Dynamic Learning Plan: Filipino 9

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 35

St.

Paul University Philippines


Tuguegarao City, Cagayan 3500

BASIC EDUCATION UNIT


PAASCU LEVEL III ACCREDITED
ISO CERTIFIED

DYNAMIC LEARNING PLAN

FILIPINO 9
IKATLONG MARKAHAN

Inihanda ni: GNG. ANDREA A. CASTRO Iniwasto ni: Bb. FREDELINA B. CARPI 0
Subject Teacher Subject Team Leader

Inaprubahan ni: GNG. GLENDA P. CARONAN


Principal

St. Paul University Philippines


Tuguegarao City, Cagayan
BASIC EDUCATION UNIT

UNIVERSITY VISION-MISSION STATEMENT

VISION

ST. PAUL UNIVERSITY PHILIPPINES is an internationally recognized institution dedicated to the


formation of competent leaders and responsible citizens of their communities, country, and the world.

MISSION

Animated by the gospel and guided by the teachings of the Church, it helps to uplift the quality of life and
to effect social transformation through:

1. Quality, Catholic, Paulinian formation, academic excellence, research, and community


service.
2. Optimum access to Paulinian education and service in an atmosphere of compassionate
caring; and
3. Responsive and innovative management processes.

The SPUP Vision and Mission are reflected in the Paulinian Core Values Framework and the
SPUP Learning Framework which have been adopted by the university.

The core of the Curricula of Studies is embedded in the Paulinian Core Values (the 5 Cs) namely:
Charism, Charity, Commission, Community and with CHRIST as the CENTER of Paulinian life.

BEU VISION-MISSION STATEMENT

VISION
St. Paul University Philippines, Basic Education Unit is a Catholic educational institution committed to
the formation of pupils/students with proficiency in basic knowledge, skills, attitudes, and values
responsive to the changing world.

MISSION
Impelled by the Charity of Christ, this institution will become the premier for basic education by forming
academically prepared, morally upright, and socially responsible young Paulinians in the service of
family, church, and society.

PAULINIAN CORE VALUES


(The 5 Cs) and the SPC Education Ministry Basic Education Exit Outcomes

CHRIST (CONSCIOUS) – Christ is the CENTER of Paulinian life. The Paulinian follows and imitates
Christ, doing everything about Him.
The BEU graduates are Mindful, Self-Directed LEARNERS AND ROLE MODELS, who:
 Initiate and sustain undertakings that strengthen their skills, understandings, health, future
opportunities that benefit others.
 Assess their unique personal qualities, thinking processes, and talents, and explain how
strengthening them can open doors to continued learning and personal fulfilment.
 Explain the elements and factors affecting their decision and actions and the likely
consequences they entail.
 Manage their time and energy to allow for regular periods of planning reflection and
renewal.
 Describe and explain the new possibilities they have developed as the result of self-
initiated projects and learning experiences.
 Describe how their own values and actions mirror the qualities and values of a Paulinian.
 Offer support, constructive feedback, and praise for the sincere efforts of others.

COMMISSION (COMPETENT) – The Paulinian has a mission – a LIFE PURPOSE to spread the Good
News. Like Christ, he/she actively works “to save” this world, to
make it a better place to live in.
The BEU graduates are Conscientious, Adept PERFORMERS AND ACHIEVERS, who:
 Devote focus time to developing competencies required for sound achievement in a chosen
field and skilled implementation in life’s diverse basics.
 Cultivate specialized knowledge and skills in at least one area of their lives that they apply
in a variety of situations with facility and ease.
 Remain focused on fully completing projects in a timely manner.
 Set realistic improvement goals for themselves that require persistence and involve
continual monitoring by others to validate what has been achieved.
 Openly demonstrate their basic and advanced skills to potential employers and improve
them according to the feedback received.
COMMUNITY (COLLABORATIVE) – The Paulinian is a RESPONSIBLE FAMILY MEMBER and
CITIZEN, concerned with building communities, promotion of peoples, justice and peace, and the
protection of the environment.
The BEU graduates are credible, Responsive, COMMUNICATORS AND TEAM PLAYERS, who:
 Take time before speaking or writing to assess the accuracy and clarity of what they are
about to share, its tone, how it is likely to be received and interpreted.
 Consistently revise intended communications to be clearer, more accurate and better
understood.
 Acknowledge suggestions made by others and respond honestly and constructively to
them regarding their likely consequences.
 Agree to join in group endeavors that bring benefit to all and foster the greater good.
 Willingly share responsibilities and participate actively to foster group collegiality,
cohesion, and effectiveness.
 Anticipate where extra assistance or support in team activity may be needed, and
spontaneously offer it to bolster team results.

CHARISM (CREATIVE) – The Paulinian develops his/her GIFT/TALENTS to be put in the service of
the community, he/she strives to grow and improve daily, always seeking the better and finer things and
the Final Good.
The BEU graduates are Creative, Resourceful, EXPLORERS AND PROBLEM SOLVERS, who:
 Independently seek out issues, possibilities, and sources of related information for
further investigation and development.
 Search beyond readily available sources of information, resources, and standard
techniques to create workable solutions to existing problems.
 Routinely select issues or problems facing their communities and formulate new ways
they can be understood, addressed, and resolved.
 Experiment with combinations of ideas, data, materials, and possibilities to derive
and test potential solutions to existing problems.
 Use ideas and resources in unconventional ways to plan and design works of artistic
appeal to others

CHARITY (COMPASSIONATE) – urged on by the LOVE OF CHRIST, the Paulinian is warm,


loving, hospitable and “all to all”, especially to the underprivileged.
The BEU graduates are Committed, ADVOCATES FOR PEACE AND UNIVERSAL WELL-BEING,
who:
 Initiate and sustain efforts that draw attention to environmental issues and propose
workable measures to reduce and eventually eliminate it.
 Persist in the face of open resistance to their efforts to teach peace, reduce violence, and
redress the harm being levied against others.
 Join others in operating local projects that tangibly protect and preserve the
environment and all life forms.
 Call attention to the causes and consequences of poverty, and marshal others to assist
those in ill-health and physical need.
 Contribute their time, heartfelt attention, and resources in directly assisting those who live
in little hope of improving their lives

Anchored on the 21st century learning skills, the Curricula of Studies for the different programs are
designed based on the four core concepts/statements adopted by the University for its General Learning
Framework, namely: HUMAN PERSON, COMMUNICATION RESEARCH AND CLIMATE
CHANGE.

MOST ESSENTIAL LEARNING COMPETENCIES


GRADE 9 - FILIPINO
MARKAHAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN MGA KASANAYANG
PANGNILALAMAN SA PAGGANAP PAMPAGKATUTO
Ikatlong Naipamamalas ng mag- Ang mag-aaral ay  Napatutunayang ang mga
Markahan aaral ang pag-unawa at masining na pangyayari sa binasang
pagpapahalaga sa mga nakapagtatanghal parabula ay maaaring
akdang pampanitikang ng kulturang maganap sa tunay na
ng Kanlurang Asya Asyano batay sa buhay sa kasalukuyan
napiling mga  Naisusulat ang isang
akdang anekdota o liham na
pampanitikang nangangaral; isang
Asyano halimbawang elehiya;
 Nagagamit nang wasto sa
pangungusap ang
matatalinghagang
pahayag
 Nasusuri ang mga
elemento ng elehiya
batay sa: (- Tema - Mga
tauhan - Tagpuan - Mga
mahihiwatigang
kaugalian o tradisyon -
Wikang ginamit -
Pahiwatig o simbolo –
Damdamin)
 Nabibigyang-puna ang
nakitang paraan ng
pagbigkas ng elehiya o
awit
 Nagagamit ang mga
angkop na pang-uri na
nagpapasidhi ng
damdamin
 Nasusuri ang mga
tunggalian (tao vs. tao, at
tao vs. sarili) sa kuwento
batay sa napakinggang
pag-uusap ng mga tauhan
 Napatutunayang ang mga
pangyayari at/o
transpormasyong
nagaganap sa tauhan ay
maaaring mangyari sa
tunay na buhay
 Natutukoy ang
pinagmulan ng salita
(etimolohiya)
 Naiuugnay sa
kasalukuyan ang mga
tunggaliang (tao vs. tao at
tao vs. sarili) napanood
na programang
pantelebisyon
 Naisusulat muli ang
maikling kuwento nang
may pagbabago sa ilang
pangyayari at mga
katangian ng sinuman sa
mga tauhan; ang sariling
wakas sa naunang alamat
na binasa
 Nagagamit ang angkop na
pang-ugnay na hudyat ng
pagsusunod-sunod ng
mga pangyayari sa
lilikhaing kuwento
 Nabibigyang-kahulugan
ang kilos, gawi at karakter
ng mga tauhan batay sa
usapang napakinggan
 Napatutunayan ang
pagiging makatotohanan/
di makatotohanan ng
akda
 Nagagamit ang mga
pang-abay na pamanahon
, panlunan at pamaraan
sa pagbuo ng alamat
 Nahuhulaan ang
maaaring mangyari sa
akda batay sa ilang
pangyayaring
napakinggan
 Nailalarawan ang
natatanging kulturang
Asyano na masasalamin
sa epiko
 Nabibigyang-katangian
ang isa sa mga itinuturing
na bayani ng alinmang
bansa sa Kanlurang Asya
 Nagagamit ang mga
angkop na salita sa
paglalarawan ng
kulturang Asyano at
bayani ng Kanlurang Asya
 Naiisa-isa ang kultura ng
Kanluraning Asyano mula
sa mga akdang
pampanitikan nito.

St. Paul University Philippines


Tuguegarao City, Cagayan 3500

BASIC EDUCATION UNIT


PAASCU LEVEL III ACCREDITED
ISO CERTIFIED
LEARNING PLAN 1: PARABULA at KAYARAIN NG SALITA

INTRODUCTION (PANIMULA)
Ang Israel ay matatagpuan sa Timog-Kanlurang Asya. Republika ang kanilang pamahalaan. Bago
magdeklara ng kalayaan ang Israel noong Mayo 14, 1948 ay maraming pinagdaanang mapapait na karanasan
ang mga Israelita. May mataas na pagpapahalaga ang Israel sa pag-aaral kaya ang unang batas na itinakda ng
bansang ito ay ang libreng pag-aaral para sa lahat at sapilitang pagpapapasok sa mga paaralan ng mga batang 5
hanggang 16 na, taon. Libre ang pag-aaral hanggang 18 taon. Dalawang uri ng edukasyon ang nakatatanggap ng
pondo mula sa pamahalaan ng Israel. Ang paaralang pang-Hudyo na Hebreo ang wikang ginagamit at pang-
Arabe na wikang Arabe ang ginagamit. Jerusalem ang kabisera ng Israel, ito ang tinatawag na promised land
dahil maraming pangakong binitiwan si Hesus sa Iugar na ito. Bagama't ang relihiyon ng karamihan ng tao sa
Israel ay Judaismo, mapapansin ding lahat ng pangyayari sa Bibliya ay nangyari sa bansang Israel. Sa araling
ito ay mababasa mo ang isang parabulang hango sa Bibliya. Ang akdang ito ay mula sa Banal na Kasulatan ng
Israel, ang Bibliya. Ito ay tungkol sa isang anak na nanghingi ng mana sa kanyang amang buhay pa at piniling
magpakalayo upang magpakasaya at ubusin na ang perang minana. Alamin sa, kuwento ang kanyang sinapit at
kung ano ang naging reaksiyon ng kanyang ama at kapatid nang siya'y bumalik.

