Przejdź do zawartości

II Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
II Konkurs Chopinowski
II International Fryderyk Chopin Piano Competition
Ilustracja
Jurorzy i laureaci II Konkursu Chopinowskiego.
Pełna nazwa

II Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Termin

6–23 marca 1932

Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Obiekt

Filharmonia Warszawska

Organizator

Warszawskie Towarzystwo Muzyczne

Tematyka

muzyka poważna

II Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również II Konkurs Chopinowski) – 2. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 6 marca 1932 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Warszawskie Towarzystwo Muzyczne[1].

Charakterystyka konkursu

[edytuj | edytuj kod]

Wzięło w nim udział, mimo wstępnego zgłoszenia oraz rezygnacji niemal w ostatniej chwili, ostatecznie 67 pianistów z 14 krajów, (dwie osoby nie zadeklarowały przynależności państwowej), w tym najliczniejsze grono uczestników z Polski i ZSRR[2]. Konkurs odbył się w dniach 6–23 marca 1932[3]. Był on dwuetapowy (eliminacje oraz finał). Zwyciężył Alexander Uninsky[4].

Konkurs cieszył się ogromnym zainteresowaniem publiczności i przyciągnął korespondentów z całego świata[3]. Powołano międzynarodowe jury, w skład którego weszły wybitne osobistości życia muzycznego[3].

Gościem honorowym był Maurice Ravel, który podczas koncertu 11 marca prowadził wykonanie swoich utworów: Koncertu fortepianowego G-dur oraz La valse[3].

Podczas finału konkursu zdarzyła się rzecz bezprecedensowa: z powodu protestu niewidomego, węgierskiego pianisty Imré Ungára, który nie chciał zgodzić się na przyjęcie I nagrody ex aequo z Alexandrem Uninskim, zarządzono losowanie, które wyłoniło zwycięzcę[3][5].

W czasie konkursu przeprowadzono plebiscyt na najlepszy i najbardziej popularny fortepian, na którym grali młodzi pianiści[3]. Okazał się nim wyprodukowany w Wiedniu, Bösendorfer[3].

Warto dodać, że do regulaminowego repertuaru konkursu weszły po raz pierwszy takie utwory jak: Polonez As-dur op. 53, scherza, Fantazja f-moll op. 49 oraz sonaty[1].

Od II Konkursu Chopinowskiego zapoczątkowano tradycję organizowania wystaw, kiedy to w nowo zbudowanym gmachu Muzeum Narodowego miała miejsce prezentacja dokumentów i pamiątek związanych z postacią i dziełem Fryderyka Chopina[1].

Komitet organizacyjny i honorowy

[edytuj | edytuj kod]
Komitet organizacyjny konkursu[6]
Lp. Osoba Funkcja
1. Włodzimierz Czetwertyński prezes
2. Adam Chromiński sekretarz
3. Leopold Binental członek
4. Wiktor Cichocki członek
5. Tadeusz Czerniawski członek
6. Zbigniew Drzewiecki członek
7. Jan Głowacki członek
8. Aleksander Guttry członek
9. Witold Maliszewski członek
10. Eugeniusz Morawski-Dąbrowa członek
11. Stefan Natanson członek
12. Karol Szymanowski członek
13. Józef Śmidowicz członek
14. Józef Turczyński członek
15. Adam Tadeusz Wieniawski członek
16. Tomasz Wojtkowski członek
17. Jerzy Żurawlew członek
Komitet honorowy konkursu[7]
Lp. Osoba Funkcja państwowa
1. Aleksander Prystor Premier
2. August Zaleski Minister Spraw Zagranicznych
3. Janusz Jędrzejewicz Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego
4. Alfons Kühn Minister komunikacji

Kalendarium

[edytuj | edytuj kod]
Kalendarz konkursu[8]
Faza konkursu Data
6.03[2] 7.03[2] 8.03[9] 9.03[10] 10.03[10] 11.03[11] 12.03[12] 13.03[13] 14.03[14] 15.03[15] 16.03[15] 17.03[16] 18.03[17] 19.03[18] 20.03[8] 21.03 22.03 23.03[19]
Ceremonia otwarcia 11:00
Eliminacje 12:30 11:00 11:00
15:00
11:00
15:00
14:30 13:00
16:30
11:00 11:00 11:00
15:00
10:30 11:00 14:15 13:00
16:30
14:30 11:00
Finał 19:00 19:00
Ceremonia zamknięcia
Jurorzy II Konkursu Chopinowskiego

Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[3]:

