakita dagiti tattao a napan
nagbuya ti napasamak ket nagawidda amin a
mangdandanog iti barukongda. Ngem nagbati amin a
gagayyem ni Jesus, ken dagiti babbai a simmursurot
kenkuana manipud Galilea, isuda a nakatakder iti adayo
bassit, ket nakitada dagitoy a napasamak.

Ti Ebanghelio ti Apo.

The People reply:

Dayaw ti maipaay Kenka O Cristo.

11
 After the homily, the profession of faith is made if prescribed.

CREDO

Mamatiak iti Dios Ama a mannakabalin-amin, a Namarsua

iti langit ken daga.

Mamatiak met ken Jesucristo

a bugbugtong nga Anakna ket Apotayo,
a timmao iti aramid ti Espiritu Santo;
inyanak ni Santa Maria Virgen,
nagtutuok idi panagturay ni Pontio Pilato;
nailansa iti krus, natay ket naitanem.
Immulog iti ‘yan dagiti natay,
Nagungar iti maikatlo nga aldaw.
Immulit’ sadi langit,
Ket situtugaw iti makannawan
ti Dios Ama a mannakabalin-amin.
Aggappuntot’ sadiay nga umay mangukom
Kadagiti sibibiag ken kadagiti natay.

Mamatiak met iti Espiritu Santo.

Patiek met ti Santa Iglesia Catolica,
Ti panagri-rinnanod dagiti Sasantos,
Ti pannaka-pakawan dagiti basbasol,
Ket addanto met panagungar ti bagi,
ken biag nga agnanayon. Amen

Then follow the general intecessions (Kararag a Sapasap).

12
 KARARAG A SAPASAP

P: Kumararagtayo iti managayat nga Ama, ta pagayatanna

amin nga annakna ket maisalakan babaen iti panagtutuok,
ipapatay, ken panagungar ni Cristo. Sikakaysatay’ iti
Mesias ket kunatayo iti tunggal panggep:

Ama, babaen iti panagtututok ni Cristo, denggennakam

kadi.

1. Para iti Santa Iglesia, datayo a tattao ti Dios, siaayattay

koma a makikaysa iti panagtutuok ni Apo Jesus iti
napakumbaba a panagbabawi ken panangaklon iti
panangbaklay iti krus iti aniaman a wagas. Dawatenmi
kenka Apo…

2. Para kadagiti mangidadaulo iti pagiliantayo ken dagiti

nadumaduma a pagilian, surotenda koma ti pammatulad ni
Cristo nga Ari a mamakawan ken naimpapusoan a
panagsakripisyo para iti pagsayaatan dagiti annak ti Dios.
Dawatenmi kenka Apo…

3. Para kadagiti agsagsagaba ken nasigatan iti biag, dagiti

masaksakit, awanan gaway iti gimong, dagiti maup-upay iti
pammatida, dagiti marigatan a mamati iti Dios mariknada
koma iti pammakawan, tulong, ken kaasi ni Cristo a kas
naited iti kriminal a kas naited iti kriminal a dimmawat iti
pannakaisalakan. Dawatenmi kenka Apo…

4.Babaen iti panagtutuok, ipapatay, ken panagungar ni

Cristo, mainspirarantayo koma a mangitalikod iti
kabukbukudantayo a panggep iti daytoy umay a

13
 panagbobotos iti kasta, magun-od ti baro a biag para iti
pagiliatayo. Iti natakneng a panangpili ti mapang-
namnamaan, ammona ti mangisakit ket addaan
panagbuteng iti Dios nga agbalin a liderestayo. Dawatenmi
kenka Apo…

5. Para kadatayo amin nangruna iti Brgy. ___________ a

mangidaulo iti panagdatonan, ipangrunatay koma iti
panagsurot ken Cristo iti intay pannakigamulo iti ganuat iti
parokiatayo, tapno makapudnotayo babaen iti naayat a
panagserbi tayo iti Dios ken iti padatay’ a tao. Dawatenmi
kenka Apo…

P: Managayat nga Ama, patibkerennakam iti pammatimi.

Maikariknam koma a makiranod iti nagloriaan a pagariam
kalpasan iti panagsurotmi ken Jesus nga Anakmo ken
Apomi.

