Ceyms Vatson

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Ceyms Vatson
ing. James Dewey Watson[1]
Doğum adı James Dewey Watson[1]
Doğum tarixi 6 aprel 1928(1928-04-06)[2][1][…] (96 yaş)
Doğum yeri
Elm sahələri biokimya[1], Genetika[1], Molekulyar biologiya[1]
Elmi dərəcəsi
  • doktorluq dərəcəsi[d]
İş yerləri
Təhsili
Üzvlüyü
Mükafatları "Britaniya imperiyası" ordeninin cəngavər-komandoru Prezidentin "Azadlıq" medalı
"Kopli" medalı
fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı Philadelphia Liberty Medal
ABŞ Milli Elmlər medalı
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ceyms Votson — (ing. James Watson, 6 aprel 1928[2][1][…], Çikaqo, İllinoys[1]), 1950-ci illərdə Fransiz Krik ilə apardığı araşdırma ilə DNTnin cüt spiral quruluşunu aşkar edərək Nobel Mükafatını almış məşhur elm adamı, bioloq.

Həyatı və kəşfləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çikaqo Universiteti zoologiya üzrə təhsil aldıqdan sonra 1950-ci ildə İndiana Universitetində maqistatura oxumuşdur. 1950–1953-cü illərdə öncə Kopenhagendə, sonra da Kembric Universitetidə DNTnin quruluşunu çıxarma üzərində araşdırmalar aparmışdır. Kembric Universitetidə Fransiz Krik ilə girişdiyi analizlər nəticə vermiş və 1953-cü ildə Nature jurnalında qısa, sadəcə 900 sözdən ibarət məqalələrinin nəşri elm adına önəmli bir qaranlıq bölüm aydınlanmış oldu. Məqalə belə başlıyırdı: "Dezoksiribonuklein (DNT) üçün bir quruluş təklif etmək istəyirik…"

Ancaq bu kəşfdə Rosalind Franklinin də payı böyükdür. Əgər 38 yaşında xərçəngdən ölməsəydi o da veriləcək Nobel Mükafatını paylaşa bilərdi. DNT-nin cüt spiral quruluşunun olduğunun tapılmasında Rosalind Franklinin Rentgen şüaları rəsmləri önəmli rol oynamışdır. Ancaq özü Rentgen şüalarıının rəsimlerini doğru şərh etməmişdir.

Nəaliyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ceyms Uatson 1956'da Harvard Universitetinde Molekulyar Biyoloji və Biyokimya Professorluğuna gətirildi.

1962 yılında Dr.Crick'DNT'nin 3D quruluşunu kəşf etdiyinə görə Nobel mükafatına layiq oldular.

1967 ilində isə The Double Helix: A Personal Account of the Discovery of the Structure of DNA (İkili spiral : DNT quruluş həlli öyküsü) adlı, DNT'nin ətraflı həlli öyküsünü ehtiva edən kitabını yazdı.

Nobel mükafatını satdı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ceyms Uatson, 1962-ci ildə DNT-nin cüt spiral quruluşunu kəşf etdiyi üçün aldığı Nobel mükafatını satışa çıxardaraq 4,8 milyon dollara satmışdır. Beləcə tarixdə ilk dəfə həyatda olan bir Nobel laureatı mükafatı satmışdır. BBC-nin xəbərinə görə, Nyu-Yorkdakı Christie's hərrac evində satışa təqdim edilən qızıl medalın 2,5 −3,5 milyon dollara satılması gözlənilirdi. 86 yaşındakı Votsonun mükafatını maddi çətinliklər səbəbiylə satışa çıxardığı bildirilib.