Skład jury
Lp. Juror Kraj Funkcja
1. Adam Tadeusz Wieniawski  Polska przewodniczący jury
2. Stanisław Niewiadomski  Polska wiceprzewodniczący jury
3. Eugeniusz Morawski-Dąbrowa  Polska sekretarz jury
4. Franciszek Brzeziński[a]  Polska członek jury
5. Marian Dąbrowski[a]  Polska członek jury
6. Zbigniew Drzewiecki  Polska członek jury
7. Arthur De Greef  Belgia członek jury
8. Alfred Hoehn  Rzesza Niemiecka członek jury
9. Roman Jasiński[a]  Polska członek jury
10. Juliusz Kaden-Bandrowski  Polska członek jury
11. Marguerite Long[b]  Francja członek jury
12. Joseph Marx  Republika Austriacka członek jury
13. Zofia Rabcewicz  Polska członek jury
14. Maurice Ravel[c]  Francja członek jury
15. Richard Rössler  Rzesza Niemiecka członek jury
16. Karol Szymanowski[c]  Polska członek jury
17. Józef Śmidowicz  Polska członek jury
18. Magda Tagliaferro  Brazylia członek jury
19. Józef Turczyński  Polska członek jury
20. Paul Weingarten  Republika Austriacka członek jury
21. Carlo Zecchi  Włochy członek jury
22. Jerzy Żurawlew  Polska członek jury

System oceny pianistów

[edytuj | edytuj kod]

Podczas konkursu obowiązywała skala ocen od 0 do 15 punktów[20]. Pierwotnie ośmiu, a później po obradach jury czternastu uczestników, którzy otrzymali największą liczbę punktów zostało dopuszczonych do wykonania koncertów fortepianowych z orkiestrą[21]. Po wykonaniu koncertów następowała ponowna punktowa ocena, którą dodawano do punktów otrzymanych poprzednio[21]. Przyznanie nagród nastąpiło w kolejności największej ilości otrzymanych punktów. W przypadku równej liczby punktów, o kolejności nagród rozstrzygało losowanie przez zainteresowanych. Zasada ta znalazła zastosowanie kilkakrotnie w czasie trwania konkursu, m.in. w przypadku finalistów: Alexandra Uninskiego i Imré Ungára (oboje po 345 punktów) czy Bolesława Kona i Abrama Lufera (oboje po 325 punktów)[22][5].

Konkurs

[edytuj | edytuj kod]
Zwycięzca II Konkursu Chopinowskiego Alexander Uninsky
Zdobywca II nagrody, Węgier Imré Ungár
Zdobywca III nagrody, Polak Bolesław Kon

Ceremonia otwarcia

[edytuj | edytuj kod]

6 marca w sali Filharmonii Warszawskiej odbyła się ceremonia inauguracji II Konkursu Chopinowskiego, na którą przybył m.in. Prezydent RP Ignacy Mościcki oraz korpus dyplomatyczny. Przemówienie powitalne wygłosił prezes Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, będący jednocześnie prezesem Komitetu konkursowego, książę Włodzimierz Czetwertyński przemawiając w języku polskim, a następnie francuskim[23]. Po nim głos zabrał dyrektor Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, Adam Tadeusz Wieniawski, przedstawiając publiczności występujących pianistów[23]. Ceremonia inauguracyjna była transmitowana przez Polskie Radio[23].

Eliminacje

[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu ceremonii inauguracyjnej (6 marca) około godziny 12:30 rozpoczęły się przesłuchania eliminacyjne w dniach (6–20 marca) w jednej lub czasami dwóch sesjach porannej i popołudniowej, w celu wyłonienia finalistów[23]. Jako pierwsza przesłuchania eliminacyjne (6 marca) rozpoczęła Polka, Njura Krasnosielska[23], natomiast zakończył (20 marca) Włoch, Renato Cohen[8].