The People reply:

Amen.

14
 LITURHIYA TI EUCARISTIA
When all this has been done, the Offertory Chant begins. Meanwhile, the
ministers place the corporal, the purificator, the chalice, the pall, and the Missal
on the altar.

It is desirable that the faithful express their participation by making an offering,

bringing forward bread and wine for the celebration of the Eucharist and
perhaps other gifts to relieve the needs of the Church and of the poor.

The Priest, standing at the altar, takes the paten with the bread and holds it
slightly raised above the altar with both hands, saying in a low voice:

Madaydayawka, O Apo a Dios dagiti amin a parsua, Imparaburmo

kadakami daytuy a tinapay nga ita idatonmi met lang Kenka.
Imbunga ti daga ken ti panagtrabaho ti tao ket pagbalinemto a
tinapay ti biag a maipaay kadakami.

Then he places the paten with the bread on the corporal. If, however, the
Offertory Chant is not sung, the Priest may speak these words aloud; at the end,
the people may acclaim:

Madaydayaw ti Dios iti agnanayon.

The Deacon, or the Priest, pours wine and a little water into the chalice, saying
quietly:

Babaen daytoy a misterio ti danum ken arak mairanudkam koma

iti kinadios ni Cristo, Isu a nakiranod iti kinataomi.

The Priest then takes the chalice and holds it slightly raised above the altar with
both hands, saying in a low voice:

Madaydayawka, O Apo a Dios dagiti amin a parsua. Imparaburmo

kadakami daytuy nga arak nga ita idatonmi met lang Kenka.

15
 Imbunga ti ubas ken ti panagtrabaho ti tao ket pagbalinemto nga
inumen a maipaay kadagiti kararruarmi.

Then he places the chalice on the corporal. If, however, the Offertory Chant is
not sung, the Priest may speak these words aloud; at the end, the people may
acclaim:

Madaydayaw ti Dios iti agnanayon.

After this, the Priest, bowing profoundly, says quietly:

Adtuy kami Apo, a sipapakumbaba ti nakemmi ken sibababawi ti

pusomi. Awaten-nakam kadi ket umisu koma ti sacrificio nga
iruknoymi ita nga aldaw, tapno makaay-ayo Kenka, O Apo ket
Diosmi.

If appropriate, he also incenses the offerings, the cross, and the altar. A Deacon
or other minister then incenses the Priest and the people.

Then the Priest, standing at the side of the altar, washes his hands, saying
quietly:

Bogguannak kad Apo, iti kinadakesko ket dalusannak iti basolko.

Standing at the middle of the altar, facing the people, extending and then joining
his hands, he says:

Kumararagkayo, kakabsat, tapno daytuy datontayo

makaay-ayo iti Dios Ama a mannakabalin amin.

All: Ti Apo awatenna koma daytuy a daton kadagita imam,

ket maipaay a pakaidaydayawan ken pakaiglorian ti nagana
ken kasta met pagimbagantayo ken ti kadagopan ti
nasantoan nga Iglesiana.

MAIPANGGEP KADAGITI DATON

16
Then the Priest, with hands extended, says the Prayer over the Offerings,

Ipaaymo kad, Apo, ta maikappiakam Kenka, babaen ti

panagtutuok ni Cristo a Bugbugtong nga Anakmo.
Saankam a maikari gapu kadagiti aramidmi ngem
maipoun laeng iti naisang-sangayan a sacrificio ni Cristo,
ken iti pay met naayat a kaasim, mairagpatkam koma iti
dayta a pannakai-kappia. Gapu ken Cristo nga Apomi.
at the end of which the people acclaim:
Amen

Then the Priest begins the Eucharistic Prayer. Extending his hands, he says:

Ti Apo ti adda koma kadakayo.

The people reply:

Kasta koma met Kenka.

The Priest, raising his hands, continues:

Itag-ayyo dagita puspusoyo.

The people:

Addadan a sitatag-ay iti Apo.

The Priest, with hands extended, adds:

Agyamantayo iti Apo a Diostayo.

The people:

Maikari ket rumbeng.