OBJECTIVES (LAYUNIN):
[Inaasahan] Sa modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

1. [N] nakatutukoy ng mga kayarian ng salita;


2. [N]akahihinuha ng mga katangian ng parabula batay sa talakayan;
3. [N] akabibigay patunay na ang mga pangyayari sa binasang parabula ay maaaring maganap sa tunay na
buhay sa kasalukuyan;
4. [N] akapagpapadarama ng pag-unawa sa damdamin ng mga tauhan sa diyalogo;
5. [N] akapagpapakita ng halaga ng katapatan sa pamamagitan ng pagsasagawa ng mga aktibidad nang mag-
isa

LESSON PROPER/DISCUSSION (TALAKAYAN)


Paalala:
1. Kung may mga katanungan tungkol sa aralin, huwag mag-atubiling makipag-ugnay sa akin sa
pamamagitan ng aking cp # 0956-635-3614 o isang pribadong mensahe.
2. Basahin ang mga sumusunod na pahina sa iyong libro bilang iyong sanggunian.
a. Pinagyamang Pluma Aklat 1-Parabula at Kayarian ng Salita- pahina 290-309
3. I-access ang iyong GENYO LMS.

Naitanong mo na ba sa iyong sarili kung ikaw ay isang mabuting anak? O kaya ay kapatid? Ano-ano ang
iyong mga katangian o ginagawang makapagpapatunay na ikaw ay isang mabuting kapatid at anak? Isulat ang
mga ito sa kahon.

Mga Patunay sa pagiging


mabuting anak o kapatid

Ang Parabula ng Alibughang Anak


11 Sinabi niya: May isang lalaking may dalawang
anak na lalaki 12 Ang nakababatang anak ay nagsabi
sa kanyang ama: "Ama, ibigay mo na sa akin ang
bahagi ng mga ari-arian na nauukol sa akin."
Binahagi naman ng ama sa kanila ang kanyang kabuhayan. 13 Lumipas ang ilang araw, pagkatipon ng lahat ng
sa kanya, ang nakababatang anak na lalaki ay umalis. Nagtungo siya sa isang malayong lupain at doon nilustay
ang kanyang ari-arian. Siya ay namuhay ng magulong pamumuhay. 14 Ngunit nang magugol na niya ang lahat,
nagkaroon ng isang matinding taggutom sa lupaing iyon at nagsimula siyang mangailangan. 15 Humayo siya at
sumama sa isang mamamayan ng lupaing iyon. At siya ay sinugo niya sa mga bukirin upang magpakain ng mga
baboy. 16 Hinangad niyang kumain ng mga bunga ng punongkahoy na ipinakakain sa mga baboy sapagkat
walang sinumang nagbigav sa kanva. 17 Nang manauli ang kanyang kaisipan, sinabi niya: "Ang aking ama ay
maraming upahang utusan. Sagana sila sa tinapay samantalang ako ay namamatay dahil sa gutom. 18 Tatayo
ako at pupunta ako sa aking ama. Saşabihin ko sa kaniya: Ama, nagkasala ako laban sa langit at sa iyong
paningin. 19 Hindi na ako karapat-dapat na tawaging anak mo. Gawin mo akong isa sa iyong mga upahang
utusan." 20 Sa pagtayo niya, pumunta siya sa kanyang ama, ngunit malayo pa siya ay nakita na siya ng kanyang
ama at ito ay nahabag sa kanya. Ang ama ay tumakbo at niyakap at hinagkan siya. Sinabi ng anak sa kanya:
"Ama, nagkasala ako laban sa langit at sa iyong paningin. Hindi na ako karapat-dapat na tawaging anak mo."
Gayunman, sinabi ng ama sa kanyang mga alipin: "Dalhin ninyo ang pinakamainam na kasuotan at isuot ninyo
sa kanya. Magbigay kayo ng singsing para sa kanyang kamay at panyapak para sa kanyang mg paa.23 Magdala
kayo ng pinatabang guya at katayin ito. Tayo ay kakain at magsaya. 24 Ito ay sapagkat ang anak kong ito ay
namatay at mulin nabuhay. Siya ay nawala at natagpuan." Sila ay nagsimulang magsaya. 25At ang nakatatanda
niyang anak ay nasa bukid. Nang siya ay dumarating at malapit na sa bahay, nakarinig siya ng tugtugin at
sayawan. 26 Tinawag niya ang isa sa kanyang mga lingkod. Tinanong niya kung ano ang ibig sabihin ng mga
bagay na ito. 27 Sinabi ng lingkod sa kanya: "Dumating ang kapatid mo. Nagpakatay ng pinatabang guya ang
iyong ama sapagkat ang kapatid mo ay natanggap niyang ligtas at malusog." 28 Nagalit siya at ayaw niyang
pumasok. Dahil dito lumabas ang kanyang ama at namanhik sa kanya. 29 Sumagot siya sa kanyang ama. Sinabi
niya: "Narito, naglingkod ako sa iyo ng maraming taon. Kahit minsan ay hindi ako sumalangsang sa iyong utos.
Kahit minsan ay hindi mo ako binigyan ng maliit na kambing upang makipagsaya akong kasama ng aking mga
kaibigan. 30 Nang dumating itong anak mo, nagpakatay ka para sa kanya ng pinatabang guya. Siya ang nag-
aksaya ng iyong kabuhayan kasama ng mga patutot." 31 Sinabi ng ama sa kanya: "Anak, lagi kitang kasama at
lahat ng akin ay sa iyo. 32 Ang magsaya at magalak ay kailangan sapagkat ang kapatid mong ito ay namatay at
muling nabuhay. Siya ay nawala at natagpuan."
Sagutin Natin 1
Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga tanong.
1. Paano mo ilalarawan ang ama sa akdang binasa?
2. Ano ang naging hamon sa ama sa umpisa ng parabula?
3. Kung ikaw ang ama sa parabula ibibigay mo ba ang hinihingi ng inyong anak kahit ikaw ay buhay pa?
4. Nakabuti ba sa bunsong anak ang pagkuha agad ng kanyang mana?
5. Paano nilustay ng bunsong anak ang nakuha niyang mana?
6. Ano angibinunga ng kanyang pagtatakwil sa magulang? May kilala ka bang anak na ganito ang
kinahihinatnan ng buhay dahil sa pagiging alibugha?

Sagutin Natin 2
Panuto: Sumulat ng naiisip mong katulad ng pangyayaring naganap o nagaganap sa kasalukuya kaugnay
ng bawat sitwasyon. Maaaring ito ay personal mong nasaksihan o isang pangyayaring iyong nabalitaan, nabasa,
o napanood.

Pangyayaring Naganap sa Parabula Katulad na Pangyayari


1. Hiningi ng anak ang kanyang mamanahin kahit buhay
pa ang magulang niya.
2. Nilustay ng anak ang kanyang minana sa hindi wastong
pamumuhay.

3. Nang maghirap ang anak ay namasukan ito bilang


alila.

4. Dahil sa paghihirap, nagsisi ang anak sa kanyang


ginawa at naalala ang magulang.

5. Bumalik ang anak at humingi ng tawad sa magulang.


Pinatawad ang anak at pinatuloy muli sa kanyang tahanan.

Isulat Natin 1
Matapos ang malayang talakayan tungkol sa parabulamg binasa, ano-anong katangian ng parabula ang
iyong nahinuha? Isulat sa kahon sa ibaba.

SALAYSAY
Isang paraan ng pagpapahayag na nagkukuwento ang pagsasalaysay. Ang isang salaysay ay nagpapahayag ng
magkakasunod at magkakaugnay na mga pangyayaring pinagagalaw patungo sa isang tiyak na katapusan.
May hulwarang balangkas ang salaysay. Ito ay ang magkakasunod at magkakaugnay na mga pangyayari.
Mayroon itong simula, may gitna, at may wakas. Bago lumikha ng isang salaysay dapat isaalang-alang ang
tatlong hakbang—pagpili ng paksa, pagsusuri ng paksa, at pagbubuo ng paksa.
Isa sa uri ng salaysay ang PARABULA na tinatawag din na talinghaga. Ito ay maikling kwento na naglalaman
ng aral at hango sa Bibliya. Upang makilala pa ang parabula, narito ang mga katangian na tinataglay ng
parabula:

 Ito ay kwentong pasalaysay na maaaring nasa anyong patula o prosa.


 Ito ay nagpapayo tungkol sa mga pangyayari na kaugnay sa moral.
 Walang tauhang hayop, halaman, bagay at kalikasan na tila kumikilos o nagsasalita gaya ng tao.
 Naglalahad at nagpapakita din ito kung paanong katulad ng isang bagay ang iba pang bagay.

Tandaan!
Sa pagbabasa ng salaysay ay maaari mong masalamin ang kultura ng bansang
pinagmulan ng salaysay. Kagaya ng lamang ng bansang Israel kung saan nagmula ang Banal na
Kasulatan.

Magagawa Natin 1
Panuto: Basahin ang
sumusunod na mga
pahayag. Isipin mong ikaw ang kausap ng tauhang nagsabi nito. Anong damdamin ang
nangingibabaw sa bawat pahayag? Piliin at bilugan ang iyong sagot sa loob ng kahon.
Pagkatapos ay isulat mo ang nais mong sabihin sa tauhan sa loob ng dialog box.
ISAISIP NATIN

Panuto: Isulat sa linya ang kayarian ng salitang may salungguhit sa bawat pangungusap.

__________ 1. Ang ama ay nagulat sa mungkahi ng bunsong anak.


__________ 2. Ipinagkaloob ng ama ang kanyang hinihingi.
__________ 3. Dali-daling umalis ang bunsong anak upang lustayin ang nakuha niyang yaman.
__________ 4. Para sa nakatatandang kapatid, walang kapatawaran ang ginawa ng kanyang kapatid.
__________ 5. Nakalulungkot mang sabihin ay hindi maitatangging asal-hayop ang kanyang kapatid.

IN A NUTSHELL (SINTESIS)
May hulwarang balangkas ang salaysay. Ito ay ang magkakasunod at magkakaugnay na mga
pangyayari. Mayroon itong simula, gitna, at wakas. Bago lumikha ng isang salaysay dapat isaalangalang
ang tatlong hakbang— pagpili ng paksa, pagsusuri ng paksa, at pagbubuo ng paksa.
Ang sumusunod ay iba't ibang uri ng salaysay: o Pangkasaysayan (historical narrative), Pantalambuhay
(biographical narrative), Pakikipagsapalaran (narrative ofadventure),Paglalakbay (travel narrative),
Pagpapaliwanag (expository).
Anyong pampanitikang salaysay gaya ng sumusunod: parabula, pabula, anekdota maikling kuwento
nobela
Ang Parabula na tinatawag din na talinghaga. Ito ay maikling kwento na naglalaman ng aral at hango sa
Bibliya. Upang makilala pa ang parabula, narito ang mga katangian na tinataglay ng parabula:
 Ito ay kwentong pasalaysay na maaaring nasa anyong patula o prosa.
 Ito ay nagpapayo tungkol sa mga pangyayari na kaugnay sa moral.
 Walang tauhang hayop, halaman, bagay at kalikasan na tila kumikilos o nagsasalita gaya ng tao.
 Naglalahad at nagpapakita din ito kung paanong katulad ng isang bagay ang iba pang bagay.
May apat kayarian ng salita. Ito ay ang sumusunod:
1. Payak — salitang-ugat
2. Maylapi — Ito ang mga panlaping ikinakabit sa salita: unlapi, gitlapi, hulapi, kabilaan, at laguhan
3. Inuulit— Ito ang tatlong uri ng inuulit: inuulit na ganap, inuulit na parsiyal, magkahalong ganap at
Parsiyal.
4. Tambalan—lto ang dalawang uri ng tambalan: tambalang di ganap at tambalang ganap

LISTAHAN NG PORMATIBONG PAGTATAYA


Tiyaking nasagot mo ang lahat ng mga pormatibong pagtataya sa modyul na ito bago magpatuloy sa
sumatibong pagtataya. Narito ang listahan ng lahat ng mgagawain sa paksang ito. Mangyaring suriin ang
mga parisukat kung tapos ka na.