Uczestnicy eliminacji
Lp. Uczestnik Kraj
1. Joseph Delcour Belgia
2. Suzanne de Mayère Belgia
3. Georgette Viala Belgia
4. Liliana Dobri-Cristowa Bułgaria
5. Tamara Jankowa-Obretenowa Bułgaria
6. Anna Kremar Czechosłowacja
7. Margit Sturm Czechosłowacja
8. Maria Novik Łotwa
9. Zygmunt Aronowicz Polska
10. Maria Barówna Polska
11. Leon Boruński Polska
12. Irena Bosak Polska
13. Irena Danek Polska
14. Wanda Dickstein Polska
15. Maria Dońska Polska
16. Adam Harasowski Polska
17. Olga Iliwicka Polska
18. Maryla Jonasówna Polska
19. Ella Kafarska-Lekczyńska Polska
20. Aleksander Kagan Polska
21. Jakub Kalecki Polska
22. Halina Kalmanowicz Polska
23. Bolesław Kon Polska
24. Njura Krasnosielska Polska
25. Henryk Mirowski Polska
26. Stanisław Niedzielski Polska
27. Edmund Rezler Polska
28. Leontyna Sadkowska Polska
29. Aleksander Sienkiewicz Polska
30. Jerzy Sulikowski Polska
31. Seweryn Turel Polska
32. Ryszard Werner Polska
33. Maria Wiłkomirska Polska
Lp. Uczestnik Kraj
34. Jayme Silva Portugalia
35. Kurt Engel Republika Austriacka
36. Richard Hauser Republika Austriacka
37. Edith Nelken Republika Austriacka
38. Elisabeth Schütz Republika Austriacka
39. Elżbieta Cotrus Rumunia
40. Efraim Zeltzman Rumunia
41. Reinhard Reich
42. Josef Wagner
43. Salvator Sullo Stany Zjednoczone
44. Julita Cassiers-Renchon Szwajcaria
45. Eugeniusz Huber Szwajcaria
46. Lily Herz
47. Gyula Károlyi
48. Lájos Kentner
49. Imré Ungár
50. Nella Basola
51. Renato Cohen
52. Daniela Flora
53. Carlo Vidusso
54. Igor Aptekarow
55. Abram Djakow
56. Iso Elinson
57. Emanuel Grossman
58. Teodor Gutman
59. Aleksandr Jocheles
60. Abram Lufer
61. Taras Mykisza
62. Natan Perelman
63. Wiera Razumowska
64. Leonid Sagałow
65. Pawieł Sieriebriakow
66. Maria Bodurian Apatryda
67. Alexander Uninsky Apatryda

Finał

[edytuj | edytuj kod]

21 marca po zakończeniu przesłuchań ostatniego pianisty eliminacji jury w pełnym składzie obradowało i obliczyło punkty pianistów w lokalu Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego w godzinach (11–20) celem wyłonienia finalistów[24]. Ponieważ Gyula Károlyi (Węgry) i Suzanne de Mayère (Szwajcaria) uzyskali tę samą liczbę punktów o awansie do finału jednego z nich – zgodnie z regulaminem konkursu – zadecydowało losowanie, w którym los padł na Węgra[24]. W wyniku tych obrad oraz losowania jury postanowiło dopuścić do przesłuchań finałowych 14 pianistów[24]. W finale każdy z pianistów miał do wykonania z pamięci wraz z towarzyszącą Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Warszawskiej pod batutą: Ignacego Neumarka, Józefa Ozimińskiego i Kazimierza Wiłkomirskiego[19] dwie kolejne części (cz. I i II lub cz. II i III) jednego z dwóch koncertów fortepianowych Fryderyka Chopina: (e-moll op. 11 lub f-moll op. 21). Przesłuchania finałowe zakończył (23 marca) Węgier Imré Ungár[19].

Finaliści[24]
Lp. Finalista Kraj
1. Leon Boruński  Polska
2. Maryla Jonasówna  Polska
3. Bolesław Kon  Polska
4. Kurt Engel  Republika Austriacka
5. Josef Wagner  Rzesza Niemiecka
6. Lily Herz  Węgry
7. Gyula Károlyi  Węgry
8. Lájos Kentner  Węgry
9. Imré Ungár[17]  Węgry
10. Emanuel Grossman  ZSRR
11. Teodor Gutman  ZSRR
12. Abram Lufer  ZSRR
13. Leonid Sagałow  ZSRR
14. Alexander Uninsky[4] bezpaństwowiec

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu przesłuchania ostatniego finalisty 23 marca w nocy około godziny 1, jury podało ostateczne wyniki i podział nagród[5]. Wszyscy laureaci otrzymali stosownie do zajętego miejsca odpowiednią nagrodę finansową, a wyróżnieni dyplomy honorowe.