17
 The Priest, with hands extended, continues the Preface.

Pudno unay a maikari ket rumbeng,

annongmi ken pakai-salakananmi,
a dakami iti amin a tiempo ken disso,
agyamankam Kenka, Apo, Nasantoan nga Ama
mannakabalin ket agnanayon a Dios:
Gapu ken Cristo nga Apomi.

Ta ni Cristo nga awan basolna,

Sinagabana ti nakillo a pannaka-dusa;
Gapu kadagiti nadangkes a parsua.

Ket babaen daydi ipapatayna, pinunasna dagiti

kinadakesmi, babaen met daydi panagungarna ginun-odna
Ti pannakapa-santomi.

Anansata ti langit ken daga, dagiti angjeles ken arkanjeles,

ibonannag ken idaydayawda ni Cristo, ket iti di agsarday
konada:

At the end of the Preface he joins his hands and concludes the Preface with the
people, singing or saying aloud:

Santo, Santo, Santo ti Apo a Dios dagiti amin a parsua.

Ti langit ken daga napnuda iti pakaiday-dayawam.
Hosanna iti kangatoan.
Madaydayaw ti umay iti nagan ti Apo.
Hosanna iti kangatoan.

The Priest, with hands extended, says:

Pudno unay, Apo, a biigka a kinasanto, ket sika ti

gubbuayan ti amin a kinasanto.

18
He joins his hands and, holding them extended over the offerings, says:

Dawatenmi ngarud nga ipaaymo ta Espiritum a

mangpasanto kadagituy a daton; tapno pagbalinem ket
ipaaymo ida kadakami

He joins his hands and makes the Sign of the Cross once over the bread and the
chalice together, saying:

a Bagi + ken Dara ni Apomi a Jesucristo.

He joins his hands.

In the formulas that follow, the words of the Lord should be pronounced clearly
and distinctly, as the nature of these words requires.

Isu idi sakbay a yawatna

A si-aayat ti Bagina
tapno agtutuok

He takes the bread and, holding it slightly raised above the altar, continues:

Nangala iti tinapay,

nagyaman Kenka,
pinispisina,
sana inted kadagidi dicipulosna, ket kinona:

He bows slightly.

ALAENYO KET MANGANKAY AMIN ITI

DAYTUY:
TA DAYTUY TI BAGIK,
ISU A MAYAWATTO A MAIPAAY KADAKAYO.

He shows the consecrated host to the people, places it again on the paten, and
genuflects in adoration.

19
 After this, he continues:
Kasta met a kalpasan daydi panangrabiida,

He takes the chalice and, holding it slightly raised above the altar, continues:

nangala iti calis,

nagyaman manen Kenka,
sana inted kadagidi dicipulosna, ket kinonana:

He bows slightly.

ALAENYO KET UMINUMKAY AMIN ITI

DAYTUY:
TA DAYTUY TI CALIS TI DARAK,
DARA TI BARU KEN AGNANAYON A TULAG.
ISU A MAIBOYATTO A MAIPAAY KADAKAYO
KEN KADAGITI AMIN A TATTAO,
TAPNO MAPAKAWAN DAGITI BASBASOL.

ARAMIDENYO DAYTUY A PANGI-LAGLAGIPYO

KANIAK.

He shows the chalice to the people, places it on the corporal, and genuflects in
adoration.

Then he says:

Iwaragawagtayo ti misterio ti pammati:

And the people continue, acclaiming:

Tunggal iti daytuy a tinapay mangankami

Ken iti daytuy a calis uminumkami,
Ipara-ngarangmi ti ipapataymo, O Apo,
Agingga iti yaaymo.

Then the Priest, with hands extended, says:

20
Iti ngarud panangi-lagipmi
iti ipapatay ken panagungar ni Cristo,
idatonmi Kenka, Apo, ti tinapay ti biag,
ken ti calis ti pannakai-salakan.

Agyamankam Kenka ta impaaymo a maikarikami

nga addat dituy saklangmo ket agserbikam Kenka.

Dawatenmi, Apo,
ta dakami a makiranod iti Bagi ken Dara ni Cristo,
pagkaykaysaen-nakam koma iti Espiritu Santo.

