Przejdź do zawartości

Kapitol Stanów Zjednoczonych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kapitol Stanów Zjednoczonych
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Dystrykt

 Dystrykt Kolumbii

Miejscowość

Waszyngton

Styl architektoniczny

neoklasycyzm

Rozpoczęcie budowy

18 września 1793

Położenie na mapie Dystryktu Kolumbii
Mapa konturowa Dystryktu Kolumbii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kapitol Stanów Zjednoczonych”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kapitol Stanów Zjednoczonych”
Ziemia38°53′23″N 77°00′32″W/38,889722 -77,008889
Strona internetowa
Kapitol, ryc. opubl. w 1825 r. na podstawie oryginalnego projektu architekta B. Latrobe'a
Izba Reprezentantów, 2020 r.

Kapitol Stanów Zjednoczonych (ang. United States Capitol) – budynek położony na Wzgórzu Kapitolińskim (ang. Capitol Hill) w Waszyngtonie, pełniący funkcję siedziby Kongresu Stanów Zjednoczonych (amerykańskiego parlamentu).

Budynek w oryginale został zaprojektowany przez dr. Williama Thorntona, a następnie zmodyfikowany przez Benjamina Latrobe’a oraz Charlesa Bulfincha. Obecna kopuła oraz skrzydła Izby Reprezentantów i Senatu są autorstwa Thomasa U. Waltera pod nadzorem Edwarda Clarka. Budowano go w latach 1793–1865.

Kamień węgielny pod budowę położył Jerzy Waszyngton. Po pożarze w 1814 r. Kapitol został przebudowany, dodano dwa skrzydła oraz kopułę zwieńczoną posągiem Columbii. Kopułę rotundy budynku Kapitolu zdobi Apoteoza Waszyngtona, ogromny fresk pędzla włoskiego malarza Constantino Brumidiego, namalowany w 1865 roku.

W wielu stolicach amerykańskich stanów stoją budynki rządowe wzorowane na Kapitolu.

Budynek Kapitolu mógł być jednym z celów ataku terrorystycznego 11 września 2001 roku. Istnieje spore prawdopodobieństwo, że samolot odbywający lot United Airlines 93 miał uderzyć w Kapitol. Jednak próba jego odbicia z rąk terrorystów podjęta przez znajdujących się na pokładzie pasażerów i członków załogi spowodowała, że samolot nie osiągnął celu terrorystów i rozbił się w Pensylwanii[1].

6 stycznia 2021 około godziny 13:00 czasu lokalnego (19:00 CET) po przemówieniu Donalda Trumpa, w trakcie którego ogłosił on, że wybory prezydenckie w listopadzie 2020 zostały sfałszowane i on jest ich faktycznym zwycięzcą, tłum zaczął maszerować na budynki na terenie Kapitolu. Kilkadziesiąt osób wdało się w bójki z policjantami, później kolejne grupy przebijały się przez policyjne kordony, aż w końcu dotarli do gmachu Kapitolu. W Kapitolu zbito szyby, wyważano drzwi, niszczono sale plenarne i demolowano biura. Podczas bójek zginęło 5 osób, wiele zostało rannych. W całym zdarzeniu uczestniczyły dziesiątki tysięcy osób[2][3].

Historia Kapitolu

[edytuj | edytuj kod]

Poprzednie Kapitole

[edytuj | edytuj kod]

Nim zbudowano i oddano do użytku obecny budynek, amerykański Kongres obradował w wielu miastach:

Rok Budynek Miasto Stan
Pierwszy Kongres Kontynentalny
5 września – 26 października 1774 Carpenters’ Hall Filadelfia Pensylwania
Drugi Kongres Kontynentalny
10 maja 1775 – 12 grudnia 1776 Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) Filadelfia Pensylwania
20 grudnia 1776 – 4 marca 1777 Henry Fite House Baltimore Maryland
5 marca – 18 września 1777 Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) Filadelfia Pensylwania
27 września 1777 Court House Lancaster Pensylwania
30 września 1777 – 27 czerwca 1778 Court House York Pensylwania
2 lipca 1778 – 1 marca 1781 Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) Filadelfia Pensylwania
Kongres Konfederacyjny
1 marca 1781 – 3 listopada 1781 Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) Filadelfia Pensylwania
5 listopada 1781 – 2 listopada 1782 Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) Filadelfia Pensylwania
4 listopada 1782 – 21 czerwca 1783 Pennsylvania State House (Wzgórze Niepodległości) Filadelfia Pensylwania
30 czerwca – 1 listopada 1783 Nassau Hall Princeton New Jersey
3 listopada – 4 listopada 1783 Nassau Hall Princeton New Jersey
26 listopada 1783 – 3 czerwca 1784 Maryland State House Annapolis Maryland
1 listopada – 24 grudnia 1784 French Arms Tavern Trenton New Jersey
11 stycznia – 4 listopada 1785 City Hall (Federal Hall) Nowy Jork Nowy Jork
7 listopada 1785 – 3 listopada 1786 City Hall (Federal Hall) Nowy Jork Nowy Jork
6 listopada 1786 – 30 października 1787 City Hall (Federal Hall) Nowy Jork Nowy Jork
5 listopada 1787 – 21 października 1788 City Hall (Federal Hall) Nowy Jork Nowy Jork
3 listopada 1788 – 2 marca 1789 City Hall (Federal Hall) Nowy Jork Nowy Jork
Pierwszy Kongres Stanów Zjednoczonych
4 marca 1789 – 20 sierpnia 1790 Federal Hall Nowy Jork Nowy Jork
6 grudnia 1790 – 3 marca 1791 Philadelphia County Building (Congress Hall) Filadelfia Pensylwania
Drugi Kongres Stanów Zjednoczonych
4 marca 1791 – 3 marca 1793 Philadelphia County Building (Congress Hall) Filadelfia Pensylwania

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. The Capitol Building as a Target Senat Stanów Zjednoczonych (ang.).
  2. Zamieszki w USA. Dwa zdjęcia, które obrazują skalę chaosu [online], wiadomosci.onet.pl, 7 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-10].
  3. Capitol riots: A visual guide to the storming of Congress. [w:] US & Canada [on-line]. bbc.com, 2021-01-07. [dostęp 2021-01-10]. (ang.).