Nagrody główne[25]
Nagroda Laureat Kraj Wysokość nagrody[26] Fundator nagrody[26]
1 Alexander Uninsky[4] bezpaństwowiec 5000 zł Prezydent RP
2 Imré Ungár[17]  Węgry 3000 zł Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego
3 Bolesław Kon  Polska 2000 zł Prezydent miasta stołecznego Warszawy
4 Abram Lufer  ZSRR 2000 zł Warszawskie Towarzystwo Muzyczne
5 Lájos Kentner  Węgry 1500 zł Polsko-japońskie Towarzystwo Muzyczne w Tokio
6 Leonid Sagałow  ZSRR 1000 zł Wyższa Szkoła Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie
7 Leon Boruński  Polska 1000 zł publiczność
8 Teodor Gutman  ZSRR 1000 zł anonimowy
9 Gyula Károlyi  Węgry 500 zł Firma gramofonowa Bolesław Rudzki
10 Kurt Engel  Republika Austriacka 400 zł Dyrekcja koncertowa Henryka Markiewicza
11 Emanuel Grossman  ZSRR 400 zł Firma składu nut Feliksa Grąbczewskiego
12 Josef Wagner  Rzesza Niemiecka 400 zł Nagroda im. Józefa Śliwińskiego
13 Maryla Jonasówna  Polska 300 zł nagroda grupy wielbicieli Chopina
14 Lily Herz  Węgry 300 zł publiczność
15 Suzanne de Mayère  Belgia 300 zł publiczność
Wyróżnienia[25]
Wyróżniony Kraj Wyróżnienie
Abram Djakow  ZSRR Dyplom honorowy
Maria Dońska  Polska
Olga Iliwicka  Polska
Aleksandr Jocheles  ZSRR
Aleksander Kagan  Polska
Maria Novik  Łotwa
Wiera Razumowska  ZSRR
Aleksander Sienkiewicz  Polska
Pawieł Sieriebriakow  ZSRR
Carlo Vidusso  Włochy
Nagroda Specjalna
Nagroda Nagrodzony Kraj Fundator nagrody
Najlepsze wykonanie mazurków Alexander Uninsky[4] bezpaństwowiec Polskie Radio
  1. a b c Zastępował nieobecnego jurora.
  2. Jurorka oceniała pianistów tylko w czwartym dniu przesłuchań.
  3. a b Podczas przesłuchań był gościem przy stole sędziowskim.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Barbara Niewiarowska, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie [online], chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14].
  2. a b c Międzynarodowy konkurs im. Szopena. Uwagi w drugim dniu konkursu, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 70, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 10 marca 1932, s. 11, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  3. a b c d e f g h II Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], chopincompetition2015.com [zarchiwizowane z adresu 2023-04-02].
  4. a b c d Osoby związane z Chopinem. (Alexandre Uninsky), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09].
  5. a b c Umińskij zdobył I nagrodę na konkursie szopenowskim w Warszawie, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 84, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 25 marca 1932, s. 16, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  6. Wysocki 1987 ↓, s. 24–25.
  7. Wysocki 1987 ↓, s. 24.
  8. a b c Piętnasty dzień konkursu Szopenowskiego, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 81, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 22 marca 1932, s. 11, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  9. Konkurs szopenowski w Warszawie. Dzień trzeci turnieju artystycznego, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 71, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 11 marca 1932, s. 9, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  10. a b Z konkursu im. Szopena w Filharmonii warszawskiej. Czwarty dzień turnieju. Piąty dzień konkursu, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 72, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 12 marca 1932, s. 8, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  11. Z konkursu szopenowskiego. Szósty dzień turnieju pianistycznego, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 73, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 13 marca 1932, s. 11, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  12. Siódmy dzień konkursu szopenowskiego, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 74, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 14 marca 1932, s. 12, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  13. Ósmy dzień Konkursu Szopenowskiego w Warszawie, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 75, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 15 marca 1932, s. 11, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  14. Z konkursu szopenowskiego w Warszawie, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 76, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 16 marca 1932, s. 11, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  15. a b Z konkursu szopenowskiego. Dziesiąty dzień. Jedenasty dzień, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 77, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 18 marca 1932, s. 11, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  16. Dwunasty dzień rozgrywek konkursu Szopenowskiego, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 78, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 19 marca 1932, s. 10, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  17. a b c Trzynasty dzień konkursu Szopenowskiego. Ślepy pianista wzruszył publiczność warszawską, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 79, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 20 marca 1932, s. 11, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  18. Czternasty dzień konkursu Szopenowskiego, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 80, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 21 marca 1932, s. 12, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  19. a b c Ostatni dzień Szopenowskiego konkursu, „Kurjer Warszawski”, Nr 83, Warszawa: B. Kiciński, 23 marca 1932, s. 2, OCLC 749238446 [dostęp 2019-01-26].
  20. Regulamin dla jury II-go Międzynarodowego Konkursu im. Fr. Chopina 1932 ↓, s. 3.
  21. a b Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs II [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22].
  22. Dybowski 2005 ↓, s. 64.
  23. a b c d e Inauguracja międzynarodowego konkursu szopenowskiego, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 68, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 8 marca 1932, s. 3, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  24. a b c d Decydująca faza konkursu szopenowskiego w Warszawie, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 83, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 24 marca 1932, s. 3, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  25. a b Rozstrzygnięcie konkursu Szopenowskiego, „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, Nr 85, Kraków: Drukarnia „IKC” w Krakowie, 26 marca 1932, s. 15, OCLC 441210282 [dostęp 2019-01-21].
  26. a b Zakończenie konkursu szopenowskiego. Nagrody wypłacono tuż po rozstrzygnięciu konkursu. Wśród wyróżnionych – jeden łodzianin, „Dziennik Łódzki”, Nr 84, Łódź: Spółdzielnia Druk.-Wydawnicza, Edmund Błażewski, 24 marca 1932, s. 1 [dostęp 2019-01-07].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]