SHS

KOMUNIKASYON AT
PANANALIKSIK SA WIKA AT
KULTURANG FILIPINO

MODYUL 5
MELC: Natutukoy ang pinagdaanang pangyayari/kaganapan
tungo sa pagkabuo at pag-unlad ng Wikang Pambansa.
 (F11PS-Ig-88)

1
Pangalan: ______________________________ Petsa: __________________________
Baitang/Seksyon: ________________________ Iskor: __________________________

PANIMULA

Isang malugod at masiglang pagbati sa iyo mahal kong Katoto!

Naging makasaysayan ang karanasan ng ating bansa. Ang iba’t ibang panahon ng mga dayuhan
ay nagdulot ng maraming pagbabago at higit sa lahat ay nagpakulay sa kasaysayan ng Pilipinas.
Ang impluwensiya ng mga bumisita’t nanakop na mga dayuhan sa atin ay nag-iwan ng marka sa
kulturang Pilipino na nasasalamin pa rin maging sa kasalukuyang henerasyon. Batid rin natin
ang kahalagahan ng wika sa ating buhay kaya naman sa modyul na ito, ay malalaman natin ang
mga pangyayaring naganap sa pag-unlad at pagkabuo ng wikang pambansa dahil bago pa man
ito maging ganap at italaga bilang wikang pambansa ay marami na itong pinagdaanan.

Kaya halina’t sabay nating tuklasin ang mga nakatagong kaalaman tungkol sa kasaysayan ng
wikang pambansa.

Bago natin simulan ang pagtuklas sa kasaysayan ng wikang pambansa ay

hinahamon ka ni kaibigang Maki! Alam ko na kaya mong lampasan ang unang hamon na
ipapataw niya sa iyo.
Lawakan mo ang iyong pang-unawa!

Gawain 1: SHARE-IT!
PANUTO: Ipaliwanag ang mga katanungang nasa loob ng 2 hugis ulap.
ang pagpapaliwanag ay bubuoin ng 50 salita lamang.

MAHALAGA BANG
SA IYONG SARILING MATUKLASAN ANG
PANANAW, ANO ANG KASAYSAYAN O
KATUTURAN NG WIKA? PINAGMULAN NG WIKANG
PAMBANSA? BAKIT?
2
 2.
1.

Ngayong nailahad mo na ang iyong sariling kuro-kuro patungkol sa katuturan ng wika ay

natitiyak kong handa ka ng sagutin ang susunod mong pagsubok.
Panimulang Pagtataya

GAWAIN 2: HULA-TITIK!

Panuto: Piliin sa kahon ang mga letrang kailangan upang matukoy ang tamang salita na
hinihingi sa bawat katanungan.

_______________ 1. Panahong sapilitang ipinaturo ang Nihongo at inalis ang Ingles.

PHANOAGNNPON
AHERWSTAQR

_______________ 2. Ito ang ahensya ng pamahalaang binuo upang maalagaan at

mapaunlad ng wika sa Pilipinas sa tulong ng batas Republika Blg. 7104 taong 1986.

LAISNASNGWANN
EGMRGAWIKFASA
P L I I P N3 I N A S O
_______________3. Ano ang pangalang ipinalit sa “Surian ng Wikang Pambansa” sa bisa
ng kautusang tagapagpaganap blg. 1179(1981)

KOMISYYAONS
GAWEIKANFGF
FILIPINDO

_______________ 4. Ito ang mga naging wika ng opisyal noong pahanon ng pagsasarili.

TCAGSARLOTG
AHTINGLKES

_______________ 5. panahon naipatupad ang Patakarang Bilingguwal

PANAHGONNW
GPAGSAMSJARI
LI

GAWAIN 3: TUKLAS-IMAHE!

Panuto: Tukuyin ang nais ipahiwatig ng mga larawang nasa ibaba. ipaliwanag ang sagot
gamit ang 25 salita lamang. (10 puntos)

Larawan kuha sa FB post ni Eugene Bacasmas

Edukasyon: https://m.facebook.com/100000820691919/posts/1860059077364764/?d=m
Kapayapaan:https://m.facebook.com/100000820691919/posts/1476580172379325/?d=m

4
 _________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
___________________________________________.