Sagutin Natin 1 Isulat Natin 1 Madali Lang ‘Yan

Sagutin Natin 2 Magagawa Natin 1

SUMMATIVE ASSESSMENT (SUMATIBONG PAGTATAYA)

Sa puntong ito, handa ka nang gawin ang pagtatasa ng kabuuan para sa modyul 1. I-access ang
iyong GENYO LMS at sagutin ang sumatibong pagtataya.
Good luck at pagpalain ng Diyos ang lahat!

A. Panuto: Tukuyin ang tamang sagot na inilarawan ng pahayag. Isulat ang tamang sagot sa patlang.

__________ 1. Ito ang dalawang uri ng edukasyon na nakatatanggap ng pondo mula sa pamahalaan ng
Israel.
__________ 2. Sa aklat na ito mula sa Bibliya matatagpuan ang parabulang “Alibughang Anak”.
__________ 3. Ang kabisera ng Israel na tinatawag na “promise land”.
__________ 4. Ang kwentong naglalaman ng aral at hango sa Bibliya.
__________ 5. Ito ang relihiyon ng karamihan ng tao sa Israel.
__________ 6. Araw ng Kalayaan ng Israel.
__________ 7. Ito ang kinatay para sa bunsong anak nung bumalik siya sa kanyang tatay.
__________ 8. Ito ang ginawa ng anak sa kinuhang mana mula sa ama.
__________ 9. Ang naging buhay ng alibughang anak sa panahon ng taggutom.
__________ 10. Ang ipinahihiwatig ng mga katagang "ang kapatid mo ay namatay at muling nabuhay".

B. Panuto: Tukuyin ang pang-uri sa pangungusap at sabihin kung anong kayarian ng salita nito.
Isulat sa unang patlang ang pang-uri at sa ikalawang patlang naman ang kayarian ng salita.

__________ _________ 1. Ang gusaling iyon ay kasintaas ng bundok!


__________ _________ 2. Nakita ko sa labas ang basahan na pira-piraso.
__________ _________ 3. Nais niyang tumira sa bayan na payapa.
__________ _________ 4. Abot-kaya na ngayon ang mga paninda niya.
__________ _________ 5. Humingi ng tulong sa kanyang kaibigan ang babaeng litung-lito.
__________ _________ 6. Nakahanda na ba ang mga dadalhin mo sa paaralan?
__________ _________ 7. Hindi nakikipag-away si Regina dahil pusong-mamon siya.
__________ _________ 8. Totoo ang mga sinabi niya sa iyo.
__________ _________ 9. Malayung-malayo ang bayan ng San Felipe mula dito.
__________ _________ 10. Ang talento niya ay bukod-tangi kaya may mga humahanga sa kanya.

VALUES INTEGRATION
Mula sa ating tinalakay na parabula, ang mga aral na napulot natin na siguradong magagamit natin sa
pang araw-araw na buhay ay ang maging mapagpatawad sa mga nagkamali at nagsisi.
Ang mga humiwalay sa Diyos ay maaaring tanggapin niyang muli kung magpapakita ng taos- pusong
pagsisisi at pagsisikap na makabalik.. Maging maingat ka sa paggamit ng pera at huwag lamang itong
pag-laruan. Bukod rito, ang isang mahalagang aral ng kuwento ay ang pagbibigay halaga sa pamilya.

CHRIST-CENTEREDNESS (CONSCIOUS)
I am mindful, self-directed learner and role model consciously expressing my Christ-centeredness.

REFERENCES (SANGGUIAN)

Ailene G. Baisa-Julian,M., et.al., (2019). Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 9. Phoenix


Publishing House , Inc.
Dynamic Instructional Plan, Filipino 9 (2019)
https://www.biblegateway.com/passage/?search=Lucas%2015%3A11-32&version=SND
https://www.slideshare.net/emonderin/kayarian-ng-salita

BINABATI KITA! NATAPOS MO ANG UNANG MODYUL!

St. Paul University Philippines


Tuguegarao City, Cagayan 3500
BASIC EDUCATION UNIT
PAASCU LEVEL III ACCREDITED
ISO CERTIFIED

LEARNING PLAN 2: MAHATMA GANDHI (Elehiya) at MGA PAHAYAG SA PAGPAPASIDHI NG


DAMDAMIN

INTRODUCTION (PANIMULA)

Si Mohandas Gandhi ay isang dakilang guro, isang idealista, at praktikal na


tao. Siya ay higit na kilalå sa pangalang "Mahatma" na hango sa wikang
Sanskrit na ang ibig sabihin ay "Dakilang Kaluluwa" o "Dakilang
Nilalang." Ang kanyang mga ginintuang kaisipan ay pinilit niyang
isabuhay, upang ituro ang mga kaisipang ito ay maaaring gawin at
mapagtagumpayan. Binigyang-diin niya ang pagmamahal sa sandaigdigan
at paggamit ng mapayapang paraan ng paglutas ng mga suliraning
pambansa at pandaigdig
man.
Siya ay ipinanganak noong Oktubre 2, 1869 sa Porbandar, India. Ang kanyang ama ay si Karamchand Gandhi
at ang kanyang ina ay si Putlibai. Ang kanyang ina ay nagkaroon ng malaking impluwensiya sa kanya. Si
Putlibai ay isang mapagmahal na ina. Itinuro niya sa kanyang mga anak ang malaking kahalagahan ng
pagdidisiplina sa sarili, ng "ahimsa" o di pagiging tapat.

Si Mohandas Gandhi ay nagsumikap na sundin ang landas ng katotohanan kahit noong siya'y batå pa. Minsan,
bumisita ang Education Inspector sa kanilang paaralan at nang napansin ng kanyang gurong mali ang
pagkabaybay niya ng salitang kettle ay tila sinenyasan siyang kumopya sa kanyang katabi upang maging
perpekto ang rekord ng klase. Hindi niya ito ginawa.

Noong siya'y labintatlong taong gulang pa lamang, ikinasal siya kay kasturbai na labintatlong taong gulang din,
ayon sa kaugaliang Hindu. Nanirahan sila sa bahay nina Gandhi. Nagpatuloy pa rin si Mohandas ng pag-aaral at
hinangad niyang maturuan ang kanyang asawa.

Upang higit mong makilala si Mahatma Gandhi, ang dakilang bayani ng India, ay iyong tunghayan ang isang
tulang nilikha bilang pagpupugay sa kanyang kagitingan na isinulat ni Amado Hernandez.

OBJECTIVES (LAYUNIN):

[Inaasahan] sa modyul na ito na ikaw ay:


1. [N]akakikilala ng ng mga tulang liriko;
2. [N]akapagpapaliwanag ng kahulugan ng taludtod mula sa akda;
3. [N]akabubuo ng pangungusap na tungkol sa mabuti at dakilang lider na nagsasaad ng matinding damdamin;
4. [N]akapagpapakita ng halaga ng katapatan sa pamamagitan ng pagsasagawa ng mga aktibidad nang mag-isa

LESSON PROPER/DISCUSSION (TALAKAYAN)


Paalala:
1. Kung may mga katanungan tungkol sa aralin, huwag mag-atubiling makipag-ugnay sa akin sa
pamamagitan ng aking cp # 0956-635-3614 o isang pribadong mensahe.
2. Basahin ang mga sumusunod na pahina sa iyong libro bilang iyong sanggunian.
a. Pinagyamang Pluma Aklat 1-Elehiya at Mga Pang-uring Nagpapasidhi ng Damdamin
- pahina 310-331
3. I-access ang iyong GENYO LMS.

Mayroon ka bang kilalang magigiting o bayaning Asyano? Isulat ang pangalan nito sa bilog at sa kahon
naman ay ang pinakamahalagang bagay na kanilang nagawa sa buhay.

DAKILAN
G BAYANI

Ngayon ay tunghayan natin ang isang halimbawa ng Elehiya na isinulat ni Amado V. Hernandez. Kung
saan ay makikilala natin ang isang bayani ng India na naging isang dakilang Asyano dahil sa ipnakita niyang
labis na pagmamahal sa kanyang bayan. Tunghayan kung paano siya pinarangalan at kilalanin sa kasalukuyan
bunga ng kanyang mga nagawa lalong-lalo na para sa bansang India.

Mahatma Gandhi
Amado V. Hernandez

Ang paglilider mo'y namumukod-tangi


pulos halimbawa't walang talumpati;
iyong inaakay ang buo mong lahi
sa paghihimagsik na may ibang uri

Wala kayong armas na gamiy sa laban


kundi boykoteo ng dayong kalakal;
kung wala nang damo'y lilipad ang balang
kung wala nang ginto'y lalayas ang dayuhan!

Ika'y pasimuno sa ulirang gawa,


unang tumutupad sa sinasalita;
naghubad ng telang sa Londres nilikha,
naghabi ng kanya at nagbuhay-dukha.

Walang automobil, walang sula't hiyas,


wala kang palasyo't salaping inimbak,
walang katungkulang ang sahog ay limpak
pagkamakabaya'y sakripisyong lahat.

Namulat ang India... Daling iwinaksi


ang diwang alipin... nais magsarili…
Ang Britanya'y tila di makatanggi…

tiyak na lalaya ang bayang may Gandhi!

Mapalad ang India't may Mahatma...


Ikaw, Pilipinas, saan ka pupunta?
Dito ang banyaga'y siyang sinasamba
At ang katutubo'y kuskusan ng paa!

SAGUTIN NATIN 1

Panuto: Isulat sa loob ng kahon kung anong bilang ng saknong makikita ang sumusunod na mga
kaisipan mula sa tulang binasa.
1. Si Gandhi ang naging dahilan kung bakit lumaya ang India sa
kamay ng mga
mananakop.
2. Sa pamamagitan ng pamumuno ni Gandhi ay nagising ang
damdaming makabayan ng
mga Hindu.
3. Isang paraang ginamit ni Gandhi upang ipakita ang kanilang
pakikipaglaban sa
mananakop na dayuhan ay pagboykot sa mga kalakal na buhat sa
mananakop na bansa.
4. Iniwan ni Gandhi ang mariwasang búhay at siya ay namuhay nang
simple at payak
lámang.
5. Ang pamumuno ni Gandhi ay kanyangipinakita sa pamamagitan
ng gavva at hindi ng
puro salita lámang.

