Jump to content

Ուրանոս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ուրանոս
Տեսակհին հունական առաջին աստվածներ և sky deity?
ԴիցաբանությունՀունական դիցաբանություն[1] և հին հունական դիցաբանություն[1]
Սեռարական
Երևի համընկնում էCaelus?
ՀայրՔաոս[2], Եթեր[2][1] և Օփիոն
ՄայրՀեմերա[3] և Գեա[3][1]
Քույր/ԵղբայրOurea? և Պոնտոս
ԱմուսինԳեա[1]
ԶավակներԱֆրոդիտե, Brontes?, Steropes?, Eurymedon?, Alcyoneus?, Alpos?, Enceladus?, Eurytos?, Gration?, Hippolytos?, Mimas?, Pallas?, Peloreus?, Polybotes?, Porphyrion?, Anax?, Damysos?, Clytius?, Ephialtes?, Hoplodamus?, Melia?, Otus?, Բրիարեոս, Cottus?, Gyges?, Օվկիանոս, Կեոս, Կրիոս, Հիպերիոն[4], Հապետոս[5], Կրոնոս[6], Փեբե, Մնեմոսինե, Հռեա[7], Թեմիս, Տեթիս[8], Թեյա[9][10], Ալեկտո, Մեգերա, Arges?, Տիսիփոնե, Astraios?, Տելքիներ, Lyssa?, Abseus?, Syceus?, Դիոնե, Adanus?, Aristaeus?[11], Glauce?, Էգեոն, Էտնա, Athos?, Վասիլեա, Euonymus? և Heimarmene?
Ասպարեզերկինք[1]
Կապված կերպարներԳեա, Կրոնոս, Հռեա
 Uranus (mythology) Վիքիպահեստում

Ուրանոս (հին հունարեն՝ Οὐρανός - երկինք), Հունական դիցաբանության աստվածներից, մարմնավորում է երկինքը։ Գեայի ամուսինն է։ Գեան և Ուրանոսն ունեցան 6 դուստր, 6 որդի, որոնց ասում են տիտաններ[12]։

Ըստ դիցաբանության՝ Գեան՝ Երկիրը, ծնունդ է տալիս Երկնքին՝ Ուրանոսին, և Երկինքը տարածվում է Երկրի վրա։ Դեպի Ուրանոսն են խոյանում Գեայի ծնած բարձրագագաթ լեռները։ Գեան ծնունդ է տալիս նաև ծովերին. նրանք հայր չունեն։

Ուրանոսը տիրակալ է դառնում աշխարհին։ Նա կնության առավ Գեային։ Նրանցից ծնվեցին լեռները, Պոնտոս ծովը, ինչպես նաև նիմփերը, տիտանները, կիկլոպները և հարյուրձեռքանի հսկա հեկատոնքեիրները։ Ուրանոսն ատում էր սարսափելի տեսքով իր երեխաներին և նրանց թաքցրեց իրենց մոր որովայնում։

Նրանց որդին՝ տիտան Օվկիանոսը և Թետիսը լույս աշխարհ բերին բոլոր գետերը։ Տիտան Հիպերիոնն ու Թեան աշխարհ բերեցին Արևը՝ Հելիոսը, Լուսինը՝ Սելենեն և բոսորագույն արշալույսը՝ Էոսը (Ավրորա)[13]։

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Encyclopedia of Ancient Deities — 1 — Jefferson: McFarland & Company, 2000. — P. 484. — 597 p. — ISBN 0-7864-0317-9
  2. 2,0 2,1 Տիտանների ճակատամարտ
  3. 3,0 3,1 Hesiod Θεογονία — 0700.
  4. Любкер Ф. Hyperion (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 649—650.
  5. Любкер Ф. Iapetus (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 653.
  6. Любкер Ф. Κρόνος (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 356—357.
  7. Любкер Ф. Rhea (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1153—1154.
  8. Любкер Ф. Tethys (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1359.
  9. Любкер Ф. Θεία (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1370.
  10. Фия // Большая энциклопедия / S. YuzhakovSPb: Editorial Illustration, 1905. — Vol. 20. — P. 813.
  11. Любкер Ф. Aristaeus (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 147.
  12. Գ. Մ. Գալստյան (1966). Դիցաբանական անունների ու դարձվածքների համառոտ բառարան. Երևան: «Լույս». էջ 139.
  13. Ն. Ա. Կուն (1989). Հին Հունաստանի լեգենդներն ու առասպելները. Երևան: «Լույս». էջ 18-19.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուրանոս» հոդվածին։