بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئەلفوبێی عەرەبی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ئەلفوبێی عەرەبی
جۆرئەبجەد
زمانەکانعەرەبی
سەردەمی بەکارھێنان٤٠٠ی زایینی تا ئێستا
وەرگیراوە لە
ISO 15924Arab, 160
ئاڕاستەڕاست بۆ چەپ
ناسناوی لە یوونیکۆدArabic
سنووری لە یوونیکۆدU+0600 تا U+06FF

U+0750 تا U+077F
U+08A0 تا U+08FF
U+FB50 تا U+FDFF
U+FE70 تا U+FEFF

U+1EE00 تا U+1EEFF
تێبینی: ئەم پەڕە ھێما فۆنەتیکییەکانی IPAی تێدایە.

ئەلفوبێی عەرەبی یاخود ئەلفوبێی ئارامی کە ئەمڕۆ بە ھەڵە ناوی دەبردرێت بەئەلفوبێی عەرەبی چونکە لەڕاستیدا ئەم ئەلفو بێیە مێژوویەکی زۆرکۆنتری ھەیە لەکاتێک ھەندێک کەس بۆسەردەمی نوسینەوەی قورئانی پیرۆز دەگەڕێننەوە، ئێمە ھەموومان دەزانین کە قورئانی پیرۆز بەزمانی عەرەبی نوسراوەتەوە بەڵام بە ڕێنوسی ئارامی باچاوێک لە مێژوو بکەین بزانین قورئانی پیرۆز بە چەند قۆناغ نوسراوەتەوە بابڕۆین بپرسین کەی خاڵ یاخود نوقتە بۆ نوسراوەکانی قورئانی پیرۆز زیاد کران، پاشان فارسەکان کەبەر لەھاتنی ئیسلام خاوەنی کیان و دەوڵەت بوون بە چ ڕێنووسێک نوسینیان کردوە، بێگومان ئەو ڕێنوسەی یاخود ئەلفوبێیەی کە ئیمڕۆ ناومان لێناوە ئەلفوبێی عەرەبی ئەلفوبێیەکی ئارامیە فارسەکان بەر لە عەرەبەکان بەکاریان ھێناوە کەئێستا بەکاردێت بۆ نووسینی چەندین زمانی ئاسیای وئەفریکی، وەکو زمانی عەرەبی زمانی ئۆردویی و زمانی کوردی، ئەلفوبێی ئارامی بەپلەی دووەم دێت لە ڕووی بەکارھێنانەوە لەدوای ئەلفوبێی لاتینی.

ئەلفوبێی کوفی عەرەبی

بەر لەسەرھەڵدانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام عەرەبەکان لە نیمچە دورگەی عەرەبی دەرنەچوو بوون مەگەر بازرگانەکانی نێوان شام و مەککە نەبێت، پاشان عەرەبەکان شیعریان لەبەردەکرد نەدەنوسراوە چونکە نوسینێکیان نەبوو، دوای ھاتنی ئاینی پیرۆزی ئیسلام وھاتنەدەرەوەی عەرەبەکان لە نیمچە دورگەی عەرەبی و بلاوبونەوەی خوێندەواری لەناو میللەتە جۆربەجۆرەکان لەسەر ھەمان ئەو ئەلفوبێیە ڕۆیشتن وەک: ئۆردویی، پەشتۆ، بەلۆچی، مێلایو، ھەوسا (لە ڕۆژئاوای ئەفریقاماندیکی، سەواحیلی لە (ڕۆژھەڵاتی ئەفریقابیلتسی، مارواری، پەنجانی (لە پاکستانکشمیری و سیندی (لە ھیند و پاکستانئارووی (لە سریلانکائویغووری (لە چینکازاخستانی (لە ئاسیای ناوەڕاستئۆزبەکی (لە ئاسیای ناوەڕاستقیرغیزی، ئازەری، کوردی (لە ئێران وعێراقتورکی عوسمانی، ئەندەلوسی (لە ڕۆژئاوای ئەوروپا)، فارسی، ھەروەھا پیت و ھێمای نوێ زیادکراوە بۆ ئەلفوبێی ئارامی.

تەختەکلیلی عەرەبی

[دەستکاری]
خشتەی ت‏‏‏ە‏‏‏ختەکلیلی عەرەبی