PAGLALAHAD

Sa pag-aaral na ito ay natitiyak kong mapupuno ng karunungan ang iyong pahat

na isipan sapagkat siksik sa kaalaman ang aktibiting nakahanda para sa iyo. Batid kong
nais mo ng matuklasan at malaman kung ano ito. Kaya ihanda ang iyong sarili upang
lakbayin ang landas ng pagkatuto.

‘’Walang wikang nagtataglay ng sandata upang ipakita ang kanyang sariling galing’’
muusbong ito ng likas at natural gamit ang daynamikong mga sitwasyon sa kinalak’han
nitong henerasyon. Nangangahulugan ito na, lahat ng wika ay dumadaan sa masalimuot,
kapanapanabik, at walang-humpay na saliksik sanhi na rin ng pagbabago sa lipunan. At ang
indikasyon sa pagpapakita ng pagmamahal sa wika ay tulad rin sa binitiwang kataga ni gat
Jose P. Rizal na: “Ang hindi magmahal sa sariling wika ay higit pa sa malansang isda”.
Kaya upang lubusan nating mahinuha at matukoy kung ano nga ba ang mga kaganapang
nabuo sa kasaysayan ng wikang pambansa ay ating palalimin ang iyong kaalaman tungkol
rito. Sumalok ka ng mga makabuluhang impormasyon at iyong damhin, namnamin at
pasiglahin ang iyong isipan.

Ngayo’y ating bigyan ng pagtanaw ang hitik at makabuluhang Kasaysayan ng ating

Wikang Pambansa sa iba’t ibang panahon.

5
 Panahon ng Katutubo

Ayon sa mga Iskolar, sinasabi na mayroon tayong sariling kalinangan sa

wika bago pa man dumating ang mga dayuhan, katunayan nito, ay mayroon
tayong tinatawag na baybayin. Ayon sa tala ng kasaysayan ang katutubo at
unang abakada o alpabetong Filipino ay binubuo ng 17 na titik, tatlong (3)
patinig at labing apat na (14) na katinig.

Sa panahon ng katutubo, ang kanilang panitikan ay nakasulat sa mga balat

ng puno, kawayan o dahon. Gumamit sila ng anumang matulis na bagay bilang
pang-ukit o pagsulat ng mga simbolo

Ang kuhang larawan ay kuha mula sa pinterest.

Panahon ng Kastila

Nang sakupin ng mga Espanyol ang bansa, lalong nahati ang

mga Pilipino. Ang pananakop sa pamamagitan ng pagbubukod-bukod
ang ginamit ng mga Espanyol upang magkalayo-layo ang mga
Pilipino. Walang isang wikang pinairal noon sapagkat sa halip ituro
ang wikang Espanyol, ang mga paring dayuhan ang nag-aaral ng
katutubong wika.

Sa huling daang taon ng mga Espanyol, nagkaroon na ng

pagtatangkang itaguyod ang tagalog bilang Wikang pambansa.
Naniniwala ang mga Espanyol noong mga panahong iyon na mas mabisa ang
paggamit ng katutubong wika sa pagpapatahimik sa mamamayan kaysa sa libong
sundalong Espanyol. Ang pamayanan ay pinaghati-hati sa apat na ordeng
misyonerong Espanyol na pagkaraa’y naging lima. Ang mga ordeng ito ay
Agustino, Pransiskano, Dominiko, Heswita, at Rekolekto upang pangasiwaan
ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Nabatid nilang sa pagpapalaganap ng
6
kanilang relihiyon, mas magiging kapani- paniwala at mas mabisa kung ang
mismong banyaga ang nagsasalita ng wikang katutubo.

Panahon ng Rebolusyunaryong Pilipino

Ang Kilusang Propaganda ay nagsimula nang gamitin ang Tagalog sa

mga pahayagang isinulat nila. Sinudan ito ng Katipunan na Tagalog din ang
ginamit sa pagbuo ng mga Kautusan gaya sa Saligang- Batas ng Biyak-na –Bato
noong 1897. Dito pinagtibay na Tagalog ang opisyal na wika ng pamahalaan.

Wikang Kastila ang ginamit ng mga propagandista sa pagpapahayag ng damdamin

at mga hinaing laban sa mga Kastila.Tagalog naman ang ginamit ng mga
manghihimagsik sa paglikha ng tula,sanaysay,liham at talumapati.

Panahon ng Hapon

Sapilitang ipinaturo ang Nihongo at inalis ang Ingles. Naging masigla

ang mga Pilipino sa paggamit ng wika. Sumigla ang panitikang Pilipino gaya
ng nobela at maikling kuwento.