SAGUTIN NATIN 2

Panuto: Sa iyong sariling pananaw, ipaliwanag ang kahulugan ng sumusunod na mga taludtod. Isulat
ang sagot sa nakalaang espasyo.

1. “Ang paglilider mo'y namumukod-tangi, pulos halimbawa't svalang talumpati."

2. "Kung wala nang damo'y lilipad ang balang, kung wala nang ginto'y lalayas ang dayuhan."

3. "Naghubad ng telang sa Londres nilikha, naghabi ng kanva at nagbuhay-dukha."

4. "Namulat ang India daling iwinaksi ang diwang alipin…nais magsarili."

5. "Dito ang banyaga'y siyang sinasamba at ang katutubo’y kuskusan ng paa.”

ALAMIN NATIN

AWIT, ELEHIYA, AT IBA PANG TULANG PANDAMDAMIN


Sa unang kabanata ay natalakay ang iba't ibang uri ng tula. Isa rito ang mga Tulang Liriko o Pandamdamin. Sa
uring ito ng tula ay itinatampok ng makata ang kanyang sariling damdamin at maging ang kanyang pagbubulay-
bulay. Pinakakilala sa uring ito ng tula ang awit at elehiya.
Ang awit (dalitsuyo) isang tulang liriko o pandamdamin ay may paksang nauukol sa matimyas na
pagmamahalŕ pagmamalasakit, at pamimighati ng isang mangingibig. Halimbawa nito ay ang awit na
Kundiman na nahihinggil sap ag-ibig na kalimitang ginagamit sa paniningalang-pugad ng mga binata.
Madalas ang himig ng awit ay malungkot at mapanglaw.
Ang elehiya (dalitlumbay) naman ay tulang may dalawang katangiang pagkakakilanlan. Una, ito ay
isang tula ng pananangis, lalo na sa pag-alala sa isang yumao; ikalawa, ang himig nito ay matimpi at
mapagmuni-muni. Batay sa uri ng paksa ang elehiya ay higit na personal sa pagpapahayag ng damdamin
kaysa sa ibang estilo ng panulaan. Ang isang halimbawa nito ay ang "Isang Punongkahoy" na isinulat ni
Jose Corazon de Jesus bago siya mamatay.
Ang pastoral (dalitbukid) na ang tunay na layunin ay maglarawan ng tunay na buhay sa bukid. Ang
ganitong uri ng pamumuhay ang karaniwang kinagigiliwang paksa sa tulang liriko. Isang halimbawa
nito ay ang Bahay-Kubo" na isinulat ni Victor S. Fernandez.

Ang oda (dalitpuri) na sa makabagong panulaan ay isang uri ng tulang liriko na may kaisipan at
estilong higit na dakila at marangal Wala itong tiyak na bilang ng pantig o kaya'y tiyak na bilang ng mga
taludtod sa isang taludturan. Isang magandang halimbawa nito ay ang tulang "Manggagawa' na isinulat
ni Jose Corazon de Jesus.
Ang dalit (dalitsamba) naman ay isang maikling awit na pumupuri sa Diyos. Ito ay isang maikling
tulang liriko na nilikhang may alíw-iw ng awit subalit hindi ito kinakanta. Kalimitan itong wawaluhing
pantig na may dalawa, tatlo, o kaya'y apat na taludturang may apat na taludtod bawat isa.

Ang soneto (dalitwari) ay tulang may labing-apat na taludtod. Karaniwang ang unang walong taludtod
ay nagpapahayag ng isang pangyayaring nagwawakas sa isang malubhang suliranin o sa pagtataka sa
malalim na kahulugan ng buhay at kalikasan. Ang sumusunod namang mga saknong ay nagsasaad ng
katuturan at kahalagahan ng sinasabi ng walong unang taludtod. At ang huling taludturan naman ang
siyang pumapawi sa isinasaad ng sinundang taludtod. Mahalagang malamang ang isang soneto ay hindi
basta lamang tula na binubuo ng labing-apat na taludtod sa halip ito ay naghahatid ng aral sa mga
bumabasa, Isang halimbawa nito ay ang tulang isinulat ni Jose Villa Panganiban na may pamagat na
"Buhay at Kamatayan."

GAWIN NATIN
Panuto: Isulat sa kahon kung anong uri ng tulang liriko ang tinutukoy
sa bawat bilang.

1. Tulang may paksang nauukol sa pag-ibig na kalimitang ginagamit sa panliligaw


ng mga
binata.
2. Tula tungkol sa pag-alaala sa mga yumao.

3. Tula na may layuning maglarawan ng tunay na bühay sa bukid.

4. Isang maikling awit na pumupuri sa Diyos ngunit hindi ito kinakanta.

5.Tulang may labing-apat na taludtod na kalimitang nagwawakas sa isang di


magandang pangyayari sa buhay.

Kataga/Pahayag sa Pagpapasidhi ng Damdamin


Sa pagpapahayag ay mahalagang maipakita ang damdaming nais pangibabawin upang higit na
maipahayag ang kaisipan o bagay na nais na maiparating. Sa ganitong sitwasyon ay mahalagang
matutunan kung paano mapasisidhi ang pagpapa-hayag ng damdamin ng mga kataga o pahayag.
Narito ang ilang paraan maipahahayag ang masidhing damdamin.
1. Sa pamamagitan ng pag-uulit ng pang-uri
 Magandang-maganda ang tinig ng mga Pilipino kapag binibigkas ang sariling wika.
 Mainit na mainit ang damdamin ng dalawangnagtatalo kaninaŕ

2. Sa pamamagitan ng paggamit ng panlaping napaka-, nag- an, pagka- at kay-, pinaka, ka-
-an upang mapasidhi o maipakita ang pasukdol na katangian ng pang-uri.
 Napakaganda ng wika nating mga Pilipino.
 Nagtatangkaran ang mga dayuhan sa pagtitipon.
 Pagkasaya-saya ng mga dayuhang bumisita sa bansa.
 Pinakanagustuhan ng tao ang balagtasan sa palatuntunan.
 Kapita-pitagan ang mga Pilipinong gumagamitng sariling wika.

3. Sa pamamagitan ng paggamit ng mga salitang gaya ng ubod, hari, sakdal, tunay, lubhang,
at ng pinagsamang walang at kasing upang mapasidhi o maipakita ang pasukdol na katangian
ng pang-uri
4. Sa pamamagitan ng pagpapasidhi ng anyo ng pandiwa
 Paggamit ng panlaping magpaka-
Pandiwang Pinaghanguan Pinasidhing Anyo
magsipag magpakasipag
magsanay magpakasanay
 Paggamit ng panlaping mag- at pag-uulit ng unang pantig ng salitang ugat
Pandiwang Pinaghanguan Pinasidhing Anyo
magsalita magsasalita
magtanong magtatanong
 Pagpapalit ng panlaping -um sa panlaping mag- at nagkakaroon ng pag-uulit sa unang
pantig
Pandiwang Pinaghanguan Pinasidhing Anyo
bumili magbibilihan
gumawa maggagawaan
 Pagpapalit ng panlaping -um sa panlaping magpaka-
Pandiwang Pinaghanguan Pinasidhing Anyo
tumalon magpakatalino
humusay magpakahusay
5. Sa Pamamagitan ng paggamit ng mga pangungusap na walang Paksa gaya ng

 Padamdam—Nagpapahayag ng matinding damdamin ang mga ito.


Halimbawa: Sugod! Kay hirap ng buhay! Laban! Ang łapang!

 Maikling Sambitla—Ang mga sambitlang tinutukoy ay mga iisahin o dadalawahing pantig


na nagpapahayag ng matinding damdamin.
Halimbawa: Naku! Aray! Grabe! Ay!

SUBUKIN PA NATIN

Panuto: Bumuo ng pangungusap na nagsasaad ng matinding damdamin tngkol sa dalawang dakilang


bayaning Asyano.

1. Sa pamamagitan pangungusap walang paksa

_________________________________________________________________________________________.
2. Sa pamamagitan ng pagpapasidhi ng pandiwa

_________________________________________________________________________________________.

3. Sa pamamagitan ng pag-uulit ng salita

_________________________________________________________________________________________.

4. Sa pamamagitan ng panlaping pagka-


_________________________________________________________________________________________.

5. Sa pamamagitan ng paggamit ng mga salitang gaya ng ubod

_________________________________________________________________________________________.

IN A NUTSHELL (SINTESIS)
May ilang uri ng tulang liriko at pandamdamin. Ito ay ang sumusunod:
Ang awit (dalitsuyo) ay may paksang nauukol sa matimyas na pagmamahal, pagmamalasakit, at
pamimighati ng isang mangingibig.
Ang elehiya (dalitlumbay) ay may dalawang katangiang pagkakakilanlan. Una, ito ay isang tula ng
pananangis, lalo na sa pag-aalala sa isang yumao; ikalawa, ang himig nito ay matimpi at mapagmuni-
muni.
Ang pastoral (dalitbukid) na ang tunay na layunin ay maglarawan ng tunay na buhay sa bukid.
Ang oda (dalitpuri) ay isang uri ng tulang liriko na may kaisipan at estilong higit na dakila at marangal.
Ang dalit (dalitsamba) ay isang maikling awit na pumupuri sa Diyos. Ito ay isang maikling tulang liriko
na nilikhang may aliw-iw ng awit subalit hindi ito kinakanta.
Ang soneto (dalitwari) ay tulang may labing-apat na taludtod. Karaniwang ang unang walong taludtod
ay nagpapahayag ng isang pangyayaring nagwawakas sa isang malubhang suliranin o sa agtataka sa
malalim na kahulugan ng buhay at kalikasan.
Narito ang ilang paraan kung paano maipapahayag ang masidhing damdamin.
Sa pamamagitan ng pag-uulit ng salita
Sa pamamagitan ng paggamit ng panlaping napaka-, nag-an, pagka- at kay-, pinaka, ka- an
Sa pamamagitan ng paggamit ng mga salitang gaya ng ubod, hari, sakdal, tunay, lubhang, at ng
pinagsamang walang at kasing.
Sa pamamagitan ng pagpapasidhi ng anyo ng pandiwa . . .
 paggamit ng panlaping magpaka
 paggamit ng panlaping mag- at pag-uulit ng unang pantig ng salitang-ugat
 pagpapalit ng panlaping -um sa panlaping mag- at nagkakaroon ng pag-uulit sa unang
pantig
 pagpapalit ng panlaping -unt sa panlaping magpaka
 paggamit ng mga pangungusap na walang paksa gaya ng
 padamdam
 maikling sambitla

LISTAHAN NG PORMATIBONG PAGTATAYA


Tiyaking nasagot mo ang lahat ng mga pormatibong pagtataya sa modyul na ito bago magpatuloy sa
sumatibong pagtataya. Narito ang listahan ng lahat ng mgagawain sa paksang ito. Mangyaring suriin ang mga
parisukat kung tapos ka na..

Sagutin Natin 1 Gawin Natin

Sagutin Natin 2 Subukin Pa Natin

SUMMATIVE ASSESSMENT (SUMATIBONG PAGTATAYA)

Sa puntong ito, handa ka nang gawin ang pagtatasa ng kabuuan para sa modyul 2. I-access ang
iyong GENYO LMS at sagutin ang sumatibong pagtataya.
Good luck at pagpalain ng Diyos ang lahat!