Laglagipem kad, Apo,

ti Iglesiam a naisaknap iti sangalubongan,
ket parayrayem ti ayatna a nadiosan.
Laglagipem met ni Francisco a Santo Papami,
Ni Daniel nga Obispomi ken dagiti amin a papadi.

Laglagipem pay, Apo, dagiti kakabsatmi,

a matmaturog a si-inanama iti panagungardanto
ken amin dagiti pimmusayen iti sidong ta kaasim.
Awatem kad ida iti sidong ta raniagmo
a paka-kitaanda Kenka iti rupan-rupa.
Dawatenmi, Apo, ta ipaaymo met ta kaasim kadakami.
Aramidem koma a maikarikam amin
Iti agnanayon a biag ket maki-ranodkamto
ken naingasatan a Virjen Maria nga Ina ti Dios,
kadagiti nagasat nga Apostoles,
ken kadagiti amin a sasantos,
isuda a nakapudno a nagserbi Kenka dituy daga.
Maki-kadduakamto kad met kadakuada
a mangitantan-ok ken mangi-daydayaw Kenka.

21
 He joins his hands.

Gapu ken Jesucristo nga Anakmo.

He takes the chalice and the paten with the host and, raising both, he says:

Gapu ken Cristo,

sikakaysa ken Cristo,
ken iti sidong ni Cristo,
iti timpuyog ti Espiritu Santo,
iruknoymi Kenka, mannakabalin nga Ama,
ti amin a dayaw ken Gloria,
iti agnanayon nga awan inggana.

The people acclaim:

Amen

PAGANNUROTAN ITI COMUNION

After the chalice and paten have been set down, the Priest, with hands joined,
says:

Datayo a nabalakadan
Kadagiti makaisalakan a pammagbaga,
Ken naadalan kadagiti nadiosan a panursuro,
Turdantayo ti agkona:

He extends his hands and, together with the people, continues:

Amami nga addat sadi langit,

madaydayaw koma ti naganmo,
dumteng koma ti pagarriam,
matungpal koma ti nakemmo
dituy daga a kas sadi langit.

22
Itdem kadakam iti aldaw itoy
Kanenmi iti patinayon nga aldaw.
Pakawanem dagiti basolmi
a kas met iti pammakawanmi
iti basol dagiti nakabasol kadakami,
dinakam met baybay-an
nga umannugot iti solisog,
isalakannakam ket iti dakes.

With hands extended, the Priest alone continues, saying:

Dawatenmi Kenka, Apo,

Ta isalakannakami kadagiti amin a pagdaksanmi.
Itdem kad a si-aayat ti kappia kadagiti aldawmi,
ket babaen ti pannulong ta kaasim kadakami,
kankanayon koma laeng nga iti basol mailisikami,
ken iti amin a riribuk maikanawakami,
kabayatan ti panangur-uraymi
iti kinagsatmi a namnamaenmi,
ken iti yaay ni Jesucristo a Nangisalakan kadakami.

He joins his hands.

The people conclude the prayer, acclaiming:

Ta kukuam ti turay,
ti pannakabalin ken dayaw
iti agnanayon a dinto agsarday.

Then the Priest, with hands extended, says aloud:

O Apomi a Jesucristo,
kinonam kadagidi Apostolesmo:
kappia ti ibatik kadakayo,

23
 kappia nga aggapu Kaniak ti itedko kadakayo:
saan kad a dagiti basbasolmi ti mingmingam,
no di ket ti pammati ti Iglesiam.
Ket kas mayannurot iti pagayatam,
Ipaaymo kad a si-aasi kenkuana
Ti kappia ken panagkaykaysa.

He joins his hands.

Sika nga agbiag ken agari

iti agnanayon nga awan inggana.

The people reply:

Amen

The Priest, turned towards the people, extending and then joining his hands,
adds:

Ti kappia ti Apo
kankanayon koma nga adda kadakayo.

The people reply:

Kasta koma met kenka.

Then, if appropriate, the Deacon, or the Priest, adds:

Ipaayyo ti kappia iti maysa ken maysa kadakayo.

And all offer one another a sign, in keeping with local customs, that expresses
peace, communion, and charity. The Priest gives the sign of peace to a Deacon or
minister.

