Springe nei ynhâld

Akwadukt

Ut Wikipedy
Romeinsk akwadukt by Segovia, Spanje

In akwadukt is in brêge foar in wetterrin (rivier, kanaal) of in wetterlieding, wêrby't oare (ferkears)streamen ûnder it wetter troch laat wurde.

Rom foar it begjin fan de jiertelling waarden akwadukten al brûkt as wichtich ûnderdiel fan yrrigaasjesystemen. Bekend binne ek de grutte Romeinske akwadukten (aqua=water, ducere=liede), dy 't grutte stêden fan drinkwetter foarseagen. Guon dêrfan koenen sa'n 190.000 m3 de dei oerbringe (Chanson, 2000). Yn Rome wurde inkele akwadukten ek hjoeddedei noch foar dat doel brûkt.

Pas letter waarden ek akwadukten boud foar it skipfeartferkear. Yn Fryslân giet it hieltiten om in wei dy't in wetterwei ûnderlân krúst, mar yn oare lannen binne ek befarbere akwadukten boud op it plak wêr't twa wetterwegen mei ferskillende wetterhichtes inoar kruse. Minstens ien fan beide krusende wetterwegen is yn dat gefal dus keunstmjittich. In akwadukt yn in auto(snel)wei hat in soad wei fan in tunnel. It grutte ferskil is dat by in akwadukt de wetterwei troch in betonnen bak streamt, wylst by in tunnel allinnich mar sprake is fan in konstruksje ûnder de oarspronklike bêding troch.

Romeinske akwadukten

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Inkele bekende Romeinske akwadukten binne te finen yn:

Akwadukten yn Fryslân

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Akwadukt by Grou

Akwadukten yn Nederlân

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
It Gouwe-akwadukt.

Akwadukten yn Belgje

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Akwadukten yn it Feriene Keninkryk

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

In navidukt is ek in akwadukt, mar dan mei in skutslûs yn de wetterrin. It ienige Nederlânske navidukt leit by Inkhuzen yn de Houtribdyk, it Navidukt Krabbersgat.

Keppeling om utens

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
  • [1] 5 nije akwadukten yn Fryslân
  • [2] List mei 600 Romeinske akwadukten wêrfan 25 yn detail beskreaun
  • Chanson, H. (2000).
Wikimedia Commons Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Aquaduct fan Wikimedia Commons.