A. Panuto: Itugma ang hanay A sa tamang sagot sa hanay B, isulat lamang ang titik ng sagot bago ang bilang

A B
_____ 1. Itinatampok dito ng makata ang kanyang a. Putlibai
sariling damdamin. Ito'y nagtataglay ng mga
karanasan, guniguni, kaisipan, at mga pangarap
na maaaring nadama ng may-akda o ng ibang tao.
_____ 2. Tawag din sa tulang pandamdamin. b. Soneto

_____ 3. Uri ito ng tulang pandamdamin na may c. Oktubre 2, 1869


kaisipan at estilong higit na dakila at marangal.
Wala itong tiyak na bilang ng pantig at tiyak na
bilang ng mga taludtod sa isang taludturan.
_____ 4. Ang himig nito'y matimpi at d. Agosto 15, 1947
mapagmuni-muni. Ang paksa ay higit na personal
sa pagpapahayag ng damdamin.
_____ 5. Nakikilala ito sa matinding kaisahan at e. Liriko
kasiksikan sa nilalaman.

_____ 6. Ang Araw ng Kalayaan ng India mula f. Tulang Pandamdamin


sa Britanya.

_____ 7. Ang kaarawan ni Mohandas. g. Elehiya

_____ 8. Ibig sabihin ng “Mahatma” h. Oda

_____ 9. Siya ang nagimpluwensya kay i. Kasturbai


Mohandas sa pagiging isang dakila at mabuting
lider.

_____ 10. Siya ang naging sa asawa ni Mahatma j. Dakilang Kaluluwa


sa edad na labintatlong gulang.

B. Panuto: Tukuyin kung anong paraan ng pagpapasidhi ng damdamin ang ginamit sa pahayag o pangungusap.

__________ 1. Mainit na mainit ang kapeng ininom ni Juan.


__________ 2. Ang mga Pilipino ay dapat magpakatapang upang magawa ang mga bagay na nagawa nina
Rizak at Gandhi.
__________3. Napakabuti na iyong puso Juanito.
__________4. Ubod ng galing ang mga mag-aaral ng St. Paul University Philippines dahil sila ang nanalo sa
International Quiz Bee.
__________ 5. Anuman ang iyong gawin ay sana’y magpakatotoo ka.
__________ 6. Ang gulay na tinda ni Aling Berta ang pinakasariwa sa palengke.
__________ 7. Aray! Ang sakit ng iyong kurot.
__________ 8. Bilisan mo! Umuulan na!
__________ 9. Siya yata ang pinakamabuting taong nakilala ko.
__________ 10. Ang sapatos na suot ng bata ay sirang-sira na.

Ang akdang tinalakay ay nag-iwan sa atin ng aral na kung saan ay dapat nating tularan. Si Mahatma
Gandhi na naging dakilang bayani sa India dahil sa ipinakita niyang labis na pagmamahal sa kanyang bayan.
Ang pagiging isang lider ay hindi lang dapat puro salita bagkus ay kumilos o gumagawa rin ito. Ang lider ay
nagiging “role model” para sa karamihan. Kung anong mga mabuting asal ang ginagawa ng isang lider,
sinusunod rin ng mga tauhan niya. Mahalagang pag-aralan ang pagpapahayag ng matinding damdamin upang sa
gayon ay maipakita natin ang damdaming nais bigyang-diin o pangibabawin upang higit na maipahayag o
masabi ang kaisipan o bagay na nais iparating.

CHRIST-CENTEREDNESS (CONSCIOUS)
I am mindful, self-directed learner and role model consciously expressing my Christ-centeredness.

COMMUNITY (COLLABORATIVE)
I am a credible, responsive communicator and team player building collaborative communities.

REFERENCES (SANGGUIAN)
Ailene G. Baisa-Julian,M., et.al., (2019). Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 9. Phoenix
Publishing House , Inc.
Dynamic Instructional Plan, Filipino 9 (2019)
https://www.slideshare.net/irishme/pagpapasidhi-ng-damdamin
https://www.slideshare.net/jmpalero/filipino-9-mga-panguring-nagpapasidhi-ng-damdamin

BINABATI KITA! NATAPOS MO ANG IKALAWANG MODYUL!


St. Paul University Philippines
Tuguegarao City, Cagayan 3500

BASIC EDUCATION UNIT


PAASCU LEVEL III ACCREDITED
ISO CERTIFIED

LEARNING PLAN 3: ANG PINAGMULAN NG TATLUMPU’T DALAWANG KUWENTO NG


TRONO (ALAMAT) at PANG-ABAY

INTRODUCTION (PANIMULA)
Sa India ay kilalä ang apat na uri ng kalagayang panlipunan na tinatawag nilang "varnas" o social classes.
Ang pinakamataas sa mga ito ay ang Brahman o mga kaparian, sumusunod ang uring Kshatriya o mga
mandirigma, kasunod ang Vaishya o mga mangangalakal, at huli ang Sudra o mga manggagawa. Ang
mataas na pagtingin sa mga Brahman o Brahmin ay nagsimula pa noong panahon ng Vedic. Magmula
noon hanggang ngayon, wala nang masyadong nagbago sa ganitong pagtingin kaya naman ang mga
Brahman ay patuloy pa ring nakatatanggap ng pagkilala subalit ito'y hindi na naisasalin sa materyal na
benepisyo sapagkat hindi na ito tinatanggap sa kasalukuyan. Ang akdang ating tatalakayin ay tungkol sa
isang binata sa India na nabibilang sa na uring panlipunang tinatawog na Brahman, Siya av mahirap
larnang ngunit mav kakaibang talinong higit pa sa isang raha. Subalit sian nga ba nanggaling ang
katalinuhan ng binatang ito? At panno ito maiuugnay sa Tatlumpu't Dalawang Kuwento ng Trono na
hanggang ngayon ay populat pa rin sa India? Masasagot ang Iahat ng iyan sa pagbasa mo ng akdang ito

OBJECTIVES (LAYUNIN):

Inaasahan sa modyul na ito na ikaw ay:


1. Nakatutukoy ng mga uri ng pang-abay sa pangungusap;
2. Nakasusuri ng alamat sa pamamagitan ng pagbuo ng balangkas;
3. Nakapagpapahayag ng sariling pananaw ukol sa mahalagang paksa;
4. Nakabubuo ng alamat gamit ang mga uri ng pang-abay
5. Nakapagpapakita ng halaga ng katapatan sa pamamagitan ng pagsasagawa ng mga aktibidad nang mag-isa.

LESSON PROPER/DISCUSSION (TALAKAYAN)


Paalala:
1. Kung may mga katanungan tungkol sa aralin, huwag mag-atubiling makipag-ugnay sa akin sa
pamamagitan ng aking cp # 0956-635-3614 o isang pribadong mensahe.
2. Basahin ang mga sumusunod na pahina sa iyong libro bilang iyong sanggunian.
a. Pinagyamang Pluma Aklat 1-Ang Pinagmulan ng Tatlumpu’t Dalawang Kwento ng Trono
(SIMHASANA BATTISI) at Pang-abay-Pahina-352-374
3. I-access ang iyong GENYO LMS.

Alam mo ba kung saan nagmula ang iyong


pangalan? Minsan ba’y natanong mo na iyong mga
magulang kung bakit iyan ang pangalang ibinigay
sayo? Sa oras na ito ay tanungin mo ang
pinagmulan ng iyong pangalan.

Alamat ng Iyong Pangalan

Ang Iyong
Larawan o
Ngayong alam mo na ang pinagmulan ng iyong pangalan, ito ba’y masasabi mong isang alamat? Kung oo,
Mahusay! Iyan nga ay isang alamat dahil ang Alamat ay isang uri ng panitikan na nagsasalaysay sa pinagmulan
ng isang bagay, tao o pook. Ang alamat ay legend sa wikang Ingles na mula naman sa Latin na legendus na ang
ibig sabihin ay "upang mabasa". Ngayon, tunghayan nati ang isa pang halimbawa ng alamat na nagmula sa
bansang India.

Ang Pinagmulan Ng Tatlumput Dalawang Kuwento Ng Trono


BUOD NG ALAMAT:
May isang binatang kasama ang kanyang ina na may-ari ng maliit na dampa at kapirasong lupang
tinatamnan ng gulay. Dahil sa pagnanais ng binatang Brahman, na magkaroon ng asawa, nangutang siya sa
kanilang kamag-anak at kaibigan. Natuloy ang kasal dahil sa limpak-limpak na pera na ibinigay sa kanila. Ang
kanyang asawa ay nangangalang Mela. Laging pinag-iingat si Mela ng ina ng binata dahil sa mga shakchunni o
mga espiritung na may hangad na magpanggap bilang asawa. Naubusan na ng salapi ang mag-asawa at umalis
ang binata sa kanilang tirahan para magtrabaho. Narinig ito ng isang espiritu na narinig ang pag-uusap ng mag-
asawa ang nagpalit-anyo para maging asawa ni Mela pagkatapos umalis ang kanyang asawa.
Ang totoong Brahman ay nagsipag sa kanyang trabaho sa lungsod. Noong pag-uwi niya sa kanilang tirahan,
nagulat siya dahil may lalaking kamukhang-kamukha niya. Sobrang litong-lito si Mela at ang ina ng Brahman
kung sino ang totoong Brahman. Sumangguni sila sa raha para mairesolba ang kaso ngunit hindi din nairesolba
ang kaso. Habang papauwi na siya mula sa korte ng raha, nakita siya ng isang bata at tinanong kung bakit siya
malungkot. Pagkatapos niya ito sagutin, sinamahan siya sa isang batang nakaupo sa bunton ng lupa. Kwinento
ng totoong Brahman ang pangyayari at sinabi ng bata na papuntahin ang nagbabalat-kayong espiritu sa kanya.
Pumunta rin ang raha para makita kung paano maireresolba ang kaso. May isang pagsubok ang pinagawa ang
Bata sa kanilang dalawa. Ang unang makapasok sa garapon ang siyang panalo. Katwiran ng totoong Brahman
na paano siya magkakasiya diyan habang ang impostor ng Brahman ay nagpalit-anyo bilang hangin at pumasok
sa garapon, dali- dali na tinakpan ng bata ang garapon at nakulong na ang espiritu.
Namangha ang raha sa kanyang nakita at tinanong ang batang nakaupo sa bunton ng lupa, kung paano niya ito
nagawa. Sabi ng bata na ang bunton ng lupa ay kanilang nadiskubre habang sila ay nagpapastol at nalaman nila
ang lupa ay nagbibigay ng pambihirang katalinuhan sa sinumang umupo rito. Pinautos ng raha ang pagbungkal
ng lupa para makita kung ano ang laman ng bunton ng lupa. Nakita ng raha ang isang trono na may tatlumput-
dalawang anghel sa paligid nito. Sabi ng mga anghel na ang trono ay pagmamay-ari ng dakilang Raha
Vikramaditya. Sa huli ay binuhat ng mga anghel ang trono papalayo nang papalayo sa raha hanggang napaisip
nalang ang raha na hindi niya taglay ang mga katangian tulad ng kabutihan, lubos na katapatan, pagiging patas,
at walang kinikilingan.

BUOIN NATIN Panuto: Suriin ang alamat sa pamamagitan ng pagbuo ng balangkas.