Sapilitang pinaturo ang wikang Hapon at inalis ang wikang Ingles. Pinagamit ang
mga katutubong wika lalo na ang Tagalog. Naging masigla ang mga Pilipino at
umunlad nang malaki ang mga panitikang rehiyunal gayundin ang sirkulasyon ng
mga lokal publikasyon tulad ng pahayagan at magasin.

Panahon ng Pagsasarili

Pagkaraan ng Ikalawang Pandigmaang Pandaigdig, nagtagumpay ang

pagtuturo ng wikang Pambansa na tinatawag na Pilipino sa isang kautusang
nilagdaan ng naging kalihim na si Jose Romero ng pagtuturo. Dala ng malaking
pangangailangan ng mga taga-subaybay sa pagtuturo ng Pilipino, nadagdagan ng
dalawa ang bilang ng tagamasid sa Punong Tanggapan. Ang Maynila ay
nagkaroon naman ng isa bagamat wala ang mga nasa lalawigang Tagalog at di-
Tagalog.

Naging opisyal na wika ang Tagalog at Ingles. Naging midyum sa mga

paaralan ang Ingles at asignatura ang Pilipino.Nagkaroon na ng aklat para sa mga
Pilipino. Marami ang pag-aaral na isinagawa sa wika upang magamit itong

7
 Panahon ng Kasalukuyan

Nagpatupad ng Patarang Bilinggual ang Kagawaran ng Edukasyon at

sinimulang ipatupad ito ng taong 1974 sa mababang paaralan, sekondarya, at
tersyarya sa lahat ng paaralan sa bansa.ipinaunlad ang wikang Filipino upang
magamit sa mga paaralan mula Elementarya hanggang Kolehiyo. Higit na
Lumaganap ang paggamit ng wika, pag-aaral ng wika at nagkaroon ng
intelektuwalisyon, istandardisasyon at elaborasyon ng wikang Filipino.

Kaibigan! Natuklasan mo ang buhay kasaysayan ng ating

Wikang Pambansa sa Iba’t-ibang panahon. Namangha ba ang iyong
isipan kung paano nabuo ang ating wikang pambansa? Hindi ba’t
nakakatuwang masaksihan at matuklasan ang mga kaganapan noong
unang panahon patungkol sa pagkabuo ng ating wikang pambansa.
Kaya naman sa pagkakataong ito ay muli kang susubukin ni kaibigang
Maki!Halika na’t lakbayin ang mundo ng pagkatuto sa paksang ito.

GAWAIN 4: TUKLASURI!
PANUTO: Magsaliksik ng pangyayari sa WIKANG PAMBANSA at Bumuo ng
Story timeline ayon sa pagkasunod-sunod ng pangyayari sa pagyaman ng ating
Wikang Pambansa.

Rubrik sa Pagmamarka ng Pagbuo ng Story Timeline

Pamantayan Deskripsyon Puntos Nakuhan

g Puntos
Kawastuhan Ang mga inilagay na larawan at paliwanag ay 7
tumutugma sa paglalarawan at konsepto ng
napiling paksa .
Nilalaman Wasto at makatotohanan ang impormasyon. May 6
pinagbatayang pag-aaral, artikulo o pagsasaliksik
pang ginamit sa datos.
Oganisasyon Kumprehensibo at malinaw ang daloy ng 4
larawan. Maayos na naipahayag ang konsepto ng
paksa gamit ang napiling mga larawan at datos.
Pagkamalikhain May sariling istilo na pagsasaayos ng larawan. 3
Gumamit ng mga angkop na disenyo at kulay
upang maging kaaya-aya ang kabuuan at
kaanyuan ng produkto.
Kabuoan 20

8
 GAWAIN 5: SALAYSAY-DIWA!
Panuto: Tukuyin ang mga naging kaganapan sa Kasaysayan ng wikang
Pambansa sa pamamagitan ng paglikha ng maikling salaysay gawing basehan ang
nabuong story timeline sa gawain 4. (15 puntos)

