Estandardisasyon at Intelektuwalisasyon NG Wikang Filipino
Estandardisasyon at Intelektuwalisasyon NG Wikang Filipino
Panimula/Introduksiyon:
KODIPIKASYON
Ito ay ang proseso ng pagbuo ng tuntuning panggramatika at mga wastong paggamit nito.
Ito ay pinag-uusapan kasama ang mga dalubhasa sa wika. Sa bahaging ito, tatalakayin ang mga
wastong pagbaybay, pagbigkas at istruktura ng wika na mahalaga upang magamit sa mga opisyal
na dokumento, maituro sa mga paaralan at maaaring matutuhan ng mga dayuhan.
ELABORASYON
Sa bahaging ito ay pinapalawak ang sakop ng mga wikang napili. Mahalagang magamit
ito sa iba’t ibang larangan at matalakay ang kaangkupan ng wika. Susuriin sa bahaging ito ang
lawak o sakop ng mga napiling wika kasali na dito ang intelektuwal at abstrak na tungkulin.
PAGTANGGAP
Sa hakbang na ito ay kinakailangan ang pagtanggap ng lipunan sa mga napiling wika.
Isinasagawa rin ang pagpapakilala sa mga napiling wika sa pamamagitan ng promosyon at
pagbabahagi sa iba’t ibang institusyon, paaralan, ministro, ahensya, kultural na mga oganisasyon
at iba pang depatamento ng kasangkot dito.
Samakatwid, ang wika ay hindi lang basta tulay sa pakikipagkomunikasyon. Ito ay
maaaring isang simbolo ng pagkakakilanlan ng isang pangkat at ang kultura na nasa likod ng
bawat wika. Ito rin ay magdadala ng karangalan sa isang pamayanan. Katulad sa bansang
Pilipinas na may maraming wikang katutubo, ang mapiling isa sa mga wika na kakatawan sa
isang katawagan ay isang malaking prebelihiyo sapagkat magagamit ng buong bansa at
maidaragdag sa talasalitaan ang wikang ginagamit ng noo’y isang pangkat lamang ang
nakaiintindi at nagbibigay halaga.
Kaya mapapansin ninyo sa kasalukuyan ay may mga maririnig kayong mga mga salita
tulad ng kawatan, bana, Payyo (Rice Terraces ng mga Ifugao), matayuyon (salita mula sa wikang
Kinaray-a na ibig sabihin ay napapanatili ng matagal o sustainable sa Ingles), at uswag (salitang
mula sa Bisaya na nangangahulugang mapabuti o develop/improve sa Ingles) na ginagamit at
mababasa sa iba’t ibang ahensya.
Masasabing ang estandardisasyon ng wikang Filipino ay pagsasakatuparan sa nakasaad sa
1987 Konstitusyon, Artikulo XIV, Sek. 6 na:
Panimula/Introduksiyon:
Sa naunang paksa ay tinalakay ang estandardisasyon ng wikang Filipino bilang bahagi ng
pagpapaunlad at pagpapalawak ng wikang Filipino. Maliban sa prosesong ito, may mas malaking
hakbang pa na kailangang maabot ng wikang Filipino, ang intelektuwalisasyon. Nabanggit sa
mga naunang paksa na upang manatiling buhay ang isang wika ay kailangan itong gamitin. Ang
lipunan ang gumagamit ng wika kaya nararapat na magampanan ng wika ang kanyang tungkulin.
Isa sa mga paraan upang lubusang maisakatuparan ito ay ang pagiging intelektuwalisado.
Sa bahaging ito ng modyul ay tatalakayin ang prosesong intelektuwalisasyon, ang
kahalagahan nito sa pag-unlad ng wikang Filipino at ang hakbang upang maging na
intelektuwalisado ang wika. Inaasahan na mas lalawak pa ang inyong kaalaman sa wika at sa
tulong ng mga gawaing pampagkatuto ay mas lalalim pa ang inyong damdaming maka-Filipino.
SELEKSIYON ESTANDARDISASYON
KULTIBASYON
DESIMINASYON (INTELEKTUWALISASYON)