Pamagat

Kasukdulan

Mga Pangyayaring humantong sa sukdulan

Mga Pangyayaring humantong sa


Pagwawakas
Resolusiyon: Wakas:
Tagpuan (Panahon at Lugar):

Mahalagang Aral na Taglay:


Tauhan:

Magagawa Natin

Panuto: Isulat sa kahon ng regalo ang pangalan ng mga itinuturing mong pinakamahalagang handog sa iyo.
Sa paanong paraan mo maipadarama ang pagmamahal at pagpapahalaga mo sa mga pangalang
isinulat mo sa kahon?

Pangalan ng mga itinuturing mong


pinakamahalagang handog Paraaan ng pagpapahalaga

Uri ng Pang-abay

Ang pang-abay ay mga salitang nagbibigay-turing sa isang pandiwa, pang-uri, at kapwa pang-abay. Ito ay
may iba't ibang uri.
1. Pamanahon—Nagsasaad ng panahon kung kailan ginawa ang kilos ng pandiwa. Sumasagot ito sa tanong
na kailan.
Halimbawa:
Ang templo ng Vishnu sa Lungsod ng Tirupathi ay binuo noon pang ikasampung siglo.

2. Panlunan—Nagsasaad ng pook, lunan, o lugar na pinangyayarihan ng kilos. Sumasagot ito sa tanong na


saan at nasaan.
Halimbawa:
Sa India matatagpuan ang pinakamatandang sibilisasyon«

3. Pamaraan — Nagsasaad kung paano gmaganap ang kilos na sumasagot sa tanong na paano.
Halimbawa:
Masigasig na nakilahok sa pagdiriwang ang 60 milyong taong dumalo sa Kumbh Mela.

4. Pang-agam — Nagsasaad ito ng pag-aalinlangan o kawalang katiyakan.


Halimbawa:
Marahil naging mahirap humanap nang matutuluyan noon.

5. Ingklitik—kataga sa Filipino na karaniwang nakikita pagkatapos ng unang salita sa Pangungusap. Ito ay


ang titan, kasi, sana, nang, kayå, yata, tuloy, lamang/lang, din/rin, bap pa, muna, pala, na, naman, at daw/raw.
Halimbawa:
Ito na raw ang pinakamalaking pagdiriwang sa buong mundo.

6. Benepaktibo- Ang tawag sa pang-abay na nagsasaad ng benepisyo para sa isang tao. Ito ay karaniwang
binubuo ng pariralang pinangungunahan na
Halimbawa:
Ang anim na milyong dolyar na nakokolekta araw-araw ay ginagamit para sa mga pangangailangan
ng templo.
7. Kawsatibo —Ito naman ang tawag sa pang-abay na nagsasaad ng dahilan pg pagganap sa kilos ng
pandiwa. Ito' y makikilala sa parirala o sugnay na pinangungunahan ng dahil sa.
Halimbawa:
Dahil sa Indian Railways ay nabigyang-hanapbuhay ang maraming tao sa India.

8. Kondisyonal —Pang-abay na nagsasaad ng kondisyon para maganap ang kilos na isinasaad ng


pandiwa. Ito ay may mga sugnay o pariralang pinangungunahan ng kung, kapag o pag, at pagka.
Halimbawa:
Magiging maunlad ang isang bayan kung susuporta ang mga taumbayan.

9. Panang-ayon—Ang pang-abay na ito ay nagsasaad ng pagsang-ayon.


Ang mga halimbawa nito ay oo, opo, tunay, talaga, totoo, sadya, at iba pa.
Halimbawa:
Tunay na malaki ang kontribusyon ng India sa sibilisasyon ng mundo.

10. Pananggi—Ito naman ang mga pang-abay na nagsasaad ng pagtanggi, tulad ng hindi/ di at ayaw.
Halimbawa:
Hindi kailanman sumakop ng kahit na anong bansa ang India sa kanyang 100,000 taong
kasaysayan.

11. Panggaano— Ang pang-abay na ito ay nagsasaad ng sukat o timbang.


Halimbawa:
Nanatili nang limanlibong taon ang yoga sa India.

A. Panuto: Tukuyin at isulat sa patlang ang pang-abay sa bawat bilang.

__________1. Sa India nagsimula ang larong chess.


__________2. Naimbento ito noong bago pa mag-ikaanim na siglo.
__________3. Masayang nilalaro ng mga tao ang larong ito.
__________4. Hindi ako marunong maglaro nito.
__________5. Madali raw matutuhan ang laro.

B. Panuto: Muling isulat ang mga pang-abay na tinukoy sa unang hanay. Sa kabilang hanay naman ay
isulat ang uri nito.

Pang-abay Uri ng Pang-abay


1.
2.
3.
4.
5.

IN A NUTSHELL (SINTESIS)
Ang alamat ay isa sa mga uri ng panitikang kinagigiliwan ng marami hindi lang dahil sa nakalilibang
ang mga ito kundi dahil din sa aral at pagpapahalagang taglay ng mga ito na maaaring magamit sa pang-
araw-araw na buhay.
Ang akdang “Ang Pinagmulan ng Tatlumpu’t Dalawang Kuwento ng Trono” ay nagpapakita kung
paano muntink nang mawala sa Brahman ang kanyang pinakamahalagang yaman; ang kanyang ina at
asawa.
Ang pang-abay ay mga salitang nagbibigay-turing sa isang pandiwa, pang-uri, at kapwa pang-abay. Ito
ay may iba't ibang uri.
Pamanahon— Nagsasaad ng panahon kung kailan ginawa ang kilos ng pandiwa. Sumasagot ito
sa tanong na kailan.
Panlunan—Nagsasaad ng pook, lunan, o lugar na pinangyayarihan ng kilos, Sumasagot ito sa
tanong na saan at nasaan.
Pamaraan—Nagsasaad kung paano ginaganap ang kilos na sumasagot sa tanong na paano.
Pang-agam—Nagsasaad ito ng pag-aalinlangan o kawalang katiyakan.
Ingklitik— Kataga sa Filipino na karaniwang nakikita pagkatapos ng unang salita sa
pangungusap. Ito ay ang man, kasi, sana, nang, kaya, yata, tuloy, lamang/lang, din/rin, ba, pa,
Inuna, pala, na, naman, at daw/raw.
Benepaktibo—Ang tawag sa pang-abay na nagsasaad ng benepisyo para sa isang tao. Ito ay
karaniwang binubuo ng pariralang pinangungunahan ng para sa.
Kawsatibo — Ito naman ang tawag sa pang-abay na nagsasaad ng dahilan ng pagganap sa kilos
ng pandiwa. Ito'y makikilala sa parirala o sugnay na pinangungunahan ng dahil sa.
Kondisyonal—Pang-abay na nagsasaad ng kondisyon para maganap ang kilos na isinasaad ng
pandiwa. Ito ay may mga sugnay o pariralang pinangungunahan ng kung, kapag o pag, at pagka.
Panang-ayon — Ang pang-abay na iło ay nagsasaad ng pagsangayon. Ang mga halimbawa nito
ay oo, opo, tunay, talaga, totoo, sadya, at iba pa.
Pananggi—lto naman ang mga pang-abay na nagsasaad ng pagtanggi, tulad ng hindi/di at ayaw.
Panggaano—Ang pang-abay na iło ay nagsasaad ng sukat o timbang.

LISTAHAN NG PORMATIBONG PAGTATAYA


Tiyaking nasagot mo ang lahat ng mga pormatibong pagtataya sa modyul na ito bago magpatuloy sa
sumatibong pagtataya. Narito ang listahan ng lahat ng mgagawain sa paksang ito. Mangyaring suriin ang mga
parisukat kung tapos ka na..

Buoin Natin Magagawa Natin A

Madali Lang ‘Yan Magagawa Natin B

SUMMATIVE ASSESSMENT (SUMATIBONG PAGTATAYA)

Sa puntong ito, handa ka nang gawin ang pagtatasa ng kabuuan para sa modyul 3. I-access ang
iyong GENYO LMS at sagutin ang sumatibong pagtataya.
Good luck at pagpalain ng Diyos ang lahat!

Maraming kabataan ang hindi na gaanong nagbabasa ng katutubong panitikan tulad ng mga alamat.
Nakapanghihinayang lalo pa at alam nating maraming aral at pagpapahalagang makukuha mula sa mga alamat.
Ikaw ngayon ay isang manunulat na maglalapit at magpapakita sa mga kabataan sa kagandahan ng ating mga
alamat. Bubuo ka ng sarili mong alamat tungkol sa isang bagay na makikita sa iyong kapaligiran.
Gumamit ka ng hindi bababa sa limang iba't ibang uri ng pang-abay lalo na ang Pamaraan, pamanahon,
at panlunan sa susulatin mong alamat. Bumuo ka muna ng balangkas o banghay ng iyong alamat para bago
pa ang pagsulat mapag-isipan mo nang mabuti kung paano ito sisimulan, pasisidhiin, at Wawakasan. Ito ay
dapat makasunod sa pamantayan.

Kraytirya Pamantayang Bibigyang Pansin 4 3 2 1


Paksa o Tema Nakapupukaw ng Interes, may
orihinalidad, at kakintalan
Banghay o Makabuluhan at maiuugnay sa
Balangkas maraming aral at pagpapahalaga
Simula at Ang simula ay kawili-wili at kaakit-
Wakas akit basahin at ang wakas ay may
naikikintal o nag-iiwan ng marka sa
isipan ng mambabasa
Tunggalian Nakapupukaw ng kamalayan at
damdamin ng mambabasa
Paggamit ng Nakagamit ng lima o higit pang iba’t
Pang-abay ibang uri ng pang-abay
Kabuoang Puntos

Sa akdang tinalakay natin ay natutunan natin na hindi matutumbasan ng kahit anong yaman ang iyong
pamilya. Kahit na madami ka pang pera kung malayo ka sa pamilya mo at ipinagpalit mo sila sa hangarin mo sa
yaman, ikaw ay hindi magiging masaya at kontento sa buhay mo. Ang kahalagahan ng pag-aaral ng pang-abay
ay nagbibigay ito ng kaliwanagan sa tao upang mas mauunawaan ang bawat pangyayari at kaisipan,
maipahayag ng tama ang kaisipang nais na mabigyan ng pansin at upang magamit ito ng wasto sa pagbuo ng
pangungusap.

CHRIST-CENTEREDNESS (CONSCIOUS)
I am mindful, self-directed learner and role model consciously expressing my Christ-centeredness.

COMMISSION (COMPETENT)
I am a conscientious, adept performer and achiever competently sharing Christ’s mission.

REFERENCES (SANGGUIAN)

Ailene G. Baisa-Julian,M., et.al., (2019). Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 9. Phoenix


Publishing House , Inc.
Dynamic Instructional Plan, Filipino 9 (2019)
https://prezi.com/3hb7csgfco_c/ang-pinagmulan-ng-tatlumput-dalawang-kwento-ng-trono/
https://www.slideshare.net/carolenenicolas/pang-abay-26426663

BINABATI KITA! NATAPOS MO ANG IKATLONG MODYUL!