Rubrik sa Pagmamarka ng Maikling Salaysay

Pamantayan Deskripsyon Puntos Nakuhang

Puntos
Kawastuhan Ang mga ginamit na salita ay wasto at ang 7
paliwanag ay tumutugma sa paglalarawan at
konsepto ng paksa.
Nilalaman Tiyak at makatotohanan ang impormasyong 6
isiniwalat.
Oganisasyon Kumprehensibo at malinaw ang daloy ng 4
salaysay. Maayos na naipahayag ang konsepto ng
paksa gamit ang nabuong story timeline
Pagkamalikhain May sariling istilo na pagsasaayos ng salaysay. 3
Gumamit ng mga angkop na salita at sining ng
pahayag upang maging kaaya-aya ang kabuuan at
kaanyusan ng paksang tinalakay.
Kabuoan 20

9
 LAGUMANG PAGSUSULIT
I. Unang Bahagi
Panuto: Tukuyin ang salitang hinihingi sa bawat katanungan. Isulat ang sagot sa
patlang.
_____________1. Ito ang panahon kung saan sapilitang ipinaturo ang salitang Nihongo at
inalis ang wikang Ingles.
_____________2. Ito ang ahensya ng pamahalaang binuo upang maalagaan at mapaunlad
ng wika sa Pilipinas sa tulong ng batas Republika Blg. 7104 taong 1986.
_____________3. Ito ang pangalang ipinalit sa “Surian ng Wikang Pambansa” sa bisa ng
kautusang tagapagpaganap blg. 1179(1981)
_____________4. Ito ang mga naging wika ng opisyal noong pahanon ng pagsasarili.
_ ___________5. Sa anong panahon naipatupad ang Patakarang Bilingguwal.

_____________6. Ito ang naging bansag sa wikang pambansa pagkaraan ng ikalawang

digmaang pandaigdig.
____________7. Siya ang kalihim na lumagda sa isang kautusan na naglalayong ituro ang
wikang pambansa makaraan ang ikalawang digmaang pandaigdig.
_____________8. Sa lugar na ito pinagtibay ng pamahalaan na ang opisyal na wikang
pambansa ay tagalog. Biak na bato
_____________9. Ayon sakanila, sinasabi na mayroon tayong sariling kalinangan sa wika
bago pa man dumating ang mga dayuhan.
_____________10. Sa anong panahon naimulat na ang panitikan ay nakasulat sa mga balat
ng puno, kawayan o dahon.
II. Ikalawang Bahagi

Panuto: Lumikha ng isang graphic organizer na nagpapakita ng buod ng

kasaysayan ng Wiikang Pambansa. Pagkatapos ay bigyan ng maikling
pagpapaliwanag na binubuo ng 150 salita. (10 puntos)
III. Ikatlong Bahagi
Panuto: Sumulat ng isang talata na mayroong 5-10 pangungusap kung paano nabuo
ang wikang pambansa sa ibat-ibang panahon. 2 puntos bawat bilang.
a. PANAHON NG KATUTUBO
b. PANAHON NG HAPON
c. PANAHON NG REBOLUSYONARYONG PILIPINO
d. PANAHON NG PAGSASARILI
e. PANAHON NG KASALUKUYAN
10
 SUSI SA PAGWAWASTO

GAWAIN 1: SHARE IT!

Nakadepende sa kasagutan ng mag-aaral (magkakaiba ag kasagutan)
GAWAIN 2: HULA-TITIK!
1. Panahon ng Hapon
2. Linangan ng mga Wika sa Pilipinas
3. Komisyon sa Wikang Filipino
4. Tagalog at Ingles
5. Panahon ng Pagsasarili
GAWAIN 3: TUKLAS-IMAHE
Nakadepende sa kasagutan ng mag-aaral (magkakaiba ang kasagutan)
GAWAIN 4: TUKLASURI!
Nakadepende sa kasagutan ng mag-aaral (magkakaiba ang kasagutan)nakabatay sa rubriks
ang puntos
GAWAIN 5: SALAYSAY-DIWA
Nakadepende sa kasagutan ng mag-aaral (magkakaiba ang kasagutan)nakabatay sa rubriks
ang puntos

MGA SANGGUNIAN

A. Pinagyamang Pluma-Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino-

Alma M. Dayag at Mary Grace G. Del Rosario, Phoenix Publishing House

B. Mula sa Internet:
https://www.slideshare.net/RichelleSerano/kasaysayan-ng-wikang-pambansa-
81940212
https://kwf.gov.ph/kasaysayan-at-mandato/
https://www.slideshare.net/RochelleNato/kasaysayan-at-pagkabuo-ng-wikang-
pambansa

11