Przejdź do zawartości

Dalekowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dalekowie
Postać z Doktor Who
Ilustracja
Dalek z 2012 r.
Pierwsze wystąpienie

The Daleks

Dane biograficzne
Pochodzenie

Skaro

Przynależność

Zmutowane Kaledy z mechaniczną powłoką

Dalek z 1966 r.
Dalek wraz z odtwórcą czwartego Doktora, Tomem Bakerem.
Przykładowe nagranie charakterystycznego głosu Daleka

Dalekowie (l.poj. Dalek; ang. Daleks) – fikcyjny gatunek istot pozaziemskich związany z brytyjskim serialem science-fiction Doktor Who.

Za twórcę Daleków uznaje się Terry Nation, autora drugiej historii w serialu, The Daleks. Ich genezę sprowadzał on do własnych doświadczeń z czasów drugiej wojny światowej[1]. To właśnie w historii The Daleks z 1966 roku, Dalekowie pojawiają się po raz pierwszy w serialu, po czym występują oni w nim bardzo często[2].

W latach 60. powstały dwa filmy telewizyjne o Dalekach pt. Dr Who wśród Daleków (1965) oraz Najazd Daleków na Ziemię (1966), które jednak aktualnie nie są uznawane jako kanoniczna część uniwersum Doktora Who.

W serialowej rzeczywistości Dalekowie zostali stworzeni przez Davrosa. Są to zmutowane organizmy, które pochodzą z planety Skaro. Przebywają w pojazdach przypominających czołgi i są ciężko uzbrojone. Cechują się dużą siłą i inteligencją przy jednoczesnym zupełnym braku empatycznych uczuć jak współczucie czy litość.

Dalekowie noszą cechy charakteru, jakie były typowe dla nazistów: nietolerancja dla postaw odmiennych od własnej, nienawiść rasowa, przekonanie o wyższości własnej rasy nad innymi, technokratyczny sposób rozumowania oraz tendencja do stosowania tortur. Dalekowie nie cofają się nawet przed eksterminacją osobników własnej rasy. Ich okrzykiem bojowym jest „Eksterminować!” (ang. Exterminate!), który wypowiadają bardzo często.

Wpływ na kulturę

[edytuj | edytuj kod]

Dalekowie wpisali się na stałe w poczet brytyjskiej kultury popularnej. W grudniu 1964 roku brytyjski rysownik, Leslie Gilbert Illingworth opublikował karykaturę w gazecie Daily Mail podpisaną "THE DEGAULLEK" przedstawiającą francuskiego prezydenta, Charlesa de Gaulle'a na szczycie NATO jako Daleka z wystającym nosem[3].

Słownik Oksfordzki języka angielskiego zawiera hasło "Daleks", objaśniające mało precyzyjnie, iż jest to "typ robota pojawiającego się fantastycznonaukowym programie telewizyjnym Dr. Who, telewizji BBC"[4].

Spis historii[a]

[edytuj | edytuj kod]
Klasyczna seria
Rok Doktor Historia
1963-64 Pierwszy Doktor The Daleks
1964 The Dalek Invasion of Earth
1965 The Chase
Mission to the Unknown
1965-66 The Daleks' Master Plan
1966
Drugi Doktor The Power of the Daleks
1967 The Evil of the Daleks
1972 Trzeci Doktor Day of the Daleks
1973 Planet of the Daleks
1974 Death to the Daleks
1975 Czwarty Doktor Genesis of the Daleks
1979 Destiny of the Daleks
1984 Piąty Doktor Resurrection of the Daleks
1985 Szósty Doktor Revelation of the Daleks
1988 Siódmy Doktor Remembrance of the Daleks
Nowa seria
Rok Doktor Historia
2005 Dziewiąty Doktor Dalek
Zły Wilk / Każdy swoją drogą
2006 Dziesiąty Doktor Armia duchów / Dzień zagłady
2007 Dalekowie na Manhattanie / Ewolucja Daleków
2008 Skradziona Ziemia / Koniec podróży
2010 Jedenasty Doktor Zwycięstwo Daleków
Otwarcie Pandoriki / Wielki Wybuch
2012 Planeta obłąkanych Daleków
2014 Dwunasty Doktor Wnętrze Daleka
2015 The Magician's Apprentice / The Witch's Familiar
2018 Trzynasta Doktor Resolution
  1. Brane pod uwagę są tylko te historie, w których Dalekowie odegrali ważną rolę

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. David J. Howe, Mark Stammers, Stephen James Walker: Doctor Who: The Sixties. Londyn: Virgin Publishing, 1992, s. 31. ISBN 0-86369-707-0.
  2. The Fourth Dimension The Daleks. BBC. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  3. View cartoon item: 06435. cartoons.ac.uk. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  4. J. A. Simpson, E. S. C. Weiner: Oxford English Dictionary. T. 4: creel–duzepere. Oksford: Oxford University Press, 1989, s. 221-222. ISBN 0-19-861216-8.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]