St. Paul University Philippines


Tuguegarao City, Cagayan 3500
BASIC EDUCATION UNIT
PAASCU LEVEL III ACCREDITED
ISO CERTIFIED

LEARNING PLAN 4: EPIKO NG GILGAMESH at PANG-URI

INTRODUCTION (PANIMULA)
Ang Epiko ng Gilgameshay itinuturing na isa sa magagandang sinaunang panitikan. Nagmula ito sa
Mesopotamia. Ang Mesopotamia ay matatagpuan sa Kanlurang Asya. Nagmula ang pangalan ng Mesopotamia
sa salitang Griyego na “meso" na ang ibig sabihin ay "sa pagitan ng" at "potamos" na ang ibig sabihin ay "ilog".
Ang Mesopotamia ay matatagpuan sa pagitan ng Ilog Euphrates at Ilog Tigris. Tinagurian itong Lunday ng
Sibilisasyon dahil dito unang nagsimula ang pinakamatandang sistema ng pagsulat, ang cuneiform. Ang
Mesopotamia ay maraming naging kontribusyon sa pagunlad ng mundo. Isang patunay ang maraming
mahahalagang imbensiyon na nagmula şa Mesopotamia: Sa kasalukuyanı kilala ang Mesopotamia sa pangalang
Iraq.

OBJECTIVES (LAYUNIN):

Inaasahan sa modyul na ito na ikaw ay:


1. Nakakikilala ng kaantasan ng pang-uri;
2. [Nakalalarawan] nakapaglalarawan ng natatanging Kulturang Asyano na masasalamin sa epiko;
3. Nakatutukoy ng katangian ng isa sa mga itinuturing na bayani sa alinmang bansa;
4. Nakagagamit ng mga angkop na salita sa paglalarawan ng kulturang Asyano;
5. Nakalilikha ng isang slogan tungkol sa tunay na pag-ibig gamit ang pang-uri

LESSON PROPER/DISCUSSION (TALAKAYAN)


Paalala:
1. Kung may mga katanungan tungkol sa aralin, huwag mag-atubiling makipag-ugnay sa akin sa
a. pamamagitan ng aking cp # 0956-635-3614 o isang pribadong mensahe.
2. Basahin ang mga sumusunod na pahina sa iyong libro bilang iyong sanggunian.
a. Pinagyamang Pluma Aklat 1-Epiko ng Gilgamesh at Pang-uri -Pahina-375-395
3. I-access ang iyong GENYO LMS.

Mayroon ka bang kilalang mga lider na tumatak sa kasaysayan at masasabi mong tunay na huwaran? Kung
mayroon, isulat ang kanilang pangalan sa graphic organizer sa ibaba at isulat kung anong katangian nila ang
hinangaan mo.

Pangalan ng lider na tumatak sa kasaysayan Ang Kanyang Katangian

____________________________________

___________________________________

_____________________________________
Mahusay! Ating tignan kung ang mga lider ba na ito o ang kanilang katangian ay makikita o
masasaksihan natin sa isang epiko. Ang EPIKO, kagaya ng iyong binasa sa araling ito, ay isang uri ng
panitikang pasalindila. Noong Panahon ng Katutubo, bago pa man dumating ang mga mananakop na Espanyol
sa Pilipinas ay mayroonnang mga panitikang pasalindila. Ito ay mga panitikang nagpasalin-salinhindi sa
pamamagitan ng pagsulat kundi sa pamamagitan ng dila o pagkukuwento. Ang panitikan noon ay tumatalakay
sa paraan ng pamumuhay ng ating mga ninuno. Nagpapatunay na may sibilisasyon o kabihasnan na ang mga
ninuno natin bago pa man dumating ang mga Espanyol. Ang sumusunod ay iba pang halimbawang panitikang
pasalindila:
a. alamat d. salawikain
b. awiting-bayan e. kasabihan
c. bugtong
Kapansin-pansin na hanggang ngayon ang mga ganitong uri ng panitikan ay kinagigiliwan pa ring
basahin ng mga kabataan, Isang halimbawa ay ang epiko na tumatalakay sa mga di kapani-paniwalang
pangyayari.
Ang epiko ay uri ng panitikang tumatalakay sa kabayanihan at pakikipagtunggali ng isang tao o mga tao
laban sa mga kaaway, Ito ay karaniwang nagtataglay ng mahihiwaga at mga kagila-gilalas o di
kapanipaniwalang pangyayari. Ang mga epiko ay inihahayag nang pasalita; patula, o paawit (sa iba't ibang mga
estilo); maaaring sinasaliwan ng ilang mga instrumentong pangmusika o minsan nama'y wala. Ito rin ay
maaaring gawin nang nag-iisa o kayâ naman ay grupo ng mga tao, Ang haba ng mga epiko ay mula sa 1000
hanggang 55000 na linya kayaq ang pagtatanghal sa mga ito ay maaaring abutin ng ilang oras o araw.

Buod ng Epiko ng Gilgamesh


Nagsimula ang epiko sa pagpapakilala kay Gilgamesh, ang hari ng lungsod ng Uruk, na ang dalawang
katlo ng pagkatao ay diyos at ang sangkatlo ay tao. Matipuno, matapang, at makapangyarihan. Ngunit
mayabang siya at abusado sa kaniyang kapangyarihan. Dahil sa kaniyang pang-aabuso, patuloy na nananalangin
ang kaniyang mga nasasakupan na nawa’y makalaya sila sa kaniya.
Tinugon ng diyos ang kanilang dasal. Nagpadala ito ng isang taong kasinlakas ni Gilgamesh, si Enkido,
na lumaking kasama ng mga hayop sa kagubatan. Nagpang-amok ang dalawa nang sila ay magkita. Nanalo si
Gilgamesh. Ngunit sa bandang huli ay naging matalik na magkaibigan sila. Di naglaon ay naging kasa-kasama
na ni Gilgamesh si Enkido sa kaniyang mga pakikipaglaban. Una, pinatay nila si Humbaba, ang demonyong
nagbabantay sa kagubatan ng Cedar. Pinatag nila ang kagubatan. Nang tangkain nilang siraan ang diyosang si
Ishtar, na nagpahayag ng pagnanasa kay Gilgamesh, ipinadala nito ang toro ng Kalangitan upang wasakin ang
kalupaang pinatag nila bilang parusa. Nagapi nina Gilgamesh at Enkido ang toro. Hindi pinahintulutan ng mga
diyos ang kanilang kawalan ng paggalang kaya itinakda nilang dapat mamatay ang isa sa kanila, at iyon ay si
Enkido na namatay sa matinding karamdaman.
Habang nakaratay si Enkido dahil sa matinding karamdaman, sa sama ng loob ay nasabi niya sa
kaniyang kaibigan ang ganito: “Ako ang pumutol sa punong Cedar, ako ang nagpatag ng kagubatan, ako ang
nakapatay kay Humbaba, at ngayon, tingnan mo kung ano ang nangyari sa akin. Makinig ka kaibigan, nanaginip
ako noong isang gabi. Nagngangalit ang kalangitan at sinagot ito ng galit din ng sangkalupaan. Sa pagitan ng
dalawang ito ay nakatayo ako at sa harap ng isang taong ibon. Malungkot ang kaniyang mukha, at sinabi niya sa
akin ang kaniyang layon. Mukha siyang bampira, ang kaniyang mga paa ay parang sa leon, ang kaniyang mga
kamay ay kasintalim ng kuko ng agila. Sinunggaban niya ako, sinabunutan, at kinubabawan kaya ako ay
nabuwal. Pagkatapos ay ginawa niyang pakpak ang aking mga kamay. Humarap siya sa akin at inilayo sa
palasyo ni Irkalla, ang Reyna ng Kadiliman, patungo sa bahay na ang sinumang mapunta roon ay hindi na
makababalik
Sa bahay kung saan ang mga tao ay nakaupo sa kadiliman, alikabok ang kanilang kinakain at luad ang
kanilang karne. Ang damit nila’y parang mga ibon na ang pakpak ang tumatakip sa kanilang katawan, hindi sila
nakakikita ng liwanag, kundi pawang kadiliman. Pumasok ako sa bahay na maalikabok, at nakita ko ang dating
mga hari ng sandaigdigan na inalisan ng korona habang buhay, mga makapangyarihan, mga prinsipeng naghari
sa mga nagdaang panahon. Sila na minsa’y naging mga diyos tulad nina Anu at Enlil ay mga alipin ngayon na
tagadala na lamang ng mga karne at tagasalok ng tubig sa bahay na maalikabok. Naroon din ang mga nakatataas
na pari at ang kanilang mga sakristan. May mga tagapagsilbi sa templo, at nandun si Etana, ang hari ng Kish, na
minsa’y inilipad ng agila sa kalangitan. Nakita ko rin si Samugan, ang hari ng mga tupa, naroon din si
Ereshkigal, ang Reyna ng Kalaliman, at si Belit-Sheri na nakayuko sa harapan niya, ang tagatala ng mga diyos
at tagapag-ingat ng aklat ng mga patay. Kinuha niya ang talaan, tumingin sa akin at nagtanong: “Sino ang
nagdala sa iyo rito? Nagising akong maputlang-maputla, naguguluhan, tila nag-iisang tinatahak ang kagubatan
at takot na takot.”
Pinunit ni Gilgamesh ang kaniyang damit, at pinunasan niya ang kaniyang luha. Umiyak siya nang
umiyak. Sinabi niya kay Enkido, “Sino sa mga makapangyarihan sa Uruk ang may ganitong karunungan?
Maraming di-kapani-paniwalang pangyayari ang nahayag. Bakit ganyan ang nilalaman ng iyong puso? Hindi
kapani-paniwala at nakatatakot na panaginip. Kailangan itong paniwalaan bagaman ito’y nagdudulot ng
katatakutan, sapagkat ito’y nagpapahayag na ang matinding kalungkutan ay maaaring dumating kahit sa isang
napakalusog mang tao, na ang katapusan ng tao ay paghihinagpis.” At nagluksa si Gilgamesh. “Mananalangin
ako sa mga dakilang diyos dahil ginamit niya ang aking kaibigan upang mahayag ang kasasapitan ng sinoman
sa pamamagitan ng panaginip.”
Natapos ang panaginip ni Enkido at nakaratay pa rin siya sa karamdaman. Araw-araw ay palala nang
palala ang kaniyang karamdaman. Sinabi niya kay Gilgamesh, “Minsan ay binigyan mo ako ng buhay, ngayon
ay wala na ako kahit na ano.” Sa ikatlong araw ng kaniyang pagkakaratay ay tinawag ni Enkido si Gilgamesh
upang siya’y itayo. Mahinang-mahina na siya, at ang kaniyang mga mata ay halos di na makakita sa kaiiyak.
Inabot pa ng sampung araw ang kaniyang pagdadalamhati hanggang labindalawang araw. Tinawag niya si
Gilgamesh, “Kaibigan, pinarusahan ako ng mga dakilang diyos at mamamatay akong kahiya-hiya. Hindi ako
mamamatay tulad ng mga namatay sa labanan; natatakot akong mamatay, ngunit maligaya ang taong namatay
sa pakikipaglaban, kaysa katulad kong nakahihiya ang pagkamatay.” Iniyakan ni Gilgamesh ang kaniyang
kaibigan. Pinagluksa ni Gilgamesh ang pagkamatay ng kaniyang kaibigan sa loob ng pitong araw at gabi. Sa
huli, pinagpatayo niya ito ng estatwa sa tulong ng kaniyang mga tao bilang alaala.