Then he takes the host, breaks it over the paten, and places a small piece in the
chalice, saying quietly:

24
Sapay koma ta daytuy panagtipon
ti Bagi ken Dara ni Apotayo a Jesucristo
agpaay kadatayo nga umawat kadakkuada
a paka-ragpatantayo iti biag nga agnanayon.

Meanwhile the following is sung or said:

Cordero ti Dios,
a mangikkat kadagiti basbasol ti lubong,
Kaassian-nakami.
Cordero ti Dios,
a mangikkat kadagiti basbasol ti lubong,
kaassian-nakami.
Cordero ti Dios,
a mangikkat kadagiti basbasol ti lubong,
itdem kadakam ti kappia.

Then the Priest, with hands joined, says quietly:

O Apomi a Jesucristo
Iti panagtalekko ita kaasi ken ayatmo
Turdak ti umawat iti Bagi ken Daram,
dimo kad ipalubos nga agbanag a pakadusaak,
no di ket agpaay a pagimbagan
toy bagi ken kararruak.

The Priest genuflects, takes the host and, holding it slightly raised above the
paten or above the chalice, while facing the people, says aloud:

Adtuy ti Cordero ti Dios,

adtuy ti mangikkat kadagiti basbasol ti lubong,
nagasat dagiti naayaban iti padayana.

And together with the people he adds once:

25
 Apo, diak maikari nga umayka kaniak,
ngem iti maysa laeng a saom,’
mapa-imbagton toy kararruak.
The Priest, facing the altar, says quietly:

Ti Bagi ni Cristo
ipannak koma iti biag nga agnanayon.

And he reverently consumes the Body of Christ.

Then he takes the chalice and says quietly:

Ti Dara ni Cristo
ipannak koma iti biag nga agnanayon.

And he reverently consumes the Blood of Christ.

After this, he takes the paten or ciborium and approaches the communicants. The
Priest raises a host slightly and shows it to each of the communicants, saying:

Bagi ni Cristo

The communicant replies:

Amen

And receives Holy Communion. If a Deacon also distributes Holy Communion,

he does so in the same manner.

While the Priest is receiving the Body of Christ, the Communion Chant begins.

When the distribution of Communion is over, the Priest or a Deacon or an

acolyte purifies the paten over the chalice and also the chalice itself.

While he carries out the purification, the Priest says quietly:

Ti inawatmi iti ngiwatmi, O Apo,

salimetmetanmi koma iti sida-dalus a puso,

26
ket daytuy nga imparabormo dituy aglabas a biag,
agserbi koma a mangi-ragpatmi kadakami
iti agnanayon a biag.

Then the Priest may return to the chair. If appropriate, a sacred silence may be
observed for a while, or a psalm or other canticle of praise or a hymn may be
sung.

Then, standing at the altar or at the chair and facing the people, with hands
joined, the Priest says:

Kumararagtayo.

Agyamankam Kenka, Apo,

gapu iti panang-taraunmo kadakami iti nasantoan a
sacramentom, ket dawatenmi, ta kas pattienmi a babaen ti
ipapatay ni Cristo nga Anakmo,
intedmo ti panangi-nanamami iti agnanayon a biag,
babaen ti panagungarna,
ipaaymo kadi ta maragpatminto dayta a biag.
Gapu met laeng ken Cristo nga Apomi.

All pray in silence with the Priest for a while, unless silence has just been
observed. Then the Priest, with hands extended, says the Prayer after
Communion, at the end of which the people acclaim:

Amen

If they are necessary, any brief announcements to the people follow here.

Then the dismissal takes place. The Priest, facing the people and extending his
hands, says:

Ti Apo ti adda koma kadakayo.

The people reply:

27
 Kasta koma met kenka.

The Priest blesses the people, saying:

Bendisionan-nakay koma ti mannakabalin a Dios:

ti Ama, ken ti Anak,+ ken iti Espiritu Santo.

The people reply:

Amen

Then the Deacon, or the Priest himself, with hands joined and facing the people,
says:

Nalpasen ti Misa, inkayon iti kappia ti Apo.

The people reply:

Agyamantay iti Dios.

Then the Priest venerates the altar as usual with a kiss, as at the beginning.
After making a profound bow with the ministers, he withdraws.

28
29