SAGUTIN NATIN 1

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod:


1. Sino si Gilgamesh? Ano ang hinaing ng mga nasasakupan ni Gilgamesh tungkol sa kanya?
2. Kanino humingi ng tulong ang mga nasasakupan niya? Ano ang naging tugon ng mga hiningan ng tulong?
3. Anong mahalagang papel ang ginampanan ni Enkidu sa epiko?
4. Bakit inalok ni Gilgamesh si Enkidu na maglakbay sa kagubatan ng 'Cedar?
5. Sinang-ayunan ba ng nakararami ang kanyang planong maglakbay? Ipaliwanag ang iyong sagot.
6. Ano-ano ang mga nakatatakot na panaginip ni Gilgamesh? Nakapigil ba ito sa kanilang paglalakbay? Bakit?
7. Ano-ano ang mga ginawa ng halimaw na si Humbaba upang takutin si Gilgamesh at Enkidu?
8.Sino ang tumulong sa dalawa upang mapagtagumpayan ang labanan?
9.Ano ang ginawa nina Gilgamesh at Enkidu pagkatapos kitilin ang buhay ni Humbaba?
10. Sino si Ishtar? Bakit hindi ninais ni Gilgamesh na maugnay sa kanya?

BUOIN NATIN

A. Panuto: Pumili ng isang bayaning itinuturing mong isang huwara. Ilarawan siya sa kahon sa ibaba.

___________________
Pangalan ng Bayani

Paglalarawan sa napiling bayani:


________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
____________________________________________________________.

B. Panuto: Tukuyin ang isang natatanging kulturang Asyanong masasalamin sa akda at ipaliwanag ito ‘
sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na paglalarawan sa kulturang Asyano.
Natatanging kulturang
Asyano:
Paliwanag:

PANG-URI AT KAANTASAN NITO

Pang-uri ang tawag sâ mga salitang naglalarawan o nagbibigay-l turing sa mga pangngalan at
panghalip. Ito ay may kaantasan o kasidhian.

1. Lantay—ito ay naglalarawan lamang ng isa o payak na pangngalan o panghalip.


Halimbawa: Ipinaglalaban na ng kababaihan ng modernong panahon ang kanilang karapatan.

2. Pahambing—ang pang-uring ginagamit sa pagtutulad ng dalawang pangngalan o panghalip. Ito ay


may dalawang uri.

 Magkatulad — ang paghahambing kung patas sa katangian ang pinagtutulad. Ginagamit dito
ang mga panlaping ka, magka, sing, gaya, tulad, at iba pa.

Halimbawa: Sa kasalukuyan, ang kababaihan at kalalakihan ay magkasinghusay na sa


iba't ibang
larangan.

 Di magkatulad — ang paghahambing kung nagbibigay ito ng diwa ng pagkakait, pagtanggi, o


pagsalungat.

(1) Palamang — may higit na positibong katangian ang inihahambing sa bagay na


pinaghahambing. Naipakikita ito sa pamamagitan ng paggamit ng mga
salitang
lalo, higit, dihamak, mas, at iba pa.

Halimbawa: Di hamak na matiyaga ang mgababae sa gawaing bahay kaysa mga lalaki.

(2) Pasahol- may higit na negatibong katangian ang pinaghahambingan. Gumagamit ng di


gaano,:
di gasino, at di masyado.

Halimbava: Ang mga kababaihan naman ay di masyadong mahilig sa mga maaksiyong


pelikula.

3. Pasukdol — nasa pinakadulong digri ng kaantasan ang pasukdol: Ito ay maaaring


positibo o
negatibo. Ang paglalarawan ay masidhi kung kaya maaaring gumamit ng
mga
SUBUKIN PA NATIN 1

Panuto: Gamitin sa makabuluhang pangungusap ang mga pang-uri.


1. magkapantay___________________________________________________________________
________________________________________________________________________________.
2. di gaano _______________________________________________________________________
________________________________________________________________________________.
3. saksakan ______________________________________________________________________
________________________________________________________________________________.
4. higit___________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________.
5. lalo___________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________.

SUBUKIN PA NATIN 2

Panuto: Bumuo/lumikha ng islogan at gumamit ng pang-uri tungkol sa kulturang Asyano.

INA NUTSHELL (SINTESIS)


Ang epiko ay uri ng panitikang tumatalakay sa kabayanihan at pakikipagtunggali ng isang tao o mga tao
laban sa mga kaaway, Ito ay karaniwang nagtataglay ng mahihiwaga at mga kagila-gilalas o di
kapanipaniwalang pangyayari.
Ang mga epiko ay inihahayag nang pasalita; patula, o paawit (sa iba't ibang mga estilo); maaaring
sinasaliwan ng ilang mga instrumentong pangmusika o minsan nama'y wala. Ito rin ay maaaring gawin
nang nag-iisa o kayâ naman ay grupo ng mga tao, Ang haba ng mga epiko ay mula sa 1000 hanggang
55000 na linya kayaq ang pagtatanghal sa mga ito ay maaaring abutin ng ilang oras o araw.
Pang-uri ang tawag sa mga salitang naglalarawan o nagbibigay_ turing sa mga pangngalan at panghalip.
Ito ay may kaantasan
 Lantay—lto ay naglalarawan lamang ng isa o payak na pangngalan o panghalip.
 Pahambing—Ang pang-uring ginagamit sa pagtutulad ng dalawang pangngalan o panghalip. Ito ay may
dalawang uri.
o Magkatu1ad—Angpaghahambing kungpatassa katangian ang pinagtutulad. Ginagamit
dito ang mga panlaping ka, magka, sing, gaya, tulad, at iba pa.
o Di magkatu1ad—Ang paghahambing kung nagbibigay ito ng diwa ng pagkakait,
pagtanggi, o pagsalungat.
 Palamang—May higit na positibong katangian ang inihahambing sa bagay na pinaghahambing.
Naipakikita ito sa pamamagitan ng paggamit ng mga salitang lalo, higit, di hamak, mas, at iba pa.
 Pasahol — May higit na negatibong katangian ang pinaghahambingan. Gumagamit ng di gaano, di
gasino, at di masyado.
 Pasukdol—Nasa pinakadulong digri ng kaantasan ang pasukdole Ito ay maaaring positibo o negatibo.
Ang paglalarawan ay masidhi kung kayå maaaring gumamit ng mga katagang sobra, ubod, tunay, talaga,
saksakan, hari at kung minsa'y pag-uulit ng pang-uri.

LISTAHAN NG PORMATIBONG PAGTATAYA


Tiyaking nasagot mo ang lahat ng mga pormatibong pagtataya sa modyul na ito bago magpatuloy sa
sumatibong pagtataya. Narito ang listahan ng lahat ng mgagawain sa paksang ito. Mangyaring suriin ang mga
parisukat kung tapos ka na..

Sagutin Natin Buoin Natin B Subukin Natin 2

Buoin Natin A Subukin Natin 1


SUMMATIVE ASSESSMENT (SUMATIBONG PAGTATAYA)

Sa puntong ito, handa ka nang gawin ang pagtatasa ng kabuuan para sa modyul 4. I-access ang
iyong GENYO LMS at sagutin ang sumatibong pagtataya.
Good luck at pagpalain ng Diyos ang lahat!

A. Panuto: Tuyukin kung sinong tauhan sa epiko ang inilalarawan ng pahayag. Piliin ang kanilang
pangalan sa kahon.

Anu Aruru Shamhat Humbaba


Ishtar Enkidu ninsun Siduri
Gilgamesh Tagabitag Shamash Urshanabi

_________ 1. Hari ng Uruk; may katauhang dalawang-katlong diyos at isang-katlong tao


_________ 2. Diyos na lumikha ng makatatapat sa hari ng Uruk
_________ 3. Isang primitibong tao, hindi sibilisado, nababalot ng buhok, kasundo ng mababangis na
hayop
_________ 4. Ang taong nagsumbong kay Gilgamesh dahil may sumisira ng kanyang kabuhayan sa
pamamagitan ng pagbunot at pagsira ng kanyang patibong
_________ 5. Ang babaeng umakit kay Enkidu upang maisama siya sa Uruk
_________ 6. Inang diyosa ng hari ng Uruk at umampon kay Enkidu bilang anak
_________ 7. Diyos ng araw
_________ 8. Higanteng bahay sa Kagubatan ng Cedar
_________ 9. Diyosang umakit kay Gilgamesh
_________ 10. Ama ng diyosang umakit kay Gilgamesh

B. Panuto: Buuin ang bawat pangungusap sa pamamagitan ng pagsulat ng pang-uri na nasa tamang
antas. Gamitin ang pang-uri sa loob ng panaklong.

Halimbawa: (matangkad) siya kay Abdul.


(matangkad) Mas matangkad siya kay Abdul.

1. (mabilis) Ang cheetah ay__________ sa leon.


2. (matanda) Si Lola Trining __________ ang sa aming lahat.
3. (malusog) Si Jonas ay__________ isang na binata.
4. (malakas) __________ang hangin sa dalampasigan.
5. (masaya) ___________talaga ng mga pagdiriwang tuwing Pasko!
6. (bago) Bumili si Tatay ng kompyuter na __________ sa kompyuter natin ngayon.
7. (mataas) Ang ___________ na bundok sa mundo ay ang Everest sa Nepal.
8. (malaki) Ang lungsod ng Shanghai sa Tsina ang tinuturing _____________lungsod sa buong mundo.
9. (marami) __________ ang tao sa pamayanang urban kaysa pamayanang rural.
10. (mahaba) Ang Ilog Nile sa Aprika ay ang ______________ ilog sa buong mundo.

[Ang mensahe ng epiko ay] Inilalahad ng epiko na huwag abusuhin ang angking kapangyarihan
o ang katangiang taglay; sa halip, gamitin ito sa mabisa at wastong [paraan na] paraang makabubuti hindi lang
sa karamihan kundi sa lahat. [At lahat] Lahat ng tao ay mayroong ugaling [na] mabuti [ay] at mayroon ring
kahinaan [ito ay ang mga] o negatibong pag-uugali. Mayroon tayong nakakasamang mga taong [na nasa paligid
natin na] akala natin [sila] ay ating mga kaaaway o kalaban pero lagging isaisip na may dahilan ang Panginoon
bakit natin sila nakasalamuha. Minsan, sila ang nagiging daan para makilala natin ang ating sarili ng lubusan at
masaisip natin ang ating mga negatibong pag- uugali. Sila pala ay susi upang maituwid natin ang ating mga
pagkukulang sa buhay.

CHRIST-CENTEREDNESS (CONSCIOUS)
I am mindful, self-directed learner and role model consciously expressing my Christ-centeredness.
COMMUNITY (COLLABORATIVE)
I am a credible, responsive communicator and team player building collaborative communities.

REFERENCES (SANGGUIAN)

Ailene G. Baisa-Julian,M., et.al., (2019). Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 9. Phoenix


Publishing House , Inc.
Dynamic Instructional Plan, Filipino 9 (2019)
http://filipino10niwarville.blogspot.com/2015/07/epiko-ni-gilgamesh.html
https://www.youtube.com/watch?v=Y5QT-caY2dA
https://www.tagaloglang.com/kaantasan-ng-pang-uri/

BINABATI KITA! NATAPOS PO ANG IKAAPAT NA MODYUL!

You might also like